Tăng cường khai thác thị trường Mỹ sau khi hiệp định thương mại song phương Việt Mỹ được kí kết

Lêi c¶m ¬n Xin ch©n thµnh c¶m ¬n gi¸o viªn- th¹c sü Ph¹m Thu H­¬ng v× sù h­íng dÉn tËn t×nh còng nh­ nh÷ng ®ãng gãp ý kiÕn quý b¸u cña c« trong suèt thêi gian lµm kho¸ luËn cña em Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n cña m×nh ®èi víi nhµ tr­êng vµ c¸c thÇy c« gi¸o, nh÷ng ng­êi ®· d¹y dç vµ d×u d¾t em trong h¬n bèn n¨m qua t¹i tr­êng §¹i Häc Ngo¹i Th­¬ng. Tõ ®¸y lßng m×nh, em xin c¶m ¬n b¹n bÌ cïng nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh ®· khÝch lÖ, ®éng viªn em hoµn thµnh kho¸ luËn tèt nghiÖp, kÕt thóc ch­¬ng tr×nh ®¹i häc mét c¸ch tèt nhÊt. Cuèi cïng em xin göi lêi c¶m ¬n tíi nh÷ng ng­êi ®· Ýt nhiÒu trùc tiÕp gióp ®ì em thùc hiÖn kho¸ luËn nµy. §ã lµ c¸c anh chÞ t¹i Côc Xóc TiÕn Th­¬ng M¹i, Trung T©m Th«ng Tin Bé Th­¬ng M¹i, Trung T©m Nghiªn Cøu B¾c Mü, Vô XuÊt NhËp KhÈu Bé Th­¬ng M¹i, Vô Ph¸p ChÕ Bé Th­¬ng M¹i, th­ viÖn Bé Th­¬ng M¹i... danh môc c¸c côm tõ viÕt t¾t trong kho¸ luËn Tõ viÕt t¾t viÕt ®Çy ®ñ tiÕng viÖt KNXK Kim ng¹ch xuÊt khÈu TBCN T­ b¶n chñ nghÜa XHCN X· héi chñ nghÜa DNVN Doanh nghiÖp ViÖt Nam GSP (Generalised system preferences) ChÕ ®é ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp HTS (Harmonized tarriff schedule) BiÓu thuÕ quan hµi hoµ MFN (Most favoured nation) Quy chÕ tèi huÖ quèc CDs (Countervailing duties) ThuÕ ®èi kh¸ng ADs (Antidumping duties) ThuÕ chèng ph¸ gi¸ ITC (International Trade Committee) Uû ban th­¬ng m¹i quèc tÕ MFA (Multifiber agreement) HiÖp ®Þnh ®a sîi FDA (Food drug adminitration) C¬ quan qu¶n lý thùc phÈm vµ thuèc tõ viÕt t¾t viÕt ®Çy ®ñ tiÕng viÖt HACCP (Hazard analysis criticle control point) Nguyªn t¾c ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh c¸c nguy c¬ vµ ®iÓm kiÓm so¸t tíi h¹n TRIPs (Trade-related Aspects of Intellectual Property Rights C¸c khÝa c¹nh liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i cña quyÒn së h÷u trÝ tuÖ TRIMs (Trade- related investment measures) C¸c biÖn ph¸p ®Çu t­ liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i Môc lôc Lêi më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ký ngµy 13/07/2000 vµ chÝnh thøc cã hiÖu lùc hoµn toµn vµ v« ®iÒu kiÖn vµo ngµy 10/12/2001. Sù kiÖn nµy cho thÊy qu¸ tr×nh b×nh th­êng ho¸ quan hÖ chÝnh thøc gi÷a ViÖt Nam vµ Mü ®· ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ h¬n. HiÖp ®Þnh nµy còng høa hÑn nhiÒu c¬ héi ®Ó doanh nghiÖp ViÖt Nam th©m nhËp vµ më réng quan hÖ víi thÞ tr­êng Mü. ThÞ tr­êng Mü víi d©n sè kho¶ng 281 triÖu ng­êi, tæng s¶n phÈm quèc néi lµ trªn 10 ngµn tû USD, kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu chiÕm kho¶ng 25% GDP vµ lµ n­íc xuÊt nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi. Mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng nh­ vËy qu¶ lµ mét c¬ héi lín cho c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. HiÖp ®Þnh còng lµ cÇu nèi, lµ c¸nh cöa quan träng cña ViÖt Nam më ra thÕ giíi, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh ViÖt Nam ®ang cñng cè vµ më réng thÞ tr­êng ë khu vùc §«ng NAm ¸ còng nh­ ®ang r¸o riÕt c¹nh tranh víi n­íc l¸ng giÒng Trung Quèc. Tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn hiÖp ®Þnh nµy kh«ng ph¶i lµ con ®­êng th«ng suèt. C¸c doanh nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong qu¸ tr×nh th©m nhËp thÞ tr­êng Mü. §ã cã thÓ lµ hÖ thèng luËt ph¸p phøc t¹p vµ cång kÒnh cña Mü, lµ tËp qu¸n vµ v¨n ho¸ kinh doanh kh¸c biÖt so víi ViÖt Nam, còng cã thÓ lµ nh÷ng yªu cÇu ®ßi hái cao vÒ hµng ho¸ xuÊt khÈu trong khi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam (DNVN) th× qu¸ yÕu ít. §Êy lµ ch­a tÝnh ®Õn c¸c DNVN cßn ph¶i c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ m¹nh kh¸c trªn thÞ tr­êng Mü. Râ rµng lµ cho dï thÞ tr­êng Mü sÏ më nh­ng kh«ng ph¶i tù nhiªn hµng ho¸ cña ViÖt Nam cã thÓ x©m nhËp nÕu nh­ c¸c doanh nghiÖp kh«ng chñ ®éng tÝch cùc tiÕp cËn. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Mü ®· ®em ®Õn cho c¸c DNVN c¶ nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc. Do ®ã, viÖc nghiªn cøu nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tËn dông nh÷ng thêi c¬ vµ v­ît qua nh÷ng th¸ch thøc trªn lµ mét vÊn ®Ò quan träng vµ rÊt cÊp thiÕt. ý thøc ®­îc ®iÒu ®ã vµ còng cïng víi mong muèn ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc lý luËn ®· häc ®Ó gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò thùc tÕ ®Æt ra trong ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña ®Êt n­íc trong kho¸ luËn cña m×nh, em ®· lùa chän vÊn ®Ò : “ T¨ng c­êng khai th¸c thÞ tr­êng Mü sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Mü ®­îc kÝ kÕt” lµm ®Ò tµi kho¸ luËn. 2. KÕt cÊu cña luËn v¨n KÕt cÊu gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ thÞ tr­êng Mü Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña DNVN tr­íc vµ sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt-Mü ®­îc kÝ kÕt Ch­¬ng 3: T¨ng c­êng khai th¸c thÞ tr­êng Mü sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ®­îc kÝ kÕt V× ®©y lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p vµ kh¸ míi mÎ cho nªn t¸c gi¶ míi chØ tham väng khai th¸c ë tÇm tæng qu¸t vµ chØ ®i s©u vµo mét sè vÊn ®Ò ®iÓn h×nh. Cïng víi nh÷ng hiÓu biÕt míi chØ ë tÇm c¬ b¶n vµ nh÷ng kinh nghiÖm cßn non nít vÒ thùc tiÔn ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ®Êt n­íc, kho¸ luËn ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Do vËy, em ch©n thµnh mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp nhiÖt t×nh vµ th¼ng th¾n cña thÇy c«, b¹n bÌ vµ ®éc gi¶ xa gÇn. Hµ Néi ngµy 14 th¸ng 12 n¨m 2002 Sinh viªn ký tªn NguyÔn Hoµng Ph­¬ng Ch­¬ng I Tæng quan vÒ thÞ tr­êng Mü I- Kh¸I qu¸t vÒ thÞ tr­êng Mü N­íc Mü lµ mét c­êng quèc m¹nh vÒ 3 lÜnh vùc: kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ qu©n sù. L·nh thæ nµy gåm 3 phÇn: phÇn chÝnh tiÕp gi¸p víi 2 ®¹i d­¬ng lín lµ §¹i T©y D­¬ng vµ Th¸i B×nh D­¬ng, bang Alaska vµ quÇn ®¶o Hawaii. N­íc Mü cã diÖn tÝch réng vµ ®«ng d©n. Tæng diÖn tÝch lµ 9.363.123 km², ®øng thø 4 thÕ giíi, ®­îc chia thµnh 50 bang. D©n sè Mü n¨m 2001 vµo kho¶ng 278 triÖu, mçi n¨m t¨ng 1,03%. N­íc Mü lµ mét céng ®ång ®a s¾c téc, gåm d©n nhËp c­ tõ rÊt nhiÒu n¬i tíi. HiÖn nay cã kho¶ng 1,4 triÖu ng­êi ViÖt Nam ®Þnh c­ ë Mü. Mü lµ mét n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn hµng ®Çu thÕ giíi. Tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP) trªn 10.000 tû USD, chiÕm kho¶ng 70% s¶n l­îng kinh tÕ vµ 80% lùc l­îng lao ®éng Mü. Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña Mü chiÕm kho¶ng 25% GDP, lµ n­íc xuÊt nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi. N¨m 2000, Mü xuÊt khÈu trÞ gi¸ 1068 tû USD vµ nhËp khÈu trÞ gi¸ 1.437 tû USD. C¸c b¹n hµng bu«n b¸n lín nhÊt cña Mü lµ Canada, NhËt vµ T©y ¢u. Nguån: Vô KÕ Ho¹ch - Thèng Kª - Bé Th­¬ng M¹i Tõ ®Çu n¨m 2001, kinh tÕ Mü r¬i vµo suy tho¸i nhÑ, kÕt thóc thêi kú t¨ng tr­ëng liªn tôc 10 n¨m (dµi nhÊt trong lÞch sö n­íc Mü). Sù kiÖn 11/9 t¸c ®éng kh«ng nhá tíi kinh tÕ Mü khiÕn cho tèc ®é t¨ng tr­ëng quý III n¨m 2001 gi¶m 1,3% vµ t¨ng tr­ëng c¶ n¨m 2001 ®¹t 1,2%. ChÝnh phñ Mü vµ FED ®· ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch kinh tÕ, ban hµnh mét lo¹t chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó ng¨n chÆn suy tho¸i. Nhê vËy n¨m 2002 kinh tÕ Mü cã dÊu hiÖu cña sù håi phôc. Tuy nhiªn vÉn cã nh÷ng yÕu tè kh«ng thuËn nh­ thÞ tr­êng chøng kho¸n suy yÕu, tû lÖ thÊt nghiÖp cao, ®Æc biÖt lµ hµng lo¹t nh÷ng vô bª bèi vÒ kÕ to¸n, kiÓm to¸n cña c¸c tËp ®oµn lín cña Mü nh­ Eron, WorldCom. Trong quý I n¨m 2002, nÒn kinh tÕ Mü ®· t¨ng tr­ëng víi tèc ®é cao 5,6%, sang quý II tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cña Mü chËm l¹i cßn 1,1%. Tuy nhiªn, theo ®¸nh gi¸ cña ViÖn ph¸t triÓn qu¶n lý quèc tÕ (IIMD) th× Mü sÏ vÉn lµ n­íc c¹nh tranh nhÊt thÕ giíi n¨m 2002 vµ trong nhiÒu thËp kû tíi. Mü lµ n­íc ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. VÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ, n¨m 2001, nhËp khÈu hµng hãa cña c¸c n­íc vµo Mü ®¹t 1141 tû USD vµ Mü xuÊt khÈu ra thÕ giíi kho¶ng 729 tû USD. S¸u th¸ng ®Çu n¨m 2002, xuÊt khÈu hµng hãa cña Mü ®¹t 343 tû, nhËp khÈu ®¹t 565 tû USD. ChÝnh sù phôc håi kinh tÕ Mü sÏ t¹o ®µ cho kinh tÕ thÕ giíi håi phôc, víi møc t¨ng tr­ëng n¨m 2002 trªn 1%. HiÖn nay, Mü lµ b¹n hµng chiÕn l­îc cña Asean. N¨m 1997, tæng trÞ gi¸ bu«n b¸n gi÷a Asean vµ Mü ®¹t 119 tû USD Nguån: Vô KÕ Ho¹ch - Thèng Kª - Bé Th­¬ng M¹i . Nh­ vËy, cã thÓ thÊy thÞ tr­êng Mü lµ mét thÞ tr­êng rÊt tiÒm n¨ng ®èi víi chóng ta. N¨m 1994, Mü dì bá lÖnh cÊm vËn th× n¨m 1997 xuÊt khÈu ViÖt Nam sang Mü t¨ng lªn 388 triÖu, ®Õn n¨m 2000 t¨ng lªn 732,4 triÖu USD. N¨m 2001 ®¹t 1065,3 triÖu USD t¨ng 45,5 % so n¨m 2000. 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002, KNXK ®¹t 814,6 triÖu USD, t¨ng 62,2% so cïng kú n¨m 2001. Nguån: Vô KÕ Ho¹ch - Thèng Kª - Bé Th­¬ng M¹i Nh×n chung, n¨m 2001 th­¬ng m¹i gi÷a 2 n­íc vÉn t¨ng truëng cao trong hoµn c¶nh nÒn kinh tÕ toµn cÇu ®ang diÔn biÕn phøc t¹p do Mü l©m vµo cuéc suy gi¶m kinh tÕ sau sù kiÖn 11/9. Trong quan hÖ song ph­¬ng víi Mü, ViÖt Nam ®· t¨ng tõ vÞ trÝ thø 70 n¨m 2000 lªn thø 66 n¨m 2001. HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy 10/12/2000 sÏ thóc ®Èy quan hÖ hai bªn ViÖt Nam vµ Mü. §©y lµ mét tÝn hiÖu tèt, tuy nhiªn møc t¨ng tr­ëng ®¹t trªn c¬ së kim ng¹ch ch­a cao. Do vËy c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn chó ý t×m hiÓu vÒ ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng Mü ®Ó n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng tiÒm n¨ng nh­ vËy. II- §Æc ®iÓm thÞ tr­êng Mü: Khi nghiªn cøu thÞ tr­êng Mü, chóng ta ph¶i quan t©m ®Õn 3 yÕu tè chÝnh cÊu t¹o nªn thÞ tr­êng Mü. §ã lµ doanh nghiÖp Mü, ng­êi tiªu dïng Mü vµ hµng ho¸ Mü. 1. §Æc ®iÓm vÒ doanh nghiÖp Mü 1.1.TruyÒn thèng kinh doanh 1.1.1 Ng­êi Mü næi tiÕng vÒ tÝnh thùc dông Ng­êi Mü rÊt biÕt vÒ gi¸ trÞ lao ®éng do hä t¹o ra vµ nã ph¶i ®­îc l­îng hãa b»ng tiÒn. Hä lu«n muèn thu ®­îc tiÒn, kiÕm ®­îc nhiÒu lîi nhuËn nªn hä buéc ph¶i r¸o riÕt b­¬n ch¶i, ch¹y ®ua víi thêi gian, víi ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó cã hµng hãa dÞch vô tèt h¬n. Hä buéc ph¶i tÝnh to¸n sßng ph¼ng chi li ®Ó kh«ng ph¶i chi phÝ qu¸ møc tõ nguyªn vËt liÖu, c«ng søc tíi tiÒn b¹c. §iÒu nµy do ®ã ®· h×nh thµnh nªn mét ®Æc ®iÓm riªng cña ng­êi Mü. §ã lµ tÝnh thùc dông. Cã v« sè thÝ dô ®Ó nãi vÒ viÖc vËn dông tÝnh thùc dông cña ng­êi Mü. VÝ dô vµo mét ®iÓm b¸n thuèc T©y mµ b¹n cã thÓ mua ®­îc nhiÒu thø ngoµi thuèc, kÓ c¶ thùc phÈm ¨n liÒn, còng cã thÓ cµ kª uèng cµ phª hay uèng trµ th× ®iÒu nµy khã thÊy ë c¸c n­íc kh¸c. 1.1.2 Ng­êi Mü thÝch t×m tßi, s¸ng t¹o, rÊt n¨ng ®éng vµ giµu nghÞ lùc PhÈm chÊt ®¸ng quý nµy b¾t nguån tõ khi n­íc Mü míi h×nh thµnh. §Êt Mü lµ n¬i tô häp dßng ng­êi nhËp c­ tõ nhiÒu n¬i ®Õn. Dï thuéc thµnh phÇn nµo ch¨ng n÷a th× hä ®Òu cã mong muèn chung lµ x©y dùng mét cuéc sèng ®Çy ®ñ vµ sung tóc h¬n. Hä rÊt chÞu khã t×m tßi vËn dông c¸c ph­¬ng ph¸p lao ®éng cho kÕt qu¶ tèt h¬n, ®ì chi phÝ h¬n vµ khi c¶m thÊy kh«ng ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn, hä t¸o b¹o b¾t tay vµo c«ng viÖc ë lÜnh vùc kh¸c ®Ó thö søc sè mÖnh. Tãm l¹i, hä lµ nh÷ng con ng­êi n¨ng ®éng nhÊt, giµu nghÞ lùc nhÊt vµ cã ®Çu ãc tiÕn thñ nhÊt trong thêi ®¹i cña hä. 1.1.3 Sím quan t©m ®Õn ho¹t ®éng dÞch vô Ngay tõ cuèi thÕ kû 19, c¸c nhµ s¶n xuÊt Mü ®· t©m niÖm r»ng muèn kinh doanh thµnh c«ng ph¶i chó ý lµm tèt c¸c kh©u hç trî cÇn thiÕt ®Ó hµng hãa ®Õn tay ng­êi tiªu dïng nhanh h¬n, nhiÒu h¬n. Hä lu«n biÕt c¸ch chµo hµng, s¨n ®ãn kh¸ch hµng, ®­a hµng ®Õn tËn n¬i cho kh¸ch, gióp ®ì kh¸ch xö lý c¸c trôc trÆc kü thuËt cã thÓ x¶y ra, cung cÊp c¸c phô tïng thay thÕ hoÆc trang thiÕt bÞ phô… Tãm l¹i, ph¶i quan t©m chiÒu ý kh¸ch hµng, coi kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ, ph¶i t©m niÖm r»ng kh¸ch hµng bao giê còng ®óng, cã nh­ vËy míi b¸n ®­îc hµng vµ thu ®­îc lîi nhuËn. DÞch vô sau b¸n hµng ë Mü rÊt chu ®¸o. Ngay khi kh¸ch hµng lùa chän hµng ­ng ý, hä sÏ ®­îc h­íng dÉn tËn t×nh vµ hµng ®­îc bao gãi cÈn thËn. Cã thÓ nh÷ng néi dung dÞch vô nµy hiÖn nay ®· trë thµnh nÕp chung cña thÕ giíi nh­ng ph¶i ghi nhËn r»ng ng­êi MÜ ®· thùc hµnh chóng sím nhÊt. ThuËt ng÷ “ch×a khãa trao tay” ngµy nay ®· trë nªn rÊt quen thuéc ®èi víi mäi ng­êi. Kh«ng ai kh¸c, chÝnh ng­êi Mü ®· n¶y ra ph­¬ng thøc chuyÓn giao kü thuËt mét c¸ch ®Çy ®ñ trän gãi víi tÝnh chÊt dÞch vô tèi ®a vµ gäi lµ ph­¬ng thøc “on turn key”. Ph­¬ng thøc nµy sau ®ã ®­îc vËn dông réng r·i ë T©y ¢u, rÊt phæ biÕn trong ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ c¸c n­íc TBCN sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 1.2TÝnh c¸ch kinh doanh hiÖn ®¹i Cëi më, th¼ng th¾n, nång nhiÖt vµ dÔ dµng t¹o lËp quan hÖ b¹n bÌ TÝnh c¸ch nµy lµ kÕt qu¶ cña sù gi¸o dôc trong c¸c gia ®×nh Mü. Thanh thiÕu niªn ®­îc quan t©m d¹y dç c¸ch giao tiÕp víi mäi ng­êi, c¸ch nãi chuyÖn lÞch sù vµ c¸ch gi÷ cho cuéc nãi chuyÖn ®èi tho¹i tr«i ch¶y, t¹o cho ng­êi ®èi tho¹i víi m×nh c¶m gi¸c dÔ chÞu tù nhiªn. Tuy nhiªn, nÕu nãi qu¸ nhiÒu sÏ bÞ coi lµ Ých kû, nãi qu¸ Ýt sÏ bÞ coi lµ thiÕu tr¸ch nhiÖm, kh«ng cã ý thøc tËp thÓ vµ bÞ coi lµ bÊt lÞch sù. 1.2.2 T¸c phong lµm viÖc cô thÓ, chÝnh x¸c, kh«ng rµo ®ãn, kh«ng hèi lé Khi giao tiÕp hay ®µm ph¸n, ng­êi Mü th­êng ®i th¼ng vµo vÊn ®Ò chø kh«ng thÝch vßng vo, Èn ý nh­ ng­êi Ch©u ¸. Hä kÕt thóc th­¬ng l­îng b»ng nh÷ng kÕt luËn cô thÓ chÝnh x¸c. NÕu kh«ng, kÕt qu¶ th­¬ng l­îng cã thÓ bÞ coi lµ thiÕu tin cËy. C¸c c«ng ty Mü cÊm nh©n viªn nhËn quµ tõ ®èi t¸c vµ còng kh«ng cã thãi quen nhËn quµ. V× thÕ, c¸c doanh nh©n ch©u ¸ th­êng cho ®èi t¸c Mü lµ khã tÝnh vµ keo kiÖt. Cã tinh thÇn t«n träng ph¸p luËt: Mäi mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n víi c¸ nh©n, c¸ nh©n víi chÝnh quyÒn, gi÷a c«ng ty nµy víi c«ng ty kh¸c nÕu cã trôc trÆc th× hay ®­îc xem xÐt, ph¸n xö t¹i tßa ¸n. Kh«ng n¬i nµo cã nhiÒu tßa ¸n vµ luËt s­ nh­ ë Mü. Ng­êi Mü cã thÓ kh«ng tin vµo cha mÑ, vî con nh­ng hoµn toµn tin cËy vµo luËt s­ riªng cña m×nh. ChÝnh v× luËt s­ lµ nghÒ ®­îc träng väng, l¹i cã thu nhËp cao, æn ®Þnh nªn hµng n¨m cã kho¶ng 40.000 ng­êi thi lÊy b»ng luËt s­ ®Ó ra lµm luËt s­. T«n träng lêi høa: NÕu nhËn thÊy ®iÒu g× cã thÓ lµm ®­îc th× hä høa vµ thùc hiÖn cho ®­îc, nh÷ng ®iÒu g× c¶m thÊy khã kh¨n, kh«ng cho phÐp høa hÑn th× hä tr¶ lêi “kh«ng”, kh¸c víi ng­êi NhËt, dï râ rµng ph¶i tr¶ lêi “kh«ng” nh­ng vÉn t×m c¸ch nÐ tr¸nh. ChÝnh v× vËy khi bÞ ng­êi kh¸c thÊt høa, ng­êi Mü cã thÓ giËn d÷ vµ hñy bá quan hÖ. Ng­êi Mü quý thêi gian nh­ tiÒn b¹c Ng­êi Mü lu«n c¶m thÊy thiÕu thêi gian nªn viÖc sö dông thêi giê kh¸ chÆt chÏ theo ch­¬ng tr×nh ®Þnh tr­íc. Muèn gÆp gì, lµm viÖc víi ai, ng­êi ta ph¶i gäi ®iÖn tho¹i liªn hÖ tr­íc vµ khi ®· tháa thuËn ®­îc thêi ®iÓm th× nhÊt thiÕt ph¶i cã mÆt ®óng giê. Sù sai hÑn, cã khi chØ 5 phót lµ ®iÒu bÊt lÞch sù mµ mét sè ng­êi quen sö dông thêi gian rµnh rät cã thÓ tøc giËn, hñy bá cuéc gÆp gì. 2. §Æc ®iÓm ng­êi tiªu dïng Mü Khi nghiªn cøu vÒ ng­êi tiªu dïng Mü, nhiÒu nhµ nghiªn cøu ®· cã nh÷ng nhËn ®Þnh sau: 2.1 QuyÕt ®Þnh mua hµng cña nguêi tiªu dïng Mü dùa trªn gi¸ trÞ lµ chÝnh Trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc th× chÊt l­îng, gi¸ c¶ vµ mÉu m· ®ãng vai trß quan träng nh­ nhau. ë Mü, chÊt l­îng s¶n phÈm ®ù¬c x¸c ®Þnh bëi c¸ch thøc s¶n xuÊt nh­ng tiÕp thÞ, giíi thiÖu s¶n phÈm còng t¸c ®éng m¹nh tíi ng­êi tiªu dïng. Danh tiÕng còng lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ s¶n phÈm dï nã thùc tÕ ch­a ch¾c ®· tèt h¬n c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i. Ch¼ng h¹n ®ång hå Rolex cña Thôy Sü ch¹y kh«ng chÝnh x¸c b»ng Seiko cña NhËt nh­ng l¹i b¸n gi¸ cao h¬n nhê danh tiÕng cña h·ng. Seiko laÞ ®¾t h¬n Timex cña Mü dï chÊt l­îng t­¬ng tù. Do ®ã, trong quan niÖm cña ng­êi Mü, chÊt l­îng ®­îc t¹o thµnh bëi 2 yÕu tè: tr×nh ®é s¶n xuÊt vµ danh tiÕng s¶n phÈm. MÉu m· s¶n phÈm còng lµ mét yÕu tè quan träng kh«ng kÐm ®èi víi ng­êi Mü. S¶n phÈm kh«ng nh÷ng cÇn ®¶m b¶o chÊt l­îng mµ cßn ph¶i ®Ñp m¾t. MÉu m· cã thÓ lµm cho s¶n phÈm næi tiÕng dï ®¾t hay rÎ. §©y còng lµ mét ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt so víi ng­êi tiªu dïng n­íc kh¸c bëi së thÝch cña ng­êi Mü vµ ý muèn tr­ng bµy cho b¹n bÌ vµ gia ®×nh cïng th­ëng thøc. Gi¸ c¶ còng lµ mét vÊn ®Ò mµ ng­êi tiªu dïng Mü rÊt quan t©m. Nã cã ¶nh h­ëng lín ®Õn quyÕt ®Þnh tiªu dïng cña hä. NÕu gi¸ qu¸ cao th× dï chÊt l­îng cã tèt hay mÉu m· ®Ñp th× hµng hãa ®ã còng kh«ng ®­îc nhiÒu ng­êi ­a chuéng. 2.2 Ng­êi tiªu dïng Mü næi tiÕng vÒ tÝnh thùc dông Ng­êi Mü th­êng ­a chuéng nh÷ng s¶n phÈm cã c«ng dông ®a chøc n¨ng. V× thÕ mµ « t« du lÞch gia ®×nh ®­îc thiÕt kÕ vµ l¾p ®Æt ®Çy ®ñ tiÖn nghi ®Ó ng­êi ®i trªn xe cã c¶m gi¸c tho¶i m¸i, thuËn tiÖn nh­ ë nhµ. M¸y mãc th­êng kÌm theo chøc n¨ng phô. L­ìi c¾t cña Mü, kh¸c víi NhËt cã thÓ tù mµi s¾c khi lµm viÖc dï nã cã cång kÒnh h¬n. 2.3 Ng­êi tiªu dïng Mü ®­îc b¶o vÖ quyÒn lîi bëi luËt ph¸p cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc vµ c¸c hiÖp héi phi chÝnh phñ vÒ b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng LuËt b¶o hµnh vµ b¶o vÖ ng­êi tiªu dïng Mü qui ®Þnh ng­êi tiªu dïng Mü ®­îc c¸c nhµ qu¶n lý b¶o vÖ nghiªm ngÆt nh»m tháa m·n nh÷ng nghi ngê cña hä vÒ cam kÕt gi¸ trÞ s¶n phÈm tõ n­íc ngoµi. Theo luËt tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm th× khi b¸n hay b¸n chuyÓn tiÕp s¶n phÈm, doanh nghiÖp ®Òu ph¶i chÞu nh÷ng thiÖt h¹i do nh÷ng sai sãt cña s¶n phÈm, ph¶i båi th­êng vµ bÞ ph¹t. Khi quyÒn lîi cña m×nh bÞ x©m ph¹m, ng­êi tiªu dïng kh«ng ngÇn ng¹i kiÖn h·ng kinh doanh cña m×nh ra tßa. Tßa ¸n rÊt s½n sµng b¶o vÖ hä. NÕu h·ng kinh doanh thua kiÖn, h·ng nµy sÏ ph¶i båi th­êng vµ bÞ mÊt uy tÝn nghiªm träng. §èi víi mét sè mÆt hµng nh­ thùc phÈm vµ d­îc phÈm rñi ro vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm lµ cao, ®«i khi dÉn ®Õn viÖc tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm v­ît qu¸ gi¸ trÞ s¶n phÈm. Do vËy c¸c nhµ s¶n xuÊt nªn mua b¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm ®Ó ®Ò phßng rñi ro. 2.4 Ng­êi tiªu dïng Mü cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cao Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña Mü rÊt cao, n¨m 2000 lµ 36.000 USD/ng­êi mµ phÇn thu nhËp dµnh riªng cho tiªu dïng rÊt lín. Søc mua trung b×nh cña thÞ tr­êng Mü hµng n¨m vµo kho¶ng 7000 tû USD. Cuèi n¨m 1998, ng­êi tiªu dïng Mü ®· chi cho hµng hãa, dÞch vô nhiÒu h¬n møc thu nhËp cña hä. Tuy nhiªn thu nhËp kh«ng ph©n bè ®ång ®Òu víi mäi tÇng líp d©n c­, mäi khu vùc ®Þa lý, nh­ng kh¶ n¨ng thanh to¸n cho hµng hãa vµ dÞch vô cña ng­êi Mü nh×n chung ë møc cao so víi thÕ giíi. 2.5 ThÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng Mü §­îc mÖnh danh lµ ®Êt n­íc cña sù nhËp c­, thµnh phÇn d©n c­ Mü t­¬ng ®èi phøc t¹p . Ng­êi da tr¾ng gèc ch©u ¢u chiÕm 80% d©n sè, ng­êi da ®en kho¶ng 12%, cßn l¹i lµ ng­êi da vµng vµ gèc Mü La Tinh. Mçi céng ®ång ®a c­ ®Òu cã nh÷ng thÞ hiÕu kh¸c nhau. Do vËy, c¸c nhµ s¶n xuÊt nªn tËp trung phôc vô mét ph©n ®o¹n thÞ tr­êng nhÊt ®Þnh. Ngoµi ra cßn mét sè ®Æc ®iÓm kh¸c nh­ ng­êi tiªu dïng Mü ®· quen sö dông thÎ tÝn dông trong khi mua hµng, viÖc sö dông tiÒn mÆt chØ sö dông cho nh÷ng giao dÞch nhá. Mua hµng theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp trë nªn phæ biÕn ë ®Êt Mü. Riªng ®èi víi ng­êi cã thu nhËp thÊp th× hä chê mua hµng vµo ®ît gi¶m gi¸ cuèi th¸ng hoÆc cuèi mïa. 3. Hµng hãa trªn thÞ tr­êng Mü 3.1 ChÊt l­îng Hµng hãa trªn thÞ tr­êng Mü nãi chung chÊt l­îng ph¶i tèt, mÉu m· ph¶i ®Ñp, gi¸ c¶ cã thÓ ë møc cao h¬n c¸c thÞ tr­êng kh¸c bëi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng­êi Mü cao. Riªng hµng nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Mü ph¶i ®¸p øng ®ñ tiªu chuÈn kü thuËt vµ qua c¸c ®ît kiÓm tra vÖ sinh an toµn míi ®­îc vµo n­íc Mü. 3.2 Tû trong dÞch vô Tû träng dÞch vô trong s¶n xuÊt rÊt cao. C¸c nhµ s¶n xuÊt quan niÖm r»ng hä kh«ng chØ b¸n s¶n phÈm hiÖn thùc mµ c¶ rÊt nhiÒu dÞch vô kÌm theo l¾p ®Æt, thay phô tïng, b¶o hµnh. Hä kh«ng b¸n cho kh¸ch hµng mét cç m¸y di chuyÓn lµ chiÕc « t« mµ b¸n sù tháa m·n nhu cÇu vÒ mét ph­¬ng tiÖn ®i l¹i an toµn, tin cËy vµ tho¶i m¸i. 3.3 Møc ®é c¹nh tranh Trong mét m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t nh­ vËy, hµng hãa lu«n ®­îc ®æi míi, c¶i tiÕn ®Ó kÐo dµi vßng ®êi s¶n phÈm. C¸c s¶n phÈm ®· lçi thêi, kh«ng cßn sinh lêi th× lËp tøc bÞ lo¹i bá vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt l¹i tËp trung vµo c¸c s¶n phÈm kh¸c cã kh¶ n¨ng ®em l¹i lîi nhuËn cao h¬n. III- HÖ thèng luËt th­¬ng m¹i Mü LuËt qu¶n lý ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña Mü cã nhiÒu vµ phøc t¹p. Trong ph¹m vi h¹n chÕ, t¸c gi¶ chØ ®Ò cËp tíi néi dung c¬ b¶n cña mét sè luËt: luËt thuÕ quan vµ h¶i quan, luËt båi th­êng th­¬ng m¹i, c¸c luËt kh¸c qu¶n lý nhËp khÈu. 1. LuËt thuÕ quan vµ h¶i quan 1.1. HÖ thèng thuÕ quan HÖ thèng thuÕ quan cña Mü lµ biÓu thuÕ quan hµi hßa cña Hîp Chñng Quèc Hoa Kú HTS (Harmonized Tariff Schedule). §­îc chÝnh thøc th«ng qua ngµy 1/1/1989, hÖ thèng nµy ®­îc x©y dùng dùa trªn m« t¶ hµng hãa vµ m· sè hµi hßa cña Héi §ång Hîp T¸c H¶i Quan- mét tæ chøc liªn chÝnh phñ cã trô së t¹i Brussel. HÇu hÕt c¸c lo¹i thuÕ quan cña Mü ®­îc ®¸nh theo tØ lÖ trªn gi¸ trÞ – tøc lµ møc thuÕ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng mét tØ lÖ phÇn tr¨m trªn gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu. Møc thuÕ suÊt cña Mü biÕn ®éng tõ d­íi 1% ®Õn gÇn 40%, ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu th­êng ph¶i chÞu thuÕ suÊt cao h¬n. HÇu hÕt thuÕ tØ lÖ trªn gi¸ trÞ trong kho¶ng tõ 2% ®Õn 7%, víi møc thuÕ trung b×nh lµ 4,7 %. Mét sè mÆt hµng nhËp khÈu, th­êng lµ n«ng s¶n vµ c¸c lo¹i hµng chÕ biÕn kh¸c, lµ ®èi t­îng chÞu “thuÕ theo sè l­îng”. §ã lµ mét lo¹i thuÕ Ên ®Þnh víi mét sè l­îng nhÊt ®Þnh. Mét sè s¶n phÈm ph¶i chÞu thuÕ gép, lo¹i kÕt hîp thuÕ theo tØ lÖ trªn gi¸ trÞ vµ thuÕ theo sè l­îng. Tuy nhiªn, ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm kh¸c nh­ ®­êng th× ph¶i chÞu thuÕ h¹n ng¹ch- mét møc thuÕ suÊt cao h¬n ®­îc ¸p dông víi hµng nhËp khÈu sau khi mét l­îng hµng cô thÓ ®­îc nhËp vµo Mü trong n¨m, møc chªnh lÖch sÏ thÊp h¬n thuÕ suÊt phæ biÕn. 1.2. Quy chÕ Tèi HuÖ Quèc HÇu hÕt c¸c ®èi t¸c Mü cã chÕ ®é bu«n b¸n tèi huÖ quèc (MFN). Hµng hãa cña c¸c n­íc kh¸c thuéc diÖn ®èi xö tèi huÖ quèc sÏ chÞu c¸c møc thuÕ nh­ nhau khi vµo Mü. Khi Mü gi¶m, lo¹i bá hay thay ®æi mét lo¹i thuÕ quan th× sù thay ®æi ®ã ®ù¬c ¸p dông b×nh ®¼ng víi tÊt c¶ c¸c quèc gia ®­îc h­ëng MFN. Hµng nhËp khÈu tõ c¸c n­íc kh«ng cã MFN sÏ ph¶i chÞu møc thuÕ cao h¬n rÊt nhiÒu. C¸c n­íc muèn h­ëng MFN cña Mü ph¶i tháa m·n 2 ®iÒu kiÖn: - Tu©n thñ ®iÒu kho¶n Jackson Vanik cña luËt th­¬ng m¹i 1974, trong ®ã yªu cÇu tæng thèng ph¶i x¸c nhËn lµ quèc gia ®ã kh«ng tõ chèi hoÆc ng¨n c¶n quyÒn hoÆc c¬ héi cña c«ng d©n n­íc ®ã ®­îc di c­. - §­îc kÝ hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng víi Mü. Sù kh¸c biÖt gi÷a thuÕ suÊt MFN vµ thuÕ suÊt phi MFN t­¬ng ®èi ®¸ng kÓ (t­¬ng øng trung b×nh lµ 4% vµ trªn 50%). ThuÕ suÊt phi MFN hÇu hÕt vÉn gi÷ nguyªn theo ®¹o luËt thuÕ quan hµ kh¾c Smoot- Hawley n¨m 1930. HiÖn nay ViÖt Nam ®· ®­îc Mü cho h­ëng quy chÕ tèi huÖ quèc nghÜa lµ hµng hãa ViÖt Nam vµo Mü ®· ®­îc h­ëng thuÕ suÊt MFN. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn tËn dông ­u ®·i thuÕ quan nµy ®Ó t¨ng xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü. 1.3 §iÒu luËt bæ sung Jackson Vanik §iÒu luËt bæ sung Jackson Vanik ®­îc quèc héi Mü ®­a ra vµo 1974 nh»m bæ sung cho luËt th­¬ng m¹i Mü. LuËt nµy ®­îc nªu trong bèi c¶nh Tæng thèng Nichxon muèn më réng quan hÖ th­¬ng m¹i víi Liªn X« vµ ®· cam kÕt dµnh quy chÕ tèi huÖ quèc ®ã cho Liªn X«. Th­îng nghÞ sü Jackson cña bang Washington vµ h¹ nghÞ sü Vanik cña bang Ohio ®· ph¶n ®èi viÖc trao quy chÕ tèi huÖ quèc cho Liªn X« trõ phi Liªn X« cho phÐp tù do di c­. ý kiÕn nµy ®­îc ®­a vµo luËt vµ ®iÒu luËt nµy ®­îc më réng vµ ¸p dông víi c¸c n­íc XHCN kh¸c. §iÒu luËt bæ sung Jackson Vanik ng¨n cÊm viÖc dµnh quy chÕ tèi huÖ quèc cho c¸c n­íc XHCN vµ kh«ng cho phÐp c¸c quèc gia nµy tham gia vµo ch­¬ng tr×nh cña chÝnh phñ Mü trong ®ã bao gåm c¸c ho¹t ®éng cÊp tÝn dông, b¶o ®¶m tÝn dông vµ b¶o ®¶m ®Çu t­ d­íi mäi h×nh thøc, trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. Tuy nhiªn, trong mét sè tr­êng hîp cô thÓ, ®iÒu luËt bæ sung Jackson Vanik cho phÐp c¸c n­íc nãi trªn ®­îc h­ëng quy chÕ tèi huÖ quèc vµ tiÕp cËn c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî tµi chÝnh cña chÝnh phñ Mü nÕu ®¸p øng mét sè ®iÒu kiÖn do phÝa Mü ®Æt ra. 1.4 ChÕ ®é ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp (Generalised System Preferences- GSP) HÖ thèng ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp lµ mét chu¬ng tr×nh miÔn thuÕ nhËp khÈu nh÷ng hµng hãa tõ c¸c n­íc h­ëng lîi – lµ c¸c quèc gia ®éc lËp hoÆc c¸c quèc gia vµ nh÷ng l·nh thæ phô thuéc ®ang ph¸t triÓn ®Ó khuyÕn khÝch t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë c¸c n­íc nµy. Ch­¬ng tr×nh nµy ®­îc Mü ban hµnh trong luËt th­¬ng m¹i n¨m 1974, cã hiÖu lùc ngµy 1/1/1976. 1.4.1 §iÒu kiÖn h­ëng ­u ®·i Danh s¸ch hµng hãa ®­îc h­ëng ­u ®·i GSP bao gåm mét sè l­îng lín s¶n phÈm cã thÓ ®­îc ph©n lo¹i trong h¬n 4000 tiÓu môc kh¸c nhau thuéc biÓu thuÕ quan thèng nhÊt cña Mü. Nh÷ng hµng hãa nµy ®­îc x¸c ®Þnh b»ng kÝ tù A hoÆc A* trong cét ®Æc biÖt thuéc cét 1 cña biÓu thuÕ quan. Hµng hãa ®­îc ph©n lo¹i theo mét tiÓu môc ®­îc qui ®Þnh theo c¸ch nµy cã thÓ ®­îc h­ëng ­u ®·i nhËp khÈu miÔn thuÕ nÕu ®­îc nhËp khÈu tõ nh÷ng n­íc vµ l·nh thæ quy ®Þnh. Danh s¸ch c¸c n­íc lo¹i trõ còng nh­ danh s¸ch c¸c hµng hãa ®­îc h­ëng ­u ®·i GSP sÏ thay ®æi theo thêi gian trong suèt thêi gian thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh. 1.4.2 Yªu cÇu ®­îc h­ëng GSP §èi víi hµng hãa th­¬ng m¹i yªu cÇu nhËp khÈu chÝnh thøc, cÇn lµm thñ tôc yªu cÇu h­ëng ­u ®·i GSP khi lËp b¸o c¸o nhËp khÈu tãm t¾t b»ng c¸ch ghi râ n­íc xuÊt xø lµ n­íc ®ang ph¸t triÓn ®­îc h­ëng lîi vµ ghi râ ph©n lo¹i hµng hãa theo tiÓu môc cã kÝ tù “A”. Hµng hãa sÏ ®­îc h­ëng ­u ®·i miÔn thuÕ nÕu ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Hµng hãa ®­îc s¶n xuÊt t¹i mét n­íc ®­îc h­ëng lîi tøc lµ (1) ®ã lµ s¶n phÈm (hoµn toµn ®­îc gieo trång chÕ t¹o) cña mét n­íc, (2) phÇn lín viÖc chÕ biÕn ®Ó hµng hãa thµnh s¶n phÈm th­¬ng m¹i ph¶i ®­îc tiÕn hµnh t¹i n­íc h­ëng lîi. - Hµng hãa ph¶i ®­îc nhËp khÈu trùc tiÕp vµo l·nh thæ h¶i quan Mü tõ mét n­íc h­ëng lîi - PhÝ tæn hoÆc trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt t¹i n­íc ®ang ph¸t triÓn ®­îc h­ëng lîi vµ hoÆc chi phÝ chÕ biÕn trùc tiÕp ®­îc thùc hiÖn t¹i n­íc ®ã ph¶i chiÕm Ýt nhÊt 35% trÞ gi¸ hµng hãa. NÕu nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu ®­îc sö dông vµ ®­îc biÕn ®æi thµnh nh÷ng s¶n phÈm míi vµ kh¸c hoµn toµn th× ng­êi ta cÇn tÝnh ®Õn trÞ gi¸ nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu ®Ó xem xÐt liÖu s¶n phÈm ®ã cã ®¸p øng yªu cÇu vÒ gi¸ trÞ gia t¨ng 35% kh«ng. Côm tõ “ phÝ tæn chÕ biÕn trùc tiÕp” bao gåm nh÷ng phÝ tæn ph¶i trùc tiÕp g¸nh chÞu vµ ph¶i ®­îc ph©n bæ hîp lý cho viÖc chÕ biÕn s¶n phÈm ®ã, nh­ phÝ tæn toµn bé lao ®éng thùc tÕ, khu«n ®óc, c«ng cô, khÊu hao m¸y mãc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn, kiÓm tra vµ thö s¶n phÈm. Chi phÝ qu¶n lý chung, chi phÝ qu¶n trÞ, tiÒn l­¬ng vµ lîi nhuËn còng nh­ c¸c chi phÝ kinh doanh chung kh¸c nh­ l­¬ng qu¶n lý, b¶o hiÓm tai n¹n vµ tr¸ch nhiÖm, qu¶ng c¸o vµ l­¬ng nh©n viªn b¸n hµng, kh«ng ®­îc coi lµ chi phÝ chÕ biÕn trùc tiÕp. 2. LuËt båi th­êng th­¬ng m¹i LuËt th­¬ng m¹i Mü bao gåm mét sè ®¹o luËt quy ®Þnh nh÷ng tr­êng hîp båi th­êng cô thÓ khi hµng hãa n­íc ngoµi ®­îc h­ëng lîi thÕ kh«ng c«ng b»ng trªn thÞ tr­êng Mü hoÆc xuÊt khÈu cña Mü bÞ ph©n biÖt ®èi xö trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Hai ®¹o luËt phæ biÕn nhÊt b¶o hé c¸c ngµnh c«ng nghiÖp Mü chèng l¹i hµng nhËp khÈu kh«ng c«ng b»ng lµ luËt thuÕ ®èi kh¸ng (contervailing duties- CVDs) vµ luËt thuÕ chèng ph¸ gi¸ (antidumping duties- ADs). C¶ 2 luËt nµy qui ®Þnh r»ng phÇn thuÕ bæ sung sÏ ®­îc Ên ®Þnh ®èi víi hµng nhËp khÈu nÕu chóng bÞ ph¸t hiÖn lµ trao ®æi kh«ng c«ng b»ng. C¶ hai luËt bao gåm nh÷ng thñ tôc t­¬ng tù ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu tra, Ên ®Þnh thuÕ vµ sau ®ã lµ kiÓm tra vµ cã kh¶ n¨ng lo¹i bá thuÕ. 2.1 LuËt thuÕ ®èi kh¸ng ( CVDs) LuËt thuÕ ®èi kh¸ng quy ®Þnh 1 kho¶n båi th­êng d­íi d¹ng thuÕ nhËp khÈu phô thu ®Ó bï vµo mét phÇn trî gi¸ cña s¶n phÈm n­íc ngoµi mµ viÖc b¸n s¶n phÈm ®ã ë Mü g©y thiÖt h¹i cho nh÷ng nhµ s¶n xuÊt hµng hãa t­¬ng tù ë Mü. Trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp, phÇn trî gi¸ ph¶i ®­îc bï l¹i, cã thÓ do chÝnh phñ n­íc ngoµi trùc tiÕp trî gi¸, nh­ng luËt nµy còng ¸p dông ®èi víi lo¹i trî gi¸ gi¸n tiÕp bÞ ph¸t hiÖn sau khi ®iÒu tra theo luËt thuÕ ®èi kh¸ng ë n­íc xuÊt xø. ViÖc ®iÒu tra theo luËt thuÕ ®èi kh¸ng th­êng ®­îc tiÕn hµnh do cã ®¬n khiÕu n¹i cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp trong n­íc tr×nh lªn Bé Th­¬ng M¹i Hoa Kú vµ UBTMQT (USITC), tuy nhiªn Bé Th­¬ng m¹i cã thÓ tiÕn hµnh ®éc lËp mét luËt thuÕ. Bé Th­¬ng M¹i vµ UBTMQT ®Òu cã thÓ tiÕn hµnh ®iÒu tra. Bé Th­¬ng M¹i ®iÒu tra ®Ó xem xÐt xem cã sù trî gi¸ chÞu thuÕ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ë n­íc hay l·nh thæ xuÊt xø cho viÖc chÕ t¹o, s¶n xuÊt hoÆc xuÊt khÈu s¶n phÈm lµ ®èi t­îng bÞ ®iÒu tra hay kh«ng. §iÒu tra cña UBTMQT x¸c ®Þnh xem viÖc khiÕu n¹i cña ngµnh c«ng nghiÖp Mü bÞ thiÖt h¹i vËt chÊt hay kh«ng do hµng ®­îc trî gi¸. “ThiÖt h¹i vËt chÊt” ®­îc ®Þnh nghÜa trong luËt kh«ng ph¶i lµ nh÷ng thiÖt h¹i nhá, v« h×nh hay kh«ng quan träng. §Ó ¸p ®Æt thuÕ ®èi kh¸ng, Bé Th­¬ng M¹i ph¶i x¸c ®Þnh phÇn trî gi¸ chÞu thuÕ ®èi kh¸ng vµ UBTMQT ph¶i t×m ra nh÷ng thiÖt h¹i. LuËt thuÕ ®èi kh¸ng cßn ®Ò cËp ®Õn c¶ c¸c lo¹i “ trî gi¸ ng­îc chiÒu”- nh÷ng h×nh thøc trî gi¸ cho s¶n xuÊt c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®­îc tÝnh vµo s¶n phÈm cuèi cïng xuÊt khÈu sang Mü. 2.2 LuËt chèng ph¸ gi¸ LuËt chèng ph¸ gi¸ ®­îc sö dông réng r·i h¬n luËt thuÕ ®èi kh¸ng. ThuÕ chèng ph¸ gi¸ ®­îc Ên ®Þnh vµo hµng nhËp khÈu khi ng­êi ta x¸c ®Þnh ®­îc lµ hµng n­íc ngoµi b¸n ph¸ gi¸ hoÆc sÏ b¸n ph¸ gi¸ ë Mü víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ th«ng th­êng. ThÊp h¬n gi¸ trÞ th«ng th­êng cã nghÜa lµ gi¸ hµng nhËp khÈu vµo Mü- tøc lµ gi¸ mua hoÆc gi¸ b¸n cña nhµ xuÊt khÈu thÊp h¬n møc gi¸ cña hµng hãa ®ã ë n­íc xuÊt xø. Còng gièng nh­ tr­êng hîp theo luËt thuÕ ®èi kh¸ng, c¸c thñ tôc chèng ph¸ gi¸ ®­îc tiÕn hµnh khi cã ®¬n khiÕu kiÖn cña ngµnh c«ng nghiÖp hoÆc do Bé Th­¬ng M¹i Mü tiÕn hµnh ®éc lËp. Bé Th­¬ng M¹i ph¶i ®iÒu tra ®Ó x¸c ®Þnh xem cã hiÖn t­îng chèng ph¸ gi¸ x¶y ra hay kh«ng. UBTMQT sau ®ã sÏ x¸c ®Þnh xem cã ph¶i ngµnh c«ng nghiÖp cña Mü ®ang bÞ thiÖt h¹i vËt chÊt hay bÞ ®e däa thiÖt h¹i vËt chÊt hoÆc c¸c c¬ së kinh doanh trong ngµnh bÞ thiÖt h¹i do hµng nhËp khÈu ®ã hay kh«ng. 2.3 C¸c cuéc ®iÒu tra chèng ph¸ gi¸ hay trî gi¸ C¸c ®¬n khiÕu n¹i theo luËt chèng ph¸ gi¸ vµ luËt thuÕ ®èi kh¸ng ph¶i ®­îc ®Ö tr×nh lªn Bé Th­¬ng M¹i vµ UBTMQT Mü. NÕu ®¬n khiÕu n¹i ®­îc chÊp nhËn th× sau 45 ngµy kÓ tõ ngµy nép ®¬n hoÆc sau khi Bé Th­¬ng m¹i ®· b¾t ®Çu tiÕn hµnh ®iÒu tra ®éc lËp, ñy ban th­¬ng m¹i ph¶i tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ s¬ bé vÒ nh÷ng thiÖt h¹i hoÆc ®e däa thiÖt h¹i ®èi víi mét ngµnh c«ng nghiÖp Mü. NÕu ®¸nh gi¸ cña ñy ban th­¬ng m¹i lµ cã c¬ së hîp lý th× Bé th­¬ng m¹i, trong tr­êng hîp ®ã luËt thuÕ ®èi kh¸ng sÏ x¸c ®Þnh mét biªn trî gi¸ cho tõng h·ng hoÆc tõng n­íc bÞ ®iÒu tra. ViÖc x¸c ®Þnh nµy ph¶i ®­îc hoµn thµnh trong vßng 65 ngµy sau ngµy b¾t ®Çu ®iÒu tra. Thêi h¹n nµy cã thÓ ®­îc kÐo dµi ®Õn 130 ngµy. Trong tr­êng hîp theo luËt chèng ph¸ gi¸, sau khi ®¸nh gi¸ s¬ bé, Bé Th­¬ng M¹i sÏ tÝnh to¸n biªn ph¸ gi¸ b×nh qu©n- møc chªnh lÖch cao h¬n cña gi¸ trÞ b×nh th­êng cña s¶n phÈm n­íc ngoµi so víi gi¸ xuÊt khÈu. §¸nh gi¸ s¬ bé ph¶i ®­îc hoµn thµnh trong vßng 140 ngµy sau ngµy b¾t ®Çu ®iÒu tra. Tuy nhiªn, thêi h¹n nµy cã thÓ kÐo dµi tíi 190 ngµy. Trong c¶ 2 tr­êng hîp, sau khi nh÷ng ®¸nh gi¸ s¬ bé ®· ®­îc hoµn thµnh, ng­êi nhËp khÈu s¶n phÈm ®ã ph¶i nép b¶o l·nh hoÆc ®Æt cäc b»ng tiÒn mÆt t­¬ng ®­¬ng víi møc trî gi¸ dù tÝnh hoÆc biªn ph¸ gi¸ cho c¬ quan H¶i Quan Mü. NÕu ®¸nh gi¸ s¬ bé cña Bé Th­¬ng M¹i lµ kh«ng cã th× kh«ng ph¶i nép tiÒn ®Æt cäc, nh­ng ®iÒu tra cña Bé Th­¬ng M¹i vµ UBTMQT vÉn tiÕp tôc cho ®Õn b­íc ®¸nh gi¸ cuèi cïng. Trong vßng 75 ngµy ®¸nh gi¸ s¬ bé, trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng, Bé th­¬ng m¹i sÏ ®­a ra ®¸nh gi¸ cuèi cïng víi c¶ 2 tr­êng hîp theo luËt chèng ph¸ gi¸ vµ luËt thuÕ ®èi kh¸ng, tuy nhiªn thêi h¹n nµy cã thÓ kÐo dµi 135 ngµy. NÕu ®¸nh gi¸ cuèi cïng cña Bé th­¬ng m¹i x¸c ®Þnh lµ kh«ng vi ph¹m, qu¸ tr×nh ®iÒu tra sÏ kÕt thóc vµ tiÒn b¶o l·nh vµ tiÒn ®Æt cäc sÏ ®­îc hoµn tr¶. NÕu ®¸nh gi¸ cuèi cïng cña Bé Th­¬ng M¹i lµ cã th× UBTMQT ph¶i x¸c ®Þnh nh÷ng thiÖt h¹i cuèi cïng. §¸nh gi¸ cuèi cïng cña UBTMQT ph¶i ®­îc thùc hiÖn trong vßng 120 ngµy sau khi Bé th­¬ng m¹i ®­a ra ®¸nh gi¸ s¬ bé hoÆc ®Õn ngµy thø 45 sau khi Bé th­¬ng m¹i ®­a ra ®¸nh gi¸ cuèi cïng lµ cã sù v._.i ph¹m. NÕu ®¸nh gi¸ cuèi cïng cña UBTMQT kh¼ng ®Þnh lµ cã vi ph¹m th× Bé th­¬ng m¹i ph¶i yªu cÇu nép thuÕ theo luËt thuÕ bï gi¸ hoÆc chèng ph¸ gi¸ trong vßng 7 ngµy sau khi cã x¸c nhËn cña UBTMQT. L­u ý lµ møc thuÕ cuèi cïng ph¶i nép cho hµng nhËp khÈu cã thÓ cao h¬n rÊt nhiÒu so víi møc ®Æt cäc. Theo yªu cÇu, Bé th­¬ng m¹i ph¶i kiÓm tra, th­êng lµ 12 th¸ng mét lÇn, møc trî gi¸ chÞu thuÕ hoÆc biªn ph¸ gi¸ ®èi víi hµng hãa bÞ yªu cÇu ph¶i nép thuÕ bï gi¸ hoÆc chèng ph¸ gi¸ ch­a gi¶i quyÕt xong. Bé th­¬ng m¹i, theo yªu cÇu, cßn ph¶i kiÓm tra c¸c cuéc ®iÒu tra ®· bÞ ®×nh chØ ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng vµ sù tu©n thñ hiÖp ®Þnh, còng nh­ kho¶n trî gi¸ chÞu thuÕ thuÇn vµ biªn ph¸ gi¸. NÕu c¸c bªn kh«ng ®ång ý víi ®¸nh gi¸ cuèi cïng cña Bé th­¬ng m¹i vµ UBTMQT vÒ c¸c vô chèng ph¸ gi¸ hoÆc bï gi¸ th× cã thÓ nép ®¬n yªu cÇu xö l¹i lªn Tßa ¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ cña Mü ë NewYork. NÕu hµng hãa tõ Canada hoÆc Mexico, c¸c bªn cã thÓ yªu cÇu ban héi thÈm l­ìng quèc thuéc NAFTA kiÓm tra hoÆc cã thÓ kh¸ng c¸o lªn Tßa ¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ. 3. C¸c luËt kh¸c qu¶n lý hµng nhËp khÈu 3.1 C¸c quyÒn h¹n chÕ nhËp khÈu hµng n«ng s¶n vµ dÖt may C¸c hiÖp ®Þnh trong khu«n khæ Vßng ®µm ph¸n Urugoay vµ luËt triÓn khai hiÖp ®Þnh buéc Mü ph¶i ®­a ra nh÷ng h¹n chÕ ®èi víi n«ng s¶n vµ hµng dÖt. Tr­íc ®©y, ®iÒu 204 cña LuËt N«ng NghiÖp Mü n¨m 1956 ñy quyÒn cho tæng thèng tham gia ®µm ph¸n c¸c hiÖp ®Þnh víi c¸c chÝnh phñ n­íc ngoµi ®Ó h¹n chÕ xuÊt khÈu n«ng s¶n vµ hµng ®Öt sang Mü. QuyÒn nµy ®­îc sö dông réng r·i tr­íc khi Vßng ®µm ph¸n Urugoay kÕt thóc n¨m 1994. 3.2.HiÖp ®Þnh ®a sîi/ HiÖp ®Þnh dÖt may HiÖp ®Þnh ®a sîi (Multifiber agreement- MFA), mét hiÖp ®Þnh quèc tÕ ®· cã hiÖu lùc th¸ng 1/1994, cho phÐp c¸c thµnh viªn kÝ kÕt GATT ®µm ph¸n c¸c hiÖp ®Þnh song ph­¬ng nh»m thµnh lËp nh÷ng h¹n chÕ vÒ sè l­îng ®èi víi hµng dÖt vµ quÇn ¸o nhËp khÈu. HiÖp ®Þnh MFA ®­îc th­¬ng l­îng c¨n cø ®iÒu 204 cña LuËt n¨m 1956 nh»m gióp c¸c n­íc nhËp khÈu hµng dÖt ®èi phã víi sù can thiÖp cña thÞ tr­êng nh­ lµn sãng nhËp khÈu khi dµnh cho c¸c nhµ xuÊt khÈu cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn thÞ phÇn hµng dÖt may lín h¬n. §­îc gia h¹n thªm 6 lÇn, hiÖp ®Þnh MFA ®· hÕt h¹n ngµy 3/12/1994 vµ lËp tøc ®­îc thay thÕ bëi hiÖp ®Þnh hµng dÖt may (ATC) trong khu«n khæ vßng ®µm ph¸n Urugoay. Trong khu«n khæ ATC, c¸c h¹n ng¹ch vµ h¹n chÕ ®èi víi viÖc bu«n b¸n hµng dÖt may ®­îc dì bá dÇn trong 3 giai ®o¹n vµ hÕt h¹n vµo ngµy 1/1/2005. TÊt c¶ c¸c thµnh viªn cña WTO lµ ®èi t­îng ¸p dông cña hiÖp ®Þnh ATC, cho dï hä ch­a hoÆc ®· ký MFA vµ chØ c¸c thµnh viªn cña WTO míi ®ñ tiªu chuÈn ®Ó tù do hãa c¸c lîi Ých cña hiÖp ®Þnh. HiÖp ®Þnh dÖt may song ph­¬ng ®­îc ®µm ph¸n gi÷a c¸c n­íc xuÊt khÈu vµ c¸c n­íc cung cÊp theo MFA vÉn cßn hiÖu lùc trong thêi gian ®­îc chuyÓn ®æi ®Õn 2005. HiÖn nay, Mü cã h¹n ng¹ch hµng dÖt may víi 47 n­íc. Trong sè ®ã, 38 n­íc kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña WTO vµ do ®ã sÏ kh«ng ®­îc h­ëng lîi Ých tõ viÖc dì bá h¹n ng¹ch vµ nh÷ng h¹n chÕ ®­îc cô thÓ hãa trong ATC. C¸c n­íc kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn nh­ Trung Quèc, Nga vµ c¸c n­íc kh¸c sÏ tiÕp tôc lµ ®èi t­îng cña hiÖp ®Þnh dÖt may song ph­¬ng. ViÖc nhËp khÈu hµng dÖt tõ Canada vµ Mehico sÏ ®­îc ®iÒu chØnh trong NAFTA. 3.3.N«ng nghiÖp vµ luËt hiÖp ®Þnh trong khu«n khæ Vßng ®µm ph¸n Urugoay §iÒu 401 cña luËt hiÖp ®Þnh trong khu«n khæ Vßng ®µm ph¸n ®· lµm thay ®æi luËt cña Mü ®Ó cÊm c¸c h×nh thøc h¹n chÕ sè l­îng hoÆc lÖ phÝ ®èi víi viÖc nhËp khÈu n«ng s¶n gi÷a c¸c thµnh viªn cña WTO. Tõ khi tháa thuËn thµnh lËp WTO cã hiÖu lùc 1/1/1995, míi chØ cã lóa m× ®­îc chÊp nhËn lÖnh cÊm nµy. C¸c hiÖp ®Þnh trong khu«n khæ Vßng ®µm ph¸n Urugoay vÒ n«ng nghiÖp yªu cÇu c¸c thµnh viªn cña WTO cam kÕt gi¶m trî gi¸ xuÊt khÈu vµ trî gi¸ trong n­íc vµ c¶i thiÖn viÖc tiÕp cËn thÞ tr­êng. HiÖp ®Þnh thµnh lËp c¸c quy chÕ vµ cam kÕt c¾t gi¶m sÏ ®­îc thùc hiÖn trong vßng 6 n¨m ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ 10 n¨m ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Mü ®· ký trong khu«n khæ cña WTO ®Ó chuyÓn viÖc ¸p dông h¹n ng¹ch vµ lÖ phÝ ®èi víi n«ng s¶n sang thuÕ ®Þnh ng¹ch vµ gi¶m thuÕ quan. IV-hÖ thèng chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i 1. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña Mü 1.1.C¬ chÕ nhËp khÈu C¸c biÖn ph¸p ¸p dông trong hµng rµo th­¬ng m¹i Mü: An toµn tiªu dïng - Hµng ®éc h¹i B¶o vÖ ®éng vËt - H¹n chÕ nhËp khÈu B¶o vÖ thùc vËt - Lao ®éng c­ìng bøc BÖnh tËt - Nh·n hµng hãa CÊm nhËp khÈu - XuÊt xø Chèng hèi lé - B¶n quyÒn Chèng ph¸ gi¸ - B¶o vÖ m«i tr­êng Chèng ®éc h¹i - Bao b× Chøng chØ - C¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh Quy ®Þnh vÒ chÊt dÔ ch¸y - Chèng gian lËn Gi¸m ®Þnh - Chèng luËt cÊm vËn GiÊy phÐp VISA - Chèng trî cÊp Chøng tõ nhËp khÈu - GiÊy phÐp DÞch bÖnh - M¸c hµng hãa Gian lËn th­¬ng m¹i - QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ Hµm l­îng dinh d­ìng - Tiªu chuÈn kü thuËt H¹n ng¹ch - XÕp hµng Trªn ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p mµ Mü ¸p dông trong hµng rµo th­¬ng m¹i cña m×nh. Nh÷ng biÖn ph¸p nµy ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ ng¨n chÆn nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô nhËp khÈu vµo Mü cã chÊt l­îng thÊp, ®é an toµn kh«ng cao, cã thÓ g©y h¹i cho thÞ tr­êng Mü, ®i ng­îc l¹i víi chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ ngo¹i giao cña Mü. D­íi ®©y, kho¸ luËn cã ph©n tÝch cô thÓ mét sè biÖn ph¸p ¸p dông trong hµng rµo th­¬ng m¹i nµy. H¹n ng¹ch nhËp khÈu (import quota) H¹n ng¹ch nhËp khÈu lµ sù kiÓm so¸t vÒ mÆt sè l­îng hµng ®­îc nhËp trong thêi gian nhÊt ®Þnh vµo Mü. H¹n ng¹ch nhËp khÈu ®­îc ban hµnh theo luËt, chÝnh trÞ hoÆc víi môc ®Ých kiÓm so¸t sè l­îng nhËp khÈu mÆt hµng nµo ®ã trong thêi gian nhÊt ®Þnh. PhÇn lín c¸c h¹n ng¹ch nhËp khÈu do Côc H¶i Quan Mü ( US Custom Service) qu¶n lý. Tr­ëng héi ®ång H¶i Quan kiÓm so¸t viÖc nhËp khÈu hµng theo h¹n ng¹ch, nh­ng kh«ng cã quyÒn cÊp hay thay ®æi h¹n ng¹ch. H¹n ng¹ch nhËp khÈu cña Mü cã thÓ chia lµm 2 lo¹i: + H¹n ng¹ch tuyÖt ®èi: (Absolute Quota): lµ h¹n ng¹ch giíi h¹n vÒ sè l­îng, tøc lµ sè l­îng v­ît qu¸ h¹n ng¹ch cho phÐp sÏ kh«ng ®­îc nhËp khÈu vµo Mü trong thêi h¹n cña h¹n ng¹ch. Mét sè h¹n ng¹ch ¸p dông chung, mét sè ¸p dông riªng ®èi víi mét sè n­íc. Hµng nhËp qu¸ sè l­îng h¹n ng¹ch sÏ ph¶i t¸i xuÊt hoÆc l­u kho trong suèt thêi h¹n cña h¹n ng¹ch cho ®Õn khi b¾t ®Çu h¹n ng¹ch míi. + H¹n ng¹ch thuÕ quan (Tariff-rate quota): quy ®Þnh sè l­îng cña mÆt hµng ®ã ®­îc nhËp vµo víi møc thuÕ gi¶m trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Kh«ng cã h¹n chÕ vÒ sè l­îng nhËp vµo ®èi víi mÆt hµng nµy nh­ng sè l­îng nhiÒu h¬n trong thêi gian ®ã sÏ bÞ ®¸nh thuÕ nhËp khÈu cao h¬n. HÇu hÕt c¸c h¹n ng¹ch nµy do Tæng Thèng c«ng bè theo c¸c tho¶ thuËn th­¬ng m¹i phï hîp víi luËt Trade Agreement Act. Khi h¹n ng¹ch ®­îc sö dông hÕt, c¸c h¶i quan cöa khÈu sÏ yªu cÇu ng­êi nhËp khÈu kÝ quÜ mét sè tiÒn th­ëng ­íc tÝnh ®ñ ®Ó nép thuÕ cho sè hµng giao qu¸ sè l­îng. H¹n ng¹ch hµng dÖt may: (Textile quota) H¶i Quan Mü kiÓm so¸t viÖc nhËp khÈu b«ng, len, sîi dÖt, t¬ lÉn lo¹i vµ c¸c mÆt hµng lµm tõ c¸c sîi lÊy tõ c©y hoÆc ®­îc s¶n xuÊt tõ mét sè n­íc. ViÖc kiÓm so¸t h¹n ng¹ch dÖt may ®ù¬c quy ®Þnh trªn nh÷ng v¨n b¶n h­íng dÉn cña chñ tÞch Uû Ban H¶i Quan trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c hiÖp ®Þnh hµng dÖt. 1.1.4 Visa dÖt may vµ giÊy phÐp xuÊt khÈu Visa dÖt may lµ mét kÝ hËu d­íi d¹ng tem hoÆc dÊu do mét chÝnh phñ n­íc ngoµi ®ãng trªn ho¸ ®¬n hoÆc giÊy phÐp xuÊt khÈu. Visa ®ù¬c dïng ®Ó kiÓm so¸t nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm dÖt may vµo Mü vµ ng¨n cÊm nhËp khÈu hµng ho¸ tr¸i phÐp vµo Mü. Visa cã thÓ dïng cho mÆt hµng cÇn h¹n ng¹ch hoÆc kh«ng cÇn h¹n ng¹ch. Ng­îc l¹i, mÆt hµng h¹n ng¹ch cã thÓ cÇn hoÆc kh«ng cÇn Visa, tuú theo n­íc xuÊt xø. Hµng tõ c¸c n­íc ch­a cã tho¶ thuËn Visa kh«ng cÇn cã Visa nh­ng sÏ ®ù¬c tÝnh theo h¹n ng¹ch phï hîp. Tuy nhiªn, cã Visa kh«ng cã nghÜa lµ hµng ch¾c ch¾n ®­îc lµm thñ tôc nhËp khÈu vµo Mü. NÕu h¹n ng¹ch bÞ hÕt h¹n trong thêi gian vËn chuyÓn (tøc lµ gi÷a thêi gian sau khi hµng ®· ®­îc ®ãng dÊu Visa ë n­íc xuÊt khÈu vµ thêi gian hµng ®Õn Mü) th× ng­êi nhËp khÈu ë Mü còng kh«ng ®ù¬c lµm thñ tôc nhËn hµng cho ®Õn khi h¹n ng¹ch ®­îc bæ sung vµ gia h¹n l¹i. Hµng cÊm nhËp vµo Mü D­íi ®©y lµ mét sè mÆt hµng mµ Mü quy ®Þnh cÊm ®­îc nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Mü: Hµng gi¶ VËt phÈm khiªu d©m, ®åi truþ, g©y b¹o lo¹n S¶n phÈm cña tï nh©n hoÆc do lao ®éng c­ìng bøc lµm ra. Thó d÷ vµ c¸c s¶n phÈm lµm tõ chóng VÐ sæ xè Dao bÊm tù ®éng Hµng nhËp khÈu ph¶i cã giÊy phÐp Nh÷ng mÆt hµng d­íi ®©y muèn ®­îc nhËp khÈu vµo Mü th× buéc ph¶i cã giÊy phÐp cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã thÈm quyÒn qu¶n lý: R­îu bia thuèc l¸ Vò khÝ ®¹n d­îc ChÊt phãng x¹ S¶n phÈm ph¸t s¸ng, thiÕt bÞ Xquang S¶n phÈm tõ s÷a Thuèc, vËt liÖu sinh häc vµ c«n trïng C¸c lo¹i gièng nguy hiÓm hay cã tÝnh ®e do¹ C¸c chÊt th¶i ®éc h¹i C«n trïng Gia sóc ThÞt vµ c¸c s¶n phÈm lµm tõ thÞt M¸y mãc ®éng c¬ V¶i sîi vµ c¸c s¶n phÈm v¶i sîi §å ch¬i 1.1.7. Nh·n m¸c HÇu hÕt c¸c hµng ho¸ s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu vµo Mü ®Òu ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ nh·n m¸c cña c¸c c¬ quan chuyªn ngµnh trõ nh÷ng lo¹i hµng ho¸ ®­îc h¶i quan miÔn trõ theo quy chÕ h¶i quan cho phÐp. C¸c hµng ho¸ ph¶i ®Ýnh nh·n m¸c mét c¸ch râ rµng t¹i nh÷ng n¬i quy ®Þnh ®Ó cã thÓ nhËn biÕt râ rÖt vÒ n­íc s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã còng nh­ hµm l­îng c¸c chÊt lµm ra s¶n phÈm ®ã. ThÝ dô mét sè mÆt hµng sau ®©y thuéc d¹ng nµy: §ång hå Vµng b¹c §å ®iÖn ChÊt ®éc S¶n phÈm dÖt may 1.1.8. Quy chÕ bao b×, ®ãng gãi, vËn chuyÓn, b¶o hiÓm Hµng ho¸ vµo Mü, trõ c¸c hµng dÇu th«, n«ng s¶n sè l­îng lín hoÆc c¸c mÆt hµng cÇn cã tµu chuyªn dông, hoÆc chë rêi nguyªn c¶ tµu, phÇn lín sÏ ®­îc chuyªn chë trong c¸c Container 20 feet/40 feet rÊt thuËn tiÖn cho viÖc xÕp dì vµ vËn chuyÓn trªn biÓn còng nh­ trong ®Êt liÒn gi÷a c¸c bang réng lín cña Mü. * Mét sè l­u ý khi ®ãng hµng a. Kh«ng ®ãng chung cïng Container Hµng b¸m bôi kh«ng ®ãng chung cïng hµng dÔ hót buÞ Hµng cã mïi kh«ng ®ãng chung cïng hµng dÔ hÊp thô mïi KiÖn hµng nÆng kh«ng ®Æt trªn kiÖn hµng nhÑ Hµng ­ít kh«ng ®Ó cïng hµng kh« Nãi chung nªn t¸ch riªng c¸c kiÖn hµng theo tõng lo¹i, kh«ng dïng c¸c bao b× hµng r¸ch, vì b. Giíi h¹n träng l­îng chë trong Container Theo tiªu chuÈn ISO 668, träng l­îng c¶ b× cho phÐp ®èi víi Container 20 feet lµ 24.000 kg vµ ®èi víi Container 40 feet lµ 30.480 kg. Theo qui ®Þnh söa ®æi n¨m 1985, mét Container 20 feet cã thÓ chë 30.480 kg, tuy nhiªn t¶i träng cña hµng trong Container cßn ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña n­íc mµ Container chë hµng xuÊt khÈu ®Õn. c. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ ®èi víi thêi tiÕt §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng ®èi víi hµng ®i ®­êng biÓn, thêi gian dµi hµng th¸ng víi t¸c dông vµ ¨n mßn cña h¬i n­íc biÓn. C¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ chñ yÕu lµ chÌn lãt bao phñ b»ng nguyªn vËt liÖu chèng thÊm, chèng dét vµ chèng Èm. Tr­êng hîp hµng ®ång nhÊt giao tËn kho cïng mét chñ sÏ ®¬n gi¶n h¬n. Tr­êng hîp gåm nhiÒu lo¹i kiÖn hµng giao nhiÒu n¬i ph¶i cã c¸ch chÌn lãt sao cho dÔ dµng t¸ch l« hµng. Quy chÕ nh·n hiÖu, th­¬ng hiÖu, b¶n quyÒn, n­íc xuÊt xø vµ kiÓm so¸t nhËp khÈu a. Nh·n hiÖu vµ th­¬ng hiÖu Hµng ho¸ mang nh·n hiÖu (trademark) gi¶ sÏ bÞ tÞch thu vµ tiªu huû. Nh·n hiÖu gi¶ lµ nh·n hiÖu lµm gièng, hÇu nh­ khã ph©n biÖt so víi mét nh·n hiÖu ®· ®¨ng kÝ. C¸c nh·n hiÖu ®· sao chÐp, b¾t ch­íc mét nh·n hiÖu ®· ®¨ng kÝ b¶n quyÒn vµ l­u kÝ t¹i h¶i quan cã thÓ bÞ thu gi÷, tÞch thu hoÆc tiªu huû. H¶i quan sÏ b¶o hé c¸c l« hµng mang th­¬ng hiÖu (Trade names) ®· l­u kÝ theo c¸c quy ®Þnh cña h¶i quan. QuyÒn miÔn trõ vÒ nh·n m¸c ®­îc ¸p dông ®èi víi hµng ho¸ mang theo ng­êi nhËp c¶ng vµo Mü, nÕu c¸c hµng nµy lµ ®å dïng c¸ nh©n, kh«ng ph¶i ®Ó b¸n. b. Ghi tªn n­íc xuÊt xø LuËt H¶i Quan Mü quy ®Þnh mäi hµng ho¸ nhËp khÈu vµo Mü ph¶i ghi tªn n­íc xuÊt xø t¹i mét vÞ trÝ dÔ thÊy, b»ng c¸ch kh«ng thÓ phai, mê vµ tuú theo b¶n chÊt hµng ho¸ cho phÐp, b»ng tiÕng Anh ®Ó cho ng­êi mua cuèi cïng ë Mü biÕt ®­îc tªn cña n­íc ®· s¶n xuÊt ra hµng ho¸ ®ã, trõ mét sè mÆt hµng theo danh s¸ch riªng ®­îc miÔn ghi tªn n­íc xuÊt xø 1.2. Quy chÕ kiÓm dÞch ®éng thùc vËt (C¸c quy ®Þnh cña FDA vµ quy tr×nh kiÓm tra chÊt l­îng thùc phÈm theo HACCP) C¬ quan qu¶n lý thùc phÈm vµ thuèc–Food Drug Admininistration (FDA) lµ c¬ quan cña thuéc Bé Y TÕ Mü tËp hîp nhiÒu nhµ khoa häc kü thuËt cña Mü ®Ó ®Ò ra vµ gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn tiªu dïng ®èi víi thùc phÈm, d­îc phÈm vµ dông cô y tÕ s¶n xuÊt t¹i Mü hoÆc nhËp khÈu vµo Mü. Thùc phÈm, thuèc bÖnh, thiÕt bÞ, dông cô y tÕ ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña ®¹o luËt vÒ thùc phÈm, thuèc vµ mü phÈm FDCA (Federal Food Drug and Cosmetic Acts) do FDA gi¸m s¸t thi hµnh. CÊm nhËp khÈu c¸c d­îc phÈm ch­a ®ù¬c FDA duyÖt. C¸c s¶n phÈm nhËp khÈu do FDA qu¶n lý sÏ ph¶i qua gi¸m ®Þnh t¹i thêi ®iÓm hµng tíi cöa khÈu. C¸c chuyÕn hµng bÞ ph¸t hiÖn kh«ng phï hîp víi luËt vµ c¸c quy ®Þnh sÏ bÞ tõ chèi nhËp c¶nh vµ bÞ buéc ph¶i lµm l¹i cho phï hîp, huû hoÆc t¸i xuÊt khÈu. Víi sù cho phÐp cña FDA, ng­êi nhËp khÈu cã thÓ söa l¹i l« hµng cho phï hîp nÕu xÐt thÊy cã thÓ lµm ®­îc. BÊt k× sù tuyÓn lùa l¹i, t¸i chÕ hoÆc d¸n nh·n l¹i nµo ®Òu ph¶i cã sù gi¸m s¸t cña FDA vµ chi phÝ do ng­êi nhËp khÈu chÞu. HiÖn nay, thùc phÈm ViÖt Nam muèn nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Mü ph¶i tu©n theo quy tr×nh HACCP. §©y lµ mét hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt l­îng s¶n phÈm dùa trªn nguyªn t¾c ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh c¸c nguy c¬ vµ ®iÓm tíi h¹n, nh»m ®¶m b¶o an toµn vÖ sinh vµ ng¨n chÆn tõ xa c¸c mèi nguy tiÒm Èn vÒ sinh häc, ho¸ häc vµ lý häc trong tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt chÕ biÕn thùc phÈm nãi chung. HACCP ®­îc ban hµnh vµo th¸ng 12 n¨m 1995 vµ tõ th¸ng 12 n¨m 1997 ®­îc c¬ quan thuéc Bé Y TÕ Mü FDA ®­a vµo ¸p dông b¾t buéc ®èi víi thuû s¶n cña Mü vµ thuû s¶n nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi. HACCP hiÖn ®­îc ®­a vµo bé luËt vÒ thùc phÈm (Food Code) cña Mü do FDA gi¸m s¸t viÖc thi hµnh vµ sÏ më réng ¸p dông cho nhiÒu mÆt hµng thùc phÈm kh¸c. HACCP ®­îc x©y dùng trªn 7 nguyªn t¾c c¬ b¶n: Ph©n tÝch mèi nguy vµ c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa X¸c ®Þnh ®iÓm kiÓm so¸t tíi h¹n X©y dùng danh môc c¸c c«ng ®o¹n chÕ biÕn cã thÓ x¶y ra c¸c mèi nguy ®¸ng kÓ vµ m« t¶ c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa. ThiÕt lËp c¸c ®iÓm tíi h¹n vµ giíi h¹n tíi h¹n cã liªn quan ®Õn mçi ®iÓm kiÓm so¸t tíi h¹n Gi¸m s¸t c¸c ®iÓm kiÓm so¸t tíi h¹n, thiÕt lËp c¸c thñ tôc sö dông kÕt qu¶ gi¸m s¸t ®Ó hiÖu chØnh vµ duy tr× qu¸ tr×nh kiÓm so¸t. Thùc hiÖn söa ch÷a vµ ®iÒu chØnh cÇn thiÕt khi thÊy giíi h¹n tíi h¹n bÞ vi ph¹m. L­u tr÷ hå s¬ ®Ó chøng minh viÖc thùc hiÖn HACCP vµ c¸c thñ tôc thÈm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn HACCP §èi víi ViÖt Nam, tr­íc m¾t c¸c c¬ së chÕ biÕn mÆt hµng h¶i s¶n muèn xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh vµo Mü ph¶i quan t©m x©y dùng hÖ thèng HACCP t¹i c¬ së cña m×nh, sau ®ã ph¶i ®¨ng kÝ kiÓm tra ®Ó ®­îc cÊp chøng nhËn cña trung t©m kiÓm tra chÊt l­îng vµ an toµn vÖ sinh cña Bé Thuû S¶n, lµ c¬ quan Nhµ N­íc ViÖt Nam ®­îc FDA uû quyÒn kiÓm tra vµ chøng nhËn nÕu ®¹t yªu cÇu HACCP. Tõ 1/1/2001, c¸c quy chuÈn HACCP còng ®­îc ¸p dông b¾t buéc víi c¸c c¬ së chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu vµ tiªu dïng néi ®Þa. 1.3.QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ NÕu hµng ho¸ thuéc quyÒn së h÷u cña ng­êi kh¸c th× ng­êi kh«ng cã quyÒn së h÷u sÏ kh«ng cã quyÒn nhËp khÈu hµng ho¸ ®ã vµo Mü. H¶i Quan Mü cã l­u gi÷ c¸c th«ng tin vÒ b¶n quyÒn t¹i cöa khÈu ®Ó kiÓm so¸t viÖc nãi trªn. PhÇn 602 (a) thuéc ®¹o luËt vÒ quyÒn t¸c gi¶ - Copyright Revision Act n¨m 1976 quy ®Þnh r»ng viÖc nhËp khÈu vµo Mü c¸c b¶n sao chÐp tõ n­íc ngoµi mµ kh«ng ®­îc phÐp cña ng­êi cã b¶n quyÒn lµ vi ph¹m luËt b¶n quyÒn vµ sÏ bÞ b¾t gi÷ vµ tÞch thu. C¸c b¶n sao sÏ bÞ huû, tuy nhiªn c¸c hµng ho¸ nµy cã thÓ ®­îc tr¶ l¹i n­íc xuÊt xø nÕu chøng minh tho¶ ®¸ng cho c¬ quan h¶i quan lµ hµng kh«ng cã tÝnh vi ph¹m. C¸c chñ së h÷u b¶n quyÒn muèn ®­îc c¬ quan h¶i quan Mü (US Custom Service) b¶o vÖ quyÒn lîi cÇn ®¨ng kÝ khiÕu n¹i b¶n quyÒn víi v¨n phßng b¶n quyÒn (US CopyRight Office) vµ ®¨ng kÝ víi h¶i quan theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. 2. Quy chÕ h¶i quan ThÞ tr­êng Mü vÉn næi tiÕng vÒ hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan phøc t¹p. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn nghiªn cøu kü vÒ c¸ch tÝnh nhËp khÈu vµ hµng rµo phi thuÕ cña thÞ tr­êng Mü. 2.1 TÝnh thuÕ hµng ho¸ nhËp khÈu TiÒn thuÕ dùa trªn vµo c¸c yÕu tè sau: + M· hµng ho¸ tÝnh thuÕ + ThuÕ suÊt + Gi¸ trÞ tÝnh thuÕ. 2.1.1 Ph©n lo¹i hµng ho¸ theo biÓu thuÕ quan hµi hoµ HTS (Hamornized Tariff System) BiÓu thuÕ nhËp khÈu cña Mü dïng m· HS ®Ó m« t¶ hµng ho¸ vµ tÝnh thuÕ theo quy ®Þnh cña c¬ quan h¶i quan thÕ giíi hiÖn ®­îc hÇu hÕt c¸c n­íc ¸p dông, trong ®ã cã ViÖt Nam. BiÓu thuÕ nhËp khÈu cña Mü cã tªn gäi lµ Harmonized Tariff Schedule of the United State of America (HTSUSA). Trong biÓu thuÕ nµy liÖt kª tÊt c¶ c¸c lo¹i thuÕ suÊt cña tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ ®¸nh vµo tÊt c¶ c¸c n­íc. §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c thuÕ suÊt cho mÆt hµng, chóng ta cÇn x¸c ®Þnh ®óng m« t¶ hµng ho¸ vµ thuÕ suÊt ¸p dông cho c¸c mÆt hµng cÇn t×m. C«ng viÖc nµy liªn quan ®Õn vÊn ®Ò kü thuËt rÊt phøc t¹p nªn c¸ch tèt nhÊt lµ nªn hái c¬ quan h¶i quan ë Mü hay sö dông m«i giíi h¶i quan t¹i c¸c ®Þa ®iÓm cöa khÈu ®Ó biÕt thuÕ suÊt nµo ¸p dông cho mÆt hµng chóng ta quan t©m. 2.1.1 BiÓu thuÕ vµ thuÕ suÊt a- BiÓu thuÕ HTS cña Mü Tû lÖ phÇn tr¨m (Ad valorem rate) lµ mét d¹ng thuÕ phæ biÕn tÝnh theo mét tØ lÖ phÇn tr¨m trªn gi¸ trÞ cña hµng. (VÝ dô 5% trÞ gi¸ ho¸ ®¬n) TrÞ gi¸ cô thÓ (Special rate): lµ d¹ng thuÕ tÝnh thµnh trÞ gi¸ cô thÓ trªn ®¬n vÞ sè l­îng hoÆc träng l­îng cña hµng (VÝ dô: 5,9 cents/1 t¸) D¹ng hçn hîp (Compound rate): kÕt hîp c¶ 2 lo¹i tû lÖ phÇn tr¨m (ad valorem) vµ trÞ gi¸ cô thÓ (special rates) (VÝ dô: 0,7 cents/ kg + 10% ad valorem) BiÓu thuÕ HTS cña Mü cã 2 cét: Cét 1: cã 2 lo¹i thuÕ suÊt lµ Tèi huÖ quèc (MFN) vµ ­u ®·i thuÕ quan phæ cËp (GSP). ThuÕ Tèi huÖ quèc lµ dµnh cho c¸c n­íc nhãm ph¸t triÓn gåm thµnh viªn cña WTO vµ c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ThuÕ ­u ®·i GSP dµnh cho c¸c n­íc cã tho¶ thuËn víi Mü nh­ NAFTA, nhãm Caribe, Israel vµ thuÕ nµy còng dµnh cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn theo tiªu chuÈn cña UNCTAD. Cét 2: ThuÕ kh«ng tèi huÖ quèc: Lo¹i thuÕ nµy cao h¬n nhiÒu so víi tèi huÖ quèc, dµnh cho c¸c n­íc kh«ng cã tho¶ thuËn tèi huÖ quèc víi Mü nh­ : c¸c n­íc thuéc diÖn cÊm vËn (Cuba, B¾c TriÒu Tiªn, Iraq), c¸c n­íc ch­a cã tèi huÖ quèc cña Mü nh­ ViÖt Nam, Lµo. b. ThuÕ suÊt: ThuÕ suÊt tèi huÖ quèc: trung b×nh c¸c dßng thuÕ kho¶ng 4% ThuÕ kh«ng tèi huÖ quèc: trung b×nh kho¶ng 50% ThuÕ GSP b»ng 0 ®èi víi c¸c hµng ho¸ ®­îc h­ëng GSP cña Mü. Ngoµi thuÕ nhËp khÈu ra, H¶i quan Mü cßn thu c¸c lo¹i phÝ hoÆc thuÕ sau: PhÝ thñ tôc hµng ho¸: 0,21 % trÞ gi¸ hµng ho¸ ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt víi mét sè hµng ho¸ nh­ r­îu, bia PhÝ cÇu c¶ng: 0,125 % trÞ gi¸ hµng ho¸ 2.1.2 TrÞ gi¸ tÝnh thuÕ HÇu hÕt h¶i quan Mü chÊp nhËn c¸ch tÝnh thuÕ theo gi¸ trÞ giao dÞch trªn c¬ së gi¸ FAS. NÕu mua hµng trªn c¬ së gi¸ CIF th× phÇn chi phÝ b¶o hiÓm vµ vËn t¶i sÏ ®­îc trõ ®i trong gi¸ trÞ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸. Nãi chung, trÞ gi¸ h¶i quan cña tÊt c¶ hµng ho¸ xuÊt khÈu sang Mü ®­îc coi lµ trÞ gi¸ giao dÞch cña nh÷ng hµng ho¸ ®ã. NÕu kh«ng thÓ sö dông trÞ gi¸ giao dÞch cña nh÷ng hµng ho¸ ®ã th× c¸c c¬ së tÝnh to¸n kh¸c cã thÓ ®­îc xem xÐt sö dông. C¸c c¬ së phô ®Ó tÝnh trÞ gi¸, s¾p xÕp theo thø tù ­u tiªn sö dông, gåm: TrÞ gi¸ giao dÞch cña hµng ho¸ gièng nhau TrÞ gi¸ giao dÞch cña hµng ho¸ t­¬ng tù TrÞ gi¸ khÊu trõ TrÞ gi¸ tÝnh to¸n c¬ b¶n a. TrÞ gi¸ giao dÞch: TrÞ gi¸ giao dÞch cña hµng nhËp khÈu lµ gi¸ thùc tÕ ®· tr¶ hoÆc sÏ tr¶ cho hµng ho¸ khi ®ù¬c b¸n ®Ó xuÊt khÈu sang Mü, céng thªm nh÷ng chi phÝ sau nÕu kh«ng tÝnh vµo gi¸: Chi phÝ ®ãng gãi cña ng­êi mua TiÒn hoa hång b¸n hµng do ng­êi mua chÞu TrÞ gi¸ cña chi phÝ hç trî PhÝ giÊy phÐp s¶n xuÊt mµ ng­êi mua ph¶i thanh to¸n nh­ mét ®iÒu kiÖn b¸n hµng TiÒn hµng, ph¶i thanh to¸n cho ng­êi b¸n, do sau ®ã b¸n l¹i, tiªu thô hoÆc sö dông hµng nhËp khÈu. Sè tiÒn cña c¸c kho¶n kÓ trªn chØ ®­îc céng vµo chõng nµo mµ mçi kho¶n trªn kh«ng ®­îc tÝnh vµo phÝa hµng ®· thùc sù tr¶ hoÆc sÏ tr¶ vµ cã th«ng tin ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè tiÒn. NÕu kh«ng cã ®ñ th«ng tin th× kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc trÞ gi¸ giao dÞch vµ c¬ së tÝnh trÞ gi¸ phô, theo thø tù ­u tiªn, ph¶i ®­îc xem xÐt sö dông. ViÖc xem xÐt c¸c kho¶n céng thªm vµo gi¸ theo tr×nh tù: PhÝ ®ãng gãi do ng­êi mua thanh to¸n cho tÊt c¶ Container vµ bÊt k× bao gãi nµo, vµ chi phÝ lao ®éng, nguyªn vËt liÖu sö dông trong viÖc ®ãng gãi hµng ho¸ nhËp khÈu, s½n sµng ®Ó xuÊt khÈu. PhÝ hoa hång b¸n hµng do ng­êi mua tr¶ cã liªn quan ®Õn hµng ho¸ nhËp khÈu cÊu thµnh mét phÇn trÞ gi¸ giao dÞch. PhÝ hoa hång mua hµng kh«ng ®­îc coi nh­ vËy. PhÝ hoa hång b¸n hµng lµ bÊt k× kho¶n tiÒn nµo tr¶ cho ®¹i lÝ cña ng­êi b¸n, cã liªn quan hoÆc chÞu sù gi¸m s¸t cña, hoÆc lµm thuª hoÆc ®¹i diÖn cho ng­êi s¶n xuÊt hoÆc ng­êi b¸n. b. TrÞ gi¸ giao dÞch cña hµng ho¸ gièng nhau hoÆc t­¬ng tù Khi kh«ng thÓ x¸c ®Þnh trÞ gi¸ giao dÞch, th× trÞ gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu ®ang ®­îc h¶i quan sö dông chÝnh lµ trÞ gi¸ giao dÞch cña nh÷ng hµng ho¸ gièng nhau. NÕu kh«ng cã hµng ho¸ gièng nhau víi hµng nhËp khÈu hoÆc kh«ng thÓ chÊp nhËn trÞ gi¸ giao dÞch cña nh÷ng hµng ho¸ ®ã th× trÞ gi¸ h¶i quan sÏ lµ trÞ gi¸ giao dÞch cña nh÷ng hµng ho¸ t­¬ng tù. Ngoµi sè liÖu th­êng ®­îc sö dông cho c¶ 3 trÞ gi¸ giao dÞch kÓ trªn, mét sè nh©n tè nhÊt ®Þnh cã thÓ tuú tõng tr­êng hîp ®­îc ¸p dông cho trÞ gi¸ giao dÞch cña hµng ho¸ gièng nhau hoÆc t­¬ng tù. Nh÷ng nh©n tè nµy liªn quan ®Õn (1) ngµy xuÊt khÈu, (2) møc ®é vµ sè l­îng mua b¸n, (3) néi dung ®Þnh nghÜa, vµ (4) thø tù ­u tiªn hµng ho¸ gièng nhau hoÆc hµng ho¸ t­¬ng tù. c. TrÞ gi¸ khÊu trõ vµ trÞ gi¸ c¬ së: c.1 TrÞ gi¸ khÊu trõ: NÕu trÞ gi¸ giao dÞch cña hµng nhËp khÈu, hµng gièng nhau hoÆc hµng t­¬ng tù kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®­îc th× trÞ gi¸ khÊu trõ ®­îc tÝnh to¸n cho hµng ho¸ ®ang ®­îc ®Þnh gi¸. TrÞ gi¸ khÊu trõ lµ c¬ së ®Þnh gi¸ tiÕp theo ®­îc sö dông, vµo thêi ®iÓm lµm thñ tôc hå s¬ tãm t¾t nhËp khÈu, trõ khi ng­êi nhËp khÈu chØ ®Þnh ®óng trÞ gi¸ tÝnh c¬ së ®Ó ®Þnh gi¸ hµng. NÕu chän trÞ gi¸ tÝnh c¬ së vµ sau ®ã thÊy kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña h¶i quan th× c¬ së tÝnh lµ trÞ gi¸ khÊu trõ. NÕu hµng nhËp khÈu cã liªn quan ®Õn c¸c hç trî, th× kh«ng thÓ ¸p dông trÞ gi¸ khÊu trõ ®Ó ®Þnh gi¸. Do vËy, bÊt k× viÖc b¸n hµng nµo cho mét ng­êi, lµ ng­êi cung cÊp c¸c kho¶n hç trî ®­îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt hoÆc xuÊt khÈu hµng ho¸ liªn quan sÏ kh«ng ®­îc sö dông trong viÖc x¸c ®Þnh trÞ gi¸ khÊu trõ. VÒ c¬ b¶n, trÞ gi¸ khÊu trõ lµ gi¸ b¸n l¹i ë Mü sau khi nhËp khÈu hµng hãa, cã khÊu trõ ®i mét sè h¹ng môc nhÊt ®Þnh. Trong trÞ gi¸ khÊu trõ, ng­êi ta sö dông thuËt ng÷ “hµng ho¸ liªn quan”, cã nghÜa lµ hµng ho¸ ®ang ®­îc ®Þnh gi¸, hµng ho¸ gièng nhau hoÆc hµng ho¸ t­¬ng tù. Nãi chung, trÞ gi¸ khÊu trõ ®­îc tÝnh b»ng céng thªm hoÆc trõ vµo ®¬n gi¸ gèc. c.2 TrÞ gi¸ c¬ së: Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh trÞ gi¸ tiÕp theo lµ trÞ gi¸ tÝnh c¬ së. TrÞ gi¸ c¬ së gåm tæng trÞ gi¸ nh÷ng kho¶n sau: Nguyªn vËt liÖu, chÕ t¹o vµ c¸c gia c«ng kh¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng nhËp khÈu Lîi nhuËn vµ chi phÝ chung Kho¶n hç trî, nÕu kh«ng ®­îc céng vµo kho¶n 1 vµ 2 Chi phÝ ®ãng gãi 2.2 Hµng rµo phi thuÕ quan Mü 2.2.1 ThuÕ chèng ph¸ gi¸ vµ thuÕ ®èi kh¸ng a. ThuÕ chèng ph¸ gi¸ (antidumping duties- ADS) Lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo hµng ho¸ nhËp khÈu ®Ó b¸n ë Mü víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ dïng trªn thÞ tr­êng, tøc lµ thÊp h¬n gi¸ b×nh th­êng b¸n ë n­íc s¶n xuÊt. b. ThuÕ ®èi kh¸ng ( countervailing duties- CVDS) Lµ lo¹i thuÕ ®¸nh vµo hµng hãa ®­îc h­ëng trî cÊp xuÊt khÈu cña chÝnh phñ mét n­íc ngoµi cÊp cho ng­êi xuÊt khÈu khi b¸n hµng vµo Mü. ViÖc trî cÊp nµy lµm gi¸ thÊp mét c¸ch gi¶ t¹o vµ g©y thiÖt h¹i cho ng­êi tiªu dïng Mü. 2.2.2 H¹n ng¹ch nhËp khÈu Nh­ ®­îc giíi thiÖu ë phÇn trªn, h¹n ng¹ch nhËp khÈu lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu n»m trong chÝnh s¸ch qu¶n lý nhËp khÈu cña Mü. §©y còng lµ mét rµo c¶n phi thuÕ quan quan träng cña Mü ®èi víi hµng nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng m×nh. Cã 2 lo¹i h¹n ng¹ch nhËp khÈu: H¹n ng¹ch Ên ®Þnh theo møc thuÕ quan (tariff-rate quota): th­êng dµnh cho nh÷ng mÆt hµng nh­ s÷a, kem, c¸ håi, mét sè lo¹i c¸ kh¸c, ®­êng, xiro, rØ ®­êng. H¹n ng¹ch tuyÖt ®èi (Absolute quota): th­êng ¸p dông cho c¸c mÆt hµng nh­ cån, s÷a ®Æc, b¬ hçn hîp, chÊt thay b¬, b«ng v¶i, ®­êng hçn hîp. 2.2.3 GiÊy phÐp §©y lµ mét biÖn ph¸p phi thuÕ quan mµ Mü ¸p ®Æt cho mét sè mÆt hµng muèn xuÊt khÈu sang Mü ph¶i xin giÊy phÐp ë mét c¬ quan cã thÈm quyÒn. VÝ dô ®èi víi hµng vò khÝ ®¹n d­îc sÏ do c¬ quan qu¶n lý r­îu, thuèc l¸, vò khÝ (Bureau of Alcohol Tobacco and Fire arms- BATF) sÏ cÊp phÐp vµ qu¶n lý viÖc nhËp khÈu. Hay ®èi víi mÆt hµng thuèc, vËt liÖu sinh häc vµ c«n trïng do FDA, USDA vµ c¸c trung t©m dÞch vô y tÕ kiÓm so¸t dÞch bÖnh (US Public Health Service Centres for Diseases Control- CDC) qu¶n lý. C¸c yªu cÇu ®Æt ra thay ®æi tuú s¶n phÈm, nh­ng nãi chung viÖc nhËp ®ßi hái giÊy phÐp, b¸o c¸o nhËp, c¸c v¨n kiÖn ghi chi tiÕt, nhµ s¶n xuÊt n­íc ngoµi vµ ®¨ng kÝ s¶n phÈm. FDA cßn ®Æt ra nhiÒu ®ßi hái vÒ chÊt l­îng thuèc vµ vÒ c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuèc. 2.2.4 C¸c tiªu chuÈn kü thuËt bã buéc Cã nhiÒu mÆt hµng c¶ néi lÉn ngo¹i b¸n ë Mü ®Òu ph¶i tu©n thñ nh÷ng tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng vµ an toµn vµ ph¶i xin giÊy phÐp x¸c nhËn ®¹t tiªu chuÈn ®Ó nhËp khÈu vµo Mü. GiÊy nµy ph¶i ®­îc x¸c nhËn ®¹t tiªu chuÈn ®Ó nhËp khÈu vµo Mü. GiÊy nµy ph¶i ®­îc xuÊt tr×nh cïng lóc víi hµng vµo vµ ng­êi nhËp hµng ph¶i nép mét sè tiÒn kÝ quü b¶o ®¶m ®Ó ®oan ch¾c lµ hµng phï hîp tiªu chuÈn ®ßi hái. C¸c mÆt hµng thuéc lo¹i nµy th­êng lµ xe h¬i vµ phô tïng, thuyÒn vµ phô tïng, s¶n phÈm men, ®å ®iÖn gia dông, ®Ìn vµ dông cô ¸nh s¸ng, r­îu m¹nh vµ r­îu nho, trang thiÕt bÞ vµ dông cô y tÕ, s¶n phÈm ph¸t x¹ vµ s¶n phÈm ph¸t thanh. 2.2.5 Ghi dÊu hiÖu a.N­íc xuÊt xø: Th«ng th­êng, ng­êi nhËp hµng ph¶i ghi râ ë bªn ngoµi s¶n phÈm nh·n hµng b»ng tiÕng Anh tªn cña n­íc s¶n xuÊt hay chÕ t¹o mãn hµng. NÕu s¶n phÈm kh«ng cã nh·n hµng ®óng c¸ch, khi nhËp vµo n­íc Mü th× ng­êi nhËp ph¶i tr¶ mét kho¶n thu b»ng 10% cña tiÒn thuÕ quan ®ãng cho s¶n phÈm Êy. Kho¶ng h¬n 85% chñng lo¹i hµng kh«ng bÞ ®ßi hái ph¶i ghi dÊu hiÖu nh­ c¸c t¸c phÈm nghÖ thuËt, thuèc l¸, hoa, khuy ¸o, trøng, ®inh vÝt… Nh÷ng lo¹i hµng ®­îc miÔn ®ãng dÊu v× khã lµm, nÕu lµm th× s¶n phÈm sÏ bÞ h­. Tuy nhiªn, khi hµng ®Õn ng­êi tiªu thô cuèi cïng ë Mü th× bªn ngoµi thïng ®ùng hµng ph¶i ghi tªn n­íc xuÊt xø b»ng tiÕng Anh. Cã nh÷ng lo¹i hµng ®­îc miÔn yªu cÇu nµy nh­: c¸c s¶n phÈm ®­îc miÔn thuÕ, ng­ s¶n, s¶n phÈm xuÊt ®i tõ Mü nh­ng bÞ tr¶ l¹i vµ c¸c mãn cã gi¸ < 5 USD kh«ng bÞ h¶i quan kiÓm so¸t. Hµng ph¶i ghi dÊu hiÖu mµ ®­îc ®ãng gãi ë Mü sau khi ®· qua h¶i quan th× ng­êi nhËp khÈu ph¶i cam kÕt khi mang hµng ®i lµ dÊu hiÖu vÒ n­íc xuÊt xø sÏ kh«ng bÞ mê ®i, hoÆc lµ hép dïng ®Ó ®ãng gãi l¹i sÏ ®­îc ghi dÊu ®óng c¸ch. NÕu hµng ®­îc b¸n cho ng­êi kh¸c ®Ó ®ãng gãi l¹i th× ng­êi nhËp khÈu ph¶i th«ng b¸o cho ng­êi kia c¸c yªu cÇu vÒ ghi dÊu hiÖu. NÕu kh«ng lµm nh­ thÕ nµy th× sÏ bÞ ph¹t hoÆc tr¶ thªm thuÕ. b.Ghi dÊu ®Æc biÖt Ngoµi nh÷ng yªu cÇu vÒ ghi xuÊt xø cña hµng ho¸, cã mét sè mÆt hµng ®ßi hái nh÷ng dÊu hiÖu ®Æc biÖt nh­ ch÷ kh«ng ®­îc phai, ch÷ lâm cho nh÷ng mÆt hµng nh­ èng s¾t hay thÐp, khoan, khung, xi lanh, c¸c dông cô phÉu thuËt kÐo k×m. Nh­ vËy, cã thÓ thÊy thÞ tr­êng Mü kh¸ phøc t¹p víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña riªng nã. Bao bäc quanh nã lµ mét hÖ thèng luËt vµ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i kh¸ chÆt chÏ. §©y qu¶ lµ mét bøc t­êng ng¨n c¸c DNVN th©m nhËp vµo thÞ tr­êng Mü. Trong bèi c¶nh nµy, HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt- Mü ra ®êi ®· cã rÊt nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc, lµm thay ®æi h¼n bé mÆt xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü cña DNVN. Ch­¬ng II thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña DNVN tr­íc vµ sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng VIÖt- Mü ®­îc kÝ kÕt I - Giíi thiÖu néi dung chÝnh cña hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Mü Ngµy 13/7/2000, t¹i Washington, Bé tr­ëng th­¬ng m¹i ViÖt Nam Vò Khoan vµ ®¹i diÖn c¬ quan thuéc phñ tæng thèng Mü, bµ ®¹i sø Charlene Barsefsky ®· thay mÆt chÝnh phñ hai n­íc kÝ hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt Mü, ®¸nh dÊu b­íc ph¸t triÓn míi quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc, kÕt thóc mét qu¸ tr×nh ®µm ph¸n l©u dµi vµ kiªn quyÕt. HiÖp ®Þnh dµi gÇn 140 trang, gåm 7 ch­¬ng víi 72 ®iÒu vµ 9 phô lôc. Më ®Çu hiÖp ®Þnh lµ cam kÕt chung cña 2 n­íc: - Mong muèn thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i b×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi dùa trªn c¬ së t«n träng, ®éc lËp chñ quyÒn cña nhau. - NhËn thøc r»ng viÖc chÝnh phñ 2 n­íc chÊp nhËn vµ tu©n theo c¸c nguyªn t¾c vµ tiªu chuÈn th­¬ng m¹i quèc tÕ sÏ gióp ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i cïng cã lîi vµ lµm nÒn t¶ng cho c¸c mèi quan hÖ ®ã. Nh­ vËy b¶n hiÖp ®Þnh nµy tuy ®­îc gäi lµ hiÖp ®Þnh vÒ quan hÖ th­¬ng m¹i nh­ng kh«ng chØ ®Ò cËp ®Õn lÜnh vùc th­¬ng m¹i hµng ho¸. Kh¸i niÖm th­¬ng m¹i ë ®©y ®­îc ®Ò cËp theo nghÜa réng, hiÖn ®¹i, theo tiªu chuÈn cña WTO vµ cã tÝnh nh÷ng ®Æc thï ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam. §iÒu nµy trong hiÖp ®Þnh ®· chØ râ, chÝnh phñ hai n­íc ghi nhËn r»ng ViÖt Nam lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn cã tr×nh ®é thÊp, ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi kinh tÕ vµ ®ang tiÕn c¸c b­íc héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi trong ®ã cã viÖc tham gia khèi c¸c n­íc §«ng Nam ¸ (ASEAN), khu vùc mËu dÞch tù do (AFTA) vµ diÔn ®µn Hîp t¸c kinh tÕ Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng (APEC) vµ ®ang tiÕn tíi trë thµnh thµnh viªn cña tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò cã nguyªn t¾c vµ tæ chøc thùc hiÖn, hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i gåm 5 phÇn: tiÕp cËn thÞ tr­êng, th­¬ng m¹i dÞch vô, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ, ®Çu t­ vµ tÝnh minh b¹ch. 1. TiÕp cËn thÞ tr­êng 1.1.ViÖt Nam ®ång ý tiÕn hµnh nh÷ng b­íc sau ®Ó më cöa thÞ tr­êng Dµnh quy chÕ tèi huÖ quèc cho c¸c hµng ho¸ cña Mü (MFN) §èi xö víi c¸c hµng ho¸ nhËp khÈu gièng nh­ hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc Lo¹i bá h¹n ng¹ch ®èi víi tÊt c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu trong thêi h¹n 3-7 n¨m. Minh b¹ch h¬n quy tr×nh mua s¾m cña chÝnh phñ LÇn ®Çu tiªn cho phÐp tÊt c¶ c¸c DNVN ®­îc phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu mäi hµng ho¸. LÇn ®Çu tiªn cho phÐp c¸c c«ng ty cña Mü vµ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cña Mü ®­îc phÐp xuÊt nhËp khÈu hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm (lé tr×nh 3-6 n¨m) HiÖn t¹i, c¸c c«ng ty n­íc ngoµi ph¶i phô thuéc vµo nhµ nhËp khÈu ViÖt Nam ®­îc cÊp giÊy phÐp, hÇu hÕt lµ c¸c DNVN. §¶m b¶o c¸c DNVN sÏ tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña WTO, tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña WTO vÒ h¶i quan, giÊy phÐp nhËp khÈu, tiªu chuÈn kü thuËt vµ c¸c biÖn ph¸p vÖ sinh vµ vÖ sinh thùc vËt. 1.2.­u ®·i thuÕ quan HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹._.i¸ rÎ h¬n. 6. C¸c c«ng ty b¸n hµng qua b­u ®iÖn, TV, catalogue, Internet tæ chøc giíi thiÖu s¶n phÈm th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nhËn ®¬n ®Æt hµng qua ®iÖn tho¹i vµ giao nhËn t¹i nhµ. 7. C¸c cöa hµng b¸n lÎ cña c¸c céng ®ång d©n c­ ng­êi Trung Quèc, Ên §é, ViÖt Nam… víi c¸c ®Æc ®iÓm: hµng kh«ng cã nh·n hiÖu næi tiÕng, gi¸ rÎ ( chØ b»ng 20-30% so víi gi¸ ë c¸c siªu thÞ) do nhËp th¼ng tõ c¸c n­íc Ch©u ¸, Nam Mü ë d¹ng kh«ng cã bao b× vµ ®­îc trang trÝ thªm ë cöa hµng. DNVN cÇn ®Þnh h­íng ®i vµo mét n¬i trong 7 lo¹i trªn, tuú thuéc vµo hµng ho¸ cña m×nh thuéc lo¹i cao cÊp, trung b×nh hay ®¹i chóng. §ång thêi, b»ng c¸ch tham gia c¸c lo¹i tæ chøc hiÖp héi chuyªn ngµnh hay liªn kÕt víi c¸c nhµ s¶n xuÊt t¹i chç ë Mü, hoÆc tÝnh ®Õn viÖc liªn doanh h×nh thµnh c¸c c«ng ty b¸n lÎ cña ViÖt Nam ®ãng vai trß b¾c cÇu cho hµng ViÖt Nam chen ch©n vµo c¸c thÞ tr­êng cuèi cïng nµy (v× Mü vÉn ®­îc coi lµ thÞ tr­êng ®Ých cña hÇu hÕt c¸c c«ng ty, c¸c n­íc trªn thÕ giíi). Th«ng qua kªnh ph©n phèi vµ b¸n hµng trùc tiÕp, chóng ta sÏ lµm cho ng­êi tiªu dïng Mü quen dÇn víi hµng ViÖt Nam. Tãm l¹i, c«ng viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng còng nh­ xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Òu rÊt khã kh¨n ®èi víi c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam bëi v× chóng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo yÕu tè kh¸ch quan còng nh­ chñ quan. Tuy nhiªn, nÕu chóng ta cã thÓ lµm tèt c¸c kh©u nµy th× viÖc b¸n hµng trªn thÞ tr­êng Mü sÏ kh«ng cßn khã kh¨n. 2.4 Gi¶i ph¸p vÒ luËt ph¸p Mü lµ mét n­íc ®iÓn h×nh trong hÖ thèng ph¸p luËt bÊt thµnh v¨n nªn hÖ thèng ph¸p luËt th­¬ng m¹i cña Mü rÊt phøc t¹p. Muèn x©m nhËp thÞ tr­êng Mü mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, c¸c DNVN tèi thiÓu cÇn cã nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¸c ®¹o luËt quan träng nh­ LuËt thuÕ quan, LuËt båi th­êng th­¬ng m¹i, LuËt ®iÒu tiÕt nhËp khÈu, c¸c Quy ®Þnh h¶i quan. Qua nhiÒu n¨m, quy tr×nh nhËp khÈu cña Mü ®· ®­îc ®¬n gi¶n ho¸ vµ ngµy cµng tù ®éng ho¸. Cã tíi 98% c¸c lo¹i hµng ho¸ nhËp vµo Mü hiÖn nay ®· lµm thñ tôc b»ng h×nh thøc ®iÖn tö. C¬ quan h¶i quan Mü ¸p dông c¸c kü thuËt “ qu¶n lý rñi ro” vµ xem xÐt c¸c th«ng tin nhËn ®­îc ®Ó quyÕt ®Þnh cã cÇn trùc tiÕp kiÓm tra thùc tÕ l« hµng hay kh«ng. TÊt nhiªn, nhiÒu vi ph¹m trong lÜnh vùc h¶i quan t¹i Mü cã thÓ bÞ ph¹t d©n sù, bÞ b¾t gi÷ hoÆc bÞ tÞch thu hµng ho¸, tr­êng hîp nghiªm träng sÏ bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo quy ®Þnh. Mét sè s¶n phÈm nh­ n«ng s¶n ph¶i d¸n nh·n hµng ho¸, s¶n phÈm tiªu dïng nh­ bµn ñi, m¸y sÊy ph¶i ®¸p øng quy ®Þnh vÒ b¶o toµn n¨ng l­îng vµ an toµn, ph¶i d¸n nh·n hµng ho¸ víi c¸c s¶n phÈm lµm tõ vµng b¹c. NÕu kh«ng ghi ®óng hµm l­îng, cã thÓ bÞ quy lçi lõa dèi kh¸ch hµng. C¸c s¶n phÈm lµ v¶i, len ph¶i ghi chi tiÕt s¶n phÈm cã chøa ?% cotton, ?% polyester vµ h­íng dÉn c¸ch sö dông. C¸c s¶n phÈm cã ®Ýnh l«ng thó còng ph¶i tu©n theo nguån gèc nguyªn vËt liÖu cÊu thµnh s¶n phÈm lµ ®Ó lµm c¨n cø ¸p m· thuÕ. Do ®ã, chØ cÇn sai mét li lµ cã thÓ bÞ ®ãng thuÕ rÊt cao. §Æc biÖt, v× Mü lµ thµnh viªn cña WTO nªn rÊt nghiªm kh¾c trong viÖc nhËp khÈu hµng gi¶, hµng ¨n c¾p b¶n quyÒn. §ång thêi, v× lµ thµnh viªn cña CUQT vÒ c¸c loµi bÞ tuyÖt chñng nªn Mü còng cã nh÷ng quy ®Þnh ®Æc biÖt vÒ nhËp khÈu c¸c loµi ®éng vËt. Mét quy ®Þnh quan träng mµ c¸c nhµ xuÊt khÈu vµo Mü còng ph¶i biÕt, ®ã lµ nh÷ng quèc gia ®ang bÞ Mü cÊm vËn trõng ph¹t sÏ kh«ng ®­îc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ tr­êng nµy. Kh«ng chØ thÕ, nhiÒu quèc gia cã sö dông c¸c vËt liÖu tõ nh÷ng n­íc ®ang bÞ cÊm vËn, trõng ph¹t ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ xuÊt khÈu vµo Mü cã thÓ còng kh«ng ®­îc xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng nµy. ViÖc n¾m v÷ng vµ th«ng th¹o luËt ph¸p Mü lµ c«ng viÖc rÊt khã bëi v× ngay t¹i ViÖt Nam kh«ng ph¶i doanh nghiÖp xuÊt khÈu nµo còng n¾m v÷ng luËt ph¸p ViÖt Nam. Tuy nhiªn ®©y thùc sù lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng nµy. III. T¨ng c­êng khai th¸c mét sè thÞ tr­êng cô thÓ t¹i Mü 1. ThÞ tr­êng dÖt may 1.1.Nhu cÇu cña thÞ tr­êng Mü Mü cã d©n sè h¬n 280 triÖu ng­êi. §©y thùc sù lµ mét con sè kh«ng nhá, víi trªn 200 triÖu d©n ë ®é tuæi tr­ëng thµnh- t×nh tr¹ng hoµn toµn tr¸i ng­îc so víi c¬ cÊu d©n sè cña ViÖt Nam víi d©n sè trÎ lµ chñ yÕu. VÒ c¬ cÊu d©n sè Mü th× 2 giíi ngang nhau nh­ng dÉu thÕ ai còng thÊy phô n÷ Mü chñ yÕu ®i mua s¾m vµ phÇn nhiÒu phôc vô cho môc ®Ých cña chÝnh hä. Nhu cÇu nhËp khÈu dÖt may cña Mü rÊt lín so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Kim ng¹ch nhËp khÈu dÖt may n¨m 2001 ®¹t 70 tû USD trong ®ã hµng dÖt 14 tû vµ hµng may s½n 14,3 tû (®øng vÞ trÝ thø 2 trªn thÕ giíi, sau EU nhËp khÈu 140,5 tû USD). Riªng trong n¨m 2001, c¸c kh¸ch hµng Mü ®· tiªu dïng 15,2 triÖu bé quÇn ¸o víi chi phÝ lªn tíi 272,3 tû USD. Ng­êi Mü ®· mua 4,2 triÖu ¸o; 2,3 triÖu quÇn vµ 1,2 triÖu bé ®å lãt n¨m 2001. Do vËy, trong n¨m nµy, mçi ng­êi d©n Mü tiªu thô 54 bé quÇn ¸o, mçi phô n÷ Mü trung b×nh mua 17 bé ¸o c¸c lo¹i (s¬ mi/¸o lãt trong/¸o ph«ng). §µn «ng Mü tiªu dïng 13 bé ¸o (s¬ mi vµ ¸o lãt trong), mua trung b×nh 8,7 bé trang phôc lãt nam Nguån: Trang web cña Thêi b¸o kinh tÕ: www.vneconomy.com.vn . BÊt chÊp c¸c con sè ®¸ng ng¹c nhiªn nµy, thÞ tr­êng may mÆc Mü vÉn suy gi¶m nhÑ n¨m 2001 (- 0,2%) do sù suy gi¶m kinh tÕ chung sau sù kiÖn 11/9. Lý do lµ ng­êi Mü th«i kh«ng lui tíi c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, c¸c khu bu«n b¸n lín vèn dÜ cã thÓ lµ môc tiªu cña bän khñng bè. Tuy nhiªn, tÝnh chung th× thÞ tr­êng hµng dÖt may Mü vÉn t¨ng trong thËp kû 90 víi tû lÖ t¨ng hµng n¨m ®¹t 18,3%. N¨m 2002 c¸c dÊu hiÖu ban ®Çu cho thÊy thÞ tr­êng nµy ch÷ng l¹i song sÏ trë l¹i møc t¨ng tèc trong n¨m 2003 vµ c¸c n¨m tiÕp theo. 1.2.Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c¸c DNVN Sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ®­îc th«ng qua th× xuÊt khÈu cña DNVN sang Mü t¨ng m¹nh, tuy nhiªn ®èi víi mét thÞ tr­êng réng lín nh­ Mü th× tiÒm lùc cña c¸c DNVN cßn rÊt nhá. VÒ chñng lo¹i mÆt hµng, chñ yÕu c¸c DNVN míi chØ xuÊt khÈu cã 8 cat: 331, 338, 340, 435, 438, 444, 636, 644, tøc lµ con sè míi chØ ®Õm trªn ®Çu ngãn tay vµ chñ yÕu lµ hµng may chø hµng dÖt th× kh«ng nhiÒu l¾m. VÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu: nh­ ph©n tÝch ë phÇn 2, kim ng¹ch xuÊt khÈu dÖt may ®Õn th¸ng 6/ 2002 t¨ng 902% nh­ng míi chØ ®¹t cã 223 triÖu USD, ­íc tÝnh c¶ n¨m 2002 ®¹t 1,2 tû USD - mét con sè vÉn cßn qu¸ khiªm tèn, kh«ng t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña mét ®Êt n­íc gÇn 80 triÖu d©n. Môc tiªu cña dÖt may ViÖt Nam lµ n¾m lÊy c¬ héi trong nh÷ng n¨m tíi vµ n¨m 2005 ®¹t 4-5 tû USD. Nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu trªn, t¸c gi¶ xin kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p sau: 1.3 Gi¶i ph¸p t¨ng c­êng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng dÖt may Mü 1.3.1 N©ng cao kh¶ n¨ng cung cÊp nguyªn vËt liÖu T¹i ViÖt Nam, cã nhiÒu doanh nghiÖp tù s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu sîi cho s¶n phÈm may mÆc. Còng cã nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c s¶n xuÊt hµng may mÆc xuÊt khÈu víi nguyªn liÖu nhËp ngo¹i. Thêi gian qua, hµng dÖt may ViÖt Nam chñ yÕu lµ hµng gia c«ng. §iÒu nµy dÉn tíi nhiÒu bÊt lîi nh­ sau: + Hµng s¶n xuÊt b»ng nguyªn liÖu nhËp chiÕm tû lÖ cao trong gi¸ cã thÓ sÏ kh«ng ®­îc h­ëng GSP ( nh­ng nÕu nguyªn phô liÖu nhËp tõ ASEAN th× vÉn coi nh­ lµ kh«ng ph¶i hµng nhËp) + Do ph¶i nhËp ngo¹i nguyªn phô liÖu nªn hµng s¶n xuÊt bÞ ®éng, ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn tiÕn ®é giao hµng. + Lîi nhuËn xuÊt khÈu gi¶m ®¸ng kÓ. ChÝnh v× thÕ, ViÖt Nam ph¶i n©ng cao kh¶ n¨ng s¶n xuÊt nguyªn phô liÖu sîi víi chÊt l­îng t­¬ng øng cho c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt hµng may mÆc. HiÖn nay, chÝnh phñ ViÖt Nam dù ®Þnh ®Çu t­ kho¶ng 100 triÖu USD cho ngµnh trång b«ng néi ®Þa, víi môc tiªu më réng n¨ng lùc s¶n xuÊt néi ®Þa lªn thªm 60% vµo n¨m 2010. Thêi ®iÓm hiÖn t¹i, c¸c doanh nghiÖp cung cÊp nguyªn liÖu b«ng vµ sîi chØ ®¸p øng ®­îc 10 % nhu cÇu cña c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng may mÆc 1.3.2.S¸t nhËp theo ngµnh däc cña c¸c c«ng ty HiÖn nay, ta cã rÊt nhiÒu nhµ m¸y s¸t nhËp 2 kh©u lµ s¶n xuÊt sîi vµ hµng may mÆc thµnh mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®iÒu nµy rÊt tèt. ThËm chÝ cßn tèt h¬n nÕu chóng ta ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt gi÷a c¸c lo¹i sîi vµ chñng lo¹i hµng may. VÝ dô, nÕu chóng ta chuyªn s¶n xuÊt len th× ta nªn chuyªn vµo cung cÊp c¸c mÆt hµng len. C¸c c«ng ty nãi chung rÊt thÝch ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cña m×nh vµ cè g¾ng t¹o ra nhiÒu chñng lo¹i cµng nhiÒu cµng tèt. VÝ dô, võa s¶n xuÊt ¸o, võa s¶n xuÊt c¶ quÇn. Nh­ thÕ ®«i khi ch¼ng cã s¶n phÈm nµo thùc sù tèt c¶. C¸c doanh nghiÖp nªn thu hÑp dßng s¶n phÈm, tËp trung s¶n xuÊt, chó träng vµo nh­ng s¶n phÈm mµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cã thÓ ®¹t møc tèi ®a. 1.3.3 Mét sè gi¶i ph¸p kh¸c a.N©ng cao chÊt l­îng: §èi víi hµng dÖt may, thÞ tr­êng Mü cã nh÷ng ®ßi hái chÆt chÏ vÒ chÊt l­îng theo tiªu chuÈn ISO 9000, c¸c quy ®Þnh vÒ nh·n hiÖu hµng ho¸, xuÊt xø s¶n phÈm. §©y lµ mét trë ng¹i kh«ng nhá trong viÖc t¨ng xuÊt khÈu sang Mü. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam do ®ã cÇn chó ý tÊt c¶ c¸c kh©u nh­ chuÈn bÞ nguyªn phô liÖu ®Çu vµo, kh©u s¶n xuÊt , kh©u ®ãng gãi, ghi nh·n hiÖu vµ ghi xuÊt xø hµng ho¸ ®Çy ®ñ ®Ó tr¸nh nh÷ng r¾c rèi ®¸ng tiÕc x¶y ra b. §Çu t­ c«ng nghÖ vµ trang thiÕt bÞ: §¬n ®Æt hµng Mü th­êng lín nªn chñ hµng ph¶i cã l­îng lín ®Ó kÞp cung øng. Sè l­îng hµng lín mµ thêi gian cung øng l¹i ng¾n nªn doanh nghiÖp khã cã thÓ tù m×nh ®¶m ®­¬ng næi mét ®¬n ®Æt hµng. V× vËy, DNVN cÇn sím tÝnh chuyÖn tËp hîp l¹i cïng ®Çu t­ trang thiÕt bÞ chuyªn dïng ®ång bé ®Ó cho ra nh÷ng l« hµng lín, tiªu chuÈn gièng nhau. c.Gi¸ c¶ Ngoµi nh÷ng mÆt hµng cao cÊp cña nh÷ng nh·n hiÖu næi tiÕng, thÞ tr­êng Mü cßn tiªu thô c¶ nh÷ng mÆt hµng gi¸ rÎ. V× vËy hµng ViÖt Nam sÏ gÆp khã kh¨n trªn thÞ tr­êng Mü do c¸c s¶n phÈm cña Trung Quèc vµo Mü th­êng rÊt rÎ, mÉu m· l¹i ®a d¹ng. d.TÝch cùc tham gia ho¹t ®éng liªn quan dÖt may quèc tÕ HiÖp héi DÖt May ViÖt Nam cÇn t¨ng c­êng ho¹t ®éng, tõng b­íc kh¾c phôc nh÷ng yÕu ®iÓm cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam, tÝch cùc tham gia hiÖp ®Þnh dÖt may quèc tÕ vµ khu vùc nh­ AFTEX (hiÖp héi dÖt may ASEAN), diÔn ®µn ngµnh dÖt may vïng Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng ®Ó trao ®æi th«ng tin vµ kiÕn nghÞ nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ mËu dÞch cña ngµnh dÖt may trong n­íc ®èi víi khu vùc vµ thÕ giíi. 2. ThÞ tr­êng giµy dÐp 2.1 Nhu cÇu thÞ tr­êng giµy dÐp Mü Ng­êi Mü còng quan t©m ®Õn giµy dÐp ch¼ng kÐm g× chuyÖn quÇn ¸o. Trong n¨m 2001, sè tiÒn ng­êi Mü bá ra mua 18 tû ®«i giµy lµ 47 tû USD. Trung b×nh mçi ng­êi Mü c¶ nam giíi lÉn n÷ giíi vµ trÎ em mua 6,4 ®«i giµy trong n¨m 2001. Mét phô n÷ mçi n¨m cã møc tiªu thô trung b×nh lµ 8 ®«i, ®µn «ng lµ 4 ®«i. Nguån: Trang web cña Thêi b¸o kinh tÕ: www.vneconomy.com.vn N¨m 2001 lµ n¨m kû lôc ®èi víi thÞ tr­êng giµy dÐp Mü. §©y lµ n¨m t¨ng tr­ëng thø 4 vÒ quy m« thÞ tr­êng mÆt hµng nµy. ThÞ tr­êng giµy da t¨ng tr­ëng trªn 13% kÓ tõ 1997 vµ ®¹t 2,1% vµo cuèi n¨m 2001. N¨m 2002, thÞ tr­êng Mü dù b¸o mét lÇn n÷a t¨ng dï tèc ®é cã chËm h¬n. HiÖn nay , Trung Quèc lµ nhµ cung cÊp khæng lå vÒ mÆt hµng giµy da cho Mü , chiÕm 57,3% thÞ tr­êng vèn ®· khæng lå. Hång K«ng ®øng thø 19 vµ ®ang cïng víi Trung Quèc phèi hîp nhÞp nhµng trong tiÕn tr×nh tËn dông ­u thÕ chi phÝ thÊp. 2.2 Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña DNVN: Sau khi hiÖp ®Þnh ®­îc kÝ kÕt, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu giµy da ViÖt Nam sang Mü cã t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng kh«ng b»ng c¸c ngµnh kh¸c. Lý do lµ chªnh lÖch møc thuÕ MFN vµ phi MFN kh«ng qu¸ cao nªn hµng giµy da ViÖt Nam vÉn x©m nhËp thÞ tr­êng Mü kÓ c¶ tr­íc khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ®­îc kÝ. Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu giµy da cña ViÖt Nam n¨m 2001 lµ 1,5 tû, trong ®ã xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü lµ 114 triÖu USD. §©y vÉn lµ con sè nhá so víi kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng EU vµ NhËt B¶n (chiÕm 81% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu) vµ con sè nµy cµng nhá khi ®¸p øng nhu cÇu tiªu thô giµy da trÞ gi¸ 47 tû cña ng­êi Mü. DNVN ®óng lµ ®· ®­îc h­ëng rÊt nhiÒu ­u ®·i tõ b¶n hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü hiÖu lùc tõ th¸ng 12/2001 vµ rÊt cã triÓn väng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng nµy. Tuy nhiªn, mÆt hµng nµy cßn gÆp rÊt nhiÒu trë ng¹i cÇn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. 2.3 BiÖn ph¸p n©ng cao ho¹t ®éng xuÊt khÈu giµy dÐp sang thÞ tr­êng Mü 2.3.1 N©ng cao tû lÖ néi ®Þa ho¸ C¸c DNVN gÆp khã kh¨n trong kh©u nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt. C¶ n­íc chØ cã 2 nhµ m¸y thuéc da nh­ng còng kh«ng ®ñ da ®Ó chÕ biÕn, ph¶i nhËp da muèi tõ n­íc ngoµi. PhÇn nguyªn liÖu trong n­íc chØ chiÕm kho¶ng 20% nhu cÇu s¶n xuÊt. Trong khi ®ã, nÕu ta muèn h­ëng møc thuÕ GSP th× b¾t buéc ph¶i cã 35% nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong n­íc kÌm theo c¸c yªu cÇu phøc t¹p kh¸c cho tõng lo¹i s¶n phÈm. HiÖn t¹i, ta chØ cã mÆt hµng giµy v¶i ®Õ cao su vµ dÐp lµ ®­îc h­ëng quy chÕ GSP nh­ng gi¸ trÞ l¹i thÊp. Cßn nh÷ng s¶n phÈm cã gi¸ trÞ lín h¬n nh­ giµy thÓ thao, giµy da nam n÷… th× nguyªn liÖu chñ yÕu lµ nhËp khÈu, khi xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü th× chØ ®­îc h­ëng thuÕ suÊt NTR cao h¬n thuÕ suÊt GSP. Do vËy, c¸c DNVN ph¶i t¨ng c­êng s¶n xuÊt c¸c lo¹i nguyªn phô liÖu cho ngµnh. Môc ®Ých lµ ®Ó c¸c c«ng ty ViÖt Nam cã thÓ b¸n FOB cho c«ng ty cña Mü v× lÏ c¸c doanh nghiÖp Mü chØ thÝch mua thµnh phÈm FOB. 2.3.2 C¶i tiÕn c«ng nghÖ m¸y mãc Ngµnh giµy da sö dông chñ yÕu lµ nh÷ng thiÕt bÞ, m¸y mãc phÇn lín thuéc thÕ hÖ trung b×nh cña thÕ giíi, ch­a ph¶i lµ thÕ hÖ hiÖn ®¹i nªn n¨ng suÊt cßn thÊp. Khi thiÕt bÞ ®­îc thay thÕ míi, kü n¨ng sö dông, vËn hµnh vµ khai th¸c cÇn ®­îc n©ng cao, nÕu kh«ng sÏ kh«ng ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng vµ tiªu chuÈn kü thuËt cña s¶n phÈm ®Çu ra, lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. 2.3.3 N©ng cao tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý, tr×nh ®é tay nghÒ lao ®éng ViÖc thiÕt kÕ mÉu m· cho phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng ë tõng thÞ tr­êng cßn yÕu. §Æc biÖt lµ kü thuËt lµm mò giµy cßn ph¶i thuª thî n­íc ngoµi víi chi phÝ tr¶ c«ng cao. Do vËy, cÇn ph¶i tÝch cùc më líp ®µo t¹o thiÕt kÕ giµy dÐp, tuyÓn chän vµ ®µo t¹o chuyªn ngµnh. Nhê vËy, ta sÏ cã ®éi ngò thî tay nghÒ cao, cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu thÈm mü ngµy cµng t¨ng cña ng­êi tiªu dïng Mü. 3. ThÞ tr­êng thuû s¶n 3.1 T×nh h×nh thÞ tr­êng thuû s¶n Mü Mü lµ n­íc cã vai trß lín trªn thÞ tr­êng h¶i s¶n quèc tÕ. Hµng n¨m nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu nhiÒu tû USD trÞ gi¸ h¶i s¶n. Mü lµ n­íc xuÊt khÈu h¶i s¶n lín nhÊt thÕ giíi (trong ®ã trªn 60% xuÊt sang NhËt B¶n) vµ còng lµ n­íc nhËp khÈu lín thø 2 thÕ giíi sau NhËt B¶n. Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chuyÓn dÇn thµnh nh÷ng n­íc xuÊt khÈu chÝnh vµ c¸c n­íc ph¸t triÓn trë thµnh nh÷ng n­íc nhËp khÈu h¶i s¶n chÝnh trªn thÕ giíi. C¸c h¶i s¶n nhËp khÈu chÝnh cña Mü lµ nhãm vá cøng gåm t«m (shrimp), t«m hïm (lobster), sß (scallop) vµ cua( crab) trong ®ã t«m cã gi¸ trÞ lín nhÊt, hµng n¨m nhËp trªn 2 tû USD. Møc tiªu thô h¶i s¶n ë Mü cho ®Õn 2000 vÉn cã xu h­íng t¨ng víi tæng tiªu thô h¶i s¶n trong n­íc vµ nhËp khÈu t¨ng 2,3% n¨m 2000, ®¹t 4,3 tØ lb hay 15,6 lb/ng­êi. Trong 15,6 lb h¶i s¶n mµ mçi ng­êi tiªu thô cã 10,5 lb lµ c¸ t­¬i hoÆc ®«ng l¹nh hoÆc sß ®iÖp; 4,8 lb lµ h¶i s¶n ®ãng hép vµ 0,3lb lµ h¶i s¶n b¶o qu¶n b»ng ph­¬ng ph¸p kh¸c nh­ sÊy kh«, ­íp muèi hay x«ng khãi. So víi n¨m 1999, møc tiªu thô cña c¸c s¶n phÈm t­¬i/ ®«ng l¹nh vµ ®ãng hép ®Òu t¨ng 0,1lb. Tiªu thô t«m (chÕ biÕn) ®¹t kØ lôc 3,2lb/ng­êi n¨m 2000. N¨m 2000 cung thuû s¶n thùc phÈm cña Mü t¨ng 1,9%, tÝnh theo khèi l­îng. Trong ®ã ®¸nh b¾t thuû s¶n thùc phÈm t¨ng 1,2%, nhËp khÈu c¸ vµ sß ®iÖp t¨ng 2,6%, chiÕm 68% thuû s¶n tiªu thô ë Mü B¶ng 13: Sè liÖu thèng kª vÒ tiªu thô thuû s¶n Mü trung b×nh tÝnh theo ®Çu ng­êi §¬n vÞ: lb N¨m Thuû s¶n t­¬i vµ ®«ng l¹nh §ãng hép C¸c h×nh thøc b¶o qu¶n kh¸c Tæng céng 1996 1997 1998 1999 2000 10,0 9,9 10,2 10,4 10,5 4,5 4,4 4,4 4,7 4,8 0,3 0,3 0,3 0,3 0,3 14,8 14,6 14,9 15,4 15,6 Nguån: T¹p chÝ Ngo¹i Th­¬ng sè 11- ngµy 20/8/2001 N¨m 2001, kinh tÕ Mü n»m trong t×nh tr¹ng khñng ho¶ng. Theo b¸o c¸o tõ c¸c nguån tin th­¬ng m¹i ë Mü cho thÊy gi¸ trÞ hµng thuû s¶n quan träng nhÊt lµ t«m hiÖn nay thÊp h¬n so víi 15 n¨m tr­íc. Trong khi ®ã c¸c nhµ s¶n xuÊt ë Mü kh«ng thµnh c«ng trong viÖc thiÕt lËp nhµ m¸y chÕ biÕn c¸ trª ë ViÖt Nam, do vËy nhu cÇu nhËp khÈu h¶i s¶n vµo thÞ tr­êng Mü gi¶m. §Æc biÖt nÕu c¸c nhµ nhËp khÈu biÕt gi¸ hä cã thÓ b¸n cho kh¸ch hµng ®­îc th× hä sÏ chØ nhËp khÈu hµng víi gi¸ khuyÕn m·i ®Ó bï rñi ro cña thÞ tr­êng ®ang suy yÕu. NÕu c¸c nhµ nhËp khÈu thÊy bÊt cø hµng ho¸ nµo hä nhËp mµ cã thÓ b¸n víi gi¸ lç th× hä sÏ rót lui khái thÞ tr­êng. N¨m 2002, nÒn kinh tÕ Mü phôc håi vµ chóng ta hi väng vµo sù phôc håi nhanh cña nhËp khÈu thuû s¶n cña Mü. 3.2 Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c¸c DNVN ®èi víi nhu cÇu thuû s¶n t¹i Mü ViÖt Nam b¾t ®Çu xuÊt khÈu h¶i s¶n vµo Mü tõ n¨m 1994 víi trÞ gi¸ 5,8 triÖu USD, ®Õn n¨m 1997 ®¹t 46,4 triÖu USD. N¨m 1998 , ViÖt Nam xuÊt vµo Mü ®¹t 79,5 triÖu USD, t¨ng 14 lÇn so víi n¨m 1994 vµ t¨ng 71,5% so víi n¨m 1997 nh­ng míi chØ chiÕm 1% tæng trÞ gi¸ h¶i s¶n nhËp khÈu vµo Mü. N¨m 1998, ViÖt Nam ®øng thø 19 trong sè c¸c n­íc xuÊt khÈu h¶i s¶n vµo Mü, trong ®ã thø nhÊt lµ Canada 1,2 tû USD, thø hai lµ Th¸i Lan 770 triÖu USD. N¨m 1999 xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam sang Mü ®¹t 150 triÖu USD, t¨ng 90% so víi 1998 vµ n¨m 2000 cã kh¶ n¨ng ®¹t trªn 200 triÖu USD. N¨m 2001, xuÊt khÈu thuû s¶n sang Mü ®¹t 482 triÖu USD, chiÕm 26,5% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam víi kho¶ng 1,8 tû USD. N¨m 2002 sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam chÝnh thøc cã hiÖu lùc th× xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ch¾c ch¾n sÏ t¨ng. Trong n¨m 2001 khi nhu cÇu nhËp khÈu thuû s¶n Mü gi¶m ®èi víi c¸c thÞ tr­êng nuíc ngoµi th× ViÖt Nam qu¶ lµ mét ngo¹i lÖ v× kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Mü vÉn t¨ng m¹nh. Tuy nhiªn con sè ®ã vÉn cßn qu¸ bÐ nhá so víi nhu cÇu thÞ tr­êng Mü. H¬n n÷a, thùc tÕ th× trong n¨m nay xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam gÆp rÊt nhiÒu r¾c rèi khã kh¨n, lµm gi¶m kh¶ n¨ng xuÊt khÈu mµ thùc tÕ chóng ta cã thÓ lµm. D­íi ®©y sÏ ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. 3.3 Gi¶i ph¸p n©ng cao xuÊt khÈu thuû s¶n 3.3.1 BiÖn ph¸p b¶o vÖ uy tÝn s¶n phÈm thuû s¶n ViÖt Nam Võa qua, hiÖp héi c¸ Nheo Mü (CFA) ®· t¨ng c­êng chiÕn dÞch chèng nhËp khÈu c¸ cña ViÖt Nam. H¹ viÖn Mü ®· th«ng qua dù luËt HR-2964, quy ®Þnh chØ cho phÐp c¸ Nheo nu«i t¹i Mü ®­îc dïng tªn Catfish. Mét dù luËt kh¸c còng quy ®Þnh t­¬ng tù ®ang ®­îc tr×nh lªn th­îng viÖn. CFA ®· dµnh 5,2 triÖu ®Ó chèng l¹i viÖc nhËp khÈu c¸ Basa, c¸ Tra tõ ViÖt Nam vµ r¸o riÕt vËn ®éng ¸p dông luËt chèng b¸n ph¸ gi¸ ®èi víi mÆt hµng nµy cña ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, ViÖt Nam còng bÞ gi¶m uy tÝn vµ chÊt l­îng hµng thuû s¶n xuÊt sang EU do EU quy téi hµng ViÖt Nam cã qu¸ d­ l­îng chÊt Chloranphenicol khiÕn hµng tr¨m Container ®ang ¸ch t¾c ë h¶i c¶ng. HiÖn nay, c¸c nhµ nhËp khÈu Mü ®ang t¹m ngõng viÖc thùc hiÖn c¸c hiÖp ®Þnh ®· kÝ kÕt vÒ mÆt hµng t«m vµ ch­a kÝ kÕt c¸c hîp ®ång míi. Tr­íc t×nh h×nh nh­ vËy, tr­íc m¾t ViÖt Nam ph¶i sö dông con ®­êng ngo¹i giao, th­¬ng m¹i ®Ó gi¶i thÝch t×nh h×nh kiÓm so¸t d­ l­îng ®éc h¹i trong nu«i, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn s¶n phÈm thuû s¶n. §ång thêi nhanh chãng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tªn c¸ catfish vµ cã c¸c ®éng th¸i cÇn thiÕt ph¶n øng l¹i phÝa Mü. Bé th­¬ng m¹i còng ph¶i x©y dùng chiÕn l­îc qu¶ng b¸ mÆt hµng nµy t¹i Mü, nh»m vµo hÖ thèng siªu thÞ vµ nhµ hµng lín, më réng c¸c ®èi t­îng cò lµ ViÖt KiÒu vµ Hoa KiÒu. §Ó gi÷ uy tÝn s¶n phÈm thuû s¶n ViÖt Nam, Bé th­¬ng m¹i cã ®­a ra mét sè biÖn ph¸p l©u dµi nh­ giao cho c¬ quan chøc n¨ng cña ngµnh t¨ng c­êng thanh, kiÓm tra, cÊm triÖt ®Ó viÖc ®­a ho¸ chÊt vµo kh©u nu«i, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn, ban hµnh danh môc c¸c chÕ phÈm cÊm sö dông. 3.3.2 T¨ng c­êng ®Çu t­ khai th¸c ®Ó ®¶m b¶o nguån nguyªn liÖu cho xuÊt khÈu thuû s¶n Mü cã truyÒn thèng kinh doanh lín. V× vËy, mét trong nh÷ng yªu cÇu khi lµm ¨n víi Mü lµ ph¶i lµm víi sè l­îng lín, cung cÊp æn ®Þnh. §©y qu¶ lµ mét th¸ch thøc ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n ViÖt Nam. Do thiÕu nguyªn liÖu ®Ó lµm hµng xuÊt khÈu nªn kh¶ n¨ng ®¸p øng ®ßi hái nµy lµ khã kh¨n, trong khi ®ã phÝa Mü l¹i yªu cÇu mÊy chôc Container/th¸ng vµ kÕt qu¶ lµ c¸c DNVN chØ cã thÓ ®¸p øng mét phÇn trong sè ®ã. ViÖt Nam do vËy cÇn ph¶i ­u tiªn chuyÓn dÞch c¬ cÊu nu«i trång thuû s¶n, t¨ng nhanh vµ æn ®Þnh nguyªn liÖu cho chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu. Nhµ N­íc cÇn ®Çu t­ vèn vµo c¸c lÜnh vùc sau: x©y dùng vµ quy ho¹ch c¬ së h¹ tÇng (chñ yÕu lµ hÖ thèng thuû lîi), ®Çu t­ cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt gièng s¹ch víi gi¸ thµnh h¹, ®Çu t­ cho dù ¸n nu«i t«m b¸n th©m canh, th©m canh vµ nu«i c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt thøc ¨n cho thuû s¶n víi c«ng nghÖ míi, chÊt l­îng cao, gi¶m gi¸ thµnh, x©y dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuèc phßng trõ bÖnh cho nu«i trång thuû s¶n. VÒ khai th¸c thuû s¶n, Bé Thuû S¶n cÇn ®Çu t­ vµo hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c cho khai th¸c h¶i s¶n, hoµn thiÖn hÖ thèng phßng tr¸nh tró b·o cho tµu thuyÒn neo ®Ëu vµ x©y dùng 30 c¶ng c¸ míi. TiÕp ®Õn lµ ®Çu t­ chiÒu s©u cho c¸c ®éi tµu khai th¸c xa bê, ®ãng söa tµu thuyÒn, ®ång thêi ®Çu t­ míi mét sè nhµ m¸y ®ãng söa tµu thuyÒn víi c«ng nghÖ vµ kü thuËt hiÖn ®¹i. 3.3.3 N©ng cao chÊt l­îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm ®èi víi mÆt hµng thuû s¶n Mü lu«n ®Æt chÊt l­îng vÖ sinh an toµn thùc phÈm lªn hµng ®Çu. HÖ thèng ®¶m b¶o chÊt l­îng theo HACCP lµ quy ®Þnh b¾t buéc cña Mü ®èi víi hµng thuû s¶n nhËp khÈu. Trªn thùc tÕ, nh÷ng quy ®Þnh nµy lµ rµo c¶n rÊt lín mµ nhiÒu khi hµng thuû s¶n ViÖt Nam ch­a v­ît qua ®­îc. Ch¼ng h¹n nh­ quy ®Þnh hµng thuû s¶n s¬ chÕ ph¶i kh«ng cã Salmonella (mét lo¹i vi sinh vËt g©y bÖnh) trªn 25 gram mÉu. Tuy nhiªn, hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Mü bÞ tr¶ vÒ kh¸ nhiÒu do ph¸t hiÖn cã kh¸ nhiÒu chÊt Salmonella. Së dÜ cã t×nh tr¹ng trªn lµ do nguån n­íc nu«i thuû s¶n ch­a ®­îc ®¶m b¶o. §Ó ®¶m b¶o thuû s¶n cã chÊt l­îng tèt, chóng ta ph¶i quy ho¹ch, nu«i thuû s¶n b»ng nguån n­íc s¹ch vµ n©ng cÊp ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, chÕ biÕn thuû s¶n. C¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Õn liÖu thùc phÈm ®­îc sö dông vµ s¶n xuÊt trong ®iÒu kiÖn vÖ sinh, ®­îc ghi nh·n vµ ®ãng gãi ®óng, ®Çy ®ñ th«ng tin vµ kh«ng lµm cho ng­êi mua nhÇm lÉn. C¸c doanh nghiÖp xuÊt hµng cÇn chó ý ®Õn tiªu chuÈn HACCP. Tiªu chuÈn nµy yªu cÇu mçi nhµ chÕ biÕn ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch mèi nguy ®Ó x¸c lËp mèi ®e do¹ vÒ an toµn thùc phÈm cã thÓ x¶y ra ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm thuû s¶n do nhµ m¸y cña hä chÕ biÕn vµ ®Ó x¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa. V× vËy, c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch HACCP. KÕt luËn §Èy m¹nh xuÊt khÈu lµ mét nhiÖm vô quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i phôc vô cho sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc. Bµi kho¸ luËn nµy ®Ò cËp cô thÓ ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü- mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng nh­ng còng ®Çy th¸ch thøc, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh cã nhiÒu diÔn biÕn thay ®æi trong quan hÖ th­¬ng m¹i 2 n­íc. Trong ph¹m vi giíi h¹n vÒ thêi gian, kh«ng gian vµ ®Þa ®iÓm, ®Ò tµi “ T¨ng c­êng khai th¸c thÞ tr­êng Mü sau khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng ViÖt - Mü ®­îc kÝ kÕt” chØ dõng l¹i ®Ò cËp ®Õn mét sè vÊn ®Ò sau: 1. Kho¸ luËn ®· kh¸i qu¸t vÒ thÞ tr­êng Mü gåm ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng Mü, hÖ thèng luËt th­¬ng m¹i Mü vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i Mü. Trªn c¬ së ®ã, kho¸ luËn cã thÓ gióp ng­êi ®äc cã nh÷ng hiÓu biÕt tæng hîp vÒ mét thÞ tr­êng réng lín vµ phøc t¹p nµy. 2. Kho¸ luËn ®· ph©n tÝch thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña DNVN vµo thêi ®iÓm tr­íc vµ sau khi kÝ kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü, ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña DNVN sang thÞ tr­êng Mü vµo 2 thêi ®iÓm trªn, tõ ®ã còng ®­a ra ®­îc ¶nh h­ëng cña hiÖp ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña DNVN. §ã lµ: + Nh÷ng c¬ héi nh­ thÞ tr­êng réng lín, kh¶ n¨ng quan hÖ víi nhiÒu n­íc kh¸c t¨ng, kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi c«ng nghÖ vµ n©ng cao tiÕn tr×nh héi nhËp thÕ giíi. + Nh÷ng th¸ch thøc nh­ n¨ng lùc c¹nh tranh yÕu, rµo c¶n vÒ ph¸p luËt vµ nh÷ng quy ®Þnh phøc t¹p cña thÞ tr­êng Mü, søc Ðp c¹nh tranh trªn s©n nhµ. 3. Kho¸ luËn còng nªu ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó n¾m b¾t lÊy c¬ héi vµ v­ît qua c¸c thö th¸ch. C¸c gi¶i ph¸p bao gåm nh÷ng gi¶i ph¸p vÜ m« mµ Nhµ Nuíc cÇn ph¶i lµm, nh÷ng gi¶i ph¸p vi m« gîi ý cho c¸c doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, kho¸ luËn còng nghiªn cøu mét sè thÞ tr­êng xuÊt khÈu cô thÓ cña DNVN t¹i n­íc Mü ®Ó trùc tiÕp ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p tham kh¶o. Trªn ®©y lµ nh÷ng néi dung chÝnh mµ kho¸ luËn ®· ®Ò cËp ®Õn. Do kinh nghiÖm vµ thêi gian cßn h¹n chÕ, kho¸ luËn kh«ng khái tr¸nh khái nh÷ng khuyÕt ®iÓm. Em mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp quý b¸u ®Ó tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn ®Ò tµi còng nh­ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô trong c«ng t¸c sau nµy. Tµi liÖu tham kh¶o A. Danh môc c¸c s¸ch: 1. “XuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü” – Trung T©m th«ng tin kinh tÕ (BIZIC) thuéc Phßng Th­¬ng M¹i vµ C«ng NghiÖp ViÖt Nam (VCCI) - Bé Tµi ChÝnh Mü, Tæng Côc H¶i Quan Ên hµnh - 2002 2. “Kinh doanh víi Hoa Kú” – Phßng Th­¬ng M¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam (VCCI) - Bé Tµi ChÝnh Mü, Tæng Côc H¶i Quan Ên hµnh- 2002 3. “HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng Hoa Kú - ViÖt Nam cã hiÖu lùc”(The BTA takes effect) - §¹i sø qu¸n Hîp Chñng Quèc Hoa Kú – Phßng th«ng tin v¨n ho¸ - 2002 4. “XuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Hoa Kú - Mét sè th«ng tin nªn biÕt” - Vô ChÝnh s¸ch Th­¬ng m¹i §a Biªn – NXB Thèng Kª - 2002 5. HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ( The Bilateral Trade Agreement) 6. “HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam vµ Hoa Kú, ThÞ tr­êng vµ doanh nghiÖp Hoa Kú” – Trung t©m ®µo t¹o, t­ vÊn vµ th«ng tin kinh tÕ ( CETAI) – 9/2000 7. “NhÞp cÇu doanh nghiÖp ViÖt Mü” – ViÖn nghiªn cøu chiÕn l­îc, chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp – NXB Thèng Kª – Hµ Néi 1999 8. “Kh¸i qu¸t vµ So¹n th¶o c¸c ®¹o luËt th­¬ng m¹i cña Mü” – TiÓu ban Ph­¬ng Ph¸p vµ Ph­¬ng tiÖn vÒ Th­¬ng M¹i, H¹ nghÞ viÖn Mü – NXB Thèng Kª - 1996 . B. Danh môc c¸c b¸o c¸o tham kh¶o 9. “ViÖt Nam - kÕt qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu n¨m 1999 vµ dù b¸o trong nh÷ng n¨m tiÕp theo” – B¸o c¸o kh«ng chÝnh thøc cña Ng©n hµng thÕ giíi – Héi nghÞ gi÷a kú nhãm c¸c nhµ t­ vÊn tµi trî cho ViÖt Nam – thµnh phè §µ L¹t – 22-23/6/2000 10. “B¶n ®iÒu trÇn cña ®¹i diÖn th­¬ng m¹i Hoa Kú t¹i ViÖt Nam, Bµ Charlene Barshfsky tr­íc th­îng viÖn vÒ tho¶ thuËn th­¬ng m¹i víi ViÖt Nam” - §¹i sø qu¸n Hoa Kú t¹i ViÖt Nam – 2002 11. “C¸c b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu vµ ®Þnh h­íng ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 cña Vô xuÊt nhËp khÈu”– Vô ¢u Mü – Bé Th­¬ng M¹i 12. Tµi liÖu phôc vô nghiªn cøu: “T¸c ®éng cña viÖc Mü dµnh Tèi HuÖ Quèc cho ViÖt Nam” – ViÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ trung ­¬ng – n¨m 1999 13. “Bµi ph¸t biÓu cña bµ Fawn Evesnon”, phã chñ tÞch hiÖp héi dÖt may vµ da giµy Hoa Kú, phô tr¸ch kinh doanh vµ dÞch vô toµn cÇu. 14. Tµi liÖu vÒ cuéc héi th¶o dµnh cho c¸c nhµ xuÊt khÈu viÖt Nam :" NhËp khÈu vµo thÞ tr­êng Mü”, ng­êi tr×nh bµy lµ «ng Nicole Bivens Collinson C. Danh môc tham kh¶o c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu 15. Kû yÕu héi nghÞ khoa häc – Khoa kinh tÕ ngo¹i th­¬ng – Tªn ®Ò tµi: “§Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng ¢u-Mü” - 04/2002 16. Kû yÕu héi nghÞ khoa häc – Tr­êng ®¹i häc Ngo¹i Th­¬ng – Khoa qu¶n trÞ kinh doanh – 10/2000 17. C«ng tr×nh sinh viªn nghiªn cøu khoa häc 2000 – Tªn c«ng tr×nh: "N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thuû s¶n th«ng qua tiÕn tr×nh ®Èy nhanh viÖc ¸p dông cã hiÖu qu¶ tiªu chuÈn HACCP ". D. Danh môc tham kh¶o c¸c b¸o vµ t¹p chÝ 18. T¹p chÝ Ngo¹i Th­¬ng, cã c¸c bµi viÕt sau Bµi viÕt “ XuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Mü sÏ t¨ng ®¸ng kÓ” cña NguyÔn Thµnh ra ngµy 10/11/2001, “ VÊn ®Ò tiªu thô h¶i s¶n ë Mü” cña T.H¶i ra ngµy 20/8/2001 “ §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam sau sù kiÖn 11/9” cña NT sè ra ngµy 20/11/2001 “ Thùc tr¹ng ngµnh dÖt may cña Mü” cña Quèc An ra ngµy 30/11/2001 “ Mü lµ thÞ tr­êng c¹nh tranh nhÊt n¨m 2002” cña Quèc An ra ngµy 30/6/2002 19. T¹p chÝ th­¬ng m¹i Bµi viÕt “ Mét sè biÖn ph¸p ®Ó c¸c doanh nghiÖp vµ hµng ho¸ ViÖt Nam thËm nhËp thÞ tr­êng Hoa Kú” cña TrÇn Hµ, sè 4/2001 Bµi viÕt “ ThÞ tr­êng hµng dÖt may xuÊt khÈu ViÖt Nam tr­íc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc” cña Lª V¨n §¹o, sè 4/2001 Bµi viÕt “ Hµng rµo phi thuÕ quan- c¸c rµo c¶n ®èi víi th­¬ng m¹i quèc tÕ ” cña NguyÔn Thanh H­ng vµ NguyÔn ThÞ Thanh Thuû, sè 18/2002 Bµi viÕt “ Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn l­u ý khi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng Hoa Kú”, sè 10/2002 Bµi viÕt “ XuÊt khÈu hµng dÖt may” n¨m 2001 vµ triÓn väng n¨m 2002 “ cña Lª V¨n §¹o, sè 3+4/2002 Bµi viÕt “ Ngµnh dÖt may khëi ®éng n¨m 2002 vµo thÞ tr­êng Mü” cña Mai Hoµng ¢n, sè 3+4/2002 20. T¹p chÝ Ph¸p LuËt Bµi viÕt “ Hoµn thiÖn c¬ së ph¸p lý th­¬ng m¹i cho viÖc thùc hiÖn HiÖp ®Þnh ViÖt - Mü” cña B¹ch Quèc An, sè 1/2002 Bµi viÕt “ Da giÇy ViÖt Nam chinh phôc Mü” cña §øc Tr­êng, sè 1/2002 21. T¹p chÝ kinh tÕ ®èi ngo¹i Bµi viÕt “ Nh÷ng bÊt cËp cña Ph¸p luËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam tr­íc yªu cÇu ViÖt Nam héi nhËp vÒ th­¬ng m¹i- KiÕn nghÞ vÒ ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p tiÕp tôc hoµn thiÖn” cña PGS.TS Hoµng ThÞ M¬, sè 1/2002 22. Thêi b¸o kinh tÕ: Bµi viÕt “ XuÊt khÈu thuû s¶n sang thÞ tr­êng Mü” cña NguyÔn Anh Thi, sè 143 ngµy 28/11/2001 Bµi viÕt : “ Giµy dÐp, ngµnh xuÊt khÈu mòi nhän” cña D­¬ng Ngäc, sè 111 ngµy 16/9/2002 23.T¹p chÝ Thuû s¶n Bµi viÕt “XuÊt khÈu h¶i s¶n sang thÞ tr­êng Hoa Kú” cña tæ chøc AMCHAM t¹i ViÖt Nam, sè 5/2002 Bµi viÕt “ Thuû s¶n, lîi thÕ vµ c¬ héi cho mét thêi kú ph¸t triÓn” cña TS. Hµ Xu©n Th«ng, sè 9/2002 24. T¹p chÝ Nghiªn cøu LËp ph¸p Bµi viÕt “ Nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n cña ph¸p luËt thuÕ quan Hoa Kú” cña LG. TrÞnh H÷u ThÞnh, sè 5/2002 Bªn c¹nh ®ã, kho¸ luËn cßn tham kh¶o mét sè c¸c b¸o vµ t¹p chÝ sau : 25. B¸o Quèc TÕ: sè 27/2002 26. T¹p chÝ Ch©u Mü ngµy nay: sè 1, sè 2, sè 5, sè 6, sè 8 n¨m 2002 27. T¹p chÝ Nhµ N­íc vµ Ph¸p luËt: sè 1 ( 165) /2002, sè 5 (169) /2002 28. Tin kinh tÕ n¨m 2002 ra c¸c ngµy 25/7/02, 05/7/02, 11/08/02, 04/09/02, 01/07/02, 29/08/02, 03/10/02, 14/07/02 29. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o: sè 4, sè 11/ 2002 E. Danh môc tham kh¶o c¸c ®Þa chØ trang web 30.  Bé Th­¬ng m¹i (Department of Commerce): www.doc.gov Côc qu¶n lý xuÊt khÈu (Bureau of Export Administration): www.bxa.doc.gov Côc kinh tÕ vµ thèng kª (Economics and Statistics Administration): www.esa.doc.gov Côc ph©n tÝch kinh tÕ (Bureau of Economic Analysis): www.bea.doc.gov Côc qu¶n lý th­¬ng m¹i quèc tÕ (International Trade Administration): www.ita.doc.gov Côc qu¶n lý b»ng s¸ng chÕ vµ nh·n hiÖu th­¬ng m¹i (Patent and Trademark Office): www.uspto.gov Côc c«ng nghÖ (Technology Administration): www.ta.doc.gov 31.  Bé Tµi chÝnh (Department of the Treasury): www.ustreas.gov Tæng côc H¶i quan (Customs Service) 32. Bé Ngo¹i giao (Department of State): www.state.gov; www.ftc.gov 33.Phßng th­¬ng m¹i Mü (U.S Chamber of Commerce): www.uschamber.org 34. Phßng th­¬ng m¹i c«ng nghiÖp ViÖt Nam (VCCI) 35. Côc xóc tiÕn th­¬ng m¹i 36 Thêi b¸o kinh tÕ ._.