Quy luật về sự phù hợp của Quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của Lực lượng sản xuất & sự vận động của qui luật ở Việt Nam

Tài liệu Quy luật về sự phù hợp của Quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của Lực lượng sản xuất & sự vận động của qui luật ở Việt Nam: ... Ebook Quy luật về sự phù hợp của Quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của Lực lượng sản xuất & sự vận động của qui luật ở Việt Nam

doc26 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1557 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Quy luật về sự phù hợp của Quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của Lực lượng sản xuất & sự vận động của qui luật ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
MỤC LỤC Trang Mục lục ..................................................................................... 1 Lời nói đầu ............................................................................... 3 A.Cơ sở của đề tài I .Cơ sở lí luận của đề tài 1.Những vấn đề cơ bản về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất . a.Nội dung và kết cấu của lực lượng sản xuất............... 4 b.Nội dung và kết cấu của quan hệ sản xuất................. 5 2.Qui luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất a.Vai trò quyết định của lực lượng sản xuất đến quan hệ sản xuất ............................................................ 7 b. Sự tác động trở lại của quan hệ sản xuất đối với lực lượng sản xuất ................................................... 8 II.Cơ sở thực tiễn của qui luật đối với XHCN ..................... 9 B.Quá trình vận động của qui luật ở Việt Nam ................... 11 C.Các giải pháp phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất theo định hướng XHCN I.Đường lối phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất theo định hướng XHCN của Đảng ta ........................... 16 II. Các giải pháp phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất ở Việt Nam . Giải pháp để phát triển lực lượng sản xuất .................. 19 Xây dựng quan hệ sản xuất mới theo định hướng XHCN - Xây dựng nền KT nhiều thành phần..... 20 III.Vận dụng qui luật trong sự nghiệp đổi mới Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa ở Việt Nam hiện nay . 1. Cơ sở lí luận của sự nghiệp CNH – HĐH ....................... 21 2. Vận dụng qui luật với sự nghiệp Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa ở nước ta ................................................ 23 Kết Luận .................................................................................... 24 Tài liệu tham khảo .................................................................... 26 LỜI NÓI ĐẦU Qui luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất là qui luật phổ biến tác động trong toàn bộ tiến trình lịch sử nhân loại . Sự thay thế , phát triển của lịch sử nhân loại từ chế độ công xã nguyên thủy , qua các hình thái xã hội đến xã hội cộng sản tương lai là do sự tác động của hệ thống qui luật xã hội , trong đó qui luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất là qui luật kinh tế khách quan cơ bản nhất . Đối với Việt Nam , mối quan hệ tương tác giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất trong suốt thời kì quá độ đặt ra nhiều vấn đề lí luận và thực tiễn quan trọng mà việc giải quyết đúng hay sai có ảnh hưởng lớn , tích cực hay tiêu cực đến nền kinh tế quốc dân . Vậy , sự vận động của qui luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất ở Việt Nam diễn ra như thế nào ? Phải vận dụng qui luật này vào thời kì quá độ ở Việt Nam ra sao ? Để trả lời những câu hỏi trên , sau khi học tập môn triết học , em xin được chọn đề tài : “Quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và sự vận động của qui luật ở Việt Nam ” để nghiên cứu làm tiểu luận môn Triết học . Trong phạm vi tiểu luận này , em xin phép chỉ nghiên cứu sự vận động của qui luật trên ở Việt Nam từ năm 1954 cho đến nay . Trong quá trình thực hiện em không tránh khỏi thiếu xót ,em rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ thầy và khoa Triết học Mác – Lênin để đề tài của em càng hoàn thiện hơn . Em xin cảm ơn thầy Lê Ngọc Thông đã hướng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành tiểu luận này ...! NỘI DUNG A.CƠ SỞ CỦA ĐỀ TÀI . I.Cơ sở lí luận của đề tài . 1.Những vấn đề cơ bản về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất . a.Nội dung và kết cấu của lực lượng sản xuất . Lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mèi quan hÖ gi÷a con ng­êi víi tù nhiªn ®­îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt .Lực lượng sản xuất là khái niệm dùng để chỉ việc con người chinh phục giới tự nhiên bằng tất cả sức mạnh hiện thực của mình trong quá trình thực hiện sự sản xuất xã hội , là biểu hiện trình độ sản xuất của con người , là năng lực hoạt động thực tiễn của con người trong quá trình sáng tạo ra của cải xã hội . Lực lượng sản xuất được tạo thành do sự kết hợp giữa lao động với tư liệu sản xuất mà trước hết là công cụ lao động .Lao động trước hết là con người , người lao động với tính xã hội , các quan hệ xã hội trong đời sống xã hội hiện thực . Là một thành tố của lực lượng sản xuất , con người vừa là chủ thể - chủ thể sáng tạo và “ tiêu dùng ” sản phẩm của sản xuất ,vừa là nguồn lực đặc biệt của sản xuất . Sức mạnh vốn có và kĩ năng lao động cơ bắp của người lao động được nhân lên gấp bội nhờ kết hợp với công cụ lao động do con người tạo ra trong sản xuất . Điều chủ yếu nhất ở người lao động là lao động có trí tuệ .Trong điều kiện của khoa học công nghệ hiện nay , hàm lượng trí tuệ trong lao động làm cho người lao động trở thành một nguồn lực đặc biệt , nguồn lực cơ bản , nguồn lực vô tận , nguồn lực của mọi nguồn lực . Công cụ lao động là một thành tố cơ bản của lực lượng sản xuất . Công cụ lao động là khí quan của bộ óc con người , là sức mạnh của tri thức đã được vật thể hóa để làm tăng sức mạnh trí tuệ của con người .Ngày nay , công cụ lao động đã đạt tới trình độ cao , được tin học hóa , tự động hóa …nên nó có thể trở thành “ lực lượng ” hết sức to lớn và đáng kể . Ở mọi thời đại , công cụ lao động luôn luôn được thay đổi , là yếu tố động nhất của lực lượng sản xuất .Sự thay đổi , hoàn thiện của công cụ sản xuất do con người thực hiện không ngừng đã thường xuyên gây ra những đột biến sâu sắc toàn bộ tư liệu sản xuất và cũng là nguyên nhân sâu xa của mọi biến đổi xã hội . Từ đó có thể thấy rằng , trình độ phát triển của công cụ lao động là thước đo trình độ trinh phục tự nhiên của con người và là tiêu chuẩn để phân biệt các thời đại kinh tế khác nhau . Đồng thời , sự biến đổi của lực lượng sản xuất cũng sẽ làm biến đổi các quan hệ xã hội của con người . Ngày nay khoa học đã phát triển đến mức trở thành nguyên nhân trực tiếp của nhiều biến đổi to lớn trong sản xuất và trong đời sống xã hội . Khoa học đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp , tham gia trực tiếp vào việc định hướng tích cực hoạt động sản xuất và hoạt động khoa học . b. Nội dung và kết cấu của quan hệ sản xuất . Quan hÖ s¶n xuÊt lµ quan hÖ gi÷a ng­êi víi ng­êi trong s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt, bao gåm: C¸c quan hÖ së h÷u ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt, c¸c quan hÖ trong tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, c¸c quan hÖ trong ph©n phèi s¶n phÈm s¶n xuÊt. Quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ lµ c¬ së s©u xa cña ®êi sèng tinh thÇn x· héi. Ba yÕu tè cña quan hÖ s¶n xuÊt trªn lu«n g¾n bã víi nhau thÓ hiÖn vai trß cña m×nh th«ng qua sù chi phèi lÉn nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ba yÕu tè ®ã t¹o thµnh mét hÖ thèng mang tÝnh æn ®Þnh t­¬ng ®èi so vèi sù vËn ®éng cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Song mçi yÕu tè cña hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt rÊt phøc t¹p, cã vai trß vµ ý nghÜa riªng biÖt, khi chóng t¸c ®éng tíi nÒn s¶n xuÊt x· héi nãi riªng vµ toµn bé tiÕn tr×nh lÞch sö nãi chung. C¸c quan hÖ vÒ mÆt tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt lu«n cã xu h­¬ng thÝch øng víi quan hÖ së h÷u ®èi víi së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt cña mçi nÒn s¶n xuÊt cô thÓ. Chóng cã kh¶ n¨ng quyÕt ®Þnh trùc tiÕp tíi quy m«, tèc ®é, hiÖu qu¶ vµ xu h­íng cña mçi nÒn s¶n xuÊt cô thÓ. ViÖc sö dông hîp lý chóng sÏ ®Èy nhanh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Cßn ng­îc l¹i chóng sÏ lµm biÕn d¹ng quan hÖ së h÷u, k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. C¸c quan hÖ vÒ ph©n phèi s¶n phÈm s¶m xuÊt, tuy bÞ phô thuéc kh¸ trùc tiÕp vµo c¸c quan hÖ së h÷u vµ vµo tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, nh­ng chóng l¹i kÝch thÝch trùc tiÕp vµo lîi Ých cña con ng­êi, nªn cã kh¶ n¨ng thóc ®Èy tèc ®é vµ nhÞp ®iÖu cña s¶n xuÊt lµm n¨ng ®éng toµn bé ®êi sèng kinh tÕ - x· héi, ng­îc l¹i chóng sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi. Theo quan ®iÓm cña chñ nghÜa duy vËt lÞch sö, trong hÖ thèng c¸c quan hÖ s¶n xuÊt cña mçi nÒn kinh tÕ – x· héi x¸c ®Þnh, quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt lu«n gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. Quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt quy ®Þnh ®Þa vÞ cña tõng tËp ®oµn ng­êi trong hÖ thèng s¶n xuÊt x· héi. §Þa vÞ cña tõng tËp ®oµn ng­êi trong hÖ thèng s¶n xuÊt l¹i quy ®Þnh c¸ch thøc tæ chøc vµ qu¶n lý cña tËp ®oµn ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Cuèi cïng quan hÖ së h÷u còng quyÕt ®Þnh quan hÖ ph©n phèi s¶n phÈm cho tõng tËp ®oµn ng­êi theo ®Þa vÞ cña hä trong hÖ thèng s¶n xuÊt. Nh­ vËy ng­êi nµo hay tËp ®oµn ng­êi nµo n¾m t­ liÖu s¶n xuÊt, ng­êi ®ã hay tËp ®oµn ®ã cã quyÒn tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt, ph©n phèi s¶n phÈm. 2.Quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt của phương thức sản xuất , chúng tồn tại không tách rời nhau , tác động qua lại nhau một cách biện chứng , tạo thành qui luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất – qui luật cơ bản nhất của sự vận động , phát triển xã hội . a..Vai trò quyết định của lực lượng sản xuất đến quan hệ sản xuất . Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Ó gi¶m nhÑ søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ cña lao ®éng th× con ng­êi ph¶i t×m c¸ch c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng, chÕ t¹o ra c¸c c«ng cô lao ®éng míi tinh x¶o h¬n. Cïng víi viÖc c¶i tiÕn vµ chÕ t¹o ra c¸c c«ng cô lao ®éng míi th× b¶n th©n con ng­êi còng kh«ng ngõng hoµn thiÖn. Nh÷ng kü n¨ng, kü x¶o, kinh nghiÖm lao ®éng vµ trÝ thøc khoa häc kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Nh­ vËy lùc l­îng s¶n xuÊt lµ mÆt c¸ch m¹ng nhÊt trong mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn d­íi sù ¶nh h­ëng tíi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt t¹o ra ®éng lùc to lín thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Do lùc l­îng s¶n xuÊt lµ yÕu tè c¸ch m¹ng th­êng xuyªn vËn ®éng, biÕn ®æi, ph¸t triÓn trong khi ®ã quan hÖ s¶n xuÊt cã xu h­íng æn ®Þnh h¬n. Do vËy khi lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn tíi tr×nh ®é míi nã sÏ m©u thuÉn gay g¾t víi quan hÖ s¶n xuÊt cò, tõ ®ã xuÊt hiÖn mét nhu cÇu kh¸ch quan lµ ph¶i xo¸ bá quan hÖ s¶n xuÊt cò, thiÕt lËp mét quan hÖ s¶n xuÊt míi phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é míi cña lùc l­îng s¶n xuÊt t¹o ®éng lùc cho s¶n xuÊt ph¸t triÓn. “Do ®ã nh÷ng lùc l­îng s¶n xuÊt míi, loµi ng­êi thay ®æi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cña m×nh, tõ ®ã loµi ng­êi ®· thay ®æi tÊt c¶ nh÷ng quan hÖ x· héi cña m×nh. C¸i cèi xay b»ng tay ®­a l¹i x· héi cã l·nh chóa, c¸i cèi xay b»ng h¬i n­íc ®­a l¹i x· héi cã nhµ t­ b¶n doanh nghiÖp”. Vµ M¸c còng ®· nãi: “Tíi mét giai ®o¹n ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh nµo ®ã lùc l­îng s¶n xuÊt cña x· héi sÏ m©u thuÉn víi quan hÖ s¶n xuÊt mµ trong ®ã c¸c lùc l­îng s¶n xuÊt vÉn tõng ph¸t triÓn. Tõ chç lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt trë thµnh xiÒng xÝch ®èi víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, khi ®ã b¾t ®Çu mét thêi kú c¸ch m¹ng”. Khi quan hÖ s¶n xuÊt cò l¹i xo¸ bá th× cã nghÜa lµ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cò mÊt ®i thay b»ng mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi, x· héi cò mÊt ®i, x· héi míi ra ®êi, lÞch sö loµi ng­êi ph¸t triÓn lªn mét giai ®¹on míi cao h¬n vÒ chÊt. b.Sự tác động trở lại của quan hệ sản xuất đối với lực lượng sản xuất . Quan hÖ s¶n xuÊt h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn d­íi ¶nh h­ëng quyÕt ®Þnh bëi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt v× vËy quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng ph¶i lµ yÕu tè thô ®éng mµ nã t¸c ®éng tÝch cùc trë l¹i ®èi víi lùc l­îng s¶n xuÊt, nã cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Khi quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× nã t¹o thµnh ®éng lùc to lín thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Trong tr­êng hîp ng­îc l¹i nã trë thµnh xiÒng xÝch ®èi víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Së dÜ quan hÖ s¶n xuÊt cã thÓ thóc ®Èy hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt v× nã quyÕt ®Þnh môc ®Ých cña lùc l­îng s¶n xuÊt, quy ®Þnh vai trß tæ chøc vµ qu¶n lý lùc l­îng s¶n xuÊt, quy ®Þnh ph­¬ng thøc ph©n phèi s¶n xuÊt x· h«i. Quy luËt vÒ sù phï hîp quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ quy luËt chung nhÊt cña lÞch sö, nã chi phèi sù vËn ®éng ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi qua c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau tõ thÊp tíi cao, tõ c«ng x· nguyªn thuû ®Õn chiÕm h÷u né lÖ, phong kiÕn... Thùc tiÔn ®· chØ ra r»ng chØ trong tr­êng hîp quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× s¶n xuÊt míi cã ®éng lùc ph¸t triÓn - Cßn trong c¸c tr­êng hîp quan hÖ s¶n xuÊt l¹c hËu, hoÆc ph¸t triÓn h¬n mét c¸ch gi¶ t¹o so víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt th× ®Òu t¹o ra lùc c¶n ®èi víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt. II.Cơ sở thực tiễn của qui luật đối với xã hội chủ nghĩa . Lªnin ®· tõng ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c vµ ®­a ra lý luËn trong ®iÒu kiÖn cã mét nhµ n­íc XHCN ®Çu tiªn trªn thÕ giíi, c¸c d©n téc chËm ph¸t triÓn cã thÓ bá qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN tiÕn th¼ng lªn XHCN. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c d©n téc nµy cã thÓ kh«ng cÇn ph¶i tr¶i qua c¸c m©u thuÉn ghª gím gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt TBCN khi cã sù gióp ®ì tõ c¸c n­íc XHCN anh em. Song thùc tÕ lÞch sö l¹i kh«ng diÔn ra ®óng nh­ ý ®Þnh. Liªn X« cïng khèi §«ng ¢u. Khèi c¸c n­íc XHCN. Dïng m¹nh nhÊt ®· bÞ tan r·. ThiÕu ®i sù gióp ®ì ®¸ng kÓ, môc tiªu tiÕn lªn XHCN ë mét sè n­íc ®ang cã nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n. Nguyªn nh©n kh¸ch quan cña thÊt b¹i nµy mµ chóng ta ph¶i nh×n nhËn lµ sù û l¹i, dù dÉm cña c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn vµo Liªn X«. Hä chØ tr«ng chê vµo c¸c kho¶n viÖn trî mµ ch¼ng chó ý tíi vÊn ®Ò tÑ th©n ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña m×nh. Nguyªn nh©n thø hai lµ ®· cã nh÷ng quan ®iÓm nh×n nhËn phiÕn diÖn vÒ mèi quan hÖ s¶n xuÊt XHCN míi ®­îc x©y dùng ë c¸c n­íc nµy. Ng­êi ta t­ëng r»ng sau khi xo¸ bá ®­îc chÕ ®é t­ h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, x©y dùng chÕ ®é c«ng h÷u th× mäi vÊn dÒ vÒ quan hÖ s¶n xuÊt XHCN ®­îc gi¶i quyÕt vÒ c¬ b¶n r»ng “tÝnh ­u viÖt” cña chÕ ®é c«ng h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt lµ ®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn m¹nh mÏ theo ý muèn chñ quan cña nh÷ng ng­êi l·nh ®¹o. Tõ ®ã coi nhÑ vai trß then chèt cña c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt, kh«ng quyÕt t©m thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ XHCN. §· cã mét thêi nh÷ng t­ t­ëng Êy ®· xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµ ®­îc coi nh­ mét t­ t­ëng chñ ®¹o. Dï muèn hay kh«ng nh÷ng quan ®iÓm nãi trªn ®Òu cã chung mét sai lÇm lµ t¸ch rêi mèi quan hÑ gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt. §óng lµ lÞch sö ®· giµnh cho chóng ta c¸i quyÒn ­u tiªu bá qua quan hÖ s¶n xuÊt TBCN ®Ó x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt nhá. Song muèn thùc hiÖn ®­îc quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n cña XHCN lµ tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu vËt chÊt v¨n ho¸ ngµy cµng cao cho nh©n d©n th× kh«ng cã con ®­êng nµo kh¸c ng­êi tõ th©n vËn ®éng ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. NghÜa lµ lµm cho quan hÖ s¶n xuÊt míi mau chãng cã ®­îc mét lùc l­îng s¶n xuÊt t­¬ng øng. TÊt nhiªn quan hÖ s¶n xuÊt cã vai trß chñ ®éng tÝch cùc ®èi víi viÖc thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn nh­ng nã còng chØ ph¸t huy t¸c dông khi vµo ®­îc x©y dùng trªn c¬ së phï hîp víi mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt. ChÝnh v× vậy ngay trong §¹i héi V vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong chÆng ®­êng thø nhÊt, §¶ng ®· tõng nªu ra mét trong m­êi chÝnh s¸ch quan träng lµ: “®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt” vµ ngay sau khi thÊy râ ®­îc nh÷ng sai lÇm tr­íc ®©y vµ xu thÕ ngµy cµng suy yÕu cña phe XHCN, n­íc ta cã nh÷ng c¶i c¸ch to lín vÒ quan hÖ s¶n xuÊt sao cho phï hîp víi lùc l­îng s¶n xuÊt. §ã lµ viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, t­ b¶n t­ nh©n ho¹t ®éng, lµm cho nÒn kt ph¸t triÓn toµn diÖn h¬n. Trong n«ng nghiÖp chóng ta ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch kho¸n s¶n phÈm, gióp x· viÖc an t©m, phÊn khëi s¶n xuÊt vµ g¾n bã víi t­ liÖu s¶n xuÊt cña m×nh. Qua ®ã cã thÓ thÊy râ lµ tõ s¶n xuÊt nhá lªn XHCN chóng ta ph¶i tu©n theo mét c¸ch nghiªm kh¾c quy luËt mµ M¸c ®· ph¸t hiÖn. Cã thÓ kÕt luËn r»ng, c¸c d©n téc, c¸c quèc gia cã thÓ rót ng¾n giai ®o¹n quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. B.Quá trình vận động của qui luật ở Việt Nam . Trong thùc tÕ ®Èy m¹nh viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhÊt thiÕt ph¶i g¾n liÒn víi nhËn thøc vµ vËn dông quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn, cña lùc l­îng s¶n xuÊt. §ã lµ quy luËt phæ biÕn hµn s©u vµo trÝ thøc cña c¸c nhµ l·nh ®¹o. Tuy vËy kh«ng ph¶i lóc nµo ng­êi ta còng nhËn thức vµ vËn dông ®óng quy luËt ®ã. Theo ph­¬ng ch©m: chØ cã sù tinh tÕ nÕu m×nh nh×n nhËn ®­îc nh÷ng viÖc ®óng sai cña m×nh. Sau ®ã ta hay ®i vµo nghiªn cø qu¸ tr×nh vËn dông quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt ë ViÖt Nam, ph¸t hiÖn ra xem cã nh÷ng hµnh ®éng ®óng ®¾n hay sai lÇm nµo. ë thêi kú ®Çu khi mµ MiÒn B¾c n­íc ta b¾t ®Çu x©y dùng CNXH, §¶ng ®· nh×n nhËn trong thùc tiÔn s¶n xuÊt ë n­íc ta lùc l­îng s¶n xuÊt cßn bÞ quan hÖ s¶n xuÊt k×m h¹m lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt kÐm ph¸t triÓn. §íi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n. Bëi vËy §¶ng ta ®· tiÒn hµnh cuéc c¶i c¸ch ruéng ®Êt nh»m thùc hiÖn khÈu hiÖu “ng­êi cµy cã ruéng” MÆc dÇu trong ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn cã nhiÒu sau lÇm song vÒ c¬ b¶n ®· xo¸ bá ®­îc chÕ ®é së h÷u réng ®Êt phong kiÕn, thùc hiÖn së h÷u ruéng ®Êt cho nh©n d©n, cëi trãi søc s¶n xuÊt ë n«ng th«n, ng­êi n«ng dÉn ®· thùc sù trë thµnh ng­êi chñ ruéng ®Êt. ë c¸c b­íc tiÕp sau chóng ta l¹i tiÕp tôc m¾c ph¶i mét sè sai lÇm nghiªm träng. Do ch­a nhËn thøc ®óng quy luËt vÒ mèi quan hÖ biªn chøc gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt. Trong cuéc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi chóng ta ®· ra søc vËn ®éng, mét sè n¬i gÇn nh­ lµ c­ìng bøc, n«ng d©n ®i vµo hîp t¸c ho¸ khi mµ hä ch­a cã thêi gian ®Ó suy nghÜ trªn m¶nh ®Êt ®­îc chia. Cã thÓ chóng ch­a tu©n thñ lêi gi¸m huÊn cña Lªnin: Muèn dông mét ph­¬ng ph¸p mau lÑ nµo ®ã, mét s¾c lÖnh, mét t¸c ®éng ngoµi vµo ®Ó c¶i t¹o hÖ c¸ thÓ Êy th× thËt lµ mét t­ t­ëng hoµn toµn phi lý. §ång thêi cïng víi viÖc x©y dùng hîp t¸c x· quy m« tõ thÊp tíi cao chóng ta ®· më réng vµ ph¸t triÓn c¸ quy m« n«ng tr­êng quèc doanh, c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp lín mµ kh«ng tÝnh ®Õn tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt ®ang cßn thÊp kÐm. MÆt kh¸c chóng ta t¹o ra nh÷ng quy m« lín lµ ngé nhËn lµ ®· cã quan hÖ s¶n xuÊt cò, x©y dùng mét quan hÖ s¶n xuÊt míi ®Òu thóc ®Èy sù ra ®êi vµ lín m¹nh cña lùc l­îng s¶n xuÊt míi chóng ta ®· nhÇm lÉn trong khi nhÊn m¹nh qu¸ søc ®Ó së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt theo khuynh h­ëng tËp thÓ ho¸, cho ®ã lµ nh©n tè hµng ®Çu cña quan hÖ s¶n xuÊt míi, bëi vËy ®­a ®Õn t×nh tr¹ng t¸ch rêi, biÖt lËp ng­êi lao ®éng víi ®èi t­îng lao ®éng chñ yÕu cña hä. Thùc tÕ nhiÒu n¨m qua ®· chøng minh quan ®iÓm ®ã sai lÇm. Sai lÇm ë chç kh«ng ph¶i chóng ta duy tr×, quan hÖ s¶n xuÊt l¹c hËu so víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt nh­ ng­êi ta th­êng nãi, mµ chñ yÕu lµ cã nh÷ng mÆt cña quan hÖ s¶n xuÊt bÞ ®Èy lªn qu¸ cao, qu¸ xa mét c¸ch gi¶ t¹o lµm cho nã t¸ch rêi tr×nh ®é cßn thÊp kÐm cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Do vËy viÖc x¸c lËp quan hÔ míi ®Ó më ®­îc cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ ch­a x¸c ®¸ng. Ph¶i ch¨ng “hîp t¸c ho¸ lµ c¸i qu¸ r«ng vµ qu¸ sím víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn lóc bÊy giê”. Bëi vËy nhËn ®Þnh trong v¨n kiÖn ®¹i héi VI cña §¶ng cã c¨n cø vµo ®· lµm phong phó thªm lý luËn vÒ b¶n chÊt gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt quan hÖ s¶n xuÊt, lùc l­îng s¶n xuÊt bÞ k×m h·m kh«ng chØ trong tr­êng hîp quan hÖ s¶n xuÊt l¹c hËu mµ c¶ khi quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn kh«ng ®ång bé, cã nh÷ng yÕu tè ®i qu¸ xa so víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Th«ng th­êng sù l¹c hËu cña quan hÖ s¶n xuÊt so víi tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ ®iÒu th­êng x¶y ra, ë ®ã chøng tá quan hÖ s¶n xuÊt bÞ ph¸ vì. Cßn nÕu cã tr­êng hîp “quan hÖ s¶n xuÊt ®i tr­îc lùc l­îng s¶n xuÊt” tuyÖt nhiªn kh«ng thÓ coi lµ h×nh thøc biÓu hiÖn ®Æc thï cña quy luËt mµ ®ã lµ dÊu hiÖu cho thÊy sù ®i lÖch khá quy luËt. §Ó hiÖn chøng cho quan niÖm “quan hÖ s¶n xuÊt ®i tr­íc” hoÆc nãi c¸ch kh¸c ®Ó gi¶i phãng m©u thuÉn gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn lªn víi lùc l­îng s¶n xuÊt l¹c hËu. Chóng ta ®· ra søc x©y dùng lùc l­îng s¶n xuÊt mét c¸ch khÈn tr­¬ng b»ng c¸ch ®­a kh¸ nhiÒu m¸y mãc vµo c¸c xÝ nghiÖp n«ng nghiÖp míi h×nh thµnh cßn non yÕu, nh»m x©y dùng m« h×nh l©u dµi c«ng n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn cÊp huyÖn mµ kh«ng tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng qu¶n lý tæ chøc sö dông cña n«ng d©n còng nh­ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o cña b¶n quan lý hîp t¸c x·. Trong lùc l­îng s¶n xuÊt chung ta chØ chó ý t­ liÖu s¶n xuÊt mét c¸ch thuÇn tuú mµ thiÕu sù cÇn thiÕt ë nh©n tè con ng­êi c¶ vÒ tr×nh ®é lÉn th¸i ®é lao ®éng. B¶n th©n con ng­êi yÕu tè quyÕt ®Þnh lµ chñ thÓ quan träng nhÊt trong lùc l­îng s¶n xuÊt. Song s¶n xuÊt bÞ ®Æt trong vßng c­¬ng to¶ cña c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp nªn con ng­êi lao ®éng ®· trë thµnh thùc thÓ thô ®éng, n¨ng lùc s¸ng t¹o bÞ øc chÕ vµ mÊt ®i mét c¸ch tù nhiªn. TÊt c¶ nh÷ng sai lÇm ®ã ®· dÉn ®Õn sù “ng· gôc” trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ do ®ã ph¸ vì lu«n c¶ nhÞp ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Mét sai lµm c¬ b¶n cña chóng ta ®· vÊp ph¶i lµ xo¸ bá qu¸ sím quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n khi kinh tÕ XHCN cña ta ch­a ®ñ søc thay thÕ. §iÒu ®ã ¶nh h­ëng kh«ng tèn ®Õ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ mÊt mét kh¶ n¨ng t¹o ra s¶n phÈm dåi dµi cho x· héi. Còng vËy, nÕu ta xo¸ s¸ch tiÓu th­¬ng khi hÖ thèng th­¬ng nghiÖp quèc quanh vµ hîp t¸c x· mua b¸n cña ta ch­a lµm nèi vai trß “ng­êi néi trî cho x· héi” th× sÏ g©y ra nhiÒu khã kh¨n vµ ¸ch t¸c hµng ho¸ vµ kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cÇn thiÕt cho nh©n d©n. Râ rµng ta kh«ng thÓ xo¸ bá mét h×nh thøc quan hÖ s¶n xuÊt nµo khi lùc l­îng s¶n xuÊt t­¬ng øng víi nã ®ang tån t¹i vµ thóc ®Èy søc sèng. Nh×n nhËn sai lÇm nãi trªn chóng ta kh«ng chØ ®æ lçi cho nguyªn nh©n kh¸ch quan. Mét ®Êt n­íc tho¸t khái chÕ ®é phong kiÕn, nöa thuéc ®Þa l¹i ®Ì nÆng bëi ba m­¬i n¨m chiÕn tranh kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, thiÖt thßi nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i v× thÕ mµ kh«ng thõa nhËn sai lÇm vÒ mÆt chñ quan. Céi nguån cña nh÷ng sai lÇm chñ quan ®ã lµ do sù nhËn tøhc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ chñ nghÜa x· héi, do ®ã vËn dông kh«ng ®óng ®¾n b¶n chÊt cña quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Trong thêi gian dµi, chóng ta cø cã quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa lµ cã chñ nghÜa x· héi mµ quªn ®i r»ng quan hÖ s¶n xuÊt ®ã ph¶i dùa trªn c¬ së lùc l­îng s¶n xuÊt s¾n cã. TËp trung søc x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt song néi dung ý chÝ trong viÖc x©y dùng trËt tù b­íc ®i còng nh­ viÖc lùa chän c¸c h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ. Song víi nh÷ng vÊp v¸p, nh÷ng thÊt b¹i, §¶ng ta vÉn cßn rÊt nhiÒu sù nh×n nhËn ®óng ®¾n còng nh­ c¸c biÖn ph¸p kÞp thêi ®Ó kh¾c phôc vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Qua qu¸ tr×nh l·nh ®¹o s¶n xuÊt l©u dµi §¶ng ta rót ra kinh nghiÖm bæ Ých vµ ®· kh¼ng ®Þnh r»ng; mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho x· héi chËm ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n lµ: Kh«ng n¾m v÷ng quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt, tõ ®ã §¶ng ®· rót ra c¸i cèt lâi ®Ó ®Èy m¹nh viÖc vËn dông quy luËt b»ng c¸ch nªu vÊn ®Ò g¾n liÒn víi c¸ch m¹ng quan hÖ s¶n xuÊt vµ c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt lªn hµng ®Çu. §«ng thêi tæ chøc l¹i nÒn s¶n xuÊt x· héi ®Ó x¸c ®Þnh ®óng nh÷ng h×nh thøc vµ b­íc ®i thÝch hîp. §¶ng ®· nhËn thøc r»ng sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt kh«ng bao giê lµ sù phï hîp tuyÖt ®èi, kh«ng cã m©u thuÉn, kh«ng trao ®æi. Sù phï hîp nµy kh«ng bao giê lµ sù phï hîp chung mµ lµ sù tån t¹i d­íi nhiÒu h×nh thøc cô thÓ, thÝch øng víi ®Æc ®iÓm nhÊt ®Þnh víi tr×nh ®é nµo ®ã cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ cÇn x¸c lËp quan hÖ s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo ®Ó thùc sù lµ h×nh thøc thÝch hîp nhÊt víi yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn tõng vïng. Bëi vËy vÊn ®Ò c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt lµ hoµn to¸n ®óng, c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn. Trong c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi ®¹i héi §¶ng lÇn VI ®· nhÊn m¹nh lµ ph¶i gi¶i phßng ®ång bé c¶ ba mÆt x©y dùng chÕ ®é së h÷u, qu¶n lý vµ chÕ ®é së h÷y mµ bá qua viÖc x©y dùng hai chÕ ®é bia. ChÕ ®é së h÷u cã tÇm lý luËn, chÕ ®é së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt lµ mÆt c¬ b¶n nhÊt lµm nÒn t¶ng cho quan hÖ s¶n xuÊt kh¸c trong lÞch sö x· héi. VÒ mÆt thùc tiÔn, tÝnh chÊt së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt míi còng quy ®Þnh c¶ tÝnh chÊt qu¶n lý vµ ph©n phèi. Trong quan hÖ s¶n xuÊt nÕu xÐt vÒ mÆt së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt c¬ b¶n cña n«ng nghiÖp tr­íc hÕt lµ ruéng ®Êt th× ruéng ®Êt giao kho¸n cho n«ng d©n vÉn thuéc quyÒn së h÷u tËp thÓ. Cßn nÕu xÐt quan hÖ qu¶n lý trong quan hÖ s¶n xuÊt kho¸n s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh h¹ch to¸n kinh tÕ ®Õn nhãm vµ tõng gia ®×nh ®· t¹o sù liªn doanh liªn kÕt tiÕn bé. Mét yÕu tè còng quan träng cña quan hÖ s¶n xuÊt lµ ph©n phèi. ë quan hÖ nµy thÓ hiÖn rÊt râ trong mçi quan hÖ ba lîi Ých. Sù ®ãng gãp cña nh©n d©n ®èi víi phÝ dÞch vô s¶n xuÊt vµ ®æi hµng ho¸ chiÒu kh«ng ngõng t¨ng lªn. V× thÕ nÕu c¶i t¹o XHCN lµ c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò. N­íc ta ®i lªn XHCN tõ nh÷ng xuÊt ph¸t triÓn h×nh vÒ lùc l­îng s¶n xuÊt vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt kÐm lïi sau tr×nh ®é cña thÕ giíi v¨n minh hµng tr¨m n¨m, cho nªn viÖc lùa chän vµ vËn dông nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt tõ ®ã ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi lµ vÊn ®Ò mong ý nghÜa lý luËn vµ thùc tiÔn hµng ®Çu. §Ó x¸c ®Þnh trËt tù b­íc ®i, lùa chän nh÷ng h×nh thøc tèi ­u nh»m ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt mét c¸ch quy luËt th× ph¶i dù trªn ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn chóng ta ®ang ë trong thêi ®¹i cña ®Æc ®iÓm lín: c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, xu h­íng hoµ ho·n hîp t¸c vµ tån t¹i hoµ b×nh gi÷a c¸c n­íc trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng. Nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸ch quan cho phÐp chóng ta kÕt hîp h×nh thøc ph¸t triÓn tuÇn tù vµ nh¶y vät ®Ó nh»m võa cã thÓ ®Èy m¹nh vµ rót ng¾n thêi h¹n lÞch sö t¹o nªn b­íc nh¶y vät vÒ chÊt vµ sù t¨ng tr­ëng nhanh chãng cña lùc l­îng s¶n xuÊt. C. Các giải pháp phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất theo định hướng XHCN . I. Đường lối phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất theo định hướng XHCN của Đảng ta . Qu¸ tr×nh l·nh ®¹o x©y dùng ®Êt n­íc ®i lªn CNXH §¶ng ta ®· rót ra nh÷ng kinh nghiÖm bæ Ých vµ x¸c ®Þnh r»ng: mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho s¶n xuÊt chËm ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n lµ “kh«ng n¾m v÷ng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt ”. Tõ ®ã §¶ng ®· rót ra cèt lâi ®Ó ®Çy m¹nh viÖc vËn dông quy luËt b»ng c¸ch nªu vÊn ®Ò g¾n liÒn víi c¸ch m¹ng quan hÖ s¶n xuÊt víi c¸ch m¹ng khoa khäc kü thuËt, chó träng viÖc tæ chøc l¹i nÒn s¶n xuÊt x· héi ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng h×nh thøc vµ b­íc thÝch hîp. §¶ng nhËn thøc r»ng: sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt kh«ng bao giê lµ sù phï hîp tuyÖt ®èi, kh«ng cã m©u thuÉn, kh«ng thay ®æi. Sù phï hîp cña quan hÖ s¶n xuÊt víi lùc l­îng s¶n xuÊt kh«ng bao giê lµ sù phï hîp chung mµ bao giê còng tån t¹i d­íi nh÷ng h×nh thøc cô thÓ, thÝch øng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm nhÊt ®Þnh víi tr×nh ®é nµo ®ã cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Trong thêi kú qu¸ ®é ®i lªn CNXH, nÒn kinh tÕ kh«ng cßn lµ nÒn kinh tÕ t­ b¶n, nh­ng còng ch­a hoµn toµn lµ nÒn kinh tÕ XHCN. Bëi vËy c«ng cuéc c¶i t¹o XHCN ph¶i chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm cña sù tån t¹i kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. Trong c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò vµ x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi, ®¹i héi VI ®· nhÊn m¹nh lµ ph¶i gi¶i quyÕt ®ång bé ba mÆt, x©y dùng chÕ ®é së h÷u, chÕ ®é qu¶n lý vµ chÕ ®é ph©n phèi, kh«ng chØ nhÊn m¹nh viÖc x©y dùng chÕ ®é c«ng h÷u, coi ®ã lµ c¸i duy nhÊt ®Ó x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi. Thùc tÕ chØ râ, nÕu chÕ qu¶n lý vµ ph©n phèi kh«ng ®­îc x¸c lËp theo nguyªn t¾c cña CNXH vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt nh»m cñng cè chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt mµ cßn c¶n trë lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc ph¶i tu©n thñ quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn cã ®Ó x¸c ®Þnh b­íc ®i vµ nh÷ng h×nh thøc thÝch hîp. Quy luËt ®ã lu«n ®­îc coi lµ t­ t­ëng chØ ®¹o c«ng cuéc c¶i t¹o quan hÖ s¶n xuÊt cò, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt míi trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. §¹i héi VI chØ râ “®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt lu«n lu«n kÕt hîp chÆt chÏ t¹o quan hÖ s¶n xuÊt víi tæ chøc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt ”, kh«ng nªn nãng véi duy ý chÝ trong viÖc x¸c ®Þnh trËt tù b­íc ®i còng nh­ viÖc lùa chän c¸c h×nh thøc kinh tÕ cÇn ph¶i c¶i t¹o nÒn s¶n xuÊt nhá, c¸ thÓ ®Ó ®­a nÒn s¶n xuÊt tõng b­íc vµ ®ång bé. Rµ so¸t l¹i qu¸ tr×nh c¶i t¹o XHCN trong thêi gian qua §¶ng ta ®· ®­a ra kÕt luËn: “Theo quy luËt vÒ sù phï hîp gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh c¶i t¹o XHCN ph¶i cã b­íc ®i vµ h×nh thøc thÝch hîp” “Ph¶i coi träng nh÷ng h×nh thøc kinh tÕ trung gian, qu¸ ®é tõ thÊp lªn cao, tõ quy m« nhá ®Õn quy m« lín, trong mçi b­íc ®i cña qu¸ tr×nh c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa, ph¶i ®Çy m¹nh viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt – kü thuËt t¹o ra lùc l­îng s¶n xuÊt míi trªn c¬ së ®ã tiÕp tôc ®­a quan hÖ s¶n xuÊt lªn h×nh thøc vµ quy m« thÝch hîp ®Ó thóc ®Çy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ”. §Êt n­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ víi tiÒm n¨ng lao ®éng lín cÇn cï, th«ng minh, s¸ng t¹o vµ cã kinh nghiÖm lao ®éng nh­ng c«ng cô cña chóng ta cßn th« s¬. Nguy c¬ tôt hËu cña ®Êt n­íc ngµy cµng ®­îc kh¾c phôc. §¶ng ta ®ang triÓn khai m¹nh mÏ mét sè vÊn ®Ò cña ®Êt n­íc vÒ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ tr­íc hÕt trªn c¬ së mét c¬ cÊu së h÷u hîp quy luËt g¾n liÒn víi mét c¬ cÊu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ hîp qui luËt, còng nh­ c¬ cÊu mét x· héi hîp giai cÊp. Cïng víi thêi c¬ lín, nh÷ng thö th¸ch ghª gím ph¶i v­ît qua ®Ó hoµn thµnh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc v× d©n giµu n­íc m¹nh c«ng b»ng v¨n minh h·y cßn phÝa tr­íc mµ néi dung c¬ b¶n trong viÖc thùc hiÖn lµ ph¶i nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt trong giai ®o¹n hiÖn nay cña n­íc ta. II.Các giải pháp phát triển lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất ở Việt Nam . 1.Giải pháp để phát triển lực lượng sản xuất . CÇn ph¶i sµng läc trong lùc l­îng s¶n xuÊt truyÒn thèng nh÷ng yÕu tè nµo cã gi¸ trÞ ®Ó bæ sung cho viÖc x©y dùng lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i cÇn ph¶i kÕt hîp c¸c yÕu tè truyÒn thèng víi yÕu tè hiÖn ®¹i, b¶o ®¶m tÝnh phñ ®Þnh cã kÕ thõa, tiÕp thu cã chän läc cho phÐp t¹o nªn mét sù ph¸t triÓn æn ®Þnh, b×nh th­êng cña lùc l­îng s¶n xuÊt tr¸nh ®­îc sù “g·y gôc” trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn nã . Nh÷ng tiÕn bé to lín cña cuéc c¸ch m¹ng khoa khäc kü ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docT0548.doc
Tài liệu liên quan