Mở rộng tín dụng Ngân hàngđối với làng nghề tại chi nhánh Ngân hàng công thương Hà Tây. Thực trạng và giải pháp

ng đối với phát triển làng nghề 14 Chương II: Thực trạng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân hàng công 16 thương Hà Tây I. Tổng quan về chi nhánh ngân hàng công thương Hà Tây 16 1. Quá trình hình thành và phát triển của chi nhánh ngân hàng công thương 16 Hà Tây 2. Khái quát tình hình hoạt động của chi nhánh ngân hàng công thương 17 Hà Tây II. Thực trạng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân hàng công 22 thương Hà Tây 1. Vài nét về các làng nghề có quan hệ tín dụng với chi nhánh ngân hàng 22 công thương Hà Tây 2. Hình thức và quy trình tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân 26 hàng công thương Hà Tây 3. Thực trạng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân hàng công 28 thương Hà Tây III. Đánh giá thực trạng mở rộng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh 33 ngân hàng công thương Hà Tây 1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân 33 2. Những hạn chế và nguyên nhân 35 Chương III: Giải pháp và kiến nghị về mở rộng tín dụng đối với làng nghề tại 40 chi nhánh ngân hàng công thương Hà Tây I. Quan điểm về mở rộng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân 40 hàng công thương Hà Tây 1. Mở rộng tín dụng đối với làng nghề là chính sách tín dụng tất yếu của 40 ngân hàng 2. Mở rộng đối tượng khách hàng có trọng điểm 41 3. Mục tiêu mở rộng tín dụng làng nghề 41 4. Khai thác triệt để tiềm năng về vốn trên địa bàn để cho vay làng nghề 41 II. Giải pháp mở rộng tín dụng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân hàng 41 công thương Hà Tây 1. Giải pháp về huy động vốn 41 2. Áp dụng cơ chế lãi suất linh hoạt 42 3. Đa dạng các hình thức tín dụng 44 4. Cải tiến quy trình, điều kiện và thời hạn cho vay hợp lý 46 5. Áp dụng mức cho vay và thời hạn cho vay hợp lý 50 6. Mở chiến dịch tiếp cận các làng nghề 52 7. Nâng cao trình độ chuyên môn và kiến thức tổng hợp về làng nghề 54 cho các cán bộ tín dụng 8. Mở rộng dịch vụ ngân hàng 55 9. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát vốn vay 56 III. Một số kiến nghị 58 Kết luận 63 Lời nói đầu Với định hướng đến năm 2020, Việt Nam cơ bản trở thành một nước công nghiệp, để mục tiêu trở thành hiện thực Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm. Đóng góp chung vào sự phát triển của nền công nghiệp nước nhà, có một phần không nhỏ của các làng nghề truyền thống. Với đặc trưng là một ngân hàng chuyên doanh, chi nhánh ngân hàng công thương Hà Tây trong những năm qua đã không ngừng mở rộng tín dụng đối với làng nghề truyền thống trong địa bàn tỉnh, góp phần đáng kể vào sự phát triển chung của nước nhà. Xuất phát từ nhu cầu thực tế, nên em đã mạnh dạn viết đề tài: “Mở rộng tín dụng ngân hàng đối với làng nghề tại chi nhánh ngân hàng công thương Hà Tây. Thực trạng và giải pháp”. Chắc chắn đề tài còn có nhiều thiếu sót. Em mong nhận được sự góp ý của các thầy cô giáo và các bạn sinh viên. Ch­¬ng 1 Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ më réng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ I. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ tÝn dông Ng©n Hµng th­¬ng m¹i. 1. Kh¸i niÖm tÝn dông Ng©n hµng. Kh¸i niÖm tÝn dông ®· xuÊt hiÖn tõ rÊt l©u vµ réng kh¾p trªn thÕ giíi vµ ngay t¹i ViÖt Nam. Nã xuÊt ph¸t tõ gèc la tinh CREDITTUM - cã nghÜa lµ sù tin t­ëng, tÝn nhiÖm hay chÝnh lµ lßng tin. Cßn theo ng«n ng÷ d©n gian ViÖt Nam th× tÝn dông lµ biÓu hiÖn cña mèi quan hÖ vay m­în vµ hoµn tr¶. Theo c¸ch hiÓu hiÖn nay th× tÝn dông lµ quan hÖ vay vèn lÉn nhau dùa trªn sù tin t­ëng sè vèn ®ã sÏ ®­îc hoµn tr¶ l¹i vµo mét thêi ®iÓm x¸ch ®Þnh trong t­¬ng lai. C.M¸c cho r»ng: “TÝn dông lµ qu¸ tr×nh chuyÓn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gi¸ trÞ tõ ng­êi së h÷u ®Õn ng­êi sö dông sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh thu håi l¹i ®­îc mét gi¸ trÞ lín h¬n gi¸ trÞ ban ®Çu”. Cã thÓ hiÓu tæng qu¸t vÒ kh¸i niÖm tÝn dông: TÝn dông lµ quan hÖ chuyÖn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gi¸ trÞ (d­íi h×nh th¸i gi¸ trÞ hay hiÖn vËt) tõ ng­êi së h÷u ®Õn ng­êi sö dông sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh thu håi vÒ mét l­îng gi¸ trÞ lín h¬n lóc ban ®Çu. Trong thùc tiÔn, quan hÖ tÝn dông ®­îc h×nh thµnh hÕt søc ®a d¹ng vµ phong phó cã ®Çy ®ñ c¸c chñ thÓ tham gia vµo quan hÖ tÝn dông cô thÓ: Quan hÖ gi÷a nhµ n­íc víi c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng chóng thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc nhµ n­íc ph¸t hµnh c¸c giÊy nî nh­ c«ng tr¸i, tr¸i phiÕu ®« thÞ, tÝn phiÕu kho b¹c. Quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng chóng thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc ph¸t hµnh c¸c lo¹i tr¸i phiÕu, b¸n hµng tr¶ gãp. Quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc b¸n chÞu hµng ho¸. Quan hÖ tÝn dông gi÷a tæ chøc tÝn dông, Ng©n hµng, c¸c tæ chøc tµi chónh phi Ng©n hµngvíi c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng chóng, thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng, cho kh¸ch hµng vay, tµi trî, thuª mua… Quan hÖ tÝn dông gi÷a nhµ n­íc víi c¸c tæ chøc tÝn dông quèc tÕ, chÝnh phñ c¸c n­íc, thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc vay nî. C¸c tæ chøc Ng©n Hµng tham gia vµo quan hÖ tÝn dông víi hai t­ c¸ch: (1). Ng©n hµng ®ãng vai trß lµ ng­êi ®i vay bao gåm nhËn tiÒn göi cña kh¸ch hµng, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó vay vèn x· héi, vay vèn Ng©n Hµng TW hay vay Ng©n Hµng kh¸c. (2). Ng©n Hµng ®ãng vai trß lµ ng­êi cho vay, bao gåm c¸c chñ thÓ trong x· héi vay, tµi trî, thuª mua…Ph¹m vi nghiªn cøu chñ yÕu cña ®Ò tµi lµ t­ c¸ch thø hai cña Ng©n hµng vÒ mèi quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. 2. §Æc tr­ng cña tÝn dông. Quan hÖ tÝn dông cã bèn ®Æc tr­ng c¬ b¶n: Lßng tin, tÝnh hoµn tr¶, tÝnh thêi h¹n, vµ Èn chøa kh¶ n¨ng rñi ro. Lßng tin: Ng­êi ta chØ cho vay khi ng­êi ta tin t­ëng. Ng­êi ®i vay cã ý dÞnh tr¶ nî vµ cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, ®ång thêi ng­êi ta tin r»ng ng­êi sö dông l­îng gi¸ trÞ ®ã sÏ thu håi ®­îc l­îng gi¸ trÞ lín h¬n, ®¹t hiÖu qu¶ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ng­êi cho vay tin t­ëng ng­êi cho vay sö dông hiÖu qu¶ tiÒn vay trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cã nguån thu nhËp kh¸c (víi ng­êi tiªu dïng) th× ng­êi vay míi cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ng­êi vay. §ång thêi ng­êi cho vay còng tin t­ëng ng­êi ®i vay cã ý muèn tr¶ nî th× quan hÖ tÝn dông míi x¶y ra. V× cã nhiÒu tr­êng hîp ng­êi ®i vay muèn chiÕm ®o¹t sè tiÒn vay. TÝnh hoµn tr¶: §èi víi quan hÖ tÝn dông th× ®©y lµ ®Æc tr­ng c¬ b¶n nhÊt vµ sù hoµn tr¶ lµ tiªu chuÈn ph©n biÖt quan hÖ tÝn dông víi c¸c quan hÖ tai chÝnh kh¸c. NÕu kh«ng cã sù hoµn tr¶ th× ®ã lµ mét quan hÖ tÝn dông kh«ng hoµn h¶o. Kh«ng cã sù hoµn tr¶ th× ng­êi cho vay sÏ kh«ng thu håi ®uîc vèn, dÉn ®Õn thua lç ph¸ s¶n, ®i ng­îc l¹i lîi Ých kinh doanh. TÝnh thêi h¹n: XuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña tÝn dông ®ã lµ sù tÝn nhiÖm, ng­êi cho vay tin t­ëng ng­êi ®i vay hoµn tr¶ vµo mét ngµy trong t­¬ng lai nh­ ®· tho¶ thuËn. Ng­êi ®i vay sÏ chØ ®­îc sö dông vèn trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, sau khi hÕt thêi h¹n nh­ ®· tho¶ thuËn th× ng­êi ®i vay ph¶i hoµn tr¶ l¹i cho ng­êi cho vay. CM¸c ®· viÕt: “TiÒn ch¼ng qua chØ rêi khái tay ng­êi sö dông trong mét thêi gian së h÷u sang tay nhµ t­ b¶n ho¹t ®éng, cho nªn tiÒn kh«ng ph¶i bá ra ®Ó thanh to¸n, còng kh«ng ph¶i tù ®em cho vay, tiÒn chØ ®em nh­îng l¹i víi ®iÒu kiÖn lµ nã sÏ quay trë l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t theo mét k× h¹n nhÊt ®Þnh”. TÝn dông Èn chøa nhiÒu kh¶ n¨ng rui ro: Do sù kh«ng c©n xøng vÒ th«ng tin, ng­êi cho vay kh«ng hiÓu hÕt vÒ người ®i vay. Mét mèi quan hÖ tÝn dông ®­îc gäi lµ hoµn h¶o nÕu ng­êi ®i vay hoµn tr¶ l¹i ®­îc c¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n. Tuy nhiªn trong thùc tÕ kh«ng ph¶i mäi viÖc lóc nµo còng diÔn ra ch«i ch¶y mµ kh«ng hiÕm tr­êng hîp ng­êi ®i vay kh«ng thÓ thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh ®èi víi chñ nî do c¸c nguyªn nh©n chñ quan hay kh¸ch quan g©y ra. §ã lµ tr­êng hîp khi ®Õn thêi h¹n tr¶ vèn vay, ng­êi vay kh«ng thÓ hoµn tr¶ ®­îc kho¶n nî cña m×nh dÉn ®Õn c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n. Nî qu¸ h¹n lµ biÓu hiÖn kh«ng lµnh m¹nh cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tÝn dông, lµ sù b¸o hiÖu cña rñi ro (rñi ro vèn vµ rñi ro thanh kho¶n)… 3 Ph©n lo¹i tÝn dông Ng©n hµng. C¨n cø vµo thêi h¹n cho vay: TÝn dông ng¾n h¹n: Lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n d­íi 12 th¸ng vµ ®­îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp vµ nhu cÇu tiªu dïng cña c¸ nh©n. TÝn dông trung h¹n cã thêi h¹n tõ 12 th¸ng ®Õn 60 th¸ng: Lo¹i tÝn dông nµy chñ yÕu dïng ®Ó ®Çu t­ mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, më réng s¶n xu¸t kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã quy m« nhá vµ thêi h¹n thu håi vèn nhanh. TÝn dông dµi h¹n cã thêi h¹n trªn 60 th¸ng: Lo¹i tÝn dông nµy chñ yÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu dµi h¹n nh­: x©y dùng nhµ x­ëng, c¸c thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín hay x©y dùng c¸c nhµ m¸y míi. C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông vèn: TÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸: Lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c chñ thÓ kinh tÕ ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt l­u th«ng hµng ho¸. TÝn dông tiªu dïng: Lµ lo¹i tÝn dông ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n nh­ mua s¾m nhµ cöa ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, c¸c hµng ho¸ tiªu dïng kh¸c. C¨n cø vµo sù ®¶m b¶o: TÝn dông kh«ng cã ®¶m b¶o: Lµ lo¹i tÝn dông kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc sù b¶o l·nh cña ng­êi thø ba, mµ viÖc cho vay chØ dùa vµo sù uy tÝn cña kh¸ch hµng. TÝn dông cã tµi s¶n ®¶m b¶o: Lµ lo¹i tÝn dông mµ khi cho vay ®ßi hái ng­êi vay vèn ph¶i cã tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp hoÆc b¶o l·nh cña ng­êi thø ba. C¨n cø vµo ph­¬ng ph¸p cho vay: TÝn dông trùc tiÕp: Lµ lo¹i tÝn dông mµ ng­êi vay trùc tiÕp nh©n tiÒn vay vµ trùc tiÕp hoµn tr¶ nî vay cho Ng©n Hµng th­¬ng m¹i. TÝn dông gi¸n tiÕp: lµ lo¹i tÝn dông mµ quan hÖ tÝn dông cã th«ng qua hay liªn quan ®Õn ng­êi thø ba. C¨n cø vµo ph­¬ng ph¸p hoµn tr¶: TÝn dông tr¶ gãp: Lµ lo¹i tÝn dông mµ kh¸ch hµng ph¶i tr¶ vèn gèc vµ l·i theo ®Þnh k×. TÝn dông phi tr¶ gãp: Lµ lo¹i tÝn dông ®­îc thanh to¸n mét lÇn theo k× h¹n theo tho¶ thuËn th­êng ¸p dông cho c¸c kho¶n vay vèn l­u ®éng. TÝn dông hoµn tr¶ theo yªu cÇu: Lµ lo¹i tÝn dông mµ ng­êi vay cã thÓ hoµn tr¶ bÊt cø lóc nµo khi cã thu nhËp, Ng©n hµng kh«ng Ên ®Þnh thêi h¹n nµo, ¸p dông cho kho¶n vay thÊu chi. II. Më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ. 1. Kh¸i niÖm vÒ më réng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ. Më réng tÝn dông ng©n hµng ®íi víi lµng nghÒ lµ t¨ng qui m« c¶ khèi l­îng vµ chÊt l­îng nh»m thùc hiÖn môc tiªu cuèi cïng lµ lîi nhuËn t¨ng, ®¶m b¶o ng©n hµng ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Qua nhËn thøc nªu trªn chuyªn ®Ò rót ra, më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc thÓ hiÖn: Mét lµ, më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ mµ kh«ng g¾n liÒn víi sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ th× sù më réng ®ã sÏ lµ phiÕn diÖn. Do ®ã, trong bÊt kú tr­êng hîp nµo, ®· lµ më réng tÝn dông ng©n hµng còng ph¶i gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, phï hîp víi ®Þnh h­íng, môc tiªu cña Nhµ n­íc. Tuy nhiªn, më réng ®Çu t­ tÝn dông ng©n hµng kh«ng thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh víi bÊt kú gi¸ nµo; ng©n hµng kh«ng thÓ cho vay thiÕu sù tÝnh to¸n, c©n nh¾c trªn c¬ së c¸c dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi. Më réng tÝn dông ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh c¶ vÒ ®Þnh l­îng vµ ®Þnh tÝnh g¾n liÒn víi chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ tÝn dông. Hai lµ, më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ cßn ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn môc tiªu cña nguån vèn huy ®éng. Ch¼ng h¹n, môc tiªu cña nguån vèn huy ®éng lµ ®Ó cho vay xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, cã hoµn tr¶, kh«ng hoµn tr¶, cã l·i suÊt, kh«ng l·i suÊt, thêi h¹n dµi hay ng¾n,... th× kh«ng thÓ lÊy nguån vèn nµy mµ cho vay x©y dùng c¬ së vËt chÊt, mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ,.. tuú theo tÝnh chÊt cña tõng nguån vèn mµ ®Çu t­. Ba lµ, më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ cßn ph¶i thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c c¬ chÕ vÒ ®Çu t­ tÝn dông. 2. nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn viÖc më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ. Còng nh­ c¸c nhãm nh©n tè t¸c ®éng tíi më réng tÝn dông ng©n hµng ng©n hµng nãi chung, ®èi víi lµng nghÒ nãi riªng rÊt ®a d¹ng, phong phó, tõ m«i tr­êng kinh tÕ ®Õn c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, tr×nh ®é c«ng nghÖ, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lµng nghÒ, tr×nh ®é c¬ së h¹ tÇng ë khu vùc lµng nghÒ,.. Nh­ng trong ph¹m vi giíi h¹n vµ thùc hiÖn môc tiªu cña ®Ò tµi, luËn v¨n chØ nghiªn cøu ba lo¹i nhãm nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ. Thø nhÊt, nhãm nh©n tè thuéc vÒ kinh tÕ, x· héi, ph¸p lý, m«i r­êng tù nhiªn. - Nh©n tè kinh tÕ: §iÒu kiÖn kinh tÕ cña khu vùc mµ ng©n hµng phôc vô ¶nh h­ëng lín tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông. Mét nÒn kinh tÕ æn ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c kho¶n tÝn dông cã chÊt l­îng cao vµ më réng ®­îc chóng, cßn nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh th× c¸c yÕu tè l¹m ph¸t, khñng ho¶ng sÏ lµm cho kh¶ n¨ng tÝn dông vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî vay biÕn ®éng lín lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc thu nî khi cho vay cña ng©n hµng. Giíi h¹n cña më réng qui m« tÝn dông cã ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. NÕu më tÝn dông qu¸ giíi h¹n cho phÐp sÏ lµm cho gi¸ c¶ t¨ng qu¸ møc, x¶y ra l¹m ph¸t tèc ®é cao, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ chÞu thiÖt h¹i lín do ®ång tiÒn mÊt gi¸, chÊt l­îng tÝn dông bÞ gi¶m thÊp. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt ®Ó ­u tiªn hay h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña mét ngµnh, mét lÜnh vùc nµo ®ã ®Ó ®¶m b¶o sù c©n ®èi trong nÒn kinh tÕ còng ¶nh h­ëng tíi më réng tÝn dông. ChÝnh s¸ch l·i suÊt còng ¶nh h­ëng tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng l·i suÊt lu«n biÕn ®éng. Trong nh÷ng tr­êng hîp l·i suÊt cho vay gi¶m, song l·i suÊt tiÒn göi l¹i gi÷ nguyªn lµm cho chªnh lÖch ®Çu ra vµ ®Çu vµo gi¶m dÉn ®Õn chi phÝ nguån vèn lín chi phÝ sö dông vèn kh«ng bï ®¾p næi. §ång thêi møc ®é phï hîp gi÷a l·i suÊt ng©n hµng víi lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp còng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông. Lîi tøc ng©n hµng thu ®­îc tõ ho¹t ®éng tÝn dông bÞ giíi h¹n bëi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh sö dông vèn vay ng©n hµng. V× vËy, víi møc l·i suÊt cao h¬n møc lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp vay vèn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî ng©n hµng, ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung (trõ c¸c doanh nghiÖp cã lîi nhuËn siªu ng¹ch hoÆc lîi nhuËn ®éc quyÒn) ho¹t ®éng tÝn dông nµy kh«ng cßn lµ ®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ theo ®ã chÊt l­îng tÝn dông còng bÞ ¶nh h­ëng. - Nh©n tè x· héi: Quan hÖ tÝn dông lµ sù kÕt hîp gi÷a ba nh©n tè: Kh¸ch hµng, ng©n hµng vµ sù tÝn nhiÖm, trong ®ã sù tÝn nhiÖm lµ cÇu nèi mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Ng©n hµng cã tÝn nhiÖm cµng cao th× thu hót ®­îc kh¸ch hµng cµng lín. Kh¸ch hµng cã tÝn nhiÖm ®èi víi ng©n hµng th­êng ®­îc vay vèn dÔ dµng vµ cã thÓ ®­îc vay víi l·i suÊt thÊp h¬n so víi c¸c ®èi t­îng kh¸c. TÝn nhiÖm lµ tiÒn ®Ò, ®iÒu kiÖn ®Ó kh«ng ngõng c¶i tiÕn chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông. Ngoµi nh÷ng yÕu tè trªn, cßn cã nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng tíi më réng tÝn dông nh­: §¹o ®øc x· héi cã liªn quan tíi rñi ro trong tÝn dông, trong tr­êng hîp lîi dông lßng tin ®Ó lõa ®¶o, hoÆc do tr×nh ®é d©n trÝ ch­a cao, kÐm hiÓu biÕt dÉn tíi hiÓu ch­a ®óng b¶n chÊt ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung còng nh­ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng, lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶, kh«ng ph¸t huy tèt c¸c chøc n¨ng, c¸c ph­¬ng tiÖn tÝn dông... Bªn c¹nh ®ã sù biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi ë n­íc ngoµi còng cã ¶nh h­ëng tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông. Ngoµi ra më réng ho¹t ®éng tÝn dông cßn phô thuéc nhiÒu vµo c¸c yÕu tè m«i tr­êng nh­: thêi tiÕt, dÞch bÖnh, b·o, lò lôt... Vµ c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc trong viÖc b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng sinh th¸i. - Nh©n tè ph¸p lý: Khi §¶ng vµ Nhµ n­íc cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn lµng nghÒ th× tr­íc sau g× còng sÏ cã ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®ã. VÊn ®Ò lµ viÖc thùc hiÖn tiÕn hµnh nh­ thÕ nµo vµ ®Õn ®©u. Víi t­ c¸ch lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ - NH, c¸c NH cÇn n¾m b¾t ®­îc nh÷ng xu h­íng sÏ diÔn biÕn trong t­¬ng lai, qua ®ã mµ cã nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông phï hîp. Bëi v×, muèn ph¸t triÓn mét khu vùc, mét ®èi t­îng nµo ®ã th× Nhµ n­íc kh«ng thÓ kh«ng ®Çu t­ cho khu vùc Êy. §Çu t­ th× ph¶i cã vèn mµ NH chÝnh lµ kªnh ph©n phèi vèn lín vµ hiÖu qu¶ nhÊt cho nhiÒu ®èi t­îng kh¸ch hµng. Mét khi ®· ®Çu t­ th× hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng, nguyªn liÖu, thÞ tr­êng... ®Òu ph¸t triÓn, ®Õn l­ît nã l¹i t¸c ®éng trë l¹i lµm cho c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn, c¸c lµng nghÒ cµng ph¸t triÓn bao nhiªu th× nhu cÇu vay vèn ®Ó ®Çu t­ míi, ®Ó më réng... cµng lín bÊy nhiªu. Thªm vµo ®ã, mçi ®Þa ph­¬ng cã c¸c ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn øng dông kh¸c nhau nªn c¸c NH cßn ph¶i c¨n cø vµo ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng m×nh ®Ó cã biÖn ph¸p thÝch nghi phï hîp... Ngoµi viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô cÇn cã biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ hµng l­u niÖm, coi träng ph¸t triÓn lµng nghÒ lµ c¬ së ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n”. Ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p më réng tÝn dông lµng nghÒ ph¶i n»m trong quü ®¹o ph¸t triÓn chung mµ c¸c chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ ®Þa ph­¬ng ®· v¹ch ra. M«i tr­êng ph¸p lý còng lµ mét nh©n tè quan träng, viÖc lµng nghÒ ®­îc thõa nhËn ®Þa vÞ ph¸p lý vµ t¹o khung ph¸p lý râ rµng vµ thuËn lîi cho c¸c s¶n phÈm cña lµng nghÒ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ng­êi cã vèn yªn t©m vµ m¹nh d¹n ®Çu t­, b¶n th©n NH còng cã nhiÒu niÒm tin vµ c¨n cø h¬n ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay. - Nh©n tè m«i tr­êng tù nhiªn: §©y lµ nh©n tè gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng ®Õn më réng ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. ViÖt Nam lµ ®Êt n­íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, thiªn tai ho¶ ho¹n bÖnh dÞch th­êng xuyªn x¶y ra. §iÒu kiÖn khÝ hËu cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn mét sè ngµnh, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh cã liªn quan ®Õn n«ng nghiÖp, thuû s¶n, hµng h¶i.. V× thÕ, viÖc ®Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh nµy cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng rñi ro do m«i tr­êng tù nhiªn g©y ra, lµm ¶nh h­ëng xÊu ®Õn më réng ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. Thø hai, nhãm nh©n tè tõ phÝa lµng nghÒ. Trªn thùc tÕ, cho vay lµng nghÒ hiÖn nay phô thuéc nhiÒu vµo c¸c nh©n tè tõ phÝa lµng nghÒ. NH sÏ muèn më réng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ nÕu xÐt thÊy lµng nghÒ cã nhu cÇu. Tuy nhiªn, cho dï c¸c lµng nghÒ cã nhu cÇu vµ b¶n th©n NH rÊt muèn më réng tÝn dông ®èi víi khu vùc nµy th× mét vÊn ®Ò cßn quan träng h¬n lµ liÖu c¸c kh¸ch hµng ë lµng nghÒ cã ®¸p øng ®ñ tiªu chuÈn ®Ó NH cho vay hay ch­a. Khi quyÕt ®Þnh cho vay ®èi víi lµng nghÒ, NH th­êng xem xÐt c¸c vÊn ®Ò sau: Nhu cÇu vay vèn: Th«ng th­êng, NH chØ cho vay khi xÐt thÊy nhu cÇu tÝn dông cña kh¸ch hµng lµ thiÕt yÕu. Nhu cÇu tÝn dông thiÕt yÕu lµ nhu cÇu vay vèn ®Ó sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng, nh»m duy tr× vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Nhu cÇu nµy cã quy m« tuú thuéc vµ ngµnh nghÒ ho¹t ®éng, muèn vèn tù cã vµ quy m« më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng ë lµng nghÒ trong tõng giai ®o¹n cô thÓ, bao gåm: - Nhu cÇu tÝn dông ng¾n h¹n: Chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña lµng nghÒ th­êng kh«ng dµi nh­ c¸c ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n. Th«ng th­êng chØ trong mét vµi ngµy hoÆc vµi th¸ng lµ ®· cho ra ®êi ®­îc c¸c s¶n phÈm lµng nghÒ do vËy, chØ trong mét vµi th¸ng lµ ®· hoµn thµnh mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, thu håi ®ñ vèn vµ cã l·i. Do vËy, c¸c hé vµ c¬ së th­êng vay ng¾n h¹n trong vµi th¸ng (th­êng lµ 3 th¸ng, 6 th¸ng, 12 th¸ng) ®Ó tµi trî cho nhu cÇu vÒ nguyªn liÖu: chi phÝ ho¹t ®éng nh­ ®iÖn, n­íc, nhiªn liÖu, hµng dù tr÷ cho mïa s¶n xuÊt sau: söa ch÷a m¸y mãc, c¸c m¸y mãc ®¬n gi¶n, chi phÝ thÊp hay ®«i khi lµ thuÕ. - Nhu cÇu tÝn dông trung vµ dµi h¹n: vay ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh nh­ m¸y mãc, trang thiÕt bÞ, vµ bÊt ®éng s¶n... th­êng cã quy m« lín so víi nguån vèn tù cã cña kh¸ch hµng. C¸c nguån thu trong mét hay vµi chu kú ch­a ®ñ ®Ó tr¶ hÕt nî gèc vµ l·i vay NH trong mét vµi th¸ng hay n¨m ®­îc. Tõ ®ã xuÊt hiÖn nhu cÇu tÝn dông trung h¹n (tõ 3 ®Õn 5 n¨m) vµ dµi h¹n (trªn 5 n¨m). Nhu cÇu tÝn dông cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh th­êng lín h¬n cña hé vµ tû lÖ vay còng cao h¬n so víi hé. §iÒu nµy lµ do c¸c c¬ së cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, vèn lín h¬n nªn dÔ ký kÕt c¸c hîp ®ång vÒ nguyªn liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm, dÔ kiÓm so¸t ho¹t ®éng h¬n vµ tr×nh ®é hiÓu biÕt còng cao h¬n. Nhu cÇu vay vèn cña c¸c kh¸ch hµng phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ, ®èi t­îng tµi trî, giai ®o¹n s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®iÒu kiÖn cña ng­êi vay. Do vËy nhu cÇu cña c¸c kh¸ch hµng kh¸c nhau th× kh¸c nhau vÒ quy m«, thêi h¹n vµ ph­¬ng thøc vay. Khi më réng tÝn dông cho c¸c kh¸ch hµng nµy, NH ph¶i xem xÐt kü xem nhu cÇu ®Õn ®©u còng nh­ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu nµy cho kh¸ch hµng lµng nghÒ lµ ®Õn ®©u. YÕu tè con ng­êi: Kinh nghiÖm cña nhiÒu c¸n bé tÝn dông cho thÊy t­ c¸ch ®¹o ®øc, tÝnh c¸ch vµ n¨ng lùc qu¶n lý cña kh¸ch hµng quyÕt ®Þnh rÊt nhiÒu ®Õn nhu cÇu, môc ®Ých vay vèn cña hä còng nh­ møc ®é thµnh c«ng mãn vay. Cho vay kh«ng cã ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n th­êng ®­îc tiÕn hµnh khi NH ®· tin ch¾c vµo t­ c¸ch vµ n¨ng lùc cña kh¸ch hµng. T×nh tr¹ng tµi chÝnh: NH th­êng quyÕt ®Þnh cho vay nh÷ng hé vµ c¬ së chøng minh ®­îc kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh m¹nh vµ ph¸t triÓn. ViÖc t×m hiÓu tµi chÝnh ®­îc thùc hiÖn qua b¶ng tæng kÕt tµi s¶n. Kh¶ n¨ng tr¶ nî, ®­îc thÓ hiÖn: - Hå s¬ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tr­íc ®©y, th«ng th­êng lµ b¸o c¸o thu nhËp hµng n¨m. - Ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh trong t­¬ng lai, dù to¸n c¸c luång tiÒn: ®©y lµ th«ng tin quan träng, liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî, thËm chÝ cßn quan träng h¬n c¶ lîi nhuËn mµ kh¸ch hµng cã thÓ ®¹t ®­îc v× nã x¸c ®Þnh sè tiÒn dïng ®Ó tr¶ nî v× mét kh¸ch hµng cã thÓ cã lîi nhuËn nh­ng vÉn “thiÕu tiÒn” ®Ó tr¶ nî trong t­¬ng lai. C¸c kh¸ch hµng vay vèn lÇn ®Çu ë c¸c lµng nghÒ hoÆc c¸c kh¸ch hµng cã thay ®æi lín nh­ më réng, liªn kÕt kinh doanh... th­êng lµ c¸c c¸n bé tÝn dông Ýt tÝch cùc so sè liÖu vÒ thu nhËp vµ chi phÝ tr­íc ®ã kh«ng cßn tá ra phï hîp víi thùc tÕ. Kh¸ch hµng ph¶i thÓ hiÖn ®­îc kh¶ n¨ng tr¶ nî, theo kÕ ho¹ch tr¶ nî do hai bªn cïng tho¶ thuËn, bao gåm: nguån ®¶m b¶o tr¶ nî, sè l­îng dù tÝnh cña mçi nguån vµ mçi nguån tr¶ cho nî cho kho¶n nî nµo, ngµy dù ®Þnh thanh to¸n cña mçi kho¶n nî. §¶m b¶o tÝn dông: C¸c kh¸ch hµng cã tµi s¶n ®¶m b¶o bao giê còng t¹o ra Ên t­îng an toµn h¬n cho c¸c NH, nã lµm gi¶m thiÓu rñi ro tÝn dông. Th«ng th­êng cho vay lµng nghÒ ®ßi hái tµi s¶n ®¶m b¶o do nh÷ng biÕn ®éng vÒ thÞ tr­êng tiªu thô vµ nguyªn liÖu. Tµi s¶n ®¶m b¶o cña c¸c hé vµ c¬ së ph¶i dÔ x¸c ®Þnh, cã gi¸ trÞ vµ tuæi thä t­¬ng ®èi dµi, dÔ b¸n, cã thÞ tr­êng hiÖn t¹i cña nã vµ NH cã kh¶ n¨ng b×nh gi¸ phï hîp gi¸ trÞ tµi s¶n. C¸c tµi s¶n ®¶m b¶o víi hé th­êng lµ nhµ ®Êt, m¸y mãc thiÕt bÞ, v× c¸c lo¹i ®éng s¶n vµ c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c ë c¸c hé khã kiÓm so¸t. Víi doanh nghiÖp tµi s¶n ®¶m b¶o th­êng lµ hµng tån kho, c¸c kho¶n ph¶i thu, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®éng s¶n kh¸c, v× NH cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t ®­îc chÆt chÏ vµ kh«ng ®Ó c¸c chñ nî kh¸c dµnh quyÒn ®¶m b¶o tõ c¸c tµi s¶n ®ã. ThÕ chÊp b»ng bÊt ®éng s¶n vµ quyÒn së h÷u cña c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña doanh nghiÖp cã thÓ g©y nhiÒu rñi ro khi tranh chÊp. ChÝnh v× vËy, NH lu«n tõ chèi tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ. §Ó vay kh«ng cã ®¶m b¶o tµi s¶n kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu sau: t­ c¸ch vµ n¨ng lùc ®­îc NH tin t­ëng mét c¸ch ch¾c ch¾n, b¶ng tæng kÕt tµi s¶n chØ râ kh¶ n¨ng tµi chÝnh råi rµo, cã kh¶ n¨ng tr¶ nî h¬n møc b×nh th­êng ®ñ ®Ó tr¶ nî trong nh÷ng t×nh huèng bÊt lîi nhÊt...[17] VÒ lý thuyÕt th× tµi s¶n ®¶m b¶o ®Çy ®ñ lµ tµi s¶n trong ®iÒu kiÖn xÊu nhÊt nÕu b¸n sè l­îng tµi s¶n ®ã ®i th× vÉn ®ñ tiÒn ®Ó tr¶ nî NH. Tµi s¶n ®¶m b¶o lu«n ®­îc coi lµ mét c«ng cô ®Ó h¹n chÕ rñi ro khi më réng tÝn dông. Thø ba, nhãm nh©n tè thuéc vÒ ng©n hµng. - Nh©n tè chÝnh s¸ch tÝn dông. ChÝnh s¸ch tÝn dông trong thêi gian qua ®· cã nh÷ng ®æi míi c¬ b¶n theo c¬ chÕ thÞ tr­êng nªn gãp phÇn quan träng trong viÖc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ tÝn dông cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t cã kÕt qu¶. Nã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét ng©n hµng th­¬ng m¹i. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi tõ ho¹t ®éng tÝn dông trªn c¬ së ph©n t¸n rñi ro, tu©n thñ ph¸p luËt, ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông phô thuéc vµo viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i cã ®óng hay kh«ng, bÊt cø ng©n hµng th­¬ng m¹i nµo muèn më réng ho¹t ®éng tÝn dông ®Òu ph¶i cã chÝnh s¸ch tÝn dông râ rµng, thÝch hîp víi ng©n hµng m×nh. - C«ng t¸c tæ chøc cña ng©n hµng. Tæ chøc ng©n hµng ph¶i s¾p xÕp mét c¸ch cã khoa häc, ®¶m b¶o sù phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban trong tõng ng©n hµng, trong toµn bé hÖ thèng ng©n hµng còng nh­ gi÷a ng©n hµng víi c¸c c¬ quan kh¸c nh­ tµi chÝnh, ph¸p lý... sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng, gióp ng©n hµng theo dâi, qu¶n lý s¸t sao c¸c kho¶n cho vay, c¸c kho¶n huy ®éng vèn. §©y lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô tÝn dông lµnh m¹nh vµ qu¶n lý cã hiÖu qu¶ c¸c kho¶n vèn tÝn dông. - Tr×nh ®é nghiÖp vô cña nh©n viªn ng©n hµng. §©y lµ mét nh©n tè quan träng. Sù thµnh c«ng trong ho¹t ®éng tÝn dông phô thuéc vµo n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tÝn dông, hä lµ ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý toµn bé sè vèn tõ khi ®Çu t­ cho ®Õn khi kÕt thóc Hîp ®ång tÝn dông. Hä cÇn ph¶i ph©n tÝch kü t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp, ph©n tÝch dù ¸n cña kh¸ch hµng vay vèn, qu¶n lý vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh sö dông vèn vay. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn ®ßi hái chÊt l­îng nh©n sù ngµy cµng cao ®Ó cã thÓ ®¸p øng kÞp thêi, cã hiÖu qu¶ víi c¸c t×nh huèng kh¸c nhau cña ho¹t ®éng tÝn dông. ViÖc tuyÓn chän nh©n sù cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp tèt vµ giái vÒ chuyªn m«n sÏ gióp cho ng©n hµng cã thÓ ng¨n ngõa ®­îc nh÷ng sai ph¹m cã thÓ x¶y ra khi thùc hiÖn chu kú khÐp kÝn cña mét kho¶n tÝn dông. - Qui tr×nh tÝn dông. Qui tr×nh tÝn dông bao gåm nh÷ng qui ®Þnh ph¶i thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî nh»m ®¶m b¶o an toµn vèn tÝn dông. Nã ®­îc b¾t ®Çu tõ khi chuÈn bÞ cho vay, ph¸t tiÒn vay, kiÓm tra qu¸ tr×nh cho vay cho ®Õn khi thu håi nî. Ho¹t ®éng tÝn dông cã ®¶m b¶o hay kh«ng tuú thuéc vµo viÖc thùc hiÖn tèt c¸c qui ®Þnh ë tõng bøíc vµ sù phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c b­íc trong qui tr×nh tÝn dông. Sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c b­íc trong qui tr×nh tÝn dông sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho vèn tÝn dông ®­îc lu©n chuyÓn b×nh th­êng, theo ®óng kÕ ho¹ch ®· ®Þnh, nhê cã ®¶m b¶o chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông. - Th«ng tin tÝn dông. Th«ng tin tÝn dông cã vai trß quan träng trong qu¶n lý chÊt l­îng tÝn dông. Nhê cã th«ng tin tÝn dông, ng­êi qu¶n lý cã thÓ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cÇn thiÕt cã liªn quan ®Õn cho vay, theo dâi vµ qu¶n lý tµi kho¶n cho vay. Th«ng tÝn tÝn dông cã thÓ thu ®­îc tõ nh÷ng nguån s½n cã ë ng©n hµng tõ kh¸ch hµng, tõ c¸c c¬ quan chuyªn vÒ th«ng tin tÝn dông ë trong vµ ngoµi n­íc, tõ c¸c nguån th«ng tin kh¸c. Sè l­îng, chÊt l­îng cña th«ng tin thu nhËn ®­îc cã liªn quan ®Õn møc ®é chÝnh x¸c trong viÖc ph©n tÝch, nhËn ®Þnh t×nh h×nh thÞ tr­êng, kh¸ch hµng... ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp. V× vËy, th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, nhanh nhËy, chÝnh x¸c vµ toµn diÖn th× kh¶ n¨ng phßng ngõa rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cµng lín, kh¶ n¨ng më réng ®­îc ho¹t ®éng tÝn dông cµng cao. - KiÓm so¸t néi bé. §©y lµ biÖn ph¸p gióp cho Ban l·nh ®¹o ng©n hµng cã ®­îc c¸c th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng kinh doanh nh»m duy tr× cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®ang ®­îc xóc tiÕn, phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch, ®¸p øng ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh. ChÊt l­îng tÝn dông tuú thuéc vµo møc ®é ph¸t hiÖn kÞp thêi nguyªn nh©n c¸c sai sãt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông cña c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi. §Ó kiÓm so¸t néi bé cã hiÖu qu¶, ng©n hµng cÇn cã c¬ cÊu tæ chøc hîp lý, c¸n bé kiÓm tra ph¶i giái nghiÖp vô, trung thùc vµ cã chÝnh s¸ch th­ëng ph¹t vËt chÊt nghiªm minh. - Trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng tÝn dông. Ngoµi c¸c nh©n tè nªu trªn, ng©n hµng trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ tiªn tiÕn, phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ph¹m vi, qui m« ho¹t ®éng sÏ gióp cho ng©n hµng. Qua nh÷ng néi dung nh©n tè ¶nh h­ëng tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ, cho thÊy: Tuú theo sù ph¸t triÓn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi vµ sù hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cña tõng n­íc còng nh­ kh¶ n¨ng qu¶n lý, c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ tr×nh ®é c¸n bé cña tõng ng©n hµng mµ c¸c nh©n tè nµy cã ¶nh h­ëng kh¸c nhau tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ. VÊn ®Ò c¬ b¶n ®Æt ra lµ chóng ta ph¶i n¾m ch¾c c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi më réng ho¹t ®éng tÝn dông vµ biÕt vËn dông s¸ng t¹o sù ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè nµy trong hoµn c¶nh thùc tÕ ®èi víi ®Çu t­ tÝn dông ng©n hµng cho lµng nghÒ. 3. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi ph¸t triÓn lµng nghÒ. Ngµy nay, tÝn dông NH hµng ngµy cµng cã vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua mét sè vai trß chñ yÕu sau: Mét lµ, tÝn dông NH tµi trî cho sù thiÕu hôt vèn t¹m thêi cña lµng nghÒ: Trªn thùc tÕ, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ë lµng nghÒ tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n kh¸c nhau, phô thuéc nhiÒu vµo tÝnh thÊt th­êng cña nguån nguyªn liÖu vµ thÞ tr­êng tiªu thô. V× vËy c¸c c¬ së s¶n xuÊt ë lµng nghÒ cã lóc cã vèn nhµn rçi, cã lóc l¹i thiÕu vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc biÖt lµ khi nhËn ®­îc thªm ®¬n ®Æt hµng hoÆc cã nguån nguyªn liÖu míi. ViÖc cho vay, bæ xung vèn l­u ®éng sÏ bï ®¾p sù thiÕu hôt t¹m thêi vÒ vèn nµy vµ gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc Hai lµ, tÝn dông NH gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña lµng nghÒ: C¸c hé vµ c¬ së khi vay vèn cña NH ®Òu ph¶i tr¶ l·i, hä bÞ thóc Ðp vÒ nghÜa vô tµi chÝnh ®èi nªn ph¶i lµm ¨n hiÖu qu¶ vµ tÝnh to¸n cÈn thËn. Mçi ®ång vèn vay cña NH ph¶i ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cao v× hä ph¶i tr¶ chi phÝ cho nh÷ng ®ång vèn vay nµy. Doanh thu thu ®­îc ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, l·i NH, thuÕ mµ vÉn cã l·i (l·i dßng). Do vËy, th«ng qua ho¹t ®éng cho vay, NH buéc khu vùc nµy ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua hiÖu qu¶ kinh doanh nh­: N©ng cao chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý doanh nghiÖp... Ba lµ, tÝn dông NH tham gia vµo qu¸ tr×nh h×nh thµnh mét sè lµng nghÒ míi vµ thóc ®Èy c¸c lµng nghÒ hiÖn t¹i ph¸t triÓn: HiÖn nay, c¸c lµng lµm nghÒ phôc vô cho c¸c nhu cÇu trong n­íc xuÊt hiÖn ngµy mét nhiÒu. Tuy nhiªn, míi ë giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, ®Ó cã thÓ trë thµnh lµng nghÒ cÇn cã sù m¹nh d¹n ®Çu t­ vÒ vèn, trang ._.thiÕt bÞ c«ng nghÖ còng nh­ cã sù hç trî cña ChÝnh phñ. TÝn dông NH t¸c ®éng vµo nhu cÇu vÒ vèn sÏ gióp cho c¸c lµng nµy cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thµnh c¸c lµng nghÒ míi. Víi c¸c lµng nghÒ ®ang tån t¹i th× tÝn dông NH cung øng vèn ®Ó duy tr× vµ më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qua ®ã gióp c¸c lµng nghÒ nµy ngµy mét ph¸t triÓn. Bèn lµ, tÝn dông NH gãp phÇn thay ®èi bé mÆt lµng nghÒ theo h­íng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: Ngay tõ khi míi b¾t ®Çu vµo s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c hé vµ c¬ së lµng nghÒ ®· cÇn nhµ x­ëng, ®Êt ®ai ®Ó ng­êi lao ®éng cã n¬i s¶n xuÊt. Nguån vèn tù cã kh«ng ®ñ hä ph¶i vay NH. Mét khi ho¹t ®éng ph¸t triÓn, hÖ thèng c¸c c¬ së s¶n xuÊt, khu nhµ x­ëng... sÏ më réng thªm, møc ®é tËp trung ho¸ lao ®éng ®­îc t¨ng c­êng. Th«ng qua viÖc gi¸n tiÕp thóc ®Èy tËp trung ho¸ lao ®éng n«ng th«n, tÝn dông NH ®· gãp phÇn thay ®æi theo ph¸t triÓn kinh tÕ lµng nghÒ theo c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ë c¸c lµng nghÒ. §ång thêi viÖc gióp lµng nghÒ ph¸t triÓn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp mµ lµng nghÒ lµm vÖ tinh. N¨m lµ, tÝn dông NH kh«ng nh÷ng mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cao mµ cßn mang l¹i lîi Ých chÝnh trÞ, x· héi cho lµng nghÒ: TÝn dông NH kh«ng nh÷ng ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ trùc tiÕp cã thÓ thÊy ®­îc qua thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c con sè mµ nã gi¸n tiÕp mang l¹i c¸c lîi Ých chÝnh trÞ vµ x· héi kh¸c nh­ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, kh¾c phôc thêi gian n«ng nhµn, h¹n chÕ c¸c tÖ n¹n x· héi... qua ®ã cã c¬ së cñng cè tiÒm lùc kinh tÕ - quèc phßng t¹i ®Þa ph­¬ng. Nhê sù trî gióp vÒ vèn cña NH mµ nh÷ng hé biÕt lµm ¨n m¹nh d¹n ®Çu t­ vèn më réng quy m«, c¶i tiÕn kü thuËt... khiÕn cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ ®êi sèng ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao. §èi víi c¸c hé nghÌo, th«ng qua viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c hé c¬ së kh¸c mµ cã c«ng ¨n viÖc lµm trong thêi gian n«ng nhµn, cã thªm thu nhËp. TÝn dông NH kh«ng chØ ®Çu t­ vµo c¸c hé, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ë lµng nghÒ mµ cßn ®Çu t­ vµo c¬ së h¹ tÇng, x©y dùng l­íi ®iÖn, ®­êng x¸, cÇu cèng... lµm thay ®æi bé mÆt n«ng th«n, c¶i thiÖn ®êi sèng kinh tÕ, v¨n ho¸, tinh thÇn cña ng­êi d©n lµng nghÒ, qua ®ã rót ng¾n kho¶ng c¸ch vÒ giµu nghÌo, vÒ møc sèng gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y I. Tæng quan vÒ chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam ®­îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh sè 402/CT ngµy 14/11/1990 cña Chñ tÞch Héi ®ång bé tr­ëng (nay lµ Thñ t­íng ChÝnh phñ) vµ ®­îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ký QuyÕt ®Þnh sè 285/Q§-NH5 ngµy 21/9/1996 thµnh lËp l¹i theo m« h×nh Tæng c«ng ty Nhµ n­íc quy ®Þnh t¹i QuyÕt ®Þnh sè 90/TTg ngµy 07/3/1994 theo uû quyÒn cña Thñ t­íng ChÝnh phñ nh»m t¨ng c­êng tÝch tô, tËp trung, ph©n c«ng, chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c kinh doanh ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô Nhµ n­íc giao; n©ng cao kh¶ n¨ng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ toµn Ng©n hµng C«ng th­¬ng; ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ. Chi nhánh Ng©n hµng c«ng th­¬ng tØnh Hµ T©y lµ mét trong c¸c chi nh¸nh cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam, cã trô së t¹i thÞ x· Hµ §«ng - tØnh Hµ T©y. Chi nhánh NHCT Hµ T©y lµ mét trong bèn chi nh¸nh NHTM quèc doanh lín nhÊt ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ, tÝn dông trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y. Trong n¨m 2006, chi nhánh NHCT Hµ T©y tiÕp tôc më réng vµ hoµn thiÖn m¹ng l­íi ho¹t ®éng nh»m n©ng cao vÞ thÕ, ®¸p øng tèt c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng cho c¸c b¹n hµng. Tõ th¸ng 7/2006 thùc hiÖn quyÕt ®Þnh sè 888/2005/Q§-NHCT ngµy 16/6/2005 cña Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt nam. Hay ®ång qu¶n trÞ NHCT ViÖt nam ®· n©ng cÊp 3 chi nh¸nh cÊp II lªn chi nh¸nh cÊp I phô thuéc NHCT ViÖt nam . Do ph¶i bµn giao sè liÖu tr¶ vÒ c¸c chi nh¸nh míi t¸ch do ®ã ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2006 nguån vèn huy ®éng vµ c¸c kho¶n ®Çu t­ vµ cho vay gi¶m. Tæ chøc bé m¸y cña chi nhánh NHCT Hµ T©y sau khi t¸ch c¸c chi nh¸nh cÊp II gåm 8 phßng chøc n¨ng ®Æt t¹i trô së chÝnh vµ mét phßng giao dÞch.Chi nhánh NHCT Hµ T©y ¸p dông theo ph­¬ng thøc qu¶n lý trùc tuyÕn. Ban gi¸m ®èc qu¶n lý tÊt c¶ c¸c phßng ban t¹i trô së Chi nh¸nh, vµ phßng giao dÞch. C¸c phßng nghiÖp vô t¹i trô së Chi nh¸nh qu¶n lý vÒ mÆt nghiÖp vô ®èi víi bé phËn ,phßng giao dÞch vµ quü tiÕt kiÖm. Nhê c¸ch qu¶n lý nµy mµ ng©n hµng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, Ýt gÆp rñi ro, b¸m s¸t ®­îc t×nh h×nh thùc tÕ thÞ tr­êng vµ gÇn gòi ®­îc víi kh¸ch hµng. Trong thêi kú ®Çu ho¹t ®éng, chi nhánh NHCT Hµ T©y kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bì ngì trong viÖc t×m gi¶i ph¸p kinh doanh cã hiÖu qu¶, kh¸ch hµng ch­a thùc sù tin t­ëng vµo ng©n hµng, sè l­îng kh¸ch hµng më tµi kho¶n vµ ®Æt quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng ch­a nhiÒu, kh¶ n¨ng thu hót vèn nhµn rçi trong d©n c­ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ch­a cao, chÊt l­îng tÝn dông vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cßn thÊp. C¬ chÕ thÞ tr­êng tõng ngµy tõng giê ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i tù thÝch nghi, t¹o cho m×nh mét chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng. NhËn thøc râ ®iÒu ®ã, Ban gi¸m ®èc vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn Chi nh¸nh ®· kh«ng ngõng t×m tßi, häc hái, kh¾c phôc mäi khã kh¨n, thö th¸ch, khai th¸c c¸c lîi thÕ vÒ vèn, khoa häc kü thuËt....cña toµn hÖ thèng ®Ó æn ®Þnh ho¹t ®éng kinh doanh vµ b­íc ®i ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. 2. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nhánh NHCT Hµ T©y Qu¸ tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn cña chi nhánh NHCT Hµ T©y g¾n liÒn víi sù ®æi míi cña hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt nam, lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ do §¶ng vµ Nhµ n­íc ta khëi x­íng, chØ ®¹o thùc hiÖn. ChuyÓn tõ mét chi nh¸nh ng©n hµng nhµ n­íc thµnh mét chi nh¸nh NHTM, chi nhánh NHCT Hµ T©y ®· hoµ nhÞp kÞp thêi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Víi môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, Chi nh¸nh ®· chó träng ®æi míi trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng nh»m ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña x· héi. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh ®¹t ®­îc trong mét sè n¨m gÇn ®©y nh­ sau: 2.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Ng©n hµng th­¬ng m¹i chØ cã thÓ ®¹t kÕt qu¶ kinh doanh cao khi tæ chøc tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn. Trong nh÷ng n¨m qua chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y ®· nç lùc trong c«ng t¸c huy ®éng vèn b»ng viÖc më thªm c¸c phßng giao dÞch, më réng mµng l­íi c¸c quü tiÕt kiÖm cho phï hîp víi ®Þa bµn d©n c­ thÞ x· Hµ §«ng vµ c¸c khu vùc gi¸p ranh víi Hµ néi, tuyªn truyÒn më tµi kho¶n c¸ nh©n, ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p göi tiÒn võa linh ho¹t võa hiÖu qu¶, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc göi tiÒn... Nguån vèn ngµy cµng t¨ng tr­ëng m¹nh, trong ®ã sè d­ tiÒn göi kh«ng kú h¹n cña tæ chøc kinh tÕ chiÕm tû lÖ t­¬ng ®èi lín lµm thay ®æi ®¸ng kÓ l·i suÊt b×nh qu©n huy ®éng vèn, gãp phÇn t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn chi nh¸nh, kÕt qu¶ huy ®éng vèn ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng sau: B¶ng I: T×nh h×nh huy ®éng vèn 2005 - 2007 cña chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y. Thêi ®iÓm Kho¶n môc 31/12/2005 31/12/2006 31/12/2007 So s¸nh 2006/2005 Sos¸nh 2007/2006 +/- % +/- % Tæng 837.563 885.931 942.903 48.368 105,77% 56.972 106,43% 1.TiÒn göi c¸c TCKT 225.468 299.315 296.928 73.847 132,75% -2.387 99,20% + ViÖt Nam ®ång 169.064 246.358 234.477 77.294 145,72% -11.881 95,18% + Ngo¹i tÖ quy USD 56.404 52.957 62.451 -3.447 93,89% 9.494 117,93% 2.TiÒn göi tiÕt kÖm 453.643 562.581 610.085 108.938 124,01% 47.504 108,44% + ViÖt Nam ®ång 207.619 350.975 353.231 143.356 169,05% 2.256 100,64% + Ngo¹i tÖ quy USD 246.024 211.606 256.854 -34.418 86,01% 45.248 121,38% 3.Kú phiÕu, tr¸i phiÕu 112.653 24.035 35.890 -88.618 21,34% 11.855 149,32% + ViÖt Nam ®ång 112.653 24.035 35.890 -88.618 21,34% 11.855 149,32% + Ngo¹i tÖ quy USD 0 0 0 0 0 4.Nguån huy ®éng kh¸c 45.799 0 0 -45.799 0 + VND 29.214 -29.214 0 + USD 16.585 -16.585 0 Tõ b¶ng trªn ta thÊy møc ®é t¨ng tr­ëng cña nguån vèn cña Chi nh¸nh n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, cô thÓ lµ n¨m 2007 t¨ng 56.972 triÖu ®ång so víi n¨m 2005, tû lÖ t¨ng 6,43% ; n¨m 2006 t¨ng 48.368 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 5,77% so víi n¨m 2005 . §¹t ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ mét sù cè g¾ng lín cña chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y bëi trªn ®Þa bµn thÞ x· Hµ §«ng cã nhiÒu chi nh¸nh thuéc c¸c Ng©n hµng kh¸c nhau c¹nh tranh gay g¾t trong c«ng t¸c huy ®éng vèn B¶ng 1 cßn cho thÊy c¬ cÊu nguån vèn còng cã sù thay ®æi, nguån vèn huy ®éng tõ tiÒn göi d©n c­ t¨ng tr­ëng kh¸ ®Òu. N¨m 2006 ®¹t 562.581 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 24,01% so víi n¨m 2005, møc t¨ng tuyÖt ®èi lµ 109.938 triÖu ®ång; ®Õn n¨m 2007 møc t¨ng lµ 8,44% so víi 2006 sè tuyÖt ®èi lµ 47.504 triÖu ®ång. Tû träng nguån vèn tõ tiÒn göi d©n c­ chiÕm tû lÖ cao trong tæng nguån vèn huy ®éng, n¨m 2005 lµ 51,9 %/ tæng nguån vèn huy ®éng; n¨m 2006 lµ 63,5%/Tæng nguån vèn huy ®éng vµ n¨m 2007 lµ 64,8%. Nh­ vËy nguån vèn huy ®éng tõ tiÒn göi d©n c­ cã l·i suÊt cao t¨ng lªn vÒ sè tuyÖt ®èi nh­ng tû träng trong tæng nguån vèn gi¶m xuèng. §iÒu ®ã chøng tá chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y ®· cã ®­îc mét kªnh huy ®éng vèn kh¸ hiÖu qu¶ vµ an toµn æn ®Þnh . Nguån tiÒn göi tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ trong 2 n¨m gÇn ®©y t¨ng tr­ëng kh¸ cao vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. N¨m 2006 t¨ng 32,7 % so víi n¨m 2005 vµ n¨m 2007 t¨ng 31,7% so víi n¨m 2005. Tû träng tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ trong tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng lªn theo h­íng tÝch cùc cã lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng. N¨m 2006, tû träng tiÒn göi TCKT lµ 33,7%/ Tæng nguån vèn; n¨m 2007 tû träng nµy lµ 31,5%. §¹t ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y ®· t¨ng c­êng trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, thùc hiÖn viÖc ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc göi tiÒn, hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n theo h­íng an toµn, hiÖu qu¶ t¹o niÒm tin cho c¸c tæ chøc kinh tÕ göi tiÒn. Riªng kú phiÕu, tr¸i phiÕu vµ nguån huy ®éng kh¸c lµ h×nh thøc huy ®éng vèn cña Ng©n hµng khi cã nhu cÇu ®ét xuÊt vÒ vèn, chØ mang tÝnh thêi ®iÓm nªn møc t¨ng gi¶m kh«ng æn ®Þnh lµ ®iÒu tÊt nhiªn. Tãm l¹i: Ho¹t ®éng huy ®éng vèn cña Chi nh¸nh cã nhiÒu b­íc chuyÓn biÕn tÝch cùc, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh. Tæng nguån vèn huy ®éng t¨ng tr­ëng nhanh vÒ c¶ sè tuyÖt ®èi vµ sè t­¬ng ®èi; c¬ cÊu nguån vèn thay ®æi cã lîi cho ho¹t ®éng ng©n hµng. 2.2. Ho¹t ®éng sö dông vèn. CÊp tÝn dông lµ ho¹t ®éng chÝnh cña Ng©n hµng, nã ®em l¹i thu nhËp lín nhÊt cho Ng©n hµng nh­ng ®i kÌm víi nã lµ rñi ro cao do m«i tr­êng ph¸p lý ch­a æn ®Þnh, tÝnh chÊt kh¸ch hµng phøc t¹p, m«i tr­êng kinh tÕ nhiÒu biÕn ®éng. Víi lîi thÕ vÒ vÞ trÝ, chi nh¸nh thu hót ®­îc kh¸ nhiÒu kh¸ch hµng ë ®Þa bµn trong vµ ngoµi tØnh, trong ®ã cã nhiÒu kh¸ch hµng thuéc c¸c Tæng c«ng ty 90, 91 nh­ Tæng c«ng ty x©y dùng S«ng §µ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, c¸c ®¬n vÞ Tæng c«ng ty x©y dùng giao th«ng 8, C«ng ty M¸y kÐo vµ m¸y n«ng nghiÖp... Do ®ã, trong thêi gian qua chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y ®· sö dông vèn cã hiÖu qu¶, thÓ hiÖn trong b¶ng sau: B¶ng 2 : T×nh h×nh sö dông vèn t¹i chi nhánh NHCT Hµ T©y qua c¸c n¨m §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång Thêi gian N¨m2005 N¨m2006 N¨m2007 So s¸nh 2008/2006 So s¸nh 2006/2007 Kho¶n môc +/- % +/- % 1. Tæng d­ nî 949.650 1.176.221 1.279.673 226.571 124 103.452 108,80 1.1. D­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ Quèc doanh 771.021 954.920 1.092.403 183.899 123,85 137.483 114,40 Ngoµi quèc doanh 178.629 221.301 187.270 42.672 123,89 -34.031 84,62 1.2. D­ nî ph©n theo thêi gian Ng¾n h¹n 434.151 507.981 646.149 73.830 117,01 138.168 127,20 Trung vµ dµi h¹n 494.775 668.240 633.524 173.465 135,06 -34.716 94,80 2.§Çu t­ kh¸c 2.153 -2.153 3. Nî qu¸ h¹n 2.719 1.385 -1.334 50,94 -1.385 Quèc doanh 2.451 1.342 -1.109 54,75 -1.342 Ngoµi quèc doanh 268 43 -225 16,04 -43 Qua B¶ng 2 chóng ta thÊy t×nh h×nh d­ nî cña Ng©n hµng liªn tôc t¨ng trong nh÷ng n¨m qua víi møc t¨ng cao vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Nhê tÝch cùc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh­ tiÕp thÞ, phôc vô nhanh chãng, uyÓn chuyÓn, th¸i ®é niÒm në,... nªn n¨m 2006 d­ nî cho vay lµ 1.176.221 triÖu ®ång, t¨ng 226.571 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 124% so víi n¨m 2005; sang n¨m 2007 d­ nî tÝn dông lµ 1.279.673 triÖu ®ång t¨ng 108,80% so víi n¨m 2006 vµ lµ n¨m cã tèc ®é t¨ng tr­ëng tÝn dông cao nhÊt tõ tr­íc tíi nay. ChÝnh viÖc t¨ng nhanh tèc ®é d­ nî tÝn dông cña chi nhánh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y ®· gióp cho Ng©n hµng trong n¨m 2006 ®¹t lîi nhuËn lµ 23.573 tû b»ng 213% so víi n¨m 2006, nhê thµnh tÝch nµy mµ n¨m 2007 chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th­¬ng Hµ T©y lµ mét trong nh÷ng chi nh¸nh ®­îc Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam khen th­ëng. Nh÷ng n¨m qua, c¸c ho¹t ®éng tiÓu thñ c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i, s¶n xuÊt n«ng- l©m nghiÖp ë Hµ T©y ph¸t triÓn, hµng ho¸ phong phó ®a d¹ng, mua b¸n thuËn lîi ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho khu vùc ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn. Ng©n hµng còng ®· n©ng dÇn chÊt l­îng phôc vô víi khu vùc nµy nªn d­ nî t¨ng: 31/12/2005 d­ nî lµ 178.629 triÖu ®ång ®Õn 31/12/2006 lµ 211.301 triÖu ®ång, tû lÖ t¨ng 23,89%. D­ nî cho vay trung dµi h¹n cao: T¹i thêi ®iÓm 31/12/2006, d­ nî cho vay trung dµi h¹n lµ 668.240 triÖu ®ång, chiÕm 56,8%/ tæng d­ nî. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c¸c doanh nghiÖp ®­a ra c¸c dù ¸n vay vèn cã tÝnh kh¶ thi, ®¸p øng ®­îc ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông mµ Ng©n hµng ®­a ra. Tû träng nî qu¸ h¹n cña kinh tÕ Quèc doanh trªn tæng sè nî qu¸ h¹n n¨m 2004 lµ 90,1%. Trong khi ®ã nî qu¸ h¹n cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh chØ chiÕm tû träng thÊp, ®Õn n¨m 2007 Chi nh¸nh NHCT Hµ T©y ®· kh«ng ph¸t sinh nî qu¸ h¹n. §iÒu nµy ph¶n ¸nh chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ tÝn dông ®ang ®­îc n©ng cao. §¹t ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do Ng©n hµng tËp trung gi¶i quyÕt thu nî qu¸ h¹n, xö lý nh÷ng tån ®äng nî cò ®ång thêi h¹n chÕ ph¸t sinh nî qu¸ h¹n míi, tuyÖt ®èi kh«ng ®Ó ph¸t sinh nî qu¸ h¹n khã ®ßi. Tãm l¹i: Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ®· cã nhiÒu thµnh tùu nh­: C¬ cÊu vèn ®Çu t­ ®­îc ®iÒu chØnh ®óng ®Þnh h­íng kinh doanh; tËp trung l­îng vèn lín ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh nhµ - ®Æc biÖt lµ c¸c DNNN cña tØnh, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, ®ång thêi thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng míi, trong ®ã cã mét sè ®¬n vÞ thuéc tæng c«ng ty 90,91 vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. §iÒu nµy ph¶n ¸nh sù n¨ng ®éng cña ng©n hµng trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng trong thêi gian qua; chÊt l­îng vèn ®Çu t­ ®­îc gi÷ v÷ng vµ n©ng cao: tû lÖ nî qu¸ h¹n chØ chiÕm 0,29%/ tæng d­ nî, tiÕp tôc gi¶i quyÕt kh¸ hiÖu qña c¸c tån ®äng cò ®ång thêi kh«ng ®Ó ph¸t sinh nî qu¸ h¹n khã ®ßi míi. Trong n¨m tuy ng©n hµng cã quan t©m ®Çu t­ vµo lµng nghÒ nh­ng ch­a thùc sù ®­îc chó träng, më réng nhiÒu. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy, chóng ta sÏ ®i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. 2.3. C¸c ho¹t ®éng kh¸c. - §Çu t­ kh¸c: chñ yÕu lµ ®Çu t­ vµo chøng kho¸n ChÝnh phñ. - Kinh doanh ngo¹i tÖ: Ho¹t ®éng nµy ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kinh doanh ngo¹i tÖ ë héi së. Nh÷ng ho¹t ®éng nhê thu, më L/C xuÊt nhËp, chuyÓn tiÒn, chi tr¶ kiÒu hèi... ®em l¹i nguån thu cho ng©n hµng th«ng qua nh÷ng kho¶n chi phÝ. Mua b¸n ngo¹i tÖ ®em l¹i cho ng©n hµng nh÷ng kho¶n tiÒn th«ng qua sù chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i. Ngµy nay, cïng víi sù më réng c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ ngµy cµng trë nªn s«i ®éng vµ ®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ trong tæng doanh thu cña ng©n hµng. - Cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng nh­: Thanh to¸n gi÷a c¸c kh¸ch hµng, t­ vÊn vÒ kinh doanh tiÒn tÖ, b¶o qu¶n giÊy tê cã gi¸,... II.Thùc tr¹ng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. 1. Vµi nÐt vÒ c¸c lµng nghÒ cã quan hÖ tÝn dông víi chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. Víi môc tiªu lµ kinh doanh nh»m thu ®­îc lîi nhuËn hîp lý vµ qua ho¹t ®éng cña m×nh gãp phÇn æn ®Þnh- ph¸t triÓn kinh tÕ tØnh Hµ T©y, kh¸ch hµng mµ chi nh¸nh NHCT Hµ T©y phôc vô rÊt ®a d¹ng, kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, ngµnh nghÒ, lÜnh vùc ho¹t ®éng. BÊt kú kh¸ch hµng nµo cã nhu cÇu vÒ c¸c dÞch vô ng©n hµng, nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn sÏ trë thµnh kh¸ch hµng cña chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. VÒ quan hÖ tÝn dông: HiÖn nay, nhãm kh¸ch hµng mang tÝnh truyÒn thèng cña chi nh¸nh NHCT Hµ T©y lµ khu vùc kinh tÕ quèc doanh bao gåm: C¸c tæng c«ng ty 90-91; c¸c DNNN do Bé, tØnh, thµnh phè qu¶n lý; c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp cã sù tham gia cña Nhµ n­íc vµ mét sè doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kh¸c cã nhu cÇu vay t­¬ng ®èi lín, ho¹t ®éng hiÖu qu¶. VÝ dô: Tæng c«ng ty x©y dùng S«ng §µ vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, c¸c ®¬n vÞ thuéc tæng c«ng ty x©y dùng giao th«ng sè 8, c«ng ty m¸y kÐo n«ng nghiÖp, c«ng ty d­îc phÈm Hµ T©y,... Trong thêi gian qua, ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng tËp trung chñ yÕu vµo khu vùc kinh tÕ quèc doanh. D­ nî cho vay ®èi t­îng nµy chiÕm tõ 69,8%- 81,2% tæng d­ nî tÝn dông cña ng©n hµng. Cã thÓ nãi, ®iÒu nµy ®· lµm cho ng©n hµng cã sù phô thuéc kh¸ lín vµo ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp quèc doanh. ChÝnh v× vËy, ®Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro tÝn dông cã thÓ x¶y ra, ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ kh¸ch hµng cho vay. Mét nhãm kh¸ch hµng hiÖn nay ®ang ®­îc ng©n hµng quan t©m, ®ã lµ nhãm kh¸ch hµng ë c¸c lµng nghÒ. Më réng ®­îc quan hÖ tÝn dông ®èi víi nhãm kh¸ch hµng nµy sÏ gióp ng©n hµng h¹n chÕ ®­îc viÖc qóa lÖ thuéc vµo mét ®èi t­îng kh¸ch hµng nhÊt ®Þnh, ®ång thêi ®em l¹i cho ng©n hµng nh÷ng kho¶n thu míi, gióp ng©n hµng thùc hiÖn chiÕn l­îc: Ph¸t triÓn- An toµn- HiÖu qu¶. VËy ®Ó më réng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ th× cÇn hiÓu râ h¬n n÷a vÒ c¸c lµng nghÒ cña tØnh. Do ®ã, viÖc t×m hiÓu râ xu h­íng ph¸t triÓn, vèn s¶n xuÊt kinh doanh, c¬ së h¹ tÇng,... cña lµng nghÒ ë tØnh Hµ T©y lµ ®iÒu cÇn thiÕt. * §Æc ®iÓm cña lµng nghÒ Hµ T©y. Tõ xa x­a, Hµ T©y ®· ®­îc coi lµ" m¶nh ®Êt tr¨m nghÒ" víi bµi ca c©u h¸t tr¨m nghÒ. Sù ph¸t sinh, ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ Hµ T©y rÊt phong phó ®a d¹ng, cã lµng chØ chuyªn vÒ mét nghÒ nh­ lµng La C¶ (chuyªn dÖt the), Lôa ë V¹n Phóc, §a Sü (chuyªn lµm rÌn), lµng Phó Vinh (chuyªn ®an l¸t),... còng cã nh÷ng lµng cã nhiÒu nghÒ nh­ H÷u B»ng (nghÒ méc vµ may), La Phï (dÖt len, chÕ biÕn n«ng s¶n),... Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh CN- TTCN diÔn ra s«i ®éng, nhén nhÞp ë kh¾p c¸c lµng, x· trong tØnh. Qua nghiªn cøu c¸c tµi liÖu vµ ®i thùc tÕ ®Õn mét sè lµng nghÒ tiªu biÓu t«i thÊy, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ ë Hµ T©y cã mét sè ®Æc ®iÓm næi bËt sau: * Sè l­îng, ph©n lo¹i lµng nghÒ vµ xu h­íng ph¸t triÓn VÒ sè l­îng: Theo tµi liÖu cña Së C«ng nghiÖp Hµ T©y th× toµn tØnh Hµ T©y hiÖn cã 1680 lµng, trong ®ã cã 1247 lµng cã nghÒ s¶n xuÊt CN- TTCN, chiÕm 74,2% tæng sè lµng trong tØnh. Sè lµng nghÒ ®¹t tiªu chÝ lµng nghÒ lµ 325 lµng, cã 274 lµng ®· ®­îc c«ng nhËn danh hiÖu "Lµng nghÒ s¶n xuÊt CN- TTCN". C¸c lµng nghÒ ph©n bè ë tÊt c¶ c¸c huyÖn vµ thÞ x·, trong ®ã ë huyÖn Th­êng TÝn tËp trung ®«ng nhÊt (36 lµng nghÒ). N¨m 2007 gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña 120 lµng nghÒ ®· ®¹t tíi gÇn 350 tû ®ång, trong ®ã s¶n xuÊt CN- TTCN chiÕm 62,45%, kinh doanh dÞch vô chiÕm 13,4%, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chØ chiÕm 24%; c¸c nghÒ thñ c«ng mü nghÖ, m©y tre ®an, dÖt may vµ chÕ biÕn l­¬ng thùc thùc phÈm phôc håi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Trong qu¸ tr×nh CNH-H§H n«ng th«n, c¸c lµng nghÒ nµy ®ang chia thµnh 4 nhãm víi xu thÕ biÕn ®æi theo h­íng: - Nhãm c¸c lµng nghÒ dÇn bÞ mai mét - Nhãm c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn - Nhãm c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ®­îc b¶o tån - Nhãm c¸c lµng nghÒ míi Trong sè bèn nhãm trªn, th× nhãm lµng nghÒ thø hai lµ nhãm lµng nghÒ cã nhiÒu kh¶ n¨ng më réng tÝn dông víi ng©n hµng nhÊt, còng lµ nhãm ®­îc ng©n hµng chó träng nhÊt. Nhãm thø nhÊt, thø ba vµ thø t­ th­êng ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ­u ®·i nhÊt ®Þnh vÒ l·i suÊt vµ ®iÒu kiÖn tÝn dông. C¸c lo¹i hé vµ c¬ së Trong c¸c lµng nghÒ ë Hµ T©y lo¹i h×nh kinh tÕ hé lµ chñ yÕu (gÇn 50 ngµn hé s¶n xuÊt CN- TTCN), ho¹t ®éng gän nhÑ vµ ph©n t¸n. Hé s¶n xuÊt bao gåm hé kiªm (tham gia lao ®éng thñ c«ng nghiÖp nh­ng vÉn lÊy n«ng nghiÖp lµ nguån thu nhËp chñ yÕu) vµ hé chuyªn (chuyÓn h¼n sang ho¹t ®éng thñ c«ng nghiÖp lµ chÝnh, lµm n«ng chØ chiÕm tû träng nhá hoÆc bá h¼n). Nh÷ng n¨m võa qua ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh kh¸c: DNTN, c«ng ty TNHH, HTX, tæ s¶n xuÊt, gäi chung lµ c¬ së (375 c¬ së). Lo¹i h×nh nµy ®·, ®ang vµ sÏ lµ nh©n tè vµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn, thu hót nhiÒu lao ®éng vµ t¨ng thu nhËp cña c¸c thµnh viªn trong lµng nghÒ. §©y còng lµ ®èi t­îng cã quan hÖ tÝn dông ngµy cµng réng më víi ng©n hµng. Vèn s¶n xuÊt kinh doanh Vèn s¶n xuÊt ë c¸c lµng nghÒ t¹i Hµ T©y h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau: Vèn tù cã vµ vèn vay. Vèn vay bao gåm vèn vay cña b¹n bÌ, ng­êi th©n; vèn vay tõ ng©n hµng, tõ c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî cña nhµ n­íc vµ tæ chøc. Trong ®ã, nguån vèn tù cã lµ chñ yÕu (chiÕm 80%) nh­ng quy m« nhá bÐ nªn lµng nghÒ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn. Nh÷ng lµng nghÒ nµy cÇn cã sù hç trî ®Ó t¨ng tû träng vèn tÝn dông trong c¬ cÊu vèn vay. HiÖn nay, nhu cÇu vÒ vèn më réng s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c lµng nghÒ rÊt lín (®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, thiÕt bÞ míi, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, mua nguyªn vËt liÖu,...) nh­ng vèn ®i vay vµ ®­îc vay vÉn rÊt thÊp trong c¬ cÊu vèn. Trong thêi gian tíi ®Ó c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn ®­îc th× cÇn ph¶i t¨ng l­îng vèn cung øng tõ ng©n hµng vµ c¸c ch­¬ng tr×nh, n©ng cao tû träng hé vµ c¬ së ®­îc vay trong sè c¸c hé vµ c¬ së ®i vay. Nguyªn liÖu Nguyªn liÖu chñ yÕu ®­îc khai th¸c t¹i ®Þa ph­¬ng vµ trong n­íc, hÇu hÕt lµ lÊy trùc tiÕp tõ thiªn nhiªn nh­ng viÖc tæ chøc khai th¸c, cung øng mét sè nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt ch­a tèt (Nh­ gç, song m©y) nªn c¸c hé, c¬ së ngµnh nghÒ ph¶i mua l¹i tõ nhiÒu nguån, chñ yÕu lµ nguån cung øng gi¸n tiÕp, thËm chÝ tõ nguån cung øng bÊt hîp ph¸p nªn ph¶i mua víi gi¸ cao lµm t¨ng chÝ phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. ThÞ tr­êng tiªu thô Cã h¬n 65% s¶n phÈm cña lµng nghÒ tiªu thô ë ®Þa ph­¬ng vµ trong n­íc, tham gia xuÊt khÈu chñ yÕu lµ hµng thñ c«ng mü nghÖ, hµng dÖt may... C¸c lµng nghÒ chØ cã thÓ ph¸t triÓn nÕu kh©u tiªu thô ®­îc gi¶i quyÕt tèt. T×nh tr¹ng hµng ho¸ ø ®äng k×m h·m s¶n xuÊt, lµm s¶n xuÊt bÞ ®×nh ®èn diÔn ra ë nhiÒu lµng nghÒ. §iÒu nµy c¶n trë viÖc c¸c ng©n hµng tiÕp tôc cung øng vèn ®Ó duy tr× vµ më réng s¶n xuÊt cho c¸c lµng nghÒ nµy. VÒ nhµ x­ëng, trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ VÒ nhµ x­ëng, cã kho¶ng 40% sè c¬ së cã nhµ x­ëng kiªn cè. T×nh tr¹ng phæ biÕn cña c¸c hé lµm nghÒ lµ sö dông ngay diÖn tÝch ë lµm n¬i s¶n xuÊt. Khi quy m« s¶n xuÊt t¨ng lªn hoÆc sö dông thiÕt bÞ, ho¸ chÊt ®· lµm cho m«i tr­êng sèng bÞ « nhiÔm nÆng nÒ, nhÊt lµ ë c¸c lµng nghÒ chÕ biÕn thùc phÈm, s¶n xuÊt ®å nhùa, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. VÝ dô: x· D­¬ng LiÔu, D­¬ng Néi, La Phï , x· Tr­êng Yªn ch­¬ng Mü... V× thÕ, nhu cÇu më réng nhµ x­ëng ®Ó s¶n xuÊt ®ang ®Æt ra kh¸ bøc thiÕt. VÒ trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, ®a sè lµng nghÒ sö dông c¸c lo¹i c«ng cô truyÒn thèng hoÆc cã c¶i tiÕn mét phÇn. Mét sè c¬ së míi x©y dùng cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, xu h­íng ®Çu t­ cho m¸y mãc c«ng nghÖ ë lµng nghÒ ngµy cµng t¨ng. VÒ lao ®éng vµ sö dông lao ®éng: Tæng sè lao ®éng tham gia s¶n xuÊt trong c¸c lµng nghÒ lµ: 700.000 ng­êi . Nh÷ng lµng nghÒ ph¸t triÓn cßn thu hót thªm lao ®éng ë c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c. NhiÒu lµng nghÒ ë Hµ T©y cã truyÒn thèng l©u ®êi nªn hiÖn cã nhiÒu nghÖ nh©n, thî c¶, thî tay nghÒ cao vµ nhiÒu kinh nghiÖm, cã kh¶ n¨ng lµm ra nh÷ng s¶n phÈm tinh x¶o, ®Æc s¾c. §éi ngò lao ®éng nµy sÏ gãp phÇn t¹o nªn nÐt ®éc ®¸o vµ t¨ng søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm lµng nghÒ. VÒ c¬ së h¹ tÇng: Hµ T©y lµ tØnh cã sù thuËn lîi vÒ giao th«ng, c¶ vÒ ®­êng bé vµ ®­êng thuû. Cã ba ®­êng quèc lé vµ ®­êng s¾t B¾c - Nam ch¹y qua, 6 con s«ng lín; 100% x· cã lµng nghÒ cã ®­êng giao th«ng, ®­êng « t« vÒ tËn trung t©m x·, t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn lµng nghÒ; 100% x· cã lµng nghÒ ®· ®­îc dïng l­íi ®iÖn quèc gia. §a sè x· cã lµng nghÒ ®· lËp tr¹m b­u ®iÖn, cã ®iÒu kiÖn ®Ó thu thËp c¸c th«ng tin tõ bªn ngoµi. Tuy nhiªn, hiÖn nay nhiÒu ®­êng x¸ còng ®ang trong t×nh tr¹ng xuèng cÊp, cÇn ph¶i ®­îc ®Çu t­ n©ng cÊp vµ tu bæ l¹i. Tãm l¹i: C¸c lµng nghÒ ë Hµ T©y cã sè l­îng, quy m« t­¬ng ®èi lín vµ ®ang cã xu h­íng ph¸t triÓn nhanh. Tuy nhiªn ®a sè lµng nghÒ gÆp khã kh¨n lín vÒ vèn vµ thÞ tr­êng tiªu thô, ®Æc biÖt lµ nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng. T×m ra c¸c gi¶i ph¸p tÝn dông thÝch hîp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho lµng nghÒ ®ang lµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y. 2. H×nh thøc vµ quy tr×nh tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. Cho ®Õn nay, ch­a cã mét v¨n b¶n nµo quy ®Þnh vÒ quy chÕ cho vay ®èi víi lµng nghÒ. H×nh thøc vµ quy tr×nh tÝn dông ¸p dông ®èi víi c¸c lµng nghÒ hiÖn nay t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y c¨n cø vµo Q§ sè 284/2000/Q§-NHNN vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ cho vay cña tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng vµ c¨n cø vµo v¨n b¶n sè 067/Q§-H§QT-NHCT ngµy 3/4/2006 cña Héi ®ång qu¶n trÞ NHCT ViÖt nam vÒ viÖc ban hµnh quy ®Þnh cho vay s¶n xuÊt kinh doanh , dÞch vô vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn ®èi víi c¸ nh©n hé gia ®×nh. 2.1. H×nh thøc tÝn dông * C¨n cø vµo ph­¬ng thøc cho vay: do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña lµng nghÒ lµ quy m« nhá, sè l­îng hé s¶n xuÊt kinh doanh chiÕm ®a sè; nhu cÇu vÒ vèn s¶n xuÊt mang tÝnh thÊt th­êng, phô thuéc vµo nguån nguyªn liÖu vµ thÞ tr­êng tiªu thô nªn ¸p dông ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn vÉn lµ ph­¬ng thøc chñ yÕu ®­îc ¸p dông. Ph­¬ng thøc cho vay tõng lÇn th­êng ®Ó ¸p dông nhu cÇu mua nguyªn liÖu vµ mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ cña kh¸ch hµng. HiÖn nay, Ng©n hµng sö dông ph­¬ng thøc nµy nh­ sau: - Mçi lÇn vay vèn, kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng lµm thñ tôc vay cÇn thiÕt vµ ký kÕt hîp ®ång tÝn dông. - Sè tiÒn cho vay = tæng nhu cÇu vèn cña dù ¸n hoÆc ph­¬ng ¸n - vèn chñ së h÷u hoÆc vèn tù cã vµ vèn kh¸c tham gia (nÕu cã). - Mçi hîp ®èng tÝn dông cã thÓ ph¸t tiÒn vay mét lÇn hay nhiÒu lÇn. Mçi lÇn nhËn tiÒn vay kh¸ch hµng ph¶i lËp giÊy nhËn nî. TiÒn vay chñ yÕu b»ng tiÒn mÆt. - Thu nî gèc vµ l·i tiÒn vay: Thu nî gèc theo tho¶ thuËn ghi trªn hîp ®ång tÝn dông. L·i ®­îc tÝnh vµ thu cïng víi ngµy tr¶ nî gèc hoÆc tÝnh vµ thu hµng th¸ng vµo mét ngµy quy ®Þnh ®­îc ghi vµo hîp ®ång tÝn dông. Ngoµi ra, ng©n hµng cßn cho vay theo h¹n møc tÝn dông nh­ng víi sè l­îng Ýt, h×nh thøc nµy th­êng ¸p dông ®èi víi c¸c c¬ së mµ ng©n hµng cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc doanh thu mét c¸ch th­êng xuyªn. Cho vay cÇm ®å ®èi víi c¸c lµng nghÒ còng ®­îc thùc hiÖn. Nh­ng ®©y lµ h×nh thøc cho vay ®¸p øng thiÕu hôt vÒ tiÒn mÆt cña kh¸ch hµng trong kho¶ng thêi gian rÊt ng¾n, kh«ng phôc vô cho viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh, rñi ro gÇn nh­ b»ng 0 nªn kh«ng cã vai trß tÝch cùc l¾m trong chøc n¨ng cung øng vèn cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña Ng©n hµng. Cho vay theo chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi c¸c lµng nghÒ ®Õn nay vÉn ch­a cã. Ng©n hµng vÉn ch­a cã mét h×nh thøc ­u ®·i nµo víi c¸c lµng nghÒ. L·i suÊt cho vay vÉn lµ l·i suÊt ¸p dông chung cho c¸c ®èi t­îng cña ng©n hµng, ®«i khi c¸c hé vµ c¬ së cßn ph¶i vay víi l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt quy ®Þnh chung cña ng©n hµng. Do nhµ n­íc ch­a cã ch­¬ng tr×nh tÝn dông cô thÓ ®Ó ®­a vèn vÒ ®Çu t­ cho lµng nghÒ nªn nguån vèn cho vay lµng nghÒ hiÖn nay lµ vèn huy ®éng, Ng©n hµng ph¶i tr¶ l·i suÊt huy ®éng nªn khã h¹ l·i suÊt cho vay víi lµng nghÒ. NhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn tµi s¶n ®¶m b¶o cña c¸c lµng nghÒ th× h¹n chÕ cßn t©m lý chung cña CBTD vÉn lµ cho vay lµng nghÒ kh«ng an toµn. * C¨n cø vµo thêi h¹n cho vay: C¸c mãn cho vay chñ yÕu lµ ng¾n h¹n, cßn l¹i lµ trung h¹n, Chi nh¸nh NHCT Hµ T©y ch­a cho vay dµi h¹n ®èi víi lµng nghÒ. C¸c mãn vay cã thÓ ®­îc gia h¹n mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng kh«ng qu¸ 12 th¸ng ®èi víi c¸c mãn vay ng¾n h¹n vµ kh«ng qu¸ 1/2 thêi h¹n cho vay tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông ®èi víi c¸c mãn vay trung h¹n. H×nh thøc cho vay trung h¹n ®èi víi lµng nghÒ Ýt ¸p dông kh«ng ph¶i v× lµng nghÒ kh«ng cã nhu cÇu mµ thùc tÕ nhu cÇu nµy rÊt lín. Tuy nhiªn, cho vay trung h¹n ®ßi hái ph¶i tr×nh bµy ®­îc dù ¸n kh¶ thi cïng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn th¾t chÆt h¬n vÒ tµi s¶n ®¶m b¶o. C¸c lµng nghÒ l¹i h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh nªn ®· ch­a thÓ lËp ®­îc c¸c dù ¸n kh¶ thi, ch­a ®¸p øng ®­îc ®iÒu kiÖn tÝn dông cña ng©n hµng. * C¨n cø vµo h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tÝn dông, hiÖn nay tÝn dông cho lµng nghÒ ë chi nh¸nh NHCT Hµ T©y lµ tÝn dông b»ng tiÒn, ng©n hµng ch­a ¸p dông tÝn dông thuª mua ®èi víi lµng nghÒ. C¸c lµng nghÒ th­êng mua m¸y mãc, nguyªn liÖu tõ c¸c nguån trong n­íc, nÕu nhËp ngo¹i th× còng th­êng qua trung gian xuÊt nhËp khÈu (XNK) nªn nhu cÇu vay vèn chñ yÕu lµ b»ng néi tÖ. * C¨n cø vµo ®é tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng: th× cho vay ®èi víi lµng nghÒ hÇu hÕt lµ cã b¶o ®¶m. Yªu cÇu thÕ chÊp lµ c¸c bÊt ®éng s¶n nh­ nhµ cöa, ®Êt ®ai,...C¸c kho¶n cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m rÊt Ýt. * C¨n cø vµo xuÊt xø cña tÝn dông: Tõ tr­íc ®Õn nay, tÝn dông cho lµng nghÒ ë chi nh¸nh NHCT Hµ T©y vÉn lµ h×nh thøc tÝn dông trùc tiÕp th«ng qua c¸c phßng giao dÞch, tËp trung ë mét vµi h×nh thøc nhÊt ®Þnh. Ng©n hµng ch­a x©y dùng c¸c h×nh thøc tÝn dông míi cho lµng nghÒ. Do vËy, c¸c h×nh thøc tÝn dông gi¸n tiÕp th«ng qua viÖc mua l¹i nî cña c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c ch­a ®­îc ¸p dông, ng©n hµng còng ch­a cho vay gi¸n tiÕp th«ng qua quü tÝn dông, héi phô n÷, héi cùu chiÕn binh hay c¸c c«ng ty thu mua s¶n phÈm,...nh»m më réng tÝn dông ®Õn nh÷ng ®Þa bµn mµ hiÖn ng©n hµng ch­a tiÕp cËn ®­îc. Nh×n chung th× h×nh thøc tÝn dông cña chi nh¸nh NHCT Hµ T©y cßn ®¬n ®iÖu, c¸c h×nh thøc cho vay chØ tËp trung ë cho vay ng¾n h¹n, cho vay tõng lÇn. Ng©n hµng ch­a thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tÝn dông ®Ó ®¸p øng hiÖu qu¶ nhu cÇu cña kh¸ch hµng. 2.2. Quy tr×nh tÝn dông Cho ®Õn nay, quy tr×nh tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ lµ quy tr×nh tÝn dông ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng. Quy tr×nh nµy mang tÝnh tiªu chuÈn cho toµn bé c¸c ng©n hµng trong hÖ thèng NHCTVN thùc hiÖn. ë chi nh¸nh NHCT Hµ T©y tiÕn hµnh nh­ sau: - C¸n bé tÝn dông nhËn hå s¬ xin vay, xem xÐt s¬ bé hå s¬. NÕu thÊy chóng ®ñ ®iÒu kiÖn cho vay, xem xÐt hå s¬ cho kh¸ch hµng hoÆc yªu cÇu bæ xung c¸c tµi liÖu cÇn thiÕt. NÕu thÊy ph­¬ng ¸n hay dù ¸n kh¶ thi th× viÕt phiÕu hÑn kh¸ch hµng. Hå s¬ tÝn dông tèi thiÓu còng ph¶i bao gåm: GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn; tµi liÖu vÒ n¨ng lùc ph¸p luËt, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù, tr¸ch nhiÖm d©n sù cña kh¸ch hµng (quyÕt ®Þnh thµnh lËp, giÊy phÐp kinh doanh, giÊy chøng nhËn chÊt l­îng s¶n phÈm, sæ hé khÈu, chøng minh th­ nh©n d©n,...); b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¶n._.n c¸c kh¸ch hµng. ChÝnh v× vËy, hai bªn ®Òu thiÕu th«ng tin vÒ nhau. T¹i nhiÒu lµng nghÒ, mét sè hé ®i vay nh­ng ch­a ®­îc cho vay cã thÓ lµ do b¶n th©n ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ t­ c¸ch, vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî, vÒ tµi s¶n ®¶m b¶o... Mét ®ån m­êi, m­êi ®ån tr¨m nªn nhiÒu hé kh¸c muèn vay mµ nghÜ r»ng ch¾c m×nh ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó cho vay nªn l¹i th«i vµ ®i t×m ®Õn c¸c nguån tÝn dông phi chÝnh phñ. Víi c¸c c¬ së, do thiÕu th«ng tin vÒ ng©n hµng chØ cho vay tèi ®a lµ 6 triÖu ®ång nh­ quü tÝn dông ë ®Þa ph­¬ng hä, thñ tôc th× l¹i r¾c rèi, ph¶i chê ®îi l©u. Nh­ vËy, ®Ó vay ®­îc ®ång vèn cña ng©n hµng th× rÊt khã kh¨n mµ sè tiÒn ®­îc vay l¹i qu¸ nhá. Vèn tù cã cña hä ®· lµ 1-2 tû ®ång, nªn víi sè tiÒn nh­ vËy th× ch¼ng gi¶i quyÕt ®­îc g×. Th«ng tin sai lÖch nh­ vËy nªn sè ng­êi t×m ®Õn ng©n hµng kh«ng nhiÒu. Cµng Ýt th«ng tin bao nhiªu th× ng­êi ta cµng ng¹i ®Õn ng©n hµng vay bÊy nhiªu. Do vËy, ng©n hµng nªn m¹nh d¹n më ngay mét chiÕn dÞch nh»m tiÕp cËn víi c¸c lµng nghÒ. ChiÕn dÞch nµy kh«ng cÇn phÝ tæn cao nh­ng ph¶i hiÖu qu¶. ChiÕn dÞch nµy cã thÓ bao gåm ba phÇn: * PhÇn thø nhÊt: Ng©n hµng tiÕn hµnh tiÕp cËn trªn diÖn réng, å ¹t trong thêi gian ®Çu, cã thÓ tham kh¶o c¸ch tiÕn hµnh sau ®©y: - Lùa chän ra c¸c lµng nghÒ träng t©m, ®ã lµ c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ®­îc b¶o tån, c¸c lµng nghÒ ®ang ph¸t triÓn m¹nh nh­ng Ýt cã quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng. - §­a c¸c c¸n bé tÝn dông xuèng tiÕp xóc víi c¸c lµng nghÒ träng ®iÓm. Trong ®ã cã c¶ nh÷ng c¸n bé tÝn dông ®· cã nhiÒu kinh nghiÖm cho vay ®èi víi lµng nghÒ vµ mét sè c¸n bé tÝn dông cßn Ýt hiÓu biÕt vÒ khu vùc nµy. §Þa ®iÓm cã thÓ lµ UBND x·, HuyÖn ®Ó tranh thñ thªm sù gióp ®ì cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. - ChØ cÇn mét vµi chiÕc bµn, ghÕ vµ micro m­în cña chÝnh quyÒn së t¹i, c¸n bé tÝn dông ®· cã thÓ phæ biÕn vÒ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn cã ®Ó vay vèn, chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng ®èi víi lµng nghÒ, chØ dËy vµ gi¶i ®¸p th¾c m¾c cña bµ con. §ång thêi qua ®ã thu thËp thªm c¸c th«ng tin vÒ lµng nghÒ nh­: Quy tr×nh s¶n xuÊt cña c¸c lµng nghÒ, ®Æc ®iÓm vÒ lao ®éng, c«ng nghÖ, thÞ tr­êng ®Çu vµo, ®Çu ra vµ nh÷ng kiÕn nghÞ cña bµ con ®èi víi ng©n hµng vÒ quy tr×nh, ®iÒu kiÖn vµ thñ tôc tÝn dông, nh÷ng dÞch vô kÌm theo... Nh÷ng th«ng tin vµ ý kiÕn nµy sÏ ®­îc ghi chÐp l¹i cÈn thËn ®Ó dµnh cho giai ®o¹n ph©n tÝch sau. - C¸n bé tÝn dông cïng víi l·nh ®¹o ng©n hµng nghiªn cøu c¸c th«ng tin thu ®­îc, kÕt hîp víi kinh nghiÖm vµ chuyªn m«n s½n cã lËp ra mét quy chÕ tÝn dông cô thÓ ®èi víi lµng nghÒ. Sau ®ã, ®­a xuèng cho c¸c phßng ban thèng nhÊt thùc hiÖn. * PhÇn thø hai: Th«ng qua ho¹t ®éng cña tõng c¸n bé tÝn dông, tiÕp cËn côc bé tíi mét hoÆc mét vµi ®èi t­îng nhÊt ®Þnh. C¸ch tiÕp cËn nµy ®­îc duy tr× th­êng xuyªn, liªn tôc vµ l©u dµi, phô thuéc vµo tÝnh n¨ng ho¹t ®éng vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé tÝn dông. C¸c bé phËn tÝn dông cã thÓ tiÕp cËn theo c¸ch thøc nh­ sau: - Chñ ®éng t×m ®Õn mét vµi kh¸ch hµng lµm ¨n hiÖu qu¶, ®ang cã xu h­íng më réng s¶n xuÊt ë c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn hoÆc c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng n»m trong danh môc b¶o tån cña Nhµ n­íc ®Ó qu¶ng c¸o vÒ c¸c tiÖn Ých mµ ng©n hµng cã thÓ cung cÊp, bao gåm: cÊp tÝn dông, chi hé, thu hé, b¶o l·nh. - Khi xuèng thÈm ®Þnh mét c¬ së s¶n xuÊt nµo ®ã cña lµng nghÒ, c¸n bé tÝn dông nªn tranh thñ t×m kiÕm thªm th«ng tin vÒ c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c ngµnh nghÒ vµ lÜnh vùc kh¸c. - C¸n bé tÝn dông trong cïng mét phßng giao dÞch, gi÷a c¸c phßng giao dÞch häc hái kinh nghiÖm cña nhau hoÆc häc hái thªm tõ c¸c ng©n hµng kh¸c trªn cïng ®Þa bµn còng cho vay lµng nghÒ. * PhÇn thø ba: TiÕp cËn l©u dµi, hiÖu qu¶ cao, träng ®iÓm th«ng qua viÖc më thªm mét hoÆc mét vµi phßng giao dÞch ë khu vùc nhiÒu lµng míi ph¸t triÓn hoÆc lµng nghÒ truyÒn thèng nh­ : huyÖn Phó Xuyªn, huyÖn Hoµi §øc, huyÖn Ch­¬ng Mü. Phßng giao dÞch míi nµy mang tÝnh chÊt nh­ mét "chi nh¸nh ®Æc biÖt‘’ cña ng©n hµng, ®Çu t­ träng ®iÓm trªn c¬ së ph¸t huy thÕ m¹nh ngµnh nghÒ ë ®Þa ph­¬ng: ë huyÖn Phó Xuyªn chó träng nghÒ kh¶m trai mü nghÖ, cá tÕ- giang ®an, t¬ l­íi; ë huyÖn §an Ph­îng chó träng nghÒ dÖt c¸c lo¹i vµ nghÒ chÕ bÕn tinh bét vµ mét sè lo¹i n«ng s¶n, thùc phÈm; ë huyÖn Ch­¬ng Mü chó träng nghÒ m©y tre ®an xuÊt khÈu. * Kinh nghiÖm trªn thÕ giíi cho thÊy, do c¸c lµng nghÒ chØ tËp trung s¶n xuÊt mét sè s¶n phÈm nhÊt ®Þnh nªn c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. §ång thêi, c¸c "chi nh¸nh ®Æc biÖt’’ nµy th­êng xuyªn göi tíi Héi së mét b¸o c¸o cã ®¸nh gi¸ kÌm theo vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña m×nh, bao gåm: ®Þa bµn ®· më réng tÝn dông, t×nh h×nh c¸n bé vµ c¸c dÞch vô ®· cung cÊp cho lµng nghÒ. Tõ b¶n b¸o c¸o nµy, l·nh ®¹o ng©n hµng ®· theo s¸t ®­îc t×nh h×nh tÝn dông víi lµng nghÒ ë phßng giao dÞch vµ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh khi cÇn. B»ng nh÷ng biÖn ph¸p trªn, ho¹t ®éng cña ng©n hµng sÏ ®i s©u, ®i s¸t ®­îc víi lµng nghÒ, th«ng tin sÏ trë nªn c©n xøng, c¶ lµng nghÒ vµ ng©n hµng sÏ hiÓu nhiÒu h¬n. Nhê ®ã, ng©n hµng võa t¨ng ®­îc sè ng­êi ®Õn xin vay, võa n©ng cao ®­îc chÊt l­îng mãn vay v× thùc tÕ ®­îc b¸m s¸t vµ t×m hiÓu mét c¸ch cÆn kÏ chø kh«ng chØ lµ thô ®éng gi¶i quyÕt c¸c giÊy tê ®­a ®Õn tr­íc kia. 7. N©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kiÕn thøc tæng hîp vÒ lµng nghÒ cña c¸c c¸n bé tÝn dông. KÕt luËn tÝn dông lµ yÕu tè chñ quan, phô thuéc nhiÒu vµo nhËn thøc ®¸nh gi¸ cña c¸n bé tÝn dông. Do vËy, ®Ó c¸c mãn vay t¨ng ®­îc c¶ vÒ chÊt l­îng vµ sè l­îng th× nh©n tè con ng­êi ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng. C¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn s©u vÒ nghiÖp vô tÝn dông th× hiÓu ®­îc b¶n chÊt cña c¸c h×nh thøc cho vay, ph­¬ng thøc cho vay, l·i suÊt vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn viÖc ra quyÕt ®Þnh. Nhê ®ã h×nh thøc, ph­¬ng thøc vµ l·i suÊt cho vay míi cã thÓ ®­îc lùa chän ®óng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña kh¸ch hµng. KiÕn thøc vÒ kÕ to¸n, tµi chÝnh... gióp ng­êi thÈm ®Þnh ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÓm ®¸ng ngê trong nguån vèn vµ tµi s¶n thÓ hiÖn qua c¸c b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¸o c¸o tµi chÝnh... cña ®¬n vÞ ®i vay, ®i t×m nguyªn nh©n vµ tõ ®ã nhËn ®Þnh vÒ yªu cÇu vay chÝnh x¸c h¬n. Bªn c¹nh kiÕn thøc s©u vÒ chuyªn m«n, kiÕn thøc tæng hîp vÒ nhiÒu lÜnh vùc bao gåm: thÞ hiÕu, nguyªn liÖu, c«ng nghÖ, lao ®éng, nhµ ®Êt, c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng còng tham gia tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh, ph©n tÝch tÝn dông hoÆc ra quyÕt ®Þnh cho vay ®èi víi lµng nghÒ. VÝ dô: víi mét dù ¸n vay trung h¹n ®Ó mua m¸y dÖt ®ßi hái c¸n bé tÝn dông, kh¶ n¨ng tiªu thô, víi gi¸ v¶i trªn thÞ tr­êng hiÖn t¹i th× ng­êi b¸n cã thÓ thu vÒ bao nhiªu tiÒn, thêi gian tÝnh khÊu hao m¸y mµ Bé tµi chÝnh quy ®Þnh ®èi víi ngµnh dÖt. Tr¶ lêi ®­îc nh÷ng c©u hái nµy, c¸n bé tÝn dông míi cã ®­îc c¸i nh×n chÝnh x¸c vÒ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. ChÝnh v× vËy, viÖc n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé tÝn dông th«ng qua ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Ngoµi viÖc tù m×nh ®i häc t¹i c¸c tr­êng líp, t¹i trung t©m ®µo t¹o, c¸c c¸n bé tÝn dông ph¶i tham gia nghiªn cøu t×m hiÓu, giao l­u réng r·i ®Ó bæ xung kiÕn thøc vµ hiÓu biÕt vÒ lµng nghÒ. Ng©n hµng còng cã thÓ më c¸c líp båi d­ìng nghiÖp vô ng¾n h¹n, khuyÕn khÝch c¸n bé, nh©n viªn ng©n hµng ký c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o dµi h¹n . §Ó n©ng cao kiÕn thøc c¸n bé tÝn dông vÒ lµng nghÒ cã thÓ tiÕn hµnh thu thËp c¸c tµi liÖu nghiªn cøu vÒ lµng nghÒ cña c¸c nhµ chuyªn m«n, nhµ khoa häc, thu thËp c¸c s¸ch, b¸o, t¹p chÝ, b¨ng h×nh... nãi vÒ thÞ tr­êng tiªu thô, c«ng nghÖ, nguyªn liÖu, lao ®éng ë lµng nghÒ. Ng©n hµng còng cã thÓ cö c¸n bé tÝn dông ®i tham dù c¸c cuéc héi th¶o, c¸c ch­¬ng tr×nh h­íng dÉn chuyªn ®Ò vÒ lµng nghÒ. Nhê ®ã mµ c¸n bé tÝn dông th­êng xuyªn ®­îc cËp nhËt th«ng tin tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, kÕt hîp ®­îc c¶ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ lµng nghÒ . Ngoµi ra, ng©n hµng nªn th­êng xuyªn ch¨m lo c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ, t­ t­ëng ®Ó n©ng cao phÈm chÊt ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, kh«ng cßn hiÖn t­îng rñi ro ng©n hµng xuÊt ph¸t tõ ®¹o ®øc ng­êi cho vay; thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thi ®ua khen th­ëng, kû luËt nghiªm minh, ®ång thêi ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch chÕ ®é khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c¸n bé tÝn dông, ®«n ®èc hä thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô quy ®Þnh vµ c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng. 8. Më réng dÞch vô ng©n hµng . * Më réng dÞch vô t­ vÊn: HiÖn nay, tr×nh ®é tæ chøc, qu¶n lý kinh doanh ë c¸c lµng nghÒ cßn rÊt kÐm. NhiÒu ng­êi muèn vay mµ kh«ng biÕt ph¶i lµm ®¬n, lËp c¸c ph­¬ng ¸n /dù ¸n vµ b¸o c¸o thu nhËp, b¸o c¸o tµi chÝnh thÕ nµo. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn lµng ë n­íc ta cho ®Õn nay vÉn mang nÆng tÝnh tù ph¸t nªn c¸c lµng nghÒ ch­a nhËn ®­îc sù hç trî mét c¸ch ®ång bé tõ phÝa c¬ chÕ chÝnh s¸ch. V× vËy, t­ vÊn cã vai trß quan träng, ng©n hµng nªn më réng dÞch vô nµy. Ng©n hµng kh«ng chØ t­ vÊn vÒ tÝn dông mµ cßn t­ vÊn vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt, mÉu m·, c¸c c¬ quan cung cÊp nguyªn liÖu, xuÊt nhËp khÈu... nh»m ®¶m b¶o cho lµng nghÒ võa lËp ®­îc dù ¸n, ph­¬ng ¸n kh¶ thi ®Ó ®­îc vay, võa tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh tèt nh»m sö dông vèn vay cã hiÖu qu¶, tr¸nh ®­îc rñi ro cho ng©n hµng. Víi nh÷ng ®èi t­îng ®Õn vay lÇn ®Çu : Ng©n hµng nªn lËp s½n nh÷ng hå s¬, mÉu biÓu vÒ quy tr×nh tiÕn hµnh, c¸c thñ tôc, ®iÒu kiÖn tÝn dông cÇn thiÕt ®Ó ph¸t cho kh¸ch hµng tham kh¶o. NÕu hä ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt nh­ giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, giÊy ®¨ng ký kinh doanh, ®¨ng ký chÊt l­îng s¶n phÈm... th× cã thÓ t­ vÊn cho hä nªn lµm g×, ®Õn c¬ quan chøc n¨ng nµo th× ®­îc gi¶i quyÕt. Ng©n hµng nªn x©y dùng nh÷ng vÝ dô vÒ c¸c ph­¬ng ¸n/ dù ¸n kh¶ thi, c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, c¸ch thÓ hiÖn nhu cÇu vay vèn. C¸c vÝ dô s½n cã nµy ®­îc tr×nh bµy m¹ch l¹c, s¸ng sña, dÔ hiÓu vµ s½n sµng cho kh¸ch hµng m­în tham kh¶o khi cÇn thiÕt. Trong qu¸ tr×nh t­ vÊn, th¸i ®é vµ t¸c phong nªn cëi më vui vÎ ®Ó kh¸ch hµng c¶m thÊy tho¶i m¸i v× ®­îc phôc vô. Cã thÓ nh÷ng kh¸ch hµng nµy hiÖn ch­a cho vay ®­îc nh­ng cã thÓ sau nµy khi ®ñ ®iÒu kiÖn hä sÏ quay l¹i ng©n hµng. Víi nh÷ng ®èi t­îng ®· ®Õn vay nhiÒu lÇn: Nh÷ng ®èi t­îng nµy th­êng lµm ¨n ph¸t ®¹t, nhu cÇu më réng s¶n xuÊt kinh doanh lín. Ng©n hµng nªn chó träng h­íng dÉn c¸ch tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý sao cho hiÖu qu¶. Ph¹m vi t­ vÊn nªn më réng ra nhiÒu lÜnh vùc mµ hä ®ang quan t©m nh­: thuÕ, thñ tôc xuÊt nhËp khÈu, c¸c nguån nguyªn liÖu, thÞ hiÕu... Víi nh÷ng c¬ së ®· lµm ¨n hiÖu qu¶, vèn tù cã t­¬ng ®èi lín, ng©n hµng cã thÓ h­íng dÉn hä c¸ch ®Ó ®­îc vay vèn trung dµi h¹n, vay víi møc vay lín h¬n... Më réng dÞch vô kh¸c : Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ c¸c ng©n hµng nãi riªng th­êng c¹nh tranh nhau rÊt quyÕt liÖt “ Ng©n hµng nµo cã dÞch vô tèt nhÊt sÏ lµ ng©n hµng th¾ng cuéc”. V× vËy, ®æi míi c«ng nghÖ vµ cung cÊp c¸c dÞch vô tiÕp thÞ, thanh to¸n, b¶o hµnh, chuyÓn tiÒn... mét c¸ch chÊt l­îng sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. Trong thêi gian tíi, ng©n hµng nªn ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng sau: - T¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ t×m kh¸ch hµng míi ®i ®«i víi viÖc cñng cè mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng truyÒn thèng, t¨ng thÞ phÇn ®èi víi nh÷ng lµng nghÒ cã quan hÖ tÝn dông víi nhiÒu tæ chøc tÝn dông. - ChÊn chØnh viÖc chÊp hµnh néi quy, quy chÕ vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c trong toµn c¬ quan, ®Æc biÖt lµ chÊn chØnh th¸i ®é t¸c phong trong giao tiÕp víi kh¸ch hµng nh»m x©y dùng v¨n ho¸ giao dÞch v¨n minh lÞch sù . - øng dông c«ng nghÖ tin häc ng©n hµng vµo c¸c phßng giao dÞch, tÊt c¶ c¸c b¸o c¸o, b¶ng biÓu...sÏ ®­îc lµm trªn m¸y. N©ng cao chÊt luîng c¸c dÞch vô thanh to¸n, b¶o l·nh... vµ më réng dÞch vô ng©n hµng t¹i nhµ cho mét sè kh¸ch hµng cã khèi luîng giao dÞch lín. 9. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t vèn vay . Më réng tÝn dông ph¶i ®i ®«i víi t¨ng c­êng kiÓm tra, kiÓm so¸t ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ tÝn dông, ®¶m b¶o an toµn cho c¸c mãn vay. NÕu chØ më réng tÝn dông vÒ quy m« mµ kh«ng thu ®­îc nî, kh«ng ng¨n chÆn ®­îc nî qu¸ h¹n ph¸t sinh th× ng©n hµng ®· kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu, kh«ng tu©n thñ ®­îc nguyªn t¾c tÝn dông ®Æt ra. Sè luîng c¸c mãn vay vµ doanh sè cho vay t¨ng nh­ng c¸c mãn vay l¹i kh«ng sö dông ®óng môc ®Ých, c¸c dù ¸n kh«ng gãp phÇn t¨ng thu nhËp, n©ng cao c«ng nghÖ, gi¶i quyÕt lao ®éng, g©y h¹i ®Õn m«i tr­êng... th× tøc lµ chÊt luîng tÝn dông ®· kh«ng ®­îc thùc hiÖn. Mãn vay cã thÓ ®¹t hiÖu qu¶ th­¬ng m¹i nh­ng l¹i thiÕu mÊt c¸c hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi kh¸c. Tuy nî qu¸ h¹n lµng nghÒ kh«ng ph¸t sinh trong n¨m 2005 nh­ng trong c¶ mét thêi kú dµi tr­íc ®©y nî qóa h¹n ®èi víi lµng nghÒ kh¸ cao. Do vËy, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, ph¸t huy thµnh tÝch ®· ®¹t ®­îc trong n¨m 2005 vµ kiªn quyÕt kh«ng ®Ó nî qu¸ h¹n míi ph¸t sinh khi më réng cho vay, ng©n hµng nªn th­êng xuyªn chó träng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t vèn vay, bao gåm c¶ kiÓm tra tr­íc khi cho vay, kiÓm tra trong khi cho vay vµ kiÓm so¸t sau khi cho vay. * KiÓm tra tr­íc (ThÈm ®Þnh cho vay) : §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt luîng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ, vÊn ®Ò n©ng cao kh¶ n¨ng thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn ph¶i ®­îc xem lµ yÕu tè cèt lâi. L©u nay, ®a sè c¸n bé tÝn dông lu«n xem yÕu tè cã tµi s¶n thÕ chÊp hoÆc cã b¶o l·nh lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng tÝn dông, ®©y lµ nhËn thøc m¬ hå vµ sai lÇm. Thùc chÊt, kh¶ n¨ng duy nhÊt lµng nghÒ tr¶ ®­îc nî lµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh do sö dông vèn vay, viÖc thu nî b»ng ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp chØ lµ biÖn ph¸p cuèi cïng cña ng©n hµng trong cho vay. ChØ xÐt trªn phu¬ng diÖn lîi Ých cña ng©n hµng lµ thu nî cho b»ng ®­îc th× viÖc ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp ®Ó thu nî nhiÒu khi còng kh«ng thùc hiÖn ®­îc, thËm chÝ g©y r¾c rèi thªm cho ng©n hµng v× ph¶i bá chi phÝ b¶o qu¶n tµi s¶n thÕ chÊp. HiÖn nay, khi cho vay ®èi víi lµng nghÒ ®ang cã xu h­íng gi¶m dÇn quy ®Þnh vÒ tµi s¶n ®¶m b¶o th× viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng thÈm ®Þnh ph­¬ng ¸n / dù ¸n kinh doanh kh«ng nh÷ng lµ yÕu tè cèt lâi mµ cßn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng tÝn dông ®èi víi khu vùc kinh tÕ nµy. ChØ th«ng qua thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn hiÖu qu¶ ng©n hµng míi ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña ng­êi vay. Tõ ®ã míi ra ®­îc quyÕt ®Þnh cho vay ®óng ®¾n vµ ho¹t ®éng cho vay míi thùc sù cã hiÖu qu¶ c¶ vÒ ph­¬ng tiÖn th­¬ng m¹i vµ kinh tÕ, x· héi. * KiÓm tra trong khi cho vay : Bªn c¹nh viÖc thÈm ®Þnh dù ¸n tr­íc khi quyÕt ®Þnh cho vay, kiÓm tra trong khi cho vay còng ®ãng vai trß rÊt quan träng. C¸n bé tÝn dông khi tiÕn hµnh viÖc gi¶i ng©n ph¶i c¨n cø vµo yªu cÇu gi¶i ng©n, so s¸nh víi môc ®Ých vµ kÕ ho¹ch ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông ®Ó chÊp thuËn hay tõ chèi gi¶i ng©n. KiÓm tra trong khi cho vay cã thÓ th«ng qua c¸c tµi liÖu ( b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, ho¸ ®¬n chøng tõ ...) mµ kh¸ch hµng göi ®Õn tËn n¬i ®Ó kiÓm tra (quan s¸t sè l­îng m¸y mãc, nguyªn liÖu, sè lao ®éng trong nhµ x­ëng, sè thµnh phÈm ®ang n»m trong kho,...) C¸n bé tÝn dông nªn th­êng xuyªn gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña ng­êi vay ®Ó biÕt ®­îc tiÒn göi ng©n hµng ®ang ®­îc sö dông ®óng môc ®Ých. C¸n bé tÝn dông còng nªn cã nh÷ng ®ît kiÓm tra bÊt chît ®Ó xem xÐt ho¹t ®éng s¶n xuÊt th­êng ngµy cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt thÕ nµo. NÕu khi thÈm ®Þnh thÊy cã 5 chiÕc m¸y s¶n xuÊt tói nilon mµ khi ®i kiÓm tra bÊt chît chØ thÊy cßn 2 chiÕc th× CBTD nªn ®Æt c©u hái t¹i sao vµ cã thÓ ho·n tiÕn hµnh gi¶i ng©n. ChØ khi biÕt ch¾c ch¾n lµ cã lý do chÝnh ®¸ng (t¹m rêi ®i ®Ó l¸t sµn nhµ x­ëng...) vµ ®ã kh«ng ph¶i lµ dÊu hiÖu ph¸t sinh nî xÊu th× tiÕn tr×nh gi¶i ng©n míi ®­îc tiÕp tôc. * KiÓm so¸t sau khi cho vay : NÕu nh­ kiÓm tra tr­íc vµ trong khi cho vay lµ ®Ó kh«ng ph¸t sinh nî xÊu kÐm chÊt l­îng th× kiÓm tra sau khi cho vay lµ ®Ó ph¸t hiÖn vµ chÊn chØnh kÞp thêi c¸c mãn vay kÐm chÊt l­îng ®· ph¸t sinh. Qua viÖc ®i t×m nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng mãn vay nµy, Ng©n hµng cã thÓ rót kinh nghiÖm vÒ quy tr×nh lµm viÖc, phÈm chÊt cña CBTD... cho nh÷ng mãn vay sau. Cã thÓ t¨ng c­êng c«ng t¸c nµy d­íi nhiÒu h×nh thøc nh­: t¨ng c­êng ®Èy m¹nh thu håi nî ®Õn h¹n, nî qu¸ h¹n, khã ®ßi; kiªn quyÕt ®«n ®èc thu rãc nî, kh«ng ®Ó nî qu¸ h¹n khã ®ßi míi ph¸t sinh; th­êng xuyªn rµ so¸t hå s¬ cho vay nh»m ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý vµ an toµn tÝn dông; tæ chøc ®èi chiÕu gi÷a sè thùc tÕ cña kh¸ch hµng vµ trªn sæ s¸ch cña Ng©n hµng; t¨ng cuêng kiÓm tra sö dông tiÒn vay, ®¶m b¶o tiÒn vay sö dông ®óng ®èi t­îng, thùc sù mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ nh­ trong dù ¸n xin vay... Tãm l¹i, §Ó më réng cho vay ®­îc víi lµng nghÒ, Ng©n hµng ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc vµ hiÖu qu¶, phï hîp víi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng vµ ®Æc ®iÓm cña c¸c lµng nghÒ. Nh÷ng gi¶i ph¸p nªu trªn ®· kh«ng chØ trùc tiÕp t¸c ®éng vµo nh÷ng h¹n chÕ cña Ng©n hµng mµ cßn gi¸n tiÕp gi¶i quyÕt mét phÇn nh÷ng yÕu kÐm tõ phÝa lµng nghÒ . Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn sÏ cã nh÷ng v­íng m¾c n»m gi÷a Ng©n hµng vµ lµng nghÒ mµ c¶ hai ®Òu kh«ng cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt. V× thÕ, nhiÖm vô ®­îc ®Æt lªn vai Nhµ n­íc. Víi t­ c¸ch lµ mét trong ba nhãm nh©n tè quan träng nhÊt t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng më réng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng, c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nªn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hai khu vùc nµy cïng ph¸t triÓn. III.Mét sè kiÕn nghÞ 1. KiÕn nghÞ víi nhµ n­íc 1.1. Ban hµnh tiªu chÝ thèng nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh lµng nghÒ §Ó b¶o tån vµ ph¸t triÓn ®­îc c¸c lµng nghÒ theo ®óng ®Þnh h­íng, Nhµ n­íc nªn ban hµnh tiªu chÝ x¸c ®Þnh lµng nghÒ mét c¸ch chuÈn mùc vµ thèng nhÊt trong c¶ n­íc. Nhê ®ã c¸c c¬ quan nhµ n­íc, c¸c nhµ ng©n hµng míi cã c¬ së khoa häc ®Ó ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ ®­a ra gi¶i ph¸p tÝch cùc nh»m th¸o gì khã kh¨n, thóc ®Èy c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn. 1.2. Giao cho mét c¬ quan qu¶n lý chung vÒ lµng nghÒ, c¸c c¬ quan kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lµng nghÒ ho¹t ®éng . Nhµ n­íc nªn quy ®Þnh mét sè c¬ quan thèng nhÊt quy ho¹ch vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ sù ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ. Tr¸nh ®Ó t×nh tr¹ng nhiÒu c¬ quan cïng mét lóc qu¶n lý lµng nghÒ nh­ng l¹i kh«ng cã c¬ quan nµo ®øng ra chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh thøc nh­ hiÖn nay. Tr­íc m¾t, c¸c c¬ quan cã chøc n¨ng liªn quan nh­ UBND tØnh, UBND huyÖn, x·, c¬ quan c«ng chøng, c¬ quan qu¶n lý chÊt luîng... t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp DNTN, C«ng ty TNHH, HTX ë c¸c lµng nghÒ, cÊp giÊy ®¨ng ký kinh doanh, giÊy phÐp hµnh nghÒ ®èi víi hé vµ gi¶i quyÕt nhanh chãng c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®Ó c¸c ®¬n vÞ nµy cã ®ñ giÊy tê cÇn thiÕt ®Ó xin vay vèn Ng©n hµng. C¸c c¬ quan còng nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p hç trî cô thÓ cho c¸c c¬ së ë lµng nghÒ. Víi c¸c c¬ së cã nhiÒu ­u thÕ vÒ vèn tù cã, vÒ kh¶ n¨ng qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh SXKD, vÒ thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ ®Çu ra, vÒ tÝnh ®éc ®¸o cña s¶n phÈm... nªn dµnh cho sù quan t©m ®Æc biÖt. C¸c c¬ së nµy th­êng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn, cã thÓ trë thµnh vÖ tinh cho c¸c khu c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ë thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Ngoµi ra, Nhµ n­íc còng nªn më réng dÞch vô xÕp hµng tÝn dông ®Õn c¸c lµng nghÒ. HiÖn nay, sè hé, tæ hîp t¸c cã sè vèn ®Çu t­ vµ quy m« s¶n xuÊt lín h¬n ë lµng nghÒ ngµy mét nhiÒu, nhiÒu hé cã sè vèn ®Çu t­ ®Õn vµi tû ®ång nh÷ng ch­a ®¨ng ký thµnh lËp doanh nghiÖp, c«ng ty hay HTX. §Ó h¹n chÕ chi phÝ vµ rñi ro tÝn dông cho c¸c ng©n hµng, trung t©m CIC cña NHNN nªn cung cÊp th«ng tin vÒ ®èi t­îng nµy. 1.3. Sím h×nh thµnh quü b¶o l·nh tÝn dông cho lµng nghÒ C¸c quü b¶o l·nh tÝn dông sÏ ®øng ra b¶o l·nh cho c¸c hé vµ c¬ së vay vèn ng©n hµng mµ kh«ng cÇn tµi s¶n ®¶m b¶o hoÆc b¶o l·nh mét phÇn gi¸ trÞ. Tµi s¶n ®¶m b¶o yªu cÇu cña Ng©n hµng ®Ó c¸c c¬ së s¶n xuÊt ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn. H¬n thÕ, c¸c quü nµy th­êng thÈm tra, t×m hiÓu vÒ ng­êi ®­îc b¶o l·nh tr­íc khi chÝnh thøc ®øng ra b¶o l·nh víi Ng©n hµng, nªn sÏ t¨ng ®é an toµn vµ gi¶m chi phÝ ®iÒu hµnh kho¶n vay cho Ng©n hµng, sè hé ë lµng nghÒ ®­îc vay ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt sÏ t¨ng lªn. 1.4. §Çu t­ vèn cho lµng nghÒ theo c¸c ch­¬ng tr×nh tÝn dông träng ®iÓm Nhµ n­íc nªn cã c¸c ch­¬ng tr×nh tÝn dông ®Æc biÖt cho lµng nghÒ. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy nªn cã môc tiªu râ rµng, ®Çu t­ cã träng ®iÓm c¨n cø vµo thùc tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn lµng nghÒ ë c¸c ®Þa ph­¬ng. Kinh nghiÖm mét sè n­íc cho thÊy kªnh ph©n phèi vèn nªn th«ng qua c¸c NHTM, t¸ch ho¹t ®éng tÝn dông cho lµng nghÒ khái c¸c c¬ quan, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, ë Ên §é 50% vèn ®Çu t­ cña Nhµ n­íc ®­îc chuyÓn vÒ khu vùc ngµnh nghÒ bëi c¸c NHTM, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng chØ chÞu tr¸ch nhiÖm chuyÓn giao 50% vèn cßn l¹i . PhÇn vèn ®­a vÒ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng nªn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng ë lµng nghÒ vµ mét sè trung t©m nghiªn cøu khoa häc, kü thuËt cho lµng nghÒ. PhÇn cßn l¹i nªn cung øng trùc tiÕp vÒ c¸c NHTM ®Ó c¸c ng©n hµng nµy tiÕn hµnh lùa chän c¸c hé vµ c¬ së, thÈm ®Þnh l¹i c¸c ph­¬ng ¸n, dù ¸n kh¶ thi ®Ó cho vay. Th«ng qua tÝn dông th­¬ng m¹i, vèn theo c¸c ch­¬ng tr×nh cña Nhµ n­íc míi ®­îc chuyÓn ®æi hiÖu qu¶ vµ an toµn vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë lµng nghÒ §èi víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cÇn ph¶i b¶o tån, Nhµ n­íc cã c¸c ®iÒu kiÖn, yªu cÇu cô thÓ víi ng­êi vay ®Ó c¸c NHTM ®Çu t­ nguån vèn nµy theo ®óng ®Þnh h­íng. Trong ®ã, Nhµ n­íc nªn yªu cÇu ng­êi vay lËp mét dù ¸n cô thÓ vÒ kh«i phôc vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, ®Ò ra mét sè chØ tiªu ®Ó ng©n hµng lµm c¨n cø ®¸nh gi¸ møc ®é cÇn thiÕt cña dù ¸n nãi trªn. Ngoµi ra, Nhµ n­íc còng nªn cã c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc nh»m kªu gäi c¸c nguån vèn ODA, FDI,KFW, JBIC c¸c nguån tµi trî cña c¸c tæ chøc chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ ®Çu t­ vµo lµng nghÒ, ®Æc biÖt lµ cho mét sè lµng nghÒ träng ®iÓm. 1.5. Cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ hç trî lµng nghÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. C¬ së h¹ tÇng tèt còng lµ nh©n tè quan träng thóc ®Èy c¸c lµng nghÒ ph¸t triÓn. Do vËy, Nhµ n­íc nªn cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng ë c¸c lµng nghÒ nh­: lµm ®­êng, x©y dùng c¸c tr¹m biÕn thÕ ®iÖn, c¸c hÖ thèng cung cÊp n­íc, ph¸t triÓn hÖ thèng trî lµng, chî x·, chî huyÖn ®Ó t¨ng c­êng giao l­u nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm lµng nghÒ. Thªm vµo ®ã, ®Ó gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n cña c¸c lµng nghÒ, Nhµ n­íc còng cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî lµng nghÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, bao gåm : - Quy ho¹ch ®Êt ®ai, chuyÓn quyÒn vµ môc ®Ých sö dông ®Êt, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ nhµ ë. - Hç trî vÒ khoa häc, c«ng nghÖ, kü thuËt, thÞ tr­êng tiªu thô, nguyªn liÖu, xuÊt nhËp khÈu, thuÕ... cho lµng nghÒ. Cã chÝnh s¸ch ®·i ngé thÝch hîp víi c¸c nghÖ nh©n vµ chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o thî. - §­a ra danh môc vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ, ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng kÕt hîp víi lµng nghÒ hiÖn ®¹i tïy theo ®iÒu kiÖn ®Þa ph­¬ng. Nãi tãm l¹i, ®Ó c¸c lµng nghÒ cã thÓ ph¸t triÓn ®­îc Nhµ n­íc nªn cã mét hÖ thèng tæng thÓ c¸c biÖn ph¸p nh»m th¸o gì nh÷ng khã kh¨n hiÖn t¹i; c¸c cÊp, c¸c ngµnh cïng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lµng nghÒ ho¹t ®éng. Trong vÊn ®Ò vèn, Nhµ n­íc nªn sím ban hµnh c¸c qui ®Þnh vµ x©y dùng ch­¬ng tr×nh cô thÓ ®Ó hç trî lµng nghÒ. Víi sù gióp ®ì cña nhµ n­íc, kh«ng chØ c¸c lµng nghÒ ®­îc quan t©m ph¸t triÓn mµ c¸c NHTM nãi chung vµ chi nh¸nh NHCT Hµ T©y nãi riªng còng sÏ cã ®­îc m«i tr­êng ph¸p lý vµ kinh tÕ thuËn lîi ®Ó më réng ho¹t ®éng tÝn dông cña m×nh. 2. KiÕn nghÞ víi UBND tØnh Thµnh lËp Quü khuyÕn n«ng ®Ó quü quy ho¹ch vµ cÊp ®Êt ®Ó t¹o mÆt b»ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt cho lµng nghÒ, giao mÆt b»ng s¶n xuÊt cho tõng hé, c¬ së ®Ó hä tËp trung ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh h¬n n÷a; kh¾c phôc ®­îc h¹n chÕ tr­íc lµ ph¶i s¶n xuÊt t¹i chÝnh nhµ cña hä, g©y nhiÒu bÊt tiÖn vµ khã kh¨n trong viÖc më réng quy m«, ®Çu t­ thªm vèn më réng s¶n xuÊt. Vµ tæ chøc d¹y nghÒ, truyÒn nghÒ cho ng­êi d©n trong lµng. §èi víi lµng nghÒ chÕ biÕn l©m s¶n thùc phÈm, tØnh cÇn quan t©m ®Õn viÖc xö lý chÊt th¶i cña nh÷ng lµng nghÒ nµy, ph¶i ®Ò ra c¸c chÕ ®é tiªu chuÈn ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng sao cho s¹ch ®Ñp, ®¶m b¶o ®êi sèng sinh ho¹t cña ng­êi d©n trong lµng, ®Ó kh«ng khÝ kh«ng bÞ « nhiÔm cã h¹i cho søc khoÎ con ng­êi. ChØ ®Þnh c¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý chñ qu¶n ®èi víi lµng nghÒ truyÒn thèng ®Ó cã thÓ th­êng xuyªn gi¸m s¸t vµ gióp ®ì c¸c c¬ së lµng nghÒ truyÒn thèng c¶ vÒ qu¶n lý, kü thuËt vµ bao tiªu s¶n phÈm, n¾m ch¾c c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cña tõng lo¹i ngµnh nghÒ nh»m gióp ®ì c¸c c¬ quan cÊp trªn vµ c¸c ngµnh chøc n¨ng cã ®­îc sè liÖu chÝnh x¸c ®Ó tõ ®ã ®Ò ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. ChØ ®¹o ngµnh thuÕ, phèi hîp víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®Ó nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý vèn víi lµng nghÒ truyÒn thèng, cã gi¶i ph¸p thu thuÕ (nhÊt lµ thuÕ VAT) cho phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i lµng nghÒ, t¹o ®iÒu kiÖn kÝch thÝch s¶n xuÊt lµng nghÒ ph¸t triÓn ®ång thêi híng dÉn c¸c c¬ së, hé s¶n xuÊt dÇn ®i vµo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ, ho¹t ®éng theo ®óng luËt vµ chÝnh s¸ch ban hµnh . T¹o ®iÒu kiÖn cho lµng nghÒ truyÒn thèng tiªu thô s¶n phÈm, vèn, c«ng nghÖ thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ ®Æc biÖt lµ ph¶i cã s¶n xuÊt trî gióp cho c¸c lµng nghÒ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mang ®Ëm nÐt v¨n ho¸ truyÒn thèng. Cã chÝnh s¸ch hç trî vÒ l·i suÊt cho vay tõ nguån vèn cña Ng©n s¸ch tØnh ®èi víi kh«i phôc kinh tÕ lµng nghÒ, tõ ®ã thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng trong tØnh. 3. KiÕn nghÞ víi NHNN. Ban hµnh c¸c qui tr×nh tÝn dông cô thÓ ¸p dông cho ®èi t­îng vay vèn lµ lµng nghÒ víi nh÷ng ­u ®·i ®Ó lµng nghÒ cã thÓ ph¸t triÓn h¬n n÷a. CÇn cã c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ thÝch hîp cho viÖc thu hót m¹nh mÏ c¸c ng©n hµng thµnh thÞ më réng ®Çu t­ trùc tiÕp, gi¸n tiÕp c¸c dù ¸n ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. ThÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng cÇn ®­îc cñng cè, ph¸t triÓn ®Ó kh«ng nh÷ng lµm c¬ së ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHNN mµ cßn t¹o c¬ héi ®iÒu hoµ kh¶ n¨ng thanh to¸n, t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ cho c¸c ng©n hµng, nhÊt lµ c¸c ng©n hµng phôc vô n«ng th«n vµ c¸c ng©n hµng cho vay ph¸t triÓn lµng nghÒ. C¬ chÕ t¸i cÊp vèn vµ tÝn dông chiÕt khÊu, thÕ chÊp cña NHNN còng cÇn cã nh÷ng qui ®Þnh ­u ®·i ®èi víi ®Çu t­ c¸c khu vùc n«ng th«n. 4. KiÕn nghÞ víi NHCT ViÖt Nam - Ban hµnh qui tr×nh, h×nh thøc tÝn dông cô thÓ ¸p dông ®èi víi cho vay ph¸t triÓn lµng nghÒ. Hoµn thiÖn thñ tôc cho vay nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho kh¸ch hµng trong giao dÞch ®èi víi ng©n hµng. - Cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi viÖc ph¸t triÓn lµng nghÒ, h­íng dÉn cô thÓ viÖc thi hµnh. Cã c¸c qui ®Þnh cô thÓ trong viÖc thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n ®¹t kÕt qu¶, båi d­ìng nh÷ng kiÕn thøc ph¸p lý cho c¸n bé nh©n viªn vµ l·nh ®¹o. Cung cÊp nh÷ng th«ng tin kinh tÕ diÔn biÕn th­êng kú . - Nghiªn cøu chiÕn l­îc kh¸ch hµng ®Ó gióp cho viÖc më réng tÝn dông vµ n©ng chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c tÝn dông. Bæ xung thªm c¸c chÝnh s¸ch, quyÕt ®Þnh trong viÖc cho vay kh«ng cÇn tµi s¶n b¶o ®¶m, cho vay víi l·i suÊt ­u ®·i, cho vay tÝn chÊp. - T×m mäi biÖn ph¸p kh¶ n¨ng thu hót nguån vèn trong ®Þa bµn, ph¸t huy m¹ng l­íi cho vay l­u ®éng, ph¸t triÓn c¸c tæ t­¬ng hç cho vay mét tuÇn hai lÇn vÒ x·, tiÕp xóc víi d©n, ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn cña ng­êi d©n. Tuyªn truyÒn vËn ®éng ng­êi d©n göi tiÒn vµo ng©n hµng, t¨ng c­êng huy ®éng vèn kú h¹n tõ 12 th¸ng trë lªn ®Ó cã c¬ cÊu gi÷a huy ®éng vµ c¬ cÊu cho vay phï hîp. - T¨ng c­êng vËn ®éng kh¸ch hµng më tµi kho¶n tiÒn göi t­ nh©n vËn ®éng viÖc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng. Mçi c¸n bé nh©n viªn ®Òu cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. N©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n d©n trong quan hÖ göi tiÒn vµ vay tiÒn . - §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay, m¹nh d¹n ®Çu t­ c¸c m« h×nh kinh tÕ míi cã hiÖu qu¶ cao trªn ®Þa bµn huyÖn ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh cña huyÖn, thu hót ®­îc kh¸ch hµng. - Quan t©m gióp ®ì vËt chÊt ®èi víi c¸n bé ®i häc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, khuyÕn khÝch c¸n bé l·nh ®¹o vµ c¸n bé häc tËp n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô ... kÕt luËn Lµng nghÒ lµ nguån tµi s¶n qóy gi¸ cña ®Êt n­íc, nã kh«ng chØ mang ý nghÜa kinh tÕ - x· héi mµ cßn thÓ hiÖn nÒn v¨n ho¸, v¨n minh ®éc ®¸o cña d©n téc ViÖt Nam. Sù ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ trong qu¸ tr×nh CNH - H§H n«ng th«n lµ xu h­íng tÊt yÕu kh¸ch quan, chóng cã vai trß lín ®èi víi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng vµ c¶i thiÖn bé mÆt cña n«ng th«n. Vµ trong nghÞ quyÕt cña BCHTW §¶ng kho¸ X ®· kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña lµng nghÒ. Th«ng qua hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ “TruyÒn thèng v¨n ho¸“ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, lµng nghÒ sÏ lµ cÇu nèi gi÷a n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp, gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ, gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i. Tõ tr­íc ®Õn nay tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ ë chi nh¸nh NHCT Hµ T©y lµ tÝn dông th­¬ng m¹i, song nhê viÖc më réng cho vay, cung øng vèn kÞp thêi cho mét ®èi t­îng ®Æc biÖt lµ lµng nghÒ ph¸t triÓn, ho¹t ®éng tÝn dông nµy ®· cã nh÷ng ®ãng gãp to lín c¶ vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ x· héi ®èi víi lµng nghÒ. Víi môc tiªu tiÕp tôc më réng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ trong thêi gian tíi, chuyªn ®Ò ®· ®i s©u ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm lµng nghÒ ë Hµ T©y vµ ho¹t ®éng tÝn dông ®èi víi lµng nghÒ t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. Trong ®ã, ®Æc biÖt chó träng ®Õn h×nh thøc vµ qui tr×nh tÝn dông, c¸c vÊn ®Ò tån t¹i trong ho¹t ®éng cho vay vµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng tån t¹i ®ã. Tõ ®ã, chuyªn ®Ò ®· ®Ò ra mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc vµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nµy. Gi¶i ph¸p ®Ò ra nh»m kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ tõ phÝa ng©n hµng, gi¸n tiÕp gi¶i quyÕt mét phÇn vÊn ®Ò yÕu kÐm tõ phÝa c¸c lµng nghÒ vµ nh÷ng bÊt cËp trong c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña hai khu vùc nµy. Chuyªn ®Ò ®· ®øng trªn gãc ®é mét ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó gi¶i quyÕt mét lÜnh vùc c¨n b¶n nhÊt vµ còng bøc xóc nhÊt cña c¸c lµng nghÒ ë Hµ T©y nãi riªng vµ trong c¶ n­íc nãi chung, ®ã lµ vÊn ®Ò vÒ vèn cho ph¸t triÓn lµng nghÒ. Mong r»ng nh÷ng gi¶i ph¸p võa thùc tÕ, võa míi mÎ víi ng©n hµng, ho¹t ®éng tÝn dông cho lµng nghÒ sÏ ®­îc më réng mét c¸ch m¹nh mÏ, ®óng h­íng vµ hiÖu qu¶, ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn cho ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ ë Hµ T©y. Qua ®ã, chuyªn ®Ò nµy còng xin ®Æt mét nÐt bót nµo ®ã dï rÊt nhá bÐ vµo vÊn ®Ò b¶o tån c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng quý b¸u, mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc cña «ng cha ta tõ x­a ®Õn nay. Do kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, mong ®­îc c¸c thÇy c«, c¸c b¹n sinh viên quan t©m ®ãng gãp thªm cho chuyªn ®Ò. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o Phan Thu Hà, các đồng chí trong ban lãnh đạo chi nhánh ngân hàng công thương tỉnh Hà Tây ®· gióp ®ì tËn t×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn trong viÖc hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. ._.