Đầu tư phát triển công nghiệp vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ

Lêi nãi ®Çu C«ng nghiÖp lµ mét ngµnh ®· cã tõ rÊt l©u, ph¸t triÓn tõ tr×nh ®é thñ c«ng lªn tr×nh ®é c¬ khÝ, tù ®éng, tõ chç g¾n liÒn víi n«ng nghiÖp trong khu«n khæ cña mét nÒn s¶n xuÊt nhá lÎ, tù cung tù cÊp råi t¸ch khái n«ng nghiÖp bëi cuéc ph©n c«ng lao ®éng lín lÇn thø hai ®Ó trë thµnh mét ngµnh s¶n xuÊt ®éc lËp vµ ph¸t triÓn cao h¬n qua c¸c giai ®o¹n hîp t¸c gi¶n ®¬n, c«ng tr­êng thñ c«ng, c«ng x­ëng... Tõ khi t¸ch ra lµ mét ngµnh ®éc lËp, c«ng nghiÖp ®· ®ãng mét vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ngµy nay, mÆc dï kh«ng cßn chiÕm ­u thÕ tuyÖt ®èi trong c¸c nhãm ngµnh kinh tÕ (C«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, dÞch vô) nh­ng sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp vÉn ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c vµ toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nh÷ng ®ãng gãp cña ngµnh c«ng nghiÖp vµo GDP vÉn rÊt lín.V× vËy, vÊn ®Ò ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp rÊt quan träng, kh«ng nh÷ng gãp phÇn gia t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh c«ng nghiÖp mµ cßn cã t¸c dông thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn theo. Ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi cña tõng vïng. V× vËy, ë mçi vïng kh¸c nhau, víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸c nhau mµ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, n­íc ta ®· tr¶i qua nhiÒu lÇn ph©n vïng. Tõ ®ã h×nh thµnh nªn c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®Ó cã quy ho¹ch ph¸t triÓn riªng cho phï hîp víi tõng vïng. Ngµy nay, n­íc ta cã ba vïng kinh tÕ lín: Vïng kinh tÕ träng ®iÓm (KTT§)B¾c Bé, vïng KTT§ Trung Bé vµ vïng KTT§ phÝa Nam. Trong ®ã, vïng KTT§ B¾c Bé lµ vïng kinh tÕ n¨ng ®éng, cã tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®øng thø hai sau vïng KTT§ phÝa Nam. Vïng cã lÞch sö ph¸t triÓn c«ng nghiÖp l©u ®êi, vµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Do ®ã, nÕu cã chiÕn l­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp hîp lý, vïng KTT§ B¾c Bé sÏ ph¸t huy vai trß kinh tÕ chñ ®¹o cña m×nh trong nÒn kinh tÕ cña c¶ n­íc, c«ng nghiÖp nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ nãi chung cña vïng nµy cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc. ChÝnh v× vËy, em ®· chän ®Ò tµi :" Mét sè vÊn ®Ò vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé" lµm luËn v¨n ®Ó t×m hiÓu kü h¬n vÒ t×nh h×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña mét vïng kinh tÕ quan träng cña c¶ n­íc. LuËn v¨n gåm ba ch­¬ng: Ch­¬ng I: Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé. Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TS.Tõ Quang Ph­¬ng ®· tËn t×nh h­íng dÉn vµ söa ch÷a ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh luËn v¨n. Em xin c¶m ¬n c¸c c« b¸c ë Vô Kinh tÕ §Þa ph­¬ng vµ L·nh thæ - Bé KH-§T, ®Æc biÖt lµ sù h­íng dÉn trùc tiÕp cña TS.Ph¹m Thanh T©m ®· gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh t×m tµi liÖu vµ chØnh söa luËn v¨n cho hîp lý. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy gi¸o h­íng dÉn, c¸c c« b¸c trªn Vô vµ c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn luËn v¨n, ®¸p øng tèt h¬n néi dung vµ môc ®Ých nghiªn cøu. Sinh viªn NguyÔn Thuú Th­¬ng Ch­¬ng I Mét sè vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ ®Çu t­ ph¸T triÓn c«ng nghiÖp vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng kinh tÕ träng ®iÓm. 1. Kh¸i niÖm vïng kinh tÕ träng ®iÓm. Tr­íc tiªn, chóng ta t×m hiÓu thÕ nµo lµ mét vïng kinh tÕ. Tr­íc ®©y kh¸i niÖm vïng kinh tÕ hay vïng kinh tÕ c¬ b¶n ®­îc ViÖt Nam vµ Liªn X« sö dông nhiÒu. NhiÒu n­íc kh¸c sö dông kh¸i niÖm vïng kinh tÕ - x· héi. Néi dung cña nã g¾n víi c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa lý cô thÓ, cã c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi t­¬ng thÝch trong ®iÒu kiÖn kü thuËt - c«ng nghÖ nhÊt ®Þnh. NhiÒu n­íc trªn thÕ giíi ph©n chia l·nh thæ quèc gia thµnh c¸c vïng kinh tÕ - x· héi ®Ó ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn, x©y dùng hÖ thèng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch vÜ m« ®Ó qu¶n lý vïng nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. VÝ dô: ë NhËt B¶n, ng­êi ta chia l·nh thæ quèc gia thµnh 5 vïng (vµo nh÷ng n¨m 1980). ë Ph¸p, ng­êi ta chia ®Êt n­íc hä thµnh 8 vïng (tõ nh÷ng n¨m 1980). ë Canada, ng­êi ta chia l·nh thæ quèc gia thµnh 4 vïng (vµo ®Çu nh÷ng n¨m 1990). ë ViÖt Nam hiÖn nay (1998), l·nh thæ ®Êt n­íc ®­îc chia thµnh 8 vïng ®Ó tiÕn hµnh x©y dùng c¸c dù ¸n quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh - x· héi ®Õn n¨m 2010. Trong V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng (th¸ng 4 n¨m 2001) ®· chØ râ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cho 6 vïng. §ã lµ: vïng miÒn nói vµ trung du phÝa B¾c; vïng §ång b»ng s«ng Hång vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé; vïng Duyªn h¶i Trung Bé vµ vïng Kinh tÕ träng ®iÓm miÒn Trung; vïng T©y Nguyªn; vïng §«ng Nam Bé vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa nam; vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long. C¸c ®Æc ®iÓm cña vïng kinh tÕ: Quy m« cña vïng rÊt kh¸c nhau (v× c¸c yÕu tè t¹o thµnh cña chóng kh¸c biÖt lín). Sù tån t¹i cña vïng lµ kh¸ch quan vµ cã tÝnh lÞch sö (quy m« vµ sè l­îng vïng thay ®æi theo c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn, ®Æc biÖt ë c¸c giai ®o¹n cã tÝnh chÊt b­íc ngoÆt). Sù tån t¹i cña vïng do c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi, chÝnh trÞ quyÕt ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan phï hîp víi “søc chøa” hîp lý cña nã. Vïng ®­îc coi lµ c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹ch ®Þnh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc gia. TÝnh kh¸ch quan cña vïng ®­îc con ng­êi nhËn thøc vµ sö dông trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ c¶i t¹o nÒn kinh tÕ. Vïng lµ c¬ së ®Ó ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc, c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn theo l·nh thæ vµ ®Ó qu¶n lý c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trªn mçi vïng. Mäi sù gß Ðp ph©n chia vïng theo chñ quan ¸p ®Æt ®Òu cã thÓ dÉn tíi lµm qu¸ t¶i, rèi lo¹n c¸c mèi quan hÖ, lµm tan vì thÕ ph¸t triÓn c©n b»ng, l©u bÒn cña vïng. C¸c vïng liªn kÕt víi nhau rÊt chÆt chÏ (chñ yÕu th«ng qua giao l­u kinh tÕ - kü thuËt - v¨n ho¸ vµ nh÷ng mèi liªn hÖ tù nhiªn ®­îc quy ®Þnh bëi c¸c dßng s«ng, vïng biÓn, c¸c tuyÕn giao th«ng ch¹y qua nhiÒu l·nh thæ... ). Nh­ vËy cÇn nhÊn m¹nh lµ mçi vïng cã ®Æc ®iÓm vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn riªng biÖt. ViÖc bè trÝ s¶n xuÊt kh«ng thÓ tuú tiÖn theo chñ quan. Trong kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc ph©n bè s¶n xuÊt mang nhiÒu mµu s¾c vµ dÔ cã tÝnh tù ph¸t. NÕu ®Ó mçi nhµ ®Çu t­ tù lùa chän ®Þa ®iÓm ph©n bè th× dÔ dÉn tíi nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng vµ ph¸ vì m«i tr­êng. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn cã sù can thiÖp ®óng møc nh»m t¹o ra sù ph¸t triÓn hµi hoµ cho mçi vïng vµ cho tÊt c¶ c¸c vïng. Ph©n vïng theo tr×nh ®é ph¸t triÓn Ngoµi c¸ch ph©n chia l·nh thæ quèc gia thµnh c¸c vïng theo c¸c nh©n tè cÊu thµnh, ng­êi ta cßn ph©n chia l·nh thæ quèc gia thµnh c¸c vïng theo tr×nh ®é ph¸t triÓn. §©y lµ kiÓu ph©n lo¹i ®ang thÞnh hµnh trªn thÕ giíi, nã phôc vô cho viÖc qu¶n lý, ®iÒu khiÓn c¸c qu¸ tr×nh ph¸t triÓn theo l·nh thæ quèc gia. Theo c¸ch nµy cã c¸c lo¹i ph©n vïng chñ yÕu sau: - Vïng ph¸t triÓn: Th­êng lµ nh÷ng l·nh thæ héi tô nhiÒu yÕu tè thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn, ®· tr¶i qua mét thêi kú lÞch sö ph¸t triÓn, ®· tËp trung d©n c­ vµ c¸c n¨ng lùc s¶n xuÊt, chóng cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi nÒn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc. - Vïng chËm ph¸t triÓn: Th­êng lµ nh÷ng l·nh thæ xa c¸c ®« thÞ, thiÕu nhiÒu ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn (nhÊt lµ vÒ m¹ng l­íi giao th«ng, m¹ng l­íi cung cÊp ®iÖn); kinh tÕ ch­a ph¸t triÓn; d©n trÝ thÊp, ®êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n. §èi víi nh÷ng vïng lo¹i nµy, ng­êi ta cßn sö dông kh¸i niÖm vïng cÇn hç trî. - Vïng tr× trÖ, suy tho¸i: ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, th­êng gÆp vïng lo¹i nµy. §©y lµ hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh khai th¸c tµi nguyªn l©u dµi mµ kh«ng cã biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng khiÕn cho tµi nguyªn bÞ c¹n kiÖt, nh÷ng ngµnh kinh tÕ vµ vïng l·nh thæ g¾n víi tµi nguyªn ®ã l©m vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ, suy tho¸i. Vïng kinh tÕ träng ®iÓm: Vïng kinh tÕ träng ®iÓm lµ vïng cã ranh giíi “cøng” vµ ranh giíi “mÒm”. Ranh giíi “cøng” bao gåm mét sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh cÊp tØnh vµ ranh giíi “mÒm” gåm c¸c ®« thÞ vµ ph¹m vi ¶nh h­ëng cña nã. Mét vïng kh«ng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång ®Òu ë tÊt c¶ c¸c ®iÓm trªn l·nh thæ cña nã theo cïng mét thêi gian. Th«ng th­êng nã cã xu h­íng ph¸t triÓn nhÊt ë mét hoÆc vµi ®iÓm, trong khi ®ã ë nh÷ng ®iÓm kh¸c l¹i chËm ph¸t triÓn hoÆc tr× trÖ. TÊt nhiªn, c¸c ®iÓm ph¸t triÓn nhanh nµy lµ nh÷ng trung t©m, cã lîi thÕ so víi toµn vïng. Tõ nhËn thøc vÒ tÇm quan träng kÕt hîp víi viÖc t×m hiÓu nh÷ng kinh nghiÖm thµnh c«ng vµ thÊt b¹i vÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã träng ®iÓm cña mét sè quèc gia vµ vïng l·nh thæ, tõ nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû XX, ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ x©y dùng c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm. VÊn ®Ò ph¸t triÓn ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña c¶ n­íc ®­îc kh¼ng ®Þnh trong c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. L·nh thæ ®­îc gäi lµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm ph¶i tho¶ m·n c¸c yÕu tè sau: Cã tû träng lín trong tæng GDP cña quèc gia vµ trªn c¬ së ®ã, nÕu ®­îc ®Çu t­ tÝch cùc sÎ cã kh¶ n¨ng t¹o ra tèc ®é ph¸t triÓn nhanh cho c¶ n­íc. Héi tô ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ ë møc ®é nhÊt ®Þnh, ®· tËp trung tiÒm lùc kinh tÕ (kÕt cÊu h¹ tÇng, lao ®éng lü thuËt, c¸c trung t©m ®µo t¹o vµ nghiªn cøu khoa häc cÊp quèc gia vµ vïng, cã vÞ thÕ hÊp dÉn víi c¸c nhµ ®Çu t­, cã tû träng lín trong GDP cña c¶ n­íc...) Cã kh¶ n¨ng t¹o tÝch luü ®Çu t­ ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng ®ång thêi cã thÓ t¹o nguån thu ng©n s¸ch lín. Trªn c¬ së ®ã, vïng nµy kh«ng nh÷ng chØ tù ®¶m b¶o cho m×nh mµ cßn cã kh¶ n¨ng hç trî mét phÇn cho c¸c vïng kh¸c khã kh¨n h¬n. Cã kh¶ n¨ng thu hót nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp míi vµ c¸c ngµnh dÞch vô then chèt ®Ó rót kinh nghiÖm vÒ mäi mÆt cho c¸c vïng kh¸c trong ph¹m vi c¶ n­íc. Tõ ®©y, t¸c ®éng cña nã lµ lan truyÒn sù ph©n bè c«ng nghiÖp ra c¸c vïng xung quanh víi chøc n¨ng lµ trung t©m cña mét l·nh thæ réng lín. Nh­ vËy, môc ®Ých cña ph©n chia l·nh thæ quèc gia thµnh c¸c vïng ®Òu nh»m t¹o c¨n cø x©y dùng c¸c chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi theo l·nh thæ vµ phôc vô viÖc x©y dùng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch b¶o ®¶m cho ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao trªn kh¾p c¸c vïng ®Êt n­íc. C¨n cø chñ yÕu ®Ó ph©n vïng lµ sù ®ång nhÊt vÒ c¸c yÕu tè tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi; hÇu nh­ cã chung bé khung kÕt cÊu h¹ tÇng, tõ ®ã c¸c ®Þa ph­¬ng trong cïng mét vïng cã nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ t­¬ng ®èi gièng nhau ®èi víi nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc c¶ trong hiÖn t¹i còng nh­ trong t­¬ng lai ph¸t triÓn. 2. Kh¸i niÖm ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp 2.1.Kh¸i niÖm ®Çu t­ ph¸t triÓn. Tõ tr­íc ®Õn nay cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Þnh nghÜa ®Çu t­. Theo c¸ch hiÓu th«ng th­êng nhÊt, ®Çu t­ lµ sù hy sinh c¸c nguån lùc ë hiÖn t¹i ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nµo ®ã nh»m thu vÒ c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong t­¬ng lai lín h¬n c¸c nguån lùc ®· bá ra ®Ó ®¹t ®­îc c¸c kÕt qu¶ ®ã. Nh­ vËy, môc tiªu cña mäi c«ng cuéc ®Çu t­ lµ ®¹t ®­îc c¸c kÕt qu¶ lín h¬n so víi nh÷ng hy sinh vÒ nguån lùc mµ ng­êi ®Çu t­ ph¶i g¸nh chÞu khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng ®Çu t­. Lo¹i ®Çu t­ ®em l¹i c¸c kÕt qu¶ kh«ng chØ ng­êi ®Çu t­ mµ c¶ nÒn kinh tÕ x· héi ®­îc h­ëng thô, kh«ng chØ trùc tiÕp lµm t¨ng tµi s¶n cña chñ ®Çu t­ mµ cña c¶ nÒn kinh tÕ chÝnh lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn. Cßn c¸c lo¹i ®Çu t­ chØ trùc tiÕp lµm t¨ng tµi s¶n chÝnh cña ng­êi ®Çu t­, t¸c ®éng gi¸n tiÕp lµm t¨ng tµi s¶n cña nÒn kinh tÕ th«ng qua sù ®ãng gãp tµi chÝnh tÝch luü cña c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ nµy cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, cung cÊp vèn cho ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh l­u th«ng ph©n phèi c¸c s¶n phÈm do c¸c kÕt qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn t¹o ra, ®ã lµ ®Çu t­ tµi chÝnh vµ ®Çu t­ th­¬ng m¹i. §Çu t­ ph¸t triÓn, ®Çu t­ tµi chÝnh vµ ®Çu t­ th­¬ng m¹i lµ ba lo¹i ®Çu t­ lu«n tån t¹i vµ cã quan hÖ t­¬ng hç víi nhau. §Çu t­ ph¸t triÓn t¹o tiÒn ®Ò ®Ó t¨ng tÝch luü, ph¸t triÓn ho¹t ®éng ®Çu t­ tµi chÝnh vµ ®Çu t­ th­¬ng m¹i. Ng­îc l¹i, ®Çu t­ tµi chÝnh vµ ®Çu t­ th­¬ng m¹i hç trî vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng c­êng ®Çu t­ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ lo¹i ®Çu t­ quyÕt ®Þnh trùc tiÕp sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, lµ ch×a kho¸ cña sù t¨ng tr­ëng, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho sù ra ®êi, tån t¹i vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn cña mäi c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô. 2.2. Kh¸i niÖm vµ néi dung cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. 2.2.1 Kh¸i niÖm ngµnh c«ng nghiÖp Kinh tÕ häc ph©n chia hÖ thèng kinh tÕ ra thµnh nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu vµ gi¸c ®é nghiªn cøu. Mét trong nh÷ng c¸ch ph©n chia lµ c¸c khu vùc ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ ®­îc chia thµnh va nhãm ngµnh lín : n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô. Ngµnh c«ng nghiÖp lµ: " mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®éc lËp cã vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, cã nhiÖm vô khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, chÕ biÕn tµi nguyªn vµ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp thµnh nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt vµ nh÷ng t­ liÖu tiªu dïng". Kh¸i niÖm nµy thuéc vÒ nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n cña kinh tÕ chÝnh trÞ häc. Theo kh¸i niÖm nh­ vËy ngµnh c«ng nghiÖp ®· cã tõ l©u, ph¸t triÓn víi tr×nh ®é thñ c«ng lªn tr×nh ®é c¬ khÝ, tù ®éng, tõ chç g¾n liÒn víi n«ng nghiÖp trong khu«n khæ cña mét nÒn s¶n xuÊt nhá bÐ, tù cung tù cÊp råi t¸ch khái n«ng nghiÖp bëi cuéc ph©n c«ng lao ®éng lÇn thø hai ®Ó trë thµnh mét ngµnh s¶n xuÊt ®éc lËp vµ ph¸t triÓn cao h¬n qua c¸c giai ®o¹n hîp t¸c gi¶n ®¬n, c«ng tr­êng thñ c«ng, c«ng x­ëng... C¸c c¸ch ph©n lo¹i ®Ó nghiªn cøu ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp : Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i ngµnh c«ng nghiÖp thµnh nh÷ng ph©n ngµnh nhá ®Ó nghiªn cøu. Trong nghiªn cøu c¸c quan hÖ c«ng nghiÖp, ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc ph©n chia theo c¸c khu vùc c«ng nghiÖp nÆng vµ c«ng nghiÖp nhÑ. §Ó nghiªn cøu t×m ra quy luËt ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña nhiÒu n­íc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn néi t¹i cña mçi quèc gia vµ bèi c¶nh quèc tÕ, ngµnh c«ng nghiÖp cßn ®­îc ph©n chia theo c¸c c¸ch ph©n lo¹i sau: C«ng nghiÖp ph¸t triÓn dùa trªn c¬ së tµi nguyªn. C«ng nghiÖp sö dông nhiÒu lao ®éng. C«ng nghiÖp ®ßi hái vèn ®Çu t­ lín. C«ng nghiÖp cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao. Theo c¸ch ph©n lo¹i truyÒn thèng tr­íc ®©y do Tæng côc Thèng kª ¸p dông, ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc ph©n chia thµnh 19 ph©n ngµnh cÊp II ®Ó thèng kª sè liÖu, phôc vô nghiªn cøu. HiÖn nay, Tæng côc Thèng kª ®· vµ ®ang chuyÓn sang hÖ thèng ph©n lo¹i ngµnh theo tiªu chuÈn quèc tÕ (ISIC- International Standard Indutrial Clasification ). Theo hÖ thèng nµy, c¸c ph©n ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc m· ho¸ theo cÊp 3 ch÷ sè hoÆc 4 ch÷ sè ë møc ®é chi tiÕt h¬n. Theo hÖ thèng ph©n lo¹i nµy th× ngµnh c«ng nghiÖp gåm ba ngµnh gép lín: C«ng nghiÖp khai kho¸ng. C«ng nghiÖp chÕ t¸c. C«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ cung cÊp ®iÖn n­íc. C¸ch ph©n lo¹i nh­ vËy nhÊn m¹nh vµo tÇm quan träng cña tõng lÜnh vùc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Trong chuyªn ®Ò nµy , khi nghiªn cøu ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, em xin tiÕp cËn ngµnh c«ng nghiÖp theo c¸ch ph©n lo¹i trªn. 2.2.2 Kh¸i niÖm vµ néi dung cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Theo nghÜa hÑp: Thùc chÊt cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ kho¶n ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng ngµnh c«ng nghiÖp nh»m gãp phÇn t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, qua ®ã gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Theo nghÜa réng: Néi dung ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp gåm: C¸c kho¶n chi trùc tiÕp cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nh­: chi ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n trong c«ng nghiÖp, chi cho c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n thuéc vÒ c«ng nghiÖp, chi hç trî vèn lao ®éng cho c«ng nh©n, ­u ®·i thuÕ víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, khÊu hao c¬ b¶n ®Ó l¹i doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n chi gi¸n tiÕp kh¸c cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp nh­: chi hç trî gi¶i quyÕt viÖc lµm cho lÜnh vùc c«ng nghiÖp, chi trî gi¸ hoÆc tµi trî ®Çu t­ cho xuÊt b¶n vµ ph¸t hµnh s¸ch b¸o c«ng nghiÖp, kü thuËt cho c«ng nghiÖp, chi cho tµi s¶n cè ®Þnh, ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh phôc vô c«ng nghiÖp, chi cho c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña c¸c c¬ së ®µo t¹o chuyªn m«n-kü thuËt c«ng nghiÖp (ë ViÖt Nam gåm: c¸c khoa c«ng nghiÖp trong tr­êng §¹i häc, tr­êng Cao ®¼ng MÜ thuËt c«ng nghiÖp, c¸c tr­êng cao ®¼ng c«ng nghiÖp... ), chi c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho hÖ thèng khoa häc-c«ng nghÖ, ®iÒu tra kh¶o s¸t thuéc ngµnh c«ng nghiÖp, b¶o hé së h÷u c«ng nghiÖp... Víi c¸ch dïng nh­ vËy, c¸c kho¶n chi cho con ng­êi nh­ gi¸o dôc, ®µo t¹o, khoa häc, c«ng nghÖ... thËm chÝ c¶ viÖc tr¶ l­¬ng cho c¸c ®èi t­îng còng ®­îc gäi lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Do vËy, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp theo nghÜa réng cã hai néi dung lín: §Çu t­ trùc tiÕp ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng ngµnh c«ng nghiÖp: ®Çu t­ cho c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, hç trî vèn lao ®éng cho c«ng nh©n, ®Çu t­ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong c¸c khu c«ng nghiÖp , khu chÕ xuÊt... §Çu t­ gi¸n tiÕp ph¸t triÓn c«ng nghiÖp: X©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô c«ng nghiÖp, ®µo t¹o lao ®éng ho¹t ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp.. XuÊt ph¸t tõ ®Æc tr­ng kü thuËt cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, néi dung ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp bao gåm c¸c ho¹t ®éng chuÈn bÞ ®Çu t­, mua s¾m c¸c ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­, thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh, tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ x©y dùng c¬ b¶n kh¸c cã liªn quan ®Õn sù ph¸t huy t¸c dông sau nµy cña c«ng cuéc ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Víi néi dung cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn ®©y, ®Ó t¹o thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý viÖc sö dông vèn ®Çu t­ nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao, cã thÓ ph©n chia vèn ®Çu t­ thµnh c¸c kho¶n sau: Nh÷ng chi phÝ t¹o ra tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm: Chi phÝ ban ®Çu vµ ®Êt ®ai. Chi phÝ x©y dùng cÊu tróc h¹ tÇng. Chi phÝ mua s¾m, l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ, dông cô , mua s¾m ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn phôc vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Chi phÝ kh¸c. Nh÷ng chi phÝ t¹o tµi s¶n l­u ®éng bao gåm: Chi phÝ n»m trong giai ®o¹n s¶n xuÊt nh­ chi phÝ ®Ó mua nguyªn vËt liÖu, tr¶ l­¬ng ng­êi lao ®éng, chi phÝ vÒ ®iÖn, n­íc, nhiªn liÖu, phô tïng... Chi phÝ n»m trong giai ®o¹n l­u th«ng gåm cã s¶n phÈm dë dang tån kho, hµng ho¸ b¸n chÞu, vèn b»ng tiÒn. Chi phÝ chuÈn bÞ ®Çu t­ bao gåm chi phÝ nghiªn cøu c¬ héi ®Çu t­, chi phÝ nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, chi phÝ nghiªn cøu kh¶ thi vµ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­. Chi phÝ dù phßng. Nh­ vËy, theo nghÜa réng, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc hiÓu mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn h¬n. Bëi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÞu ¶nh h­ëng trùc tiÕp tõ nhiÒu nh©n tè. Do ®ã, trong chuyªn ®Ò nµy em xin tiÕp cËn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp theo nghÜa réng ®Ó ®¸nh gÝa sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng KTT§ B¾c Bé mét c¸ch toµn diÖn, kh«ng chØ lµ hiÖu qu¶ trong s¶n suÊt c«ng nghiÖp trùc tiÕp mµ cßn lµ c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp. 2.3 §Æc ®iÓm cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp 2.3.1 VÒ nguån vèn ®Çu t­ Quy m« vèn lín, vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng lín. Khi nghiªn cøu mèi quan hÖ gi÷a cÊu t¹o h÷u c¬ vµ ®Þa t« tuyÖt ®èi, kinh tÕ chÝnh trÞ häc M¸c xÝt kÕt luËn r»ng: cÊu t¹o h÷u c¬ trong c«ng nghiÖp cao h¬n trong n«ng nghiÖp ®· t¹o ra mét sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ n«ng phÈm vµ gi¸ c¶ s¶n xuÊt chung. Sè chªnh lÖch nµy ®­îc M¸c gäi lµ ®Þa t« tuyÖt ®èi. Nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lín h¬n nhiÒu so víi c¸c ngµnh n«ng nghiÖp vµ dÞch vô lµ do ®Æc ®iÓm kü thuËt cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quyÕt ®Þnh. §Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt nµy thÓ hiÖn ë chç c¸c tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n cña c«ng nghiÖp lµ rÊt lín. C¸c ngµnh cã ®Æc ®iÓm nµy râ nhÊt lµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c (than, dÇu má, khÝ ®èt...), c«ng nghiÖp thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng (s¶n xuÊt vµ truyÒn dÉn ®iÖn, s¶n xuÊt vµ truyÒn dÉn n­íc...), c«ng nghiÖp phôc vô n«ng nghiÖp (c¬ khÝ, ho¸ chÊt). C¸c ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp c¬ khÝ, c«ng nghiÖp thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng cã gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n, kÕt qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn lín gÊp nhiÒu lÇn c¸c c¬ së c«ng nghiÖp kh¸c. MÆc dï ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ kho¶n vèn lín, thu håi chËm nh­ng rÊt cÇn cho nÒn kinh tÕ. Víi nhiÖm vô chi ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh­ vËy, quy m« vµ tû träng ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trong thùc tÕ lµ rÊt lín. Vèn nhµ n­íc cã xu h­íng gi¶m dÇn trong tæng sè vèn së h÷u cña ngµnh c«ng nghiÖp. Nguyªn nh©n: Mét lµ, do chÝnh s¸ch ®æi míi trong huy ®éng vµ sö dông vèn cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m qua, tû träng vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã xu h­íng tiÕp tôc gi¶m trong khi c¸c nguån vèn bæ xung: vèn vay vµ nguån vèn tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c hé gia ®×nh cã xu h­íng t¨ng nhanh. Hai lµ, chóng ta ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n, trong t­¬ng lai nhiÒu doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nhµ n­íc kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i n¾m 100%së h÷u vèn mµ h×nh thµnh c¸c doanh nghiÖp ®a së h÷u. Ba lµ, phÇn lín c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp trõ c¸c c«ng ty liªn doanh ®Òu lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc, nªn viÖc thùc hiÖn ph©n phèi lîi nhuËn tu©n theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, theo ®ã tæng lîi nhuËn trÝch quü ®­îc ph©n thµnh ba quü c¬ b¶n: Quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt, quü khen th­ëng vµ quü phóc lîi. V× vËy, møc tÝch luü ®Çu t­ ®Ó t¸i s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp phô thuéc møc lîi nhuËn trÝch quü vµ tØ lÖ trÝch quü ®Ó t¸i ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Bèn lµ, néi dung vèn ®Çu t­ ngµy cµng ®a d¹ng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp hiÖn nay, kh¶ n¨ng tËp trung vèn tõ nguån vèn nhµ n­íc bao gåm tõ quü ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ rÊt h¹n chÕ do nguån ng©n s¸ch h¹n hÑp. MÆt kh¸c, ®a sè c¸c doanh nghiÖp nµy l¹i ®ang trong giai ®o¹n khëi ®Çu cña sù ph¸t triÓn, quy m« thÞ tr­êng nhá bÐ, nguån thu cßn Ýt vµ chi phÝ khai th¸c t­¬ng ®èi lín. V× vËy, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu rÊt lín vÒ vèn ®Çu t­ cÇn ®Èy m¹nh t¸i ®Çu t­ lîi nhuËn, cæ phÇn ho¸ hoÆc liªn doanh. Theo ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia, trong nhiÒu n¨m tíi mÆc dï vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp tiÕp tôc t¨ng vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi nh­ng tØ träng cña nã trong tæng vèn ®Çu t­ gi¶m dÇn. 2.3.2 Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Çu t­ Thêi gian thùc hiÖn kÐo dµi, thu håi vèn chËm. B¶n th©n ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn ®· mang ®Æc ®iÓm lµ thêi gian thùc hiÖn ®Çu t­ kÐo dµi. Kho¶ng thêi gian tõ lóc chuÈn bÞ ®Çu t­ ®Õn khi c¸c thµnh qu¶ cña nã ph¸t huy t¸c dông, thêi gian ®Ó thu håi vèn ®· bá ra ®èi víi c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh th­êng rÊt lín.§Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ mét lo¹i ®Çu t­ cã thêi gian thùc hiÖn dµi nhÊt so víi ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh kh¸c. Bëi ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp th­êng phøc t¹p, ®ßi hái vèn lín vµ kü thuËt ngµy cµng cao. ChÝnh v× vËy mµ qu¸ tr×nh chuÈn bÞ ®Çu t­, qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n vµ c¶ qu¸ tr×nh hËu dù ¸n th­êng rÊt dµi. Cã nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp thêi gian thùc hiÖn dù ¸n kÐo dµi tõ m­êi n¨m n¨m, hai m­¬i n¨m thËm chÝ ba m­¬i n¨m nh­ ngµnh khai th¸c than, s¶n xuÊt ®iÖn. ChÝnh v× thêi gian thùc hiÖn vµ thu håi vèn kÐo dµi nh­ vËy mµ ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kh«ng æn ®Þnh vÒ tù nhiªn, x· héi, chÝnh trÞ, kinh tÕ.. ., cã ®é rñi ro cao. Do vËy, c¸c nhµ ®Çu t­ tr­íc khi ®Çu t­ ph¶i c©n nh¾c cÈn thËn tr­íc khi cã quyÕt ®Þnh ®Çu t­ chÝnh thøc ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thua lç, kh«ng thu håi ®­îc vèn ®Çu t­. ChÞu ¶nh h­ëng nhiÒu tõ chÊt l­îng lao ®éng. ChÊt l­îng cao cña nguån nh©n lùc trong bé m¸y hµnh chÝnh vµ m«i tr­êng ph¸p luËt lµm cho qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp hiÖu qu¶ h¬n, gi¶m nh÷ng kho¶n chi phÝ bÊt hîp lý trong ®Çu t­ ph¸t triÓn do køo dµi thêi gian ®Çu t­, c¸c tiªu cùc phÝ trong ®Çu t­, M«i tr­ßng ph¸p luËt æn ®Þnh, c«ng khai ho¸ ë møc ®é cã thÓ ®­îc, viÖc so¹n th¶o cã tÝnh ®ång bé cao trong hÖ thèng ph¸p luËt sÏ gi¶m bít rñi ro trong viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng ®Çu t­, h¹n chÕ chi phÝ bÊt hîp lý. §Ó n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc cña m×nh, bé m¸y hµnh chÝnh vµ m«i tr­êng ph¸p luËt lµnh m¹nh yªu cÇu mét tû träng nhÊt ®Þnh cña chi phÝ ®Çu t­ ph¸t triÓn cho c¬ së vËt chÊt cña bé m¸y nhµ n­íc (trong ®ã cã ngµnh c«ng nghiÖp) vµ c¬ së vËt chÊt cña c¸c c¬ quan so¹n th¶o, phæ biÕn , tuyªn truyÒn ph¸p luËt. Nh­ vËy, ®Çu t­ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng bé m¸y nhµ n­íc vµ ph¸p luËt mét c¸ch ®óng ®¾n sÏ gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña bé m¸y nµy vµ ®Õn chu k× sau sÏ lµm cho ®Çu t­ ph¸t triÓn nãi chung vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng ®¹t hiÖu qua cao h¬n. Tr×nh ®é v¨n ho¸ nãi chung vµ ®Æc biÖt vÒ tr×nh ®é häc vÊn, gi¸o dôc phæ th«ng vµ gi¸o dôc chuyªn nghiÖp ¶nh h­ëng m¹nh tíi tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ , s¸ng kiÕn kü thuËt cña ng­êi lao ®éng, n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm. Ph­¬ng diÖn nµy cã quan hÖ trùc tiÕp víi ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. C¸c tµi s¶n cè ®Þnh trong c«ng nghiÖp hao mßn v« h×nh ngµy cµng lín. §©y lµ ®Æc ®iÓm ®­îc ®Ò cËp sau cïng nh­ng kh«ng vÞ thÕ mµ gi¶m ®i møc ®é ®¸ng l­u ý cña nã trong ph©n tÝch vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Sù c¶nh b¸o vÒ nguy c¬ tôt hËu vÒ kü thuËt nãi chung sÏ trë thµnh sù c¶nh b¸o hao mßn v« h×nh ngµy cµng lín trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn hiÖn t­îng nµy bao gåm: Tèc ®é tiÕn bé kü thuËt rÊt nhanh cña bé phËn thiÕt bÞ trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Tû träng bé phËn thiÕt bÞ trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ rÊt lín. §é trÔ trong mét sè ngµnh cã tû träng x©y l¾p trong cÊu t¹o kü thuËt cña vèn cè ®Þnh lµm kÐo dµi thêi gian chu chuyÓn chung (nhÊt lµ c«ng nghiÖp ®iÖn). ThËt vËy, tû träng bé phËn thiÕt bÞ trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ rÊt lín (mµ chÝnh hao mßn v« h×nh l¹i tËp trung ë phÇn thiÕt bÞ trong vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n). Tû träng nµy cã giao ®éng nh­ng xu h­íng lµ ë c«ng nghiÖp lu«n lín h¬n tû träng chung cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. ë gãc ®é c¬ cÊu chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm ngµy cµng quan träng. Do tiÕn bé kü thuËt vµ c«ng nghÖ ngµy cµng nhanh nªn hao mßn v« h×nh cña bé phËn thiÕt bÞ trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp còng rÊt nhanh. Trong mét sè ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt ®èi víi c«ng nghiÖp nÆng, thêi gian x©y dùng c¬ b¶n dµi (do ®ã cã ®é trÔ lín cña vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n) cã tû träng lín cña vèn x©y l¾p trong cÊu t¹o kü thuËt cña vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n th× hao mßn v« h×nh l¹i cµng lín 2.4 T¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ 2.4.1 §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã t¸c ®éng d©y truyÒn vµ ®a d¹ng tíi nhiÒu ngµnh kinh tÕ. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän, then chèt gióp cho c«ng nghiÖp ph¸t huy vai trß chñ ®¹o, vai trß ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ t¸c ®éng ®Çy ®ñ t¸c ®éng d©y chuyÒn tíi ngµnh kinh tÕ quèc d©n, cÇn sö dông c¸c c«ng cô tÝnh to¸n phøc t¹p vÒ kinh tÕ. Tuy nhiªn, trong khu«n khæ chuyªn ®Ò, em xin chän s¶n phÈm ngµnh c«ng nghiÖp chuyªn m«n ho¸ tiªu biÓu ®Ó ph©n tÝch nh­ ë ngµnh ®iÖn còng bëi v× chi phÝ cña hÇu hÕt c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n ®Òu cã liªn quan ®Õn chi phÝ vÒ ®iÖn. ViÖc t¨ng gi¸ ®iÖn ®Ó cã nguån vèn gióp ngµnh ®iÖn n©ng cao hÖ sè tù ®Çu t­ ph¸t triÓn lµ mét biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ chu k× tiÕp theo cña ngµnh ®iÖn nh­ng tr­íc m¾t cã ¶nh h­ëng Ýt nhiÒu tíi gi¸ thµnh cu¶ mét sè s¶n phÈm kim lo¹i, ho¸ chÊt c¬ b¶n vµ ho¸ chÊt phôc vô n«ng nghiÖp, c¬ khÝ ®éng lùc vµ c¬ khÝ phôc vô n«ng nghiÖp. VÝ dô: S¶n phÈm thay ®æi gi¸ thµnh lín nhÊt lµ sót ViÖt Tr× t¨ng 6,2% vÒ gi¸ thµnh vµ 9,96% vÒ chi phÝ ®iÖn, thÊp nhÊt lµ c¸c lo¹i m¸y xay x¸t t¨ng 0,2% vÒ gi¸ vµ 10,01% chi phÝ ®iÖn. C¸c nhµ kinh tÕ häc ®· ph©n tÝch kü r»ng: nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn ®­îc vai trß ®Þnh h­íng chñ ®¹o cña c«ng nghiÖp ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nÕu nhµ n­íc ®iÒu khiÓn ®­îc c¸c ngµnh cã mèi liªn kÕt thuËn vµ liªn kÕt ng­îc h¬n lµ nh÷ng ngµnh kh¸c. Ch¼ng h¹n, nÕu nhµ n­íc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÖt th× víi mèi liªn hÖ thuËn, hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÖt cßn cã c¶ ë ngµnh may vµ c¸c ngµnh sö dông s¶n phÈm cña may n÷a. T­¬ng tù nh­ thÕ víi mèi liªn hÖ ng­îc, hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn ngnµh dÖt sÏ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn trång b«ng vµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt ph©n bãn cho b«ng. Ma trËn thuËn vµ nghÞch ®¶o sÏ cho biÕt c¸c chØ tiªu ®Þnh l­îng ®Çu vµo vµ ®Çu ra ®èi víi tõng mèi liªn hÖ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. Nh­ vËy, sù ph¸t triÓn cña mét ngµnh c«ng nghiÖp kh«ng chØ ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n kh¸c nh­ n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, dÞch vô vµ ng­îc l¹i. V× vËy, sù ph¸t triÓn cña mét ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng cã mét ý nghÜa hÕt søc to lín. 2.4.2 §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã t¸c ®éng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. T¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc xem xÐt ë vai trß chñ ®¹o cña c«ng nghiÖp trong ph¹m vi toµn ngµnh kinh tÕ quèc d©n. §èi víi cÊp ®é nµy , hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc xem xÐt ë mÆt ®Þnh tÝnh lµ chñ yÕu. Vai trß chñ ®¹o cña c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n ®­îc hiÓu qua c¸c tiªu chuÈn gåm: n¨ng suÊt lao ®éng cao trong c«ng nghiÖp lµ ch×a kho¸ dÉn ®Õn viÖc ph¸t triÓn n¨ng suÊt trong toµn ngµnh kinh tÕ quèc d©n mµ tr­íc hÕt lµ ®èi víi c«ng nghiÖp, sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµm më réng kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt viÖc lµm, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn lµ ch×a kho¸ dÉn ®Õn gia t¨ng thu nhËp ®Çu ng­êi vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, c«ng nghiÖp ph¸t triÓn gi¶m bít sù phô thuéc vµo n­íc ngoµi vÒ kinh tÕ - chÝnh trÞ - v¨n ho¸. T¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp xÐt ë cÊp ®é kinh tÕ quèc d©n cßn th«ng qua t¸c ®éng d©y truyÒn cña ph¸t triÓn c«ng nghiÖp víi c¸c ngµnh kh¸c nh­ ®· ph©n tÝch trªn. VÒ t¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë cÊp ®é ngµnh c«ng nghiÖp. §©y lµ t¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc xem xÐt trong ph¹m vi toµn ngµnh c«ng nghiÖp . VÒ mÆt ®Þnh tÝnh, hiÖu qu¶ ®©ï t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc xem xÐt trong ph¹m vi toµn ngµnh c«ng nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn ë viÖc hoµn thµnh cao nhÊt nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ - x· héi theo ®Þnh h­íng mµ nhµ n­íc ®Æt ra víi møc ®Çu t­ tiÕt kiÖm nhÊt. VÒ mÆt ®Þnh l­îng, t¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc xem xÐt trong ph¹m vi toµn ngµnh c«ng nghiÖp theo nhiÒu ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn. NÕu tiÕp cËn theo n­íc ®Çu t­ th× t¸c ®éng cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c kªnh sau: HiÖu qu¶ ®Çu t­ hç trî vèn ng¾n h¹n vµ dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp nhµ n­íc. HiÖu qu¶ ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi víi toµn ngµnh c«ng nghiÖp. HiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp qua c¸c chØ tiªu vµ c¸c d÷ liÖu cña toµn bé ngµnh c«ng nghiÖp bao gåm : t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt, lîi nhuËn t¨ng, sè nép ng©n s¸ch nhµ n­íc t¨ng, t¹o thªm viÖc lµm, m«i tr­êng hµnh chÝnh nhµ n­íc vµ ph¸p luËt thuËn lîi cho s¶n xuÊt kinh doanh c«ng nghiÖp, xóc t¸c cho ®Çu t­ kh¸c ngoµi vèn ng©n s¸ch,n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Nh­ vËy, nÕu xÐt trªn toµn bé c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n hay trong ph¹m vi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cô thÓ th× ngµnh c«ng nghiÖp ®Òu cã t¸c ®éng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ. 3. §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng kinh ._.tÕ träng ®iÓm. §øng trªn c¸c gãc ®é ph©n tÝch kh¸c nhau cã nh÷ng c¸ch ph©n lo¹i ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp kh¸c nhau. Trªn gãc ®é ®Þa lý, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc chia ra thµnh ®Çu t­ t¹i c¸c tØnh, vïng trong c¶ n­íc. C¸ch ph©n lo¹i nµy ph¶n ¸nh t×nh h×nh ®Çu t­ c«ng nghiÖp cña tõng tØnh, tõng vïng kinh tÕ vµ ¶nh h­ëng cña ®Çu t­ ®èi víi t×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng còng nh­ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi nãi chung ë tõng ®Þa ph­¬ng. Trong chuyªn ®Ò nµy, em xin tiÕp cËn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t¹i vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé. VËy t¹i sao ph¶i h×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ? Tr×nh ®é ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña n­íc ta cßn ë møc thÊp. VÊn ®Ò t¨ng tèc vµ héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tôt hËu ngµy cµng xa h¬n ®ang lµ nhu cÇu cÊp b¸ch ®èi víi chiÕn l­îc h­ng thÞnh ®Êt n­íc. L·nh thæ ViÖt Nam dµi vµ hÑp, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi ph©n dÞ rÊt râ theo vïng. Nh­ vËy, cã vïng héi tô ®­îc nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi (nhÊt lµ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, kÕt cÊu h¹ tÇng, lao ®éng kÜ thuËt...) vµ ®· cã lÞch sö ph¸t triÓn l©u dµi . Ng­îc l¹i cã vïng thiÕu nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn, ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n. MÆt kh¸c, kh¶ n¨ng nguån vèn trong n­íc lµ cã h¹n . Muèn cã ®­îc sù ph¸t triÓn nhanh cho c¶ n­íc, kh«ng cho phÐp ®Çu t­ tr¶i ®Òu . §ång thêi, xu h­íng quèc tÕ ho¸, khu vùc ho¸ ngµy cµng diÔn ra m¹nh mÏ. Nh÷ng th¸ch thøc trong hîp t¸c vµ c¹nh tranh ®èi víi ViÖt Nam ngµy cµng gay g¾t. C¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi khi vµo ViÖt Nam, tÊt nhiªn, muèn tíi nh÷ng n¬i thuËn lîi . TÊt c¶ ®iÒu ®ã dÉn tíi viÖc ph¶i lùa chän nh÷ng vïng thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn víi tèc ®é cao. Nãi nh­ vËy kh«ng cã nghÜa lµ c¸c vïng kh¸c kh«ng ph¸t triÓn. ViÖc ph¸t triÓn c¸c vïng thuËn lîi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó tÊt c¶ c¸c vïng kh¸c cïng ®i lªn vµ quan hÖ chÆt chÏ víi nhau trong mét thÓ thèng nhÊt. C¸c l·nh thæ ®Çu t­ träng ®iÓm bao gåm c¶ l·nh thæ giµu tiÒm n¨ng, tËp trung c¸c tiÒm lùc kinh tÕ, cã ý nghÜa ®éng lùc vµ c¶ l·nh thæ khã kh¨n, ®øng tr­íc th¸ch thøc cña sù tr× trÖ cÇn ®­îc trî gióp ®Ó tù ph¸t triÓn. T¸c dông cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng Kinh tÕ träng ®iÓm: §¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña ph¸t triÓn c«ng nghiÖp §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp diÔn ra trong kh«ng gian l·nh thæ mang tÝnh tËp trung cao nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Do ®Æc thï cña ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ tÝnh hiÖu qu¶ kh¸ch quan cña viÖc ph©n bè tËp trung ngµnh c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp diÔn ra trªn mét diÖn tÝch hÑp, kh¸c h¼n víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kh¸c. H¬n n÷a, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cÇn cã sù hç trî cña mét c¬ së h¹ tÇng m¹nh, vµ chÝnh ®iÒu nµy dÉn tíi mét ®ßi hái kh¸ch quan vÒ bè trÝ c«ng nghiÖp tËp trung nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ cã së h¹ tÇng chung. TËp trung ho¸ s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc rÊt phøc t¹p vÒ tæ chøc s¶n xuÊt mang tÝnh chÊt x· héi trong c«ng nghiÖp. TËp trung ho¸ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ qu¸ tr×nh chÞu t¸c ®éng cña sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ t¸c ®éng cña sù ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. §èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay, ®Ó tiÕn hµnh thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc th× tËp trung ho¸ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp theo chiÒu s©u lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt. Qóa tr×nh tËp trung ho¸ trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ vïng vµ lµm t¨ng thªm nh÷ng kh¸c biÖt ®ang cã gi÷a c¸c vïng. Do vËy cÇn xem xÐt møc ®é tËp trung ph¸t triÓn c«ng nghiÖp mét c¸ch hîp lý gi÷a c¸c vïng. H×nh thµnh c¸c ®iÓm d©n c­ míi vµ c¸c ®« thÞ míi. Qóa tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ tÊt yÕu dÉn ®Õn sù h×nh thµnh hÖ thèng ®« thÞ vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ laÞ t¸c ®éng ng­îc trë l¹i qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. Qóa tr×nh tËp trung ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®ßi hái sù tËp trung lao ®éng vµ d©n c­ t¹o nªn nh÷ng ®iÓm d©n c­ ®« thÞ míi ®ång thêi ®ßi hái ph¶i c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn c¸c ®iÓm d©n c­ ®« thÞ s½n cã. Trong ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, sè ng­êi lµm viÖc trong c«ng nghiÖp vµ c¸c trung t©m c«ng nghiÖp kh«ng ngõng ph¸t triÓn.Qóa tr×nh h×nh thµnh c¸c ®iÓm d©n c­ míi vµ më réng c¸c ®iÓm d©n c­ cò g¾n liÒn víi viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c khu, côm, c¸c trung t©m vµ vïng c«ng nghiÖp. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt toµn cÇu ®· t¹o ra ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nhiÒu h×nh thøc s¶n xuÊt trong c«ng nghiÖp. Sù ph©n bè vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn trong c«ng nghiÖp ®· ¶nh h­ëng rÊt nhiÒu ®Õn h×nh th¸i ph©n bè d©n c­, ¶nh h­ëng ®Õn hÖ thèng ®iÓm d©n c­ ®« thÞ vµ c¬ cÊu cña chóng. Trong qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸, vai trß cña c¸c thµnh phè lín ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp rÊt quan träng. C¸c thµnh phè lín víi vai trß trung t©m s¶n xuÊt, trung t©m ph¸t triÓn vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong vïng, trung t©m giao l­u th­¬ng m¹i trong n­íc vµ n­íc ngoµi , thu hót ®Çu t­, ph¸t triÓn ®èi ngo¹i, trung t©m dÞch vô, ph¸t triÓn v¨n ho¸ - gi¸o dôc, n©ng cao d©n trÝ vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, cã søc hót m¹nh mÏ ®Õn nh÷ng vïng l·nh thæ réng lín, ®Õn toµn quèc thËm chÝ v­ît ra ngoµi biªn giíi. ChÝnh v× vËy, viÖc c¶i t¹o, x©y dùng l¹i vµ x©y dùng l¹i thµnh phè, thÞ trÊn, lµng m¹c thµnh hÖ thèng thèng nhÊt lµ nh÷ng nhiÖm vô ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ trong ph¹m vi toµn quèc. §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng sÏ t¹o cho vïng lµ h¹t nh©n ph¸t triÓn vµ thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸. Nh­ trªn ®· ®Ò cËp, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ ho¸ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp mang tÝnh tËp trung cao chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ph¸t triÓn nhanh chãng. §ã lµ nh÷ng t¸c ®éng tÊt yÕu cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ sù h×nh thµnh qóa tr×nh ®« thÞ ho¸ mang tÝnh kh¸ch quan, t¹o ®éng lùc cho ph¸t triÓn ®« thÞ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. ë hÇu hÕt c¸c n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cao, xu h­íng ph¸t triÓn hÖ thèng ®iÓm d©n c­ ®« thÞ tr­íc hÕt lµ nh»m lµm cho sù ph¸t triÓn cña c¸c vïng l·nh thæ kh«ng ph¶i chØ ®ãng vai trß tËp hîp c¸c ®iÓm d©n c­ riªng lÎ. Tuú thuéc chøc n¨ng cña c¸c khu, côm, vïng c«ng nghiÖp mµ quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn sau nµy cña c¸c ®iÓm d©n c­. Ngµy nay, do t¸c ®éng cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt, hÖ thèng kÕ cÊu h¹ tÇng ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ giao th«ng vËn t¶i vµ th«ng tin liªn l¹c thuËn tiÖn, nhanh chãng, qu¸ tr×nh ph©n bè vµ ph©n bè l¹i d©n c­ ®ang diÔn ra theo xu h­íng bè trÝ xa c¸c khu vùc s¶n xuÊt ®Ó tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng, ®¶m b¶o cuéc sèng cña con ng­êi. N©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ vµ møc sèng d©n c­. Do nhu cÇu lao ®éng cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é tay nghÒ nhÊt ®Þnh vµ n¨ng suÊt lao ®éng c«ng nghiÖp cao h¬n khu vùc n«ng nghiÖp nªn c¸c ®iÓm d©n c­ gÇn khu c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é d©n trÝ cao h¬n c¸c khu vùc nµy còng cao h¬n. C«ng nghiÖp vµ d©n c­ ®­îc ph©n bè ®iÒu hoµ trªn ph¹m vi c¶ n­íc, sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n dÇn dÇn ®­îc xo¸ bá. II. §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng ktt® B¾c Bé §Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña c¶ n­íc còng nh­ cña c¸c tØnh B¾c Bé, ChÝnh phñ ®· cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn vïng kinh tÕ träng ®iÓm (KTT§) B¾c Bé (bao gåm Hµ Néi, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, H¶i D­¬ng, H­ng Yªn). §©y lµ mét trong ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm cña c¶ n­íc. Quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2010 cña vïng KTT§ B¾c Bé ®· ®­îc Thñ t­íng chÝnh phñ phª duyÖt t¹i QuyÕt ®Þnh sè 747/TTg ngµy 11 th¸ng 9 n¨m 1997). Theo th«ng b¸o sè 108/TB - VPCP ngµy 30 th¸ng 7 n¨m 2003 (kÕt luËn cña Thñ t­íng Phan V¨n Kh¶i t¹i héi nghÞ Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé) , héi nghÞ ®· ®ång ý bæ xung ba tØnh Hµ T©y, B¾c Ninh, VÜnh Phóc vµo vïng KTT§ B¾c Bé ngoµi n¨m tØnh ban ®Çu. Giao Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ tr×nh Thñ t­íng ChÝnh phñ ban hµnh quyÕt ®Þnh míi bæ sung, söa ®æi quyÕt ®Þnh sè 747/TTg nãi trªn, ®ång thêi tiÕn hµnh ®iÒu chØnh c¸c quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn Vïng cho phï hîp víi quy m« míi. 1. VÞ trÝ vµ ®Æc ®iÓm næi bËt cña vïng KTT§ B¾c Bé 1.1 Vïng KTT§ cã vÞ trÝ quan träng vÒ chÝnh trÞ, giao l­u kinh tÕ, v¨n ho¸ víi c¸c vïng vµ quèc tÕ ë phÝa B¾c ®Êt n­íc. Vïng ph¸t triÓn kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé (KTT§ B¾c Bé) gåm hai thµnh phè lµ Hµ Néi, H¶i Phßng vµ c¸c tØnh Qu¶ng Ninh,H¶i D­¬ng, H­ng Yªn, B¾c Ninh, Hµ T©y, VÜnh Phóc vµ hai tuyÕn trôc huyÕt m¹ch th«ng tõ c¸c n¬i trong néi ®Þa cña B¾c Bé ra biÓn vµ ®i quèc tÕ lµ tuyÕn ®­êng 5 vµ ®­êng 18, t¹o nªn x­¬ng sèng cho toµn B¾c Bé. Vïng cã vÞ trÝ chiÕn l­îc vÒ ph¸t triÓn vµ hîp t¸c quèc tÕ ë phÝa B¾c ViÖt Nam (cã ®­êng hµng h¶i quèc tÕ vµ ®­êng xuyªn ¸ ®i qua, cã thñ ®« Hµ Néi, cã c¸c c¶ng biÓn H¶i Phßng vµ C¸i L©n, cã hai s©n bay quèc tÕ). Tõ H¶i Phßng ra ®­êng hµng h¶i quèc tÕ dµi 150 km; Hµ Néi ®i b»ng m¸y bay tíi Hång K«ng mÊt 2h 45 phót, tíi Singapo mÊt 4 giê 55 phót, tíi B¨ng Cèc mÊt 1 giê 50 phót. Vïng héi tô ®ñ c¸c yÕu tè ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. C¸c trung t©m ph¸t triÓn cña V©n Nam, Qu¶ng §«ng, Qu¶ng T©y Trung Quèc cã quan hÖ nhiÒu chiÒu víi vïng ph¸t triÓn kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé . Theo ý kiÕn cña nhiÒu chuyªn gia, khèi l­îng hµng ho¸ qu¸ c¶nh kho¶ng 1 - 2,5 triÖu tÊn mçi n¨m cña V©n Nam vµ c¸c tØnh phÝa T©y cña Trung Quèc qua c¸c cöa khÈu phÝa B¾c (ra biÓn th«ng qua c¶ng H¶i Phßng vµ c¶ng C¸i L©n chØ víi kho¶ng c¸ch 800 - 1200 km, rót ng¾n kho¶ng c¸ch gÇn 2/3 ®­êng ®i so víi ®i vÒ phÝa §«ng H­ng - Phßng Thµnh). ChÝnh phñ Trung Quèc ®· cã chñ tr­¬ng tiÕp tôc x©y dùng §«ng H­ng, H¶i Nam thµnh c¸c khu kinh tÕ më vµ g¾n kÕt c¸c ®Æc khu kinh tÕ ThÈm QuyÕn, Chu H¶i, §«ng Qu©n, Trung S¬n, ThuËn §øc vµ Hång K«ng thµnh chuçi liªn hoµn ph¸t triÓn n¨ng ®éng vµ hiÖn ®¹i ho¸. Nh÷ng ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng lín tíi sù ph¸t triÓn cña vïng ph¸t triÓn kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé. NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan, Singapo, Malaysia,Indonexia vµ Th¸i Lan lµ nh÷ng n­íc vµ l·nh thæ n»m trªn c¸nh cung T©y Th¸i B×nh D­¬ng cã sù ph¸t triÓn n¨ng ®éng vµo bËc nhÊt thÕ giíi. §­êng hµng h¶i quèc tÕ ch¹y qua c¸c n­íc nãi trªn vµ ViÖt Nam ®· t¹o ®iÒu kiÖn cuèn hót sù ph¸t triÓn cña n­íc ta nãi chung vµ vïng KTT§ B¾c Bé nãi riªng; ®ã lµ nh÷ng thuËn lîi, c¬ héi tèt ®Ó vïng KTT§ B¾c Bé hoµ nhËp vµo sù ph¸t triÓn cña khu vùc. Nh­ng mÆt kh¸c, vïng ph¸t triÓn KTT§ B¾c Bé chÞu søc Ðp vÒ ®èi träng, nguy c¬ tôt hËu vµ nh÷ng tÖ n¹n x· héi bÊt lîi cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. 1.2 Lµ vïng cã lÞch sö ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ vµo lo¹i sím nhÊt ë n­íc ta Vïng KTT§ B¾c Bé thuéc vïng ®ång b»ng S«ng Hång lµ vïng tiÕp cËn sím víi c«ng nghiÖp. Khi sang x©m chiÕm n­íc ta, ng­êi Ph¸p ®· ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë vïng nµy t­¬ng ®èi sím t¹i c¸c thµnh phè, thÞ x·: H¶i Phßng - Hµ Néi - H¶i D­¬ng. Vïng KTT§ B¾c Bé ®· cã c«ng nghiÖp ngay tõ cuèi thÕ kû 19: C¶ng H¶i Phßng, nhµ ®iÖn Hµ Néi, c¬ khÝ, ®ãng tµu ë H¶i Phßng... Ng­êi d©n vïng ®ång b»ng S«ng hång ®· tiÕp cËn víi nÒn c«ng nghiÖp khai th¸c má: than Qu¶ng Ninh... tõ cuèi thÕ kû 19 vµ ®Çu thÕ kû 20. ë ®ång b»ng S«ng Hång ®· h×nh thµnh giai cÊp c«ng nh©n vµo lo¹i t­¬ng ®èi sím. Tõ sau khi hoµ b×nh lËp l¹i, vïng ®ång b»ng S«ng Hång ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ quan träng sè 1 cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa, phôc vô cho x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë MiÒn B¾c vµ ®Êu tranh gi¶i phãng MiÒn Nam. Thêi kú nµy ®· h×nh thµnh mét lo¹t c¸c khu c«ng nghiÖp ë thµnh phè Hµ Néi, H¶i phßng. Mét vµi nhµ m¸y chÕ biÕn l­¬ng thùc n»m r¶i r¸c ë c¸c tØnh, mét vµi nhµ m¸y ®iÖn, nhµ m¸y n­íc phôc vô s¶n xuÊt vµ d©n sinh ®· xuÊt hiÖn. §ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tiÕp cËn víi d¹ng h×nh khu c«ng nghiÖp tËp trung nh­ quy ho¹ch hiÖn nay. Vïng KTT§ B¾c Bé lµ vïng sím h×nh thµnh c¸c khu ®« thÞ tõ hµng ngµn n¨m tr­íc ®©y: Cæ Loa, Kinh B¾c, §«ng §« - Th¨ng Long, TrÊn H¶i D­¬ng, TrÊn Hµ §«ng... Nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû 19 vµ trong thÕ kû 20, hµng lo¹t ®« thÞ tõ thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng ®Õn thÞ x·, thÞ trÊn h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn sÇm uÊt, trong ®ã ®¸ng kÓ lµ hai thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng lµ Hµ Néi vµ H¶i Phßng. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp ®· cã mét bé phËn n«ng d©n chuyÓn sang c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i. NghÜa lµ sù ph©n chia ng­êi lao ®éng ra lµm 3 ngµnh rÊt râ nÐt ngay tõ nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû 19 vµ ®Çu thÕ kû 20, chØ cã kh¸c lµ ngµy nay sù ph©n chia ®ã ®­îc râ rÖt h¬n. Tõ lÞch sö h×nh thµnh ®ã, chøng tá r»ng vïng ®ång b»ng S«ng Hång ®· sím ph©n chia kh¸i niÖm kinh tÕ ra lµm 3 lÜnh vùc: N«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. ChÝnh v× thÕ, n¨m 1997 chÝnh phñ ®· ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp vïng kinh tÕ träng ®iÓm. §©y lµ vïng l·nh thæ cã tiÒm lùc kinh tÕ lín thø 2 sau vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam. 1.3. Lµ vïng cã thÕ m¹nh vÒ nguån nh©n lùc vµ kh¶ n¨ng nghiªn cøu triÓn khai, ch¨m sãc søc khoÎ so víi c¸c vïng kh¸c. Nguån nh©n lùc cña vïng KTT§ B¾c Bé ®­îc xem nh­ mét lîi thÕ ph¸t triÓn ®Æc biÖt quan träng. Tr×nh ®é häc vÊn cña nguån nh©n lùc t­¬ng ®èi cao vµ ®øng vµo lo¹i nhÊt trong c¶ n­íc.TÝnh ®Õn n¨m 2004, sè ng­êi cã b»ng tèt nghiÖp tõ cÊp phæ th«ng trë nªn chiÕm 80% nguån nh©n lùc. §éi ngò c¸n bé chuyªn m«n khoa häc kü thuËt chiÕm h¬n 30% lao ®éng x· héi. Sè ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc kho¶ng 21 v¹n ng­êi chiÕm 31%, cßn sè ng­êi cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc chiÕm 75% so víi tõng lo¹i t­¬ng ®­¬ng cña c¶ n­íc. Tuy nhiªn lùc l­îng c¸n bé khoa häc nµy ph¸t huy t¸c dông cña giai ®o¹n tr­íc m¾t nhiÒu h¬n lµ cho giai ®o¹n dµi. Bªn c¹nh viÖc tËn dông tèt lùc l­îng c¸n bé khoa häc, lao ®éng kü thuËt hiÖn cã, cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o thÕ hÖ kÕ cËn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung còng nh­ nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng vÒ l©u dµi. VÒ kh¶ n¨ng ch¨m sãc søc khoÎ cña vïng, vïng r©t chó träng x©y dùng c¸c c¬ së vËt chÊt phôc vô cho viÖc kh¸m ch÷a bÖnh nh­ c¸c bÖnh viÖn, trung t©m y tÕ . Trang thiÕt bÞ ®­îc ®Çu t­ kh¸ hiÖn ®¹i. V× vËy, søc kháe cña ng­êi d©n trong vïng ®­îc ®¶m b¶o. 1.4 Lµ vïng cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ cña c¶ n­íc, lµ ®éng lùc ph¸t triÓn chung Vïng KTT§ B¾c Bé cã vÞ trÝ, vai trß quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña c¶ n­íc; lµ vïng cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp nÆng , c«ng nghiÖp sö dông c«ng nghÖ cao, ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao... §©y lµ c¸i n«i cña ngµnh c«ng nghiÖp vµ ®éi ngò c«ng nh©n cña c¶ n­íc. N¨m 2003, vïng KTT§ B¾c Bé cã kho¶ng 15 v¹n doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, chiÕm 23% sè doanh nghiÖp c«ng nghiÖp c¶ n­íc, riªng sè doanh nghiÖp c«ng nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chØ chiÓm kho¶ng 15,8% c¶ n­íc vµ t¹o ra 13,8% gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng cña c¶ n­íc. VÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n cña vïng, tuy kh«ng nhiÒu nh­ng cã mét sè kho¸ng s¶n quan träng so víi c¶ n­íc nh­ than ®¸, tr÷ l­îng chiÕm 98%, than n©u, ®¸ v«i lµm xi m¨ng tr÷ l­îng h¬n 20%, cao lanh lµ sø tr÷ l­îng kho¶ng 40%... ViÖc khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n t¹o tiÒn ®Ò cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña vïng vµ cña c¶ n­íc, kÐo theo hµng lo¹t c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo. B¶ng 1: Mét sè tµi nguyªn chñ yÕu cña vïng KTT§ B¾c Bé. STT Tªn kho¸ng s¶n §¬n vÞ Tr÷ l­îng c«ng nghiÖp Tû träng so víi c¶ n­íc 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Than Antraxit Than n©u S¾t M¨nggan Titan §ång - Niken ThiÕc Vµng §Êt hiÕm Apatit Graphit Cao lanh Tû tÊn “ “ “ “ “ Ngh×n tÊn Kg TriÖu tÊn “ “ “ 3,5 904,0 136,0 1,4 0,4 1,0 41,0 643,9 8,6 309,5 10,0 34,1 90,0 100,0 16,9 42,0 64,0 100,0 52,8 18,0 92,5 100,0 78,0 49,0 Nguån: Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng KTT§ B¾c Bé ®Õn n¨m 2010 - Bé KH-§T. 2. §Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé. §Ó ®¶m b¶o ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña vïng KTT§ B¾c Bé th× c¬ cÊu c«ng nghiÖp sÏ chuyÓn dÞch theo h­íng c¬ b¶n sau: ¦u tiªn t¨ng c­êng c«ng nghiÖp cã hµm l­îng kü thuËt, c«ng nghÖ cao, tËn dông thÕ m¹nh nguån nh©n lùc, chÊt x¸m, ®¶m b¶o kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng. C«ng nghiÖp ph¶i phÊn ®Êu hÕt søc ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng cao, mét phÇn ®Ó thay thÕ hµng nhËp khÈu, mét phÇn lín ®Ó xuÊt khÈu. Bªn c¹nh viÖc ph¸t triÓn nh÷ng lo¹i c«ng nghiÖp cã yªu cÇu tËp trung, th× ®ång thêi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng bè trÝ ph©n t¸n nh»m thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ vµ ®« thÞ ho¸ n«ng th«n, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho sè ®«ng d©n c­. Nh÷ng ngµnh cÇn ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn lµ: Kü thuËt ®iÖn, ®iÖn tö, s¶n xuÊt thiÕt bÞ m¸y mãc, vËt liÖu x©y dùng, n¨ng l­îng vµ chÕ biÕn l­¬ng thùc, thùc phÈm, hµng may mÆc, dÖt, da giÇy xuÊt khÈu. Coi träng ®Çu t­ chiÒu s©u, ­u tiªn ph¸t triÓn quy m« võa vµ nhá víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i (mét sè c«ng tr×nh then chèt cã thÓ cã quy m« lín). ¦u tiªn h­íng m¹nh vÒ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ hµng cao cÊp phôc vô nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa, nhÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm c¹nh tranh víi hµng nhËp khÈu, nh÷ng s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu du lÞch vµ kh¸ch quèc tÕ. Víi nh÷ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi trªn, chóng ta cã thÓ ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr­ëng c«ng nghiÖp mét c¸ch chñ ®éng, tù tin, cã thÓ ®­a tû träng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong tæng s¶n phÈm x· héi cßn ë møc trung b×nh nh­ hiÖn nay lªn cao h¬n n÷a nh»m ®­a ®Êt n­íc ta trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp míi vµo n¨m 2020. Song ®Ó thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu ®ã cÇn ®Çu t­. Quy m« vèn tÝch luü lín lµ nh÷ng yÕu tè quan träng thóc ®Èy t¨ng tr­ëng c«ng nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®Õn n¨m 2010, ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ chóng ta ph¶i ®Èy nhanh ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. C¸c nhµ khoa häc tÝnh to¸n r»ng, ®Ó tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 8 ®Õn 10% th× tæng ®Çu t­ trong n­íc cña ViÖt Nam ph¶i ®¹t møa Ýt nhÊt lµ 20-35%GDP tõ nay ®Õn n¨m 2020. §Ó ®¹t sù t¨ng tr­ëng GDP víi tèc ®é cao nh­ vËy ®ßi hái ph¶i ®Èy nhanh h¬n n÷a qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc bëi v× chÝnh tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp tÊt yÕu sÏ dÉn ®Õn biÕn ®æi trong c¬ cÊu GDP theo h­íng gi¶m dÇn tØ träng n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tØ träng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Vïng KTT§ B¾c Bé lµ mét vïng kinh tÕ quan träng cña c¶ n­íc. Sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng cã ¶nh h­ëng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chung cña ®Êt n­íc. ChÝnh v× vËy, ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña ®Êt n­íc. Dù b¸o c¬ cÊu ngµnh trong GDP cña vïng vµo n¨m 2020 nh­ sau: N«ng nghiÖp chiÕm 15 - 20% GDP, cßn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô chiÕm 80 - 85% GDP. Trong t­¬ng lai sù ph¸t triÓn n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¶i ®­îc thÓ hiÖn trong viÖc t¨ng nhanh tØ lÖ s¶n phÈm c«ng nghiÖp trong xuÊt khÈu nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ më. Theo nhiÒu tÝnh to¸n cho biÕt, ®Õn n¨m 2020, c¬ cÊu cña s¶n phÈm xuÊt khÈu nh­ sau: 10 - 15% s¶n phÈm s¬ cÊp, 85- 90% s¶n phÈm chÕ biÕn c«ng nghiÖp. Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm kho¶ng 25 - 30% GDP. Víi møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao trong vßng 10 n¨m lµ nhê qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ dùa chñ yÕu trªn c«ng nghiÖp vµ dÞch vô mµ cèt lâi lµ khoa häc - c«ng nghÖ vµ gi¸o dôc - ®µo t¹o. Vïng KTT§ B¾c Bé sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, gióp cho ViÖt Nam héi ®ñ nÒn t¶ng ®Ó h­íng vÒ mét “x· héi th«ng tin”, nh»m biÕn ®æi s©u s¾c vÒ chÊt l­îng tõ s¶n xuÊt ®Õn qu¶n lý víi tèc ®é gia t¨ng hµm l­îng trÝ tuÖ cao. §ã lµ con ®­êng duy nhÊt ®Ó ®¹t ®­îc thÕ b×nh ®¼ng, t­¬ng hîp trong kû nguyªn Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng. Thêi gian tíi ngµnh tËp trung s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o cung øng nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghiÖp chñ yÕu, cã vÞ trÝ then chèt phôc vô nÒn kinh tÕ nh­ ®iÖn, than, thÐp, s¶n xuÊt v¶i, s÷a vµ c¸c mÆt hµng tiªu dïng kh¸c. §Èy m¹nh l­u th«ng hµng ho¸: b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc mét c¸ch hîp lý, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a s¶n xuÊt trong n­íc vµ nhËp khÈu, ®¸p øng nhu cÇu cña vïng, kh«ng ®Ó x¶y ra c¬n sèt thõa hoÆc thiÕu ®èi víi c¸c s¶n phÈm nh¹y c¶m nh­ ph©n bãn, thÐp, giÊy. §ång thêi ngµnh còng t¨ng s¶n l­îng xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm ®· cã thÞ tr­êng nh­ hµng dÖt may, da giÇy vµ mét sè lo¹i kho¸ng s¶n, ®ång thêi tÝch cùc t×m kiÕm vµ th©m nhËp thªm thÞ tr­êng míi, coi träng viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ thay thÕ nhËp khÈu. III. Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng kinh tÕ. 1. Trung Quèc Nh÷ng kinh nghiÖm cña c¸c Trung Quèc ®· cho thÊy mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng ®Ó t¹o ra sù thµnh c«ng trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë n­íc nµy lµ hä ®· ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng vµ trong tÊt c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung. Trong giai ®o¹n ®Çu, sù ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a c¸c vïng kh«ng c©n ®èi . Thêi kú c¶i c¸ch, më cöa, Trung Quèc ®· thùc hiÖn "ChÝnh s¸ch cã thÓ ¶nh h­ëng vµ l«i kÐo toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n", cho phÐp mét sè vïng cã ®iÒu kiÖn giµu lªn tr­íc, do ®ã xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng kh«ng c©n ®èi, kh«ng c©n b»ng gi÷a c¸c vïng, nhÊt lµ chªnh lÖch §«ng - T©y. V× vËy, c¸c nhµ khoa häc Trung Quèc cho r»ng, trong giai ®o¹n ®Çu cÇn ph¶i thi hµnh mét lo¹t biÖn ph¸p ®Ó thu hÑp chªnh lÖch gi÷a c¸c vïng. Khi nÒn kinh tÕ ®· cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh, cïng víi viÖc ®Ò x­íng cho phÐp mét sè vïng ®­îc giµu lªn tr­íc cÇn nhÊn m¹nh vïng giµu tr­íc ph¶i gióp ®ì vïng giµu sau ®i theo con ®­êng cïng nhau giµu cã. Kinh nghiÖm cña Trung Quèc trong lÜnh vùc ®Çu t­ ph¸t triÓn vïng lµ : Nhanh chãng thóc ®Èy ho¹t ®éng §«ng - T©y, miÒn §«ng cÇn ®­a nh÷ng h¹ng môc tèt nhÊt, kü thuËt tèt nhÊt ®Ó chi viÖn cho miÒn T©y. Cßn miÒn T©y còng l¸y nh÷ng ®iÒu kiÖn tèt nhÊt ®Ó phèi hîp víi sù chi viÖn cña miÒn §«ng, hai miÒn ph¶i hîp t¸c víi nhau. MiÒnT©y ph¶i tËp trung nguån vèn cã h¹n, lùa chän chÝnh x¸c c¸c ngµnh nghÒ chñ ®¹o ®Ó ph¸t triÓn, x©y dùng c¸c ®iÓm t¨ng tr­ëng kinh tÕ. GÇn ®©y, §¶ng vµ chÝnh phñ Trung Quèc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p thÓ hiÖn sù quan t©m ®ång ®Òu gi÷a tÊt c¶ c¸c vïng ph¸t triÓn kinh tÕ, coi ®©y lµ "mét träng ®iÓm cña c«ng t¸c kinh tÕ", lµ mét chiÕn l­îc lín, mét suy tÝnh lín trong sù ph¸t triÓn cña toµn quèc" VÊn ®Ò ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t¹i c¸c vïng cña Trung Quèc cã nhiÒu thµnh c«ng. Tõ qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña Trung Quèc chóng ta cã thÓ rót ra nh÷ng bµi häc bæ Ých cho ViÖt Nam trong thêi gian tíi nh­ sau: Mét lµ, trong c¸c vïng, n­íc nµy ®Òu khÝch lÖ tèi ®a truyÒn thèng tiÕt kiÖm cña ng­êi d©n ¸ §«ng ®Ó n©ng cao tû lÖ tiÕt kiÖm cña céng ®ång d©n c­. Hai lµ, chÝnh phñ n­íc nµy ®Òu cè g¾ng tiÕt kiÖm c¸c kho¶n chi kh«ng cÇn thiÕt ®Ó ­u tiªn tËp trung vèn cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Ba lµ, chÝnh phñ Trung Quèc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tËp ®oµn kinh tÕ ®­îc nh÷ng ­u ®·i vÒ vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ viÖc h×nh thµnh c¸c khu chÕ xuÊt ®· cã t¸c dông nh­ ®Çu tµu kÐo c¸c vïng kh¸c ph¸t triÓn. Bèn lµ, n­íc nµy ®Òu ­u tiªn ph¸t triÓn gi¸o dôc ®Ó tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc. Hä coi träng viÖc khai th¸c hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc , lµ ch×a khãa ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ®Êt n­íc. §iÒu ®Æc biÖt lµ hä coi tµi nguyªn trÝ tuÖ con ng­êi lµ v« h¹n nh»m kh«i phôc sù h÷u h¹n cña tµi nguyªn thiªn nhiªn. N¨m lµ, n­íc nµy ®Òu ®Ò cao vai trß cña chÝnh phñ trong viÖc t¹o ra m«i tr­êng ph¸p lý vµ nh÷ng c«ng cô cÇn thiÕt ®Ó ®iÒu chØnh, dÉn d¾t c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ theo chiÕn l­îc ph¸t triÓt kinh tÕ chung cña ®Êt n­íc. S¸u lµ, ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng vµ c¸c trung gian tµi chÝnh kh¸ nhanh nh¹y vµ h÷u hiÖu trong qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn. B¶y lµ, hä khÝch lÖ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá m¹nh d¹n bá vèn ®Çu t­, t¸i ®Çu t­ lîi nhuËn, coi sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa nh­ lµ ®éng lùc th«i thóc nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng. T¸m lµ, hä s½n sµng ­u tiªn ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp míi, t×m mäi c¸ch khÝch lÖ c¸c doanh nghiÖp dµnh lÊy ®Ønh cao trong lÜnh vùc míi mÎ ®ã. ChÝn lµ, chÝnh s¸ch tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ h­íng nÒn kinh tÕ trong n­íc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· gióp cho hä giµnh lÊy thÞ tr­êng míi, t¹o ®µ cho nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. M­êi lµ, hä biÕt c©n ®èi mét c¸ch h÷u hiÖu gi÷a luång vèn ®Çu t­ trong n­íc víi luång vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 2. NhËt B¶n NhËt B¶n lµ n­íc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kh«ng chØ ë trong khu vùc Ch©u ¸ mµ cßn trªn c¶ thÞ tr­êng quèc tÕ. Kinh tÕ NhËt B¶n v­¬n lªn ®øng thø hai trªn thÕ giíi lµ do cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp mét c¸ch hîp lý. Mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®ã lµ viÖc ph©n vïng ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó tËp trung ®Çu t­ tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cña tõng vïng kh¸c nhau. Kh«ng gièng c¸c n­íc kh¸c, NhËt B¶n cã rÊt Ýt tµi nguyªn thiªn nhiªn. ChÝnh v× vËy, sù kh¸c nhau gi÷a c¸c vïng kinh tÕ cña NhËt kh«ng ph¶i ë tµi nguyªn thiªn nhiªn cung cÊp cho ngµnh c«ng nghiÖp mµ lµ vÞ trÝ ®Þa lý, thêi tiÕt... Vµo nh÷ng n¨m 80, ë NhËt B¶n, ng­êi ta chia l·nh thæ quèc gia thµnh 5 vïng. Ngµy nay, c¨n cø vµo yªu cÇu ph¸t triÓn ngµnh , ng­êi ta ph©n chia ra vïng phÝa B¾c (6 th¸ng trong n¨m cã tuyÕt) vµ vïng phÝa Nam ®Ó ph¸t triÓn vµ tæ chøc l·nh thæ c«ng nghiÖp. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t¹i c¸c vïng kinh tÕ cña NhËt B¶n cã sù kh¸c nhau ë mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn: Trong thêi kú kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh, khi thÞ tr­êng ch­a ph¸t triÓn cÇn ph¶i hoµn thiÖn vµ bæ xung vÒ thÓ chÕ. ChÝnh s¸ch ®ã trong thêi kú nµy kh«ng ph¶i chØ ®Èy m¹nh tõng ngµnh c«ng nghiÖp víi môc ®Ých b¶o hé nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp non trÎ, mµ cÇn coi träng viÖc hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng, chÕ ®é ph¸p lý nh»m hiÖn ®¹i ho¸, cao ®é ho¸ toµn bé c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp. VÝ dô: Sau chiÕn tranh ngµnh c¬ khÝ NhËt B¶n cã quy m« nhá, thiÕt bÞ l¹c hËu, n¨ng suÊt thÊp h¬n nhiÒu so víi Mü. V× thÕ, chÝnh phñ NhËt B¶n ®· chó träng sím hoµn thiÖn c¬ së h¹ tÇng trong c¸c ngµnh th«ng tin, vËn t¶i... Ngoµi ra, b¶o ®¶m c¶ viÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu víi gi¸ rÎ, æn ®Þnh, t¨ng c­êng ®­a kü thuËt tõ n­íc ngoµi vµo, hç trî cho viÖc nghiªn cøu thö nghiÖm, cung cÊp vèn nhµ n­íc vµ c¸c biÖn ph¸p gi¶m thuÕ, thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ c¸c thiÕt bÞ, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ c¸c ho¹t ®éng tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i..., ho¹ch ®Þnh c¸c tiªu chuÈn c«ng nghiÖp Trong thêi k× nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· ph¸t triÓn ë mét møc ®é nµo ®ã cÇn thiÕt ph¶i chØnh ®èn vÒ mÆt thÓ chÕ ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh tõ c¸i gäi lµ “thÊt b¹i cña thÞ tr­êng” . ChÝnh s¸ch cho thêi kú nµy kh«ng chØ lµ chÝnh s¸ch tæ chøc c«ng nghiÖp, ®­îc coi lµ ®èi s¸ch ®éc quyÒn hay ®èi s¸ch tµi phiÖt, mµ quan träng lµ chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh c¬ cÊu c«ng nghiÖp nh»m tõng b­íc chuyÓn h­íng ho¹t ®éng cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt bÞ suy tho¸i, gi¶m bít sù va ch¹m víi bªn ngoµi. VÝ dô: ngµnh c«ng nghiÖp NhËt B¶n tr­íc ®©y ®· tõng lµ c«ng nghiÖp nay còng bÞ mÊt ®i søc sèng bíi nh÷ng quy chÕ h¹n chÕ nhËp khÈu cña c¸c ­íc kh¸c hoÆc bÞ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®uæi kÞp . MÆt kh¸c ng­êi ta cho r»ng thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ yÕu tè con ng­êi trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt suy tho¸i nµy cã ®Æc tÝnh kÜ thuËt riªng cña tõng ngµnh nªn khi s¶n l­îng gi¶m vµ trë nªn kh«ng cÇn thiÕt th× kh«ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn sang ngµnh s¶n xuÊt kh¸c. V× vËy, ®Ó h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p n¶y sinh, tèt h¬n lµ thu nhá quy m« s¶n xuÊt mét c¸ch cã khoa häc, theo tõng giai ®o¹n phï hîp víi tèc ®é chuyÓn ®æi. ChÝnh v× thÕ, ®èi víi ngµnh s¶n xuÊt suy tho¸i nh­ vËy, chÝnh phñ NhËt B¶n ®· xóc tiÕn nhanh viÖc xo¸ bá chóng th«ng qua sù liªn kÕt gi÷a cacten bÞ khñng ho¶ng víi sù trî gióp vèn cña chÝnh phñ. Trong thêi kú nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· ph¸t triÓn chÝn muåi, cÇn ph¶i ®iÒu tiÕt c¸i gäi lµ “yÕu tè bªn ngoµi” n»m ngoµi ®èi t­îng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­: b¶o vÖ m«i tr­êng, b¶o hé ng­êi tiªu dïng... ChÝnh s¸ch thêi kú nµy kh«ng chØ lµ nh÷ng quy chÕ ®¬n gi¶n mµ cÇn nh÷ng ph­¬ng s¸ch ®Ó “néi bé ho¸” nh»m ®­a ra nh÷ng “yÕu tè bªn ngoµi” nµy vµo c¬ chÕ thÞ tr­êng. VÒ vÊn ®Ò nµy, khi muèn ®¸nh gi¸ chÝnh s¸ch cho dï lµ nh÷ng tr­êng hîp tho¸ng nh×n gièng nhau hay t­¬ng tù th× ph¶i xem xÐt cô thÓ ë tõng n¬i, tõng thêi kú. VÝ dô: Ngay c¸ch xö lý chÝnh s¸ch víi ngµnh chÕ t¹o « t«, mét ngµnh s¶n xuÊt then chèt, tiªu biÓu cña NhËt B¶n th× chÝnh s¸ch b¶o hé ®· thµnh c«ng trong thêi kú sau chiÕn tranh khi c¸c h·ng chÕ t¹o trong n­íc non yÕu. Sau khi c¸c h·ng nµy ®· ph¸t triÓn lªn h¬n mét møc th× lóc ®ã nhanh chãng thùc hiÖn tù do ho¸. ChÝnh s¸ch nµy ®­îc coi lµ hiÖu qu¶ khi ®· cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ. Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n, mét n­íc ®· ®¹t tíi sù ph¸t triÓn thÇn kú kh«ng thÓ bª nguyªn xi ¸p dông cho c¸c n­íc cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c nhau hay ë vµo thêi kú cã bèi c¶nh quèc tÕ kh¸c nhau. Bëi v× b¶n th©n NhËt B¶n tr­íc ®©y còng kh«ng ¸p dông nguyªn xi kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ph¸t triÓn mµ cã sù c¶i tiÕn cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña NhËt B¶n. Còng nh­ vËy, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cÇn ý kiÕn t­ vÊn thùc tÕ h¬n, cã kinh nghiÖm trªn c¬ së nh÷ng kinh nghiÖm cña NhËt B¶n vµ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn kh¸c. Tõ ®ã t×m ra gi¶i ph¸p phï hîp víi t×nh h×nh cña n­íc m×nh. ViÖt Nam còng lµ mét n­íc ph¸t triÓn. Tõ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm cña NhËt B¶n chóng ta cã thÓ phÇn nµo cã ®­îc kinh nghiÖm riªng cña m×nh trong vÊn ®Ò ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña c¶ n­íc nãi chung vµ cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé nãi riªng. B¶ng 2: C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp NhËt B¶n xÐt theo lo¹i hµng ho¸, dÞch vô, yÕu tè s¶n xuÊt. Giai ®o¹n ®Çu Giai ®o¹n ph¸t triÓn Giai ®o¹n quèc tÕ ho¸ - Hµng ho¸ - dÞch vô - Hµng ho¸ TLSX - Hµng hãa trung gian KhuyÕn khÝch nhËp khÈu. Thu thuÕ quan theo tû lÖ. CÊm nhËp trªn nguyªn t¾c Nghiªn cøu cã chän läc. Lùa chän ch­¬ng tr×nh theo møc ®é quan träng cña ngµnh s¶n xuÊt. Lùa chän kh¶ n¨ng c¹nh tranh . Tù do ho¸. Tù do ho¸. Tù do ho¸. YÕu tè s¶n xuÊt. T­ b¶n Kü thuËt - c«ng nghÖ. Lao ®éng §Êt ®ai Lùa chän T¨ng c­êng ®­a vµo VÒ nguyªn t¾c kh«ng cho di chuyÓn. VÒ nguyªn t¾c kh«ng cho giao dÞch. T¨ng c­êng quy chÕ, d©n téc ho¸. §­a vµo cã chän läc. VÒ nguyªn t¾c cÊm di chuyÓn. VÒ nguyªn t¾c tù do ho¸ th­¬ng m¹i Tù do ho¸ kh«ng hoµn toµn. Tù do ho¸. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé I. T×nh h×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ là một vùng kinh tế lớn của cả nước trên tất cả các lĩnh vực : công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ. Sau gần 20 năm qua những kết quả đạt được về kinh._.©m khai th¸c nh÷ng nguån vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cÇn: Víi nguån vèn bªn trong: TiÕp tôc khuyÕn khÝch, thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ vµ t¨ng thu cho ng©n s¸ch, h¹n chÕ tèi ®a sù thÊt tho¸t cña c¸c nguån thu, ®ång thêi nghiªn cøu s¾p xÕp bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc, nh»m gi¶m tíi møc cã thÓ ®­îc nh÷ng chi phÝ cho hµnh chÝnh sù nghiÖp, quèc phßng... ®Ó t¨ng ®Çu t­ cho x©y dùng c¬ b¶n vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng. Sö dông nh÷ng h×nh thøc tÝn dông vµ møc l·i suÊt hîp lý nh»m huy ®éng vèn nhµn rçi cña mäi tÇng líp nh©n d©n ®Ó ®¸p øng phÇn nµo yªu cÇu vÒ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. TiÕp tôc ®éng viªn nh©n d©n gãp vèn vµ søc lao ®éng x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh chung phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Víi nguån vèn bªn ngoµi TiÕp tôc ­u tiªn vµ ph¸t triÓn tû lÖ vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc t­¬ng xøng víi vÞ trÝ vµ ®ãng gãp cña vïng KTT§ B¾c Bé víi sù ph¸t triÓn chung cña c¶ nÒn kinh tÕ. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu ®ã, ngoµi t×m mäi gi¶i ph¸p t¨ng ng©n s¸ch cÇn ®iÒu chØnh tû lÖ ®Çu t­ gi÷a c¸c “cùc” ph¸t triÓn víi c¸c vïng l·nh thæ, nhÊt lµ ®èi víi vïng KTT§ B¾c Bé. L­îng vèn ®Çu t­ th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n cÇn ®­îc chó träng ®Çu t­ cho sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ vµ s¶n xuÊt kinh doanh. Bªn c¹nh nguån huy ®éng tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, vèn bªn ngoµi gåm vèn cña chñ ®Çu t­ ë c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, vèn cña c¸c tÇng líp d©n c­ ë c¸c trung t©m kinh tÕ - x· héi lín, vèn cña c¸c ViÖt kiÒu yªu n­íc, nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, vèn viÖn trî ODA... §Ó sö dông cã hiÖu qu¶ cÇn: T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ ®Ó tuyªn truyÒn lîi thÕ so s¸nh, nh÷ng tiÒm n¨ng thiªn nhiªn vµ nh÷ng c¬ héi kinh doanh víi nh÷ng ®èi t¸c ®Çu t­ bªn ngoµi. Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng. Tr­íc hÕt lµ t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Chó träng sö dông cã hiÖu qu¶ mäi nguån vèn huy ®éng ®­îc, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng nguån vèn ®Ó t¹o lËp m«i tr­êng ®Çu t­, víi nh÷ng nguån vèn ®­îc sö dông th«ng qua ch­¬ng tr×nh, dù ¸n. C¸c tØnh thuéc vïng KTT§ B¾c Bé ph¶i cã quy ho¹ch kªu gäi vèn FDI ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt, trong ®ã quy ®Þnh cô thÓ c¸c lÜnh vùc khuyÕn khÝch ®Çu t­ gåm: ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt, ®Çu t­ x©y dùng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ®Çu t­ mét sè c«ng tr×nh võa vµ nhá thuéc kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi. TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ (m«i tr­êng ph¸p lý, kÕt cÊu h¹ tÇng, ®éi ngò nhµ doanh nghiÖp... ) vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch (chÝnh s¸ch thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch tÝn dông... ) theo h­íng t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c chñ thÓ bá vèn ®Çu t­ s¶n xuÊt - kinh doanh. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé XuÊt ph¸t tõ môc tiªu, ph­¬ng h­íng ®· ®­îc ®Æt ra trong quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña vïng KTT§ B¾c Bé nãi chung vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp vïng nãi riªng trong thêi gian tíi (giai ®o¹n 2005 - 2010) còng nh­ tõ thùc tr¹ng vÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp xÐt trªn c¸c gãc ®é kh¸c nhau nh­ ®· ph©n tÝch trong ch­¬ng II, em xin nªu lªn mét sè gi¶i ph¸p tÝch cùc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng. §Ó tõ ®ã gãp phÇn t¨ng møc ®ãng gãp vµo GDP ngµnh c«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña vïng, t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ cho sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña c¶ n­íc. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi phôc vô cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi cã mét vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mçi vïng l·nh thæ, mçi quèc gia... Nã lµ c¬ së ®Ó chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt tù nhiªn, tù cung tù cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸, h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi yªu cÇu cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Sù ph¸t triÓn cña kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi cßn lµ c¬ së ®Ó giao l­u kinh tÕ - v¨n ho¸ - x· héi gi÷a c¸c vïng l·nh thæ. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng lµ mét trong m­êi ch­¬ng tr×nh kinh tÕ lín cña quèc gia. Nh÷ng n¨m võa qua, do sù ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é kh¸ nhanh vµ yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, kÕt cÊu h¹ tÇng cña vïng KTT§ B¾c Bé ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ. Nh­ trong thùc tr¹ng vÒ ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, chóng ta ®· th©ý ®­îc trong giai ®o¹n 2000-2004, ®Çu t­ trong lÜnh vùc nµy cña vïng ®· ®­îc quan t©m kh¸ nhiÒu. Vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vÒ h¹ tÇng kü thuËt, h¹ tÇng x· héi lµ kh¸ cao. Tõ ®ã gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo vïng nµy. Tuy nhiªn, c¬ së h¹ tÇng cña vïng vÉn cßn mét sè tån t¹i. ë nhiÒu n¬i, c¬ së vËt chÊt kü thuËt bÞ xuèng cÊp nghiªm träng ®Æc biÖt lµ m¹ng l­íi giao th«ng vËn t¶i. HÖ thèng cung cÊp n­íc t¹i c¸c ®« thÞ ch­a ®­îc hoµn thiÖn ®ång bé, vÉn x¶y ra t×nh tr¹ng thiÕu n­íc sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt t¹i c¸ctahnfh phè lín. C¬ së h¹ tÇng ®­îc ®Çu t­ ch­a ®ång ®Òu gi÷a c¸c tØnh trong vïng nh­ míi chØ tËp trung ®Çu t­ t¹i c¸c tØnh, thµnh phè lín, hay c¸c trung t©m ®« thÞ, Ýt chó ý x©y dùng t¹i c¸c tØnh míi ph¸t triÓn nh­ H¶i D­¬ng, B¾c Ninh...H¹ t©ng x· héi ®· b­íc ®Çu ®­îc chó ý nh­ng ch­a thùc sù ®­îc quan t©m ®óng møc vµ ®Çy ®ñ. §iÒu nµy ®Æt ra cho vïng lµ muèn huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ph¶i nhanh chãng x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ l­u th«ng hµng ho¸ gi÷a c¸c vïng. C¬ së h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi hiÖn ®¹i lµ c¬ së thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn nhanh, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, gãp phÇn t¨ng thu nhËp vµ tõng b­íc c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, n©ng cao d©n trÝ vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy sÏ trë thµnh nh÷ng tiÒn ®Ò ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë giai ®o¹n tiÕp theo. Chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc phôc vô s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Nh­ trong thùc tr¹ng ®· ®Ò cËp, t×nh h×nh nguån nh©n lùc trong ngµnh c«ng nghiÖp cña vïng KTT§ B¾c Bé cã ®­îc quan t©m. ChÊt l­îng lao ®éng trùc tiÕp còng nh­ ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n lý ®Òu cao h¬n c¸c vïng kh¸c trªn c¶ n­íc. Tuy nhiªn, vÉn cßn tån t¹i mét sè bÊt cËp nh­: lao ®éng mÆc dï cã kü thuËt cao nh­ng ch­a thùc sù ®¸p øng nhu cÇu cña ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt khi ngµnh c«ng nghiÖp kü thuËt cao ®ang chiÕm ­u thÕ, c¬ cÊu lao ®éng ®µo t¹o theo ngµnh nghÒ ch­a phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp thùc tÕ, lao ®éng lµm kh«ng ®óng ngµnh nghÒ ®­îc ®µo t¹o, t×nh tr¹ng thõa thÇy thiÕu thî... ChÝnh v× vËy, chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ mét viÖc lµm cùc kú quan träng vµ cÊp b¸ch kh«ng chØ ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp mµ cña c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung. Sau khi luËn chøng, x¸c ®Þnh nguån nh©n lùc cã thÓ huy ®éng ®Ó cung cÊp cho viÖc x©y dùng vµ vËn hµnh s¶n xuÊt th× gi¶i ph¸p cung cÊp hîp lý, ®óng yªu cÇu nguån nh©n lùc lµ rÊt cÇn thiÕt. VÊn ®Ò ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cÇn hiÓu lµ bao gåm c¶ ®µo t¹o, sö dông vµ t¸i ®µo t¹o. §µo t¹o nguån nh©n lùc: Trong qu¸ tr×nh hay c¶ tr­íc giai ®o¹n x©y dùng c¬ së s¶n xuÊt, cÇn quan t©m vÊn ®Ò ®µo t¹o. X¸c ®Þnh ®­îc lùc l­îng lao ®éng cÇn ®µo t¹o theo ngµnh nghÒ, sè l­îng, chÊt l­îng, tr×nh ®é tiÕp thu c«ng nghÖ míi, tr×nh ®é ngo¹i ng÷. RÊt cÇn thiÕt chó ý tíi tû lÖ hîp lý gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng sau víi nhau: lao ®éng cã tay nghÒ cao, lao ®éng cã chuyªn m«n, lao ®éng chuyªn s©u vµ lao ®éng lµm thî. CÇn ph¶i ®µo t¹o theo yªu cÇu cña c¬ së s¶n xuÊt vµ cña c¶ khu, côm, ®iÓm ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng. Sö dông nguån nh©n lùc: CÇn kh¾c phôc t×nh tr¹ng lao ®éng kh«ng ®­îc lµm ®óng chuyªn m«n, ngµnh nghÒ ®· ®­îc ®µo t¹o. HÕt søc tr¸nh t×nh tr¹ng bè trÝ ng­êi lao ®éng tr¸i ngµnh nghÒ ®­îc ®µo t¹o. VÊn ®Ò t¸i ®µo t¹o hoÆc ®µo t¹o l¹i: CÇn ®­îc quan t©m ®óng møc, ®óng thêi ®iÓm ®èi víi ng­êi lao ®éng sao cho kh«ng qu¸ muén ®èi víi hä. NÕu sè l­îng lao ®éng bè trÝ tr¸i ngµnh nghÒ hay sè lao ®éng cã th©m niªn cao cµng nhiÒu th× viÖc t¸i ®µo t¹o l¹i cµng ®­îc quan t©m sím h¬n vµ cã kÕ ho¹ch chi tiÕt h¬n. Cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ thÓ hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia, lµ c¬ së quyÕt ®Þnh thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu - n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. Nh÷ng n¨m võa qua, nÒn kinh tÕ cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé nãi chung vµ ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, chøng tá chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ngµy cµng ®­îc chó träng. Tuy nhiªn, vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp trong ®Çu t­. V× vËy, x©y dùng chÝnh s¸ch ®Çu t­ hîp lý cã ý nghÜa quan träng ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn kinh tÕ vïng. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ ph¶i phï hîp víi vÞ trÝ chiÕn l­îc vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, an ninh quèc phßng, phï hîp víi sù ®ãng gãp cña vïng trong tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tiÕp tôc t¨ng tû träng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cho vïng. L­îng vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc cÇn ®­îc ­u tiªn cho kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi nh­: ®­êng giao th«ng, ®iÖn, n­íc, th«ng tin liªn l¹c... CÇn chó ý l­îng vèn ®Çu t­ “®ñ tÇm” ®Ó t¹o ra ®­îc hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ - x· héi hiÖn ®¹i, bÒn v÷ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, l©u dµi. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ cho vïng ph¶i ®¶m b¶o ph¸t huy tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña vïng, g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, c©n ®èi vµ bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ. Nhanh chãng kh¾c phôc quan ®iÓm chó träng khai th¸c tiÒm n¨ng tù nhiªn, h­íng ®Çu t­ chuyÓn sang võa kÕt hîp khai th¸c vµ ®Çu t­ t¸i t¹o nh»m duy tr× tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña vïng, ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cao trong c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm trªn ®Þa bµn vµ g¾n liÒn víi viÖc ph¸t triÓn mét nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Chó träng h­íng ®Çu t­ theo c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n nh­ng trªn c¬ së rµ so¸t vµ thÈm ®Þnh chÆt chÏ, chØ ®Çu t­ cho dù ¸n cã c¬ së khoa häc, thiÕt thùc vµ cã t¸c dông lan truyÒn, kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña c¶ vïng. H¹n chÕ tèi ®a t×nh tr¹ng l¹m ph¸t dù ¸n nh»m tËp trung vèn ®Çu t­ cho ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®· ®­îc phª duyÖt, t¹o ra sù t¸c ®éng cã hiÖu lùc cña viÖc ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng. ViÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ cÇn ­u tiªn cho khoa häc vµ c«ng nghÖ. §ång thêi lµm tèt c«ng t¸c h­íng dÉn triÓn khai thùc hiÖn. §©y lµ kh©u rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Thùc hiÖn tËp trung ®Çu t­ “®ñ ®é”, ®óng tiÕn ®é, døt ®iÓm c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n quan träng. Trªn c¬ së ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña vïng gãp phÇn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. TiÕp tôc ­u tiªn ®Çu t­ cho c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh cña vïng. Nh­ng ®ång thêi chó träng h­íng ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh võa vµ nhá, cã t¸c dông phôc vô trùc tiÕp s¶n xuÊt Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­. Vèn lµ yÕu tè rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh ®Çu t­, ®Æc biÖt trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. T×nh h×nh thùc hiÖn vèn ®Çu t­ cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé cho thÊy, c¸c nguån vèn tËp trung cho ngµnh c«ng nghiÖp ngµy cµng ®a d¹ng vµ quy m« vèn t¨ng nhanh. Do ®ã nÕu kh«ng cã c¬ chÕ qu¶n lý vèn hîp lý sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng sö dông vèn kh«ng hiÖu qu¶ vµ ®Çu t­ kh«ng theo ®óng quy ho¹ch ph¸t triÓn cña vïng. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa th× c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­ theo c¬ chÕ “quan liªu” bao cÊp còng ph¶i thay ®æi cho phï hîp víi c¬ chÕ kinh tÕ míi lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan. Nh­ng thùc tÕ cho thÊy, c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­ ë vïng KTT§ B¾c Bé chñ yÕu tËp trung vµ nguån vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc cßn ë c¸c kªnh huy ®éng vµ sö dông vèn ®Çu t­ ngoµi ng©n s¸ch hÇu nh­ ch­a cã c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­. Nh­ng ®¸ng chó ý lµ c¶ ®èi víi nguån vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch cho c¸c tØnh th«ng qua ch­¬ng tr×nh, dù ¸n th× c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ nh­: viÖc qu¶n lý ®Çu t­ th«ng qua nhiÒu ®Çu mèi, viÖc thÈm ®Þnh, qu¶n lý, gi¸m s¸t c¸c b­íc ph¸t triÓn cña ch­¬ng tr×nh dù ¸n ch­a chÆt chÏ ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, gãp phÇn t¨ng tû lÖ thÊt tho¸t vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nµh n­íc. §Ó qu¶n lý vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶, t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh thu hót vèn ®Çu t­ ë c¸c giai ®o¹n tiÕp theo, c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­ vïng cÇn cã nh÷ng ph­¬ng h­íng sau ®©y: X©y dùng vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vèn ®Çu t­ thèng nhÊt gi÷a c¸c Bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng. Chó träng nghiªn cøu, lµm râ môc ®Ých vµ tÝnh chÊt cña nh÷ng ch­¬ng tr×nh, dù ¸n nh»m qu¶n lý tËp trung vµ thu gän c¸c dù ¸n cã cïng tÝnh chÊt vµo mét ®Çu mèi qu¶n lý chÆt chÏ vèn ®Çu t­. Riªng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n cña nhµ n­íc cÇn qu¶n lý chÆt chÏ tiÕn tr×nh ®Çu t­. TuyÖt ®èi kh«ng cÊp vèn ®Çu t­ víi nh÷ng ch­¬ng tr×nh, dù ¸n mµ hiÖu qu¶ t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng kh«ng hoÆc ch­a lín nh»m tËp trung vèn ®Çu t­ thùc hiÖn døt ®iÓm c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n cã ý nghÜa lín víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ vïng. Cñng cè vµ kiÖn toµn c¸c c¬ quan chøc n¨ng liªn quan ®Õn viÖc ph©n bæ vµ sö dông vèn ®Çu t­ nh»m thùc hiÖn tèt nhiÖm vô ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ®Çu t­, cÊp ph¸t vµ qu¶n lý c¸c nhiÖm vô ®Çu t­, quyÕt to¸n c«ng tr×nh vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã cÇn n©ng cao n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸c chuyªn gia ë c¸c c¬ quan chøc n¨ng, ®ång thêi quy ®Þnh râ nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm cña tõng c¸ nh©n, c¬ quan. Tham gia x©y dùng, thÈm ®Þnh vµ xÐt duyÖt dù ¸n. Nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng nhiÒu kh©u trung gian lµ c¬ së g©y nªn t×nh tr¹ng ph©n t¸n vµ thÊt tho¸t vèn th× toµn bé l­îng vèn ®· cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n thuéc ®Þa ph­¬ng nµo nªn giao cho ®Þa ph­¬ng ®ã qu¶n lý, gi¸m s¸t, ph©n bæ vµ sö dông theo dù ¸n ®Çu t­ ®· ®­îc c¸c Bé, ngµnh h÷u quan thÈm ®Þnh sÏ cã hiÖu qu¶ h¬n. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra ®èi víi c¸c ch­¬ng tr×nh dù ¸n. Gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh thùc hiÖn quyÕt to¸n vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n, nhÊt lµ c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia vµ c¸c ch­¬ng tr×nh quan träng. Thanh tra kÞp thêi vµ xö lý nghiªm kh¾c víi nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m nguyªn t¾c tµi chÝnh, tham « vµ lµm l·ng phÝ vèn ®Çu t­. §Ó thùc hiÖn tèt chøc n¨ng gi¸m s¸t, kiÓm tra vµ thanh tra cÇn th­êng xuyªn n©ng cao n¨ng lùc tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho c¸n bé thanh tra vµ c¸n bé l·nh ®¹o ë c¸c cÊp c¬ së. §ång thêi tuyÓn dông mét ®éi ngò c¸n bé cã t©m cã ®øc vµ phÈm chÊt c¸ch m¹ng , v× sù nghiÖp x· héi chñ nghÜa, v× sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng. Gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷ tÝch luü vèn, ®Çu t­ vµ t¸i ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. Nh÷ng kinh nghiÖm trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy mÆc dï tÝch tô vµ tËp trung vèn lµ ®iÒu kiÖn cÇn, nh­ng ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu t¨ng tr­ëng nhanh vµ l©u bÒn th× cÇn ph¶i cã quan ®iÓm ®óng ®¾n, nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ, khoa häc, giµu tÝnh kh¶ thi nh»m ®Þnh h­íng, gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a tÝch luü vµ ®Çu t­, t¸i ®Çu t­ c¸c nguån vèn ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ c¶ nÒn kinh tÕ trong tõng thêi k× theo nh÷ng quy ho¹ch nhÊt ®Þnh. §©y lµ mét vÊn ®Ò cùc kú quan träng lu«n lu«n g¾n liÒn chiÕn l­îc tÝch luü vèn vµ sö dông vèn ®óng môc ®Ých, ®óng n¬i, ®óng chç cÇn vèn, cã kÕ ho¹ch sö dông hiÖu qu¶ vèn ®ã ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, ®ãng gãp tÝch cùc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m tËp trung quan liªu bao cÊp, ë nh÷ng lÜnh vùc nhÊt ®Þnh vµ trong nh÷ng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, chóng ta ch­a cã quy ho¹ch ®Çu t­ vµ t¸i ®Çu t­ ®óng h­íng nªn ®· nÆng vÒ h×nh thøc khiÕn cho mét sè c«ng tr×nh c«ng nghiÖp ®«i khi thu ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp. Chóng ta x©y dùng nhiÒu nhµ m¸y c¬ khÝ ë kh¾p c¸c ®Þa ph­¬ng, hÇu nh­ rÊt nhiÒu huyÖn trong c¶ n­íc ®Òu cã tr¹m m¸y kÐo nh­ng hiÖu qu¶ sö dông rÊt thÊp. §Ó qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trong thêi gian tíi cã hiÖu qu¶ cao, chóng ta cÇn ph¶i ®Èy m¹nh viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vµ t¸i ®Çu t­ lîi nhuËn cÊp vi m« vµ vÜ m«. III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé Chó träng ®Çu t­ ph¸t triÓn ®« thÞ theo chiÒu s©u h¹n chÕ sù ph¸t triÓn å ¹t g©y tæn h¹i cho nÒn kinh tÕ. Ph¸t triÓn ®ång bé hÖ thèng c¸c ®iÓm ®« thÞ tõ Hµ Néi ra Mãng C¸i. Thµnh phè Néi Bµi tuy ®· cã quy ho¹ch nh­ng ch­a nªn triÓn khai ngay mµ lui l¹i ®Õn mét vµi n¨m n÷a. HiÖn ®¹i ho¸ c¸c khu ®« thÞ lín vµ ph¸t triÓn c¸c khu ®« thÞ nhá (cì thÞ trÊn trë xuèng) ë khu vùc n«ng th«n ph¶i ®­îc tiÕn hµnh ®ång thêi. Lµm nh­ vËy míi cã thÓ tËp trung vèn lµm døt ®iÓm, ®ång bé vµ hiÖn ®¹i ho¸ cho c¸c ®« thÞ lín vµ ph¸t triÓn ®« thÞ ë n«ng th«n ®Ó chuyÓn bít mét bé phËn n«ng d©n sang khu vùc c«ng nghiÖp. Qu¶n lÝ nhµ n­íc trong lÜnh vùc quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp vµ quy ho¹ch vïng, l·nh thæ cÇn ®­îc chÆt chÏ h¬n. ChÝnh phñ ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cho c¸c Bé, ngµnh vµ c¸c tØnh, thµnh phè cã liªn quan nhanh chãng triÓn khai quy ho¹ch chi tiÕt mét sè ®èi t­îng quan träng: C¸c thµnh phè : Hµ Néi, H¶i Phßng, Néi Bµi, Hoµ L¹c, H¶i D­¬ng. C¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng huyÕt m¹ch : ®­êng 18, ®­êng cao tèc ch¹y theo h­íng ®­êng 18; ®o¹n ®­êng cao tèc nèi Néi Bµi víi B¾c Ninh; ®­êng 10 tõ Kݪn An (H¶i Phßng) tíi BiÓu Nghi (®­êng 18); c¸c tuyÕn cao tèc tõ Hµ Néi ®i Hoµ L¹c, tõ Hµ Néi ®i phÝa Nam vµ tõ Hµ Néi ®i H¶i Phßng. Khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt. ChÝnh phñ cã kÕ ho¹ch giao cho c¸c tØnh, c¸c Bé ngµnh TW chuÈn bÞ c¸c dù ¸n ®Ó s½n sµng hîp t¸c ®Çu t­ víi n­íc ngoµi (nhÊt lµ c¸c dù ¸n vÒ s¶n xuÊt xi m¨ng, s¾t thÐp, x©y dùng giao th«ng, c«ng tr×nh cÊp tho¸t n­íc ®« thÞ, c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, c¸c trung t©m th­¬ng m¹i vµ dÞck vô nh­ ®· ghi trong quy ho¹ch) Sau khi ®­îc Thñ t­íng chÝnh phñ phª duyÖt, chÝnh phñ th«ng b¸o ph­¬ng ¸n quy ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ - x· héi vïng KTT§ B¾c Bé, quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp. §ång thêi ChÝnh phñ tæ chøc lùc l­îng nghiªn cøu vµ ban hµnh c¸c quy chÕ ®Ó thùc hiÖn quy ho¹ch, trong ®ã ®Æc biÖt lµ c¸c quy chÕ thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, qu¶n lý ®Êt x©y dùng... §ång thêi víi viÖc c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ChÝnh phñ giao cho Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ vµ c¸c Bé ngµnh cã liªn quan x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch phèi hîp gi÷a c¸c Bé , ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó thùc hiÖn ph­¬ng ¸n quy ho¹ch, nhÊt lµ quy ho¹ch giao th«ng . ChÝnh phñ dµnh cho tû lÖ ng©n s¸ch vµ nguån vèn ODA thÝch ®¸ng hµng n¨m ®Ó x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng theo yªu cÇu cña quy ho¹ch ®· ®Þnh. §Ò nghÞ chÝnh phñ cã c¬ cÊu linh ho¹t gióp ChÝnh phñ tæ chøc thùc hiÖn quy ho¹ch. ChÝnh phñ cã thÓ giao cho Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ chñ tr× phèi hîp víi mét sè Bé, ngµnh cã liªn quan nh­ Bé Tµi chÝnh, Bé C«ng nghiÖp, Bé Giao th«ng vËn t¶i, Bé Khoa häc c«ng nghÖ vµ M«i tr­êng, Tæng côc ®Þa chÝnh... ®Ó h×nh thµnh tæ t­ vÊn theo dâi, kiÓm tra, ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn quy ho¹ch ®ång thêi giao tr¸ch nhiÖm cho ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Bé KH - §T nghiªn cøu, t­ vÊn vÒ c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp trªn l·nh thæ cña vïng KTT§ B¾c Bé. §Ó c«ng nghiÖp ë vïng KTT§ B¾c Bé ph¸t triÓn m¹nh, ChÝnh phñ sím ph¶i thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p sau: Qu¶n lý nhËp khÈu chÆt chÏ ®èi víi c¸c s¶n phÈm nh­: c¸c chñng lo¹i thÐp x©y dùng, èng thÐp hµn, « t« du lÞch, xe g¾an m¸y, ruét vµ c¶ chiÕc phÝch n­íc nãng, mòi giµy ®· may sÉn... T¨ng thuÕ nhËp khÈu kÞp thêi víi nh÷ng hµng ho¸ ®æi tõ phi thuÕ quan sang thuÕ quan. Më réng ®Çu thÇu h¹n ng¹ch xuÊt khÈu hµng may mÆc vµo thÞ tr­êng EU. Cho miÔn thuÕ nhËp khÈu c¸c ho¸ chÊt nhuém, trî nhuém, c¸c nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trung gian cho giµy dÐp xuÊt khÈu. Më réng diÖn mÆt hµng cÇn d¸n tem ®Ó chèng nhËp lËu nh­ ®Çu m¸y kÐo ®Õn 15 cv, c«ng t¬ ®iÖn 1 pha, 3 pha; ®éng c¬ ®iÖn ®Õn 30KW §iÒu chØnh thuÕ VAT cho mét sè s¶n phÈm ®ang chÞu møc 10%; cã biÖn ph¸p chèng b¸n ph¸ gÝa... Qu¶ng b¸ quy ho¹ch ph¸t triÓn C¸c tØnh trong vïng KTT§ B¾c Bé cïng c¸c ngµnh TW phèi hîp víi c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó qu¶ng b¸ quy ho¹ch ph¸t triÓn. Cã biÖn ph¸p thèng nhÊt xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi, t×m kiÕm thÞ tr­êng xuÊt khÈu theo quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch cô thÓ; c«ng bè c¸c ®Þnh h­íng vµ danh môc dù ¸n ®Çu t­ ­u tiªn ®Ó thu hót m¹nh h¬n n÷a c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Coi träng viÖc lËp vµ thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi (c¶ hiÖu qu¶ kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr­êng) ph¶i ®­îc coi träng ngay tõ kh©u x©y dùng c¸c dù ¸n quy ho¹ch, thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n vµ tæ chøc thùc hiÖn. Tãm l¹i, ®Ó ®æi míi toµn diÖn vµ ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp , cã ®ù¬c bøt ph¸ m¹nh mÏ c¸c vÊn ®Ò kiÕn nghÞ trªn, c¸c ngµnh vµ c¸c ®Þa ph­¬ng cÇn tiÕp tôc phèi hîp tæ chøc nghiªn cøu vµ sím cã nh÷ng kÕt luËn cô thÓ cho tõng vÊn ®Ò, nh»m ho¹ch ®Þnh ®óng ®¾n c¸c chÝnh s¸ch thiÕt thùc ®Ó ph¸t triÓn vïng KTT§ B¾c Bé. KÕt luËn Tõ thùc tr¹ng ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc vai trß quan träng cña ®Çu t­ ®èi víi s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, t¸c dông thóc ®Èy ngµnh c«ng nghiÖp nãi riªng vµ kinh tÕ - x· héi cña vïng ph¸t triÓn. Nh÷ng kÕt qu¶ ®Çu t­ mµ vïng ®¹t ®­îc kh«ng chØ trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trùc tiÕp mµ cßn c¶ trong nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh­ c¬ së h¹ tÇng, nguån nh©n lùc... Tõ ®ã chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc triÓn väng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng trong nh÷ng n¨m tíi cßn rÊt lín. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®¹t ®­îc vÉn cßn nh÷ng tån t¹i cÇn kh¾c phôc. §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ ®Çu t­ c«ng nghiÖp cao h¬n, ®­a ngµnh c«ng nghiÖp vïng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®øng ®Çu c¶ n­íc cÇn thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p ®ång bé trong lÜnh vùc ®Çu t­ tõ vi m« ®Õn vÜ m«. Nh÷ng gi¶i ph¸p em nªu trªn ®©y ch­a thùc sù ®Çy ®ñ nh­ng em hy väng phÇn nµo gióp cho viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña vïng, gãp phÇn n©ng cao vai trß chñ ®¹o cña vïng KTT§ B¾c Bé ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp còng nh­ nÒn kinh tÕ cña c¶ n­íc. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña thÇy gi¸o TS. Tõ Quang Ph­¬ng, thÇy c« gi¸o bé m«n, b¸c Ph¹m Thanh T©m cïng c¸c c« b¸c t¹i Vô Kinh tÕ ®Þa ph­¬ng vµ L·nh thæ - Bé KH-§T ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy! Phô lôc Phô lôc 1: C¸c khu c«ng nghiÖp ®· cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp ë Vïng KTT§ B¾c Bé ®Õn th¸ng 11/2003. STT Khu CN §Þa ®iÓm DiÖn tÝch (ha) Sè dù ¸n §T trùc tiÕp NN Lao ®éng §Þnh h­íng ph¸t triÓn chñ yÕu. 1 KCN §µi T­ Hµ Néi 40 18 - C«ng nghiÖp s¹ch, c«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghÖ cao 2 KCN Sµi §ång B Hµ Néi 97 13 5337 C«ng nghiÖp nhÑ, c«ng nghÖ cao 3 KCN Daewoo-Hanel Hµ Néi 197 26 - C«ng nghiÖp c¬ khÝ chÝnh x¸c,®iÖn tö,c«ng nghiÖp nhÑ xuÊt khÈu. 4 KCN B¾c Th¨ng Long Hµ Néi 153 34 1354 C«ng nghiÖp ®iÖn tö, ®å ®iÖn gia dông, s¶n phÈm quang häc 5 KCN Nomura H¶i Phßng 164 4 4708 DÖt, may vµ s¶n xuÊt hµng c¬ khÝ tiªu dïng, chÕ biÕn thùc phÈm 6 KCN §×nh Vò H¶i Phßng 130 - 275 C«ng nghiÖp c¬ khÝ, chÕ biÕn thùc phÈm cao cÊp, may mÆc. 7 KCN H¶i Phßng 96 H¶i Phßng 150 1 CN luyÖn kim, c¬ khÝ, tµu thuyÒn,VLXD, CN läc ho¸ dÇu. 8 KCN §¹i An H¶i D­¬ng 171 CN s¹ch kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn du lÞch 9 KCN Nam S¸ch H¶i D­¬ng 63 6 C«ng nghiÖp s¹ch, c«ng nghiÖp nhÑ 10 KCN Phóc §iÒn H¶i D­¬ng 87 11 KCN Phè Nèi H­ng Yªn 95 9 12 KCN B¾c Phó C¸t Hµ T©y 327 4 1000 CN s¹ch, c«ng nghÖ cao, ®iÖn tö, c¬ khÝ 13 KCN Tiªn S¬n B¾c Ninh 135 2 850 C«ng nghiÖp c¬ khÝ, ®iÖn tö, c«ng nghiÖp nhÑ. 14 KCN QuÕ Vâ B¾c Ninh 312 6000 CN nhÑ, c«ng nghÖ cao 15 KCN Kim Hoa VÜnh Phóc 50 CN c¬ khÝ, l¾p r¸p « t«, xe m¸y, may mÆc, chÕ biÕn LT, d­îc phÈm 16 KCN §«ng TriÒu Qu¶ng Ninh 450 CN c¬ khÝ, may mÆc 17 KCN C¸i L©n Qu¶ng Ninh 210 CN luyÖn kim, c¬ khÝ nÆng, VLXD, dÖt, may mÆc, ®iÖn, ®iÖn l¹nh Nguån: Quy ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ-x· héi vïng KTT§ B¾c Bé thêi kú 1997-2010- Bé KH-§T Phô lôc 2: Mét sè dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®­îc ­u tiªn vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé giai ®o¹n 2000-2005 STT Tªn dù ¸n §Þa ®iÓm Quy m« M« t¶ t×nh tr¹ng Môc tiªu c¬ b¶n H­íng ­u tiªn vµ nhiÖm vô ph¶i lµm tr­íc 1 C¶i t¹o vµ x©y míi c¸c nhµ m¸y xi m¨ng H¶i H­ng H¶i Phßng Qu¶ng Ninh 8 – 9 triÖu tÊn N/M Hoµng Th¹ch sÏ t¨ng gÊp ®«i X/d 5 nhµ m¸y míi: +HP 1 tr tÊn x 1 +QN 1,4 tr tÊn x 2 +HN 1,6 tr tÊn x 1 §Ó ®¹t ®­îc tæng s¶n l­îng xi m¨ng 7,5 tr – 8 tr tÊn. - LËp c¸c dù ¸n gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - ChuÈn bÞ mÆt b»ng vµ kÕt cÊu h¹ tÇng - ChuÈn bÞ lùc l­îng lao ®éng 2 Dù ¸n s¶n xuÊt thÐp H¶i Phßng Qu¶ng Ninh Hµ Néi Trªn 2 triÖu tÊn/n¨m X©y míi c¸c nhµ m¸y: +HP 1 tr T x 1 12 v¹n T x1 +QN 75 v¹n T x 1 +HN 15 v¹n T x 1 §¶m b¶o thÐp x©y dùng vµ c«ng nghiÖp c¬ khÝ. LËp dù ¸n gäi vèn n­íc ngoµi. T¹o mÆt b»ng vµ c¬ së h¹ tÇng. §µo t¹o lùc l­îng lao ®éng kü thuËt. 3 Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp tËp trung HN 7 khu HP 5 khu QN 4 khu HH 1-2 khu HT 2-3 khu 10 – 11 ngh×n ha 6 khu ®· cã ®èi t¸c T¹o ®éng lùc ®Ó t¨ng nhanh CN, t¹o s¶n phÈm mòi nhän, thóc ®Èy CNH-H§H. Thu hót 20 – 25 ngµn lao ®éng. T¹o mÆt b»ng vµ kÕt cÊu h¹ tÇng (®iÖn, n­íc, ®­êng vµ ra, th«ng tin liªn l¹c) ChuÈn bÞ lao ®éng kü thuËt 4 Ch­¬ng tr×nh t¨ng thªm c«ng suÊt c¶ng hµng kh«ng Hµ Néi H¶i Phßng Qu¶ng Ninh §ãn 8-10 triÖu l­ît kh¸ch (PA cao 15-17 triÖu) vµo n¨m 2010 HiÖn chØ cã kh¶ n¨ng ®ãn 1 triÖu l­ît kh¸ch mçi n¨m Më réng giao l­u, t¨ng thu nhËp cho quèc gia(3-5 tû USD) HiÖn ®¹i ho¸ s©n bay Néi Bµi vµ më réng lªn gÊp 8 – 10 lÇn so hiÖn nay; chuÈn bÞ s©n bay míi. N©ng cÊp s©n bay C¸t Bi vµ x©y dùng míi s©n bay ë Qu¶ng Ninh. 5 Ch­¬ng tr×nh t¨ng c«ng suÊt c¶ng biÓn H.Phßng Q.Ninh Th«ng qua thªm 30 – 32 triÖu tÊn hµng ho¸ vµo n¨m 2010 HiÖn míi cã thÓ th«ng qua kho¶ng 8 triÖu tÊn hµng ho¸ mçi n¨m, c¬ së vËt chÊt yÕu kÐm. §¹t c«ng suÊt th«ng qua kho¶ng 40 – 42 triÖu tÊn hµng ho¸ mçi n¨m N©ng cÊp c¶ng H¶i Phßng lªn 7 – 8 tr tÊn. X©y dùng míi c¶ng C¸i L©n15 tr tÊn, HiÖn ®¹i ho¸ kh©u bèc xÕp. 6 Ch­¬ng tr×nh n©ng cÊp, hiÖn ®¹i ho¸ vµ x©y dùng míi c¸c trôc giao th«ng huyÕt m¹ch. HN – HH – HP – QN. HN – HB - QN . HN – HL. N©ng cÊp 700 km ®­êng quèc lé vµ 100 km ®­êng tØnh. §­êng 5 cßn t¾c §­êng 18 xuèng cÊp. §­êng 10 xÊu, nhiÒu phµ CÇn t¶i tuyÕn ®­êng 10 ra khái néi thµnh H¶i Phßng §­êng 5 lªn cÊp I §­êng 18 lªn cÊp III §­êng 10 lªn cÊp III §o¹n HD-PL- §«ng TriÒu lªn cÊp III C¶i tiÕn 30 km ®­êng 10 tõ KiÕn An tíi U«ng BÝ n¬i gÆp ®­êng 18 LËp dù ¸n x©y dùng ®­êng cao tèc 18, HN – Hoµ L¹c... LËp dù ¸n n©ng cÊp ®­êng 10 LËp dù ¸n x©y dùng ®o¹n KiÕn An qua cÇu vÒ U«ng BÝ nèi víi ®­êng 18 7 CÊp vµ tho¸t n­íc ®« thÞ HN HP H¹ Long H¶i D­¬ng B¾c Ninh ThiÕu c«ng tr×nh C¬ së hiÖn cã xuèng cÊp CÊp ®ñ vµ tho¸t n­íc kÞp thêi vÒ mïa m­a M¹ng l­íi chÝnh C«ng tr×nh ®Çu mèi (nhÊt lµ c¸c nhµ m¸y n­íc, c¸c tr¹m b¬m tiªu) 8 Ch­¬ng tr×nh n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc ë tÊt c¶ c¸c tØnh vµ thµnh phè trong vïng TËp trung ®µo t¹o lao ®éng lµnh nghÒ, c¸c nhµ doanh nghiÖp vµ qu¶n lý; n©ng cao d©n trÝ, ®Æc biÖt khu vùc n«ng th«n. ThiÕu lao ®éng cã lü thuËt ®Ó hîp t¸c ®Çu t­. C¸n bé qu¶n lý yÕu kÐm, nhiÒu nhµ doanh nghiÖp ch­a qua ®µo t¹o. ChÊt l­îng gi¸o dôc sót kÐm. 30 v¹n lao ®éng kü thuËt (®iÖn tö, may mÆc, l¾p r¸p « t«, xe m¸y...) §µo t¹o 7 – 8 ngh×n gi¸m ®èc . §µo t¹o l¹i vµ ®µo t¹o míi c¸n bé qu¶n lý. N©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc phæ th«ng. Phæ cËp ®óng thêi h¹n S¾p xÕp l¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, ®µo t¹o l¹i ®éi ngò gi¶ng viªn. H×nh thµnh c¸c trung t©m d¹y nghÒ. §Çu t­ m¹nh cho gi¸o dôc - ®µo t¹o. Nguån: Ch­¬ng tr×nh ­u tiªn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam ®Õn 2010 - Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª. Phô lôc 3: Mét sè môc tiªu chñ yÕu trong quy ho¹ch ®· ®­îc Thñ t­íng ChÝnh phñ phª duyÖt (t¹i QuyÕt ®Þnh sè 677/TTg ngµy 23/8/1997) Môc tiªu Thêi kú 1996 -2000 Thêi kú 2001 - 2005 Thêi kú 2006 – 2010 Møc ®é t¨ng tr­ëng GDP (%) T¨ng tr­ëng GDP c«ng nghiÖp T¨ng tr­ëng GDP x©y dùng T¨ng tr­ëng GDP n«ngnghiÖp T¨ng tr­ëng GDP dÞch vô GDP/®Çu ng­êi (103 ®ång – gi¸ 1994) cña n¨m cuèi giai ®o¹n Kim ng¹ch xuÊt khÈu (106 USD) Tèc ®é t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu(%) Gi¶m tØ lÖ ®ãi nghÌo (%) Tèc ®é t¨ng d©n sè (%) TØ lÖ thÊt nghiÖp (%) 11,45 15,90 15,91 3,93 11,95 4.309 2.609 29,1 - 1,74 6,68 12,95 16,30 15,97 3,81 13,36 7.321 6.725 20,1 - 1,59 5,5 13,87 17,11 16,12 3,57 13,4 13.138 16.812 20,1 - 1,30 4,0 N¨m mèc 2000 2005 2010 C¬ cÊu GDP (%) GDP c«ng nghiÖp GDP x©y dùng GDP n«ng nghiÖp GDP dÞch vô GDP (tû®ång – gi¸ 1994) GDP c«ng nghiÖp GDP x©y dùng GDP n«ng nghiÖp GDP dÞch vô 10. GDP/®Çu ng­êi (USD) 100,00 19,45 13,64 15,87 51,04 13.074 9.169 10.665 34.312 391 100,00 22,5 15,56 10,40 51,54 28.717 19.233 12.887 63.668 665 100,00 25,89 17,16 6,48 50,47 61.253 40.589 15.323 119.390 1194 Nguån: Quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng KTT§ B¾c Bé ®Õn n¨m 2010 - ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn - Bé KH - §T. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ®Çu t­ - Tr­êng §H KTQD - NXB Thèng kª Quy ho¹ch tæng thÓ kinh tÕ - x· héi vïng ph¸t triÓn KTT§ B¾c Bé thêi kú 1997 - 2010 - ViÖn ChiÕn l­îc ph¸t triÓn - Bé KH-§T. Sè liÖu thèng kª 5 n¨m 2000 - 2004 vµ dù b¸o ®Õn n¨m 2010 - Vô Kinh tÕ ®Þa ph­¬ng vµ L·nh thæ - Bé KH-§T. T×nh h×nh thùc hiÖn quy ho¹ch vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vïng KTT§ B¾c Bé n¨m 2003 - ViÖn ChiÕn l­îc ph¸t triÓn- Bé KH-§T. B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c ®Çu t­ n¨m 2004 vµ nhiÖm vô, gi¶i ph¸p träng t©m n¨m 2005 vïng KTT§ B¾c Bé - Vô Kinh tÕ ®Þa ph­¬ng vµ L·nh thæ - Bé KH-§T. B¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vïng KTT§ B¾c Bé - Vô tæng hîp - Bé KH-§T. Niªn gi¸m thèng kª 2003 c¶ n­íc vµ c¸c tØnh, thµnh phè thuéc vïng KTT§ B¾c Bé (Hµ Néi, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, Hµ T©y, VÜnh Phóc, H¶i D­¬ng, B¾c Ninh, H­ng Yªn) §Þa lý kinh tÕ x· héi ViÖt Nam - TS Lª Th«ng - NXB §H S­ ph¹m. Quy ho¹ch, chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh, ch­¬ng tr×nh ­u tiªn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi VN ®Õn 2010 - NXB Thèng kª. Kinh nghiÖm trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña NhËt B¶n - NXB KH-XH. ThÓ chÕ KTTT cã ®Æc s¾c Trung Quèc - NXB KH-XH. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam, B¸o §Çu t­... 13. Trang Web: Môc lôc ._.