Công tác kế toán các khoản phải thu - Phải trả tại xí nghiệp xây dựng và kinh doanh nhà Thái Sơn

PHAÀN MOÄT GIÔÙI THIEÄU COÂNG TY THAÙI SÔN (XÍ NGHIEÄP XAÂY DÖÏNG VAØ KINH DOANH NHAØ) I.Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån 1.Giôùi thieäu chung veà coâng ty Thaùi Sôn - Teân doanh nghieäp: Coâng Ty Thaùi Sôn - Teân giao dòch quoác teá: THASIMEX - Ñòa chæ: SOÁ 3, ÑÖÔØNG 3 THAÙNG 2, QUAÄN 10, TP. HOÀ CHÍ MINH - Ñieän thoaïi: 8334565 – 8395201 - Fax: 8356051 - Voán kinh doanh cuûa coâng ty Thaùi Sôn: 92.347.104.313VND + Voán coá ñònh: 84.054.167.319VND + Voán löu ñoäng: 8.292.936.994VND - Coâng ty Thaùi Sôn thuoäc trung taâm nhieät ñôùi Vieät - Nga (Boä Quoác Phoøng) ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû saùp nhaäp 2 doanh nghieäp sau: +Coâng Ty Öùng Duïng Khoa Hoïc Kó Thuaät Nhieät Ñôùi (TROPICAL) +Coâng Ty Thöông Maïi Vaø Du Lòch Ñaïi Nam (DATEXIM) Theo quyeát ñònh soá 502/QÑ – QP ngaøy 18/04/1996 cuûa Boä Quoác Phoøng. Coâng ty ñöôïc kinh doanh caùc nghaønh ngheà chuû yeáu sau: - Saûn xuaát kinh doanh vaät lieäu baûo quaûn, baûo veä moâi tröôøng, hoùa chaát, vius tröø saâu, saûn xuaát cheá phaåm sinh hoïc, öùng duïng vaø chuyeån giao coâng ngheä töø keát quaû nghieân cöùu cuûa Trung Taâm Nhieät Ñôùi. - Saûn xuaát kinh doanh vaät lieäu xaây döïng. - Xuaát nhaäp khaåu saûn phaåm, vaät tö, thieát bò phuïc vuï saûn xuaát, caùc maët haøng coâng ty ñöôïc pheùp saûn xuaát, thi coâng caùc coâng trình xöû lyù nöôùc caáp nöôùc thaûi vaø caùc chaát thaûi, saûn xuaát nguyeân lieäu, vaät tö daàu môõ baûo quaûn, laép ñaët vaän haønh, söûa chöõa caùc thieát bò cô ñieän laïnh, thöông maïi (mua baùn tö lieäu saûn xuaát, vaät tö, nguyeân lieäu phuïc vuï saûn xuaát, maùy moùc thieát bò phuï tuøng phuïc vuï saûn xuaát, phöông tieän vaän taûi, haøng tieâu duøng) - Kinh doanh caùc dòch vuï Internet, kinh doanh xaây laép cô sôû haï taàng kyõ thuaät khu nhaø ôû vaø kinh doanh nhaø ôû. - Tö vaán, thieát keá caùc coâng trình xöû lyù chaát thaûi raén, heä thoáng xöû lyù nöôùc, khí thaûi. Xuaát nhaäp khaåu vaät tö thieát bò phuïc vuï saûn xuaát cuûa Coâng ty vaø nhieäm vuï cuûa Coâng ty. - Coâng ty Thaùi Sôïn laø doanh nghieäp nhaø nöôùc coù tö caùch phaùp nhaân, thöïc hieän haïch toaùn kinh teá ñoäc laäp, coù taøi khoaûn taïi Ngaân Haøng, coù con daáu rieâng. 2. Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa xí nhgieäp Xaây Döïng Vaø Kinh Doanh Nhaø. 2.1.Giôùi thieäu ñôn vò: - Teân ñôn vò: Xí Nghieäp Xaây Döïng Vaø Kinh Doanh Nhaø. - Ñòa chæ: Soá 3, Ñöôøng 3 Thaùng 2, Laàu 4, Quaän 10, Tp.Hcm. - Ñieän thoaïi: 8341117. - Xí nghieäp môû taøi khoaûn taïi caùc Ngaân Haøng: Ngaân Haøng Coâng Thöông Chi Nhaùnh 3 Ngaân Haøng Ñaàu Tö Vaø Phaùt Trieån Ngaân Haøng Ngoaïi Thöông Ngaân Haøng Ñaàu Tö Vaø Phaùt Trieån Chi Nhaùnh Saøi Goøn - Nguoàn voán kinh doanh cuûa xí nghieäp laø nguoàn voán töï coù cuûa coâng ty Thaùi Sôn . 2.2.Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån: Xí Nghieäp Xaây Döïng Vaø Kinh Doanh Nhaø laø moät doanh nghieäp nhaø nöôùc ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá 229/QÑTS ngaøy 30/03/2001 cuûa coâng ty Thaùi Sôn, hoaït ñoäng trong lænh vöïc Xaây Döïng Vaø Kinh Doanh Nhaø – Ñaát. Xí nghieäp laø ñôn vò tröïc thuoäc coâng ty Thaùi Sôn, ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû pheâ duyeät cuûa Toång Giaùm Ñoác trung taâm nhieät ñôùi Vieät – Nga (Boä Quoác Phoøng) .Ñöôïc söï chæ ñaïo tröïc tieáp cuûa giaùm ñoác coâng ty vaø tuaân theo nhöõng quy ñònh trong quy cheá. Töø thaùng 09/2001 xí nghieäp ñaõ töï haïch toaùn rieâng. Ñaây laø moät söï coá gaéng trong quaù trình phaùt trieån cuûa Xí Nghieäp Xaây Döïng Vaø Kinh Doanh Nhaø. 3.Phaïm vi hoaït ñoäng: - Xaây laép caùc coâng trình daân duïng vaø coâng nghieäp. - Naïo veùt vaø boài ñaép maët baèng, san laép neàn, ñaøo ñaép coâng trình. - Laép thieát bò cô, ñieän, nöôùc coâng trình: - Hoaøn thieän xaây döïng. - Thi coâng caùc coâng trình xöû lyù nöôùc caáp, nöôùc thaûi vaø chaát thaûi thuoäc döï aùn nhoùm C. - Caùc chöùc naêng maø xí nghieäp lieân keát, lieân doanh vôùi caùc ñôn vò khaùc. II.Chöùc naêng - nhieäm vuï – quyeàn haïn 1.Nhieäm vuï: Noäp ñuû caùc khoaûn thueá theo qui ñònh cuûa nhaø nöôùc vaø thöïc toát nghóa vuï taøi chính ñoái vôùi coâng ty. Phoái hôïp caùc phoøng ban chöùc naêng cuûa coâng ty ñeå toå chöùc thöïc hieän hieäu quaû caùc nhieäm vuï keá hoaïch, caùc hôïp ñoàng kinh teá coù lieân quan chöùc naêng nhieäm vuï cuûa xí nghieäp. Baûo toaøn voán cuûa coâng ty. Thöïc hieän caùc phöông aùn ñeà ra, quyeát toaùn vaø baùo caùo vôùi coâng ty theo qui ñònh chung. 2. Quyeàn haïn. Ñöôïc uûy nhieäm baøn baïc, giao dòch vôùi caùc ñôn vò vaø cô quan höõu quan trong phaïm vi chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa mình. Ñöôïc chuû ñoäng trong nghieân cöùu, tìm kieám thò tröôøng, ñoái taùc… Giaùm ñoác xí nghieäp ñöôïc uûy quyeàn kyù caùc hôïp ñoàng trò giaù 200 trieäu ñoàng trôû xuoáng nhöng phaûi coù phöông aùn ñính keøm töøng hôïp ñoàng göûi cho phoøng keá hoaïch – toång hôïp theo doõi. Ñöôïc tuyeån choïn söû duïng lao ñoäng theo uûy quyeàn cuûa giaùm ñoác coâng ty treân cô sôû quy ñònh chung cuûa coâng ty vaø phuø hôïp vôùi luaät lao ñoäng. 3.Traùch nhieäm. Giaùm ñoác xí nghieäp chòu traùch nhieäm caù nhaân tröôùc giaùm ñoác coâng ty vaø tröôùc phaùp luaät trong vieäc xöû lyù, ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp treân cô sôû qui cheá naøy. III.Cô caáu toå chöùc quaûn lyù cuûa xí nghieäp. 1.Toå chöùc saûn xuaát. Xí nghieäp ñöôïc pheùp töï chuû saûn xuaát kinh doanh baèng voán töï coù cuûa coâng ty vaø chòu söï raøng buoäc veà nghóa vuï vaø quyeàn lôïi cuûa coâng ty, chòu söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo nghaønh ngheà coù lieân quan vaø tuaân thuû theo quy ñònh cuûa chính quyeàn ñòa phöông. 2.Toå chöùc boä maùy quaûn lyù. Tuyø theo tình hình thöïc teá vaø ñaëc thuø coâng vieäc, xí nghieäp chuû ñoäng boá trí nhaân söï phuø hôïp vôùi caùc hoaït ñoäng cuûa mình. Cô caáu toå chöùc cô baûn cuûa xí nghieäp goàm: +Giaùm ñoác +Caùc phoøng ban nghieäp vuï, ñoäi saûn xuaát. 3. Sô ñoà boä maùy quaûn lyù cuûa xí nghieäp. Giaùm ñoác. Ban quaûn lyù. Phoù giaùm ñoác. Phoøng keá toaùn. Phoøng vaät tö. Phoøng thi coâng. Phoøng kó thuaät thi coâng Ñoäi thi coâng. Ñoäi thieát keá kieán truùc vaø keát caáu. 4. Nhieäm vuï moãi phoøng ban. Giaùm ñoác xí nghieäp. Do coâng ty boå nhieäm vaø mieãn nhieäm, laø ngöôøi ñaïi dieän chi xí nghieäp coù nhieäm vuï xöû lyù ñieàu haønh moïi hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp, thöïc hieän quan heä giao dòch vôùi khaùch haøng, kyù keát caùc hôïp ñoàng kinh teá, chòu traùch nhieäm caù nhaân tröôùc coâng ty vaø phaùp luaät trong vieäc xöû lyù ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp treân cô sôû quy cheá ñaõ ñeà ra, coù traùch nhieäm xaây döïng vaø xeùt duyeät caùc döï aùn ñaàu tö, tröïc tieáp quaûn lyù veà keá haïch saûn xuaát, taøi chính cuûa doanh nghieäp. Phoù giaùm ñoác. Do giaùm ñoác xí nghieäp boå nghieäm, coù nhieäm vuï ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp theo söï phaân coâng vaø uûy quyeàn cuûa giaùm ñoác xí nghieäp, chòu traùch nhieäm tröôùc giaùm ñoác xí nghieäp vaø phaùp luaät trong vieäc ñöôïc uûy quyeàn. Phoøng keá toaùn. Ghi cheùp caùc nghieäp vuï kinh teá taøi chính phaùt sinh taïi xí nghieäp coù aûnh höôûng ñeán söï thay ñoåi cô caáu taøi saûn cuûa xí nghieäp. Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh ñònh kyø theo qui ñònh. Döa treân caùc soá lieäu ñeå phaân tích caùc yeáu toá tích cöïc laãn tieâu cöïc aûnh höôûng ñeán tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp. Ban quaûn lyù. Ñöôïc chæ ñaïo bôûi tröôûng phoøng do giaùm ñoác boå nhieäm, coù nhieäm vuï: laäp keá hoaïch ñaáu thaàu, laäp ra döï aùn ñaàu tö, laäp döï aùn chi phí cho coâng trình. Phoøng vaät tö. Coù nhieäm vuï tìm nguoàn nguyeân lieäu phuø hôïp vôùi xí nghieäp, cung öùng vaät tö kòp thôøi cho caùc coâng trình ñang thi coâng. Phoøng kó thuaät thi coâng. Laø phoøng coù vai troø quan troïng trong xí nghieäp, coù chöùc naêng quaûn kyù ñoäi thieát keá kieán truùc vaø keát caáu. Nhieäm vuï cuûa phoøng ban naøy laø thieát keá kieán truùc, keát caáu coâng trình, ñaûm baûo coâng trình hoaøn thaønh coù ñaày ñuû tính naêng vaø thoâng soá kó thuaät sau ñoù chuyeån cho phoøng thi coâng. Ñoàng thôøi, tröôûng phoøng cuõng laø ngöôøi chòu traùch nhieäm veà maët kó thuaät vaø kieán truùc caùc coâng trình tröôùc giaùm ñoác xí nghieäp. Phoøng thi coâng. Laø phoøng chòu traùch nhieäm tröïc tieáp thi coâng caùc coâng trình theo ñuùng caùc thoâng soá kó thuaät vaø kieán truùc maø phoøng thieát keá ñaõ tính toaùn vaø trình baøy treân baûn veõ. Tröôûng phoøng coù nhieäm vuï tuyeån vaø quaûn lyù nhaân coâng phuïc vuï cho caùc coâng trình. Ñoàng thôøi, tröôûng phoøng cuõng laø ngöôøi chòu traùch nhieäm tröôùc giaùm ñoác xí nghieäp veà nhöõng coâng vieäc lieân quan ñeán vieäc thi coâng taác caû caùc coâng trình. IV.Toå chöùc boä maùy keá toaùn taïi xí nghieäp. Sô ñoà boä maùy keá toaùn taïi xí nghieäp. Keá toaùn tröôûng. Keá toaùn toång hôïp Thuû quyõ. Keá toaùn thanh toaùn. Keá toaùn vaät tö. 2.Chöùc naêng – nhieäm vuï caùc boä phaän. Keá toaùn tröôûng. Laø ngöôøi ñöùng ñaàu trong boä maùy keá toaùn cuûa xí nghieäp chæ ñaïo toaøn boä coâng taùc keá toaùn, thoáng keâ, phaân tích. Toå chöùc ñieàu haønh boä maùy keá toaùn phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm, quy moâ hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp. Laø ngöôøi duy nhaát ñöôïc giaùm ñoác uûy quyeàn laøm vieäc ñoái vôùi phoøng taøi chính coâng ty vaø laø ngöôøi tröïc tieáp giao dòch vôùi khaùch haøng. Ñònh möùc voán löu ñoäng, huy ñoäng voán, giaùm saùt vieäc söû duïng voán cuûa xí nghieäp. Kieåm tra taøi chính, phaân tích thoáng keâ. Chòu traùch nhieäm tröôùc ban giaùm ñoác vaø nhaø nöôùc veà hoaït ñoäng keá toaùn cuûa xí nghieäp. Keá toaùn toång hôïp. Chòu traùch nhieäm caäp nhaäp thöôøng xuyeân, lieân tuïc, kòp thôøi moïi phaùt sinh taøi chính cuûa xí nghieäp. Laäp baùo caùo ñònh kyø theo höôùng daãn cuûa coâng ty, trình leân keá toaùn tröôûng, keá toaùn tröôûng trình leân giaùm ñoác duyeät ñeå baùo caùo leân coâng ty haøng thaùng, haøng quyù. Chieàu thöù saùu haøng tuaàn phaûi laäp baùo caùo toång hôïp dôû dang caùc coâng trình xí nghieäp ñang thi coâng ñeå trình leân ban giaùm ñoác vaøo buoåi giao ban saùng thöù baûy. Keá toaùn vaät tö. Moãi 3 ngaøy moät laàn, xuoáng coâng trình kieåm tra ñoái chieáu soå saùch giöõa phieáu nhaäp, phieáu xuaát vôùi thuû kho, môû soå theo doõi chi tieát nhaäp - xuaát - toàn vaät tö. Thöù saùu haøng tuaàn ñoái chieáu soå saùch veà löôïng vaät tö nhaäp – xuaát – toàn vôùi baùo caùo vaät tö haøng tuaàn cuûa phoøng vaät tö chuyeån giao. Caên cöù vaøo caùc chöùng töø thanh toaùn vaø phieáu nhaäp kho maø thuû kho giao cho khaùch haøng, keá toaùn ñoái chieáu giaù trò thöïc nhaäp vôùi lieân 3. Thuû quyõ. Phaûi kieåm tra tính hôïp leä cuûa phieáu thu, phieáu chi tröôùc khi thu hay chi tieàn. Chæ ñöôïc thu hoaëc chi ñuùng soá tieàn ghi trong phieáu thu, hoaëc phieáu chi ñöôïc xem laø hôïp leä. Theo doõi tình hình tieàn maët, tieàn göûi ngaân haøng cuûa ñôn vò. Thöïc hieän caùc nghieäp vuï thu, chi, baùo caùo quyõ tieàn maët, tieàn vay. Quaûn ly vaø löu tröõ caùc chöùng töø soå saùch coù lieân quan ñeán vieäc thu, chi tieàn. Keá toaùn thanh toaùn. Chòu traùch nhieäm trong vieäc thu chi tieàm maët taïi xí nghieäp. 3. Hình thöùc soå keá toaùn. Xí nghieäp aùp duïng hình thöùc keá toaùn Nhaät Kyù Chung. Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát (theo quyeát ñònh soá 1141TC/QÑ?CÑKT ngaøy 01/11/1995, ñaõ chænh lyù boå sung theo thoâng tö 89/3002/TT – BTC ban haønh ngaøy 9/10/2002 cuûa Boä Taøi Chính) Sô ñoà: Chöùng töø goác. Soå nhaät kyù ñaëc bieät. Soå nhaät kyù chung Soå, theû keá toaùn chi tieát. Soå caùi Baûng caân ñoái SPS Baùo caùo taøi chính. Baûng toång hôïp chi tieát. Ghi chuù: Ghi haøng ngaøy hoaëc ñònh kyø. Ghi cuoái thaùng. Quan heä ñoái chieáu. Trình töï ghi soå: Haøng ngaøy caên cöù vaøo caùc chöùng töø goác ñaõ ñöôïc kieåm tra, keá toaùn laáy soá lieäu ghi vaøo soå nhaät kyù chung, sau ñoù laáy soá lieäu ñaõ ghi treân soå nhaät kyù chung ñeå ghi vaøo soå caùi theo caùc taøi khoaûn phuø hôïp.Neáu caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh coù lieân quan ñeán caùc ñoái töôïng caàn theo doõi chi tieát thì chöùng töø goác sau khi ñöôïc kieåm tra duøng laøm caên cöù ghi vaøo soå nhaät kyù chung seõ ñöôïc ghi vaøo soå caùi, theû keá toaùn chi tieát coù lieân quan. Cuoái thaùng, cuoái quyù, cuoái naêm keá toaùn coäng soá lieäu treân soå caùi laäp baûng caân ñoái soá phaùt sinh. Sau khi kieåm tra ñoái chieáu khôùp ñuùng, soá lieäu ghi treân Soå Caùi vaø baûng toång hôïp chi tieát (ñöôïc laäp töø caùc soå keá toaùn chi tieát) ñöôïc duøng ñeå laäp baùo caùo taøi chính. Veà nguyeân taéc, toång soá phaùt sinh Nôï vaø toång soá phaùt sinh Coù treân baûng caân ñoái soá dö vaø soá phaùt sinh phaûi baèng toång soá tieàn ñaõ ghi treân soå nhaät kyù chung (hoaëc Soå Nhaät Kyù Chung vaø caùc soå Nhaät Kyù Ñaëc Bieät sau khi ñaõ loaïi tröø soá truøng laép treân soå Nhaät Kyù Ñaëc Bieät) cuøng kyø. 4.Heä thoáng chöùng töø. 4.1.Heä thoáng chöùng töø söû duïng. Ñeå chöùng minh cho nghieäp vuï kinh teá taøi chính ñaõ phaùt sinh vaø thöïc söï hoaøn thaønh. Phoøng keá toaùn toå chöùc vieäc thöïc hieän chöùng töø do heä thoáng chöùng töø do Boä Taøi Chính ban haønh. Döïa theo yeâu caàu quaûn lyù thöïc teá taïi coâng ty caùc chöùng töø xí nghieäp söû duïng bao goàm caùc chöùng töø keá toaùn baét buoäc tuaân theo maãu thoáng nhaát vaø moät soá chöùng töø höôùng daãn söû duïng trong noäi boä xí nghieäp. Caùc loaïi chöùng töø xí nghieäp söû duïng bao goàm: baûng chaám coâng, baûng thanh toaùn löông, theû kho, hoùa ñôn baùn haøng, phieáu nhaäp kho, phieáu thu, phieáu chi, giaáy ñeà nghò taïm öùng,… 4.2.Toå chöùc luaân chuyeån chöùng töø. Quaù trình luaân chuyeån chöùng töø taïi xí nghieäp ñaõ aùp duïng ñöôïc yeâu caàu laø thoâng baùo thoâng tin treân soå keá toaùn. Chöùng töø ñöôïc laäp töø caùc boä phaän coù traùch nhieäm quaûn lyù tröïc tieáp nhö caùc phoøng ban, cöûa haøng ñöa qua caùc boä phaän coù chöùc naêng quyeát ñònh: phoøng keá toaùn, giaùm ñoác duyeät vaø ñeán caùc boä phaän coù lieân quan. Sô ñoà luaân chuyeån chuyeån chöùng töø: - Hoaù ñôn mua haøng.- Hoùa ñôn baùn haøng.- Phieáu thu. - Phieáu chi.- Phieáu nhaäp kho. - Phieáu xuaát kho…. Keá toaùn chi tieát ghi soå. Toång hôïp xöû lyù döõ lieäu. - Soå nhaät kyù chung.- Soå chi tieát taøi khoaûn.- Soå caùi taøi khoaûn. - Baùo caùo keá toaùn. 5. Ñaëc ñieåm öùng duïng tin hoïc trong keá toaùn. Xí nghieäp ñaõ ñöôïc trang bò maùy vi tính cho coâng taùc keá toaùn cuõng nhö trong coâng taùc kyõ thuaät, vieäc söû duïng phaàn meàm keá toaùn AC – SOFT 2000 cuûa chöông trình hoå trôï doanh nghieäp trong quaûn lyù taøi chính keá toaùn VCCP – KT01 phoøng thöông maïi vaø coâng nghieäp Vieät Nam. Toaøn boä soá lieäu keá toaùn ñöôïc maõ hoùa phaân tích ñaùnh giaù toái öu trong Baùo Caùo Taøi Chính ñöôïc ñöa vaøo maùy töø soá lieäu ban ñaàu. PHAÀN HAI CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ KEÁ TOAÙN CAÙC KHOAÛN PHAÛI THU - PHAÛI TRAÛ I . CAÙC VAÁN ÑEÀ CHUNG 1.Khaùi Nieäm - Caùc khoaûn Phaûi Thu – Phaûi Traû laø moät trong nhöõng chæ tieâu lieân quan ñeán khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp. - Quaù trình saûn xuaát kinh doanh trong doanh nghieäp thöôøng coù quan heä thanh toaùn vôùi nhieàu ñoái töôïng nhö khaùch haøng, ngöôøi baùn, ngaân saùch nhaø nöôùc, ñôn vò trong noäi boä, caù nhaân trong ñôn vò…veà caùc khoaûn tieàn baùn haøng, tieàn mua haøng, caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû trong noäi boä, caùc khoaûn noäp ngaân saùch nhaø nöôùc, traû löông cho coâng nhaân vieân… - Nôï phaûi thu: laø moät phaàn taøi saûn cuûa doanh nghieäp, laø moät phaàn nguoàn löïc do doanh nghieäp kieåm soaùt vaø coù theå thu ñöôïc lôïi ích kinh teá trong töông lai. Phaân loaïi nôï phaûi thu theo noäi dung caùc giao dòch phaùt sinh töø caùc quan heä kinh teá taøi chính goàm: - Phaûi thu khaùch haøng - Thueá giaù trò gia taêng ñöôïc khaáu tröø - Caùc khoaûn phaûi thu noäi boä - Caùc khoaûn phaûi thu khaùc - Caùc khoaûn öùng tröôùc - Nôï phaûi traû: laø nghóa vuï hieän taïi cuûa doanh nghieäp phaùt sinh töø caùc giao dòch vaø söï kieän ñaõ qua maø doanh nghieäp phaûi thanh toaùn töø caùc nguoàn löïc cuûa mình. Phaân loaïn nôï phaûi traû theo noäi dung goàm caùc khoaûn sau: - Caùc khoaûn tieàn vay nôï - Phaûi traû cho ngöôøi baùn - Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp Nhaø Nöôùc - Phaûi traû coâng nhaân vieân - Chi phí phaûi traû - Caùc khoaûn phaûi traû noäi boä - Caùc khoanû chuû ñaàu tö thanh toaùn theo tieán ñoä keá hoaïch hôïp ñoàng xaây döïng - Phaùt haønh traùi phieáu coâng ty - Phaûi traû do nhaän kyù cöôïc, kyù quyõ - Phaûi traû khaùc 2. Nguyeân taéc haïch toaùn. Phaûn aùnh caùc khoaûn Phaûi Thu – Phaûi Traû caàn toân troïng caùc quy ñònh sau: - Moïi khoaûn Nôï Phaûi Thu hay Nôï Phaûi Traû phaûi ñöôïc theo doõi chi tieát cho töøng ñoái töôïng. - Ñònh kyø hoaëc cuoái thaùng , boä phaän Keá Toaùn caàn phaûi kieåm tra, ñoái chieáu tình hình coâng nôï ñaõ phaùt sinh, neáu caàn coù theå laäp bieân baûn ñoái chieáu coâng nôï. - Caùc khoaûn nôï phaûi thu – nôï phaûi traû lieân quan ñeán caùc giao dòch baèng ngoaïi teä thì phaûi tuaân thuû nguyeân taéc vaø phöông phaùp keá toaùn nhöõng aûnh höôûng do thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi theo chuaån möïc keá toaùn soá 10 “AÛnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi tyû giaù hoái ñoaùi” - Caùc khoaûn nôï phaûi thu – nôï phaûi traû lieân quan ñeán vaøng baïc ñaù quyù phaûi ñöôïc theo doõi chi tieát theo soá löôïng, chaát löôïng, quy caùch vaø giaù trò theo giaù quy ñònh. - Cuoái nieân ñoä keá toaùn, soá dö veà caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû coù goác ngoaïi teä phaûi ñöôïc ñaùnh giaù theo tyû giaù giao dòch bình quaân treân thò tröôøng ngoaïi teä lieân ngaân haøng do Ngaân Haøng Nhaø Nöôùc Vieät Nam coâng boá taïi thôøi ñieåm laäp Baûng Caân Ñoái Keá Toaùn cuoái naêm taøi chính. Khoaûn cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi soá dö ngoaïi teä cuûa caùc khoaûn muïc ngoaïi teä coù goác ngoaïi teä ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn 413 “Cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi”, sau khi buø tröø giöõa cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi taêng hoaëc giaûm do ñaùnh giaù laïi phaûi ñöôïc keát chuyeån ngay vaøo Chi Phí Taøi Chính hay Doanh Thu Taøi Chính. - Caùc taøi khoaûn phaûi thu chuû yeáu coù soá dö beân Nôï, nhöng trong quan heä thanh toaùn coù theå xuaát hieän soá dö beân Coù trong tröôøng hôïp nhaän tieàn öùng tröôùc… Ngöôïc laïi caùc khoaûn Phaûi Traû chuû yeáu coù soá dö beân Coù nhöng trong quan heä vôùi töøng chuû nôï coù theå coù soá dö beân Nôï – phaûn aùnh soá tieàn ñaõ traû tröôùc. Vì vaäy cuoái nieân ñoä keá toaùn khi laäp Baùo Caùo Taøi Chính phaûi laáy soá dö chi tieát cuûa töøng ñoái töôïng ñeå leân hai chæ tieâu beân Taøi Saûn vaø beân Nguoàn Voán cuûa Baûng Caân Ñoái Keá Toaùn. 3.Nhieäm vuï cuûa keá toaùn - Ghi cheùp phaûn aùnh vaø theo doõi kòp thôøi, chaët cheõ caùc khoaûn Nôï Phaûi Thu, Phaûi Traû phaùt sinh trong kinh doanh chi tieát cho töøng ñoái töôïng, töøng khoaûn thanh toaùn theo thôøi gian. - Thöïc hieän vieäc giaùm saùt vaø coù bieän phaùp ñoân ñoác vieäc chi traû vaø thu hoài kòp thôøi caùc khoaûn phaûi thu, chaáp haønh kyû luaät thanh toaùn taøi chính tín duïng. II.Keá Toaùn Caùc Khoaûn Phaûi Thu 1. Keá toaùn khoaûn phaûi thu khaùch haøng 1.1 Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn Noäi dung: Khoaûn phaûi thu khaùch haøng laø khoaûn nôï phaûi thu cuûa doanh nghieäp vôùi khaùch haøng veà tieàn baùn saûn phaåm haøng hoùa, cung caáp lao vuï, dòch vuï…, theo phöông thöùc baùn chòu hay theo phöông thöùc nhaän tieàn tröôùc. Nguyeân taéc haïch toaùn + Phaûi theo doõi chi tieát thanh toaùn vôùi töøng khaùch haøng, theo doõi thôøi haïn phaûi thu cuûa töøng khoaûn nôï phaûi thu ñeå tieän cho vieäc thanh toaùn vaø ñoân ñoác thanh toaùn cuõng nhö coù keá hoaïch laäp döï phoøng nôï phaûi thu khoù ñoøi. + Khoâng haïch toaùn vaøo taøi khoaûn phaûi thu cuûa khaùch haøng neáu baùn haøng thu tieàn ngay taïi thôøi ñieåm xaûy ra nghieäp vuï baùn haøng. Thuû tuïc kieåm soaùt noäi boä Khaû naêng taøi chính cuûa khaùch haøng mua chòu coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán möùc ñoä thu hoài nôï. Do vaäy, doanh nghieäp caàn phaûi xem xeùt kyõ ñeán khaû naêng thanh toaùn cuûa khaùch haøng tröôùc khi quyeát ñònh baùn chòu. Kieåm soaùt noäi boä höõu hieäu veà Nôï Phaûi Thu Khaùch Haøng ñoøi hoûi söï taùch bieät giöõa caùc chöùc naêng vaø phaân nhieäm cho nhöõng caù nhaân hay boä phaän phuï traùch. Quy trình baùn chòu bao goàm caùc böôùc sau: Pheâ chuaån vieäc baùn chòu: Caàn ñaùnh giaù khaû naêng thanh toaùn cuûa khaùch haøng ñeå ra quyeát ñònh chuaån y Laäp leänh baùn haøng:Phaûi caên cöù vaøo ñôn ñaët haøng Xuaát kho haøng hoùa: caên cöù vaøo leänh baùn haøng ñaõ ñöôïc pheâ chuaån thuû kho xuaát haøng cho boä phaän phuï traùch göûi haøng Boä phaän göûi haøng: laäp chöùng töø chuyeån haøng vaø göûi haøng cho khaùch haøng, chöùng töø göûi haøng laøm cô sôû laäp hoùa ñôn. Laäp vaø kieåm tra hoùa ñôn: hoùa ñôn ñöôïc laäp bôûi boä phaän ñoäc laäp vôùi phoøng keá toaùn vaø boä phaän baùn haøng. Boä phaän naøy coù traùch nhieäm: ñaùnh soá thöù töï chöùng töø chuyeån haøng, so saùnh leänh baùn haøng vôùi chöùng töø chuyeån haøng, ñôn ñaët haøng vaø caùc thoâng baùo ñieàu chænh, ghi giaù vaøo hoùa ñôn treân cô sôû baûng giaù hieän haønh cuûa ñôn vò, tính thaønh tieàn cho töøng loaïi vaø cho caû hoùa ñôn. Theo doõi thanh toaùn: caên cöù vaøo töøng hoùa ñôn ñöôïc söû duïng ñeå ghi vaøo soå chi tieát coâng nôï, caàn lieät keâ caùc khoaûn nôï theo töøng nhoùm tuoåi ñeå laäp keá hoaïch thu nôï. Ngoaøi ra caàn thöôøng xuyeân ñoái chieáu coâng nôï giöõa toång hôïp vaø chi tieát Chuaån y haøng baùn traû laïi vaø giaûm giaù:Doanh nghieäp caàn coù boä phaän ñoäc laäp chòu traùch nhieäm veà tieáp nhaän xeùt duyeät cuõng nhö tính tröø caùc khoaûn coâng nôï coù lieân quan ñeán soá haøng sai quy cacùh hay keùm phaåm chaát ñöôïc giaûm giaù hoaëc traû laïi. 1.3 Chöùng töø söû duïng Keá toaùn thanh toaùn vôùi khaùch haøng ñöôïc tieán haønh treân cô sôû caùc chöùng töø baùn haøng do doanh nghieäp laäp bao goàm: - Hoùa ñôn giaù trò gia taêng - Hoùa ñôn baùn haøng thoâng thöôøng - Bieân baûn giao nhaän haøng - Chöùng töø lieân quan ñeán nghieäp vuï chieát khaáu haøng baùn giaûm giaù - Chöùng töø lieân quan ñeán vieäc khaùch haøng khieáu naïi traû laïi, töø choái mua haøng 1.4.Taøi khoaûn söû duïng Keá toaùn söû duïng taøi khoaûn 131 – Phaûi Thu Khaùch Haøng ñeå phaûn aùnh tình hình thanh toaùn giöõa doanh nghieäp vôùi khaùch haøng Noäi dung vaø keát caáu cuûa taøi khoaûn 131 – Phaûi Thu Khaùch Haøng theo cheá ñoâï hieän haønh nhö sau: 131 - Soá tieàn phaûi thu khaùch haøng.- Soá tieàn thöøa traû laïi cho khaùch haøng. - Soá tieàn khaùch haøng ñaõ traû nôï.- Soá tieàn khaùch haøng öùng tröôùc.- Khoaûn giaûm giaù haøng baùn cho khaùch haøng.- Doanh thu cuûa soá haøng ñaõ baùn bò ngöôøi mua traû laïi.- Soá tieàn chieát khaáu cho ngöôøi mua. SDCK: Soá tieàn coøn phaûi thu khaùch haøng. Chuù yù:Taøi khoaûn naøy coù theå coù soá dö beân Coù: phaûn aùnh soá tieàn maø ngöôøi mua öùng tröôùc hoaëc ñaõ traû nhieàu hôn soá phaûi thu cuûa khaùch haøng theo chi tieát töøng ñoái töôïng cuï theå. 1.5.Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu a) Tröôøng hôïp khaùch haøng mua chòu: Khi baùn chòu haøng hoùa saûn phaåm hoaëc lao vuï dòch vuï ñaõ cung caáp cho khaùch haøng, caên cöù vaøo chöùng töø baùn haøng keá toaùn ghi doanh thu baùn chòu phaûi thu. + Ñoái vôùi caùc maët haøng khoâng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá giaù trò gia taêng (GTGT) hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tính tröïc tieáp treân GTGT, caên cöù vaøo hoùa ñôn baùn haøng ghi: Nôï TK 131:giaù baùn ñaõ coù thueá Coù TK 511,515,711: doanh thu baùn chòu phaûi thu laø giaù baùn ñaõ coù thueá + Ñoái vôùi caùc maët haøng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT tính thueá theo phöông phaùp khaáu tröø thueá, caên cöù vaøo hoùa ñôn (GTGT) ghi: Nôï TK 131: giaù baùn ñaõ coù thueá GTGT Coù TK 511,515,711 : giaù baùn chöa coù thueá Coù TK 333 (33311): thueá GTGT ñaàu ra phaûi noäp Tröôøng hôïp doanh nghieäp cho khaùch haøng höôûng chieát khaáu thanh toaùn khi khaùch haøng thanh toaùn tröôùc haïn: Nôï TK 635 Coù TK 131 Tröôøng hôïp doanh nghieäp cho khaùch haøng höôûng chieát khaáu thöông maïi khi khaùch haøng mua haøng vôùi soá löôïng lôùn: Nôï 521 Coù TK 131 Caên cöù chöùng töø nhaän tieàn do khaùch haøng traû nôï (keå caû tieàn laõi cuûa soá nôï neáu coù), keá toaùn ghi soá nôï ñaõ thu: Nôï TK 111,112,113:thu ñöôïc tieàn, hoaëc Nôï TK 331: Thu nôï tröø nôï phaûi traû, hoaëc Nôï TK 311: thu nôï traû vay ngaén haïn. Coù TK 131: soá nôï ñaõ thu Coù TK 515: phaàn tieàn laõi (neáu coù) b) Tröôøng hôïp khaùch haøng öùng tieàn tröôùc Khi nhaän tieàn öùng tröôùc cuûa khaùch haøng theo hôïp ñoàng baùn haøng hoaëc cung caáp lao vu,ï dich vuï, caên cöù vaøo chöùng töø ghi. Nôï TK 111,112,113… Coù TK 131 Khi giao nhaän haøng baùn cho khaùch haøng coù hai tröôøng hôïp: + Ñoái vôùi caùc maët haøng khoâng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tính tröïc tieáp treân GTGT, caên cöù vaøo hoùa ñôn baùn haøng ghi: Nôï TK 131:giaù baùn ñaõ coù thueá. Coù TK 511, 515,711:doanh thu baùn chòu phaûi thu laø giaù baùn ñaõ coù thueá + Ñoái vôùi caùc maët haøng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá, caên cöù vaøo Hoùa ñôn (GTGT) ghi: Nôï TK 131:giaù baùn ñaõ coù thueá Coù TK 511,515,711: giaù baùn chöa coù thueá Coù TK 333(33311): thueá GTGT ñaàu ra phaûi noäp. Cheânh leäch giöõa soá tieàn öùng tröôùc vaø trò giaù haøng baùn (theo giaù thanh toaùn) seõ ñöôïc theo doõi treân taøi khoaûn 131. c. Caùc tröôøng hôïp quan heä khaùc vôùi khaùch haøng Khi khaùch haøng traû nôï baèng phöông thöùc trao ñoåi haøng, thì caên cöù giaù trò trao ñoåi ghi treân chöùng töø keá toaùn tröø vaøo soá nôï phaûi thu cuûa khaùch haøng, coù 2 tröôøng hôïp + Neáu thueá GTGT cuûa haøng trao ñoåi ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø, caên cöù hoùa ñôn mua haøng ghi: Nôï TK 152,153,156 (611): giaù trò vaät tö haøng hoùa trao ñoåi chöa tính thueá GTGT ñaàu vaøo Nôï TK 133 (1331): thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø Coù TK 131 : giaù thanh toaùn cuûa vaät tö haøng hoùa trao ñoåi + Neáu thueá GTGT cuûa haøng hoùa trao ñoåi khoâng ñöôïc khaáu tröø, caên cöù vaøo chöùng töø haøng mua ghi: Nôï TK 152, 153, 156 (611): giaù thanh toaùn cuûa vaät tö haøng hoùa trao ñoåi Coù TK 131 : giaù thanh toaùn cuûa vaät tö haøng hoùa trao ñoåi Cheânh leäch giöõa giaù thanh toaùn cuûa saûn phaåm haøng hoùa ñem trao ñoåi vôùi giaù thanh toaùn cuûa haøng hoùa nhaän trao ñoåi ñöôïc thanh toaùn treân TK131 Khi thu theâm (giaù thanh toaùn saûn phaåm baùn > giaù thanh toaùn vaät tö haøng hoùa mua do trao ñoåi) caên cöù chöùng töø thu tieàn ghi: Nôï TK 111,112 Coù TK 131 Khi chi theâm (giaù thanh toaùn saûn phaåm baùn < giaù thanh toaùn vaät tö haøng hoùa mua do trao ñoåi) caên cöù chöùng töø chi tieàn ghi: Nôï TK 131 Coù TK 111, 112 Ñoái vôùi khoái löôïng haøng ñaõ tieâu thuï bò khaùch haøng traû laïi, ghi doanh thu haøng bò traû laïi (tröôøng hôïp khaùch haøng chöa thanh toaùn) Ñoái vôùi caùc maët haøng khoâng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tính tröïc tieáp treân GTGT, caên cöù vaøo hoùa ñôn baùn haøng ghi: Nôï TK 531: giaù baùn haøng traû laïi ñaõ coù thueá Coù TK 131: giaù thanh toaùn haøng traû laïi Ñoái vôùi caùc maët haøng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá, caên cöù vaøo Hoùa ñôn GTGT ghi: Nôï TK 531 : giaù baùn haøng traû laïi chöa coù thueá GTGT Nôï TK 33311 : thueá GTGT cuûa haøng bò traû laïi Coù TK 131 : giaù thanh toaùn haøng traû laïi Khi haøng baùn keùm chaát löôïng hay khoâng ñuùng quy caùch beân mua yeâu caàu giaûm giaù vaø ñöôïc beân baùn chaáp nhaän. Caên cöù vaøo chöùng töø keá toaùn (theo qui ñònh hieän haønh laø hoùa ñôn ñieàu chænh giaù cuûa beân baùn) ghi giaûm soá nôï cho khaùch haøng. Nôï TK 532 Nôï TK 33311 Coù TK 131: giaù thanh toaùn Tröôøng hôïp khaùch haøng maát khaû naêng thanh toaùn, caên cöù bieân baûn xöû lyù xoaù nôï keá toaùn ghi: Nôï TK 139/ 642 Coù TK 131 :toång soá nôï thaát thu ñaõ xöû lyù xoaù soå Ñoàng thôøi ghi ñôn: Nôï TK 004 2. Keá toaùn thueá giaù trò gia taêng ñöôïc khaáu tröø 2.1 Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn - Noäi dung: thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø laø soá tieàn thueá GTGT ñaàu vaøo cuûa haøng hoùa, dòch vuï,Taøi Saûn Coá Ñònh doanh nghieäp mua vaøo duøng cho hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh seõ ñöôïc khaáu tröø vaøo thueá GTGT ñaàu ra phaûi noäp cuûa saûn phaåm, haøng hoùa, lao vuï, dòch vuï ñaõ cung caáp cho khaùch haøng. - Nguyeân taéc haïch toaùn: Soá thueá GTGT ñaàu vaøo cuûa haøng hoùa, dòch vuï, taøi saûn coá ñònh ñöôïc khaáu tröø chæ aùp duïng trong caùc tröôøng hôïp sau: + Cô sôû kinh doanh thuoäc ñoái töôïng noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá vaø haøng hoùa, dòch vuï, taøi saûn coá ñònh mua vaøo ñöôïc duøng cho hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh (chòu thueá theo phöông phaùp khaáu tröø thueá) coù chöùng töø ñaàu vaøo theo qui ñònh (Hoùa ñôn…) + Tröôøng hôïp haøng hoùa, dòch vuï mua vaøo ñöôïc duøng chöùng töø ñaëc thuø ghi giaù thanh toaùn laø giaù ñaõ coù thueá GTGT thì doanh nghieäp ñöôïc caên cöù vaøo giaù haøng hoùa, dòch vuï mua vaøo ñaõ coù thueá ñeå xaùc ñònh giaù chöa coù thueá vaø thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø (theo quy ñònh) Thueá GTGT ñaàu vaøo phaùt sinh trong thaùng naøo thì ñöôïc keâ khai khaáu tröø khi xaùc ñònh thueá GTGT phaûi noäp cuûa thaùng ñoù. Neáu soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø lôùn hôn soá thueá GTGT ñaàu ra thì chæ khaáu tröø thueá GTGT ñaàu vaøo baèng (=) soá thueá GTGT ñaàu ra cuûa thaùng ñoù, soá thueá GTGT ñaàu vaøo coøn laïi ñöôïc khaáu tröø tieáp vaøo kyø tính thueá tieáp theo hoaëc ñöôïc xeùt hoaøn thueá theo cheá ñoä quy ñònh. Ñoái vôùi haøng hoùa, dòch vuï mua vaøo duøng ñoàng thôøi cho saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chòu thueá GTGT vaø khoâng chòu thueá GTGT thì cô sôû kinh doanh phaûi haïch toaùn rieâng thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø vaø thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø. Tröôøng hôïp khoâng theå haïch toaùn rieâng ñöôïc thì soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn 133. cuoái kyø keá toaùn phaûi xaùc ñònh soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø theo tyû leä % giöõa doanh thu chòu thueá GTGT so vôùi toång doanh thu baùn ra. Soá thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø ñöôïc tính vaøo Giaù Voán cuûa haøng baùn ra trong kyø. Tröôøng hôïp soá thueá GTGT khoâng ñöôïc khaáu tröø coù giaù trò lôùn thì tính vaoø Giaù Voán haøng baùn ra trong kyø tuông öùng vôù._.i doanh thu trong kyø, soá coøn laïi ñöôïc tính vaøo Giaù Voán Haøng Baùn ra cuûa kyø keá toaùn sau. Tröôøng hôïp doanh nghieäp mua haøng hoùa, dòch vuï duøng vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï khoâng thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT, hoaëc duøng vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa,dòch vuï chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp, hoaëc duøng vaøo hoaït ñoäng söï nghieäp, hoaëc thöïc hieän döï aùn ñöôïc trang traûi baèng nguoàn kinh phí khaùc, hoaëc duøng vaøo hoaït ñoäng phuùc lôïi, khen thöôûng ñöôïc trang traûi baèng quyõ phuùc lôïi, khen thöôûng cuûa doanh nghieäp thì soá thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu trö, tính vaøo giaù trò cuûa Vaät Tö, Haøng Hoùa, Taøi Saûn Coá Ñònh, dòch vuï mua vaøo. 2.2 Chöùng töø söû duïng: - Hoùa ñôn giaù trò gia taêng - Hoùa ñôn ñaëc thuø (tem, veù cöôùc vaän taûi…) - Thoâng baùo cuûa cô quan thueá veà thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø, thueá GTGT ñöôïc hoaøn laïi,ñöôïc giaûm…. 2.3 Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 133 – “Thueá Giaù Trò Gia Taêng Ñöôïc Khaáu Tröø.” 133 - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø SDCK: Soá thueá GTGT ñaàu vaøo coøn ñöôïc khaáu tröø, coøn ñöôïc hoaøn laïi nhöng ngaân saùch nhaø nöôùc chöa hoaøn traû - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñaõ khaáu tröø.- Keát chuyeån thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø (TK 632).- Thueá GTGT ñaàu vaøo cuûa haøng hoaù ñaõ mua traû laïi, ñöôïc giaûm giaù, ñöôïc höôûng chieát khaáu thöông maïi.- Soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñaõ ñöôïc hoaøn laïi. Taøi khoaûn 133 coù 2 taøi khoaûn caáp 2 + Taøi khoaûn 1331 – Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø cuûa haøng hoùa, dòch vuï + Taøi khoaûn 1332 _ Thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø cuûa Taøi Saûn Coá Ñònh 2.4 Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu: Taøi khoaûn 133 chæ phaûn aùnh ôû doanh nghieäp thuoäc ñoái töôïng noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá. - Khi mua vaät tö, haøng hoùa, Taøi Saûn Coá Ñònh hoaëc dòch vuï duøng vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, keá toaùn phaûn aùnh giaù trò vaät tö, haøng hoùa nhaäp kho …theo giaù mua chöa thueá, coøn thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø phaûn aùnh vaøo taøi khoaûn 133. Nôï TK 152,153, 156, 211, 621, 627, 641, 642… Nôï TK 133: Thueá GTGT ñaàu vaøo Coù TK 111, 112, 331…. Toång giaù thanh toaùn. - Khi mua haøng hoùa baùn giao ngay cho khaùch haøng (khoâng qua nhaäp kho): Nôï TK 632 : giaù mua chöa thueá Nôï TK 133 : Thueá GTGT ñaàu vaøo Coù TK 111, 112, 331 : Toång giaù thanh toaùn - Khi nhaäp khaåu haøng hoùa keá toaùn phaûn aùnh thueá GTGT cuûa haøng nhaäp khaåu nhö sau: + Neáu haøng hoùa nhaäp khaåu duøng vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá. Nôï TK 133 Coù TK 33312 – Thueá GTGT cuûa haøng nhaäp khaåu + Neáu haøng hoùa nhaäp khaåu duøng vaøo hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï khoâng chòu thueá GTGT hoaëc noäp thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc duøng vaøo hoaït ñoäng vaên hoùa phuùc lôïi…thì thueá GTGT phaûi noäp cuûa haøng nhaäp khaåu ñöôïc tính vaøo giaù trò cuûa haøng hoùa mua vaøo. Nôï TK 152, 153, 156, 211… Coù TK 333 (33312 – Thueá GTGT haøng nhaäp khaåu) - Tröôøng hôïp haøng mua ñem traû laïi hoaëc ñöôïc giaûm giaù do keùm phaåm chaát, hoaëc höôûng chieát khaáu thöông maïi, caên cöù vaøo chöùng töø (hoùa ñôn xuaát haøng traû laïi cho beân baùn) vaø caùc chöùng töø coù lieân quan keá toaùn ghi: Nôï TK 111, 112, 331 :Toång giaù thanh toaùn Coù TK 133 : Thueá GTGT ñaàu vaøo haøng mua traû laïi hay giaûm giaù. Coù TK 152, 153, 156, 211 : giaù mua chöa coù thueá GTGT Cuoái kyø keá toaùn xaùc ñònh soá thueá GTGTñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø vôùi soá thueá GTGT ñaàu ra phaûi noäp. Nôï TK 3331 Coù TK 133 Khi nhaän ñöôïc tieàn ngaân saùch nhaø nöôùc hoaøn thueá. Nôï TK 111, 112 Coù TK 133 - Ñoái vôùi vaät tö haøng hoùa mua veà duøng ñoàng thôøi cho saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa, dòch vuï chòu thueá vaø khoâng chòu thueá GTGT nhöng khoâng taùch rieâng ñöôïc thì toaøn boä thueá GTGT ñaàu vaøo seõ ghi vaøo taøi khoaûn 133. Nôï TK 133 Coù TK 111, 112, 331… - Cuoái kyø keá toaùn tính vaø xaùc ñònh thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø, khoâng ñöôïc khaáu tröø treân cô sôû phaân boå theo tyû leä doanh thu. - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø trong kyø: Nôï TK 3331 Coù TK 133 - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø trong kyø thì: + Tính vaøo Giaù Voán Haøng Baùn trong kyø Nôï TK 632 Coù TK 133 + Tính vaøo Giaù Voán Haøng Baùn cuûa kyø keá toaùn sau: Nôï TK 142 Coù TK 133 Sang kyø sau seõ keát chuyeân vaøo Giaù Voán Haøng Baùn. Nôï TK 632 ( Nôï TK 623, 627, 641, 642, …neáu haøng mua vaøo laø Taøi Saûn Coá Ñònh) Coù TK 142 - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø cuûa haøng hoùa khuyeán maïi, quaõng caùo vöôït tyû leä % so vôùi toång chi phí hôïp lyù tính thu nhaäp chòu thueá thu nhaäp doanh nghieäp. Nôï TK 641 (chi tieát chi phí khuyeán maïi, quaõng caùo) Coù TK 133 3. Keá Toaùn Khoaûn Taïm öùng: 3.1.Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn Khoaûn Taïm öùng laø khoaûn tieàn maø doanh nghieäp giao cho caùn boä coâng nhaân vieân cuûa doanh nghieäp ñeå thöïc hieän vieäc chi tieâu mua saém, phuïc vuï saûn xuaát kònh doanh, trong tröôøng hôïp caùc khoaûn chi naøy khoâng lôùn, phaûi thanh toaùn ngay vaø khoâng theå thanh toaùn qua Ngaân Haøng. Ví duï: chi tieáp khaùch doanh nghieäp, chi vaän chuyeån boác dôû nguyeân vaät lieäu, coâng taùc phí…. Haïch toaùn khoaûn Taïm öùng caàn tuaân thuû caùc nguyeân taéc sau: - Chæ giao taïm öùng ñeå thöïc hieän nhöõng coâng vieäc quy ñònh hoaëc cho nhöõng noäi dung ñaõ ñöôïc pheâ duyeät cuûa giaùm ñoác. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi nhaän taïm öùng thöôøng xuyeân ñeå thöïc hieän caùc nhieäm vuï saûn xuaát kinh doanh, phaûi ñöôïc giaùm ñoác doanh nghieäp chæ ñònh baèng vaên baûn. - Ngöôøi nhaän Taïm öùng phaûi chòu traùch nhieäm veà soá tieàn ñaõ nhaän, phaûi söû duïng ñuùng muïc ñích, ñuùng noäi dung coâng vieäc ñöôïc duyeät. Khi hoaøn thaønh coâng vieäc ngöôøi nhaän Taïm öùng phaûi quyeát toaùn soá Taïm öùng ñaõ nhaän. Khoaûn Taïm öùng khoâng söû duïng heát phaûi noäp vaøo quyõ hoaëc tröø vaøo löông ngöôøi nhaän Taïm öùng. - Keá toaùn môû soå theo doõi chi tieát töøng ñoái töôïng nhaän taïm öùng vaø töøng laàn taïm öùng, thanh toaùn taïm öùng. Chöùng töø söû duïng Chöùng töø haïch toaùn khoaûn taïm öùng laø: giaáy ñeà nghò taïm öùng, phieáu chi tieàn, baùo caùo thanh toaùn taïm öùng vaø caùc chöùng töø theå hieän caùc khoaûn chi tieâu ñaõ thöïc hieän baèng tieàn taïm öùng. Ví Duï: Hoùa ñôn mua haøng, bieân lai cöôùc phí vaän chuyeån… Taøi Khoaûn Söû Duïng. 141 - Khoaûn tieàn ñaõ taïm öùng cho coâng nhaân vieân cuûa doanh nghieäp - Khoaûn chi tieâu thöïc teá ñöôïc duyeät baèng tieàn taïm öùng SDCK: Soá tieàn taïm öùng chöa thanh toaùn Keá toaùn söû duïng taøi khoaûn 141 – “Taïm öùng” ñeå phaûn aùnh toång hôïp tình hình giao Taïm öùng vaø thanh toaùn caùc khoaûn Taïm öùng. Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu Khi giao taïm öùng cho coâng nhaân vieân baèng tieàn maët, seùc theo phieáu ñeà nghò taïm öùng ñaõ ñöôïc duyeät. Nôï TK 141 – Taïm öùng Coù TK 111 – Tieàn maët Khi chi tieâu xong, ngöôøi nhaän taïm öùng laäp baùo caùo thanh toaùn taïm öùng ñính keøm caùc chöùng töø goác coá lieân quan. Keá toaùn kieåm tra chöùng töø vaø ghi soå keá toaùn + Neáu soá thöïc chi < soá taïm öùng, keá toaùn caên cöù soá thöïc chi ñeå ghi: Nôï TK 151, 152, 153, 156, 211, 142, 627, 641, 642… Coù TK 141 Khoaûn taïm öùng chi khoâng heát noäp laïi quyõ, hoaëc tröø vaøo löông keá toaùn ghi: Nôï TK 111 Nôï TK 334 Coù TK 141 + Neáu thöïc chi ñaõ duyeät > soá tieàn nhaän Taïm öùng Keá toaùn laäp phieáu chi ñeå thanh toaùn cho ngöôøi nhaän taïm öùng Nôï TK 151, 152, 153, 156, 627, 641, 642… Coù TK 141 – Soá ñaõ Taïm öùng Coù TK 111 – Soá tieàn chi theâm 4. Keá toaùn khoaûn phaûi thu khaùc 4.1.Noäi dung: bao goàm caùc khoaûn nhö sau: - Giaù trò taøi saûn thieáu huït maát maùt chöa xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân, chôø xöû lyù. - Caùc khoaûn phaûi thu veà boài thöôøng vaät chaát do caù nhaân taäp theå (trong vaø ngoaøi ñôn vò) gaây ra nhö maát maùt, hö hoûng vaät tö, haøng hoùa, tieàn voán…ñaõ ñöôïc xöû lyù baét boài thöôøng. - Caùc khoaûn phaûi thu veà tieàn hay taøi saûn ñôn vò cho möôïn (coù tính chaát taïm thôøi) - Caùc khoaûn ñaõ chi hoaït ñoäng ñaàu tö xaây döïng cô baûn hoaëc chi phí saûn xuaát kinh doanh nhöng khoâng ñöôïc duyeät phaûi thu hoài hoaëc chôø xöû lyù. Caùc khoaûn phaûi thu khaùc: phaûi thu khoaûn noäp phaït, caùc khoaûn chi hoä cho khaùch haøng. Taøi khoaûn söû duïng: Söû duïng taøi khoaûn 138 – phaûi thu khaùc Taøi khoaûn 138: coù 2 taøi khoaûn caáp 2 TK 1381 –Taøi saûn thieáu chôø xöû lyù TK 1388 – Phaûi thu khaùc Noäi dung vaø keát caáu cuûa taøi khoaûn 138 nhö sau: 138 - Giaù trò taøi saûn thieáu chôø giaûi quyeát.- Phaûi thu cuûa caù nhaân, taäp theå ñoái vôùi taøi saûn thieáu ñaõ xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân vaø coù bieân baûn xöû lyù.- Caùc khoaûn nôï phaûi thu khaùc. - Keát chuyeån giaù trò taøi saûn thieáu theo quyeát ñònh ghi trong bieân baûn xöû lyù.- Soá tieàn ñaõ thu ñöôïc veà caùc khoaûn nôï phaûi thu khaùc. SDCK: - Giaù trò taøi saûn thieáu chöa xöû lyù. - Caùc khoaûn nôï khaùc coøn phaûi thu. Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu: a.Tröôøng hôïp taøi saûn thieáu, hö hoûng chöa xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân chôø xöû lyù: + Khi kieåm keâ vaät tö, saûn phaåm haøng hoùa, tieàn maët bò phaùt hieän thieáu chöa xaùc ñònh ñöôïc nguyeân nhaân chôø xöû lyù, keá toaùn caên cöù vaøo bieân baûn kieåm keâ giaù trò taøi saûn thieáu, hö hoûng chôø giaûi quyeát. Nôï TK 1381 Coù TK 152, 153, 155, 156, 111 + Tröôøng hôïp Taøi Saûn Coá Ñònh höõu hình kieåm keâ phaùt hieän thieáu, chôø xöû lyù ghi: Nôï TK 214: ghi giaûm giaù trò hao moøn Nôï TK 1381 : giaù trì coøn laïi chôø xöû lyù Coù TK 211 : ghi giaûm nguyeân giaù Taøi Saûn Coá Ñònh + Neáu Taøi Saûn Coá Ñònh duøng cho hoaït ñoäng söï nghieäp, döï aùn hoaëc hoaït ñoäng phuùc lôïi phaùt hieän thieáu, chöa xaùc ñònh roõ nguyeân nhaân chôø xöû lyù Nôï TK 214 : ghi giaûm giaù trò hao moøn Nôï TK 461 : giaù trò coøn laïi (TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng söï nghieäp, döï aùn) Nôï TK 4313 : giaù trò coøn laïi (TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng phuùc lôïi) Coù TK 211 : ghi giaûm nguyeân giaù TSCÑ Ñoàng thôøi phaûn aùnh phaàn giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn thieáu chôø xöû lyù, ghi: Nôï TK 1381 : giaù trò coøn laïi Coù TK 461 : TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng söï nghieäp döï aùn Hoaëc : Coù TK 4313 : TSCÑ duøng cho hoaït ñoäng phuùc lôïi + Khi coù bieân baûn xöû lyù cuûa caáp coù thaåm quyeàn ñoái vôùi taøi saûn thieáu, caên cöù quyeát ñònh xöû lyù ghi: Nôï TK 1388 : phaàn phaûi thu boài thöôøng, hoaëc Nôï TK 632 : cheânh leäch sau khi boài thöôøng tính vaøo chi phí Saûn Xuaát Kinh Doanh, hoaëc Nôï TK 627, 642, 441, 811…cho pheùp tính vaøo chi phí theo quyeát ñònh. Coù TK 1381 : giaù trò taøi saûn thieáu hö hoûng ñaõ xöû lyù. b.Caùc tröôøng hôïp lieân quan ñeán khoaûn phaûi thu khaùc: + Neáu taøi saûn phaùt hieän thieáu ñaõ xaùc ñònh ñöôïc nguyeân nhaân vaø ngöôøi chòu traùch nhieäm boài thöôøng: Nôï TK 1388 : Soá phaûi thu boài thöôøng Coù 151, 152, 153, 155, 156, 111… + Khi doanh nghieäp cho möôïn taøi saûn coù tính chaát taïm thôøi hoaëc caùc khoaûn phaûi thu khaùc: Nôï TK 1388 Coù TK 111, 152, 153… + Khi thu hoài taøi saûn cho möôïn thì haïch toaùn ngöôïc laïi Nôï TK 115, 152, 153… Coù TK 1388 + Khi chuyeån tieàn cho ñôn vò nhaän uûy Thaùc Xuaát Nhaäp Khaåu ñeå chi hoä caùc khoaûn (chi phí…) Nôï Tk 1388 Coù TK 111, 112 + Khi nhaän chöùng töø chi tieâu töø ñôn vò nhaän uûy thaùc, ghi: Nôï TK 641, 333 Nôï TK 133 : Thueá GTGT ñaàu vaøo (neáu coù) Coù TK 1388 III.Keá Toaùn Khoaûn Phaûi Traû: 1.Phaûi traû ngöôøi baùn 1.1 Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn Noäi dung: khoaûn phaûi traû cho ngöôøi baùn laø khoaûn nôï phaûi traû veà giaù trò cuûa vaät tö, thieát bò coâng cuï, duïng cuï, haøng hoùa, dòch vu (ñieän nöôùc, gas, khí, söûa chöõa) maø doanh nghieäp ñaõ mua chòu cuûa ngöôøi baùn haøng hay ngöôøi cung caáp, keå caû khoaûn phaûi traû cho ngöôøi nhaän thaàu veà xaây döïng cô baûn hay söûa chöõa lôùn Taøi Saûn Coá Ñònh. + Quan heä vôùi ngöôøi baùn hay nhaø cung caáp xaûy ra khi: - Doanh nghieäp mua haøng theo phöông thöùc traû chaäm - Doanh nghieäp traû tröôùc tieàn haøng so vôùi thôøi ñieåm thöïc hieän vieäc giao nhaän haøng do ñoù phaùt sinh khoaûn Nôï Phaûi Thu vôùi nhaø cung caáp. Nguyeân taéc haïch toaùn Phaûi theo doõi chi tieát thanh toaùn vôùi töøng ñoái töôïng laø ngöôøi baùn, ngöôøi cung caáp hoaëc ngöôøi nhaän thaàu theo töøng laàn thanh toaùn. Theo doõi thôøi haïn thanh toaùn theo töøng hoùa ñôn ñeå coù theå caân ñoái taøi chính nhaèm thanh toaùn cho ñuùng haïn, hoaëc ñuùng haïn ñeå coù theå ñöôïc höôûng chieát khaáu thanh toaùn. Khoâng haïch toaùn vaøo taøi khoaûn phaûi traû ngöôøi baùn ñoái vôùi caùc nghieäp vuï mua vaät tö, haøng hoùa, lao vuï…traû tieàn ngay taïi thôøi ñieåm giao nhaän haøng. 1.2 Thuû tuïc kieåm soaùt noäi boä: Kieåm soaùt noäi boä khoaûn nôï phaûi traû ngöôøi baùn ñöôïc thöïc hieän thoâng qua chu trình mua haøng vaø traû tieàn goàm caùc böôùc sau: Kho haøng vaø boä phaän kieåm soaùt haøng toàn kho: laäp phieáu ñeà nghò mua haøng, moät phieáu ñöôïc löu ñeå theo doõi tình hình thöïc hieän. Boä phaän mua haøng: Caên cöù phieáu ñeà nghò mua haøng ñeå xem xeùt nhu caàu veà chuûng loaïi haøng caàn mua. Sau ñoù boä phaän naøy seõ phaùt haønh ñôn ñaët haøng thaønh nhieàu lieân ñeå göûi cho nhaø cung caáp, boä phaän kho, boä phaän nhaän haøng vaø keá toaùn nôï phaûi traû. Boä phaän keá toaùn nôï phaûi traû:Kieåm tra ñoái chieáu soá löôïng treân hoùa ñôn vôùi soá löôïng treân baùo caùo nhaän haøng vaø ñôn ñaët haøng ñoàng thôøi xem xeùt giaù caû, chieát khaáu treân ñôn ñaët haøng vaø treân hoùa ñôn ñeå ñaûm baûo khoâng thanh toaùn vöôït soá Nôï Phaûi Traû cho ngöôøi baùn. Boä phaän quyõ: (neáu thanh toaùn tieàn maët) : ñoùng daáu leân chöùng töø ñaõ chi ñeå traùnh chi 2 laàn Cuoái thaùng boä phaän keá toaùn Nôï Phaûi Traû caàn phaûi ñoái chieáu giöõa soá chi tieát phaûi traû cho ngöôøi baùn (thoâng qua baûng toång hôïp chi tieát) vôùi Soå Caùi hoaëc baûng keâ caùc hoùa ñôn ñaõ thöïc hieän do Ngöôøi Baùn göûi ñeán. 1.3 Chöùng töø söû duïng Keáù toaùn thanh toaùn vôùi ngöôøi baùn ñöôïc tieán haønh treân cô sôû boä chöùng töø: Hôïp ñoàng kinh teá, Hoùa ñôn GTGT, Hoùa ñôn baùn haøng, Bieân baûn giao nhaän haøng, caùc chöùng töø thanh toaùn tieàn haøng, chöùng töø giaûm giaù haøng baùn…Caùc chöùng töø naøy seõ ñöôïc keá toaùn tieáp nhaän, phaân loaïi vaø ghi soå keá toaùn. 1.4 Taøi khoaûn söû duïng: Keá toaùn söû duïng taøi khoaûn 331 – “Phaûi traû cho ngöôøi baùn”: ñeå phaûn aùnh tình hình thanh toaùn giöõa doanh nghieäp vôùi ngöôøi baùn, ngöôøi nhaän thaàu. Noäi dung vaø keát caáu cuûa taøi khoaûn 331 theo cheá ñoä hieän haønh. Beân nôï: - Soá tieàn ñaõ traû cho ngöôøi baùn vaät tö, haøng hoùa, ngöôøi cung caáp dòch vuï hay nhaän thaàu xaây laép. - Soá tieàn öùng tröôùc cho ngöôøi baùn. - Soá tieàn ngöôøi baùn chaáp nhaän giaûm giaù cho doanh nghieäp. - Chieát khaáu thanh toaùn, chieát khaáu thöông maïi ñöôïc höôûng. - Keát chuyeån veà giaù trò vaät tö, haøng hoùa thieáu huït, keùm phaåm chaát khi kieåm nhaän vaø traû laïi cho ngöôøi baùn. Beân coù: - Soá tieàn phaûi traû cho ngöôøi baùn vaät tö, haøng hoùa, ngöôøi cung caáp dòch vuï hay ngöôøi nhaän thaàu xaây laép. - Ñieàu chænh giaù taïm tính veà giaù thöïc teá cuûa soá vaät tö, haøng hoùa, dòch vuï ñaõ nhaän khi coù hoùa ñôn hoaëc thoâng baùo giaù chính thöùc. Soá dö beân Coù: Soá tieàn coøn phaûi traû cho ngöôøi baùn, ngöôøi cung caáp dòch vuï hay ngöôøi nhaän thaàu xaây laép. Taøi khoaûn naøy coù theå coù soá dö beân Nôï: phaûn aùnh soá tieàn ñaõ öùng tröôùc cho ngöôøi baùn hoaëc soá ñaõ traû nhieàu hôn soá phaûi traû cho ngöôøi baùn theo töøng ñoái töôïng cuï theå. 1.5 Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu a.Tröôøng hôïp doanh nghieäp mua chòu: - Khi mua chòu nhaäp kho vaät tö,haøng hoùa, Taøi Saûn Coá Ñònh, keá toaùn caên cöù vaøo chöùng töø (hoùa ñôn, bieân baûn giao nhaän…) ghi: + Neáu thueá GTGT vaät tö haøng hoùa, taøi saûn coá ñònh mua vaøo ñöôïc khaáu tröø: Nôï TK 152, 152, 153, 156 : Giaù mua chöa coù thueá Nôï TK 211, 213 : Nguyeân giaù taøi saûn coá ñònh thöïc nhaän (giaù chöa coù thueá) Nôï TK 242 : Laõi traû goùp (khi mua TSCÑ theo phöông thöùc traû goùp) Nôï TK 133 : Thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø Coù TK 331 : Giaù thanh toaùn + Neáu thueá GTGTvaät tö haøng hoùa, taøi saûn coá ñònh mua vaøo khoâng ñöôïc khaáu tröø: Nôï TK 151, 152, 153, 156 : Giaù mua ñaõ coù thueá Nôï TK 211, 213 : Nguyeân giaù TSCÑ thöïc nhaän (Giaù thanh toaùn) Coù TK 331 : Giaù thanh toaùn + Neáu soá tieàn phaûi traû cho ngöôøi baùn coù lieân quan ñeán ngoaïi teä thì phaûn aùnh vaøo taøi khoaûn coù 331 theo tyû giaù hoái ñoaùi taïi thôøi ñieåm phaùt sinh nghieäp vuï - Khi mua chòu vaät tö, dòch vuï, haøng hoùa khoâng löu chuyeån qua kho, caên cöù vaøo hoùa ñôn tính vaøo chi phí trong kyø, ghi: Nôï TK 627 Nôï TK 641 Nôï TK 642 Nôï TK 241 : tính vaøo chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang hay chi phí söûa chöõa lôùn Taøi Saûn Coá Ñònh Nôï TK 142 Nôï TK 632 : tính vaøo Giaù Voán Haøng Baùn (tröôøng hôïp tieâu thuï haøng hoùa) Nôï TK 133 :Thueá GTGT Coù TK 331 : Giaù thanh toaùn - Tröôøng hôïp nôï ngöôøi nhaän thaàu do doanh nghieäp toå chöùc xaây döïng cô baûn hoaëc söûa chöõa lôùn Taøi Saûn Soá Ñònh, caên cöù bieân baûn quyeát toaùn nghieäm thu xaùc ñònh soá tieàn phaûi traû, keá toaùn ghi: Nôï TK 2412 Nôï TK 2413 Nôï TK 133 Coù TK 331 - Khi thanh toaùn soá tieàn phaûi traû caên cöù vaøo chöùng töø thanh toaùn keá toaùn ghi: Nôï TK 331 Coù TK 111, 112, 113, 131, 311, 511… - Khoaûn thu do ñöôïc höôûng chieát khaáu thanh toaùn khi doanh nghieäp thanh toaùn tröôùc thôøi haïn. Nôï TK 331 Coù TK 515 - Khi traû laïi haøng mua (caên cöù hoùa ñôn traû haøng cuûa beân mua keøm phieáu xuaát kho haøng traû laïi) hay ñöôïc ngöôøi baùn giaûm giaù haøng mua (caên cöù hoùa ñôn ñieàu chænh giaù cuûa beân baùn) keá toaùn ghi: Nôï Tk 331: giaù thanh toaùn haøng mua traû laïi hoaëc soá tieàn giaûm giaù haøng mua) Coù TK 152, 153, 156… Coù TK 133 – neáu coù b.Tröôøng hôïp doanh nghieäp öùng tröôùc tieàn mua haøng Khi öùng tieàn cho ngöôøi baùn, ngöôøi cung caáp hay ngöôøi nhaän thaàu, caên cöù chöùng töø chi tieàn keá toaùn ghi: Nôï TK 331 Coù TK 111, 112 + Khi nhaän haøng mua theo soá tieàn öùng tröôùc, caên cöù chöùng töø vaø kieåm nhaän thöïc teá, ghi Nôï TK 152, 153, 156…Giaù trò vaät tö haøng hoùa thöïc nhaäp Nôï TK 211, 213 : nguyeân giaù taøi saûn coá ñònh Nôï TK 241 : nhaän coâng trình giao thaàu Nôï TK 133 Coù TK 331 : Giaù thanh toaùn + Thanh toaùn khoaûn cheânh leäch giöõa giaù trò haøng nhaän vôùi soá tieàn öùng tröôùc. - Neáu soá tieàn öùng tröôùc nhoû hôn giaù trò haøng mua: doanh nghieäp traû theâm cheânh leäch coøn thieáu Nôï TK 331 Coù TK 111, 112 - Neáu soá tieàn öùng tröôùc lôùn hôn giaù trò haøng mua: doanh nghieäp phaûi thu laïi khoaûn cheânh leäch thöøa Nôï TK 111, 112 Coù TK 331 c.Tröôøng hôïp xöû lyù nôï khoâng ai ñoøi: - Neáu coù khoaûn nôï phaûi traû vaéng chuû nôï hoaëc khoâng xaùc ñònh ñöôïc chuû nôï, hoaëc chuû nôï khoâng ñoøi, khi xöû lyù keá toaùn ghi taêng thu nhaäp khaùc. Nôï TK 331 : Keát chuyeån xoùa nôï vaéng chuû. Coù TK 711 2. Keá toaùn thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp nhaø nöôùc 2.1 Noäi dung vaø nguyeân taéc haïch toaùn Noäi dung: caùc khoaûn phaûi noäp nhaø nöôùc laø soá tieàn maø doanh nghieäp phaûi coù nghóa vuï thanh toaùn vôùi nhaø nöôùc veà caùc khoaûn noäp taøi chính baét buoäc nhö caùc loaïi thueá tröïc thu, giaùn thu, caùc khoaûn phí, leä phí vaø caùc khoaûn phaûi noäp khaùc phaùt sinh theo cheá ñoä quy ñònh. Nguyeân taéc haïch toaùn - Doanh nghieäp phaûi tính toaùn, keâ khai, xin xaùc nhaän soá thueá vaø caùc khoaûn khaùc phaûi noäp chi tieát cho töøng khoaûn vaø ghi vaøo soå keá toaùn treân cô sôû thoâng baùo cuûa cô quan thueá. - Doanh nghieäp thöïc hieän toát nghóa vuï vôùi nhaø nöôùc veà thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp khaùc thoâng qua vieäc ñaûm baûo noäp ñuùng, noäp ñuû kòp thôøi caùc khoaûn phaûi noäp. Keá toaùn phaûi theo doõi chi tieát töøng khoaûn thueá, phí leä phí phaûi noäp vaø ñaõ noäp. 2.2 Taøi khoaûn söû duïng Keá toaùn söû duïng taøi khoaûn 333 – Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp nhaø nöôùc. 333 - Soá thueá GTGT ñaõ ñöôïc khaáu tröø trong kyø.- Soá thueá , phí, leä phí vaø caùc khoaûn khaùc (phaûi noäp) ñaõ noäp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc.- Soá thueá ñöôïc giaûm tröø vaøo soá thueá phaûi noäp.- Soá thueá GTGT haøng baùn bò traû laïi, giaûm giaù. - Soá thueá GTGT ñaàu ra vaø soá thueá GTGT haøng nhaäp khaåu phaûi noäp.- Soá thueá, phí, leä phí vaø caùc khoaûn khaùc phaûi noäp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc. SDCK: Soá thueá, phi, leä phí vaø caùc khoaûn khaùc coøn phaûi noäp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc. Noäi dung vaø keát caáu cuûa taøi khoaûn 333 theo cheá ñoä hieän haønh nhö sau: Trong tröôøng hôïp caù bieät taøi khoaûn 333 coù theå coù soá dö beân Nôï – phaûn aùnh soá thueá vaø caùc khoaûn ñaõ noäp lôùn hôn soá thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp cho nhaø nöôùc hoaëc coù theå phaûn aùnh soá thueá ñaõ noäp ñöôïc xeùt mieån hoaëc giaûm cho thoùai thu nhöng chöa thöïc hieän vieäc thoaùi thu Taøi khoaûn 333 coù caùc taøi khoaûn caáp 2 nhö sau: TK 3331 – Thueá GTGT phaûi noäp, goàm coù 2 taøi khoaûn caáp 3: + TK 33311 – Thueá GTGT ñaàu ra + TK 33312 – Thueá GTGT haøng nhaäp khaåu TK 3332 – Thueá tieâu thuï ñaëc bieät TK 3333 – Thueá xuaát, nhaäp khaåu TK 3334 – Thueá thu nhaäp doanh nghieäp TK 3335 – Thu treân voán TK 3336 – Thueá taøi nguyeân TK 3337 – Thueá nhaø ñaát TK 3338 – Caùc loaïi thueá khaùc TK 3339 – Phí, leä phí vaø caùc khoaûn phaûi noäp khaùc 2.3 Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu: a.Keá toaùn thueá GTGT phaûi noäp + Tröôøng hôïp doanh nghieäp noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø thueá - Khi doanh nghieäp baùn haøng hoùa, cung caáp dòch vuï thì phaûn aùnh doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï (511, 512) hoaëc doanh nghieäp phaùt sinh doanh thu hoaït ñoäng taøi chính (515) hoaëc caùc khoaûn thu nhaäp khaùc (711) : ghi nhaän theo giaù baùn chöa coù thueá GTGT, phaàn thueá GTGT ñaàu ra phaûn aùnh nhö sau: Nôï TK 111, 112, 131… Coù TK 33311 - Tröôøng hôïp haøng baùn bò traû laïi, giaûm giaù haøng baùn, hoaëc giaûm tröø chieát khaáu thöông maïi: keá toaùn phaûn aùnh soá tieàn traû laïi cho ngöôøi mua veà thueá GTGT: Nôï TK 33311 Coù TK 111, 112, 131… - Khi bieáu taëng saûn phaåm, haøng hoùa ñöôïc trang traûi baèng quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi keá toaùn phaûn aùnh doanh thu baùn haøng noäi boä theo giaù baùn chöa coù thueá GTGT, phaàn thueá GTGT ñaàu ra khoâng ñöôïc khaáu tröø ghi: Nôï TK 431 Coù TK 33311 - Tröôøng hôïp traû löông cho coâng nhaân vieân baèng saûn phaåm, haøng hoùa, ghi doanh thu baùn haøng noäi boä theo giaù chöa coù thueá GTGT, phaàn thueá GTGT ñaàu ra, ghi: Nôï TK 334 Coù TK 33311 - Tröôøng hôïp saûn phaåm haøng hoùa, dòch vuï thuoäc ñoái töôïng noäp thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø söû duïng noäi boä cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh haøng hoùa dòch vuï khoâng thuoäc dieän noäp thueá GTGT hoaëc chòu thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp thì soá thueá GTGT phaûi noäp cuûa saûn phaåm haøng hoùa, dòch vuï söû duïng noäi boä tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, ghi: Nôï TK 627, 641, 642,….(chi phí saûn xuaát saûn phaåm + thueá GTGT phaûi noäp) Coù TK 33311 Coù TK 512: chi phí saûn xuaát saûn phaåm. - Khi nhaäp khaåu vaät tö, thieát bò, haøng hoùa, keá toaùn phaûn aùnh soá thueá GTGT cuûa haøng nhaäp khaåu: + Neáu duøng cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh (theo phöông phaùp khaáu tröø thueá) thì thueá GTGT ñöôïc khaáu tröø. Nôï TK 133 Coù TK 33312 + Neáu khoâng duøng cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh nhö treân (Ví duï duøng cho hoaït ñoäng söï nghieäp, chöông trình döï aùn, vaên hoùa phuùc lôïi…) thì soá thueá GTGT haøng nhaäp khaåu khoâng ñöôïc khaáu tröø phaûi tính vaøo giaù trò vaät tö, haøng hoùa, Taøi Saûn Coá Ñònh nhaäp khaåu, keá toaùn ghi: Nôï TK 152, 156, 211… Coù TK 33312 - Cuoái kyø keá toaùn tính vaø xaùc ñònh: - Soá thueá GTGT ñaàu vaøo ñöôïc khaáu tröø, ghi: Nôï TK 33311 Coù TK 133 Soá thueá GTGT phaûi noäp trong kyø vaø khi noäp thueá GTGT vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc, ghi: NôïTK 33311 Coù TK 111, 112 Tröôøng hôïp ñôn vò ñöôïc giaûm thueá GTGT: Nôï TK 3331 Coù TK 711 Neáu soá thueá GTGT ñöôïc giaûm, ñöôïc Ngaân Saùch Nhaø Nöôùc traû laïi baèng tieàn, khi nhaän ñöôïc tieàn keá toaùn ghi: Nôï TK 112, 112 Coù TK 711 Tröôøng hôïp cô sôû thuoäc ñoái töôïng noäp thueá GTGT theo phöông phaùp tính tröïc tieáp treân GTGT: Doanh thu baùn haøng, cung caáp dòch vuï hoaëc caùc khoaûn thu nhaäp khaùc ñöôïc tính theo giaù thanh toaùn (bao goàm caû thueá GTGT). Nôï TK 111, 112, 131… Coù TK 511, 512, 515, 711 Khi mua haøng hoùa, vaät tö nhaäp khaåu keá toaùn phaûn aùnh soá thueá GTGT haøng nhaäp khaåu, ghi: Nôï TK 152, 156, 211… Coù TK 33312 Cuoái kyø keá toaùn tính vaø xaùc ñònh soá thueá GTGT phaûi noäp: Ñoái vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh thoâng thöôøng, ghi Nôï TK 511, 515 Coù TK 3331 Ñoái vôùi hoaït ñoäng khaùc ghi: Nôï TK 711 Coù TK 3331. b.Keá toaùn caùc loaïi thueá khaùc Thueá tieâu thuï ñaêc bieät Xaùc ñònh thueá tieâu thu ñaëc bieät phaûi noäp tính vaøo doanh thu trong kyø, keá toaùn ghi: Nôï TK 512, 512 Coù TK 3332 Soá thueá tieâu thuï ñaëc bieät cuûa haøng baùn bò traû laïi, ghi: Nôï TK 3332 Coù TK 111, 112, 131 Soá thueá tieâu thuï ñaëc bieät ñöôïc giaûm tröø vaøo soá thueá phaûi noäp trong kyø, ghi Nôï TK 3332 Coù TK 711 Soá thueá tieâu thu ñaëc bieät ñaõ noäp vaøo Ngaân Saùch Nhaø Nöôùc: Nôï TK 3332 Coù TK 111, 112, 311 Soá thueá tieâu thuï ñaëc bieät ñöôïc Ngaân Saùch Nhaø Nöôùc hoaøn laïi tröø vaøo soá thueá tieâu thuï ñaëc bieät phaûi noäp trong kyø: Nôï TK 3332 Coù TK 711, 632, 152, 156, 211 Thueá xuaát khaåu Soá thueá xuaát khaåu khi xuaát khaåu saûn phaåm, haøng hoùa, dòch vuï, ghi Nôï TK 511 Coù TK 3333 Thueá nhaäp khaåu Soá thueá nhaäp khaåu phaûi noäp tính vaøo Giaù Voán cuûa haøng nhaäp khaåu, ghi Nôï TK 153, 153, 156, 211.. Coù TK 3333 Soá thueá nhaäp khaåu ñöôïc Ngaân Saùch Nhaø Nöôùc hoaøn laïi tröø vaøo soá thueá nhaäp khaåu phaûi noäp trong kyø, ghi: Nôï TK 3333 Coù TK 152, 153, 156, 211, 632, 711 3. Keá toaùn khoaûn phaûi traû coâng nhaân vieân Khaùi nieäm:Bao goàm tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông. Tieàn löông laø bieåu hieän baèng tieàn cuûa giaù trò söùc lao ñoäng maø ngöôøi lao ñoäng ñaõ boû ra trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh. Tieàn löông cuûa ngöôøi lao ñoäng ñöôïc xaùc ñònh treân 2 cô sôû chuû yeáu laø soá löôïng vaø chaát löôïng lao ñoäng. Noäi dung quyõ tieàn löông: Quyõ tieàn löông laø taát caû caùc khoaûn tieàn löông, tieàn coâng, caùc khoaûn phuï caáp coù tính chaát löông maø doanh nghieäp phaûi traû cho ngöôøi lao ñoäng thuoäc doanh nghieäp quaûn lyù vaø söû duïng. Noäi dung caùc khoaûn trích theo löông: - Quyõ baûo hieåm xaõ hoäi: ñöôïc hình thaønh baèng caùch trích theo tyû leä 20% treân tieàn löông caáp baäc phaûi traû haøng thaùng. Trong ñoù 15% cuûa tieàn löông caáp baäc phaûi traû cho coâng nhaân vieân ñöôïc tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, 5% coøn laïi do ngöôøi lao ñoäng ñoùng goùp. - Quyõ baûo hieåm y teá: ñöôïc hình thaønh baèng caùch trích theo tyû leä 3% treân tieàn löông caáp baäc, trong ñoù 2% ñöôïc tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò, 1% coøn laïi do ngöôøi lao ñoäng cuûa ñôn vò ñoùng goùp. - Kinh Phí Coâng Ñoaøn: ñöôïc hình thaønh baèng caùch trích theo tyû leä 2% treân toång tieàn löông phaûi traû cho ngöôøi lao ñoäng vaø ñöôïc tính vaøo Chi Phí Saûn Xuaát Kinh Doanh cuûa ñôn vò. Nhieäm vuï vaø chöùng töø keá toaùn söû duïng Nhieäm vuï: Tính toaùn chính xaùc soá tieàn löông vaø caùc khoaûn thanh toaùn khaùc phaûi traû cho ngöôøi lao ñoäng theo ñuùng cheá ñoä quy ñònh. Toå chöùc thanh toaùn löông kòp thôøi cho ngöôøi lao ñoäng. Kieåm tra vieäc chaáp haønh cheá ñoä veà tieàn löông, baûo hieåm xaõ hoäi vaø caùc khoaûn chi traû khaùc cho coâng nhaân vieân. Tính toaùn phaân boå chính xaùc tieàn löông, baûo hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá, kinh phí coâng ñoaøn vaøo caùc ñoái tuôïng söû duïng. Phaûn aùnh vaø kieåm tra chaët cheõ vieäc söû duïng quyõ tieàn löông, quyõ baûo hieåm xaõ hoäi ñuùng vôùi cheá ñoä hieän haønh. Laäp baùo caùo tieàn löông. Phaân tích tình hình quaûn lyù lao ñoäng, söû duïng thôøi gian lao ñoäng vaø naêng xuaát lao ñoäng. Chöùng töø söû duïng: - Baûng chaám coâng: phaûn aùnh ngaøy coâng thöïc teá cuûa töøng ngöôøi lao ñoäng trong moãi toå, moãi boä phaän. - Phieáu xaùc nhaän saûn phaåm hoaëc khoái löôïng coâng vieäc hoaøn thaønh. - Phieáu nghæ höôûng baûo hieåm xaõ hoäi - Baûng thanh toaùn löông, thöôûng, baûo hieåm xaõ hoäi. 3.2 Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 334 – Phaûi traû coâng nhaân vieân. 334 - Caùc khoaûn ñaõ traû, ñaõ öùng cho coâng nhaân vieân.- Caùc khoaûn khaáu tröø vaøo löông coâng nhaân vieân. - Caùc khoaûn phaûi traû cho coâng nhaân vieân (tieàn löông, tieàn thöôûng vaø caùc khoaûn khaùc). SDCK: Caùc khoaûn coøn phaûi traû coâng nhaân vieân coøn laïi cuoái kyø. 3.3 Haïch toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá chuû yeáu: - Khi taïm öùng löông kyø I, caên cöù vaøo soá tieàn taïm öùng laäp phieáu chi, keá toaùn ghi: Nôï TK 334 Coù TK 111 - Cuoái thaùng caên cöù vaøo caùc chöùng töø keá toaùn coù lieân quan, laäp baûng phaân boå tieàn löông vaøo caùc ñoái töôïng söû duïng: Nôï TK 622, 627, 641, 642 Coù TK 334 - Caùc khoaûn khaáu tröø vaøo löông: Nôï TK 334 Coù TK 338 (baûo hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá maø coâng nhaân phaûi ñoùng) Coù TK 141 (thu hoài taïm öùng) Coù TK 138 (Caùc khoaûn baét boài thöôøng, phaït vaø nôï phaûi thu khaùc) - Thueá thu nhaäp caù nhaân phaûi no._.