Giải pháp hoàn thiện và phát triển thanh toán Quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại các chi nhánh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam trên địa bàn TP.HCM

Tài liệu Giải pháp hoàn thiện và phát triển thanh toán Quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại các chi nhánh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam trên địa bàn TP.HCM: ... Ebook Giải pháp hoàn thiện và phát triển thanh toán Quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại các chi nhánh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam trên địa bàn TP.HCM

pdf99 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1033 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Giải pháp hoàn thiện và phát triển thanh toán Quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ tại các chi nhánh của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam trên địa bàn TP.HCM, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1.Tính thieát thöïc cuûa ñeà taøi 2. Muïc ñích nghieân cöùu. 3. Phöông phaùp nghieân cöùu. 4. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu. 5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi. 6. Cô caáu cuûa luaän vaên. CHÖÔNG 1 THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ VAØ PHÖÔNG THÖÙC TDCT CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1. VAI TROØ CUÛA HOAÏT ÑOÄNG TTQT CUÛA NHTM. 1.1.1. Khaùi nieäm veà TTQT. 1.1.2. Vai troø cuûa TTQT. 1.1.2.1. Vai troø cuûa TTQT trong neàn kinh teá. 1.1.2.2. Vai troø cuûa hoaït ñoäng TTQT ñoái vôùi caùc NHTM. 1.1.3. Caùc phöông thöùc TTQT. 1.1.3.1. Phöông thöùc chuyeån tieàn. 1.1.3.2. Phöông thöùc ghi soå. 1.1.3.3. Phöông thöùc nhôø thu. 1.1.3.4. Phöông thöùc giao chöùng töø nhaän tieàn. 1.1.3.5. Phöông thöùc uûy thaùc mua. 1.2. PHÖÔNG THÖÙC TTQT BAÈNG TDCT. 1.2.1. Cô sôû ra ñôøi cuûa TDCT. 1.2.2. Khaùi nieäm, ñaëc tröng vaø vai troø cuûa phöông thöùc tín duïng chöùng töø. 1.2.2.1. Khaùi nieäm. 1.2.2.2. Ñaëc tröng. 1 1.2.2.3. Vai troø cuûa tín duïng chöùng töø ñoái vôùi ngöôøi XK , ngöôøi NK vaø ngaân haøng. 1.2.3. Khaùi nieäm, noäi dung vaø phaân loaïi thö tín duïng. 1.2.3.1. Khaùi nieäm thö tín duïng (Letter of Credit). 1.2.3.2. Noäi dung cuûa thö tín duïng. 1.2.3.3. Caùc loaïi thö tín duïng. 1.2.3.4. Thö tín duïng coù theå huûy boû (Revocable letter of credit). 1.2.3.5. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû (Irrevocable L/C). 1.2.3.6. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû coù xaùc nhaän (Confirmed irrevocable L/C). 1.2.3.7. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû, mieãn truy ñoøi (Irrevocable without recourse L/C). 1.2.3.8. Caùc loaïi thö tín duïng ñaëc bieät: a. Thö tín duïng chuyeån nhöôïng (Irrevocable transferable L/C). a. Thö tín duïng chuyeån nhöôïng (Irrevocable transferable L/C). b. Thö tín duïng tuaàn hoaøn (Irrevocable revolving L/C). c. Thö tín duïng giaùp löng (Back to back L/C). d. Thö tín duïng ñoái öùng (Recipvocal L/C). e. Thö tín duïng döï phoøng (Stand-by L/C). f. Thö tín duïng ñieàu khoaûn ñoû (Red clause L/C). 1.2.4. Quy trình thanh toaùn theo phöông thöùc TDCT. 1.2.4.1. Caùc beân tham gia trong phöông thöùc TDCT . 1.2.4.2. Quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa caùc ngaân haøng trong phöông thöùc TDCT. 1.2.4.3. Quy trình thanh toaùn theo phöông thöùc TDCT. 1.2.5. Giôùi thieäu UCP. 1.2.5.1 - Khaùi nieäm UCP. 1.2.5.2 – Giôùi thieäi UCP 500. 2 1.2.6. Giôùi thieäu UCP600 . 1.3. Xu höôùng phaùt trieån cuûa vieäc söû duïng phöông thöùc TDCT . KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1. CHÖÔNG 2 2.1. KHAÙI QUAÙT VEÀ NHNo&PTNT VIEÄT NAM VAØ CAÙC CHI NHAÙNH TAÏI TP. HOÀ CHÍ MINH. 2.1.1. Söï ra ñôøi vaø quaù trình phaùt trieån cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam vaø caùc Chi nhaùnh taïi Tp. Hoà Chí Minh. 2.1.1.1. Ngaân haøng No Vieät Nam. 2.1.1.2. Caùc chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM. 2.1.2. Quy trình TTQT baèng phöông thöùc TDCT. 2.1.2.1. Vaên baûn quy ñònh cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam veà quy trình nghieäp vuï thanh toaùn baèng L/C vaø lieân quan ñeán L/C ñang coù hieäu löïc. 2.1.2.2 Nghieäp vuï thanh toaùn NK theo phöông thöùc TDCT. 2.1.2.3. Quy trình thanh toaùn XK baèng phöông thöùc TDCT. 2.2. THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG TTQT ÔÛ CAÙC CHI NHAÙNH NHNo&PTNT VIEÄT NAM TAÏI TP.HCM THEO PHÖÔNG THÖÙC TDCT. 2.2.1. Doanh soá TTQT baèng L/C vaø thò phaàn trong ñòa baøn Tp.HCM cuûa caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN töø naêm 2001 ñeán naêm 2005. 2.2.2. Caùc saûn phaåm vaø thò tröôøng chuû yeáu maø caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN thöïc hieän thanh toaùn baèng phöông thöùc L/C. 2.2.3. Nhöõng tình huoáng thöôøng xaåy ra ruûi ro trong phöông thöùc thanh toaùn baèng TDCT ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. 2.2.3.1 Trong phöông thöùc tín duïng NK. 2.2.3.2 Trong phöông thöùc tín duïng XK. 2.2.4. Ñaùnh giaù chung moät soá keát quaû ñaït ñöôïc trong hoaït ñoäng baèng phöông thöùc TDCT ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM. 2.2.4.1 Ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh. 3 2.2.4.2 Ñoái vôùi caùc khaùch haøng vaø neàn kinh teá. 2.3. NHÖÕNG HAÏN CHEÁ TRONG TTQT BAÈNG PHÖÔNG THÖÙC TDCT TAÏI CAÙC CHI NHAÙNH NHNo&PTNT VN TAÏI TP.HCM VAØ NGUYEÂN NHAÂN TOÀN TAÏI. 2.3.1. Nhöõng haïn cheá cuûa baûn thaân heä thoáng NHNo&PTNTVN. 2.3.1.1. Hoaït ñoäng tieáp thò, khuyeán maõi thu huùt khaùch haøng trong nghieäp vuï TTQT coøn yeáu. 2.3.1.2. Trình ñoä coâng ngheä Ngaân haøng coøn thaáp. 2.3.1.3. NHNo&PTNT VN chöa coù caùc chi nhaùnh ôû nöôùc ngoaøi. 2.3.1.4. NHNo&PTNT Vieät Nam chöa coù chính saùch rieâng veà hoaït ñoäng TTQT ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh thuoäc ñòa baøn ñoâ thò lôùn nhö taïi Tp.HCM. 2.3.1.5. Vöôùng maéc trong quy trình nghieäp vuï thanh toaùn L/C. 2.3.2. Haïn cheá xuaát phaùt ôû caùc chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM. 2.3.2.1 Ñoäi nguõ caùn boä laøm nghieäp vuï TTQT vöøa thieáu, vöøa yeáu. 2.3.2.2 Chöa coù söï ñaàu tö thöïc söï vaøo nghieäp vuï TTQT. 2.3.3. Nhöõng haïn cheá xuaát phaùt töø khaùch haøng. 2.3.3.1 Trình ñoä thöông thaûo trong giao dòch thöông maïi quoác teá cuûa caùc Coâng ty XNK Vieät Nam coøn yeáu. 2.3.3.2 Thöïc löïc taøi chính cuûa doanh nghieäp coøn haïn cheá, hoaït ñoäng kinh doanh chuû yeáu baèng voán vay Ngaân haøng. 2.3.4. Nhöõng khoù khaên khaùch quan khaùc. 2.3.4.1. Veà cô cheá quaûn lyù ngoaïi hoái cuûa NHNN. 2.3.4.2 Nhöõng nguyeân nhaân khaùc. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2. 4 CHÖÔNG 3 3.1. PHÖÔNG HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN HOAÏT ÑOÄNG TTQT CUÛA CAÙC CHI NHAÙNH NHNo&PTNT VN TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM. 3.2. NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP NHAÈM PHAÙT TRIEÅN NGHIEÄP VUÏ TTQT BAÈNG PHÖÔNG THÖÙC TDCT ÔÛ CAÙC CHI NHAÙNH NHNo&PTNT VIEÄT NAM TAÏI TP.HCM. 3.2.1. Giaûi phaùp nhaân söï vaø ñaøo taïo nhaân söï. 3.2.2. Hieän ñaïi hoaù coâng ngheä ngaân haøng, ñaëc bieät laø coâng ngheä öùng duïng vaøo TTQT baèng L/C. 3.2.3. Xaây döïng maïng löôùi khaùch haøng lieân caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM vaø cuõng nhö taïi khu vöïc Mieàn Nam trong lónh vöïc TTQT. 3.2.4. Taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt: 3.2.5. Taêng cöôøng chính saùch khaùch haøng 3.2.6. Ña daïng hoaù caùc loaïi ngoaïi teä trong kinh doanh vaø dòch vuï. 3.3.1. Ñoái vôùi NHNo&PTNT Vieät Nam: 3.3.1.1 – Taêng cöôøng coâng taùc tieáp thò, khuyeán maõi nhaèm thu huùt khaùch haøng trong nghieäp vuï TTQT: 3.3.1.2 - Thaønh laäp caùc chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi: 3.3.1.3 - Coù chính saùch khuyeán khích cuï theå ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh coù nghieäp vuï TTQT phaùt trieån toát nhö ñoái vôùi nghieäp vuï huy ñoäng voán vaø tín duïng. 3.3.1.4 . Hoaøn thieän quy trình thanh toaùn TDCT: 3.3.2. Kieán nghò ñoái vôùi doanh nghieäp hoaït ñoäng kinh doanh XNK: 3.3.2.1 Doanh nghieäp tham gia kinh doanh XNK phaûi coù caùc caùn boä chuyeân traùch veà XNK: 3.3.2.2 Doanh nghieäp XNK phaûi thöôøng xuyeân naâng cao trình ñoä nghieäp vuï veà thanh toaùn TDCT cho caùc caùn boä chuyeân traùch. 5 3.3.2.3 Doanh nghieäp XNK caàn tìm hieåu kyõ veà ñoái taùc XNK 3.3.2.4 Doanh nghieäp XNK caàn naâng cao naêng löïc taøi chính: 3.3.3. Kieán nghò ñoái vôùi NHNN: 3.3.3.1. Giaûm tyû leä döï tröõ baét buoäc: 3.3.3.2. Caàn coù chính saùch ñieàu haønh tyû giaù linh hoaït vaø chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái chaët cheõ, phaûn öùng kòp thôøi vôùi nhöõng bieán ñoäng cuûa thò tröôøng XNK. 3.3.3.3 Caàn ban haønh moät soá vaên baûn phaùp lyù caàn thieát ñieàu chænh hoaït ñoäng TTQTcuõng nhö daàn hoaøn chænh thò tröôøng hoái ñoaùi taïi caùc NHTM. 3.3.4. Kieán nghò ñoái vôùi Chính phuû: 3.3.4.1 Coù chính saùch kinh teá thöông maïi roõ raøng, oån ñònh vaø ñoàng boä. 3.3.4.2 Tieáp tuïc hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng TTQT cuõng nhö trong phöông thöùc thanh toaùn baèng TDCT cuûa caùc NHTM. 3.3.4.3 Xaây döïng chính saùch ñoái ngoaïi hôïp lyù. KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 KEÁT LUAÄN PHUÏ LUÏC SOÁ 1: Sô ñoà toå chöùc NHNo&PTNT & PTNT VN PHUÏ LUÏC SOÁ 2: Thò phaàn huy ñoäng voán cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn Tp.HCM. PHUÏ LUÏC SOÁ 3: Thò phaàn tín duïng cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn Tp.HCM. PHUÏ LUÏC SOÁ 4: Caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM ( ñeán 31/12/2006) PHUÏ LUÏC SOÁ 5: Kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu Vieät Nam qua caùc naêm töø 2000 ñeán 2005. PHUÏ LUÏC SOÁ 5: Muïc tieâu chieán löôïc veà Xuaát nhaäp khaåu cuûa Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO. 6 C¸C Tõ VIÕT T¾T TTQT: thanh toaùn quoác teá. KTÑN: kinh teá ñoái ngoaïi. XNK: xuaát nhaäp khaåu. XK: xuaát khaåu NK: nhaäp khaåu. NHTM: Ngaân haøng thöông maïi. NHNN: Ngaân haøng Nhaø nöôùc. NHNo&PTNT VN: Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân Vieät Nam. TCTD: toå chöùc tín duïng L/C ( letter of credit): thö tín duïng. WTO: World Trading Organization: toå chöùc thöông maïi theá giôùi. ICC: International Chamber of Commerce Commission: Phoøng thöông maïi quoác teá. SWIFT: Society Worlwide Interbank and Financial Telecommunication. Heä thoáng ñieän töû lieân ngaân haøng toaøn caàu. 7 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Tính thieát thöïc cuûa ñeà taøi: Trong nhöõng naêm ñoåi môùi vöøa qua, hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá cuûa nöôùc ta coù nhieàu böôùc thaêng traàm, song xu höôùng chung laø ngaøy caøng hoaøn thieän vaø phaùt trieån. Hoâäi nhaäp Toå chöùc thöông maïi theá giôùi, neàn kinh teá Vieät Nam seõ coù nhieàu cô hoäi nhöng cuõng khoâng ít thaùch thöùc vaø trong ñoù hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá seõ laø moät lónh vöïc nhaïy caûm nhaát, laø caàu noái tröïc tieáp phaûn aùnh töøng böôùc hoaø nhaäp vaø phaùt trieån cuûa caû neàn kinh teá ñaát nöôùc. Theo cuøng vôùi söï phaùt trieån thöông maïi quoác teá laø söï phaùt trieån cuûa hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong ñoù coù Ngaân haøng noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân Vieät Nam. NHNo&PTNT VN laø Ngaân haøng thöông maïi Nhaø nöôùc daãn ñaàu trong caû nöôùc veà maïng löôùi vaø voán töï coù tham gia hoaït ñoäng. Vôùi theá maïnh cuûa mình, NHNo&PTNT VN ñang töøng böôùc chieám lónh ñöôïc thò phaàn lôùn trong moät soá lónh vöïc hoaït ñoäng nhö huy ñoäng voán, tín duïng vaø thanh toaùn trong nöôùc. Tuy nhieân, veà hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá noùi chung vaø thanh toaùn baèng tín duïng chöùng töø noùi rieâng taïi NHNo&PTNT VN coøn nhieàu haïn cheá caû veà maët chaát löôïng cuõng nhö doanh soá hoaït ñoäng. Ñaëc bieät laø ngay ôû taïi thò tröôøng thaønh phoá Hoà Chí Minh, thò tröôøng coù hoaït ñoäng kinh teá soâi ñoäng nhaát cuûa ñaát nöôùc, hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá theo phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø cuûa caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN cuõng chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu caïnh tranh vaø hoäi nhaäp hieän nay. Xuaát phaùt lyù do treân, töø kinh nghieäm trong coâng taùc thöïc teá taïi boä phaän thanh toaùn quoác ôû moät chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM, keát hôïp vôùi kieán thöùc moân hoïc, toâi ñaõ choïn ñeà taøi: “Giaûi phaùp hoaøn thieän vaø phaùt trieån thanh toaùn quoác teá theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh cuûa Ngaân haøng Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân Vieät Nam treân ñòa baøn Tp.HCM”. Qua ñoù hy voïng ñöa ra nhöõng ñeà xuaát coù ích trong vieäc naâng cao hieäu quaû hoaït 8 ñoäng thanh toaùn quoác teá ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM trong giai ñoaïn hoäi nhaäp hieän nay. 2. Muïc ñích nghieân cöùu: - Heä thoáng hoaù moät caùch khoa hoïc nhöõng lyù luaän cô baûn veà thanh toaùn quoác teá vaø phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø, taàm quan troïng cuûa noù trong hoaït ñoäng kinh teá hieän nay. - Phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM, töø ñoù ruùt ra nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc, nhöõng toàn taïi, khoù khaên vaø nguyeân nhaân cuûa nhöõng toàn taïi ñoù ôû caùc Chi nhaùnh. - Ñeà xuaát, giaûi phaùp ñeå khaéc phuïc haïn cheá, khoù khaên, khoâng hieäu quaû töø ñoù hoaøn thieän vaø phaùt trieån phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. 3. Phöông phaùp nghieân cöùu: Trong quaù trình thöïc hieän coù söû duïng phöông phaùp duy vaät bieän chöùng, phöông phaùp so saùnh phaân tính vaø phöông phaùp thoáng keâ ñeå xaùc ñònh baûn chaát cuûa vaán ñeà caàn nghieân cöùu. 4. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: + Ñoái töôïng nghieân cöùu: hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá theo phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. + Phaïm vi nghieân cöùu: Nghieân cöùu veà lyù luaän cô baûn veà phöông thöùc tín duïng chöùng töø, thoâng leä quoác teá ñöôïc aùp duïng trong phöông thöùc naøy (töø UCP 500 ñeán UCP 600). Töø ñoù taäp trung nghieân cöùu quy trình vaø thöïc traïng vaän duïng phöông thöùc tín duïng chöùng töø trong giai ñoaïn 2002 - 2006 cuûa caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. 9 5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi: Luaän vaên döïa treân thöïc traïng cuûa hoaït ñoäng nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá cuûa caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN vaø so saùnh vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi khaùc treân ñòa baøn Tp.HCM, töø ñoù ñi saâu vaøo phaân tích baûn chaát nhöõng khía caïnh, vaán ñeà coøn toàn taïi, haïn cheá vaø khoù khaên. Döïa treân thöïc traïng coäng vôùi nghieân cöùu lyù luaän, tö duy cuûa nhieàu nhaø nghieân cöùu, cuõng nhö kinh nghieäm baûn thaân vaø ñoàng nghieäp trong quaù trình tham gia nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá, töø ñoù ñeå coù caùc yù kieán ñeà xuaát phuø hôïp vôùi thöïc teá, ñaûm baûo tuaân thuû caùc nguyeân taéc, thoâng leä quoác teá vaø quy ñònh cuûa phaùp luaät. Qua vieäc nghieân cöùu veà phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø taïi caùc chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM, hoïc vieân mong muoán nhöõng suy nghó vaø ñeà xuaát cuûa mình seõ giuùp cho cho coâng vieäc thöïc teá ngaøy caøng hieäu quaû hôn vaø xa hôn nöõa laø nhöõng giaûi phaùp coù theå caùc nhaø laõnh ñaïo caùc Chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM quan taâm vaø öùng duïng trong vieäc hoaøn thieän vaø phaùt trieån nghieäp vuï naøy trong thöïc teá. 6. Cô caáu cuûa luaän vaên: Ngoaøi phaàn muïc luïc, môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên ñöôïc keát caáu thaønh 3 chöông nhö sau: Chöông 1: Thanh toaùn quoác teá vaø phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø cuûa Ngaân haøng thöông maïi. Chöông 2: Thöïc traïng vaän duïng phöông thöùc thanh toaùn tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. Chöông 3: Nhöõng giaûi phaùp ñeå hoaøn thieän vaø phaùt trieån thanh toaùn quoác teá theo phöông thöùc tín duïng chöùng töø taïi caùc Chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn Tp.HCM. 10 CHÖÔNG 1: THANH TOAÙN QUOÁC TEÁ VAØ PHÖÔNG THÖÙC TÍN DUÏNG CHÖÙNG TÖØ CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1. VAI TROØ CUÛA HOAÏT ÑOÄNG TTQT CUÛA NHTM: 1.1.1. Khaùi nieäm veà TTQT: TTQT laø vieäc chi traû caùc nghóa vuï tieàn teä phaùt sinh trong caùc quan heä kinh teá, thöông maïi, taøi chính, tín duïng giöõa caùc toå chöùc, caùc ñôn vò kinh teá, caùc caù nhaân giöõa nöôùc naøy vôùi nöôùc khaùc. TTQT laø khaâu raát quan troïng trong quaù trình thöïc hieän buoân baùn - trao ñoåi haøng hoùa - dòch vuï giöõa caùc nöôùc. Noù phaûn aùnh söï vaän ñoäng coù tính quy luaät cuûa giaù trò trong quaù trình chu chuyeån haøng hoùa tieàn teä giöõa caùc quoác gia vaø ñöôïc xem laø khaâu cuoái cuøng trong moät giao dòch kinh teá. TTQT khoâng chæ ñôn thuaàn gioáng hoaït ñoäng thanh toaùn trong quan heä giao dòch mua baùn trong nöôùc, maø TTQT raát phöùc taïp. Ñieàu naøy laø do TTQT coù lieân quan ñeán nhieàu quoác gia khaùc nhau, vôùi nhieàu ñoàng tieàn thanh toaùn khaùc nhau. Vaø hôn nöõa, vieäc thanh toaùn giöõa caùc nöôùc ñeàu phaûi tieán haønh thoâng qua caùc toå chöùc taøi chính trung gian maø chuû yeáu laø Ngaân haøng. Hoaït ñoäng thanh toaùn thöôøng khoâng duøng tieàn maët, chuû yeáu laø thanh quyeát toaùn giöõa caùc Ngaân haøng. Vì vaäy, TTQT coù nhöõng neùt ñaëc thuø rieâng. 1.1.2. Vai troø cuûa TTQT: 1.1.2.1. Vai troø cuûa TTQT trong neàn kinh teá: TTQT ra ñôøi töø caùc quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø baûn thaân noù thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caùc quan heä KTÑN. TTQT laø caàu noái trong moái quan heä KTÑN, khoâng coù hoaït ñoäng TTQT thì khoâng coù hoaït ñoäng KTÑN. TTQT thuùc ñaåy hoaït ñoäng KTÑN phaùt trieån. Vieäc toå chöùc TTQT ñöôïc tieán haønh nhanh choùng, an toaøn 11 chính xaùc, seõ laøm cho caùc nhaø saûn xuaát yeân taâm vaø ñaåy maïnh hoaït ñoäng XNK cuûa mình, nhôø ñoù thuùc ñaåy hoaït ñoäng KTÑN phaùt trieån, ñaëc bieät laø hoaït ñoäng ngoaïi thöông. Ñoàng thôøi, hoaït ñoäng TTQT goùp phaàn haïn cheá ruûi ro trong quaù trình thöïc hieän hôïp ñoàng KTÑN. Trong hoaït ñoäng TTQT, do vò trí ñòa lyù caùc ñoái taùc xa nhau neân vieäc tìm hieåu khaû naêng taøi chính, khaû naêng thanh toaùn cuûa ngöôøi mua gaëp nhieàu khoù khaên. Neáu toå chöùc toát coâng taùc TTQT thì seõ giuùp cho caùc nhaø kinh doanh haøng hoaù XNK haïn cheá ñöôïc ruûi ro trong quaù trình thöïc hieän hôïp ñoàng KTÑN, nhôø ñoù thuùc ñaåy hoaït ñoäng KTÑN phaùt trieån. TTQT laø coâng cuï cuûa Nhaø nöôùc nhaèm hoaïch ñònh caùc chính saùch veà hoaït ñoäng XNK. Thoâng thöôøng hoaït ñoäng TTQT luoân thuoäc taàm kieåm soaùt cuûa Nhaø nöôùc. Taát caû xuaát phaùt töø vai troø cuûa TTQT ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá. Hoaït ñoäng TTQT ôû caùc NHTM luoân naèm döôùi söï kieåm soaùt cuûa Ngaân haøng Trung Öông, nhaèm theo doõi caùc luoàng ngoaïi teä vaøo ra vaø coù bieän phaùp can thieäp khi caàn thieát. Vieäc theo doõi hoaït ñoäng TTQT cuûa caùc NHTM seõ giuùp Nhaø nöôùc hoaïch ñònh chính saùch thích hôïp cho hoaït ñoäng XNK. Thaät vaäy, khi Nhaø nöôùc ñaõ naém vöõng ñöôïc tình hình TTQT cuûa caùc NHTM thì cuõng seõ naém vöõng ñöôïc hoaït ñoäng XNK haøng hoaù cuûa ñaát nöôùc, töø ñoù quyeát ñònh nhöõng maët haøng naøo caàn ñaåy maïnh hoaït ñoäng XNK vaø nhöõng maët haøng naøo caàn haïn cheá XNK. 1.1.2.2. Vai troø cuûa hoaït ñoäng TTQT ñoái vôùi caùc NHTM: TTQT laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng kinh doanh nhaèm thu lôïi nhuaän. Hoaït ñoäng TTQT thöôøng do caùc NHTM tieán haønh vaø veà baûn chaát ñaây laø moät hoaït ñoäng cung caáp dòch vuï nhaèm thu phí. Caùc Ngaân haøng coù lôïi theá tuyeät ñoái veà coâng ngheä vaø nhaân löïc so vôùi caùc toå chöùc tín duïng khaùc trong vieäc cung caáp dòch vuï TTQT, chính vì vaäy thò phaàn TTQT cuûa caùc Ngaân haøng cuõng lôùn hôn nhieàu so vôùi caùc toå chöùc khaùc. Do ñoù, phí thu töø hoaït ñoäng TTQT cuûa caùc Ngaân haøng cuõng 12 laø moät nguoàn thu ñaùng keå, nhaát laø nhöõng Ngaân haøng coù doanh soá hoaït ñoäng ngoaïi thöông lôùn. Ngoaøi hoaït ñoäng kinh doanh ngoaïi teä treân thò tröôøng ngoaïi hoái thì TTQT cuõng laø caùch taïo nguoàn thu ngoaïi teä cuûa caùc NHTM xuaát phaùt töø vieäc giöõ taøi khoaûn khaùch haøng XNK, töø ñoù coù khaû naêng cung öùng ngöôïc trôû laïi voán ngoaïi teä tín duïng cho khaùch haøng NK. Nhö vaäy nghieäp vuï TTQT coù lieân quan tröïc tieáp ñeán caùc nghieäp vuï khaùc nhö nghieäp vuï tín duïng, nghieäp vuï huy ñoäng voán, thanh toaùn trong nöôùc, baûo laõnh vaø kinh doanh ngoaïi teä ôû caùc NHTM. Ngoaøi ra, TTQT coøn naâng cao vai troø cuûa NHTM trong giao dòch thanh toaùn XNK, laøm trung gian thanh toaùn cuõng nhö tö vaán nghieäp vuï cho khaùch haøng, taêng uy tín ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính, tín duïng quoác teá. Nhôø coù nghieäp vuï TTQT maø caùc NHTM ôû nhieàu quoác gia khaùc nhau bieát ñeán nhau vaø coù söï lieân keát vôùi nhau töø ñoù coù theå ña daïng hoaù ñöôïc khaùch haøng vaø môû roäng thò phaàn hoaït ñoäng. 1.1.3. Caùc phöông thöùc TTQT: Phöông thöùc thanh toaùn laø ñieàu kieän quan troïng baäc nhaát trong caùc ñieàu kieän TTQT. Phöông thöùc thanh toaùn seõ noùi nhaø XK duøng caùch naøo ñeå thu tieàn veà coøn nhaø NK duøng caùch naøo ñeå traû tieàn. Trong TTQT hieän nay, ngöôøi ta coù theå löïa choïn nhieàu phöông thöùc thanh toaùn khaùc nhau ñeå thu tieàn hoaëc traû tieàn. Tuy nhieân xeùt cho cuøng vieäc löïa choïn phöông thöùc naøo cuõng xuaát phaùt töø yeâu caàu cuûa nhaø XK laø thu ñöôïc tieàn ñaày ñuû, nhanh choùng vaø nhaø NK laø mua ñöôïc haøng theo ñuùng soá löôïng, chaát löôïng vaø ñuùng thôøi haïn. Caùc phöông thöùc TTQT trong ngoaïi thöông goàm coù: - Phöông thöùc chuyeån tieàn. - Phöông thöùc ghi soå. - Phöông thöùc nhôø thu. - Phöông thöùc giao chöùng töø nhaän tieàn. - Phöông thöùc uûy thaùc mua. 13 - Phöông thöùc TDCT. 1.1.3.1. Phöông thöùc chuyeån tieàn (Remittance): + Khaùi nieäm: Laø phöông thöùc thanh toaùn trong ñoù nhaø NK (ngöôøi traû tieàn) yeâu caàu ngaân haøng cuûa mình chuyeån moät soá tieàn nhaát ñònh cho nhaø XK (ngöôøi höôûng lôïi) ôû moät ñòa ñieåm nhaát ñònh tröôùc hoaëc sau khi nhaän ñöôïc haøng theo hôïp ñoàng ñaõ thoaû thuaän. Coù hai loaïi chuyeån tieàn: chuyeån tieàn tröôùc khi nhaän haøng vaø chuyeån tieàn sau khi nhaän haøng. + Öu nhöôïc ñieåm cuûa phöông thöùc chuyeån tieàn: - Öu ñieåm: Phöông thöùc naøy coù öu ñieåm laø raát ñôn giaûn, thuaän tieän, chi phí thaáp. Nhaø NK chæ vieäc ñeán ngaân haøng yeâu caàu chuyeån tieàn vaø nhaän haøng, nhaø XK chæ vieäc giao haøng, giao chöùng töø vaø nhaän tieàn. - Nhöôïc ñieåm: Ñoái vôùi chuyeån tieàn tröôùc khi giao haøng: nhaø NK seõ gaëp ruûi ro töø vieäc nhaø XK löøa ñaûo, nhaän tieàn nhöng khoâng giao haøng, nhaø XK phaù saûn khoâng coù khaû naêng giao haøng hoaëc giao haøng khoâng ñuùng soá löôïng, chuûng loaïi, chaát löôïng hoaëc thôøi haïn nhö hôïp ñoàng ñaõ kyù. Ñoái vôùi chuyeån tieàn sau khi giao haøng: nhaø XK seõ gaëp ruûi ro sau khi giao haøng vaø chöùng töø nhöng khoâng nhaän ñöôïc tieàn hoaëc nhaän khoâng ñaày ñuû, ñuùng haïn nhö hôïp ñoàng ñaõ kyù vì nhaø NK löøa ñaûo, phaù saûn, khoâng coù khaû naêng thanh toaùn. Phöông thöùc naøy chæ phuø hôïp vôùi vieäc mua baùn giöõa hai beân thaät söï tin töôûng laãn nhau. 1.1.3.2. Phöông thöùc ghi soå (Open Account): + Phöông thöùc thöïc hieän: ngöôøi XK môû taøi khoaûn ghi caùc khoaûn tieàn maø ngöôøi NK nôï veà vieäc mua haøng hoaù hay dòch vuï chi phí khaùc coù lieân quan ñeán vieäc mua haøng hoaù. Ngöôøi NK ñònh kyø haøng thaùng, quyù hoaëc naêm thanh toaùn khaûn nôï hình thaønh treân taøi khoaûn cho ngöôøi XK. + Öu nhöôïc ñieåm: 14 - Öu ñieåm: taïo ñieàu kieän toát cho nhaø NK mua haøng khi chöa coù khaû naêng thanh toaùn ngay. - Nhöôïc ñieåm: Khoâng coù söï ñaûm baûo ñaày ñuû cho nhaø XK trong vieäc baùn haøng, chaäm thu tieàn haøng. Phöông thöùc naøy chæ phuø hôïp trong quan heä giöõa nhaø XK vaø NK coù ñoä tín nhieäm cao. 1.1.3.3. Phöông thöùc nhôø thu (Collection of Payment): + Khaùi nieäm: laø moät phöông thöùc thanh toaùn maø trong ñoù beân XK sau khi hoaøn thaønh nghóa vuï giao haøng hoaëc cung öùng moät dòch vuï cho khaùch haøng ñaõ uûy thaùc cho ngaân haøng cuûa mình thu hoä soá tieàn treân cô sôû hoái phieáu do beân XK laäp ra. Coù hai loaïi nhôø thu: nhôø thu trôn vaø nhôø thu keøm chöùng töø. + Nhôø thu trôn: laø phöông thöùc thanh toaùn maø beân XK nhôø ngaân haøng cuûa mình thu hoä soá tieàn cuûa hoái phieáu ôû ngöôøi NK maø khoâng keøm theo baát cöù moät ñieàu kieän naøo. Cuøng vôùi vieäc göûi haøng hoaù cho ngöôøi NK, beân XK göûi boä chöùng töø cho beân NK ñeå ñi nhaän haøng khoâng qua ngaân haøng. Öu nhöôïc ñieåm cuûa nhôø thu trôn: - Öu ñieåm: Quyeàn lôïi cuûa beân NK ñöôïc baûo ñaûm vì sau khi ñaõ chaéc chaén nhaän ñöôïc haøng môùi traû tieàn. - Nhöôïc ñieåm: khoâng ñaûm baûo quyeàn lôïi cho beân XK vì vieäc nhaän haøng cuûa ngöôøi NK hoaøn toaøn taùch rôøi khoûi khaâu thanh toaùn. Ñoái vôùi ngöôøi NK cuõngbò baát lôïi trong tröôøng hôïp neáu hoái phieáu ñeán tröôùc thì ngöôøi NK phaûi traû tieàn ngay trong khi khoâng bieát beân XK coù giao haøng ñuùng hôïp ñoàng hay khoâng. Do vaäy, phöông thöùc naøy khoâng ñöôïc aùp duïng nhieàu trong thanh toaùn. + Nhôø thu keøm chöùng töø: laø phöông thöùc trong ñoù beân XK chuyeån cho ngaân haøng hoái phieáu cuøng boä chöùng töø göûi haøng ñeå nhôø thu tieàn ôû ngöôøi NK vôùi ñieàu kieän ngöôøi NK traû tieàn hoaëc chaáp nhaän traû hoái phieáu ( hoái phieáu coù kyø haïn trong tröôøng hôïp baùn chòu) thì ngaân haøng môùi giao toaøn boä chöùng töø cho ngöôøi NK ñeå nhaän haøng. 15 Öu, nhöôïc ñieåm: - Öu ñieåm: Quyeàn lôïi cuûa beân XK ñöôïc baûo ñaûm hôn do coù söï tham gia khoáng cheá boä chöùng töø cuûa ngaân haøng. Maët khaùc, quyeàn lôïi cuûa ngöôøi NK cuõng ñöôïc baûo ñaûm do hoï chæ phaûi thanh toaùn hoaëc chaáp nhaän thanh toaùn khi chaéc chaén ñaõ nhaän ñöôïc haøng hoaù. - Nhöôïc ñieåm: beân XK thoâng qua ngaân haøng môùi khoáng cheá ñöôïc quyeàn ñònh ñoaït haøng hoaù cuûa ngöôøi NK, chöa khoáng cheá ñöôïc vieäc traû tieàn cuûa ngöôøi NK. Ngöôøi NK coù theå keùo daøi vieäc thanh toaùn baèng caùch chöa nhaän chöùng töø hoaëc coù theå khoâng traû tieàn khi thaáy tình hình thò tröôøng baát lôïi cho hoï. Phöông thöùc thanh toaùn nhôø keøm chöùng töø so vôùi nhôø thu trôn thì quyeàn lôïi beân XK ñöôïc baûo ñaûm toát hôn vì giöõa vieäc thanh toaùn vaø nhaän haøng cuûa ngöôøi mua ñaõ coù söï raøng buoäc chaët cheõ. Tuy nhieân, vôùi hình thöùc nhôø thu keøm chöùng töø, beân XK chöa theå khoáng cheá ngöôøi NK phaûi laáy haøng maëc duø haøng ñaõ ñöôïc chuyeån ñi vaø cuõng chæ phaùt huy ñöôïc öu ñieåm khi hai beân mua baùn thöïc söï coù ñoä tin caäy laãn nhau. 1.1.3.4. Phöông thöùc giao chöùng töø nhaän tieàn (Cash against documents - CAD) (Cash on delivery - COD) : + Khaùi nieäm: laø phöông thöùc thanh toaùn maø sau khi kyù hôïp ñoàng mua baùn, beân NK yeâu caàu ngaân haøng beân XK môû moät taøi khoaûn tín thaùc ( Trust account) ñeå thanh toaùn tieàn cho beân XK khi beân XK xuaát trình chöùng töø giao haøng theo thoûa thuaän. + Öu nhöôïc ñieåm: - Öu ñieåm: beân NK chæ phaûi giao tieàn khi beân XK ñaõ giao haøng vaø giao chöùng töø theo thoûa thuaän coøn beân XK chaéc chaén nhaän ñöôïc tieàn khi ñaõ baùn haøng. - Nhöôïc ñieåm: beân NK phaûi töï lieân heä vôùi ngaân haøng beân NK ( ôû nöôùc khaùc) ñeå môû taøi khoaûn kyù thaùc vaø phaûi öùng tröôùc tieàn haøng chôø beân baùn giao haøng. 16 Phöông thöùc naøy chæ ñöôïc aùp duïng khi beân NK raát tin töôûng beân XK vaø beân NK coù vaên phoøng ñaïi dieän taïi nöôùc XK. 1.1.3.5. Phöông thöùc uûy thaùc mua (Authority to purchase –A/P) : + Khaùi nieäm: laø phöông thöùc thanh toaùn maø ngaân haøng beân NK, theo yeâu caàu cuûa nhaø NK, vieát thö cho ngaân haøng ñaïi lyù taïi nöôùc XK ñeå yeâu caàu ngaân haøng naøy thay maët mua hoä hoái phieáu cuûa beân XK kyù phaùt cho beân NK. Ngaân haøng ñaïi lyù caên cöù vaøo thö uûy thaùc ñeå quyeát ñònh thanh toaùn tieàn cho beân XK. Ñaây chính laø hình thöùc mua laïi hoái phieáu cuûa beân NK. + Öu nhöôïc ñieåm: - Öu ñieåm: beân XK ñöôïc nhaän tieàn ngay khi giao haøng vaø kyù phaùt hoái phieáu. - Nhöôïc ñieåm: beân NK thöôøng phaûi kyù quyõ taïi ngaân haøng vaø ngaân haøng NK phaûi coù taøi khoaûn tieàn göûi taïi ngaân haøng ñaïi lyù nöôùc XK. Treân ñaây laø nhöõng öu ñieåm vaø haïn cheá cuûa 5 phöông thöùc thaùnh toaùn, moãi phöông thöùc ñeàu coù öu ñieåm nhöng nhöôïc ñieåm chuû yeáu laø hai beân XK vaø NK phaûi thöïc söï tin töôûng nhau hoaëc beân NK phaûi coù tieàn kyù quyõ ñuû taïi ngaân haøng. Nhöõng haïn cheá naøy chæ coù theå khaéc phuïc ñöôïc neáu nhö caùc beân XK vaø NK aùp duïng phöông thöùc thanh toaùn khaùc hoaøn thieän hôn, an toaøn hôn, chaët cheõ hôn vaø dung hoaø quyeàn lôïi cuûa moãi beân ñoù laø phöông thöùc thanh toaùn baèng TDCT. 1.2. PHÖÔNG THÖÙC TTQT BAÈNG TÍN DUÏNG CHÖÙNG TÖØ: 1.2.1. Cô sôû ra ñôøi cuûa TDCT: Treân thò tröôøng quoác teá, vieäc töï tìm kieám thoâng tin veà ñoái taùc laø raát khoù khaên. Thöïc teá ñoøi hoûi moät phöông thöùc thanh toaùn maø trong moïi giaûi phaùp ñeàu laøm haøi loøng caùc beân – ñoù laø phöông thöùc TDCT. Trong thöïc teá, TDCT ra ñôøi töø söï khoâng chaéc chaén cuûa ngöôøi baùn vaø caû ngöôøi mua. Ngöôøi baùn vöøa muoán giao haøng vöøa muoán bieát chaéc chaén ñöôïc thanh toaùn, ngöôïc laïi, ngöôøi mua cuõng vöøa muoán thanh toaùn vöøa muoán chaéc chaén nhaän ñöôïc haøng. Do ñoù, ngöôøi mua seõ ñeà nghò Ngaân haøng cuûa mình môû moät thö tín 17 duïng. Ñoù laø cam keát cuûa ngöôøi thöù ba (Ngaân haøng), moät cam keát veà khaû naêng chaéc chaén thanh toaùn cuûa ngöôøi mua. Ngaân haøng cam keát seõ thanh toaùn haøng NK neáu ngöôøi XK xuaát trình moät soá chöùng töø ñaõ yeâu caàu trong luùc môû thö tín duïng – coù teân laø chöùng töø tín duïng. 1.2.2. Khaùi nieäm, ñaëc tröng vaø vai troø cuûa phöông thöùc TDCT: 1.2.2.1. Khaùi nieäm: Phöông thöùc TDCT laø moät söï thoûa thuaän maø trong ñoù coù moät Ngaân haøng (Ngaân haøng môû L/C) theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng (ngöôøi xin môû L/C) seõ traû moät soá tieàn nhaát ñònh cho ngöôøi khaùc (ngöôøi höôûng lôïi soá tieàn cuûa L/C), hoaëc chaáp nhaän hoái phieáu do ngöôøi naøy kyù phaùt trong phaïm vi soá tieàn ñoù, khi ngöôøi naøy xuaát trình cho Ngaân haøng moät boä chöùng töø thanh toaùn phuø hôïp vôùi nhöõng quy ñònh cuûa L/C. 1.2.2.2. Ñaëc tröng : TDCT laø vaên baûn theå hieän söï cam keát tröïc tieáp cuûa Ngaân haøng (theo yeâu caàu cuûa ngöôøi NK) ñoái vôùi ngöôøi XK veà vieäc thanh toaùn tieàn haøng. Ngöôøi höôûng lôïi thö tín duïng khoâng phaûi laø ngöôøi yeâu caàu môû thö tín duïng. Trong phöông thöùc TDCT, Ngaân haøng vôùi tö caùch khoâng chæ laø trung gian thu hoä vaø chi hoä, maø coøn laø ñaïi dieän cuûa caùc beân. Ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi NK ñaïi dieän cho beân NK, thanh toaùn tieàn haøng cho beân XK. Coøn Ngaân haøng ñaïi dieän cho beân XK xem xeùt chöùng töø vaø thu hoä tieàn töø Ngaân haøng ngöôøi NK cho beân XK. Ngaân haøng coù chöùc naêng ñaûm baûo cho ngöôøi NK nhaän ñöôïc haøng hoùa cuõng nhö ñaûm baûo cho beân XK thu ñöôïc tieàn haøng. Neùt ñaëc tröng cuûa TDCT coøn ñöôïc theå hieän ôû choã, vieäc chi traû coù lieân quan ñeán vieäc theå hieän chöùng töø. Söï toàn taïi cuûa caùc chöùng töø naøy (boä chöùng töø) cuõng nhö söï phuø hôïp cuûa noù vôùi caùc thôøi haïn tín duïng taïo neân cô sôû neàn taûng cuûa phöông thöùc TDCT. Beân caïnh ñoù, “Thanh toaùn TDCT" laø moät phöông thöùc th._.anh toaùn döïa treân söï thoûa thuaän cuûa beân NK vaø XK thoâng qua hôïp ñoàng mua baùn. Nhöng khi thöïc 18 hieän thì noù laïi hoaøn toaøn ñoäc laäp ñoái vôùi hôïp ñoàng mua baùn cuõng nhö haøng hoùa vaø phöông thöùc thanh toaùn naøy chuû yeáu chæ döïa vaøo caùc chöùng töø lieân quan ñeán vieäc mua baùn, giao nhaän haøng hoùa. 1.2.2.3. Vai troø cuûa tín duïng chöùng töø ñoái vôùi ngöôøi XK, ngöôøi NK: Coù theå noùi raèng, trong taát caû caùc phöông thöùc TTQT noùi chung, phöông thöùc thanh toaùn baèng TDCT laø phöông thöùc phöùc taïp nhaát nhöng laïi ñöôïc coi laø chaët cheõ nhaát bôûi nhöõng khaû naêng ñaûm baûo cuûa noù ñoái vôùi taát caû caùc beân coù lieân quan, duø chi phí ñeå thöïc hieän coù lôùn hôn caùc phöông thöùc khaùc nhöng noù laïi luoân ñaûm baûo ñöôïc khaû naêng nhaän haøng, khaû naêng ñöôïc thanh toaùn vaø haïn cheá ñöôïc nhieàu ruûi ro trong quan heä thanh toaùn XNK. Ñoái vôùi ngöôøi XK: - Laø ngöôøi höôûng lôïi cuûa thö tín duïng, ngöôøi XK ñöôïc ñaûm baûo raèng khi xuaát trình chöùng töø phuø hôïp vôùi caùc ñieàu khoaûn cuûa thö tín duïng ngöôøi XK seõ nhaän ñöôïc tieàn thanh toaùn. - Tình traïng taøi chính cuûa ngöôøi mua ñöôïc thay theá baèng vieäc Ngaân haøng môû thö tín duïng cam keát traû tieàn, chaáp nhaän hoaëc chieát khaáu treân cô sôû chöùng töø ñöôïc trao phuø hôïp vôùi caùc ñieàu khoaûn cuûa thö tín duïng. - Moät thö tín duïng khoâng huûy ngang coù xaùc nhaän seõ ñaët traùch nhieäm cho Ngaân haøng thanh toaùn/chieát khaáu/chaáp nhaän vaø cung caáp söï an toaøn toát nhaát cho ngöôøi XK. Ñieàu ñoù coù nghóa laø vôùi moät thö tín duïng xaùc nhaän ñaõ ñöa ra moät cam keát chaéc chaén raèng caùc ñieàu kieän veà thanh toaùn/chieát khaáu/chaáp nhaän seõ ñöôïc thöïc hieän theo nguyeân taéc khoâng truy ñoøi ngöôøi thuï höôûng. Ñoái vôùi ngöôøi NK: - Ngöôøi NK seõ nhaän caùc chöùng töø do mình quy ñònh ñöôïc Ngaân haøng môû thö tín duïng ghi roõ trong thö tín duïng. - Ngöôøi NK ñöôïc baûo ñaûm raèng seõ chæ bò ghi nôï taøi khoaûn soá tieàn thö tín duïng khi taát caû caùc chæ thò cuûa thö tín duïng ñöôïc thöïc hieän ñuùng. - Ngöôøi NK coù khaû naêng giöõ ñöôïc voán vì khoâng phaûi öùng tröôùc tieàn. 19 - Vì coù söï ñaûm baûo veà thanh toaùn, ngöôøi NK coù theå thöông löôïng giaù caû vaø ñieàu kieän toát hôn. - Cho pheùp ngöôøi NK ñaùp öùng yeâu caàu cuûa ngöôøi baùn thoâng qua thanh toaùn baèng phöông thöùc TDCT. 1.2.3. Khaùi nieäm, noäi dung vaø phaân loaïi thö tín duïng: 1.2.3.1. Khaùi nieäm thö tín duïng (Letter of Credit) : Thö tín duïng laø moät vaên baûn phaùp lyù do Ngaân haøng vieát ra theo yeâu caàu cuûa ngöôøi NK (ñöôïc goïi laø ngöôøi yeâu caàu môû L/C) ñaûm baûo cam keát traû tieàn cho ngöôøi XK (ngöôøi höôûng lôïi L/C) moät soá tieàn nhaát ñònh trong moät thôøi haïn nhaát ñònh, quy ñònh trong böùc thö ñoù. Hay noùi moät caùch khaùc, L/C laø vaên baûn theå hieän söï cam keát cuûa Ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi mua ñoái vôùi ngöôøi baùn ñeå thöïc hieän nghóa vuï traû tieàn quy ñònh trong ñieàu khoaûn thanh toaùn cuûa hôïp ñoàng mua baùn. 1.2.3.2. Noäi dung cuûa thö tín duïng: Noäi dung cuûa moät L/C bao goàm : - Soá hieäu cuûa L/C: Taùc duïng cuûa soá hieäu laø duøng ñeå trao ñoåi thö töø, ñieän tín coù lieân quan ñeán vieäc thöïc hieän thö tín duïng, ñoàng thôøi, soá hieäu coøn duøng ñeå ghi vaøo caùc chöùng töø coù lieân quan trong boä chöùng töø thanh toaùn cuûa L/C. - Ñòa ñieåm vaø ngaøy môû L/C: ñòa ñieåm môû thö tín duïng ñöôïc coi laø nôi maø Ngaân haøng môû thö tín duïng vieát cam keát traû tieàn cho ngöôøi XK. Ngaøy môû L/C laø ngaøy baét ñaàu phaùt sinh cam keát cuûa Ngaân haøng môû L/C vôùi ngöôøi NK, laø ngaøy baét ñaàu tính thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C. - Loaïi L/C: Ñaây laø noäi dung quan troïng coù taùc duïng ñieàu khieån tính chaát, nghieäp vuï, quyeàn lôïi cuûa caùc beân tham gia. - Teân vaø ñòa chæ cuûa nhöõng ngöôøi coù lieân quan ñeán phöông thöùc TDCT nhö: Ngöôøi xin môû L/C: laø ngöôøi NK; Ngöôøi höôûng lôïi L/C: laø ngöôøi XK; Ngaân haøng: Ngaân haøng môû L/C (Ngaân haøng cuûa ngöôøi NK), Ngaân haøng thoâng baùo, Ngaân haøng traû tieàn, Ngaân haøng xaùc nhaän…. ñeàu phaûi ñöôïc ghi roõ raøng, chính xaùc. 20 - Soá tieàn cuûa L/C: Soá tieàn cuûa L/C vöøa phaûi ghi baèng soá, vöøa phaûi ghi baèng chöõ vaø thoáng nhaát vôùi nhau. - Thôøi haïn hieäu löïc, thôøi haïn traû tieàn cuûa L/C vaø thôøi haïn giao haøng ghi trong L/C. - Thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C laø thôøi haïn maø boä chöùng töø phaûi ñöôïc xuaát trình taïi nôi quy ñònh, neáu ngöôøi XK xuaát trình boä chöùng töø thanh toaùn trong thôøi haïn ñoù vaø phuø hôïp vôùi nhöõng quy ñònh trong L/C. Thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C baét ñaàu tính töø ngaøy môû L/C ñeán ngaøy heát hieäu löïc cuûa L/C. - Thôøi haïn traû tieàn cuûa L/C laø quy ñònh vieäc traû tieàn ngay hay traû tieàn veà sau. - Thôøi gian giao haøng: laø thôøi haïn chaäm nhaát beân XK phaûi giao haøng. - Caùc noäi dung veà haøng hoùa nhö: teân haøng, soá löôïng, troïng löôïng, giaù caû, quy caùch phaåm chaát, bao bì…… - Caùc noäi dung veà vaän taûi, vaän chuyeån vaø caùc ñieàu kieän veà cô sôû giao haøng (FOB, CIF, …), nôi göûi, nôi giao haøng….. - Nhöõng chöùng töø maø ngöôøi XK phaûi xuaát trình. Ñaây laø noäi dung then choát cuûa L/C, laø baèng chöùng ñeå chöùng minh raèng ngöôøi XK hoaøn thaønh nghóa vuï giao haøng vaø laøm ñuùng nhöõng ñieàu kieän quy ñònh trong L/C. Thoâng thöôøng boä chöùng töø bao goàm: + Baûn goác thö tín duïng ( Original L/C). + Hoái phieáu ( Bill of Exchange). + Hoùa ñôn thöông maïi (Invoice commercial). + Giaáy chöùng nhaän baûo hieåm ( Insurance Certificate). + Vaän ñôn (Bill of loading). + Giaáy chöùng nhaän xuaát xöù ( Certificate of Origin). + Baûn keâ khai haøng hoùa (Packing list). Vaø moät soá giaáy tôø khaùc theo yeâu caàu cuûa ngöôøi NK. - Caùc ñieàu kieän khaùc. 21 - Chöõ kyù cuûa Ngaân haøng môû L/C: laø söï cam keát traû tieàn cuûa Ngaân haøng môû L/C, noù raøng buoäc traùch nhieäm cuûa Ngaân haøng môû L/C. ( Ñoái vôùi L/C môû qua maïng SWIFT, chöõ kyù theå hieän ôû maõ khoaù ñuùng ( correct testkey) giöõa caùc NH ). 1.2.3.3. Caùc loaïi thö tín duïng: Thö tín duïng coù theå coù nhieàu loaïi khaùc nhau tuøy theo caùch phaân loaïi, sau ñaây laø caùch phaân loaïi thoâng duïng nhaát veà caùc loaïi thö tín duïng duøng trong TTQT: 1.2.3.4. Thö tín duïng coù theå huûy boû (Revocable letter of credit): Laø loaïi L/C maø Ngaân haøng môû L/C vaø ngöôøi NK coù theå söûa ñoåi boå sung hoaëc coù theå töï yù huûy boû L/C baát cöù luùc naøo maø khoâng caàn baùo tröôùc cho ngöôøi höôûng lôïi L/C. Loaïi L/C naøy noùi chung raát ít söû duïng, bôûi vì khoâng ñaûm baûo quyeàn lôïi cho ngöôøi baùn, noù chæ coù tính chaát nhö moät lôøi höùa traû tieàn coù theå thay ñoåi hay moät söï thoâng baùo maø khoâng phaûi laø söï cam keát traû tieàn. 1.2.3.5. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû (Irrevocable L/C). Ñaây laø loaïi L/C maø theo nguyeân taéc Ngaân haøng khi ñaõ môû L/C phaûi chòu traùch nhieäm traû tieàn cho ngöôøi baùn (ngöôøi XK), trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C khoâng ñöôïc quyeàn söûa ñoåi, boå sung hoaëc huûy boû L/C ñoù. Tuy nhieân Loaïi L/C naøy vaãn coù theå söûa ñoåi, boå sung hoaëc huûy boû nhöng vôùi ñieàu kieän phaûi ñöôïc söï ñoàng yù cuûa taát caû caùc beân coù lieân quan. L/C naøy ñaûm baûo ñöôïc quyeàn lôïi cuûa ngöôøi baùn neân ñöôïc söû duïng roäng raõi. 1.2.3.6. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû coù xaùc nhaän (Confirmed irrevocable L/C): Laø loaïi L/C khoâng theå huûy boû, ñöôïc moät Ngaân haøng khaùc baûo ñaûm traû tieàn L/C theo yeâu caàu cuûa Ngaân haøng môû L/C. Ngaân haøng xaùc nhaän chòu traùch nhieäm traû tieàn cho ngöôøi baùn neáu nhö Ngaân haøng môû L/C khoâng traû tieàn. Loaïi L/C naøy ngöôøi XK kyù phaùt hoái phieáu ñoøi tieàn Ngaân haøng môû L/C nhöng göûi thaúng tôùi Ngaân haøng xaùc nhaän ñeå thanh toaùn. 22 Sôû dó coù loaïi L/C naøy laø do ngöôøi höôûng lôïi khoâng tin töôûng vaøo Ngaân haøng môû L/C, neân yeâu caàu chæ ñònh moät ngaân haøng khaùc xaùc nhaän L/C. Traùch nhieäm cuûa Ngaân haøng xaùc nhaän cuõng nhö Ngaân haøng môû L/C. Do quyeàn lôïi cuûa ngöôøi XK (ngöôøi höôûng lôïi) ñöôïc ñaûm baûo hôn neân loaïi L/C naøy cuõng ñöôïc söû duïng roäng raõi trong TTQT. 1.2.3.7. Thö tín duïng khoâng theå huûy boû, mieãn truy ñoøi (Irrevocable without recourse L/C): Laø loaïi L/C khoâng ñöôïc huûy boû maø sau khi ngöôøi XK ñaõ ñöôïc traû tieàn thì Ngaân haøng môû L/C khoâng coù quyeàn ñoøi laïi tieàn töø ngöôøi XK trong baát cöù tröôøng hôïp naøo. Ñoái vôùi loaïi L/C naøy, treân hoái phieáu ngöôøi XK ghi “khoâng ñöôïc truy ñoøi ngöôøi kyù phaùt”. Nhìn chung loaïi L/C naøy cuõng ñöôïc söû duïng roäng raõi treân TTQT. 1.2.3.8. Caùc loaïi thö tín duïng ñaëc bieät: a. Thö tín duïng chuyeån nhöôïng (Irrevocable transferable L/C): Laø loaïi L/C khoâng theå huûy boû, trong ñoù quy ñònh quyeàn cuûa ngöôøi höôûng lôïi thöù nhaát coù theå yeâu caàu Ngaân haøng phaùt haønh L/C, hoaëc laø Ngaân haøng chæ ñònh chuyeån nhöôïng toaøn boä hay moät phaàn quyeàn thöïc hieän L/C cho moät hay nhieàu ngöôøi khaùc. L/C chuyeån nhöôïng chæ ñöôïc pheùp chuyeån nhöôïng moät laàn. Chi phí chuyeån nhöôïng thöôøng laø do ngöôøi höôûng lôïi ñaàu tieân chi traû. L/C chuyeån nhöôïng phaûi coù leänh ñaëc bieät cuûa Ngaân haøng môû L/C vaø treân L/C phaûi ghi chöõ “coù theå chuyeån nhöôïng” (transferable). b. Thö tín duïng tuaàn hoaøn (Irrevocable revolving L/C) : Laø loaïi L/C maø sau khi ñaõ söû duïng xong hoaëc ñaõ heát thôøi haïn hieäu löïc thì noù laïi töï ñoäng coù hieäu löïc nhö cuõ vaø tieáp tuïc ñöôïc söû duïng sau moät thôøi gian nhaát ñònh. Cöùù nhö vaäy, noù tuaàn hoaøn cho ñeán khi naøo toång giaù trò hôïp ñoàng ñöôïc thöïc hieän hoaøn taát. Loaïi L/C tuaàn hoaøn naøy coù hai daïng: loaïi L/C tuaàn hoaøn coù tích luõy vaø L/C tuaàn hoaøn khoâng tích luõy. 23 Loaïi L/C naøy thöôøng ñöôïc duøng trong vieäc mua baùn nhöõng maët haøng coù soá löôïng lôùn nhöng dao ñoäng thöôøng xuyeân, nhieàu kyø, vôùi soá löôïng ít thay ñoåi nhaèm traùnh ñoïng voán, ñôn giaûn hoùa thuû tuïc L/C. c. Thö tín duïng giaùp löng (Back to back L/C): Laø loaïi L/C khoâng theå huûy boû, ñöôïc môû ra caên cöù vaøo L/C khaùc laøm baûo ñaûm, theo L/C naøy, toå chöùc XK caên cöù vaøo L/C cuûa ngöôøi NK môû yeâu caàu Ngaân haøng môû moät L/C cho toå chöùc XK khaùc höôûng. L/C giaùp löng phaûi thoûa maõn nhöõng ñieàu kieän laø hai L/C phaûi môû thoâng qua moät Ngaân haøng tröïc tieáp phuïc vuï toå chöùc XK vaø soá tieàn treân L/C thöù nhaát phaûi lôùn hôn hoaëc baèng soá tieàn treân L/C thöù hai. d. Thö tín duïng ñoái öùng (Recipvocal L/C) Laø loaïi L/C coù giaù trò hieäu löïc khi L/C cuûa ñoái phöông ñöôïc môû ra. Loaïi L/C naøy coù nghóa laø: ngöôøi XK khi nhaän ñöôïc L/C do ngöôøi NK môû thì phaûi môû laïi L/C töông öùng thì môùi coù giaù trò. Loaïi naøy thöôøng chæ ñöôïc söû duïng trong phöông thöùc mua baùn haøng ñoåi haøng hoaëc gia coâng. e. Thö tín duïng döï phoøng (Stand-by L/C) Laø loaïi L/C trong ñoù Ngaân haøng môû L/C cam keát vôùi Ngaân haøng ngöôøi XK seõ thanh toaùn laïi cho hoï trong tröôøng hôïp ngöôøi XK xuaát trình chöùng töø göûi haøng khoâng phuø hôïp vôùi L/C hoaëc khoâng hoaøn thaønh traùch nhieäm cuûa mình theo L/C ñeà ra, ñoàng thôøi, seõ boài thöôøng caùc khoaûn thieät do mình gaây ra ñoái vôùi ngöôøi NK. f. Thö tín duïng ñieàu khoaûn ñoû (Red clause L/C): Laø loaïi L/C coù ñieàu khoaûn ñaëc bieät, thoâng thöôøng ñoù laø ñieàu khoaûn ngöôøi môû L/C cho pheùp ngöôøi XK ñöôïc quyeàn thaùo khoaùn tröôùc moät soá tieàn nhaát ñònh tröôùc khi giao haøng, hay coøn goïi laø thö tín duïng öùng tröôùc. 1.2.4. Quy trình thanh toaùn theo phöông thöùc TDCT: 1.2.4.1. Caùc beân tham gia trong phöông thöùc TDCT : Caùc beân tham gia trong phöông thöùc TDCT bao goàm : 24 - Ngöôøi yeâu caàu môû thö tín duïng (Applicant): laø ngöôøi mua, ngöôøi NK, hoaëc ngöôøi ñöôïc uûy thaùc NK, laø ngöôøi coù ñaày ñuû caùc ñieàu kieän ñeå môû L/C. - Ngöôøi höôûng lôïi (Benificatian) thö tín duïng: laø ngöôøi baùn, ngöôøi XK hay baát cöù ngöôøi naøo khaùc maø höôûng lôïi chæ ñònh. - Ngaân haøng môû thö tín duïng (hay Ngaân haøng phaùt haønh L/C) (Issuing bank): laø Ngaân haøng ñaïi dieän cho ngöôøi NK. - Ngaân haøng thoâng baùo thö tín duïng (Advising bank): laø Ngaân haøng phaùt haønh thö tín duïng yeâu caàu thoâng baùo cho ngöôøi höôûng lôïi caùc ñieàu khoaûn cuûa thö tín duïng. Thoâng thöôøng trong quan heä TDCT chæ coù boán beân tham gia, nhöng coù theå coù caùc Ngaân haøng khaùc tham gia trong phöông thöùc thanh toaùn nhö: Ngaân haøng xaùc nhaän (The Confirming bank), Ngaân haøng thanh toaùn (The Paying bank)... 1.2.4.2. Quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa caùc ngaân haøng trong phöông thöùc TDCT: + Ngaân haøng môû L/C: coù nghóa vuï caên cöù vaøo ñôn yeâu caàu môû L/C cuûa ngöôøi mua ñeå môû L/C cho ngöôøi baùn vaø tìm caùch thoâng baùo vieäc môû L/C naøy cho ngöôøi baùn bieát. Ngaân haøng môû L/C chòu traùch nhieäm thaåm tra caùc chöùng töø do ngöôøi baùn xuaát trình thoâng qua ngaân haøng thoâng baùo ( ngaân haøng thanh toaùn) xem coù phuø hôïp vôùi L/C hay khoâng. Neáu phuø hôïp thì Ngaân haøng phaûi thanh toaùn tieàn cho ngöôøi baùn vaø nhaän chöùng töø. Sau khi traû tieàn cho ngöôøi baùn, Ngaân haøng trao boä chöùng töø cho ngöôøi mua vaø thu tieàn laïi cuûa ngöôøi mua. Ngaân haøng môû L/C ñöôïc thu phí môû L/C, tu chænh L/C (neáu coù), phí thanh toaùn L/C vaø phí khaùc lieân quan. + Ngaân haøng thoâng baùo L/C – Ngaân haøng thanh toaùn tieàn cho ngöôøi baùn: theo quy ñònh cuûa ICC, Ngaân haøng thoâng baùo phaûi kieåm tra tính chaân thaät beà ngoaøi cuûa L/C maø mình thoâng baùo, ñoàng thôøi coù traùch nhieäm kieåm tra, ñoái chieáu boä chöùng töø vaø L/C gôûi tôùi Ngaân haøng môû L/C ñeå ñoøi hoä tieàn cho ngöôøi höôûng 25 lôïi. Sau khi hoaøn thaønh nghóa vuï Ngaân haøng thoâng baùo ñöôïc höôûng moät khoaûn phí goïi laø phí thoâng baùo L/C vaø caùc khoaûn phí söûa ñoåi L/C (neáu coù). 1.2.4.3. Quy trình thanh toaùn theo phöông thöùc TDCT: Trình töï nghieäp vuï thanh toaùn ñöôïc tieán haønh theo sô ñoà sau : (2) (6) (7) Môû L/C Ngaân haøng Ngaân haøng thoâng baùo (3) (5) (8) (9) (1) (8) (4) Hôïp ñoàng (ngöôøi NK) Ngöôøi mua (ngöôøi XK) Ngöôøi baùn Böôùc 1: Caên cöù treân cô sôû hôïp ñoàng mua baùn, ngöôøi NK laøm ñôn xin môû L/C göûi ñeán Ngaân haøng phuïc vuï mình, yeâu caàu môû moät L/C cho ngöôøi XK. Böôùc 2: Caên cöù vaøo ñôn xin môû L/C vaø caùc chöùng töø khaùc coù lieân quan, Ngaân haøng cuûa ngöôøi NK laäp moät L/C vaø göûi cho ngöôøi XK thoâng qua Ngaân haøng ñaïi lyù cuûa mình ôû nöôùc ngoaøi hoaëc laø ngaân haøng cuûa ngöôøi höôûng lôïi (vôùi tö caùch laø Ngaân haøng thoâng baùo). Böôùc 3: Ngaân haøng thoâng baùo seõ thoâng baùo cho ngöôøi XK toaøn boä noäi dung L/C. Böôùc 4: Ngöôøi XK (ngöôøi höôûng lôïi) nhaän ñöôïc L/C do Ngaân haøng thoâng baùo göûi ñeán, tieán haønh kieåm tra L/C, neáu ñoàng yù thì seõ tieán haønh giao haøng cho ngöôøi NK, neáu khoâng ñoàng yù thì ñeà nghò ngöôøi NK söûa ñoåi hoaëc boå sung theâm vaøo L/C cho ñeán khi naøo hoaøn chænh thì môùi giao haøng. Böôùc 5: Sau khi giao haøng, ngöôøi XK laäp boä chöùng töø thanh toaùn theo yeâu caàu caùc ñieàu khoaûn L/C vaø göûi boä chöùng töø thanh toaùn tôùi Ngaân haøng thoâng baùo. 26 Böôùc 6: Ngaân haøng thoâng baùo sau khi nhaän ñöôïc boä chöùng töø thanh toaùn tieán haønh kieåm tra chöùng töø, neáu hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi L/C thì chuyeån sang cho ngaân haøng môû L/C. Böôùc 7: Ngaân haøng môû L/C kieåm tra, ñoái chieáu vôùi caùc ñieàu khoaûn ñaõ ghi trong L/C. Neáu phuø hôïp, Ngaân haøng môû L/C seõ thanh toaùn cho Ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi XK (thöôøng laø Ngaân haøng thoâng baùo) hoaëc laø chaáp nhaän thanh toaùn. Böôùc 8: Nhaän ñöôïc baùo coù töø ngaân haøng môû L/C, NH phuïc vuï ngöôøi XK baùo coù cho ngöôøi XK hoaëc thoâng baùo hoái phieáu kyø haïn ñaõ ñöôïc chaáp nhaän thanh toaùn (hoaëc thoâng baùo söï töø choái thanh toaùn neáu chöùng töø coù baát hôïp leä). Böôùc 9: Ngöôøi NK kieåm tra boä chöùng töø, neáu thaáy phuø hôïp thì thanh toaùn ngay hoaëc chaáp nhaän thanh toaùn (chaáp nhaän hoaøn traû laïi tieàn cho Ngaân haøng môû L/C). Neáu thaáy chöùng töø khoâng phuø hôïp thì coù quyeàn töø choái thanh toaùn. Trong quy trình nghieäp vuï thanh toaùn baèng phöông thöùc TDCT thöôøng noäi dung vaø caùc ñieàu khoaûn quy ñònh trong L/C ñeàu phaûi ñöôïc ñoái chieáu vôùi UCP 500 ( töø 01/7/2007 laø UCP 600), noù ñöôïc coi laø cô sôû phaùp lyù ñeå raøng buoäc caùc beân veà quyeàn lôïi vaø nghóa vuï. 1.2.5. Giôùi thieäu UCP (ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits). 1.2.5.1 - Khaùi nieäm: UCP laø quy taéc vaø thöïc haønh thoáng nhaát veà TDCT. UCP laø vaên baûn ñöôïc söû duïng ñöôïc daãn chieáu, soaïn thaûo cho phöông thöùc thanh toaùn TDCT. Naêm 1951, UCP ñöôïc ban haønh laàn ñaàu, qua nhieàu laàn boå sung söûa ñoåi, cho ñeán nay coù 5 baûn söûa ñoåi vaø ñeán nay vaên baûn aùp duïng laø UCP 500. Ñaây laø caåm nang lôùn nhaát cho giôùi kinh doanh ngoaïi thöông treân toaøn theá giôùi. Ngoaïi tröø Myõ vaø Colombia laø hai nöôùc duy nhaát chaáp nhaän UCP laø moät boä phaän cuûa heä thoáng phaùp luaät cuûa hoï, caùc nöôùc coøn laïi ñeàu nhìn nhaän laø vaên baûn trong heä thoáng thoâng leä vaø taäp quaùn quoác teá maø khaùch haøng caùc nöôùc muoán trao ñoåi giao dòch ñeàu phaûi tuaân thuû. 27 Muïc tieâu coát yeáu cuûa UCP laø hoã trôï thöông maïi quoác teá phaùt trieån hôn, taêng cöôøng tính hieäu quaû cuûa phöông thöùc TDCT. 1.2.5.2 – Giôùi thieäu veà UCP 500 (ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, 1993 revision, Publication No 500): UCP 500 goàm coù 49 ñieàu khoaûn, chia laøm 7 chöông quy ñònh quyeàn lôïi vaø nghóa vuï, ñieàu chænh quan heä cuûa caùc beân tham gia vaøo hoaït ñoäng TDCT, quy taéc kieåm tra chöùng töø vaø caùc quy ñònh khaùc. Trong ñoù nhöõng noäi dung chính laø quy ñònh: - Nguyeân taéc chung vaø ñònh nghóa veà TDCT. - Hình thöùc vaø thoâng baùo thö tín duïng. - Nghóa vuï vaø traùch nhieäm cuûa ngaân haøng. - Chöùng töø. - Nhöõng ñieàu khoaûn khaùc nhö: soá löôïng haøng hoaù vaø soá tieàn, giao haøng töøng phaàn, ngaøy heát hieäu löïc, caùch boác xeáp haøng, xuaát trình chöùng töø… - Chuyeån nhöôïng L/C vaø nhöôïng tieàn thu ñöôïc. Ngoaøi UCP 500 coøn coù moät soá vaên baûn khaùc lieân quan ñeán phöông thöùc TDCT nhö: + ISPB 645: Naêm 2003, ICC cho ra ñôøi aán phaåm ISPB 645 ( International Standard Banking Practice for The examination of Documents under Documentary credits) – taäp quaùn ngaân haøng tieâu chuaån quoác teá duøng ñeå kieåm tra chöùng töø theo TDCT, goàm 200 quy taéc. ISBP laø moät boä phaän ñính keøm cuûa UCP 500 nhaèm ñöa ra nhöõng caùch giaûi thích thoáng nhaát trong vieäc kieåm tra chöùng töø cho caùc ngaân haøng vaø caùc khaùch haøng tham gia phöông thöùc thanh toaùn TDCT. + e UCP 1.0: laø phuï tröông veà xuaát trình chöùng töø ñieän töû, goàm 12 ñieàu khoaûn, ñöôïc söû duïng ñoàng thôøi cuøng UCP 500, coù hieäu löïc töø 01/4/2002, muïc ñích nhaèm ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån cuûa thöông maïi ñieän töû ñang dieãn ra maïnh meõ treân toaøn theá giôùi. Theo thoáng keâ cuûa UÛy ban thöông maïi ngaân haøng – Phoøng thöông maïi quoác teá, hieän nay coù 60 -70% caùc L/C thanh toaùn giöõa caùc nöôùc bò töø choái thanh toaùn, vì chöùng töø khoâng phuø hôïp vôùi L/C vaø UCP 500. Nguyeân nhaân laø do taäp 28 quaùn caùc nöôùc veà vieäc laäp caùc chöùng töø khoâng gioáng nhau vaø UCP 500 ñeà ra nhöõng yeâu caàu laäp chöùng töø coøn thieáu vaø ñaëc bieät laø coøn chöa roõ raøng. Vì vaäy, hieän nay UÛy ban thöông maïi ngaân haøng - Phoøng thöông maïi quoác teá ICC ñaõ soaïn thaûo UCP 600, ñöôïc ICC thoâng qua ngaøy 25/10/2006 vaø seõ chính thöùc coù hieäu löïc aùp duïng töø ngaøy 01/7/2007, coù theå söû duïng thay theá cho UCP 500. 1.2.6. Giôùi thieäu UCP 600 (ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, 2007 revision, Publication No 600). UCP 600 goàm coù 39 ñieàu khoaûn. Cô baûn UCP 600 vaãn ñeà caäp ñeán nhöõng noäi dung trong UCP 500 ñaõ neâu, tuy nhieân coù moät soá ñaëc ñieåm chính khaùc bieät cuûa UCP 600 so vôùi UCP 500 ñoù laø: - UCP 600 ñöôïc boá cuïc laïi vôùi 39 ñieàu khoaûn theo xu höôùng phuø hôïp vôùi keát caáu cuûa caùc vaên baûn phaùp lyù veà taøi chính cuûa caùc quoác gia thaønh vieân ICC. - Giaûm thieåu truøng laép khoâng caàn thieát vaø maâu thuaãn ngay trong UCP, boå sung vaø giaûi thích thuaät ngöõ môùi ñeå laøm roõ nhöõng thuaät ngöõ chöa raøng. - Boå sung caùc quy ñònh phaùp lyù nhö: kieåm tra tính chaân thaät beà ngoaøi cuûa söûa ñoåi, thôøi haïn hieäu löïc cuûa L/C töø luùc naøo, quy ñònh roõ thôøi gian cho vieäc töø choái hoaëc chaáp nhaän ( 05 ngaøy laøm vieäc ngaân haøng), quy ñònh môùi veà ñòa chæ ngöôøi yeâu caàu môû vaø ngaân haøng phaùt haønh ñöôïc pheùp töø choái chöùng töø vaø giao boä chöùng töø cho ngöôøi yeâu caàu môû L/C khi nhaän ñöôïc chaáp nhaän boä chöùng töø baát hôïp leä cuûa hoï.. - Ruùt ngaén ñieàu khoaûn vaø löôïc boû nhöõng lôøi vaên röôøm raø. Ñi cuøng vôùi söï thay ñoåi UCP 600 laø baûn eUCP 600 ( Supplement to UCP 600 for Electronic Presentation Version 1.1 – 2007 ICC) baûn phuï tröông UCP 600 veà vieäc xuaát trình chöùng töø ñieän töû baûn dieãn giaûi soá 1.1, goàm 12 ñieàu khoaûn. 1.3. Xu höôùng phaùt trieån cuûa phöông thöùc TDCT: Phöông thöùc TDCT hieän vaãn ñöôïc coi laø moät trong nhöõng phöông thöùc thanh toaùn an toaøn nhaát trong caùc phöông thöùc TTQT hieän nay, ñaëc bieät laø ñoái vôùi caùc ñoái taùc ôû caùc nöôùc chöa thöïc söï coù ñoä minh baïch cao veà taøi chính, chöa coù söï raøng buoäc phaùp lyù chaët treõ trong tranh chaáp hôïp ñoàng. 29 Taïi Myõ vaø Chaâu Aâu, phöông thöùc TDCT ñöôïc söû duïng töông ñöông vôùi caùc phöông thöùc traû tröôùc, nhôø thu, ghi soå.. Tuy nhieân taïi caùc nöôùc Chaâu AÙ, tröø moät soá nöôùc phaùt trieån nhö Nhaät, Haøn Quoác, Singapore.. coøn laïi caùc nöôùc trong ñoù coù Vieät Nam thì tính minh baïch veà taøi chính cuûa caùc doanh nghieäp vaø ngaân haøng ñeàu keùm. Do vaäy vieäc söû duïng phöông thöùc TDCT cuûa caùc nöôùc khaùc treân theá giôùi ñoái vôùi Chaâu AÙ noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng vaãn laø chuû yeáu trong thôøi gian gaàn ñaây vaø trong nhieàu naêm tôùi. Thöïc tieãn cho thaáy, raát nhieàu doanh nghieäp Vieät Nam khi xuaát nhaäp khaåu haøng hoaù ra nöôùc ngoaøi neáu khoâng söû duïng phöông thöùc thanh toaùn TDCT thì khoù ñöôïc ñoái taùc chaáp nhaän. Phía ñoái taùc nöôùc ngoaøi do chöa coù ñoä tin caäy cao ñoái vôùi caùc doanh nghieäp Vieät Nam do ñoù khi môø L/C hoï khoâng nhöõng choïn ngaân haøng phaùt haønh, ngaân haøng chieát khaáu coù uy tín ôû Vieät Nam maø coøn ñoøi hoûi phaûi coù caùc ngaân haøng lôùn treân theá giôùi xaùc nhaän laïi. Tuy vaäy sai soùt, ruûi ro ñaõ xaûy ra trong nghieäp vuï TTQT theo phöông thöùc TDCT ôû moät soá ngaân haøng Vieät Nam trong thôøi gian vöøa qua khoâng nhöõng laøm thieät haïi taøi chính cho ngaân haøng, cho doanh nghieäp maø coøn laøm giaûm uy tín cuûa ngaân haøng Vieät Nam treân theá giôùi. Kinh nghieäm ñeå thöïc hieän moät caùch hieäu quaû phöông thöùc naøy ôû moät soá ngaân haøng lôùn nhö Hongkong and Standard Bank Comericial, Citybank vaø Wachovia Bank laø khi caùc beân coù lieân quan ñeàu naém vöõng hai nguyeân taéc cô baûn cuûa phöông thöùc TDCT laø tính ñoäc laäp cuûa thö tín duïng vaø tính tuaân thuû chaët cheõ cuûa chöùng töø xuaát trình thì seõ haïn cheá ñöôïc ruûi ro. Hieän nay, quaù trình hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi cuûa Vieät Nam seõ coù nhieàu cô hoäi nhöõng cuõng khoâng ít thaùch thöùc buoäc caùc ngaân haøng trong nöôùc phaûi khoâng ngöøng cuûng coá, hoaøn thieän vaø phaùt trieån, ñaëc bieät laø trong nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá. Do vaäy naém vöõng vaø vaän duïng phöông thöùc TDCT theo ñuùng nguyeân taéc vaø phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá laø vaán ñeà raát quan troïng ôû caùc ngaân haøng cuõng nhö caùc doanh nghieäp XNK cuûa Vieät Nam hieän nay. 30 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1 Phöông thöùc tín duïng chöùng töø laø moät trong nhöõng phöông thöùc thanh toaùn quoác teá phöùc taïp nhaát, noù lieân quan ñeán nhieàu beân vaø gaén keát chaët treõ traùch nhieäm cuûa nhöõng beân naøy khi tham gia thöïc hieän, ñaëc bieät laø traùch nhieäm cuûa caùc ngaân haøng. Tuy nhieân töø nhöõng lyù luaän cô baûn treân ñaây veà vai troø hoaït ñoäng thanh toaùn quoác teá, caùc phöông thöùc thanh toaùn vaø veà phöông thöùc tín duïng chöùng töø, cho thaáy phöông thöùc tín duïng chöùng töø coù nhöõng öu ñieåm maø noù vaãn ñang laø phöông thöùc thanh toaùn an toaøn nhaát trong caùc phöông thöùc thanh toaùn quoác teá, haøi hoaø quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm ñöôïc caùc beân vaø ñöôïc söû duïng roäng raõi treân toaøn theá giôùi, trong ñoù coù Vieät Nam. Ñeå naém baét veà thöïc tieãn aùp duïng phöông thöùc tín duïng chöùng töø vaø vai troø cuûa caùc ngaân haøng trong phöông thöùc thanh toaùn naøy taïi Vieät Nam hieän nay, chuùng ta coù theå tìm hieåu töø thöïc traïng nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá taïi caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam vaø cuï theå laø taïi Ngaân haøng noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng thoân Vieät Nam – moät trong nhöõng ngaân haøng thöông maïi Nhaø nöôùc coù maïng löôùi roäng lôùn nhaát, thoâng qua caùc Chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam ñang hoaït ñoäng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh trong Chöông 2. 31 CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG VAÄN DUÏNG PHÖÔNG THÖÙC THANH TOAÙN TÍN DUÏNG CHÖÙNG TÖØ TAÏI CAÙC CHI NHAÙNH NHNo&PTNT VN TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM 2.1. KHAÙI QUAÙT VEÀ NHNo&PTNT VIEÄT NAM VAØ CAÙC CHI NHAÙNH TAÏI TP. HOÀ CHÍ MINH: 2.1.1. Söï ra ñôøi vaø quaù trình phaùt trieån cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam vaø caùc Chi nhaùnh taïi Tp. Hoà Chí Minh. 2.1.1.1. NHNo&PTNT Vieät Nam: NHNo&PTNT Vieät Nam coù teân giao dòch quoác teá laø Vietnam bank for Agriculture and rural development ( vieát taét laø Agribank), truï sôû chính ñöôïc ñaët taïi soá 02 phoá Laùng Haï, quaän Ba Ñình, Haø Noäi. NHNo&PTNT Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp töø ngaøy 26/3/1988 theo Nghò ñònh soá 53/HÑBT cuûa Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä Tröôûng (nay laø Thuû töôùng Chính phuû), vôùi nhieäm vuï chuû yeáu laø cho vay vaø thöïc hieän caùc dòch vuï ngaân haøng ñeå phaùt trieån noâng laâm nghieäp vaø thuûy haûi saûn. Hieän taïi, NHNo&PTNT VN ñöôïc toå chöùc vaø hoaït ñoäng theo moâ hình Toång coâng ty, laø doanh nghieäp nhaø nöôùc haïng ñaëc bieät, hoaït ñoäng theo luaät caùc toå chöùc tín duïng vaø chòu söï quaûn lyù tröïc tieáp cuûa NH NN Vieät Nam. Töø khi ra ñôøi ñeán nay, NHNo&PTNT VN lieân tuïc giöõ vai troø chuû löïc trong thò tröôøng taøi chính noâng thoân Vieät nam. Laø ngaân haøng lôùn nhaát Vieät nam caû veà taøi saûn vaø maïng löôùi hoaït ñoäng, ñeán cuoái naêm 2006, NHNo&PTNT VN coù voán töï coù gaàn 15.000 tyû ñoàng; vôùi 2.200 chi nhaùnh vaø ñôn vò phuï thuoäc treân toaøn quoác vôùi 30.000 caùn boä nhaân vieân. 32 Hieän NHNo&PTNT Vieät Nam coù quan heä ngaân haøng ñaïi lyù vôùi 979 ngaân haøng ñaïi lyù taïi 113 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå, laø thaønh vieân hieäp hoäi tín duïng noâng nghieäp noâng thoân Chaâu aù Thaùi Bình Döông (APRACA), Hieäp hoäi tín duïng Noâng nghieäp Quoác teá ( CICA) vaø hieäp hoäi Ngaân haøng Chaâu aù (ABA). NHNo&PTNT VN coøn laø ngaân haøng haøng ñaàu taïi Vieät nam trong vieäc tieáp nhaän vaø trieån khai caùc döï aùn nöôùc ngoaøi, ñaëc bieät laø caùc döï aùn cuûa Ngaân haøng Theá giôùi, Ngaân haøng phaùt trieån Chaâu aù. Beân caïnh ñoù ngaân haøng ñaõ taïo ñöôïc thöông hieäu qua vieäc taøi trôï giaûi boùng ñaù AGRIBANK CUP, saûn xuaát thöông hieäu vaøng mieáng "AAA", ñöôïc ngöôøi daân tin duøng trong giao dòch thanh toaùn. Vôùi vò theá laø NHTM lôùn nhaát ôû Vieät nam, NHNo&PTNT Vieät Nam ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu ñaùng khích leä, ñoùng goùp vaøo söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù vaø phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc, do vaäy ngaøy 7/5/2003 ngaân haøng ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc trao taëng danh hieäu Anh huøng lao ñoäng thôøi kyø ñoåi môùi. Toân chæ hoaït ñoäng cuûa NHNo&PTNT VN luoân laø: giöõ vöõng laø moät trong nhöõng NHTM haøng ñaàu cuûa Vieät Nam vaø laø ngaân haøng daãn ñaàu, giöõ vò theá chuû ñaïo vaø chuû löïc trong lónh vöïc phaùt trieån noâng nghieäp, noâng thoân, phaán ñaáu trôû thaønh moät taäp ñoaøn taøi chính ngaân haøng ngang taàm khu vöïc, ñaùp öùng caùc yeâu caàu hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Vôùi phöông chaâm hoaït ñoäng: "Trung thöïc, kyû cöông, saùng taïo, chaát löôïng, hieäu quaû". Trong hoaït ñoäng TTQT vaø kinh doanh ngoaïi teä, NHNo&PTNT Vieät nam ñaõ vaø ñang coù nhöõng böôùc phaùt trieån nhaát ñònh. Nhöõng naêm tröôùc ñaây laø ngaân haøng thöôøng xuyeân thieáu huït ngoaïi teä trong thanh toaùn thì ñeán naêm 2005 laø naêm ñaàu tieân NHNo&PTNT Vieät Nam khoâng nhöõng töï caân ñoái ñöôïc ngoaïi teä maø ñaõ baùn cho NHNN vaø caùc TCTD khaùc treân thò tröôøng lieân ngaân haøng, ñaït doanh soá 420 trieäu USD. Naêm 2005, NHNo&PTNTVN ñaõ nhaän ñöôïc giaûi thöôûng veà TTQT vaø quaûn lyù voán do ngaân haøng Wachovia vaø HSBC trao taëng. 33 2.1.1.2. Caùc chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM: Caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT Vieät Nam taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh laø nhöõng doanh nghieäp nhaø nöôùc hoaït ñoäng tröïc thuoäc NHNo&PTNT VN, ñöôïc thaønh laäp theo caùc quyeát ñònh cuûa Toång giaùm ñoác NHNo&PTNTVN vaø hieän hoaït ñoäng theo quyeát ñònh soá 454/QÑ/HÑQT ngaøy 24/12/2004 cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò NHNo&PTNT Vieät Nam. Caùc Chi nhaùnh coù toå chöùc theo ._. hoaït ñoäng TTQT lôùn, coù giao dòch thöôøng xuyeân baèng nhöõng phaàn thöôûng coù giaù trò nhö di du lòch nöôùc ngoaøi, mieãn phí diïch vuï ngaân haøng trong 1 naêm… 3.3.1.2 - Thaønh laäp caùc chi nhaùnh cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam ôû nöôùc ngoaøi: Muoán ñaåy maïnh hoaït ñoäng TTQT baèng L/C, NHNo&PTNT Vieät Nam caàn gaáp ruùt xaây döïng keá hoaïch thaønh laäp chi nhaùnh taïi nhöõng nöôùc maø Vieät Nam coù quan heä XNK lôùn. Xeùt veà maët khoaûng caùch ñòa lyù vaø kim ngaïch buoân baùn giöõa hai nöôùc thì trong thôøi gian khoâng laâu seõ phaùt trieån raát maïnh meõ vaø NHNo&PTNT Vieät Nam neân thaønh laäp chi nhaùnh ñaàu tieân ôû Trung Quoác. Vieäc naøy coù nhieàu öu ñieåm vì: Neàn kinh teá Trung Quoác laø moät neàn kinh teá lôùn, coù toác ñoä taêng tröôûng cao nhaát theá giôùi, vò theá ngaøy caøng lôùn treân theá giôùi, döï tröõ ngoaïi hoái taêng nhanh nhôø neàn kinh teá xuaát sieâu vaø chính saùch thu huùt ñaàu tö coù hieäu quaû. Do vaäy xu höôùng söû duïng ñoàng CNY trong töông lai giöõa trung Quoác vaø khu vöïc ASEAN gia taêng. Hieän kim ngaïch buoân baùn giöõa Vieät Nam vaø Trung Quoác lôùn vaø khoâng ngöøng gia taêng. Töø Trung Quoác, chi nhaùnh naøy coù theå vöôn taàm hoaït ñoäng ra raát nhieàu quoác gia vaø khu vöïc khaùc. 83 Tieáp sau ñoù, NHNo&PTNT Vieät Nam coù theå thaønh laäp theâm caùc chi nhaùnh ôû Ñoâng Nam AÙ, Myõ. Khi ñoù, taàm hoaït ñoäng cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam seõ vöôn ra khaép theá giôùi. Sôû dó caàn thaønh laäp chi nhaùnh ôû Ñoâng Nam AÙ laø vì ñaây laø khu vöïc gaàn vôùi Vieät Nam, laïi laø khu vöïc phaùt trieån naêng ñoäng nhaát theá giôùi, coù quan heä buoân baùn vôùi caû theá giôùi, coøn chi nhaùnh ôû Myõ laø caàn thieát vì ñaây laø thò tröôøng lôùn nhaát theá giôùi, hôn nöõa sau khi Hieäp ñònh thöông maïi Vieät - Myõ ñöôïc kyù keát thì quan heä XNK giöõa hai nöôùc ñaõ khoâng ngöøng phaùt trieån. 3.3.1.3 - Coù chính saùch khuyeán khích cuï theå ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh coù nghieäp vuï TTQT phaùt trieån toát nhö ñoái vôùi nghieäp vuï huy ñoäng voán vaø tín duïng. Hieän nay, trong caùc chæ tieâu giao cho caùc chi nhaùnh vaø ngay caû caùc chæ tieâu trong muïc tieâu ñeán 2010 cuûa NHNo&PTNT VN cuõng chöa ñeà caäp ñeán chæ tieâu veà doanh soá hoaït ñoäng TTQT. Ñaây coù theå noùi laø NHNo&PTNT VN chöa coi nghieäp vuï TTQT laø nghieäp vuï thöïc söï quan taâm trong coâng taùc quaûn lyù. Vì vaäy, muoán phaùt trieån nghieäp vuï TTQT taïi caùc chi nhaùnh trong ñoù coù caùc Chi nhaùnh taïi Tp.HCM, NHNo&PTNT Vieät nam caàn phaûi ñöa caùc chæ tieâu naøy vaøo keá hoaïch haøng naêmg vaø coi ñoù laø chæ tieâu thi ñua cuûa töøng chi nhaùnh. Beân caïnh ñoù NHNo&PTNT VN phaûi coù chính saùch, cheá ñoä öu ñaõi ñoái vôùi caùc chi nhaùnh nhö caáp xe, caáp maùy tính, thöôûng treân doanh soá hoaït ñoäng, naâng löông tröôùc haïn, göûi ñi ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi ñoái vôùi caùc caùn boä coù naêng löïc, coù taâm huyeát gaén boù vaø ñoùng goùp vaøo hieäu quaû hoaït ñoäng TTQT cho ngaân haøng. 3.3.1.4 . Hoaøn thieän quy trình thanh toaùn TDCT: Quy trình thanh toaùn laø nhaân toá tröïc tieáp taùc ñoäng ñeán thanh toaùn baèng phöông thöùc TDCT. Baát kyø moät sai soùt naøo duø nhoû trong quaù trình thöïc hieän quy trình cuõng ñeàu coù khaû naêng daãn ñeán söï khoù khaên vaø ruûi ro trong thanh toaùn. Do vaäy NHNo&PTNT VN caàn nghieân cöùu, phaân tích vaø tìm ra caùc bieän phaùp nhaèm hoaøn thieän hôn quy trình thanh toaùn ñeå töø ñoù haïn cheá tôùi möùc thaáp nhaát caùc ruûi ro coù theå xaûy ra trong quy trình thanh toaùn, nhöng laïi phuø hôïp vôùi ñieäu kieän thöïc hieän vaø khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc ngaân haøng khaùc trong cuøng ñòa baøn. Cuï theå: 84 - Ñeå khaùch haøng khoâng phaûi giao dòch vôùi nhieàu phoøng ban, khoâng neân taùch bieät giöõa caùc phoøng, NHNo&PTNT VN neân quy ñònh caùc Chi nhaùnh phaûi thaønh laäp phoøng TTQT vôùi 2 boä phaän chính: Front Office (F/O) vaø Back Office (B/O). Front Office: laø boä phaän thöïc hieän vieäc giao dòch tröïc tieáp vôùi khaùch haøng, quaûn lyù hoà sô khaùch haøng vaø thöïc hieän nghieäp vuï Marketing. Do ñoù, F/O seõ ñöôïc chia laøm hai boä phaän chuyeân saâu, ñoù laø: Boä phaän giao dòch: Quaûn lyù vaø caäp nhaät hoà sô khaùch haøng, hoà sô nghieäp vuï; Tieáp nhaän toaøn boä yeâu caàu cuûa khaùch haøng; Phaûn hoài tôùi khaùch haøng keát quaû taát caû caùc giao dòch maø khaùch haøng yeâu caàu; Thöïc hieän giao dòch noäi boä vôùi B/O. Boä phaän Marketing: Phaân loaïi khaùch haøng, ñaùnh giaù khaùch haøng vaø thò tröôøng; Baùo caùo hoaït ñoäng töøng loaïi hình nghieäp vuï cuï theå ñònh kì / baát thöôøng; Xaây döïng vaø thöïc hieän nghieäp vuï Marketing; Phaùt trieån, quaûng caùo saûn phaåm môùi. Back office: Laø boä phaän thöïc hieän nghieäp vuï chuyeân saâu khoâng giao dòch tröïc tieáp vôùi khaùch haøng. Boä phaän naøy ñöôïc phaân chia theo töøng loaïi hình nghieäp vuï cuï theå, bao goàm: NK, XK, baûo laõnh, chuyeån tieàn, nghieäp vuï taøi trôï XNK. - Ñeå traùnh vieäc ñoøi hoûi khaùch haøng thanh toaùn baèng voán töï coù phaûi xuaát trình theâm moät boä hoä sô nhaän nôï khoáng khi kyù quyõ khoâng ñuû 100% giaù trò L/C, trong quy trình quy ñònh caàn phaûi ñöa ñieàu khoaûn nhaän nôï baét buoäc vaøo ñieàu khoaûn cam keát ngay trong ñôn môû L/C vaø coi ñôn xin môû laø moät hôïp ñoàng vaø cuõng laø chöùng töø nhaän nôï neáu tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng thöïc hieän ñuùng cam keát khi ngaân haøng ñaõ môû L/C. - Xaây döïng quy ñònh chung cho toaøn heä thoáng veà nhaän dieän vaø xöû lyù ruûi ro trong moãi vò trí cuûa ngaân haøng nhö: taïi chöùc naêng cuûa ngaân haøng thoâng baùo coù ruûi ro naøo vaø höôùng xöû lyù, hay taïi chöùc naêng laø ngaân haøng chieát khaáu coù ruûi ro naøo vaø höôùng xöû lyù.. 85 - Hoaøn thieän laïi maãu bieåu theo höôùng giöõ laïi cô baûn nhöõng yeâu caàu noäi dung caàn phaûi coù vaø söûa ñoåi laïi caâu cho ñôn giaûn, deã hieåu thuaän tieän cho khaùch haøng söû duïng. Söû duïng rieâng phaàn tieáng Vieät vaø tieáng Anh rieâng, hoaëc maãu 2 maët rieâng ngoân ngöõ ñeå khaùch haøng coù theå choïn 1 trong 2 caùch ghi cho phuø hôïp vôùi khaû naêng cuûa khaùch haøng. - Quy ñònh veà thôøi gian vaø noäi dung kieåm tra chöùng töø cho töøng coâng ñoaïn cuûa quy trình nhaèm chuaån hoaù hôn nöõa nghieäp vuï TTQT, tieát kieäm thôøi gian vaø giaûm bôùt phieàn haø cho khaùch haøng. - Xaây döïng vaø nhanh choùng ban haønh Quy ñònh veà quy trình luaân chuyeån ñieän giao dòch TTQT giöõa Sôû Quaûn lyù, kinh doanh voán vaø ngoaïi teä vaø caùc Chi nhaùnh tham gia heä thoáng SWIFT noäi boä nhaèm cuï theå hoaù töøng böôùc vaän haønh chöông trình, quy ñònh roõ traùch nhieäm caùc caù nhaân boä phaän lieân quan ñeán maïng SWIFT vaø haïn cheá sai soùt, ruûi ro khi thöïc hieän moät caùch thaáp nhaát. - Caàn taäp hôïp caùc taøi lieäu vaên baûn cuûa caùc Boä, Ngaønh, cuûa ngaân haøng coù lieân quan ñeán nghieäp vuï TTQT noùi chung vaø TDCT noùi rieâng ñeå phoå bieán cho caùc chi nhaùnh nghieân cöùu vaän duïng. 3.3.2. Kieán nghò ñoái vôùi doanh nghieäp hoaït ñoäng kinh doanh XNK: 3.3.2.1Doanh nghieäp tham gia kinh doanh XNK phaûi coù caùc caùn boä chuyeân traùch veà XNK: Caùc caùn boä naøy phaûi coù trình ñoä nghieäp vuï ngoaïi thöông vöõng chaéc, am hieåu taäp quaùn, luaät thöông maïi quoác teá vaø ñaëc bieät laø thanh toaùn trong hoaït ñoäng XNK ñeå khi kyù keát caùc hôïp ñoàng xuaát nhaäp luoân luoân ñöa ra nhöõng ñieàu khoaûn quy ñònh chaët cheõ nhaèm ñaûo baûo ñöôïc khaû naêng hieäu quaû cuûa thöông vuï maø mình kinh doanh. 3.3.2.2 Doanh nghieäp XNK phaûi thöôøng xuyeân naâng cao trình ñoä nghieäp vuï veà thanh toaùn TDCT cho caùc caùn boä chuyeân traùch. Doanh nghieäp caàn cöû caùn boä tham gia caùc lôùp ñaøo taïo, taäp huaán hoaëc hoäi thaûo veà nghieäp vuï TTQT taïi caùc ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chính lôùn toå chöùc. 86 Keát hôïp vôùi vieäc thöôøng xuyeân nghieân cöùu taøi lieäu vaên baûn, quy ñònh phaùp luaät lieân quan ñeán nghieäp vuï vaø naém baét nhöõng tình huoáng ruûi ro thöôøng xaûy ra vaø caùc trình baøy quan ñieåm cuûa ICC, cuûa UÛy ban ngaân haøng veà caùc ñieàu luaät vaø tình huoáng ñoù. Vieäc laøm naøy laø caàn thieát nhaèm giuùp caùc caùn boä caäp nhaät vaø naém baét kyõ löôõng veà phöông thöùc thanh toaùn XNK baèng tín duïng ñeå trong quaù trình thöïc hieän thanh toaùn tieát kieäm ñöôïc thôøi gian vaø soaïn thaûo chöùng töø ít bò sai soùt. 3.3.2.3 Doanh nghieäp XNK caàn tìm hieåu kyõ veà ñoái taùc XNK Vieäc tìm hieåu kyõ ñoái taùc giuùp cho doanh nghieäp XK ñaûm baûo ñöôïc thanh toaùn ñaày ñuû vaø ñuùng heïn, traùnh tröôøng hôïp xuaát haøng sang thì bò ñoái taùc töø choái thanh toaùn, noù cuõng giuùp cho doanh nghieäp NK khoâng nhaäp phaûi haøng hoaù chaát löôïng thaáp, khoâng ñaûm baûo yeâu caàu. Nhö vaäy doanh nghieäp caàn coù moät boä phaän laøm nhieäm vuï thu thaäp vaø phaân tích thoâng tin thoâng qua caùc keânh cô quan ngoaïi giao, phoøng thöông maïi coâng nghieäp, thoâng tin ruûi ro cuûa ngaân haøng.. ñeå naém baét moâi tröôøng kinh doanh vaø naêng löïc taøi chính cuõng nhö uy tín cuûa ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Ñaây laø bieän phaùp ñeå ñoái phoù vôùi caùc vaán ñeà löøa ñaûo trong thöông maïi quoác teá. 3.3.2.4 Doanh nghieäp XNK caàn naâng cao naêng löïc taøi chính: Taêng naêng löïc taøi chính cuõng laø taêng khaû naêng caïnh tranh treân thò tröôøng cuûa doanh nghieäp. Vôùi nguoàn voán chuû sôû höõu lôùn, doanh nghieäp coù theå töï chuû ñöôïc trong vieäc kyù keát caùc hôïp ñoàng hôïp ñoàng thöông maïi, giaûm chi phí laõi vay vaø giaûm ñöôïc chi phí ñaàu vaøo khi mua haøng vôùi soá löôïng lôùn. Ñeå taêng voán chuû sôû höõu ñoái vôùi caùc doanh nghieäp hieän nay khoâng phaûi laø vaán ñeà khoù ñoái vôùi caùc doanh nghieäp höïc söï hoaït ñoäng kinh doanh coù hieäu quaû. Trong thôøi gian gaàn ñaây thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam raát soâi ñoäng. Qua thò tröôøng chöùng khoaùn caùc doanh nghieäp coù theå huy ñoäng ñöôïc voán töø caùc coå ñoâng, töø caùc nhaø ñaâu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Beân caïnh ñoù vieäc lieân doanh lieân keát ñoái vôùi caùc ñôn vò khaùc vaø taäp trung voán vaøo hoaït ñoäng kinh doanh ôû moät soá ngaønh ngheà chuû yeáu, ngaønh coù theá maïnh 87 cuûa doanh nghieäp cuõng laø phöông thöùc giuùp caùc doanh nghieä naâng cao naêng löïc taøi chính cuûa mình. 3.3.3. Kieán nghò ñoái vôùi NHNN: 3.3.3.1. Giaûm tyû leä döï tröõ baét buoäc: Hieän nay caùn caân thanh toaùn cuûa Vieät nam ñaõ daàn ñi vaøo caân baèng oån ñònh, ngoaïi teä ôû haàu heát caùc ngaân haøng ñaõ ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn cho caùc doanh nghieäp nhaäp khaåu. Tuy nhieân do tyû leä döï tröõ baét buoäc cuûa NHNN quy ñònh coøn cao trong khi laõi suaát cho vay theo maët baèng theá giôùi laø thaáp so vôùi VND (thöôøng baèng SIBOR 3 thaùng + toái ña 1,5%/naêm = 7%/nm, trong khi VND laø 12%/naêm), leân caùc NHTM chöa maën maø laém vôùi vieäc huy ñoäng voán baèng ngoaïi teä, dö nôï tín duïng baèng ngoaïi teä coøn thaáp. Chính vì vaäy ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp coù khaû naêng tieáp caän nguoàn voán ngoaïi teä, NHNN caàn giaûm tyû leä döï tröõ baét buoäc xuoáng, ñoái vôùi loaïi tieàn göûi döôùi 12 thaùng chæ neân laø 5% vaø treân 12 thaùng laø 2%. 3.3.3.2. Caàn coù chính saùch ñieàu haønh tyû giaù linh hoaït vaø chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái chaët cheõ, phaûn öùng kòp thôøi vôùi nhöõng bieán ñoäng cuûa thò tröôøng XNK. Tyû giaù laø moät trong caùc nhaân toá coù aûnh höôûng to lôùn ñeán hoaït ñoäng XNK cuûa caùc doanh nghieäp vaø do ñoù coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng TTQT cuûa caùc doanh nghieäp. NHNN caàn phaûi theo doõi saùt sao söï bieán ñoäng tyû giaù treân thò tröôøng trong nöôùc, quoác teá cuõng nhö tình hình hoaït ñoäng XNK ñeå coù bieän phaùp ñieàu chænh thích hôïp. Hieän nay, chuùng ta ñang aùp duïng cô cheá tyû giaù thaû noåi coù ñieàu tieát, vì vaäy NHNN raát coù ñieàu kieän can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái. Tuy nhieân caàn chuù troïng ñieàu chænh caùc yeáu toá aûnh höôûng tôùi tyû giaù trong thôøi gian daøi, khoâng ñöa ra caùc quyeát ñònh thay ñoåi lieân tuïc, leû meû, gaây taâm lyù baát oån cho caùc doanh nghieäp. Beân caïnh ñoù haïn cheá toái ña caùc bieän phaùp haønh chính can thieäp vaøo tyû giaù, naém baét caùc thoâng tin veà thöông maïi quoác teá, veà tyû giaù caùc loaïi ngoaïi teä treân theá giôùi 88 vaø tin hoïc hoaù caùc döõ lieäu nhaèm xaùc laäp kho thoâng tin chính xaùc vaø caäp nhaät cao nhaèm ñöa ra nhöõng quyeát ñònh veà tyû giaù chính xaùc, saùt thöïc teá trong vieäc ñieàu haønh tyû giaù ngaén haïn cuõng nhö daøi haïn. Daàn daàn tieán ñeán thaû loûng tyû giaù USD nhö caùc loaïi ngoaïi teä khaùc. 3.3.3.3 Caàn ban haønh moät soá vaên baûn phaùp lyù caàn thieát ñieàu chænh hoaït ñoäng TTQTcuõng nhö daàn hoaøn chænh thò tröôøng hoái ñoaùi taïi caùc NHTM: NHNN caàn ban haønh caùc quy cheá veà chieát khaáu, taùi chieát khaáu thöông, hoái phieáu,.. vaø caùc quy cheá quy ñònh roõ raøng nghóa vuï vaø quyeàn lôïi cuûa Ngaân haøng ñoái vôùi ngöôøi höôûng lôïi ñeå traùnh caùc tranh chaáp coù theå xaûy ra hoaëc ñeå laøm cô sôû cho vieäc giaûi quyeát vaø xeùt xöû khi coù tranh chaáp xaûy ra. Chính vì vaäy, NHNN caàn hoaøn thieän chính saùch kinh teá, taïo moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng TTQT, ban haønh Quy ñònh veà TTQT ñeå caùc Ngaân haøng coù caên cöù thöïc hieän, nhaát laø khi coù tranh chaáp xaûy ra. Sau khi gia nhaäp WTO, moät soá ngaân haøng lôùn seõ thaønh laäp hoaëc môû Chi nhaùnh taïi Vieät Nam, do vaäy NHNN nhanh choùng nghieân cöùu, ñònh höôùng vaø xaây döïng loä trình phaùt trieån caùc saûn phaåm dòch vuï kinh doanh ngoaïi hoái maø caùc ngaân haøng lôùn treân theá giôùi ñaõ thöïc hieän ñöôïc, töøng böôùc taïo ñieàu kieän cho caùc NHTM trong nöôùc coù khaû naêng caïnh tranh vaø hoäi nhaäp khi gia nhaäp WTO. 3.3.3.4. Taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra giaùm saùt vaø hoaøn thieän thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng ngaân haøng. NHNN caàn keát hôïp vôùi caùc Boä, ngaønh hoaøn thieän caùc quy trình, quy ñònh cho hoaït ñoäng TTQT ñoàng thôøi xaây döïng caùc phöông phaùp kieåm tra, giaùm saùt hoaït ñoäng TTQT cuûa NHTM theo luaät phaùp nöôùc ta vaø caùc chuaån möïc quoác teá. Töø ñoù taêng cöôøng hoaït ñoäng thanh tra, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù an toaøn ñoái vôùi heä thoáng NHTM trong nghieäp vuï TTQT nhö ñoái vôùi nghieäp vuï tín duïng. Hoaøn thieän hoaït ñoäng thoâng tin phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng TTQT cho toaøn boä heä thoáng NHTM baèng caùch xaây döïng moät heä thoáng coâng ngheä hieän ñaïi, noái maïng caùc ngaân haøng ôû trong nöôùc vaø ngaân haøng nöôùc ngoaøi, ñaûm baûo 89 thu thaäp ñöôïc nhöõng thoâng tin quaûn trò caàn thieát kòp thôøi laøm cô sôû cho nhöõng quyeát ñònh kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng ngaøy caøng an toaøn vaø hieäu quaû. 3.3.4. Kieán nghò ñoái vôùi Chính phuû: 3.3.4.1 Coù chính saùch kinh teá thöông maïi roõ raøng, oån ñònh vaø ñoàng boä: Beân caïnh caùc vaên baûn veà luaät thöông maïi, Ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chính, tín duïng... phaûi coù nhöõng vaên baûn döôùi luaät keøm theo nhaèm höôùng daãn thöïc hieän. Traùnh tình traïng nhö söû duïng nhöõng boä luaät trong thôøi gian daøi maø khoâng coù söûa ñoåi, boå sung.. ñieàu ñoù daãn ñeán nhöõng vaên baûn khoâng coøn phuø hôïp vôùi xu höôùng ngaøy nay: chaúng haïn nhö Luaät Ngaân haøng.. coøn nhieàu vöôùng maéc vaø thieáu nhöõng caên cöù phaùp lyù. Chính vì vaäy söï roõ raøng veà maët chính saùch noùi chung caàn gaén lieàn vôùi söï oån ñònh töông ñoái cuûa chuùng, traùnh nhöõng thay ñoåi ñoät ngoät. Nöôùc ta ñaõ vaø ñang trong quaù trình chuyeån ñoåi cô cheá quaûn lyù kinh teá cho neân söï ñieàu chænh veà maët chính saùch ñeå ñaùp öùng caùc vaán ñeà môùi naûy sinh laø moät taát yeáu vaø ñieàu quan troïng laø nhöõng ñieàu chænh aáy khoâng gaây neân söï hoang mang ñoái vôùi caùc nhaø kinh doanh trong nöôùc cuõng nhö ñoái taùc nöôùc ngoaøi. Vì vaäy khi ban haønh söûa ñoåi, hay boå sung moät vaên baûn phaùp lyù naøo ñoù Nhaø nöôùc caàn neâu leân roõ raøng, ñoàng boä vaø phuø hôïp vôùi thöïc tieãn. 3.3.4.2 Tieáp tuïc hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng TTQT cuõng nhö trong phöông thöùc thanh toaùn baèng TDCT cuûa caùc NHTM: Hieän nay, vieäc thanh toaùn XNK baèng phöông thöùc TDCT ñöôïc caùc ngaân haøng treân theá giôùi thöïc hieän treân cô sôû UCP500. Nhöng UCP500 hay UCP 600 khoâng phaûi laø luaät vaø coøn coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh do khoâng bao quaùt taát caû caùc giao dòch voâ cuøng phong phuù cuûa thöïc tieãn. ÔÛ moãi nöôùc, giao dòch naøy coøn bò ñieàu chænh vaø chi phoái bôûi luaät phaùp quoác gia. Vieät Nam hieän nay vaãn chöa coù moät vaên baûn höôùng daãn hay qui ñònh naøo cho phöông thöùc giao dòch naøy. Ñeå hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng theo phöông thöùc TDCT Chính phuû caàn: 90 - Khaån tröông ban haønh nhöõng vaên baûn phaùp lyù cho giao dòch theo phöông thöùc TDCT. Quyeàn lôïi vaø nghóa vuï cuûa caùc beân tham gia: Ngaân haøng phaùt haønh, Ngaân haøng chieát khaáu, nhaø NK, nhaø XK caàn ñöôïc phaùp lyù hoùa treân cô sôû luaät phaùp quoác gia. Coù nhö vaäy khi phaùt sinh tranh chaáp giöõa ngaân haøng vaø caùc beân coù lieân quan môùi coù cô sôû ñeå giaûi quyeát. - Caàn coù vaên baûn lieân ngaønh nhaèm phoái hôïp chaët cheõ hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng vôùi hoaït ñoäng cuûa caùc boä ngaønh coù lieân quan. Trong nghieäp vuï TTQT theo phöông thöùc TDCT, caùc NHTM Vieät Nam ñaõ phaûi vaän duïng caùc thoâng leä quoác teá caû trong lónh vöïc baûo hieåm, vaän taûi, ngaân haøng … nhaèm baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cuûa mình. Tuy nhieân caùc bieän phaùp töï baûo veä naøy coù hieäu quaû hay khoâng phuï thuoäc vaøo qui ñònh cuûa luaät phaùt Vieät Nam. Theo luaät phaùp nöôùc ngoaøi, khi vaän ñôn laäp theo leänh cuûa ngaân haøng, neáu khaùch haøng khoâng coù khaû naêng thanh toaùn L/C thì theo thoâng leä quoác teá ngaân haøng coù quyeàn nhaän haøng theo vaän ñôn. Nhöng treân thöïc teá ôû Vieät Nam, thì vieäc ngaân haøng laáy haøng hoùa theo vaän ñôn naøy laø raát khoù khaên vì ngaân haøng khoâng theå xuaát trình cho haûi quan giaáy pheùp NK, haûi quan töø choái cho ngaân haøng NK vì hoï cho raèng ngaân haøng chæ ñöùng ra baûo laõnh chöù khoâng phaûi laø ngöôøi mua. Chính vì vaäy caàn coù nhöõng coù nhöõng qui cheá trong nöôùc hoaëc caùc vaên baûn lieân ngaønh nhaèm ñaûm baûo quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa caùc NHTM. 3.3.4.3 Xaây döïng chính saùch ñoái ngoaïi hôïp lyù: Tình traïng caùn caân TTQT lieân quan ñeán khaû naêng thanh toaùn cuûa ñaát nöôùc, cuûa ngaân haøng, taùc ñoäng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi vaø döï tröõ ngoaïi teä quoác gia. Hieän nay caùn caân thöông maïi quoác teá cuûa Vieät nam ñaõ daàn töøng böôùc giaûm thaâm huït nhöng möùc cheânh leäch vaãn coøn ôû möùc cao, Chính phuû caàn thöïc hieän moät soá bieän phaùp nhaèm ñaåy maïnh hoaït ñoäng XNK: + Tieáp tuïc phaùt trieån quan heä thöông maïi vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, khai thoâng vaø môû roäng thò tröôøng truyeàn thoáng vôùi caùc nöôùc Ñoâng AÂu, duy trì vaø môû 91 roäng quan heä thuông maïi vôùi caùc thò tröôøng lôùn nhö Nhaät, Myõ, Trung Quoác, caùc nöôùc ASEAN, EU, töøng böôùc hoäi nhaäp WTO. + Höôùng XK töø nhöõng saûn phaåm thoâ sang nhöõng saûn phaåm ñaõ qua cheá bieán. Vì vaäy phaûi coi troïng vieäc phaùt trieån coâng ngheä cheá bieán, aùp duïng coâng ngheä töø thu hoaïch ñeán cheá bieán, môû roäng hôïp taùc vôùi lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñeå naâng cao naêng löïc ngaønh coâng nghieäp cheá bieán haøng XK. + Caàn khai thaùc hieäu quaû tieàm naêng veà taøi nguyeân, söùc lao ñoäng, caûi tieán cô caáu haøng XK phuø hôïp thò tröôøng theá giôùi ñoàng thôøi môû roäng maët haøng vaø thò tröôøng môùi. Ñaàu tö chuù troïng vaøo nhöõng saûn phaåm Vieät nam coù öu theá nhö gaïo, caø pheâ, thuyû saûn, daàu moû, khí ñoát, than,... Nhö vaäy ñeå neàn kinh teá ñaát nöôùc phaùt trieån oån ñònh vaø beàn vöõng khi hoäi nhaäp neàn kinh teá theá giôùi, Vieät Nam caàn phaûi taäp trung söùc löïc, nhanh choùng naâng cao naêng löïc caïnh tranh treân cô sôû ñaùnh giaù vaø söû duïng toát nhöõng lôïi theá so saùnh ñeå môû roäng thöông maïi quoác teá. 92 KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3 Töø nhöõng thöïc traïng trong vaän duïng phöông thöùc TDCT ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM vaø phaân tích nguyeân nhaân coøn haïn cheá caàn khaéc phuïc do chuû quan cuûa caùc Chi nhaùnh cuõng nhö khaùch quan ôû moâi tröôøng hoaït ñoäng trong Chöông 2. Trong Chöông 3 cuûa ñeà taøi ñaõ xaùc ñònh muïc tieâu, ñònh höôùng phaùt trieån chung cuûa NHNo&PTNT VN noùi chung vaø cuûa caùc Chi nhaùnh taïi Tp.HCM trong thôøi gian tôùi, treân cô sôû ñoù maïnh daïn ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM vaø ñöa ra moät soá yù kieán ñeà xuaát, kieán nghò ñoái vôùi NHNo&PTNT VN, caùc doanh nghieäp coù hoaït ñoäng XNK, NH Nhaø nöôùc vaø Chính phuû taïo ñieäu kieän vaø hoã trôï nhaèm giuùp cho caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM hoaøn thieän vaø phaùt trieån nghieäp vuï thanh toaùn quoác teá baèng TDCT phuø hôïp vôùi yeâu caàu hoäi nhaäp vaø phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc. Vieäc ñöa ra nhöõng giaûi phaùp chæ mang tính chaát hoã trôï cho caùc chieán löôïc toång theå, nhöõng giaûi phaùp ñoù coù theå phuø hôïp trong thôøi ñieåm naøy song laïi laø chöa phuø hôïp trong moät thôøi ñieåm khaùc. Chính vì vaäy, noù caàn lieân tuïc ñöôïc boå sung vaø söûa ñoåi nhaèm töøng böôùc thöïc hieän theo ñuùng muïc tieâu ñònh höôùng phaùt trieån cuûa NHNo&PTNT VN noùi chung vaø caùc Chi nhaùnh taïi Tp.HCM noùi rieâng. 93 KEÁT LUAÄN Phöông thöùc TDCT ñang trôû thaønh moät trong nhöõng maûng hoaït ñoäng dòch vuï lôùn cuûa caùc NHTM. Tuy nhieân, ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT Vieät Nam taïi Tp.HCM, thôøi gian tieáp caän vôùi phöông thöùc naøy chöa nhieàu, do ñoù, söï thieáu kinh nghieäm caû veà quaûn lyù vaø taùc nghieäp, doanh soá khieâm toán, daãn ñeán söï phaùt trieån coøn haïn cheá laø ñieàu khoù traùnh khoûi. Do ñoù, tìm kieám giaûi phaùp hoaøn thieän vaø phaùt trieån phöông thöùc TDCT trong TTQT cuûa caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT Vieät Nam ñang trôû thaønh moät yeâu caàu caáp thieát. Vôùi muïc ñích vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa luaän vaên, nhöõng noäi dung ñaõ ñöôïc ñeà caäp giaûi quyeát trong luaän vaên bao goàm: - Heä thoáng hoaù nhöõng vaán ñeà veà TTQT, noäi dung phöông thöùc TDCT. - Phaân tích thöïc traïng phaùt trieån phöông thöùc TDCT ôû caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM, thôøi gian töø naêm 2002 ñeán 2006. Qua ñoù, ruùt ra nhaän xeùt, ñaùnh giaù: Vieäc aùp duïng phöông thöùc TDCT trong TTQT taïi caùc Chi nhaùnh ñaõ phaùt trieån caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng, tuy nhieân, noù vaãn chöa xöùng ñaùng vôùi taàm côõ cuûa moät trong caùc NHTM haøng ñaàu Vieät Nam cuõng nhö khaû naêng caïnh tranh vaø hoäi nhaäp theá giôùi hieän nay. - Ñeà xuaát 4 nhoùm giaûi phaùp cuï theå ñoái vôùi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM, ñeà xuaát vôùi NHNo&PTNT VN, caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng XNK vaø kieán nghò vôùi Chính phuû, NHNN nhaèm taïo ñieàu kieän cho vieäc hoaøn thieän vaø phaùt trieån phöông thöùc TDCT taïi caùc Chi nhaùnh. Trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, baûn thaân ñaõ coá gaéng nghieân cöùu taøi lieäu vaø thu thaäp nhöõng thoâng tin trong thöïc tieãn trong nghieäp vuï ñeå ñöa ra nhöõng ñeà xuaát thieát thöïc nhaát nhaèm hoaøn thieän vaø phaùt trieån phöông thöùc TDCT taïi caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM. Tuy nhieân ñeà taøi chaéc chaén khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt nhaát ñònh, raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp, boå sung quyù baùu cuûa Quyù thaày coâ, caùc baïn vaø nhöõng ngöôøi coù quan taâm ñeán vaán ñeà naøy ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn chænh hôn. 94 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO TIEÁNG VIEÄT: 1 . Döông Höõu Haïnh (2005), Thanh toaùn quoác teá vaø hoái ñoaùi, NXB Thoáng keâ. 2. PGS – TS. Traàn Hoaøng Ngaân ( 2003), Thanh toaùn quoác teá, NXB Thoáng keâ. 3. PGS,TS Nguyeãn Thò Quy (2006), Caåm nang giaûi quyeát tranh chaáp trong thanh toaùn quoác teá baèng L/C, NXB lyù luaän chính trò. 4. PGS Phoù tieán só Voõ Thò Thanh Thu vaø Phoù tieán só Ñoaøn thò Hoàng Vaân, (1994), höôùng daãn thöïc haønh kinh doanh xuaát nhaäp khaåu taïi Vieät Nam, tröôøng ñaïi hoïc kinh teá Tp.HCM – khoa ngoaïi thöông vaø du lòch. 5. GS.TS Voõ Thanh Thu (5/2006), kyõ thuaät kinh doanh xuaát nhaäp khaåu, NXB lao ñoäng – Xaõ hoäi. 6. GS.TS Leâ Vaên Tö - Leâ Tuøng Vaân (2004), Tín duïng xuaát nhaäp khaåu thanh toaùn quoác teá vaø kinh doanh ngoaïi teä, NXB Taøi chính, TP Hoà Chí Minh. 7. GS.TS Leâ Vaên Tö – Leâ Tuøng Vaân (2006), Tín duïng xuaát nhaäp khaåu thanh toaùn quoác teá, NXB Toång hôïp Tp.Hoà Chí Minh. 8. GS. Ñinh Xuaân Trình (1997), Thanh toaùn quoác teá trong ngoaïi thöông, NXB Giaùo duïc, Haø Noäi. 9. GS. NGUT Ñinh Xuaân Trình ( 2006), Giaùo trình Thanh toaùn quoác teá, NXB Lao ñoäng – Xaõ hoäi, Haø Noäi. 10. PGS.TS Ñoaøn thò Hoàng Vaân (2005), Giaùo trình kyõ thuaät ngoaïi thöông, NXB Thoáng keâ. 11. Thu Nguyeät (2006), baøi 1 “Mô hoà luaät quoác teá” trang doanh nghieäp - doanh nhaân, Baùo Phaùp luaät, ngaøy 17/11/2006. 12. Baùo caùo thöôøng nieân NHNo&PTNT Vieät Nam, naêm 2002, 2003, 2004. 13. Chieán löôïc kinh doanh ñeán 2010 cuûa Ngaân haøng No & PTNT Vieät Nam, Haø noäi Thaùng 7/2004. 14. Ñeà aùn phaùt trieån ngaønh Ngaân haøng Vieät Nam ñaõ ñöôïc Thuû töôùng chính phuû pheâ duyeät theo Quyeát ñònh soá 112/2006/QÑ-TTg ngaøy 24/5/2006 95 15. Thoâng baùo pheâ duyeät ñeà aùn phaùt trieån kinh doanh cuûa NHNo&PTNT VN treân ñòa baøn thaønh phoá loaïi I soá 3176/NHNo&PTNT-NCCL ngaøy 06/9/2006 cuûa Toång Giaùm ñoác NHNo&PTNT VN. 16. Caùc quyeát ñònh: - Quyeát ñònh soá 388/QÑ-HÑQT-QHQT ngaøy 05/09/2005 cuûa Chuû tòch Hoäi ñoàng quaûn trò NHNo&PTNT Vieät Nam veà vieäc ban haønh quy ñònh quaûn lyù, ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh ngoaïi hoái trong heä thoáng NHNo&PTNT VN. - Quyeát ñònh soá 1998/NHNo&PTNT-QHQT ngaøy 15/12/2005 cuûa Toång giaùm ñoác NHNo&PTNT Vieät Nam veà vieäc ban haønh quy ñònh veà quy trình nghieäp vuï TTQT trong heä thoáng NHNo&PTNT VN. - Quyeát ñònh soá 2008/QÑ-HDQT-QHQT ngaøy 16/12/2005 cuûa Toång giaùm ñoác NHNo&PTNT Vieät Nam veà vieäc ban haønh quy ñònh veà quy trình mua baùn ngoaïi teä trong heä thoáng NHNo&PTNT VN. 15. Quy trình kyõ thuaät nghieäp vuï Thanh toaùn thö TDCT cuûa Ngaân haøng Ngoaïi thöông Vieät Nam, Ngaân haøng CP Xuaát nhaäp khaåu, Ngaân haøng CP Quoác teá, Ngaân haøng CP AÙ Chaâu. 16. Taïp chí ngaân haøng naêm haøng thaùng trong naêm 2005, 2006. 17. Taøi lieäu giôùi thieäu veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa NHNo&PTNT Vieät Nam thaùng 5/2006. TIEÁNG ANH: 1. ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, revision 1993, number 500 vaø baûn dòch. 2. ICC Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, 2007 revision, Publication No 600 vaø baûn dòch. 3. ISPB 645 ( International Standard Banking Practice for The examination of Documents under Documentary credits) vaø baûn dòch 4. Supplement to UCP 600 for Electronic Presentation Version 1.1 – 2007 ICC. 96 PHUÏ LUÏC SOÁ 1: SÔ ÑOÀ TOÅ CHÖÙC NHNo&PTNT VIEÄT NAM TRUÏ SÔÛ CHÍNH Vaên phoøng ñaïi dieän Chi nhaùnh caáp 1 Ñôn vò söï nghieäp Coâng ty tröïc thuoäc Sôû QLV & KD ngoaïi hoái Phoøng Giao dòch Phoøng giao dòch Chi nhaùnhChi nhaùnh caáp 2 Phoøng giao dòch Chi nhaùnh caáp 3 Phoøng giao dòch 97 PHUÏ LUÏC SOÁ 2: Caùc Chi nhaùnh NHNo&PTNT VN taïi Tp.HCM ( ñeán 31/12/2006) Stt Teân Chi nhaùnh Soá ñòa ñieåm hoaït ñoäng Ñaõ coù phoøng TTQT Soá CB TTQT 1 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Bình Chaùnh 3 2 2 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Bình Taân 2 2 3 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Bình Thaïnh 3 2 4 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Caàn Giôø 3 2 5 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Chôï Lôùn 3 X 8 6 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 3 3 3 7 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 4 1 2 8 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 6 1 2 9 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 8 1 2 10 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 9 5 3 11 Chi nhaùnh NHNo&PTNT 11 1 X ( toå) 2 12 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Cuû Chi 4 2 13 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Ñoâng Saøi Goøn 4 4 14 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Goø Vaáp 4 2 15 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Hoùc Moân 6 3 16 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Maïc Thò Böôûi 6 x 8 17 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Nam Saøi goøn 3 x 5 18 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Nhaø Beø 3 x 3 19 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Phuù Nhuaän 2 x 4 20 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Quang Trung 3 3 21 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Quaän 10 4 x 7 22 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Saøi Goøn 7 x 12 23 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Taân Bình 3 x 5 24 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Taân Phuù 3 2 25 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Thuû Ñöùc 4 2 26 Chi nhaùnh NHNo&PTNT Tp.HCM 7 x 13 Toång coäng 89 105 98 PHUÏ LUÏC SOÁ 3: Kim ngaïch XNK Vieät Nam qua caùc naêm töø 2000 ñeán 2005. Ñôn vò: 1.000 tyû ñoàng. Naêm Xuaát khaåu Tyû leä taêng tröôûng Nhaäp khaåu Tyû leä taêng tröôûng 2000 14.482 25,5% 15.636,5 33,2% 2001 15.027 3,8% 16.162 3,4% 2002 16.705,8 11,2% 19.733 21,8% 2003 20.149,3 20,6% 25.255,8 27,9% 2004 26.504,2 31,5% 31.953,9 26,5% Öôùc 2005 32.233 21,6% 36.881 15,4% ( Nguoàn: Thôøi baùo kinh teá Vieät Nam soá 2006) PHUÏ LUÏC SOÁ 4: Muïc tieâu chieán löôïc veà XNK Vieät Nam giai ñoaïn 2001-2010. Ñôn vò: 1.000.000 tyû ñoàng. Xuaát khaåu Nhaäp khaåu Giai ñoaïn Haøng hoaù Dòch vuï Haøng hoaù Dòch vuï (+/- %) Trò giaù (+/- %) Trò giaù (+/- %) Trò giaù (+/-%) Trò giaù 2001 - 2005 16 28,4 15 4 15 29,2 11 2,02 2006 - 2010 14 54,6 15 8,1 13 53,7 11 3,4 2001 - 2010 15 15 14 ( Nguoàn: Chæ thò soá 22/2000/CT-TTg ngaøy 27/10/2000 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà chieán löôïc phaùt trieån phaùt trieån xuaát nhaäp khaåu haøng hoaù dòch vuï thôøi kyø 2000- 2010). 99 ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfLA0827.pdf
Tài liệu liên quan