HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY IN ĐÀ NẴNG

LÅÌI MÅÍ ÂÁÖU HiÖn nay nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t .... gi÷a c¸c doanh nghiÖp ,sù c¹nh tranh chñ yÕu xoay quanh vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ s¶n phÈm .Chóng ta biÕt r»ng gi¸ thÞ tr­êng cña s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së hao phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt t¹o ra s¶n phÈm .Tuy nhiªn gi¸ c¶ s¶n phÈm do doanh nghiÖp ®Þnh ra dùa trªn c¬ së hao phÝ ,lao ®éng c¸ biÖt thùc tÕ cña tõng doanh nghiÖp .NÕu gi¸ c¶ ®­îc ®Þnh ra bëi doanh nghiÖp thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng sÏ t¹o cho doanh nghiÖp mét ­u thÕ c¹nh tranh .V× vËy viÖc phÊn ®Êu h¹ thÊp gi¸ thµnh lµ môc tiªu v« cïng quan träng .§Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra th× ph¶i tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt v× chi phÝ s¶n xuÊt lµ yÕu tè cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm .§Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× ta ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt mét c¸ch khoa häc ®¶m b¶o tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm .. Nãi tãm l¹i tiÕt kiÖm chi phÝ ,h¹ thÊp gi¸ thµnh lu«n lµ mét vÊn ®Ò ®­îc quan t©m hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp ,th«ng qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng ®ã ,trong thêi gian thùc tËp tèt nghiÖp t¹i c«ng ty In §µ N½ng em ®· chon ®Ò tµi “ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty In §µ N½ng “ ®Ó lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp .§Ò tµi ®­îc chia lµm ba phÇn PhÇn I : C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt PhÇn II : T×nh h×nh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty In §µ N½ng PhÇn III : Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty In §µ N½ng Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c« trong khoa kÕ to¸n ®Æc biÖt lµ thÇy Huúnh Ph­¬ng §«ng vµ sù gióp ®ì tËn t×nh cña gi¸m ®èc ,c¸c anh chÞ phßng kÕ to¸n - tµi vô ,phßng vËt t­ ,phßng hµnh chÝnh ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy . Qua t×m hiÓu thùc tÕ t¹i c«ng ty ,tuy cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt .RÊt mong ®­îc sù gãp ý cña thÇy h­íng dÉn vµ c¸c c« ,chó trong c«ng ty . PhÇn I C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1.Chi phÝ s¶n xuÊt : Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng ( d­íi h×nh thøc tiÒn l­¬ng ) vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong mét thêi kú Nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh ngoµi qu¸ trÝnh s¶n xuÊt nh­ : chi phÝ tiªu thô s¶n phÈm .... nã kh«ng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt 2.Gi¸ thµnh s¶n phÈm Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét khèi l­îng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh 3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau .Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®­îc tËp hîp .Néi dung cña gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tÝnh cho sè l­îng vµ lo¹i s¶n phÈm ®ã VÒ mÆt kÕ to¸n th× kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹o c¬ së sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm .Cã thÓ nãi ,kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ hai b­íc c«ng viÖc liªn tiÕp nhau vµ g¾n bã h÷u c¬ víi nhau Tuy nhiªn ,kh«ng ph¶i mäi chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú ®Òu ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm mµ cÇn ph¶i ph©n biÖt chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã sù gièng nhau vÒ chÊt nh­ng kh¸c nhau vÒ l­îng do gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang dang ®Çu kú vµ cuèi kú th­êng kh«ng b»ng nhau .Ta cã s¬ ®å biÓu diÔn sù gièng nhau vµ kh¸c nhau cña chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm A C D B Trong ®ã : AB :chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú BD :chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú CD :chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú AC : Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm Tacã : AC = AB + BD - CD Hay : Tæng gi¸ thµnh = chi phÝ s¶n xuÊt + chi phÝ s¶n xuÊt - chi phÝ s¶n xuÊt S¶n phÈm dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú dë dang cuèi kú Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp ®¸nh gi¸ chÊt l­îng ho¹t ®éng nhiÒu mÆt cña doanh nghiÖp ,ph¶n ¸nh tæng qu¸t vÒ mÆt kinh tÕ ,kû thuËt tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp .Gi¸ thµnh lµ c¬ së ®Ó ®Þnh ra gi¸ b¸n s¶n phÈm ,lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ h¹ch to¸n kinh tÕ néi bé ,ph©n tÝch chi phÝ ,®ång thêi cßn lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Víi nh÷ng vai trß hÕt søc to lín cña gi¸ thµnh ®Æt ra mét yªu cÇu cÇn thiÕt kh¸ch quan lµ ph¶i tÝnh to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c ,hîp lý gi¸ thµnh s¶n phÈm .MÆt kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ,tÝnh kÞp thêi cña th«ng tin kinh tÕ nãi chung ,th«ng tin vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng .V× vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm kh«ng nh÷ng ph¶i chÝnh x¸c ,hîp lý mµ cßn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi ®Ó cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c quyÕt ®Þnh cña nhµ qu¶n lý .TÝnh chÝnh x¸c vµ tÝnh kÞp thêi trong mét chõng mùc nµo ®ã nã cã thÓ m©u thuÈn .Do vËy ph¶i kÕt hîp hµi hoµ th«ng tin nµy 4. ý nghÜa cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ViÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c chi phÝ s¶n xuÊt ,tÝnh ®óng ,tÝnh ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ v« cïng quan träng v× nã ph¶n ¸nh vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®óng víi thùc tÕ .Nhê dã mµ ®¸nh gi¸ tÝnh h×nh vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc ®óng ®¾n ,v¹ch rá nguyªn nh©n thµnh tÝch hay khuyÕt ®iÓm ,ph¸t hiÖn kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña doanh nghiÖp ,®Ó ®éng viªn khai th¸c triÖt ®Ó trong kú s¶n xuÊt kinh doanh tíi .Trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt ,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ,doanh nghiÖp míi cã thÓ ®¶m b¶o tù trang tr¶i mäi chi phÝ s¶n xuÊt cña m×nh vµ kinh doanh cã l·i KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã chøc n¨ng th«ng tin ,kiÓm tra cho bé m¸y qu¶n lý vµ mäi ng­êi trong doanh nghiÖp : _ Cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt ,hao phÝ vËt t­ .....,t×nh h×nh chi phÝ diÔn ra trong tõng kh©u ,tõng tæ s¶n xuÊt . _ KiÓm tra vµ qu¶n lý t×nh h×nh lao ®éng t¹i c«ng ty _ Cung cÊp th«ng tin kÞp thêi vÒ gi¸ thµnh cho bé phËn qu¶n lý _ KiÓm tra viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc vÒ nguyªn vËt liÖu ,vÒ thêi gian s¶n xuÊt .Do ®ã gióp bé m¸y qu¶n lý th­êng xuyªn n¾m ®­îc t×nh h×nh vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt 5. NhiÖm vô cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ,®¸p øng ®Çy ®ñ ,trung thùc vµ kÞp thêi yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp .KÕ to¸n cÇn thùc hiÖn ®­îc c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau : + C¨n cø ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ ,®Æc ®IÓm tæ chøc s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp + Tæ chøc tËp hîp vµ ph©n bæ tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ®óng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®· x¸c ®Þnh vµ b»ng ph­¬ng ph¸p thÝch hîp ®· chän,cung cÊp kÞp thêi sè liÖu th«ng tin vÒ c¸c kho¶n môc chi phÝ ,x¸c ®Þnh ®óng ®¾n chi phÝ cña s¶n phÈm dë dang cuèi kú + VËn dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña c¸c ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh theo c¸c kho¶n môc quy ®Þnh vµ ®óng kú tÝnh gi¸ thµnh ®· x¸c ®Þnh II. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm: 1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt : Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i cã néi dung kinh tÕ kh¸c nhau ,môc ®Ých vµ c«ng dông cña chóng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng kh¸c nhau ,®Ó phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cã thÓ tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c tiªu thøc sau : a Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ _ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô: Lµ bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh ,vËt liÖu phô ,nhiªn liÖu ,phô tïng thay thÕ ,c«ng cô ,dông cô ,thiÕt bÞ x©y dùng c¬ b¶n dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh _ Chi phÝ nh©n c«ng bao gåm toµn bé tiÒn l­¬ng ,tiÒn c«ng c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp _ Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh :Lµ toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông cho s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp _ Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi :Bao gåm c¸c chi phÝ vÒ nhËn cung cÊp dÞch vô tõ c¸c ®¬n vÞ kh¸c ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ,kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ : ®iÖn ,n­íc ,®iÖn tho¹i _ Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn :Lµ toµn bé sè chi phÝ kh¸c (nh­ chi phÝ héi nghÞ ,tiÕp kh¸ch ...) dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngoµi bèn yÕu tè chi phÝ ®· nªu ë trªn Ph©n tÝch chi phÝ s¶n xuÊt theo tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ cã t¸c dông rÊt lín trong qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt b.Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ ( theo kho¶n môc gi¸ thµnh ) cã ba lo¹i : C¸c chi phÝ cã c«ng dông kÕ to¸n gièng nhau th× xÕp thµnh tõng lo¹i gióp cho ta x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹o ra gåm : _ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp :bao gåm chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh ,vËt liÖu phô ,nhiªn liÖu sö dông vµo môc ®Ých trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm ,kh«ng tÝnh vµo kho¶n môc nµy nh÷ng chi phÝ nguyªn vËt liÖu sö dông vµo môc ®Ých chung vµ nh÷ng ho¹t ®éng ngoµi s¶n xuÊt . _ Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp :bao gåm chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH ,BHYT ,KPC§ ) cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ,kh«ng tÝnh vµo kho¶n nµy sè tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng cña nh©n viªn s¶n xuÊt chung ,nh©n viªn qu¶n lý vµ nh©n viªn b¸n hµng . _ Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ : nh÷ng chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt chung ë c¸c ph©n x­ëng ,tæ ®éi s¶n xuÊt ngoµi hai môc chi phÝ ®· nªu ë trªn .Nã gåm 6 kho¶n chi phÝ nh­ : + Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng nh­ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng ,nh©n viªn kÕ to¸n ,c«ng nh©n vËn chuyÓn ,söa ch÷a ë ph©n x­ëng .... + Chi phÝ vËt liÖu : ph¶n ¸nh chi phÝ sö dông chung cho ph©n x­ëng nh­ vËt liÖu dïng ®Ó s÷a ch÷a ,b¶o d­ìng TSC§ cña ph©n x­ëng ,vËt liÖu v¨n phßng ... + Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt : ph¶n ¸nh chi phÝ vÒ c«ng cô ,dông cô dïng cho nhu cÇu s¶n xuÊt chung ë ph©n x­ëng ,tæ ®éi s¶n xuÊt nh­ khu«n mÉu,dông cô cÇm tay .... + Chi phÝ khÊu hao TSC§ : ph¶n ¸nh sè tiÒn trÝch khÊu hao vÒ TSC§ h÷u h×nh ,v« h×nh ,TSC§ thuª tµi chÝnh sö dông ë c¸c ph©n x­ëng ,tæ ®éi s¶n xuÊt .... + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh­ chi phÝ vÒ ®iÖn ,n­íc ,chi phÝ ®iÖn tho¹i ... + Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn . Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo môc ®Ých vµ c«ng dông ,nã cã t¸c dông phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc ,cung cÊp sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c. Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ víi khèi l­îng s¶n phÈm :®­îc chia lµm 2 lo¹i _ Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ) lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ l­îng t­¬ng quan tØ lÖ thuËn víi sù thay ®æi cña khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú _ Chi phÝ bÊt biÕn (biÕn phÝ) lµ nh÷ng chi phÝ kh«ng bÞ biÕn ®éng trùc tiÕp theo sù thay ®æi cña khèi l­îng s¶n xuÊt d. Ph©n lo¹i theo ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ víi ®èi t­îng chÞu chi phÝ : chia lµm 2 lo¹i _ Chi phÝ trùc tiÕp lµ : c¸c chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm _ Chi phÝ gi¸n tiÕp lµ : nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i s¶n phÈm ,®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm th«ng qua c¸c tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa vµ t¸c dông ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t­îng mét c¸ch ®óng ®¾n ,hîp lý ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña gi¸ thµnh 2.Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm : §Ó tiÖn cho viÖc tÝnh to¸n vµ qu¶n lý tèt gi¸ thµnh s¶n phÈm ,kÕ to¸n còng cÇn ph©n biÖt c¸c lo¹i gi¸ thµnh kh¸c nhau : a Ph©n lo¹i dùa vµo thêi ®iÓm vµ nguån gèc sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh : _ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ : gÝa thµnh ®­îc tÝnh tr­íc khi thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt ,c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ sè liÖu kÕ ho¹ch vµ c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt .Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ mét chØ tiªu kinh tÕ quan träng trong hÖ thèng c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt tµi chÝnh cña doanh nghiÖp _ Gi¸ thµnh ®Þnh møc : lµ gi¸ thµnh ®­îc tÝnh tr­íc khi thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt ,®ång thêi lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc ,®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh ngay ®Çu kú .Gi¸ thµnh ®Þnh møc cã t¸c dông trong viÖc h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ vµ c¶ c«ng viÖc kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh còng nh­ qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch c¸c biÖn ph¸p tæ chøc kü thuËt _ Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ gi¸ thµnh ®­îc tÝnh sau khi thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt ,c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm b. Ph©n lo¹i theo ph¹m vi tÝnh to¸n (ph¸t sinh chi phÝ) Theo ph¹m vi to¸n ,gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chia thµnh hai lo¹i : _ gi¸ thµnh s¶n xuÊt bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt nh­ : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ,chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung tÝnh cho nh÷ng s¶n phÈm ,c«ng viÖc ®· hoµn thµnh .Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n ,l·i gép vµ cßn ®­îc sö dông ®Ó ghi sæ cho s¶n phÈm ®· hoµn thµnh nhËp kho hoÆc giao cho kh¸ch hµng _ Gi¸ thµnh toµn bé (gi¸ thµnh tiªu thô) bao gåm gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm céng thªm chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm ®ã .Gi¸ thµnh toµn bé lµ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n ,x¸c ®Þnh l·i tr­íc thuÕ lîi tøc cña doanh nghiÖp III. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt : H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh tËp hîp ,tÝnh to¸n vµ ph©n lo¹i nh÷ng chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh theo n¬i vµ ®èi t­îng chÞu chi phÝ ®· x¸c ®Þnh theo yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh §Ó h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm th× viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu Víi sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a giíi h¹n tËp hîp chi phÝ vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ .Nªn ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ kh¸c nhau nªn ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh còng kh¸c nhau . 1 §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt : §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¸c lo¹i CPSX ®­îc tËp hîp cho s¶n phÈm ,nhãm s¶n phÈm ,chi tiÕt s¶n phÈm ,®¬n ®Æt hµng ,giai ®o¹n c«ng nghÖ ,bé phËn s¶n xuÊt hay ®¬n vÞ s¶n xuÊt nãi chung ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i t¹o ra chi phÝ vµ ®èi t­îng chÞu chi phÝ .Cã x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh cña xÝ nghiÖp th× míi tæ chøc tèt viÖc h¹ch to¸n CPSX tõ kh©u h¹ch to¸n ban ®Çu ,tæng hîp sè liÖu ,tæ chøc tµi kho¶n ,sæ kÕ to¸n ®Òu ph¶i theo ®óng ®èi t­îng ®· x¸c ®Þnh . §Ó x¸c ®Þnh ®óng ,chÝnh x¸c ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX ph¶i dùa trªn nh÷ng c¬ së sau : _ XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX cã thÓ lµ tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt ,tõng ®¬n ®Æt hµng ,tõng giai ®o¹n s¶n xuÊt ,tõng nhãm hoÆc lo¹i s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt. _ XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt s¶n phÈm :trong s¶n xuÊt ®¬n chiÕt vµ hµng lo¹t nhá ,c¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt kh«ng lËp l¹i th× ®èi t­îng h¹ch to¸n lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng riªng biÖt .Trong tr­êng hîp s¶n xuÊt hµng lo¹t cã khèi l­îng lín ,võa vµ nhá ,c¸c s¶n phÈm tr¶i qua nhiÒu b­íc chÕ biÕn gia c«ng kh¸c nhau th× ®èi t­îng h¹ch to¸n CPSX cã thÓ lµ c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ trong ®ã chi tiÕt cho tõng nhãm s¶n phÈm cã cïng tÝnh chÊt quy tr×nh c«ng nghÖ. 2 Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt : T­¬ng øng víi mçi ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã mét ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n phï hîp Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph­¬ng ph¸p hay mét hÖ thèng ph­¬ng ph¸p ,®­îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè vµ theo kho¶n môc trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt . C¸c ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc sö dông lµ : _ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo chi tiÕt hoÆc bé phËn s¶n phÈm :c¸c chi phÝ ph¸t sinh ®­îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng chi tiÕt hoÆc bé phËn riªng biÖt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ quy tr×nh c«ng nghÖ ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý _ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo s¶n phÈm lµ : chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh liªn quan ®Õn s¶n phÈm nµo th× tËp hîp cho phÈm ®ã . _ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo nhãm s¶n phÈm : c¸c chi phÝ ®­îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i _ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng : c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo ®¬n ®Æt hµng riªng biÖt .Khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh th× tæng sè chi phÝ tËp hîp theo ®¬n ®Æt hµng ®ã lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm ,khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh theo ®¬n ®Æt hµng . _ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph©n x­ëng ,theo giai ®o¹n c«ng nghÖ : c¸c chi phÝ ®­îc tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng ph©n x­ëng ,tõng giai c«ng nghÖ vµ c¸c chi phÝ ®­îc tËp hîp theo tõng lo¹i s¶n phÈm hoÆc b¸n thµnh phÈm IV. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt : 1 H¹ch to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chÝnh ,vËt liÖu phô ,nhiªn liÖu ,b¸n thµnh phÈm mua ngoµi .... ®­îc sö dông trùc tiÕp trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm . Chi phÝ nµy th­êng liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ do ®ã ta cã thÓ tæ chøc tËp hîp theo ph­¬ng ph¸p ghi trùc tiÕp ,c¸c chøng tõ ,sæ s¸ch cã liªn quan ®Õn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Òu ph¶i ghi ®óng ®èi t­îng chÞu chi phÝ trªn c¬ së ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng kª tæng hîp chi phÝ trùc tiÕp cho c¸c ®èi t­îng cã kiªn quan ®Ó ghi trùc tiÕp vµo c¸c tµi kho¶n vµ chi tiÕt theo ®óng ®èi t­îng .Trong tr­êng hîp nguyªn vËt liÖu ®­îc sö dông cho nhiÒu ®èi t­îng kh«ng thÓ ghi trùc tiÕp cho tõng ®èi t­îng th× ph¶i lùa chän tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp cho c¸c ®èi t­îng cã liªn quan §èi víi nguyªn vËt liÖu chÝnh ,nöa thµnh phÈm mua ngoµi cã thÓ chän c¸c tiªu thøc ph©n bæ nh­ :chi phÝ ®Þnh møc ,chi phÝ kÕ ho¹ch,khèi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt .Ta cã : HÖ sè = Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tËp hîp ph©n bæ Tæng c¸c tiªu thøc cÇn ph©n bæ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh = chi phÝ nguyªn vËt liÖu theo * hÖ sè ph©n bæ cho ®èi t­îng i ®Þnh møc tÝnh cho ®èi t­îng i ph©n bæ Cßn ®èi víi nguyªn vËt liÖu phô ,nhiªn cã thÓ chän tiªu thøc ph©n bæ lµ :chi phÝ ®Þnh møc ,chi phÝ kÕ ho¹ch ,nguyªn vËt liÖu chÝnh ,khèi l­îng s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc theo sè giê m¸y ch¹y §Ó tÝnh to¸n tËp hîp chÝnh x¸c nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ,kÕ to¸n cÇn kiÓm tra x¸c ®Þnh sè nguyªn vËt liÖu ch­a sö dông hÕt vµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi cßn cuèi kú chi phÝ thùc tÕ gi¸ trÞ nguyªn vËt gi¸ trÞ nguyªn vËt gi¸ trÞphÕ nguyªn vËt liÖu = liÖu xuÊt dïng trong - liÖu cßn l¹i cuèi kú - liÖu thu håi trùc tiÕp trong kú kú ch­a sö dông §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621’ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Sau ®©y lµ kÕt cÊu vµ néi dung TK 621 TK 621 - Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp phaït sinh trong kyì Váût liãûu duìng khäng hãút traí laûi kho Kãút chuyãøn hoàûc phán bäø chi phê nguyãn váût liãûu Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ cuèi kú vµ ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng cô thÓ Så âäö haûch toaïn chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp Váût liãûu duìng khäng hãút nháûp kho TK 621 TK111,112,331 TK152 Giaï trë nguyãn váût liãûu mua ngoaìi Duìng træûc tiãúp saín xuáút Giaï trë nguyãn váût liãûu xuáút kho Duìng træûc tiãúp saín xuáút 2. H¹ch to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ kho¶n ph¶i tr¶ ,ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt bao gåm tiÒn l­¬ng chÝnh ,l­¬ng phô ,tiÒn t¨ng ca,phô cÊp ,c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt Chi phÝ nµy tr­êng ®­îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi t­îng chÞu chi phÝ cã liªn quan .Tr­êng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt nh­ng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng mµ kh«ng h¹ch to¸n trùc tiÕp d­îc th× cã thÓ tËp hîp chung sau ®ã chän tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp .C¸c tiªu thøc th­êng sö dông lµ chi phÝ tiÒn c«ng ®Þnh møc ,giê c«ng thùc tÕ (®Þnh møc) khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kÕ to¸n sö dông TK 622 ‘ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ‘ TK 622 - Tiãön læång, tiãön cäng, caïc khoaín trêch theo læång cuía cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút Cuäúi kyì kãút chuyãøn hoàûc phán bäø chi phê nhán cäng træûc tiãúp Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ vµ ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng Så däö haûch toaïn chi phê nhán cäng træûc tiãúp TK 334,335,338 TK 622 Tiãön læång, tiãön cäng, trêch theo læång cuía cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút 3. H¹ch to¸n vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung : Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ chi phÝ qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt kh¸c ngoµi hai kho¶n chi phÝ trªn ph¸t sinh t¹i c¸c tæ ,®éi ,ph©n x­ëng s¶n xuÊt .NÕu mét doanh nghiÖp cã nhiÒu ph©n x­ëng ,nhiÒu tæ ,®éi s¶n xuÊt th× ph¶i më sæ chi tiÕt ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ph©n x­ëng ,tõng tæ ®éi s¶n xuÊt Tr­êng hîp mét ph©n x­ëng ,tæ ®éi s¶n xuÊt trong kú s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c s¶n phÈm .Theo c¸c tiªu thøc nh­ chi phÝ tiÒn c«ng trùc tiÕp ,chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ,kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 627 ‘ chi phÝ s¶n xuÊt chung ‘ Néi dung vµ kÕ cÊu TK 627 TK 627 - Táûp håüp chi phê saín xuáút chung Caïc khoían giaím træì Tiãún haình phán bäø hoàûc kãút chuyíãn chi phê trãn Tµi kho¶n nµy kh«ng cã sè d­ Tµi kho¶n nµy cã s¸u tµi kho¶n cÊp hai : TK 334,338 TK 152,153 TK 214 TK 331,335,111 TK 241,111,112,331 TK 627 Chi phê nhán cäng cuía nhán viãn quaín lyï phán xæåíng Chi phê váût liãûu cäng cuû duûng cuû duìng cho phán xæåíng Trêch kháúu hao TSCÂ, MMTB Duìng cho phán xæåíng Chi phê, âiãûn næåïc, âiãûn thoaûi, thuã nhaì xæåíng... thuäüc phán xæåíng Chi phê khaïc bàòng tiãön _ 6271 ‘ TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho nh©n viªn ph©n x­ëng ‘ _ 6272 ‘ chi phÝ vËt liÖu s¶n xuÊt dïng t¹i ph©n x­ëng ‘ _ 6273 ‘ chi phÝ c«ng cô ,dông cô xuÊt dïng t¹i ph©n x­ëng ‘ _ 6274 ‘ chi phÝ KH TSC§ phôc vô t¹i ph©n x­ëng ‘ _ 6277 ‘ chi phÝ vËt liÖu mua ngoµi ‘ _ 6278 ‘ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ‘ KÕ to¸n chi phÝ tr¶ tr­íc : _ Tk 142 ‘ chi phÝ tr¶ tr­íc ‘ KÕ to¸n chi phÝ ph¶i tr¶ _ TK 335 - chi phÝ ph¶i tr¶ IV. TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ kiÓm kª ,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang 1.Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt : TÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh mµ cã liªn quan ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Òu ®­îc kÕ to¸n tËp hîp vµo bªn nî TK 154 ‘ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh ,phô ,gia chÕ biÕn 1.1KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p Kª Khai th­êng xuyªn §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ,kÕ to¸n sö dông TK 154 ‘ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ‘ Néi dung vµ kÕt cÊu TK 154 TK 154 SD: giaï trë saín pháøm dåî dang âáöu kyì Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Chi phê saín xuáút chung SD: giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Giaï trë phãú liãûu thu häöi Giaï thaình thæûc tãú saín pháøm hoaìn thaình S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn TK 334,338 TK 152,153 TK 214 TK 627 Kãút chuyãøn chi phê nguyãn váût liãûu Kãút chuyãøn chi phê NCTT Kãút chuyãøn chi phê SXC TK 214 TK 214 Giaï trë phãú liãûu thu häöi Giaï thaình thæûc tãú saín pháøm hoaìn thaình 1.2KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú Trong phæång phaïp kiãøm kã dënh kyì, kãú toaïn sæí duûng caïc taìi khoaín 154, taìi khoaín 631 'giaï thaình saín xuáút ' Näüi dung vaì kãút cáúu taìi khoaín 154, taìi khoaín 631 TK 154 SD: giaï trë saín pháøm dåî dang âáöu kyì SD: giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Kãút chuyãøn giaï trë saín pháøm dåí dang âáöu kyì 631 Kãút chuyãøn giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Chi phê saín xuáút phaït sinh trong kyì + Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp + Chi phê NCTT + Chi phê saín xuáút chung Kãút chuyãøn giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Täøng giaï thaình saín pháøm hoaìn thaình nháûp kho Så âäö haûch toaïn täøng håüp chi phê saín xuáút theo phæång phaïp kiãøm kã âënh kyì TK 154 TK 621 TK 622 TK 154 Kãút chuyãøn chi phê nguyãn váût liãûu Kãút chuyãøn chi phê NCTT Kãút chuyãøn chi phê SXC TK 632 TK 631 Kãút chuyãøn giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Giaï thaình saín pháøm hoaìn thaình TK 627 Kãút chuyãøn giaï trë saín pháøm dåí dang âáöu kyì 2. KiÓm kª ,®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang Nh­ ®· tr×nh bµy ,gi÷a CPSX vµ gi¸ thµnh cã sù kh¸c nhau cã gi¸ trÞ s¶hi tr s p dang ®Çu kú vµ cuèi kú kh«ng b»ng nhau trong c¸c doanh nghiÖp ,viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang chÝnh x¸c lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p .Sau ®©y lµ mét sè ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang th­êng ®­îc sö dông : * Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh : Theo ph­¬ng ph¸p nµy ,gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang chØ tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh ,toµn bé c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong kú ®Òu tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh Ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n nh­ng møc ®é chÝnh x¸c thÊp vµ chØ hi nhng ch x t v ch d n doanh ngh phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm * §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh s¶n l­îng hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng : Theo ph­¬ng ph¸p nµy ,ng­êi ta c¨n cø vµo sè l­îng vµ møc ®é hoµn thµnh cña s¶n phÈm dë dang ®Ó quy ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng .ChØ tiªu ®Ó quy ®æi s¶n phÈm dë dang thµnh thµnh phÈm t­¬ng ®­¬ng lµ giê c«ng ®Þnh møc hoÆc tiÒn l­¬ng ®Þnh møc * §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo 50% chi phÝ chÕ biÕn : Theo ph­¬ng ph¸p nµy ,ta c¨n cø vµo chi phÝ thùc tÕ hoÆc ®Þnh møc ®Ó tÝnh chi phÝ vµ nguyen vËt liÖu cña s¶n phÈm dë dang .Cßn ®èi víi chi phÝ chÕ biÕn ,®Ó ®¬n gi¶n cho viÖc tÝnh to¸n ,ng­êi ta lÊy møc ®é hoµn thµnh b×nh qu©n cña s¶n phÈm dë dang lµ 50% so víi thµnh phÈm ®Ó ph©n bæ .ChÝnh v× vËy ,ph­¬ng ph¸p nµy gièng ph­¬ng ph¸p 1.Ph­¬ng ph¸p nµy chØ sö dông trong tr­êng hîp chi phÝ chÕ biÕn chÞu tû träng nhá so víi gi¸ thµnh. * §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo gi¸ thµnh ®Þnh møc hay gi¸ thµnh kÕ ho¹ch . Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ cña chi phÝ vËt liÖu vµ tiÒn l­¬ng tÝnh vµo s¶n phÈm dë dang dùa trªn c¸c ®Þnh møc chi phÝ tiªu hao vËt t­ ,tiÒn l­¬ng cña ®¬n vÞ s¶n phÈm .Muèn sö dông ph­¬ng ph¸p nµy th× ph¶i cã hÖ thèng ®Þnh møc hoÆc gi¸ thµnh kÕ ho¹ch hoµn chØnh ®Õn tõng chi tiÕt ,tõng c«ng ®o¹n . Ph­¬ng ph¸p nµy tuy ®¬n gi¶n nh­ng kh«ng chÝnh x¸c .V× vËy chØ nªn ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp mµ s¶n phÈm dë dang cã møc ®é kh¸ ®ång ®Òu gi÷a c¸c kú VI. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh : 1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ s¶n phÈm ,b¸n thµnh phÈm ,c«ng viÖc ,lao vô .... cÇn ph¶i tÝnh ®­îc tæng gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng viÖc tÝnh gi¸ thµnhs¶n phÈm cña kÕ to¸n .Vµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ dùa vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ,lo¹i s¶n phÈm .... ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cho thÝch hîp 2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm : Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét hay mét hÖ thèng ph­¬ng ph¸p ®Ó tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm VÊn ®Ò ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh còng lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n trong h¹ch to¸n gi¸ thµnh .Cã ph­¬ng ph¸p ®óng sÏ ®¶m b¶o tÝnh ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm ®óng vµ tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu lao ®éng trong c«ng t¸c tÝnh to¸n Vµ viÖc tÝnh gi¸ thµnh cßn tuú vµo ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét hoÆc kÕt hîp mét sè ph­¬ng ph¸p sau : _ Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ( ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n ) :®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã lo¹i h×nh s¶n xuÊt gi¶n ®¬n .Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch trùc tiÕp hay lÊy tæng sè CPSX tËp hîp ®­îc chia cho sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh .NÕu cuèi kú cã nhiÒu s¶n phÈm dë dang th× gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh b»ng c¸ch céng gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú víi chi phÝ ph¸t sinh trong kú trõ ®i gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú . _ Ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ :ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm tr¶i qua nhiÒu bé phËn chÕ biÕn ,nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ .CPSX ®­îc tËp hîp theo nhiÒu chi tiÕt hoÆc theo bé phËn s¶n xuÊt . Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch tæng céng sè CPSX cña c¸c chi tiÕt ,bé phËn s¶n phÈm hoÆc tæng sè CPSX cña c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt _ Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n phÈm phô :ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp mµ khi bá nguyªn vËt liÖu chÝnh vµo nh­ng thu ®­îc s¶n phÈm chÝnh vµ s¶n phÈm phô cã gi¸ trÞ sö dông .Nªn ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh ph¶i lo¹i trõ gi¸ trÞ s¶n phÈm phô thu ®­îc _ Ph­¬ng ph¸p hÖ sè :Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp mµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thu ®­îc ®ång thêi nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau .Do tÝnh chÊt cña quy tr×nh c«ng nghÖ mµ chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng tËp hîp riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm ,mµ ph¶i tËp hîp chung cho c¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ,v× vËy muèn tÝnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm ph¶i dùa vµo ph­¬ng ph¸p hÖ sè .HÖ sè sö dông ®Ó tÝnh gi¸ thµnh c¸c lo¹i s¶n phÈm nµy ph¶i dùa vµo mèi quan hÖ chi phÝ gi÷a c¸c lo¹i s¶n phÈm . _ Ph­¬ng ph¸p tØ lÖ :Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông ë nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒ­ lo¹i s¶n phÈm cã quy c¸ch phÈm chÊt kh¸c nhau nh­ xÝ nghiÖp may mÆc ,®ãng giµy .... §Ó gi¶m bít mét phÇn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp theo nhãm s¶n phÈm cïng lo¹i .Do ®ã ,gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh b»ng ph­¬ng ph¸p tØ lÖ vµ ng­êi ta th­êng dùa vµo tæng chi phÝ thùc tÕ vµ chi phÝ kÕ ho¹ch (hoÆc ®Þnh møc )cña c¸c s¶n phÈm ®Ó x¸c ®Þnh tØ lÖ ph©n bæ _ Ph­¬ng ph¸p liªn hîp :Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc sö dông ë c¸c doanh nghiÖp mµ cã ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt ,quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña s¶n phÈm lµm ra phøc t¹p .§Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ph¶i sö dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh kh¸c nhau gäi lµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh liªn hîp. _ Ph­¬ng ph¸p ®¬n ®Æt hµng :§©y lµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh t._.