Những mâu thuẫn trong nền Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam & phương hướng giải quyết

PhÇn më ®Çu Trong sù ph¸t triÓn cña x· héi lu«n lu«n cã nh÷ng m©u thuÉn, nh÷ng m©u thuÉn nµy nÕu kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt kÞp thêi nã sÏ lµ yÕu tè k×m h·m sù ph¸t triÓn cña x· héi. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ còng vËy, lu«n cã nh÷ng m©u thuÉn tån t¹i vµ k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Mçi mét m©u thuÉn gåm cã hai mÆt ®èi lËp, hai mÆt ®èi lËp nµy quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau, phô thuéc vµo nhau, mÆt ®èi lËp nµy lµm tiÒn ®Ò cho mÆt ®èi lËp kia vµ ng­îc l¹i.TÊt c¶ c¸c tÝnh chÊt cña c¸c mÆt ®èi lËp quy tô l¹i trong quy luËt thèng nhÊt vµ ®Êu tranh gi÷a c¸c mÆt ®èi lËp hay gäi lµ quy luËt m©u thuÉn. NÕu n¾m v÷ng ®­îc néi dung quy luËt nµy lµ c¬ së ®Ó hiÓu biÕt kh¸m ph¸ b¶n chÊt cña c¸c sù vËt vµ gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn n¶y sinh, thóc ®Èy sù vËt ph¸t triÓn, cã nh­ vËy th× míi lµm cho m©u thuÉn cò mÊt ®i, m©u thuÉn míi h×nh thµnh, m©u thuÉn míi sÏ cao h¬n m©u thuÉn cò vµ gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn ®ã sÏ lµm cho kinh tÕ ®­îc ph¸t triÓn ngµy cµng tiÕn lªn vµ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n. §Êt n­íc ta ®ang tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, ®­a nÒn kinh tÕ n­íc ta dÇn ph¸t triÓn, theo môc tiªu lµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng X· Héi Chñ NghÜa, thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, theo xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸. V× vËy chóng ta ph¶i n¾m ®­îc vµ ph¶i hiÓu râ néi dung cña quy luËt m©u thuÉn ®Ó vËn dông vµo gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn tån t¹i vµ ph¸t sinh tõ ®ã míi cã thÓ ®­a nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn nªn thµnh nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. PHẦN-I: QUY LUẬT m©u thuÉn VÀ Kh¸i qu¸t vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam 1.1> Quy luật m©u thuÉn: M©u thuÉn lµ hiÖn t­îng kh¸ch quan vµ phæ biÕn nã tån t¹i trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña thÕ giíi víi nh÷ng h×nh thøc rÊt ®a d¹ng. TÝnh ®a d¹ng cña m©u thuÉn do tÝnh ®a d¹ng cña c¸c mèi liªn hÖ trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi vËt chÊt quy ®Þnh. Mçi lo¹i m©u thuÉn ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vµ cã nh÷ng vai trß kh¸c nhau ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña sù vËt. Nh÷ng ng­êi theo quan ®iÓm siªu h×nh ®Òu phñ nhËn m©u thuÉn bªn trong cña c¸c sù vËt hiÖn t­îng. Theo hä th× sù vËt lµ mét c¸i g× ®ång nhÊt, thuÇn tuý kh«ng cã m©u thuÉn bªn trong b¶n th©n nã. Hä chØ thõa nhËn cã nh÷ng ®èi kh¸ng, xung ®ét gi÷a c¸c sù vËt vµ hiÖn t­îng víi nhau nh­ng hä kh«ng cho ®ã lµ tÝnh quy luËt. Tr¸i ng­îc víi quan ®iÓm siªu h×nh phÐp biÖn chøng duy vËt kh¼ng ®Þnh r»ng mäi sù vËt vµ hiÖn t­îng trong thÕ giíi ®Òu tån t¹i m©u thuÉn bªn trong. Mçi sù vËt vµ hiÖn t­îng ®Òu lµ mét thÓ thèng nhÊt cña c¸c mÆt, c¸c thuéc tÝnh, c¸c khuynh h­íng ®èi lËp nhau. Nh÷ng mÆt nµy ®èi lËp víi nhau nh­ng l¹i liªn hÖ r»ng buéc nhau t¹o thµnh m©u thuÉn. M©u thuÉn lµ hiÖn t­îng kh¸ch quan bëi v× m©u thuÉn ®­îc t¹o nªn bëi c¸c mÆt ®èi lËp tån t¹i trong sù vËt vµ hiÖn t­îng trong giíi tù nhiªn trong ®êi sèng x· héi cña con ng­êi. Kh«ng nh÷ng m©u thuÉn lµ hiÖn t­îng kh¸ch quan mµ cßn lµ mét hiÖn t­îng phæ biÕn, bëi v× m©u thuÉn cã ë trong bÊt kú mét sù vËt hiÖn t­îng nµo trong giíi tù nhiªn, trong ®êi sèng cña con ng­êi. M©u thuÉn tån t¹i phæ biÕn trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña sù vËt, hiÖn t­îng. M©u thuÉn cã ë trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña sù vËt, hiÖn t­îng, m©u thuÉn nµy mÊt ®i th× m©u thuÉn kh¸c l¹i h×nh thµnh. Mçi m©u thuÉn gåm cã hai mÆt ®èi lËp, hai mÆt nµy cã quan hÖ thèng nhÊt vµ ®Êu tranh víi nhau. MÆt ®èi lËp lµ sù vËt hiÖn t­îng do kÕt cÊu sÏ bao hµm thuéc tÝnh kh¸c nhau. Cø mçi mét yÕu tè, mét thuéc tÝnh ®­îc gäi lµ mét mÆt nh­ng chØ cã nh÷ng mÆt nµo võa quy ®Þnh, rµng buéc lÉn nhau, ph¸t triÓn ng­îc chiÒu nhau míi ®­îc gäi mÆt ®èi lËp sù thèng nhÊt gi÷a hai mÆt ®èi lËp nghÜa lµ hai mÆt ®èi lËp liªn hÖ víi nhau, rµng buéc nhau, quy ®Þnh lÉn nhau, mÆt nµy lÊy mÆt kia lµm tiÒn ®Ò tån t¹i cho m×nh vµ ng­îc l¹i. Nhê cã sù thèng nhÊt víi nhau gi÷a hai mÆt ®èi lËp mµ c¸c sù vËt hiÖn t­îng cã thÓ tån t¹i víi t­ c¸ch nã lµ nã trong kh«ng gian, thêi gian nhÊt ®Þnh bªn c¹nh sù thèng nhÊt ®ã víi nhau gi÷a hai mÆt ®èi lËp cßn ®Êu tranh víi nhau. Sù ®Êu tranh gi÷a hai mÆt ®èi lËp lµ sù bµo trõ, phñ ®Þnh lÉn nhau, ph¸t triÓn ng­îc nhau. 2.2> M©u thuÉn biÖn chøng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: Mét sè ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam: NÒn kinh tÕ ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u nh­ së h÷u t­ nh©n, së h÷u nhµ n­íc, së h÷u tËp thÓ, ®ång thêi ®a d¹ng ho¸ c¸c h×ng thøc kinh tÕ nh­ kinh tÕ nhµ n­íc, kinh tÕ t­ nh©n, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc. Kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam ph¶i ®­îc x©y dùng trªn nguyªn t¾c tù do kinh doanh, tù do c¹nh tranh, cã c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt ngµy cµng hiÖn ®¹i d­íi sù qu¶n lÝ cña nhµ n­íc. Nhµ n­íc ph¶i cã ®iÒu tiÕt kinh tÕ, sù ®iÒu tiÕt, qu¶n lÝ cña nhµ n­íc ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c thÝch hîp víi kinh tÕ thÞ tr­êng. Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ®¶m b¶o cho mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, mäi tæ chøc d©n c­, mçi gia ®×nh mçi ng­êi d©n ®­îc b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi. Môc ®Ých cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ "ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh tÕ x©y dùng c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cña CNXH n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i g¾n víi QHSX míi, phï hîp trªn c¶ ba mÆt së h÷u, qu¶n lý, ph©n phèi” (1) - V.I. Lªnin ®· b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nguyªn lý c¬ b¶n vÒ nÒn kinh tÕ XHCN cña C¸cm¸c vµ ¡ngghen, Lªnin ®· ®­a ra mét sè nguyªn lý c¬ b¶n sau: Thø nhÊt: Trong giai ®o¹n CNXH, nÒn kinh tÕ XHCN ®­îc x©y dùng trªn c¬ së c«ng h÷u x· héi vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt d­íi hai h×nh thøc toµn d©n vµ tËp thÓ. Theo Lªnin ®©y lµ h×nh thøc së h÷u cao nhÊt, ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, nã ph¶n ¸nh quan hÖ s¶n xuÊt XHCN. Thø hai: Trªn c¬ së x¸c ®Þnh nÒn t¶ng cña CNXH Lªnin ®· kh¼ng ®Þnh môc ®Ých cña nÒn s¶n xuÊt XHCN lµ nh»m tho¶ m·n phóc lîi vËt chÊt ®Çy ®ñ cho toµn x· héi vµ sù ph¸t triÓn tù do, toµn diÖn cña mçi thµnh viªn cña nã. Muèn vËy, cÇn ph¶i ph¸t triÓn toµn diÖn lùc l­îng s¶n xuÊt më réng vµ hoµn thiÖn nÒn s¶n xuÊt XHCN trªn c¬ së thµnh tùu khoa häc kü thuËt míi. Thø ba: Lªnin hoµn toµn nhÊt trÝ víi C¸cm¸c vµ ¡nghen vÒ nguyªn t¾c ph©n phèi vËt phÈm tiªu dïng c¸ nh©n d­íi CNXH lµ ph©n phèi theo lao ®éng vµ coi ®ã lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña CNXH. Lªnin ®· chØ ra hai nguyªn t¾c ph©n phèi ®ã lµ: Ng­êi nµo kh«ng lµm th× kh«ng cã ¨n vµ víi sè l­îng lao ®éng ngang nhau th× h­ëng sè l­îng s¶n phÈm nh­ nhau. §ã lµ c¸c c¬ së cña tån t¹i XHCN. Thø t­: Lªnin ®· chØ ra lµ cÇn ph¶i thùc hiÖn nghiªm ngÆt chÕ ®é ho¹ch to¸n kinh tÕ nh»m ®Ó n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng kiÓm tra møc cèng hiÕn, møc h­ëng thô cña ng­êi lao ®éng ®¶m b¶o lîi nhuËn cho c¸c doanh nghiÖp nh»n t¹o vèn tÝch luü ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Thø n¨m: Mét nguyªn lý c¬ b¶n ®Ó tæ chøc nÒn kinh tÕ quèc d©n XHCN lµ qu¶n lý cã kÕ ho¹ch, tËp trung, thèng nhÊt trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thø s¸u: Nhµ n­íc XHCN cã vai trß kinh tÕ ®Æc biÖt, trong ®iÒu kiÖn CNXH nhµ n­íc kh«ng cßn lµ bé m¸y ¨n b¸m mµ nã thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý kinh tÕ quèc d©n. Thø b¶y: NÒn kinh tÕ XHCN ph¶i ®­îc tæ chøc theo kiÓu s¶n xuÊt hµng ho¸ nã ph¶i vËn ®éng theo c¸c quy luËt kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ tr­êng, biÕt sö dông tèt quan hÖ hµng – tiÒn vµ c¸c ph¹m trï kinh tÕ cña s¶n xuÊt hµng ho¸ ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých ph¸t triÓn cña CNXH. Theo c¸c quan ®iÓm trªn cña Lªnin vÒ kinh tÕ XHCN th× cã thÓ hiÓu nÒn kinh tÕ XHCN tr­íc hÕt ph¶i lµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, ®æi míi liªn tôc kh«ng ngõng vÒ khoa häc kü thuËt. NÒn kinh tÕ XHCN ph¶i lµ nÒn kinh tÕ cã sù tËp trung, qu¶n lÝ chÆt chÏ cña nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ ph¶i lu«n lu«n vËn ®éng, biÕn ®æi theo c¸c quy luËt kinh tÕ hµng ho¸, kinh tÕ thÞ tr­êng. Môc ®Ých l©u dµi cña CNXH lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng XHCN, nÒn kinh tÕ XHCN cÇn ph¶i ph¸t triÓn lªn kinh tÕ thÞ tr­êng XHCN vµ t¹o ®éng lùc cho XH ph¸t triÓn lªn thµnh XHXHCN víi ®Ønh cao lµ XHCSCN. - ¥ VN hiÖn nay viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu, víi môc tiªu ph¸t triÓn toµn diÖn x· héi ®­a n­íc ta sím trë thµnh XHXHCN víi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn lªn kinh tÕ thÞ tr­êng cña XHCN. HiÖn nay trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc §«ng Nam ¸ còng cã nhiÒu n­íc ph¸t triÓn víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ng lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña x· héi t­ b¶n. ¥ trong nh÷ng n­íc TBCN còng ®ang tån t¹i nh÷ng m©u thuÉn vÒ giai cÊp, vÒ lîi Ých giai cÊp ®ã lµ mÇm mèng giai cÊp ®Ó c¸ch m¹ng x· héi næ ra. Theo quan ®iÓm cña C¸cm¸c, ¡nghen vµ sau ®ã lµ quan ®iÓm cña Lªnin th× XHTBCN kh«ng ph¶i lµ x· héi cao nhÊt cña loµi ng­êi, dÇn dÇn XHTBCN còng sÏ bÞ thay thÕ bëi XHXHCN vµ khi ®ã toµn nh©n lo¹i sÏ cã mét x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh víi nÒn t¶ng lµ kinh tÕ thÞ tr­êng cña CNXH. PhÇn Ii: NHỮNG M©u thuÉn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt nam VÀ PHƯƠNG HƯỚNG GIẢI QUYẾT 1.> Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN VIỆT NAM tồn tại những m©u thuẫn cơ bản sau 1.1> Thø nhÊt: M©u thuÉn gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thÓ hiÖn tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ng­êi, nã biÓu hiÖn n¨ng lùc thùc tiÔn cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt. Lùc l­îng s¶n xuÊt bao gåm t­ liÖu s¶n xuÊt vµ ng­êi lao ®éng. Trong ®ã con ng­êi ®ãng mét vai trß quyÕt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt, cßn t­ liÖu s¶n xuÊt còng gi÷ mét vÞ trÝ rÊt quan träng bëi t­ liÖu s¶n xuÊt bao gåm c«ng cô s¶n xuÊt ®èi t­îng lao ®éng, khoa häc kü thuËt … Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ kinh tÕ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt x· héi th«ng qua c¸c mèi quan hÖ gi÷a s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng. Quan hÖ s¶n xuÊt gåm cã quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, quan hÖ qu¶n lÝ vµ ph©n c«ng lao ®éng, quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm. ¥ n­íc ta hiÖn nay, m©u thuÉn gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt rÊt næi cém thÓ hiÖn ra ë nhiÒu mÆt ®ã lµ t­ liÖu s¶n xuÊt cßn non kÐm c¶ vÒ t­ liÖu lao ®éng vµ khoa häc kü thuËt, t­ liÖu lao ®éng th× thÊp, kh«ng cã may mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho viÖc s¶n xuÊt, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt còng rÊt non kÐm, c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc nhiÒu mÆt hµng ®¹t chÊt l­îng cao, gi¸ thµnh s¶n xuÊt cßn cao, ®iÒu ®ã rÊt bÊt lîi cho cuéc c¹nh tranh hµng ho¸ víi hµng ho¸ cña doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Ngµy nay, trªn thÕ giíi khoa häc kü thuËt rÊt ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn mét c¸ch rÊt nhanh chãng ®Õn møc nã trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Nh­ ë VN th× tr×nh ®é khoa häc cßn thÊp kÐm, viÖc ®­a khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt ngµy cµng trë nªn cÊp thiÕt. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh trong lùc l­îng s¶n xuÊt bëi v× n¨ng suÊt lao ®éng vµ tr×nh ®é lao ®éng lµ nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt: Thùc tÕ ë n­íc ta hiÖn nay n¨ng suÊt lao ®éng ch­a cao, tr×nh ®é n¨ng lùc lao ®éng còng thÊp.. Tuy nhiªn víi viÖc më réng quan hÖ kinh tÕ víi thÕ giíi th× lùc l­îng s¶n xuÊt n­íc ta còng ®ang tiÕp cËn víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña thÕ giíi vµ cµng ph¸t triÓn nhanh chãng trong khi ®ã th× quan hÖ s¶n xuÊt cã nhiÒu yÕu kÐm k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. ThÓ hiÖn ra trong nhiÒu mèi quan hÖ s¶n xuÊt, quan hÖ qu¶n l‎Ý lao ®éng, quan hÖ së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt, quan hÖ ph©n c«ng lao ®éng. Thùc tÕ, ë n­íc ta vÉn cßn tån t¹i nhiÒu quan hÖ së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt kh¸c nhau. §ång thêi nÒn kinh tÕ n­íc ta gåm nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ còng ®· lµm cho mèi quan hÖ së h÷u nµy nÈy sinh nhiÒu vÊn ®Ò, viÖc qu¶n lÝ cña nhµ n­íc còng gÆp nhiÒu khã kh¨n g©y nhiÒu bÊt cËp trong chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ cña nhµ n­íc. Mèi quan hÖ qu¶n lÝ ph©n c«ng lao ®éng còng cã nhiÒu vÊn ®Ò cÇn chØnh lÝ ®iÒu hµnh l¹i cho phï hîp ®ã lµ: C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y nhµ n­íc cßn kh¸ cång kÒnh phøc t¹p do vËy ®· g©y lªn sù ®an xen chång chÐo thÇm quyÒn, nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan, tæ chøc nhµ n­íc. T×nh tr¹ng nhøc nhèi bøc xóc nhÊt trong quan hÖ qu¶n lý lµ t×nh tr¹ng tham « tham nhòng cöa quyÒn cña nhiÒu c¸n bé nhµ n­íc, quan hÖ qu¶n lý kh«ng râ rµng lµnh m¹nh. ViÖc ph©n c«ng lao ®éng cña nhµ n­íc ch­a hîp lý, t×nh tr¹ng thõa thÇy thiÕu thî ®ang diÔn ra ë nhiÒu n¬i tËp trung nhiÒu lao ®éng cã tr×nh ®é lao ®éng cao n¬i th× thiÕu ng­êi cã tr×nh ®é cao. NÒn s¶n xuÊt ë n­íc ta vÉn ch­a ®i s©u vµo chuyªn m«n ho¸ mµ vÉn ®ang ë t×nh tr¹ng s¶n xuÊt nhá bÐ chØ ë møc më réng s¶n xuÊt, ch­a cã nghiÖp vô trong c«ng viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm. Quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm ë n­íc ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do n¨ng lùc qu¶n lÝ cßn non kÐm. S¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp VN ch­a chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc vµ trªn thÕ giíi. C¸c doanh nghiÖp ch­a cã biÖn ph¸p t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô l©u dµi, ch­a cã sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c doanh nghiÖp cho viÖc t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm hµng ho¸ cña m×nh mµ cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm tr¶i qua nhiÒu kh©u trung gian míi ®Õn tay ng­êi tiªu dïng. §iÒu nµy ®· lµm cho s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp khã c¹nh tranh víi s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. 1.2> Thø hai: m©u thuÉn gi÷a lîi Ých cña c¸ nh©n víi lîi Ých cña tËp thÓ vµ víi môc tiªu x©y dùng XHCN. Môc tiªu x©y dùng XHCN lµ con ng­êi ®­îc ®Æt vµo vÞ trÝ trung t©m vµ x©y dùng mét x· héi c«ng b»ng d©n chñ c«ng minh. Trong thùc tÕ hiÖn nay ë n­íc ta, m©u thuÉn gi÷a lîi Ých cña c¸ nh©n víi lîi Ých cña tËp thÓ vµ víi lîi Ých cña x· héi ®ang diÔn ra. Trong x· héi, ®· cã nhiÒu c¸ nh©n v× ®ång tiÒn mµ bÊt chÊp ph¸p luËt ®· huû ho¹i nh©n c¸ch ®¹o ®øc con ng­êi ®Ó kiÕm tiÒn b»ng nhiÒu thñ ®o¹n kh¸c nhau. Cã thÓ nãi kinh tÕ thÞ tr­êng lµ m«i tr­ßng ®Ó ph©n ®Þnh râ tèt-xÊu, thËt-gi¶, thiÖn-¸c. T×nh h×nh ®ã ®ang t¸c ®éng ®Õn cuéc sèng, tíi nhËn thøc cña mçi c¸ nh©n, tæ chøc trong XH. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, ®· cã rÊt nhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùc trong bu«n b¸n, s¶n xuÊt, kinh doanh, cã nhiÒu c¸ nh©n tæ chøc ®· bu«n b¸n hµng gi¶, hµng kÐm chÊt l­îng, hµng cÊm. Cã nhiÒu kÎ xÊu ®· lîi dông c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· ®ua ®ßi, häc theo nh÷ng v¨n ho¸ ®éc h¹i du nhËp vµo n­íc ta g©y nªn nhiÒu tÖ n¹n x· héi nhÊt lµ tÖ n¹n ma tuý‎, m¹i d©m, cê b¹c…nhiÒu tÖ n¹n ®· lµm tæn h¹i ®Õn t×nh h×nh trong n­íc lµm mÊt an ninh trËt tù. G©y rèi ph¸ ho¹i nh÷ng thµnh qu¶ tèt ®Ñp mµ chóng ta x©y ®¾p cho mét x· héi v¨n minh giµu ®Ñp! Môc ®Ých lîi Ých cña nh÷ng kÎ trªn lµ kh«ng bao giê chÝnh ®¸ng, ph¹m ph¸p, ®· vµ ®ang ph¸ ho¹i môc tiªu x©y dùng XHCN n­íc ta. Tuy nhiªu trong x· héi cã rÊt nhiÒu ng­êi lµm ¨n chÝnh ®¸ng, thËt thµ, coi träng nh©n c¸ch ®¹o ®øc cña m×nh h¬n bÊt cø lo¹i hµng ho¸ tiÒn b¹c nµo hÕt. Trong x· héi kh«ng chØ cã lîi Ých c¸ nh©n m¸ cßn cã lîi Ých tËp thÓ., Lîi Ých cña tËp thÓ trong x· héi cïng víi lîi Ých cña c¸ nh©n lµ rÊt quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn sù tr­êng tån cña x· héi nµy víi x· héi kh¸c. NÕu lîi Ých cña tËp thÓ bÞ x©m h¹i th× nã sÏ k×m h·m ¶nh h­ëng lín ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. DÉu biÕt nh­ vËy nh­ng vÉn cã rÊt nhiÒu tiªu cùc x¶y ra, nhiÒu kÓ ®· dïng lîi Ých riªng t­ cña m×nh mµ ph¸ ho¹i lîi Ých tËp thÓ, nhiÒu hiÖn t­îng tham «, tham nhòng, kÕt bÌ kÐo c¸nh bao che téi lçi ®· x¶y ra ë nhiÒu c¬ quan tæ chø nhiÒu doanh nghiÖp, nhiÒu kÎ suy tho¸i ®¹o ®øc, bÊt chÊp ph¸p luËt ®· g©y tæn h¹i ®Õn tµi s¶n quèc gia nhòng nhiÔu nh©n d©n, ph¸ ho¹i môc tiªu chñ nghÜa. Cã nhiÒu tËp thÓ, tæ chøc lîi dông c¬ chÕ thÞ tr­êng bu«n b¸n hµng ho¸ tr¸i ph¸p luËt. T­ nh©n nhµ n­íc kh«ng thÓ ng¨n cÊm, c¶n trë lîi Ých cña tËp thÓ, cña c¸ nh©n lµm ¨n chÝnh ®¸ng, ®óng ph¸p luËt. NÕu ng¨n c¶n lµm ¨n chÝnh ®¸ng cña c¸ nh©n th× sÏ kh«ng cã ai phÊn ®Êu n÷a, nh­ vËy x· héi sÏ kh«ng ph¸t trÓn ®­îc. Còng kh«ng thÓ ng¨n trë lîi Ých chÝnh ®¸ng cña tËp thÓ v× ®ã lµ yÕu tè v« cïng quan träng cña x· héi, chÝnh v× lîi Ých cña tËp thÓ mµ x· héi ®ang ph¸t triÓn ®i lªn. Nhµ n­íc còng kh«ng thÓ ®­a lîi Ých cña c¸ nh©n vµo trong lîi Ých cña tËp thÓ, còng kh«ng thÓ buéc lîi Ých cña tËp thÓ v× lîi Ých cña c¸c nh©n ®­îc, bëi nÕu lµm nh­ vËy x· héi sÏ bÞ tôt hËu, tuy nhiªn mçi c¸ nh©n ®Òu cã thÓ hy sinh mét chót quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña c¸c nh©n m×nh v× lîi Ých chÝnh ®¸ng cña tËp thÓ cña x· héi. §Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn th× nguyªn t¾c tr­íc hÕt lµ ph¶i ®Æt lîi Ých cña tËp thÓ lªn trªn lîi Ých cña c¸ nh©n. Mçi c¸ nh©n trong x· héi ph¶i tù gi¸c thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi ®Ó trong x· héi cã mét tæng thÓ c«ng b»ng, d©n chñ. Kh«ng chØ ®îi tÝnh tù gi¸c cña mçi c¸ nh©n mµ nhµ n­íc cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch x· héi ®Ó ®¶m sù c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. CÇn kÕt hîp lîi Ých c¸ nh©n, lîi Ých tËp thÓ, x· héi mét c¸ch hµi hoµ, kh«ng cã lîi Ých nµo bÞ x©m ph¹m. CÇn x©y dùng ®­îc nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. Tuy nhiªn hiÖn nay trong qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng do t¸c ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng mµ x· héi n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p nh­ sù ph©n ho¸ giµu nghÌo, t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp, ®¹o ®øc cña con ng­êi bÞ suy tho¸i, bÊt c«ng trong x· héi gia t¨ng. NÕu nh­ chóng ta thùc hiÖn ®­îc sù c«ng b»ng x· héi th× nh÷ng tiªu cùc ®ã sÏ dÇn ®­îc h¹n chÕ, thu hÑp vµ sÏ mÊt ®i. Nh­ng viÖc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi kh«ng ph¶i lµ viÖc mét sím mét chiÒu mµ ®ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh gian nan. §iÒu nµy phô thuéc rÊt lín ë chÝnh s¸ch x· héi còng nh­ chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc. 1.3.> Thø ba lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ Qua nhiÒu lÇn ®¹i héi nh­ng kÓ tõ ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI ®Õn nay, d­íi ¸nh s¸ng cña sù ®æi míi nãi chung trong ®ã cã ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, tõ chç nÒn kinh tÕ n­íc ta lµ hoµn toµn tËp trung, quan niªu, bao cÊp, chØ cã hai thµnh phÇn kinh tÕ lµ kinh tÕ nhµ n­íc vµ kinh tÕ hîp t¸c x· chuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸, nhiÒu thµnh phÇn nh­ kinh tÕ nhµ n­íc, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc, kinh tÕ hîp t¸c x·…Tr­íc n¨m 1986 do ®­êng lèi chØ ®¹o cña §¶ng m¾c mét sè khuyÕt ®iÓm, ¸p dông m¸y mãc, dËp khu«n m« h×nh kinh tÕ cña Liªn X« nh­ng kh«ng cßn phï hîp nÒn kinh tÕ n­íc ta kÐm ph¸t triÓn. C¬ chÕ tËp trung, quan liªu, bao cÊp ®· g©y ra t×nh tr¹ng nhiÒu doanh nghiÖp, xÝ nghiÖp cña nhµ n­íc lµm ¨n thua lç dÉn ®Õn ph¸ s¶n, lo¹i h×nh hîp t¸c x· kh«ng cã ®æi míi, quan liªu, bao cÊp nªn kh«ng ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶. C¸c doanh nghiÖp, xÝ nghiÖp cña nhµ n­íc c¸c hîp t¸c x· chØ tr«ng chê vµo nguån vèn ®Çu t­ bï lç cña nhµ n­íc, kh«ng cã doanh nghiÖp, hîp t¸c x· nµo tù ®æi míi mµ chØ bá mÆc theo kiÓu " cha chung kh«ng ai khãc ''. T¹i ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI nhËn thøc ®­îc nh÷ng sai lÇm khuyÕt ®iÓm trong c«ng t¸c l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña §¶ng, §¶ng ®· söa sai, ®· l·nh ®¹o, chØ ®¹o ®æi míi toµn diÖn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, chuyÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc tõ tËp trung quan niªu, bao cÊp sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸. HiÖn nay, ®¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· chØ ®¹o ®­a nÒn kinh tÕ n­íc ta tiÕn nªn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. TiÕp tôc duy tr× nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn trong ®ã thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong viÖc ®Þnh h­íng nÒn kinh tÕ theo h­íng XHCN. Kinh tÕ nhµ n­íc thuéc vÒ së h÷u nhµ n­íc, kinh tÕ nhµ n­íc tËp trung vµo c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc trong yÕu nh­ kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- x· héi, hÒ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô th­¬ng m¹i quan träng, nh÷ng c¬ së kinh tÕ phôc vô an ninh quèc phßng vµ vÊn ®Ò x· héi, ®¶m b¶o nh÷ng c©n ®èi lín, chñ yÕu cña nÒn kinh tÕ vµ thùc hiÖn vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ nh÷ng kh©u quan träng trong nÒn kinh tÕ, nã ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng kinh tÕ cña ®Êt n­íc ë tÇm vÜ m«, chi phèi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nh­ng còng cã nh÷ng b­íc phô thuéc vµo c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, nghÜa lµ mèi quan hÖ qua l¹i t¸c ®éng lÉn nhau. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng víi thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc ho¹t ®éng thèng nhÊt nh­ng cã ®Êu tranh víi nhau. TÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng ho¹t ®éng ®éc lËp mµ g¾n bã ®an xen, x©m nhËp lÉn nhau th«ng qua c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ. Sù thèng nhÊt g¾n bã gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã yÕu tè ®iÒu tiÕt thèng nhÊt cña hÖ thèng c¸c quy luËt kinh tÕ. Do lîi Ých vÒ kinh tÕ lµ l©u dµi ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ lµ kh«ng gièng nhau nªn tÊt yÕu n¶y sinh m©u thuÉn. Nh÷ng m©u thuÉn ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc víi tÝnh tù ph¸t t­ s¶n, tiÓu t­ s¶n cña thµnh phÇn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ kinh tÕ c¸ thÓ. M©u thuÉn nµy thÓ hiÖn ë chç c¸c doanh nghiÖp, xÝ nghiÖp nhµ n­íc th× chËm ®­îc ®æi míi, cßn tr«ng chê, û l¹i vµo nhµ n­íc. Kinh tÕ hîp t¸c x· vÉn cßn nh÷ng hiÖn t­îng quan niªu, bao cÊp thµnh phÇn kinh tÕ hîp t¸c x· chËm ph¸t triÓn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ nh­ kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, kinh tÕ c¸c thÓ cã nhiÒu tÝnh béc ph¸t theo lèi t­ b¶n, tuy nhiªn kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n, kinh tÕ c¸ thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ nhanh nh¹y h¬n c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc, kinh tÕ tËp thÓ. Kh«ng chØ cã m©u thuÉn gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi nhau mµ cßn cã m©u thuÉn gi÷a c¸c phÇn trong mét thµnh phÇn kinh tÕ, biÓu hiÖn ra ®ã lµ c¸c doanh nghiÖp, xÝ nghiÖp nhµ n­íc c¹nh tranh, cßn nhiÒu ®iÓm ch­a thèng nhÊt víi nhau, nhiÒu khi cßn ®èi lËp nhau, ®Êu tranh víi nhau kh«ng lµnh m¹nh, d©n chñ, c«ng b»ng. NhiÒu doanh nghiÖp t­ nh©n, doanh nghiÖp cã liªn doanh liªn kÕt víi t­ b¶n n­íc ngoµi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh thËm chÝ cßn ph¸ ho¹i lÉn nhau, ®ång thêi dÔ béc ph¸t theo h­íng t­ b¶n. Nh÷ng m©u thuÉn trªn hÕt søc phøc t¹p, tån t¹i vµ t¸c ®éng lÉn nhau trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. §Ó cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c thµnh phÇn trong cïng mét thµnh phÇn kinh tÕ cïng ph¸t triÓn, c¹nh tranh mét c¸ch lµnh m¹nh th× cÇn ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch, ph­¬ng h­íng ®Ó gi¶i quyÕt c¸c m©u thuÉn mét c¸ch b×nh ®¼ng. 1.4> Thø t­ lµ m©u thuÉn gi÷a tr×nh ®é n¨ng lùc ph¸t triÓn víi yªu cÇu ®ßi hái cña kinh tÕ thÞ tr­êng. ViÖt Nam lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ míi chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung, bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng nªn tr×nh ®é n¨ng lùc ph¸t triÓn cßn non kÐm vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n. BiÓu hiÖn cña n¨ng lùc ph¸t triÓn non kÐm lµ tr×nh ®é khoa häc kü thuËt ViÖt Nam cßn thÊp so víi c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Kh¶ n¨ng qu¶n lý, ph¸t triÓn kinh doanh s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cßn rÊt kÐm so víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Tõ tr×nh ®é n¨ng lùc yÕu kÐm mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam diÔn ra chËm c¸c mÆt hµng s¶n xuÊt ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng trong n­íc còng nh­ ch­a chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng. ViÖt Nam ®æi míi c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cßn rÊt chËm, trong ®ã næi bËt lµ vÊn ®Ò kü thuËt, m¸y mãc thiÕt bÞ v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ch­a cã s¶n phÈm ®éc quyÒn ®i s©u vµo trong thÞ tr­êng c¸c n­íc trªn thÕ giíi, søc c¹nh tranh hµng hãa ViÖt Nam lµ rÊt thÊp. C¸c mÆt hµng nhËp khÈu th× toµn nh÷ng m¸y mãc, thiÕt bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i, c¸c mÆt hµng ®· chÕ biÕn hoµn toµn nh­ dÇu, x¨ng cña c¸c n­íc ph¸t triÓn cßn xuÊt khÈu chØ lµ nh÷ng hµng hãa gi¶n ®¬n, th« s¬ ch­a hoÆc míi chÕ biÕn mét phÇn nh­ dÇu khÝ, than, kho¸ng s¶n, g¹o víi gi¸ rÎ. Mét thùc tÕ ë ViÖt Nam lµ chóng ta cã nhiÒu thÇn ®ång, ®¹t nhiÒu gi¶i cao trong c¸c kú thi cña thÕ giíi nh­ng chóng ta l¹i cã Ýt nhµ khoa häc nguyªn nh©n còng b¾t nguån tõ tr×nh ®é khoa häc cßn kÐm cña n­íc ta, kh«ng cã ®ñ c¸c c¬ së nghiªn cøu, c¸c phßng thÝ nghiÖm, thùc hµnh, chÊt l­îng ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng §¹i Häc, Cao §¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp ch­a cao, ch­a thËt ®ång ®Òu. Trong t×nh h×nh n­íc ta hiÖn nay vµ t×nh h×nh trªn thÕ giíi viÖc n­íc ta muèn gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi vµ gia nhËp khu vùc mËu dÞch tù do AFTA lµ rÊt khã kh¨n bëi v× tr×nh ®é n¨ng lùc vÒ qu¶n lÝ, khoa häc kü thuËt cña n­íc ta cßn rÊt non kÐm, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c lo¹i hµng hãa ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ rÊt kÐm nguyªn nh©n do hµng hãa cña ViÖt Nam chÊt l­îng ch­a b»ng hµng hãa cña c¸c n­íc tiªn tiÕn nh­ng gi¸ thµnh l¹i cao do vËy kh«ng tháa m·n ®­îc thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng trªn thÕ giíi. Trong khi ®ã th× yªu cÇu ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ rÊt cao ph¶i cã mét tr×nh ®é n¨ng lùc ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ qu¶n lý tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cao, hµng hãa cã søc c¹nh tranh tèt, cã nhiÒu lo¹i hµng hãa ®i s©u vµo ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi. Tuy vËy nÒn kinh tÕ n­íc ta trong qu¸ tr×nh ®æi míi còng ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ nh­: b×nh qu©n l­¬ng thùc ®Çu ng­êi 360kg/ ng­êi/ n¨m (1995) lªn 444kg/ ng­êi/ n¨m (2000), xuÊt khÈu g¹o ®øng th­ hai trªn thÕ giíi, cµ phª ®øng thø ba, xuÊt khÈu c«ng nghiÖp ®­îc 10 tû ®« la (2000) gÊp h¬n 3,4 lÇn n¨m 1995. Trong kho¶ng tõ n¨m 1986 ®Õn n¨m 2001 tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m thêi kú 1996-2000 ®¹t 7%so víi thêi kú 1986-1990, xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t 14 tû ®«la, nhËp siªu gi¶m tõ 3,8 tû ®«la n¨m 96 xuèng cßn 800 triÖu ®«la n¨m 2000, tèc ®é t¨ng tr­ëng n¨m 2000 lµ 6,7%, GDP b×nh qu©n 400 USD/ ng­êi/ n¨m (2000). Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ n­íc ta hiÖn nay §¶ng vµ nhµ n­íc ®· ®Ò ra mét sè c¸c chØ tiªu cô thÓ cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ giai ®o¹n 2001-2005 lµ ®­a GDP b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng tr­ëng 7,5%, GDP c¶ n­íc n¨m 2005 gÊp hai lÇn so víi 1995, c¸c ngµnh n«ng, l©m, ng­ nghiÖp t¨ng tr­ëng 4,3%/ n¨m gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh c«ng nghiÖp t¨ng 13%/ n¨m, gi¸ trÞ ngµnh dÞch vô t¨ng 7,5%/ n¨m gi¸ trÞ ngµnh n«ng, l©m, ng­ nghiÖp t¨ng 4,8%/ n¨m, nhÞp ®é t¨ng tr­ëng ngµnh c«ng nghiÖp vµ x©y dùng lµ 10,8%, nhÞp ®é t¨ng tr­ëng ngµnh dÞch vô lµ 6,2%, gi¶m tû lÖ sinh hµng n¨m lµ 0,5%,tèc ®é t¨ng d©n sè n¨m 2005 kho¶ng 1,2%, gi¶m tû lÖ hé ®ãi nghÌo xuèng cßn 10% n¨m 2005. 1.5 >Thø n¨m lµ m©u thuÉn gi÷a tiÒm n¨ng vèn cã víi kh¶ n¨ng khai th¸c, chÕ biÕn n­íc ta N­íc ta cã mét vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi vµ mét tiÒm n¨ng lín ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. VÒ mÆt lùc l­îng lao ®éng, n­íc ta cã d©n sè ®«ng ®øng thø 13 trªn thÕ giíi v× vËy cã mét lùc l­îng rÊt dåi dµo, tû lÖ ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng chiÕm kho¶ng h¬n 40% d©n sè c¶ n­íc, c¬ cÊu d©n sè trÎ, tû lÖ ng­êi d­íi ®é tuæi lao ®éng cao ®ã lµ mét lùc l­îng bæ sung cho nguån nh©n lùc rÊt lín, gi¸ nh©n c«ng lao ®éng l¹i rÎ, ®ã lµ nh÷ng thuËn lîi vÒ nh©n c«ng. Tuy nhiªn nh÷ng thuËn lîi ®ã còng ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó, tû lÖ ng­êi thÊt nghiÖp lín, tû lÖ cã viÖc lµm kh«ng æn ®Þnh còng chiÕm tû lÖ kh¸ lín nhÊt lµ ë c¸c vïng n«ng th«n, søc lao ®éng bÞ l·ng phÝ rÊt nhiÒu, lùc l­îng lao ®éng phæ biÕn kh«ng ®ång ®Òu ®ã còng lµ mét trë ng¹i lín trong ph¸t triÓn s¶n xuÊt. N­íc ta cã nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, ®a d¹ng ®ã lµ nh©n tè rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ. Tµi nguyªn lín nhÊt lµ dÇu má vµ than ngoµi ra cßn cã c¸c lo¹i quÆng rÊt quan träng, c¸c lo¹i kho¸ng s¶n nµy lµ nguån nguyªn nhiªn liÖu cho ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp, x©y dùng rÊt lín vµ rÊt quan träng nhÊt lµ than vµ dÇu má. TiÒm n¨ng vµ ®Êt ®ai còng lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng, ®Êt ®ai n­íc ta rÊt phong phó vÒ chñng lo¹i, mµu mì vÒ chÊt ®Êt, n­íc ta cã hai ®ång b»ng lín lµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long vµ ®ång b»ng S«ng Hång, ®ång b»ng s«ng Cöu Long lµ vùa lóa lín cña c¶ n­íc. N­íc ta cã diÖn tÝch ®Êt ®ai réng lín ë T©y Nguyªn thÝch hîp víi viÖc ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp phôc vô cho xuÊt khÈu rõng còng lµ mét tµi nguyªn rÊt lín nh­ng hiÖn nay rõng ®ang bÞ tµn ph¸ rÊt nhiÒu vµ ®iÒu ®ã g©y nªn t×nh tr¹ng thiªn tai lò lôt nh­ hiÖn nay. VÞ trÝ ®Þa lý n­íc ta rÊt thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, phÝa B¾c n­íc ta lµ Trung Quèc, ®ã lµ thÞ tr­êng rÊt réng lín víi tiÒm n¨ng hµng hãa rÊt lín n­íc ta cã bê biÓn dµi däc theo chiÒu dµi ®Êt n­íc, cã c¸c h¶i c¶ng thuËn lîi cho viÖc giao l­u bu«n b¸n víi n­íc ngoµi b»ng ®­êng biÓn. Tuy r»ng tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta lµ rÊt lín nh­ng n­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn tr×nh ®é khoa häc cßn yÕu kÐm nªn kh¶ n¨ng khai th¸c vµ sö dông nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn cßn rÊt kÐm, sù l·ng phÝ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn lµ rÊt lín viÖc khai th¸c sö dông nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn kho¸ng s¶n kh«ng hîp lý, khai th¸c, sö dông tµi nguyªn kh«ng triÖt ®Ó, rÊt l·ng phÝ, khai th¸c kh«ng ®i ®«i víi b¶o vÖ, g©y trång lµm cho nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn bÞ c¹n kiÖt, ®Êt ®ai bÞ tho¸i hãa, biÕn chÊt, rõng bÞ chÆt ph¸ nhiÒu, n¹n ch¸y rõng lµm mÊt nhiÒu lo¹i c©y trång quý, thó rõng bÞ tiªu diÖt lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i, g©y ra bao thiªn tai mµ chÝnh chóng ta ph¶i g¸nh chÞu. Khai th¸c, s¶n xuÊt kh«ng ®i ®«i víi b¶o vÖ m«i tr­êng, g©y trång c©y rõng ®· lµm cho m«i tr­êng bÞ « nhiÔm kh«ng khÝ, « nhiÔm nguån n­íc g©y nhøc nhèi cho qu¶n lý m«i tr­êng. Trªn ®©y lµ mét sè m©u thuÉn chñ yÕu næi bËt nhÊt trong t×nh h×nh hiÖn nay ë n­íc ta. NÕu gi¶i quyÕt ®­îc c¸c m©u thuÉn trªn th× nÒn kinh tÕ n­íc ta sÏ ph¸t triÓn mét c¸ch nhanh chãng vµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta sÏ h×nh thµnh theo ®óng ®Þnh h­íng XHCN. 2.> Mét sè gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña kinh tÕ ViÖt Nam do nh÷ng m©u thuÉn trªn ®em l¹i: 2.1.Ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ nhiÖm vô träng t©m: Con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña n­íc ta cÇn vµ cã thÓ rót ng¾n thêi gian, võa cã nh÷ng b­íc tuÇn tù, võa cã b­íc nh¶y vät. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ph¶i b¶o ®¶m x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, tr­íc hÕt lµ ®éc lËp tù chñ vÒ ®­êng lèi, chÝnh s¸ch, ®ång thêi cã tiÒm lùc kinh tÕ ®ñ m¹nh. X©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; kÕt hîp néi lùc víi ngo¹i lùc thµnh nguån lùc tæng hîp ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. T¨ng c­êng sù chØ ®¹o vµ huy ®éng c¸c nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó ®Èy nhanh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. Ph¸t triÓn m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c ngµnh dÞch vô: th­¬ng m¹i, kÓ c¶ th­¬ng m¹i ®iÖn tö, c¸ch lo¹i h×nh vËn t¶i, b­u chÝnh- viÔn th«ng, du lÞch, tµi chÝnh, ng©n hµng, kiÓm to¸n…..Sím phæ cËp sö dông tin häc vµ m¹ng th«ng tin quèc tÕ trong nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi. X©y dùng ®ång bé vµ tõng b­íc hiÖn ®¹i hãa hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng. Ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®« thÞ ph©n bè hîp lý trªn c¸c vïng. Tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c nghiªn cøu, dù b¸o khÝ t­îng - thuû v¨n vµ vËt lý ®Þa cÇu; cã kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p tÝch cùc chñ ®éng phßng chèng thiªn tai, t×m kiÕm, cøu n¹n. Sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm tµi nguyªn, b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng tù nhiªn, b¶o tån ®a d¹ng sinh häc. 2.2.Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn: Tõ c¸c h×nh thøc së h÷u c¬ b¶n: së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ vµ së h÷u t­ nh©n h×nh thµnh nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi nh÷ng h×nh thøc tæ chøc kinh doanh ®a d¹ng, ®an xen, hçn hîp. Kinh tÕ nhµ n­íc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, lµ lùc l­îng vËt chÊt quan träng vµ lµ c«ng cô ®Ó Nhµ n­íc ®Þnh h­íng vµ ®._.