Chính sách kinh tế mới của Lênin

PhÇn I: §Æt vÊn ®Ò Trong qóa tr×nh ®Êu tranh c¸ch m¹ng chèng chÕ ®é chuyªn chÕ Nga Hoµng vµ giai cÊp t­ s¶n, ph¶n ®éng cïng c¸c trµo l­u t­ t­ëng c¬ héi h÷u, t¶ khuynh vµ chñ nghÜa xÐt l¹i, l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n Nga, tiÕn hµnh cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, V.I Lªnin ch¼ng nh÷ng lµ mét nhµ lý luËn léi l¹c mµ cßn lµ mét nhµ tæ chøc thùc tiÔn vÜ ®¹i. V.I Lªnin nh¾c l¹i quan ®iÓm cña C.mac r»ng “Vò khÝ cña sù phª ph¸n kh«ng thÓ thay thÕ d­îc sù phª ph¸n b»ng vò khÝ, lùc l­îng vËt chÊt chØ cã thÓ ®¸nh ®æ b»ng lùc l­îng vËt chÊt, nh­ng lÝ luËn còng sÏ trë thµnh lùc l­îng vËt chÊt khi nã x©m nhËp vµo quÇn chóng”. Theo V.I Lªnin, ®Ó t­ t­ëng lý luËn th©m nhËp vµo quÇn chóng ph¶i th«ng qua tæ chøc vµ c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc tiÔn.V.I Lªnin nãi r¨ng: h·y cho t«i mét tæ chøc cña nh÷ng ng­êi c¸ch m¹ng, t«i sÏ ®¶o lén c¶ n­íc Nga, r»ng vò khÝ ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n kh«ng cã g× kh¸c h¬n lµ tæ chøc. ChÝnh v× vËy mµ V.I Lªnin ®· tiÕn hµnh mét cuéc dÊu tranh kh«ng khoan nh­îng trong viÖc x©y dùng mét chÝnh §¶ng kiÓu míi, ®éi tiªn phong cña giai c¸p c«ng nh©n - §¶ng céng s¶n. T¸m m­¬i n¨m tr­íc, ngµy 21 th¸ng giªng n¨m 1924, V.I Lªnin vÜ l·nh tô vÜ ®¹i cña giai cÊp v« s¶n Nga vµ giai cÊp v« s¶n toµn thÕ giíi ®· vÜnh viÔn ra ®i. Sù ra ®i cña ng­êi lµ mét tæn thÊt lín lao cho phong trµo x· héi chñ nghÜa, nh­ng sù nghiÖp c¸ch m¹ng vµ di s¶n lÝ luËn cña ng­êi vÉn sèng maic víi thêi ®¹i. Mét trong nh÷ng di s¶n lÝ luËn mµ Ng­êi ®Ó l¹i cho chóng ta h«m nay lµ “ ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi". “ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi cña V.I Lªnin g¾n liÒn ho¹t ®éng thøc tiÔn cña ng­êi, lµ sù kh¸i qu¸t kinh nghiÖm l·nh ®¹o ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn nh»m xóc tiÕn c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa vµo nh÷ng n¨m ®Çu thêi k× qu¸ ®é n­íc Nga. Tõ ®ã ®Õn nay ®· h¬n 83 n¨m tr«i qua, nh­ng sù ph¸t triªn cña lý luËn vµ thùc tiÔn kinh nghiÖm ë c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa ngµy cµng chøng minh tÝnh c¸ch m¹ng, khoa häc, s¸ng t¹o vµ tÝnh thêi sù s©u s¾c cña nh­ng luËn ®IÓm do Lªnin ®Ò ra trong chÝnh s¸ch kinh tÕ míi, trong ®ã cã t­ t­ëng tù do trao ®æi (hay thùc chÊt lµ t­ t­ëng ph¸t triÓn hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn). NhiÒu ®¶ng vµ nhiÒu n­íc anh em ®· vµ ®ang tiÕp tôc t×m hiÓu nh»m nhËn thøc s©u thªm vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng lý luËn Êy. PhÇn II Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò I/§iÒu kiÖn ra ®êi.Néi dung cña chÝnh s¸ch “kinh tÕ míi”. BiÖn ph¸p thùc hiÖn. 1/.§iÒu kiÖn ra ®êi Trong hßan c¶nh cã néi chiÕn vµ can thiÖp,cïng víi viÖc kÐo dµi thùc hiÖn chÝnh s¸ch “Céng s¶n thêi chiÕn”( th­c hiÖn viÖc tr­ng thu l­¬ng thùc thõa cña n«ng d©n ®Ó cung cÊp cho nhu cÇu cña quèc phßng) nÒn kinh tÕ cña n­íc Nga bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng khñng háang trÇm träng. Trong n¨m 1920 so víi n¨m 1913,tæng s¶n l­îng n«ng nghiÖp chØ cßn 1/2 ®¹i c«ng nghiÖp cßn 1/7,ngµnh giao th«ng vËn t¶I bÞ tª liÖt v× thiÕu than thiÕu ph­¬ng tiÖn,nh©n d©n nhiÒu n¬i bÞ ®ãi vµ rÊt thiÕu thèn.Lªnin ®· vÝ nÒn kinh tÕ n­íc Nga lóc nµy nh­ mét ng­êi bÞ ®¸nh thËp tö nhÊt sinh chØ cã thÓ ®i l¹i b»ng ®«i n¹ng. Cuèi n¨m 1920, néi chiÕn kÕt thóc ,n­íc Nga chuyÓn sang thêi kú kiÕn thiÕt hßa b×nh.Do dã chÝnh s¸ch “Céng s¶n thêi chiÕn” ®· lµm xong vai trß lÞch sö bÊt ®¾c dÜ cña nã,giê ®©y kh«ng cho phÐp dÉn nã ®i xa h¬n n÷a,v× n«ng d©n nhiÒu n¬i ®· tá ra bÊt m·n víi chÝnh s¸ch kinh tÕ “Céng s¶n thêi chiÕn”( thÓ hiÖn ë cuéc b¹o lo¹n Cron-xtat gÇn Lªningrat); khèi liªn minh c«ng n«ng cã nguy c¬ tan vì.Do ®ã,cÇn thiÕt ph¶i trë l¹i thùc hiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng chñ nghÜa x· héi do Lªnin ®Ò ra n¨m 1918- ph¶i trë l¹i nh­ng quan hÖ kinh tÕ kh¸ch quan gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp,gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n.Do nh÷ng yªu cÇu ®ã,®¹i héi X cña §¶ng Céng s¶n B«nsªvich Nga(häp tõ 8 ®Õn 16/3/1921 ®· chñ tr­¬ng thay chÝnh s¸ch “Kinh tÕ céng san thêi chiÕn” b»ng chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”—NEP. 2/. Néi dung chñ yÕu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi. ChÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” b¨t ®Çu tõ viªc thay thÕ chÕ ®é tr­ng thu l­¬ng thùc thõa cña n«ng d©n b»ng chÕ ®é thu thuÕ l­¬ng thùc.Sau khi n«ng d©n ®· nép ®ñ thuÕ,n«ng d©n ®­îc tù do mua b¸n sè l­¬ng thùc thõa cña m×nh.Sù tù do mua b¸n tÊt nhiªn sÏ lµm cho chñ nghÜa t­ b¶n phôc håi l¹i; chóng ta kh«ng chØ sö dông chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc mµ cßn cã thÓ sö dông c¶ chñ nghÜa t­ b¶n t­ nh©n ®Ó xóc tiÕn chñ nghÜa x· héi. Ng­êi chØ ra r»ng, trong ®iÒu kiÖn chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” th× th­¬ng nghiÖp lµ mèi liªn hÖ kinh tÕ duy nhÊt cã thÓ cã gi÷a hµng chôc triÖu tiÓu n«ng víi nÒn ®¹i c«ng nghiÖp.chÝnh quyÒn x« viÕt cã thÓ n¾m v÷ng ®­îc th­¬ng nghiÖp,chØ ®¹o nã,vµ ®Æt nã vµo nh÷ng khu«n khæ nhÊt ®Þnh. Lªnin cßn chØ râ,thùc chÊt cña chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ sù thiÕt lËp khèi liªn minh c«ng n«ng vÒ kinh tÕ nh»m kh«i phôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp,c¶i thiÖn ®êi sèng cña n«ng d©n vµ c«ng nh©n, t¹o ®IÒu kiÖn cho viÖc phôc håi vµ ph¸t triÓn nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ, thùc hiÖn ®IÖn khÝ hãa n­íc Nga. ChØ cã vËy míi cã thÓ c¶i t¹o ®­îc nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng vµ n«ng d©n theo chñ nghÜa x· héi. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”theo Ng­êi, lµ cuéc ®Êu tranh gay g¾t gi÷a chñ nghÜa t­ b¶n vµ chñ nghÜa x· héi trªn mÆt trËn kinh tÕ,cÇn cã sù kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ cña Nhµ n­íc x« viÕt vµ nh©n d©n ®Ó ®­a chñ nghÜa t­ b¶n ®i vµo quü ®¹o chñ nghÜa x· héi. Néi dung tiÕp theo:Nh÷ng xÝ nghiÖp nhá tr­íc ®©y bÞ quèc h÷u hãa, nay cho t­ nh©n thuª hay mua l¹i ®Ó kinh doanh tù do(chñ yÕu lµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng). Ba lµ cho phÐp më réng trao ®æi hµng hãa gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp,cho th­¬ng nh©n ®­îc tù do ho¹t ®éng (chñ yÕu trªn lÜng vùc b¸n lÎ) ®Ó gãp phÇn kh«i phôc kinh tÕ, cñng cè l¹i l­u th«ng tiÒn tÖ trong n­íc. Bèn lµ thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh. 3/. BiÖn ph¸p thùc hiÖn ChÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ kÕt qu¶ cña t­ duy lý luËn s¸ng t¹o cña V.I.Lªnin- vËn dông vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ch¼ng nh÷ng ë n­íc Nga lóc bÊy giê mµ kÓ c¶ c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn sau khi giai cÊp c«ng nh©n giµnh chÝnh quyÒn d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n. §Ó biÕn t­ duy lý luËn cña Ng­êi thµnh hiÖn thùc, V.I.Lªnin ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p tæ chøc rÊt quan träng, xin nªu mét sè sau ®©y: a-§oµn kÕt vµ thèng nhÊt t­ t­ëng §¶ng Lªnin quan t©m tr­íc hÕt lµ ph¶i lµm cho tæ chøc ®¶ng ®oµn kÕt thèng nhÊt t­ t­¬ng vµ hµnh ®«ng,cÊm chia rÏ,bÌ ph¸i.Theo ®Ò nghÞ cña V.I.Lªnin,®¹i héi lÇn thø X cña §ang céng s¶n Nga th«ng qua nghÞ quyÕt “vÒ sù thèng nhÊt”cña §¶ng. NghÞ quyÕt b¾t ph¶i gi¶i t¸n ngay c¸c nhãm cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i.caco tæ chøc ®¶ng ®­îc giao nhiÖm vô theo dâi chÆt chÏ kh«ng ®Ó x¶y ra bÊt kú mét ho¹t ®éng ®èi lËp nµo, kh«ng thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña §¹i héi sÏ bÞ khai trõ khái ®¶ng, V.I.Lªnin coi sù thèng nhÊt,®oµn kÕt nhÊt trÝ cña Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng cã ý nghÜa to lín trong viÖc ®oµn kÕt toµn §¶ng. Theo ®Ò nghÞ cña Ng­êi,§¹i héi ®· trao cho Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng ®­îc quyÒn ¸p dông mäi biÖn ph¸p ,kÓ c¶ viÖc khai trõ c¸c ñy viªn Trung ­¬ng nµo ph¸ ho¹i kû luËt hay ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng bÌ ph¸i.tiÕp theo,V.I.Lªnin ®Ò nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng tiÕn hµnh c«ng t¸c thanh §¶ng.Ng­êi chñ tr­¬ng kiªn quyÕt ®uæi ra khái §¶ng nh÷ng kÎ gian gi¶o,nh÷ng ®¶ng viªn céng s¶n ®· quan liªu hãa,kh«ng trung thùc,nhu nh­îc vµ nh÷ng tªn Mens¬vich tuy “bÒ ngoµi” ®· ®­îc phñ mét líp s¬n míi,nh­ng trong t©m hån vÉn lµ Mens¬vich.Ng­êi nhÊn m¹nh vai trß ngµy cµng to lín cña §¶ng trong l·nh ®¹o kinh tÕ,chØ ra sù cÇn thiÕt ph¶I ph©n bè l¹i lùc l­îng cña §¶ng, cö mét bé phËn ­u tó nhÊt sang lµm kinh tÕ. Ng­êi ®ßi hái c¸c tæ chøc ®¶ng ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ,ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ th­¬ng nghiÖp,®¶ng viªn ph¶i häc qu¶n lý,häc bu«n b¸n.Ng­êi coi mÆt quan träng cña chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p míi trong tæ chøc kinh doanh,trong tæ chøc s¶n xuÊt vµ lao ®éng. b- ChÊn chØnh bé m¸y kinh tÕ V.I.Lªnin chñ tr­¬ng chÊn chØnh l¹i toµn bé bé m¸y X« viÕt vµ bé m¸y kinh tÕ.Ng­êi v¹ch ra mét ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng thùc tiÔn cña cac c¬ quan X« viÕt; nªu lªn ph­¬ng h­íng phat triÓn cô thÓ cña c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n.V.I.Lªnin ®ßi hái ph¶i x©y dùng l¹i c«ng t¸c cña Héi ®èng bé tr­ëng d©n ñy,Héi ®ång lao ®éng vµ quèc phßng,tiÓu Héi ®ång bé tr­ëng d©n ñy,Ng­êi phª ph¸n kÞch liÖt tÖ quan liªu,bµn giÊy,sa vµo nh÷ng c«ng viÖc vôn vÆt,sù vô v.v…. cña c¸c c¬ quan ®ã.Ng­êi yªu cÇu ph¶I x©y dùng l¹i chÕ ®é c«ng t¸c mét cach triÖt ®Ó.Theo Ng­êi,vÊn ®Ò lµ lùa chän ng­êi,thiÕt lËp chÕ ®é tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n ®èi víi c«ng viÖc ®ang lµm, kiÓm tra c«ng viÖc thùc tÕ.Ng­êi nãi nÕu kh«ng lµm nh­ thÕ th× kh«ng thÓ tho¸t khái chñ nghÜa quan liªu vµ bÖnh giÊy tê ®ang bãp nghÑt chóng ta.Ng­êi chñ tr­¬ng tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i c¸c c¬ quan X« viÕt,kiªn quyÕt c¾t bá nh÷ng bé phËn d­ th­µ vµ nh÷ng ng­êi d­ thõa “nhµn rçi” kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c. c- Bé d©n ñy t­ ph¸p vµ ban thanh tra c«ng n«ng V.I.Lªnin ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc chÊn chØnh Bé d©n ñy t­ ph¸p vµ ban thanh tra c«ng n«ng,nªu râ nhiÖm vô cña hä trong nh÷ng ®IÒu kiÖn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi.VÒ Bé d©n ñy t­ ph¸p,V.I.Lªnin phª b×nh Bé ch­a hiÓu râ vai trß chiÕn ®Êu ®Æc biÖt cña Bé hiÖn nay. Ng­êi nãi r»ng tr¸ch nhiÖm cña Bé d©n ñy t­ ph¸p lµ ph¶I x©y dùng nh÷ng phiªn tßa mÉu chèng l¹i bän khèn n¹n lîi dông chÝnh s¸ch kinh tÕ míi,bän ¨n c¾p,bän gian th­¬ng,bu«n lËu,®Çu c¬,trèn thuÕ v.v….ph¶I trõng trÞ nghiªm kh¾c theo luËt ph¸p x« viÕt,kÓ c¶ xö b¾n;r¨ng ®èi víi nh­ng céng s¶n ph¶i trõng ph¹t nÆng h¬n gÊp ba lÇn so víi nh÷ng ng­êi ngoµi ®¶ng nÕu hä ph¹m ph¸p.Ng­êi phª b×nh Bé d©n ñy t­ ph¸p ch­a hiÓu ®­îc ý nghÜa gi¸o dôc to lín cña tßa ¸n nªn ch­a lµm tèt nhiÖm vô,Ng­êi chñ tr­¬ng ph©n c«ng nh÷ng ®¶ng viªn céng s¶n xuÊt s¾c nhÊt lµm viÖc trong c¬ quan Bé d©n ñy t­ ph¸p,chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ban ph¸p luËt d©n sù míi,Ban ph¸p luËt h×nh sù ,Ban ph¸p luËt nhµ n­íc vµ ph¸p luËt chÝnh trÞ… VÒ Ban thanh tra c«ng n«ng,V.I.Lªnin chØ râ r»ng Ban thanh tra c«ng n«ng kh«ng chØ cã nhiÖm vô,thËm chÝ còng kh«ng ph¶I nhiÖm vô chñ yÕu “tãm b¾t” vµ “v¹ch mÆt”,®ã lµ c«ng viÖc cña t­ ph¸p.Ban thanh tra c«ng-n«ng cã quan hÖ mËt thiÕt víi t­ ph¸p,nh­ng tuyÖt nhiªn kh«ng ®ång nhÊt víi nã.NhiÖm vô chñ yÕu cña Ban thanh tra c«ng-n«ng lµ biÕt söa ch÷a,söa ch÷a mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kÞp thêi.Ng­êi nhÊn m¹nh r»ng muèn biÕt söa ch÷a,tr­íc hÕt ph¶i nghiªn cøu vµ hiÓu biÕt tiÕn tr×nh c«ng viÖc cña mät c¬ quan,mét xÝ nghiÖp,mét ban nµy nä v.v…; thø hai lµ ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng sù thay ®æi thùc tiÔn cÇn thiÕt,ph¶i thùc hiÖn nh÷ng thay ®æi ®ã mét c¸ch thùc tÕ. d- Tæ chøc chÕ ®é b¸o c¸o V.I.Lªnin coi viÖc tæ chøc chÕ ®é b¸o c¸o lµ mét ®Iªï chñ yÕu trong c«ng së vµ c¬ quan.NhiÖm vô cña Ban thanh tra c«ng-n«ng lµ ph¶i hiÓu biÕt vµ nghiªn cøu c«ng t¸c ®ã;ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra trong mét thêi gian hÕt søc ng¾n,xem chÕ ®é b¸o c¸o ®· ®­îc tæ chøc ch­a,cã lµm ®­îc ®óng ®¾n kh«ng,cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm g×,lµm thÕ nµo ®Ó söa ch÷a khuyªt ®IÓm ®ã v.v…R»ng Ban thanh tra c«ng-n«ng cÇn cã mét b¶n theo dâi h»ng ngµy,chØ râ sù tiÕn triÓn cña cuéc ®Êu tranh ®ã,nh÷ng thµnh c«ng vµ th©t b¹i cña chóng ta trong cuéc ®Èu tranh ®ã.ng­êi phª b×nh nghiªm kh¾c r»ng Ban thanh tra c«ng-n«ng ch­a lµm trßn nhiÖm vô vµ bæn phËn cña m×nh,ch­a hiÓu râ nhiÖm vô cña m×nh e- §èi víi c¸c tæ chøc quÇn chóng: §èi víi c¸c tæ chøc quÇn chóng,V.I.Lªnin quan t©m tr­íc hÕt ®Õn tæ chøc c«ng ®oµn vµ ®oµn thanh niªn céng s¶n.VÒ c«ng ®oµn ®· ®­îc lµm râ trong dù th¶o luËn c­¬ng vÒ vai trß vµ nhiÖm vô cña c«ng ®oµn trong dù th¶o luËn c­¬ng vÒ vai trß va nhiÖm vô cña c«ng ®oµn trong ®IÒu kiÖn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi cña Lªnin,®­îc §¹i héi XI cña §¶ng céng s¶n Nga th«ng qua (cã söa ch÷a).ë ®©y chØ xin nªu lªn mét sè vÊn ®Ò,V.I.Lªnin chØ râ chÝnh s¸ch kinh tÕ míi ®em l¹i mét loat nh÷ng thay ®æi c¨n b¶n trong t×nh h×nh giai cÊp v« s¶n vµ do ®ã c¶ trong t×nh h×nh c¸c c«ng ®oµn,cho nªn cÇn quy ®Þnh l¹i vai trß vµ nhiÖm vô cña c«ng ®oµn.Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña c«ng ®oµn tõ nay trë ®i ph¶i b¶o vÖ trong mäi lÜnh vùc vµ b»ng mäi c¸ch ,nh÷ng lîi Ých cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc ®Êu tranh chèng t­ ban.NhiÖm vô ®ã ph¶i ®­îc ®Æt c«ng khai lªn hµng ®Çu ,bé m¸y c«ng ®oµn do ®ã ph¶i ®­îc tæ chøc l¹i. VÒ vai trß vµ sù tham gia cña c«ng ®oµn vµo c¸c c¬ quan kinh tÕ vµ hµnh chÝnhcña nhµ n­íc v« s¶n ®­îc x¸c ®Þnh: c«ng ®oµn nãi chung lµ tr­êng häc chñ nghÜa céng s¶n,nãi riªng ph¶i lµ tr­êng häc qu¶n lý c«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa(råi dÇn dÇn qu¶n lý n«ng nghiÖp) cho tÊt c¶ quÇn chóng c«ng nh©n råi cho tÊt c¶ nh÷ng ng­êi lao ®éng.Do ®ã: -C«ng ®oµn tham gia viÖc thµnh lËp tÊt c¶ mäi c¬ quan kinh tÕ vµ mäi c¬ quan nhµ n­íc cã quan hÖ víi kinh tÕ. -Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña c«ng ®oµn lµ ®Ò b¹t vµ ®µo t¹o nh÷ng ng­êi qu¶n trong c«ng nh©n vµ nãi chung trong quÇn chóng lao ®éng. -Mét c«ng t¸c kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ sù tham gia cña c«ng ®oµn vµo tÊt c¶ nh÷ng c¬ quan kÕ ho¹ch cña nhµ n­íc v« s¶n. -ViÖc thiªt lËp nh÷ng biÓu l­¬ng vµ nh÷ng tiªu chuÈn cung cÊp v.v.. lµ mét trong nh÷ng phÇn cè h÷u vµ kh«ng thÓ thiÕu cña ho¹t ®éng c«ng ®oµn trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ cña c«ng ®ßan tham gia qu¶n lý c«ng nghiÖp. -NhiÖm vô liªn hÖ víi quÇn chóng lµ ®iÒu c¨n b¶n cña mäi ho¹t ®éng c«ng ®oµn,c«ng ®oµn ph¶I biÕt thÝch øng víi tr×nh ®ä hiÖn thêi cña quÇn chóng,mÆt kh¸c c«ng ®oµn tuyÖt ®èi kh«ng ®­îc nu«ng chiÒu nh÷ng thµnh kiÕn t­ t­ëng l¹c hËu cña quÇn chóng,tr¸i l¹i kh«ng ngõng ®­a quÇn chóng lªn mét tr×nh ®é ngµy cµng cao h¬n. -§èi víi vÊn ®Ò chuyªn gia,nhiÖm vô khã kh¨n nhÊt nÆng nÒ nhÊt ®èi víi c¸c c«ng ®oµn lµ h¨ng ngµy ph¶i t¸c ®éng ®Õn qu¶ng ®¹i quÇn chóng lao ®äng ®Î t¹o ra quan hÖ ®óng ®¾n gi÷a hä víi c¸c chuyªn gia.ChØ mét c«ng t¸c nh­ thÕ míi cã thÓ ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ thùc tÕ vµ thùc sù quan träng. -C«ng ®oµn còng cã nhiÖm vô ®Êu tranh chèng nh÷ng ¶nh h­ëng tiÓu t­ s¶n trong giai cÊp c«ng nh©n.TÊt c¶ nh÷ng ®¶ng viªn c«ng s¶n trong c¸c c«ng ®oµn ph¶I chó ý nhiÒu h¬n n÷a ®Õn cuéc ®Êu tranh t­ t­ëng chèng nh÷ng ¶nh h­ëng,xu h­íng vµ lÖch l¹c trong c¸c c«ng ®oµn,nhÊt lµ vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ míi kh«ng thÓ kh«ng lµm cho chñ nghÜa t­ b¶n m¹nh lªn mét phÇn nµo. -§èi víi §oµn thanh niªn céng s¶n,V.I.Lªnin chØ râ r»ng nhiÖm vô thËt sù x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ cña thanh niªn.Muèn hoµn thµnh nhiÖm vô to lín vµ vÎ vang ®ã,thanh niªn ph¶i ra søc häc tËp;r»ng ng­êi ta chØ cã thÓ trë thµnh ng­êi céng s¶n khi biÕt lµm giµu trÝ ãc cña m×nh b»ng sù hiÓu biÕt tÊt c¶ nh÷ng kho tµng trÝ thøc mµ nh©n lo¹i ®· t¹o ra;r»ng ng­êi céng s¶n nµo cËy m×nh n¾m ®­îc nh­ng kÕt luËn s½n cã mµ muèn khoe khoang vÒ chñ nghÜa céng s¶n, nh­ng l¹i kh«ng lµm ®ù¬c mét c«ng t¸c hÕt søc nghiªm chØnh hÕt søc khã kh¨n vµ hÕt søc to lín, kh«ng hÒ lý gi¶i nh÷ng viÖc mµ anh ta cÇn xem xÐt víi tinh thÇn phª ph¸n,ng­êi céng s¶n nh­ vËy thËt ®¸ng buån. f-C¶i c¸ch gi¸o dôc: Ng­êi nhÊn m¹nh lµ cÇn thay thÕ lèi häc cò,lèi nhåi sä cò, b»ng nghÖ thuËt tiÕp thu toµn bé kiÕn thøc cua nh©n lo¹i vµ tiÕp thu nã sao cho chñ nghÜa céng s¶n ë trong c¸c ®ång chÝ kh«ng cßn lµ nh÷ng ®IÒu häc thuéc lßng, mµ lµ nh÷ng ®IÒu do chÝnh c¸c ®ång chÝ nghiÒn ngÉm l¹i vµ lµ nh÷ng kÕt luËn t©t nhiªn ®­îc rót ra trªn quan ®IÓm gi¸o dôc hiÖn ®¹i.Ph¶i biÕt biÕn chñ nghÜa céng s¶n tõ nh÷ng c«ng thøc, nh÷ng lêi d¹y,nh÷ng ph­¬ng ph¸p nh÷ng chØ thÞ, nh÷ng c­¬ng lÜnh cã s½n vµ häc thuéc lßng thµnh c¸i thùc tÕ sinh ®éng,lµ c¸i kÕt hîp víi c«ng t¸c trùc tiÕp cña c¸c ®ång chÝ khi c¸c ®ång chÝ biÕt lÊy chñ nghÜa céng s¶n lµm kim chØ nam cho c«ng t¸c thùc tiÔn cña m×nh.Ng­êi nãi r»ng ph¶i lµm cho toµn bé sù nghiÖp gi¸o dôc rÌn luyÖn vµ d¹y dç thanh niªn ngµy nay trë thµnh sù nghiÖp gi¸o dôc ®¹o ®øc céng s¶n chñ nghÜa trong thanh niªn.§¹o ®øc céng s¶n chñ nghÜa lµ kû luËt tù gi¸c, ®oµn kÕt giai cÊp c«ng nh©n, giai cÊp n«ng d©n vµ nh©n d©n lao ®éng, tæ chøc lùc l­îng cña m×nh trong cuéc ®Êu tranh chèng bän ¸p bøc, bãc lét, ®Ó tõ ý chÝ cña hµng triÖu, hµng chôc triÖu ng­êi sèng lÎ loi rêi r¹c, ph©n t¸n trªn kh¾p ®Êt n­íc réng mªnh m«ng, mµ x©y dùng mét ý chÝ thèng nhÊt, v× kh«ng cã ý chÝ thèng nhÊt ®ã, th× ch¾c ch¾n chóng ta sÏ bÞ ®¸nh b¹i. §oµn thanh niªn céng s¶n ph¶i lµ ®éi xung kÝch, mét ®éi mµ trong mäi viÖc ®Òu biÕt gióp ®ì, ®Òu cã tinh thÇn chñ ®éng vµ cã s¸ng kiÕn cña m×nh.§oµn thanh niªn ph¶I lµm thÕ nµo ®Ó cho bÊt cø c«ng nh©n nµo còng cã thÓ thÊy r»ng ®oµn gåm nh÷ng ng­êi mµ häc thuyÕt cña hä ®èi víi anh ta cßn khã kh¨n vµ cã lÏ anh ta ch­a thÓ tin ngay ®­îc, nh­ng c«ng t¸c thùc tÕ vµ sù ho¹t ®éng cña hä chøng minh víi anh ta r»ng chÝnh hä lµ nh÷ng ng­êi chØ cho anh ta con ®­êng ®óng ®¾n. Ng­êi nhÊn m¹nh r»ng nÕu §oµn thanh niªn céng s¶n kh«ng biÕt tæ chøc c«ng t¸c cña m×nh nh­ vËy trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, th× tøc lµ ®oµn ®· ®I l¹c vµo con ®­êng cò, con ®­êng t­ s¶n.Ph¶i g¾n liÒn nÒn gi¸o dôc cña chóng ta víi cuéc ®Êu tranh cña nh÷ng ng­êi lao ®éng chèng bãc lét,®Ó gióp hä gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò do häc thuyÕt cu¶ chñ nghÜa céng s¶n ®Æt ra Cuèi cïng ng­êi ®Æt vÊn ®Ò lµ ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó §oµn thanh niªn gi¸o dôc mäi ng­êi tõ khi cßn nhá tuæi, theo tinh thÇn lao ®éng tù gi¸c vµ cã ky luËt.Cã nh­ thÕ chóng ta míi cã thÓ hy väng r»ng nh÷ng nhiÖm vô ®Æt ra hiÖn nay sÏ ®­îc gi¶i quyÕt. II/ VÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc.VËn dông ë ViÖt Nam 1/ Chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc Víi t­ c¸ch lµ ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ, NEP chøa ®ùng mét néi dung hÕt søc phong phó, trong ®ã vÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc lµ mét néi dung c¨n b¶n. a- Quan niÖm vÒ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc Thùc ra, kh«ng chØ ®Õn lóc chÝnh thøc tuyªn bè NEP, V.I.Lªnin míi ®­a ra quan niÖm vÒ viÖc sö dông chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc, mµ ngay tr­íc khi C¸ch m¹ng Th¸ng M­êi næ ra, Ng­êi ®· nãi vÒ “vai trß cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi”. Ng­êi viÕt; “BiÖn chøng cña lÞch sö chÝnh lµ ë chç nµy; chiÕn tranh ®· thóc ®Èy nhanh chãng phi th­êng sù chuyªn hãa cña chñ nghÜa t­ b¶n ®éc quyÒn thµnh chñ nghÜa t­ b¶n ®éc quyÒn -nhµ n­íc, vµ chÝnh b¨ng c¸ch ®ã ®· lµm cho nh©n lo¹i tiÕn hÕt søc gÇn ®Õn chñ nghÜa x· héi”. R»ng, trong c¸c n­íc d©n chñ-c¸ch m¹ng thùc sù ,chñ nghÜa t­ b¶n ®éc quyÒn nhµ n­¬c,”tÊt nhiªn vµ nhÊt ®Þnh ph¶i cã nghÜa lµ mét b­íc lín, hay nh÷ng b­íc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi” vµ lµ “sù chuÈn bÞ v¹t chÊt ®Çy ®ñ nhÊt “ cho chñ nghÜa x· héi, lµ “phßng chê ®ivµo chñ nghÜa x· héi”, lµ “nÊc thang lÞch sö” mµ gi÷a nÊc thang nµy víi nÊc thang ®­îc gäi lµ chñ nghÜa x· héi kh«ng cã bÊt cø mét nÊc thang nµo ë gi÷a chóng. Bëi lÏ, “chñ nghÜa x· héi kh«ng ph¶i lµ c¸i g× kh¸c h¬n lµ chÕ ®é ®éc quyÒn nhµ n­íc ®­îc ¸p dông ®Ó phôc vô toµn thÓ nh©n d©n, va do ®ã kh«ng cßn lµ chÕ ®é ®éc quyÒn t­ b¶n chñ nghÜa n÷a”. Trªn cë sö nhËn thøc mét c¸ch s©u s¾c vµ râ rµng r»ng, khi chóng ta cßn “ch­a ®¹t tíi” tr×nh ®é cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc, do ®ã kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc b­¬c chuyÓn lªn chñ nghÜa x· héi, V.I.Lªnin kh¼ng ®Þnh: Chñ nghÜa t­ b¶n d­íi quyÒn l·nh ®¹o cña giai cÊp v« s¶n vµ chÝnh ®¶ng cña nã lµ “ng­ìng cöa cña chñ nghÜa x· héi, lµ ®iÒu kiÖn cho th¾ng lîi ch¾c ch¾n cña chñ nghÜa x· héi” Víi quan niÖm chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc lµ chñ nghÜa t­ b¶n hiÖn ®¹i mµ lÞch sö nh©n lo¹i cho ®Õn lóc ®ã ch­a hÒ biÕt tíi vµ vai trß cña nã trong viÖc ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt lµ hÕt søc to lín, V.I.Lªnin phª ph¸n tÊt c¶ nh÷ng ai ®· tù h¹n chÕ ë chç ®ªm chñ nghÜa t­ b¶n ®èi lËp mét c¸ch trõu t­îng víi chñ nghÜa x· héi mµ “kh«ng nghiªn cøu nh÷ng h×nh thøc cô thÓ cña nã” trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Theo Ng­êi, vÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ, chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc hiÖn ®¹i ë tr×nh ®é cao h¬n rÊt nhiÒu so víi nÒn kinh tÕ c¸c n­íc tiÓu n«ng ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi vµ do vËy, “nÕu kh«ng tr¶I qua mét c¸I g× chung cho chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc vµ chñ nghÜa x· héi” th× chóng ta khã cã thÓ tho¸t ra khái t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ. Nh÷ng ai kh«ng nhËn thÊy ®iÒu ®ã, theo V.I.Lªnin, ®ã lµ mét sai lÇm hÕt søc nghiªm träng vÒ ph­¬ng diÖn lý luËn. Khi kh¼ng ®Þnh c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë mét n­íc tiÓu n«ng nh©t thiÕt ph¶i dùa trªn cë së c¶i biÕn c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi cò “mét c¸ch thËn träng vµ tõng b­íc’ theo ph­¬ng thøc “nhµ n­íc ®IÒu tiÕt” ë mét møc ®é nµo ®ã,V.I.Lªnin cho r»ng, chóng ta ph¶i biÕt ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¸ ®é, c¸c h×nh thøc trung gian, “ph¶i biÕt nghÜ ®Õn c¸c m¾t xich trung gian” cã thÓ t¹o®IÒu kiÖn thuËn lîi cho b­íc chuyÓn tõ nÒn tiÓu s¶n xuÊt lªn chñ nghÜa x· héi, bëi vËy, trong mét møc ®é nµo ®ã, chñ nghÜa t­ b¶n lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, nã lµ s¶n vËt tù nhiªn cña nÒn tiÓu s¶n xuÊt vµ trao ®æi; bëi vËy, chóng ta ph¶i lîi dông chñ nghÜa t­ b¶n(nhÊt lµ b»ng h­íng nã vµo con ®­¬ng chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc) lµm m¾t xÝch trung gian gi÷a nÒn tiÓu s¶n xuÊt vµ chñ nghÜa x· héi, lµm ph­¬ng tiÖn, con ®­êng, ph­¬ng ph¸p,ph­¬ng thøc ®Ó t¨ng lùc l­îng s¶n xuÊt lªn. Kh¼ng ®Þnh NEP lµ ®­êng lèi chiÕn l­îc, lµ b­íc ®i kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, V.I.Lªnin lu«n tr¨n trë víi c©u hái: LiÖu cã thÓ kÕt hîp, phèi hîp nhµ n­íc do giai cÊp v« s¶n l·nh ®¹o víi chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc ®­îc kh«ng? Vµ,chØ qua mét thêi gian nh¾n thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin ®· tr¶ lêi mét c¸ch døt kho¸t “TÊt nhiªn lµ ®­îc”. Song, Ng­êi c¶nh tØnh r»ng, toµn bé sù phøc t¹p vµ khã kh¨n “vÒ lý luËn còng nh­ trong thùc tiÔn” cña vÊn ®Ò nµy lµ ë chç, ph¶i“t×m ra nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®óng gióp ta h­íng sù ph¸t triÓn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc (®Õn mét tr×nh ®ä nµo ®ã vµ trong mét thêi gian nµo ®ã) cña chñ nghÜa t­ b¶n vµo chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc; lµ ®Æt ra nh÷ng ®IÒu kiÖn cÇn thiÕt cho c«ng viÖc Êy vµ ®¶m b¶o sù chuyÓn biÕn tõ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc sang chñ nghÜa x· héi trong mét t­¬ng lai gÇn”. Tõ mét n­íc víi nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng lµ chñ yÕu qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, theo V.I.Lªnin, kh«ng cã con ®­êng nµo kh¸c vµ thÝch hîp h¬n lµ “ph¶i b¾c nh÷ng chiÕc cÇu nhá v÷ng ch¾c, ®i xuyªn qua chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc…kh«ng ph¶I b»ng c¸ch trùc tiÕp dùa vµo nhiÖt t×nh, mµ lµ víi sù nhiÖt t×nh do cuéc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i sinh ra, b»ng c¸ch khuyÕn khÝch lîi Ých c¸ nh©n, b»ng sù quan t©m thiÕt th©n cña c¸ nh©n, b»ng c¸ch ¸p dông chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ” b- Vai trß cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc §¸nh gi¸ vai trß cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc, V.I.Lªnin cho r»ng, nã lµ thµnh phÇn kinh tÕ quan träng, t¹o lªn mét “kÕt cÊu kinh tÕ- x· héi qu¸ ®é”, t¹o nªn tÝnh chÊt ®an xen cña nÒn kinh tÕ nµy; vµ cÇn thiÕt ®Õn møc ®é tiÕn bé, tr×nh ®é ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng hiÖn thùc vµ tÝnh h÷u Ých cña chóng ®èi víi c«ng cuéc x©y dùng x· héi míi trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë mét n­íc tiÓu n«ng, th× chóng ta cÇn dµnh mét quyÒn ­u tiªn nhÊt ®Þnh cho chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc. Bëi lÏ, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn lµ c¬ së ®Ó t¨ng nhanh lùc l­îng s¶n xuÊt, thóc ®Èy c«ng cuéc kh«i phôc vµ c¶k t¹o kinh tÕ, “ ®­a chóng ta ®Õn chñ nghÜa x· héi b»ng con ®­êng ch¾c ch¾n nhÊt” vµ “b¶o ®¶m cho chñ nghÜa x· héi ®­îc cñng cè”. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin lu«n nãi vÒ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc vµ dµnh nhiÒu thêi gian ®Ó nghiªn cøu h×nh thøc kinh tÕ míi mÎ nµy. Ng­êi coi nh÷ng h×nh thøc kinh tÕ c¬ b¶n trong viÖc sö dông c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ nh÷ng h×nh thøc cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc, nh­ h×nh thøc t« nh­îng trong c«ng nghiÖp,h×nh thøc hîp t¸c x· cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá, h×nh thøc t­ nh©n lµm ®¹i lý cho nhµ n­íc trong th­¬ng nghiÖp, h×nh thøc nhµ n­íc cho t­ nh©n thuª c¸c xÝ nghiÖp, c¬ së s¶n xuÊt, v.v… c-H×nh thøc xÝ nghiÖp t« nh­îng Trong nh÷ng n¨m thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin ®Æc biÖt chó ý tíi h×nh thøc t« nh­îng víi t­ c¸ch lµ “mét sù liªn kÕt víi chñ nghÜa t­ b¶n c¸c n­íc tiªn tiÕn”. Ng­êi rÊt coi träng lo¹i xÝ nghiÖp t« nh­îng theo kiÓu cho t­ b¶n n­íc ngoµi thuª l¹i c¸c xÝ nghiÖp thuéc së h÷u nhµ n­íc, bëi theo ng­êi, h×nh thøc t« nh­îng trong c«ng nghiÖp ch¼ng nh÷ng cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o møc sèng kh¸ gi¶ cho mét bé phËn nµo ®ã, dï lµ nhá,cña giai cÊp c«ng nh©n, mµ cßn gióp cho giai cÊp c«ng nh©n häc tËp c¸ch qu¶n lý hîp lý, ®Èy nhanh viÖc kh«, phôc kinh tÕ, cñng cè nÒn hßa b×nh mµ khi ®ã, ®ang ®ßi hái bøc thiÕt. T¹i §¹i héi III Quèc tÕ Céng s¶n, khi nãi vÒ “ý nghÜa vµ ®iÒu kiÖn cña ChÝnh quyÒn X«-viªt dung n¹p chñ nghÜa t­ b¶n vµ chÕ ®é t« nh­îng”, V.I.Lªnin kh¼ng ®Þnh: “Trong mét n­íc tiÓu n«ng ®· bÞ cùc k× tµn ph¸ vµ qu¸ ®çi l¹c hËu, th× sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n do v« s¶n kiÓm so¸t vµ ®IÒu tiÕt(tøc lµ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc hiÓu theo nghÜa Êy) lµ cã lîi vµ cÇn thiÕt( cè nhiªn chØ trong mét møc ®é nhÊt ®Þnh th«i) v× sù ph¸t triÓn ®ã cã thÓ ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn ngay tøc kh¾c cña nÒn n«ng nghiÖp n«ng d©n.§èi víi chÕ ®é t« nh­îng l¹i, cµng ®óng nh­ thÕ”. LuËn ®iÓm nµy ®­îc V.I.Lªnin nhiÒu lÇn sö dông trong c¸c cuéc tranh luËn víi kh«ng Ýt ®¶ng viªn céng s¶n cã th¸i ®é nghi ngê h×nh thøc t« nh­îng, coi th­êng c¸c xÝ nghiÖp t« nh­îng-nhøng ng­êi tá ý lo ng¹i thÕ lùc tù ph¸t ®Çu c¬ trªn thÞ tr­êng sÏ cã ®IÒu kiÖn hoµnh hµnh, nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc bÞ ph¸ ho¹i bëi chñ nghÜa t­ b¶n vµ theo ®ã lµ sù phôc håi chñ nghÜa t­ b¶n.V.I.Lªnin cho r»ng, viÖc thùc hiÖn chÕ ®é t« nh­îng sÏ “g©y ra nh÷ng nguy c¬ míi”, song nÕu v× thÕ mµ cho r»ng kh«ng nªn thùc hiÖn chÕ ®é t« nh­îng th× “nh÷ng ng­êi chñ chóng ta kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn mét nhµ n­íc”. Thùc hiÖn chÕ ®é t« nh­îng buéc chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt “ nh÷ng vÊn ®Ò cùc kú khã kh¨n” nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng cã g× ®¸ng sî bëi chóng ta cã ®ñ kh¶ n¨ng “b¾t chóng ph¶i khuÊt phôc vµ c¶i t¹o chóng”. R»ng t« nh­îng lµ “mét h×nh th¸i chiÕn tranh míi”-chiÕn tranh kinh tÕ.”mét cuéc chiÕn tranh mµ trong ®ã ta còng kh«ng ®­îc nh­îng bé mét chót xÝu nµo”, nh­ng ®ã lµ cuéc chiÕn tranh “ cã lîi cho chóng ta vÒ mäi mÆt” vµ lµ “mét b¶o ®¶m gi¸n tiÕp cho hßa b×nh”, bëi sù tån t¹i cña xÝ nghiÖp t« nh­îng lµ “mét lý do vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®Ó chèng l¹i chiÕn tranh”.H¬n n÷a, V.I.Lªnin cßn coi viÖc “chuyÓn tõ chÕ ®é t« nh­îng lªn chñ nghÜa x· héi lµ chuyÓn tõ mét h×nh thøc ®¹i s¶n xuÊt nµy sang mét h×nh thøc ®¹i s¶n xu©t kh¸c” vµ mét khi thµnh c«ng, nã sÏ ®­a l¹i cho chóng ta nh÷ng xÝ nghiÖp lín kiÓu mÉu “ngang tr×nh ®é cña chñ nghÜa t­ b¶n tiªn tiÕn hiÖn ®¹i”. Trong sè c¸c xÝ nghiÖp t« nh­îng, V.I.Lªnin lu«n dµnh sù ®¸nh gi¸ cao h¬n cho kiÓu xÝ nghiÖp t« nh­îng theo lèi c«ng ty liªn doanh mµ ë ®ã, nhµ kinh doanh n­íc ngoµi hîp t¸c víi nhµ n­íc x· héi chñ nghÜa “theo cæ phÇn”.Ng­êi coi viÖc sö dông réng r·I c¸c c«ng ty liªn doanh sÏ cã lîi h¬n trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu.H×nh thøc nhµ n­íc cho t­ nh©n thuª l¹i c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh,h×nh thøc th­¬ng nghiÖp t­ doanh vµ h×nh thøc hîp t¸c x·cña nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt nhá còng ®­îc V.I.Lªnin coi lµ nh÷ng h×nh thøc cña chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc khi chóng phôc tïng, phôc vô vµ chÞu sù ®IÒu tiÕt cña Nhµ n­íc x· héi chñ nghÜa. Ng­êi cho r»ng, chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc kh«ng chØ lµ thµnh phÇn kinh tÕ biÓu hiÖn d­íi d¹ng “thuÇn tóy”, nhÊt lµ xÝ nghiÖp t« nh­îng, mµ cßn lµ sù hîp t¸c cña Nhµ n­íc x· héi chñ nghÜa víi khu vùc t­ doanh trªn c¬ së cña chÕ ®é së h÷u nhµ n­íc vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt. * VËn dông lý luËn vÒ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc ë n­íc ta Nh÷ng t­ t­ëng c¬ b¶n cña V.I.Lªnin vÒ NEP, ®Æc biÖt lµ vÒ vÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc vµ vÞ trÝ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng chØ cã ý nghÜa ®èi víi n­íc Nga ®Çu nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX mµ cßn mang ý nghÜa quèc tÕ réng lín trong thêi ®¹i ngµy nay.Nh÷ng t­ t­ëng ®ã hiÖn vÉn lµ mÉu mùc vÒ mét s¸ch l­îc t×nh thÕ, ®ång thêi mang ý nghÜa cña mét ®­êng lèi chiÕn l­îc l©u dµi ®èi víi tÊt c¶ c¸c n­íc trong thêi kú qua ®é lªn chñ nghÜa x· héi tõ nÒn tiÓu s¶n xuÊt, trong ®ã cã n­íc ta. Coi nh÷ng t­ t­ëng ®ã cña V.I.Lªnin lµ mét trong nh÷ng c¬ së lý luËn cho ®­êng lèi ®æi míi ë n­íc ta hiÖn nay vµ tõ thùc tiÔn sù nghiÖp ®æi míi, t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú khãa VII, khi kh¼ng ®Þnh “chóng ta ph¶I kh«ng ngõng th«ng qua tæng kÕt thùc tiÔn vµ nghiªn cøu lý luËn mµ tõng b­íc h×nh dung ngµy cµng s¸ng tá vÒ chñ nghÜa x· héi vµ con ®­êng x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta, lµm râ nh÷ng m« h×nh cô thÓ trong tõng lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi,v¨n hãa…”, §¶ng ta nhÊn m¹nh: “Ph¶i vËn dông s¸ng t¹o vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn chñ nghÜa Mac-Lªnin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, ®Æc biÖt lµ t­ t­ëng cña V.I.Lªnin vÒ chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”, vÒ chñ nghÜa t­ b¶n nhµ n­íc, s¸ng t¹o nhiÒu h×nh thøc qu¸ ®é, nh÷ng nÊc thang trung gian ®a d¹ng, phï hîo víi hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ ®Ó ®­a n­íc ta ®i lªn chñ nghÜa x· héi mét c¸ch v÷ng ch¾c”. T¹i §¹i héi lÇn thø VIII, khi mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh ®­êng lèi ®æi míi mµ chóng ta ®· thùc hiÖn qua 10 n¨m, §¶ng ta chØ râ viÖc kiªn ®Þnh ®Þnh h­íng x· héichñ nghÜa trong tiÕn tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë n­íc ta hiÖn nay cÇn ph¶i thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u dµi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn; lÊy viÖc gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi cho c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n lµm môc tiªu hµng ®Çu trong viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh. XuÊt ph¸t tõ quan niÖm nh­ vËy, §¶ng ta ®Ò ra chñ tr­¬ng ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ nhµ n­íc, kinh tÕ hîp t¸c x·; lÊy kinh tÕ nhµ n­íc lµm chñ ®¹o, ph¸t triÓn kinh tÕ hîp t¸c x· ®Ó t¹o ra nh÷ng ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho chóng dÇn dÇn trë thµnh nÒn t¶ng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Bªn c¹nh ®ã, ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ ph¸p lý thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ kinh doanh t­ nh©n yªn t©m ®Çu t­, lµm ¨n l©u dµi; ®ång thêi më réng c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c c¶ trong vµ ngoµi n­íc. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng viÖc nµy, cÇn “¸p dông phæ biÕn c¸c h×nh thøc kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc”. Kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ thµnh phÇn kinh tÕ bao gåm c¸c h×nh thøc hîp t¸c liªn doanh gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc víi t­ b¶n t­ nh©n trong n­íc vµ hîp t¸c liªn doanh gi÷a kinh tÕ nhµ n­íc víi t­ b¶n n­íc ngoµi, nh­ §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh, “cã vai trß quan träng trong viÖc ®éng viªn tiÒm n¨ng to lín vÒ vèn, c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng tæ chøc qu¶n lý…cña c¸c nhµ t­ b¶n v× lîi Ých b¶n th©n hä, còng nh­ cña c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc”. §Ó kinh tÕ t­ b¶n nhµ n­íc thùc hiÖn ®­îc vai trß quan träng ®ã, §¶ng ta chñ tr­¬ng ¸p dông nhiÒu ph­¬ng thøc gãp vèn kinh doanh gi÷a Nhµ n­íc víi c¸c nhµ kinh doanh t­ nh©n trong n­íc nh»m “ t¹o thÕ,t¹o lùc” cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn, t¨ng søc hîp t¸c vµ c¹nh tranh víi bªn ngoµi; c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý ®Ó thu hót cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp cñ._.