Những vấn đề kinh tế chủ yếu để phát triển nông nghiệp Đông Mỹ - Thanh Trì - Hà Nội theo hướng kết hợp nông nghiệp với du lịch

Lêi nãi ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi HiÖn nay, trong ho¹t ®éng kinh tÕ- x· héi ë hÇu hÕt c¸c quèc gia ®Òu coi träng viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi th«ng qua c¸c dù ¸n cô thÓ nh»m ®Çu t­ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. ViÖt Nam ®ang trong thêi k× c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ liªn tôc ®¹t ë møc cao vµ æn ®Þnh. B×nh qu©n hµng n¨m thêi k× 1991-1997 GDP t¨ng 8,2%. Hai n¨m 1998, 1999 do ¶nh h­ëng tiªu cùc cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ - tµi chÝnh khu vùc, tèc ®é t¨ng tr­ëng cña n­íc ta tuy cã chËm l¹i (1998: 5,8%, 1999: 4,8%) song vÉn thuéc lo¹i cao so víi khu vùc. Nhê ®ã qui m« kinh tÕ ViÖt Nam kh«ng ngõng lín m¹nh. So víi n¨m 1990, n¨m 1997 qui m« kinh tÕ n­íc ta gÊp 1,76 lÇn vµ n¨m 1998 gÊp 1,8 lÇn. Kinh tÕ ph¸t triÓn ®· t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò hÕt søc c¬ b¶n cho viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi ®Æc biÖt lµ tõng b­íc c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña n«ng d©n. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu rÊt ®¸ng tù hµo vÒ x©y dùng ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n th× vÊn ®Ò m«i tr­êng- yÕu tè cùc k× quan träng cã ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña ®Êt n­íc l¹i ch­a ®­îc sù quan t©m thÝch ®¸ng. Hµ Néi lµ trung t©m, lµ thñ ®« cña c¶ n­íc nªn qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ diÔn ra rÊt m¹nh, rÊt nhanh chãng. NhËn thøc ®­îc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña ®« thÞ ho¸ ¶nh h­ëng, t¸c ®éng ®Õn m«i tr­êng sinh th¸i ë khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n ven ®« (ngo¹i thµnh ), thµnh phè Hµ Néi ®· cã chñ tr­¬ng x©y dùng vµ triÓn khai c¸c dù ¸n nh»m b¶o vÒ vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng m«i tr­êng sinh th¸i n«ng nghiÖp, n«ng th«n trong c¸c khu vùc nµy. HiÖn nay, cã rÊt nhiÒu c¸c dù ¸n ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë khu vùc ngo¹i thµnh ®ang ®­îc triÓn khai thùc hiÖn, ®Æc biÖt lµ trong c¸c dù ¸n ®­îc triÓn khai thùc hiÖn thµnh phè vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn rÊt coi träng vÊn ®Ò ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch, cô thÓ mét sè dù ¸n ®ang ®­îc triÓ khai theo h­íng kÕt hîp trªn nh­ ë: §«ng Mü - Thanh Tr×, Phó DiÔn - Tõ Liªm, Minh Phó - Sãc S¬n, Phï §æng – Gia L©m... Tuy thêi gian triÓn khai, thùc hiÖn c¸c dù ¸n trªn míi ®­îc mét vµi n¨m gÇn ®©y (tõ n¨m 2001), nh­ng viÖc tæng kÕt ®¸nh gi¸ kÞp thêi ®óng thùc tr¹ng nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña sù kÕt hîp, ®ång thêi lµm râ nh÷ng tån t¹i, nguyªn nh©n cña nã trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nh»m ph¸t huy tèi ®a c¸c ­u ®iÓm vµ thµnh qu¶ ®· cã, rót kinh nghiÖm kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ, hoµn thiÖn, bæ sung c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña sù kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch trong dù ¸n lµ cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch. Do vËy em ®· chän ®Ò tµi: “Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp §«ng Mü – Thanh Tr× - Hµ Néi theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch” lµm ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu - HÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò lý luËn vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch t¹i §«ng Mü – Thanh Tr×. - §¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh thùc hiÖn dù ¸n, kÕt qu¶ thùc hiÖn dù ¸n d­íi gãc ®é kinh tÕ vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp t¹i §«ng Mü- Thanh Tr× theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch, rót ra nh÷ng mÆt m¹nh vµ mÆt yÕu, thiÕu xãt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. - §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ - kÜ thuËt, mét sè chØ tiªu kinh tÕ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña dù ¸n. 3. Ph¹m vi nghiªn cøu - VÒ kh«ng gian chuyªn ®Ò nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò chÝnh cña dù ¸n ®ang diÔn ra trªn toµn x· §«ng Mü- Thanh Tr×- Hµ Néi. - VÒ thêi gian: nghiªn cøu toµn bé qu¸ tr×nh triÓn khai dù ¸n giai ®o¹n 1 vµ c¸c b­íc chuÈn bÞ cho dù ¸n tõ n¨m 2001 - 2005. 4. KÕt cÊu chuyªn ®Ò Ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn vµ c¸c danh môc tµi liÖu tham kh¶o chuyªn ®Ò cã kÕt cÊu chÝnh gåm 3 ch­¬ng. Ch­¬ng 1: C¬ së lÝ luËn vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ë §«ng Mü - Thanh Tr× theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch Ch­¬ng 3: Quan ®iÓm, ph­¬ng h­íng vµ c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch Ch­¬ng 1: C¬ së lÝ luËn vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch 1.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n 1.1.1. C¸c xu h­íng ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i Cho ®Õn nay n¨ng l­îng sö dông trong n«ng nghiÖp thÕ giíi cßn rÊt khiªm tèn. Theo tµi liÖu cña FAO n¨m 1972- 1973 n«ng nghiÖp toµn thÕ giíi míi sö dông 3,5% tæng n¨ng l­îng ho¸ th¹ch, giai ®o¹n 1985- 1986 t¨ng nªn 4,1% vµ ®Õn n¨m 2001 n«ng nghiÖp thÕ giíi sö dông kho¶ng 5,3% tæng n¨ng l­îng ho¸ th¹ch hµng ho¸ cña thÕ giíi. Sù ph©n bè sö dông n¨ng l­îng ho¸ th¹ch còng kh«ng ®Òu: mét lao ®éng n«ng nghiÖp ë c¸c n­íc ph¸t triÓn sö dông n¨ng l­îng nhiÒu gÊp 30 lÇn 1 lao ®émg n«ng nghiÖp ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn; vÒ vËt t­ kÜ thuËt n«ng nghiÖp, c¸c n­íc ph¸t triÓn sö dông 60% tæng sè ph©n ho¸ häc, trªn 50% tæng sè thuèc trõ s©u, trõ cá, 75% tæng sè m¸y kÐo 70% tæng sæ thøc ¨n gia sóc cña thÕ giíi. Sang thÕ kØ XXI, n«ng nghiÖp thÕ giíi cã thÓ ph¶i sö dông n¨ng l­îng nhiÒu h¬n thÕ kØ XX ®Ó tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp. Nh­ng ®Ó sö dông n¨ng l­îng trong n«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ ph¶i ®iÒu chØnh hîp lÝ gi÷a c¸c khu vùc: theo h­íng gi¶m n¨ng l­îng vµ vËt t­ kÜ thuËt ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, t¨ng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. N¨m 1979 tæng giam ®èc FAO ®· nªu ý kiÕn: “ c¸c n­íc nghÌo ph¶i ®­îc sö dông thªm ph©n kho¸ng vµ ho¸ chÊt trõ s©u bÖnh nh­ng kh«ng nªn sao chÐp ph­¬ng ph¸p ®ang dïng ë c¸c n­íc giµu”. NÕu h¹n chÕ sö dông n¨ng l­îng trong n«ng nghiÖp th× ë nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn s¶n xuÊt l­¬ng thùc sÏ gi¶m sót dÉn ®Õn thiÕu ®ãi. V× vËy, m« h×nh n«ng nghiÖp cña c¸c n­íc ph¸t triÓn sÏ ®iÒu chØnh theo h­íng gi¶m chi phÝ n¨ng l­îng, gi¶m néi dung, møc ®é c«ng nghiÖp ho¸ ®Ó t¨ng hiÖu suÊt sö dông n¨ng l­îng vµ h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng. M« h×nh n«ng nghiÖp cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn sÏ ®iÒu chØnh theo h­íng t¨ng chi phÝ n¨ng l­îng hîp lÝ, kh«ng dËp theo khu«n mÉu cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn tr­íc ®©y nh»m ®¶m b¶o hiÖu suÊt sö dông n¨ng l­îng kh¸ vµ chèng g©y « nhiÔm m«i tr­êng. MÆt kh¸c nh­ chóng ta biÕt, con ng­êi lµ thµnh viªn quan träng bËc nhÊt cña tÊt c¶ c¸c hÖ sinh th¸i, hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp, cña tÊt c¶ c¸c nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, con ng­êi lu«n gi÷ vai trß chñ ®éng. Víi chÝ tuÖ cña m×nh con ng­êi cã thÓ lùa chän con ®­êng duy nhÊt ®óng, phï hîp víi lîi Ých cña m×nh; cã thÓ ®iÒu khiÓn c¸c hÖ sinh th¸i theo h­íng cã lîi nhÊt. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, con ng­êi kh«ng chØ giíi h¹n môc tiªu cña m×nh trong viÖc t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã Ých cho m×nh trong giai ®o¹n tr­íc m¾t mµ cßn ph¶i nghÜ ®Õn lîi Ých cña nhiÒu thÕ hÖ mai sau. Tèi ­u ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®· trë thµnh mét yªu cÇu c¬ b¶n cña nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn. Tèi ­u ho¸ lµ chän mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt hîp lÝ, tèt nhÊt trong tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng vËy, cÇn tèi ­u ho¸ víi c¸c n«i dung c¬ b¶n sau: - Tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña con ng­êi vÒ s¶n phÈm n«ng nghiÖp, nghÜa lµ ph¶i ®¹t n¨ng xuÊt c©y trång vµ vËt nu«i cao, s¶n l­îng n«ng nghiÖp cao, phÈm chÊt n«ng s¶n ph¶i t­¬ng øng víi møc ®Çu t­ vËt chÊt ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. - Tho¶ m·n nhu cÇu hiÖn t¹i nh­ng kh«ng lµm ph­¬ng h¹i ®Õn nhu cÇu cña c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai. - Th¶o m·n nhu cÇu hiÖn t¹i nh­ng kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¸c nhu cÇu kh¸c cña con ng­êi. Con ng­êi lµ mét bé phËn tÝch cùc cña thiªn nhiªn vµ m·i m·i hoµ nhËp víi thiªn nhiªn, ®øng trªn c¸c quan ®iÓm nµy th× viÖc cã mét nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng míi kÕt hîp hµi hoµ gi÷a nh÷ng c¸i tÝch cùc, nh÷ng c¸i ®óng ®¾n, nh÷ng c¸i hîp lÝ cña nÒn n«ng nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ sinh häc n«ng nghiÖp. Ngoµi nh÷ng yªu cÇu, ®ßi hái trªn th× vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr­êng nãi chung vµ « nhiÔm m«i tr­êng nãi riªng hiÖn nay ®ang ë møc b¸o ®éng ®á. VÊn ®Ò « nhiÔm kh«ng khÝ, tiÕng ån, ®Êt ®ai, nguån n­íc, ®a d¹ng sinh häc... cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn m«i tr­êng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tãm l¹i, tr­íc nh÷ng yªu cÇu ®ßi hái cña sù ph¸t triÓn theo qui luËt tiÕn ho¸ cña con ng­êi, cña mét nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i vµ cña nh÷ng yªu cÇu cña hiÖn t¹i, con ng­êi cÇn tiÕn tíi ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp sao cho cã thÓ kÕt hîp tæng hoµ gi÷a tù nhiªn vµ con ng­êi, nh»m khai th¸c tèi ®a nh÷ng lîi thÕ cña tõng vïng, tõng khu vùc. V× vËy, ®ßi hái hay sù cÇn thiÕt cÇn cã mét m« h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp hîp lÝ lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong mét vµi thËp kû gÇn ®©y, sù thay ®æi c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi cña thÕ giíi diÔn ra rÊt phøc t¹p, trong nã chøa ®ùng nhiÒu yÕu tè thuËn lîi, ®ång thêi còng cã nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc ®èi víi viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nãi riªng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung. §ã lµ do qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ thÞ tr­êng ho¸, n«ng nghiÖp c¸c n­íc ®ang chuyÓn dÇn tõ chÕ ®é th©m canh truyÒn thèng lªn th©m canh hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c, víi ¸p lùc vÒ d©n sè t¨ng qu¸ nhanh 2-3%/n¨m, víi ®éng lùc lîi nhuËn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, nhÊt lµ ®éng lùc lîi nhuËn tèi ®a cña chñ nghÜa t­ b¶n, n«ng nghiÖp ®· ph¸t triÓn theo kiÓu khai th¸c t­íc ®o¹t thiªn nhiªn dÉn tíi nh÷ng hiÖn t­îng phæ biÕn: n«ng nghiÖp "hÇm má" bãc lét ®Êt, tèc ®é ph¸ rõng lÊy ®Êt trång trät v­ît qu¸ tèc ®é t¸i sinh cña nã. ViÖc ¸p dông c¬ giíi ho¸, ho¸ häc ho¸ vµ thuû lîi ho¸ ch­a lÊy c«ng nghÖ sinh häc vµ c¶i thiÖn tÇng thæ nh­ìng lµm trung t©m. Nh÷ng hµnh ®éng khai th¸c mang tÝnh t­íc ®o¹t thiªn nhiªn trong n«ng nghiÖp cïng víi quy m« vµ tèc ®é khai th¸c tµi nguyªn qu¸ lín, qu¸ nhanh, vµ l­îng chÊt th¶i qu¸ nhiÒu trong c«ng nghiÖp ho¸ ®ang lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn vµ « nhiÔm m«i tr­êng rÊt nghiªm träng. Tr­íc nh÷ng thùc tÕ ®ã, con ng­êi ®· nhËn thøc ra ®­îc vÊn ®Ò nµy rÊt sím. N¨m 1972 héi nghÞ liªn hîp quèc vÒ m«i tr­êng ë Stockhom ®· vµ tuyªn bè kªu gäi:” b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng cña con ng­êi lµ mét vÊn ®Ò lín cã ¶nh h­ëng tíi phóc lîi cña con ng­êi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ toµn thÕ giíi”. ®ã lµ kh¸t khao khÈn cÊp cña c¸c d©n téc trªn thÕ giíi vµ lµ nhiÖm vô cña mçi chÝnh phñ. 20 n¨m sau, Héi nghÞ Rio 1992 ë Braxin ®· ra tuyªn bè mang tÝnh ®ßi hái th«ng qua “ Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng Agenda 21” ®èi víi mçi quèc gia vµ chÝnh phñ. Víi tuyªn bè Rio 1992 vµ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng 21 ®¸nh giÊu viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng nh»m nhu cÇu lîi Ých kh«ng chØ cho thÕ hÖ ngµy nay mµ cho c¶ thÕ hÖ mai sau ph¸t triÓn kinh tÕ ®i liÒn víi b¶o tån m«i tr­êng sinh th¸i, ph¸t triÓn hiÖu qu¶ ®i ®«i víi viÖc thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Riªng trong nÒn n«ng nghiÖp th× ®ã lµ ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng trªn c¬ së thu hót l«i cuèn n«ng d©n thùc hiÖn vµ tham gia tæ chøc, qu¶n lÝ viÖc thùc hiªn. Thùc tÕ ®©y lµ mét m« h×nh n«ng nghiÖp kh«ng lo¹i trõ ph©n bãn ho¸ häc, thuèc b¶o vÖ thùc vËt, mµ sö dông chóng mét c¸ch hîp lÝ h¬n cã hiÖu qña h¬n, tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng, ®ång thêi t¨ng sö dông c¸c lo¹i ph©n bãn h÷u c¬, ph©n bãn vi sinh, còng nh­ c¸c chÕ phÈm vi sinh vËt vµ ®­a c¸c lo¹i gièng c©y trång, gièng vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao ®· t¹o ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt ®¹i trµ, ®Ó nh»m b¶o vÖ chÝnh m«i tr­êng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, còng nh­ b¶o vÖ m«i tr­êng sèng nãi chung. Hay chÝnh lµ viÖc ng­êi ta chó träng tíi mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a sinh vËt vµ m«i tr­êng. MÆt kh¸c ë c¸c quèc gia trªn thÕ giíi hiÖn nay, viÖc qu¸ l¹m dông khi sö dông ph©n bãn ho¸ häc, thuèc phßng trõ s©u bÖnh ho¸ häc vµ c¸c chÊt kÝch thÝch ho¸ häc trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh»m t¨ng n¨ng suÊt c©y trång vµ vËt nu«i, mµ kh«ng quan t©m ®Õn t¸c h¹i cña viÖc qu¸ l¹m dông nã. MÆc dï, viÖc sö dông ph©n bãn ho¸ häc vµ thuèc trõ s©u bÖnh lµ ch×a kho¸ cña sù thµnh c«ng trong c¸ch m¹ng xanh vµ ®¶m b¶o nhu cÇu l­¬ng thùc. Tuy nhiªn, thùc tÕ ®· chøng minh trong thêi gian qua do con ng­êi kh«ng quan t©m tíi viÖc sö dông c¸c s¶n phÈm ho¸ häc vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµm cho cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n¶y sinh, nh­: - G©y ®éc h¹i cho m«i tr­êng n­íc, m«i tr­êng ®Êt bëi thuèc trõ s©u vµ nitrat (NO3-) vµ do ®ã, t¸c ®éng xÊu ®Õn søc khoÎ cßn ng­êi, c¸c ®éng vËt hoang d· vµ lµm suy tho¸i c¸c hÖ sinh th¸i. - G©y ®éc h¹i cho l­¬ng thùc, thùc phÈm, thøc ¨n cho gia sóc bëi d­ l­îng thuèc trõ s©u, hµm l­îng nitrat vµ c¸c chÊt kÝch thÝch sinh tr­ëng v­ît qua møc cho phÐp. - G©y tæn h¹i cho c¸c n«ng tr¹i vµ c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn do thuèc trõ s©u, ¶nh h­ëng tíi søc khoÎ ng­êi lao ®éng, tíi céng ®ång. - G©y ®éc h¹i cho bÇu khÝ quyÓn bëi khÝ am«niac (NH3); nit¬ «xit; mªtan vµ nhiÒu chÊt kh¸c sinh ra tõ qu¸ tr×nh ®èt, lµm suy gi¶m tÇng «z«n, lµm Tr¸i ®Êt nãng lªn vµ g©y « nhiÔm bÇu khÝ quyÓn. - Sö dông qu¸ møc c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn g©y suy tho¸i n­íc ngÇm, mÊt dÇn c¸c loµi ®éng vËt vµ c¸c nguån n¨ng l­îng tù nhiªn, lµm mÊt kh¶ n¨ng hÊp thô phÕ th¶i cña chóng, dÉn ®Õn lôt léi vµ mÆn ho¸. Cã thÓ chØ ra nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong « nhiÔm do ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­ trong b¶ng sau: ChÊt g©y ®éc hoÆc chÊt g©y « nhiÔm HËu qu¶ G©y ®éc h¹i cho nguån n­íc - Thuèc trõ s©u - G©y ®éc h¹i cho n­íc m­a, n­íc bÒ mÆt vµ n­íc ngÇm, g©y ®éc cho ®éng vËt hoang d¹i vµ v­ît ng­ìng chuÈn ®èi víi n­íc uèng. - Nitrat - Nitrat, ph«tphat - PhÕ th¶i h÷u c¬ nguån gèc ®éng vËt. - N­íc th¶i tõ qu¸ tr×nh thøc ¨n ®éng vËt. - ChÕ biÕn phÕ th¶i tõ c¸c ®ån ®iÒn (cao su, dÇu dõa,…) - G©y c¸c héi chøng ë trÎ em vµ cã thÓ g©y ung th­. - Sinh tr­ëng t¶o vµ phó d­ìng g©y ra mïi h«I thèi, t¾c ngÏn n­íc mÆt, c¸ chÕt, ph¸ huû b·i san h«, ph¸t triÓn kÐm do c¸c ®éc tè cña t¶o. - Sinh tr­ëng cña t¶o, céng víi viÖc khö «xy cña n­íc vµ lµm cho c¸ chÕt. - Khö «xy cña n­íc vµ c¸ chÕt, mïi khã chÞu. - Khö «xy cña n­íc vµ c¸ chÕt, mïi khã chÞu. G©y ®éc h¹i thøc ¨n cho ng­êi vµ gia sóc - Thuèc trõ s©u - Nitrat - Tån d­ thuèc trõ s©u trong thøc ¨n. - Gia t¨ng nitrat trong thøc ¨n, g©y ra mét sè bÖnh cho ng­êi vµ gia sóc. G©y ®éc h¹i cho m«i tr­êng tù nhiªn vµ n«ng tr¹i - Thuèc trõ s©u. - Nitrat - Am«niac sinh ra tõ ph©n ®éng vËt vµ ruéng lóa. - Kim lo¹i tõ phÕ th¶i ®éng vËt. - MÇm bÖnh tõ phÕ th¶i ®éng vËt. - §éc h¹i cho ng­êi, mïi khã chÞu. - §éc h¹i cho ng­êi vµ ®éng vËt. - H¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña quÇn x· thùc vËt, cã thÓ cã vai trß lµm chÕt c©y. - Lµm t¨ng hµm l­îng kim lo¹i nÆng trong ®Êt. - §éc h¹i cho søc khoÎ cña ng­êi vµ ®éng vËt. G©y h¹i cho khÝ quyÓn - Am«niac sinh ra tõ ph©n ®éng vËt vµ ruéng lóa. - Nit¬ «xit tõ ph©n bãn ho¸ häc. - Mªtan tõ ®éng vËt vµ ruéng lóa. - S¶n phÈm ®èt sinh khèi (r¬m, r¹,…). Mïi: ®ãng vai trß trong viÖc t¹o ra m­a axit. - §ãng vai trß lµm suy tho¸i tÇng «z«n vµ sù nãng lªn cña khÝ hËu toµn cÇu. - §ãng vai trß lµm khÝ hËu toµn cÇu nãng lªn. - Lµm t¨ng « nhiÔm «z«n côc bé cña tÇng ®èi l­u, t¹o m­a axit. Suy tho¸i tÇng «z«n vµ lµm khÝ hËu toµn cÇu nãng lªn, mïi khã chÞu. Tãm l¹i, tr­íc nh÷ng n¶y sinh c¸c t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn n«ng nghiÖp vµ viÖc qu¸ l¹m dông c¸c chÕ phÈm ho¸ häc trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®· lµm cho m«i tr­êng sinh th¸i bÞ huû ho¹i nghiªm träng, nã ®e do¹ tíi søc khoÎ cña con ng­êi. Tr­íc thùc tÕ nµy c¸c n­íc ®· tù t×m h­íng ph¸t triÓn cho m×nh, ®Ó ph¸t triÓn ®Êt n­íc, còng nh­ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp mét c¸ch toµn diÖn tr¸nh c¸c t¸c ®éng tiªu cùc lµm ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t­¬ng lai. Do vËy, n«ng nghiÖp cña c¸c n­íc hiÖn nay ®ang chuyÓn theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng, n«ng nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm chÊt l­îng cao (s¶n phÈm s¹ch) vµ n«ng nghiÖp kÕt hîp víi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña m«i tr­êng. 1.1.2. Sù cÇn thiÕt kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch Trong xu thÕ ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp thÕ giíi nh­ hiÖn nay, ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh«ng cßn chØ giíi h¹n trong viÖc t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho mét bé phËn d©n c­ sinh sèng trong khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n n÷a mµ trë thµnh ph­¬ng thøc tån t¹i cña toµn x· héi. ChÝnh v× vËy, cã mét nÒn n«ng nghiÖp thËt sù v÷ng m¹nh ®· vµ ®ang trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m cña nhiÒu quèc gia. Bªn c¹nh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn n«ng nghiÖp thÕ giíi th× c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c còng ph¸t triÓn kh«ng ngõng, ®· t¸c ®éng qua l¹i víi ngµnh n«ng nghiÖp lµm xuÊt hiÖn nhiÒu m« h×nh n«ng nghiÖp ngoµi vai trß chÝnh lµ cung cÊp c¸c nhu cÇu l­¬ng thùc, thùc phÈm cho d©n c­, th× còng xuÊt hiÖn mét sè vai trß míi mµ sù cÇn thiÕt cña nã víi ®êi sèng d©n c­ còng kh«ng ph¶i lµ kh«ng quan träng. §ã lµ nhu cÇu tiªu dïng c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, nhu cÇu tiªu dïng c¸c dÞch vô du lÞch, vui ch¬i, gi¶i trÝ vµ h­ëng thô bÇu kh«ng khÝ trong lµnh ë khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n mµ ®iÒu nµy chØ cã ®­îc do ®Æc ®iÓm cña khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n mang l¹i mµ còng chØ cã nã míi cã thÓ ®¸p øng ®­îc. Do hiÖn nay qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ngµy cµng më réng, khu vùc d©n c­ ®« thÞ cã thu nhËp ngµy cµng t¨ng, ®êi sèng ngµy cµng cao, mÆt kh¸c d­íi søc Ðp cña tÝnh chÊt c«ng viÖc c¨ng th¼ng nªn th­êng xuÊt hiÖn nhu cÇu nghØ ng¬i cuèi tuÇn tËn h­ëng kh«ng khÝ trong lµnh cña thiªn nhiªn. ChÝnh nh÷ng ®ßi hái nµy ®· thóc ®Èy ph¶i ph¸t triÓn vµ xuÊt hiÖn mét sù kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch. Sù kÕt hîp nµy lµ mét ®iÒu hoµn toµn hîp lÝ vµ ®óng ®¾n, nã phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn chung cña quy luËt ph¸t triÓn (cã cÇu ® cung), ®ã lµ tr­íc nh÷ng nhu cÇu cña x· héi ngµy cµng t¨ng vÒ c¸c dÞch vô du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ bëi thu nhËp còng nh­ møc sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn vµ cµng t¨ng cao. Cã thÓ nãi sù kÕt hîp gi÷a ngµnh n«ng nghiÖp víi ngµnh du lÞch lµ mét sù kÕt hîp ®óng ®¾n nÕu nh­ sù kÕt hîp nµy tu©n thñ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ – x· héi nh­ng ®ång thêi còng ph¶i tu©n thñ c¸c mèi quan hÖ víi c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Khi ®ã nã sÏ kh«ng ngõng thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn MÆt kh¸c, khi mµ tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ ®Òu kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ më réng víi tèc ®é cao th× sù ph¸t triÓn ®ã ®· thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn lµ mét ®iÒu tÊt yÕu. N«ng nghiÖp sÏ ph¸t triÓn bÒn v÷ng h¬n b»ng viÖc cã thªm c¸c nguån thu nhËp do c¸c ho¹t ®éng dÞch vô du lÞch mang l¹i, c¬ héi t¸i ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp b»ng c¸c nguån thu nµy sÏ t¨ng. Khi ®ã n«ng nghiÖp cã thÓ tËn dông tèi ®a c¸c nguån lùc cña m×nh trong qua tr×nh s¶n xuÊt, bëi n«ng nghiÖp khi ®ã ngoµi viÖc cã nh÷ng nguån thu b»ng trùc tiÕp s¶n xuÊt th× cã thÓ cã thªm nh÷ng nguån thu kh¸c do ngµnh du lÞch ®em l¹i. Nh­ng còng cã thÓ thÊy ng­îc l¹i, n«ng nghiÖp còng më ra cho ngµnh du lÞch mét c¬ héi rÊt lín ®Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi ngµy cµng t¨ng nh­ hiÖn nay. Bëi n«ng nghiÖp b­íc sang thÕ kû XXI ph¸t triÓn theo xu h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng, khi ®ã n«ng nghiÖp sÏ cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ du lÞch sinh th¸i. Cã thÓ thÊy r»ng sù kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch lµ mét ®iÒu rÊt cÇn thiÕt cho viÖc ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn chung cña nÒn n«ng nghiÖp thÕ giíi. Phï hîp víi viÖc cã thÓ tËn dông c¸c tiÒm n¨ng rÊt lín, tiÒm Èn cña n«ng nghiÖp vµo trong ngµnh du lÞch- dÞch vô. MÆt kh¸c, n«ng nghiÖp lµ mét ngµnh cã vai trß quan träng ®èi víi ®êi sèng con ng­êi. Nã lµ ngµnh cung cÊp n«ng s¶n phôc vô nhu cÇu thiÕy yÕu cña ®êi sèng con ng­êi. ®ång thêi gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. Tuy nhiªn, vai trß trªn chØ ph¸t huy t¸c dông khi n«ng nghiÖp ®­îc ph¸t triÓn theo h­íng cña n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng kh«ng chi t¹o ra mét l­îng n«ng s¶n phôc vô nhu cÇu hiÖn t¹i mµ nã cßn h­íng tíi sù b¶o vÖ nguån lùc ®¸p øng nhu cÇu t¨ng lªn cña t­¬ng lai. Nã kh«ng chØ khai th¸c nguån lùc mµ cßn b¶o vÖ vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c nguån lùc. 1.1.3. Néi dung cña sù kÕt hîp Muèn cã ®­îc mét sù kÕt hîp tèt cÇn tu©n thñ nguyªn lý kinh tÕ n«ng nghiÖp ®ã lµ: sù kÕt hîp ph¶i dùa trªn c¬ së chuyªn m«n ho¸ kÕt hîp víi ®a d¹ng ho¸ c¸c ngµnh s¶n xuÊt. Mµ muèn cã ®­îc ®iÒu nµy th× ph¶i ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ vµ x¸c ®Þnh ®­îc tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ so s¸nh cña tõng vïng. VËy thùc chÊt cña viÖc kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch ®· ®ßi hái vµ cho phÐp cã mét sù kÕt hîp nhÊt ®Þnh trong viÖc bè trÝ vµ sö dông c¸c yÕu tè trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña tõng vïng vµ tõng giai ®o¹n. Nh­ng khi xem xÐt néi dung cña viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng ta kh«ng chØ dõng l¹i xem xÐt vÊn ®Ò ë gãc ®é tæ chøc mµ cÇn ph¶i xem xÐt vÊn ®Ò ë c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ kinh doanh. Nh÷ng vÊn ®Ò trªn cÇn ®Æt qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trªn tõng vïng vµ n¾m ch¾c c¸c mèi quan hÖ ngµnh vµ yÕu tè s¶n xuÊt trªn ph­¬ng diÖn tù nhiªn vµ ph­¬ng diÖn kinh tÕ kÜ thuËt. C¸c ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp dï trong nÒn n«ng nghiÖp cæ truyÒn hay hiÖn ®¹i ®Òu cã 2 mèi quan hÖ mµ kh«ng ai cã thÓ phñ nhËn nã lµ mèi quan hÖ víi c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ mèi quan hÖ víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi. Nh­ ta ®· biÕt, ®èi t­îng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ mét c¬ thÓ sèng nÕu xem xÐt trªn ph­¬ng diÖn mèi quan hÖ vÒ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, chóng ta ph¶i ph¶i biÕt ®­îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®èi t­îng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng ®ã, t¸c ®éng nªn nhau nh­ thÕ nµo? t¸c ®éng h¹n chÕ, ng­îc nhau hay t¸c ®éng hç trî thóc ®Èy ph¸t triÓn mµ cã thÓ nãi quyÕt ®Þnh cña c¸c mèi quan hÖ Êy chÝnh lµ t¹o nªn mèi quan hÖ gi÷a ®éng vËt vµ thùc vËt, t¹o nªn mèi quan hÖ ngµnh gi÷a trång trät vµ ch¨n nu«i. NÕu xÐt trªn ph­¬ng diÖn mèi quan hÖ vÒ c¸c diÒu kiÖn tù nhiªn kinh tÕ x· héi th× chóng ta ph¶i biÕt ®­îc mèi quan hÖ gi÷a tù nhiªn víi nhau trong chu tr×nh t¸i s¶n xuÊt, tù nhiªn ®· chi phèi c¸c mèi quan hÖ vÒ kinh tÕ. Bëi v× trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt tù nhiªn lu«n ¨n khíp víi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh tÕ. Mèi quan hÖ nµy còng lµ mèi quan hÖ cã sù chi phèi lÉn nhau tøc lµ cã thÓ theo chiÒu h­íng thóc ®Èy hç trî nhau nh­ng còng cã thÓ theo chiÒu h­íng ®èi nghÞch nhau, kiÒm chÕ lÉn nhau hay triªt tiªu nhau. Do ®ã khi x©y dùng bÊt kÓ mét m« h×nh n«ng nghiÖp nµo ng­êi ta ph¶i ®Æt nã ë 2 ph­¬ng diÖn, 2 gãc ®é tù nhiªn vµ kinh tÕ x· hé ®Ó xem xÐt c¸c mèi quan hÖ. §èi víi m« h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch còng kh«ng n»m ngoµi, hay còng kh«ng thÓ bá qua mèi quan hÖ gi÷a ®iÒu kiÖn tù nhiªn víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi mµ cÇn ph¶i biÕt kÕt hîp víi nhau ®Ó x©y dùng mét m« h×nh hîp lÝ, cã thÓ tËn dông tèi ®a lîi thÕ cña tõng vïng. HiÖn nay cã nhiÒu m« h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch ®ang kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña sù kÕt hîp, nh­: trang tr¹i trång c©y ¨n qu¶ kÕt hîp víi du lÞch; trang tr¹i ph¸t triÓn theo m« h×nh VAC kÕt hîp víi du lÞch, c¸c khu trång hoa trong nhµ l­íi, nhµ kÝnh kÕt hîp víi du lÞch…, c¸c m« h×nh nay vÉn ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn. Còng do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, thø nhÊt lµ ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp: t­¬i sèng, cång kÒnh... ®· ®Æt ra yªu cÇu cã sù kÕt h¬p chÆt chÏ gi÷a s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn n«ng s¶n gi÷a khai th¸c c¸c s¶n phÈm chÝnh vµ tËn dông c¸c phÕ phÈm ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. Thø hai lµ ®Æc ®iÓm ®Þa bµn s¶n xuÊt còng ®Æt ra ®ßi hái ph¶i cã hÖ thèng vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm n«ng s¶n thËt tèt, lµm gi¶m tØ lÖ hao hôt do háng g©y ¶nh h­ëng tíi n¨ng suÊt thu nhËp vµ m«i tr­êng s¶n xuÊt t¹i chç....§©y cã thÓ lµ mét bÊt lîi ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­ng khi cã sù kÕt hîp tèt theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× khi ®ã mét sè ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp l¹i trë thµnh lîi thÕ cña ngµnh ®èi víi ngµnh kh¸c nÕu cã c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ vµ qu¶n lÝ ho¹t ®éng kinh doanh tèt. Khi ®ã ®Æc ®iÓm s¶n phÈm t­¬i sèng cña s¶n phÈm n«ng nghiÖp lµ mét lîi thÕ so s¸nh mµ kh«ng mét ngµnh s¶n xuÊt nµo cã khi cã sù kÕt hîp tèt gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch. Theo xu h­íng hiÖn nay ng­êi tiªu dïng ngµy cµng t¨ng së thÝch tiªu dïng c¸c s¶n phÈm t­¬i sèng, ®Æc biÖt lµ ®èi víi kh¸ch du lÞch nªn ®Æc ®iÓm s¶n phÈm t­¬i sèng nã sÏ hÊp dÉn kh¸ch du lÞch bëi tÝnh t­¬i sèng nµy. Ngoµi c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ còng nh­ c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lÝ ho¹t ®éng kinh doanh ®èi víi ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp th× ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc kÕt hîp gi÷a n«ng nghiÖp víi du lÞch ph¸t triÓn tèt nhÊt vµ ®óng theo môc tiªu ®Ò ra, cÇn tu©n thñ ®óng theo quy ho¹ch chung ®Ó cho ®¶m b¶o c¸c môc tiªu sÏ ®­îc thùc hiÖn ®óng, ®Çy ®ñ, nghiªm tóc. Khoa häc c«ng nghÖ ph¶i ®­îc ¸p dông vµ ®­a vµo nhiÒu trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh häc míi trong nh©n gièng b»ng ph­¬ng ph¸p nu«i cÊy m«, nu«i cÊy tÕ bµo, lai t¹o vµ c¸c khoa häc kü thuËt míi nh­ trång hoa vµ trång rau trong nhµ kÝnh, nhµ l­íi, trong dung dÞch, bãn ph©n vi sinh, t­íi b»ng c«ng nghÖ giµn phun m­a, nu«i trång thuû s¶n theo ph­¬ng ph¸p th©m b»ng con gièng vµ thøc ¨n nh©n t¹o,... Bëi v×, nh­ hiÖn nay n«ng nghiÖp cã xu h­íng ph¸t triÓn theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng, ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. Cho nªn, tr­íc xu h­íng ®ã ®ßi hái ph¶i ¸p dông kü thuËt vµ khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®Ó cã thÓ phï hîp víi c¸c yªu cÇu cña nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i (n«ng nghiÖp bÒn v÷ng) ph¸t triÓn theo h­íng s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm s¹ch, hµm l­îng c¸c ho¸ häc trong c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp ë møc kh«ng lµm nguy h¹i vµ ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ ng­êi tiªu dïng còng nh­ chÝnh nh÷ng ng­êi tham gia trùc tiÕp vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nh»m thu hót vµ hÊp dÉn kh¸ch du lÞch bëi c¶nh quan n«ng nghiÖp cña khu vùc n«ng th«n hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c, b»ng viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô du lÞch trong khu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, n«ng th«n sÏ gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp cho ng­êi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp gióp ng­êi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thÓ b»ng c¸c nguån thu nµy ®­a vµo t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt theo h­íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cã sù quan t©m tho¶ ®¸ng ®Õn b¶o vÖ m«i tr­êng. Tãm l¹i, ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo ®óng h­íng n«ng nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch cÇn ph¶i dùa vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cña tõng vïng ®Ó x©y dùng ®­îc m« h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp víi du lÞch hîp lÝ, t×m ®­îc c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ kü thuËt phï hîp theo xu h­íng ph¸t triÓn, còng nh­ gi¶i ph¸p qu¶n lÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tèt. 1.1.4. ý nghÜa cña sù kÕt hîp Trong t×nh h×nh ph¸t triÓn cña c¸c nÒn n«ng nghiÖp nh­ hiÖn nay viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch cã ý nghÜa quan träng nh­ mét nh©n tè kh«ng thÓ kh«ng c«ng nhËn nÕu nh­ muèn ph¸t triÓn m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng, bëi v× nã lµ xu h­íng tÊt yÕu cña x· héi, cña mét nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c, nÕu nh­ chóng ta xÐt ý nghÜa cña viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch d­íi c¸c gãc ®é cô thÓ vÒ kinh tÕ vµ qu¶n lý hay x· héi nã cßn cã ý nghÜa cùc kú to lín. Cô thÓ: - D­íi gãc ®é x· héi: nÕu nh­ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch sÏ gãp phÇn lµm ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn mét nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh«ng nh÷ng v÷ng m¹nh mµ cßn ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp b×nh ®¼ng, mét nÒn n«ng nghiÖp cã tÝnh v¨n ho¸ nh©n v¨n cao hay mét nÒn v¨n mµ trong ®ã ng­êi lao ®éng trong n«ng nghiÖp cã thÓ tù t¨ng thªm kiÕn thøc, sù hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸ d©n téc, v¨n ho¸ cña nhiÒu n¬i kh¸c. Ngoµi ra trong nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch sÏ t¹o ra mét m«i tr­êng sinh th¸i bÒn mµ ë ®ã ng­êi lao ®éng sÏ cã thÓ tù h­ëng thô ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ cña m×nh d­íi gãc ®é sinh th¸i du lÞch. - D­íi gãc ®é kinh tÕ vµ qu¶n lÝ: cã thÓ nãi c¸i ®Çu tiªn mµ ng­êi lao ®éng cã thÓ nhËn thÊy ®­îc ®ã lµ kh¶ n¨ng t¨ng cao møc sèng, møc thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong n«ng nghiÖp, ng­êi lao ®éng vµ ng­êi d©n. Cßn d­íi tÇm vÜ m« th× nÕu nh­ viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch mµ thùc hiÖn tèt th× c¸I ®Çu tiªn ph¶I nãi tíi ®ã lµ cã mét nÒn n«ng nghiÖp víi mét m«i tr­êng sinh th¸i n«ng nghiÖp rÊt bÒn v÷ng, mÆt kh¸c khi ®ã viÖc sö dông vµ khai th¸c c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi còng nh­ kh¾c phô nh÷ng khã kh¨n sÏ tiÕn hµnh thuËn lîi, bëi v× khi ®ã sù kÕt hîp gi÷a sù ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn bÒn v÷ng l©u dµi víi viÖc khai th¸c c¸c ­u ®iÓm cña nÒn n«ng nghiÖp bÒn v÷ng ®ã phôc vô cho chÝnh ng­êi tham ra ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã thÓ t¨ng thªm nguån thu th«ng qua khai th¸c lîi thÕ cña m×nh. Khi ®ã kh¶ n¨ng t¸I ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt còng ®­îc quan t©m kÞp thêi h¬n vµ ®óng møc h¬n ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ®ã lµ nªn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng. Tãm l¹i cã thÓ thÊy ý nghÜa cña sù chon lùa khi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch trong ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng lµ mét ®iÒu hÕt søc cã ý nghÜa dï d­íi gãc ®é kinh tÕ qu¶n lÝ hay d­íi gãc ®é x· héi. 1.2. Kinh nghiÖm kÕt hîp 1.2.1. Kinh nghiÖm cña mét sè vïng trong c¶ n­íc: ViÖt Nam lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn trong khu vùc ®«ng Nam ¸ cã ®Æc ®iÓm ®Êt Ýt ng­êi ®«ng. N¨m 1995 ViÖt Nam cã d©n sè 73,962 triÖu ng­êi, trong ®è d©n sè n«ng nghiÖp lµ 58,342 triÖu ng­êi chiÕm 79,5% tæng d©n sè c¶ n­íc. MËt ®é d©n sè lµ 223 ng­êi/km2, còng trong thêi gian trªn, diÖn tÝch ®Êt canh t¸c ë ViÖt Nam lµ 6,985 triÖu ha, b×nh qu©n diÖn tÝch ®Êt canh t¸c trªn nh©n khÈu lµ 1400m2, lao ®éng n«ng nghiÖp cã 26,110 triÖu ng­êi, chiÕm 71% lao ®éng toµn x· héi. ViÖt Nam cã khÝ hËu nhiÖt ®íi, giã mïa, nãng Èm, thuËn lîi ®èi víi ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, nh­ng l¹i th­êng cã b·o lôt g©y thiÖt h¹i cho m«i tr­êng. NÒn n«ng nghiÖp n­íc ta hiÖn lµ nÒn n«ng nghiÖp h÷u c¬ víi nh÷ng gièng c©y trång ®Þa ph­¬ng vµ ph©n bãn chñ yÕu lµ ph©n bãn h÷u c¬ nh­ ph©n xanh, ph©n chuång, ph©n n­íc. Lµm ®Êt th× vÉn dïng c¸c c«ng cô th« s¬ l¹c hËu. Chñ yÕu lµ dùa vµo chÊt ®Êt, giµu chÊt dinh d­ìng mµ cã thÓ tiÕn hµnh th©m canh t¨ng n¨ng suÊt c©y trång. Xu thÕ vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng thùc chÊt ®· ®­îc n­íc ta chó ý tõ rÊt l©u ngay tõ NghÞ quyÕt §¹i héi VIII ®· ®­îc §¶ng ®­a ra nh­ng nã chØ ®­îc kh¼ng ®Þnh râ rµng l¹i mét lÇn n÷a trong nghÞ quyÕt ®¹i héi IX. ChÝnh v× vËy, nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng cña n­íc ta mét sè n¨m gÇn ®©y tuy cã ph¸t triÓn nh­ng ph¸t triÓn cßn chËm ch­a ®¸p øng yªu cÇu cña c©n b»ng sinh th¸i ë khu vùc n«ng nghiÖp, n«ng th«n ®· bÞ mÊt c©n b»ng sinh th¸i vµ ch­a ®¸p øng yªu cÇu n©ng cao th©m canh trong n«ng nghiÖp. V× suy cho cïng th× mäi ho¹t ®éng mang tÝnh nh©n b¶n cña con ng­êi ®Òu nh»m båi d­ìng vµ hoµn thiÖn ®êi sèng con ng­êi. Môc ®Ých cuèi cïng cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng vËy, thËt lµ sai lÇm khi cho r»ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã nhiÖm vô s¶n xuÊt l­¬ng thùc, thùc phÈm vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c nh»m phôc vô cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña con ng­êi, bªn c¹nh ®ã nã còng quan t©m bèi d­ìng vµ b¶o vÖ m«i tr­êng s¶n xuÊt. Do ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chÝnh lµ ho¹t ®éng khai th¸c c¸c tµi nguyªn thiªn vµ mét ®iÒu n÷a ph¶i thÊy ®­îc._. ®ã lµ chóng ta hiÖn nay kh«ng chØ sö dông c¸c tµi nguyªn cña chóng ta mµ chóng ta cßn ®ang vay m­în tµi nguyªn cña con ch¸u chóng ta n÷a. ë n­íc ta, do cã nÒn n«ng nghiÖp l©u ®êi nªn sù tån t¹i vÒ ph­¬ng thøc canh t¸c th©m canh cò vÉn cßn ¨n s©u trong tiÒm thøc ng­êi d©n, mÆt kh¸c n­íc ta còng vÉn cßn rÊt nghÌo. Lµm cho tr×nh ®é canh t¸c ë mét sè ®Þa ph­¬ng cßn l¹c hËu, kÐo dµi nh­ n¹n ph¸ rõng, ®èt rÉy, lµm n­¬ng, ch¨n nu«i gia sóc th¶ r«ng nªn n¨ng suÊt c©y trång, vËt nu«i t¨ng chËm. MËt ®é che phñ cña th¶m thùc vËt ë hÇu hÕt c¸c vïng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong c¶ n­íc hiÖn nay ®ang gi¶m xuèng nghiªm träng, do ®ã c¸i ®Çu tiªn lµ kh«ng ®¶m b¶o an toµn l­¬ng thùc, thùc phÈm cho ng­êi d©n sinh sèng, sau ®ã lµ c¸c ®iÒu kiÖn m«i tr­êng sèng cña ng­êi d©n. Nh÷ng hÖ thèng canh t¸c truyÒn thèng víi c¸c ph­¬ng ph¸p canh t¸c cña m×nh ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ vÒ mÆt n«ng häc vµ kh«ng c¹nh tranh ®­îc vÒ n¨ng suÊt so víi c¸c ph­¬ng ph¸p canh t¸c hiÖn ®¹i ®­îc ®Çu t­ nhiÒu. Nh­ ph­¬ng ph¸p canh t¸c truyÒn thèng th× sö dông c¸c lo¹i ph©n xanh, ph©n h÷u c¬ nh­ng ph­¬ng ph¸p canh t¸c hiÖn ®¹i hiÖn nay l¹i qu¸ l¹m dông trong viÖc sö dông ho¸ chÊt, lµm cho ®Êt bÞ th¸i ho¸. V× vËy hiÖn nay cÇn ph¶i cã ph­¬ng ph¸p canh t¸c ®Ó lµm sao tËn dông ®­îc ­u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p canh t¸c truyÒn thèng vµ ph­¬ng ph¸p canh t¸c hiÖn ®¹i, ®ã lµ lÊy tÝnh ®a d¹ng sinh häc trong ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng vµ tÝnh quy tr×nh trong ph­¬ng ph¸p canh t¸c hiÖn ®¹i. N«ng nghiÖp bÒn v÷ng, n«ng nghiÖp s¹ch, n«ng nghiÖp sinh th¸i thùc tÕ ®· phÇn nµo biÕt tËn dông ®­îc c¸c ­u ®iÓm trªn cña ph­¬ng ph¸p canh t¸c truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i. Nh÷ng kh¸i niÖm trªn cßn ®­îc phæ biÕn nhiÒu trong n­íc ta vµi n¨m gÇn ®©y vµ trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i n­íc ta kh«ng cã nh÷ng kinh nghiÖm vµ hiÓu biÕt trong lÜnh vùc nµy. Ng­êi n«ng d©n n­íc ta ®· tõng thùc hiÖn ph­¬ng thøc canh t¸c nhiÒu loµi, lu©n canh vµ xen canh. Ch¼ng h¹n nh­ m« h×nh VAC lµ mét kiÓu hÖ sinh th¸i bao gåm v­ên c©y, ao c¸ vµ ch¨n nu«i kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau, võa t¨ng c­êng hiÖu qu¶ kinh tÕ võa gãp phÇn b¶o vÖ m«i tr­êng, ®· ®­îc n­íc ta sö dông, triÓn khai tõ rÊt l©u. Chóng ®· ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ lín cho ng­êi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn ®èi víi nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng võa ph¶i biÕt khai th¸c tèi ­u ®ång thêi b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn tµi nguyªn sinh vËt t¹i chç. Theo ph­¬ng diÖn nµy th× n«ng nghiÖp sinh th¸i cÇn nh÷ng c«ng nghÖ cô thÓ sau: - Xen canh: gieo trång hai hoÆc nhiÒu c©y trång cïng mét lóc trªn mét m¶nh ®Êt. Lîi Ých khi ®ã t¨ng lªn do c¸c c©y trång sÏ khai th¸c nh÷ng nguån khai th¸c kh¸c nhau hoÆc t¸c ®éng t­¬ng hç mét c¸ch tù nhiªn víi nhau. NÕu mét c©y lµ c©y hä ®Ëu cã thÓ cung cÊp dinh d­ìng cho c¸c c©y kh¸c. C¸c t¸c ®éng t­¬ng hç cã thÓ sö dông ®Ó kiÓm so¸t s©u h¹i vµ cá d¹i. - Lu©n canh: gieo trång hai hoÆc nhiÒu c©y trång lu©n phiªn nhau trªn cïng mét m¶nh ®Êt. - N«ng l©m kÕt hîp: lµ mét d¹ng xen canh mµ trong ®ã c©y cèi hµng n¨m ®­îc trång xen theo kh«ng gian víi c©y trång l©u n¨m hoÆc c©y bôi. Nh÷ng c©y nµy cã bé rÔ ¨n s©u xuèng ®Êt trong ®Êt cã thÓ dÔ dµng thu hót n­íc vµ c¸c chÊt dinh d­ìng mµ c©y bôi kh«ng thÓ hót ®­îc. C¸c c©y cao còng cã thÓ cung cÊp bãng m¸t vµ vËt lùc che phñ ®Êt trong lóc c©y hä lóa gi¶m thiÓu cá d¹i vµ chèng xãi mßn. - Lµm cá kÕt hîp: gièng nh­ n«ng l©m kÕt hîp, nh­ng lµ sù phèi hîp gi÷a c©y dµi ngµy víi ®ång cá vµ c¸c loµi lµm thøc ¨n gia sóc kh¸c mµ trªn ®ã ®éng vËt ®­îc ch¨n th¶. Sù hçn giao cña chåi non, cá vµ c¸c lo¹i c©y hä lóa sÏ hç trî cho ch¨n nu«i gia sóc tæng hîp. - Ph©n xanh gieo trång c¸c c©y hä ®Ëu vµ c¸c c©y trång kh¸c ®Ó cè ®Þnh nit¬ vµ sau ®ã vïi lÊp vµo trong ®Êt cho c©y trång sau. Th­êng dïng lµ ®iÒn thanh, cèt khÝ,... - Lµm ®Êt b¶o vÖ: c¸c hÖ thèng lµm ®Êt tèi thiÓu hoÆc lµm ®Êt mµ trong ®ã h¹t gièng trùc tiÕp vµo ®Êt víi viÖc chuÈn bÞ canh t¸c rÊt Ýt hoÆc kh«ng chuÈn bÞ. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m l­îng ®Êt bÞ x¸o trén vµ gi¶m röa tr«i ®Êt vµ dinh d­ìng. - KiÓm so¸t sinh häc: viÖc sö dông c¸c thiªn ®Þch tù nhiªn ký sinh ®Ó kiÓm so¸t s©u bÖnh. NÕu s©u bä lµ kÎ ngo¹i lai th× nh÷ng thiªn ®Þch cã thÓ nhËp khÈu tõ nh÷ng n­íc cã nguån gèc cña s©u bÖnh, nÕu lµ b¶n ®Þa, cÇn sö dông nh÷ng kü thuËt kh¸c nhau ®Ó t¨ng thªm c¸c thiªn ®Þch tù nhiªn hiÖn cã. - Phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp (IPM) lµ viÖc ¸p dông quan ®iÓm sinh th¸i vµo viÖc phßng chèng s©u bÖnh hay cô thÓ h¬n lµ sö dông tÊt c¶ nh÷ng kü thuËt hîp lý ®Ó kiÓm so¸t s©u bÖnh trong mét ph­¬ng thøc tæng hîp cho phÐp võa phßng ngõa võa ®iÒu hoµ c¸c mèi quan hÖ. C«ng nghÖ nµy hiÖn nay ®ang ®­îc rÊt chó ý quan t©m ¸p dông, do khi ®ã sÏ coi ®ång ruéng lµ mét hÖ sinh th¸i mµ con ng­êi sÏ sö dông mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p ®Ó cã thÓ dung hoµ víi nhau nh­ sinh häc, ho¸ häc, canh t¸c vµ gièng chèng chÞu s©u bÖnh ®Ó ng¨n ngõa s©u bÖnh IPM kh«ng lo¹i trõ hoµn toµn viÖc dïng thuèc ho¸ häc, nh­ng dïng mét c¸ch cã chän läc ®Ó gi¶m ®éc ®èi víi c¸c nh©n tè sinh häc, c¸c biÖn ph¸p nµy l¹i Ýt tèn kÐm, phï hîp víi tr×nh ®é kinh tÕ, x· héi cña c¸c hÖ sinh th¸i. Môc ®Ých cña IPM lµ h¹n chÕ c¸c sinh vËt g©y h¹i d­íi ng­ìng kinh tÕ, nghÜa lµ chi phÝ c¸c biÖn ph¸p phßng chèng s©u bÖnh g©y h¹i cho c©y trång tèi ®a b»ng thiÖt h¹i do s©u bÖnh g©y nªn. Ngoµi ra trong n«ng nghiÖp sinh th¸i nh­ chän c©y g×, con g× trong mét hÖ sinh th¸i t­¬ng øng kh«ng thÓ ¸p ®Æt theo ý muèn chñ quan mµ ph¶i ®iÒu tra, nghiªn cøu ®Ó hiÓu biÕt thiªn nhiªn, nh»m tËn dông c¸c nguån lîi tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi. Kh«ng ai hiÓu biÕt hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp ë mét vïng b»ng chÝnh nh÷ng ng­êi ®· sinh ra vµ lín lªn ë ®ã qua nhiÒu thÕ hÖ. Do vËy, ®Ó cã thÓ x©y dùng ®­îc mét m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng l©u dµi vµ cã hiÖu qu¶, sù cÇn thiÕt ph¶i cã sù tham gia cña c¸c c¬ quan ban ngµnh cã liªn quan vµ kÕt hîp víi sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm, so s¸nh,... hiÖn nay biÖn ph¸p nµy ®· ®­îc nhiÒu ®Þa ph­¬ng quan t©m thùc hiÖn. NhiÒu m« h×nh lu©n canh c©y trång hiÖn ®ang ®­îc lùa chän vµ ¸p dông. Tuú vµo ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp cña mçi ®Þa ph­¬ng, mçi vïng mµ cã c¸c m« h×nh lu©n canh, xen canh, t¨ng vô phï hîp. Cô thÓ: * Mét m« h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp sinh th¸i ®Æc tr­ng cña vïng cöa s«ng B¹ch §»ng mµ nhiÒu ng­êi biÕt tíi ®ã lµ x· Liªn Vi, thµnh phè H¶i Phßng. §©y lµ m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i trªn khu vùc ®Êt thÊp (®Êt ven cöa s«ng ) ®­îc ViÖn kinh tÕ sinh th¸i x©y dùng. Tr­íc ®©y, d©n x· Liªn Vi sèng chñ yÕu b»ng nghÒ trång lóa, kh«ng cã ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng, Ýt chó ý tíi ®¸nh b¾t h¶i s¶n. ChØ cã mét sè n¨m gÇn ®©y nu«i trång vµ ®¸nh b¾t h¶i s¶n míi ®­îc quan t©m vµ ph¸t triÓn. HiÖn nay, hÇu hÕt lao ®éng cña Liªn Vi phôc vô trång lóa vµ nu«i trång thuû s¶n. Trong 1600 hé gia ®×nh ë Liªn Vi, cã 90% sè hé lµm ruéng kÕt hîp ®Çm nu«i t«m, chØ cã 10% hé lµm nghÒ biÓn. Víi ­u ®iÓm lµ vïng ®Çm ven biÓn cã kh¶ n¨ng nu«i trång thuû s¶n nªn Liªn Vi ®· tËn dông tèi ®a ­u ®iÓm cña m×nh ®Ó x©y dùng m« h×nh nu«i trång thuû s¶n n¨ng xuÊt æn ®Þnh. Tuy nu«i trång thuû s¶n ë ®©y ch­a ph¸t triÓn nh­ng còng ®· cã mét thêi gian dµi nh©n d©n sinh sèng ë ®©y nªn ®· tÝch luü ®­îc mét sè kinh nghiÖm quý b¸u. Trong m« h×nh nu«i trång thuû s¶n ng­êi ta vÉn chó träng ph¸t triÓn h×nh thøc nu«i qu¶ng canh ®Ó duy tr× th¶m vïng ngËp mÆn, thiÕt kÕ vµ x©y dùng hÖ thèng cèng vµ ®ª bao hîp lý nh»m khai th¸c l©u bÒn vïng nµy. Ngoµi c¸c nguån thu chÝnh tõ ph¸t triÓn nu«i trång thuû s¶n th× ë Liªn Vi còng ®· cã thªm c¸c nguån thu tõ c¸c dÞch vô du lÞch, mµ hiÖn nay nã ®· mang l¹i cho vïng mét nguån thu ®¸ng kÓ ®¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi d©n ngµy cµng æn ®Þnh. HuyÖn Phó Mü tØnh B×nh §Þnh ®· rÊt ph¸t triÓn trªn vïng cån c¸t ven biÓn miÒn trung n­íc ta, nhê x©y dùng m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng d­íi h×nh thøc m« h×nh kinh tÕ – sinh th¸i vïng c¸t cã quy m« n«ng hé tøc lµ m« h×nh kinh tÕ v­ên nhµ, trong ®ã cã sù b¶o ®¶m cã tÝnh chÊt c¬ b¶n nh­ æn ®Þnh, n¨ng suÊt, chèng chÞu vµ ®a d¹ng. M« h×nh kinh tÕ v­ên nhµ ®­îc x©y dùng trªn diÖn tÝch kho¶ng 2 ha ( 100 x200m ) ®Õn 4 ha víi c¸c yÕu tè cÊu thµnh gi÷ chøc n¨ng nhÊt ®Þnh nh­: - GiÕng n­íc ®Ó phôc vô sinh ho¹t vµ t­íi c©y. - Chuång tr¹i ®Ó ch¨n nu«i vµ lÊy ph©n bãn. - Trång dõa quanh nhµ võa t¹o bãng m¸t, võa cho n¨ng suÊt cao. - Trång phi lao xung quanh khu ®Êt vµ däc ®­êng bê ph©n râ võa cã t¸c dông rõng phßng hé, võa lÊy cñi ®un. - C©y ®iÒu trång theo kho¶nh ®Ó kinh doanh dµi ngµy, ngoµi ra cßn tËp chung vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ cã thÓ lùa chän tËp ®oµn c©y trång phï hîp. Víi viÖc bè trÝ x©y dùng m« h×nh kinh tÕ v­ên nhµ trong m« h×nh kinh tÕ – sinh th¸i nh­ trªn ®· biÕn vïng cån c¸t hoang ho¸, hÇu nh­ kh«ng cã c©y cèi, mét kiÓu hoang m¹c bªn bê biÓn thµnh vïng ®Êt cã th¶m thùc vËt xanh t­¬i, biÕn ®Êt cån c¸t thµnh ®Êt canh t¸c vµ ®Êt thæ c­. Ngoµi ra m« h×nh cßn gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 1400 lao ®éng t¹o ra ®Êt canh t¸c cho cuéc sèng æn ®Þnh cho 600 hé gia ®×nh víi kho¶ng 8000 nh©n khÈu. * M« h×nh trånh lóa ®¹t hiÖu qu¶ cao, bÒn v÷ng ë n«ng tr­êng S«ng HËu, n«ng tr­êng Cê §á ViÔn Ho¸ ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, ë ¤ M«n tØnh CÇn Th¬ ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p lµm gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt lóa d­íi gãc ®é tiÕp cËn theo h­íng ph¸t triÓn bÒn v÷ng hÖ thèng sinh th¸i nh­ sau: sö dông gièng x¸c nhËn ( gièng chuÈn) t¨ng n¨ng suÊt tõ 5- 7% ¸p dông biÖn ph¸p phßng trõ dÞch bÖnh tæng hîp (IPM) bãn ph©n ®¹m b¶o ®¶m theo b¶ng so mµu l¸ lóa, tiÕt kiÖm kho¶ng 100.000®/ha, víi m« h×nh nµy ®· gi¶m ®­îc chi phÝ 20- 30%. Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch ®ang ®­îc thùc hiÖn ë rÊt nhiÒu vïng trªn c¶ n­íc, b­íc ®Çu ®· kh¼ng ®Þnh ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ vµ sù phï hîp ®èi víi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nhau. §Æc biÖt lµ c¸c thµnh phè lín nh­ Hµ Néi, Thµnh Phè Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng... h­íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch còng ®ang tõng b­íc kh¼ng ®Þnh vai trß cña m×nh, b»ng thùc tÕ hiÖn nay vµ nã còng tù m×nh kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña nã phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn thÕ giíi. 1.2.2 Kinh nghiÖm cña mét sè quèc gia trªn thÕ giíi * In®«nªxia In®«nªxia, ®Æc biÖt lµ thµnh phè Java cã mét truyÒn thèng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp gièng nh­ ph­¬ng ph¸p cæ ®iÓn ®­îc ¸p dông ë Trung Quèc tõ mÊy thÕ kØ tr­íc, trong ®ã n«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo m« h×nh n«ng nghiÖp trang tr¹i. Trong m« h×nh nµy c©y trång vËt nu«i ®­îc ph¸t triÓn trªn nÒn sinh th¸i Èm cña ®Êt vµ n­íc víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt kÕt hîp gi÷a ph­¬ng ph¸p cæ truyÒn cña ng­êi Java vµ ph­¬ng ph¸p th©m canh theo chiÒu s©u cã tõ thêi k× thuéc ®Þa cña Hµ Lan. Còng nh­ xu h­íng ph¸t triÓn chung cña n«ng nghiÖp thÕ giíi hiÖn nay, In®«nªxia ngµy nay cã vËn dông ph­¬ng ph¸p kÕt hîp c«ng nghÖ truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. Víi sù quan t©m trî gióp cña chÝnh phñ trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng trong viÖc ®µo t¹o, n©ng cÊp kiÕn thøc cho ng­êi d©n vµ cho ng­êi d©n vay vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë In®«nªxia ®· ph¸t triÓn t­¬ng ®èi m¹nh. HiÖn nay, In®«nªxia ®· thu ®­îc rÊt nhiÒu thµnh tùu trong ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh­ng cã mét thµnh tùu rÊt quan träng ®ã lµ ®· t¨ng ®­îc hµm l­îng c¸c chÊt dinh d­ìng trong s¶n xuÊt l­¬ng thùc tõ 3-6 lÇn so víi 5 n¨m qua, ®ång thêi c¸c nguån lùc cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­ chÊt ®Êt còng ®­îc b¶o vÖ vµ ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. *Trung Quèc Trung Quèc lµ mét quèc gia còng ®i theo ®­êng lèi x· héi chñ nghÜa nh­ ViÖt Nam. Trung Quèc lµ mét quèc gia réng lín víi 932.641 km2 diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn, nh­ng diÖn tÝch ®Êt canh t¸c chØ chiÕm 7% diÖn tÝch ®Êt canh t¸c cña thÕ giíi, khi ®ã d©n sè chiÕm tíi 22% d©n sè thÕ giíi cã thÓ thÊy lµ ®Êt Ýt ng­êi ®«ng. Cho nªn yªu cÇu tiªu dïng n«ng s¶n rÊt cao, muèn vËy ph¶i n©ng cao kh¶ n¨ng quay vãng cña ®Êt, chØ cã thÓ phèi hîp sö dông vµ båi d­ìng ®Êt , sö dông nhiÒu lo¹i sinh vËt cïng sinh tr­ëng céng sinh bæ sung hç trî cho nhau sinh tr­ëng ph¸t triÓn tèt, kÕt hîp c¶ trång trät, nu«i c¸, trång nÊm..., t¨ng nhiÒu lo¹i c©y trång, ®ång thêi tiÕn hµnh lu©n canh c¹n- n­íc n©ng cao n¨ng lùc cña ®Êt. ChÝnh phñ Trung Quèc rÊt coi träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp tËp thÓ- lµ kiÓu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mµ trong ®ã cã nhiÒu lo¹i c©y trång nhiÒu lo¹i sinh v©t cïng sinh sèng, lîi dông mét c¸ch tèi ®a c¸c diÒu kiÖn tù nhiªn nh­ ¸nh s¸ng, nhiÖt ®é, kh«ng khÝ, n­íc, ®Êt, thêi gian vµ kh«ng gian nh»m cho mét s¶n l­îng chÊt l­îng n¨ng xuÊt c¸c lo¹i sinh vËt cao trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch ®Êt canh t¸c. §¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt, nh÷ng n¨m gÇn ®©y phong trµo lµm n«ng nghiÖp cô thÓ ®· rÊt më réng. §Èy m¹nh tèc ®é t¨ng tõ n«ng nghiÖp truyÒn thèng sang n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c, chÝnh phñ Trung Quèc còng rÊt coi träng ®Èy m¹nh, nhanh ®­a khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ( 3/1986 ®· phª duyÖt Ch­¬ng tr×nh c«ng nghÖ cao lµ ch­¬ng tr×nh High-Tech-86-3). Nhê ®ã, mµ nÒn n«ng nghiÖp Trung Quèc hiÖn nay rÊt ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. C¸c thµnh tùu mµ Trung Quèc cã ®­îc m« h×nh n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch theo ®óng nghÜa cña nã. VÝ dô nh­ m« h×nh n«ng nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch ë thµnh phè Chu H¶i ®· cã h¬n 1,0 triÖu l­ît ng­êi ®Õn th¨m quan. Khu c«ng nghÖ hoa c©y c¶nh C«n Minh ®· trë thµnh mét träng t©m quèc tÕ vÒ hoa c©y c¶nh víi hµng triÖu l­ît ng­êi tõ kh¾p trªn thÕ giíi vµ trong n­íc th¨m quan. M« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i Angi Hangctor cã 6 chi, 44 loµi mäc tre hoang d¹i vµ 26 chi víi 195 loµi tre trång trong v­ên, thu nhËp 130 triÖu vµ 18,0 triÖu tÖ/ n¨m. tæng thu cña c«ng nghiÖp tre lµ 1,6 tØ tÖ. Riªng n¨m 1999 cã h¬n 500.000 du kh¸ch tíi th¨m quan. Cã thÓ thÊy r»ng ë Trung Quèc vai trß cña chÝnh phñ trong sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp lµ rÊt lín vµ râ rµng. Sù chØ ®¹o cña Trung Quèc còng rÊt tËp trung vµ cã qui ho¹ch kÕ ho¹ch cô thÓ. * Ixrael Ixrael n»m ë khu vùc T©y ¸ (Trung CËn §«ng) tiÕp gi¸p víi §ÞaTrung H¶i vµ c¸c n­íc Xiri, Libang, Gioocdani, Palextin. DiÖn tÝch tù nhiªn cña Ixrael lµ 20.770 km2, Ixrael cã diÖn tÝch canh t¸c kh«ng nhiÒu, ®Êt ®ai kh« c»n, hiÕm n­íc. NÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp gÆp nhiÒu khã kh¨n. vÒ d©n sè cã 5,863 triÖu ng­êi, mËt ®é d©n sè cao 265ng­êi/km2 (1997). MÆc dï ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh«ng thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nh­ng trong nh÷ng n¨m qua Ixrael ®· x©y dùng ®­îc mét nÒn n«ng nghiÖp rÊt bÒn v÷ng. ChÝnh do sù h¹n chÕ nµy mµ Ixrael ®· cã nh÷ng t×m tßi s¸ng t¹o ra mét c¬ cÊu c©y trång, vËt nu«i thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm ®Êt ®ai, tËn dông ®iÒu kiÖn khÝ hËu Ýt m­a, n¾ng nhiÒu ®­a nhanh khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Do ­u thÕ vÒ s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña Ixrael lµ tr¸i c©y, rau, hoa, thÞt, s÷a nªn cã thÓ nãi Ixrael lµ mét quèc gia ph¸t triÓn m¹nh m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng d­íi gãc ®é c¸c qui tr×nh s¶n xuÊt nh­: c«ng nghÖ canh t¸c vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm sau thu ho¹ch, c«ng nghÖ s¶n xuÊt rau qu¶ t­¬i vµ gièng rau qu¶, c«ng nghÖ s¶n xuÊt hoa xuÊt khÈu,... cho nªn nguån thu nhËp tõ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña hä rÊt cao so víi tiÒm n¨ng cña hä, nh­ tæng thu nhËp s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ 3000 triªu USD s¶n xuÊt ®éng vËt 1000 triÖuUSD, s¶n xuÊt s¶n phÈm t­¬i 740 triÖu USD (n¨m 2000). Vµ hiÖn nay nÒn n«ng nghiÖp cña hä vÉn ngµy cµng ph¸t triÓn cµng kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp d­íi h­íng kÕt hîp, biÕt tËn dông tèi ®a nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ sö dông hîp lÝ Tãm l¹i, cã thÓ thÊy n«ng nghiÖp thÕ giíi hiÖn nay ®· Ýt nhiÒu vËn dông vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng vµ còng thu ®­îc kh«ng Ýt nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong viÖc ph¸t triÓn theo h­íng nµy. N­íc ta lµ mét n­íc ®i nªn sau cã rÊt nhiÒu thuËn lîi trong viÖc häc hái vµ tiÕp thu nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u mµ c¸c n­íc kh¸c ®· tõng gÆt h¸i ®­îc còng nh­ ®· ph¶i tr¶i qua. §iÒu nµy cßn cã thÓ kh¼ng ®Þnh vµ chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña xu h­íng ph¸t triÓn nµy lµ hoµn toµn ®óng ®¾n mµ chóng ta ph¶i theo. Cã thÓ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch ë ViÖt Nam hiÖn nay cßn qu¸ míi, nh­ng ®Çy lµ mét ®iÒu tÊt yÕu mµ chóng ta ph¶i lµm bëi v× ®óng theo t­ t­ëng ph¸t triÓn th× chóng ta cÇn ph¶i ph¸t triÓn theo h­íng tiÕp thu nh÷ng c¸i cÇn häc hái cña thÕ giíi, cña c¸c n­íc ®i tr­íc nh­ng kh«ng ®­îc dËp khu«n mµ ph¶i ¸p dông phï hîp vµ ph¸t triÓn theo h­íng cao h¬n, thÝch hîp h¬n víi c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi cña ViÖt Nam. §ã lµ mét ®iÒu mµ ViÖt Nam cÇn ph¶i lµm vµ ph¶i lµm cho thÊt tèt. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ë x· §«ng Mü – Thanh Tr× theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi ¶nh h­ëng ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp 2.1.1.§iÒu kiÖn tù nhiªn * VÞ trÝ ®Þa lÝ: §«ng Mü lµ mét x· thuéc khu vùc ngo¹i thµnh Hµ Néi, c¸ch trung t©m thµnh phè 15 km vÒ phÝa Nam. PhÝa B¾c gi¸p víi x· Duyªn Hµ, phÝa §«ng gi¸p víi x· V¹n Phóc, phÝa T©y gi¸p víi x· Ngò HiÖp vµ x· Liªn Ninh, phÝa Nam gi¸p víi x· Ninh Së vµ x· Duyªn Th¸i cña tØnh Hµ T©y. §«ng Mü n»m trän vÑn trong ®ª, c¸ch s«ng Hång n¬i gÇn nhÊt kho¶ng 800 m. §«ng Mü lµ mét x· rÊt cã bÒ dµy lÞch sö, truyÒn thèng c¸ch m¹ng, §«ng Mü ®· thu hót ®­îc rÊt nhiÒu sù quan t©m cña c¸c nhµ nghiªn cøu lÞch sö còng nh­ c¸c kh¸ch du lÞch tham quan. §«ng Mü ®· tõng lµ trung t©m cña huþÖn Thanh Tr×, cho nªn c¬ së h¹ tÇng ë ®©y ®· ®­îc quan t©m x©y dùng. Víi vÞ trÝ ®Þa lÝ, c¬ së h¹ tÇng vµ bÒ dµy lÞch sö cña m×nh th× §«ng Mü rÊt cã lîi thÕ ®Ó trë thµnh mét ®iÓm du lÞch hÊp dÉn kh¸ch du lÞch, còng nh­ trë thµnh mét ®iÓm trong tua du lÞch Hµ Néi – B¸t Trµng –§«ng Mü… §©y lµ mét lîi thÕ ®Ó §«ng Mü ph¸t triÓn du lÞch nãi chung vµ ph¸t triÓn du lÞch theo h­íng kÕt hîp víi n«ng nghiÖp nãi riªng. * KhÝ hËu, thêi tiÕt: §«ng Mü thuéc vïng khÝ hËu cña thµnh phè Hµ Néi, chÞu ¶nh h­ëng cña khÝ hËu thêi tiÕt nhiÖt ®íi giã mïa, chia thµnh hai mïa râ rÖt, mïa nãng Èm (mïa m­a) tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 9 vµ mïa kh« l¹nh tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng3 n¨m sau. NhiÖt ®é b×nh qu©n lµ 23,40C, ®é Èm trung b×nh lµ 84%, l­îng m­a b×nh qu©n 1700 – 1900 mm ®­îc tËp trung chñ yÕu vµo mïa m­a nãng chiÕm trªn 80%. VÒ chÕ ®é thuû v¨n, §«ng Mü n»m c¹nh s«ng Hång, chÞu chÕ ®é thuû v¨n cña s«ng Hång rÊt râ rÖt, mùc n­íc ngÇm kh¸ cao vµo mïa m­a, dao ®éng trªn d­íi 800 cm vµ thÊp vµo mïa kh« hanh, th­êng dao ®éng trong kho¶ng 300 cm. BiÓu 1: KhÝ hËu, thêi tiÕt vµ chÕ ®é thuû v¨n cña thµnh phè Hµ Néi. ChØ tiªu §VT 1995 1997 1999 2000 2001 NhiÖt ®é b×nh qu©n 0C 23,6 24,3 24,3 24,2 24,1 L­îng m­a c¶ n¨m Mm 1245 1871,6 15576 1278 2411 Sè giê n¾ng c¶ n¨m Giê 1408 1277,6 1429,3 1400,3 2247 §é Èm trung b×nh n¨m % 79 80 79 80 81 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª * §Þa h×nh, ®Êt ®ai: §«ng Mü hiÖn nay cã tæng diªn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 273,67 ha, trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp lµ 158,79 ha chiÕm 58,02%; ®Êt thæ c­ lµ 46,74 ha chiÕm 17,08%; ®Êt chuyªn dïng 59,37 ha chiÕm 21,09%; cßn l¹i lµ ®Êt ch­a sö dông, bao gåm: ao, hå, m«, gß vµ s«ng hå ch­a sö dông. §«ng Mü lµ mét x· cã quy m« diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn t­¬ng ®èi nhá, b×nh qu©n diÖn tÝch tù nhiªn 482,4 m2/ng­êi, ®Êt n«ng nghiÖp 280 m2/ng­ßi, ®Êt ë 267 m2/hé (kh«ng kÓ ®Êt ë do d©n ë x· Duyªn Hµ x©m c­). §Êt canh t¸c giao cho c¸c hé gia ®×nh theo N§ 64, b×nh qu©n 360 m2/khÈu. Ngoµi ra, §«ng Mü cßn lµ mét x· cã ®Þa h×nh kh«ng b»ng ph¼ng, diÖn tÝch ao hå vµ diÖn tÝch gß nhiÒu, g©y kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc t­íi tiªu n­íc phôc vô n«ng nghiÖp. BiÓu 2: HiÖn tr¹ng ®Êt ®ai vµ qu¶n lÝ sö dông. §¬n vÞ tÝnh: ha ChØ tiªu 1997 1998 2000 2000/1997 +,- Tæng diÖn tich ®Êt tù nhiªn 272,17 272,17 273,67 +1,5 I. Chia theo lo¹i ®Êt 1.§Êt n«ng nghiÖp 155,61 155,61 158,79 + 3,18 - §Êt trång c©y hµng n¨m 137,16 137,16 137,16 - - §Êt v­ên t¹p 1,30 1,30 1,31 - - §Êt mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n 17,15 17,15 20,32 +3,18 2. §Êt chuyªn dïng 62,55 62,55 59,37 - 3,18 - §Êt x©y dùng 8,62 8,62 7,09 - 1,53 - §Êtgiao th«ng 14,30 14,30 14,36 + 0,06 - §Êt thuû lîi 23,83 23,83 23,83 - - §Êt di tÝch v¨n ho¸ 0,96 0,96 1,00 + 0,04 - §Êt an ninh, quèc phßng 5,40 5,40 5,40 - - §Êt nghÜa ®Þa 6,26 6,26 7,69 + 1,43 - §Êt chuyªn dïng kh¸c 3,18 3,18 - - 3,18 3. §Êt ë 45,25 45,25 46,75 + 1,50 4. §Êt ch­a sö dông 8,76 8,76 8,76 - - §Êt b»ng ch­a sñ dông 2,90 2,90 2,90 - - §Êt mÆt n­íc ao hå 2,96 2,96 2,96 - - S«ng hå 2,90 2,90 2,90 - II. Chia theo qu¶n lÝ sö dông - Hé gia ®×nh 175,66 175,66 175,66 - - C¸c tæ chøc kinh tÕ 2,35 2,35 2,35 - - UBND x· 72,15 72,15 73,63 + 1,48 - C¸c tæ chøc kh¸c 13,25 13,25 13,27 + 0,02 - Ch­a giao 8,76 8,76 8,76 - Nguån: Sè liÖu thèng kª cña x· §«ng Mü. 2.1.2. §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi * D©n sè vµ lao ®éng: Theo tµi liÖu thèng kª n¨m 2001, tæng sè nh©n khÈu cña §«ng Mü lµ 5.763 ng­êi víi 1.508 hé, trong ®ã n÷ lµ 2.982 ng­êi chiÕm h¬n 50%. Tû lÖ sinh trung b×nh 3 n¨m lµ 1,54%, tû lÖ chÕt lµ 0,49%, tû lÖ t¨ng tù nhiªn trung b×nh lµ 1,05%. Tû lÖ sè ng­êi chuyÓn ®Õn lµ 0,67%, tû lÖ ng­êi chuyÓn ®i lµ 0,48%, tû lÖ t¨ng c¬ häc trung b×nh cña 3 n¨m lµ 0,19%. Tèc ®é t¨ng d©n sè trung b×nh lµ 2,4%/n¨m. Trong tæng sè 1.508 hé, trong ®ã sè hé s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp chiÕm gÇn 37,3%, chñ yÕu lµ thñ c«ng nghiÖp víi c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng nh­: thªu, ®an l¸t, s¬n mµi. Theo sè liÖu n¨m 2001, tæng sè lao ®éng trong ®é tuæi lao ®éng cña §«ng Mü lµ 3.647 lao ®éng, trong ®ã lao ®éng tham gia trong lÜnh vùc n«ng l©m thuû s¶n chiÕm 55,36%; sè lao ®éng tham gia trong lÜnh vùc CN – TTCN vµ XD chiÕm 7,94%; trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i, dÞch vô, chiÕm 26,93% vµ cßn l¹i lµ sè lao ®éng ch­a cã viÖc lµm, ®ang ®µo t¹o. Trong tæng sè lao ®éng trªn, lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc chiÕm 0,04%; lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp chiÕm 9,33%; lao ®éng ®­îc ®µo t¹o nghÒ chiÕm 11,76%; lao ®éng ch­a qua ®µo t¹o chiÕm tû lÖ kh¸ cao 78,87%. Nh÷ng ®iÒu trªn cã thÓ cho thÊy, ë §«ng Mü cã rÊt nhiÒu h¹n chÕ nh­ : diÖn tÝch kh«ng lín, ®Þa h×nh kh«ng thuËn tiÖn cho viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cho nªn c¸c ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn tr×nh ®é lao ®éng cña §«ng Mü, còng nh­ c¬ cÊu lao ®«ng cña x·. * V¨n hãa x· héi: §«ng Mü lµ mét x· giµu truyÒn thèng v¨n ho¸, ®iÒu nµy ®­îc chøng minh b»ng viÖc ë ®©y kh«ng chØ cßn l­u gi÷ nhiÒu c«ng tr×nh kiÕn tróc, di tÝch lÞch sö v¨n ho¸, mµ cßn l­u gi÷ nhiÒu truyÒn thèng, truyÒn thuyÕt… §«ng Mü cßn lµ mét x· cã truyÒn thèng hiÕu häc, d­íi chÕ ®é cò §«ng Mü ®· cã nhiÒu ng­êi häc hµnh thµnh ®¹t. Tr­íc vµ sau c¸ch m¹n th¸ng 8 cho ®Õn nay, §«ng Mü còng d· cã kh«ng Ýt ng­êi thµnh ®¹t. §Ó thÊy râ h¬n, d­íi ®©y lµ cô thÓ mét sè vÊn ®Ò cho thÊy v¨n ho¸ x· héi cña §«ng Mü: + Gi¸o dôc: ë §«ng Mü møc ®é phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc vµ trung häc c¬ së toµn x· ®¹t 100%, trung häc phæ th«ng ®¹t 70% (trong ®é tuæi ®i häc), ®¹i häc vµ sau ®¹i häc h¬n 3%. + V¨n ho¸: §«ng Mü lµ mét x· cã tæ chøc céng ®ång tèt, cã lÞch sö truyÒn thèng v¨n ho¸ l©u ®êi vµ ®· x©y dùng ®­îc mét nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. HiÖn nay cßn l­u gi÷ ®­îc mét sè c«ng tr×nh v¨n ho¸ nh­: chïa H­ng Long - ®­îc x©y dùng n¨m ThuËn Thiªn thø 2, ®×nh §«ng Phï, chïa Mü ¶, ®×nh Mü ¶, chî §«ng Mü. M¨t kh¸c, ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn còng ®­îc n©ng lªn ®¸ng kÓ, nh­ x· hiÖn nay cã 3 c©u l¹c bé sinh ho¹t v¨n ho¸ (c©u l¹c bé th¬ ca, c©u l¹c bé d­ìng sinh, c©u l¹c bé kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh); 1 s©n vËn ®éng; 1 bÓ b¬i vµ mét th­ viÖn víi h¬n 300 ®Çu s¸ch. + §êi s«ng nh©n d©n: Tõ xa x­a, thu nhËp cña nh©n d©n §«ng Mü kh«ng ®¬n thuÇn chØ cã tõ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp mµ cßn tõ nhiÒu nguån thu kh¸c trong ®ã cã tõ s¶n phÈm cña nghÒ thñ c«ng vµ c¸c ho¹t ®«ng dÞch vô th­¬ng m¹i. Ngµy nay, thu nhËp cña ng­êi d©n §«ng Mü còng cã tõ nhiÒu nguån thu nh­: th­¬ng m¹i dÞch vô; n«ng nghiÖp; c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. NhÊt lµ tõ 10 n¨m trë l¹i ®©y thu nhËp cña nh©n d©n §«ng Mü ®· t¨ng ®¸ng kÓ lµm cho t×nh h×nh ®ãi nghÌo cña c¸c hé trong x· gi¶m ®¸ng kÓ. Nh­ n¨m 1990 sè hé ®ãi nghÌo chiÕm 13% tæng sè hé th× ®Õn n¨m 2000 chØ cßn 2% (theo tiªu chuÈn míi). * C¬ së h¹ tÇng: §«ng Mü tr­íc kia tõng lµ trung t©m cña huyÖn Thanh Tr× nªn cë së h¹ tÇng còng ®· ®­îc chó ý vµ quan t©m x©y dùng, nªn hiÖn nay còng cã hÖ thèng c¬ sá h¹ tÇng t­¬ng ®èi hoµn chØnh, cô thÓ: + HÖ thèng thuû lîi: HÖ thèng t­íi: Nguån n­íc t­íi phôc vô s¶n xuÊt cña §«ng Mü ®­îc cung cÊp bëi tr¹m b¬m Ma Vang, cã c«ng suÊt 2.000 m3/h, lÊy n­íc tõ kªnh tiªu s«ng T« LÞch. Nguån n­íc nµy bÞ « nhiÔm, kh«ng ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt n«ng s¶n phÈm an toµn. HÖ thèng kªnh t­íi: hiÖn nay §«ng Mü ®· vµ ®ang dÇn dÇn cøng ho¸ hÖ thèng kªnh t­íi, nh­ n¨m 2001 ®· cømg ho¸ ®­îc 4 km kªnh t­íi. HÖ thèng tiªu n­íc ®Òu ®æ vÒ kªnh tiªu s«ng T« LÞch, tr¹m b¬m §«ng Mü b¬m n­íc v­ît qua ®ª ®æ ra s«nh Hång khi bÞ ngËp óng. Toµn bé 124 ha ®Êt canh t¸c ®· ®­îc t­íi chñ ®éng. DiÖn tÝch ®Êt canh t¸c ®­îc tiªu chñ ®éng chØ cã 84 ha, do toµn x· cã h¬n 5 km kªnh tiªu n­íc ch­a ®­îc kiªn cè ho¸, bê kªnh s¹t lë nhiÒu, lßng kªnh båi l¾ng ch­a ®­îc n¹o vÐt. + HÖ thèng giao th«ng: §«ng Mü cã hÖ thèng giao th«ng liªn th«n, xãm kh¸ hoµn thiÖn, tæ chøc m¹ng giao th«ng kh¸ hîp lý. HÖ thèng ®­êng giao th«ng liªn th«n, xãm cña §«ng Mü gåm cã: - 17,5 km ®­êng ngâ xãm, trong ®ã cã 0,5 km mÆt ®­êng ®æ bª t«ng; 16 km ®­êng l¸t g¹ch mÆt ®­êng; ®­êng ®Êt cßn 1 km - 15,7 km ®­êng giao th«ng néi ®ång, mÆt ®­¬ng réng 1- 4 m nh­ng vÉn cßn lµ ®­êng ®Êt. §Æc biÖt, §«ng Mü n»m c¸ch ®­êng quèc lé 1B kh«ng xa (1 km ) vµ cã quèc lé 70B ch¹y qua x·, mÆt ®­êng réng tõ 5 – 7,8 m, mÆt ®­êng tr¶i nhùa ¸p phan, cã ®­êng ®ª S«ng Hång nèi Hµ Néi víi Hµ T©y, chiÒu dµi ch¹y qua x· kho¶ng 2 km , mÆt ®­êng réng 5 m ®­îc tr¶i nhùa vµ ®æ bª t«ng. Ngoµi ra cßn cã hÖ thèng ®­êng liªn x·, ®­¬ng nèi tõ quèc lé 70B ®i x· V¹n Phóc, mÆt ®­êng réng 3,5 m, ®­êng cÊp phèi víi chiÒu dµI 1,5 km. + HÖ thèng ®iÖn: Toµn x· cã 1,2 km ®­êng d©y cao thÕ 220 KV vµ 1,2 km ®­êng d©y cao thÕ 110 KV ch¹y qua. §­êng d©y 35 KV dµi 1 km phôc vô cho tram b¬m tiªu §«ng Mü. §­êng d©y 6,6 KVcung cÊp ®iÖn nguån cho c¸c tr¹m h¹ thÕ cña x·. §­êng d©y h¹ ¸p 0,4 KV gåm c¸c ®­êng d©y chÝnh vµ c¸c ®­êng d©y x­¬ng c¸ vµo c¸c khu d©n c­ vµ c¸c n¬i s¶n xuÊt. Toµn x· cã 10 tr¹m h¹ ¸p, tæng c«ng suÊt h¹ ¸p 1.720KVA. Tæng c«ng suÊt h¹ ¸p tÝnh b×nh qu©n cho mçi hé míi ®¹t 1,14 KW; cã 11,81 km ®­êng d©y t¶i ®iÖn h¹ thÕ, cung cÊp ®ñ vµ æn ®Þnh cho 100% hé gia ®×nh phôc vô sinh ho¹t vµ ®êi sèng víi c«ng suÊt tiªu thô b×nh qu©n ®¹t 90 KWh/th¸ng/hé, c«ng suÊt tiªu thô b×nh qu©n 1 th¸ng cña c¶ x· lµ 134.720 KWh. Nh­ng hÖ thèng cét ®iÖn vµ ®­¬ng d©y t¶i ®iÖn míi chØ ë møc cung cÊp ®iÖn tiªu dïng lµ chñ yÕu, ch­a cã hÖ thèng ®iÖn chiÕu s¸ng trong xãm. + Tr­êng häc: §«ng Mü cã 1 tr­êng tiÓu häc cã khu«n viªn diÖn tÝch lµ 7.200 m2, tr­êng ®­îc x©y dùng 3 tÇng kiªn cè víi 16 phßng häc vµ hiÖn nay ®ang x©y thªm mét sè phßng chøc n¨ng theo tiªu chuÈn quèc gia. Mét tr­êng trung häc c¬ së cã diÖn tÝch khu«n viªn lµ 4.579 m2, còng ®­îc x©y dùng 3 tÇng kiªn cè trªn diÖn tÝch x©y dùng lµ 900 m2 , ®­îc bè trÝ thµnh 15 phßng häc vµ 10 phßng häc chøc n¨ng. Ngoµi ra, §«ng Mü cßn cã 2 tr­êng mÇm non, 1 tr­êng c«ng l©p cã diÖn tÝch khu«n viªn 1.000 m2 vµ diÖn tÝch x©y dùng lµ 120 m2 , cã 4 phßng. Tr­êng d©n lËp cã diÖn tÝch khu«n viªn 300 m2 , c¹nh nhµ v¨n ho¸ th«n, diÖn tÝch x©y dùng 60 m2 cã 1 phßng häc. + Y tÕ: x· cã mét tr¹m y tÕ ch¨m sãc søc khoÎ céng ®ång, khu«n viªn cña tr¹m cã diÖn tÝch 3.806 m2 , diÖn tÝch x©y dùng 405 m2 víi 14 phßng , 6 gi­êng bÖnh vµ 1 phßng hé sinh réng 18 m2 , x©y dùng n¨m 2000. Tæng sè 24 y b¸c sÜ, ®¸p øng ®­îc vÊn ®Ò s¬ cÊp cøu vµ ch÷a c¸cn bªnh ®¬n gi¶n th«ng th­¬ng cho ng­êi d©n. 2.1.3. §¸nh gi¸ chung vÒ c¸c ¶nh h­ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®Õn ph¸t triÓn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch §«ng Mü n»m c¸ch xa thµnh phè, kh«ng n»m gÇn c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung vµ ®­êng giao th«ng huyÕt m¹ch, nªn l­îng khãi bôi kh«ng lín, m«i tr­êng Ýt bÞ « nhiÔm. HiÖn t¹i tr¹m b¬m tho¸t n­íc Yªn Së ®· ®­îc ®­a vµo ho¹t ®éng nªn phÇn lín n­íc th¶i cña Thµnh phè ®­îc b¬m trùc tiÕp ®Èy qua s«ng Hång, lµm cho l­îng n­íc ch¶y qua kªnh tiªu s«ng T« LÞch gi¶m ®¸ng kÓ. ¤ nhiÔm mÆt n­íc cña §«ng Mü ë c¸c ao hå chñ yÕu lµ nguån n­íc th¶i sinh ho¹t vµ ch¨n nu«i gia ®×nh ë khu vùc d©n c­ th¶i ra. VÒ c©y xanh cña §«ng Mü hiÖn nay cã rÊt nhiÒu lo¹i c©y ¨n qu¶ n¨m xen kÏ trong khu d©n c­. DiÖn tÝch c©y xanh ph©n t¸n trång däc theo c¸c trôc ®­êng giao th«ng, kªnh m­¬ng kho¶ng 5,5 ha, tæng diÖn tÝch c©y xanh toµn x· ®¹t 25,8 ha, binh qu©n ®Çu ng­êi ®¹t xÊp xØ 45 m2. Qua ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· héi cña §«ng Mü – Thanh Tr× - Hµ Néi t¸c ®éng ®Õn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch cã thÓ rót ra nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n sau: + ThuËn lîi: §«ng Mü lµ x· thuéc vïng ven ngo¹i thµnh Hµ Néi, nªn cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn rÊt phong phó, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ- x· héi kh¸ thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch, cô thÓ nh­: - §«ng Mü cã ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh tròng (kho¶ng 60 ha), víi ®Êt ®ai cã tÝnh chÊt lµ ®Êt thÞt vµ thÞt nÆng phï hîp víi viÖc chuyÓn ®æi tõ ®Êt n«ng nghiÖp vïng tròng sang nu«i trång thuû s¶n. Ngoµi ra, §«ng Mü cßn víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña m×nh kh¸ thuËn lîi cho viÖc chuyÓn sang trång c©y ¨n qu¶ chÊt l­îng cao, t¹o ra vïng v­ên c©y phôc vô du lÞch, céng víi §«ng Mü cã nhiÒu di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ nh­ chïa, ®×nh vµ khu d©n c­ kiÓu lµng phè kh¸ thuËn lîi trong viÖc hÊp dÉn kh¸ch cho du lÞch trong t­¬ng lai. §ång thêi, §«ng Mü n¨m gÇn s¸t víi s«ng Hång, cã tiÒm n¨ng trë thµnh mét ®iÓm trong tua du lÞch Hµ Néi – B¸t Trµng – §«ng Mü – Phè HiÕn… - §«ng Mü lµ mét x· mµ ng­êi d©n vµ c¸n bé ®Þa ph­¬ng cã tr×nh ®é nhËn thøc, tr×nh ®é d©n trÝ kh¸ cao cã thÓ ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch ë tr×nh ®é cao. - Cã c¬ së h¹ tÇng t­¬ng ®èi hoµn chØnh t­¬ng ®èi hoµn chØnh, hÖ thèng giao th«ng thuËn tiÖn. - §iÒu kiÖn vÒ ®Êt ®ai, vÒ hÖ thèng s«ng vµ kªnh, hå ®Çm cßn cho phÐp x©y dùng c¸c m« h×nh sinh th¸i- ®« thÞ – du lÞch cña huyÖn ven ®«, võa ®¸p øng nhu cÇu vÒ n«ng s¶n cao cÊp, võa gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr­êng do sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ sù tËp trung d©n c­ g©y ra. - VÊn ®Ò ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du._. ®éng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh ®« thi ho¸ ®· vµ sÏ t¸c ®éng vµo hÖ thèng h¹ tÇng n«ng th«n cña x·. CÇn kh¾c phôc, thiÕt kÕ x©y dùng míi ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp diÔn ra thuËn lîi ®¸p øng nhu cÇu cña n«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. . - Nh÷ng c«ng tr×nh quy ho¹ch cho t­¬ng lai: trïng tu t«n t¹o chïa H­ng Long, dù ¸n cÊp tho¸t n­íc s¹ch giai ®o¹n 2 cho c¸c th«n cßn l¹i,... cÇn tÝnh tíi sù t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ®Ó lo¹i bá nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña chóng ngay trong thiÕt kÕ. NÕu x· §«ng Mü xö lý ®­îc c¸c vÊn ®Ò trªn mét mÆt sÏ cã c¸c c«ng tr×nh ®¸p øng yªu cÇu cña n«ng nghiÖp sinh th¸i bÒn v÷ng, mÆt kh¸c tr¸nh ®­îc c¸c tæn thÊt do c«ng tr×nh kh«ng ph¸t huy t¸c dông, c¸c c«ng tr×nh ph¶i ph¸ ®i, bÞ san lÊp do t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh ®« thi ho¸ g©y lªn. - Bªn c¹nh viÖc rµ s¸t c¸c néi dung theo yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch, x· cÇn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó x©y dùng hÖ thèng h¹ tÇng c¬ së nh»m b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi nãi chung vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch nãi riªng. - Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng cña x· cÇn qu¸n triÖt quan ®iÓm nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm. Ngoµi viÖc ®­îc sù hç trî cña nhµ n­íc ta vµo viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng cña x·, th× nh©n d©n trong x· còng cÇn ®ãng gãp ®Ó x©y dùng hÖ thèng cë h¹ tÇng nhµm ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. Nh÷ng c«ng tr×nh lín th× nhµ n­íc ®Çu t­ nhiÒu h¬n, ®Æc biÖt lµ nh÷ng c«ng tr×nh manh tÝnh phóc lîi vµ cã ¶nh h­ëng lín ®Õn m«i tr­êng th× ®­îc nhµ n­íc ­u tiªn ®Çu t­ tr­íc. §èi víi x· §«ng Mü hiÖn nay vÊn ®Ò xö lý « nhiÔm cßn nhiÒu bÊt cËp, lµm ch­a tèt, v× vËy, yªu cÇu tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò gay cÊn theo thùc tr¹ng cña x· ®Ó ®­îc ®Çu t­ ®ång bé vµ døt ®iÓm. X· muèn cã sù ®Çu t­ c¬ sö h¹ tÇng th× cÇn ph¶i lËp c¸c dù ¸n cã tÝnh kh¶ thi cao vµ ®­îc phª duyÖt cña c¸c cÊp huyÖn, thµnh phè, trung ­¬ng, c¸c dù ¸n ph¶i cã chñ ®Çu t­ lµ UBND x· §«ng Mü, víi nguån vèn chñ yÕu tõ sù ®ãng gãp cña nh©n d©n trong x· cã thÓ b»ng tiÒn, vËt t­ hoÆc lao ®éng vµ vèn hç trî cña nhµ n­íc (tiÒn, vËt t­, kü thuËt) nh­ chÝnh s¸ch hç trî 30% vèn cho viÖc ®¾p bê nu«i trång thuû s¶n cña x·,... Nh­ng ®iÒu quan träng lµ khi x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng ph¶i bµn b¹c thèng nhÊt ý kiÕn víi nh©n d©n, cã sù gi¸m s¸t nghiÖm thu vµ c«ng khai ho¸ cho nh©n d©n cïng biÕt. Cô thÓ: * VÒ giao th«ng n«ng th«n: - Giao th«ng néi ®ång: + HÖ thèng giao th«ng néi ®ång khu nu«i trång thuû s¶n vµ khu rau hoa bao gåm c¸c tuyÕn ®­êng sau: . §­êng D1 ch¹y theo nghÜa trang däc theo ®­êng ®iÖn cao thÕ, mÆt ®­êng réng 3,5m, mÆt ®­êng ®­îc ®æ bª t«ng. . §­êng D2 ch¹y song song víi m­¬ng tiªu MT2, mÆt d­êng réng 4,5m ®­îc ®æ bª t«ng. . §­êng D3 ch¹y theo m­¬ng cÊp C3 vµ m­¬ng tiªu MT3 mÆt ®­êng réng 4,5m. . §­êng D4 ch¹y song song víi m­¬ng cÊp C4 mÆt ®­êng réng 2,5m. . §­êng D5 ch¹y theo ®­êng b¹ch ®µn vµ m­¬ng tiªu chÝnh cña tr¹m b¬m §«ng Mü däc theo th«n 4 vµ th«n 5. MÆt ®­êng réng 2,5m. . §­êng D6 vµ D7 tõ th«n 4 ®Õn th«n 5 nèi ra c¸c trôc ®­êng ngoµi ®ång. MÆt ®­êng réng 2,5m. + HÖ thèng giao th«ng khu ch¨n nu«i: Më ®­êng chÝnh tõ ®­êng ®i V¹n Phóc ch¹y gi÷a, mÆt ®­êng réng 3m. Më c¸c ®­êng vµo cæng c¸c trang tr¹i hai bªn ®­êng, mÆt ®­êng réng 3. + HÖ thèng giao th«ng 2 khu c«ng nghiÖp ®­îc tæ chøc liªn hoµn trong tõng khu cã ®­êng chÝnh réng 4,5m, nèi víi ®­êng ®i V¹n Phóc. Më ®­êng s¸t víi xÝ nghiÖp may §«ng Mü nèi víi ®­êng 70B. MÆt ®­êng réng 5,0m. - Giao th«ng khu d©n c­: + §­êng liªn x· ®i V¹n Phóc, ®­êng réng 4,5m, d¶i nhùa mÆt ®­êng ®¹t tiªu chuÈn ®­êng ®ång b»ng cÊp 6. + §­êng trôc x· ch¹y tõ ®­êng ®i V¹n Phóc qua tr¹m x¸, bé t­ lÖnh ®Æc c«ng qua phè Hµng ®Õn ch©n ®ª réng 4,5m. + Më réng c¸c ®­êng trôc c¸c th«n vµ ®­êng ngâ xãm cã mÆt réng tõ 2,5m ®Õn 3m, n©ng cÊp mÆt ®­êng. * VÒ ®iÖn: Còng rÊt cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. X· cÇn x©y dùng ba tr¹m biÕn thÕ, hai tr¹m cã c«ng suÊt lµ 560KVA, mét tr¹m cã c«ng suÊt lµ 350KVA. (giai ®o¹n 2002- 2010). L¾p ®Æt hÖ thèng ®Ìn ®­êng trªn c¸c cét ®iÖn li t©m däc theo ®­êng bª t«ng. Ngoµi ra, cÇn cè g¾ng ®Ó gi¶m gi¸ ®iÖn b»ng c¸ch kh«ng sö dông ®iÖn vµo giê cao ®iÓm mµ nªn sö dông ngoµi giê cao ®iÓm theo khuyÕn c¸o cña ngµnh ®iÖn. * VÒ th«ng tin liªn l¹c: Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ ®Ó khuyÕn khÝch c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh sö dông nhiÒu h¬n c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin liªn l¹c, nh»m phôc vô cã hiÖu qu¶ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung vµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch nãi riªng. §èi víi x· §«ng Mü cÇn n©ng cÊp tr¹m b­u ®iÖn §«ng Mü, ®Ó cã 1 tæng ®µi dung l­îng 2000 sè ®Ó phôc vô nh©n d©n trong x· vµ c¸c ®¬n vÞ ®ãng trong ®i¹ bµn x·, trong ®ã cã gÇn 1000 sè ®Ó dù tr÷ ph¸t triÓn. * VÒ cÊp tho¸t n­íc: X· cÇn t¨ng c­êng ®Çu t­ ®Ó ®¶m b¶o 100% d©n trong x· ®­îc dïng n­íc s¹ch cho sinh ho¹t vµ c¸c ngµnh cÇn dïng n­íc trong s¶n xuÊt. §èi víi mét sè ngµnh nghÒ ch¨n nu«i cã n­íc th¶i g©y « nhiÔm m«i tr­êng cÇn ph¶i xö lý tr­íc khi ®æ ra ao hå, s«ng t­íi tiªu chung. Ngoµi ra, x· còng cÇn ph¶i nghiªn cøu, ký hîp ®ång víi c¸c c¬ quan khoa häc trong viÖc xö lý c¸c chÊt th¶i ®éc h¹i vµo trong m«i tr­êng ®Êt, n­íc, kh«ng khÝ. Qua xem xÐt hiÖn tr¹ng cÊp vµ tho¸t n­íc x· §«ng Mü cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: - X©y dùng thªm 1 tr¹m cÊp n­íc t¹i khu c«ng nghiÖp Hoa Sen, Mµn Di ®Ó cÊp n­íc cho khu c«ng nghiÖp vµ trang tr¹i ch¨n nu«i, khu d©n c­ míi Ma Vang, B×m B×m, xãm §«ng Vinh vµ khu d©n c­ däc ®­êng ®i V¹n Phóc víi 700m3/ ngµy ®ªm. - X©y dùng míi hÖ thèng ®­êng èng cÊp n­íc ph©n phèi ë tr¹m míi b»ng èng kÏm cã Ø tõ 50 ®Õn 200mm. Tæng ®­êng cÊp n­íc cã chiÒu dµi lµ 8700m. - X©y dùng 3 hå xö lý sinh häc ë th«n 2, th«n 3, th«n 4 ®Ó gom vµ xö lý n­íc th¶i khi ®æ vµo c¸c kªnh tiªu. Giµnh mét phÇn ao hå khu Hoa Sen, Mµn Di xö lý n­íc th¶i c«ng nghiÖp. - C¶i t¹o toµn bé hÖ thèng tiªu n­íc b»ng hÖ thèng cèng cã l¾p ®Ëy b»ng bª t«ng, cã t¶i träng H3 – H5 ®¶m b¶o chÞu ®­îc t¶i träng xe t¶i nhÑ. Hoµn thiÖn hÖ thèng tho¸t n­íc cña ®­êng 70B vµ ®­êng ®i V¹n Phóc. Tæng chiÒu dµi cña ®­êng tho¸t n­íc lµ 14220m. Trong ®ã ®­êng tho¸t chÝnh lµ 8310m, ®­êng tho¸t nh¸nh lµ 5910m. 3.3.4. Gi¶m thiÓu c¸c « nhiÔm trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ xö lý « nhiÔm do c¸c chÊt th¶i sinh ho¹t g©y ra §Ó ®¶m b¶o s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña x· ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× cÇn ph¶i h¹n chÕ c¸c « nhiÔm m«i tr­êng do s¶n xuÊt n«ng nghiÖp g©y ra b»ng c¸ch: H¹n chÕ sö dông hoÆc kh«ng sö dông c¸c ho¸ chÊt b¶o vÖ thùc vËt trong trång trät, c¸c chÊt kÝch thÝch sinh tr­ëng..., t¨ng c­êng sö dông c¸c chÕ phÈm sinh häc. Trong ch¨n nu«i còng cÇn ph¶i xö lý c¸c chÊt th¶i do gia sóc, gia cÇm th¶i ra, cã hÖ thèng xö lý chÊt th¶i mét c¸ch triÖt ®Ó nh­ x©y dùng bÓ khÝ bioga. X· §«ng Mü còng lµ mét x· thuéc huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi, Thanh Tr× lµ huyÖn ®­îc ®¸nh gi¸ cã møc ®é g©y « nhiÔm m«i tr­êng lín nhÊt trong 5 huyÖn ngo¹i thµnh do cã nhiÒu nhµ m¸y, xÝ nghiÖp ®ãng trªn ®Þa bµn nh­ nhµ m¸y ho¸ chÊt, nhµ m¸y pin, cã nghÜa trang V¨n §iÓn. Bëi vËy cã rÊt nhiÒu khÝ, chÊt ®éc h¹i th¶i vµo m«i tr­êng ®Êt, n­íc, kh«ng khÝ trong khu vùc huyÖn trong ®ã cã x· §«ng Mü. Nh­ vËy, x· §«ng Mü muèn trë thµnh mét x· n«ng nghiÖp – du lÞch th× cÇn ph¶i gi¶m thiÓu c¸c « nhiÔm cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn x·. §èi víi c¸c c¬ së hiÖn ch­a cã hÖ thèng xö lý chÊt th¶i, vÉn ®ang th¶i vµo kh«ng khÝ, nguån n­íc c¸c chÊt ®éc h¹i cÇn ph¶i ®­îc kiÓm tra vµ yªu cÇu cã sù ®Çu t­ bæ sung c¸c hÖ thèng chÊt th¶i. §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt ®ang trong qu¸ tr×nh quy ho¹ch cÇn coi vÊn ®Ò gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr­êng nh­ lµ tiªu chuÈn quan träng ®Ó xÐt duyÖt dù ¸n mét c¸ch nghiªm tóc h¬n. §èi víi vïng ao hå, c¸c diÖn tÝch n«ng nghiÖp cÇn qu¶n lý nghiªm ngÆt h¬n, xö lý mét c¸ch nhanh chãng vµ nghiªm kh¾c c¸c c¬ së g©y h¹i. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i cã l­îng vèn lín. §©y lµ vÊn ®Ò hÕt søc khã kh¨n. Tuy nhiªn, nÕu kh«ng kiªn quyÕt xö lý c¸c vÊn ®Ò nµy th× kh«ng chØ ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp mµ m«i tr­êng sèng sÏ bÞ ph¸ ho¹i nghiªm träng. 3.3.5. §Èy m¹nh ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch Cïng víi nhÞp ®é ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, cña thµnh phè Hµ Néi ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. N«ng nghiÖp ngo¹i thµnh nãi chung, n«ng nghiÖp x· §«ng Mü nãi riªng ®· ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu rÊt cao ®èi víi nguån nh©n lùc vÒ tr×nh ®é, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, n«ng nghiÖp x· ph¶i ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× yªu cÇu vÒ tr×nh ®é cña ng­êi n«ng d©n cµng trë nªn cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch h¬n. ViÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch cña x· §«ng Mü cÇn chó träng c¸c vÊn ®Ò sau: - §èi t­îng ®µo t¹o: Bao gåm tÊt c¶ nh÷ng ng­êi tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña x·, ng­êi tham gia cung cÊp c¸c dÞch vô du lÞch, ng­êi qu¶n lý, ng­êi tham gia tæ chøc khuyÕn n«ng lµm nßng cèt cho truyÒn t¶i nh÷ng kiÕn thøc míi ®Õn ng­êi n«ng d©n trong x·. - Néi dung ®µo t¹o: Bao gåm nh÷ng kiÕn thøc vÒ kü thuËt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­: Kü thuËt nu«i trång thuû s¶n chÊt l­îng cao, kü thuËt s¶n xuÊt rau an toµn, kü thuËt trång hoa trong ngµ l­íi vµ nh÷ng thµnh tùu c«ng nghÖ míi cã thÓ ph¸t huy vµ ®­a vµo s¶n xuÊt nh­: C«ng nghÖ vÒ gièng ( gièng c©y trång vËt nu«i cho n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng tèt), c«ng nghÖ canh t¸c...; nh÷ng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ du lÞch nh­: c¸c h×nh thøc cung cÊp vµ c¸ch thøc phô vô kh¸ch du lÞch tham quan, kiÕn thøc qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cung cÊp dÞch vô du lÞch, ®ång thêi ®Èy m¹nh ®µo t¹o cho nh÷ng ng­êi tham gia cung cÊp c¸c dÞch vô th­¬ng m¹i du lÞch biÕt c¸c kiÕn thøc vÒ sù kÕt hîp gi÷a ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch trªn mét kh«ng gian vµ kho¶ng thêi gian hîp lý khoa häc ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña m«i tr­êng sinh th¸i, còng nh­ bÒn v÷ng trong ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp; nh÷ng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng nh­: Maketing, ph©n tÝch kinh doanh, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh... nh»m n©ng cao n¨ng lùc tr×nh ®é cho nguån nh©n lùc n«ng nghiÖp cña x· ngang tÇm víi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô. - H×nh thøc ®µo t¹o: X· §«ng Mü cã thÓ sö dông h×nh thøc ®µo t¹o tËp trung ng¾n h¹n tõ 3 ®Õn 5 ngµy víi ®µo t¹o ngay t¹i c¬ së, hoÆc ®µo tµo b»ng h×nh thøc cho ®i tham quan c¸c n¬i ®· vËn dông vµ thùc hiÖn thµnh c«ng ®Ó häc hái kinh nghiÖm thùc tÕ, x©y dùng c¸c m« h×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®iÓm cã hiÖu qu¶, do ®ã tr×nh diÔn, ph¸t huy c¸c h×nh thøc truyÒn t¶i kiÕn thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ cña tæ chøc khuyÕn n«ng vµ c¸c tæ chøc quÇn chóng kh¸c. - Nguån vèn cho ®µo t¹o: Vèn cho ®µo t¹o lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i v× l­îng ng­êi cÇn ®µo t¹o lµ qu¸ lín, hiÖn x· cã 2018 lao ®éng ( chiÕm 55,36%) s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cÇn ®µo t¹o vµ c¸c khèi l­îng c¸c néi dung cÇn ®µo t¹o nhiÒu. Trong khi ®ã nguån vèn trong d©n cßn h¹n hÑp do thu nhËp cña ng­êi n«ng d©n trong x· chñ yÕu vÉn dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, yªu cÇu c¸c cÊp cã thÈm quyÒn nh­ TW, thµnh phè, huyÖn cÇn ph¶i giµnh mét ng©n s¸ch hîp lý cho ®µo t¹o n«ng d©n, x· cÇn cã c¸c biÖn ph¸p thu hót nguån vèn tõ c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ... ngoµi ra, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay x· §«ng Mü ch­a thÓ ®¸p øng hÕt nhu cÇu ®µo t¹o cho n«ng d©n nªn cÇn biÕt lùa chän nh÷ng ®èi t­îng trÎ, cã kiÕn thøc v¨n ho¸, cã t©m huyÕt víi nghÒ n«ng ®µo t¹o c¬ b¶n lµm nßng cèt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña x·. Tõ nh÷ng c¸ nh©n ®ã, x©y dùng c¸c m« h×nh tr×nh diÔn ®Ó nh©n d©n trong vïng cïng häc tËp, vÊn ®Ò vÒ vèn cho ®µo t¹o sÏ tõng b­íc ®­îc th¸o gì. 3.3.6. Gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng §Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp §«ng Mü ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng nh»m n©ng cao viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña x· s¶n xuÊt ra vµ t¹o nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Ó n«ng nghiÖp x· §«ng Mü ph¸t triÓn theo ®óng h­íng m×nh ®· chän. Bëi hiÖn nay, nhu cÇu c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp s¹ch, cao cÊp ngµy cµng cao mµ s¶n xuÊt lµ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu v× lÏ ®ã cÇn ph¶i tæ chøc tèt thÞ tr­êng. Vµ nhu cÇu nghØ ng¬i gi¶i trÝ, du lÞch ë c¸c vïng n«ng th«n vµo cuèi tuÇn ngµy cµng t¨ng. Trong nh÷ng n¨m tíi, cÇn gi¶i quyÕt lËp l¹i trËt tù tiªu thô n«ng s¶n ®Õn më réng thÞ tr­êng th«ng qua t×m kiÕm thÞ tr­êng míi vµ cñng cè thÞ tr­êng cò, më réng giíi thiÖu ®Ó n«ng s¶n kh«ng bÞ ø ®äng... tuy nhiªn d­íi gãc ®é ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch cña x· th× cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c s¶n phÈm an toµn, chÊt l­îng cao cña x· ®­îc tiªu thô víi gi¸ c¶ hîp lý nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cña ng­êi n«ng d©n trong x· ®Ó khuyÕn khÝch, thóc ®Èy n«ng d©n trong x· ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch, ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng sinh th¸i bÒn v÷ng th× yªu cÇu ng­êi s¶n xuÊt ph¶i ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng t­¬ng øng víi yªu cÇu cña nÒn n«ng nghiÖp sinh th¸i, ph¶i thùc hiÖn c¸c quy tr×nh s¶n xuÊt kh¾t khe víi c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ cã chÊt l­îng, ph¶i tèn nhiÒu c«ng lao ®éng... lµm cho chi phÝ s¶n xuÊt t¹o ra c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp cã ®é an toµn vµ chÊt l­îng sÏ t¨ng, gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ cao. Trong khi ®ã n¨ng suÊt sinh häc cña c©y trång, vËt nu«i kh«ng t¨ng mµ thËm trÝ cßn thÊp h¬n ( trong nh÷ng n¨m ®Çu thùc hiÖn) so víi khi sö dông c¸c ho¸ chÊt b¶o vÖ thùc vËt. Ngµy nay, ng­êi tiªu dïng ®· biÕt t×m ®Õn c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n cã ®é an toµn vµ chÊt l­îng cao nªn gi¸ b¸n cña c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i cña ng­êi n«ng d©n còng ®· cao h¬n. Tuy nhiªn, do kinh phÝ ®Çu t­ cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn eo hÑp, nªn c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp s¶n xuÊt ra ®· cã ®ñ tiªu chuÈn an toµn nh­ng ch­a cã bao b×, nh·n m¸c nªn g©y ra hiÖn t­îng nhÇm lÉn víi c¸c s¶n phÈm th«ng th­êng g©y khã kh¨n cho tiªu thô. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy yªu cÇu ban qu¶n lý x· kÕt hîp víi ng­êi s¶n xuÊt x©y dùng th­¬ng hiÖu cho s¶n phÈm cña m×nh. -§èi víi viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× mét vÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng kh«ng thÓ coi th­êng bá qua nã, mµ còng cÇn ph¶i quan t©m ®ã lµ x· còng nh­ ng­êi tham gia ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i biÕt t×m hiÓu thÞ hiÕu nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ®èi víi c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n còng nh­ tiªu dïng c¸c dÞch vô du lÞch do m×nh cung cÊp. §Ó cã thÓ cung cÊp cho ng­êi tiªu dïng c¸c s¶n phÈm mµ hä cã nhu cÇu, mµ hä tiªu dïng nh»m ph¸t triÓn thËt sù v÷ng m¹nh ngay chÝnh trong x· vµ ph¸t triÓn theo ®óng h­íng ®Æt ra. - C¸c cÊp cã thÈm quyÒn cÇn thùc hiÖn trî gi¸ ®Ó ng­êi tiªu dïng cã thÓ tiÕp cËn víi c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp mµ x· s¶n xuÊt ra. MÆt kh¸c c¸c cÊp còng cÇn phèi hîp víi c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng x· kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c quy tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, xö lý nghiªm minh c¸c tr­êng hîp vi ph¹m quy tr×nh s¶n xuÊt tõ ®ã t¹o niÒm tin cña ng­êi tiªu dïng vµo c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña x· s¶n xuÊt ra. - Ngoµi ra ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thÞ tr­êng x· cÇn cã biÖn ph¸p t×m kiÕm thÞ tr­êng, giíi thiÖu vµ th©m nhËp thÞ tr­êng, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh­: + T×m kiÕm thÞ tr­êng: S¶n phÈm cña x· §«ng Mü lµ c¸c s¶n phÈm c¸, t«m, rau, hoa, gia cÇm... bëi vËy thÞ tr­êng tiªu thô cña x· kh«ng chØ lµ khu vùc néi thµnh, mµ cÇn ph¶i t×m hiÓu më réng thÞ tr­êng ra c¸c tØnh b¹n, c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. ViÖc t×m hiÓu thÞ tr­êng ph¶i lµm sao khai th¸c ®­îc lîi thÕ cña m×nh, tr¸nh sù c¹nh tranh gay g¾t. X· chØ cã thÓ t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ xö dông ph­¬ng thøc liªn kÕt víi sù ®Çu t­ vèn, c«ng nghÖ vµ bao tiªu s¶n phÈm cña nh÷ng n­íc thiÕu n«ng s¶n. + Giíi thiÖu vµ th©m nhËp thÞ tr­êng: X· cÇn tæ chøc c¸c ho¹t ®éng th«ng tin, tiÕp thÞ vµ n©ng cao tr×nh ®é tiÕp thÞ cho c¸c hé n«ng d©n s¶n xuÊt trong x· vµ c¸c tæ chøc kinh doanh c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n cña x·. Tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng cho c¸c ®¬n vÞ bé ®éi, tr­êng häc, c¸c c¬ quan ®ãng trªn ®Þa bµn x· vµ c¸c n¬i kh¸c nh»m t¹o th­¬ng hiÖu cho c¸c mÆt hµng cña x·, th«ng qua ®ã th©m nhËp vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô. + X· còng cÇn tæ chøc, thµnh lËp c¸c hiÖp héi nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt vµ tiªu thô n«ng s¶n, x©y dùng c¸c c¬ së vËt chÊt cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng tiªu thô n«ng s¶n phÈm. 3.3.7. Gi¶i ph¸p vÒ vèn Vèn cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung ®ßi hái ph¶i mét l­îng vèn lín, mµ thu håi vèn l¹i chËm. Yªu cÇu vèn cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch l¹i cµng lín. Bëi vËy ®Ó cã l­îng vèn ®ñ theo quy ho¹ch vµ ®Ó sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch th× x· §«ng Mü cÇn tËp trung vµo gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: - Tr­íc tiªn, x· cÇn kÞp thêi tËp trung c¸c dù ¸n nh­ dù ¸n chuyÓn ®æi lóa- nu«i trång thuû s¶n, dù ¸n trång rau, hoa trong nhµ l­íi, dù ¸n lµng du lÞch... cã tÝnh cô thÓ, kh¶ thi cao vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo c¸c yªu cÇu cña n«ng nghiÖp sinh th¸i ®Ó thµnh phè vµ TW xÐt duyÖt nhanh chãng. - Hoµn thiÖn hÖ thèng tÝn dông trªn ®Þa bµn x· cã sù phèi hîp víi ng©n hµng huyÖn Thanh Tr×, ng©n hµng TW vÒ chuyªn m«n nh»m t¹o m«i tr­êng th«ng tho¸ng hÊp dÉn víi ng­êi göi tiÒn. - Thu hót sù ®Çu t­ cña c¸c xÝ nghiÖp, c¸c c«ng ty, tæ chøc ®Êu thÇu quyÒn sö dông ®Êt, sö dông mét sè c«ng tr×nh nh»m gia t¨ng nguån v«n kh«ng thuéc ng©n s¸ch nhµ n­íc. - X· §«ng Mü cÇn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m kÕt hîp nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm. Nhµ n­íc hç trî mét phÇn vèn b»ng ng©n s¸ch cña nhµ n­íc, phÇn vèn cßn l¹i ®­îc huy ®éng trong d©n ®Ó lËp c¸c quü ®µo t¹o nguån nh©n lùc, quü ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng... - X· cÇn ®Ó nghÞ ng©n hµng huyÖn, TW gióp ®ì, ­u tiªn cho vay vèn trung h¹n vµ dµi h¹n ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp khai th¸c theo chiÒu s©u, thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së s¶n xuÊt vµ ®æi míi c«ng nghÖ. - CÇn gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c trong ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng b»ng c¸ch t¨ng c­êng sù tiÕp cËn gi÷a c¸c tæ chøc ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông víi c¸c hé n«ng d©n trong x·. - CÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn vay theo th«ng qua sù phèi hîp gi÷a hé n«ng d©n víi c¸c tæ chøc tÝn dông, c¸c c¬ së vµ tæ chøc khuyÕn n«ng. Tãm l¹i víi biÖn ph¸p huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch lµ biÖn ph¸p cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ph¶i thùc hiÖn ngay. 3.3.8. §æi míi vµ hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch. Gãp phÇn thóc ®Êy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch ë tÇm vÜ m« yªu cÇu nhµ n­íc cÇn ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch. Cô thÓ: - §èi víi chÝnh s¸ch ®Êt ®ai: Tr­íc hÕt cÇn cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt ë nh÷ng n¬i ®· quy ho¹ch râ, xö lý c¸c tr­êng hîp tranh chÊp ®Êt ®ai. X· cÇn vËn dông linh ho¹t c¸c chÝnh s¸ch ®Êt ®ai thÝch hîp nh»m t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i phãng nhanh mÆt b»ng, xö lý c¸c t×nh tr¹ng lÊn chiÕm ®Êt ®ai, x¸c ®Þnh râ ranh giíi quy ho¹ch, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò manh món ruéng ®Êt, x©y dùng dù ¸n ®æi ®Êt lÊy c¬ së h¹ tÇng. + Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò manh món ruéng ®Êt: §©y lµ vÊn ®Ò rÊt khã kh¨n ®èi víi x· §«ng Mü. Theo ý kiÕn cña ng­êi d©n chØ cã thÓ gi¶i quyÕt tõng b­íc b»ng c¸c biÖn ph¸p cô thÓ sau: X· vµ hîp t¸c x· ®øng ra lµm träng tµi trªn c¬ së x¸c ®Þnh l¹i møc s¶n l­îng, møc thuÕ vµ møc ®ãng thuû lîi phÝ cho tõng c¸nh ®ång vµ cho tõng thöa ruéng, sau ®ã d©n bµn b¹c vµ tù trao ®æi ®Êt cho nhau theo xãm, ®éi s¶n xuÊt, theo dßng hä, theo anh em hä hµng. Sau khi hoµn tÊt viÖc chuyÓn ®æi x· sÏ ®øng ra lµm thñ tôc cÊp ®Êt cho tõng hé. + ChÝnh s¸ch gi¸ båi th­êng gi¶i phãng mÆt b»ng: . ChÝnh s¸ch gÝa båi th­êng ph¶i tu©n thñ theo mét sè nguyªn t¾c nh­: §æi ®Êt nhµ ë vµ ®Êt thæ c­ do cha «ng ®Ó l¹i hoÆc cã giÊy tê hîp ph¸p th× gi¸ båi th­êng ph¶i s¸t gi¸ thÞ tr­êng. §èi víi ®Êt n«ng nghiÖp theo khung gi¸ ®Êt cña nhµ n­íc vµ quy ®Þnh cña thµnh phè trªn tõng khu vùc ®Êt nhÊt ®Þnh nh­ng kh«ng nªn g©y sù chªnh lÖch qu¸ lín. Bëi v× sù chªnh lÖch sÏ g©y nªn sù tÞ l¹nh, so b× cña ng­êi n«ng d©n, g©y ra sù chèng ®èi cña c¸c hé cã ®Êt bÞ thu håi ®Ó x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng cho x·. . Trong x· cã nhiÒu hé n«ng d©n bÞ mÊt ®Êt ®· ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn thu nhËp vµ ®êi sèng cña gia ®×nh hä. Nªn nhµ n­íc ngoµi viÖc cã chÝnh s¸ch båi th­êng thiÖt h¹i vÒ ®Êt, ph¶i g¾n liÒn víi chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng bÞ mÊt ®Êt nÕu hé n«ng d©n ®ã sèng chñ yÕu b»ng n«ng nghiÖp nh­ ®­îc ­u tiªn tuyÓn dông trong c¸c ch­¬ng tr×nh viÖc lµm cña x·, huyÖn, thµnh phè... hoÆc ®­îc ­u ®·i vèn ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ hoÆc t¹o lËp ngµnh míi. . CÇn c«ng khai ho¸, d©n chñ ho¸ c¸c ph­¬ng ¸n ®Òn bï vµ gi¶i phãng mÆt b»ng ®Ó cho mäi ®èi t­îng liªn quan ®Òu biÕt, tr¸nh c¸c hµnh vi tiªu cùc, thiªn vÞ. + ChÝnh s¸ch ®æi ®Êt lÊy c¬ së h¹ tÇng: Nh»m t¹o c¬ së h¹ tÇng ®­îc ph©n theo nhiÒu cÊp cã nhiÒu c¬ së h¹ tÇng ®ßi hái cÇn ph¶i ®Çu t­ vèn lín. Bëi vËy, mét mÆt cÇn ®­îc sù hç trî, ®Çu t­ cña nhµ n­íc. MÆt kh¸c cÇn huy ®éng vèn trong nh©n d©n. V× vËy cÇn x©y dùng mét chÝnh s¸ch ®ång bé nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm t¹o thuËn lîi cho viÖc x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña nh©n d©n trong x·. Víi chÝnh s¸ch nµy cÇn ph©n ®Þnh râ vai trß, vÞ trÝ cña nhµ n­íc cña nh©n d©n. Cã thÓ ph©n ®Þnh theo tõng cÊp ®é cña lo¹i c¬ së h¹ tÇng, cã thÓ ph©n ®Þnh theo yÕu tè x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng ®Ó x¸c ®Þnh vai trß cña tõng bªn tham gia. - Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch hç trî ®Çu t­: §Çu t­ cho nghiªn cøu t¹o gièng, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn, ph¸t triÓn c«ng nghÖ, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ cho c¸c hé, trang tr¹i thùc hiÖn m« h×nh chuyÓn ®æi lóa – c¸ trong 5 n¨m ®Çu hoÆc cho vay víi l·i xuÊt thÊp h¬n b×nh th­êng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc kÐm hÊp dÉn, l©u thu håi vèn nh­ng rÊt cÇn cho kinh tÕ x· ph¸t triÓn. -ChÝnh s¸ch gi¸: Hç trî gi¸ ®Çu vµo vµ ®Çu ra cho ng­êi n«ng d©n, thµnh lËp quü b¶o hiÓm hµng n«ng s¶n cña x·. 3.3.9. T¨ng c­êng vai trß l·nh ®¹o cña c¸c cÊp cã thÈm quyÒn, uû ban nh©n d©n x· §«ng Mü. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c tæ chøc vµ l·nh ®¹o cña c¸c cÊp uû §¶ng, thùc hiÖn d©n chñ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi trªn ®Þa bµn x·. §Èy m¹nh c«ng t¸c phßng chèng tiªu cùc nh­ tham nhòng, bÌ ph¸i côc bé, g©y mÊt ®oµn kÕt, mÊt uy tÝn, lµm gi¶m søc chiÕn ®Êu vµ vai trß tiªn phong l·nh ®¹o cu¶ §¶ng, n©ng cao tinh thÇn g­¬ng mÉu hi sinh cña c¸c c¸n bé ®¶ng viªn. C¶i tiÕn néi dung, h×nh thøc vµ chÊt l­îng sinh ho¹t chi bé §¶ng phï hîp víi thùc tiÔn vµ yªu cÇu míi. Më réng d©n chñ ho¸ ®êi sèng chÝnh trÞ – kinh tÕ – x· héi ®Æc biÖt lµ d©n chñ ho¸ tõ c¬ së, kiÖn toµn tæ chøc vµ n©ng cao chÊt l­îng còng nh­ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc x· héi, t¨ng c­êng quan hÖ chÆt chÏ s©u s¸t gi÷a §¶ng víi nh©n d©n. Nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn ®Òu mang tÝnh nguyªn t¾c vµ ®­îc ®Ò cËp nhiÒu nh­ng nÕu kh«ng tiÕp tôc triÓn khai cã hiÖu qu¶ sÏ kh«ng huy ®éng tèt c¸c nguån lùc, nhÊt lµ sÏ kh«ng t¹o ®­îc nh÷ng ®iÒu kiÖn nh»m thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy tr×nh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng n«ng nghiÖp sinh th¸i - ®« thÞ – du lÞch. N©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn x·, c¸c tæ chøc, c¸c c¸n bé x· tÝch cùc qu¸n triÖt vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhanh chãng, nghiªm tóc nh÷ng chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ chÝnh phñ, còng nh­ thùc hiÖn nghiªm tóc nh÷ng quy ®Þnh thèng nhÊt cña ®¶ng bé vµ chÝnh quyÒn thµnh phè, huyÖn. §ång thêi x· §«ng Mü còng cÇn m¹nh d¹n ®Ò xuÊt c¸c kiÕn nghÞ víi cÊp trªn nh»m hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vµ nh÷ng quy ®Þnh ph¸p lý, t¹o ®iÒu kiÖn ®­a chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch vµo cuéc sèng kinh tÕ – x· héi cña x·. Thùc hiÖn c¶i c¸ch hµnh chÝnh, xo¸ bá nh÷ng bé phËn, thñ tôc giÊy tê r­êm rµ kh«ng cÇn thiÕt ®èi víi c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nh©n d©n. X¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n râ rµng, cô thÓ vµ nghiªm tóc trong thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Coi träng n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c c¸n bé, thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c yªu cÇu chuÈn ho¸, ®æi míi, bæ sung c¸n bé, ®Ó lu«n ®¶m b¶o cã ®éi ngò c¸n bé ®ñ ®øc, ®ñ tµi hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. §Ò nghÞ TW, thµnh phè, huyÖn ph©n cÊp réng r·i h¬n cho x·. Ph©n cÊp cho x· tù chñ ®éng trong viÖc thu, chi ng©n s¸ch, më réng quyÒn qu¶n lý vµ sö dông ®Êt ®ai còng nh­ t¹o quyÒn chñ ®éng cao h¬n ®èi víi chÝnh quyÒn còng nh­ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng trong tÊt c¶ nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi mµ luËt ph¸p kh«ng ng¨n cÊm. §Ò nghÞ TW, thµnh phè, huyÖn trong qu¶n lý chØ ®¹o c¸c ngµnh còng nh­ qu¶n lý chØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp cña m×nh cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi ®Þa ph­¬ng x· còng nh­ cÇn cã sù hç trî tÝch cùc h¬n n÷a ®Ó thùc hiÖn ®óng víi quy ho¹ch ph¸t triÓn ®· ®­îc x¸t lËp vµ nh÷ng néi dung cña ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n, nÕu thùc hiÖn tèt th× nã sÏ ®­a s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë §«ng Mü ®i theo ®óng h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch mµ x·, huyÖn, thµnh phè ®· ®Ò ra. KÕt luËnvµ kiÕn nghÞ HiÖn nay, qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ vµ ph¸t triÓn thµnh phè Hµ Néi ®ang më réng. Sù ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn cña Thµnh phè, tr­íc hÕt lµ hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng mét mÆt ®ang t¹o ra ®iÒu kiÖn vµ lµ c¬ héi chuyÓn dÞch nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ v­¬n ra ph¸t triÓn m¹nh ë khu vùc ngo¹i thµnh nh dÞch vô ®êi sèng, du lÞch sinh th¸i, nghØ ng¬i gi¶i trÝ cuèi ngµy, cuèi tuÇn. MÆt kh¸c sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp vµ qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ diÔn ra nhanh chãng ®· vµ ®ang lµm cho m«i trêng sinh th¸i ngµy cµng bÞ « nhiÔm. H¬n n÷a theo ®µ ph¸t triÓn kinh tÕ, thu nhËp vµ ®êi sèng cña mäi tÇng líp nh©n d©n Thñ ®« sÏ ngµy cµng t¨ng, ®ßi hái chÊt lîng sèng còng ®­îc n©ng lªn vµ ®¸p øng kÞp thêi. Víi vai trß lµ bé mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ v¨n ho¸ cña c¶ níc Hµ Néi ph¶i cã sù ph¸t triÓn t¬ng xøng trªn tÊt c¶ c¸c mÆt víi vÞ trÝ cña Thñ ®« ngang tÇm víi c¸c n­íc ph¸t triÓn trong khu vùc. Víi vai trß nµy, UBND Thµnh phè Hµ Héi vµ HuyÖn Thanh Tr× ®· thùc hiÖn theo chñ tr­¬ng cña §¶ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc, nghÞ quyÕt cña §¶ng bé, thùc hiÖn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp §«ng Mü theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch. §¶ng bé vµ UBND x· §«ng Mü cïng víi toµn d©n còng ®· m¹nh d¹n thùc hiÖn viÖc kÕt hîp gi÷a ph¸t triÓn n«ng nghiÖp víi du lÞch lµ hoµn tonµ ®óng ®¾n. Cho ®Õn nay sau hai n¨m tÝch cùc thùc hiÖn, ph¸t huy néi lùc cña nh©n d©n vµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng bé vµ ChÝnh quyÒn x· §«ng Mü, ®· h×nh thµnh mét sè h¹ng môc vµ b¾t ®Çu ®ang ®i vµo s¶n xuÊt, nh­ vïng nu«i trång thuû s¶n vµ ch¨n nu«i,... §Ó cho sù kÕt hîp ph¸t triÓn n«ng nghiÖp víi du lÞch cña x· §«ng Mü thùc sù ph¸t triÓn. §ßi hái ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng phï hîp. ViÖc n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng lµ yªu cÇu cÊp thiÕt phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng: hÖ thèng cung cÊp n­íc, hÖ thèng m­¬ng tiªu, m­¬ng t­íi, hÖ thèng ®­¬ng giao th«ng, hÖ thèng ®iÖn, c©y xanh, khu chÕ biÕn, hÖ thèng dÞch vô,...®· ®­îc ®Ò ra trong ®Ò ¸n ph¸t triÓn lµ rÊt phï hîp víi yÕu cÇu. §©y lµ nhu cÇu rÊt cÇn thiÕt. Víi c¬ së h¹ tÇng ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch t¹i §«ng Mü theo ®óng nghÜa vµ cã tiÒn ®Ò cho ph¸t triÓn ë møc cao h¬n. Tõ thùc tr¹ng cña viÖc triÓn khai kÕt hîp, em xin cã kiÕn nghÞ sau: §Ò nghÞ UBND Thµnh phè Hµ Néi, UBND hyuyÖn Thanh Tr×, c¸c ngµnh c¸c cÊp t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho §«ng Mü ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch, còng nh­ hç trî vÒ vèn cho §«ng Mü ®Çu t­ vµo c¸c h¹ng môc trong hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng phôc vô ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh c«ng céng phôc vô cho ph¸t triÓn th­¬ng m¹i vµ dÞch vô ®¸p øng yªu cÇu ®ßi hái cho ph¸t triÓn du lÞch. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n tr­êng §¹i Häc KTQD – Khoa KTNN vµ PTNT ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho chóng em cã ®­îc c¬ héi thùc tËp t¹i phßng ChÝnh s¸ch vµ X©y dùng n«ng th«n míi ®Ó hoµn thµnh ®­îc luËn v¨n tèt nghiÖp. §Æc biÖt lµ thÇy gi¸o PGS.TS. Ph¹m V¨n Kh«i vµ c¸c b¸c, c¸c chó, c¸c anh chÞ ®ang lµm viÖc t¹i phßng ChÝnh s¸ch vµ X©y dùng n«ng th«n míi. Nh÷ng kiÕn thøc thu nhËn ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc tËp ch¾c ch¾n sÏ gióp Ých rÊt nhiÒu cho b¶n th©n em vµ c¸c sinh viªn kh¸c sau nµy khi ra tr­êng. TµI liÖu tham kh¶o 1. Dù ¸n x©y dùng n«ng nghiÖp theo h­íng kÕt hîp n«ng nghiÖp víi du lÞch t¹i 5 x·: Liªn Hµ - §«ng Anh, Phó DiÔn – Tõ Liªm, Minh Phó – Sãc S¬n, Phï §æng – Gia L©m, §«ng Mü – Thanh Tr×. 2. PGS.TS.Ph¹m ThÞ Ngäc TrÇm, 1997. “ M«i tr­êng sinh th¸i: cë së vµ gi¶i ph¸p”. NXB Gi¸o Dôc Hµ Néi, 1998. 3. NguyÔn V¨n Tr­¬ng,1994. “ N«ng nghiÖp s¹ch ( N«ng nghiÖp sinh th¸i)”. NXB N«ng NghiÖp Hµ néi, 1994. 4. TS.TrÇn §øc Viªn, TS. Ph¹m V¨n Khª, 1998. “ Sinh th¸i häc n«ng nghiÖp”. NXB Gi¸o Dôc Hµ Néi, 1998. 5. TS.NguyÔn V¨n MÉn, TS.TrÞnh V¨n ThÞnh, 1994. “ N«ng nghiÖp bÒn v÷ng: c¬ së vµ øng dông”. NXB N«ng NghiÖp Hµ Néi,1997 6. PGS.Lª V¨n Khoa, NguyÔn §øc L­¬ng, NguyÔn ThÕ TruyÒn, 2001. “ N«ng nghiÖp vµ m«i tr­êng”. NXB Gi¸o Dôc Hµ Néi, 2001. 7. GS.TS.§Æng Trung ThuËn, PGS.PTS. Tr­¬ng Quang H¶i, 1999. “ M« h×nh hÖ kinh tÕ - sinh th¸i phôc vô ph¸t triÓn n«ng th«n bÒn v÷ng”. NXB N«ng NghiÖp Hµ Néi, 1999. 8. Côc khuyÕn N«ng vµ khuyÕn L©m, 2001. “ Ph¸t triÓn m« h×nh n«ng nghiÖp sinh th¸i c«ng nghÖ cao kÕt hîp víi du lÞch vµ v¨n ho¸ gi¸o dôc n«ng nghiÖp”. TuyÓn tËp b¸o c¸o tæng kÕt “ ChØ ®¹o s¶n xuÊt vµ khyÕn n«ng 1997-2000”. NXB N«ng NghiÖp Hµ Néi,2001. 9. Mai ThÕ Hën, 1999. T¹p chÝ:” Khoa häc c«ng nghÖ m«i tr­êng”. Sè 5/1999. 10. Ths. NguyÔn V¨n TuÊn, 2001. T¹p chÝ: “ Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn”. Sè 46/2001. 11. Phan SÜ MÉn, NguyÔn ViÖt Anh, 2001. T¹p chÝ: “Nghiªu cøu kinh tÕ”. Sè 2/2001. 12. GS.TS. NguyÔn §iÒn, 2002. T¹p chÝ: “Nghiªu cøu kinh tÕ”. Sè 1/2002. 13. TrÝ Dòng, TrÇn Tèng, 1999. T¹p chÝ:” Khoa häc c«ng nghÖ m«i tr­êng”. Sè12/1999. 14. PGS.TS.NguyÔn Chu Håi, 1999. T¹p chÝ: “ Ho¹t ®éng khoa häc”. Sè4/1999. 15. NguyÔn §×nh Hoµ, 1997. T¹p chÝ: “TriÕt häc”. Sè4/1997. 16. NguyÔn ThÕ NghÜa, 2003. T¹p chÝ: “Khoa häc vµ x· héi”. Sè1/2003. 17. Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n Hµ Néi, 2002. “ B¶n tin n«ng nghiÖp”. Sè 4/2002. ._.