Bài giảng Quản lý dự án - Chương 3: Phân tích dòng tiền

i ñaààu tö TSCÑ (capital spending): Chi tieâuâ roøøng cho TSCÑ.
Thay ñoååi voáán luaânâ chuyeåån (change in working capital): Thay ñoååi trong TSLÑ vaøø nôïï ngaéén haïïn. Voáán luaânâ chuyeåån = Taøøi saûûn löu ñoääng – Nôïï ngaéén haïïn. 4Baûng 3.1 BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN CTY XY NGAØY 31/12/2002 Ñôn vò: tyû ñoàng Taøi saûn 2001 2002 Nguoàn voán 2001 2002 Taøi saûn löu ñoäng - Tieàn maët - Phaûi thu - Haøng toàn kho. Taøi saûn coá ñònh (thuaàn) 1.112 104 455 553 1.644 1.403 160 688 555 1.709 Nôï ngaén haïn - Phaûi traû ngöôøi baùn - Phaû traû, noäp khaùc Nôï daøi haïn Voán chuû sôû höõu - Coå phaàn thöôøng vaø thaëng dö voán - Lôïi nhuaän giöõ laïi 428 232 196 408 1.920 600 1.320 389 266 123 454 2.269 640 1.629 Toång taøi saûn 2.756 3.112 Toång nguoàn voán 2.756 3.112 5BAÛNG 3.2 COÂNG TY XY BAÙO CAÙO THU NHAÄP Naêm 2002 Ñôn vò: tyû ñoàng Chæ tieâu Giaù trò Doanh thu thuaàn Chi phí hoaït ñoäng (chöa keå khaáu hao) Khaáu hao Lôïi nhuaän tröôùc laõi vay vaø thueá (EBIT) Laõi vay Lôïi nhuaän tröôùc thueá Thueá Laõi roøng Coå töùc Lôïi nhuaän giöõ laïi trong naêm 1.509 750 65 694 70 624 212 412 103 309 6DOØØNG TIEÀÀN HOAÏÏT ÑOÄÄNG (OPERATING CASH FLOW): Dòng tiền hoạt động: Lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) Cộng Khấu hao Trừ Thuế thu nhập doanh nghiệp Dòng tiền hoạt động 7DOØØNG TIEÀÀN HOAÏÏT ÑOÄÄNG (OPERATING CASH FLOW) Ví dụ: Công ty XY Lợi nhuận trước thuế và lãi vay 694 + Khấu hao 65 - Thuế thu nhập 212 Dòng tiền hoạt động 547 8Chi ñaààu tö TSCÑ (capital spending) Chi ñaààu tö thuaààn = Mua taøøi saûûn môùùi – baùùn taøøi saûûn cuõõ Taøøi saûûn coáá ñònh thuaààn cuoáái kyøø xx Tröøø Taøøi saûûn coáá ñònh thuaààn ñaààu kyøø xx Coääng Khaááu hao trích trong kyøø xx Chi ñaààu tö thuaààn xx Hoaëëc Chi ñaààu tö thuaààn = Nguyeânâ giaùù cuoáái kyøø – Nguyeânâ giaùù ñaààu kyøø. 9CHI ÑAÀÀU TÖ TSCÑ (CAPITAL SPENDING) Taøøi saûûn coáá ñònh thuaààn cuoáái kyøø 1.709 Tröøø Taøøi saûûn coáá ñònh thuaààn ñaààu kyøø 1.644 Coääng Khaááu hao trích trong kyøø 65 Chi ñaààu tö thuaààn 130 Hoaëëc Chi ñaààu tö thuaààn = Nguyeânâ giaùù cuoáái kyøø – Nguyeânâ giaùù ñaààu kyøø. 10 THAY ÑOÅÅI VOÁÁN LUAÂN CHUYEÂ ÅÅN (CHANGE IN WORKING CAPITAL) Thay ñoåi trong voán luaân chuyeån = Voán luaân chyeån cuoái kyø - Voán luaân chuyeån ñaàu kyø Voán luaân chuyeån (thuaàn) = Taøi saûn löu ñoäng - Nôï ngaén haïn 11 THAY ÑOÅÅI VOÁÁN LUAÂN CHUYEÂ ÅÅN (CHANGE IN WORKING CAPITAL) Ví duï: Coâng ty H.D Voán luaân chuyeån cuoái kyø = 1403 – 389 = 1.014 tyû. Voán luaân chuyeån ñaàu kyø = 1.112 – 428 = 684 tyû. Thay ñoåi trong voán luaân chuyeån 1.014 – 684 = 330 12 DOØØNG TIEÀÀN TÖØØ TAØØI SAÛÛN Doøøng tieààn hoaïït ñoääng xx - Chi ñaààu tö thuaààn xx - Thay ñoååi trong voáán luaânâ chuyeåån xx Doøøng tieààn töøø taøøi saûûn xx 13 DOØØNG TIEÀÀN TÖØØ TAØØI SAÛÛN VÍ duïï: Coângâ ty XY Doøøng tieààn hoaïït ñoääng 547 - Chi ñaààu tö thuaààn 130 - Thay ñoååi trong voáán luaânâ chuyeåån 330 Doøøng tieààn töøø taøøi saûûn 87 14 1.2 DOØØNG TIEÀÀN CHO CHUÛÛ NÔÏÏ VAØØ CHUÛÛ SÔÛÛ HÖÕU (CASH FLOW TO CREDITOR Õ AND OWNERS) 1.2.1. Doøng tieàn cho chuû nôï Doøng tieàn cho chuû nôï = Tieàn laõi traû - vay möôïn thuaàn Vay möôïn thuaàn = Vay cuoái kyø – Vay ñaàu kyø. Ví duï: Coâng ty XY Tieàn laõi traû trong kyø 70 tyû Vay möôïn thuaàn trong kyø 454 –408 = 46 Doøng tieàn cho chuû nôï 24 tyû 15 1.2 DOØØNG TIEÀÀN CHO CHUÛÛ NÔÏÏ VAØØ CHUÛÛ SÔÛÛ HÖÕU (CASH FLOW TO CREDITOR AND Õ OWNERS) 1.2.1. Doøng tieàn cho chuû sôû höõu Doøng tieàn cho chuû sôû höõu = Coå töùc - Voán huy ñoäng thuaàn trong kyø Voán huy ñoäng thuaàn trong kyø = Coå phaàn thöôøng vaø thaëng dö voán cuoái kyø - Coå phaàn thöôøng vaø thaëng dö voán ñaàu kyø 16 1.2 DOØØNG TIEÀÀN CHO CHUÛÛ NÔÏÏ VAØØ CHUÛÛ SÔÛÛ HÖÕU (CASH FLOW TO CREDITOR AND Õ OWNERS) 1.2.1. Doøng tieàn cho chuû sôû höõu Ví duï: Coâng ty XY Voán huy ñoäng thuaàn trong kyø = 640 - 600 = 40 Coå töùc traû trong kyø 103 - Voán huy ñoäng thuaàn trong kyø 40 Doøng tieàn cho chuû sôû höõu 63 17 TOÙÙM TAÉÉT COÂNG THÂ ÖÙÙC TÍNH DOØØNG TIEÀÀN 1. Ñaúng thöùc doøng tieàn: Doøng tieàn töø taøi saûn = Doøng tieàn daønh cho chuû nôï + doøng tieàn daønh cho chuû sôû höõu 2. Doøng tieàn töø taøi saûn: Doøng tieàn töø taøi saûn = Doøng tieàn hoaït ñoäng - Ñaàu tö taøi saûn coá ñònh thuaàn - Thay ñoåi trong voán luaân chuyeån (Net working capital-NWC) Vôùi: Doøng tieàn töø hoaït ñoäng = EBIT + Khaáu hao –Thueá Ñaàu tö TSCÑ thuaàn = TSCÑ thuaàn cuoái kyø – TSCÑ thuaàn ñaàu kyø + Khaáu hao Thay ñoåi trong voán luaân chuyeån = NWC cuoái kyø – NWC ñaàu kyø 3. Doøng tieàn cho chuû nôï: Doøng tieàn cho chuû nôï = Laõi vay – Vay möôïn thuaàn trong kyø 4. Doøng tieàn daønh cho chuû sôû höõu: Doøng tieàn daønh cho chuû sôû höõu = Coå töùc – Huy ñoäng voán môùi trong kyø. 18 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  Nguyeân taéc 1 : Khi ñaùnh giaù döï aùn phaûi hoøan toøan döïa vaøo doøng tieàn chöù khoâng döïa vaøo lôïi nhuaän treân soå saùch keá toùan , vaø phaûi döïa vaøo doøng tieàn taêng theâm . Vì caùc lyù do sau ñaây :  Lôïi nhuaän treân soå saùch keá toùan chæ laø con soá “khoâng thaät” , keát quaû phuï thuoäc vaøo tính chuû quan vaø phöông thöùc haïch toùan cuûa doanh nghieäp .  Khi tính doanh thu ,bao goàm caû phaàn baùn chòu , laøm cho keát quaû coù laõi nhöng trong quyõ khoâng coù tieàn .  Do tính khaáu hao vaøo trong chi phí : Khaáu hao laø boä phaän chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn , caùc phöông phaùp tính khaáu hao khaùc hao cho ra keát quaû kinh doanh khaùc nhau .  Caùc khoûan chi phí phaûi traû hay chí phí traû tröôùc : Laø caùc khoûan ñaõ chi nhöng chæ phaân boå daàn , hoaëc thaät söï chöa chi nhöng ñaõ trích tröôùc ,  Ngoøai ra khi ñaùnh giaù döï aùn phaûi döïa vaøo doøng tieàn taêng theâm vôùi coâng thöùc nhö sau :  CFtaêng theâm = CFcoù döï aùn – CF khoâng coù döï aùn 19 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Ví duï : Coù baùo caùo sau : CFtaêng theâm = EBITtaêng theâm + KH taêng theâm = ( 900-300) + (500-300) = 800 ÔÛ nguyeân taéc naøy CF neân ñöôïc ño löôøng treân cô sôû taêng theâm hay noùi caùch khaùc neân ñaùnh giaù CF cho moät döï aùn cuï theå treân goác ñoä laø toøan boä doøng tieàn cuûa doanh nghieäp seõ bò taùc ñoäng nhö theá naøo neáu döï aùn ñöôïc chaáp nhaän so vôùi taùc ñoäng khi döï aùn khoâng ñöôïc chaáp nhaän . Do ñoù neân ñöa vaøo phaân tích taác caû caùc thay ñoåi trong doøng doanh thu , chi phí hoïat ñoäng , khaáu hao ,.. 9003004. EBIT 5003003. Khaáu hao 6004002. CFHÑ (okeå KH) 200010001. Doanh thu Sau khi coù DATröôùc khi coù DAChæ tieâu 20 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  Nguyeân taéc 2 : Khi ñaùnh giaù döï aùn phaûi döïa vaøo doøng tieàn sau thueá vaø phaûi taùch quyeát ñònh ñaàu tö ra khoûi quyeát ñònh taøi trôï :  CFsau thueá = CF tröôùc thueá (1-t) + Nhöõng khoûan lôïi töø taám chaén thueá  Nhöõng khoûan lôïi töø taám chaén thueá = Khoûan lôïi töø laõi vay + Khoûan lôïi töø khaáu hao  Lôïi töø taám chaén thueá = txR + txKH  Vôùi t : thueá suaát  R : laõi vay  KH : khaáu hao  Vaäy : CFsau thueá = ( EBIT + KH).(1-t) + t.R + t.KH  Nhöng t.R khoâng tính vì ñaõ tính tröø vaøo chi phí söû duïng voán , vaø taùch quyeát ñònh ñaàu tö ra quyeát ñònh taøi trôï  CFsau thueá = EBIT(1-t) + KH 21 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  Nguyeân taéc 3 : Khoâng ñöôïc tính vaøo chi phí chìm vaøo trong doøng tieàn taêng theâm khi ñaùnh giaù döï aùn .Vì chi phí chìm laø chi phí quaù khöù khoâng thay ñoåi ñöôïc . Ñeå bieát chi phí coù phaûi laø chi phí chìm hay khoâng ta ñaët caâu hoûi : “ Neáu döï aùn khoâng thöïc hieän thì coù toán chi phí naøy khoâng ?” Neáu caâu traû lôøi laø coù thì ñoù laø chi phí chìm  Ví duï : Caùch ñaây 3 naêm cty ty A phaûi chi ra 1 tyû ñoàng cho nghieân cöùu thò tröôøng cho moät loïai saûn phaåm môùi . Ñaây coù phaûi laø chi phí chìm hay khoâng ?  Moät tyû naøy laø chi phí chìm neân khoâng ñöôïc ñöa vaøo doøng tieàn cuûa döï aùn , Vì :  Chi phí naøy laø chi phí thieät haïi tröôùc khi thöïc hieän döï aùn , noù phaùt sinh tröôùc thôøi ñieåm O maø khi thaåm ñònh döï aùn ngöôøi ta thaåm ñònh döïa vaøo doøng tieàn phaùt sinh töø thôøi ñieåm O  Neáu thò tröôøng khoâng chaáp nhaän saûn phaåm naøy thì döï aùn khoâng thöïc hieän nhöng vaãn ñaõ chi maát 1 tyû naøy roài . 22 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Nguyeân taéc 4 : Phaûi tính cô hoäi phí , đaëc bieät laø cô hoäi phí cao nhaát vaøo doøng tieàn khi ñaùnh giaù döï aùn ( Ñeå ñaûm baûo ruõi ro vaø ñaùnh giaù chính xaùc hieäu quaû ) . Cô hoäi phí laø giaù trò toát nhaát maø nhaø ñaàu tö ñaõ boû qua do löïa choïn cô hoäi ñaàu tö naøy maø boû qua cô hoäi ñaàu tö khaùc . 23 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: -Voán luaân chuyeån = TSLÑ – Nôï ngaén haïn - Voán luaân chuyeån : laø cheânh leäch giöõa nguoàn daøi haïn taøi trôï cho TSCÑ vaø ñaàu tö daøi haïn . B. Voán coå phaàn Nguoàn daøi haïnB. TSCÑ Voán LC - Nôï daøi haïn - Nôï ngaén haïn A.Nôï phaûi traû Nguoàn voánTaøi saûn A. TSLÑ 24 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Ví duï : Tröôùc khi coù döï aùn nhu caàu veà TSLÑ moãi naêm laø 60tr , töø naêm 0-naêm 5 nôï ngaén haïn laø 32tr/naêm . Sau khi coù döï aùn TSLÑ moãi naêm döï kieán laø : 70,74,74,74,74,60 . Nôï ngaén haïn laàn löôït laø : 39,41,41,41,41,32 . Haõy xaùc ñònh nhu caàu voán luaân chuyeån phaùt sinh taêng theâm ñeå ñöa vaøo doøng tieàn trong döï aùn  Chuù yù : Naêm 0 : Caàn 3 , buoäc phaûi chi 3  Naêm 1 : Caàn 5 , nhöng chæ chi 2 ( vì ñaõ chi 3 naêm tröôùc )  Naêm 5 : Thu laïi toøan boä ( +5) 25 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: 5000-2-3Voán Lc phaùt sinh taêng theâm 055553- Nhu caàu voán LC taêng theâm 283333333331- Nhu caàu voán LC 324141414139- Nôï ngaén haïn 607474747470- TSLÑ Sau khi coù döï aùn 282828282828- Nhu caàu voán LC 323232323232- Nôï ngaén haïn 606060606060- TSLÑ Tröôc khi coù döï aùn 543210Chæ tieâu 26 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Trình töï hoïach ñònh doøng tieàn :  Böôùc 1 : Xaùc ñònh ñaàu tö ban ñaàu I ( CFo ) :  + Chi mua TSCÑ (-)  + Chi cho nhu caàu voán luaân chuyeån phaùt sinh theâm (-)  + Thu do baùn TSCÑ cuõ (thu nhaäp roøng) (+)  Böôùc 2 : Hoïach ñònh doøng tieàn cho döï aùn ( TCF : total cash flow )  1. Doanh thu taêng theâm = DT(sau khi coù DA ) – DT (neáu khoâng coù DA)  2. Chi phí hoïat ñoäng chöa keå khaáu hao taêng theâm ( döï aùn môû roäng ) hay tieát kieäm ( döï aùn thay theá ) :  Chi phí hoïat ñoäng Chi phí hoïat ñoäng (ko keå KH) Chi phí hoïat ñoäng ( ko keå KH)  taêng theâm (ko keå KH) = neáu coù döï aùn - neáu khoâng coù döï aùn  3.Khaáu hao taêng theâm = KH (coù döï aùn) – KH(ko coù döï aùn )  4.EBIT taêng theâm = (1) – (2) – (3)  5.EBIT (1-t) taêng theâm  6.Khaáu hao taêng theâm  7.OCF ( CF sau theáu ) = (5) + (6)  8.Cô hoäi phí ( neáu coù )  9.Voán luaân chuyeån phaùt sinh taêng theâm  10.Giaù trò ñeán haïn cuûa TSCÑ môùi ( chæ tính vaøo naêm thöù n )  11.TCF 27 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  BAØI TAÄP VÍ DUÏ 1 : Moät cty döï ñònh thöïc hieän moät döï aùn môû roäng saûn xuaát , ñeå thöïc hieän döï aùn naøy cty phaûi chi ra 100.000 usd ñeå ñaàu tö vaøo TSCÑ , chi phí vaän chuyeån , laép ñaët chaïy thöû döï kieán laø 1.000 usd , phöông phaùp khaáu hao aùp duïng laø pp tuyeán tính coá ñònh vôùi thôøi gian trích khaáu hao cuõng laø ñôøi soáng kinh teá cuûa döï aùn : 5 naêm . . Ñeå thöïc hieän döï aùn , cty öôùc tính phaûi taêng theâm voán luaân chuyeån trong thôøi ñieåm ban ñaàu khoûan 14.000usd . Trong naêm hoïat ñoäng ñaàu tieân döï kieán toång doanh thu taêng 100.000 usd so vôùi möùc doanh thu khi chöa thöïc hieän döï aùn naøy . Keå töø naêm thöù 2 trôû ñi doanh thu taêng theâm naøy döï kieán taêng 20% moãi naêm . Chi phí hoïat ñoäng chöa keå khaáu hao taêng theâm khi thöïc hieän döï aùn laø 50.000usd trong naêm ñaàu tieân vaø seõ taêng 6% naêm trong suoát doøng ñôøi coøn laïi . Ngoøai ra cty döï kieán nhu caàu voán luaân chuyeån taêng theâm so vôùi tröôùc khi thöïc hieän döï aùn laø 15.000usd trong caùc naêm 1,2,3 . Bieát thueâ suaát thueá TNDN t= 40% . Haõy hoïach ñònh doøng tieàn cho döï aùn treân . 28 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  Aùp duïng giaûi baøi taäp treân nhö sau :  Böôùc 1 : CFo = 100.000 + 1.000 + 14.000 = 115.000(CFo)  Tröôùc heát xaùc ñònh möùc khaáu hao TSCÑ môùi = (100.000+1000)/5 =20.200usd/year  KH taêng theâm = ( KH maùy môùi + KH maùy cuõ) – KH maùy cuõ = KH maùy môùi  Voán luaân chuyeån taêng theâm : 15----1-14Taêng theâm --15151514Nhu caàu 543210Naêm 29 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Böôùc 2 : Xaùc ñònh TCF 109.62 CF5 76.03 CF4 60.77 CF3 48.28 CF2 37.08 CF1 11. TCF -----10Giaù trò ñeán haïn TSCÑmôùi 15----19. Voán luaân chuyeån taêng -----8. Phí cô hoäi 94.6276.0360.7748.2838.087. OCF = 5+6 20.220.220.220.220.26. Khaáu hao taêng theâm 74.4255.8340.5728.0817.885. EBIT (1-t) 124.0493.0567.6246.829.84. EBIT taêng theâm 20.220.220.220.220.23. KH taêng theâm 63.1259.5556.1853502. CFHÑ taêng ( ko keå KH) 207.36172.81441201001. DT taêng theâm 5432Naêm 1Chæ tieâu 30 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: BAØI TAÄP VÍ DUÏ 2 :  Caùch ñaây 10 naêm cty mua 1 maùy khoan neùn töï ñoäng coù ñôøi soáng kinh teá laø 20 naêm , nguyeân giaù laø 150.000usd . Hieän nay do maùy ñaõ laïc haäu neân cty ñang xem xeùt thay theá maùy naøy baèng maùy môùi vôùi giaù mua 190.000 usd chi phí laép ñaët vaän haønh laø 10.000 usd , maùy naøy coù ñôøi soáng kinh teá laø 10 naêm . Cty ñang aùp duïng phöông phaùp khaáu hao tuyeán tính coá ñònh . Thu nhaäp döï kieán khi baùn maùy cuõ laø 40.000usd , trong khi maùy môùi khi thanh lyù döï kieán chæ coù 25.000usd . Thueá suaát thueá TNDN = 40% . Neáu duøng maùy môùi doanh thu döï kieán taêng trong naêm ñaáu töø 70.000usd leân 85.000usd . Sau naêm ñaàu thì doanh thu döï kieán naêm sau taêng so naêm tröôùc ôû möùc 4.000 usd/naêm cho ñeán keát thuùc döï aùn . Ngoøai ra do tính naêng öu vieät cuûa maùy môùi neân cty seõ tieát kieäm ñöôïc khoûan chi phí töø 40.000usd coøn 20.000 usd trong naêm ñaàu cuûa döï aùn , sau naêm ñaàu tieân chi phí hoïat ñoäng haøng naêm ( chöa keå khaáu hao ) cuûa maùy môùi dự tính tăng 2.000usd moãi naêm trong nhöõng naêm coøn laïi . Ngoøai ra döï kieán nhu caàu voán luaân chuyeån laø 5.000usd/naêm . Haõy hoaïch ñònh doøng tieàn cho döï aùn naøy ? 31 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn:  Böôùc 1 : Xaùc ñònh CFo :  + Chi mua TSCÑ =-190-10 = -200  + Lãi töø baùn maùy cuõ = 40-75=-35,Thuế tiết kiệm= 35(0.4)= 14  Thu bán máy cũ = 40thực thu=40+14=54  I = CFo = -200 + 54 -5= -151  + Chi phí hoaït ñoäng tieát kieäm :  Naêm 1 = 40-20 = 20 , Naêm 2 = 40-22 = 18 , Naêm 3 = 16, Naêm 10 = 2  + KH taêng theâm = KH maùy môùi – KH maùy cuõ =200/10 -150/20 = 12.5  + Giaù trò ñeán haïn TSCÑ môùi = 25(1-40%) = 15  + Voán luaân chuyeån taêng theâm +5----------5PStaêng theâm 05555555555Nhu caàu 109876543210Naêm 32 $2. Caùc nguyeân taéc hoïach ñònh doøng tieàn: Böôùc 2 : xaùc ñònh TCF 56.835.634.433.23230.829.628.427.22611.TCF 15-10.GT ñeán haïn TSCÑ môùi 5-9.Voán LC taêng theâm --8.Cô hoäi phi 36.835.634.433.23230.829.628.427.2267.OCF 12.512.512.512.512.512.512.512.512.512.56.KH taêng theâm 24.323.121.920.719.518.317.115.914.713.55.EBIT(1-t) 40.538.536.534.532.530.528.526.524.522.54.EBIT taêng theâm 12.512.512.512.512.512.512.512.512.512.53.KH taêng theâm -2-4-6-8-10-12-14-16-18-202.CFHÑ taêng(o KH)(tieát kieäm ) 514743393531272319151.DT taêng theâm 10987654321Chæ tieâu