Giáo trình Quy trình bảo quản tài liệu

c bảo quản Sherelyn Ogden - Trưởng bộ phận Bảo quản, Hiệp hội lịch sử Minnesota Sách có giá trị khác nhau và được sử dụng khác nhau, do vậy cần lựa chọn cách đóng thích hợp khi chúng bị rách nát. Đóng lại sách thư viện là một hình thức phổ biến hơn cả. Đây là một sự lựa chọn hay nếu như lấy vấn đề kinh tế và tính bền làm mục tiêu. Việc làm này phù hợp với những cuốn sách có ý nghĩa đặc biệt quan trọng về mặt thông tin mà nó chứa đựng và không có giá trị như những vật thể. Sách có ý nghĩa tạo tạc hoặc có tính liên hợp ngoài giá trị về mặt thông tin cần được gửi tới chuyên gia bảo quản để xử lý. Mục tiêu của việc đóng sách thư viện đã thay đổi qua nhiều năm. Trước đây, người đóng sách thư viện cố gắng đưa ra cách đóng chắc chắn, kinh tế và thuận lợi cho việc phục vụ. Tuy nhiên, khi người làm công tác thư viện và người sử dụng bắt đầu chú ý tới chất lượng thẩm mỹ của tài liệu thư viện và trở nên quan tâm tới việc mở rộng cuốn sách và các vấn đề sao chụp có liên quan tới việc khâu vắt, mục tiêu của việc đóng sách đã được mở rộng. Năm 1984 Jan Merill – Oldham xác định các dặc tính cần có khi đóng sách như sau: (1) Đóng sách phải thuận lợi cho việc bảo quản, giảm thiểu việc thay đổi trang bản gốc; (2) đóng sách không được làm hư hại tới văn bản gốc và rút ngắn tuổi thọ; (3) tài liệu được đóng phải mở được dễ dàng trong khoảng 180 độ để thuận lợi cho việc sao chụp tránh làm hỏng tài liệu; (4) tài liệu được đóng phải giữ được ở trạng thái mở khi đặt trên một mặt phẳng như vậy bạn đọc tự do cả hai tay để ghi chép được dễ dàng (1). Ngày nay, khả năng mở rộng và can thiệp tối thiểu cũng như tính bền và giá thành thấp là những mục tiêu hàng đầu của nghề đóng sách thư viện. Kết quả của việc mở rộng mục tiêu này là ấn phẩm sửa đổi Chuẩn mực đóng sách thư viện (Library Binding Institute Standard for Library Binding). ấn phẩm Standard thứ 8 này bao gồm thay đổi về thông số tài liệu và kỹ thuật nhằm phản ánh nhận thức cao hơn về tầm quan trọng của việc sử dụng tài liệu có chất lượng lưu trữ và hợp thức hóa, hoàn thiện các phương thức đóng sách. Phiên bản cập nhật về chuẩn mực này hiện nay đang được Tổ chức Chuẩn mực Thông tin Quốc gia phối hợp với Viện Đóng sách mở rộng. Chúng ta không nghĩ rằng sẽ có sự khác biệt lớn so với ấn phẩm Standard thứ 8. ấn phẩm thứ 8 được căn cứ trên giả thiết là người đọc có kiến thức về tài liệu, xử lý tài liệu, máy móc và thuật ngữ được dùng trong ngành đóng sách thư viện và có thể lựa chọn được một cách thích hợp trong số những cách thức đang có (2). Bạn đọc chủ yếu của ấn phẩm này là những người đóng sách thư viện. Để đáp ứng nhu cầu của người làm công tác thư viện về vấn đề giải thích, trao đổi và bối cảnh lịch sử, cuốn sách A Guide to the Library Binding Institute Standard for Library Binding đã được chuẩn bị. Cuốn Guide này nhằm tạo điều kiện để bạn đọc có thể sử dụng chuẩn mực này một cách thuận lợi nhất (3). Khi ký hợp đồng đóng sách thư viện, cần phải tuân thủ theo cả Standard và Guide. Các hợp đồng ký kết với người đóng sách thư viện cần phải nói rõ phương pháp và tài liệu thích hợp cho kho sách của thư viện. Hợp đồng cần phải chi tiết tới mức tối đa. Hai hợp đồng mẫu được đăng trong Recource Guide: Managing a Library Binding Program. Mặc dầu cần tham khảo Standard và Guide, song số lượng đóng sách giới hạn khi ký hợp đồng là bao nhiêu thì lại không thành vấn đề vì điều này đôi khi không nói cụ thể được. Trong những cơ quan nhỏ có số lượng sách đóng ít, thời gian làm việc của nhân viên rất chặt chẽ và kiến rhức của nhân viên về đóng sách có giới hạn. Những cơ quan như thế này bao gồm bảo tàng nhỏ, các hiệp hội lịch sử và địa danh lịch sử. Hướng dẫn dưới đây được đưa ra để đáp ứng nhu cầu của những cơ quan này, nhằm mục đích giúp đỡ những người làm công tác thư viện trong việc qui định rõ công tác đóng sách để có thể đạt được chuẩn mực cơ bản và tránh được hư hỏng. Cũng cần phải nhớ rằng tất cả các nguyên tắc đều có trường hợp ngoại lệ và như vậy có những cuốn sách không thích hợp với các hướng dẫn này. Trong một số trường hợp, hướng dẫn này có thể gây ra chi phí đóng sách cao hơn nhiều lần so với mức bình thường vì phải bỏ nhiều thơig gian, công sức và sự chú tâm đặc biệt. Tuy nhiên chi phí cao này không phải là cản trở đối với những cơ quan có số lượng sách đóng nhỏ. Một số người làm công tác đóng sách khi được hỏi đã cho biết rằng cơ quan của họ sẽ tiến hành những biện pháp như vậy nếu như họ được yêu cầu. Bạn có thể cần kiếm một người đóng sách mà thực sự quan tâm đến loại công việc này. Để chọn một người đóng sách, nên chọn người được đào tạo từ Library Binding Institute. Bằng cách lựa chọn này, bạn có thể yên tâm rằng người đóng sách quen thuộc với các bước cũng như là xu hướng hiện tại và kỹ thuật mới. + Người đóng sách không được xén các mép của sách trừ phi bị hư hỏng hoặc các trang chưa đựơc cắt. Việc bảo quản gờ là cần thiết, không một điều lệ nào về cắt xén đảm bảo rằng trang ảnh gấp, hình ảnh và văn bản in lệch ra ngoài cạnh của trang giấy sẽ không bị xén + Cần bảo quản các trang dễ rách và các tập đặc biệt bằng cách khâu lại. Tập nào cần thì đóng lại bìa. Nếu một cuốn sách quan trọng bị hư hỏng nặng, yêu cầu đóng lại cuốn sách bằng cách khâu gáy xử dụng đường khâu ban đầu nếu như có thể. Đây là cách lựa chọn tốn kém . Một cách làm khác là làm hộp đựng sách thay thế. Những cuốn sách không thể đóng hoặc khâu lại qua gáy cần phải được đóng bằng cách dán keo đôi thì tốt hơn là khâu gáy sách. Người đóng sách có thể được quyền tự quyết định khi nào thì cần khâu gáy sách (thường là vì cuốn sách dày và nặng). Tuy nhiên kỹ thuật này không nên dùng thường xuyên. Nếu như thường xuyên phải dùng cách này, cần xin ý kiến của nhà tư vấn, người có thể đánh giá được quyết định của người đóng sách. + Về việc sửa chữa trang giấy, nên sử dụng loại băng dính có chất keo dính tổng hợp chuyên dùng cho giấy, chỉ cần miết nhẹ không gây tổn hại cho giấy, chứ không nên dùng loại băng dính gia dụng dành cho nhựa. Mặc dù việc sử dụng giấy Nhật Bản và sửa chữa bằng việc dán hồ bột là một phương thức bảo quản chuẩn mực, việc cần thiết sửa chữa theo cách này đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao, thể hiện tính cấp bách của đóng sách bảo quản. Hỏi người đóng sách chất liệu gì sẽ được sử dụng cho việc sử chữa và nếu bạn không chắc chắn về chất lượng, hỏi người bảo quản xem chất liệu này có phù hợp không? Hãy nhớ rằng băng dính sửa chữa không phù hợp với các sách có ý nghĩa tạo tác hoặc (associational) mà chỉ dành cho các sách có giá trị về mặt thông tin mà nó chứa đựng. + Trong quá trình đóng sách cần sử dụng các chất liệu bền, ổn định về mặt hóa học.Vấn đề dáng chú ý nhất là trang lót, trang giấy này đựơc nhập liền sát trang đầu tiên và trang cuối cùng của sách. Trang lót phải có tính kiềm và đạt tiêu chuẩn ANSI Z-39.48-1992. Yêu cầu người đóng sách trả lại nhãn sách hoặc bất kỳ cái gì đáng quan tâm. + Yêu cầu người đóng sách gọi bạn khi có vấn đề gì liên quan đến chất liệu hoặc cách thức. Mỗi một tập sách đã được đóng khi trả lại thư viện phải được kiểm tra nhằm đảm bảo rằng chất lượng công việc đạt tiêu chuẩn, đáp ứng được thông số kỹ thuật. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc duy trì sản phẩm chất lượng cao. Hướng dẫn đối với việc kiểm tra chất lượng tài liệu đã được đóng có trong A Guide to the Library Binding Institute Standard for Library Binding. Chú thích 1. Jan Merrill-Oldham, “Binding for Research Libraries”, The New Library Scene (August 1984): 1,4-6. 2. Paul A. Parisi and Jan Merrill-Oldham, eds., Library Binding Institute Standard for Library Binding, 8th ed. (Rochester, NY: Library Binding Instutute, 1986). Foreword. 3. Jan Merrill-Oldham and Paul Parisis, Guide to the Library Binding Institute Standard for Library Binding, (Chicago and London: American Library Association, 1990), VII 4. Jan Merrill-Oldham, Managing a Library Binding Program, Jutta Reed-Scott, Series ed. (Wasington, DC: Association of Research Libraries, Preservation Planning Program, 1993). Lời cảm ơn Tác giả xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Jan Merrill – Oldham, Paul Parisis và Robert deCandido trong việc chuẩn bị bài hướng dẫn kỹ thuật này Sherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, Hiệp hội lịch sử Minnesota Khi nào thì lau chùi Mặc dù không cần thiết làm sạch bụi hoặc vết bẩn trên những tờ giấy cũ, xong lau chùi thường sẽ làm cho diện mạo của vật tạo tác đẹp hơn. Lau chùi cũng có thể sẽ làm mất đi một số chất mà có thể gây hư hại cho giấy. Thuật ngữ lau chùi đề cập đến một loạt cách thức bảo quản. Một trong những cách đơn giản nhất là lau bề ngoài hoặc lau khô. Việc làm này được thực hiện bằng một bàn chải mềm hoặc một hỗn hợp tẩy. Nếu như đó là vết bẩn trên bề mặt thĩ việc xử lý bề mặt khô có thể cung cấp mọi lau chùi cần thiết. Giấy cũng có thể được lau bằng nước. Đặt vật tạo tác trong nước là cách thông thường nhất để lau chùi bằng nước, nhưng cũng có những cách xử lý bằng nước mà không cần phải nhúng vào nước. Cách lau chùi phức tạp nhất là sử dụng hóa chất. Hai dạng cơ bản có sử dụng tác nhân tẩy trắng hoặc dung môi hữu cơ. Các phương thức lau chùi này, đặc biệt là cách sử dụng chất tẩy trắng rất thích hợp khi bề mặt của vật tạo tác có ý nghĩa quan trọng. Một người tập sự cũng có thể thực hiện một cách an toàn việc lau chùi bề ngoài hoặc lau khô. Nếu công việc lau chùi yêu cầu kỹ lưỡng, công việc này nên do người bảo quản đảm nhiệm. Lau chùi bề ngoài nên thực hiện trước khi lau chùi ướt và sửa chữa. Nếu như vật tạo tác không được lau chùi khô trước khi rửa, bụi bẩn bên ngoài có thể thấm sâu vào trang giấy. Chất keo sử dụng khi sửa chữa cuĩng có thể làm dính chặt vết bẩn . Kỹ thuật lau chùi bề ngoài được mô tả ở đây có thể được áp dụng trong giấy sách, bản viết tay, bản đồ và các loại tài liệu khác. Kỹ thuật này không được áp dụng cho giấy báo giòn dễ rách, bìa sách, tranh ảnh hoặc in khắc đa ( những loại có dòng kẻ nổi như tranh in trạm trổ, bản khắc axít ...). Hoặc nó cũng không được dùng cho phấn màu, bút chì, than chì, màu nước hoặc các phương tiện khác mà không liên quan tới giấy nếu không chúng sẽ bị chất làm trầy mòn hủy hoại. Vật tạo tác được quét màu bằng tay cũng không nên xử lý bằng cách này nếu không màu sẽ bị nhòe. Việc lau chùi những vật thể như vậy cần do người bảo quản chuyên nghiệp tiến hành. Cung cấp và thiết bị Chất liệu cần thiết cho việc lau chùi khô là bàn chải mềm và hỗn hợp tẩy rửa. Có rất nhiều loại và nhãn hiệu thương mại hốn hợp tẩy rửa. Chúng khác nhau về thành phần và được bán dưới dạng bột hoặc khối . Phần lớn thuốc tẩy dạng bột rất hại cho giấy nếu như không tẩy sạch sau khi lau chùi. Một số còn làm cho giấy bị trầy xước, đặc biệt là đối với loại giấy giòn. Thuốc tẩy dạng khối cũng có thể để lại dư lượng gây hỏng, do vậy cần phải chú ý xóa sạch hỗn hợp tẩy rửa. Thuốc tẩy dạng khối loại không màu như Eberhard-Faber Magic Rub Eraser và Staedtler Mars Plastic Eraser được xem là có ít khả năng gây hại cho giấy hơn cả. Nhiều người làm bảo quản thích dùng hỗn hợp dạng khối rồi nghiền ra thành bột, loại này hiện nay các nhà cung cấp vật liệu bảo quản đều có. Lau chùi như thế nào Để bắt đầu công việc, hãy dọn quang đãng một khu vực có bề mặt trơn tru, sạch sẽ và rộng. Bắt đầu việc lau chùi bằng cách đánh sạch bề ngoài của vật thể bằng bàn chải mềm để tẩy hết các vết bụi bẩn. Lau toàn bộ trang giấy. Cẩn thận tránh làm chỗ rách trở nên trầm trọng hơn bằng cách lau chỗ rách theo đúng chiều. Đảm bảo rằng bụi được quét hết ra khỏi hai lề phía trong của cuốn sách. Thông thường bụi bám vào giấy rất chắc, vì vậy sử dụng hợp chất tẩy rửa sẽ có hiệu quả hơn là bàn chải. Nhưng đầu tiên vẫn dùng bàn chải để quét bụi bám hờ bên ngoài. Vì dư lượng hỗn hợp tẩy rửa có thể còn đọng lại trên giấy cho dù trang giấy có được chải cẩn thận đến mấy sau khi lau, chỉ nên dùng hỗn hợp tẩy rửa khi thật cần thiết. Nếu hỗn hợp tẩy rửa không tẩy được vết bẩn thì không nên sử dụng. Đầu tiên cần kiểm tra trên một vết bẩn ở vị trí khuất để đảm bảo rằng không có hư hại nào xảy ra. Để trang giấy ngay ngắn và dùng ngón tay miết nhẹ thuốc tẩy trong phạm vi một vùng nhỏ. Khi đã chắc chắn rằng thông tin không bị xóa thì mới bắt đầu lau. Rắc thuốc tẩy lên vật tạo tác cần phải lau chùi. Dùng ngón tay, nhẹ nhàng miết thuốc tẩy lên bề mặt của vật thể theo vòng hình tròn nhỏ, tránh để lại vệt. Bắt đầu từ giữa và tiếp tục ra phía ngoài rìa. Khi lau gần ra phía ngoài, không di theo hình vòng tròn mà miết thẳng từ giữa ra ngoài. Như vậy sẽ tránh làm rách rìa mép, cạnh rìa của trang giấy thường rất giòn. Hãy kiểm tra kỹ các vết bẩn phá hủy hoặc làm mòn trang giấy. Tránh những khu vực màu hoặc các ký hiệu chì mà có thể có ý nghĩa về mặt lưu trữ . Phải thường xuyên chải sạch thuốc tẩy và bụi bẩn bong ra trong quá trình lau chùi. Trong lúc làm luôn luôn phải chú ý để đảm bảo rằng bạn không làm phai màu hoặc không làm rách, không tẩy hoặc làm mất thông tin mà chỉ là làm sạch bụi bên ngoài. Nếu thuốc tẩy có màu đậm đặc hơn cả vết bẩn, cần phải kiểm tra đề khẳng định rằng mực hoặc màu không bị bay đi. Lau chùi sạch sẽ thuốc tẩy, không để sót lại trên vật tạo tác là việc làm cần thiết. Chải kỹ toàn bộ các cạnh của vật thể và đặc biệt chú ý tới lề của cuốn sách, nơi này thuốc tẩy rất dễ tích tụ. Chuyển các vật thể đã được xử lý ra khỏi khu làm việc. Cần phải giữ khu vực làm việc không có bột tẩy do quá trình lau chùi tạo ra đọng lại. Nếu như bột tẩy vẫn còn lại trên bề mặt của nơi làm việc, vật tạo tác cần phải lau chùi được đặt ở trên đó và bị chà xát, do vậy có thể tạo ra lỗ trong vật tạo tác. Làm việc trên một tấm giấy bồi rộng màu nâu có thể giúp bạn loại bỏ được bột tẩy. Trong khi bột tẩy làm mất đi bụi bẩn bề mặt, thuốc tẩy dạng khối có thể còn tẩy rửa được kỹ hơn. Thuốc tẩy khối có thể mài trên giấy mềm và những người có kinh nghiệm về lau chùi bề mặt rất hay dùng. Nên dùng thuốc tẩy dạng khối hơn là dạng bột. Thuốc tẩy khối tương đối an toàn. Để đề phòng, hãy thử ở một vết bẩn kín đáo trước. Mài nhẹ theo một hương nhất định hoặc theo vòng tròn nhỏ. Chú ý không tạo ra những khoảng sáng vì nó sẽ tương phản với mầu bề mặt. Không xát thuốc tẩy lên chì, màu hoặc mực. Tấm lau chùi khô được làm bằng cao su lưu hoá, đầu tiên nó được sản xuất để lau muội khói sau hoả hoạn, hiện nay nó đang được dùng ngày càng nhiều trong việc lau bụi bên ngoài bám trên các vật tạo tác. Theo báo cáo thì những tấm lau chùi này không để lại dư lượng gây hại cho giấy hoặc không làm mòn giấy. Chúng sẽ bị giảm chất lượng nếu bị đưa ra ngoài ánh sáng lâu, do vậy chúng cần phải được bảo quản trong hộp kín và tối. Vì bề mặt của thuốc tẩy khối bị bẩn trong quá trình dùng do vậy có thể gọt mỏng lớp bẩn và bỏ đi. Khi dùng tấm lau chùi cũng cần thực hiện các biện pháp đề phòng như khi sử dụng thuốc tẩy dạng bột và dạng khối đã liệt kê ở trên. Nguồn cung cấp Danh sách này không liệt kê toàn bộ nhà cung cấp. Chúng tôi gợi ý bạn lấy thông tin từ những người bán hàng để có thể so sánh giá cả và có thể tiếp cận được nhiều loại sản phẩm đang có. Danh sách đầy đủ tên nhà cung cấp có thể lấy từ NEDCC. Xem phần Technical Leaflets của trang web NEDCC: www.nedcc.org hoặc liện hệ với NEDCC để có được phiên bản cập nhật nhất. Cung cấp vật liệu lau bên ngoài: Bookmakers International, Ltd. 6701 B Lafayette Avenue Riverdale, MD 20737 Telephone: (301) 459-7629 Charrette Corporation 31 Olympia Avenue P.O.Box 4010 Woburn, MA 01888 Toll Free: (800) 626-7889 Telephone: (781)935-6000 Fax: (617) 935-4387 E-mail: custser@charette.com Talas 568 Broadway New York, NY 10012 Telephone: (212) 219-0770 Fax: (212) 219-0735 URL: www.talas-nyc.com University Products 517 Main Street P.O.Box 101 Holyoke, MA 01041 Toll Free: (800) 628-1912 Telephone: (413) 532-3372 Sherelyn Ogden - Trưởng bộ phận Bảo quản, Hiệp hội lịch sử Minnesota Một phương pháp được nhiều người sử dụng khi sửa chữa giấy rách hoặc gia cố những vùng yếu trên một trang giấy là dùng những dải giấy trong, dai không có axit, dính kèm với chất keo nước không màu, không axit. Sau đây là các chất liệu gợi ý cho việc sửa chữa tài liệu, sách, và các vật thể giấy khác. Giấy Giấy sửa chữa được sử dụng nhiều sản xuất ở Nhật Bản từ sợi kozo. Loại giấy này (thường được gọi là giấy lúa) tồn tại ở nhiều trọng lượng khác nhau với các tên như Sekishu, Tengujo, Kizukishi và Usumino. Lượng sợi của giấy Nhật khác nhau, một số giấy chứa sợi không có chất lượng bảo quản. Để đảm bảo, chỉ nên dùng giấy có chứa 100% sợi kozo, mitsumata hoặc gampi hoặc sự kết hợp của những sợi này. Loại giấy Nhật này rất lý tưởng cho việc sửa chữa vì trải qua thời gain, nó không bị mất màu hoặc trở nên giòn. Giấy có sợi dài, dai, dễ thích ứng, như vậy sửa chữa sẽ rất bền. Loại giấy nhẹ hơn rất phù hợp với việc sửa chữa tài liệu vì chúng đục, không lộ và sẽ không che khuất thông tin của tài liệu. Hầu hết những người làm công tác bảo quản đều sử dụng dải giấy có lỗ thủng chứ không cắt mép vì mép sờn sẽ làm việc sửa chữa mờ, khó nhận biết. Chất keo Sử dụng chất keo thích hợp là việc làm cần thiết. Bất kỳ một chất keo nào được dùng cho việc sửa chữa các vật thể bằng giấy đều phải có các thuộc tính sau: Đủ độ chắc chắn: nó phải giữ được vật thể trong một thời gian dài Không có xu hướng ngả màu: nó không được chuyển sang màu vàng, đen hoặc ố bẩn Có khả năng chuyển đổi: nó phải cho phép trang giấy sửa chữa dễ dàng tách rời ra mà không cần nhiều can thiệp và không làm ảnh hưởng xấu tới vật thể, thậm chí là sau nhiều năm. Rất ít chất keo hiện đang có bán đáp ứng được tất cả các tiêu chuẩn. Keo dán trong thư viện và keo dán giấy tường trải qua thời gian có thể không còn kết dính khi và thường chứa các thành phần gây hại. Keo dán làm từ cao su, xi măng hay động vật thường chuyển màu tối hoặc ố bẩn. Một vài chất keo dính tổng hợp như hồ trắng, trải qua lâu ngày sẽ rất khó khăn hoặc là không thể tháo gỡ ra được. Cần phải tránh băng keo miết (tự dính). Hầu hết chất dính trên băng keo qua thời gian sẽ gây ra ố bẩn và cần phải có hợp chất tẩy độc và chuyên môn kỹ thuật để tháo gỡ. Trong những năm gần đây băng keo miết được quảng cáo là mang tính lưu trữ đã được sử dụng. Loại này có thể là bền hơn những loại băng keo tương tự nhưng vì người ta chưa biết đến tính chất lão hóa của nó, tránh sử dụng nó cho những vật thể có giá trị. Chất dính trên những băng keo mà yêu cầu sự ẩm ướt ít gây hại hơn nhưng hầu hết đều gây bẩn và loại băng keo này cũng nên tránh dùng đối với các vật thể có giá trị. Nhìn chung nên tránh các sản phẩm thương mại thậm chí chúng có tiếng là an toàn bởi vì sản phẩm thương mại thường bị nhà sản xuất thay đổi. Băng keo không gây bẩn năm nay có thể có công thức kết dính khác với năm tới. Hồ làm từ bột Nhiều năm nay, người làm bảo quản ưa chuộng hồ tự quấy từ bột. Phần lớn hồ này đều được làm từ bột gạo hoặc bột mì. Có rất nhiều công thức làm hồ này. Sau đây là một công thức làm hồ từ bột mì 1- Cho một phần bột mì và bốn phần nước sạch vào một cái xoong hoặc ngăn trên của nồi hấp hai ngăn. 2- Quấy đều và để yên khoảng 20 phút. 3- Nếu dùng nồi hấp hai ngăn, hãy đổ vào ngăn dưới một ít nước, đảm bảo rằng ngăn trên không bị dính nước. 4- Để lửa vừa phải và nấu, liên tục quấy bằng một dụng cụ đánh trứng làm từ dây kim loại. 5- Khi hồ trở nên đặc, hãy vặn nhỏ lửa và tiếp tục quấy. Quấy khoảng nửa tiếng rồi bắc ra. Hồ phải đặc và có màu đục. Hồ được nấu trở nên đặc rất khó quấy. Để quấy dễ hơn, có thể dùng thìa gỗ thay thế dụng cụ đánh trứng, nhưng đó phải là thìa không được dùng nấu thức ăn. 6- Khi đã nấu xong, hồ phải được trữ trong một hộp sạch sẽ. Phải để nguội mới dùng. Trước khi dùng hồ phải được lọc. Cái lọc hồ của Nhật làm việc này rất tốt Hồ nấu nhanh từ bột mì Sản phẩm của trường đại học, một nhà cung cấp nguyên liệu bảo quản đã đưa ra công thức làm hồ bột mì nhanh. (1) Mặt thuận lợi của công thức này là một lượng hồ nhỏ có thể được chuẩn bị dễ dàng. Nếu cần thiết hãy lọc hồ trước khi dùng. Cho 1 thìa ca phê bột mì vào hộp đựng an toàn của lò vi sóng, 5 thìa nước sạch . Vặn lò vi sóng ở mức cao trong khoảng từ 20 đến 30 giây. Bỏ hồ ra và quấy. Lại đặt vào lò trong khoảng 20-30 giây nữa. Bỏ ra và quấy. Tiếp tục vài lần tiến trình này cho đến khi nào hồ cứng và đục. Nếu làm với số lượng lớn hơn trong lò vi sóng thì tăng thời gian nấu giữa các lần quấy. Hồ phải nguội trước khi dùng. Pha loãng và tích trữ hồ Yêu cầu về độ đặc của hồ khác nhau, dựa vào từng loại sửa chữa. Một độ đặc tương tự như kem là vừa phải cho mọiloại sửa chữa. Hồ phải được hòa loãng bằng nước sạch để có được độ đặc như yêu cầu Hồ bột không được để trong tủ lạnh, đậy kín hoặc tích trữ ở nơi khô, lạnh. Nếu làm như vậy nó chỉ giữu được khoảng 1 tuần hoặc ít hơn. Một số nhà bảo quản gợi ý cho thêm chất bảo quản. Tuy nhiên chất bảo quản được dùng ở đây lại rất độc. Nên làm hồ với số lượng ít thì tốt hơn là dùng chất bảo quản và tích trữ nó trong khoảng thời gian dài. Nếu hồ chuyển màu, mốc hoặc có mùi chua thì phải bỏ ngay đi. Bỏ đi nếu như các đốm đen xuất hiện trong hồ bới vì đó là dấu hiệu của nấm mốc hoặc vi khuẩn. Chất xen–lu–lô-za cồn mêtyl Quấy hồ tốn nhiều thời gian vì vậy sẽ không thực tế nếu chỉ thỉnh thoảng mới dùng chúng. Chất keo dính đơn giản hơn có thể được làm từ xen lu lô za mêtyl dưới dạng bột và được bán dưới dạng sền sệt (nhìn chung, độ đặc càng cao thì xen lu lô za mêtyl càng ổn định). Trộn 1 thìa đầy xen lu lô za mêtyl với 1/2 chén nước sạch. Để yên vài giờ trước khi dùng. Nó sẽ đặc lại khi để nguyên nhưng có thể loãng ra tới độ thích hợp khi cho thêm nước vào. Xen lu lô za mêtyl không chắc như hồ bột nhưng cũng giữ chắc được tương đối nếu không cầm vào tài liệu đó quá nhiều hoặc nó được gói trong phim pô-li-ét-te. Xen lu lô za mêtyl tồn tại tốt trong vài tuần và không cần chất bảo quản. Các bước bảo quản Tách dải băng bảo quản Đối với công việc bảo quản cần phải có cạnh sách mềm mại nhằm tăng khả năng kết dính và ngăn cho giấy không bị rách ở những chỗ phải bảo quản. Để tách dải băng bảo quản, kẻ những đường nước sạch song song lên giấy Nhật, dùng bút lông mềm, nhỏ của họa sĩ, bút kẻ có chấm nước (thay thế mực), hoặc miếng gạc bông nhỏ. Tách giấy bảo quản dọc theo đường kể ướt. Tạo các dải băng có độ rộng khác nhau để phù hợp với các miếng rách khác nhau: 1/4”, 1/2" và 3/4’’ là độ rộng thích hợp nhất. Nếu cần phải bảo quản nhiều chỗ thì việc tách các dải băng ra trước là có lợi. Dán băng bảo quản Sử dụng một miếng thủy tinh hoặc miếng nhựa phẳng làm bề mặt để dán, quết hồ bột hoặc xen lu lô za mêtyl lên băng giấy Nhật bằng một bàn chải phẳng (rộng khoảng 1/4”). Quết lên cả phần sợi nhô ra ở rìa của dải băng. Sau đó nâng dải băng lên bằng một cái kẹp và đặt lên chỗ rách. Nếu như đó là tài liệu một mặt, hãy bảo quản ở mặt trái. Giấy nhẹ hơn có xu hướng bị rách khi quết hồ vào. Vì lý do này mà việc dùng những dải băng không dài quá 2 inch là dễ nhất. Đối với những chỗ rách dài, có thể dùng vài dải băng ngắn xếp nối đuôi nhau. Thao tác những dải băng mỏng, ướt khi bảo quản đòi hỏi phải thực hành nhiều. Một khi băng bảo quản đã được đặt vào vị trí, hãy trải một tấm giấy không có silic hoặc pô-li-ét-te (Reemay, Hollytex) lên trên. Đập nhẹ lên chỗ bảo quản. Làm khô trang giấy bảo quản Nếu có thể, đè trọng lượng lên chỗ bảo quản trong khi chờ khô. Việc làm này đảm bảo sự kết dính tốt và tránh cho giấy khỏi bị cong. Công việc đè trọng lượng có thể được tiến hành như sau: trước tiên đặt một miếng giấy báo hoặc giấy không có pôliette lên trên và dưới khu vực cần làm khô. Chèn những tờ giấy thấm vào giữa, đặt một miếng kính lên trên cùng và đè trọng lượng (khoảng 1 pound) lên trên tấm kính. Vật đè nặng có thể là những túi đạn chì hoặc những miếng chì có phủ vải. Cần phải đề trọng lượng trong khoảng 1 tiếng hoặc hơn. Có thể sử dụng bàn là dán của người làm phim ảnh , đặt ở chế độ từ thấp đến trung bình để đẩy nhanh quá trình làm khô. Không được để bàn là dán tiếp xúc trực tiếp với tài liệu. Đặt một miếng giấy không có pôliette vào giữua bàn là và tài liệu. Là cho tới khi khô (10-20 giây), sau đó đè trọng lượng lên trên trong vài phút để làm phẳng. Chú thích Nhiều người làm công tác bảo quản giấy chuẩn bị hồ trong lò vi sóng chỉ khi nào lượng hồ cần ít. Công thức đặc biệt này do Nancy Heugh, Heugh-Edmonson, Conservation Services, Kansas City, MO đưa ra. Nguồn cung cấp Danh sách này không liệt kê toàn bộ nhà cung cấp. Chúng tôi gợi ý bạn lấy thông tin từ những người bán hàng để có thể so sánh giá cả và có thể tiếp cận được nhiều loại sản phẩm đang có. Danh sách đầy đủ tên nhà cung cấp có thể lấy từ NEDCC. Xem phần Technical Leaflets của trang web NEDCC: www.nedcc.org hoặc liện hệ với NEDCC để có được phiên bản cập nhật nhất. Bookmakers Internatinal, Ltd 6701B Lafayette Avenue Riverdale, MD 20737 Telephone: (301) 459-3384 Fax: (301) 459-7629 Gaylord Brothers P.O Box 4901 Syracuse, NY 13221-4901 Toll Free: (800) 428-3631 (Help Line) Toll Free: (800) 448-6160-ordering Toll Free Fax: (800) 272-3412 Hiromi Paper International 2525 Michigan Avenue, Unite G9 Santa Monica, CA 90404 Telephone: (310) 998-0098 Fax: (310) 998-0028 Paper Nao 4-37-28 Hakusan Bunkyo-Ku Tokyo 112-0001 Japan Telephone: 03 3944 4470 Fax: 03 3944 4699 Talas 568 Broadway New York, NY 10012 Telephone: (212) 219-0770 Fax: (212) 219-0735 University Products 517 Main Street P.O.Box 101 Holyoke, MA 01041 Toll Free: (800) 628-1912 Telephone: (413) 532-3372 Toll Free Fax: (800) 532-9281 Email: info@universityproducts.com Lời cảm ơn Tác giả xin chân thành cảm ơn sự đóng góp của các nhân viên NEDCC những năm qua trong quá trình chuẩn bị bài hướng dẫn kỹ thuật này. Mary Todd Glaser - Giám đốc Bộ phận Bảo quản Giấy, Trung tâm Bảo quản Tài liệu Đông Bắc Vật thể bằng giấy như bản đồ, áp phích và tài liệu rất khó sử dụng nếu như chúng bị cuộn hoặc gấp lại trong một thời gian dài. Một vài loại giấy mềm dẻo có thể mở ra một cách dễ dàng và an toàn, nhưng một số khác trải qua thời gian trở nên cứng và dễ rách. Trải phẳng loại giấy ròn đôi khi rất nguy hiểm vì giấy có thể rách hoặc hỏng. Nếu giấy giòn được làm ẩm, chúng sẽ trở nên mềm mại và việc trải rộng giấy sẽ bớt được rủi ro. Làm ẩm rất có lợi đối với việc làm phẳng tài liệu không phải là giấy giòn nhưng lại khó khăn khi mở hoặc trải rộng. Cách an toàn nhất để làm cho vật tạo tác bằng giấy bớt căng là để nó trong một môi trường có độ ẩm tương đối đạt tới 100% trong vài giờ. Mặc dù không nên để giấy vào môi trường có độ ẩm cao trong một thời gian dài, song vài giờ sẽ không làm hư hại gì nếu như vật tạo tác được làm khô ngay sau khi được trải rộng ra. Cách thông thường nhất để làm ẩm giấy là sử dụng phòng làm ẩm tự tạo đơn giản. Tuy nhiên, trước khi làm như vậy cần phải chuẩn bị một số công việc. Các khâu có liên quan đến việc làm mềm và làm phẳng giấy đó là: lựa chọn vật tạo tác thích hợp, lau chùi, làm ẩm và làm phẳng dưới sức ép. Lựa chọn vật tạo tác để làm ẩm Mỗi vật thể cần phải kiểm tra xem có sự có mặt của chất hòa tan trong nước mà có thể bị chảy trong quá trình làm ẩm. Các chất như mực bút dạ, bút lông, một số loại mực viết và mầu bôi bằng tay. Những chất này cần phải kiểm tra độ nhạy cảm khi tiếp xúc với nước bằng cách nhỏ một giọt nước nhỏ lên mầu hoặc mực. Mặc dù bạn chỉ có thể kiểm tra chất ở bên ngoài cuộn tài liệu, nhưng chúng thường là chất giống với chất bên trong. Sau vài giây, ấn tờ giấy thấm trắng lên từng giọt nước. Nếu mầu bám vào giấy thấm có nghĩa là vật này nhạy cảm với nước và không nên để người ít kinh nghiệm đảm nhận công việc làm ẩm loại vật thể này. Các vật thể nên để chuyên gia bảo quản xử lý bao gồm: + Công trình nghệ thuật hoặc vật tạo tác có giá trị + Vật thể có chất hòa tan tong nước như: phấn màu, than chì, màu nước hoặc chì mềm + Giấy được đánh véc ni hoặc mạ vì chúng có thể bị dính hoặc véc ni bị chuyển màu đục + Giấy bị bẩn nhiều + Giấy bằng da vì việc làm khô loại chất liệu này phức tạp và làm ẩm có thể gây hỏng vĩnh viễn. Mặc dù hầu hết ảnh có thể làm ẩm một cách dễ dàng, song chất bắt sáng của ảnh chụp có thể mềm đi một chút. Một số nhà bảo quản khuyến cáo rằng không để bất kỳ một cái gì tiếp xúc với chất bắt sáng trong quá trình làm phẳng và làm khô chỉ đè trọng lượng lên ảnh. Lau chùi Khi đã kiểm tra khẳng định không có sự có mặt của chất hòa tan trong nước đồng thời cần đảm bảo rằng tài liệu đã sạch sẽ. Lau chùi là việc làm cần thiết bởi vì sự ẩm ướt có thể làm vết bẩn bám chặt vào giấy. Mặc dù việc lau chùi toàn bộ tài liệu là không thể khi nó đang bị cuộn lại, xong những phần lộ ra bên ngoài có thể được quét bằng bàn chải mềm. Nếu như tài liệu bị cuộn hoặc gấp trong nhiều năm, hầu hết bụi bẩn bám ở bên ngoài của cuộn giấy. Không được làm ẩm giấy bị bẩn nhiều. Làm ẩm Cách làm cho giấy ẩm an toàn nhất là để nó trong một khoang kín có độ ẩm trong vòng vài giờ. Có vài cách làm một khoang ẩm, cách mô tả dưới đây không tốn kém, thiết bị dễ kiếm. Các khoang làm ẩm qui mô hơn được mô tả trong ấn phẩm của National Park Service có trích tên ở cuối bài viết này. Nếu như bạn có dự định làm nhiều công việc có liên quan đến làm ẩm thì nên đọc bài báo này. Vật liệu cần thiết +...g người bán hàng để có thể so sánh giá cả và có thể tiếp cận được nhiều loại sản phẩm đang có. Danh sách đầy đủ tên nhà cung cấp có thể lấy từ NEDCC. Xem phần Technical Leaflets của trang web NEDCC: www.nedcc.org hoặc liện hệ với NEDCC để có được phiên bản cập nhật nhất. Bìa khung: Archivart 7 Caesar Place P.O. Box 428 Moonachie, NJ 07074 Telephone: (201) 804-8986 University Products 517 Main Street P. O. Box 101 Holyoke, MA 01041 Toll Free: (800) 628-1912 Telephone: (413) 532-3372 Toll Free Fax: (800) 532-9281 Fax: (413) 432-9281 E-mail: info@universityproducts.com Giấy Nhật Kozo A&W Crestwood 205 Chubb Avenue Lyndhurst, NJ 07071 Telephone: (201) 438-6869 Fax: (201) 804-8320 Hiromi Paper International 2525 Michigan Avenue, Unit G9 Santa Monica, CA 90404 Telephone: (310) 998-0098 Fax: (310) 998-0028 Paper Nao 4-37-28 Hakusan Bunkyo-Ku Tokyo 112-0001 JAPAN Telephone: 03-3944-4470 Fax: 03-3944-4699 Cung cấp phụ liệu bảo quản (bột làm hồ, bột mêtyl cellulose, pôliétte và giấy không chứa silic) Gaylord Bros P. O. Box 4901 Syracuse, NY 13221-4901 Toll Free: (800) 448-6160 Toll Free: (800) 428-3631 (Help Line) Toll Free Fax: (800) 272-3412 Light Impressions P.O. Box 787 Brea, CA 92822-0787 Toll Free: (800) 828-6216 Fax: (800) 828-5539 Talas 568 Broadway New York, NY 10012 Telephone: (212) 219-0770 Fax: (212) 219-0735 URL: www.talas-nyc.com University Products 517 Main Street P. O. Box 101 Holyoke, MA 01041 Toll Free: (800) 628-1912 Telephone: (413) 532-3372 Toll Free Fax: (800) 532-9281 Fax: (413) 432-9281 E-mail: info@universityproducts.com Mary Todd Glaser - Giám đốc Bộ phận Bảo quản Giấy, Trung tâm Bảo quản Tài liệu Đông Bắc Một trong những phương thức sau đây được một nhà bảo quản chuyên nghiệp thực hiện, đây là người chuyên về xử lý tài liệu giấy. Bài viết này sẽ giải thích rất nhiều cách thực hiện của các nhà bảo quản giấy. Cách xử lý được lựa chọn cho bất kỳ một vật tạo tác hay một tuyển tập tài liệu nào nên là kết quả của cuộc trao đổi giữa nhà bảo quản và khách hàng sau khi nhà bảo quản đã kiểm tra vật tạo tác. Có rất nhiều cách và cấp độ baỏ quản và nhà bảo quản có thể đề xuất các sự lựa chọn. Dù thế nào thì các phương thức được lựa chọn vẫn phải phụ thuộc vào một số nhân tố. Nhân tố này bao gồm điều kiện của vật tạo tác, công dụng của nó trong tương lai, tầm quan trong về mặt nghệ thuật của nó, sẽ sử dụng phương tiện nào và một điều không thể thiếu đó là nguồn tài chính của khách hàng. Khách hàng phải cảm thấy thoải mái đề thảo luận việc xử lý với nhà bảo quản và đưa ra câu hỏi. Kiểm tra và báo cáo ban đầu Xử lý thường được tiến hành đầu tiên bằng việc kiểm tra cẩn thận từng vật thể. Trước khi bắt đầu công việc, nhà bảo quản sẽ cung cấp một bản báo cáo nêu rõ việc xử lý và ước tính chi phí. Các dụng cụ phụ trợ có có ý nghĩa như kính hiển vi ống nhòm được sử dụng liên tục trong quá trình kiểm tra . Phải kiểm tra tính hòa tan trong nước của tất cả các vật thể trước khi xử lý bằng nước. Tư liệu Trong quá trình xử lý, nhà bảo quản phải liên tục ghi chép lại tất cả các bước thực hiện, ghi chú cẩn thận các hóa chất được sử dụng. Ảnh (thường bị mất màu) phải được gỡ ra khỏi vật thể từ trước, hiếm khi gỡ ra trong hoặc sau khi xử lý. Sau khi xử lý, phải gửi cho khách hàng một bản báo cáo kèm bản chụp có ảnh. Lau chùi bên ngoài Bụi bẩn ở bên ngoài được phủi sạch bằng một bàn chải mềm hoặc bằng một hợp chất tẩy không có tính chất làm trầy xước như nhựa dẻo vi-nil dạng bột hoặc cục tẩy mềm. Các lớp bẩn khác như vết côn trùng, cặn mốc được tầy bằng hóa chất có sử dụng dụng cụ thích hợp. Tẩy vết mốc và côn trùng Vết bẩn mốc hoặc côn trùng tốt nhất là được tẩy riêng bằng dụng cụ cơ học. Có thể sử dụng một máy hút chân không nhỏ để loại bỏ mốc meo. Thường thì không thể loại bỏ được hết các vết mốc vì tế bào nấm đã ăn sâu vào giấy. Xông khói thuốc sát trùng trước đây là cách xử lý chuẩn đối với mốc và côn trùng, nhưng bây giờ hiếm khi người ta làm việc đó vì thuốc sát trùng hóa chất có thể gây ảnh hưởng xấu cho cả người làm và vật tạo tác. Gia cố và sửa chữa Khi thực sự cần thiết, tài liệu bị bong hoặc rách nát có thể được gia cố bằng chất liệu tự nhiên hoặc nhân tạo thích hợp. Tuy nhiên không sử dụng keo dán đối với tranh vẽ bằng bút phấn màu vì màu sẽ bị thay đổi. Khi cần thiết phải nhúng nước vật tạo tác bằng giấy, một số mảng màu tan trong nước đôi khi có thể được phủ một lớp nhựa tổng hợp loãng. Cách xử lý này chỉ thích hợp cho các khu vực tài liệu riêng lẻ mà mầu có thể bị tan trong nước. Tháo bỏ phần gáy Nếu vật thể được đóng gáy bằng một chất liệu mà chất liệu đó không phải là một phần của kết cấu ban đầu và gáy bị hỏng hoặc không còn phù hợp nữa thì cần phải tháo bỏ. Đôi khi việc tháo gỡ gáy được tiến hành trong chậu nước. Nếu như vật thể không nhúng được vào nước thì cần phải tháo gỡ khô bằng tác nhân hóa chất. Xử dụng hơi nước hoặc độ ẩm có thể giúp tháo gỡ gáy về mặt cơ học. Tháo gỡ giấy dễ rách ra khỏi gáy cứng sẽ rất mất thời gian và tốn kém. Thường thì các nhà bảo quản thấy thật khó để biết trước được việc tháo gỡ mất bao lâu hoặc tốn kém bao nhiêu. Tháo bỏ sửa chữa cũ hoặc băng dính Trước đây việc sửa chữa thường được tiến hành bằng chất liệu có hại cho giấy ví dụ như băng dính thương mại hoặc chất keo dính gây bẩn. Những sửa chữa có sử dụng chất keo dính dạng nước như hồ động vật được tháo gỡ trong chậu nước, sử dụng độ ẩm và hơi nước. Chất keo dính tổng hợp và băng dính thường phải được phân hủy hoặc làm mềm bằng chất dung môi hữu cơ trước khi chúng được tháo gỡ. Rửa Rửa bằng nước thường có lợi cho giấy. Rửa không những loại bỏ được bụi và chất ố bẩn mà còn rửa sạch được hợp chất axit cấu thành trong giấy. Rửa còn làm duỗi thẳng giấy nhàu, cong. Vì lý do này mà những vật tạo tác không bị mất màu hoặc bẩn vẫn có thể rửa. Trước đó phải kiểm tra kỹ các yếu tố có thể bị ảnh hưởng bởi nước. Một số loại tài liệu yêu cầu phải nhúng vào nước đã được lọc. Đôi khi một lượng chất liệu kiềm có kiểm soát cẩn thận như hydro ammoniac có thể bổ sung vào nước để tăng độ pH lên khoảng 8.0, Việc làm này sẽ có lợi trong tiến trình lau chùi. Vật tạo tác có thành phần hòa tan trong nước có thể được rửa theo từng phần, thả nổi rửa hoặc rửa trên một bàn hút. Kiềm hóa (làm giảm độ axit) Mặc dù rửa bằng nước bình thường là đủ để giảm độ axit, xong đôi khi cũng cần bổ sung thêm chất kiềm cho giấy. Việc làm này phù hợp với giấy mà sẽ bị axit tấn công thậm chí ngay cả sau khi rửa hoặc giấy axit mà không thể rửa được. Kiềm hóa có thể được thực hiện bằng cách nhúng vào dung dịch chất kiềm dạng nước như bicacbonat magiê hoặc hydroxit canxi. Nếu có thành phần hòa tan trong nước thì vật tạo tác đó có thể được xử lý bằng cách không dùng nước mà dùng muối kiềm hòa tan trong dung môi hữu cơ. Hỗn hợp không phải là dạng nước được dùng bằng cách phun. Trong khi việc bổ sung chất kiềm thường là có lợi, song những hóa chất như vậy có thể gây ra sự thay đổi hoặc thậm chí là có hại cho một số thành phần của công trình nghệ thuật. Ví dụ một số mầu có thể thay đổi nếu như phải tiếp xúc với môi trường kiềm. Sự thay đổi này có thể diễn ra ngay hoặc dần dần . Vì lý do này mà kiềm hóa không nên áp dụng cho mọi loại tài liệu. Giống như các bước bảo quản khác, việc quyết định thực hiện kiềm hóa phải dựa trên từng trường hợp và được sự tư vấn của chuyên gia bảo quản. Vá Những miếng rách được sắp thẳng hàng sau đó vá, thường là ở mặt trái, bằng những dải giấy Nhật mỏng nhỏ. Những dải này được dính kết bằng chất keo không gây bẩn như hồ bột. Giấy mỏng trong suốt được sử dụng để tránh làm dầy tài liệu và cho phép nhìn được chữ . Bổ sung những chỗ giấy bị mất Lỗ hoặc những chỗ bị mất giấy được bồi bằng giấy Nhật (cách này ít tốn kém nhất), bột giấy hoặc một loại giấy đựơc lựa chọn cẩn thận phù hợp với tài liệu về mặt trọng lượng, kết cấu và màu sắc. Lựa chọn chất liệu bột giấy là tốn thời gian nhất thường là áp dụng đối với những vật thể có giá trị nghệ thuật. Nếu nhà bảo quản có thiết bị cần thiết thì việc đổ bột giấy lên một trang giấy chỉ cần thực hiện bằng một thao tác đơn giản. Đối với vật thể lưu trữ mà tầm quan trọng về thẩm mỹ không nhiều, nhà bảo quản chỉ đơn giản là phục chế tài liệu (xem dưới đây) và để tờ giấy phục chế lấp các lỗ thủng ngay bên ngoài. Gia cố (lớp lót) Đặc biệt những trang mỏng, dễ rách có thể được gia cố bằng cách bồi thêm một tờ giấy mỏng mềm. Giấy bồi về trọng lượng phải nhẹ hơn giấy văn bản gốc. Giấy Nhật, làm bằng tay hoặc bằng máy có chất lượng xenlulôza tốt (kozo) thường là chất liệu lót mặc dầu đôi khi có thể sử dụng giấy phương tây. Giấy gia cố thường được gắn bằng hồ bột loãng. Theo truyền thống, vật tạo tác, đặc biệt là những vật thể quá cỡ như bản đồ được gia cố bằng vải dệt như lanh hoặc mutxơlin. Chất liệu dệt phản ứng rất khác biệt đối với sự thay đổi khí hậu và do vậy không thích hợp với vật tạo tác như giấy. Đôi khi vải được sử dụng với những vật thể lớn mà thiếu nó thì vật thể sẽ bị duỗi thẳng hoặc giấy dán tường mà trong tương lai sẽ bị tháo gỡ. Trong những trường hợp như vậy, vật thể phải được lót giấy trước nhằm ngăn cách vật thể với vải. Xin chú ý rằng một cách bảo vệ khác như khung hoặc đóng bao pôliette đôi khi được sử dụng thay thế cho gia cố (xem dưới đây) Quét lại màu Việc làm này được thực hiện hết sức cẩn thận, bôi mầu nước, vật liệu tổng hợp, phấn mầu vào những vùng đã có và một số chỗ bị mất màu bề mặt như vết xước, mòn hoặc rách. Khi bổ sung màu vào chỗ mất cần phải hết sức cẩn thận. Tẩy trắng Tẩy trắng mất thời gian và đòi hỏi sự khéo léo. Việc làm này cần thực hiện khi vết bẩn hoặc đổi màu xuất hiện trên công trình nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ. Tẩy trắng có thể được thực hiện bằng cách đưa ra ánh sáng nhân tạo hoặc ánh sáng mặt trời hoặc có thể là dùng hóa chất. Các nhà bảo quản thích tẩy trắng bằng ánh sáng vì nó nhẹ nhàng và lại không có hại cho chất xenlulôza. Tuy nhiên một số vết bẩn cần phải dùng đến hoá chất. Tẩy trắng giấy bằng hóa chất phải được tiến hành trong điều kiện kiểm soát kỹ lưỡng và thuốc tẩy phải đảm bảo an toàn cho cả giấy và phụ liệu. Thuốc tẩy phải được loại bỏ sạch khỏi giấy sau khi xử lý. Sau khi tẩy bằng hóa chất cần rửa sạch bằng nước khu vực được xử lý. Nếu có thể, nên giới hạn hóa chất trong phạm vi ố bẩn, nhưng trang nào ố hoặc phai màu nhiều thì có thể phải tẩy toàn bộ. Những trang như vậy có thể được ngâm vào chậu nước hoặc được phun dung dịch. Duỗi thẳng Sau khi xử lý nước cần phải làm thẳng. Việc làm này được thực hiện giữa các lớp giấy thấm hoặc lớp nỉ, dưới sức nén vừa phải. Vật thể có lót lớp thường được làm khô và duỗi thẳng bằng cách trải rộng trên một màn hình kari-bari Nhật Bản hoặc trên một bàn làm bằng chất liệu tổng hợp. Lưu giữ Một khi vật thể đã được xử lý, nó phải được cất giữ hợp lý trong cặp tài liệu lưu trữ hoặc trong khu vực riêng. Các cách lưu giữ đặc biệt như lồng khung, bao phim pôliette sẽ bảo vệ thêm cho vật thể. Trong một số trường hợp các cách làm này có thể thực hiện tại chỗ bằng nhiều phương thức gia cố như làm lớp lót. Đóng bao phim pôliette Phương thức bảo vệ và gia cố này phù hợp nhất đối với các loại tài liệu lưu trữ. Đóng bao được tiến hành bằng cách kẹp vật thể giữa hai tấm phim pôliette (Mylar), thường dầy khoảng 4 hoặc 5 mil và gắn kín phim ở tất cả các cạnh. Một số phòng thí nghiệm bảo quản có thiết bị đặc biệt để gắn phim bằng cách siêu âm hoặc bằng hơi nóng. Có thể sử dụng băng dính hai mặt (3M Scotch; băng dính nhã hiệu #415). Vì pôliette có chứa tĩnh điện do vậy việc đóng bao không nên dùng đối với những tài liệu có phụ liệu dễ bong và dễ vỡ hoặc giấy axit Lồng khung giấy Mặc dầu nhiều bảo tàng thường xuyên lồng khung giấy để lưu giữ tranh ảnh, việc làm này đặc biệt phù hợp với các công trình nghệ thuật hoặc vật tạo tác có ý định lồng khung. Khung giấy thường bao gồm một cửa sổ và bìa đỡ 4 lớp 100% là bìa làm từ vải vụn hoặc bìa lưu trữ không có chất gỗ. Vật thể được gắn vào bìa đỡ bằng bản lề làm bằng giấy Nhật và hồ bột hoặc có thanh đỡ ở các góc. Đóng khung Khi đã được lồng khung giấy, vật thể có thể được gửi đến thợ đóng khung một cách an toàn để làm khung mới hoặc nó có thể được đặt vào khung đã có sẵn. Nếu khung có sẵn được tái sử dụng, nó cần phải được thay đổi để phù hợp với cách nhìn của nhà bảo quản. Ví dụ, nếu khung vừa khít, các cạnh của vật thể chạm vào gỗ thì đường xoi phải được nới rộng hoặc lót một lớp chất liệu cách biệt. Một số khung cần phải làm sâu để lồng được khung giấy, việc bọc kính và lớp đỡ phía sau cần thiết để bảo vệ vật tạo tác. Có thể làm cho khung sâu hơn bằng cách ghép vào phía sau khung các thanh gỗ được vít chặt. Có thể dùng nhựa tổng hợp kính lọc mầu tia cực tím hoặc kính thường để thực hiện việc lắp kính. Hãy chú ý là nhựa tổng hợp như UF-3 Plexiglas có chứa tĩnh điện nên không thích hợp cho tranh vẽ bằng bút phấn màu hoặc vật thể có phụ kiện lỏng. Các thông tin về những vấn đề này có thể tham khảo bài hướng dẫn kỹ thuật của NEDCC “Matting and Framing Art and Artifacts on Paper” và “Encapsulation in Polyester Film using Double-Sided Tape”. Sherelyn Ogden - Trưởng Bộ phận Bảo quản, Hiệp hội Lịch sử Minnesota Có rất nhiều cách bảo quản đối với loại tài liệu đóng thành tệp, một số cách đó được mô tả ngắn gọn dưới đây. Sách có giá trị cần phải được kiểm tra từng cuốn và cách xử lý phù hợp nhất cần phải được lựa chọn dựa trên công dụng, điều kiện và bản chất về mặt giá trị của cuốn sách. Mặc dù một số cách xử lý xem ra dễ dàng, nhưng thực chất lại không dễ mà còn yêu cầu sự đánh giá và chuyên môn kỹ thuật của người làm bảo quản nhằm tránh làm hại cho sách. Một nhà bảo quản có thể giới thiệu một trong những cách sau đây. Lau bề mặt các trang giấy Bụi bẩn bên ngoài và những trang sách bị mòn xát, muội khói làm cho biến dạng đều có thể được lau chùi bằng một bàn chải mềm hoặc thuốc tẩy dạng bột hay dạng khối mềm. Các lớp bẩn như vết côn trùng, nấm mốc có thể được tẩy bằng hóa chất có dùng dụng cụ sắc như dao trộn, trong trường hợp nấm mốc, dùng máy hút để hút mốc. Tháo gỡ sửa chữa cũ và băng dính trên những trang sách Cần phải tháo gỡ những sửa chữa trước đây được tiến hành bằng chất liệu mà bây giờ mới được biết là có hại như chất keo dính cao su và hầu hết các loại băng dính. Sửa chữa có sử dụng chất keo dính là nước được tháo gỡ trong chậu nước, bằng độ ẩm hoặc hơi nước. Rất nhiều chất keo dính tổng hợp và băng dính miết yêu cầu phải sử dụng chất dung môi hữu cơ để tháo gỡ. Rửa trang giấy Việc nhúng giấy vào nước giúp loại bỏ được bụi bẩn bám hờ. Đồng thời nó cũng giúp giảm được chất axit, chất này là một trong những nguyên nhân chính làm cho giấy xuống cấp. Trước khi rửa trang giấy, cần phải kiểm tra mực và màu xem có tan trong nước không và để đảm bảo rằng tài liệu ổn định, không bạc màu hoặc nhòe trong quá trình rửa. Đôi khi có thể bổ sung thêm một lượng kiềm có kiểm soát cẩn thận vào nước để trợ giúp trong quá trình lau chùi. Giảm độ axit của các trang sách Giảm độ axit hoặc kiềm hóa giấy axit là cách bảo quản thông thường được chấp nhận, công việc này được thực hiện trong nước hoặc khô. Mục đích của cách xử lý này là trung tính hóa axit và đưa vào giấy một thành phần mà sẽ tránh được sự hình thành axit trong tương lai. Tuy vậy trong một số trường hợp, người ta vẫn đặt câu hỏi về tính hiệu quả của việc giảm axit, ví dụ như việc xử lý giấy bột gỗ xuống cấp mà vẫn được cho là có hiệu quả. Tuy nhiên một số tài liệu có thể được sửa đổi bằng việc làm giảm axit nhưng lại không nên xử lý như vậy. Ví dụ một số mầu có thể thay đổi ngay lập tức hoặc dần dần trong môi trường kiềm. Vì lý do này mà những trang có mầu thường không được làm giảm axit. Đồng thời một số loại giấy không cần giảm độ axit vì chất liệu vải mà chúng được làm rất tốt ví dụ như giấy làm bằng vải lanh hoặcvải bông, vải vụn hoặc vì chúng được lưu giữ tốt, trong điều kiện thuận lợi. Sau khi rửa, thực hiện giảm axit trong nước là cách xử lý triệt để hơn là làm giảm axit bằng cách khô. Tuy nhiên xử lý trong nước yêu cầu tập tài liệu phải được tháo dời. Nếu tài liệu đó không nên tháo dời hoặc mực hòa tan trong nước, thì việc làm giảm axit khô là cách thay thế được chấp nhận. Sửa chữa, vá và bảo vệ các trang sách Miếng rách trên giấy được sắp thẳng hàng và sửa chữa bằng những dải giấy Nhật và hồ bột hoặc những chất keo dính khác có chất lượng bảo quản. Lỗ thủng hoặc những chỗ bị mất có thể được dát bột giấy Nhật (leaf-casting). Một cách lựa chọn khác là dán một lớp giấy tương tự với giấy bản gốc về trọng lượng, cấu tạo và mầu sắc. Công việc này rất tốn thời gian và chỉ áp dụng cho những sách rất có giá trị. Gáy (hình 1) mà qua đó các trang giấy được khâu lại với nhau khi một cuốn sách được đóng thường cần phải gia cố trước khi đóng lại. Cách làm này vẫn được gọi là bảo vệ, trong cách làm này, các dải giấy mềm và mỏng được đính vào gáy bằng hồ bột. Hình 1 Khâu các trang sách Công việc này là xiết chặt các trang giấy của một cuốn sách bằng chỉ. Có một số kỹ thuật được dùng trong việc đóng sách bảo quản. Kỹ thuật khâu thường được hoàn thành bằng việc khâu một số trang lại với nhau, trang này nằm trong trang kia để tạo thành từng tập. Các tập này được khâu lại với nhau bằng chỉ (hình 2). Thường thì các tập được khâu vào vật đỡ như dải băng hoặc dây sợi. Lanh tự nhiên là loại chỉ thường được các nhà bảo quản lựa chọn. Nếu như có thể nên giữ lại đường chỉ khâu ban đầu, gia cố nó bằng cách sử dụng chỉ lanh mới và vật đỡ cho việc khâu. Hình 2 Sửa gáy giấy, vải hoặc da của tệp đã đóng Cách làm này thích hợp với sách có bìa và/hoặc gáy bị bong một phần hoặc toàn bộ (hình 3). Bìa gốc được gắn vào các trang đã khâu sử dụng da, vải hoặc giấy đã được nhuộm để phù hợp với chất liệu bìa ban đầu. Chất liệu mới được gắn kết hợp với chất liệu ban đầu và những miếng rách của gáy bao gồm cả đường chỉ khâu gốc được dính vào bề mặt của chất liệu bìa gáy mới. Hình 3 Đóng lại sử dụng kết cấu buộc Nếu vải đóng sách hiện tại quá nát, không thể duy trì được thì cuốn sách đó có thể được đóng lại bằng chất liệu mới có chất lượng bảo quản. Kết cấu buộc (hình 4) thường được các nhà bảo quản lựa chọn cho những cuốn sách phải được đóng bằng da. Khi được cấu tạo đúng cách, cơ cấu này rất chắc chắn và dễ uốn cong, có thể đỡ được cuốn sách trong trạng thái mở rộng và thuận tiện cho việc đọc. Thuật ngữ buộc ở đây đề cập đến cách mà tấm bìa gắn vào các tệp của sách: chúng được buộc vào các tệp bằng vật đỡ mà các tệp được khâu vào đó. Mặc dầu kết cấu này có thể được sử dụng đối với sách thuộc mọi kích cỡ, song nó vẫn thường được lựa chọn cho loại sách to và nặng vì khả năng nâng đỡ về mặt kết cấu của nó. Đây là một kết cấu bền, nếu được làm bằng chất liệu tốt thì sẽ tồn tại trong thời gian dài. Hình 4 Đóng lại sử dụng kết cấu bìa tách Một cách thay thế cho kết cấu buộc bìa da là kết cấu bìa tách(hình 5). Thuật ngữ bìa tách đề cập đến cách tấm bìa gắn vào các tệp : cuống giấy, cuống giấy này được khâu vào các tệp, tách ra ở mỗi một đầu bìa và được gắn cố định. Kết cấu này được lựa chọn cho sách từ cỡ trung bình đến cỡ to vì nó cung cấp đủ độ bền dai . Kết cấu này có thể được đóng bằng da hoặc bằng vải. Khi sử dụng vải, đó là cách thay thế tốt cho kết cấu buộc da đối với sách từ cỡ trung bình đến cỡ to bởi vì nó đủ độ bền dai và cấu tạo ít tốn kém hơn do tiết kiệm được thời gian và chất liệu. Hình 5 Đóng lại sử dụng kết cấu hộp Đối với sách có trọng lượng nhẹ, kết cấu hộp (hình 6) là phù hợp. Trong cách đóng này, hộp (bìa) được cấu tạo riêng biệt, tách ra khỏi tệp và được gắn vào tệp bằng cách đính vào trang lót trực tiếp hoặc dùng bản lề. Kết cấu này không bền như kết cấu buộc hoặc kết cấu bìa tách và nên dùng giới hạn đối với những sách có trọng lượng nhẹ hoặc trung bình. Thường thì hộp được bọc vải mặc dù nó có thể được bọc giấy hoặc da. Làm kết cấu này tốn ít thời gian hơn so với kết cấu buộc hoặc tách bìa và như vậy chi phí ít hơn. Hình 6 Đóng bao bằng phim pôliette và vải đóng bìa sử dụng kết cấu sau khi đóng Khi tất cả các trang trong một cuốn sách mỏng hoặc dễ rách, cần phải có một sự gia cố triệt để, việc đóng bao bằng phim pôliette sử dụng kết cấu sau khi đóng có thể là thích hợp (hình 7). Phim pôliette là nhựa trong, không bám bẩn, là vật đỡ tốt cho giấy dễ rách. Mỗi một tờ giấy của cuốn sách được kẹp giữa hai lớp phim pôliette và phim được gắn chặt dọc theo bốn cạnh. Hàn sóng siêu âm là phương pháp thích hợp để gắn phim. Nếu các trang giấy vẫn ở dạng khổ đôi thì những trang giấy đúp này thường sẽ cần phải cắt dọc theo nếp gấp để thuận lợi cho việc đóng bao. Tuy nhiên, giấy cần phải đóng bao thường là giấy dễ rách do vậy các nếp gấp nếu có thường là đã bị gẫy. Phim pôliette có tĩnh điện. Vì lý do này mà không nên đóng bao đối với những trang có phụ trợ lỏng, dễ vỡ vì tĩnh điện có thể làm rời phụ trợ. Những trang đã được đóng bao có thể được đóng lại với nhau theo một cách mà được gọi là sau đóng. Bìa được gắn vào những trang đã đóng bao bằng vòng xoay, vòng xoay này xuyên qua bìa và phim pôliette để tạo ra kiểu đóng như album. Mặc dù bìa có thể được bao bọc bằng bất kỳ chất liệu gì, song chúng vẫn thường được phủ vải. Hình 7 Tư liệu xử lý Chuẩn bị tư liệu ảnh hoặc tư liệu viết là một yêu cầu của xử lý bảo quản có trách nhiệm đối với tài liệu có giá trị. Mục đích của tư liệu là ghi chép lại diện mạo, tình trạng của một cuốn sách trước khi xử lý, mô tả xử lý đã được làm và nêu rõ chất liệu được xử dụng trong xử lý. Đồng thời mục đích cũng là để nhận diện ra cuốn sách đã được xử lý và cung cấp những thông tin bổ ích cho các nhà bảo quản mà trong tương lai họ có thể lại là những người xử lý sâu hơn cuốn sách đó, đặc biệt là khi kỹ thuật cải tiến và chất liệu ngày càng nhiều như hiện nay. Tư liệu bao gồm một bản mô tả bằng lời về tình trạng trước khi xử lý, một bản liệt kê các bước tiến hành và những chất liệu cụ thể được xử dụng trong khi xử lý và nói rõ xử lý đó được tiến hành ở đâu, khi nào. Tư liệu viết được bổ sung bằng hình ảnh chụp trước, sau khi và một lúc nào đó trong quá trình xử lý. Tư liệu nên được lưu giữ vĩnh viễn. Sắp xếp các trang sách Sắp xếp đúng thứ tự là một phần quan trọng của tư liệu. Trong việc xử lý bảo quản, việc làm này bao gồm kiểm tra cẩn thận từng trang của cuốn sách để sắp đúng số và trật tự của các trang, đĩa và bản đồ...; kiểm tra trang thiếu và chú ý những chỗ rách, bẩn hoặc hỏng, bất bình thường. Xử lý tối thiểu (ổn định hóa cơ bản) Công việc này bao gồm khối lượng xử lý tối thiểu được yêu cầu để làm chậm việc hư hỏng của một cuốn sách. Công việc này không bao gồm xử lý bên ngoài hay sửa chữa về mặt kết cấu. Ví dụ một cuốn sách có bìa bị long và trang rách chỉ có thể được chụp vi phim, làm giảm axit bằng cách khô và đóng hộp. Cấp độ xử lý này thường được lựa chọn đối với sách mà giá trị của nó hạn chế hoặc sách ít được dùng. Xử lý mở rộng Công việc này bao gồm xử lý toàn bộ cả trang và đóng. Xử lý cả kết cấu và bên ngoài. Cách làm này thường liên quan đến việc tách rời một cuốn sách, lau chùi bên ngoài, giảm axit bằng cách ướt, vá và gia cố các trang giấy, khâu lại, sửa chữa bìa gốc và dán chúng vào trang nội dung. Nếu bìa gốc quá nát không thể tái sử dụng được thì cuốn sách đó phải được đóng lại theo một trong những cách đóng (kết cấu hộp, bìa tách hoặc buộc) và ghi nhan đề. Cấp độ xử lý này thường dành cho sách có giá trị cao. Đóng hộp Trong bảo quản sách đóng hộp là một công việc quan trọng. Hộp hỗ trợ về mặt cấu trúc cho một cuốn sách và bảo vệ cho nó khỏi bụi, bẩn, ánh sáng và hư hại về mặt hóa chất. Sách có bìa đóng có giá trị về mặt lịch sử và mỹ thuật cần phải được duy trì tối đa trong tình trạng hiện tại của nó, nên được đóng hộp. Sách hỏng, ít khi được dùng, không đảm bảo xử lý hoặc sửa chữa cũng nên được đóng hộp. Hộp nên được làm bằng chất liệu bền, có chất lượng bảo quản và phải là hộp đặt để vừa chính xác với kích thước của cuốn sách. Hộp có gáy thõng (drop- spine) (hình 8) và hộp tương quan (phase-box) Hình 9) đều được dùng. Hộp drop-spine được ưa chuộng vì nó hỗ trợ được tốt hơn và giữ sách được sạch hơn. Tuy nhiên loại hộp này đắt hơn. Cả hai loại hộp đều có thể kiếm được từ những nhà cung cấp thương mại. Hình 8 Hình 9 Sao chụp Chụp vi phim và các loại sao chụp khác là một hình thức thay thế hiệu quả để bảo quản thông tin khi mà xử lý mở rộng bản gốc không được thực hiện. Sao chụp có lợi khi được kết hợp với xử lý, bằng việc loại bỏ sự cần thiết xử lý bằng tay những tài liệu rách, sao chụp là một hình thức xử lý tối thiểu vừa đủ đối với rất nhiều sách mà nếu không có nó thì sẽ cần phải xử lý mở rộng. Sao chụp cũng cho phép bảo quản được tốt hơn tài liệu không ở trong kho và tạo điều kiện cho các nhà nghiên cứu được tiếp cận với thông tin quí hiếm, chỉ có một bản. Jan Paris - Cán bộ bảo quản, Trường Đại học Bắc Carolina “Người làm công tác bảo quản, phục chế, bảo tồn là mắt xích sống quan trọng, không thể thiếu được trong trong dây chuỗi loài người làm nhiệm vụ liên kết thành công hôm qua với khả năng ngày mai” James H. Billington, Cán bộ Thư viện Quốc hội Điều cần thiết về mặt Đạo đức của công tác Bảo quản Giới thiệu Sưu tập tài liệu trong thư viện, cơ quan lưu trữ và các hiệp hội lịch sử của chúng ta bao gồm tài liệu đa dạng khác nhau về thể loại, kích thước và hình thức. Chúng được lưu giữ trong điều kiện môi trường khác nhau, cất trong nhiều dạng hộp, bao bì, được sử dụng cho những mục đích và trong những phạm vi khác nhau. Vấn đề chính là tài liệu lưu giữ trong sưu tập của chúng ta khác nhau về tình trạng từ chỗ còn nguyên vẹn tới hư hại nghiêm trọng. Một số tài liệu cần phải được chú ý bảo quản, tại những cơ quan không có cán bộ bảo quản, tài liệu quí hiếm phải gửi đi bảo quản ở nơi khác. Lựa chọn người làm công tác bảo quản là bước quan trọng để có được dịch vụ bảo quản trách nhiệm. Để trợ giúp trong tiến trình đó, bài viết này khảo sát một số vấn đề có liên quan tới lựa chọn người làm công tác bảo quản. Nó tập trung vào bản chất của bảo quản, trình độ và kiến thức của người làm bảo quản và làm thế nào để tìm ra, làm việc với và mong đợi gì từ người làm bảo quản. Điểm tập trung là các yếu tố liên quan đến bảo quản tài liệu đặc biệt, tức là những tài liệu có ý nghĩa vì sự lâu đời của chúng, sự quí hiếm, vẻ đẹp, giá trị về mặt tiền bạc hoặc tầm quan trọng về mặt lịch sử hay thư mục.(1) Những yếu tố này thích hợp với những vật tạo tác mà có đặc điểm vật lý (như minh họa màu sắc, bản đồ gấp hoặc biểu đồ) cần phải được bảo quản về mặt chất. Có nghĩa là thậm chí giá trị nội tại của vật tạo tác đó không đòi hỏi sự bảo quản, xử lý có thể chỉ là lựa chọn tùy thích nếu như đặc điểm vật lý cản trở việc tái định dạng hoặc các cách thay đổi khác. Bảo quản và người làm công tác bảo quản chuyên nghiệp Một số tài liệu trong bộ sưu tập rất có ý nghĩa do vậy chúng cần phải được chú ý bảo quản. Việc bảo quản những tài liệu như vậy đặc biệt thích hợp khi chúng không thể dùng được thậm chí dùng cẩn thận không gây hỏng, khi chúng không ổn định về mặt vật lý hay hóa học hoặc khi chúng chịu sự xử lý không thích hợp trong quá khứ.(2) Xử lý bảo quản là việc dùng kỹ thuật và chất liệu để làm ổn định về mặt hóa học, gia cố về mặt chất những tài liệu trong sưu tập. Mục đích của xử lý bảo quản tài liệu có giá trị về mặt tạo tác là đảm bảo tuổi thọ của tài liệu và tiếp tục được đưa ra sử dụng trong khi thay đổi các đặc điểm vật lý ở mức thấp nhất. Bảo quản cũng bao gồm những quyết định có liên quan tới việc nhận diện dạng tài liệu cần xử lý và xác định các cách xử lý thích hợp. Xử lý bảo quản sưu tập tài liệu đặc biệt đòi hỏi sự đánh giá và kinh nghiệm của người làm công tác bảo quản có trình độ. Một cán bộ bảo quản chuyên nghiệp là một người được đào tạo cao, có kiến thức thực tiễn và lý thuyết rộng về những lĩnh vực sau: + lịch sử, khoa học và thẩm mỹ của tài liệu và kỹ thuật lưu giữ tài liệu + nguyên nhân những tài liệu này hỏng hoặc bị phá hủy + các cách và chất liệu có thể được dùng trong xử lý bảo quản + ngụ ý của các xử lý được đề xuất Một nhà bảo quản đồng thời cũng chứng minh được các khía cạnh của công việc tuân thủ theo các chuẩn mực thực hành. Bảo quản là một lĩnh vực tương đối mới mà trong suốt mười năm qua đã trải qua một giai đoạn phát triển nhanh và tính chuyên môn hóa ngày càng tăng, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo quản thư viện và lưu trữ. Tuy nhiên, cho đến nay, lĩnh vực này chưa có hệ thống giáo dục chính thức, qui trình đánh giá chuyên môn hoặc chuẩn mực chuyên môn quốc gia. Chính vì lý do này mà đôi khi rất khó khăn để tìm ra và lựa chọn một người làm bảo quản được đào tạo và đủ chuyên môn để cung cấp các dịch vụ xử lý theo yêu cầu. Để đánh giá người làm công tác bảo quản có triển vọng phải xem xét việc đào tạo về bảo quản của cá nhân đó, khoảng thời gian đào tạo, mức độ kinh nghiệm thực tế và chuyên môn. Ngoài ra liên hệ với khách hàng và chú ý tới người làm chứng để đảm bảo bạn có một sự lựa chọn tốt nhất và có cơ sở. Đào tạo người làm công tác bảo quản Người bảo quản giỏi được đào tạo theo một trong hai cách: thông qua việc hoàn thành một chương trình sau đại học để được bằng thạc sĩ hoặc thông qua một thời gian học