Hợp đồng mua bán ngoại thương và hợp đồng vận tải các thiết bị viễn thông tin học

tr­êng ®¹i häc ngo¹i th­¬ng khoa kinh tÕ ngo¹i th­¬ng Kho¸ luËn tèt nghiÖp §Ò tµi: Hîp ®ång vËn t¶i vµ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng Sinh viªn thùc hiÖn: §ç ThÞ Thanh HiÒn Líp A1 – CN9 Gi¸o viªn h­íng dÉn: Vò H÷u Töu Hµ néi n¨m 2003 Môc Lôc Lêi nãi ®Çu ThÞ tr­êng thÕ giíi lµ mét thÓ thèng nhÊt, c¬ cÊu hµng ho¸ bu«n b¸n m¹nh mÏ. Nh÷ng thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®· lµm thay ®æi c¸c h×nh thøc giao th­¬ng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, t¹o ra nh÷ng ph­¬ng thøc c¹nh tranh ngµy cµng ®a d¹ng, phøc t¹p. §ång thêi lµm xuÊt hiÖn nhiÒu h×nh thøc c¹nh tranh vµ c¸c ph­¬ng thøc mua b¸n kh¸c nhau. C¸c quèc gia ®Òu mong muèn vµ cè g¾ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch " më cöa" nÒn kinh tÕ vµ nh­ vËy, hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc kinh tÕ ®Òu tham gia vµo ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, më réng quan hÖ ngo¹i giao vµ bu«n b¸n víi hµng tr¨m quèc gia. Hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ lµ biÓu hiÖn cô thÓ cña quan hÖ ngo¹i th­¬ng gi÷a c¸c th­¬ng nh©n víi nhau. §ång thêi nã còng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n­íc ®­îc thùc thi trªn thùc tÕ. NÕu nh­ viÖc ký kÕt mét hîp ®ång mua b¸n Ngo¹i th­¬ng gi÷ mét vai trß quan träng trong ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng , th× vËn t¶i lµ kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c¸c ph­¬ng thøc giao dÞch vµ mua b¸n Quèc tÕ. VËn t¶i Quèc tÕ vµ ngo¹i th­¬ng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, h÷u c¬ víi nhau vµ cã t¸c dông thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. ViÖc ký kÕt mét hîp ®ång chuyªn chë còng lµ vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt. Nã quyÕt ®Þnh møc ®é cña vËn t¶i vµ gi¸ c¶ c¹nh tranh. Mèi liªn kÕt gi÷a Hîp ®ång vËn t¶i vµ Hîp ®ång mua b¸n Ngo¹i th­¬ng rÊt mËt thiÕt. Hîp ®ång vËn t¶i lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn Hîp ®ång mua b¸n cßn Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ nÒn t¶ng x¸c lËp mèi quan hÖ gi÷a hai hîp ®ång. Hîp ®ång mua b¸n quyÕt ®Þnh nh­ng hîp ®ång vËn t¶i l¹i t¸c ®éng. Mèi quan hÖ ®ã ®­îc thÓ hiÖn b»ng viÖc cã hîp ®ång mua b¸n Ngo¹i th­¬ng råi ph¸t sinh nhu cÇu ký kÕt hîp ®ång VËn t¶i. Kinh nghiÖm thùc tiÔn tõ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc ®­îc quyÒn trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu ë n­íc ta chØ ra r»ng: HÇu hÕt nh÷ng tranh chÊp x¶y ra trong ho¹t ®éng kinh tÕ dèi ngo¹i ®Òu b¾t nguån tõ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Trong nhiÒu tr­êng hîp sù tranh chÊp Êy ®· dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ nh÷ng tæ chøc xuÊt nhËp khÈu cña ta ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng thiÖt thßi vÒ mÆt kinh tÕ nhiÒu khi rÊt lín. Bµi häc rót ra tõ nh÷ng vô viÖc Êy chÝnh lµ sù non kÐm trong viÖc kÕt hîp kü thuËt nghiÖp vô víi kiÕn thøc ph¸p lý vµ biÓu hiÖn râ nÐt nhÊt lµ trong viÖc so¹n th¶o c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu. Nh»m môc ®Ých ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, ®iÒu chñ yÕu mµ chóng ta ph¶i quan t©m ®ã lµ b»ng c¸ch nµo ®Ó cã thÓ so¹n ra nh÷ng Hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu vµ hîp ®ång vËn t¶i víi nh÷ng ®iÒu kho¶n cã lîi nhÊt cho chóng ta vµ ®­îc ®èi t¸c chÊp nhËn. ChÝnh v× mèi liªn quan mËt thiÕt nµy ®· dÉn ®Õn vÊn ®Ò bøc xóc trong viÖc nghiªn cøu vµ ph©n tÝch Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ Hîp ®ång vËn t¶i. V× vËy t«i ®· chän ®Ò tµi " Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ Hîp ®ång vËn t¶i". Tuy nhiªn ph¹m vi ®Ò cËp ë ®©y chØ giíi h¹n ë mèi quan hÖ Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ Hîp ®ång vËn t¶i d­íi gãc nh×n cña mét c¸n bé nghiÖp vô Th­¬ng m¹i chø kh«ng ph¶i lµ ng­êi nghiªn cøu. §èi t­îng ®Ò cËp: Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc Ph­¬ng ph¸p ®Ò cËp: Sö dông ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng cã kÕt hîp víi ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ phª ph¸n. Bè côc cña kho¸ luËn gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ hîp ®ång vËn t¶i vµ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. mèi liªn quan mËt thiÕt gi÷a hai hîp ®ång. Ch­¬ng II: C¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña Khoa Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng tr­êng §H Ngo¹i th­¬ng vµ thÇy Vò H÷u Töu. Qua luËn v¨n nµy, t«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n tíi sù gióp ®ì quý b¸u trªn vµ mong r»ng luËn v¨n ®· nªu ra ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò cèt yÕu khi ký kÕt mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, hîp ®ång vËn t¶i nãi chung vµ cho c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc trong ngµnh viÔn th«ng tin häc cña n­íc nhµ nãi riªng. Tuy nhiªn, ®©y lµ mét lÜnh vùc réng nªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. T«i rÊt mong cã ®­îc sù gãp ý phª b×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó luËn v¨n cã tÝnh kh¶ thi cao. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ch­¬ng I: Mét sè nÐt kh¸i qu¸t vÒ Hîp ®ång VËn t¶i vµ Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Mèi liªn quan mËt thiÕt gi÷a hai hîp ®ång. Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng: Kh¸i niÖm Hîp ®ång mua b¸n Ngo¹i th­¬ng hay cßn gäi lµ hîp ®ång mua b¸n Quèc tÕ hay hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu lµ sù tho¶ thuËn gi÷a nh÷ng ®­¬ng sù cã trô së kinh doanh ë c¸c n­íc kh¸c nhau, theo ®ã mét Bªn gäi lµ Bªn xuÊt khÈu (Bªn b¸n) cã nghÜa vô chuyÓn vµo quyÒn së h÷u cña mét bªn kh¸c gäi lµ Bªn nhËp khÈu (Bªn Mua) mét tµi s¶n nhÊt ®Þnh, gäi lµ hµng ho¸; Bªn Mua cã nghÜa vô nhËn hµng vµ tr¶ tiÒn hµng. §Þnh nghÜa trªn ®©y nªu râ: B¶n chÊt cña hîp ®ång nµy lµ sù tho¶ thuËn cña c¸c bªn ký kÕt (c¸c ®­¬ng sù). Chñ thÓ cña hîp ®ång nµy lµ Bªn b¸n (bªn xuÊt khÈu) vµ Bªn Mua (bªn nhËp khÈu). Hä cã trô së kinh doanh ë c¸c n­íc kh¸c nhau. Bªn b¸n giao mét gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh, vµ, ®Ó ®æi l¹i, Bªn Mua ph¶i tr¶ mét ®èi gi¸ (counter value) c©n xøng víi gi¸ trÞ ®· ®­îc giao (contract with consideration). §èi t­îng cña hîp ®ång nµy lµ tµi s¶n; do ®­îc ®em ra mua b¸n tµi s¶n nµy biÕn thµnh hµng ho¸. Hµng ho¸ nµy cã thÓ lµ hµng ®Æc ®Þnh (specific goods) vµ còng cã thÓ lµ hµng ®ång lo¹i (generic goods). Kh¸ch thÓ cña hîp ®ång nµy lµ sù di chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ (chuyÓn chñ hµng ho¸). §©y lµ sù kh¸c biÖt so víi hîp ®ång thuª m­ín (v× hîp ®ång thuª m­ín kh«ng t¹o ra sù chuyÓn chñ), so víi hîp ®ång tÆng biÕu (v× hîp ®ång tÆng biÕu kh«ng cã sù c©n xøng gi÷a nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña mçi bªn. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ®­îc h×nh thµnh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã trô së kinh doanh ë c¸c quèc gia kh¸c nhau. Lo¹i hµng ho¸ ®­a ra trao ®æi ngo¹i th­¬ng ph¶i ®­îc chÝnh phñ c¸c n­íc h÷u quan cho phÐp vËn chuyÓn tõ n­íc nµy sang n­íc kh¸c, viÖc mua b¸n ®­îc tiÕn hµnh theo ý chÝ cña c¸c chñ thÓ hîp ®ång vµ kh«ng bÞ quèc gia nµo rµng buéc. Trong ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng viÖc lËp v¨n b¶n Hîp ®ång kinh tÕ ®Ó trao ®æi hµng ho¸ lµ yªu cÇu b¾t buéc, c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång do bªn mua vµ bªn b¸n cïng bµn b¹c tho¶ thuËn. Qua nhiÒu thÕ kû, tõ thùc tiÔn Th­¬ng m¹i quèc tÕ ®· dÉn ®Õn sù h×nh thµnh c¸c tËp qu¸n Th­¬ng m¹i ®­îc ¸p dông ë kh¾p mäi n¬i vµ ®èi víi tõng mÆt hµng. Trong x· héi sù c¹nh tranh gay g¾t vÒ lîi nhuËn gi÷a c¸c c«ng ty, c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c tËp ®oµn diÔn ra quyÕt liÖt, kÕt qu¶ cña sù c¹nh tranh trong lÜnh vùc Th­ng m¹i quèc tÕ ®· t¹o ra nh÷ng tËp qu¸n. Do sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt, trong x· héi ®· h×nh thµnh c¸c tËp ®oµn ®éc quyÒn trong tõng lÜnh vùc nhÊt ®Þnh. VÝ dô: TËp ®oµn ®éc quyÒn vÒ s¶n xuÊt vµ ph©n phèi m¸y tÝnh x¸ch tay nh­ IBM, ph©n phèi phÇn mÒm cho hÖ ®iªu hµnh nh­ Microsoft…§èi víi mçi tËp ®oµn l¹i cã nh÷ng " TËp qu¸n Th­¬ng m¹i" riªng cña nã vµ nh÷ng tËp ®oµn nµy th­êng tõ chèi ký kÕt c¸c hîp ®ång vôn vÆt vµ nh÷ng hîp ®ång víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c víi nh÷ng ®iÒu kiÖn do tËp ®oµn ®· quy ®Þnh. Cßn bªn ®èi t¸c yÕu h¬n th× kh«ng thÓ ®ßi c¸c ®iÒu kiÖn cã lîi cho m×nh vµ buéc ph¶i theo c¸c ®iÒu kiÖn mµ tËp ®oµn ®· quy ®Þnh. Nh÷ng tËp ®oµn ký kÕt v¬i nhau t¹o ®iÒu kiÖn h×nh thµnh nh÷ng tËp qu¸n ngµnh - h·ng. TËp qu¸n th­¬ng m¹i vÒ mét mÆt hµng do mét tËp ®oµn lòng ®o¹n ®· ®­îc sinh ra nh­ vËy. Trªn c¬ së nh÷ng tËp qu¸n ®ã ®· h×nh thµnh nh÷ng hîp ®ång mÉu trong Th­¬ng m¹i quèc tÕ. Sù ph¸t triÓn c¸c hîp ®ång mÉu ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho hai bªn ®­¬ng sù trong khi ®µm ph¸n. §Ó ký kÕt hîp ®ång mua b¸n chó träng ®Õn vÊn ®Ò cÇn ph¶i thèng nhÊt nh­ phÈm chÊt cô thÓ cña hµng ho¸, gi¸ c¶, thêi h¹n vµ n¬i giao hµng. Trong c¸c tr­êng hîp ®ång mÉu, phÇn lín c¸c v¨n b¶n hîp ®ång ®· in s½n vµo mét b¶n hîp ®ång vµ ta khã söa ®èi nh÷ng ®iÒu kiÖn chung còng nh­ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c. Do ®­îc x©y dùng tõ tr­íc, nªn c¸c v¨n b¶n cña hîp ®ång mÉu kü l­ìng h¬n lµ ®Õn khi ®µm ph¸n mét dù th¶o. Sö dông hîp ®ång mÉu, chóng ta sÏ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ sö dông nh÷ng kinh nghiÖm cña thùc tiÔn. C¸c Hîp ®ång mÉu ngµy cµng ®­îc sö dông réng r·i trong cïng ngµnh kinh tÕ. Sù lan réng cña nã lµ kÕt qu¶ cña sù cè g¾ng tiªu chuÈn ho¸ c¸c ®iÒu kiÖn th­¬ng m¹i quèc tÕ. VÝ dô: nh­ x©y dùng Incorterms hay Uniform customs and practice for Commeroial ducumentary credits. H¬n n÷a c¸c liªn ®oµn cña ngµnh ®· x©y dùng cho mçi lo¹i hµng mét Hîp ®ång mÉu. Nh÷ng mÉu nµy th­êng kh¸c nhau ë ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ ( FOB, CIF...) c¸ch giao hµng ( Partical shipment is allowed or prohibited ) Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, b¶o hiÓm hµng ho¸ hoÆc ®ãng gãi... ChÝnh v× vËy, hîp ®ång mÉu ®­îc sö dông vµ ph¸t triÓn réng r·i. Hîp ®ång vËn t¶i §Þnh nghÜa Hîp ®ång vËn t¶i b¶n chÊt cña nã chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n trong viÖc thùc hiÖn nghiÖp vô giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. Giao nhËn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu lµ mét kh©u quan träng trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, lµ mét nghiÖp vô tæng hîp, cã liªn quan ®Õn luËt lÖ quèc gia vµ quèc tÕ. Hîp ®ång vËn t¶i ®­îc ký tr­íc lóc nhËp hµng vÒ. Tuy nhiªn cã khi hîp ®ång vËn t¶i ®­îc ký cïng mét lóc víi Hîp ®ång mua b¸n. Nãi chung, hai hîp ®ång nµy ph¶i ®i song hµnh víi nhau. C¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång mua b¸n ph¶n ¸nh vµo hîp ®ång vËn t¶i vµ hîp ®ång vËn t¶i ph¶n ¶nh ý chÝ mua b¸n cña c¸c bªn. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña vËn t¶i. §Æc ®iÓm cña vËn t¶i Theo nghÜa réng, vËn t¶i lµ mét quy tr×nh kü thuËt cña bÊt kú sù di chuyÓn vÞ trÝ nµo cña vËt phÈm vµ con ng­êi. Cßn víi ý nghÜa kinh tÕ (nghÜa hÑp), vËn t¶i chØ bao gåm nhøngù di chuyÓn cña vËt phÈm vµ con ng­êi khi tho¶ m·n ®ång thêi hai tÝnh chÊt: lµ mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt vËt chÊt vµ lµ mét ho¹t ®éng kinh tÕ ®éc lËp. Khi nãi ®Õn ngµnh s¶n xuÊt vËn t¶i chóng ta cã thÓ thÊy nã cã mét sè ®Æc ®iÓm chñ yÕu nh­ sau: S¶n xuÊt trong ngµnh vËn t¶i lµ mét qu¸ tr×nh t¸c ®éng lµm thay ®æi vÒ mÆt kh«ng gian cña ®èi t­îng chuyªn chë. S¶n xuÊt trong ngµnh vËn t¶i lµ mét qu¸ tr×nh t¸c ®éng lµm thay ®æi vÒ mÆt kh«ng gian, chø kh«ng ph¶i lµ sù t¸c ®éng vÒ mÆt kü thuËt vµo ®èi t­îng lao ®éng, tøc lµ ®èi t­îng chuyªn chë gåm hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch. Con ng­êi th«ng qua c«ng cô vËn t¶i (t­ liÖu lao ®éng) t¸c ®éng vµo ®èi t­îng chuyªn chë ®Ó g©y ra sù thay ®æi vÞ trÝ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian cña chóng. S¶n xuÊt trong ngµnh vËn t¶i kh«ng s¸ng t¹o ra s¶n phÈm vËt chÊt míi. S¶n xuÊt trong ngµnh vËn t¶i kh«ng s¸ng t¹o ra s¶n phÈm vËt chÊt míi mµ s¸ng t¹o ra mét s¶n phÈm ®Æc biÖt gäi lµ s¶n phÈm vËn t¶i. S¶n phÈm vËn t¶i lµ sù di chuyÓn vÞ trÝ cña ®èi t­îng chuyªn chë. Tuy vËy, s¶n phÈm nµy còng cã hai thuéc tÝnh cña hµng ho¸ ®ã lµ:gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ. B¶n chÊt vµ hiÖu qu¶ mong muèn cña s¶n xuÊt trong ngµnh vËn t¶i lµ thay ®æi vÞ trÝ, chø kh«ng ph¶i lµm thay ®æi h×nh d¸ng, tÝnh chÊt lý ho¸ cña ®èi t­îng chuyªn chë. S¶n phÈm vËn t¶i kh«ng tån t¹i ®éc lËp ngoµi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra nã. S¶n phÈm vËn t¶i kh«ng tån t¹i ®éc lËp ngoµi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra nã. S¶n phÈm nµy kh«ng cã mét kho¶ng c¸ch vÒ thêi gian gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Khi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong vËn t¶i kÕt thóc, th× ®ång thêi s¶n phÈm vËn t¶i còng ®­îc tiªu dïng ngay. S¶n phÈm trong ngµnh vËn t¶i kh«ng thÓ dù tr÷ ®­îc. §Ó ®¸p øng nhu cÇu chuyªn chë t¨ng lªn ®ét biÕn trong x· héi, ngµnh vËn t¶i chØ cã thÓ dù tr÷ n¨ng lùc chuyªn chë cña c«ng cô vËn t¶i nh­ dù tr÷ toa xe, ®Çu m¸y, « t«, t¨ng tÇn suÊt phôc vô... Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta cã thÓ kÕt luËn : vËn t¶i lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt, mét ngµnh kinh tÕ ®éc lËp trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. KÕt luËn nµy cã ý nghÜa quan träng c¶ vÒ lý luËn còng nh­ thùc tiÔn. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn. V× ë ®©y, ®èi t­îng chóng ta ®Ò cËp ®Õn lµ vËn t¶i trong c¸c hîp ®ång ngo¹i th­¬ng nªn chóng ta sÏ ®i s©u vÒ phÇn vËn t¶i quèc tÕ. VËn t¶i quèc tÕ lµ h×nh thøc chuyªn chë hµng ho¸ hoÆc hµnh kh¸ch gi÷a hai hay nhiÒu n­íc víi nhau, tøc lµ ®iÓm ®Çu vµ ®iÓm cuèi cña qu¸ tr×nh vËn t¶i n»m trªn l·nh thæ cña hai n­íc kh¸c nhau. Nãi mét c¸ch kh¸c, vËn t¶i quèc tÕ lµ qu¸ tr×nh chuyªn chë ®­îc tiÕn hµnh v­ît ra ph¹m vi biªn giíi l·nh thæ cña mét n­íc. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña vËn t¶i quèc tÕ g¾n liÒn víi sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ sù bu«n b¸n quèc tÕ. Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng vËn t¶i thèng nhÊt cña tõng n­íc hoÆc tõng khu vùc nhãm n­íc cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng vËn t¶i trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. VËn t¶i quèc tÕ vµ ngo¹i th­¬ng cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ, h÷u c¬ víi nhau vµ cã t¸c dông thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Tr­íc ®©y, vËn t¶i quèc tÕ lµ tiÒn ®Ò, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó bu«n b¸n quèc tÕ ra ®êi vµ ph¸t triÓn. V. Lªnin nãi: "VËn t¶i lµ ph­¬ng tiÖn vËt chÊt cña mèi liªn hÖ kinh tÕ víi n­íc ngoµi". Khi bu«n b¸n quèc tÕ më réng vµ ph¸t triÓn l¹i t¹o ra nh÷ng yªu cÇu ®Ó thóc ®Èy vËn t¶i quèc tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn hoµn thiÖn. HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i hiÖn ®¹i ®Òu tham gia phôc vô chuyªn chë hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ, trong ®ã vËn t¶i ®­êng biÓn ®ãng vai trß chñ ®¹o Mèi quan hÖ gi÷a H§ mua b¸n hµng ho¸ vµ H§ vËn t¶i. Nh­ ë trªn chóng ta ®· biÕt, mèi quan hÖ gi÷a Hîp ®ång vËn t¶i vµ Hîp ®ång mua b¸n Th­¬ng m¹i rÊt mËt thiÕt. Hîp ®ång vËn t¶i lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn Hîp ®ång mua b¸n Th­¬ng m¹i vµ Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng - lµ nÒn t¶ng x¸c lËp mèi quan hÖ gi÷a hai hîp ®ång. ThÓ hiÖn b»ng viÖc cã hîp ®ång mua b¸n Ngo¹i th­¬ng råi ph¸t sinh nhu cÇu ký kÕt hîp ®ång vËn t¶i. Hîp ®ång mua b¸n quyÕt ®Þnh nh­ng hîp ®ång vËn t¶i l¹i t¸c ®éng. Kinh nghiÖm thùc tiÔn tõ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c tæ chøc ®­îc quyÒn trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu ë n­íc ta chØ ra r»ng: HÇu hÕt nh÷ng tranh chÊp x¶y ra trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ®Òu b¾t nguån tõ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Trong nhiÒu tr­êng hîp sù tranh chÊp Êy ®· dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ nh÷ng tæ chøc xuÊt nhËp khÈu cña ta ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng thiÖt thßi vÒ mÆt kinh tÕ nhiÒu khi rÊt lín. Bµi häc rót ra tõ nh÷ng vô viÖc Êy chÝnh lµ sù non kÐm trong viÖc kÕt hîp kü thuËt nghiÖp vô víi kiÕn thøc ph¸p lý vµ biÓu hiÖn râ nÐt nhÊt lµ trong viÖc so¹n th¶o c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu. Trong mét hîp ®ång mua b¸n ngäai th­¬ng ký kÕt gi÷a ng­êi b¸n (ng­êi xuÊt khÈu) vµ ng­êi mua ( ng­êi nhËp khÈu) cã nhiÒu ®iÒu kho¶n kh¸c nhau, trong ®ã cã mét ®iÒu kho¶n quy ®Þnh vÒ vËn t¶i hµng ho¸. VËn t¶i cã t¸c dông to lín ®èi víi bu«n b¸n quèc tÕ vµ ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c mÆt chñ yÕu sau ®©y: - VËn t¶i quèc tÕ ®¶m b¶o chuyªn chë khèi l­îng hµng ho¸ ngµy mét t¨ng trong bu«n b¸n quèc tÕ HiÖn nay, tæng khèi l­îng hµng ho¸ chuyªn chë trong bu«n b¸n quèc tÕ ®¹t tíi kho¶ng 7 tû tÊn /n¨m, trong ®ã trªn 3/4 ®­îc chuyªn chë b»ng ®­êng biÓn. Khèi l­îng hµng ho¸ bu«n b¸n gi÷a hai n­íc phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè, trong ®ã cã yÕu tè vËn t¶i. Uyliam nhµ nghiªn cøu cña Anh ®· m« t¶ nh­ sau: "khèi l­îng hµng ho¸ l­u chuyÓn gi÷a hai n­íc tû lÖ thuËn víi tÝch sè cña tiÒm n¨ng kinh tÕ hai n­íc vµ tû lÖ nghÞch víi kho¶ng c¸ch chuyªn chë cña hai n­íc ®ã". Kho¶ng c¸ch chuyªn chë cµng xa, th× chi phÝ vËn t¶i cµng lín. Chi phÝ vËn t¶i chiÕm trong gi¸ c¶ hµng ho¸ lín sÏ h¹n chÕ quan hÖ bu«n b¸n gi÷a c¸c n­íc. Tr¸i l¹i, chi phÝ vËn t¶i rÎ, tæ chøc chuyªn chë thuËn tiÖn th× dung l­îng hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng cµng lín. - VËn t¶i quèc tÕ ph¸t triÓn gãp phÇn lµm thay ®æi c¬ cÊu hµng ho¸ vµ c¬ cÊu thÞ tr­êng trong bu«n b¸n quèc tÕ. Tr­íc ®©y, c«ng cô vËn t¶i th« s¬, gi¸ thµnh vËn t¶i cao... nªn ®· h¹n chÕ bu«n b¸n nhiÒu lo¹i hµng, nhÊt lµ hµng nguyªn nhiªn liÖu. MÆt kh¸c, vËn t¶i quèc tÕ lóc bÊy giê còng h¹n chÕ trao ®æi bu«n b¸n víi c¸c thÞ tr­êng xa x«i. VËn t¶i quèc tÕ ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng chñng lo¹i c¸c mÆt hµng trong bu«n b¸n quèc tÕ nãi chung vµ thay ®æi c¬ cÊu tõng nhãm mÆt hµng nãi riªng. HÖ thèng vËn t¶i quèc tÕ më réng, gi¸ thµnh vËn t¶i trªn cù ly dµi gi¶m ®· t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr­êng cung cÊp vµ tiªu thô. Do ®ã vËn t¶i quèc tÕ gãp phÇn lµm thay ®æi c¬ cÊu thÞ tr­êng trong bu«n b¸n quèc tÕ. Cù ly chuyªn chë hµng ho¸ trung b×nh trong vËn t¶i ®­êng biÓn quèc tÕ ngµy cµng t¨ng lªn, vÝ dô n¨m 1985 lµ 3.967 h¶i lý, n¨m 1998 t¨ng lªn 4.230 h¶i lý (1 h¶i lý = 1,85 km). - VËn t¶i quèc tÕ cã t¸c dông b¶o vÖ tÝch cùc hoÆc lµm xÊu ®i c¸n c©n mËu dÞch vµ c¸n c©n thanh to¸n. VËn t¶i quèc tÕ cã hai chøc n¨ng: phôc vô vµ kinh doanh. Chøc n¨ng phôc vô thÓ hiÖn ë chç vËn t¶i quèc tÕ ®¶m b¶o phôc vô nhu cÇu chuyªn chë hµng ho¸ nhËp khÈu cña mçi n­íc. Chøc n¨ng kinh doanh thÓ hiÖn trong viÖc xuÊt khÈu s¶n phÈm vËn t¶i, nhÊt lµ s¶n phÈm vËn t¶i ®­êng biÓn. XuÊt nhËp khÈu s¶n ph¶m vËn t¶i lµ mét h×nh thøc xuÊt nhËp khÈu v« h×nh rÊt quan träng. Thu chi ngo¹i tÖ trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm vËn t¶i vµ c¸c liªn quan ®Õn vËn t¶i quèc tÕ lµ mét bé phËn quan träng trong c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. XuÊt siªu s¶n phÈm vËn t¶i quèc tÕ sÏ cã t¸c dông tèt ®èi víi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. Ng­îc l¹i, thiÕu hôt trong c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu s¶n phÈm vËn t¶i quèc tÕ sÏ lµm xÊu ®i c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. Tãm l¹i, VËn t¶i quèc tÕ lµ mét yÕu tè kh«ng thÓ t¸ch rêi víi bu«n b¸n quèc tÕ. "Ai nãi ®Õn bu«n b¸n quèc tÕ còng ph¶i nãi ®Õn vËn t¶i. Bu«n b¸n quèc tÕ cã nghÜa lµ hµng ho¸ ®­îc thay ®æi ng­êi së h÷u. Cßn vËn t¶i lµm cho hµng ho¸ ®ã bÞ thay ®æi". Ch­¬ng II: C¸c ®iÒu kho¶n cña Hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ vµ Hîp ®ång VËn t¶i Hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ C¸c ®iÒu kiÖn chung HiÖn nay ë n­íc ta, do tÝnh chÊt c«ng viÖc nªn cã rÊt nhiÒu Tæng c«ng ty vµ c¸c c«ng ty XuÊt nhËp khÈu chuyªn ngµnh.VÝ dô: Tæng C«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Cokyvina... Mçi mét Tæng C«ng ty hoÆc C«ng ty XuÊt nhËp khÈu ®Òu cã chøc n¨ng nhiÖm vô chÝnh lµ phôc vô cho nhu cÇu vÒ trao ®«i hµng ho¸ ngo¹i th­¬ng trong ngµnh m×nh phô tr¸ch. Do tÝnh chÊt c«ng viÖc nªn trong c¸c th­¬ng vô bu«n b¸n, mçi ®¬n vÞ ®Òu cã nh÷ng hîp ®ång mÉu cho riªng m×nh, phï hîp víi sù ®Æc thï cña ngµnh vµ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ cao. Trong c¸c hîp ®ång ®ã, cho dï lµ hîp ®ång xuÊt khÈu hay nhËp khÈu, còng cÇn ph¶i cã ®iÒu kiÖn chung. §iÒu kiÖn chung ph¶i ®­îc x©y dùng nh­ mét c¸i « cho phÐp che ch¾n ®Õn møc cao nhÊt nh÷ng rñi ro ph¸p lý cã thÓ ph¸t sinh. §iÒu kiÖn chung nµy sÏ ®­îc x©y dùng sau khi cã sù bµn b¹c, th¶o luËn, ph©n ®Þnh c¸c rñi ro ph¸p lý, gi÷a nh÷ng bªn cã tr¸ch nhiÖm trong ho¹t ®éng, nh÷ng c¸n bé kinh doanh vµ nh÷ng c¸n bé ph¸p chÕ trong ®¬n vÞ ®«i khi c¶ c¸c luËt gia còng ®­îc mêi ®Õn. §Ó c¸c ®iÒu kiÖn chung lµm chän chøc n¨ng b¶o vÖ quyÒn lîi mét c¸ch cã hiÖu qu¶, chóng ph¶i chÝnh x¸c vµ ®Æc tr­ng cho ho¹t ®éng cña cña doanh nghiÖp vµ ph¶i ®­îc c¸c c¸n bé kinh doanh n¾m v÷ng ®Ó cã thÓ vËn dông chóng thµnh th¹o. Th«ng th­êng ®iÒu kiÖn chung ®­îc in ë mäi chøng tõ th­¬ng m¹i. VÝ dô ë mÆt sau cña giÊy tê dïng cho giao dÞch th­ tÝn, ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, ho¸ ®¬n pro-forma... c¸c ®iÒu kiÖn chung mang tÝnh ®Æc thï cña tõng ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Ch¼ng h¹n ®iÒu kiÖn b¸n hµng cña mét C«ng ty kinh doanh l­¬ng thùc thùc phÈm ph¶i kh¸c víi ®iÒu kiÖn chung cña mét C«ng ty kinh doanh m¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ tin häc. Khi sö dông §iÒu kiÖn chung ta ph¶i chó ý r»ng khi ng­êi b¸n tr¶ lêi chÊp nhËn ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi mua vµ göi kÌm ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng cho ng­êi mua nÕu ng­êi mua kh«ng cã ý kiÕn g× kh¸c th× c¸c ®iÒu kiÖn chung nµy t¹o thµnh hîp ®ång. Còng t­¬ng tù nh­ vËy khi ng­êi mua göi kÌm ®iÒu kiÖn chung mua hµng trong th­ tr¶ lêi chÊp nhËn ®¬n chµo hµng cña ng­êi b¸n. C¸c ®iÒu kiÖn chung dï ch¼ng ®­îc ký chÊp nhËn vÉn ®­îc vËn dông kh«ng cã b¶o l­u kÓ tõ khi c¸c ®iÒu kiÖn ®ã ®­îc c¸c bªn tham gia quan hÖ hîp ®ång biÕt ®Õn. Tr­êng hîp c¶ hai bªn, ng­êi b¸n vµ ng­êi mua ®Òu göi cho nhau ®iÒu kiÖn chung cña m×nh, trong ®ã cã m©u thuÉn sè ®iÒu kho¶n th× ®iÒu kiÖn nµo sÏ ®­îc ®iÒu chØnh quan hÖ hîp ®ång? Khi cã sù xung ®ét vÒ ®iÒu kiÖn chung th× sù lùa chän phô thuéc vµo vÊn ®Ò thÞ tr­êng thuéc vÒ ai. Mét sè vÊn ®Ò n÷a ®Æt ra lµ kh«ng ph¶i ®iÒu kiÖn chung th¶o ra lµ cã thÓ ¸p dông cho mäi th­¬ng vô mua b¸n cña ®¬n vÞ. Mçi th­¬ng vô cã nh÷ng ®Æc thï riªng biÖt mµ ta ph¶i ®µm ph¸n ®Ó quy ®Þnh cô thÓ . Khi cã sù m©u thuÉn gi÷a nh÷ng ®iÒu kho¶n nµy víi nh÷ng ®iÒu kiÖn chung th× theo tËp qu¸n quèc tÕ "C¸i riªng ¸p chÕ c¸i chung" - do vËy nh÷ng ®iÒu kho¶n ghi nhËn râ rµng ¸p chÕ c¸c ®iÒu kho¶n chung. Trong mua b¸n quèc tÕ kh«ng chØ c¸c §iÒu kiÖn chung do c¸c th­¬ng nh©n th¶o ra, mµ cßn cã nh÷ng ®iÒu kiÖn chung do c¸c tæ chøc quèc tÕ so¹n th¶o. C¸c ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng xuÊt khÈu cña c¸c tæ chøc nµy trë thµnh nh÷ng c«ng cô ph¸p lý ®Ó b¶o vÖ mét c¸ch tèt nhÊt nh÷ng lîi Ých vÌ tµi chÝnh vµ th­¬ng m¹i cho c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §¹i bé phËn c¸c ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng ®Òu cã nh÷ng ®iÓm chung c¶ vÒ mÆt h×nh thøc cònh nh­ néi dung. NÐt chung ®ã lµ vÒ khu«n khæ chung vµ c¸c quy ®Þnh riªng. VÒ mÆt h×nh thøc, phÇn khu«n khæ chung cã tÝnh kh«ng ®æi, nã bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n mµ nhµ xuÊt khÈu hoÆc cã thÓ sö dông chóng (víi ®iÒu kiÖn lµ chóng phï hîp víi nh÷ng nÐt ®Æc thï cña s¶n phÈm hoÆc tËp qu¸n nghÒ nghiÖp), hoÆc thay ®æi nh÷ng quy ®Þnh chung nh»m lµm cho chóng phï hîp víi nh÷ng ®iÒu mong muèn cña ng­êi mua hoÆc nh÷ng mÖnh lÖnh b¾t buéc cña quy chÕ ®Þa ph­¬ng. Nh×n chung, c¸c ®iÒu kiÖn xuÊt khÈu ®Òu quy ®Þnh r»ng "Chóng cã thÓ ®­îc ¸p dông ngo¹i trõ nh÷ng thay ®æi mµ hai bªn cã thÓ tho¶ thuËn tiÕn hµnh vµ ®­îc thõa nhËn b»ng v¨n b¶n" C¸c quy ®Þnh riªng ®­îc lËp nªn riªng rÏ. Nã bao gåm toµn bé nh÷ng ®iÓm mµ c¸c bªn sÏ ph¶i ®µm ph¸n cã tÝnh ®Õn nh÷ng nÐt ®Æc thï cña hîp ®ång. Nh÷ng ®iÒu kho¶n riªng nµy ph¶i ®­îc lËp ra tuú theo nhu cÇu cña tõng doanh nghiÖp. Nh­ vËy cho dï cã khu«n khæ ®­îc ®Þnh ra bëi c¸c ®iÒu kiÖn chung, vÉn cßn mét sù tù do lín cho c¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång nh»m lµm cho nh÷ng quy ®Þnh cña ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng xuÊt khÈu phï hîp víi nh÷ng ho¹t ®éng cña hä. Xu h­íng x©y dùng c¸c ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng (mua hµng) ngµy cµng më réng trªn thÕ giíi. §iÒu kiÖn chung t¹o thuËn lîi cho c¸c bªn khi ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ vµ h¹n chÕ tèi ®a rñi ro, tranh chÊp do sù quy ®Þnh kh«ng râ rµng vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña mçi bªn. Ngµy nay, kh«ng chØ c¸c c«ng ty th¶o ra ®iÒu kiÖn chung cho m×nh mµ cßn cã c¸c ®iÒu kiÖn chung cña c¸c ngµnh. Mét hîp ®ång cho dï ®­îc ký kÕt th«ng qua b¶n ®iÒu kiÖn chung b¸n hµng hoÆc mua hµng cña mét trong hai bªn, hay b»ng c¸ch ký kÕt mét hîp ®ång riªng th× néi dung cña hîp ®ång hay nãi cô thÓ lµ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång vÉn lu«n lµ c¸i mµ c¸c bªn ký kÕt quan t©m nhÊt. Chóng quy ®Þnh quyÒn h¹n vµ nghÜa vô cña c¸c bªn, vµ chÝnh c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång còng chøa ®ùng nh÷ng lîi Ých vµ rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi mét trong hai bªn. C¸c rñi ro ph¸p lý g¾n víi mçi th­¬ng vô cã thÓ gi¶m nhiÒu, thËm chÝ lo¹i trõ hoµn toµn b»ng c¸ch x©y dùng c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång thÝch hîp. Tuy nhiªn, hîp ®ång lµ sù tho¶ thuËn ý chÝ cña hai bªn, sù ra ®êi cña nã chÝnh lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ®µm ph¸n víi b¹n hµng. Kh«ng ph¶i lóc nµo ta còng th¶o ®­îc mét hîp ®ång víi c¸c ®iÒu kho¶n hoµn toµn bÊt lîi B¹n hµng cña m×nh. Vµ tÊt nhiªn, ch¾c ch¾n ta còng kh«ng bao giê ®Æt bót ký vµo mét hîp ®ång mµ trong ®ã mçi ®iÒu kho¶n lµ mét c¸i bÉy cµi víi ®Çy rÉy nh÷ng rñi ro vµ bÊt lîi cho m×nh vµ doanh nghiÖp cña m×nh. VÊn ®Ò lµ hîp ®ång ký kÕt ph¶i ®¶m b¶o sù b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi gi÷a c¸c bªn. §Ó lµm tèt nhiÖm vô phßng ngõa rñi ro ®ßi hái ng­êi c¸n bé kinh doanh ph¶i n¾m ®­îc c¸c ®iÒu kho¶n th«ng th­êng cña mét hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ®Ó x©y dùng c¸c ®iÒu kho¶n ®ã. Nãi ®Õn néi dung mét hîp ®ång nãi chung, hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng nãi riªng, viÖc ph©n biÖt ®©u lµ kü thuËt nghiÖp vô, ®©u lµ gãc ®é ph¸p lý lµ ®iÒu kh«ng cÇn thiÕt. §Ó hîp ®ång ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p ng­êi ta nãi vÒ mÆt ph¸p lý, nh­ng môc ®Ých cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ ng­êi b¸n th× nhËn ®­îc tiÒn cßn ng­êi mua nhËn ®­îc hµng mµ m×nh thùc sù muèn mua. Nh­ vËy, trong mét b¶n hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, ng­êi ta ph¶i biÕt kÕt hîp hai mÆt kü thuËt nghiÖp vô víi ph¸p lý mét c¸ch chÆt chÏ. VÝ dô: vÒ ®iÒu kho¶n phÈm chÊt hµng ho¸, mÆt kü thËt nghiÖp vô tËp trung vµo c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l­îng nh­ tû lÖ chÊt h÷u dung, quy c¸ch dµi, réng, cao, c«ng suÊt... Nh­ng ë khÝa c¹nh ph¸p lý ng­êi ta cÇn ph¶i tÝnh ®Õn gi¸ trÞ ph¸p lý cña giÊy chøng nhËn phÈm chÊt do c¬ quan gi¸m ®Þnh cÊp còng nh­ ë ®©u th× viÖc x¸c ®Þnh phÈm chÊt ®­îc coi lµ gi¸ trÞ cuèi cïng. V× vËy nÕu chØ quy ®Þnh khi giao hµng ng­êi b¸n ph¶i b¶o ®¶m phÈm chÊt nh quy ®Þnh trong hîp ®ång lµ ch­a ®ñ. Mäi tranh chÊp trong ho¹t déng kinh tÕ ®èi ngo¹i th­êng chØ x¶y ra chñ yÕu trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng mµ th«i. C¸c ®iÒu kho¶n chÝnh trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng §iÒu kho¶n tªn hµng (§èi t­îng hîp ®ång) Tªn hµng lµ ®iÒu kho¶n ®Çu tiªn trong mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Trong bu«n b¸n quèc tÕ do tÝnh chÊt ®a d¹ng cña tªn gäi ®èi víi hµng ho¸ nhÊt lµ khi tªn hµng l¹i ®­îc dÞch ra mét ng«n ng÷ kh¸c, nÕu kh«ng x¸c ®Þnh tªn hµng mét c¸ch thèng nhÊt vµ chÝnh x¸c th× ng­êi ta kh«ng x¸c ®Þnh râ lo¹i hµng muèn mua b¸n. Ngay trong cïng mét n­íc tªn cña mét lo¹i hµng ë mçi vïng còng ®· kh¸c nhau. §Ó tr¸nh sù hiÓu nhÇm cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng tranh chÊp kh«ng cÇn thiÕt trong mét hîp ®ång ngoµi tªn hµng, cã nhiÒu tr­êng hîp tªn hµng ghi kÌm theo c¶ viÖc m« t¶ hµng nh»m ®¶m b¶o ch¾c ch¾n, ta nªn dïng tªn hµng theo mét sè nguyªn t¾c sau: Tªn hµng cÇn ghi chÝnh x¸c ®Ó tr¸nh sù hiÓu lÇm hµng nµy sang hµng kh¸c. VÝ dô: NÕu chi ghi m¸y tÝnh Pentium III... th× cã thÓ bÞ nhÇm gi÷a m¸y tÝnh x¸ch tay víi m¸y tÝnh ®Ó bµn hay nÕu chØ ghi Cisco Router 3600 series kh«ng th«i th× sÏ kh«ng qui ®Þnh ®­îc râ lµ router 3640 hay 3620 vµ nh­ vËy nÕu cã tranh chÊp x¶y ra th× ta kh«ng cã c¬ së chÝnh x¸c ®Ó th¾ng kiÖn. Ghi tªn hµng kÌm theo víi ®Þa danh s¶n xuÊt ra chóng. VÝ dô: M¸y tÝnh Compaq Mü, Cisco Router 3600 Mexico. Ghi tªn hµng kÌm theo tªn chñ h·ng s¶n xuÊt. VÝ dô: M¸y tÝnh Sun Microsystem (Sun), hoÆc m¸y tÝnh IBM, HP, Cisco Router .... Khi ký hîp ®ång tuú theo tõng tªn hµng cô thÓ mµ chän c¸ch ghi cô thÓ, tuyÖt ®èi tr¸nh tr­êng hîp ghi chung chung (VÝ dô m¸y tÝnh Pentium mµ kh«ng qui ®Þnh râ Pentium mÊy, cña h·ng nµo, cÊu h×nh ra sao? nÕu cã tranh chÊp th× ta kh«ng cã c¬ së x¸c ®¸ng ®Ó tranh kiÖn thµnh c«ng. CÇn ph¶i ghi râ nh­: M¸y tÝnh IBM NetVista Pentium IV 2GHz-256Mb DDRam-HDD 40Gb-FDD 1,44Mb-CDRom 48X-AGP Card 32Mb-NIC 10/100Mbps-Monitor IBM 17"-Keyboard, Mouse IBM), tªn hµng cã thÓ ghi kÌm theo n¨m s¶n xuÊt ®Ó kh¼ng ®Þnh hµng ho¸. (VÝ dô: ThiÕt bÞ ®Þnh tuyÕn - Router cña Cisco ®­îc s¶n xuÊt tõ n¨m 2002 trë l¹i ®©y míi ®­îc ®­a vµo hÖ thèng m¹ng cña Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt nam) Trong hîp ®ång chóng ta nªn ghi râ tªn hµng b»ng tiÕng ViÖt vµ b»ng tiÕn n­íc h÷u quan hoÆc b»ng tiÕn Anh. NÕu hîp ®ång trao ®æi nhiÒu lo¹i hµng kh¸c nhau hoÆc mét mÆt hµng nh­ng cã nhiÒu lo¹i cã ®Æc ®iÓm chÊt l­îng kh¸c nhau th× cã thÓ lËp thµnh b¶n liÖt kª (cßn gäi lµ phô lôc) ®Ýnh kÌm theo hîp ®ång vµ lµ mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi cña hîp ®ång, nh­ng trong v¨n b¶n chÝnh cña hîp ®ång cÇn ph¶i cã ®iÒu kho¶n b¶o l­u thÝch øng cho vÊn ®Ò nµy. Ch¼ng h¹n: "Bªn A xuÊt b¸n cho Bªn B c¸c mÆt hµng ®­îc ghi trong b¶ng liÖt kª ®Ýnh kÌm hîp ®ång. §iÒu kho¶n sè l­îng §©y lµ ®iÒu kho¶n quan träng nã gãp phÇn vµo viÖc x¸c ®Þnh râ ®èi t­îng mua b¸n vµ liªn quan ®Õn tr¸ch nhiÖm nghÜa vô cña ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, do vËy viÖc lùa chän ®¬n vÞ ®o l­êng nµo ph¶i võa c¨n cø vµo tÝnh chÊt cña b¶n th©n hµng ho¸, võa ph¶i c¨n cø vµo tËp qu¸n bu«n b¸n Quèc tÕ vÒ ®o l­êng mÆt hµng ®ã. Quy ®Þnh cña thÕ giíi vÒ c¸ch tÝnh sè l­îng trªn c¬ së ®¬n vÞ ®o còng rÊt kh¸c biÖt nhau. Trong vÖc x¸c ®Þnh sè l­îng ghi trong hîp ®ång, cÇn chän vµ ¸p dông nh÷ng ®¬n vÞ mang tÝnh chÊt phæ biÕn vµ dÔ hiÓu, nhÊt lµ nh÷ng ®¬n vÞ ®o chiÒu dµi, diÖn tÝch, dung tÝch... sau ®©y lµ mét sè c¸ch tÝnh kh¸c nhau trong th­¬ng m¹i: Cho c¸c mÆt hµng ®a d¹ng: Khi tÝnh bao th× mét bao b«ng ë Ai CËp lµ 330 kg, ë Brazin lµ 180 kg. §¬n vÞ ®o chiÒu dµi dïng chung lµ mÐt (m), centimet (cm)... nh­ng cã n­íc l¹i dïng inch = 2,45 cm; foot (= 12 inches = 0,304m)... Ngoµi ra mét sè ®¬n vÞ ®o l­êng kh¸c còng ®­îc ¸p dông trong th­¬ng m¹i quèc tÕ nh­ Dram (= 1,772 gam); Ouce (= 28,350 gam); Pound (= 453,39 gam); Longton (tÊn dµi = 1.016,47 kg); Shorton (tÊn ng¾n = 907,184 kg). Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña hÖ thèng ®o l­êng ®­îc ¸p dông trong th­¬ng m¹i quèc tÕ nªn khi x¸c ®Þnh sè l­îng ghi trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, nÕu cã liªn quan ®Õn ®¬n vÞ ®o l­êng phøc t¹p cÇn l­u ý gi¶i thÝch râ. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, cã kh«ng Ýt tr­êng hîp dï hîp ®ång cô thÓ quy ®Þnh tÊn, mÐt ... nh­ng khi thùc hiÖn ng­êi b¸n kh«ng thÓ giao hµng chÝnh x¸c 100%. §Ó tr¸nh bÞ ng­êi mua kiÖn, th«ng th­êng ng­êi ta ghi thªm phÇn céng trõ (+) phÇn tr¨m (vÝ dô: 1000 tÊn +10%) ®Ó t¹o cho ng­êi b¸n cã ®­îc mét dung sai hîp ph¸p mµ khi giao hµng trong ph¹m vi céng trõ Êy ng­êi b¸n cã thÓ coi lµ ®· hoµn thµnh giao hµng. §èi víi ng­êi mua th× viÖc chän dung sai nµy cã ý nghÜa thùc tÕ ë chç cã thÓ tr¸nh ®­îc tr­êng hîp l·ng phÝ ph­¬ng tiÖn hoÆc tiÒn hµng (vÝ dô: nÕu ph­¬ng tiÖn cho phÐp, ng­êi mua cã thÓ yªu cÇu giao tèi ®a (+) hoÆc ë thêi ®iÓm giao hµng, do gi¸ hµng t¨ng cao so víi lóc ký hîp ®ång th× yªu cÇu giao sè l­îng tèi thiÓu (-) ®Ó ®ì bÞ thiÖt thßi). ViÖc ng­êi b¸n, ng­êi mua ®­îc chän (±) lµ do hai bªn tho¶ thuËn ghi vµo hîp ®ång. Trong nh÷ng tr­êng hîp, ®èi t­îng hµng ho¸ th­êng biÕn ®éng gi¸, nÕu cÇn cã sù tho¶ thuËn cô thÓ viÖc tÝnh gi¸ ®èi víi phÇn dung sai (+) ®Ó ®Ò phßng mét trong hai bªn lîi dông sù biÕn ®éng gi¸ lµm lîi cho m×nh. Ph¹m vi dung sai nÕu kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh vµ ghi trong hîp ®ång th× th«ng th­êng ®­îc ¸p dông theo tËp qu¸n quèc tÕ hiÖn hµnh ®èi víi hµng ho¸. VÝ dô: tËp qu¸n quèc tÕ vÒ bu«n b¸n ngò cèc dung sai lµ ±5%, cµ phª lµ ±3%, cao su lµ ±2,5%, gç lµ ±10% träng l­îng hµng giao. Trong ®iÒu kho¶n nµy ®«i khi ng­êi ta cßn ghi tû lÖ miÔn trõ (-fromchise), tû lÖ nµy cã nghÜa lµ nÕu hao hôt däc ®­êng d­íi møc nµy ng­êi b¸n kh«ng ph¶i båi th­êng. Còng trong ®iÒu kho¶n nµy ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh träng l­îng ®­îc x¸c ®Þnh râ. Ph¶i tho¶ thuËn träng l­îng ghi trong hîp ®ång, träng l­îng c¶ b×, träng l­îng tÝnh ph¶i x¸c ®Þnh mét c¸ch cô thÓ. Trong nh÷ng tr­êng hîp khi ký hîp ®ång nÕu thùc x¸c ®Þnh träng l­îng c¶ b× th× cÇn ghi träng l­îng tÞnh vµ quy ®Þnh ph._.­¬ng thøc cung cÊp sè liÖu vÒ träng l­îng c¶ b× ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña ng­êi mua (vÝ dô mua theo ®iÒu kiÖn FOB) s¸t thùc tÕ. CÇn ®Æc biÖt l­u ý ®Õn ®Þa ®iÓm x¸c ®Þnh khèi l­îng, träng l­îng vµ gi¸ trÞ ph¸p lý cña viÖc x¸c ®Þnh Êy. Th«ng th­¬ng nÕu lµ ng­êi mua chóng ta cÇn tho¶ thuËn trong ®iÒu kho¶n nµy viÖc chän bÕn ®Õn lµ ®Þa ®iÓm cuèi cïng ®Ó x¸c ®Þnh khèi l­îng, träng l­îng vµ chøng th­ gi¸m ®Þnh do c¬ quan gi¸m ®Þnh cÊp ë bÕn ®Õn cã gi¸ trÞ cuèi cïng. Së dÜ nh­ vËy v× hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ tr­íc khi ®Õn tay ng­êi mua th­êng ph¶i tr¶i qua mét qu·ng ®­êng dµi vµ thêi gian hµng ®i trªn ®­êng cã khi lµ c¶ th¸ng hoÆc h¬n n÷a. Trong ®iÒu kiÖn Êy cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ g©y nªn sù hao hôt ®èi víi hµng ho¸ (nh­ hao hôt tù nhiªn, do thay ®æi khÝ hËu, thêi tiÕt, mÊt m¸t). §Ó tr¸nh viÖc ph¶i gi¶i quyÕt thiÕu hôt mµ nguyªn nh©n kh«ng do phÝa m×nh g©y ra ph­¬ng ph¸p chän ®iÓm gi¸m ®Þnh khèi l­îng hµng ho¸ ë bÕn ®Õn (c¶ng nhËn hµng) ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn trong th­¬ng m¹i quèc tÕ. §èi víi c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng, viÖc qui ®Þnh râ sè l­îng c¸c thiÕt bÞ vµ phô kiÖn ®i kÌm lµ v« cïng quan träng. Mét thiÕt bÞ ®Þnh tuyÕn (Router), thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch, ph©n t¸ch kªnh cã khi chØ dïng mét (01 chassis) nh­ng phô kiÖn ®i kÌm hay c¸c module cÇn thiÕt vµ nh÷ng sîi cable t­¬ng thÝch th× cã khi dïng ®Õn c¶ chôc nÕu chØ ghi chung chung mét bé (01 bé) th× ®Õn khi kh«ng l¾p ®­îc hay l¾p lªn kh«ng ch¹y ®­îc ta còng khã mµ tranh c·i ®­îc. Nªn chi tiÕt thÕ nµo, dïng sè l­îng ra sao, lµ ®iÒu cÇn thiÕt ph¶i qui ®Þnh râ trong hîp ®ång. §iÒu kho¶n vÒ quy c¸ch phÈm chÊt §Ò cËp ®Õn ®iÒu kho¶n quy c¸ch phÈm chÊt trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ng­êi ta nhÊn m¹nh hai mÆt, mÆt chÊt l­îng hµng ho¸ vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm tra còng nh­ ®Þa ®iÓm cuèi cïng mµ viÖc kiÓm tra phÈm chÊt hµng ho¸ thuéc hîp ®ång ®­îc tiÕn hµnh. Trong tr­êng hîp mua b¸n hµng theo mÉu, mÉu sÏ lµ chuÈn mùc ®Ó ng­êi b¸n giao hµng vµ ng­êi mua lµm c¬ së ®Ó ®èi chiÕu vµ x¸c ®Þnh phÈm chÊt khi nhËn hµng. Khi mua b¸n hµng theo mÉu ng­êi b¸n vµ ng­êi mua th­êng ph¶i chän ba mÉu hµng ®ång nhÊt nh­ nhau: sau khi mÉu hµng ®· ®­îc niªm phong, ng­êi b¸n gi÷ mét mÉu, ng­êi mua còng ph¶i gi÷ mét mÉu vµ mÉu thø ba ng­êi ta giao cho mét kh¸c ®Ó lµm ®èi chøng (ng­êi thø ba nµy th«ng th­êng do ng­êi b¸n vµ ng­êi mua chän). NÕu khi nhËn hµng mµ ng­êi mua qua ®èi chiÕu víi mÉu hµng cña m×nh, thÊy hµng kh«ng ®óng nh­ mÉu, ng­êi mua cã thÓ khiÕu n¹i víi ng­êi b¸n. Trong tr­êng hîp Êy mÉu do ng­êi thø ba gi÷ sÏ ®­îc ®em ra lµm ®èi chøng. Ng­êi b¸n sÏ ph¶i båi th­êng khi hµng ho¸ cña hä giao kh«ng ®óng mÉu ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Cã nh÷ng tr­êng hîp hµng ®­îc mua b¸n trªn c¬ së phÈm cÊp (Category) hoÆc tiªu chuÈn (Standard). §· mua hµng theo tiªu chuÈn phÈm cÊp nµo th× th× tiªu chuÈn phÈm cÊp Êy sÏ lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l­îng hµng ho¸ khi giao. Khi tho¶ thuËn mua hµng theo phÈm cÊp, tiªu chuÈn, ng­êi mua cÇn l­u ý t×m hiÓu vµ n¾m ch¾c tiªu chuÈn, phÈm cÊp, hiÓu néi dung tiªu chuÈn phÈm cÊp Êy mét c¸ch chi tiÕt cô thÓ, tr¸nh t×nh tr¹ng hiÓu chung chung, m¬ hå mµ vÉn chÊp nhËn. Dùa vµo quy c¸ch hµng ho¸ (Nh­ mua b¸n m¸y mãc, thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i...). §Ó ®¶m b¶o x¸c ®Þnh chÝnh x¸c phÈm chÊt hµng ho¸ m×nh cÇn mua, ng­êi mua cÇn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò b¶o hµnh vµ kiÓm tra chÊt l­îng ®¸nh gi¸ sau khi vËn hµnh. Tr­êng hîp nµy nh»m kh¼ng ®Þnh cho m×nh quyÒn ®­îc khiÕu n¹i ng­êi b¸n nÕu hµng ho¸ (m¸y mãc, thiÕt bÞ, xe cé...) do ng­êi b¸n giao kh«ng ®¹t quy c¸ch nh­ ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Th«ng th­êng, tr¸ch nhiÖm kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o hµng ®ñ quy c¸ch tr­íc khi giao hµng thuéc ng­êi b¸n. Cßn viÖc cã c«ng nhËn phÈm chÊt hµng ho¸ ®óng hîp ®ång hay kh«ng l¹i lµ chuyÖn kh¸c. §Ó ®¶m b¶o nhËn hµng ®óng quy c¸ch phÈm chÊt, ng­êi mua cÇn l­u ý ®Õn ®Þa ®iÓm cuèi cïng mµ phÈm chÊt ®­îc x¸c ®Þnh còng nh­ gi¸ trÞ ph¸p lý cña viÖc gi¸m ®Þnh phÈm chÊt ë vÞ trÝ ®ã. V× vËy trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, th­êng ng­êi mua buéc ng­êi b¸n ph¶i chÊp nhËn kÕt qu¶ x¸c ®Þnh phÈm chÊt míi cã hîp ®ång? §èi víi hµng ho¸ ph¶i th«ng qua vËn hµnh ®Ó kÕt luËn th× biªn b¶n gi¸m ®Þnh phÈm chÊt sau vËn hµnh cã gi¸ trÞ ph¸p lý. §èi víi hµng ho¸ cã quy ®Þnh thêi h¹n b¶o hµnh th× vÊn ®Ò phÈm chÊt cã phï hîp víi hîp ®ång hay kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo kÕt qu¶ kh¾c phôc khuyÕt tËt hµng ho¸. V× vËy, mÆc dï hµng ®· di chuyÓn quyÒn së h÷u, ®iÓm di chuyÓn rñi ro tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua tõ khi qua h¼n lan can tµu t¹i c¶ng xÕp hµng chØ lµ mang tÝnh t­¬ng ®èi. Ng­êi b¸n kh«ng v× vËy mµ hoµn toµn hÕt tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ cña m×nh nÕu ng­êi mua chøng minh ®­îc hµng ho¸ cã vÊn ®Ò vÒ phÈm chÊt. Ng­îc l¹i ng­êi mua còng kh«ng v× quyÒn së h÷u hµng ho¸ ®· di chuyÓn sang phÝa m×nh mµ mÊt quyÒn ®ßi ng­êi b¸n ph¶i båi th­êng. Trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, nÕu cÇn ph¶i ghi râ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh phÈm chÊt hoÆc ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ ®Ó thÝ nghiÖm. CÇn tr¸nh tr­êng hîp ng­êi b¸n x¸c ®Þnh phÈm chÊt b»ng ph­¬ng ph¸p kh¸c vµ ng­êi mua l¹i thö b»ng ph­¬ng ph¸p kh¸c. VÊn ®Ò phÈm chÊt qui c¸ch hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu bao giê còng lµ kh©u yÕu nhÊt trong hîp ®ång, nã cã yªu cÇu cao h¬n vÒ phÈm chÊt qui c¸ch cña hµng ho¸ giao dÞch trong néi ®Þa, ®ång thêi yªu cÇu sù b¶o ®¶m tÝnh æn ®Þnh h¬n vÒ phÈm chÊt qui c¸c hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu qua tõng thêi gian vµ tõng chuyÕn hµng xuÊt nhËp khÈu. Bëi vËy viÖc kiÓm tra phÈm chÊt qui c¸ch hµng ho¸ ph¶i tu©n theo c¸c tiªu chuÈn vµ nguyªn t¾c cña luËt quèc tÕ hoÆc tËp qu¸n quèc tÕ vÒ xuÊt nhËp khÈu. §iÒu kho¶n bao b×, ®ãng gãi, ký m· hiÖu ë khÝa c¹nh ph¸p lý, bao b×, ký m· hiÖu cã mét ý nghÜa quan träng trong hîp ®ång. Nguyªn t¾c c¬ b¶n cña viÖc sö dông bao b× lµ bao b× ph¶i ®¶m b¶o b¶o vÖ hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn giao nhËn, nhÊt lµ hµng ho¸ ph¶i vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn, ph¶i tr¶i qua nhiÒu vïng khÝ hËu vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸c nhau. Trong thùc tiÔn cã nhiÒu tr­êng hîp hµng ho¸ bÞ tæn thÊt mµ nguyªn nh©n lµ do bao b× kh«ng b¶o vÖ ®­îc hµng ho¸. TËp qu¸n bu«n b¸n Quèc tÕ h×nh thµnh ngay c¶ trong lÜnh vùc bao b×. Th«ng th­êng, nÕu trong hîp ®ång kh«ng cã quy ®Þnh cô thÓ th× ng­êi b¸n sÏ sö dông bao b× theo tËp qu¸n (c¶ vÒ nguyªn liÖu, h×nh d¸ng, kÝch th­íc) ®Ó ®ãng hµng cña m×nh. V× vËy ng­êi mua cÇn l­u ý trong viÖc quy ®inh bao b× mét c¸ch cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o cho hµng ho¸ m×nh mua gi÷ ®­îc phÈm chÊt. Trong mäi tr­êng hîp nªn tr¸nh dïng c¸c kh¸i niÖm chung chung nh­ bao b× ph¶i phï hîp víi vËn chuyÓn, ph¶i ch¾c ch¾n, ph¶i b¶o vÖ ®­îc hµng ho¸ ... Nh÷ng quy ®Þnh nh­ vËy cã thÓ dÉn ®Õn hËu qu¶ tranh chÊp sau nµy do quan niÖm vÒ sù phï hîp hoÆc ch¾c ch¾n gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n th­êng kh«ng ®ång nhÊt. MÆt kh¸c trong hîp ®ång cÇn x¸c ®Þnh bao b× do bªn b¸n hay bªn mua cung cÊp. Th«ng th­êng vµ phæ biÕn nhÊt trong th­¬ng m¹i quèc tÕ lµ ng­êi b¸n cung cÊp bao b× phï hîp víi hµng ho¸ mµ khi ng­êi mua nhËn hµng kh«ng cÇn ph¶i tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n (trõ nh÷ng tr­êng hîp hµng ho¸ ph¶i sö dông lo¹i bao b× ®Æc biÖt mµ ng­êi b¸n yªu cÇu ph¶i tr¶ l¹i sau khi ng­êi mua ®· nhËn hµng). §ång thêi víi viÖc x¸c ®Þnh bªn cung cÊp bao b×, ng­êi ta ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ c¶ bao b×. Th«ng th­êng gi¸ hµng bao giê còng gåm c¶ gi¸ bao b× (Packing charges included). Nh­ng dï sao trong hîp ®ång còng nªn cho thªm mét dßng "Gi¸ c¶ trªn ®©y bao gåm c¶ gi¸ bao b×" còng kh«ng thõa vµ vÒ mÆt ph¸p lý th× nã sÏ t¹o tÝnh chÆt chÏ h¬n cho hîp ®ång. Xung quanh vÊn ®Ò ký m· hiÖu, cÇn hiÓu r»ng ®Ó ph©n biÖt ®­îc hµng ho¸ cña m×nh, ng­êi b¸n vµ ng­êi mua kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c lµ sö dông ký m· hiÖu ghi lªn bao b× hµng ho¸. Muèn tr¸nh sù lÉn lén vµ thÊt l¹c ®èi víi hµng ho¸, khi ký hîp ®ång ng­êi ta kh«ng quªn quy ®Þnh víi nhau ký m· hiÖu nh­ thÕ nµo, c¸ch kÎ ký m· hiÖu, chiÒu réng, chiÒu cao vµ c¸c mÆt trªn kiÖn hµng ph¶i kÎ ký m· hiÖu (th«ng th­êng lµ hai mÆt). Ngoµi ký m· hiÖu cÇn chó ý c¶ nh÷ng ký hiÖu phô nh­ng hÕt søc quan träng buéc ph¶i cã trªn bao b× nh­ ký hiÖu vÒ hµng dÔ ch¸y, dÔ bÞ ­ít, kh«ng ®­îc ®Ó ng­îc chiÒu, hµng dÔ bÞ ®æ vì, kh«ng lËt ng­îc... Lo¹i ký hiÖu nµy ®èi víi nh÷ng mÆt hµng nh­: x¨ng, dÇu thïng, hµng t©n d­îc, hµng thuû tinh, pha lª... ViÖc kÎ m· ký hiÖu ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c: s¸ng sña dÔ ®äc, kh«ng phai mµu, kh«ng thÊm n­íc, s¬n (hoÆc mùc) kh«ng lµm ¶nh h­ëng tíi phÈm chÊt hµng ho¸. §iÒu kho¶n vÒ thêi gian vµ ®Þa ®iÓm giao hµng Thêi gian giao hµng trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh nµo ®ã mµ trong kho¶ng thêi gian hµng ph¶i ®­îc giao, hay nãi c¸ch kh¸c lµ thêi h¹n ng­ßi b¸n ph¶i hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng cho ng­êi mua . Thêi h¹n giao hµng cã thÓ ng¾n , dµi tuú theo khèi l­îng hµng ho¸ hîp ®ång . Trong bu«n b¸n quèc tÕ cã nhiÒu c¸ch quy ®Þnh vÒ thêi h¹n giao hµng ( giao ngay, giao mét lÇn giao mét chuyÕn, giao thµnh nhiÒu chuyÕn, hoÆc thêi h¹n mµ ng­êi ph¶i giao xong ) .ViÖc quy ®Þnh thêi gian giao hµng vµo mét ngµy cô thÓ lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn trong bu«n b¸n quèc tÕ, bëi nguêi b¸n hay ng­êi mua bÞ phô thuéc vµo thêi gian hµng ho¸ n»m trong qu¸ tr×nh vËn t¶i trªn biÓn hay c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c. Ng­êi ta còng cã kho¶ng thêi gian giao hµng theo kho¶ng thêi gian theo th¸ng, quý, n¨m . Trong tr­êng hîp nÕu ng­êi b¸n muèn giao hµng tr­íc thêi h¹n hoÆc thay ®æi c¸ch giao hµng th× ph¶i ®­îc ng­êi mua chÊp thuËn . NÕu hµng lÎ ra ph¶i giao toan bé mµ ng­êi b¸n chuyÓn sang giao tõng bé phËn th× ngµy giao bé phËn cuèi cïng ®­îc coi lµ ngµy giao hµng . Tr­êng hîp nÕu ng­êi b¸n giao hµng chËm cã thÓ bÞ ng­êi mua huû hîp ®ång hoÆc ph¹t giao chËm ( ®iÒu kiÖn chung giao hµng SEV 1968- 1988 quy ®Þnh ph¹t tõ 0,05 % - 0,12 % trÞ gi¸ hµng giao chËm trªn mçi ngµy giao chËm). Tuy nhiªn còng cÇn l­u ý nh÷ng tr­êng hîp mµ hîp ®ång mua b¸n quy ®Þnh viÖc giao hµng cña ng­êi b¸n chØ cã thÓ tiÕn hµnh trªn c¬ së ng­êi mua ®· thùc hiÖn xong mét nghÜa vô nµo ®ã. VÝ dô hîp ®ång quy ®Þnh r»ng ng­êi b¸n chØ giao hµng sau khi ng­êi mua ®· më L/C. HoÆc ng­êi mua ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng sè ®Ó ®¶m b¶o cho ng­êi b¸n s¶n xuÊt, hoÆc thêi h¹n b¾t buéc ng­êi mua ph¶i ®­a ®Õn ®Þa ®iÓm giao hµng. Trong nh÷ng tr­ênghîp trªn nÕu ng­êi mua kh«ng thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn kh«ng ®Çy ®ñ nghi· vô cña m×nh th× ng­êi b¸n ch¼ng nh÷ng cã quyÒn ®­îc giao hµng chËm mµ cã khi cßn buéc ng­êi mua båi th­êng nh÷ng thiÖt h¹i x¶y ra mµ trùc tiÕp do ng­êi mua vi ph¹m nghÜa vô g©y nªn. VÒ ®Þa ®iÓm giao hµng, cÇn chó ý r»ng ®Þa ®iÓm giao hµng cã liªn quan rÊt chÆt chÏ ®èi víi ph­¬ng thøc chuyªn chë vµ ®Æc biÖt liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng. §Þa ®iÓm giao hµng g¾n víi biªn giíi chuyÓn quyÒn së h÷u vµ di chuyÓn mäi rñi ro tæn thÊt tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua. Cho nªn khi ký hîp ®ång viÖc chän ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng ph¶i g¾n liÒn víi mét ®Þa ®iÓm cô thÓ. VÝ dô FOB H¶i Phßng, CIF c¶ng Sµi Gßn, CIF Vladivostokz, FOB Singapore... Nh÷ng ®Þa danh ®i kÌm ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng lµ nh÷ng ®Þa ®iÓm giao hµng cô thÓ. §iÒu kiÖn c¬ së do ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ s¸ng t¹o ra. Chóng lµm cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®¬n gi¶n h¬n vµ phÇn nµo ®­îc tiªu chuÈn ho¸. Theo ®iÒu kiÖn FOB (Free on board): giao hµng trªn tµu t¹i c¶ng qui ®Þnh. Theo ®iÒu kiÖn nµy, ng­êi b¸n ph¶i ®­a hµng xuèng tµu t¹i c¶ng bèc hµng qui ®Þnh trong hîp ®ång. Rñi ro mÊt m¸t vµ h­ h¹i ®èi víi hµng ho¸ chuyÓn tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua khi hµng ra khái lan can tµu, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn nh­ sau: Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi b¸n ph¶i: ChÞu mäi chi phÝ vµ rñi ro giao hµng lªn tµu mµ ng­êi mua thuª t¹i c¶ng bèc hµng qui ®Þnh trong thêi h¹n qui ®Þnh vµ trao cho ng­êi mua vËn ®¬n ®­êng biÓn. ViÖc xÕp hµng vµo khoang, xÕp gän ghÏ hoÆc r¬i v·i kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi b¸n vµ theo tiªu chuÈn thuª tµu ®· th«ng qua sÏ do ng­êi chñ tµu thùc hiÖn vµ ®­îc tÝnh vµo trÞ gi¸ c­íc phÝ do ng­êi mua tr¶. NÕu nh­ ng­êi b¸n nhËn vÒ mÝnh viÖc thuª sµ lan th× viÖc nµy ®­îc thÓ hiÖn trong ®iÒu kiÖn FOB b»ng c¸ch thªm vµo ®ã ch÷ "C" thµnh FOBC. Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi mua ph¶i: thuª tµu tÝnh vµo chi phÝ cña m×nh vµ th«ng b¸o kÞp thêi cho ng­êi b¸n vÒ thêi gian vµ ®Þa ®iÓm bèc hµng, tªn tµu, thêi gian tµu ®Õn, ®iÒu kiÖn bèc hµng. Rñi ro vÒ tæn thÊt vµ mÊt m¸t hµng chuyÓn tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua vµo th­êi ®iÓm chuyÓn hµng thùc tÕ qua lan can tµu t¹i c¶ng bèc hµng hai bªn ®· tho¶ thuËn. Theo ®iÒu kiÖn CIF (Cost Insurance and Freight) tøc lµ "TiÒn hµng + PhÝ b¶o hiÓm + C­íc phÝ" ®Õn c¶ng qui ®Þnh. Theo ®iÒu kiÖn nµy th× tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn nh­ sau: Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi b¸n ph¶i: Giao hµng ®óng nh­ hîp ®ång qui ®Þnh; ký kÕt cµ chÞu phÝ tæn ký kÕt hîp ®ång vËn t¶i hµng ho¸ ®Õn c¶ng qui ®Þnh; xin giÊy phÐp xuÊt khÈu; bèc hµng vµ chÞu phÝ tæn bèc hµng xuèng tµu vµ th«ng b¸o cho ng­êi mua biÕt hµng ®· ®­îc bèc xuèng tµu; ph¶i cung cÊp vµ chÞu phÝ tæn cung cÊp mét hîp ®ång b¶o hiÓm rui ro vÒ viÖc vËn t¶i hµng trong hîp ®ång, chÞu rñi ro vÒ hµng hãa cho ®Õn khi hµng qua khái lan can tµu t¹i c¶ng bèc hµng. Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi mua ph¶i: NhËn chøng tõ khi ng­êi b¸n xuÊt tr×nh, nÕu chøng tõ ®ã phï hîp víi hîp ®ång b¸n hµng vµ tr¶ tiÒn nh­ hîp ®ång qui ®Þnh; chÞu mäi chi phÝ vµ phÝ tæn hµng ho¸ kÓ tõ lóc hµng ®· qua h¼n lan can tµu t¹i c¶ng bèc hµng vµ nhËn hµng t¹i c¶ng qui ®Þnh. Trong tËp qu¸n bu«n b¸n quèc tÕ khi xuÊt khÈu th­êng ký gi¸ FOB vµ khi nhËp khÈu th­êng ký gi¸ CIF. §iÒu nµy còng ®­îc ¸p dông ®«i víi c¸c thiÐt bÞ viÔn th«ng tin häc. Ngoµi hai lo¹i phæ biÕn trong mua b¸n ngo¹i th­¬ng cßn ¸p dông c¸c ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng nh­: Giao t¹i x­ëng: EXW (Exworks), giao däc m¹n tµu: FAS (Free alongside ship), c­íc phÝ vµ b¶o hiÓm tíi ®Ých: CIP (insurance paid to…), giao t¹i biªn giíi: DAF (Delivery at frontier )… §iÒu kho¶n gi¸ c¶ §iÒu kho¶n gi¸ c¶ lµ trung t©m cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. Ng­êi b¸n vµ ng­êi mua cã thÓ chÊp nhËn cã ch©m ch­íc nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c cña hîp ®ång, chø khã mµ chÊp nhËn nh÷ng ch©m ch­íc vÒ gi¸ c¶. Trong hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu, ng­êi b¸n vµ ng­êi mua nhiÒu tr­êng hîp kh«ng ®i ®Õn viÖc ký kÕt hîp ®ång chñ yÕu lµ kh«ng thèng nhÊt ®­îc gi¸ b¸n vµ gi¸ mua. V× vËy khi x¸c ®Þnh gi¸ trong hîp ®«ng mua b¸n ngo¹i th­¬ng cÇn nªu râ: ®¬n vÞ tÝnh gi¸, gi¸ c¬ së, ®ång tiÒn tÝnh gi¸, ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ vµ møc gi¸. X¸c ®Þnh ®¬n vÞ tÝnh gi¸ C¨n cø vµo tÝnh chÊt hµng ho¸ vµ tËp qu¸n bu«n b¸n mÆt hµng nµy trªn thÞ tr­êng thÕ giíi ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n vÞ tÝnh nh­: Dùa vµo ®¬n vÞ ®o l­êng phæ biÕn cho mÆt hµng ®ã nh­: kg, tÊn, bé, chiÕc..vÝ dô nh­: mét bé m¸y tÝnh nguyªn chiÕc sÏ bao gåm c¶ CPU vµ mµn h×nh (monitor), hay mét bé thiªt bÞ ®Þnh tuyÕn Cisco 2509 sÏ bao gåm ®Çy ®ñ phÇn mÒm (software ) còng nh­ d©y cab (cable) ®i kÌm. §èi víi quÆng má, ho¸ chÊt cã thÓ c¨n cø vµo mét ®¬n vÞ träng l­îng kÌm hµm l­îng thµnh phÇn chÝnh trong hµng ho¸: ch¼ng h¹n nh­ gi¸ 1MT quÆng nh«m hµm l­îng 42% lµ 130 USD. Gi¸ c¬ së §iÒu kiÖn c¬ së giaohµng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn gi¸ hµng trong hîp ®ång. Gi¸ c¬ së c¨n cø vµo chÝ phÝ chuyªn chë, phÝ b¶o hiÓm, phÝ l­u kho …Gi¸ c¬ së th­êng qui ®Þnh phï hîp víi nh÷ng thwtsj ng÷ "FOB", "CIF, "FAS"…®ång thêi ghi kÌm theo ®Þa danh ®iÓm giao hµng khi ký hîp ®ång. §ång tiÒn tÝnh gi¸ Trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, gi¸ cã thÓ ®­îc tÝnh b»ng ®ång tiÒn cña n­íc xuÊt khÈu hoÆc n­íc nhËp khÈu hoÆc cña n­íc thø ba mµ kh«ng bÞ rµng buéc g×. TËp qu¸n bu«n b¸n quèc tÕ cã ¶nh h­ëng ®Õn viÖc chän ®ång tiÒn ®Ó tho¶ thuËn gi¸ tõng lo¹i mÆt hµng. VÝ dô trong mua b¸n cao su, kim lo¹i mµu ng­êi ta tÝnh b»ng gi¸ ®ång B¶ng Anh, cßn trong mua b¸n thiÕt bÞ viÔn th«ng ë n­íc ta th­êng dïng ®ång tiÒn ®« la Mü (USD) Ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ Hai bªn tho¶ thuËn viÖc ®Þnh gi¸ vµo thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång hoÆc trong thêi gian hîp ®ång ®ang cã hiÖu lùc hoÆc thêi ®iÓm thùc hiÖn thanh to¸n. Tuú theo ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ mµ ¸p dông c¸c lo¹i gi¸ sau cho thÝch hîp: Gi¸ cè ®Þnh, gi¸ linh ho¹t, gi¸ tr­ît. Trong hîp ®ång mua b¸n c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc th­êng th× ¸p dông gi¸ cè ®Þnh. (Gi¸ nµy ®­îc qui ®Þnh khi ký kÕt hîp ®ång vµ kh«ng thay ®æi trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång) X¸c ®Þnh møc gi¸ Khi ®Þnh møc gi¸ c¸c bªn th­êng dùa vµo hai lo¹i gi¸: gi¸ c«ng bè vµ gi¸ tÝnh to¸n. §èi víi hîp ®ång mua b¸n thiÕt bÞ viªn th«ng th× th­êng chØ ¸p dông gi¸ c«ng bè. Gi¸ c«ng bè lµ gi¸ ®­îc ®¨ng trong nh÷ng Ên ph¶m cña c¸c h·ng, gi¸ nµy th«ng th­êng ®­îc coi nh­ gi¸ quèc tÕ, ®ã lµ gi¸ cña nh÷ng hùop ®ång xuÊt nhËp khÈu lín vµ ®­îc thanh to¸n b»ng nh÷ng ®ång tiÒn tù do chuyÓn ®æi. Gi¸ c«ng bè bao gåm c¸c lo¹i: Gi¸ h­íng dÉn, gi¸ yÕt b¶ng t¹i c¸c së giao dÞch, gi¸ ®Êu thÇu, gi¸ xuÊt nhËp khÈu trung b×nh. Vµ th­êng chóng ta dïng gi¸ ®Êu thÇu (lµ lo¹i gi¸ s¸t víi gi¸ giao dÞch v× theo th­êng lÖ nã ph¶n ¸nh nh÷ng hîp ®ång thùc) Sù gi¶m gi¸ Gi¶m gi¸ lµ c¸ch vËn dông kh¸ phæ biÕn trong bu«n b¸n quèc tÕ hiÖn nay. Së dÜ nh­ vËy v× cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn ph¶i gi¶m gi¸. Gi¶m gi¸ cã thÓ x¶y ra trong tr­êng hîp do ng­êi mua ®· tr¶ tiÒn hµng gän vµ sím cho ng­êi b¸n. Trong tr­êng hîp ®ã ng­êi b¸n cã ®iÒu kiÖn quay nhanh nguån vèn cña m×nh. Th«ng th­êng mét tû lÖ nh­ vËy ®­îc ¸p dông ®èi víi viÖc tr¶ ngay lµ 3%, tr¶ trong nöa th¸ng lµ 2%, tr¶ trong mét th¸ng lµ 1% (tÝnh tõ ngµy giao hµng). Trong tr­êng hîp do b¸n hµng tr¸i vô ng­êi b¸n cã thÓ gi¶m gi¸ ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi mua hoÆc cã tr­êng hîp do ng­êi mua mua víi sè l­îng lín , ng­êi b¸n còng ­u tiªn gi¶m gi¸ cho ng­êi mua hoÆc cã khi tuy khèi l­îng kh«ng lín nh­ng ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng, duy tr× quan hÖ l©u dµi vµ më réng kh¶ n¨ng kÝch thÝch tiªu thô ng­êi ta vÉn cã thÓ thùc hiÖn gi¶m gi¸ cho ng­êi mua. Gi¶m gi¸ vÒ sè l­îng lµ sù gi¶m gi¸ cho ng­êi mua víi sè l­îng lín hoÆc ®Æt hµng s¶n xuÊt th­êng xuyªn nh¨m thu hót sù quan t©m cña ng­êi mua vµ nh»m duy tr× nh÷ng mèi quan hÖ mµ gióp nhµ s¶n xuÊt gi÷ ®­îc b¹n hµng th­êng xuyªn. Ngoµi nh÷ng tr­êng hîp trªn ng­êi mua cßn ®­îc h­ëng quyÒn gi¶m gi¸ trong mét sè tr­êng hîp kh¸c mÆc dï cã thÓ hîp ®ång kh«ng quy ®Þnh. §ã lµ tr­êng hîp do ng­êi b¸n giao hµng kh«ng phï hîp víi hîp ®ång mµ ng­êi mua kh«ng tr¶ l¹i hµng, hoÆc ng­êi b¸n giao hµng chËm (nhÊt lµ hµng cã tÝnh thêi vô). Trong nh÷ng tr­êng hîp nh­ vËy th­êng ng­êi mua ®ßi gi¶m gi¸ vµ kh«ng Ýt tr­êng hîp ng­êi b¸n buéc ph¶i chÊp nhËn yªu cÇu chÝnh ®¸ng cña ng­êi mua. Sù gi¶m gi¸ chung th«ng th­êng ®­îc ¸p dông chung víi gi¸ thÞ tr­êng hoÆc gi¸ tham kh¶o, ¸p dông réng r·i khi ký kÕt hîp ®ång mua b¸n vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ nãi chung vµ thiÕt bÞ viªn th«ng nãi riªng th­êng tõ 20-40%. Gi¶m gi¸ nh­ thÕ nµo, gi¶m trong tr­êng hîp nµo lµ do ng­êi mua vµ ng­êi b¸n tho¶ thuËn. V× vËy c¸c bªn ký kÕt cÇn l­u ý x¸c ®Þnh, lùa chän h×nh thøc gi¶m gi¸ phï hîp víi tõng lo¹i hµng ho¸ ®Ó cã thÓ mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn vµ quy ®Þnh râ trong hîp ®ång. §iÒu kho¶n thanh to¸n Khi qui ®Þnh néi dung ®iÒu kho¶n thanh to¸n trong hîp ®ång c¸c bªn ph¶i nªu râ: dïng lo¹i tiÒn nµo ®Ó thanh to¸n; thêi h¹n thanh to¸n; ph­¬ng thøc thanh to¸n vµ h×nh thøc thanh to¸n. Th«ng th­êng trong hîp ®ång mua b¸n thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc, chóng ta qui ®Þnh ®ång tiÒn thanh to¸n lµ ®ång ®« la Mü (USD), thêi h¹n thanh to¸n sÏ ®­îc Ên ®Þnh vµ qui ®Þnh râ trong hîp ®ång. Ph­¬ng thøc thanh to¸n th­êng lµ b»ng tiÒn mÆt; cã khi thanh to¸n tiÒn ngay tõng phÇn hoÆc thanh to¸n øng tr­íc (advance payment) vµ còng cã thÓ thanh to¸n th«ng qua tÝn dông. §«i víi ph­¬ng thøc thanh to¸n, trong bu«n b¸n quèc tÕ ng­êi ta dïng nhiÒu ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau, nh­ng khi chän mét ph­¬ng thøc thanh to¸n nµo ®ã ®Ó ¸p dông trong hîp ®ång ng­êi mua hoÆc ng­êi b¸n ®Òu xuÊt ph¸t tõ viÖc b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh. NÕu ë vÞ trÝ cña ng­êi b¸n, ng­êi ta sÏ chän ph­¬ng thøc thanh to¸n nh»m kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o ch¾c ch¾n thu d­îc tiÒn hµng mµ cßn thu ®­îc nhanh nhÊt. Cßn ë vÞ trÝ ng­êi mua, hä sÏ chän ph­¬ng thøc nµo ®Ó ®¶m b¶o chØ thanh to¸n khi m×nh ®· thùc sù nhËn ®­îc hµng ho¸. Sau ®©y lµ mét sè ph­¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu: Ph­¬ng thøc nhê thu (Collection) ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ng©n hµng b»ng viªc ng­êi b¸n sau khi giao xong hµng ph¶i lËp hèi phiÕu vµ ký ph¸t hèi phiÕu ®ã göi cho ng­êi mua. Trªn c¬ së hèi phiÕu ®ã ng©n hµng sÏ thu tiÒn hé ng­êi b¸n. Tuy nhiªn sö dông ph­¬ng thøc nµy ng­êi b¸n kh«ng thÓ b¶o ®¶m ch¾c ch¾n cã thu ®­îc tiÒn hµng hay kh«ng. MÆt kh¸c viÖc tr¶ tiÒn phô thuéc vµo ng­êi mua cho nªn cã thÓ bÞ thanh to¸n chËm v× ng©n hµng chØ cã chøc n¨ng lµ ng­êi trung gian thu hé mµ th«i. V× vËy ®èi víi kh¸ch hµng ch­a thùc sù cã tÝn nhiÖm vµ ch­a thùc sù tin cËy nhau ng­êi ta tr¸nh sö dông ph­¬ng thøc nµy ( khi ë ®Þa vÞ ng­êi b¸n). Ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ (Documentary Credit) ®­îc sö dông th«ng dông nhÊt trong quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ. tÝnh ­u viÖt cña ph­¬ng thøc nµy thÓ hiÖn ë chç, kh¶ n¨ng b¶o d¶m thanh to¸n ch¾c ch¾n h¬n vµ ng©n hµng kh«ng cßn ®ãng vai trß trung gian ®¬n thuÇn nh­ trong ph­¬ng thøc nhê thu mµ hä th­c sù lµ ng­êi ®øng ra ®¶m b¶o viÖc thanh to¸n. Th«ng qua mét th­ tÝn dông (Letter of Credit viÕt t¾t lµ L/C) ng©n hµng më theo yªu cÇu cña ng­êi mua cho ng­êi b¸n, ng©n hµng ®øng ra cam kÕt tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n khi ng­êi b¸n thùc hiÖn ®óng nh÷ng quy ®Þnh do ng­êi mua ®­a ra trong L/C. Nh­ vËy ng©n hµng chØ më L/C cho ng­êi mua khi ng©n hµng x¸c ®Þnh ®­îc r»ng ng­êi mua cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n. Khi sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n nµy ta cÇn l­u ý r»ng L/C h×nh thµnh trªn c¬ së cña hîp ®ång mua b¸n gi÷a hai bªn , nh­ng do ng©n hµng kh«ng tham gia ký kÕt hîp ®ång mµ chØ c¨n cø vµo yªu cÇu më L/C cña ng­êi mua ®Ó cam kÕt tr¶ tiÒn hé ng­êi mua cho ng­êi b¸n nªn L/C mang tÝnh ®éc lËp víi hîp ®ång ngay c¶ trong tr­êng hîp ng­êi mua v× muèn huû hîp ®ång, ®­a thªm vµo L/C nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi b¸n do kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng vµ buéc ph¶i huû hîp ®ång th× ng©n hµng còng kh«ng n¾m ®­îc. Cã nh÷ng lo¹i th­ tÝn dông nh­: Th­ tÝn dông kh«ng huû ngang (Irrevocable letter of credit), th­ tÝn dông chuyÓn nh­îng (Transferable letter of credit), th­ tÝn dông tuÇn hoµn (Back to back letter of credit)... vµ mét lo¹i th­ tÝn dông kh¸c. Trong nh÷ng lo¹i th­ tÝn dông ®· ®Ò cËp trªn ®©y, mçi lo¹i ®Òu cã chøc n¨ng vµ néi dung riªng. V× lÏ ®ã khi chän sö dông mét lo¹i nµo th× mét mÆt ng­êi chän ph¶i n¾m v÷ng néi dung, chøc n¨ng vµ vai trß cña chóng, mÆt kh¸c cÇn c¨n cø vµo viÖc mua b¸n cô thÒ ®Ó chän lo¹i th­ tÝn dông nµo buéc ng­êi cã nghÜa vô më ph¶i ¸p dông vµ ghi cô thÓ vµo hîp ®ång lo¹i tÝn dông th­, thêi h¹n chËm nhÊt ph¶i më th­ tÝn dông. Th­êng th­êng ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro vµ ®¶m b¶o ®­îc thanh to¸n, trong c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ta quy ®Þnh ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ më L/C kh«ng huû ngang. §©y còng lµ ph­¬ng thøc ®­îc dïng nhiÒu nh¸t trong hîp ®ång mua b¸n thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc cña ta v× nh÷ng hîp ®ång nµy trÞ gi¸ th­êng rÊt cao §èi víi c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu, nÕu chóng ta lµ ng­êi b¸n th× cÇn l­u t©m ®Æc biÖt ®Õn vÊn ®Ò nµy. Chóng ta buéc ng­êi mua ph¶i më L/C vµo mét thêi ®iÓm thÝch hîp. VÝ dô: chËm nhÊt lµ 20 ngµy tr­íc ngµy b¾t ®Çu giao hµng, ng­êi mua ph¶i më cho ng­êi b¸n h­ëng lîi L/C kh«ng huû ngang qua ng©n hµng. NÕu ®· quy ®Þnh nh­ vËy trong hîp ®ång th× ng­êi mua kh«ng më L/C hoÆc më chËm h¬n thêi h¹n quy ®Þnh trong hîp ®ång, ng­êi b¸n cã quyÒn lïi thêi h¹n giao hµng hoÆc kh«ng giao hµng mµ vÉn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hËu qu¶ x¶y ra. Trong ®iÒu kho¶n thanh to¸n còng nªu râ Ng©n hµng mµ ng­êi b¸n yªu cÇu ng­êi mua më L/C ®Ó viÖc thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn trãt lät, ng­êi b¸n ph¶i chän ng©n hµng cã quan hÖ tèt víi ng©n hµng cña n­íc m×nh. §Ó ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn hîp ®ång, trong mét vµi tr­êng hîp nÕu lµ ng­êi b¸n nªn quy ®Þnh: ng­êi mua ph¶i chÞu ph¹t béi ­íc v× kh«ng më L/C mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng ®Ó ®Ò phßng ng­êi mua th«ng qua hµnh vi ®ã ®Ó huû hîp ®ång. §èi víi hîp ®ång nhËp khÈu, nÕu chóng ta lµ ng­êi mua còng ph¶i ®­a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn nh­ ng­êi b¸n kh«ng giao hµng khi th­ tÝn dông ®· ®­îc më theo ®óng hîp ®ång th× ph¶i båi th­êng chi phÝ më L/C vµ l·i suÊt ng©n hµng. Thanh to¸n b»ng ®iÖn chuyÓn tiÒn TTR (Telegraphic transfer): TTR chØ nªn dïng víi nh÷ng b¹n hµng quen thuéc cã tÝn nhiÖm. Cßn ng­îc l¹i, ®èi víi c¸c hîp ®ång nhËp khÈu, møc % ph¶i TTR ngay sau khi ký hîp ®ång cµng Ýt cµng cã lîi. PhÇn cßn l¹i sÏ TTR sau khi nhËn ®­îc B/L gèc hoÆc b»ng Fax. Dïng ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng TTR cã lîi h¬n trong c¸c hîp ®ång nhËp khÈu v× ta dÔ chiÕm dông vèn cña ng­êi b¸n, thËm chÝ hµng nhËn xong ®· l©u mµ ch­a thanh to¸n. NÕu thanh to¸n b»ng TTR trong c¸c hîp ®ång nhËp khÈu ph¶i quy ®Þnh chi tiÕt c¸c lo¹i chøng tõ vµ sè l­îng cña chóng mµ ng­êi b¸n cÇn ph¶i chuyÓn cho ng­êi mua vµ ph¶i chuyÓn b»ng DHL ®Ó ®¶m b¶o an toµn. Trong c¸c hîp ®ång nhËp khÈu nªn tr¸nh ®iÒu kho¶n ph¶i TTR 100% gi¸ trÞ hîp ®ång ngay sau khi ký hîp ®ång, v× lµm nh­ vËy ng­êi b¸n dÔ chiÕm dông vèn cña chóng ta. Cßn ®èi víi hîp ®ång xuÊt khÈu nªn cã ®iÒu kho¶n ph¹t vÒ thanh to¸n chËm ®Ó buéc ng­êi mua thanh to¸n tiÒn ngay, kh«ng bÞ ®äng vèn. Trong c¸c lo¹i hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng cô thÓ, c¸c bªn nghiªn cøu Ých lîi cña tõng lo¹i h×nh thøc thanh to¸n mµ tho¶ thuËn chän mét h×nh thøc thÝch hîp cã lîi Ých cho c¶ hai bªn vµ ghi cô thÓ vµo b¶n hîp ®ång ®Ó c¨n cø vµo ®ã thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc. §iÒu kho¶n vÒ b¶o hµnh Trong c¸c hîp ®ång mua b¸n vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ nãi chung vµ vÒ c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng tin häc nãi riªng ®iÒu kho¶n vÒ b¶o hµnh th­êng ph¶i ®­îc qui ®Þnh râ trong hîp ®ång. §iÒu kho¶n nµy ph¶i x¸c ®Þnh râ khèi l­îng hµng ng­êi b¸n ph¶i b¶o hµnh, thêi h¹n b¶o hµnh (th­êng lµ mét n¨m, nh­ng còng cã khi lµ ba n¨m), nghÜa vô cña ng­êi b¸n trong tõng tr­êng hîp ph¸t hiÖn cã khuyÕt tËt hoÆc kh«ng phï hîp víi hîp ®ång. Khèi l­îng b¶o hµnh phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña hµng ho¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt cña hîp ®ång. NÕu trong thêi h¹n b¶o hµnh mµ thiÕt bÞ m¸y mãc bÞ háng hãc hoÆc kh«ng thÝch hîp víi ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång, th× ng­êi b¸n cã nghÜa vô tiÕn hµnh chÞu mäi phÝ tæn vµ theo sù lùa chän cña ng­êi mua kh¾c phôc thiÕu sãt hoÆc thay thÕ thiÕt bÞ háng hãc b»ng thiÕt bÞ míi chÊt l­îng tèt vµ giao kh«ng chËm trÔ t¹i ®Þa ®iÓm ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tr­íc khi båi th­êng söa ch÷a, tÊt nhiªn bÕn b¸n ®­îc quyÒn x¸c minh lý do thiÕt bÞ, hµng hãc bÞ háng, ng­êi mua hoÆc ng­êi sö dông cã lçi kh«ng. NÕu cã th× tr¸ch nhiÖm sÏ xö lý kh¸c, vµ ®­îc sù ®ång ý c¶ hai bªn. Trong tr­êng hîp ng­êi mua tù kh¾c phôc sù h­ háng cña thiÕt bÞ m¸y mãc b»ng tµi lùc cña m×nh th× ng­êi b¸n cã nghÜa vô båi hoµn nh÷ng chi phÝ cho ng­êi mua. NÕu nh­ khuyÕt tËt hai bªn kh«ng thÓ kh¾c phôc ®­îc th× ng­êi mua cã quyÒn tõ chèi hîp ®ång hoÆc yªu cÇu ng­êi b¸n gi¶m gi¸ thiÕt bÞ hoÆc ®æi thiÕt bÞ míi. Trong tr­êng hîp nµy ng­êi b¸n cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ mäi kho¶n tiÒn mµ ng­êi mua ®· thanh to¸n theo hîp ®ång (nÕu tõ chèi hîp ®ång) kÓ c¶ l·i suÊt n¨m ®· x¸c ®Þnh vµ båi th­êng mäi thiÖt h¹i ®· g©y ra cho ng­êi mua. Nãi chung th× hai bªn ®Òu cè g¾ng gi¶i quyÕt b»ng ®¸m ph¸n vµ th­¬ng th¶o ®Õn mét quyÕt ®Þnh ë gi÷a ®Ó tr¸nh thiÖt h¹i ®èi víi c¶ hai bªn. §iÒu kho¶n bÊt kh¶ kh¸ng Trong giao dÞch trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, ng­êi ta th­êng quy ®Þnh nh÷ng tr­êng hîp mµ nÕu x¶y ra bªn ®­¬ng sù sÏ hoµn toµn hoÆc trong mét chõng mùc nµo ®ã miÔn hay ho·n thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña hîp ®ång. Hîp ®ång sÏ kh«ng ®­îc thùc hiÖn mµ kh«ng ai bÞ coi lµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm. Nh÷ng tr­êng hîp ®ã lµ c¸c sù kiÖn bÊt kh¶ kh¸ng vµ chóng cã ®Æc ®iÓm lµ: Kh«ng thÓ l­êng tr­íc, kh«ng thÓ kh¾c phôc ®­îc, cã tÝnh kh¸ch quan vµ nã x¶y ra tr­íc khi thùc hiÖn hîp ®ång. Khi gÆp c¸c tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng th× thêi h¹n thùc hiÖn hîp ®ång ®­îc kÐo dµi t­¬ng øng víi thêi gian x¶y ra bÊt kh¶ kh¸ng c«ng víi thêi gian kh¾c phôc c¸c hËu qu¶ cña nã. Tuy nhiªn ®Ó tr¸nh thiÖt h¹i x¶y ra do tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng kÐo dµi, ng­êi b¸n cÇn quy ®Þnh mét thêi h¹n nµo ®ã ®Ó nÕu bÊt kh¶ kh¸ng kÐo dµi qu¸ thêi h¹n nµy, ng­êi b¸n cã thÓ tiÕn hµnh huû hîp ®ång ®Ó tr¸nh nh÷ng thiÖt h¹i do hµng ®Ó qu¸ l©u, nhÊt lµ c¸c mÆt hµng l­¬ng thùc, hµng t­¬i sèng, hµng d­îc phÈm... Ch¼ng h¹n cã thÓ quy ®inh ®èi víi mÆt hµng t­¬i sèng:"NÕu mét sù kiÖn t¹o nªn bÊt kh¶ kh¸ng kÐo dµi qu¸ 15 ngµy hîp ®ång nµy ®­îc huû bá b»ng c¸ch göi b¶o ®¶m b»ng th«ng b¸o". Ngoµi ra trong ®iÒu kho¶n nµy cÇn ph¶i quy ®Þnh "Khi x¶y ra bÊt kh¶ kh¸ng theo tinh thÊn cña hîp ®ång nµy, bªn chÞu t¸c ®éng cña bÊt kh¶ kh¸ng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¸o ngay cho bªn kia vµo lóc b¾t ®Çu vµ chÊm døt cña sù kiÖn", ®Ó lµm c¨n cø x¸c ®Þnh thêi gian bÊt kh¶ kh¸ng x¶y ra, tõ ®ã c¸c bªn cã c¸ch ®èi phã thÝch hîp. Khi x©y dùng c¸c hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, c¸c C«ng ty XuÊt nhËp khÈu ph¶i ®­a ra ®iÒu kho¶n nµy vµo. Danh môc bÊt kh¶ kh¸ng cµng dµi th× ng­êi b¸n cµng nhÑ bít tr¸ch nhiÖm trong tr­êng hîp kh«ng thùc hiÖn ®­îc hîp ®ång. §iÒu kho¶n huû hîp ®ång §Ó ng­êi b¸n chñ ®éng trong mét sè tr­êng hîp nh­ bÊt kh¶ kh¸ng kÐo dµi, ng­êi mua kh«ng ®­a tµu ®Õn nhËn hµng (B¸n FOB) hai bªn kh«ng ®i ®Õn tho¶ thuËn chung khi ®µm ph¸n l¹i gi¸... ®iÒu kho¶n nµy cÇn ®­îc ®­a vµo hîp ®ång. Ng­êi b¸n ph¶i th¶o râ rµng c¸c tr­êng hîp cho phÐp huû hîp ®ång v× hiÖu qu¶ cña ®iÒu kho¶n nµy phô thuéc rÊt nhiÒu vµo viÖc nã cã ®­îc quy ®inh râ rµng trong hîp ®ång hay kh«ng? §iÒu kho¶n nµy còng lµ mét ph­¬ng tiÖn tuyÖt vêi ®Ó b¾t ®èi ph­¬ng t«n träng tho¶ thuËn trong hîp ®ång. VÝ dô trong ®iÒu kho¶n vÒ thêi h¹n giao hµng cã quy ®Þnh lµ giao hµng sau ngµy kÓ tõ ngµy më L/C. Nh­ vËy viÖc giao hµng thùc hiÖn hîp ®ång hoµn toµn phô thuéc ý chÝ ng­êi mua. Cã hai c¸ch ghi nhËn viÖc huû hîp ®ång: hoÆc ng­êi b¸n th«ng b¸o cho ®èi ph­¬ng biÕt b»ng th­ b¶o ®¶m, hoÆc huû bá kh«ng b¸o tr­íc b»ng ®iÒu kho¶n: " Tr­êng hîp quy ®Þnh ë ®iÒu ... kh«ng ®­îc t«n träng, hîp ®ång nµy ®­îc huû bá..." Tuy nhiªn ®©y còng lµ ®iÒu kiªng kþ ®èi víi c¶ hai bªn vµ nªn tr¸nh nhÊt. §iÒu kho¶n vÒ träng tµi VÒ mÆt lý thuyÕt, ®iÒu kho¶n träng tµi kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ hîp ®ång cã thÓ kh«ng cã tho¶ thuËn vÒ träng tµi còng vÉn cã hiÖu lùc. Song trªn thùc tÕ kh«ng hiÕm tr­êng hîp do kh«ng tho¶ thuËn tr­íc vÒ träng tµi kh«ng chÆt chÏ mµ vô tranh chÊp ®i vµo chç bÕ t¾c. Nh÷ng tr­êng hîp th­êng gÆp lµ: Hîp ®ång kh«ng cã ®iÒu kho¶n vÒ träng tµi, luËt ph¸p c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Òu c«ng nhËn tÝnh ®éc lËp cña tho¶ thuËn vÒ träng tµi. C¸c bªn ®­¬ng sù cã thÓ tho¶ thuËn vÒ träng tµi ë bÊt cø thêi ®iÓm nµo: trong khi ký hîp ®ång, sau khi hîp ®ång ®· ®­îc ký._. ®iÒu kho¶n chiÕn tranh, va ®Ëp... Tõ nh÷ng ®iÒu kho¶n cña c¸c hîp ®ång chuyªn chë, chóng ta cã thÓ rót ra nh÷ng ®iÓm chñ yÕu vÒ quyÒn vµ nghÜa vô cña ng­êi chuyªn chë vµ ng­êi thuª chuyªn chë. §ã còng lµ c¬ së ®Ó ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm mçi bªn trong tr­êng hîp cã rñi ro tæn thÊt x¶y ra ®èi víi hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh chuyªn chë trªn biÓn. Nh×n chung, trong c¸c hîp ®ång chuyªn chë cã nh÷ng ®iÒu kho¶n lµ gièng nhau, tuy nhiªn bªn canh ®ã nã còng cã nh÷ng ®iÓm quy ®Þnh riªng cho tõng lo¹i hîp ®ång. Sau ®©y chóng ta sÏ cïng tham kh¶o néi dung cña mét hîp ®ång tiªu biÓu trong c¸c lo¹i Hîp ®ång vËn t¶i: Mét vµi nÐt kh¸i qu¸t vÒ vËn t¶i b»ng ®­êng hµng kh«ng. VÞ trÝ cña vËn t¶i hµng kh«ng Ngµy nay vËn chuyÓn hµng kh«ng ®ãng vai trß quan träng trong bu«n b¸n quèc tÕ, nh÷ng hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao, nh¹y c¶m vÒ thêi gian vµ mau háng ngµy cµng ®­îc vËn chuyÓn nhiÒu b»ng ®­êng hµng kh«ng. VËn t¶i hµng kh«ng chiÕm kho¶ng 20 - 30 % tæng kim ng¹ch cña bu«n b¸n quèc tÕ. So víi c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c th× vËn t¶i hµng kh«ng ®øng vÞ trÝ sè 2. Hµng kh«ng vËn chuyÓn 1% khèi l­îng hµng ho¸ nh­ng trÞ gi¸ cña nã chiÕm 33%. VËn t¶i hµng kh«ng cã vÞ trÝ quan träng trong giao l­u kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc, lµ cÇu nèi gi÷a c¸c nÒn v¨n ho¸ cña c¸c d©n téc, lµ ph­¬ng tiÖn chÝnh trong du lÞch quèc tÕ. Nã lµ mét m¾t xÝch quan träng trong quy tr×nh tæ chøc vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc quèc tÕ. §Æc ®iÓm cña vËn t¶i hµng kh«ng TuyÕn ®­êng trong vËn t¶i hµng kh«ng lµ kh«ng trung gian vµ hÇu nh­ lµ ®­êng th¼ng, kh«ng phô thuéc vµo ®Þa h×nh mÆt ®Êt, mÆt n­íc, kh«ng ph¶i ®Çu t­ x©y dùng. Th«ng th­êng, tuyÕn ®­êng tuyÕn ®­êng hµng kh«ng bao giê còng ng¾n h¬n tuyÕn ®­êng s¾t vµ ®­êng « t« kho¶ng 20% vµ tuyÕn ®­êng s«ng kho¶ng 10%. Tèc ®é vËn t¶i hµng kh«ng cao, thêi gian vËn chuyÓn ng¾n. NÕu chóng ta so s¸nh trªn mét qu¸ng ®­êng vËn chuyÓn dµi 500 km, th× m¸y bay bay mÊt 1 tiÕng ®ång hå, cßn tµu ho¶ ®i mÊt 8,3 tiÕng, « t« ch¹y mÊt kho¶ng 10 tiÕng vµ tµu biÓn ®i mÊt kho¶ng 27 tiÕng. VËn t¶i hµng kh«ng an toµn nhÊt: so víi c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c th× vËn t¶i hµng kh«ng Ýt tæn thÊt nhÊt, v× do thêi gian vËn chuyÓn ng¾n nhÊt, trang thiÕt bÞ phôc vô vËn chuyÓn hiÖn ®¹i nhÊt, m¸y bay bay ë ®é cao tren 9.000 mÐt trªn tÇng ®iÖn ly, nªn trõ lóc cÊt c¸nh, h¹ c¸nh, m¸y bay hÇu nh­ kh«ng bÞ t¸c ®éng bëi c¸c ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn nh­: sÐt, m­a b·o... trong hµnh tr×nh chuyªn chë. VËn t¶i hµng kh«ng lu«n ®ßi hái sö dông c«ng nghÖ cao: do cã tèc ®é cao, phôc vô chuyªn chë hµnh kh¸ch, mét sè hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao, hµng cøu trî khÈn cÊp... lµ chÝnh, nªn ®ßi hái ph¶i an toµn tuyÖt ®èi trong qu¸ tr×nh chuyªn chë. VËn t¶i hµng kh«ng kh«ng cho phÐp sai sãt dï lµ nhá nhÊt, v× thÕ vËn t¶i hµng kh«ng ®ßi hái nh÷ng tiªu chuÈn rÊt kh¾t khe vÒ c«ng nghÖ kü thu©t. VËn t¶i hµng kh«ng cung cÊp c¸c dÞch vô cã tiªu chuÈn chÊt l­îng cao h¬n h¼n so víi ph­¬ng thøc vËn t¶i kh¸c vµ ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ vÒ thñ tôc, giÊy tê do m¸y bay bay th¼ng, Ýt qua c¸c tr¹m kiÓm tra, kiÓm so¸t... Tuy vËy, vËn t¶i hµng kh«ng còng cã mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh: C­íc phÝ vËn t¶i hµng kh«ng cao nhÊt, do chi phÝ trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, chi phÝ s©n bay, chi phÝ khÊu hao m¸y bay, chi phÝ dÞch vô cao... NÕu so s¸nh c­íc phÝ vËn chuyÓn 1 kg hµng ho¸ trªn cïng mét tuyÕn ®­êng tõ NhËt ®Õn Lu©n §«n, th× c­íc phÝ b»ng m¸y bay mÊt 5,5 USD, trong khi ®ã b»ng tµu biÓn chØ mÊt 0,7 USD. So s¸nh víi c­íc phÝ vËn t¶i ®­êng s¾t vµ « t« th× c­íc phÝ vËn t¶i hµng kh«ng vÉn cao gÊp tõ 2 ®Õn 4 lÇn. VËn t¶i hµng kh«ng bÞ h¹n chÕ ®èi víi chuyªn chë hµng ho¸ cã khèi l­îng lín, hµng cång kÒnh, do m¸y bay cã träng t¶i vµ dung tÝch nhá. VËn t¶i hµng kh«ng ®ßi hái ®Çu t­ lín vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ph­¬ng tiÖn m¸y bay, s©n bay, ®µo t¹o nh©n lùc, x©y dùng hÖ thèng kiÓm so¸t kh«ng l­u, ®Æt chç toµn cÇu, chi phÝ tham gia c¸c Tæ chøc quèc tÕ vÒ hµng kh«ng... C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña vËn t¶i hµng kh«ng C¶ng hµng kh«ng (Airport) C¶ng hµng kh«ng (hay cßn gäi lµ s©n bay) lµ toµn bé diÖn tÝch mÆt ®Êt, thËm chÝ c¶ mÆt n­íc céng víi toµn bé c¸c c¬ së h¹ tÇng gåm ®­êng cÊt h¹ c¸nh, c¸c toµ nhµ, nhµ ga, kho tµng liªn quan ®Õn sù di chyÓn cña hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸ do m¸y bay chuyªn chë ®Õn. Nh­ vËy, s©n bay lµ n¬i cÊt h¹ c¸nh cña m¸y bay vµ lµ n¬i cung cÊp c¸c dÞch vô cho hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸. S©n bay gåm mét sè khu vùc chÝnh sau ®©y: §­êng cÊt h¹ c¸nh cña m¸y bay, N¬i ®ç vµ cÊt gi÷ m¸y bay, Khu vùc ®iÒu hµnh bay, Khu vùc ®­a ®ãn kh¸ch, Khu vùc giao nhËn hµng ho¸, Khu vùc qu¶n lý hµnh chÝnh... Khu vùc giao nhËn hµng ho¸ th­êng gåm: Tr¹m giao nhËn hµng xuÊt khÈu: lµ n¬i tiÕn hµnh kiÓm tra hµng ho¸, lµm thñ tôc th«ng quan, lËp chøng tõ vÒ hµng ho¸, giao hµng ho¸ xuÊt khÈu, ®ãng hµng ho¸ vµo c¸c c«ng cô vËn t¶i, xÕp hµng lªn m¸y bay, l­u kho tr­íc khi xÕp lªn m¸y bay... Tram giao nhËn hµng nhËp khÈu: lµ n¬i lµm thñ tôc th«ng quan, kiÓm tra vµ giao hµng cho ng­êi nhËn hµng... Tr¹m giao nhËn hµng chuyÓn t¶i: lµ n¬i tËp trung hµng ho¸ chuyÓn t¶i, n¬i tiÕn hµnh c¸c thñ tôc ®Ó giao cho c¸c h·ng hµng kh«ng chuyÓn tiÕp... Ng­êi kinh doanh dÞch vô ë ®©y th­êng lµ c¸c h·ng hµng kh«ng lµ thµnh viªn cña IATA lµm ®¹i lý cho nhau. M¸y bay ( Aircraft/ Airplane) M¸y bay lµ c¬ së vËt chÊt chñ yÕu cña vËn t¶i hµng kh«ng. Tuú thuéc vµo môc ®Ých, tÝnh n¨ng kü thuËt, n­íc s¶n xuÊt, m¸y bay ®­îc ph©n thµnh c¸c lo¹i: C¨n cø vµo ®èi t­îng chuyªn chë, gåm cã: M¸y bay chë hµnh kh¸ch (Passenger Aircraft): lµ m¸y bay dïng chñ yÕu ®Ó chuyªn chë hµnh kh¸ch, ®ång thêi cã thÓ chuyªn chë mét l­îng Ýt hµng ho¸ vµ hµnh lý cña hµnh kh¸ch ë boong d­íi (Lower Deck). Lo¹i nú th­êng cã tÇn suÊt bay rÊt cao vµ cã tiÖn nghi tèt ®Ó phôc vô hµnh kh¸ch. M¸y bay chë hµng ho¸ (All Cargo Aircraft): lµ m¸y bay chñ yÕu dïng ®Ó chuyªn chë hµng ho¸. Lo¹i m¸y bay nµy cã thÓ hµng chôc, hµng tr¨m tÊn hµng/chuyÕn. TÇn suÊt bay thÊp, chi phÝ ho¹t ®éng nhiÒu, chØ thÝch hîp víi c¸c h·ng hµng kh«ng cã tiÒm n¨ng lín vµ kinh doanh ë nh÷ng khu vùc cã nguån hµng lu©n chuyÓn lín vµ æn ®Þnh... M¸y bay hçn hîp (Combined Aircraft/Mixed Aircraft): lµ lo¹i m¸y bay võa chuyªn chë hµnh kh¸ch võa chuyªn chë hµng ho¸ ë c¶ boong chÝnh vµ boong d­íi. Lo¹i m¸y bay nµy cßn gäi lµ m¸y bay thay ®æi nhanh (Quick Change) tuú theo sè l­îng hµnh kh¸ch hoÆc hµng ho¸ cÇn chuyªn chë C¨n cø vµo ®éng c¬, gåm cã: M¸y bay ®éng c¬ Piston nh­ c¸c lo¹i: m¸y bay DC3, Lockheed cña Mü... M¸y bay ®éng c¬ tua bin c¸nh qu¹t (Turbo - Pro) nh­: Viscount 700, Britana 310... M¸y bay ®éng c¬ tua bin ph¶n lùc nh­ c¸c lo¹i: A320, Boing 747, Boing 767... C¨n cø vµo n­íc s¶n xuÊt Nh÷ng n­íc s¶n xuÊt m¸y bay d©n dông lín trªn thÕ giíi lµ: Mü, Anh, Ph¸p, Nga, Italia, Hµ Lan... C¨n cø vµo sè ghÕ trªn m¸y bay Lo¹i nhá: tõ 50 ®Õn d­íi 100 ghÕ, Lo¹i trung b×nh: tõ trªn 100 ®Õn 200 ghÕ, Lo¹i lín: tõ trªn 200 ghÕ trë lªn. §èi víi m¸y bay chë hµng ho¸, ng­êi ta cã thÓ c¨n cø vµo sè ghÕ ®Ó quy ®æi thµnh tÊn hµng ho¸ mµ m¸y bay cã thÓ chuyªn chë ®­îc. C«ng cô xÕp dì vµ vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i s©n bay C«ng cô xÕp dì, vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i s©n bay Gåm hai lo¹i chÝnh: C«ng cô xÕp dì hµng ho¸ lªn xuèng m¸y bay vµ c¸c c«ng cô vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ s©n bay ®Õn m¸y bay: Xe vËn chuyÓn Container/Pallet (Container/Pallet Transport), Xe n©ng hµng (Forklift Truck) ®Ó xÕp dì Container vµ Pallet, ThiÕt bÞ n©ng Container/Pallet (Container/Pallet Loarder), B¨ng chuyÒn hµng rêi (Self PropelledConveyor/Bulk Cargo Loarder), Gi¸ ®ì hay r¬ - moãc dïng ®Ó chë Container/Pallet (kh«ng cã ®éng c¬ riªng)... C¸c thiÕt bÞ xÕp hµng theo ®¬n vÞ (Unit Loard Divive) Lµ c¸c c«ng cô hay thiÕt bÞ dïng ®Ó ghÐp c¸c kiÖn hµng nhá hay c¸c kiÖn hµng riªng biÖt thµnh c¸c kiÖn hµng lín theo tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh phï hîp víi cÊu tróc cña c¸c khoang chøa hµng trªn m¸y bay), gåm cã: Pallet: lµ mét bôc ph¼ng cã kÝch th­íc tiªu chuÈn dïng ®Ó tËp hîp hµng ho¸ trªn ®ã nh»m thuËn lîi cho viÖc xÕp dì, b¶o qu¶n trong suèt qu¸ tr×nh chuyªn chë. Theo b¶ng xÕp lo¹i cña IATA vµ t¹p chÝ Boing 1994, Pallet gåm : Pallet m¸y bay (Aircraft Pallet) vµ Pallet kh«ng chuyªn dông cho m¸y bay (Non Aircraft Pallet). Igloo: lµ mét c¸i lång kh«ng cã ®¸y, lµm b»ng thÐp hoÆc sîi thuû tinh hoÆc vËt liÖu phï hîp dïng ®Ó chôp lªn Pallet nh»m gi÷ chÆt hµng, sau ®ã cã trïm hoÆc kh«ng trïm l­íi lªn trªn tuú thuéc vµo lo¹i Igloo. Igloo cã 2 lo¹i chÝnh lµ: Igloo kh«ng kÕt cÊu (Non Structural Igloo) vµ Igloo kÕt cÊu (Structural Igloo). L­íi Pallet m¸y bay (Aircraft Pallet - Net): lµ l­íi hay ®ai sö dông trïm lªn Pallet m¸y bay ®Ó gi÷ chÆt hµng. L­íi kh«ng tù t¹o thµnh mét ®¬n vÞ hµng ho¸, mµ chØ gãp phÇn t¹o nªn ®¬n vÞ hµng ho¸ Container: Container chë m¸y bay gåm hai lo¹i chÝnh: Container theo tiªu chuÈn cña IATA: lµ nh÷ng Container s¶n xuÊt chuyªn dông ®Ó chuyªn chë hµng ho¸ b»ng m¸y bay, kh«ng thÝch hîp víi chuyªn chë hµng ho¸ b»ng c¸c c«ng cô vËn t¶i kh¸c nh­ « t«, tµu biÓn. Container ®a ph­¬ng thøc: Lo¹i container nµy kh«ng chØ dïng chuyªn chë hµng ho¸ b»ng m¸y bay, nã cã thÓ dïng cho chuyªn chë b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c. §èi víi m¸y bay, lo¹i nµy ®­îc chuyªn chë trªn boong chÝnh. Container ®a ph­¬ng thøc gåm 6 lo¹i: 1A, 1B, 1C, 1D, 1E, 1F ®­îc tiªu chuÈn ho¸ theo tiªu chuÈn cña ISO sè 1496/VII. VËn t¶i hµng ho¸ b»ng ®­êng hµng kh«ng VËn t¶i hµng kh«ng quèc tÕ. §èi víi vËn t¶i hµng kh«ng nãi chung vµ vËn t¶i hµng kh«ng quèc tÕ nãi riªng, ngoµi viÖc ph¶i tu©n thñ nh÷ng ®iÒu chØnh cña c¸c C«ng ­íc, Quy t¾c, NghÞ ®Þnh th­ vÒ vËn t¶i hµng kh«ng th× chóng ta cÇn l­u ý mét sè ®iÓm sau ®©y khi tham gia ký kÕt mét Hîp ®ång vËn t¶i hµng kh«ng: Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi chuyªn chë ®­êng hµng kh«ng ®èi víi hµng ho¸. Thêi h¹n tr¸ch nhiÖm - Ng­êi chuyªn chë chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng m¸y bay. VËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng m¸y bay bao gåm giai ®o¹n mµ hµng ho¸ n»m trong sù b¶o qu¶n cña ng­êi chuyªn chë ë trong c¶ng hµng kh«ng, trong m¸y bay vµ ë bÊt kú n¬i nµo, nÕu h¹ c¸nh ngoµi c¶ng hµng kh«ng. - VËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng m¸y bay kh«ng bao gåm vËn chuyÓn ®­êng bé, ®­êng biÓn, ®­êng s«ng, trõ phi nh»m thùc hiÖn hîp ®ång vËn t¶i kh«ng cã chuyÓn t¶i. C¬ së tr¸ch nhiÖm - Ng­êi chuyªn chë hµng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ thiÖt h¹i khi hµng ho¸ bÞ mÊt m¸t, hao hôt hay bÞ chËm giao hµng (sau 7 ngµy kÓ tõ ngµy lÏ ra hµng ph¶i tíi hoÆc ng­êi chuyªn chë tuyªn bè bÞ mÊt hµng, th× ng­êi nhËn hµng cã quyÒn kiÖn ng­êi chuyªn chë. §iÒu 13, Môc 3 cña C«ng ­íc V¸c - sa - va 1929). - Ng­êi chuyªn chë ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm nÕu chøng minh ®­îc r»ng anh ta vµ ®¹i lý ®· ¸p dông mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt hoÆc kh«ng thÓ ¸p dông ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p nh­ vËy ®Ó tr¸nh thiÖt h¹i. - Ng­êi chuyªn chë còng ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm nÕu chøng minh ®­îc thiÖt h¹i trong viÖc hoa tiªu, chØ huy bay, vËn hµnh m¸y bay. Giíi h¹n tr¸ch nhiÖm - Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi chuyªn chë ®èi víi hµng ho¸ ®­îc giíi h¹n b»ng sè tiÒn lµ 250 Fr. vµng/1 Kg theo C«ng ­íc V¸c - sa - va Vµ NghÞ ®Þnh th­ Hague. Theo HiÖp ®Þnh Montreal 1996 giíi h¹n tr¸ch nhiÖm lµ 9,07 USD/1 Pound, t­¬ng ®­¬ng víi 20 USD/1Kg. - NÕu hµng ho¸ ®· kª khai gi¸ trÞ ë n¬i giao hµng vµo lóc giao hµng cho ng­êi chuyªn chë, th× tr¸ch nhiÖm giíi h¹n lµ gi¸ trÞ ®· kª khai, trõ khi ng­êi chuyªn chë chøng minh ®­îc r»ng gi¸ trÞ ®· kª khai lín h¬n gi¸ trÞ thùc sù cña hµng ho¸. - Theo NghÞ ®Þnh th­ Guatemala, giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña ng­êi chuyªn chë ®èi víi hµng ho¸ lµ 250 Fr. vµng/1 Kg. Theo c¸c NghÞ ®Þnh th­ Montreal n¨m 1975 sè 1, 2, 3, 4, giíi h¹n ttr¸ch nhiÖm cña ng­êi chuyªn chë ®èi víi hµng hãa lµ 17 SDR/1 Kg. KhiÕu n¹i ng­êi chuyªn chë b»ng ®­êng hµng kh«ng * Thêi gian th«ng b¸o tæn thÊt vµ khiÕu n¹i ng­êi chuyªn chë Tr­êng hîp thiÖt h¹i: ph¶i khiÕu n¹i ngay khi ph¸t hiÖn ra thiÖt h¹i vµ chËm nhÊt trong vßng 7 ngµy. Tr­êng hîp chËm giao hµng: khiÕu n¹i trong vonhg 14 ngµy, kÓ tõ ngµy hµng ho¸ lÏ ra ph¶i ph¶i ®Æt d­íi sù ®Þnh ®o¹t cña rng­êi nhËn hµng. * Thêi gian khëi kiÖn Thêi h¹n khëi kiÖn lµ 1 n¨m, kÓ tõ ngµy m¸y bay ph¶i ®Õn hoÆc tõ ngµy viÖc vËn chuyÓn chÊm døt VËn ®¬n hµng kh«ng (Airway Bill - AWB) Kh¸i niÖm VËn ®¬n hµng kh«ng (AWB) lµ mét chøng tõ vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ lµ b»ng chøng cña viÖc ký kÕt hîp ®ång vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng m¸y bay, vÒ ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång vµ viÖc ®· tiÕp nhËn hµng ho¸ ®Ó vËn chuyÓn (LuËt d©n dông hµng kh«ng qui ®Þnh) VËn ®¬n hµng kh«ng lµ chøng tõ kh«ng giao dÞch ®­îc (Non Negociable) b»ng c¸ch ký hËu th«ng th­êng. Chøc n¨ng cña vËn ®¬n hµng kh«ng. VËn ®¬n hµng kh«ng cã c¸c chøc n¨ng sau: Lµ b»ng chøng cña hîp ®ång vËn t¶i ®­îc ký kÕt giø ngêi chuyªn chë vµ ng­êi göi hµng Lµ b»ng chøng chøng nhËn viÖc nhËn hµng cña ng­êi chuyªn chë hµng kh«ng Lµ ho¸ ®¬n thanh to¸n c­íc phÝ (Freight bill) Lµ giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (Insurance Certificate) Lµ chøng tõ khai h¶i quan Lµ b¶n h­íng dÉn ®èi víi nh©n viªn hµng kh«ng. C­íc phÝ vËn t¶i ®­êng hµng kh«ng Kh¸i niÖm vÒ c­íc phÝ C­íc phÝ (Charge): lµ sè tiÒn ph¶i tr¶ cho viÖc vËn chuyÓn l« hµng hoÆc cho c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn chuyªn chë. Møc c­íc hay gi¸ c­íc (rate) lµ sè tiÒn mµ ng­êi chuyªn chë thu trªn mét ®¬n vÞ khèi l­îng hµng ho¸ vËn chuyÓn. C¬ së tÝnh c­íc phÝ C­íc cã thÕ tÝnh trªn c¬ së träng l­îng, nÕu lµ l« hµng nhá vµ thuèc lo¹i hµng nÆng C­íc tÝnh theo thÓ tÝch hay dung tÝch chiÕm chç trªn m¸y bay ®èi víi hµng nhÑ hoÆc cång kÒnh. C­íc tÝnh theo gi¸ trÞ ®èi víi hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao trªn mét ®¬n vÞ träng l­îng hoÆc ®¬n vÞ thÓ tÝch. Tæng tiÒn c­íc ®­îc tÝnh b»ng c¸ch: nh©n sè ®¬n vÞ hµng ho¸ chÞu c­íc víi møc c­íc. Tuy nhiªn, tiÒn c­íc kh«ng ®­îc nhá h¬n c­íc tèi thiÓu ®· qui ®Þnh. C­íc vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®­¬ng hµng kh«ng quèc tÕ ®­îc qui ®Þnh trong c¸c biÓn c­íc do IATA ban hµnh: QuyÓn thø nhÊt "Qui t¾c TACT" (The Air CArgo Tariff Rules) mét n¨m ban hµnh 2 lÇn. QuyÓn thø hai "C­íc TACT" hai th¸ng ban hµnh mét lÇn> QuyÓn thø hai gåm cuèn: Cuèn 1 vÒ c­íc toµn thÕ giíi, trõ B¾c Mü, Cuèn 2 vÒ c­íc B¾c Mü gåm c­íc ®i, ®Õn vµ c­íc néi h¹t cña Canada vµ Mü C¸c lo¹i c­íc phÝ: C­íc hµng b¸ch ho¸ (General Cargo Rate - GCR): Lµ c­íc ¸p dông cho nhãm hµng b¸ch ho¸ th«ng th­êng vËn huyÓn gi÷a hai ®iÓm. Sè l­îng hµng ho¸ cµng lín, møc c­íc cµng gi¶m. C­íc hµng b¸ch ho¸ th­êng ®­îc tÝnh theo tõng møc träng l­îng hµng ho¸: ®Õn 45kg, tõ 45-100kg, tõ 100-250kg, tõ 250-500k, tõ 500-1.000kg, tõ 1.000-2.000kg… C­íc tèi thiÓu (Minimum Rate - M): Lµ møc c­íc mµ thÊp h¬n thÕ th× c¸c h·ng Hµng kh«ng coi lµ kh«ng kinh tÕ khi vËn chuyÓn mét l« hµng dï lµ mét kiÖn rÊt nhá. Thùc tÕ khi tÝnh c­íc bao giê còng cao h¬n hoÆc b»ng c­íc tèi thiÓu. C­íc tèi thiÓu do IATA quy ®Þnh trong TACT. C­íc ®Æc biÖt (Special Cargo Rate - SCR): Th­êng thÊp h¬n c­íc GCR vµ ¸p dông cho hµng ho¸ ®Æc biÖt trªn nh÷ng tuyÕn ®­êng nhÊt ®Þnh. Môc ®Ých lµ ®Ó chµo gi¸ c¹nh tranh nh»m cho phÐp sö dông tèi ­u kh¶ n¨ng chuyªn chë cña h·ng Hµng kh«ng. Träng l­îng tèi thiÓu ®Ó ¸p dông tÝnh c­íc lµ 100kg. Theo TACT th× nh÷ng hµng ho¸ ¸p dông tÝnh c­íc SCR ®îc chia lµm 10 nhãm: 0001 ®Õn 0009; 2.000 ®Õn 2.999; 3.000 ®Õn 3.999; 4.000 ®Õn 4.999; 5.000 ®Õn 5.999; 6.000 ®Õn 6.999; 7.000 - 7.999; 8.000 - 8.999; 9.000 - 9.999. C­íc ph©n lo¹i hµng (Class Rate/Commodity Classification Rate - CR/CCR): §­îc tÝnh trªn c¬ së 0% so víi c­íc hµng b¸ch ho¸, ¸p dông ®èi víi nh÷ng mÆt hµng kh«ng cã c­íc riªng trªn mét sè tuyÕn nhÊt ®Þnh. C­íc Class Rate gåm mét sè lo¹i chÝnh lµ: ®éng vËt sèng, hµng gi¸ trÞ cao nh­ vµng, b¹c, ®å trang søc, t¹p chÝ, s¸ch b¸o, hµnh lý göi nh­ hµng ho¸, hµi cèt (Human Remains) b»ng 50% c­íc GCR… C­íc cho mäi lo¹i hµng (Freight All Kinds - FAK): Lµ møc c­íc ¸p dông chung cho mäi lo¹i hµng ho¸ xÕp chung trong mét Container. C­íc ULD (ULD Rate): Lµ c­íc tÝnh cho hµng ho¸ chuyªn chë trong c¸c ULD. C­íc nµy thÊp h¬n c­íc hµng rêi, khi tÝnh chØ c¨n cø vµo lo¹i vµ sè l­îng ULD, kh«ng c¨n cø vµo hµng ho¸ (sè l­îng vµ chñng lo¹i hµng). C­íc hµng chËm: Lµ c­íc tÝnh cho l« hµng göi chËm. C­íc nµy th­êng thÊp h¬n c­íc hµng göi nhanh vµ hµng th«ng th­êng, v× c¸c h·ng Hµng kh«ng khuyÕn khÝch lo¹i hµng göi chËm. C­íc thèng nhÊt (Unified Cargo Rate): Lµ c­íc ¸p dông khi hµng ho¸ chuyªn chë qua nhiÒu chÆng, ng­êi chuyªn chë chØ ¸p dông mét lo¹i gi¸ c­íc dï gi¸ c­íc chuyªn chë ph¶i ¸p dông cho c¸c chÆng lµ kh¸c nhau. C­íc nµy cã thÓ thÊp h¬n tæng tiÒn c­íc mµ chñ hµng ph¶i tr¶ riªng cho tõng ng­êi chuyªn chë. C­íc göi hµng nhanh (Priority Rate): Cßn gäi lµ c­íc ­u tiªn, ¸p dông cho l« hµng göi gÊp trong vßng 3 tiÕng ®ång hå, kÓ tõ khi ng­êi chuyªn chë nhËn hµng. C­íc nµy th­êng b»ng 130- 140% cña c­íc GCR. C­íc hµng gép (Group Rate): Lµ c­íc ¸p dông cho nh÷ng kh¸ch hµng th­êng xuyªn göi hµng nguyªn c¶ Container hay Pallet (th­êng lµ §¹i lý hay ng­êi gom hµng hay ng­êi giao nhËn). T¹i Héi nghÞ Athens n¨m 1969, IATA cho phÐp c¸c h·ng Hµng kh«ng thuéc IATA gi¶m tèi ®a lµ 30% so víi GCR cho ®¹i lý, ng­êi giao nhËn. ******* Tãm l¹i , hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i (ngo¹i th­¬ng) lµ hai cam kÕt kh¸c h¼n nhau: VÒ chñ thÓ cña Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ bªn mua vµ bªn b¸n; cña hîp ®ång vËn t¶i ngo¹i th­¬ng lµ cam kÕt chñ hµng víi ng­êi vËn t¶i VÒ ®èi t­îng cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ hµng ho¸; cña hîp ®ång vËn t¶i ngo¹i th­¬ng lµ qu·ng ®­êng VÒ gi¸ c¶ cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ gi¸ hµng ®­îc h×nh thµnh do sù tho¶ thuËn cña hai bªn, cßn cña hîp ®ång vËn t¶i ngo¹i th­¬ng lµ gi¸ c­íc. VÒ luËt ph¸p ®iÒu chØnh hîp ®ång cña hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ luËt ph¸p liªn quan ®Õn viÖc mua b¸n hµng ho¸, cßn cña hîp ®ång vËn t¶i lµ luËt vµ c«ng ­íc vËn chuyÓn hµng ho¸ nh­ c«ng ­íc Brussels, Visby, Hamburg. Tuy nhiªn, hai lo¹i hîp ®ång nµy l¹i cã nh÷ng ®iÓm chung, vÝ dô nh­: VÒ sè l­îng hµng: Sè l­îng hµng mua b¸n bao nhiªu th× vËn t¶i bÊy nhiªu VÒ thêi h¹n giao hµng: Hµng ®­îc giao vµo thêi h¹n nµo th× tµu chë ®­îc thuª ®Ó chë hµng vµo lóc ®ã. VÒ ®iÒu kiÖn vËn t¶i: Hîp ®ång mua b¸n ký nh­ thÕ nµo thi trong hîp ®ång vËn t¶i ký nh­ thÕ Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i Mét sè biÖn ph¸p ®Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng ViÖc ®µm ph¸n ®Ó ®i ®Õn mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng lµ vÊn ®Ò v« cïng quan träng. Th«ng qua ®µm ph¸n ta cã thÓ thuyÕt phôc ®­îc b¹n hµng theo nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ ph­¬ng thøc mµ ta mong muèn nÕu chóng ta ®µm ph¸n tèt. §µm ph¸n ®­îc chia thµnh ba giai ®o¹n: Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®µm ph¸n, giai ®o¹n ®µm ph¸n vµ giai ®o¹n sau ®µm ph¸n. Sau ®©y chóng ta sÏ nghiªn cøu tõng giai ®o¹n nµy; Giai ®o¹n 1: chuÈn bÞ ®µm ph¸n §©y lµ giai ®o¹n quan träng nhÊt, nã quyÕt ®Þnh 80% kÕt qu¶ cña ®µm ph¸n. Trong giai ®o¹n nµy, nhµ ®µm ph¸n ph¶i chuÈn bÞ kü cµng vÒ ba mÆt sau: Thu thËp th«ng tin Tr­íc khi ®µm ph¸n cÇn n¾m ®­îc nh÷ng th«ng tin nh­: §èi ph­¬ng cã lîi g× trong th­¬ng vô nµy, Ta cã lîi g× trong th­¬ng vô nµy §èi ph­¬ng lµ ai vµ ®¹i diÖn cho ®èi ph­¬ng lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? Nh÷ng th«ng tin g× cã thÓ cung cÊp cho ®èi ph­¬ng Khuynh h­íng thÞ tr­êng ra sao? vv… ChuÈn bÞ chiÕn l­îc Tr­íc khi ®µm ph¸n ta cÇn x¸c ®Þnh t­ duy chñ ®¹o cña m×nh lµ t­ duy chiÕn l­îc (Strategic thinking) hay t­ duy øng phã (incremental thinking). Nh÷ng c«ng cô vµ ph­¬ng tiÖn ta sÏ dïng lµ g×? (h¨ng h¸i, nhiÖt t×nh hay l·nh ®¹m, thê ¬, ®¬n gi¶n vµ thóc Ðp hay l¹nh nh¹t vµ xa l¸nh) ChuÈn bÞ kÕ ho¹ch Tr­íc khi ®µm ph¸n, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu cña cuéc ®µm ph¸n (yªu cÇu tèi ®a, tèi thiÓu, gi¸ c¶ cao nhÊt vµ gi¸ c¶ thÊp nhÊt…), nh÷ng nh­îng bé cã thÓ ph¶i thùc hiÖn, nh÷ng ®ßi hái ®æi l¹i cho mçi nh­îng bé ®ã.. Ta còng ph¶i s¾p xÕp vÒ nh©n sù cho cuéc ®µm ph¸n (trong ®oµn ®µm ph¸n nªn gåm cã nh÷ng ai?) ViÖc tiÕp t©n còng kh«ng kÐm phÇn quan träng trong viÖc ®­a ®µm ph¸n ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng. Giai ®o¹n 2: ®µm ph¸n Trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n, c¸c bªn cÇn lu«n lu«n thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c sau: LÔ phÐp, lÞch sù Hoµ khÝ vµ thiÖn c¶m Kh«ng xa rêi môc tiªu ®· ®Þnh Chñ ®éng §Ó më ®Çu cuéc ®µm ph¸n, ng­êi ta cã thÓ sö dông mét trong nh÷ng c¸ch sau: Më ®Çu lµm dÞu c¨ng th¼ng Më ®Çu kiÕm cí Më ®Çu kÝch thÝch trÝ t­ëng cña ®èi ph­¬ng Më ®Çu trùc tiÕp (nhanh chãng chuyÓn vµo néi dung chÝnh) §i vµo ®µm ph¸n, cÇn tranh thñ sù ®ång t×nh cña ®èi ph­¬ng vÒ tõng vÊn ®Ò mét. Muèn vËy, nh÷ng ph­¬ng ph¸p th­êng dïng lµ: Tr×nh bµy víi vÓ bÒ ngoµi thËt thµ KhÐo lÐo sö dông ch÷ "nh­ng" Nªu ra nh÷ng c©u hái ®Ó ®èi ph­¬ng tr¶ lêi vµ tù thuyÕt phôc chÝnh hä §Ò ra yªu cÇu ban ®Çu cao råi chñ ®éng gi¶m dÇn yªu cÇu cña m×nh §­a ra ph­¬ng ¸n ®Ó ®èi ph­¬ng tù lùa chän Cuèi cïng, cÇn thóc ®Èy ra quyÕt ®Þnh b»ng v¨n b¶n Nh»m gãp phÇn t¹o nªn thµnh c«ng cho cuéc ®µm ph¸n, th¸i ®é cña c¸c c¸n bé trong ®µm ph¸n còng lµ mét yÕu tè quan träng. H¹n chÕ trao ®æi, tranh luËn riªng mang tÝnh chÊt néi bé, bëi cã thÓ bÞ lé ý ®Þnh nÕu bªn ®èi t¸c hiÓu ®­îc tiÕng n­íc m×nh. Nh¹y bÐn ®¸nh gÝa t×nh h×nh diÔn biÕn cña cuéc ®µm ph¸n ®Ó quyÕt ®Þnh ë møc nµo lµ võa ph¶i do viÖc c­¬ng quyÕt gi÷ v÷ng ®Ò nghÞ cña m×nh víi kh¶ n¨ng ®èi t¸c chÊp nhËn ®­îc. Ph¶i biÕt nh­îng bé lóc nµo, ë møc ®é nµo ®Ó ®¶m b¶o võa cã lîi cho ta ®ång thêi g©y ®­îc sù tho¶ m·n cho ®èi ph­¬ng. Giai ®o¹n 3: sau ®µm ph¸n Sau ®µm ph¸n, cÇn ph¶i tá râ thiÖn chÝ thùc hiÖn nh÷ng g× ®· ®¹t ®­îc trong cuéc ®µm ph¸n. Tuy nhiªn, còng l¹i cÇn ph¶i tá ra rÊt s½n sµng xem xÐt l¹i nh÷ng ®iÒu tho¶ thuËn nµo ®ã ViÖc theo dâi thùc hiÖn cÇn ph¶i cã sæ s¸ch vµ tuÇn kú ®èi chiÕu, kiÓm ®iÓm cïng ®èi ph­¬ng. Mçi cuéc ®µm ph¸n lµ mét kho¸ häc mµ ®èi víi nh÷ng ng­êi cã ý chÝ cÇu tiÕn, mçi bªn ®Òu cã thÓ rót ra cho m×nh nh÷ng bµi häc ®Ó tù hoµn thiÖn m×nh. §µm ph¸n cã thÓ th«ng qua giao dÞch th­ tÝn, còng cã thÓ qua ®iÖn tho¹i hay gÆp gì trùc tiÕp. Tuy nhiªn viÖc ®µm ph¸n b»ng c¸ch trùc tiÕp gÆp gì nhau sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc hiÓu biÕt nhau tèt h¬n vµ duy tr× ®­îc quan hÖ tèt l©u dµi víi nhau. Bªn c¹nh ®ã còng ph¶i thÊy r»ng ®©y lµ h×nh thøc ®µm ph¸n khã kh¨n nhÊt trong c¸c h×nh thøc ®µm ph¸n. V× vËy cÇn ph¶i lu«n lu«n häc hái, trau dåi vµ tØnh t¸o trong mäi tr­êng hîp. Mét sè biÖn ph¸p ®Ó lµm tèt h¬n n÷a viÖc ký kÕt hîp ®ång vËn t¶i Còng nh­ ký kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, viÖc ký kÕt mét hîp ®ång vËn t¶i còng v« cïng quan träng vµ còng ®­îc chia ra lµm ba giai ®o¹n. Giai ®o¹n 1: chuÈn bÞ ®µm ph¸n CÇn n¾m v÷ng thùc tÕ vËn t¶i nh­: Trªn qu·ng ®­êng ®ã cã ®­êng tµu chî hay kh«ng? §­êng tµu chuyÕn th× c­íc phÝ ra sao? Tµu chuyÕn cã khã thuª kh«ng? Tµu container cã kh«ng? v.v… Giai ®o¹n 2: ®µm ph¸n CÇn n¾m v÷ng nh÷ng thay ®æi trªn qu·ng ®­êng, nh÷ng quy ®Þnh míi trªn qu·ng ®­êng ®ã ®Ó vËn dông cho thÝch nghi. Giai ®o¹n 3: sau ®µm ph¸n CÇn xem xÐt cã nh÷ng ®iÒu cÇn rót kinh nghiÖm cho thêi gian tíi nh­: Khai tªn hµng, lÊy vËn ®¬n nh­ thÕ nµo? Khai c­íc phÝ ra sao? v.v… Trong t×nh h×nh hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i ( Nhµ n­íc vµ tËp thÓ…) th­êng kho¸n vËn chuyÓn cho tõng ®Çu ph­¬ng tiÖn (kÓ c¶ kho¸n cho ®i khai th¸c hµng), nhiÒu chñ hµng hay ký trùc tiÕp víi l¸i xe, chñ tµu…, kh«ng ký víi ®¬n vÞ vËn t¶i. VÒ nguyªn t¾c cña hîp ®ång lµ kh«ng ®óng, nh­ng quan träng h¬n lµ cã tranh chÊp x¶y ra (nh­ mÊt m¸t hµng ho¸…) th× ®¬n vÞ vËn t¶i chñ qu¶n kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm gi¶i quyÕt vµ c¬ quan träng tµi còng kh«ng xem xÐt gi¶i quyÕt ®­îc, do hîp ®ång kh«ng ph¶i hai ph¸p nh©n ký víi nhau. V× vËy, chñ hµng nªn kiªn quyÕt tr¸nh kiÓu ký hîp ®ång trªn. L­u ý viÖc ký hîp ®ång theo giÊy giíi thiÖu còng kh«ng ®¶m b¶o nguyªn t¾c. So¹n th¶o b¶n hîp ®ång víi n«i dung thËt cô thÓ vÒ lo¹i hµng, khèi l­îng, ph­¬ng thøc giao nhËn cô thÓ, tû lÖ hao hôt, ¸p t¶i, gi¸ c­íc vµ nªn cã tr¸ch nhiÖm vËt chÊt (th­ëng ph¹t…) ®Ó hai bªn cïng cã tr¸ch nhiÖm víi hîp ®ång vµ khi cã tranh chÊp ®­a ®Õn c¬ quan träng tµi th× viÖc xem xÐt gi¶i quyÕt sÏ thuËn lîi, râ rµng. Chñ hµng cÇn tr¸nh t­ t­ëng ký hîp ®ång vËn t¶i miÔn sao cã ®­îc ph­¬ng tiÖn v©n chuyÓn theo yªu cÇu chë hµng cña m×nh, trong khi néi dung hîp ®ång qu¸ ®¬n gi¶n chØ thÓ hiÖn ®­îc khèi l­îng hµng vËn chuyÓn, gi¸ c¶ thanh to¸n vµ ng­êi ®¹i diÖn lµ ai ký vµo còng ®­îc, th× rÊt r¾c rèi khi cã hËu qu¶ x¶y ra. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång, nÕu cã ph¸t sinh thªm c¸c sù kiÖn míi nh­ ®æi ®Þa ®iÓm giao nhËn, thay ®æi lo¹i hµng, chê kho…th× hai bªn cÇn lµm phô lôc hîp ®ång cô thÓ, râ rµng, tr¸nh kh«ng nªn tho¶ thuËn b»ng miÖng, sÏ kh«ng cã c¬ së gi¶i quyÕt khi cã tranh chÊp. Hîp ®ång ký xong ngoµi c¸c v¨n b¶n hai bªn gi÷, cÇn ph¶i göi thªm cho Ng©n hµng mµ hai bªn cã tµi kho¶n ®Ó lµm c¬ së cho vay vµ thanh to¸n Hîp ®ång ph¶i ®­îc thñ tr­ëng ®¬n vÞ cña hai bªn ký tªn vµ ®ãng dÊu. NÕu v× mét vµi ®iÒu kho¶n mµ hai bªn ch­a thèng nhÊt th× ghi vµo hîp ®ång, mçi bªn vÉn cßn b¶o l­u quan ®iÓm cña m×nh, th× hai bªn vÉn ký hîp ®ång víi c¸c ®iÒu kiÖn ®· thèng nhÊt, cßn nh÷ng ®iÒu ch­a thèng nhÊt nªn ghi râ vµo hîp ®ång ý kiÕn b¶o l­u cña hai bªn b¸o c¸o c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn xö lý. CÇn n¾m v÷ng chÕ ®é th­ëng ph¹t cña hîp ®ång vËn t¶i ®Ó vËn dông tèt h¬n trong khi thanh to¸n tiÒn th­ëng (dispatch money) vµ tiÒn ph¹t (Demuerrage) nµy. §Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a hîp ®ång vËn t¶i vµ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng, Nhµ n­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu râ rµng vµ phï hîp, lªn ®­îc sè l­îng (quota) cho mçi hµng ho¸ dù kiÕn nhËp khÈu trong n¨m, ®Ó tõ ®ã lùa chän ®­îc ph­¬ng thøc còng nh­ ®èi t¸c ®Ó ký kÕt hîp ®ång vËn chuyÓn phï hîp. §Ó thùc hiÖn tèt h¬n n÷a viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i cho c¸c thiÕt bÞ viÔn th«ng cña n­íc nhµ, c¸c doanh nghiÖp còng nh­ c¸c ban ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng cÇn n½m râ môc tiªu ®Ò ra cña Tæng C«ng ty b­u chÝnh viÔn th«ng trong tõng giai ®o¹n. Giai ®o¹n 2002-2005, víi môc tiªu héi nhËp thÕ giíi vµ ra nhËp AFTA, ChÝnh phñ vµ côc b­u chÝnh viÔn th«ng ®ang lªn chÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch ®Ó keu gäi ®Çu t­, ®¶y m¹nh nguån vèn ODA, BCC, t¸i ®Çu t­ trong n­íc, më réng c¸c nguån vèn tõ cã ®Ó nhËp thªm c«ng nghÖ vµ c¸c dÞch vô viÔn th«ng míi ®Ó tiÕn ®Õn ngang b½ng víi nÒn viÔn th«ng trong khu vùc, t¹o søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, hoµ m¹ng víi thÕ giíi, ®­a gi¸ c­íc ®iÖn tho¹i vµ internet xuèng phï hîp víi kh¶ n¨ng tiªu dïng cña ng­êi d©n. ChØ tiªu kÕ ho¹ch ®Õn n¨m 2005 ®Æt ra lµ ph¶i t¨ng tèc ph¸t triÓn c¸c khu vùc, c¸c tØnh,.. n¨ng cao hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt, yªu cÇu c¸c chñ ®Çu t­, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc lËp dù ¸n ®Çu t­, t­ vÊn ®Ó xin ®Çu t­, xin ngußn vèn tõ Tæng C«ng ty B­u chÝnh viÔn th«ng. Khi dù ¸n kh¶ thi vµ ®­îc phª duyÖt th× cÇn tiÕn hµnh ®Êu thÇu vµ gäi thÇu Quèc tÕ. VÒ qui chÕ ®Êu thÇu, cÇn nghiªn cøu kü c¸c N§42/CP, 43/CP vµ gÇn ®©y nhÊt lµ N§88/CP. ViÖc lùa chän nhµ th¾ng thÇu ph¶i dùa vµo c«ng nghÖ, gi¸ c¶, dÞch vô hËu m·i vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ chiÕn l­îc cña ®«Ý t¸c dù ®Þnh ®Çu t­ vµo n­íc ta. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i n¾m râ qui ®Þnh sè 91 vÒ qu¶n lý NK thiÕt bÞ m¸y mãc cña Thñ T­íng chÝnh phñ vµ th«ng t­ h­íng dÉn 04TM-§T ký ngµy 30/4/93 cña bé th­¬ng m¹i h­íng dÉn thùc hiÖn quyÕt ®Þnh. §ång thêi còng ph¶i n¾m râ c¸c quic chÕ, qui ®Þnh vÒ qu¶n lý hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu ®Ó dù trï, tÝnh to¸n møc thuÕ xuÊt cÇn thiÕt. Sau khi cã kÕt qu¶ phª duyÖt, cÇn thùc hiÖn ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång. Dùa vµo nh÷ng ®iÒu kho¶n vµ nguyªn t¾c ®· tr×nh bµy ë trªn ®Ó tiÕn hµnh. CÇn l­u ý ®èi víi thiÕt bÞ toµn bé, c«ng nghÖ cao d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, cÇn nhËp khÈu vµ ®­a vµo nh÷ng c«ng nghÖ ®¸p øng c«ng nghÖ tiÕn tiÕn, kh«ng bÞ l¹c hËu. Víi c¸c thiÕt bÞ hay c«ng nghÖ d­íi sù qu¶n lý chuyªn ngµnh th× cÇn ph¶i cã giÊy phÐp cña bé b­u chÝnh viÔn th«ng. Nh÷ng hîp ®ång trÞ gi¸ trªn 500.000 USD ph¶i cã giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i vµ nÕu trÞ gi¸ lín h¬n 10.000.000 USD th× cÇn cã giÊy phÐp cña Bé Tµi chÝnh. Bªn c¹nh ®ã còng ®­a ra ph­¬ng thøc vËn chuyÓn phï hîp víi tõng lo¹i mÆt hµng. Cã nh÷ng hµng cÇn ph¶i ®ù¬c vËn chuyÓn b»ng ®­êng hµng kh«ng ®Ó tr¸nh bít rñi ro ®æ vì, h­ háng trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn nh­ng còng cã hµng ph¶i vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn do qu¸ kÝch cì hay ®Ó gi¶m bít chi phÝ… KÕt luËn Hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i ngo¹i th­¬ng lµ hai hîp ®ång quan träng nhÊt trong bu«n b¸n quèc tÕ cña ngµnh ngo¹i th­¬ng ë n­íc ta. Hai hîp ®ång nµy cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. Trong kinh doanh cã c¸i ®­îc ký kÕt tr­íc, cã c¸i ®­îc ký kÕt sau. Lµ mét c¸n bé kinh doanh, t«i thÊy cÇn ph¶i cã nhËn ®Þnh vÒ mèi quan hÖ gi÷a hai hîp ®ång nµy. Trong 90 trang cña luËn v¨n nµy, t«i ®·: Tr×nh bµy c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n tr­íc khi ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng vµ hîp ®ång vËn t¶i Tr×nh bµy c¸c ®iÒu kho¶n cña hai lo¹i hîp ®ång nµy Tr×nh bµy vÒ c¸c v¨n b¶n, nhÊt lµ vÒ c¸c lo¹i vËn ®¬n, cã liªn quan ®Õn c¸c chøng tõ cña hîp ®ång nµy. Tr×nh bµy c¸c lo¹i c­íc phÝ cã liªn quan Mét sè qui ®Þnh vµ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan cÇn l­u ý khi ký kÕt mét hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng c¸c thiÕt bÞ, c«ng nghÖ tin häc cho n­íc nhµ. B»ng ph­¬ng ph¸p so s¸nh, ®èi chiÕu hai lo¹i hîp ®ång nµy chóng ta thÊy ®©y lµ hai lo¹i hîp ®ång c¬ b¶n trong quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i ®èi ngo¹i. Trªn thùc tÕ trong ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng tin häc, b»ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch chóng ta ®· thÊy cã nh÷ng ph­¬ng thøc kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh ký hîp ®ång nãi trªn. Dùa vµo nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n ®­îc tr×nh bµy trong luËn v¨n nµy, chóng ta ®óc kÕt ra ®­îc nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. V× vËy tr­íc khi ký kÕt chóng ta cÇn l­u ý, nghiªn cøu kü ®Ó hai hîp ®ång nµy ®­îc ký kÕt râ rµng. Mét lÇn n÷a, t«i xin ch©n thµnh c¸m ¬n sù chØ b¶o, h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy Vò H÷u Töu cïng sù gi¶ng d¹y tËn t©m cña toµn bé gi¸o viªn tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng trong suèt thêi gian häc tËp ®· gióp t«i hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Tµi liÖu tham kh¶o S¸ch: Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng - Vò H÷u Töu S¸ch: VËn t¶i vµ giao nhËn trong ngo¹i th­¬ng - PGS.TS. NguyÔn Hång §µm (Chñ biªn), GS.TS. Hoµng V¨n Ch©u, PGS.TS NguyÔn Nh­ TiÕn, TS. Vò SÜ TuÊn Nh÷ng ®iÒu kiÖn th­¬ng m¹i Quèc tÕ - Incoterm 2000 – Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt So¹n th¶o hîp ®ång kinh tÕ - NguyÔn Quang, Anh Minh Hîp ®ång kinh tÕ vµ chÕ ®Þnh vÒ tµi ph¸n trong kinh doanh t¹i ViÖt nam - Bïi ThÞ Khuyªn, Ph¹m V¨n PhÊn, Ph¹m ThÞ Thuú D­¬ng Nh÷ng lçi th­êng gÆp trong ký kÕt hîp ®ång d©n sù, kinh tÕ, th­¬ng m¹i – NguyÔn Thu Th¶o. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam Sè: 57 (9/4), 58 (11/4), 60 (14/4), 62 (18/4), 64 (21/4), 67 (26/4) ._.