Nội địa hoá xe máy tại Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Xe m¸y ®ang trë nªn phæ biÕn t¹i ViÖt Nam, tõ thµnh thÞ ®Õn n«ng th«n,tõ c¸c thµnh phè lín ®Õn miÒn nói. Ngµy nay, chuyÖn mua s¾m xe m¸y kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò lín do ®êi sèng ng­êi d©n t¨ng, gi¸ thµnh xe gi¶m . ChiÕc xe kh«ng chØ lµ mét ph­¬ng tiÖn ®i l¹i , ®i lµm, ®i ¨n mµ cßn ®èi víi nhiÒu ng­êi nã cßn lµ mét vËt trang søc , nhÊt lµ ®èi víi giíi trÎ. L­u l­îng xe ngµy mét t¨ng víi nhiÒu chñng lo¹i xe kh¸c nhau nh­ Honda, Suzuki, Yamaha, Loncin, Lifan … §iÒu nµy ®· chøng tá VN lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng to lín ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt xe m¸y. XuÊt ph¸t tõ ®iÒu nµy ch­¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ (N§H) xe m¸y ra ®êi ®Ó chiÕm lÜnh c¸c thÞ tr­êng ngay t¹i VN, tõ ®ã ph¸t triÓn mét nÒn c«ng nghiÖp s¶n xuÊt xe m¸y cña riªng VN. Vµ cã thÓ tõ ®ã cßn cã thÓ xuÊt khÈu xe m¸y sang mét sè n­íc ë ch©u Phi vµ trong khu vùc. Tuy nhiªn, tõ khi c¸c chÝnh s¸ch N§H ra ®êi ra béc lé nhiÒu bÊt cËp. NhiÒu DN ®· lîi dông nh÷ng kÏ hë cña luËt ®Ó gian lËn thuÕ, hay viÖc thay ®æi liªn tôc cña c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn, hay viÖc cßn bÊt ®ång ë viÖc x¸c ®Þnh tû lÖ N§H, thu thuÕ N§H… Bµi viÕt nµy ®Ò cËp ®Õn mét sè v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh N§H, vµ bµn ®Õn mét sè gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ tõ c¶ phÝa Nhµ n­íc còng nh­ DN. §ång thêi bµn ®Õn thêi h¹n cña ch­¬ng tr×nh N§H tr­íc tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ ngµy mét ®Õn gÇn víi ViÖt Nam. §Ò ¸n gåm cã 3 phÇn : PhÇn I : Tæng Quan VÒ Ch­¬ng Tr×nh N§H PhÇn II : Thùc Tr¹ng Cña Ch­¬ng Tr×nh N§H PhÇn III : Gi¶i Ph¸p Vµ KiÕn NghÞ. Bµi viÕt nµy chñ yÕu sö dông c¸c tµi liÖu, v¨n b¶n, s¸ch b¸o theo ®Þnh h­íng §H VIII, cô thÓ tõ c¸c n¨m 2000-2002. MÆc kh¸c còng do nhiÒu h¹n chÕ kh¸c nªn ®Ò ¸n cßn béc lé nhiÒu khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy, c« gi¸o còng nh­ c¸c b¹n sinh viªn cã qua t©m. Xin tr©n thµnh c¶m ¬n TS Lª C«ng Hoa, Tr­ëng bé m«n kinh tÕ c«ng nghiÖp khoa Qu¶n trÞ kinh doanh, ®· h­íng dÉn tËn t×nh ®Ó hoµn thµnh ®­îc ®Ò ¸n nµy. Ch­¬ng I Tæng Quan VÒ Ch­¬ng Tr×nh Néi §Þa Ho¸ Xe M¸y ViÖt Nam I.Thùc ChÊt Cña Ch­¬ng Tr×nh Néi §Þa Ho¸ ChiÕn L­îc Ph¸t TriÓn C«ng NghiÖp ChiÕn l­îc th­êng ®­îc quan niÖm nh­ lµ nghÖ thuËt phèi hîp c¸c hµnh ®éng, c¸c qu¸ tr×nh nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu dµi h¹n. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp lµ mét bé phËn träng yÕu cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x·- héi cña ®Êt n­íc. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc môc tiªu dµi h¹n (10 n¨m, 20 n¨m) cña hÖ thèng c«ng nghiÖp vµ ph­¬ng thøc, biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó ®­îc môc tiªu dµi h¹n Êy. Nãi c¸ch kh¸c, chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc tr¹ng th¸i t­¬ng lai cña c«ng nghiÖp vµ c¸ch thøc ®­a c«ng nghiÖp ®Õn tr¹ng th¸i Êy. Néi dung cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®Êt n­íc ®­îc cÊu thµnh tõ c¸c bé phËn chñ yÕu sau ®©y : HÖ thèng c¸c quan ®iÓm c¬ b¶n vÒ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. HÖ thèng c¸c quan ®iÓm ®Þnh h­íng nµy ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¸c quan ®iÓm ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ®Êt n­íc. HÖ thèng c¸c môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp. C¸c gi¶i ph¸t chiÕn l­îc. §ã lµ nh÷ng gi¶i ph¸p cÇn thùc hiÖn ®Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu chiÕn l­îc ®· x¸c ®Þnh. C¸c c¨n cø cña chiÕn l­îc. §ã chÝnh lµ viÖc nghiªn cøu vµ cô thÓ ho¸ ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®¶ng; ph©n tÝch thùc tr¹ng cña c«ng nghiÖp, mèi quan hÖ gi÷a c«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c; bèi c¶nh trong n­íc vµ quèc tÕ; nh÷ng th¸ch thøc vµ c¬ héi ; dù b¸o sù biÕn ®éng cña m«i tr­êng kinh tÕ, x· héi ; nh÷ng tµI liÖu ®iÒu tra c¬ b¶n kh¸c. NÕu xÐt theo mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn hîp thµnh hÖ thèng c«ng nghiÖp , néi dung cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp bao gåm : ChiÕn l­îc ph¸t triÓn chung cña toµn bé hÖ thèng c«ng nghiÖp. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn tõng ngµnh chuyªn m«n ho¸ (ngµnh kinh tÕ – kÜ thuËt). ChiÕn l­îc ph¸t triÓn doanh nghiÖp . ChiÕn l­îc vÒ con ng­êi x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng ®¶m b¶o nh©n lùc vµ ph¸t triÓn toµn diÖn con ng­êi trong kinh doanh. 2. M« h×nh chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu ChiÕn l­îc nµy ®· ®­îc c¸c n­íc ®i tiªn phong trong c«ng nghiÖp ho¸ thùc hiÖn tõ cuèi thÕ kØ 18 ®Çu thÕ kØ 19. NhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn , thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy vµo nh÷ng n¨m 50 vµ 60 cña thÕ kØ . T­ t­ëng c¬ b¶n cña chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu lµ tËp trung ph¸t triÓn m¹nh s¶n xuÊt c¸c lo¹i hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ hµng ho¸ tiªu dïng, ®Î thay thÕ c¸c hµng ho¸ x­a nay vÉn ph¶i nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. Sù ph¸t triÓn Êy nh»m khai th¸c c¸c nguån lùc s½n cã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu c¬ b¶n vµ cÊp thiÕt trong n­íc, më réng thÞ tr­êng cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o thªm viÖc lµm, tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ … §Ó thùc hiÖn nh÷ng yªu cÇu vµ néi dung trªn, cÇn gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n sau ®©y : X¸c ®Þnh tæng cÇu mçi lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng trong n­íc, th«ng qua viÖc ph©n tÝch l­îng hµng ho¸ ®· nhËp khÈu, tæng sè vµ c¬ cÊu d©n c­, møc sèng … Ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n­íc thay thÕ hµng ho¸ nhËp khÈu. Ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc (thuÕ quan b¶o hé, h¹n ngh¹ch nhËp khÈu, trî cÊp…). C¸c chÝnh s¸ch b¶o hé nµy vËn ®éng qua ba giai ®o¹n : b¶o hé víi c­êng ®ä cao trong thêi giang ®Çu; gi¶m dÇn møc ®é b¶o hé ®Ó yªu cÇu c¸c doanh gnhiÖp trong n­íc v­¬n tíi tr×nh ®é cao h¬n ; xo¸ bá b¶o hé khi c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®ñ søc khèng chÕ thÞ tr­êng néi ®Þa vµ cã thÓ v­¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. CÇn chó ý lµ viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu kh«ng cã nghÜa “®ãng cöa “ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, mµ vÉn më réng quan hÖ th­¬ng m¹i quèc tÕ, nh­ng giµnh ­u tiªn cho nhËp khÈu c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó s¶n xuÊt hµng thay thÕ nhËp khÈu ChiÕn l­îc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng thay thÕ nhËp xuÊt khÈu xuÊt ph¸t tõ môc tiªu tèt ®Ñp. Song, kinh nghiÖm thùc tÕ nhiÒu n­íc cho thÊy, viÖc theo ®uæi chiÕn l­îc nµy rÊt h¹n chÕ trong viÖc thùc hiªn môc tiªu ®· ®Æt ra v× mÊy lÏ : ChÝnh s¸ch b¶o hé chËm ®­îc söa ®æi g©y nªn sù û l¹i cña c¸c nhµ s¶n xuÊt. Dung l­îng thÞ tr­êng kh«ng lín, t¹o nªn nh÷ng c¶n trë cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Kh¶ n¨ng v­¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi bÞ h¹n chÕ v× hµng ho¸ kÐm søc c¹nh tranh. T×nh tr¹ng thiÕu hôt ngo¹i tÖ kh«ng ®­îc gi¶i to¶ v× l­îng nhËp khÈu c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng thay thÕ nhËp khÈu t¨ng lªn… II. V× Sao Ph¶i Thùc HiÖn Néi §Þa Ho¸ S¶n XuÊt Xe M¸y Ch­¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ lµ mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng nhÊt cña chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp xe m¸y ViÖt Nam, nh»m mang l¹i nhiÒu lîi Ých trong ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi. Ch­¬ng tr×nh nµy kh«ng nh÷ng t¹o ra gi¸ trÞ kinh tÕ lín, mµ cßn gióp c¸c doanh nghiÖp h×nh thµnh ®­îc m¹ng l­íi c¬ së c«ng nghiÖp chÕ t¹o phô tïng , linh kiÖn xe m¸y, t¹o viÖc lµm cho hµng ngh×n lao ®éng vµ quan träng lµ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. 1.HiÖn Tr¹ng ThÞ Tr­êng Xe M¸y ViÖt Nam Tr­íc ®©y, xe m¸y ®­îc xem lµ mét tµi s¶n lín, ph¶i lµ nh÷ng gia ®×nh giµu cã míi cã thÓ mua ®­îc. Nh­ng ngµy nay, do nhu cÇu vÒ ph­¬ng tiÖn ®i l¹i lín, møc sèng cña ng­êi d©n ®­îc n©ng cao h¬n, gi¸ thµnh xe m¸y ®· h¹ nhiÒu nªn mua xe m¸y kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò khã. Tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y, b×nh qu©n sè l­îng xe m¸y t¨ng kho¶ng 400 – 500 ngµn xe/n¨m, nhÊt lµ c¸c thµnh phè lín nh­ Hµ Néi, H¶i Phßng, TP.HCM… HiÖn nay, ë ViÖt Nam ®· cã trªn 200 lo¹i xe m¸y ®­îc s¶n xuÊt, l¾p r¸p vµ b¸n trong n­íc víi ®ñ c¸c th­¬ng hiÖu : Honda, Yamaha, Suzuki, Kawasaki cña NhËt B¶n; Citi Dealim, Union cña Hµn Quèc; VMDP cña §µi Loan ; ®Æc biÖt lµ xe m¸y cã nguån gèc tõ Trung Quèc : Loncin, Lifan, Sundro… do c¸c doanh nghiÖp trong n­íc nhËp khÈu l¾p r¸p d­íi d¹ng IKD. Theo sè liÖu cña Côc CSGT (Bé C«ng An), tÝnh tõ n¨m 1995, sè l­îng xe m¸y l­u hµnh trong c¶ n­íc lµ 3.678.000 chiÕc vµ t¨ng trung b×nh hµng n¨m trªn 11%. ChØ tÝnh riªng n¨m 2000, sè xe m¸y t¨ng thªm lµ 1.135.327 xe. Theo sè liÖu liÖu cña Bé Th­¬ng m¹i, trong 5 th¸ng ®Çu n¨m 2000, ®· cÊp h¹n ng¹ch nhËp khÈu 418.000 bé linh kiÖn xe m¸y cho c¸c doanh nghiÖp l¾p r¸p IKD trong n­íc (so víi n¨m 1999 chØ cã 216.000 bé ), nÕu tÝnh c¶ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (FDI) ®Õn hÕt th¸ng 5/2000 ®· thùc hiÖn nhËp khÈu 329.671 bé linh kiÖn xe m¸y c¸c lo¹i ( sè liÖu cña Tæng côc H¶i quan). Nh÷ng con sè trªn cho thÊy, tèc ®ä sö dông xe m¸y ngµy cµng t¨ng nhanh, l­îng xe m¸y sö dông ë ViÖt Nam ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu. Trong tæng sè h¬n 5 triÖu xe m¸y ®ang l­u hµnh th× TP.HCM cã kho¶ng 1,75triÖu chiÕc, TP.Hµ Néi cã kho¶ng 1,1 triÖu chiÕc, c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c h¬n 2,7 triÖu chiÕc. Thªm n÷a, theo sè liÖu ®IÒu tra møc b×nh qu©n ®Çu ng­êi / xe ë ViÖt Nam còng ch­a ph¶i lµ cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc: §µi Loan 2 ng­êi / xe, Th¸i Lan 9 / xe con ViÖt Nam lµ 14, 32 ng­êi /xe. Tuy b×nh qu©n lµ nh­ vËy nh­ng l¹i ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu, t¹i c¸c ®« thÞ lín nh­ Hµ Néi, TP.HCM cã tØ lÖ 4 – 5 ng­êi/xe, c¸c tØnh biªn giíi phÝa B¾c lµ 40/xe, c¸c tØnh miÒn nói kh¸c lµ 80- 90/xe §Ó chiÕm lÜnh toµn bé thÞ tr­êng, ngµnh s¶n xuÊt xe m¸y VN cÇn tiÕn hµnh tiÕn hµnh néi ®Þa ho¸ nhiÒu h¬n, h¹n chÕ ngo¹i nhËp, nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng cña xe vµ gi¸ thµnh phï hîp. HiÖn nay, gi¸ thµnh xe m¸y t¹i VN qu¸ cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc §NA (tõ 1,7-2 lÇn), nÕu ®em møc thu nhËp ®Çu ng­êi ®Ó tÝnh th× møc sèng cña ng­êi d©n VN thÊp h¬n tõ 2,5-10 lÇn so víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc. ViÖc nµy lµm thiÖt h¹i ®Õn ng­êi tiªu dïng, ®ång thêi ®em l¹i siªu lîi nhu©ncho c¸c nhµ s¶n xuÊt, l¾p r¸p vµ kinh doanh xe m¸y. §ã lµ nguyªn nh©ncña viÖc gia t¨ng sè l­äng doanh nghiÖp l¾p r¸p xe m¸y IKD va nh÷ng vô gian lËn th­¬ng m¹i (vÝ dô : 01chiÕc xe m¸y s¶n xuÊt t¹i Honda- Dream II s¶n xuÊt t¹i Th¸i Lan b¸n víi gi¸ 1000- 1100 USD, trong ®ã t¹i VN b¸n víi gi¸ gÇn 2500 USD). Do gi¸ xe m¸y ë VN qu¸ cao nªn khu vùc n«ng th«n vµ miÒn nói (chiÕm 80% d©n sè) tû lÖ ng­êi cã xe m¸y chØ chiÕm 1/15-1/20 so víi c¸c thµnh phè vµ ®o thÞ lín. Còng chÝnh v× vËy mµ mét môc tiªu quan träng tr­íc m¾t cña chiÕn ngµnh c«ng nghiÖp xe m¸y lµ ph¶i t¨ng sè l­îng xe m¸y l­u hµnh réng r·i trong ®êi sèng nh©n d©n, tËp trung s¶n xuÊt c¸c lo¹i xe m¸y trong n­íc cã gia thµnh thÊp, phï hîp víi søc mua cña ng­êi d©n cã thu nhËp trung b×nh. Ch­¬ng Tr×nh Néi §Þa Ho¸ Vµ Nh÷ng KÕt Qu¶ Ban §Çu C¸ch ®Êy 10 n¨m, c«ng nghÖ chñ yÕu l¾p r¸p d¹ng CKD (®¬n gi¶n), ®Õn nay, c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®ang tõng b­íc ph¸t triÓn. Nhµ n­íc ®· cÊp giÊy phÐp cho 04 c«ng ty liªn doanh, mét c«ng ty cã vèn 100% n­íc ngoµi (VMDP) vµ trªn 50 doanh nghiÖp s¶n xuÊt xe m¸y d¹ng IKD. Nh×n chung, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, l¾p r¸p xe m¸y ®Òu cã l·i, mÆc dï cã sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp liªn doanh hay doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, víi c¸c doanh nghiÖp l¾p r¸p IKD kh¸c trong n­íc. HiÖn t¹i, tæng sè vèn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt xe m¸y ë VN vµo kho¶ng 337,643 triÖu USD, vèn ph¸p ®Þnh lµ 142,35 triÖu USD, ®¶m b¶o l¾p r¸p kho¶ng 1,5 triÖu xe m¸y / n¨m. Theo sè liÖu n¨m 1998 cho thÊy, Honda VN l·i kho¶ng 18,154 triÖu USD, trong ®ã b×nh qu©n mçi xe l·i 222,27 USD mµ vÉn ®¶m b¶o h¹ gi¸ xuèng con 24,7 triÖu /chiÕc (so víi xe NhËt lµ 32 triÖu ), tû lÖ néi ®Þa ho¸ trªn 51% ®èi víi Super Dream vµ Future. H·ng Suzuki l·i trong viÖc l¾p r¸p xe lµ 5,662 triÖu USD, b×nh qu©n mçi xe l·I kho¶ng 222, 24 USD. Nh×n chung, ®èi víi ch­¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp FDI trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, vµ l¾p r¸p xe m¸y ®Òu ph¶i cã giÊy phÐp ®Çu t­, trong ®ã 5 n¨m ®Çu tiªn néi ®Þa ho¸ ph¶i ®¹t tõ 15-20% gi¸ trÞ xe vµ n©ng dÇn lªn 50-60% tõ 5 n¨m trë ®i. §ã lµ ch­a kÓ ®Õn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¨m lèp, ¾c qui vµ mét sè linh kiÖn kh¸c nh­ : gi¶m sãc, ®ång hå b¸o x¨ng, ®Ìn , vµnh, b¸nh, nan hoa…HiÖn nay, c¶ n­íc cã kho¶ng 35 DN c¬ khÝ FDI ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt va cung cÊp phô tïng, linh kiÖn cho c¸c c¬ së l¾p r¸p xe m¸y cña Honda, Suzuki, VMEP… nh­ c«ng ty 756(Bé quèc phßng ) còng ®· s¶n xuÊt ®­îc c¸c chi tiÕt, phô tïng xe m¸y nh­ bul«ng, b¸nh r¨ng hép sè, b¸nh r¨ng truyÒn lùc, bé h¬i xi lanh, piston, vµ c¸c chi tiÕt chÞu mµi mßn kh¸c; c«ng ty c¬ ®iÖn – ho¸ chÊt ®· s¶n xuÊt ®­îc c¸c lo¹i b¸nh r¨ng th¼ng, nghiªng víi d£ 350mm; c¸c chi tiÕt trôc víi I£0,6kg; ®ång th¬I c«ng ty cßn s¶n xuÊt ®­îc c¸c linh kiÖn cho l¾p r¸p xe m¸y TQ víi gi¸ rÎ nh­ hép xÝch trªn, d­íi gi¸ 3,57 USD, ®Ìo hµng tr­íc gi¸ 1,9 USD… Ngoµi ra, cßn ph¶i kÓ tíi 1 sè s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty quang ®iÖn - ®iÖn tö-Bé quèc phßng, nhµ m¸y c¬ khÝ 17 ®· chÕ t¹o vµ s¶n xuÊt ®­îc mét sã lo¹i s¶n phÈm cã tÝnh n¨ng kÜ thuËt cao nh­ ph«i ®óc ¸p lùc cao, vá moay¬, n¾p, chèt cè ®Þnh , c¸c lo¹i phanh, hép dÇu phanh, nhµ m¸y cßn tiÕn hµnh s¶n xuÊt thö nghiÖm côm khung xe, èng x¶, ch¾n bïn, ch¾n xÝch. Tuy VN chØ míi cã 35 DN (Malaysia cã kho¶ng 350 DN, Th¸I Lan 300-400 DN) nh­ng ®©y lµ b­íc ®Çu gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo chiÕn l­îc néi ®Þa ho¸ xe m¸y, ®Ó ®­a ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng mµ gi¸ thµnh l¹i h¹. Cho tíi thêi ®iÓm hiÖn nay, trªn toµn quèc cã kho¶ng 48 DN ®­îc phÐp x©y dùng dù ¸n ®Çu t­ d©y chuyÒn l¾p r¸p xe m¸y d¹ng IKD. Tæng c«ng suÊt ®¨ng kÝ trong c¸c hå s¬ cña c¸c chñ ®Çu t­ ®· lªn tíi 500.000 xe/n¨m víi kho¶ng 113 chñng lo¹i xe cã nguån gèc tõ c¸c n­íc asean, TQ, Hµn Quèc…S¶n xuÊt xe m¸y theo h­íng ®i tõ l¾p r¸p CKD, IKD råi t¨ng dÇn tû lÖ néi ®Þa ho¸ vµ tiÕn tíi tù chÕ t¹o hoµn chØnh lµ mét chñ tr­¬ng ®óng ®¾n, phï hîp víi kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ cña c¸c c¬ së trong n­íc . Ng­êi tiªu dïng cã kh¶ n¨ng mua ®­îc xe m¸y víi gi¸ rÎ h¬n so víi c¸c lo¹i xe cña DN FDI vµ ®­îc lùa chän nhiÒu chñng lo¹i theo thÞ hiÕu cña m×nh. 3.Nh÷ng Môc Tiªu C¬ B¶n §èi Víi VÊn §Ò Néi §Þa Ho¸ Xe M¸y §Ó nh÷ng ch­¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ ngµy cµng ®­îc nh©n réng, chóng ta ph¶i x©y dùng ®­îc mét ngµnh c«ng nghiÖp xe m¸y VN hoµn chØnh vµ hiÖn ®¹i, tho¶ m·n nhu cÇu trong n­íc vÒ c¸c chñng lo¹i xe, gi¸ c¶, tõ ®ã kh«ng nh÷ng dÇn dÇn lµm chñ ®­îc thÞ tr­êng xe m¸y trong n­íc mµ cßn tõng b­íc xuÊt khÈu phô tïng vµ xe m¸y sang c¸c khu vùc vµ thÕ giíi. Th«ng qua ®ã, ngµnh c¬ khÝ còng nh­ c¸c ngµnh phô trî kh¸c cã ®IÒu kiÖn ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh nh­ (ngµnh ho¸ chÊt, cao su, nhùa, chÊt dÎo, ®iÖn, ®iÖn tö, vËt liÖu míi…) ®Ó ®¸p øng sè l­îng xe ®­îc s¶n xuÊt, l¾p r¸p trong n­íc ®¹t kho¶ng 1,7 triÖu xe/n¨m víi tû lÖ néi ®Þa ho¸ kho¶ng 90%, chÊt l­îng t­¬ng ®­¬ng víi c¸c xe ®­îc l¾p r¸p ë c¸c n­íc Asean. NÕu ®¶m b¶o ®­îc tèt nh÷ng môc tiªu trªn, thÞ tr­êng xe m¸y sÏ ®­îo më réng tõ ®« thÞ ®Õn c¸c vïng n«ng th«n, phï hîp víi thu nhËp vµ søc mua cña ®a sè ng­êi tiªu dïng vµ sè l­îng xe m¸y l­u hµnh trªn thÞ tr­êng VN lóc ®ã chØ cßn nh·n hiÖu “ Made in ViÖt Nam”, ng­êi d©n sÏ tho¶ m¸i lùa chä xe víi ph­¬ng ch©m “ Ng­êi ViÖt Nam dïng hµng ViÖt Nam”. Ch­¬ng ii Thùc tr¹ng cña qu¸ tr×nh néi ®Þa ho¸ xe m¸y C¸c ChÝnh S¸ch Cña Nhµ N­íc 1. VÒ HD ViÖc Thùc HiÖn §Çu T­ S¶n XuÊt, L¾p R¸p S¶n XuÊt §éng C¬ Xe G¾n M¸y 2 B¸nh Cña C¸c DN Trong N­íc(Th«ng t­ cña Bé C«ng nghiÖp sè 02/2002/TT-BCN ngµy 18 th¸ng 9 n¨m 2002) - Căn cứ Quyết định số 38/2002/QĐ-TTg ngày 14/3/2002 của Thủ tướng Chính phủ về việc quản lý sản xuất lắp ráp và nhập khẩu linh kiện xe hai bánh gắn máy; - Căn cứ Thông báo số 99/TB-VPCP ngày 06/6/2002 của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về vấn đề thực hiện chính sách nội địa hoá xe hai bánh gắn máy;  - Căn cứ các Thông tư liên tịch số 92/TTLT-BTC-BCN-TCHQ ngày 20/11/2001 của Liên Bộ Tài chính - Bộ Công nghiệp - Tổng cục Hải quan, số 52/2002/TTLT-BTC-BCN ngày 04/6/2002 của Liên Bộ Tài chính - Bộ Công nghiệp hướng dẫn thực hiện chính sách ưu đãi thuế đối với sản xuất xe hai bánh gắn máy và động cơ xe hai bánh gắn máy,  Bộ Công nghiệp hướng dẫn việc thực hiện đầu tư sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy hai bánh của các doanh nghiệp trong nước như sau:  A. ĐỐI TƯỢNG ÁP DỤNG:  Thông tư này áp dụng cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập theo pháp luật Việt Nam (trừ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài).  B. CÁC QUY ĐỊNH CỤ THỂ:  1. Các dự án đầu tư sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy hai bánh phải được xây dựng theo đúng các quy định về quy chế quản lý đầu tư và xây dựng được ban hành kèm theo Nghị định số 52/1999/NĐ-CP ngày 08/7/1999 và được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 12/2000/NĐ-CP ngày 05/5/2000 của Chính phủ, trình Bộ Công nghiệp xem xét thẩm định. 2. Các dự án đầu tư sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy phải tuân thủ mục d, điểm 2 trong Quy định về tiêu chuẩn của doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe hai bánh gắn máy được ban hành kèm theo Quyết định số 24/2002/QĐ-BCN ngày 7/6/2002 của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp.Quy định về việc phải chế tạo hoàn chỉnh được 01 cụm chi tiết của động cơ ban hành kèm theo Quyết định nêu trên được hiểu như sau: Doanh nghiệp phải tự đầu tư công nghệ, nhà xưởng để sản xuất được các chi tiết của cụm sản phẩm do doanh nghiệp đăng ký (liệt kê tại phụ lục 6, Thông tư liên tịch số 52/2002/TTLT-BTC-BCN ngày 04/6/2002 của liên Bộ Tài chính - Bộ Công nghiệp) theo một quy trình công nghệ hoàn chỉnh từ nguyên liệu và bán thành phẩm. Các phôi đúc, dập, rèn của chi tiết, cụm chi tiết được phép mua của các nhà sản xuất khác (trong nước và ngoài nước) và không nhất thiết phải sản xuất các loại gioăng, đệm và các chi tiết đã được tiêu chuẩn hoá như bulông, đai ốc, vòng bi… 3. Doanh nghiệp phải thực hiện chương trình nội địa hoá động cơ xe gắn máy theo mục tiêu và tiến độ cụ thể hàng năm như sau (bắt đầu tính từ năm thứ 1 sau khi dự án đã đi vào sản xuất): Năm thứ 1: tỷ lệ nội địa hoá động cơ ³ 20% Năm thứ 2: tỷ lệ nội địa hoá động cơ ³ 30% Năm thứ 3: tỷ lệ nội địa hoá động cơ ³ 45% Năm thứ 4: tỷ lệ nội địa hoá động cơ ³ 60%. Việc tính toán tỷ lệ nội địa hoá động cơ xe hai bánh gắn máy hai bánh thực hiện theo quy định tại bản phụ lục số 06 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 52/2002/TTLT-BTC-BCN của Liên Bộ Tài chính - Bộ Công nghiệp ngày 04/6/2002.  4. Các động cơ xe gắn máy hai bánh do các doanh nghiệp đầu tư sản xuất, lắp ráp phải được kiểm tra theo quy định tại mục c, điều 4 (tiêu chuẩn về trình độ kỹ thuật, công nghệ) trong Quy định về tiêu chuẩn của doanh nghiệp sản xuất lắp ráp xe hai bánh gắn máy ban hành kèm theo Quyết định số 24/2002/QĐ-BCN ngày 07/6/2002 của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp.  5. Các doanh nghiệp sản xuất động cơ xe gắn máy phải có bản quyền về thiết kế động cơ xe máy (do doanh nghiệp nghiên cứu phát triển hoặc được chuyển giao công nghệ hợp pháp từ nhà sản xuất gốc). Trong trường hợp doanh nghiệp mua thiết kế, công nghệ sản xuất động cơ của đối tác nước ngoài, các doanh nghiệp phải có được Hợp đồng chuyển giao công nghệ, Hợp đồng Licence nhãn mác sản phẩm, quyền sở hữu công nghiệp của đối tác nước ngoài cung cấp cho phía Việt Nam để sản xuất, lắp ráp động cơ. Nội dung chuyển giao công nghệ bao gồm: - Tài liệu thiết kế sản phẩm, - Tài liệu về công nghệ sản xuất, lắp ráp động cơ, - Giấy phép sử dụng nhãn hàng, - Chương trình đào tạo, - Chương trình hỗ trợ kỹ thuật. Hợp đồng chuyển giao công nghệ chế tạo động cơ xe gắn máy từ nước ngoài vào Việt Nam phải được thẩm định, phê duyệt theo quy định của pháp luật hiện hành.  6. Các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy hai bánh không được vi phạm quyền sở hữu công nghiệp về nhãn hiệu hàng hoá kiểu dáng công nghiệp trong việc sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy, phải đăng kiểm động cơ xe được sản xuất, lắp ráp theo pháp luật hiện hành và tuân thủ các quy định về quản lý số máy của động cơ xe gắn máy của các cơ quan quản lý nhà nước.  C. Tæ Chøc Thùc HiÖn 1. Các dự án đầu tư sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy (nếu là các doanh nghiệp Nhà nước phải thông qua chủ quản đầu tư) gửi hồ sơ về Bộ Công nghiệp để được xem xét, thẩm định. Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Bộ Công nghiệp sẽ có ý kiến chính thức về nội dung của dự án đầu tư.  2. Sau khi hoàn tất việc đầu tư, các doanh nghiệp báo cáo Bộ Công nghiệp để được kiểm tra cụ thể. Các doanh nghiệp có dự án đầu tư sản xuất động cơ xe hai bánh gắn máy ở trong nước được vay vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước theo như Quy định tại Điều 3, Quyết định số 38/2002/QĐ-TTg ngày 14/3/2002 của Thủ tướng Chính phủ về việc quản lý sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu linh kiện xe hai bánh gắn máy.  3. Các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe hai bánh gắn máy, sau khi được Bộ Công nghiệp kiểm tra, xác nhận đủ tiêu chuẩn quy định được ban hành theo Quyết định số 24/2002/QĐ-BCN ngày 07/6/2002 của Bộ Công nghiệp và quy định tại Thông tư liên tịch số 52/2002/TTLT-BTC ngày 04/6/2002 của liên Bộ Tài chính - Bộ Công nghiệp, được nhập khẩu động cơ xe gắn máy nguyên chiếc (nếu doanh nghiệp chưa có dây chuyền lắp ráp động cơ xe máy) hoặc bộ linh kiện động cơ xe gắn máy hai bánh (nếu doanh nghiệp có đầu tư dây chuyền lắp ráp động cơ) theo quy định tại Quyết định số 46/QĐ-TTg ngày 04/4/2001 về quản lý xuất khẩu, nhập khẩu hàng hoá thời kỳ 2001-2005 của Thủ tướng Chính phủ.  4. Các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp động cơ xe gắn máy hai bánh khi làm thủ tục nhập khẩu bộ linh kiện động cơ phải xuất trình văn bản xác nhận đủ điều kiện sản xuất, lắp ráp của Bộ Công nghiệp với cơ quan Hải quan.  5. Thông tư này có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày ký. 2.H­íng DÉn Thªm VÒ QuyÕt To¸n ThuÕ Linh KiÖn Xe M¸y & §éng C¬ Xe M¸y NhËp KhÈu N¨m 2002 Ngày 24/3/2003, Bộ Tài chính ban hành Công văn số 2627/ TC/TCT hướng dẫn cụ thể thêm một số nội dung về thực hiện quyết toán thuế linh kiện xe hai bánh gắn máy, động cơ xe hai bánh gắn máy nhập khẩu trong năm 2002 để sản xuất. Theo đó, việc quyết toán tỷ lệ nội địa hóa thực tế được thực hiện theo hướng dẫn tại mục IV đến mục Vlll, Thông tư số 92/ TTLT-BTC-BCN; Ðiểm 3, 4, 5 Thông tư số 52/TTLT- BTC-BCN và các công văn số 13707 TC/TCT ngày 16- 12-2002, số 14302 TC/TCT ngày 30-12-2002 của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn thực hiện chính sách thuế ưu đãi theo tỷ lệ nội địa hóa-xe máy, động cơ xe máy năm 2002. Ngoài các quy định, hướng dẫn tại các văn bản nêu trên, trong quá trình quyết toán Bộ Tài chính đề nghị cục thuế, cục hải quan các địa phương và các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe 2 bánh gắn máy thực hiện cụ thể một số nội dung: -Trong quá trình thực hiện sản xuất, lắp ráp xe máy, động cơ xe máy, doanh nghiệp có thay đổi đơn vị cung cấp linh kiện, phụ tùng nội địa hóa so với đăng ký, thì việc thay đổi đơn vị cung cấp linh kiện, phụ tùng nội địa hóa không được vượt quá 7 đơn vị so với đăng ký. Trường hợp vượt quá 7 đơn vị so với đăng ký, doanh nghiệp được phép lựa chọn đơn vị cung cấp để quyết toán xác định tỷ lệ nội địa hóa thực tế. -Ðối với trường hợp doanh nghiệp kê khai đầu tư sản xuất bao gồm doanh nghiệp tự sản xuất và liên doanh, liên kết sản xuất) cụm chi tiết, linh kiện, phụ tùng thực hiện nội địa hóa là cụm chi tiết, đề nghị cục thuế, cục hải quan các địa phương căn cứ quy định về hướng dẫn quyết toán tại Thông tư số 92, Thông tư số 52 và các hóa đơn chứng từ, sổ sách xuất, nhập kho doanh nghiệp phải cung cấp theo hướng dẫn nêu trên, để xác định chính xác tỷ lệ nội địa hóa các chi tiết trong cụm chi tiết là linh kiện, phụ tùng mà doanh nghiệp sản xuất được. Khi quyết toán chỉ tính tỷ lệ nội địa hóa thực tế các chi tiết, trong cụm chi tiết mà doanh nghiệp chứng minh được do doanh nghiệp đầu tư sản xuất. -Về số lượng bộ linh kiện làm căn cứ tính thuế nhập khẩu thực tế phải nộp của doanh nghiệp, Bộ Tài chính quy định: là số lượng bộ linh kiện xe máy, động cơ xe máy do doanh nghiệp nhập khẩu theo chính sách ưu đãi thuế theo tỷ lệ nội địa hóa năm 2002 (số lượng nhập khẩu kể từ ngày thông báo của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc áp dụng chính sách ưu đãi thuế đối với sản xuất xe máy, động cơ xe máy có hiệu lực thi hành), trong phạm vi công suất tổng hợp tối đa được Bộ Thương mại cho phép. Ðối với nhãn hiệu xe doanh nghiệp đã thực hiện nhập khẩu trong năm 2002, nhưng chưa thực hiện sản xuất, lắp ráp trong năm 2002 thì doanh nghiệp phải báo cáo quyết toán theo sản lượng đã sản xuất, lắp ráp trong năm 2003 đến thời điểm quyết toán. -Về mức thuế suất thuế nhập khẩu theo tỷ lệ nội địa hóa thực tế áp dụng sau khi kiểm tra, quyết toán, được xác định căn cứ tỷ lệ nội địa hóa thực tế và mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi theo chính sách ưu đãi thuế đối với mặt hàng xe máy, động cơ xe máy quy định tại Quyết định số 116/2001/QÐ/BTC ngày 20-11/2001 của Bộ trưởng Bộ Tài chính. -Về giá tính thuế: sau khi hoàn thành việc thực hiện kiểm tra quyết toán, giá tính thuế được xác định tương ứng với tỷ lệ nội địa hóa và mức thuế suất thuế nhập khẩu thực tế đạt được sau khi đã kiểm tra quyết toán. Tõ 1/1/03 ThuÕ SuÊt NhËp KhÈu Xe M¸y Nguyªn ChiÕc Tèi ThiÓu Lµ 100% Ngµy 25/10/2002, Thñ t­íng chÝnh phñ ®· cã quyÕt ®Þnh sè 147/ 2002/ Q§- TTg vÒ c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu, s¶n xuÊt, l¾p r¸p xe hai b¸nh vµ phô tïng giai ®o¹n 2003-2005. Theo ®ã : 1. ViÖc nhËp xe m¸y vµ phô tïng xe m¸y thùc hiÖn theo quyÕt ®inh sè 46/2001/ Q§-TTg ngµy 4/4/2001 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ qu¶n lý xuÊt khÈu, nhËp khÈu hµng ho¸ thêi k× 2001-2005. 2. C¸c DN s¶n xuÊt, l¾p r¸p xe m¸y cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi thùc hiÖn theo ®óng qui ®Þnh t¹i giÊy phÐp ®Çu t­ ®· ®­îc cÊp. 3. C¸c DN s¶n xuÊt xe m¸y, phô tïng xe m¸y ®Ó xuÊt khÈu ®­îc h­ëng c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i theo qui ®Þnh hiÖn hµnh . 4. Xe m¸y s¶n xuÊt, l¾p r¸p trong n­íc ph¶i ®­îc ®¨ng ký b¶o hé b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ ®¨ng kiÓm chÊt l­îng theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt. C¸c s¶n phÈm xe m¸y s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam kh«ng ®¨ng kÝ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ ®¨ng kiÓm chÊt l­îng theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt th× kh«ng ®­îc phÐp ®¨ng kÝ l­u hµnh. C¸c lo¹i phô tïng ®Ó l¾p r¸p xe m¸y, bao gåm phô tïng nhËp khÈu vµ s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i cã nguån gèc xuÊt xø râ rµng, hîp ph¸p vµ ®¨ng kÝ chÊt l­îng s¶n phÈm theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt hiÖn hµnh. §Õn ngµy 1/1/2004 c¸c DN s¶n xuÊt, l¾p r¸p ph¶i chøng chØ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ISO 9001 (phiªn b¶n 2000) cho hÖ thèng s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p xe m¸y vµ ®éng c¬ xe m¸y. 5. Tõ 1/1/2003, thùc hiÖn chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi xe m¸y vµ phu tïng xe m¸y nh­ sau: Møc thuÕ nhËp khÈu xe m¸y nguyªn chiÕc vµ ®éng c¬ nguyªn chiÕc tèi thiÓu lµ 100% Gi÷ nguyªn møc thuÕ suÊt thuÕ nhËp khÈu linh kiÖn hiÖn hµnh ®èi víi phô tïng xe m¸y vµ linh kiÖn ®éng c¬ xe m¸y. C¸c bé C«ng nghiÖp, KÕ ho¹ch vµ §Çu t­, Tµi chÝnh, Khoa häc vµ C«ng nghÖ, Giao th«ng vËn t¶i vµ Th­¬ng m¹i phèi hîp ®Ó kiÓm tra c¸c doanh nghiÖp ®ang s¶n xuÊt, l¾p r¸p xe m¸y hiÖn cã vµ c¸c DN cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, qu¶n lý chÆt chÏ ®¨ng kiÓm, t¨ng chèng bu«n lËu . Nh÷ng V­íng M¾c Trong Qu¸ Tr×nh N§H Xe M¸y 1. VÉn Cßn BÊt §ång VÒ ThuÕ NhËp KhÈu Xe M¸y Sau một thời gian dài tranh cãi quyết liệt xung quanh nội dung xử lý quyết toán thuế (QTT) nhập khẩu bộ linh kiện xe máy năm 2001 giữa một bên là Tổng cục Thuế (TCT) và Tổng cục Hải quan, thuộc Bộ Tài chính (BTC) và một bên là các doanh nghiệp (DN) sản xuất, lắp ráp xe máy cùng đại diện của họ là Hiệp hội Xe đạp - Xe máy Việt Nam, những tưởng chuyện QTT đã được giải quyết ổn thỏa. Song, cho đến tận giữa tháng 4 này, vẫn còn một số DN sản xuất, lắp ráp xe máy “kiên quyết” không chịu ký vào biên bản QTT.  Nhằm xử lý dứt điểm tình trạng này, ngày 14 tháng 4 vừa qua, BTC đã chính thức gửi công văn tới các DN sản xuất, lắp ráp xe máy và Hiệp hội Xe đạp- Xe máy Việt Nam với nội dung: “Đối với DN đã thực hiện QTT với BTC, nhưng chưa chịu ký biên bản QTT hoặc những DN đã ký biên bản QTTá, song vẫn còn có ý kiến bảo lưu, chưa đồng ý với kết quả QTT thì chậm nhất đến hết ngày 20 tháng 4 năm 2003 phải có văn bản đề nghị kiểm tra lại kết quả QTTá năm 2001 theo tỷ lệ nội địa hóa để BTC xem xét phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý”. Việc xử lý, theo ông Trương Chí Trung, Thứ trưởng BTC, trong quá trình kiểm tra QTT năm 2001 (theo đề nghị của DN), nếu phát hiện bất kỳ sự sai phạm nào trong việc thực hiện chính sách thuế theo tỷ lệ nội địa hóa như DN không đủ các điều kiện; không lắp ráp và bán bộ linh kiện cho các đơn vị khác, bán tư cách pháp nhân cho các DN khác nhập khẩu bộ linh kiện; nhập khẩu bộ linh kiện không đúng với khai báo Hải quan; không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của linh kiện, phụ tùng thực tế được sản xuất trong nước (mua bán hóa đơn để hợp thức hóa linh kiện, phụ tùng nội địa hóa, mua linh kiện, phụ tùng nội địa hóa của các DN mua hàng nhập khẩu không rõ nguồn gốc...) thì các DN bị xử lý truy thu thuế bao gồm cả thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp... và bị phạt theo các quy định hiện hành và chỉ đạo của Chính phủ.Vẫn theo Thứ trưởng Trung, quá thời hạn ngày 20 tháng 4 tới, nếu các DN không có ý kiến đề nghị xem xét lại (kể cả những DN chưa ký biên bản QTT), thì các DN phải thực hiện nộp thuế theo đúng các thông báo nộp thuế của cơ quan Hải quan. Theo nhiều DN, công văn này đã đẩy DN vào “tiến thoái lưỡng nan”. Do, thời gian từ nay đến ngày 20 tháng 4 đã cận kề khiến cho nhiều DN không đủ thời gian làm mọi thủ thủ tục cần thiết để chứng minh được nguồn gốc hợp pháp của linh kiện, phụ tùng thực tế được sản xuất trong nước.  Bởi nếu đề nghị BTC kiểm tra lại kết quả QTT thì khác nào “tự sát”, còn nếu đồng ý với biên bản QTT thì DN phải nộp đầy đủ các khoản truy thu thuế dẫn đến sẽ có không ít DN bị sạt nghiệp, phải đóng cửa hoặc thu hẹp sản xuất.Theo ghi nhận của báo Đầu tư, kể từ khi BTC và các DN sản xuất, lắp ráp xe máy chưa nhất trí được với nhau xung quanh vấn đề này, cho đến nay, đã có khá nhiều cuộc họp giữa các bên liên quan được tổ chức. Tại những cuộc họp này, BTC luôn luôn bảo lưu quan điểm QTT thuế nhập khẩu bộ linh kiện xe máy theo tỷ lệ nội địa hóa của mình là hoàn toàn đúng luật (dựa Thông tư 176/1998/TTLT/BTC-BCN-TCHQ, Thông tư 120/2000/TTLT/BTC-BCN-TCHQ và Thông báo 99/2002/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ), còn các DN lại cho rằng, BTC áp đặt khi thực hiện các văn bản kể trên. Ngoài ra, theo các DN, họ chưa bao giờ được biết tới Thông báo 99/2002, bởi vì Thông báo này không phải là văn bản pháp lý nên BTC không thể dựa vào đó mà “ép” DN được.Vừa qua, để gây áp lực với BTC, không ít DN đã thu hẹp sản xuất, cho công nhân nghỉ việc. Còn BTC cũng không muốn tránh một tiền lệ xấu, bởi vì chính sách nội địa hóa đâu chỉ thực hiện riêng đối với ngành sản xuất xe máy, mà còn áp dụng rộng rãi với nhiều ngành khác như điện, điện tử, cơ khí... Chính vì vậy, trong một cuộc họp mới đây giữa TCT và các DN sản xuất, lắp ráp xe máy, sau “lời qua tiếng lại” khá gay gắt và “không bên nào chịu nhường bên nào”, cuối cùng đại diện TCT đề xuất phương án “cái chết bất ngờ”. Theo vị đại diện này, TCT đồng ý kiểm tra lại việc quyết tóan đối với những DN chưa ký vào biên bản QTT hoặc còn ý kiến bảo lưu. “Nhưng, việc kiểm tra lại sẽ chấm dứt ngay và bắt buộc DN phải chịu mức thuế suất thuế nhập khẩu theo đúng ._.