Chiến lược đầu tư nước ngoài trong thăm dò khai thác dầu khí của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam

Tài liệu Chiến lược đầu tư nước ngoài trong thăm dò khai thác dầu khí của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam: ... Ebook Chiến lược đầu tư nước ngoài trong thăm dò khai thác dầu khí của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam

doc90 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1273 | Lượt tải: 1download
Tóm tắt tài liệu Chiến lược đầu tư nước ngoài trong thăm dò khai thác dầu khí của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu ''Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp DÇu khÝ thµnh mét ngµnh kinh tÕ - kü thuËt mòi nhän'' ®· vµ ®ang lµ môc tiªu cña ChÝnh phñ ta trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §¸p øng l¹i sù tin t­ëng Êy, sau 27 n¨m ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn, Ngµnh DÇu khÝ ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc mét vÞ trÝ quan träng vµ v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Tõ nh÷ng dßng dÇu ®Çu tiªn khai th¸c ®­îc tõ má B¹ch Hæ ®Õn ph¸t hiÖn th­¬ng m¹i ë má S­ T­ §en (8/2003), tÝnh ®Õn nay ®· h¬n 100 triÖu tÊn dÇu th« ®­îc khai th¸c cung cÊp nguån n¨ng l­îng cho ph¸t triÓn ®Êt n­íc. TÊt c¶ nh÷ng thµnh tÝch to lín vµ Ên t­îng nµy ®Òu khëi nguån tõ nh÷ng nç lùc rÊt lín cña toµn Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam. B­íc vµo thÕ kû míi, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam còng ph¶i ®èi diÖn víi nh÷ng vËn héi vµ th¸ch thøc míi. §ã lµ khi khi viÖc ®¶m b¶o an toµn n¨ng l­îng cho ®Êt n­íc sÏ trë nªn cùc kú quan träng, ®Æc biÖt lµ tõ n¨m 2015, khi chóng ta khã cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu n¨ng l­îng b»ng c¸c nguån trong n­íc. Do ®ã, ®ßi hái Tæng C«ng ty kh«ng nh÷ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng trong n­íc mµ cßn ph¶i tõng b­íc thùc hiÖn ®Çu t­ th¨m dß khai th¸c ë n­íc ngoµi. MÆc dï ®©y lµ mét lÜnh vùc v« cïng míi mÎ kh«ng nh÷ng cña ngµnh dÇu khÝ mµ cßn cña ViÖt Nam, nh­ng nã cã ý nghÜa cÊp thiÕt ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc nãi chung, ®èi víi tiÕn tr×nh héi nhËp vµo c¸c thÓ chÕ kinh tÕ khu vùc vµ toµn cÇu cña Tæng C«ng ty dÇu khÝ nãi riªng. Trong khu«n khæ kho¸ luËn cña m×nh, em xin tr×nh bµy: “ChiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam”. Mong sao nh÷ng ý t­ëng vµ quyÕt t©m lín lao cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam sím trë thµnh hiÖn thùc, ®ãng gãp vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Môc ®Ých nghiªn cøu Kho¸ luËn nh»m môc ®Ých lµm râ yªu cÇu cÊp thiÕt cña ho¹t ®éng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ, ®Ó tõ ®ã ®­a ra mét ChiÕn l­îc ®Çu t­ cô thÓ cho ho¹t ®éng nµy còng nh­ lµ ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p thiÕt thùc ®Ó thùc hiÖn hiÖu qu¶ chiÕn l­îc ®ã, nhÊt lµ trong thêi gian tíi khi vÊn ®Ò an ninh n¨ng l­îng quèc gia thùc sù trë nªn cÊp b¸ch tr­íc yªu cÇu ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n­íc. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu trong Kho¸ luËn tèt nghiÖp lµ ph­¬ng ph¸p tæng hîp, so s¸nh, ph©n tÝch kÕt hîp víi nh÷ng kÕt qu¶ thèng kª, vËn dông lý luËn ®Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ò cÇn nghiªn cøu. MÆt kh¸c, Kho¸ luËn cßn vËn dông nh÷ng quan ®iÓm, ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n­íc còng nh­ chiÕn l­îc ph¸t triÓn Ngµnh DÇu khÝ ®Ó kh¸i qu¸t, hÖ thèng vµ kh¼ng ®Þnh c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu. Vµ ph­¬ng ph¸p luËn chñ yÕu lµ chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng øng dông vµo nghiªn cøu. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §èi t­îng nghiªn cøu cña Kho¸ luËn bao gåm c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong ngµnh dÇu khÝ, t×nh h×nh an ninh n¨ng l­îng quèc gia, chiÕn l­îc ®Çu t­ ra n­íc ngoµi trong thêi gian tíi. Ph¹m vi nghiªn cøu cña kho¸ luËn trong khu«n khæ nh÷ng ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong ngµnh dÇu khÝ cña ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi. Bè côc kho¸ luËn Phï hîp víi môc ®Ých, ®èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu nªu trªn, néi dung cña Kho¸ luËn ®­îc chia thµnh 3 ch­¬ng: Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ch­¬ng II: ChiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cña Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam. Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p thùc hiÖn chiÕn l­îc §TNN trong TDKT dÇu khÝ cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam. KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Tuy nhiªn, do ®èi t­îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ rÊt míi mÎ, thêi gian nghiªn cøu cã h¹n nªn trong mét sè khÝa c¹nh tr×nh bµy cña em sÏ kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt. Em rÊt mong nh÷ng ý kiÕn ®¸nh gi¸, phª b×nh quý b¸u cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn vµ cã ý nghÜa thùc tiÔn h¬n. Ch­¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ §Çu t­ n­íc ngoµi I. §Çu t­ n­íc ngoµi Kh¸i niÖm §Çu t­ n­íc ngoµi lµ ph­¬ng thøc di chyuÓn vèn, tµi s¶n cña chñ së h÷u tõ quèc gia nµy sang quèc gia kh¸c ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô víi môc ®Ých kiÕm lîi nhuËn vµ nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi kh¸c. VÒ b¶n chÊt, ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ nh÷ng h×nh thøc xuÊt khÈu t­ b¶n, mét h×nh thøc cao h¬n cña xuÊt khÈu hµng ho¸. §©y lµ hai h×nh thøc xuÊt khÈu lu«n bæ sung vµ hç trî nhau trong chiÕn l­îc th©m nhËp chiÕm lÜnh thÞ tr­êng cña c¸c c«ng ty, tËp ®oµn n­íc ngoµi hiÖn nay. Cïng víi ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, hîp thµnh nh÷ng dßng chÝnh trong trµo l­u cã tÝnh quy luËt trong liªn kÕt kinh tÕ toµn cÇu hiÖn nay. Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ ®­îc ®ãng gãp d­íi c¸c d¹ng tiÒn tÖ (ngo¹i tÖ, néi tÖ), c¸c vËt thÓ h÷u h×nh (hµng ho¸, t­ liÖu s¶n xuÊt, nhµ x­ëng, tµi nguyªn thiªn nhiªn…), c¸c hµng ho¸ v« h×nh (c«ng nghÖ, bÝ quyÕt, b»ng b¶o hé, nh·n hiÖu, uy tÝn hµng ho¸…) hoÆc c¸c ph­¬ng tiÖn ®Çu t­ ®Æc biÖt kh¸c nh­ cæ phiÕu, tr¸i phiÕu vµ c¸c chøng kho¸n cã gi¸ kh¸c… Nguyªn nh©n ra ®êi 2.1. Sù ph¸t triÓn cña xu h­íng toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ ®· thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­. Chóng ta ®ang sèng trong thêi ®¹i mµ qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ®ang diÔn ra nhanh chãng, víi quy m« vµ tèc ®é ngµy cµng lín, t¹o nªn mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng toµn cÇu, trong ®ã tÝnh phô thuéc lÉn nhau cña c¸c nÒn kinh tÕ d©n téc ngµy cµng gia t¨ng. Sau thêi kú chiÕn tranh l¹nh, qu¸ tr×nh nµy ngµy cµng diÔn ra nhanh chãng vµ ®· chi phèi thÕ giíi cho ®Õn tËn b©y giê, lµm cho nÒn kinh tÕ hÇu hÕt c¸c n­íc vËn ®éng theo xu h­íng më cöa vµ hoµ m×nh vµo quü ®¹o cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Vµ hiÖn nay, hµng lo¹t c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc còng nh­ toµn cÇu ®· ra ®êi vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. §ã lµ c¸c tæ chøc nh­ EU, ASEAN, APEC… vµ tæ chøc lín nhÊt lµ WTO. Trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kh¶ n¨ng vÒ c«ng nghÖ, nguån tµi nguyªn, møc ®é chi phÝ… ë mçi n­íc kh¸c nhau, nguån vèn ®Çu t­ quèc tÕ víi t­ c¸ch cña lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt tÊt yÕu sÏ tu©n theo nh÷ng quy luËt cña thÞ tr­êng vèn lµ ch¶y tõ n¬i thõa vèn tíi n¬i thiÕu vèn theo tiÕng gäi cña lîi nhuËn cao. 2.2. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc-c«ng nghÖ-th«ng tin ®· thóc ®Èy m¹nh mÏ qu¸ tr×nh ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c n­íc t¹o nªn sù dÞch chuyÓn vèn gi÷a c¸c quèc gia. Khi khoa häc c«ng nghÖ cµng ph¸t triÓn th× thêi gian tõ kh©u nghiªn cøu ®Õn øng dông s¶n xuÊt cµng ®­îc rót ng¾n l¹i, chu kú sèng cña s¶n phÈm cµng ng¾n, s¶n phÈm hµng ho¸ ngµy cµng ®a d¹ng phong phó. §èi víi doanh nghiÖp, nghiªn cøu ph¸t triÓn vµ ®æi míi s¶n phÈm còng nh­ ®æi míi thiÕt bÞ cã ý nghÜa sèng cßn. §èi víi quèc gia lµm chñ vµ ®i ®Çu trong khoa häc c«ng nghÖ sÏ quyÕt ®Þnh vÞ trÝ l·nh ®¹o chi phèi hay phô thuéc c¸c n­íc kh¸c trong t­¬ng lai. Vµ ë ®©y xuÊt hiÖn hai h­íng tæ chøc: víi nh÷ng vÊn ®Ò khoa häc c«ng nghÖ ®ßi hái vèn lín, c¸c tËp ®oµn sÏ hîp t¸c ®Çu t­; bªn c¹nh ®ã c¸c n­íc ph¸t triÓn cßn cã h­íng chuyÓn dÞch ®Çu t­ sang c¸c n­íc kh¸c ®èi víi c¸c s¶n phÈm ®· l·o ho¸, cÇn nhiÒu lao ®éng, nguyªn liÖu th« g©y « nhiÔm m«i tr­êng. Th«ng qua qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn thÕ giíi diÔn ra theo “m« h×nh ®µn sÕu bay” (nghÜa lµ c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn chuyÓn giao c«ng nghÖ sang cho c¸c n­íc NICs, c¸c n­íc NICs chuyÓn giao sang cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ chËm ph¸t triÓn). 2.3 Sù thay ®æi c¸c yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c n­íc së h÷u vèn thóc ®Èy ®Çu t­ n­íc ngoµi. Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· n©ng cao møc sèng vµ kh¶ n¨ng tÝch luü vèn cña c¸c n­íc nµy. §iÒu nµy dÉn ®Õn hiÖn t­îng thõa vèn trong n­íc; mÆt kh¸c, lµm cho chi phÝ tiÒn l­¬ng cao, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn thu hÑp vµ chi phÝ khai th¸c t¨ng lªn dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng, tû suÊt lîi nhuËn gi¶m dÇn, lîi thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng kh«ng cßn. ChÝnh nguyªn nh©n nµy t¹o nªn lùc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm c¬ héi ®Çu t­ ë n­íc ngoµi ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t×m thÞ tr­êng míi, nguån nguyªn liÖu míi nh»m thu lîi nhuËn cao. Bªn c¹nh ®ã, sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña c¸ch m¹ng th«ng tin, b­u chÝnh viÔn th«ng, ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i ®· kh¾c phôc sù xa c¸ch vÒ kh«ng gian, gióp c¸c chñ ®Çu t­ xö lý th«ng tin kÞp thêi, ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®óng ®¾n ë c¸ch xa hµng tr¨m v¹n km, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng quy m« ®Ó chuyÓn vèn trªn toµn cÇu ®Õn c¸c ®Þa chØ ®Çu t­ hÊp dÉn. Ngoµi viÖc chuyÓn dÞch vèn, thiÕt bÞ sang ®Çu t­ ë c¸c n­íc kh¸c ®Ó ®æi míi thiÕt bÞ trong n­íc, viÖc ®Çu t­ nµy cßn cho phÐp kÐo dµi t­æi thä s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ë c¸c thÞ tr­êng tiÒm n¨ng míi… 2.4. Nhu cÇu vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Ó c«ng nghiÖp ho¸ cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt lín, t¹o nªn søc hót m¹nh mÏ ®èi víi nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. HiÖn nay tr×nh ®é chªnh lÖch ph¸t triÓn gi÷a c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ c¸c ®ang ph¸t triÓn ngµy cµng d·n c¸ch, nh­ng sù ph¸t triÓn cña mét nÒn kinh tÕ toµn cÇu ®ang ®ßi hái kÕt hîp chóng l¹i. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt tr«ng chê vµ mong muèn thu hót ®­îc vèn ®Çu t­, c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Ó thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng xa. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn cung cÇu vèn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ngµy cµng c¨ng th¼ng, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh»m thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ngµy cµng ¸c liÖt th× viÖc t¨ng c­êng c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi, chÊp nhËn phÇn thiÖt h¬n vÒ m×nh trong chÝnh s¸ch cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn hiÖn nay t¹o nªn thêi kú c¸c chñ ®Çu t­ cã quyÒn lùa chän ®Þa chØ ®Çu t­. C¸c h×nh thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi chñ yÕu vµo ViÖt Nam XÐt theo h×nh thøc di chuyÓn vèn, ®Çu t­ n­íc ngoµi bao gåm c¸c kªnh chÝnh sau ®©y: Vèn ®Çu t­ quèc tÕ §Çu t­ t­ nh©n Trî gióp ph¸t triÓn chÝnh thøc cña ChÝnh phñ vµ tæ chøc quèc tÕ. §Çu t­ §Çu t­ TÝn dông Hç trî Hç trî TÝn dông trùc tiÕp gi¸n tiÕp th­¬ng m¹i dù ¸n phi dù ¸n th­¬ng m¹i H×nh 1: C¸c h×nh thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi theo dßng di chuyÓn vèn 3.1. §Çu t­ t­ nh©n §Çu t­ trùc tiÕp (FDI) FDI lµ mét h×nh thøc cña ®Çu t­ quèc tÕ mµ chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ toµn bé hay mét phÇn cña c¸c dù ¸n nh»m giµnh quyÒn ®iÒu hµnh hoÆc tham gia ®iÒu hµnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt hoÆc kinh doanh dÞch vô, th­¬ng m¹i. Theo luËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam söa ®æi bæ sung n¨m 2000 th× kh¸i niÖm vÒ FDI cã thÓ hiÓu nh­ sau: FDI lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ do c¸c tæ chøc nhµ n­íc hoÆc c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n n­íc ngoµi tù m×nh hoÆc cïng víi c¸c tæ chøc kinh tÕ cña ViÖt Nam bá vèn vµo mét ®èi t­îng nhÊt ®Þnh, trùc tiÕp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn trong kinh doanh. Ho¹t ®éng FDI t¹i ViÖt Nam th­êng ®­îc tiÕn hµnh th«ng qua c¸c dù ¸n - gäi lµ dù ¸n FDI. §©y lµ mét h×nh thøc ®Çu t­ quèc tÕ chñ yÕu vµ rÊt quan träng, th­êng cã nh÷ng ®Æc tr­ng sau: Thø nhÊt, FDI lµ vèn ®Çu t­ do chñ ®Çu t­ tù quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lç l·i. Do ®ã, h×nh thøc ®Çu t­ nµy mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, kh«ng ®Ó l¹i g¸nh nÆng nî nÇn cho nÒn kinh tÕ, Ýt bÞ lÖ thuéc vµo ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ. Lîi nhuËn mµ chñ ®Çu t­ thu ®­îc phô thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh cña ®èi t­îng mµ hä bá vèn ra ®Çu t­, do ®ã, FDI cã tÝnh kh¶ thi cao v× c¸c chñ ®Çu t­ theo ®uæi môc tiªu lîi nhuËn vµ hoµn vèn. Thø hai, chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i ®ãng gãp mét sè vèn ph¸p ®Þnh hoÆc ®iÒu lÖ tèi thiÓu tuú theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p mçi n­íc ®Ó tham gia kiÓm so¸t doanh nghiÖp. LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi cña ViÖt Nam 1996 quy ®Þnh bªn n­íc ngoµi ph¶i gãp tèi thiÓu lµ 30% vèn ph¸p ®Þnh cña dù ¸n. Tû lÖ ®ãng gãp cña mçi bªn trong vèn ph¸p ®Þnh sÏ quy ®Þnh quyÒn vµ nghÜa vô cña mçi bªn ®ång thêi cïng lµ c¬ së ®Ó ph©n chia lîi nhuËn vµ rñi ro. Thø ba, th«ng qua ho¹t ®éng FDI, n­íc chñ nhµ cã thÓ tiÕp nhËn ®­îc c«ng nghÖ, kü nghÖ tiªn tiÕn, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý, ... lµ nh÷ng môc tiªu mµ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ kh¸c kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc. Do ®ã, th«ng qua h×nh thøc nµy n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ cã thÓ kÕt hîp tèi ­u c¸c nguån lùc trong vµ ngoµi n­íc còng nh­ c¸c nguån lùc tiªn tiÕn tõ bªn ngoµi. §Çu t­ gi¸n tiÕp §Çu t­ gi¸n tiÕp lµ h×nh thøc ®Çu t­ mµ ë ®ã chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ b»ng h×nh thøc mua cæ phÇn cña c¸c c«ng ty n­íc së t¹i (ë møc khèng chÕ nhÊt ®Þnh) ®Ó thu lîi nhuËn mµ kh«ng tham gia trùc tiÕp ®èi t­îng mµ hä bá vèn ®Çu t­. TÝn dông th­¬ng m¹i §©y lµ h×nh thøc ®Çu t­ d­íi d¹ng cho vay vèn vµ thu lîi nhuËn qua l·i suÊt tiÒn vay. Nguån vèn nµy nh»m hç trî cho c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i, xuÊt nhËp khÈu gi÷a c¸c n­íc vµ theo mét nghÜa nµo ®ã th× còng lµ nh»m hç trî cho ®Çu t­ n­íc ngoµi. 3.2. Hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) §©y lµ nguån viÖn trî song ph­¬ng hoÆc ®a ph­¬ng víi mét tû lÖ lµ kh«ng hoµn l¹i, phÇn cßn l¹i chÞu l·i suÊt thÊp, vµ thêi gian cho vay tuú thuéc vµo tõng dù ¸n. §©y còng lµ nguån vèn cña ChÝnh phñ n­íc ngoµi hç trî trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c tæ chøc quèc tÕ, tæ chøc liªn chÝnh phñ, phi chÝnh phñ hoÆc lµ nguån ODA hçn hîp bao gåm mét phÇn cña ChÝnh phñ n­íc ngoµi, mét phÇn do c¸c doanh nghiÖp hoÆc c¸c tæ chøc phi ChÝnh phñ ®ãng gãp. Vèn ODA cã thÓ ®i kÌm hoÆc kh«ng ®i kÌm c¸c ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ. C¸c h×nh thøc chñ yÕu cña hç trî ph¸t triÓn: Hç trî dù ¸n: §©y lµ h×nh thøc chñ yÕu, bao gåm c¸c hç trî c¬ b¶n cho nh÷ng dù ¸n c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng vµ nh÷ng hç trî kü thuËt vÒ mÆt kü thuËt cho dù ¸n. Hç trî phi dù ¸n: Chñ yÕu lµ viÖn trî ch­¬ng tr×nh ®¹t ®­îc sau khi kÝ c¸c hiÖp ®Þnh víi ®èi t¸c tµi trî dµnh cho mét môc ®Ých tæng qu¸t víi thêi h¹n nhÊt ®Þnh. TÝn dông th­¬ng m¹i: lµ nh÷ng kho¶n tÝn dông dµnh cho chÝnh phñ c¸c n­íc së t¹i víi c¸c ®iÒu kho¶n “mÒm” vÒ l·i suÊt, thêi gian Ên h¹n, thêi h¹n tr¶ dµi nh­ng th­êng kÌm theo nh÷ng rµng buéc nhÊt ®Þnh. M«i tr­êng cho ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi Cã thÓ hiÓu m«i tr­êng ®Çu t­ lµ tæng hoµ c¸c yÕu tè cã ¶nh h­ëng ®Õn c«ng cuéc kinh doanh cña nhµ ®Çu t­ vµ bao gåm c¸c nhãm yÕu tè chñ yÕu lµ: vÞ trÝ ®Þa lý, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, m«i tr­êng chÝnh trÞ, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng... Nh÷ng yÕu tè nµy rÊt kh¸c nhau ë mçi n­íc vµ ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ ®Æc biÖt quan t©m. Vµ nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt lµ: M«i tr­êng chÝnh trÞ, kinh tÕ HÖ thèng ph¸p luËt vµ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ChÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i Tr×nh ®é c«ng nghÖ 5. ChÊt l­îng lao ®éng 6. C¬ së h¹ tÇng T¸c ®éng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi Xu h­íng vËn ®éng cña dßng ®Çu t­ trªn thÕ giíi C¸ch m¹ng khoa häc céng nghÖ vµ quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ cïng víi xu h­íng më cöa hoµ nhËp cña c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn vµo thÞ tr­êng thÕ giíi lµ qu¸ tr×nh kinh tÕ n¨ng ®éng, m¹nh mÏ thóc ®Èy sù vËn ®éng cña luån vèn quèc tÕ trong suèt thËp kû qua theo nh÷ng xu h­íng sau: Quy m« dßng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng nhanh: n¨m 1993, tæng vèn ®Çu t­ quèc tÕ t¨ng gÊp ®«i so víi n¨m 1990, tõ 434,9 tû USD lªn 818,6 tû USD. N¨m 1999 khèi l­îng FDI trªn thÕ giíi lµ 865 tû USD, t¨ng 36% so víi n¨m 1998, gÊp 10 lÇn so víi 10 n¨m tr­íc ®ã. L­îng vèn ®Çu t­ quèc tÕ trong n¨m 2000 t¨ng tõ 4-5%, chiÕm kho¶ng 23,8% GDP cña toµn thÕ giíi so víi 23,2% cña n¨m 1999. Trong ®ã vèn FDI gia t¨ng ngo¹n môc møc kû lôc kho¶ng 1.200 tû USD, t¨ng 38,7% so víi n¨m 1999. Theo dù b¸o trong 5 n¨m ®Çu thÕ kû XXI, dßng ®Çu t­ n­íc ngoµi tiÕp tôc t¨ng v­ît tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ thÕ giíi vµ cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. Ngµy cµng gia t¨ng tÝnh kh«ng ®ång ®Òu trong ph©n bè vµ l­u chuyÓn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Çu t­ gi÷a c¸c n­íc ph¸t triÓn vÉn lµ chñ yÕu. Mü vµ EU lµ t©m ®iÓm cña dßng l­u chuyÓn ®Çu t­ thÕ giíi. Trong hai n¨m 1998, 1999, riªng Mü ®· tiÕp nhËn 1/4 FDI, cßn Ch©u ¢u lµ kho¶ng 1/2 FDI cña toµn thÕ giíi. N¨m 2002, trong tæng l­îng FDI cña c¸c TNCs cã h¬n 4/5 lµ ®Çu t­ vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn. FDI ®æ vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tuy cã t¨ng vÒ qui m« nh­ng tû träng l¹i gi¶m. N¨m 1998, 1999, FDI ®æ vµo c¸c n­íc nµy chiÕm 22,5% tæng FDI toµn thÕ giíi nh­ng n¨m 2002 l¹i gi¶m xuèng chØ cßn 20%, t­¬ng ®­¬ng víi 200 tû USD. Ngay trong c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn sù ph©n bè còng kh«ng ®ång ®Òu: 2/3 FDI tËp trung vµo 10 n­íc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ t­¬ng ®èi cao cña Ch©u ¸ vµ Ch©u MÜ La Tinh, 1/3 cßn l¹i ®­îc san sÎ cho h¬n 100 quèc gia. Dßng vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ FDI chÞu sù chi phèi vµ kiÓm so¸t chñ yÕu bëi c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia (TNCs) cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. TNCs trë thµnh chñ ®Çu t­ trùc tiÕp kiÓm so¸t trªn 90% tæng FDI trªn toµn thÕ giíi hiÖn nay. ChØ 100 TNCs lín nhÊt thÕ giíi (tÊt c¶ ®Òu thuéc Mü, EU vµ NhËt B¶n) ®· chiÕm tíi 1/3 FDI toµn cÇu vµ tæng tµi s¶n ë n­íc ngoµi cña chóng lªn tíi 1.400 tû USD. HiÖn nay, c¸c TNCs vÉn tiÕp tôc v­¬n dµi ra c¸c khu vùc kh¸c nhau trªn thÕ giíi víi qui m« FDI ngµy cµng lín. Bªn c¹nh viÖc gi÷ c¸c khu vùc truyÒn thèng nh­ Ch©u ©u, B¾c Mü, c¸c TNCs ®Òu ®Èy m¹nh ®Çu t­ vµo khu vùc Ch©u ¸. Ch©u ¸ còng lµ ®Þa bµn ­u tiªn ®Çu t­ hµng ®Çu cña NhËt, thø 2 cña Mü vµ hµng thø 3 cña Ch©u ©u (sau B¾c Mü vµ Ch©u ©u) d­íi h×nh thøc chñ yÕu lµ mua l¹i vµ s¸p nhËp. N¨m 2002, lµn sãng s¸p nhËp t¨ng h¬n 50% so víi n¨m 2000. TÝnh linh ho¹t trong dßng ch¶y ®Çu t­ n­íc ngoµi ngµy cµng cao. Chi phÝ vËn t¶i vµ truyÒn th«ng gi¶m trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y còng nh­ níi láng c¸c hµng rµo mËu dÞch vµ ®Çu t­ gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi cã t¸c ®éng nh­ ''chÊt b«i tr¬n'' ®Èy nhanh sù vËn ®éng cña dßng ®Çu t­ quèc tÕ. §Çu t­ quèc tÕ cã xu h­íng vËn ®éng tíi nh÷ng thÞ tr­êng an toµn vµ ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn. Vµo nh÷ng n¨m 60, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao cña khu vùc Ch©u Mü La Tinh ®· hÊp dÉn ®­îc dßng FDI, nh÷ng n¨m 70, 80 lµ §«ng Nam ¸. Tuy nhiªn, sau c¬n b·o tµi chÝnh - tiÒn tÖ Ch©u ¸, dßng FDI l¹i ®æ vµo c¸c n­íc Mü La Tinh vµ vïng vÞnh Caribe. Dßng vèn nµy hiÖn nay tËp trung vµo nh÷ng ngµnh nghÒ cã hµm l­îng khoa häc kü thuËt cao, tiªu tèn Ýt n¨ng l­îng vµ nguyªn liÖu, sö dông Ýt nh©n c«ng nh­ng l¹i cã gi¸ trÞ gia t¨ng lín, tû suÊt lîi nhuËn lín, trong ®ã chñ yÕu lµ vµo hai ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô T¸c ®éng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi tíi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Víi c¸c n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ ChuyÓn giao vèn T¹i nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn, vèn FDI chiÕm tû lÖ ®¸ng kÓ trong tæng vèn ®Çu t­ cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Víi c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, §TNN vÉn lµ nguån bæ sung vèn quan träng vµ cã ý nghÜa to lín. B»ng chøng lµ c¸c yÕu tè nµy ®· thu hót tíi h¬n 60% vèn FDI trong thËp kû 20. Tuy nhiªn viÖc thu hót vèn §TNN nµy kh«ng ph¶i do thiÕu vèn, hay do tr×nh ®é kü thuËt thÊp kÐm, mµ nhµm môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Trªn thùc tÕ c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ nh÷ng n­íc tÝch cùc nhÊt c¶ trong viÖc ®Çu t­ vµ thu hót ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã, §TNN khuyÕn khÝch t¨ng nguån tiÕt kiÖm cña c¸c n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ khi cã thÓ t¹o thªm viÖc lµm trong n­íc vµ t¹o ra nguån thu nhËp. FDI cßn ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc ®¸p øng nhu cÇu ngo¹i tÖ cña n­íc tiÕp nhËn, vµ còng cã thÓ lµm gi¶m th©m hôt c¸n c©n v·ng lai khi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi thu ®­îc nh÷ng kho¶n xuÊt khÈu rßng. VËy nªn thùc sô §TNN cã vai trß quan träng trong viÖc chuyÓn giao vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ. ChuyÓn giao c«ng nghÖ Khi ®Çu t­ vµo mét n­íc nµo ®ã, chñ ®Çu t­ kh«ng chØ chuyÓn vµo n­íc ®ã vèn b»ng tiÒn mµ cßn c¶ vèn b»ng hiÖn vËt nh­ m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu...(hay cßn gäi lµ c«ng nghÖ cøng), vµ vèn v« h×nh nh­ chuyªn gia kü thuËt, c«ng nghÖ, tri thøc khoa häc, bÝ quyÕt c«ng nghÖ....(hay cßn gäi lµ c«ng nghÖ mÒm). ChuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua §TNN còng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng víi c¸c n­íc ph¸t triÓn v× mÆc dï tr×nh ®é s¶n xuÊt ë ®©y cã hiÖn ®¹i nh­ng kh«ng thÓ nµo toµn diÖn ®­îc. §TNN ®· khiÕn cho c¸c n­íc nµy hoµn thiÖn m×nh vµ liªn kÕt hç trî nhau cïng ph¸t triÓn. Thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ T¨ng tr­ëng kinh tÕ cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc NICs víi tèc ®é t¨ng tr­ëng lu«n ë møc trªn d­íi 10%/n¨m trong thËp kû 90, ®· chøng minh r»ng quèc gia nµo thùc hiÖn chiÕn l­îc kinh tÕ më cöa víi bªn ngoµi, biÕt tranh thñ vµ ph¸t huy t¸c dông cña c¸c nh©n tè bªn ngoµi, biÕn nã thµnh chç dùa ®Ó khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng to lín trong n­íc th× quèc gia ®ã t¹o ra ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Yªu cÇu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ kh«ng chØ lµ ®ßi hái cña b¶n th©n sù ph¸t triÓn néi t¹i cña nÒn kinh tÕ mµ nã cßn lµ ®ßi hái cña xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ hiÖn nay. Bªn c¹nh viÖc lµm xuÊt hiÖn nhiÒu lÜnh vùc ngµnh nghÒ míi, §TNN cßn gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c ngµnh nµy vµ lµm t¨ng tû phÇn cña nã trong nÒn kinh tÕ. T¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm, do ®ã gi¶m c¸c tÖ n¹n x· héi VÒ mÆt x· héi, viÖc thu hót mét sè l­îng ®¸ng kÓ ng­êi lao ®éng ë n­íc nhËn ®Çu t­ vµo lµm viÖc ë c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng chØ gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng ng­êi d©n mµ cßn gióp gi¶m bít n¹n thÊt nghiÖp, vèn lµ t×nh tr¹ng nan gi¶i cña nhiÒu quèc gia. §iÒu nµy còng cã thÓ lµm gi¶m bít c¸c tÖ n¹n x· héi. Ngoµi ra, th«ng qua qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, tiÕp xóc víi c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i, m«i tr­êng lµm viÖc chuyªn nghiÖp, tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng còng sÏ tõng b­íc ®­îc n©ng lªn. Víi c¸c n­íc ®i ®Çu t­ Cã thÓ nãi ®Çu t­ còng lµ mét h×nh thøc më réng thÞ tr­êng cho mét quèc gia hay mét tËp ®oµn kinh tÕ. ViÖc më réng nµy cã ý nghÜa nhiÒu mÆt víi n­íc ®i ®Çu t­. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ qua c¸c gãc ®é sau: §øng trªn gãc ®é vÜ m«: Ho¹t ®éng §TNN lµm cho sù l­u th«ng kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc trë nªn dÔ dµng h¬n, uy tÝn cña n­íc ®i ®Çu t­ còng ®­îc n©ng cao trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §TNN gióp cho c¸c n­íc chñ ®éng trong viÖc tiªu thô hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ nh÷ng mÆt hµng ®· cò, l¹c hËu hoÆc nhu cÇu trong n­íc ®· gi¶m. Bªn c¹nh ®ã, ho¹t ®éng §TNN, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ trùc tiÕp sÏ ®em vÒ n­íc nh÷ng kho¶n lîi nhuËn, hµng ho¸, nguån nguyªn liÖu c¸c n­íc nµy kh«ng cã hoÆc ®· c¹n kiÖt... §øng trªn gãc ®é vi m«: §èi víi bÊt kú doanh nghiÖp nµo, môc ®Ých cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Khi thÞ tr­êng trong n­íc ®· trë nªn nhá bÐ vµ thõa th·i th× b¾t buéc hä ph¶i ®Çu t­ ra n­íc ngoµi ®Ó më réng thÞ tr­êng tiªu thô, kÐo dµi vßng ®êi s¶n phÈm ®Ó thu lîi nhuËn, ®ång thêi víi viÖc t×m nguån hµng, nguån tµi nguyªn n­íc m×nh khan hiÕm. T¸c ®éng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi tíi kinh tÕ ViÖt Nam 3.1. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam TÝnh ®Õn th¸ng 8 n¨m 2003, theo Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ trªn ®Þa bµn c¶ n­íc cã h¬n 4000 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi víi tæng sè vèn ®¨ng ký h¬n 42,2 tû USD ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng. Trong nh÷ng n¨m qua, §TNN lµ nguån lùc quan träng bæ sung cho nguån vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cña ViÖt Nam. Tõ n¨m 1995 ®Õn nay, nguån vèn nµy chiÕm gÇn 30% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. Tû lÖ ®ãng gãp cña khu vùc cã vèn FDI trong GDP t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, ®¹t 9,3% trong n¨m 2002 vµ hiÖn chiÕm 8% tæng thu nhËp GDP trong cña c¶ n­íc, chiÕm 29,5% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, vµ 37% tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp cña c¶ n­íc trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003. Tuy nhiªn hiÖn nay, trong bèi c¶nh dßng §TNN trªn thÕ giíi liªn tôc gi¶m, nhÊt lµ dßng ®Çu t­ vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, §TNN vµo ViÖt Nam còng cã phÇn bÞ ¶nh h­ëng. Riªng n¨m 2002, con sè dù ¸n ®­îc cÊp GiÊy phÐp lµ 745 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 1,49 tû USD. So víi n¨m 2001, §TNN n¨m 2002 gia t¨ng ®¸ng kÓ vÒ sè dù ¸n (t¨ng 42%) nh­ng gi¶m vèn ®¨ng ký cÊp míi (gi¶m 41%), v× thùc tÕ kh«ng cã dù ¸n nµo quy m« trªn 50 triÖu USD ®­îc cÊp phÐp. NÕu xÐt theo lÜnh vùc ®Çu t­ th× trong n¨m 2002 ngµnh c«ng nghiÖp nÆng vµ x©y dùng chiÕm tíi 81,4% vÒ sè dù ¸n, vµ 80,5% tæng vèn ®¨ng ký. NÕu xÐt theo ®Þa ph­¬ng, th× còng nh­ c¸c n¨m tr­íc, phÇn lín c¸c dù ¸n vµ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi tËp trung vµo c¸c vïng kinh tÕ phÝa Nam. ë ba ®Þa ph­¬ng dÉn ®Çu lµ B×nh D­¬ng, §ång Nai vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· chiÕm tíi 63,2% tæng sè dù ¸n vµ 54% tæng vèn ®¨ng ký cÊp phÐp cña c¶ n­íc. C¬ cÊu ®Çu t­ n­íc ngoµi theo ®èi t¸c trong n¨m 2002 vÉn thÓ hiÖn vai trß quan träng cña c¸c nÒn kinh tÕ §«ng B¾c ¸ ( §µi Loan, Hµn Quèc, Hång K«ng vµ NhËt B¶n) víi 60,6% tæng sè dù ¸n vµ 55% tæng vèn ®¨ng ký, vµ ®¸nh dÊu viÖc gia t¨ng ®Çu t­ cña Mü còng nh­ cho thÊy sù gi¶m sót ®Çu t­ cña Ch©u ¢u vµ Asean. Bªn c¹nh viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, trong n¨m 2002, chóng ta còng ®· cã 13 dù ¸n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi ®­îc cÊp phÐp, víi sè vèn ®¨ng ký lµ 139,74 triÖu USD, t¨ng ®ét biÕn so víi c¸c n¨m tr­íc (n¨m 2001 cã 13 dù ¸n, 6 triÖu USD vèn ®¨ng ký). Nguyªn nh©n cña sù gia t¨ng nµy lµ do trong n¨m 2002, hai dù ¸n th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ sang Iraq (100 triÖu USD) vµ Angeri(21 triÖu USD) ®­îc cÊp phÐp ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã, dù ¸n ®Çu t­ vµo lÜnh vùc x©y dùng t¹i Liªn bang Nga, víi sè vèn ®¨ng ký 11,9 triÖu USD còng gãp phÇn lµm t¨ng l­îng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. C¸c dù ¸n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi n¨m 2002 tËp trung chñ yÕu vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp, x©y dùng, vµ dÇu khÝ, víi 9 dù ¸n, 136,6 triÖu USD vèn ®¨ng ký, chiÕm 72,7% tæng sè dù ¸n vµ 98,5% tæng vèn ®¨ng ký. Sè dù ¸n cßn l¹i ®Çu t­ vµo lÜnh vùc n«ng l©m nghiÖp, v¨n phßng cho thuª vµ dÞch vô. §Çu t­ ra n­íc ngoµi tuy lµ mét ho¹t ®éng míi mÎ nh­ng ®Çy triÓn väng cña ViÖt Nam, phï hîp víi xu h­íng vËn ®éng ph¸t triÓn cu¶ nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. 2.2 T¸c ®éng cña ®Çu t­ n­íc ngoµi ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Trong suèt gÇn 15 n¨m qua, §TNN ®· kh«ng ngõng ®ãng gãp vµo nh÷ng thµnh c«ng cña c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc. Tùu trung l¹i, §TNN cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc chñ yÕu nh­ sau: B¶ng 1.1: §ãng gãp cña FDI vµo nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ChØ tiªu 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Doanh thu (TriÖu USD) 2743 3815 3910 4600 6167 7400 8570 XuÊt khÈu (TriÖu USD) 788 1790 1982 2547 3300 3560 3820 Tû träng GDP (%) 7,39 9,07 10,03 12,24 13,25 13,5 13,7 Tèc ®é t¨ng c«ng nghiÖp (%) 21,7 23,2 24,4 20,0 23,1 12,1 19,5 Tû träng trong c«ng nghiÖp (%) 26,7 28,9 32,0 34,7 36,0 35,4 37,3 Nép ng©n s¸ch (TriÖu USD) 263 315 317 271 260 - 310 Lao ®éng trùc tiÕp (ng×n ng­êi) 220 250 270 296 327 380 417 Nguån: Thèng kª cña Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ 3/2003 §TNN t¹o nguån vèn quan träng hç trî ph¸t triÓn kinh tÕ Trong thêi gian qua, b×nh qu©n mçi n¨m chóng ta thu hót ®­îc h¬n 3 tû USD vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, chiÕm kho¶ng 26% tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. Vèn FDI thùc hiÖn b×nh qu©n thêi kú 1991 - 2001 ®¹t 1.925,9 triÖu USD/n¨m. §èi víi mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta hiÖn nay cßn thiÕu vèn nghiªm träng ®Ó thùc hiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ®­a ®Êt n­íc tiÕn lªn héi nhËp víi kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, nhÊt lµ thiÕu vèn ®Ó ®Çu t­ cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¹o ra nguån ngo¹i tÖ chñ yÕu cho n­íc nhµ th× ®©y cã thÓ nãi lµ mét l­îng vèn ®Çu t­ ®¸ng kÓ, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu tõ chç chØ xuÊt khÈu nh÷ng hµng sö dông nhiÒu lao ®éng sang sö dông nhiÒu vèn. §TNN gióp ®æi míi vµ tiÕp cËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i KÓ tõ khi LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ban hµnh (n¨m 1987), qu¸ tr×nh chuyÓn giao vµ ®æi míi c«ng nghÖ ë n­íc ta diÔn ra v« cïng m¹nh mÏ. Ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ th«ng qua c¸c dù ¸n FDI ngµy cµng t¨ng. Trong giai ®o¹n 1996-2002, cø 10 dù ¸n ®Çu t­ th× cã 1 dù ¸n chuyÓn giao c«ng nghÖ; hiÖn nay tû lÖ nµy lµ 4/1. Do ®ã, kho¶ng c¸ch l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ cña n­íc ta so víi c¸c n­íc ph¸t triÓn gi¶m tõ 50 - 100 n¨m xuèng cßn 30 - 50 n¨m. Còng chÝnh th«ng qua c¸c doang nghiÖp FDI mµ nhiÒu kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiÕn bé ®­îc ®­a vµo c¸c ngµnh phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­ khai th¸c dÇu khÝ, c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, thùc phÈm cã chÊt l­îng cao... C¸c c«ng nghÖ nµy tuy kh«ng ph¶i hiÖn ®¹i nhÊt mµ chØ thuéc lo¹i trung b×nh cña thÕ giíi nh­ng ®a phÇn lµ ®ång bé vµ cã tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao h¬n c¸c thiÕt bÞ tiªn tiÕn ®· cã s½n trong n­íc. Mét sè c«ng nghÖ chuyÓn giao vµo lÜnh vùc dÇu khÝ, viÔn th«ng, ®iÖn tö tin häc, l¾p r¸p « t«, xe m¸y... thuéc lo¹i hiÖn ®¹i cña thÕ giíi. VÝ dô, c«ng nghÖ khai th¸c dÇu khÝ ngoµi kh¬i l¾p ®Æt tæng ®µi, kü thuËt sè, r« bèt, d©y truyÒn tù ®éng. §TNN gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu nÒn kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc Trong giai ®o¹n 1996-2001, vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· tËp trung chñ yÕu vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt víi c¬ cÊu hîp lý h¬n, h­íng vµo xuÊt khÈu vµ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng. NÕu thêi kú 1991-1995 ®Çu t­ n­íc ngoµi trong c«ng nghiÖp vµ x©y dùng chiÕm 56% vèn thùc hiÖn th× tíi giai ®o¹n nµy con sè ®· lªn tíi 73%. HiÖn t¹i, ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹o ra xÊp xØ 35% gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp víi tèc ®é t¨ng tr­ëng trªn 20%/n¨m, gãp phÇn ®­a tèc ®é t¨ng tr­ëng c«ng nghiÖp cña c¶ n­íc ®¹t 11-13% mçi n¨m, t¹o nªn nhiÒu ngµnh nghÒ, s¶n phÈm míi, lµm t¨ng ®¸ng kÓ n¨ng lùc c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam. Th«ng qua ®Çu t­ n­íc ngoµi, mét hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ®· ®­îc h×nh thµnh, gãp phÇn ph©n bæ c«ng nghiÖp hîp lý, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­. Vµ chóng ta tin t­ëng r»ng ®Êt n­íc sÏ hoµn thµnh môc tiªu trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020. §TNN tham gia ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cho ®Êt n­íc Víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n, cã ®Çy ®ñ thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh¸c, sö dông c¸c lo¹i c«ng nghÖ kü thuËt hiÖn ®¹i vµ ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc qu¶n lý tiªn tiÕn nªn lao ®éng trong khu vùc §TNN cã n¨ng suÊt cao h¬n trong khu vùc néi ®Þa. KÕt qu¶ kh¶o s¸t cña ViÖn Khoa häc Lao ®éng cho thÊy møc thu nhËp trung b×nh cña c«ng nh©n lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp FDI vµo kho¶ng 70 - 100 USD/th¸ng vµ cña c¸n bé qu¶n lý lµ 200 - 300 USD/th¸ng. Theo kÕt qu¶ kh¶o s¸t ®iÒu tra liªn bé cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ víi Bé Lao ®éng, Th­¬ng binh vµ X· héi th× kho¶ng 49% doanh nghiÖp FDI cã quü ®µo t¹o. Trong nh÷ng n¨m qua, cã nhiÒu kü thuËt viªn vµ nhµ qu¶n lý giái ®­îc ®µo t¹o ra tõ c¸c dù ¸n FDI. Cã thÓ nãi lµ chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi rÊt chó träng tíi viÖc ®µo t¹o c¸n bé mét c¸ch cã hÖ thèng. §TNN n©ng cao n¨ng lùc xuÊt khÈu cña ViÖt Nam Kim ng¹ch xuÊt khÈu (ch­a kÓ dÇu khÝ t¨ng nhanh thÓ hiÖn qua con sè 10,6 tû USD trong giai ®o¹n 1996-2002 lµ kho¶ng 16,6 tû USD t¨ng h¬n 9 lÇn so víi 5 n¨m tr­íc, chiÕm 24% kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ n­íc. §ã lµ ch­a kÓ xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp FDI trong lÜnh vùc dÇu khÝ. NÕu tÝnh c¶ dÇu khÝ th× con sè nµy cao h¬n rÊt nhiÒu (chiÕm trªn 40% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu). N¨m 1996, kÓ c¶ dÇu th«, c¸c doanh nghiÖp FDI ®· chiÕm 31% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu, n¨m 2000 t¨ng lªn 47,1% vµ n¨m 2002 lµ 45%. Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®· ®­îc thay ®æi vÒ c¬ cÊu theo h­íng tÝch cùc, theo h­íng ngµy cµng tiÕp cËn ®­îc víi thÞ tr­êng c¸c n­íc ph¸t triÓn cã søc tiªu thô lín song còng ®ßi hái chÊt l­îng hµng ho¸ rÊt kh¾t khe. Cïng víi qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng n._.ghÖ, nhiÒu s¶n phÈm xuÊt khÈu míi cã gi¸ trÞ cao ra ®êi nh­ c¸c s¶n phÈm ®iÖn tö ... còng lµm t¨ng ®¸ng kÓ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm ViÖt Nam. §TNN thÓ hiÖn th«ng qua sù ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt ë n­íc tiÕp cËn ®Çu t­. Mét trong nh÷ng ngµnh ®ã lµ ngµnh dÇu khÝ võa míi ph¸t hiÖn trong ®Èy m¹nh khai th¸c ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. ViÖt Nam lµ n­íc nh­ vËy, vµ ®iÒu nµy sÏ ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong Ch­¬ng II. Bªn c¹nh rÊt nhiÒu c¸c t¸c ®éng tÝch cùc cña ®Çu t­ n­íc ngoµi tíi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nh­ chóng ta võa t×m hiÓu, vÉn cßn nh÷ng tån t¹i chñ yÕu trong lÜnh vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi nh­: C«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn yÕu kÐm vµ s¬ hë, ch­a nhÊt qu¸n, thñ tôc ®Çu t­ cßn nhiÒu phøc t¹p vµ tån t¹i nhiÒu tiªu cùc. H×nh thøc ®Çu t­ n­íc ngoµi ch­a phong phó. C«ng t¸c quy ho¹ch tæng thÓ cßn chËm, chÊt l­îng ch­a cao, thiÕu tÝnh ®ång bé. C¬ cÊu vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cßn nhiÒu bÊt cËp vµ hiÖu qu¶ tæng thÓ vÒ kinh tÕ – x· héi cña khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ch­a cao. N¨ng lùc tr×nh ®é c¸n bé phÝa ViÖt Nam cßn h¹n chÕ, thiÕu kinh nghiÖm, kh«ng n¾m v÷ng ph¸p luËt. Tãm l¹i, ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng mang tÝnh quy luËt tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, mµ bÊt kú n­íc nµo còng ph¶i tham gia trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ hiÖn nay. §Çu t­ n­íc ngoµi kh«ng nh÷ng ®· ®em l¹i nh÷ng lîi Ých nhÊt ®Þnh cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi, mµ riªng víi ViÖt Nam còng ®em l¹i nhiÒu ®ãng gãp thiÕt thùc cho kinh tÕ ®Êt nø¬c. Tuy nhiªn, trong thêi gian qua, chóng ta míi chØ thùc sù chó träng ®Õn c«ng t¸c thu hót vèn ®Çu t­ vµo trong n­íc mµ ch­a cã nh÷ng chiÕn l­îc thÝch ®¸ng cho ho¹t ®éng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. Trong xu thÕ cña thêi ®¹i, ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ chóng ta kh«ng nh÷ng cÇn thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi nh»m khai th¸c nguån lùc trong n­íc mµ cßn cÇn tÝch cùc tham gia ®Çu t­ ra n­íc ngoµi ®Ó tËn dông lîi thÕ so s¸nh gi÷a c¸c n­íc. Tuy míi chØ b¾t ®Çu ®i nh÷ng b­íc ®i míi mÎ, nh­ng muèn thµnh c«ng, chóng ta còng rÊt cÇn c¸c ®Þnh h­íng ®óng ®¾n mang tÝnh chiÕn l­îc. Ch­¬ng II: ChiÕn l­îc §TNN trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cña Petrovietnam Giíi thiÖu vÒ Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam Sù ra ®êi, ph¸t triÓn Khi nh¾c ®Õn ngµnh DÇu khÝ ViÖt Nam, chóng ta th­êng liªn t­ëng ngay tíi mét ngµnh míi vµ trÎ víi h×nh ¶nh nh÷ng giµn khoan ngoµi kh¬i ë vïng biÓn phÝa Nam Tæ quèc, víi ngän löa ®á phÇn phËt to¶ vµo kh«ng trung nh­ biÓu t­îng cu¶ ngµnh. Lµ mét ®Êt n­íc giµu tµi nguyªn, cã tr÷ l­îng dÇu khÝ kh¸ lín, trªn thùc tÕ, ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 60, §¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· sím cã chñ tr­¬ng x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh dÇu khÝ vµ n¨m. Tõ ®ã ®Õn nay, ngµnh DÇu khÝ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng mèc son ®¸ng nhí trªn con ®­êng ph¸t triÓn nh­ sau: N¨m 1961 Thµnh lËp Liªn ®oµn ®Þa chÊt 36 Th¸ng 9-1975 Thµnh lËp Tæng côc DÇu khÝ ViÖt Nam trªn c¬ së Liªn ®oµn §Þa chÊt vµ Ban DÇu thuéc Tæng côc Ho¸ chÊt Th¸ng 9-1977 Thµnh lËp C«ng ty dÇu má vµ khÝ ®èt ViÖt Nam gäi t¾t lµ Petrovietnam trùc thuéc Tæng côc DÇu khÝ víi nhiÖm vô hîp t¸c t×m kiÕm th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ víi n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam Th¸ng 4-1990 S¸p nhËp Tæng côc DÇu khÝ vµo Bé C«ng nghiÖp nÆng. Th¸ng 7-1990 Thµnh lËp Tæng c«ng ty DÇu má vµ khÝ ®èt ViÖt Nam trªn c¬ së c¸c ®¬n vÞ cò cña Tæng côc DÇu khÝ (tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Petrovietnam) Th¸ng 4-1992 Tæng c«ng ty DÇu má vµ khÝ ®èt ViÖt Nam t¸ch khái Bé C«ng nghiÖp nÆng vµ trùc thuéc Thñ t­íng ChÝnh phñ. Th¸ng 5-1995 Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®­îc Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh lµ Tæng c«ng ty nhµ n­íc. Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam lµ Tæng c«ng ty Quèc gia, lµ ®¬n vÞ ®­îc tæ chøc theo m« h×nh Tæng c«ng ty 91, cã Héi ®ång qu¶n trÞ, Ban Tæng Gi¸m §èc vµ 17 phßng ban. HiÖn nay, Tæng c«ng ty cã 17 ®¬n vÞ thµnh viªn víi 15.000 lao ®éng; trong ®ã cã 10 ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, 3 ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc, 4 ®¬n vÞ sù nghiÖp nghiªn cøu. Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cã nhiÖm vô chÝnh lµ: Nghiªn cøu, t×m kiÕm th¨m dß, khai th¸c, chÕ biÕn, tµng tr÷, vËn chuyÓn, cung cÊp dÞch vô vÒ dÇu khÝ. XuÊt nhËp khÈu vËt t­ thiÕt bÞ dÇu khÝ, dÇu th«, khÝ thiªn nhiªn, c¸c s¶n phÈm vÒ dÇu khÝ. L­u th«ng c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ. TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®a d¹ng còng nh­ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do Nhµ n­íc giao phï hîp víi ph¸p luËt ViÖt Nam. Nh­ vËy, râ rµng lµ so víi nhiÒu quèc gia trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ngµnh DÇu khÝ n­íc ta ra ®êi kh¸ muén. Tõ thËp niªn 70, khi mµ ngµnh c«ng nghiÖp DÇu khÝ cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®· ph¸t triÓn m¹nh th× chóng ta míi cã mét ®¬n vÞ lµm nhiÖm vô t×m kiÕm th¨m dß. ë giai ®o¹n ®Çu khi míi thµnh lËp ®Õn tr­íc khi ®Êt n­íc tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, trong bèi c¶nh ®Êt n­íc bÞ bao v©y cÊm vËn, vèn ®Çu t­ dµnh cho ®iÒu tra c¬ b¶n phôc vô cho ph¸t triÓn ngµnh DÇu khÝ rÊt eo hÑp, tiÒm lùc vËt chÊt vµ kü thuËt thiÕu thèn nªn ho¹t ®éng cña ngµnh chñ yÕu lµ tù ®Çu t­, tiÕn hµnh c«ng t¸c t×m kiÕm th¨m dß dÇu khÝ khu vùc ®ång b»ng s«ng Hång, ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Thµnh tùu quan träng thu ®­îc trong giai ®o¹n nµy lµ h×nh thµnh XÝ nghiÖp Liªn doanh DÇu khÝ Vietsopetro víi sù liªn doanh cña Liªn bang X« ViÕt (cò) n¨m 1981, ®· ®­a vµo khai th¸c má dÇu B¹ch Hæ. XuÊt ph¸t tõ hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Êt n­íc vµ cña ngµnh, nghiªn cøu kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia dÇu khÝ, tõ gi÷a nh÷ng n¨m 80, Tæng C«ng Ty DÇu khÝ ViÖt nam ®· ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, t¨ng c­êng hîp t¸c thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo lÜnh vùc dÇu khÝ, nh»m tËn dông vèn ®Çu t­, tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é qu¶n lý cao cña c¸c n­íc cã ngµnh c«ng nghiÖp DÇu khÝ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Trong giai ®o¹n tõ nh÷ng n¨m 1985 ®Õn 1995, Tæng C«ng Ty DÇu khÝ ViÖt nam ®· tõng b­íc khai th¸c tiÒm n¨ng dÇu khÝ phôc vô nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong giai ®o¹n nµy. §ång thêi, còng trong giai ®o¹n nµy, Tæng C«ng Ty DÇu khÝ ViÖt nam ®· tõng b­íc ®Çu t­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ nh©n lùc, chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho nh÷ng b­íc ph¸t triÓn tiÕp theo. Giai ®o¹n tõ 1995 ®Õn nay, tiÕp tôc triÓn khai chÝnh s¸ch kinh tÕ më vµ c«ng cuéc ®æi míi do §¶ng, ChÝnh phñ ViÖt nam chñ tr­¬ng, qu¸n triÖt nh÷ng quan ®iÓm chñ ®¹o trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt nam ®· thùc hiÖn ®a ph­¬ng hãa, ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc hîp t¸c quèc tÕ trªn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, c¸c bªn cïng cã lîi, b¶o vÖ chñ quyÒn vµ lîi Ých quèc gia. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ngµnh DÇu khÝ ViÖt nam lµ mét chÆng ®­êng dµi víi nhiÒu khã kh¨n, thö th¸ch. V­ît qua nh÷ng khã kh¨n nh÷ng ngµy ®Çu th× l¹i gÆp ph¶i nh÷ng thö th¸ch míi, ®ã lµ t×nh h×nh chÝnh trÞ diÔn biÕn phøc t¹p, khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc, ®Çu t­ n­íc ngoµi gi¶m nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tr­íc ®©y...Ngoµi nh÷ng khã kh¨n chung ®ã, sù bÊt æn ®Þnh cña gi¸ dÇu th« trªn thÕ giíi ®· khiÕn ®Çu t­ cña c¸c C«ng ty dÇu khÝ n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam gi¶m h¼n, nh÷ng h¹n chÕ vÒ tiÒm lùc tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt, khoa häc-kü thuËt-c«ng nghÖ, tr×nh ®é, n¨ng lùc chuyªn m«n...®· ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh DÇu khÝ. §øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch ®ã, Tæng C«ng Ty DÇu khÝ ViÖt nam ®· cïng víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ph¸t huy mäi nguån lùc s½n cã, qu¸n triÖt ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô, tõng b­íc v­ît qua khã kh¨n nµy ®Õn khã kh¨n kh¸c ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh vµ ngµy cµng ph¸t triÓn, më réng kh«ng ngõng c¶ vÒ quy m« vµ s¶n l­îng khai th¸c s¶n phÈm. Nh­ vËy, sau h¬n 40 n¨m ho¹t ®éng vµ 27 n¨m thµnh lËp Petrovietnam , ngµnh DÇu khÝ ViÖt nam ®· tr­ëng thµnh nhanh chãng, ®ãng gãp nguån tµi chÝnh quan träng cho ®Êt n­íc, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng v¹n ng­êi lao ®éng. §Õn nay, chóng ta ®· ®­a vµo khai th¸c 6 má dÇu vµ xuÊt khÈu trªn 100 triÖu tÊn dÇu th«, thu gom vµ sö dông ®­îc trªn 6 tû m3 khÝ ®ång hµnh. Thµnh qu¶ nµy lµ sù ghi nhËn c«ng lao ®ãng gãp cña toµn thÓ c¸n bé, c«ng nh©n cña ngµnh, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh vai trß l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng bé, Tæng gi¸m ®èc vµ Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng C«ng Ty DÇu khÝ ViÖt nam. 2. Ho¹t ®éng cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam - T×m kiÕm th¨m dß khai th¸c Trong lÜnh vùc t×m kiÕm th¨m dß, víi môc tiªu x¸c ®Þnh tiÒm n¨ng vµ gia t¨ng tr÷ l­îng dÇu khÝ, ph¸t hiÖn thªm nhiÒu má míi, ®¶m b¶o nhu cÇu vÒ s¶n l­îng dÇu khÝ cho ®Êt n­íc, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam tiÕp tôc më réng khu vùc t×m kiÕm, th¨m dß th«ng qua c¸c hîp ®ång ph©n chia s¶n phÈm, hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh hoÆc liªn doanh, ®­a nhanh c¸c má ®· ®­îc ph¸t hiÖn vµo khai th¸c vµ ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó n©ng cao s¶n l­îng, t¨ng hÖ sè thu håi dÇu khÝ, b¶o vÖ m«i tr­êng tµi nguyªn vµ ®¹t môc tiªu s¶n l­îng 25-27 triÖu tÊn dÇu quy ®æi vµo n¨m 2005. KÕt qu¶ c¸c ho¹t ®éng nµy gåm: ®· ký ®­îc 45 hîp ®ång c¸c lo¹i nh­ PSC, JOC, BCC... trong ®ã 25 hîp ®ång ®ang thùc hiÖn. Sè má chÝnh ®ang khai th¸c gåm má B¹ch Hæ, Rång, §¹i Hïng, R¹ng §«ng, Hång Ngäc, Bunga Kekwa. - Sö dông c¸c tiÒm n¨ng khÝ thiªn nhiªn §Ó sö dông tiÒm n¨ng to lín vÒ khÝ thiªn nhiªn, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®· vµ ®ang tÝch cùc triÓn khai c¸c ®Ò ¸n khai th¸c nh­ x©y dùng tuyÕn ®­êng èng dÉn tõ má B¹ch Hæ, c¸c má khÝ Nam C«n S¬n, T©y Nam vµo bê. Môc tiªu tr­íc m¾t cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam lµ n©ng c«ng suÊt ®­a khÝ vµo bê lªn ®Õn 4,5-5 triÖu m3/ngµy. HiÖn nay, Nhµ m¸y xö lý khÝ Dinh Cè ®ang ho¹t ®éng tõ nguån khÝ má B¹ch Hæ nh»m ®¸p øng nhu cÇu khÝ ho¸ láng trong n­íc, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®ang triÓn khai c¸c ®Ò ¸n khai th¸c vµ sö dông khÝ tõ c¸c bÓ trÇm tÝch Nam C«n S¬n vµ vïng T©y Nam nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu vÒ nguyªn, nhiªn liÖu cho c¸c côm nhµ m¸y ®iÖn, ®¹m, c¸c khu c«ng nghiÖpngo¹i vi thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c trong kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ sö dông khÝ cña ViÖt Nam. - C¸c ®Ò ¸n läc ho¸ dÇu Trong lÜnh vùc h¹ nguån, c¸c ®Ò ¸n läc ho¸ dÇu còng ®ang ®­îc Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam triÓn khai tÝch cùc. §Ò ¸n läc dÇu sè 1 Dung QuÊt – miÒn Trung ViÖt Nam c«ng suÊt 6,5 triÖu tÊn/n¨m ®ang trong giai ®o¹n x©y dùng. Nhµ m¸y läc dÇu sè 2 víi c«ng suÊt t­¬ng ®­¬ng còng sÏ ®­îc x©y dùng cïng víi khu tæ hîp c«ng nghiÖp ho¸ dÇu. Nhµ m¸y ®¹m Phó Mü lµ mét trong nh÷ng c«ng tr×nh ho¸ dÇu ®Çu tiªn cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®ang ®­îc x©y dùng. Nh÷ng c«ng tr×nh nµy sau khi x©y dùng xong sÏ ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng néi ®Þa vÒ c¸c s¶n phÈm läc ho¸ dÇu vµ phôc vô cho xuÊt khÈu. HiÖn nay, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®ang thµnh lËp c¸c liªn doanh víi c¸c c«ng ty dÇu khÝ hµng ®Çu thÕ giíi ®Ó s¶n xuÊt nhùa ®­êng, PVC, polypropylene, DOP, menthanol còng nh­ x©y dùng c¸c c¬ së ®ãng b×nh vµ m¹ng l­íi ph©n phèi khÝ ho¸ láng. - DÞch vô dÇu khÝ Ngoµi nh÷ng dù ¸n cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi trong c¸c kh©u t×m kiÕm, tham dß, khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cßn chó träng c¸c dù ¸n ph¸t triÓn n¨ng lùc dÞch vô c¸c lo¹i, nhÊt lµ dÞch vô kü thuËt cao. Cho ®Õn nay, dÞch vô dÇu khÝ cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, ®¶m ®­¬ng c¸c c«ng viÖc phøc t¹p trong c¸c ho¹t ®éng th¨m dß, khai th¸c, ph¸t triÓn má, thiÕt kÕ, l¾p r¸p, chÕ t¹o vËt t­, thiÕt bÞ cung cÊp cho ngµnh. Cã nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô hiÖn lµ thÕ m¹nh cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam nh­ dÞch vô c¨n cø, dÞch vô tµu thuyÒn, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh dÇu khÝ biÓn, cung cÊp lao ®éng kü thuËt cao, ph©n tÝch mÉu, xö lý tµi liÖu ®Þa chÊt, ®Þa vËt lý,… C¸c lo¹i h×nh dÞch vô cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cung cÊp ®Òu ®¹t c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ vµ ®­îc c¸c c«ng ty dÇu khÝ lín trªn thÕ giíi ®¸nh gi¸ cao vÒ chÊt l­îng, gi¸ c¶ vµ thêi gian thùc hiÖn. - Hîp t¸c quèc tÕ Víi hµng lo¹t c¸c ®Ò ¸n lín trong khu«n khæ ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn chiÕn l­îc cña ngµnh cho ®Õn n¨m 2010, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam mong muèn më réng h¬n n÷a sù hîp t¸c víi c¸c c«ng ty dÇu khÝ n­íc ngoµi, ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c, ®Çu t­ víi c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi n­íc. Ngoµi viÖc tÝch luü kinh nghiÖm vµ chuÈn bÞ lùc l­îng ®Ó tù ®Çu t­ t¹i mét sè khu vùc trong n­íc, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam sÏ tham gia cïng víi c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ ë c¸c khu vùc tiÒm n¨ng kh¸c trªn thÕ giíi nh­ ë §«ng Nam ¸, Trung §«ng, Ch©u Phi, vµ Nam Mü. §ång thêi, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cïng c¸c ®èi t¸c trong khu vùc ASEAN triÓn khai ®Ò ¸n x©y dùng m¹ng l­íi ®­êng èng dÉn khÝ xuyªn qua c¸c n­íc, cho phÐp nhËp khÈu dÇu khÝ nh»m c©n ®èi nhu cÇu mçi n­íc. Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam khyÕn khÝch c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ®Çu t­ d­íi nhiÒu h×nh thøc vµo c¸c l« cßn më ngoµi kh¬i vµ trªn ®Êt liÒn, nhÊt lµ c¸c l« vïng n­íc s©u, xa bê vµ cïng víi c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn cña nhµ n­íc ViÖt Nam t×m mäi gi¶i ph¸p ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty dÇu khÝ n­íc ngoµi n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ vµo ngµnh c«ng nghiÖp dÇu khÝ ViÖt Nam. 3. Môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn chung cña Ngµnh dÇu khÝ ViÖt Nam C¨n cø §­êng lèi vµ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi “§Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®­a n­íc ta trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020” vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ngµnh dÇu khÝm ho¸ chÊt, ph©n bãn, ®· ®­îc quyÕt ®Þnh t¹i §¹i héi IX cña §¶ng; C¨n cø vµo Môc tiªu tæng qu¸t, nhiÖm vô vµ c¸c chØ tiªu chñ yÕu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m 2001-2005, mµ ChÝnh phñ b¸o c¸o vµ ®· ®­îc th«ng qua t¹i kú häp thø 10 Quèc héi kho¸ X; XuÊt ph¸t tõ tiÒm n¨ng vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, nguån nh©n lùc, kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ kinh nghiÖm tæ chøc qu¶n lý hiÖn nay cña ngµnh DÇu khÝ, c¸c môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh DÇu khÝ ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 vµ ®Þnh h­íng ®Õn n¨m 2020 ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: N©ng cao s¶n l­îng trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 65 triÖu tÊn dÇu quy ®æi. PhÊn ®Êu s¶n l­îng khai th¸c dÇu khÝ vµo n¨m 2010 ®¹t 45-50 triÖu tÊn dÇu quy ®æi, trong ®ã dÇu th« khai th¸c trong n­íc kho¶ng 20-25 triÖu tÊn, khÝ kho¶ng 20-25 tû m3, s¶n l­îng dÇu th« khai th¸c tõ n­íc ngoµi kho¶ng 4-5 triÖu tÊn. Ph¸t triÓn thÞ tr­êng khÝ trong n­íc ®¶m b¶o sö dông 18-25 tû m3 khÝ vµo n¨m 2010; phÊn ®Êu trong giai ®o¹n 2010 -2020 cã nèi kÕt víi ®­êng èng dÉn khÝ khu vùc, ®¶m b¶o sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a kh¶ n¨m xuÊt vµ nhËp khÈu dÇu khÝ. T¨ng c­êng ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh dÞch vô kü thuËt dÇu khÝ. §Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô dÇu khÝ. Tham gia thÞ tr­êng kinh doanh dÇu th« vµ c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ quèc tÕ. Thu hót vµ hç trî sù tham gia cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ ngµy cµng nhiÒu vµo cung cÊp dÞch vô cho dÇu khÝ vµ kinh doanh ph©n phèi c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ. Tõng b­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn ho¹t ®éng dÇu khÝ ra n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ kh©u th¨m dß vµ khai th¸c nh»m ®¶m b¶o nguån cung cÊp dÇu khÝ l©u dµi cho ®Êt n­íc. §ång thêi tõng b­íc ®Çu t­ trong c¸c lÜnh vùc chÕ biÕn, ph©n phèi dÇu khÝ ë n­íc ngoµi. §Èy m¹nh ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn tiÒm lùc khoa häc c«ng nghÖ cña ngµnh DÇu khÝ ViÖt Nam, sím tiÕp cËn víi tr×nh ®é chung cña céng ®ång dÇu khÝ quèc tÕ. §Õn n¨m 2010 ®¹t tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ cña c¸c n­íc trong khu vùc vµ ®¹t tr×nh ®é thÕ giíi trong mét sè lÜnh vùc vÒ c«ng nghÖ th¨m dß, khai th¸c, chÕ biÕn vµ dÞch vô. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé, chuyªn gia vµ nh©n c«ng dÇu khÝ ViÖt Nam ®ñ m¹nh vÒ chÊt l­îng ®Ó tù ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng dÇu khÝ c¶ ë trong n­íc vµ n­íc ngoµi. X©y dùng Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam thµnh tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh ngang tÇm víi c¸c tËp ®oµn dÇu khÝ trong khu vùc. Nh­ vËy, Sau h¬n 27 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®· thùc sù trë thµnh mét nh©n tè ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n­íc. Trong thÕ kû míi, Petrovietnam sÏ tÝch cùc ph¸t huy tiÒm n¨ng néi lùc kh«ng nh÷ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng trong n­íc mµ cßn ë n­íc ngoµi nh­ ®· ®Ò ra trong “ChiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh dÇu khÝ”. §©y lµ mét b­íc ®i v« cïng míi mÎ nh­ng ®Çy triÓn väng, Petrovietnam rÊt cÇn thiÕt ph¶i nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng nµy tr­íc khi ho¹ch ®Þnh ra mét chiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cô thÓ. II. TÇm quan träng cña chiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ. Tæng quan vÒ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ thÕ giíi T×nh h×nh th¨m dß khai th¸c dÇu dÇu khÝ thÕ giíi LÞch sö khai th¸c dÇu khÝ ®­îc coi nh­ b¾t ®Çu vµo n¨m 1859 víi dßng dÇu ®Çu tiªn ®­îc phun lªn t¹i Tutresville (Pennsylvania, Mü), nh­ng s¶n l­îng khai th¸c dÇu th« chØ thùc sù t¨ng rÊt nhanh trong giai ®o¹n 1939-1980. §ã lµ nhê cã nh÷ng tiÕn bé khoa häc ®¸ng kÓ vÒ c¬ khÝ nÆng, c¸c tiÕn bé cña bé m«n ®iÖn vµ ®iÖn tö ®· ®­îc ®­a vµo ¸p dông trong c«ng nghÖ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ. Trong giai ®o¹n tõ n¨m 1975 tíi nay s¶n l­îng khai th¸c t¨ng chËm dÇn do sù c¹n kiÖt dÇn c¸c má dÇu trªn ®Êt liÒn céng víi c¸c cuéc khñng ho¶ng n¨ng l­îng vµo nh÷ng n¨m 1973-1974 (thµnh lËp khèi OPEC), 1979-1980 (chiÕn tranh Iran-Ir¾c), 1991-1992 (khñng ho¶ng Vïng VÞnh) khiÕn cho gi¸ dÇu t¨ng vät. §iÒu nµy ®· thóc ®Èy c¸c quèc gia ph¸t triÓn nghÜ tíi kh¶ n¨ng thay thÕ nguån n¨ng l­îng dÇu löa b»ng c¸c n¨ng l­îng kh¸c, ®ång thêi tiÕn dÇn ra c¸c vïng n­íc s©u thÒm lôc ®Þa ®Ó t×m kiÕm c¸c má míi. HiÖn nay, tr÷ l­îng dÇu khÝ thÕ giíi ®­îc ®¸nh gi¸ ë vµo kho¶ng 4.500 tû thïng. Møc tiªu dïng hiÖn nay kho¶ng 75 triÖu thïng/ngµy vµ dù b¸o sÏ t¨ng lªn h¬n 120 triÖu thïng/ngµy vµo 2020. Tû träng dÇu khÝ trong c¬ cÊu n¨ng l­îng t­¬ng lai ®­îc dù b¸o ë møc 40% nh­ hiÖn nay. PhÇn lín nguån cung cÊp dÇu gia t¨ng dù kiÕn sÏ tõ c¸c n­íc thµnh viªn OPEC ë vïng VÞnh Ba-t­ (20,5 triÖu thïng/ngµy). C¸c nguån cung cÊp bæ sung ®¸ng kÓ kh¸c gåm c¸c n­íc vïng Ca-xpiªn vµ T©y Phi. Dù b¸o tû träng khÝ thiªn nhiªn trong c¸c d¹ng n¨ng l­îng thÕ giíi sÏ t¨ng lªn so víi møc hiÖn nay kho¶ng 23-28% vµ l­îng khÝ thiªn nhiªn ®­îc tiªu thô vµo n¨m 2020 sÏ t¨ng lªn 162 ngh×n tû bé khèi khÝ so víi møc 84 ngh×n tû bé khèi khÝ n¨m 1999. Hoµ cïng kh«ng khÝ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, quèc tÕ ho¸ ho¹t ®éng th¨m dß khai t¸c dÇu khÝ ®ang lan réng trªn toµn thÕ giíi vµ ®Æc biÖt lµ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn víi ngµy cµng nhiÒu c¸c c«ng ty dÇu khÝ tham gia vµo thÞ tr­êng dÇu khÝ thÕ giíi. NhiÒu quèc gia vµ khu vùc giµu tiÒm n¨ng dÇu khÝ ®· më cöa cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi vµo th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ nh­ I-r¾c, Li-bi, Nga vµ c¸c n­íc céng hoµ thuéc Liªn X« cò… C«ng nghiÖp dÇu khÝ thÕ giíi còng ®­îc c¬ cÊu l¹i víi viÖc s¸p nhËp gi÷a c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ thµnh nh÷ng tËp ®oµn dÇu khÝ siªu lín. §ång thêi, c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc gia còng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng dÇu khÝ ë n­íc ngoµi. Tæ chøc C¸c n­íc XuÊt khÈu dÇu löa OPEC vÉn duy tr× ¶nh h­ëng chi phèi ®Õn møc cung cÇu dÇu th« thÕ giíi ë møc t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Sau cuéc khñng ho¶ng gi¸ dÇu hå cuèi thËp kû 90, gi¸ dÇu thÕ giíi nh×n chung ®­îc duy tr× ë møc trªn 20USD/thïng, nhê ®ã c¸c c«ng ty dÇu khÝ t¨ng chi tiªu vµo c«ng t¸c th¨m dß. 1.2. Sù ®iÒu chØnh chiÕn l­îc cña c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ trªn thÕ giíi HiÖn nay, nhiÒu c«ng ty dÇu khÝ quèc gia ®ang tÝch cùc triÓn khai ho¹t ®éng trªn ph¹m vi quèc tÕ, trong ®ã mét sè c«ng ty ®­îc coi lµ ®· vµ ®ang triÓn khai quèc tÕ ho¸ mét c¸ch thµnh c«ng nh­ CNPC (Trung Quèc), Petrobras (Braxin), Petronas (Malaysia), Statoil (Na Uy), KNOC (Hµn Quèc). C¸c c«ng ty míi b¾t ®Çu triÓn khai ho¹t ®éng quèc tÕ nh­ CNOOC, PTT (Th¸i Lan), Pertamina (Indonesia), Petrovietnam… còng ®ang tÝch cùc ho¹t ®éng ®Ó cã chç ®øng trªn trÞ tr­êng thÕ giíi. §Ó huy ®éng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, nhiÒu c«ng ty dÇu khÝ quèc gia ®· tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ nh­ CNPC, CNOOC, PTT… nh­ng nhµ n­íc vÉn n¾m quyÒn kiÓm so¸t qua viÖc së h÷u cæ phÇn chi phèi. Víi sù ®iÒu chØnh chiÕn l­îc phï hîp, c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc gia ®· tham gia víi vai trß ngµy cµng to lín vµo th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, nhiÒu c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ lín ®· tiÕn hµnh s¸p nhËp nh­ Exxon víi Mobil, BP víi Amoco, Total víi Fina vµ Elf. §éng th¸i nµy nh»m thùc hiÖn hiÖu qu¶ h¬n chiÕn lù¬c “chi phÝ thÊp” vµ t¨ng c­êng søc m¹nh tµi chÝnh, kü thuËt vµ c«ng nghÖ, ®Ó tõ ®ã t¨ng c­êng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Sù ®iÒu chØnh chiÕn l­îc míi nhÊt cña c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ lín lµ thiÕt lËp c¸c liªn minh/hîp t¸c chiÕn l­îc víi c¸c n­íc giµu tiÒm n¨ng dÇu khÝ vµ chi phÝ/gi¸ thµnh khai th¸c thÊp (A-rËp Xª-ót, C«-oÐt). Nhê vËy, hä tiÕp cËn c¸c c¬ héi ®Çu t­ khæng lå vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh lín ë nh÷ng n­íc hay khu vùc khai th¸c then chèt. 1.3. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi víi ngµnh dÇu khÝ thÕ giíi C¸c c«ng ty dÇu khÝ cã nhiÒu c¬ héi th©m nhËp vµp c¸c n­íc, c¸c khu vùc giµu tiÒm n¨ng dÇu khÝ trªn thÕ giíi nhê chÝnh s¸ch më cöa cña c¸c n­íc, c¸c khu vùc nµy. HiÖn nay, khu vùc ®­îc nhiÒu c«ng ty quan t©m lµ Trung §«ng, B¾c vµ T©y Phi, Nga vµ c¸c n­íc thuéc Liªn X« cò. Víi sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt, ho¹t ®éng th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ víi c¸c vïng n­íc s©u (vÝ dô nh­ ngoµi kh¬i An-g«-la…) vµ c¸c má cËn biªn ®· trë thµnh nh÷ng dù ¸n kh¶ thi c¶ vÒ kü thuËt vµ kinh tÕ. Xu h­íng tiªu dïng khÝ gia t¨ng nhanh, ®Æc biÖt ë khu vùc Ch©u ¸, më ra nh÷ng c¬ héi th¨m dß khai th¸c khÝ míi. C¸c c«ng ty dÇu khÝ quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn rñi ro chÝnh trÞ, an ninh sau nh÷ng biÕn ®éng võa qua cña t×nh h×nh chÝnh trÞ thÕ giíi. Nh÷ng biÕn ®éng ®ã cã thÓ ®e do¹ nguån cung trong thêi gian ng¾n hoÆc t­¬ng ®èi dµi vµ do ®ã g©y nªn biÕn ®éng gi¸ dÇu víi biªn ®é lín. Së h÷u vµ øng dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt sÏ t¹o thªm sù kh¸c biÖt vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty lín/siªu lín vµ c¸c c«ng ty trung b×nh/nhá vµ ®iÒu nµy thùc sù trë thµnh mét th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c c«ng ty trung b×nh nhá. §Æc thï cña c«ng viÖc th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ Trong ngµnh c«ng nghiÖp dÇu khÝ, ng­êi ta ph©n chia ra hai nh¸nh ho¹t ®éng chÝnh. §ã lµ c«ng viÖc “th­îng nguån” (Uptream) hay c«ng nghiÖp th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ vµ c«ng viÖc “h¹ nguån” gåm läc dÇu, ho¸ dÇu vµ ph©n phèi c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ. Ngµnh c«ng nghiÖp dÇu khÝ vèn lµ mét ngµnh non trÎ nh­ng l¹i cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nªn viÖc th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ còng cã nh÷ng ®Æc thï rÊt kh¸c biÖt so víi bÊt kú ngµnh c«ng nghiÖp nµo mµ c¸c nhµ ®Çu t­ nªn n¾m v÷ng. §ã lµ: 2.1 Rñi ro rÊt cao ViÖc t×m kiÕm mét lo¹i kho¸ng s¶n ë thÓ láng vµ khÝ n»m s©u trong lßng ®Êt hµng ngµn mÐt, ®· h×nh thµnh vµ tån t¹i hµng tr¨m triÖu n¨m, ®ång thêi l¹i lu«n di dÞch qu¶ thùc kh«ng dÔ dµng g×. H¬n n÷a, hiÖn nay c¸c má dÇu n»m trªn ®Êt liÒn hÇu nh­ ®· ®­îc kh¸m ph¸ vµ khai th¸c, nªn ng­êi ta ph¶i tiÕn ra biÓn, th¨m dß trªn c¸c vïng thÒm lôc ®Þa mµ møc n­íc biÓn giao ®éng tõ vµi chôc mÐt tíi hµng kil«mÐt. VËy nªn rñi ro lu«n lµ bµi to¸n ®Çu tiªn cÇn xem xÐt ®èi víi mäi nhµ ®Çu t­ trong lÜnh vùc th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ ®Ó ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cã ®Çu t­ hay kh«ng vµ ®Çu t­ ë ®©u? §©y qu¶ lµ mét bµi to¸n hãc bóa bëi v× cã rÊt nhiÒu yÕu tè rñi ro nh­ sau:Rñi ro kü thuËt: Mòi khoan cã ph¸t hiÖn má dÇu khÝ hay kh«ng? Má ph¸t hiÖn cã kinh tÕ hay kh«ng? Kü thuËt cã ®¶m b¶o ®Ó ®¹t hÖ sè thu håi dÇu khÝ hay kh«ng? Rñi ro chÝnh trÞ: ChÕ ®é chÝnh s¸ch cña quèc gia së h÷u má cã æn ®Þnh kh«ng? C¸c s¾c thuÕ cã ®¶m b¶o viÖc khai th¸c má ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng? Rñi ro kinh tÕ: VÊn ®Ò dao ®éng gi¸ dÇu th« trong t­¬ng lai cã thÓ lµm cho ®Ò ¸n khai th¸c trë nªn rÊt hiÖu qu¶ hoÆc hoµn toµn sôp ®æ. §©y lµ mét yÕu tè bÞ ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu bëi t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ cã tÝnh chÊt quèc tÕ. RÊt nhiÒu c¸c tËp ®oµn dÇu khÝ lín vµ c¸c tæ chøc hiÖp héi quèc tÕ t×m mäi biÖn ph¸p khèng chÕ song v« cïng khã kh¨n vµ Ýt khi ®¹t ®­îc theo mong muèn. Ngoµi ra cßn cã hµng lo¹t c¸c rñi ro kh¸c cÇn ph¶i xem xÐt nh­: m«i tr­êng, c«ng nghÖ ¸p dông, tµi chÝnh, tû gi¸ chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ, thuª m­ín nh©n c«ng …. Tuy nhiªn trong tÊt c¶ c¸c yÕu tè rñi ro cã thÓ ¶nh h­ëng tíi sù thµnh c«ng cña c¸c nhµ ®Çu t­ th× trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ rñi ro kü thuËt vÉn lµ lín nhÊt. MÆc dï ®· cã sù hç trî rÊt nhiÒu cña c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, song khi ch­a thùc hiÖn khoan s©u vµo lßng ®Êt th× kh«ng thÓ kh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n ë ®ã cã dÇu hay kh«ng. H¬n n÷a, hiÖn nay tû lÖ giÕng khoan th¨m dß cã ph¸t hiÖn dÇu khÝ ngµy cµng gi¶m. TÝnh trung b×nh trªn thÕ giíi ph¶i khoan tõ 7 ®Õn 10 giÕng míi cã 1 giÕng cã ph¸t hiÖn dÇu khÝ. Trong khi ®ã, chi phÝ cho mét giÕng khoan s©u 3000 m trung b×nh: 3-5 triÖu USD (trªn ®Êt liÒn), 8-15 triÖu USD (ngoµi kh¬i). §iÒu nµy còng cho thÊy c¸c quèc gia , ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn khi thùc hiÖn ®Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ph¶i cã chiÕn l­îc ®óng ®¾n, lé tr×nh hµnh ®éng cô thÓ. 2.2 §Çu t­ vèn lín Theo ®¸nh gi¸ cña nhiÒu nhµ kinh tÕ, ngµnh c«ng nghiÖp th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ mét ngµnh ®ßi hái vèn ®Çu t­ lín hµng ®Çu trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nÆng. Mét vµi con sè cô thÓ sau ®©y cho phÐp ta h×nh dung thùc tÕ: C«ng viÖc Chi phÝ 1 giÕng khoan th¨m dß trªn ®¸t liÒn 3-5 triÖu USD 1 giÕng khoan th¨m dß ngoµi biÓn 8-15 triÖu USD ThÈm l­îng tÝnh th­¬ng m¹i cña má Khoan 7-10 giÕng Ph¸t triÓn 1 má dÇu tÇm trung (50 triÖu tÊn) 3 tû USD 1 ngµy khoan ngoµi biÓn 150 ngµn USD Thu næ, xö lý 1000 km ®Þa chÊn 4-5 triÖu USD Xö lý sù cè kÑt cÇn khoan, phun trµo kh«ng khèng chÕ ®­îc, mÊt dung dÞch khoan Hµng chôc triÖu USD Nh­ vËy, nÕu xÐt tíi møc ®é rñi ro cao cña c«ng t¸c th¨m dß (1 thµnh c«ng/ 9 thÊt b¹i) ta sÏ hiÓu ®­îc t¹i sao chØ c¸c tËp ®oµn cùc lín míi cã ®é æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh trong ho¹t ®éng t×m kiÕm th¨m dß dÇu khÝ vµ t¹i sao cã hµng tr¨m c«ng ty dÇu khÝ ph¸ s¶n mçi khi cã sù giao ®éng gi¸ dÇu th«. 2.3 C«ng nghÖ vµ kü thuËt ¸p dông rÊt hiÖn ®¹i Ba bé m«n c¬ b¶n cña khoa häc ¸p dông cho c«ng t¸c th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ: ®Þa chÊt, ®Þa vËt lý vµ khoan s©u. Tuy nhiªn ®Ó thùc hiÖn toµn bé c«ng viÖc t×m ra dßng dÇu th« vµ khÝ ®èt ®ßi hái ¸p dông hÇu nh­ nh÷ng kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt cña c¸c ngµnh nh­: th«ng tin häc, ph©n tÝch ho¸ häc, phãng x¹, vËt lý, quang häc, hµng kh«ng, c¬ khÝ…. C¸c thiÕt bÞ sö dông ë ®©y cã quy m« rÊt lín vµ ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao. 2.4 C«ng t¸c ®iÒu hµnh qu¶n lý ®ßi hái chÆt chÏ vµ khÈn tr­¬ng Ho¹t ®éng th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ®ßi há vèn ®Çu t­ lín, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, thùc hiÖn ë nh÷ng n¬i rÊt nguy hiÓm nh­ ngoµi kh¬i xa nªn muèn ®¹t ®­îc thµnh c«ng ®ßi hái mét quy tr×nh ®iÒu hµnh qu¶n lý ph¶i thËt chÆt chÏ, nhanh nh¹y, vµ ®Æc biÖt ph¶i cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cao. C«ng t¸c ®iÒu hµnh qu¶n lý ë ®©y ph¶i rÊt khÈn tr­¬ng v× chØ cÇn mét kh©u chËm trÔ cã thÓ g©y nh÷ng thiÖt h¹i trÇm träng c¶ vÒ ng­êi vµ cña. 3. Dù b¸o cung cÇu c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ t¹i ViÖt Nam tíi n¨m 2020 3.1. Dù b¸o nhu cÇu tiªu thô ®èi víi c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ cña ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 vµ 2020. Lµ mét mét n­íc ®ang ph¸t triÓn, nhu cÇu tiªu thô s¶n phÈm x¨ng dÇu ë ViÖt Nam t¨ng rÊt nhanh. Theo dù b¸o cña Bé Th­¬ng m¹i, møc t¨ng trung b×nh tõ n¨m 2002 ®Õn n¨m 2005 kho¶ng 8%, vµ tõ n¨m 2006 ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 6%, sau ®ã sÏ gi¶m d­íi 5%/n¨m tíi n¨m 2020. Cßn theo dù b¸o cña ViÖn chiÕn l­îc-Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ th× nhu cÇu vÒ c¸c s¶n phÈm x¨ng dÇu ë ViÖt Nam ®­îc x¸c ®Þnh vµo kho¶n 12 triÖu tÊn vµo n¨m 2005; 17 triÖu tÊn vµo n¨m 2010 vµ 26 triÖu tÊn vµo n¨m 2020. Tuy nhiªn c¸c dù b¸o trªn ch­a tÝnh tíi c¸c yÕu tè ®ét biÕn, vµ theo tÝnh to¸n cña c¸c chuyªn gia Ng©n hµng thÕ giíi th× con sè dù b¸o sÏ thÊp h¬n nhu cÇu thùc tÕ cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. H¬n n÷a, hiÖn nay §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®ang quyÕt t©m phÊn ®Êu ®­a n­íc ta trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp vµo n¨m 2020, nhu cÇu thùc tÕ vÒ n¨ng l­îng tÝnh theo ®Çu ng­êi Ýt nhÊt còng xÊp xØ Th¸i Lan hiÖn nay. Nh­ vËy nhu cÇu tiªu thô c¸c s¶n phÈm x¨ng dÇu ë ViÖt Nam vµo n¨m 2020 cã thÓ ph¶i trªn 30 triÖu tÊn/n¨m. §èi víi c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu, con sè dù b¸o nhu cÇu cho giai ®o¹n 2001-2010 còng t¨ng nhanh lªn tíi trªn 10%/n¨m, giai ®o¹n 10 n¨m tiÕp theo lµ kho¶ng trªn 5%/n¨m. Theo dù b¸o cña Bé C«ng nghiÖp, nhu cÇu víi tæng s¶n phÈm ho¸ dÇu c¸c n¨m 2005, 2010, 2020 lÇn l­ît lµ trªn 5 triÖu, 8 triÖu vµ 17 triÖu tÊn. Nhu cÇu tiªu thô khÝ ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh, ®Æc biÖt lµ khu vùc phÝa Nam, bao gåm c¸c nhu cÇu cho s¶n xuÊt ®iÖn, cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c vµ cho d©n sinh. Cho ®Õn n¨m 2010 nhu cÇu tiªu thô khÝ cho s¶n xuÊt ®iÖn vÉn lµ lín nhÊt. Theo “Tæng s¬ ®å ph¸t triÓn §iÖn lùc V” ®· ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt trong giai ®o¹n tõ 2001 ®Õn 2010 cã xÐt ®Õn triÓn väng cho 2020 lµ trªn 7000 MW, chiÕm kho¶ng 30-40% tæng c«ng suÊt vµ n¨m 2020 lµ kho¶ng 10.000-14.000M¦. VËy nªn nhu cÇu tiªu thô khÝ cho s¶n xuÊt ®iÖn ®­îc dù b¸o cho n¨m 2010 lµ trªn 8 tû m3 khÝ vµ cho n¨m 2020 lµ kho¶ng 14-19 tû m3. Dù b¸o tr÷ l­îng vµ khai th¸c dÇu khÝ trong n­íc Theo nh÷ng kÕt qu¶ t×m kiÕm th¨m dß trong nh÷ng n¨m võa qua th× tæng tr÷ l­îng dÇu khÝ cã thÓ thu håi dù b¸o vµo kho¶ng 5-6 tû m3 dÇu quy ®æi, tËp trung chñ yÕu ë thÒm lôc ®Þa (tíi 99%); (So víi tiÒm n¨ng dÇu khÝ cña c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸, ViÖt Nam ®­îc xÕp ë møc trung b×nh). §Õn nay ®· cã ph¸t hiÖn dÇu khÝ t¹i h¬n 65 cÊu t¹o chñ yÕu ë c¸c vïng n­íc n«ng tíi 200m, víi tr÷ l­îng ph¸t hiÖn kho¶ng 1.530 triÖu tÊn dÇu quy ®æi, trong ®ã cã c¸c má dÇu khÝ th­¬ng m¹i nh­ B¹ch Hæ, Rång, §¹i Hïng, Hång Ngäc, R¹ng §«ng, Bunga-Kekwa, C¸i N­íc, S­ Tö §en, S­ Tö Vµng, Lan T©y, Lan §á, H¶i Th¹ch, Rång §«i T©y, Kim Long… ®ang khai th¸c hoÆc chuÈn bÞ ®i vµo khai th¸c. PhÇn lín tr÷ l­îng tiÒm n¨ng cßn l¹i (trªn 60% tæng tiÒm n¨ng) tËp trung chñ yÕu ë ngoµi kh¬i vïng n­íc s©u, xa bê vµ c¸c vïng chång lÊn.§¸nh gi¸ hiÖn nay cña Petrovietnam cho r»ng tiÒm n¨ng vµ tr÷ l­îng khÝ thiªn nhiªn lín h¬n dÇu. Víi nhÞp ®é ph¸t triÓn thÞ tr­êng tiªu thô hiÖn nay, s¶n l­îng khÝ cã thÓ t¨ng dÇn, tõ 1,9 tûm3 n¨m 2002 lªn tíi gÇn 6 tû m3 n¨m 2005 vµ 12 tû m3 n¨m 2010 víi nguån cung cÊp chÝnh ë phÝa Nam. ë miÒn B¾c vµ miÒn Trung, ngoµi má TiÒn H¶i C, dù b¸o sÏ cã mét sè má cung cÊp khÝ tiªu dïng t¹i chç. Nguån: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ Nh­ vËy, c¸c nguån n¨ng l­îng trong n­íc cã thÓ sÏ kh«ng ®ñ ®¸p øng cho nhu cÇu n¨ng l­îng ngµy cµng t¨ng, ®Æc biÖt lµ sau n¨m 2015. §Ó c©n ®èi cung-cÇu vÒ n¨ng l­îng, ViÖt Nam cÇn bæ sung kho¶ng 5-6 triÖu tÊn dÇu quy ®æi vµo n¨m 2020 vµ cã thÓ nhiÒu h¬n trong c¸c n¨m tiÕp theo. §©y lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÊp b¸ch cña ngµnh n¨ng l­îng ViÖt Nam nãi chung vµ cña ngµnh dÇu khÝ nãi riªng. §iÒu nµy còng cã nghÜa lµ chóng ta cÇn tÝch cùc khÈn tr­¬ng h¬n n÷a trong ho¹t ®éng th¨m dß khai th¸c ë n­íc ngoµi ®Ó ®¶m b¶o vÊn ®Ò an ninh n¨ng l­îng quèc gia Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi cña ._.kho¶n thu gåm: b»ng hiÖn vËt hoÆc tiÒn lµ kho¶n thu håi chi phÝ th¨m dß khai th¸c ®· bá ra b»ng hiÖn vËt hoÆc b»ng tiÒn kh¸c lµ kho¶n l·i ®­îc chia theo quy ®Þnh hîp ®ång Hai kho¶n trªn ®­îc gäi chung lµ “phÇn ®­îc chia” cña Petrovietnam sÏ ®­îc chuyÓn ngay vÒ nø¬c theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. §Ó cÊp kinh phÝ cho c¸c dù ¸n ë n­íc ngoµi, Petrovietnam sÏ chuyÓn ngo¹i tÖ qua c¸c tµi kho¶n ë ViÖt Nam vµ ë n­íc ngoµi ®­îc phÐp më theo quy ®Þnh cña hîp ®ång vµ c¸c tho¶ thuËn liªn quan ®· ký gi÷a c¸c bªn trong hîp ®ång. §Ó Petrovietnam sö dông nguån thu tõ c¸c dù ¸n ë n­íc ngoµi mét c¸ch linh ho¹t, hiÖu qu¶ nhÊt, tr¸nh l·ng phÝ vÒ thêi gian vµ nguån lùc, ChÝnh phñ cho phÐp Petrovietnam sau khi hoµn thµnh c¸c nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc ®­îc gi÷ nguyªn “PhÇn ®­îc chia” b»ng ngo¹i tÖ t¹i c¸c tµi kho¶n ®· nªu ®Ó tiÕp tôc chi tiªu cho c¸c dù ¸n theo ch­¬ng tr×nh c«ng viÖc vµ ng©n s¸ch ®· ®­îc phª duyÖt (kh«ng ph¶i b¸n ngo¹i tÖ cho ng©n hµng). 1.5. Thµnh lËp c«ng ty chi nh¸nh ë n­íc ngoµi Theo th«ng lÖ dÇu khÝ quèc tÕ, c¸c c«ng ty dÇu khÝ khi thùc hiÖn dù ¸n trong mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt cÇn thµnh lËp c«ng ty thµnh viªn mang quèc tÞch mét n­íc thø ba ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®iÒu hµnh vµ h¹n chÕ rñi ro. V× vËy, khi cÇn thiÕt, Petrovietnam sÏ kiÕn nghÞ ChÝnh phñ cho phÐp thµnh lËp c«ng ty thµnh viªn ë n­íc ngoµi ®Ó thùc hiÖn dù ¸n. 2. Huy ®éng nguån vèn ®Çu t­ - Quü dù phßng rñi ro §Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ®ßi hái vèn lín, song l¹i lµ ®Çu t­ rñi ro,v× vËy cÇn sín cã Quü rñi ro cña Nhµ n­íc hoÆc Ngµnh hç trî. XÐt thùc tÕ c¸c c«ng ty dÇu kh«ng thÓ vay vèn ®Ó ho¹t ®éng t×m kiÕm th¨m dß (c«ng ty dÇu quèc tÕ th­êng trÝch tõ l·i rßng theo tû lÖ nhÊt ®Þnh), nguån vèn cho ho¹t ®éng t×m kiÕm th¨m dß sÏ ®­îc lÊy tõ Quü §Çu t­ Ph¸t triÓn cña Petrovietnam. §Ó bï ®¾p Quü §Çu t­ Ph¸t triÓn trong tr­êng hîp th¨m dß kh«ng thµnh c«ng, ®Ò nghÞ ChÝnh phñ xem xÐt cho phÐp h×nh thµnh mét quü dù phßng rñi ro t×m kiÕm th¨m dß kho¶ng 30-50 triÖu USD/n¨m. Quü rñi ro lµ h×nh thøc hç trî b¾t buéc cña Nhµ n­íc ®èi víi c¸c C«ng ty DÇu. Trong tr­êng hîp nµy, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc chñ ®éng x¸c lËp quü rñi ro nµy. Quü rñi ro h×nh thµnh trªn c¬ së trÝch tõ tæng lîi nhuËn do ho¹t ®éng th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cña toµn ngµnh ®em l¹i. Tû lÖ trÝch cã thÓ lªn ®Õn 25% lîi nhuËn hµng n¨m. Quü rñi ro x¸c lËp vµ quyÕt to¸n kú h¹n 5 n¨m. kh«ng nªn theo hµng n¨m. Khi cã ph¸t hiÖn dÇu khÝ th­¬ng m¹i, nguån vèn cho ho¹t ®éng ph¸t triÓn – khai th¸c má sÏ ®­îc lÊy tõ: Quü §Çu t­ Ph¸t triÓn cña Petrovietnam ( chiÕm tû träng tèi thiÓu lµ 30% trong tæng chi phÝ ph¸t triÓn khai th¸c má ) vµ mét phÇn trong PhÇn ®­îc chia cña Petrovietnam tõ dù ¸n; phÇn cßn l¹i (kho¶ng 70% trong tæng chi phÝ ph¸t triÓn khai th¸c má) sÏ ®­îc Petrovietnam thu xÕp tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông ë trong vµ ngoµi n­íc. §Ó huy ®éng vèn cho c¸c dù ¸n ®i vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn – khai th¸c má, ®Ò nghÞ ChÝnh phñ ban hµnh quy ®Þnh cho phÐp c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông trong n­íc cung cÊp c¸c kho¶n vay cho c¸c dù ¸n dÇu khÝ ë n­íc ngoµi. Trong t­¬ng lai, häc tËp kinh nghiÖm cña c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc gia kh¸c, khi ®­îc chÝnh phñ cho phÐp, Petrovietnam sÏ nghiªn cøu tr×nh ChÝnh phñ ph­¬ng ¸n ph¸t hµnh chøng kho¸n (IPO) trong n­íc vµ quèc tÕ, b¾t ®Çu cã thÓ thùc hiÖn b»ng viÖc ph¸t hµnh IPO cho mét dù ¸n/c«ng tr×nh (Petrovietnam n¾m cæ phÇn ®a sè) - ¦u tiªn vèn cho t×m kiÕm th¨m dß ë n­íc ngoµi. Giai ®o¹n 2001- 2005 lµ giai ®o¹n khëi ®Çu cña ®Çu t­ t×m kiÕm th¨m dß ë n­íc ngoµi, do ®ã rÊt cÇn tËp trung vèn ­u tiªn tõ Quü rñi ro cho ®Çu t­ nµy. Cã thÓ dµnh kh«ng Ýt h¬n 1/2 Quü rñi ro cho ®Çu t­ t×m kiÕm th¨m dß ë n­íc ngoµi. BiÕt r»ng mét mÆt cÇn ­u tiªn, nh­ng dß t×m dù ¸n ë n­íc ngoµi rÊt khã kh¨n - LÊy dù ¸n nu«i dù ¸n §Ó cã nguån vèn ®Çu t­ cho th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi, mét h×nh thøc lÊy dù ¸n trong n­íc ®Ó ®æi lÊy dù ¸n ë n­íc ngoµi ph¶i lµ mét chñ tr­¬ng. NhiÒu c«ng ty s½n sµng hîp t¸c víi ta ë ViÖt Nam vµ s½n sµng chia sÎ víi ta, cho ta tham gia vµo dù ¸n ë n­íc ngoµi. Kinh doanh cæ phÇn c¸c dù ¸n ®em l¹i nguån thu nhÊt ®Þnh. Xem xÐt ®Ó cho phÐp ®­îc gi÷ l¹i nguån thu nµy tõ c¸c dù ¸n ë n­íc ngoµi ®Ó t¸i ®Çu t­ vµo th¨m dß khai th¸c c¸c dù ¸n míi ë n­íc ngoµi. - H¹ch to¸n kinh doanh th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi §Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ ®Çu t­ lín nh­ng rñi ro cao. Bëi vËy cÇn ph©n t¸n vèn ®Çu t­ vµo cµng nhiÒu dù ¸n th¨m dß khai th¸c cµng tèt, trong ®ã cã dù ¸n thµnh c«ng sÏ ®em l¹i lîi nhuËn rÊt cao, song sÏ cã rÊt nhiÒu dù ¸n thÊt b¹i lµ ®iÒu tÊt yÕu. Bëi vËy h¹ch to¸n kinh doanh th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi kh«ng thÓ h¹ch to¸n riªng lÎ ®éc lËp tõng dù ¸n hay nhãm dù ¸n mµ ph¶i nhÊt ®Þnh h¹ch to¸n kinh doanh tæng hîp, thèng nhÊt vµ tËp trung toµn bé c¸c dù ¸n th¨m dß khai th¸c c¶ trong vµ ngoµi n­íc. 3. X©y dùng quy chÕ lao ®éng §Çu t­ th¨m dß khai th¸c ë n­íc ngoµi lµ ho¹t ®éng quèc tÕ theo th«ng lÖ quèc tÕ, c¹nh tranh quèc tÕ… chØ cã thÓ cã vµ ®­îc triÓn khai thµnh c«ng bëi nguån lùc con ng­êi ®¹t tr×nh ®é quèc tÕ. §iÒu nµy kh«ng thÓ cã ngay ®­îc, song còng kh«ng thÓ kh«ng cÊp b¸ch tËp trung x©y dùng, bëi viÖc t×m vµ x©y dùng dù ¸n ®· cÇn ng­êi råi th× khi triÓn khai dù ¸n cµng ®ßi hái cÇn cã nhiÒu ng­êi g¾n víi tõng dù ¸n cô thÓ. §ã lµ: Lùc l­îng c¸n bé ®iÒu hµnh qu¶n lý dù ¸n quèc tÕ: Çn cã mét ®éi ngò tuy kh«ng ®«ng nh­ng ph¶i m¹nh, cã n¨ng lùc qu¶n lý - ®iÒu hµnh ®éc lËp trong m«i tr­êng quèc tÕ, theo th«ng lÖ quèc tÕ, thÊu hiÓu vµ biÕt vËn dông luËt ph¸p ViÖt Nam. §©y lµ lùc l­îng b¾t buéc ph¶i lµ ng­êi ViÖt Nam, ng­êi cña Petrovietnam vµ g¾n bã víi Petrovietnam. Lùc l­îng c¸n bé qu¶n lý Tµi chÝnh – kinh doanh: RÊt cÊp b¸ch cho qu¶n lý vµ thùc thi c«ng t¸c tµi chÝnh c¸c dù ¸n quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c dù ¸n do Petrovietnam ®iÒu hµnh. §©y còng b¾t buéc ph¶i lµ ng­êi ViÖt Nam vµ g¾n bã víi Petrovietnam. Lùc l­îng chuyªn gia kü thuËt kinh tÕ: CÇn mét lùc l­îng kh«ng Ýt, cã thÓ tù chñ víi tõng dù ¸n linh ho¹t chuyÓn sang c¸c dù ¸n kh¸c, lu«n s¸ng t¹o t×m ra c¸i míi. CÇn cã lùc l­îng ViÖt Nam trÎ kháe, nhiÖt t×nh, s½n sµng ®i c¸c n¬i ®Ó lµm viÖc. Bªn c¹nh ®ã cÇn sím tuyÓn thuª lao ®éng quèc tÕ vµo lµm trong c¸c tæ chøc, mét mÆt n©ng chuÈn cho c¸c chuyªn viªn cña ta, mÆt kh¸c sö dông hä nh­ mét minh chøng cho chuÈn quèc tÕ cña ho¹t ®éng cña ta. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng trong ngµnh dÇu khÝ ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi, ChÝnh phñ cÇn sím cho phÐp Petrovietnam ban hµnh vµ ¸p dông chÝnh s¸ch nh©n viªn (l­¬ng, th­ëng vµ c¸c chÕ ®é kh¸c) cho ng­êi ViÖt Nam lµm viÖc trong c¸c dù ¸n dÇu khÝ ë n­íc ngoµi trªn c¬ së tham kh¶o chÝnh s¸ch nh©n viªn cña c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc gia trong khu vùc Ch©u ¸ (nh­ Petronas cña Malaysia, Pertamina cña Indonesia, KNOC cña Hµn Quèc, PTT cña Th¸i Lan, CNOOC cña Trung Quèc). §Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ë n­íc ngoµi mét c¸ch cã hiÖu qu¶, Petrovietnam còng nªn nhanh chãng ®µo t¹o/ tuyÓn dông c¸c chøc danh lµ lao ®éng ViÖt Nam ®· cã kinh nghiÖm c«ng t¸c vµ cã thÓ ho¹t ®éng ë n­íc ngoµi. §èi víi c¸c chøc danh ch­a cã c¸n bé ViÖt Nam thÝch hîp ®¶m nhiÖm, Petrovietnam ®­îc phÐp thuª chuyªn gia n­íc ngoµi víi ph­¬ng ch©m sím ®µo t¹o tuyÓn dông c¸n bé ViÖt Nam thay thÕ. 4. Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý ®iÒu hµnh dù ¸n CÊp chÝnh phñ: phª duyÖt luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt cña c¸c dù ¸n, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ khai th¸c c¸c má dÇu khÝ th­¬ng m¹i ®· ®­îc ph¸t hiÖn vµ ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­. CÊp c¸c bé ngµnh qu¶n lý nhµ n­íc: thÈm ®Þnh, cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ vµ thùc hiÖn c¸c thñ tôc qu¶n lý nhµ n­íc trong c¸c lÜnh vùc liªn quan sau khi cã quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña ChÝnh phñ. GiÊy phÐp §Çu t­ cho tõng dù ¸n sÏ ®­îc cÊp cho Petrovietnam lµ chñ ®Çu t­ vµ §¬n vÞ chuyªn tr¸ch lµ ®¬n vÞ trùc tiÕp triÓn khai dù ¸n ë n­íc ngoµi. CÊp Tæng c«ng ty: Petrovietnam chÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ ban hµnh quy chÕ qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ n­íc chñ nhµ, hîp ®ång dÇu khÝ, c¸c v¨n b¶n tho¶ thuËn liªn quan vµ th«ng lÖ dÇu khÝ quèc tÕ trªn c¬ së c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: Tæng c«ng ty: chØ ®¹o qu¶n lý tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng dÇu khÝ ë n­íc ngoµi theo ®Þnh h­íng ph¸t triÓn chiÕn l­îc ngµnh, thÈm ®Þnh dù ¸n tr­íc khi tr×nh c¸c cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt; phª duyÖt ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c vµ ng©n s¸ch; phª duyÖt c¸c h¹ng môc ®Çu t­, dù to¸n c«ng tr×nh dÇu khÝ; cÊp vèn cho §¬n vÞ chuyªn tr¸ch thùc hiÖn dù ¸n theo kÕ ho¹ch th¸ng/quý/n¨m ®· ®­îc phª duyÖt. §¬n vÞ chuyªn tr¸ch thùc hiÖn dù ¸n: T×m kiÕm ®¸nh gi¸ c¬ héi ®Çu t­, lËp ph­¬ng ¸n kinh tÕ – kü thuËt, ký hîp ®ång vµ v¨n b¶n tho¶ thuËn liªn quan theo sù uû quyÒn cña Tæng c«ng ty, tæ chøc thùc hiÖn c¸c dù ¸n theo ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c vµ ng©n s¸ch ®· ®­îc phª duyÖt. C«ng ty/V¨n phßng §iÒu hµnh trùc thuéc §¬n vÞ chuyªn tr¸ch: chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp triÓn khai dù ¸n. 5. C¶i c¸ch thÓ chÕ vµ qu¶n trÞ c«ng ty §Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ra n­íc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng quèc tÕ, c¸c tæ chøc - hÖ thèng tæ chøc cho ho¹t ®éng nµy mét mÆt ®¶m b¶o nguyªn t¾c cña tæ chøc hÖ thèng Doanh nghiÖp Nhµ n­íc XHCN cña ViÖt Nam, mÆt kh¸c kh«ng thÓ kh«ng héi nhËp th«ng lÖ dÇu khÝ quèc tÕ. Bµn vÒ tæ chøc bao giê còng khã bëi ®©y lµ vÊn ®Ò nh¹y c¶m, liªn quan ®Õn con ng­êi cô thÓ, liªn quan ®Õn nhiÒu khÝa c¹nh phøc t¹p trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi kinh tÕ – qu¶n lý theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN… Song muèn t¹o ra søc m¹nh, kh«ng thÓ kh«ng cã c¸c tæ chøc hîp lý víi ®Æc thï ho¹t ®éng quèc tÕ. C¸c nguyªn t¾c sau ®©y cÇn xem xÐt vÒ kiÖn toµn vµ x©y dùng c¸c Tæ chøc: §¶m b¶o qu¶n lý chØ ®¹o thèng nhÊt vµ tËp trung mét ®Çu mèi trong toµn Tæng c«ng ty vÒ th¨m dß khai th¸c trong ®ã cã th¨m dß khai th¸c ë n­íc ngoµi. Ph¶i g¾n th¨m dß khai th¸c ë n­íc ngoµi víi trong n­íc bëi c¶ hai ho¹t ®éng nµy ®Òu t¹o nªn tµi s¶n chung, ®Òu lµ lîi thÕ t¹o nªn søc m¹nh vµ uy tÝn trªn tr­êng quèc tÕ. §ång thêi nã còng t¹o nªn lîi thÕ trong sö dông vµ ®iÒu chuyÓn nguån nh©n lùc cho c¸c dù ¸n. Th­¬ng hiÖu PETROVIETNAM ph¶i lµ duy nhÊt ®Ó t¹o søc c¹nh tranh quèc tÕ. Thèng nhÊt tËp trung vÒ ®Çu t­ vµ h¹ch to¸n kinh doanh th¨m dß khai th¸c: §Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ ®Çu t­ rñi ro, cÇn ph©n t¸n nhiÒu dù ¸n, trong ®ã cã nh÷ng dù ¸n thµnh c«ng ®em l¹i lîi nhuËn cao, song cã nh÷ng dù ¸n kh«ng thµnh c«ng. Kh«ng thÓ ph©n chia ®Ó ®Çu t­ vµ h¹ch to¸n riªng rÏ, b¾t buéc ph¶i thèng nhÊt tËp trung vÒ ®Çu t­ vµ h¹ch to¸n toµn bé hÖ thèng th¨m dß khai th¸c, kÓ c¶ th¨m dß khai th¸c ë trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Ph©n c«ng triÖt ®Ó trong ®iÒu hµnh triÓn khai c¸c dù ¸n. §èi víi mçi dù ¸n quèc tÕ cÇn lËp mét thùc thÓ ph¸p nh©n kh«ng ®Çy ®ñ theo th«ng lÖ quèc tÕ vµ quy ®Þnh thÈm quyÒn còng nh­ nghÜa vô cña tæ chøc ®èi víi dù ¸n. Trong ®ã nh÷ng dù ¸n do ta lµm chñ ®iÒu hµnh sÏ ®­îc lËp ph¸p nh©n t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ cã biªn chÕ tæ chøc ho¹t ®éng riªng, giíi h¹n ë ho¹t ®éng ®iÒu hµnh triÓn khai. Song h¹ch to¸n kinh doanh vÉn tËp trung thèng nhÊt. Cã thÓ thµnh lËp rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n ë trong vµ ngoµi n­íc. X©y dùng c¸c chuÈn mùc quy ph¹m – quy chÕ vËn hµnh Th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ lµ ho¹t ®éng phøc t¹p, rÊt nhiÒu ho¹t ®éng vËn hµnh kh«ng chØ vÒ kü thuËt, tµi chÝnh mµ cßn vÒ nhiÒu lÜnh vùc vµ mèi quan hÖ kh¸c cÇn ph¶i cã hÖ thèng quy ph¹m quy chÕ theo chuÈn mùc quèc tÕ, chuÈn mùc ViÖt Nam hay ë cÊp chuÈn mùc ngµnh. §Ó héi nhËp ho¹t ®éng dÇu khÝ, rÊt cÊp b¸ch kiÖn toµn bé phËn ph¸p luËt cña doanh nghiÖp, thu thËp, hÖ thèng ho¸ vµ hoµn thiÖn ®­a ra ¸p dông hÖ thèng c¸c chuÈn mùc cho qu¸ tr×nh vËn hµnh doanh nghiÖp. 6. T×m hiÓu tiÕp cËn khu vùc ­u tiªn ®Çu t­ 6.1. §«ng Nam ¸ §©y lµ khu vùc cã tiÒm n¨ng dÇu khÝ kh¸ lín, ®Æc biÖt Indonesia, vµ cã cã nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, gÇn gòi vÒ ®Þa lý, v¨n ho¸ víi ViÖt Nam. C¸c n­íc trong khu vùc cã quan hÖ tèt víi ViÖt Nam, ®Æc biÖt th«ng qua c¸c tæ chøc vµ diÔn ®µn khu vùc (ASEAN, APEC); quan hÖ hîp t¸c gi÷a Petrovietnam vµ mét sè c«ng ty dÇu khÝ quèc gia (Petronas, Pertamina, PTT, PNGC) lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó Petrovietnam thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi cña m×nh. C¬ héi ®Çu t­ cña Petrovietnam vµp khu vùc gåm c¶ mua tµi s¶n dÇu khÝ, th¨m dß c¸c l« míi ë c¸c n­íc cã tiÒm n¨ng dÇu khÝ cao (Indonesia, Malaysia vµ Th¸i Lan). TiÒm n¨ng dÇu khÝ ë khu vùc nµy ®­îc ®¸nh gi¸ lµ lín, vÒ trung h¹n vµ dµi h¹n thÞ tr­êng khÝ cña khu vùc sÏ ph¸t triÓn nhanh chãng, do vËy c¸c c¬ héi th¨m dß khai th¸c khÝ sÏ thu hót ®­îc sù quan t©m ngµy cµng nhiÒu. Tuy nhiªn c¬ së h¹ tÇng cho c«ng nghiÖp khÝ ë mét sè n­íc ch­a ph¸t triÓn. 6.2. Trung §«ng vµ B¾c Phi: §©y lµ khu vùc cã tiÒm n¨ng dÇu khÝ khæng lå víi tr÷ l­îng x¸c minh gÇn 720 tû thïng dÇu vµ 2.000 tû bé khèi khÝ. Petrovietnam cã ®iÒu kiÖn n¾m b¾t c¸c c¬ héi c¶ vÒ th¨m dß diÖn tÝch míi vµ ph¸t triÓn c¸c má ®· ®­îc ph¸t hiÖn. Ngoµi ra, khu vùc nµy gÇn víi thÞ tr­êng tiªu thô dÇu vµ khÝ lín cña thÕ giíi lµ c¸c n­íc ph¸t triÓn ë T©y ¢u, t¹o ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi cho tiªu thô s¶n phÈm dÇu khÝ cña c¸c n­íc trong khu vùc. Quan hÖ truyÒn thèng gi÷a ViÖt Nam víi nhiÒu n­íc trong khu vùc (Ir¾c, Angiªri, Libi) tr­íc ®©y còng nh­ hiÖn nay lµ rÊt tèt vµ cã thÓ tranh thñ mét c¸ch hiÖu qu¶ ®Ó thóc ®Èy hîp t¸c vÒ kinh tÕ. Khu vùc nµy ®­îc giíi chuyªn m«n ®¸nh gi¸ lµ khu vùc “chi phÝ thÊp”: Chi phÝ ph¸t hiÖn kho¶ng 0,5-1,0 USD/thïng dÇu, chi phÝ ph¸t triÓn má vµ khai th¸c kho¶ng 2 USD/thïng dÇu. Sù h¹n chÕ ®èi víi ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo mét sè khu vùc nµy lµ rñi ro chÝnh trÞ liªn quan ®Õn lÖnh cÊm vËn cña Liªn Hîp Quèc vµ Mü, vÊn ®Ò an ninh, chiÕn tranh…Tuy nhiªn, ®©y l¹i lµ mét c¬ héi ®Ó Petrovietnam th©m nhËp thÞ tr­êng, giµnh lÊy c¸c dù ¸n cã gi¸ trÞ th«ng qua ®Êu thÇu (nhê c¹nh tranh thÊp) hoÆc qua con ®­êng quan hÖ chÝnh trÞ. 6.3 Nga vµ c¸c n­íc vïng Ca-xpiªn. TiÒm n¨ng dÇu khÝ cña khu vùc nµy còng rÊt lín, ®Æc biÖt vÒ khÝ, trong ®ã Nga cã tr÷ l­îng khÝ lín nhÊt thÕ giíi. §©y lµ khu vùc vèn cã quan hÖ truyÒn thèng, hîp t¸c t­¬ng trî trong nhiÒu n¨m trong thêi kú chiÕn tranh l¹nh vµ c¸c mèi quan hÖ chÝnh trÞ – kinh tÕ hiÖn nay ®ang ®­îc thóc ®Èy ph¸t triÓn. §ång thêi, Petrovietnam cã thÓ tranh thñ mèi quan hÖ víi c¸c C«ng ty dÇu khÝ nh­ Zarubezhneft vµ Gazprom trong viÖc th©m nhËp thÞ tr­êng th¨m dß khai th¸c cña Nga. H¹n chÕ lín nhÊt cña thÞ tr­êng dÇu khÝ Nga vµ c¸c n­íc vïng Ca-xpiªn lµ c¬ së h¹ tÇng cho viÖc ph¸t triÓn tµi nguyªn dÇu khÝ. 7. Lùa chän ®èi t¸c §Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng quèc tÕ cã rñi ro, kh«ng thÓ ®Çu t­ ®¬n ®éc mµ nhÊt thiÕt ph¶i cã quan hÖ quèc tÕ réng. Gi÷ lËp tr­êng vµ chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®éc lËp tù chñ – lµm b¹n víi tÊt c¶, song vÉn ph¶i cã ®Þnh h­íng chän b¹n, chän ®èi t¸c hîp t¸c. C¸c ®èi t¸c sau ®©y ®­îc ®Þnh h­íng quan t©m ®Ó x©y dùng quan hÖ ®èi t¸c: 7.1 C¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc gia c¸c n­íc cã quan hÖ truyÒn thèng th©n thiÖn vµ h÷u nghÞ Tr­íc hÕt lµ c¸c C«ng ty DÇu khÝ quèc gia c¸c n­íc l¸ng giÒng l©n cËn trong khèi ASEAN nh­ Petronas, Pertamina, PTT. C¸c c«ng ty DÇu khÝ Quèc gia c¸c n­íc b¹n bÌ truyÒn thèng kh¸c: Nga, Trung Quèc, Ên §é, Iraq, Algeria… Quan hÖ hîp t¸c víi c¸c C«ng ty DÇu khÝ Quèc gia kÓ trªn trªn nÒn t¶ng quan hÖ Liªn ChÝnh phñ, quan hÖ kinh doanh, trao ®æi hoÆc cïng hîp t¸c ®Çu t­ trªn l·nh thæ cña mçi n­íc vµ cïng hîp t¸c kinh doanh ë n­íc thø 3. Môc tiªu cña quan hÖ hîp t¸c víi c¸c C«ng ty DÇu khÝ Quèc gia lµ ®Ó tËn dông c¬ héi cã c¸c dù ¸n míi, trao ®æi kinh nghiÖm qu¶n lý ®iÒu hµnh, t¨ng c­êng søc m¹nh c¹nh tranh, sím t¹o ra b­íc khëi ®Çu cã kÕt qu¶. C¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ cã quan hÖ hîp t¸c ë ViÖt Nam hoÆc quan t©m ®Çu t­ ë ViÖt Nam C¸c C«ng ty DÇu khÝ Quèc tÕ ho¹t ®éng thuÇn tuý vÒ lîi nhuËn tr­íc m¾t vµ l©u dµi. Khi quan t©m ®Õn ViÖt Nam tr­íc hÕt lµ cÇn cã dù ¸n ë ViÖt Nam. TËn dông c¬ héi ®ã, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cÇn quan t©m ®Ó ®an xen ®iÒu kiÖn, ®an xen quyÒn lîi, tranh thñ hîp t¸c kh«ng chØ ë ViÖt Nam mµ cßn ë n­íc ngoµi. Môc tiªu cña ta trong hîp t¸c quan hÖ nµy thÓ hiÖn ë 2 mÆt, tr­íc hÕt vÉn lµ ®Ó cã c¸c dù ¸n khëi ®Çu ®i ra quèc tÕ, mÆt kh¸c quan träng h¬n lµ cã ®iÒu kiÖn thùc tËp, häc tËp ®Ó n©ng cao n¨ng lùc thùc tiÔn trong qu¶n lý ®iÒu hµnh theo môc tiªu lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶. 8. X©y dùng Petrovietnam thµnh mét TËp ®oµn dÇu khÝ hïng m¹nh Thùc hiÖn chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc vÒ ph¸t triÓn Ngµnh DÇu khÝ nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, ®ång thêi ®Ó tõng b­íc hoµ nhËp vµo c¸c ho¹t ®éng dÇu khÝ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, Nhµ n­íc giao nhiÖm vô cho Ngµnh ®æi míi tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña m×nh theo h­íng tËp ®oµn dÇu khÝ m¹nh, víi c¸c môc tiªu chÝnh sau ®©y: X©y dùng vµ ph¸t triÓn Ngµnh DÇu khÝ theo m« h×nh tËp ®oµn kinh tÕ - c«ng nghiÖp hoµn chØnh, ®a d¹ng vÒ tæ chøc vµ s¶n phÈm; g¾n khai th¸c víi chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm; kh«ng chØ ho¹t ®éng trong n­íc mµ tõng b­íc ph¸t triÓn ra n­íc ngoµi. C¸c s¶n phÈm lµm ra ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, cã søc c¹nh tranh trong khu vùc, kh«ng nh÷ng ®¸p øng vÒ c¬ b¶n nhu cÇu tiªu thô trong n­íc vÒ n¨ng l­îng s¬ cÊp vµ nguyªn liÖu, ®ång thêi cßn tham gia xuÊt khÈu. Cã n¨ng lùc tµi chÝnh m¹nh, cã kh¶ n¨ng tÝch luü nhanh, cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, cã ®ñ kh¶ n¨ng huy ®éng vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó tù ®Çu t­ vµ cã ®ãng gãp quan träng cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Cã ®éi ngò c¸n bé, chuyªn gia kinh tÕ - kü thuËt - c«ng nghÖ, c«ng nh©n lµnh nghÒ ®¹t tr×nh ®é cña khu vùc, trong mét sè lÜnh vùc ®¹t tr×nh ®é thÕ giíi; tù ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng dÇu khÝ ë trong n­íc vµ ë n­íc ngoµi. §Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu trªn, ®ßi hái x©y dùng c¬ cÊu tæ chøc cña tËp ®oµn dÇu khÝ ViÖt Nam thèng nhÊt vµ hîp lý: Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam lµ mét c«ng ty dÇu khÝ quèc gia ®ång thêi lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ®Æc biÖt cã c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp vµ trùc thuéc ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ. C¸c doanh nghiÖp 100% vèn cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam h¹ch to¸n ®éc lËp, ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ. C¸c doanh nghiÖp ®éc lËp lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam. C¸c doanh nghiÖp nµy ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô dÇu khÝ, trong ®ã vèn gãp cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam lín h¬n 50% (cæ phÇn chi phèi). C¸c doanh nghiÖp ®éc lËp cã vèn gãp cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam, th«ng qua liªn doanh hoÆc mua cæ phÇn. §©y lµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, víi møc vèn cña Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam b»ng hoÆc nhá h¬n 50%. C¸c ®¬n vÞ nµy ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th¨m dß, khai th¸c, chÕ biÕn, vµ kinh doanh dÇu khÝ, trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cã liªn quan nh­ ho¸ dÇu, ®iÖn, ®¹m hay c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp chÕ t¹o kh¸c, v.v... Nh­ vËy, ho¹t ®éng cña tËp ®oµn sÏ theo nguyªn t¾c tËp trung - thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi, tõ c«ng ty mÑ ®Õn c«ng ty con, lµm c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh dÔ dµng h¬n, thóc ®Èy tèt c¸c ho¹t ®éng th¨m dß, khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, x©y dùng m« h×nh tËp ®oµn c«ng nghiÖp dÇu khÝ lµ ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶. III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®èi víi c«ng ty PIDC Nh­ ®· tr×nh bµy ë Ch­¬ng II, Môc II.4 vÒ “Thùc tr¹ng ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ cña Petrovietnam”, th× tÝnh tíi thêi ®iÓm hiÖn t¹i, mäi ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Òu ®­îc Petrovietnam giao cho c«ng ty thµnh viªn lµ C«ng ty §Çu t­ Ph¸t triÓn DÇu khÝ (PIDC) thùc hiÖn. ChÝnh v× thÕ, trong Ch­¬ng III nµy, bªn c¹nh mét sè gi¶i ph¸p ®Ò xuÊt cho Petrovietnam th× em còng xin kiÕn nghÞ ë ®©y mét sè biÖn ph¸p riªng cho PIDC nh»m t¨ng c­êng h¬n n÷a néi lùc cña c«ng ty ®Ó tõ ®ã cã thÓ thùc hiÖn tèt nhiÖm vô mµ Petrovietnam tin t­ëng giao phã. 1. Hç trî tõ phÝa Petrovietnam C¸c dù ¸n §TNN trong lÜnh vùc th¨m dß khai th¸c mµ PIDC ®ang triÓn khai hiÖn nay vµ sÏ triÓn khai trong thêi gian tíi nh­: Hîp ®ång PC l« PM 304 vµ SK 306 t¹i Malaysia, Hîp ®ång Tamtsaq M«ng Cæ-Soco, dù ¸n hîp t¸c 3 bªn (PIDC-Pertamina- Carigali) t¹i l« 10, 11.1...lµ nh÷ng dù ¸n cã vèn ®Çu t­ lín, c«ng nghÖ phøc t¹p, cÇn sù ñng hé tÝch cùc tõ phÝa ChÝnh phñ vµ Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam. §Ó ®­a c¸c dù ¸n nµy vµo ho¹t ®éng ®óng tiÕn ®é vµ ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ mong muèn còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó PIDC hoµn thµnh môc tiªu kÕ ho¹ch 2001-2005, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam cÇn quan t©m ®Õn C«ng ty §Çu t­ Ph¸t triÓn DÇu khÝ ë mét sè ®iÓm chÝnh sau: Tæng C«ng ty cho phÐp PIDC ®­îc æn ®Þnh chøc n¨ng nhiÖm vô th¨m dß khai th¸c DÇu khÝ trong n­íc vµ quèc tÕ, t¹o vÞ thÕ ph¸p lý cho C«ng ty ho¹t ®éng nh­ mét C«ng ty DÇu khÝ trong m«i tr­êng quèc tÕ hãa. Tæng C«ng ty gi÷ æn ®Þnh nh÷ng dù ¸n mµ PIDC ®ang cã, nh÷ng dù ¸n mµ PIDC ®ang x©y dùng ë trong n­íc, bëi ®ã lµ c¸i gèc vµ nÒn t¶ng ®Ó C«ng ty ®i lªn vµ ®i ra quèc tÕ. Tæng C«ng ty sím x©y dùng vµ ®Þnh h×nh c¬ chÕ ®Çu t­ ho¹t ®éng DÇu khÝ, b¶o ®¶m cã vèn ®Çu t­ th¨m dß, cã c¬ chÕ ­u ®·i vèn ph¸t triÓn má. Cho phÐp C«ng ty h¹ch to¸n kinh doanh chñ ®éng h¬n trong thùc hiÖn Ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c vµ Ng©n s¸ch ®· ®­îc Tæng C«ng ty phª duyÖt ®Ó t¹o vÞ thÕ ho¹t ®éng quèc tÕ cña C«ng ty. Tæng C«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó C«ng ty sím cã c¬ së h¹ tÇng, v¨n phßng trô së lµm viÖc vµ trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng quèc tÕ. Ngoµi ra, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt nam cÇn ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c chØ ®¹o, kiÓm tra, gi¸m s¸t, ®Þnh kú b¸o c¸o Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn, ®ång thêi c¸c Bé, ngµnh vµ c¸c ®Þa ph­¬ng cã liªn quan c¨n cø vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô ®­îc giao cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt nam trong viÖc triÓn khai thùc hiÖn, gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi dù ¸n, nhÊt lµ ®èi víi c¸c vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt liªn ngµnh. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý dù ¸n, cÇn xem xÐt viÖc cho phÐp chñ ®Çu t­ ®­îc thuª t­ vÊn qu¶n lý dù ¸n, c¬ quan ®¨ng kiÓm trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t­ vÊn cho chñ ®Çu t­ trong viÖc qu¶n lý dù ¸n, gi¸m s¸t, kiÓm tra chÊt l­îng, nghiÖm thu, nhËn bµn giao c«ng tr×nh. VÒ c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t­, x©y dùng, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt nam cho phÐp PIDC ®­îc ¸p dông mét sè th«ng lÖ quèc tÕ trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n nh­: lËp thiÕt kÕ tæng thÓ vµ tæng dù to¸n, thùc hiÖn x©y l¾p theo h×nh thøc EPC (thiÕt kÕ chi tiÕt, mua s¾m vËt t­, thiÕt bÞ vµ thi c«ng)... 2. §èi víi PIDC: §Ó t¨ng vÞ thÕ cña PIDC trong hîp t¸c quèc tÕ, xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p sau: Thø nhÊt, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­, víi t­ c¸ch lµ mét bªn ®èi t¸c, PIDC nªn yªu cÇu c¸c C«ng ty DÇu khÝ n­íc ngoµi cung cÊp c¸c b¶n b¸o c¸o vµ th«ng tin ®Þnh kú liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña dù ¸n (vÝ dô nh­ c¸c b¶n b¸o c¸o hµng ngµy vÒ c«ng t¸c khoan, tµi liÖu b¸o c¸o ®Þa chÊn hµng tuÇn, b¸o c¸o c«ng t¸c ®iÒu hµnh hµng quý, c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ khai th¸c kh¸c...). §©y còng lµ c¬ héi ®Ó c¸c nhµ §TNN ®­a ra nh÷ng v­íng m¾c cña m×nh (nÕu cã) trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n. Dùa trªn nh÷ng b¸o c¸o nµy, PIDC cã thÓ gi¸m s¸t, bao qu¸t ®­îc nh÷ng c«ng viÖc cña dù ¸n (nh÷ng c«ng viÖc ®· thùc hiÖn hoÆc nh÷ng c«ng viÖc ch­a thùc hiÖn ®­îc so víi cam kÕt tèi thiÓu trong hîp ®ång). Tõ ®ã, cïng víi c¸c ®èi t¸c cña m×nh cã kÕ ho¹ch xóc tiÕn c«ng viÖc mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n, ®ång thêi, phèi hîp víi Petrovietnam hoÆc c¸c Bé, ngµnh cã liªn quan gi¶i quyÕt tháa ®¸ng nh÷ng v­íng m¾c cña c¸c nhµ §TNN(nÕu cã), t¹o lßng tin cho c¸c nhµ §TNN khi hîp t¸c víi PIDC. Thø hai, PIDC cÇn tËp trung, chó träng, n©ng cao h¬n n÷a n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña m×nh trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ nh»m t¨ng c­êng vai trß cña n­íc chñ nhµ trong hîp t¸c quèc tÕ. Dùa trªn ch­¬ng tr×nh C«ng t¸c vµ Ng©n s¸ch ®· ®­îc phª duyÖt, c¸c C«ng ty DÇu khÝ n­íc ngoµi chuÈn bÞ ch­¬ng tr×nh khoan, bao gåm c¸c néi dung c¬ b¶n nh­ môc tiªu ®Þa chÊn chÝnh yÕu, thø yÕu; tiÕn ®é khoan; ph©n tÝch thö nghiÖm, dù to¸n chi phÝ...Bªn ViÖt nam-PIDC ph¶i ®¶m b¶o r»ng nh÷ng néi dung trªn lµ hoµn toµn phï hîp víi luËt ph¸p ViÖt nam, víi Hîp ®ång ®· ký kÕt vµ víi nh÷ng cam kÕt vÒ kü thuËt ®· ®­îc c¸c bªn tháa thuËn tr­íc khi tiÕn hµnh khoan. C«ng viÖc nµy ®ßi hái PIDC ph¶i cã ®éi ngò nh©n viªn giµu kinh nghiÖm, am hiÓu luËt ph¸p, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ chuyªn m«n ®ñ kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña ngµnh DÇu khÝ vµ thÕ giíi; mét bé m¸y l·nh ®¹o cã n¨ng lùc ®iÒu hµnh cao ®Ó kÞp thêi cã nh÷ng quyÕt ®Þnh s¸ng suèt vµ hiÖu qu¶. HiÖn nay, trong sè c¸n bé cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc cña C«ng ty, cã kho¶ng 15% tèt nghiÖp ë n­íc ngoµi. §©y lµ nguån nh©n lùc v« cïng quý gi¸ gióp C«ng ty thùc hiÖn tèt nhiÖm vô chiÕn l­îc cña m×nh. Tr­íc nhu cÇu ph¸t triÓn míi cña ngµnh, cïng víi viÖc tiÕp tôc triÓn khai vµ më réng ph¹m vi t×m kiÕm th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ trong n­íc vµ quèc tÕ, viÖc ®µo t¹o ®ång bé ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt ë tÊt c¶ c¸c chuyªn ngµnh DÇu khÝ trong nh÷ng n¨m tíi ®ßi hái PIDC ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®µo t¹o phï hîp. Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o cña PIDC trong thêi gian tíi: CÇn ph¶i x©y dùng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn s©u, ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc ph¸t triÓn vµ khai th¸c má ®Ó ®¸p øng nhiÖm vô trong nh÷ng n¨m tíi. Më réng c¸c ngµnh nghÒ ®µo t¹o nh­ ®Þa chÊt, ®Þa vËt lý, khoan khai th¸c, läc hãa dÇu, c«ng nghÖ khÝ, tù ®éng hãa, kinh tÕ vµ qu¶n lý, tµi chÝnh vµ ng©n hµng, b¶o hiÓm, an toµn, m«i tr­êng, ngo¹i ng÷ ®¶m b¶o c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng nh©n lùc cho c¸c lÜnh vùc nghiªn cøu khoa häc, ®iÒu hµnh qu¶n lý cña PIDC. KÕt hîp víi c¸c c¬ së ®µo t¹o trong vµ ngoµi n­íc, tæ chøc n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, chuyªn m«n DÇu khÝ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Cö c¸n bé ®i thùc tËp dµi h¹n t¹i c¸c C«ng ty dÇu khÝ n­íc ngoµi. T¨ng kinh phÝ ®µo t¹o cho C«ng ty. PhÇn kinh phÝ nµy cÇn ®­îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau nh­: tõ ng©n s¸ch cña Tæng C«ng ty- phÇn dµnh cho ®µo t¹o tõ c¸c PSC vµ c¸c hîp ®ång kinh tÕ th­¬ng m¹i kh¸c, ®ång thêi nhËn sù trî cÊp cña c¸c h·ng trong vµ ngoµi n­íc, quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ, kinh phÝ Nhµ n­íc vµ phÇn ®ãng gãp cña nh÷ng ng­êi ®­îc cö ®i ®µo t¹o. CÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ®·i ngé tháa ®¸ng ®èi víi nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc vµ hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô, tr¸nh t×nh tr¹ng g©y “ch¶y m¸u chÊt x¸m”. VÊn ®Ò con ng­êi mµ cô thÓ lµ nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ ®µo t¹o nguån nh©n lùc cña PIDC trªn ®©y ®­îc coi lµ gi¶i ph¸p võa mang tÝnh chiÕn l­îc võa mang tÝnh cÊp b¸ch, ®ãng vai trß then chèt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô quèc tÕ hãa cña C«ng ty. Thø ba, hiÖn t¹i ®éi ngò chuyªn gia kinh tÕ kü thuËt cña PIDC cßn ch­a ®ñ tr×nh ®é ®Ó ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ®Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ tæng thÓ, nªn viÖc thuª chuyªn gia n­íc ngoµi ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô trªn lµ rÊt cÇn thiÕt vµ ph¶i cã ®Çu t­ thÝch ®¸ng. Thø t­, PIDC cÇn tËp trung n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt, hiÖn ®¹i hãa tõng b­íc ph­¬ng tiÖn kü thuËt ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô cña C«ng ty. V­¬n lªn thµnh nhµ ®iÒu hµnh cã n¨ng lùc trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ, PIDC cÇn x©y dùng cho m×nh mét “h×nh ¶nh” ngang tÇm víi c¸c c«ng ty dÇu khÝ n­íc ngoµi. C«ng ty cÇn n©ng cÊp, më réng trô së lµm viÖc cho réng r·i, khang trang; trang bÞ vµ tõng b­íc hiÖn ®¹i hãa c¸c ph­¬ng tiÖn lµm viÖc nh­ toµn bé hÖ thèng m¸y vi tÝnh ®Òu ®­îc nèi m¹ng Internet, ®iÖn tho¹i...nh»m t¹o dùng mét m«i tr­êng lµm viÖc mang tÝnh quèc tÕ hãa cao. Thø n¨m, c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh ®ßi hái chÆt chÏ vµ khÈn tr­¬ng. Qu¶n lý mét lÜnh vùc kinh doanh víi vèn ®Çu t­ l¬n, ®é rñi ro cao cÇn ph¶i chÆt chÏ, chÝnh x¸c. C«ng t¸c ®iÒu hµnh còng ph¶i nhanh nh¹y, b¾t kÞp c¸c c«ng t¸c kh¸c v× chËm trÔ ë mét kh©u cã thÓ g©y ra thiÖt h¹i, mÊt m¸t lín lµm gi¶m lîi nhuËn vµ gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ cña hîp ®ång. VÝ dô dõng khoan mét ngµy sÏ mÊt tíi hµng tr¨m ngµn USD vµ cã thÓ dÉn ®Õn háng giÕng. Thø s¸u, PIDC cÇn coi träng c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t­. Tr­íc m¾t, C«ng ty cÇn x©y dùng ch­¬ng tr×nh vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ trªn c¬ së c¸c quy ho¹ch, dù ¸n thu hót vèn §TNN vµ tËp trung vµo c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ t¹i mét sè n­íc vµ khu vùc quan t©m nh­ c¸c n­íc §«ng Nam ¸, khu vùc Trung §«ng; th­êng xuyªn cËp nhËt th«ng tin trªn c¸c website giíi thiÖu vÒ §TNN cña c«ng ty; ®Ò xuÊt víi Tæng c«ng ty vÒ viÖc më v¨n phßng xóc tiÕn ®Çu t­ ë mét sè ®Þa bµn träng ®iÓm b»ng kinh phÝ cña Tæng c«ng ty. KÕt luËn Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ mét xu h­íng vËn ®éng tÊt yÕu cña hÇu hÕt c¸c nÒn kinh tÕ hiÖn nay, khi qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi diÔn ra nhanh chãng víi nhiÒu th¸ch thøc vµ c¬ héi lu«n më ra cho tÊt c¶ c¸c quèc gia. Trong xu thÕ héi nhËp vµ hîp t¸c quèc tÕ, ho¹t ®éng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi ®·, ®ang vµ sÏ cã vai trß ®Æc biÖt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam nãi riªng vµ ®èi víi sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña ViÖt Nam nãi chung. NÕu tõ tr­íc tíi nay, chóng ta míi chØ chó träng vµo viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t­ tõ n­íc ngoµi vµo, th× nay chóng ta ®· b¾t ®Çu mong muèn vµ thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t­ t¹i c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. §ã lµ mét b­íc chuyÓn m×nh c¬ b¶n ®¸nh dÊu b­íc ph¸t triÓn míi cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc kh«ng chØ ë chÊt mµ cßn ë l­îng, kh«ng chØ ë nguån vèn mµ cßn ë n¨ng lùc khai th¸c vµ qu¶n lý nguån vèn Êy. Riªng víi Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam, ho¹t ®éng ®Çu t­ th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ ë n­íc ngoµi kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o ®­îc ChiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh dÇu khÝ tíi n¨m 2020, mµ cßn lµ nh»m ®¶m b¶o an ninh n¨ng l­îng quèc gia, ®Ó bæ c©n ®èi cung cÇu n¨ng l­îng trong n­íc. §©y còng lµ mét nhiÖm vô quan träng mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· tin t­ëng giao phã. MÆc dï víi vai trß cña “Ng­êi ®i khai ph¸”, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®· ph¸t huy néi lùc, tËn dông c¬ héi, kh¾c phôc khã kh¨n, chÊp nhËn thö th¸ch ®Ó b­íc vµo lÜnh vùc rÊt míi mÎ kh«ng nh÷ng cña ngµnh dÇu khÝ mµ cßn cña ViÖt Nam nµy. §Ó s¸nh vai ®­îc víi c¸c c«ng ty dÇu khÝ quèc tÕ trong hîp t¸c còng nh­ c¹nh tranh, Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam sÏ ®ång t©m nhÊt trÝ cao trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ. Con ®­êng phÝa tr­íc cßn nhiÒu gian nan nh­ng chóng ta tin t­ëng r»ng Tæng C«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam sÏ ph¸t huy ®­îc c¸c thµnh tÝch ®¹t ®­îc trong 27 n¨m qua ®Ó xøng ®¸ng víi niÒm tin: “Petrovietnam – N¨ng l­îng cho ph¸t triÓn ®Êt n­íc” ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docLuan van.doc
  • docBiaLV.doc
  • docLoi cam on.doc
  • docMuclucChinh.doc
  • docTai lieu tham khao.doc
Tài liệu liên quan