Dự báo tình hình những năm đầu của thế kỷ XXI để làm cơ sở xây dựng kế hoạch định hướng phát triển Thủ Đô đến năm 2010

ĐỀ TÀI NCKH TRỌNG ĐIỂM CẤP THÀNH PHỐ: “ĐÁNH GIÁ TỔNG QUÁT QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI Ở THỦ ĐÔ, NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM; ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐẾN NĂM 2010” Mà SỐ: 01X-13/08-2003-3 CHUYÊN ĐỀ: DỰ BÁO TÌNH HÌNH NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA THẾ KỶ XXI ĐỂ LÀM CƠ SỞ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN THỦ ĐÔ ĐẾN NĂM 2010 CÁC THÀNH VIÊN THAM GIA: 6. TS. Vò Träng L©m, Phã Văn phòng Thành uỷ Hà Nội (Chñ tr× thùc hiÖn) 2. PGS.TS. Ngô Doãn Vịnh, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển 3. PGS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Viện trưởng Viện Kinh tế và Chính trị thế giới 4. TS. Lưu Đức Hải, Phó Trưởng ban, Viện Chiến lược phát triển 5. TS. Chu Đức Dũng, Trưởng phòng, Viện Kinh tế và Chính trị thế giới 6. TS. Hoàng Xuân Nghĩa, Phó Trưởng phòng, Viện Nghiên cứu phát triển KT – XH Hà Nội 5777 24/4/2006 Hµ Néi - 2004 1 CHUYÊN ĐỀ: DỰ BÁO TÌNH HÌNH NHỮNG NĂM ĐẦU CỦA THẾ KỶ XXI ĐỂ LÀM CƠ SỞ XÂY DỰNG KẾ HOẠCH ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN THỦ ĐÔ ĐẾN NĂM 2010 PHẦN I: DỰ BÁO TÌNH HÌNH quèc tÕ, khu vùc ®Õn n¨m 2010 vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung, Thñ ®« Hµ Néi nãi riªng I. Bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc ®Õn n¨m 2010 VÒ c¸c xu h−íng lín trong sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi kÓ tõ ®Çu thËp kû 1990, V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX vµ c¸c nghiªn cøu gÇn ®©y ®· chØ râ: (1) Khoa häc vµ c«ng nghÖ tiÕp tôc sÏ cã nh÷ng b−íc nh¶y vät, kinh tÕ tri thøc cã vai trß ngµy cµng næi bËt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt; (2) Toµn cÇu ho¸ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan, l«i cuèn ngµy cµng nhiÒu n−íc tham gia; xu thÕ nµy ®ang bÞ mét sè n−íc ph¸t triÓn vµ c¸c tËp ®oµn kinh tÕ t− b¶n xuyªn quèc gia chi phèi, chøa ®ùng nhiÒu m©u thuÉn, võa cã mÆt tÝch cùc, võa cã mÆt tiªu cùc; (3) Hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn lµ xu thÕ lín; (4) Khu vùc §«ng Nam ¸, ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn n¨ng ®éng nh−ng vÉn tiÒm Èn nh÷ng nh©n tè g©y mÊt æn ®Þnh. Tuy vËy, bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc ®· vµ ®ang thay ®æi rÊt nhanh chãng. C¸c xu thÕ chung nãi trªn, vÒ c¬ b¶n, vÉn lµ nh÷ng xu thÕ chñ yÕu cña sù ph¸t triÓn thÕ giíi tõ nay ®Õn n¨m 2010, song chóng ®· cã nh÷ng biÕn ®æi. MÆt kh¸c, c¸c diÔn biÕn míi cña t×nh h×nh còng cho phÐp chóng ta nh©n diÖn râ h¬n, s©u s¾c h¬n c¸c c¸c xu thÕ tiÕn triÓn cña thÕ giíi, lµm ®Ëm nÐt h¬n c¶ c¸c thêi c¬, c¸c th¸ch thøc lÉn c¸c gi¶i ph¸p. Sù ph¶n øng chÝnh s¸ch chËm ch¹p cña bÊt kú n−íc nµo ®Òu sÏ ph¶i tr¶ gi¸ b»ng viÖc ®¸nh mÊt c¸c c¬ héi ph¸t triÓn vµ lµm gia t¨ng c¸c rñi ro. Dưới đây, chuyên đề sẽ phân tích các ®Æc ®iÓm míi cña bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc tõ nay ®Õn n¨m 2010: 2 1. C¸c m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®· diÔn ra m¹nh mÏ trong gÇn hai thËp kû qua vµ ®· cã t¸c ®éng s©u réng tíi ®êi sèng kinh tÕ toµn cÇu. Cuéc c¸ch m¹ng nµy dùa trªn c¸c trô cét chÝnh lµ c«ng nghÖ tin häc, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi, c«ng nghÖ hµng kh«ng vò trô... Trªn tÊt c¶ c¸c trô cét nµy, mÆc dï c¸c ®æi míi c«ng nghÖ ®· diÔn ra víi tèc ®é hÕt søc nhanh chãng, song tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cßn rÊt lín. Mét ®Æc ®iÓm quan träng kh¸c cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ nµy lµ c¸c lÜnh vùc c«ng nghÖ ®· ph¸t triÓn trong sù t−¬ng t¸c lÉn nhau m¹nh mÏ, t¨ng m¹nh viÖc ¸p dông c¸c b−íc tiÕn c«ng nghÖ cña nhau. NhiÒu dù b¸o hiÖn nay thèng nhÊt ë ®¸nh gi¸ cho r»ng, trong m−êi n¨m tíi, sÏ diÔn ra hµng lo¹t c¸c ®ét ph¸ trong c¸c ngµnh c«ng nghÖ mòi nhän. Tuy nhiªn, trong xu thÕ nµy còng sÏ cã mét sè vÊn ®Ò n¶y sinh liªn quan ®Õn tÝnh nh©n v¨n cña c«ng nghÖ, tÝnh b¶o mËt, téi ph¹m liªn quan ®Õn c«ng nghÖ míi... song nh×n chung cã thÓ coi ®ã chØ lµ nh÷ng trë ng¹i nhá so víi xu thÕ lín cña ph¸t triÓn c«ng nghÖ. Sù chao ®¶o, bÊt æn cña thÞ tr−êng chøng kho¸n c«ng nghÖ cao ë c¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn trong mÊy n¨m gÇn ®©y còng ®· lµm xuÊt hiÖn t©m lý hoµi nghi vÒ triÓn väng cña sù ph¸t triÓn khoa häc - c«ng nghÖ. Trªn thùc tÕ, sù chao ®¶o, bÊt æn ®ã chñ yÕu lµ do hai nh©n tè chÝnh: sù ®Çu t− qu¸ møc vµo c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, t×nh h×nh an ninh quèc tÕ trë nªn bÊt æn do sù næi lªn cña chñ nghÜa khñng bè còng nh− cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa khñng bè. Tuy nhiªn, khoa häc - c«ng nghÖ vÉn kh«ng ngõng ®−îc ph¸t triÓn nh− lµ con ®−êng tÊt yÕu, phï hîp víi l«gic ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i. Ph¸t triÓn khoa häc - c«ng nghÖ cßn ®−îc coi lµ lèi tho¸t cÊp thiÕt vµ h÷u hiÖu trong bèi c¶nh bÊt æn kinh tÕ - chÝnh trÞ toµn cÇu. NhiÒu ®¸nh gi¸ cho r»ng tíi n¨m 2020, c¸c n−íc ph¸t triÓn hiÖn nay sÏ chuyÓn m¹nh sang kinh tÕ tri thøc. HiÖn nay, ë c¸c n−íc nµy, vai trß cña tri thøc, c«ng nghÖ ®· cao h¬n vai trß cña c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ h÷u h×nh (hay nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp) nh− vèn, lao ®éng gi¸ rÎ, tµi nguyªn tù nhiªn,... vµ trë thµnh lùc l−îng s¶n xuÊt quan träng nhÊt. C«ng nghÖ cao ®ang trë thµnh ngµnh chñ ®¹o trong c¬ cÊu nÒn kinh tÕ, ®ång thêi th©m nhËp nhanh chãng trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµm cho tr×nh ®é vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ®−îc n©ng cao. Kinh tÕ tri thøc ®· ®−îc coi lµ giai ®o¹n míi trong tiÕn bé kinh tÕ cña loµi ng−êi, trong ®ã nh©n tè tri thøc, trÝ tuÖ trë thµnh lùc l−îc s¶n xuÊt hµng ®Çu. DiÖn m¹o cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi sÏ thay ®æi mét c¸ch c¨n b¶n. Thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc ®ang lµ mét chiÕn l−îc then chèt cña c¸c n−íc ph¸t triÓn hiÖn nay, víi c¸c h−íng chÝnh s¸ch lín lµ: ®æi míi t− duy, ph¸t 3 triÓn vµ n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc, ®Ò cao tinh thÇn kinh doanh, ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu vµ triÓn khai khoa häc - c«ng nghÖ, nhÊt lµ c«ng nghÖ th«ng tin, c¶i c¸ch kinh tÕ vµ x· héi theo h−íng tù do ho¸ vµ më cöa h¬n. C¸c nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn trong thËp kû tíi sÏ tiÕp tôc gi÷ vai trß ®i ®Çu vµ chi phèi sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi, lµ ®éng lùc cho sù t¨ng tr−ëng cña c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c. TiÒm lùc tri thøc, c«ng nghÖ cã ¶nh h−ëng quyÕt ®Þnh ®Õn tiÒn ®å ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. §èi víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ nh×n chung ch−a hoµn thµnh. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ë c¸c n−íc ph¸t triÓn ®ang lµm gia t¨ng kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ gi÷a c¸c n−íc nµy víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. C«ng nghÖ ®ang lµ mét c«ng cô quan träng cña c¸c n−íc ph¸t triÓn trong viÖc chi phèi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay, c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ®ang cã nh÷ng c¬ héi vµ ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®Ó "rót ng¾n" kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ gi÷a hä víi c¸c n−íc ph¸t triÓn, do cã nh÷ng lîi thÕ ph¸t triÓn cña c¸c n−íc ®i sau. §ã lµ lîi thÕ vÒ vèn, vÒ thÞ tr−êng, vÒ c«ng nghÖ vµ vÒ kinh nghiÖm ph¸t triÓn. Ên §é lµ mét vÝ dô kh¸ ®iÓn h×nh vÒ viÖc tiÕp nhËn tri thøc c«ng nghÖ cña thÕ giíi ®Ó ph¸t triÓn m¹nh lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ nhanh chãng trë thµnh nhµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu phÇn mÒm cã h¹ng trªn thÕ giíi. ChÝnh phñ Ên §é ®ang ®Æt −u tiªn ph¸t triÓn c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ tin häc vµ chÕ t¹o d−îc phÈm, lµ nh÷ng lÜnh vùc n¨ng ®éng nhÊt hiÖn nay trªn thÕ giíi. Trung Quèc còng ®· hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ víi nhÞp ®é cao, b»ng c¸ch coi träng c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, lÊy c«ng nghÖ th«ng tin lµ chñ ®¹o, h−íng vµo c¶i t¹o c¸c ngµnh truyÒn thèng nh»m ph¸t huy søc m¹nh cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tuy ph−¬ng thøc thùc hiÖn cã kh¸c nhau, c¶ hai n−íc nµy ®Òu cã ®iÓm chung lµ ®Èy nhanh hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ trong n−íc nhê tiÕp thu c«ng nghÖ vµ vèn n−íc ngoµi. Thµnh c«ng nµy lµ mét ®éng lùc quan träng gióp hai n−íc nµy duy tr× tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao trong nhiÒu n¨m qua. 2. Nh÷ng chiÒu h−íng míi trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ Qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ®· vµ ®ang diÔn ra m¹nh mÏ d−íi t¸c ®éng cña c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ. HÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi, mÆc dï ®−îc ®Èy m¹nh b»ng tiÕn tr×nh tù do ho¸ nh»m h−íng tíi mét hÖ thèng kinh tÕ ®a ph−¬ng, kh«ng ph©n biÖt ®èi xö... trªn thùc tÕ vÉn lµ mét hÖ thèng thiÕu c«ng b»ng, dùa nhiÒu vµo c¸c t−¬ng quan søc m¹nh. Vai trß dÉn d¾t, chi phèi cña hÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi trong vßng m−êi n¨m tíi vÉn thuéc vÒ 4 c¸c n−íc ph¸t triÓn nhÊt, ®øng ®Çu lµ Mü. V× vËy, mäi s¸ng kiÕn thóc ®Èy tiÕn tr×nh tù do ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ rèt cuéc vÉn mang l¹i nhiÒu lîi Ých h¬n cho c¸c n−íc ph¸t triÓn. §Æc biÖt sau cuéc chiÕn tranh Ir¾c, Mü ®· næi lªn nh− mét siªu c−êng duy nhÊt, bÊt chÊp c«ng ph¸p quèc tÕ, ®· can dù vµ dÝnh lói vµo mäi diÔn biÕn cña t×nh th×nh thÕ giíi, c¶ vÒ chÝnh trÞ - qu©n sù vµ kinh tÕ - x· héi. Tõ thùc tÕ nµy, trong khu«n khæ WTO, vßng ®µm ph¸n §«ha khã cã thÓ kÕt thóc vµo n¨m 2005 do c¸c n−íc bÊt ®ång vÒ thêi h¹n vµ lÜnh vùc tù do ho¸. §èi phã víi t×nh tr¹ng nµy lµ sù næi lªn cña xu h−íng ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh tù do th−¬ng m¹i song ph−¬ng. FTA song ph−¬ng vµ khu vùc ®ang diÔn ra phæ biÕn vµ réng kh¾p, ë hÇu hÕt mäi khu vùc trªn thÕ giíi. Mü lµ n−íc ®i ®Çu víi viÖc chuyÓn m¹nh tõ lËp tr−êng chØ ñng hé c¬ chÕ ®a ph−¬ng sang ñng hé c¶ c¬ chÕ song ph−¬ng trong tù do ho¸ th−¬ng m¹i. Bëi v× theo hä, vßng ®µm ph¸n míi trong khu«n khæ WTO tiÕn triÓn chËm ch¹p trong khi Mü cÇn më réng thÞ tr−êng, chèng th©m hôt th−¬ng m¹i vµ duy tr× lîi thÕ c¹nh tranh, thËm chÝ ¸p ®Æt nh÷ng ®iÒu kiÖn cã thÓ b¶o ®¶m ®Þa vÞ l·nh ®¹o cña Mü trong hÖ thèng th−¬ng m¹i thÕ giíi. Do ®ã, Mü ®· ¸p dông c¸c s¸ch l−îc kh¸c nhau ®èi víi hai bªn bê §¹i T©y D−¬ng vµ Th¸i B×nh D−¬ng. Mü ®ä søc víi EU trong ®µm ph¸n ®a ph−¬ng, nh−ng víi khu vùc APEC vµ ch©u Phi l¹i lµ sù cæ vò, thiÕt lËp c¸c FTA víi Mü. B¾t ®Çu ®ét ph¸ víi Singapore, Chi Lª vµ óc, Mü më réng sù ®µm ph¸n sang c¸c n−íc kh¸c, trong ®ã cã ASEAN. Tõ "S¸ng kiÕn v× mét ASEAN n¨ng ®éng", Mü ®ang khëi ®Çu cho lo¹t ®µm ph¸n víi Philippin, Th¸i Lan, Malayxia, thËm chÝ ®Èy m¹nh BTA víi Lµo trong nç lùc cuèi cïng lµ ®Ó x©y dùng mét m¹ng l−íi c¸c FTA song ph−¬ng víi ASEAN chø kh«ng ph¶i víi toµn ASEAN víi t− c¸ch lµ mét ®Þnh chÕ khu vùc, nh− Trung Quèc ®· ký kÕt khu vùc mËu dÞch tù do Trung Quèc - ASEAN (CAFTA) hoÆc nh− nh÷ng xóc tiÕn FTA gi÷a NhËt B¶n, Hµn Quèc víi ASEAN hiÖn nay. EU vµ NhËt B¶n còng ®· cã nh÷ng ®iÒu chØnh chiÕn l−îc theo h−íng nµy. Xu h−íng nµy ®Èy nhanh c¸c tÝnh to¸n tay ®«i gi÷a c¸c n−íc, do vËy ®ang lµm phÇn nµo yÕu ®i c¸c nç lùc liªn kÕt ®a ph−¬ng còng nh− vai trß cña c¸c ®Þnh chÕ ®a ph−¬ng trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Dï ®−îc c¾t nghÜa thÕ nµo th× c¸c luËt ch¬i trong cuéc ch¬i toµn cÇu còng ®· cã nh÷ng thay ®æi. HÇu nh− c¸c n−íc ®Òu kh«ng muèn m×nh lµ kÎ ngoµi cuéc nªn ®· tÝch cùc tham gia ®µm ph¸n vµ ký kÕt c¸c FTA song ph−¬ng. §ã kh«ng nh÷ng lµ c¸c FTA gi÷a mét ®Þnh chÕ FTA khu vùc víi c¸c quèc gia bªn ngoµi mµ cßn lµ gi÷a c¸c quèc gia vèn lµ thµnh viªn cña mét FTA. ThËm chÝ nhiÒu n−íc ®· tham gia ký kÕt FTA song ph−¬ng víi nhiÒu n−íc cïng mét løc. Nãi c¸ch kh¸c, xu h−íng liªn kÕt kinh tÕ quèc tÕ 5 trªn nhiÒu tuyÕn, nhiÒu cÊp ®é, nhiÒu h×nh thøc ®ang ®ång thêi diÔn ra, ®an xen nhau mét c¸ch hÕt søc phøc t¹p. Còng cÇn nhÊn m¹nh r»ng, ®Æc ®iÓm míi nµy kh«ng ph¶i lµ sù ®i ng−îc cña tiÕn tr×nh tù do ho¸ th−¬ng m¹i toµn cÇu, bëi v×, vÒ nguyªn t¾c, WTO kh«ng lo¹i trõ kh¶ n¨ng mét quèc gia thµnh viªn cã thÓ tham gia vµo mét ®Þnh chÕ kinh tÕ kh¸c, miÔn lµ ®iÒu ®ã kh«ng ®i ng−îc l¹i c¸c nguyªn t¾c cña hÖ thèng th−¬ng m¹i ®a ph−¬ng. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ kh¸ râ rµng cña xu h−íng nµy lµ sù h×nh thµnh mét m¹ng l−íi dµy ®Æc c¸c quan hÖ kinh tÕ song ph−¬ng gi÷a c¸c n−íc, trong ®ã c¸c n−íc, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ph¸t triÓn, ®Òu cã chiÕn l−îc trë thµnh c¸c ®iÓm trung t©m cña m¹ng l−íi, cã søc ¶nh h−ëng m¹nh ®Õn c¸c n−íc kh¸c còng nh− ¶nh h−ëng ®Õn luËt ch¬i toµn cÇu. Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c n−íc trong thùc hiÖn chiÕn l−îc nµy ch¾c ch¾n sÏ cã t¸c ®éng t¸i kÕt cÊu c¸c khèi liªn kÕt kinh tÕ khu vùc hiÖn cã còng nh− h×nh thµnh c¸c liªn kÕt kinh tÕ khu vùc míi. §iÒu ®¸ng chó ý lµ chÝnh c¸c n−íc ph¸t triÓn lµ c¸c n−íc ñng hé tÝch cùc nhÊt cho c¸c ®µm ph¸n FTA song ph−¬ng, trong khi nh÷ng n−íc ®i sau, tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp h¬n, th−êng cã th¸i ®é dÌ dÆt h¬n. C¸c n−íc tiÕp nhËn FTA song ph−¬ng trong nhãm n−íc ®ang ph¸t triÓn phÇn lín lµ c¸c nÒn kinh tÕ míi næi, tham gia tÝch cùc vµo tiÕn tr×nh tù do ho¸ vµ tá ra tin t−ëng h¬n vµo kÕt qu¶ cña tiÕn tr×nh nµy. Hiện nay, FTA song ph−¬ng rÊt ®−îc c¸c n−íc ph¸t triÓn h−ëng øng v× hä cho r»ng ®©y lµ sù tho¶ thuËn tay ®«i nªn dÔ lµm, cã thÓ ¸p ®Æt ®−îc mét sè ®iÒu kiÖn mµ trong ®µm ph¸n ®a ph−¬ng th−êng gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ kh«ng ph¶i chØ b¾t ®Çu chñ yÕu b»ng th−¬ng m¹i mµ cßn lµ ®Ó më réng ®Çu t−, thÞ tr−êng vµ nhiÒu môc tiªu kh¸c. Nãi c¸ch kh¸c, lîi Ých cña FTA song ph−¬ng dÜ nhiªn sÏ dµnh cho c¶ ®«i bªn song ng−êi cã lîi th−êng lµ c¸c n−íc ph¸t triÓn h¬n vµ nhÊt lµ c¸c nÒn kinh tÕ cã ®é më cöa thÞ tr−êng lín h¬n. Theo ®ã, nh÷ng n−íc mµ c¸c nÒn kinh tÕ vÉn cßn ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p kü thuËt trong b¶o hé th−¬ng m¹i sÏ Ýt lîi h¬n vµ gÆp khã kh¨n h¬n trong ®µm ph¸n. VÝ dô, khã kh¨n trong ®µm ph¸n FTA gi÷a Th¸i Lan vµ óc thÓ hiÖn trªn c¸c vÊn ®Ò sau: mét lµ, kiÓm dÞch ®éng vËt vµ thùc vËt mµ phÝa óc ®ßi hái ph¶i ®¹t yªu cÇu cña mét n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn; hai lµ, óc kh«ng chÊp nhËn quy ®Þnh vÒ xuÊt xø hµng ho¸ cña AFTA 40% tõ c¸c n−íc ASEAN vµ ba lµ, më cöa thÞ tr−êng dÞch vô kh«ng cã giíi h¹n cho óc. H¬n n÷a, c¸c FTA song ph−¬ng, cho dï nh− nhiÒu ph©n tÝch ®· kh¼ng ®Þnh lµ ®Òu kh«ng ®i ng−îc víi tiÕn tr×nh tù do ho¸ vµ c¸c nguyªn t¾c WTO, vÉn lµ sù ph©n biÖt ®èi xö bëi lÏ sù cam kÕt theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau víi 6 tõng n−íc kh¸c nhau ®−¬ng nhiªn sÏ t¹o ra nh÷ng sù kh¸c biÖt vµ sù lùa chän ký kÕt chØ víi n−íc nµy mµ kh«ng ph¶i víi n−íc kia, sÏ t¹o ra sù bÊt ®ång trong quan hÖ gi÷a c¸c n−íc trong mét thÕ giíi mµ c¸c quèc gia, khu vùc ®· phô thuéc lÉn nhau kh¸ chÆt chÏ. H¬n n÷a, víi viÖc tiÕp cËn ký kÕt c¸c FTA song ph−¬ng cho ®Õn nay chØ ®Æt ra víi c¸c n−íc lµ thµnh viªn WTO, trªn thùc tÕ, ®· ®Æt c¸c n−íc ch−a ph¶i lµ thµnh viªn WTO ra ngoµi cuéc ch¬i. §Ó tån t¹i trong c©n b»ng t−¬ng quan søc m¹nh gi÷a c¸c n−íc lín, c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn cÇn cã ®èi s¸ch thÝch hîp. ASEAN ®ang cã chiÕn l−îc tiÕn tíi x©y dùng Céng ®ång Kinh tÕ ASEAN víi môc tiªu h−íng tíi mét khu vùc kinh tÕ héi nhËp s©u h¬n vµo n¨m 2010, trong ®ã chó träng x©y dùng mét khu vùc di chuyÓn tù do vÒ hµng ho¸, dÞch vô, lao ®éng cã kü n¨ng, vèn. Tuy nhiªn, viÖc c¸c FTA trong néi khèi ASEAN hoÆc gi÷a tõng n−íc ASEAN víi bªn ngoµi ®−îc ký kÕt, liÖu cã thÓ lµm gi¶m sù h¨ng h¸i vµ tËp trung nç lùc vµo liªn kÕt toµn ASEAN? ViÖc Singapore vµ Th¸i Lan ®−a ra "nguyªn t¾c 2+X" nh− lµ nguyªn tắc bæ sung cho "nguyªn t¾c 10-X" vµ nguyªn t¾c ®ång thuËn nh»m ®Èy m¹nh sù héi nhËp s©u h¬n cña ASEAN trong khu«n khæ Céng ®ång kinh tÕ ASEAN cã vÎ phï hîp h¬n víi xu h−íng gi¶i quyÕt tay ®«i hiÖn nay, song liÖu ®iÒu ®ã cã ®e do¹ ®Õn søc m¹nh cña ASEAN nh− mét thùc thÓ khu vùc? DiÔn biÕn míi nµy chøng tá xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ vÉn ®ang tiÕn triÓn m¹nh mÏ, song d−íi c¸c h×nh th¸i phøc t¹p h¬n vµ ®ang ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc míi cho c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nói chung, Việt Nam nói riêng, trong chiÕn l−îc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 3. Xu thÕ t¨ng c−êng c¶i c¸ch thÕ chÕ kinh tÕ MÆt kh¸c, trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tiÕn tr×nh nghiªn cøu vµ ®æi míi c«ng nghÖ, triÓn khai øng dông réng r·i c¸c c«ng nghÖ míi, c¸c n−íc ph¸t triÓn ®· vµ ®ang tiÕn hµnh ®ång thêi ®æi míi t− duy vµ ®Æc biÖt lµ c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ (theo nghÜa réng, bao gåm c¶ viÖc n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi nÒn kinh tÕ). Hai tiÕn tr×nh nµy bæ sung cho nhau, lµm tiÒn ®Ò cho nhau, t¸c ®éng thóc ®Èy nhau. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®ßi hái ®æi míi t− duy, c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ nh»m t¹o ra mét m«i tr−êng khuyÕn kÝch ®æi míi vµ s¸ng t¹o; ng−îc l¹i, ®æi míi t− duy vµ c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ ®ßi hái sù hËu thuÉn cña tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ. §iÒu ®¸ng l−u ý ë ®©y lµ, trong thêi gian qua, c¸c n−íc ph¸t triÓn ph¸t triÓn ®· cã nhiÒu b−íc tiÕn vÒ thÓ chÕ kinh tÕ theo c¸c h−íng: 7 + TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr−êng ph¸p lý, ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c thÞ tr−êng, ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr−êng phi hµng ho¸ vËt chÊt, hoµn thiÖn c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt cña chÝnh phñ. HÖ thèng ph¸p luËt t¹i c¸c n−íc nµy ®· ph¸t triÓn s©u s¾c vµ chÆt chÏ h¬n, ®ång thêi trong s¸ng vµ minh b¹ch h¬n. Cïng víi tiÕn tr×nh nµy lµ tr×nh ®é nhËn thøc ph¸p luËt cña c¸c c¸c viªn chøc còng nh− c¸c c«ng d©n ®−îc n©ng cao. + X¸c ®Þnh l¹i vai trß kinh tÕ cña nhµ n−íc, tiÕn hµnh ph©n cÊp, ph©n quyÒn cho c¸c ®Þa ph−¬ng, chia sÎ tr¸ch nhiÖm ®iÒu tiÕt kinh tÕ cho c¸c hiÖp héi d©n sù... Quan hÖ gi÷a nhµ n−íc vµ thÞ tr−êng, doanh nghiÖp ®· ®−îc ®æi míi, t¹o ra m«i tr−êng kinh doanh thuËn lîi cho doanh nghiÖp trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, an ninh. NÕu ph©n quyÒn ®· lµ mét truyÒn thèng trong c¸c n−íc cã thÓ chÕ liªn bang nh− Mü, §øc, th× t¹i nhiÒu n−íc kh¸c nh− Ph¸p, NhËt... ph©n quyÒn ho¸ lµ biÖn ph¸p ®−îc thùc thi trong mét hai thËp niªn qua, víi néi dung chÝnh lµ chia sÎ tr¸ch nhiÖm ®iÒu tiÕt vµ ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a nhµ n−íc trung −¬ng víi c¸c céng ®ång ®Þa ph−¬ng (ë mäi cÊp). Cïng víi ph©n quyÒn tr¸ch nhiÖm, ph©n quyÒn vÒ tµi chÝnh còng ®· ®· ®−îc tiÕn hµnh. C¸c n−íc nµy ®ang h−íng tíi mét sù ph©n quyÒn ho¸ "thùc sù", hµm chøa nh÷ng thay ®æi triÖt ®Ó vai trß nhµ n−íc: VÊn ®Ò lµ nhµ n−íc hîp t¸c víi nh÷ng tæ chøc c«ng kh¸c cã quyÒn h¹n cña riªng m×nh chø kh«ng ph¶i ®−îc uû nhiÖm, trong mèi quan hÖ kh«ng ph¶i lµ theo trËt tù trªn d−íi. Ph©n quyÒn ®iÒu tiÕt kinh tÕ gióp cho c¸c ®Þa ph−¬ng ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña m×nh. Nguyªn t¾c ®ã l¹i cµng ®óng trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ toµn cÇu ®Çy biÕn ®éng vµ phøc t¹p hiÖn nay. Mét nguyªn t¾c kh¸ v÷ng ch¾c lµ: c¸c cÊp hµnh chÝnh nhá h¬n vµ thÊp h¬n cã −u thÕ nhÊt ®Þnh so víi c¸c cÊp lín h¬n vµ cao h¬n trong ®iÒu tiÕt kinh tÕ do hä hiÓu râ h¬n t×nh h×nh vµ nhu cÇu cña ®Þa ph−¬ng, ®Ò ra chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ phï hîp h¬n víi c¸c ®Æc ®iÓm ®Þa ph−¬ng, cã kh¶ n¨ng ph¶n øng nhanh h¬n, linh ho¹t h¬n tr−íc nh÷ng thay ®æi cña m«i tr−êng, thùc thi c¸c chÝnh s¸ch dÔ dµng h¬n do kh¶ n¨ng ®ång thuËn lín h¬n, do hä gÇn gòi víi c¸c c«ng d©n h¬n nªn dÔ l·nh ®¹o h¬n... Chia sÎ tr¸ch nhiÖm ®iÒu tiÕt kinh tÕ cho c¸c hiÖp héi d©n sù lµ mét xu h−íng nh»m t¨ng hiÖu qu¶ cña vai trß ®iÒu tiÕt kinh tÕ cña nhµ n−íc, ®−îc nhiÒu n−íc ph¸t triÓn chó ý. C¸c h×nh thøc thÓ chÕ hiÖp héi (hiÖp héi nghÒ nghiÖp - kü nghÖ, hiÖp héi th−¬ng m¹i, hiÖp héi giíi chñ, c¸c c«ng ®oµn... ) cã nguån gèc l©u ®êi trong lÞch sö. C¸c hiÖp héi nµy th−êng th¶o ra c¸c quy t¾c tù ®iÒu tiÕt. §©y lµ thÓ chÕ trung gian vËn hµnh trong lÜnh vùc kinh tÕ, nh−ng l¹i thùc thi mét chøc n¨ng chÝnh trÞ ®Æc biÖt lµ thóc ®Èy sù hîp t¸c (tù nguyÖn) gi÷a c¸c t¸c nh©n kinh tÕ. Sù hîp t¸c víi c¸c hiÖp héi 8 thÓ hiÖn: nhµ n−íc thõa nhËn vµ trao cho c¸c hiÖp héi quyÒn ®−îc tù qu¶n trong mét lÜnh vùc nhÊt ®Þnh, t«n träng tÝnh ®éc lËp vÒ hîp ®ång gi÷a c¸c bªn (nh− thang l−¬ng, c¸c quyÒn lîi cña ng−êi lao ®éng... ®èi víi c¸c c«ng ®oµn). VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c thÓ chÕ nµy cã thÓ t¹o ®−îc nh÷ng c©n b»ng hiÖu qu¶ h¬n so víi ph−¬ng thøc chØ huy cña nhµ n−íc. §Æc biÖt, trong t×nh h×nh cã nh÷ng t×nh h×nh bÊt tr¾c ®Æc biÖt, th× c¸c c¬ cÊu ®iÒu tiÕt nµy cã thÓ lµm gi¶m nhÑ chi phÝ so víi ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n−íc. MÆt kh¸c, nhµ n−íc vÉn cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh ®Ó tr¸nh nguy c¬ c¸c tæ chøc nµy trë nªn cùc ®oan, ®i ng−îc l¹i c¸c lîi Ých chung cña x· héi. Nh−ng ngay c¶ trong c¸c tr−êng hîp ®ã, sù hîp t¸c gi÷a nhµ n−íc vµ c¸c hiÖp héi vÉn lµ ®iÒu kiÖn then chèt ®Ó t×m gi¶i ph¸p. + Lµm trong s¹ch vµ d©n chñ ho¸ bé m¸y nhµ n−íc, tr−íc hÕt th«ng qua minh b¹ch vµ c«ng khai ho¸, thùc hiÖn "chÝnh phñ ®iÖn tö", t¨ng c−êng sù gi¸m s¸t x· héi cña x· héi ®èi víi c¸c c¬ quan c«ng quyÒn. + C¶i c¸ch vµ hiÖn ®¹i ho¸ thÓ chÕ doanh nghiÖp, bao gåm chÕ ®é së h÷u, h×nh thøc tæ chøc doanh nghiÖp vµ c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp. Trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang diÔn ra mét cuéc c¸ch m¹ng thùc sù trong qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp: tæ chøc l¹i doanh nghiÖp ®ång thêi theo hai h−íng lµ s¸p nhËp vµ chia nhá; triÓn khai c¸c h×nh thøc liªn kÕt ®a d¹ng vµ n¨ng ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp, nhÊt lµ trong liªn kÕt nghiªn cøu vµ triÓn khai c«ng nghÖ; c¬ chÕ liªn kÕt míi gi÷a thÞ tr−êng cæ phiÕu, doanh nghiÖp ®Çu t− rñi ro vµ doanh nghiÖp nhá c«ng nghÖ cao... MÆt kh¸c, sau vô bª bèi tµi chÝnh vµ ph¸ s¶n cña mét lo¹t c¸c c«ng ty lín trong c¸c n¨m gÇn ®©y, c¸c n−íc ph¸t triÓn ®· cã nh÷ng quy ®Þnh míi nh»m t¨ng c−êng kû luËt cña c¸c thÞ tr−êng chøng kho¸n, t¨ng c−êng c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm to¸n c«ng ty theo h−íng minh b¹ch ho¸, d©n chñ ho¸, t¨ng c−êng tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n. + Bªn c¹nh nç lùc thÝch øng c¸c thÓ chÕ quèc gia víi c¸c thÓ chÕ toµn cÇu, c¸c n−íc ph¸t triÓn còng ®· cã nhiÒu thµnh c«ng trong viÖc hîp t¸c ®iÒu tiÕt kinh tÕ. C¸c thÓ chÕ, c¬ chÕ hîp t¸c gi÷a c¸c n−íc nµy ®· ngµy cµng ®a d¹ng vµ thiÕt thùc h¬n... ®iÒu ®ã hç trî c¸c n−íc nµy rÊt nhiÒu trong gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ, tranh chÊp kinh tÕ, còng nh− trong viÖc ®Ò xuÊt c¸c ®èi s¸ch chung ®èi víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. C¸c c¶i c¸ch ®ã, mÆc dï møc ®é kh¸c nhau nhÊt ®Þnh gi÷a c¸c n−íc, ®· n©ng cao ®¸ng kÓ hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ cña nhµ n−íc trong ®iÒu hµnh sù ph¸t triÓn kinh tÕ, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. H¬n n÷a, mÆc dï ®· ®¹t ®−îc tr×nh ®é kh¸ triÓn cao vµ kh¸ æn ®Þnh cña hÖ thèng thÓ chÕ kinh tÕ, c¸c n−íc ph¸t triÓn hiÖn nay vÉn ®ang t×m kiÕm, thö nghiÖm c¸c h×nh thøc, c¬ chÕ míi nh»m h−íng tíi c¸c môc tiªu th©n thiÖn víi thÞ 9 tr−êng, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, hiÖu qu¶ cao (Ýt tèn kÐm cho nÒn kinh tÕ), d©n chñ ho¸... Nh− vËy, bªn c¹nh chªnh lÖch vÒ c«ng nghÖ, gi÷a c¸c n−íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn cßn ®ang diÔn ra sù chªnh lÖch vÒ thÓ chÕ kinh tÕ. Trong khi ®ã, ngµy nay, thÓ chÕ kinh tÕ ®−îc coi lµ mét nguån lùc quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ. Søc hÊp dÉn ®Çu t− cña mét n−íc phô thuéc nhiÒu vµo nguån lùc nµy. Ng−îc l¹i, sù yÕu kÐm vÒ thÓ chÕ kinh tÕ cña mét n−íc cã thÓ ®e do¹ c¸c nguyªn t¾c cña x· héi (ph¸p quyÒn, d©n chñ, nh©n quyÒn, c«ng b»ng x· héi...), c¶n trë ph¸t triÓn kinh tÕ (lµm xÊu ®i m«i tr−êng kinh doanh, c¶n trë ®Çu t− trong n−íc lÉn quèc tÕ) vµ lµm mÊt æn ®Þnh c¸c thiÕt chÕ d©n chñ. §ång thêi, còng cÇn l−u ý r»ng, gi÷a c¸c n−íc ph¸t triÓn còng cã, vµ lu«n tån t¹i, nh÷ng sù kh¸c biÖt lín vÒ thÓ chÕ. Sù kh¸c biÖt nµy b¾t rÔ s©u trong truyÒn thèng v¨n ho¸ x· héi vµ ®−îc nu«i d−ìng trong lÞch sö ph¸t triÓn hiÖn ®¹i cña tõng n−íc, h×nh thµnh nªn c¸c v¨n ho¸ kinh doanh kh¸ ®Æc thï vµ do vËy, c¶i c¸ch thÓ chÕ th−êng rÊt khã kh¨n. §Æc tr−ng c¬ b¶n hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ NhËt B¶n vÉn lµ c¬ cÊu hai tÇng (tÝnh nhÞ nguyªn), tÝnh khÐp kÝn t−¬ng ®èi so víi thÕ giíi bªn ngoµi, cßn t¹i c¸c n−íc EU th×, mÆc dï ®· cã mét sè c¶i c¸ch, tÝnh cøng nh¾c cña thÞ tr−êng lao ®éng, thÞ tr−êng tµi chÝnh chËm ph¸t triÓn (trong t−¬ng quan víi Mü), møc ®é b¶o hé x· héi cao... vÉn lµ c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n. Mét c«ng tr×nh nghiªn cøu gÇn ®©y cña OECD ®· ®i ®Õn kÕt luËn r»ng, sù kh¸c biÖt thÓ chÕ lµ nh©n tè chÝnh gi¶i thÝch tÝnh kÐm n¨ng ®éng t−¬ng ®èi cña NhËt B¶n vµ EU so víi Mü trong thËp kû qua. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng lµ qu¸ tr×nh héi nhËp vÒ thÓ chÕ kinh tÕ. ThÓ chÕ kinh tÕ còng ®ang lµ mét "®iÓm nãng" trong quan hÖ quèc tÕ nãi chung vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nãi riªng. C¹nh tranh thÓ chÕ kinh tÕ ®ang diÔn ra kh«ng chØ gi÷a c¸c n−íc ph¸t triÓn vµ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn mµ cßn c¶ gi÷a c¸c n−íc ph¸t triÓn. §Æc biÖt, c¸c n−íc lín ®ang lîi dông vÊn ®Ò nµy phôc vô cho c¸c lîi Ých cña m×nh, th«ng qua: c¸c søc Ðp vÒ "tÝnh minh b¹ch", ®−a ra c¸c ®iÒu kiÖn cho viÖc c«ng nhËn nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, c¸c yªu cÇu vÒ kiÓm to¸n... Trong bèi c¶nh ®ã, hÇu hÕt c¸ch n−íc ®Òu ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng c¶i c¸ch vÒ thÓ chÕ kinh tÕ. TÝnh ®a d¹ng cña thÓ chÕ ph¶i ch¨ng lµ mét ®iÓm mµ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn cÇn chó ý nghiªn cøu vµ cã ph¶n øng phï hîp trong tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ trong c¸c thËp kû tíi ? Trong chiÕn l−îc c¶i c¸ch thÓ chÕ cña mçi n−íc, ®iÒu quan träng tr−íc hÕt lµ ph©n biÖt ®©u lµ chªnh lÖch thÓ chÕ, ®©u lµ kh¸c biÖt thÓ chÕ ®Ó tõ ®ã cã chiÕn l−îc c¶i c¸ch thÝch hîp. 10 Còng cÇn l−u ý r»ng, c¶i c¸ch thÓ chÕ lu«n lµ kh©u khã kh¨n nhÊt trong tiÕn tr×nh c¶i c¸ch cña mäi quèc gia. 4. C¸c s¾c th¸i míi trong xu thÕ hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn Hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn hiÖn nay vÉn lµ dßng chÝnh, song tõng lóc cã thÓ bÞ ®øt ®o¹n bëi c¸c lµn sãng khñng bè quèc tÕ vµ c¸c cuéc chiÕn chèng khñng bè. Sau sù kiÖn 11/9 vµ c¸c cuéc chiÕn tranh Afganistan, Ir¾c, t×nh h×nh an ninh chÝnh trÞ quèc tÕ ®· chuyÓn biÕn theo chiÒu h−íng bÊt lîi cho sù ph¸t triÓn. Sù hiÖn diÖn cña chñ nghÜa khñng bè d−íi mäi h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c cuéc xung ®ét vÒ t«n gi¸o, v¨n ho¸, s¾c téc... vµ ®−¬ng nhiªn ®»ng sau ®ã lµ c¸c xung ®ét lîi Ých kinh tÕ gi÷a c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia, gi÷a c¸c nhãm n−íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn... Mét khi t×nh h×nh an ninh chÝnh trÞ - x· héi bÞ ®e do¹, niÒm tin cña ng−êi tiªu dïng vµ nhµ ®Çu t− sÏ gi¶m sót, dÉn ®Õn suy gi¶m ho¹t ®éng kinh tÕ. KÓ tõ sau sù kiÖn 11/9 ®Õn nay, kinh tÕ thÕ giíi ë trong t×nh tr¹ng t¨ng tr−ëng kh«ng cao, thËm chÝ tiÕp tôc yÕu ít ë mét sè n−íc, mÆc dï c¸c chÝnh phñ t¹i hµng lo¹t n−íc ®· ®−a ra c¸c chÝnh s¸ch kÝch cÇu kh¸ m¹nh mÏ (trong ®ã ®¸ng chó ý lµ gi¶m l·i suÊt tíi møc thÊp kû lùc trong nhiÒu thËp kû qua vµ gi¶m thuÕ). §ã lµ ch−a kÓ c¸c gi¶m sót kinh tÕ cã tÝnh chu kú, hiÖu øng cña c¸c c¨n bÖnh toµn cÇu (nh− dÞch SARS)... ®ang ®Æt m«i tr−êng ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña thÕ giíi tr−íc mét lo¹t vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt vµ ®−¬ng nhiªn ph¶i cã sù nç lùc chung toµn cÇu míi cã thÓ ng¨n chÆn ®−îc. §¸ng chó ý lµ hiÖn nay ®ang cã mét xu h−íng gia t¨ng sö dông vò lùc trong quan hÖ quèc tÕ, khëi ®Çu b»ng cuéc tÊn c«ng vµo Ir¾c do Mü ph¸t ®éng. Trong bèi c¶nh bÊt æn ®ã cña t×nh h×nh thÕ giíi, lèi tho¸t cña mét n−íc kh«ng ph¶i lµ h¹n chÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, mµ lµ ng−îc l¹i. Kinh nghiÖm cho thÊy, c¸c nÒn kinh tÕ héi nhËp quèc tÕ cao sÏ cã kh¶ n¨ng chèng ®ì tèt h¬n víi c¸c có sèc bªn ngoµi. §−¬ng nhiªn, t×nh thÕ hiÖn nay sÏ kh¸ kh¸c biÖt gi÷a c¸c n−íc. X©y dùng thÓ chÕ vµ ®−êng lèi, chÝnh s¸ch hîp lý sÏ lµ cøu c¸nh cho mäi n−íc trong viÖc gi¶m thiÓu c¸c mèi bÊt æn, thËm chÝ cã thÓ tËn dông sù æn ®Þnh h¬n cña n−íc m×nh ®Ó thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. 6. Dù b¸o triÓn väng ph¸t triÓn cña khu vùc ch©u Á - Th¸i B×nh D−¬ng Khu vùc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng tiÕp tôc ph¸t triÓn n¨ng ®éng, song t×nh h×nh ®· diÔn ra rÊt phøc t¹p, khã l−êng. C¸c tiÕn tr×nh hîp t¸c ®· biÕn chuyÓn trªn nhiÒu tuyÕn theo h−íng võa héi nhËp, võa tranh giµnh ¶nh h−ëng t¹i khu vùc nµy theo c¸c tiÕp cËn lîi Ých ®¬n biÖt cña tõng quèc gia. Trung quèc sau khi gia nhËp WTO ®· ®i tr−íc mét b−íc so víi NhËt B¶n vµ Hµn Quèc khi ký kÕt hiÖp ®Þnh khung vÒ Khu vùc mËu dÞch tù do 11 ASEAN - Trung Quèc, khiÕn cho ®éng th¸i héi nhËp cña ASEAN ®ang cã nh÷ng s¾c diÖn míi. ASEAN ®ang t×m c¸ch ®Ó v−ît qua søc Ðp nµy nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng gi¶m niÒm tin, Ýt hÊp dÉn vÒ ®Çu t−, th−¬ng m¹i vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi tÝnh c¸ch lµ mét chØnh thÓ khu vùc. Sù h−íng m¹nh c¸c dßng ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi vµo Trung Quèc ®ang lµ mét bÊt lîi ®èi víi c¸c n−íc ASEAN, nhÊt lµ c¸c n−íc thuéc tÇng kÐm ph¸t triÓn trong ASEAN - nh÷ng n−íc ®ang rÊt cÇn c¸c nguån lùc bªn ngoµi ®Ó hç trî cho t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn (n¨m 2002, FDI vµo Trung Quèc ®øng ®Çu thÕ giíi víi 52 tû USD vµ n¨m 2003, mÆc dï bÞ hiÖu øng bÖnh SARS, FDI vµo Trung Quèc vÉn ®¹t 43 tû USD). Song, Trung Quèc còng cã thÓ lµ mét "nh©n tè" g©y søc Ðp c¹nh tranh, thóc ®Èy c¸c n−íc ASEAN ®æi míi vµ c¶i c¸ch. §iÒu quan träng h¬n cã thÕ thÊy lµ trong vßng 10 n¨m tíi, Trung Quèc sÏ trë thµnh mét t©m ®iÓm ph¸t triÓn cña thÕ giíi vµ tõ vai trß cña mét n−íc lín, ®ang trçi dËy, hä ®· vµ ®ang gia t¨ng vai trß dÉn ®Çu khu vùc vµ sÏ cã nh÷ng b−íc ®i lín nh»m ®ãng vai trß dÉn ®Çu vµ chi phèi sù ph¸t triÓn thÕ giíi nh− Mü vµ c¸c n−íc ph¸t triÓn kh¸c. Tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao trong nhiÒu n¨m qua cña Trung Quèc ®ang kÐo theo sù t¨ng m¹nh nhu cÇu tiªu thô n¨ng l−îng v−ît qu¸ kh¶ n¨ng tù b¶o ®¶m cña n−íc nµy còng ®ang ®Æt ra mét dÇu hái ®èi víi sù thay ®æi chiÕn l−îc cña Trung Quèc ®èi víi BiÓn §«ng. Víi viÖc chuyÓn sang lËp tr−êng song ph−¬ng, khu vùc, ph¸t triÓn m¹ng l−íi FTA... Mü hiÖn ®ang nç lùc gia t¨ng ¶nh h−ëng kinh tÕ vµ chÝnh trÞ s©u h¬n t¹i khu vùc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng. Trong bèi c¶nh ®ã, litrong .. thùc hiÖn chiÕn l−îc võa võa k×m chÕ ®èi víi Trung Quèc vµ c¸c n−íc ph¸t triÓn. C¸c hiÖp ®Þnh tù do th−¬ng l¹i song ph−¬ng ASEAN - Hµn Quèc, ASEAN - NhËt B¶n ®ang ®−îc xóc tiÕn vµ nÕu nh− qu¸ tr×nh nµy diÔn ra ®óng tiÕn ®é th× liÖu ASEAN cã thÓ bÞ thay ®æi vÞ trÝ −u tiªn trong tÝnh to¸n chiÕn l−îc ®Þa chÝnh trÞ cña c¸c n−íc bªn ngoµi? §ã lµ ch−a kÓ ®Õn viÖc trong néi bé ASEAN, mÆc dï ®· ký tho¶ thuËn vÒ Céng ®ång Kinh tÕ ASEAN (AEC), mét sè n−íc, nhÊt lµ c¸c n−íc ph¸t triÓn h¬n nh− Xingapo, Th¸i Lan... ®ang cã khuynh h−íng "v−ît tr−íc" vÒ tù do ho¸ th−¬ng m¹i. C¸c n−íc nµy ®ang ®Èy m¹nh tiÕn t×nh ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh tù do th−¬ng m¹i song ph−¬ng víi c¸c n−íc bªn ngoµi vµ thËm chÝ víi nhau. Theo ®ã, nguyªn t¾c "®ång thuËn" vµ nguyªn t¾c ASEAN-X cã thÓ sÏ lµ kh«ng ®ñ ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña tiÕn tr×nh héi nhËp míi cña ASEAN. H¬n n÷a, triÓn väng héi nhËp s©u h¬n cña ASEAN vÉn ®ang cã nguy c¬ Ýt hiÖu qu¶ vµ rÊt cã thÓ bÞ "hoµ tan" trong mét §«ng ¸ mét khi ý t−ëng vÒ khu vùc mËu dÞch tù do toµn §«ng ¸ ®· manh nha, sÏ ®−îc thóc ®Èy. Do vËy, nÕu kh«ng cã 12 c¸c ph¶n øng chÝnh s¸ch thÝch hîp, ASEAN vµ c¸c n−íc thµnh viªn cã thÓ bÞ mÊt ®i tÝnh chñ ®éng trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Còng t¹i §«ng ¸, c¸c n−íc ®ang buéc ph¶i tÝnh ®Õn nguy c¬ xung ®ét h¹t nh©n ë B¾c TriÒu Tiªn, vÊn ®Ò Philipin, Th¸i Lan trë thµnh "®ång minh ngoµi NATO" cña Mü - nh÷ng ®éng th¸i tiÒm Èn nh÷ng bÊt æn vÒ an ninh chÝnh trÞ trong khu vùc. Tãm l¹i: Bèi c¶nh kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay ®−îc ®Æc tr−ng næi bËt bëi sù tiÕn triÓn nhanh cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ, xu thÕ chuyÓn dÞch sang n._.Òn kinh tÕ tri thøc, xu thÕ toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Trong bèi c¶nh kinh tÕ ®ã, nÐt ®Æc tr−ng c¬ b¶n lµ chuyÓn ®æi, c¶i c¸ch toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, chÝnh trÞ... ChÝnh v× vËy, triÓn väng t×nh h×nh thÕ giíi sÏ cã nhiÒu biÕn ®éng, khã l−êng, chø kh«ng ph¶i lµ sù vËn ®éng tÞnh tiÕn. Trong bèi c¶nh phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c n−íc s©u s¾c nh− hiÖn nay, tÝnh dÔ tæn th−¬ng, rñi ro cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë c¸c n−íc sÏ t¨ng lªn. II. T¸c ®éng cña bèi c¶nh quèc tÕ tới tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng ®Õn 2010 ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, do vËy chÞu ¶nh h−ëng m¹nh mÏ vµ th−êng xuyªn tr−íc c¸c thay ®æi cña bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc. C¸c t¸c ®éng cña bèi c¶nh quèc tÕ ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam sẽ tác động trực tiếp và sâu sắc tới Hà Nội - với tư cách là Thủ đô của cả nước. VËy c¸c t¸c ®éng cña bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam sÏ diÔn ra nh− thÕ nµo? 1. C¸c t¸c ®éng tÝch cùc + ChiÒu h−íng c¶i c¸ch vµ ®iÒu chØnh ®−êng lèi, chÝnh s¸ch m¹nh mÏ cña c¸c n−íc trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang t¹o mét ¸p lùc ngµy cµng lín ®èi víi c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ cña cả nước cũng như của Thủ đô Hà Nội. §©y cã thÓ coi lµ t¸c ®éng tÝch cùc hµng ®Çu cña bèi c¶nh quèc tÕ hiÖn nay. H¬n lóc nµo hÕt, hiÖn nay, Hà Nội ®ang ®øng tr−íc mét sù lùa chän quyÕt ®Þnh gi÷a tÝch cùc c¶i c¸ch vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hoÆc lµ sÏ sa vµo nguy c¬ tôt hËu kinh tÕ. MÆt kh¸c, bèi c¶nh quèc tÕ phøc t¹p hiÖn nay còng kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña c−êng thÞnh kinh tÕ ®èi víi viÖc b¶o vÖ chñ quyÒn vµ an ninh quèc gia. C¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn nh− Trung Quèc, Ên §é thêi gian qua ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng khÝch lÖ nhê c¶i c¸ch vµ héi nhËp còng sÏ hç trî cho quyÕt t©m c¶i c¸ch vµ héi nhËp cña cả 13 nước và của Thủ đô, ®ång thêi cung cÊp nh÷ng kinh nghiÖm rất đáng tham khảo. + Bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc kh«ng chØ t¹o søc Ðp, mµ cßn ®ång thêi ®−a l¹i c¬ héi thuËn lîi cho Hà Nội ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng vµ ®Èy m¹nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. MÆc dï trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc sÏ cßn cã nh÷ng cuéc xung ®ét vµ chiÕn tranh côc bé, nh−ng triÓn väng kinh tÕ thÕ giíi nãi chung lµ hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn. Quan hÖ quèc tÕ cã xu h−íng ®−îc c¬ cÊu l¹i theo h−íng d©n chñ h¬n, víi sù h×nh thµnh c¸c khu vùc lín hîp t¸c vµ c¹nh tranh víi nhau, cho phÐp ViÖt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng, th«ng qua c¸c ®Þnh chÕ ®a ph−¬ng vµ khu vùc ®Ó t¹o thÕ vµ lùc, cã nhiÒu sù lùa chän ®èi t¸c, ph¸t huy ý thøc ®éc lËp tù chñ, tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng lÖ thuéc vµo søc Ðp cña tõng n−íc lín riªng biÖt. Chúng ta cã thÓ vËn dông linh ho¹t bµi to¸n "c©n b»ng lîi Ých" trong quan hÖ víi c¸c n−íc lín, tr−íc hÕt lµ Mü, EU, NhËt B¶n vµ Trung quèc, ®Ó t¹o thÕ lµ lùc cho m×nh trong ph¸t triÓn kinh tÕ vµ b¶o vÖ an ninh quèc gia. + Cïng víi viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt m¹nh mÏ vÒ tù do ho¸ th−¬ng m¹i, th«ng qua héi nhËp, Hà Nội cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ rót ng¾n. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ t¹o c¬ héi cho chúng ta tiÕp cËn c¸c nguån vèn, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiÕp cËn c¸c thÞ tr−êng quèc tÕ, lùa chän m« h×nh ph¸t triÓn phï hîp nh»m ph¸t huy tèt néi lùc vµ tranh thñ tèi ®a c¸c nguån lùc bªn ngoµi. + Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cßn gióp Hà Nội cã thªm c¬ héi thóc ®Èy c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ, c¶i c¸ch hµnh chÝnh, hoµn thiện hÖ thèng ph¸p luËt... C¸c qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ hoµn thiÖn ®ång bé thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng cã ®iÒu kiÖn ®−îc ®Èy m¹nh v× bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc th−êng xuyªn thay ®æi... Do ®ã, m«i tr−êng ph¸p lý, c¸c nguyªn t¾c thÞ tr−êng... ®−îc ®iÒu chØnh theo c¸c tiªu chÝ quèc tÕ. 2. C¸c th¸ch thøc míi - M«i tr−êng quèc tÕ ®· vµ ®ang cã nguy c¬ bÊt æn bëi sù xuÊt hiÖn cña c¸c biÕn cè míi, khã l−êng. §ã lµ: (1) Sù "l©y lan" trªn quy m« lín cña chñ nghÜa khñng bè vµ cuéc chiÕn chèng khñng bè vÉn tiÕp tôc diÔn ra phøc t¹p sau sù kiÖn 11/9 vµ ®Æc biÖt gÇn ®©y sau cuéc chiÕn tranh Ir¾c. (2) Nh÷ng mÊt c©n b»ng ng©n s¸ch Liªn bang vµ th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña Mü hiÖn ®ang ë møc cao, chÝnh s¸ch ®ång ®«-la yÕu 14 cña Mü tõ n¨m 2003... ®ang lµm cho dÊu hiÖu phôc håi cña nÒn kinh tÕ toµn cÇu kÐm v÷ng ch¾c. (3) Nguy c¬ t¸i bïng næ cña c¸c c¨n bÖnh toµn cÇu, nh− bÖnh SARS,... TÊt c¶ nh÷ng sù kiÖn nµy ®ang lµm gi¶m sót niÒm tin cña c¸c nhµ ®Çu t− vµ ng−êi tiªu dïng, vµ theo ®ã, nÒn kinh tÕ thÕ giíi tuy ®· b¾t ®Çu phôc håi song sÏ ch−a v÷ng ch¾c trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Trong t×nh h×nh ®ã, mét nÒn kinh tÕ h−íng vÒ xuÊt khÈu vµ dùa mét phÇn ®¸ng kÓ vµo FDI sÏ ch¾c ch¾n gÆp khã kh¨n trong vÊn ®Ò t×m kiÕm, më réng thÞ tr−êng vµ khai th¸c c¸c nguån lùc quèc tÕ. Cã thÓ nãi, nÕu m«i tr−êng quèc tÕ tiÕp tôc bÊt æn, chóng ta khã cã thÓ t¨ng tr−ëng nhanh, bÒn v÷ng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn rót ng¾n nh− §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX và Đại hội lần thứ XIII Đảng bộ Thành phố ®· ®Ò ra. - C¸c xu h−íng liªn kÕt kinh tÕ trªn nhiÒu tuyÕn, nhiÒu cÊp ®é trªn thÕ giíi vµ ®Æc biÖt trong khu vùc ®ang t¹o ra nhiÒu th¸ch thøc cho tiÕn tr×nh héi nhËp chung cña ASEAN. C¸c hiÖp ®Þnh tù do th−¬ng m¹i song ph−¬ng ®ang ®−îc coi lµ b−íc ®i quan träng cña hÇu hÕt c¸c n−íc ngoµi khu vùc víi c¸c n−íc ASEAN, hoÆc gi÷a c¸c n−íc ASEAN víi nhau. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ táng nh÷ng tr−êng hîp ®ã, nÕu chóng ta chØ chó träng vµo c¸c héi nhËp ®a ph−¬ng (vèn lµ b−íc ®i kh«n ngoan cña c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ®Ó tr¸nh bÞ c¸c n−íc ph¸t triÓn chÌn Ðp) th× liÖu chóng ta cã mÊt ®i lîi thÕ vµ bÞ ®øng ngoµi c¸c tÝnh to¸n song ph−¬ng ®· trë nªn hÕt søc phæ biÕn hay kh«ng? §iÒu cã thÓ thÊy râ lµ, do nh÷ng ®éng th¸i nµy, søc Ðp c¹nh tranh ®ang dån ®Èy lªn vai c¸c n−íc nghÌo trong ASEAN. Hà Nội sÏ gÆp khã kh¨n trong c¹nh tranh xuÊt khÈu. H¬n n÷a, víi viÖc gia nhËp WTO vµ ký kÕt CAFTA, dßng vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi ®ang h−íng m¹nh vµo Trung Quèc vµ theo ®ã, dßng FDI vµo Hà Nội kh«ng m¹nh nh− tr−íc (mÆc dï ®· và đang c¶i thiÖn m¹nh mÏ m«i tr−êng ®Çu t−) vµ ®iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n cho sù t¨ng tr−ëng vµ æn ®Þnh cña ViÖt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng. - HÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi, nh− ®· nªu ë trªn, vÉn lµ mét hÖ thèng cã mét sè mÆt ch−a c«ng b»ng. Trong tiÕn tr×nh dì bá c¸c rµo c¶n thuÕ quan, phi thuÕ quan, ¸p dông quy chÕ ®èi xö quèc gia,... c¸c n−íc ph¸t triÓn sÏ tiÕn tíi ph¶i gì bá mäi −u ®·i giµnh cho c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nh− h¹n ng¹ch, GSP vµ c¸c −u ®·i kh¸c. VÉn biÕt, ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh, viÖc dì bá nµy lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña hä. Song víi c¸c n−íc kÐm ph¸t triÓn th× t×nh h×nh l¹i kh¸c. L©u nay, ®Ó xuÊt khÈu sang thÞ tr−êng c¸c n−íc ph¸t triÓn, hä ph¶i dùa chñ yÕu vµo c¸c −u ®·i ®ã vµ viÖc ph¶i ®èi mÆt víi sù dì bá nµy trong thêi t−¬ng ®èi gian ng¾n sÏ lµ mét th¸ch thøc v« cïng lín cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi 15 riªng vµ cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nãi chung. §©y lµ mét t¸c ®éng mµ chóng ta buéc ph¶i s½n sµng chuÈn bÞ sím ®Ó tr¸nh nh÷ng có sèc kh«ng ®¸ng cã trong nÒn kinh tÕ. - C¸c tÇng líp dÔ bÞ tæn th−¬ng trong x· héi lu«n lµ nh÷ng nhãm bÊt lîi trong toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. V× vËy, ph¶i thÊy ®−îc c¸c ®æ vì, bÊt æn tõ trong c¸c khÝa c¹nh x· héi cña sù ph¸t triÓn, nhÊt lµ c¸c có sèc bªn ngoµi, rÊt dÔ xÊy ra trong hÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, sÏ t¸c ®éng m¹nh ®Õn c¸c nhãm "yÕu thÕ", ®Æc biÖt lµ khu vùc n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, c¸c vïng s©u, vïng xa. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ, viÖc thiÕt ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch x· héi, chÝnh s¸ch qu¶n lý sù ph¸t triÓn ë c¸c ®Þa ph−¬ng lu«n ph¶i tÝnh ®Õn c¸c thay ®æi th−êng xuyªn cña bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc. - ViÖt Nam cã lîi thÕ lµ t¨ng tr−ëng vµ ph¸t triÓn trong m«i tr−êng chÝnh trÞ - x· héi æn ®Þnh. Tuy vËy, nh÷ng bÊt æn cña khu vùc víi nh÷ng ®éng th¸i: vÊn ®Ò h¹t nh©n ë B¾c TriÒu tiªn, Philippin vµ Th¸i Lan trë thµnh ®ång minh ngoµi NATO cña Mü, c¸c bÊt æn vÒ t«n gi¸o, s¾c téc... ë mét sè n−íc trong khu vùc... sÏ cã t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë Hà Nội, với tư cách là Thủ đô của một nước lµ thµnh viªn ASEAN vµ lµ mét quèc gia khu vùc §«ng Nam ¸. CÇn l−u ý r»ng, gÇn 70% ®Çu t− vµo Hà Nội lµ ®Õn tõ c¸c n−íc trong khu vùc §ông vµ §«ng Nam ¸, do vËy c¸c t¸c ®éng nãi trªn cÇn ®−îc ®Æc biÖt chó ý. 16 PHẦN II: DỰ BÁO TÌNH HÌNH TRONG NƯỚC TÁC ĐỘNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THỦ ĐÔ HÀ NỘI ĐẾN NĂM 2010 I. DỰ BÁO SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CẢ NƯỚC ĐẾN 2010, TẦM NHÌN ĐẾN 2020 Thµnh tùu næi bËt cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn KT-XH ViÖt Nam nh÷ng n¨m qua ®· ®−îc nêu rõ trong b¸o c¸o "ChiÕn l−îc ph¸t triÓn KT-XH 2001- 2010" t¹i Đ¹i héi IX cña §¶ng nh− sau: "NÒn kinh tÕ cã b−íc ph¸t triÓn míi vÒ lùc l−îng s¶n xuÊt, quan hÖ s¶n xuÊt vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ; ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n ®−îc c¶i thiÖn râ rÖt, v¨n ho¸ x· héi kh«ng ngõng tiÕn bé; thÕ vµ lùc cña ®Êt n−íc h¬n h¼n 10 n¨m tr−íc, kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ ®−îc n©ng lªn, t¹o thªm ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸". Mét sè thµnh tùu cô thÓ lµ: - Kinh tÕ ®· ®¹t ®−îc tèc ®é t¨ng tr−ëng ë møc cao vµ liªn tôc: Tæng s¶n phÈn trong n−íc (GDP) t¨ng trung b×nh giai ®o¹n 1996-2002 kho¶ng 7%. Trong ®ã, c«ng nghiÖp, x©y dùng t¨ng 10,4%, n«ng l©m ng− nghiÖp t¨ng 4,2%, dÞch vô t¨ng 5,9%. TÝch luü tõ néi bé nÒn kinh tÕ t¨ng tõ 22% n¨m 1995 lªn 27% n¨m 2000 vµ ®¹t tíi gÇn 30% n¨m 2002. - C¬ cÊu kinh tÕ ®· cã b−íc chuyÓn dÞch theo h−íng tiÕn bé: C¬ cÊu gi¸ trÞ gia t¨ng (GDP) theo ngµnh cã thay ®æi ®¸ng kÓ theo h−íng tiÕn bé víi sù t¨ng lªn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ sù gi¶m t−¬ng ®èi ngµnh n«ng nghiÖp, cô thÓ: n«ng nghiÖp gi¶m tõ 38,74% n¨m 1990 xuèng cßn 30,3% vµo n¨m 2000 vµ 22,9% n¨m 2002, t−¬ng øng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng tõ 22,67% lªn 32,8% vµ 38,55%… - Thùc hiÖn thµnh c«ng chÝnh s¸ch "më cöa" vµ héi nhËp: ViÖt Nam ®· më réng quan hÖ víi hÇu kh¾p c¸c n−íc trªn thÕ giíi, t¹o ra vÞ thÕ míi trong quan hÖ quèc tÕ vµ trªn thÞ tr−êng thÕ giíi. §é më cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam kh¸ lín, ®¹t 103,9% n¨m 2002. Gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu ®¹t 16,7 tû USD n¨m 2002. - §êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n ®−îc c¶i thiÖn râ rÖt: Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng−êi/thµng cña hé gia ®×nh t¨ng nhanh. Tû lÖ ®ãi, nghÌo (TCVN) gi¶m nhanh, tõ 30% sè hé n¨m 1990 xuèng gÇn 10% n¨m 2002. Mçi n¨m gi¶i quyÕt viÖc lµm cho 1,3 ®Õn 1,4 triÖu lao ®éng. Tuæi thä b×nh qu©n t¨ng tõ 65 n¨m 1990 lªn 69 tuæi n¨m 2002. Sù nghiÖp gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸ còng ®−îc c¶i thiÖn kh¸ nhiÒu... KÕ thõa nh÷ng thµnh tùu t¨ng tr−ëng trong qu¸ khø, trong t−¬ng lai nÒn kinh tÕ-x· héi cña ViÖt Nam sÏ tiÕp tôc t¨ng víi tèc ®é nhanh vµ æn 17 ®Þnh. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· ®Ò ta môc tiªu tæng qu¸t cña chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ViÖt Nam 10 n¨m 2001-2010 vµ tÇm nh×n ®Õn 2020 lµ: "§−a n−íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn; n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt, v¨n ho¸, tinh thÇn cña nh©n d©n; t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 n−íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp theo h−íng hiÖn ®¹i. Nguån lùc con ng−êi, n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®−îc t¨ng c−êng; thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa ®−îc h×nh thµnh vÒ c¬ b¶n; vÞ thÕ cña n−íc ta trªn tr−êng quèc tÕ ®−îc n©ng cao"1..Môc tiªu tæng qu¸t cña chiÕn l−îc nªu trªn ®−îc cô thÓ ho¸ thµnh mét sè môc tiªu nh− sau:2 Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x∙ héi: 1. GDP t¨ng tr−ëng hµng n¨m ®¹t kho¶ng trªn 7% cho giai ®o¹n 2001- 2010; TÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t 30% GDP n¨m 2010 vµ 35% n¨m 2020; Tû träng n«ng nghiÖp trong GDP gi¶m xuèng cßn 14% n¨m 2010 vµ 9% n¨m 2020; tû träng c«ng nghiÖp t¨ng t−¬ng øng lªn 42% vµ 45%; dÞch vô t¨ng lªn 44% vµ 46%. 2. XuÊt khÈu t¨ng gÊp h¬n hai lÇn tèc ®é t¨ng GDP, ®¹t 80 tû USD n¨m 2010 vµ 580 tû USD n¨m 2020. §¸p øng tèt h¬n nhu cÇu tiªu dïng thiÕt yÕu, mét phÇn ®¸ng kÓ nhu cÇu s¶n xuÊt; 3. Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc. N©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm, doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ. 4. N¨m 2010, tèc ®é t¨ng d©n sè lµ 1,07%, æn ®Þnh d©n sè kho¶ng 88-89 triÖu n¨m 2010 (trong ®ã, khu vùc n«ng th«n chiÕm 67%) vµ n¨m 2020 d©n sè kho¶ng 95-96 triÖu (khu vùc n«ng th«n chiÕm 57%). 5. N¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc c«ng nghÖ ®ñ kh¶ n¨ng øng dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tiÕp cËn tr×nh ®é thÕ giíi. N©ng tû lÖ ng−êi lao ®éng ®−îc ®µo t¹o nghÒ lªn 40%...v.v; Môc tiªu vÒ chÊt l−îng cuéc sèng: 1. Xo¸ ®ãi vµ t×nh tr¹ng nghÌo cïng cùc. Tû lÖ hé nghÌo chØ cßn 2,3% n¨m 2010 vµ 0,85% n¨m 2020. 2. Phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc cho mäi ng−êi 3. Gi¶m tû lÖ trÎ em suy dinh d−ìng tõ 33% xuèng cßn 20-25%; 4. T¨ng tuæi thä tõ 68 lªn 70-75 tuæi; 1 V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia, trang 159 2 Dự báo chi tiết, xem biểu ở phần Phụ lục 18 5. T¨ng tû lÖ d©n sè ®−îc sö dông n−íc s¹ch tõ 65% lªn 80%; 6. T¨ng ®é che phñ rõng tõ 28% lªn 40%... Môc tiªu cho c¸c ngµnh cô thÓ: 1. C«ng nghiÖp vµ x©y dùng: T¨ng tr−ëng gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp (kÓ c¶ x©y dùng) b×nh qu©n giai ®o¹n 2001-2010 kho¶ng 9%, giai ®o¹n 2011-2020 kho¶ng 9,4%. §Õn n¨m 2010, GDP c«ng nghiÖp chiÕm kho¶ng 42%, sö dông kho¶ng 23 - 24% lao ®éng x· héi, vµ n¨m 2020 chiÕm kho¶ng 45% GDP vµ sö dông kho¶ng 30% lao ®éng x· héi. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu c«ng nghiÖp sÏ chiÕm 70-75% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ n−íc. B¶o ®¶m cung cÊp vµ an toµn n¨ng l−îng (®iÖn, dÇu khÝ, than), ®¸p øng nhu cÇu vÒ thÐp x©y dùng, ph©n l©n, mét phÇn ph©n ®¹m. C¬ khÝ chÕ t¹o ®¸p øng 40% nhu cÇu trong n−íc. Tû lÖ néi ®Þa ho¸ trong s¶n xuÊt xe c¬ giíi, m¸y vµ thiÕt bÞ ®¹t 60 - 70%, c«ng nghiÖp ®iÖn tö, th«ng tin trë thµnh ngµnh mòi nhän, chÕ biÕn hÇu hÕt n«ng s¶n xuÊt khÈu, c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng ®¸p øng nhu cÇu trong n−íc vµ t¨ng nhanh xuÊt khÈu. 2. N«ng, l©m, ng− nghiÖp: Gi¸ trÞ gia t¨ng n«ng nghiÖp (kÓ c¶ thuû s¶n, l©m nghiÖp) t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 3,5 - 4,0%. §Õn n¨m 2010, tæng s¶n l−îng l−¬ng thùc cã h¹t ®¹t kho¶ng 40 triÖu tÊn. Tû träng n«ng nghiÖp trong GDP kho¶ng 14% n¨m 2010 vµ 9% n¨m 2020, tû träng ngµnh ch¨n nu«i trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp t¨ng lªn kho¶ng 25%. Thuû s¶n ®¹t s¶n l−îng 3,0-3,5 triÖu tÊn (trong ®ã kho¶ng 1/3 lµ s¶n phÈm nu«i trång). B¶o vÖ 10 triÖu ha rõng tù nhiªn, hoµn thµnh ch−¬ng tr×nh trång 5 triÖu ha rõng. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng, l©m, thuû s¶n ®¹t 9 - 10 tû USD, trong ®ã thuû s¶n kho¶ng 3,5 tû USD. 3. C¸c ngµnh dÞch vô: Gi¸ trÞ gia t¨ng ngµnh dÞch vô ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n 7-8%/n¨m trong giai ®o¹n 2001-2010 vµ 8-9% giai ®o¹n 2011-2020. N¨m 2010 ngµnh dÞch vô chiÕm trªn 44% GDP, sö dông kho¶ng 26 - 27% tæng sè lao ®éng x· héi, n¨m 2020 ngµnh dÞch vô chiÕm tíi trªn 50% GDP vµ sö dông trªn 30% lao ®éng x· héi. II. dù b¸o t¸c ®éng cña sù ph¸t triÓn kt - xh cña c¶ n−íc vµ mét sè vïng KINH TẾ tíi sù ph¸t triÓn cña thñ ®« Hµ Néi 2.1. Kinh tÕ - x· héi c¶ n−íc vµ hÇu hÕt c¸c ®Þa ph−¬ng sÏ tiÕp tôc phát triển nhanh ®ßi hái Hµ Néi cã tèc ®é t¨ng tr−ëng nhanh 19 h¬n, thÓ hiÖn râ vai trß ®éng lùc, ®i ®Çu trong nhiÒu lÜnh vùc KT - XH: Tõ nay ®Õn n¨m 2010 nÒn kinh tÕ - x· héi c¶ n−íc vµ c¸c ®Þa ph−¬ng sÏ tiÕp tôc t¨ng tr−ëng nhanh víi tèc ®é trªn 7%. Cô thÓ: §èi víi c¶ n−íc, dù b¸o tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m cña c¶ n−íc ®¹t trªn 7% cho giai ®o¹n 2001-2010, trong ®ã c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng c«ng nghiÖp b×nh qu©n kho¶ng 9%, n«ng nghiÖp 3,5-4%, dÞch vô 7-8%. TÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ ®¹t 30% GDP n¨m 2010 vµ 35% n¨m 2020. XuÊt khÈu t¨ng trung b×nh trªn 14%/n¨m; §èi víi vïng §BSH, dù b¸o møc t¨ng tæng s¶n phÈm (GDP) cña vïng kho¶ng 10-11%/n¨m thêi kú 2003-2010. Trong ®ã c«ng nghiÖp t¨ng kho¶ng 13-14%; dÞch vô 11%, n«ng nghiÖp kho¶ng 4-4,5%; §èi víi vïng KTT§ B¾c Bé, dù b¸o tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m cña thêi kú 2006-2010 lµ 10,25% b»ng kho¶ng 1,3 lÇn møc t¨ng tr−ëng b×nh qu©n chung cña c¶ n−íc. C¸c vïng kh¸c còng ®Òu cã tèc ®é t¨ng tr−ëng trªn 7,5%, trong ®ã vïng KTT§ MiÒn Nam cã tèc ®é t¨ng lµ 9,25%, vïng KTT§ MiÒn trung lµ 9,5%. §Ó thùc hiÖn chøc n¨ng ®Çu tµu l«i kÐo sù ph¸t triÓn cña c¶ n−íc vµ c¸c ®Þa ph−¬ng, Thñ ®« Hµ Néi víi c¸c tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ riªng cã cña m×nh ph¶i ®−îc ph¸t triÓn nhanh h¬n, chÊt l−îng h¬n møc trung b×nh cña c¶ n−íc vµ ph¶i lµ mét trong sè Ýt c¸c ®Þa ph−¬ng cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh nhÊt c¶ n−íc trªn hÇu hÕt mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ – x· héi (®Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô). Theo tÝnh to¸n, ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn l−îc cña ®Êt n−íc, ®Ó l«i kÐo c¸c ®Þa ph−¬ng kh¸c ph¸t triÓn, sù ph¸t triÓn cña Hµ Néi ph¶i ®¹t ®−îc mét sè môc tiªu c¬ b¶n nh− sau: - Tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m cña Hµ Néi ph¶i ®¹t 11- 12% cho giai ®o¹n 2006-2010, t−¬ng ®−¬ng víi thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ gÊp tõ 1,46-1,73 lÇn tèc ®é t¨ng tr−ëng trung b×nh cña c¶ n−íc. Trong ®ã, tèc ®é t¨ng tr−ëng cña c«ng nghiÖp nhanh h¬n kho¶ng 1,7- 1,9 lÇn, cña dÞch vô kho¶ng 1,6-1,8 lÇn. - Hµ Néi ph¶i lµ ®Þa ph−¬ng thu hót ®−îc nhiÒu lao ®éng có trình độ cao nhÊt vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vụ. - Hµ Néi ph¶i lµ ®Þa ph−¬ng cã xuÊt khÈu c«ng nghiÖp vµ dÞch vô nhiÒu h¬n, vµ nhanh h¬n so víi c¶ n−íc. 20 Nh− vËy, c¸c t− t−ëng, môc tiªu cña chiÕn l−îc ph¸t triÓn cña c¶ n−íc, cña vïng §BSH vµ vïng KTTĐ phÝa B¾c ph¶i ®−îc thÓ hiÖn trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn Thñ đ« Hµ Néi, ®Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô víi møc ®é cao h¬n, chÊt l−îng lín h¬n, tèc ®é t¨ng cao h¬n. 2.2. Chñ tr−¬ng tiÕp tôc chuyÓn dÞch c¬ cÊu vµ n©ng cao chÊt l−îng c¸c ngµnh trong c¬ cÊu kinh tÕ cña c¶ n−íc vµ cña c¸c tØnh vïng §BSH sÏ t¸c ®éng toµn diÖn, s©u s¾c ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña Hµ Néi Dù b¸o ®Õn n¨m 2010 vµ 2020: C¬ cÊu kinh tÕ cña c¶ n−íc sÏ tiÕp tôc chuyÓn dÞch theo h−íng t¨ng dÇn tû träng cña dÞch vô vµ c«ng nghiÖp. Tû träng n«ng nghiÖp trong GDP gi¶m xuèng cßn 14% n¨m 2010 vµ 9% n¨m 2020; tû träng c«ng nghiÖp t¨ng t−¬ng øng lªn 42% vµ 45%; dÞch vô t¨ng lªn 44% vµ 46%. C¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c vïng còng chuyÓn dÞch theo h−íng t¨ng dÇn c¸c ngµnh, c¸c s¶n phÈm chñ lùc ®ãng gãp nhiÒu vµo GDP quèc gia. Riªng Vïng §BSH vµ vïng KTT§ phía B¾c, 2 vïng cã liªn quan nhiÒu nhÊt ®Õn Hµ Néi, xu h−íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Õn n¨m 2010 nh− sau: (i) Vïng §BSH, n¨m 2010 c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp cña vïng §BSH chiÕm kho¶ng 90% trong tæng GDP, c¸c s¶n phÈm chñ lùc ®ãng gãp 60-65% GDP, ®é më cña nÒn kinh tÕ ®¹t trªn 90%. C¬ cÊu kinh tÕ cña vïng n¨m 2010 lµ c¬ cÊu hiÖn ®¹i víi c¸c ngµnh mòi nhän cã kh¶ n¨ng ®ét ph¸, cã søc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng trong n−íc, quèc tÕ; (ii) Vïng KTT§ phía B¾c, ®Õn n¨m 2010 ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô sÏ tiÕp tôc chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu GDP cña vïng, tõ kho¶ng 89% n¨m 2002 lªn 94-95% n¨m 2010 (c«ng nghiÖp kho¶ng 44-45%, dÞch vô kho¶ng 50-51%) vµ 96-97% vµo n¨m 2020 (c«ng nghiÖp kho¶ng 46- 47%, dÞch vô 50-51%). Tû träng lao ®éng lµm viÖc trong lÜnh vùc phi n«ng nghiÖp t¨ng tõ 44% n¨m 2000 lªn 57% n¨m 2005 vµ 65% n¨m 2010. C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo h−íng t¨ng sè viÖc lµm cã n¨ng suÊt cao, tiªu hao Ýt n¨ng l−îng h¬n, sö dông ®Êt cã hiÖu qu¶ h¬n... trªn c¬ së ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao vµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cã hµm l−îng chÊt x¸m cao. Sau ®©y sÏ tr×nh bµy xu thÕ chuyÓn dÞch c¬ cÊu vµ n©ng cao chÊt l−îng c¬ cÊu trong c¸c ngµnh cô thÓ cña c¶ n−íc vµ cña c¸c vïng KTT§ phía B¾c vµ §BSH qua ®ã rót ra nh÷ng vÊn ®Ò cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña Hµ Néi: 21 2.2.1. Dù b¸o xu thÕ chuyÓn dÞch vµ n©ng cao chÊt l−îng c¬ cÊu trong c«ng nghiÖp b»ng c¸ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt chñ lùc. §Õn n¨m 2010, c¬ cÊu néi bé ngµnh c«ng nghiÖp cña c¶ n−íc vµ c¸c vïng (§BSH vµ KTT§BB) sÏ chuyÓn dÞch theo c¸c ®Þnh h−íng c¬ b¶n sau: (a) −u tiªn ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chñ lùc (mòi nhän) lµ chñ tr−¬ng xuyªn suèt trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ViÖt Nam vµ vïng §BSH, vïng KTT§ phía B¾c. Thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, c«ng nghiÖp c¶ n−íc vµ vïng KTT§ phía B¾c vµ §BSH sÏ −u tiªn ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp phÇn mÒm, thiÕt bÞ tin häc, tù ®éng ho¸ (s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ tù ®éng, r«bèt…) vËt liÖu tõ tÝnh cao cÊp, vËt liÖu kü thuËt cao (c¸ch nhiÖt, chÞu mµi mßn), sø polyme c¸ch ®iÖn, polyme dÉn ®iÖn, vËt liÖu míi, vËt liÖu composit, polyme tæng hîp...; s¶n xuÊt thÐp (c¸c s¶n phÈm thÐp hîp kim, thÐp tÊm, thÐp l¸, thÐp chÕ t¹o); c«ng nghiÖp c¬ khÝ chÕ t¹o ®¸p øng nhu cÇu chÕ biÕn n«ng s¶n thùc phÈm vµ s¶n xuÊt hµng tiªu dïng cao cÊp v.v… (b) Coi träng ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sö dông lao ®éng cã tr×nh ®é cao, c¸c s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh ®Ó xuÊt khÈu. Chó träng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp phô trî ®Ó t¨ng gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm, t¨ng søc c¹nh tranh, ®¶m b¶o th¾ng lîi trong héi nhËp Thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, c«ng nghiÖp vïng KTT§BB vµ §BSH sÏ coi träng ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÖt may, giµy da, c¸c ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o thiÕt bÞ vµ phï tïng nh− c¸c thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt « t«, xe m¸y, s¶n xuÊt thiÕt bÞ ®iÖn, linh kiÖn ®iÖn tö, s¶n xuÊt ®éng c¬ næ, ®éng c¬ ®iÖn (nhÊt lµ ®éng c¬ ®iÖn c«ng suÊt lín). (c) TiÕp tôc c¶i t¹o, n©ng cÊp c«ng nghiÖp c¬ khÝ ®Ó vÒ l©u dµi, ®ñ søc trang bÞ cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ xuÊt khÈu Thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, vïng §BSH vµ vïng KTT§BB sÏ tiÕp tôc ph¸t triÓn ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o (m¸y c«ng cô, m¸y x©y dùng, ®éng c¬, s¶n phÈm ®iÖn l¹nh, m¸y b¬m n−íc, s¶n phÈm c¬ khÝ chÕ t¹o vËt liÖu vµ thiÕt bÞ ®iÖn); c¬ khÝ ®ãng vµ söa ch÷a ph−¬ng tiÖn vËn t¶i (c«ng nghiÖp ®ãng vµ söa ch÷a tµu thuyÒn, tµu, toa tµu ho¶ hiÖn ®¹i, xe « t« chë kh¸ch chÊt l−îng cao, s¶n xuÊt thiÕt bÞ bèc dì hµng ho¸ cã søc n©ng lín), thiÕt bÞ chÕ biÕn n«ng, thuû s¶n...; thiÕt bÞ cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu xi m¨ng, cho s¶n xuÊt s¶n phÈm gèm sø c¸c lo¹i, vËt liÖu néi thÊt vµ vËt liÖu lîp; thiÕt bÞ cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m, thuû s¶n; thiÕt bÞ cho c«ng nghiÖp d−îc phÈm, c«ng nghiÖp may mÆc, dÖt vµ da, giÇy. 22 (d) Ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu c«ng nghÖ cao. ChuyÓn dÞch dÇn c«ng nghiÖp lªn däc tuyÕn hµnh lang ®−êng 18 t¹i nh÷ng khu vùc gß ®åi, ®Êt xÊu ®Ó gi¶m sö dông ®Êt tèt dµnh cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ tr¸nh sù tËp trung c«ng nghiÖp qu¸ møc vµo c¸c ®« thÞ, khu d©n c− ë vïng ®ång b»ng. Thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, vïng §BSH vµ vïng KTT§BB sÏ: (1) §Èy nhanh viÖc x©y dùng theo quy ho¹ch vµ ®−a vµo ho¹t ®éng khu c«ng nghÖ cao Hoµ L¹c. H×nh thµnh mét vµi khu dµnh cho nh÷ng c¬ së nghiªn cøu c¶i tiÕn c«ng nghÖ phôc vô c¸c c¬ së s¶n xuÊt trong c¸c KCN, KCX; (2) TËp trung søc t¹o mÆt b»ng thuËn lîi thu hót ®Çu t− ®Ó lÊp ®Çy c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn cã. Tr−íc m¾t, thu hót ®Çu t− ®Ó lÊp ®Çy c¸c KCN, KCX, khu c«ng nghÖ cao däc c¸c trôc quèc lé 1, 5, 21; (3) ChuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn mét sè KCN hoÆc ®iÓm c«ng nghiÖp däc trôc quèc lé 18 víi c¸c ngµnh chñ yÕu lµ c«ng nghiÖp nÆng; c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, thuû s¶n; c«ng nghiÖp thùc phÈm; c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng; (4) X©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp nhá, võa, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ë khu vùc n«ng th«n ë tÊt c¶ c¸c tØnh trªn c¬ së b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i. Quan t©m ®Õn ph¸t triÓn tiÓu thñ c«ng nghiÖp, nhÊt lµ lµng nghÒ truyÒn thèng vµ lµng cã nghÒ phôc vô xuÊt khÈu. 2.2.2. Dù b¸o xu thÕ chuyÓn dÞch vµ n©ng cao chÊt l−îng c¬ cÊu ngµnh dÞch vô §Õn n¨m 2010, c¬ cÊu néi bé ngµnh dÞch vô cña c¶ n−íc vµ c¸c vïng (§BSH vµ KTT§ phía Bắc) sÏ chuyÓn dÞch theo c¸c ®Þnh h−íng c¬ b¶n sau: (a) TËp trung ph¸t triÓn dÞch vô chÊt l−îng cao vµ toµn diÖn, ®Æc biÖt lµ dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng, th−¬ng m¹i, du lÞch, dÞch vô c«ng nghÖ, viÔn th«ng, vËn t¶i hµng h¶i, ph¸t triÓn thÞ tr−êng bÊt ®éng s¶n, thÞ tr−êng vèn, thÞ tr−êng chøng kho¸n; ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c tæ chøc tµi chÝnh. H×nh thµnh nh÷ng trung t©m dÞch vô tiªu biÓu cña quèc gia, mang ý nghÜa khu vùc, quèc tÕ. Thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, ®èi víi vïng §BSH vµ vïng KTT§ phía Bắc: Ngµnh dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng sÏ x©y dùng hÖ thèng ng©n hµng hiÖn ®¹i, h×nh thµnh tËp ®oµn tµi chÝnh; DÞch vô viÔn th«ng sÏ ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o dÞch vô th«ng tin réng kh¾p vµ kÞp thêi, ®¶m b¶o th«ng suèt liªn l¹c quèc tÕ; 23 DÞch vô vËn t¶i hµng h¶i: khuyÕn khÝch ®æi míi tµu, nhÊt lµ ®éi tµu lín. ¦u tiªn ®Çu t− ph¸t triÓn m¹nh nh÷ng dÞch vô hµng h¶i quèc tÕ, xuÊt khÈu thuyÒn viªn; DÞch vô hµng kh«ng: hoµn thµnh viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c s©n bay hiÖn cã, tiÕn tíi x©y dùng s©n bay quèc tÕ míi ®¹t tr×nh ®é quèc tÕ vµ phôc vô quy m« vËn t¶i lín; DÞch vô x©y dùng: thùc hiÖn chÝnh s¸ch hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ c«ng nghiÖp x©y dùng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu x©y dùng trong n−íc vµ xuÊt khÈu ra n−íc ngoµi; DÞch vô chuyÓn giao c«ng nghÖ: X©y dùng trung t©m khoa häc c«ng nghÖ tÇm cì quèc gia, khu vùc vµ quèc tÕ, thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ réng kh¾p,… (b) Ph¸t triÓn du lÞch toµn diÖn vµ trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän víi c¸c s¶n phÈm tiªu biÓu lµ du lÞch biÓn, nói, danh lam th¾ng c¶nh, nghØ d−ìng vµ lÔ héi v¨n ho¸ truyÒn thèng. §Ó thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy, vïng §BSH vµ vïng KTT§ phía Bắc sÏ ph¸t triÓn m¹nh du lÞch g¾n liÒn víi viÖc b¶o vÖ, t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, khu b¶o tån thiªn nhiªn. Chó träng ph¸t triÓn tuyÕn du lÞch träng ®iÓm Hµ Néi - H¶i Phßng- H¹ Long; Hµ Néi - Sa Pa; Hµ Néi-SÇm S¬n-Cöa Lß; Hµ Néi-Tam §¶o (VÜnh Phóc); du lÞch s«ng Hång: Hµ Néi vµ c¸c khu vùc phô cËn. §ång thêi chó ý ph¸t triÓn c¸c tuyÕn du lÞch néi vïng, liªn vïng vµ quèc tÕ. TËp trung ®Çu t− ph¸t triÓn vµo khu du lÞch tæng hîp quèc gia vµ khu du lÞch chuyªn ®Ò nh−: Khu du lÞch tæng hîp biÓn ®¶o H¹ Long – C¸t Bµ - V©n §ån, khu du lÞch v¨n ho¸ - lÞch sö Cæ Loa, Khu du lÞch v¨n ho¸, m«i tr−êng H−¬ng S¬n, Khu du lÞch sinh th¸i Ba V×, Suèi Hai lµm h¹t nh©n ph¸t triÓn du lÞch cho c¶ vïng. G¾n du lÞch gi÷a c¸c tØnh, thµnh phè trong vïng víi c¸c vïng kh¸c. N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh du lÞch. 2.2.3. Dù b¸o xu thÕ chuyÓn dÞch vµ n©ng cao chÊt l−îng c¬ cÊu ngµnh n«ng, l©m, ng− nghiÖp §Õn n¨m 2010, c¬ cÊu néi bé ngµnh n«ng l©m ng− nghiÖp cña c¶ n−íc vµ c¸c vïng (§BSH vµ KTT§ phía Bắc) sÏ chuyÓn dÞch theo c¸c ®Þnh h−íng c¬ b¶n sau: (a) Ph¸t triÓn n«ng, l©m, ng− nghiÖp theo h−íng s¶n xuÊt c¸c hµng ho¸ chÊt l−îng, n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ cao g¾n víi ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ. 24 §èi víi §BSH, cÇn ®¶m b¶o cho ng−êi n«ng d©n cã tû lÖ n«ng s¶n hµng ho¸ t−¬ng øng 60%(1) ®¶m b¶o gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp chiÕm tû träng kho¶ng trªn 70% trong n«ng th«n (hiÖn nay kho¶ng 40%). KÐo theo ®ã, d©n sè n«ng th«n ®Õn n¨m 2010 cßn kho¶ng 50-60%. Thùc hiÖn ®æi míi ph©n c«ng lao ®éng, trong ®ã chØ kho¶ng 30- 40% lao ®éng lµm n«ng nghiÖp (kho¶ng 2,7- 3 triÖu lao ®éng), cßn l¹i lµm phi n«ng nghiÖp, dÞch vô. (b) ChuyÓn m¹nh c¬ cÊu kinh tÕ trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n theo h−íng ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp s¹ch, sinh th¸i víi c«ng nghÖ cao vµ c«ng nghÖ sinh häc. §èi víi §BSH, cÇn h×nh thµnh c¸c vïng s¶n xuÊt lóa, rau, ch¨n nu«i lîn, bß s÷a, gia cÇm, hoa, c©y c¶nh... theo h−íng ph¸t triÓn cã quy m« thÝch hîp vµ chÊt l−îng cao phôc vô xuÊt khÈu vµ cung cÊp s¶n phÈm s¹ch cho nh©n d©n (nhÊt lµ cho ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp) trªn c¬ së ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt, trang tr¹i, hé gia ®×nh, ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ hîp t¸c vµ hîp t¸c x·; më réng liªn kÕt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. C¸c c©y trång, con vËt nu«i chñ lùc cña vïng §BSH tiªu biÓu lµ lóa chÊt l−îng cao, rau thùc phÈm cao cÊp; hoa, c©y c¶nh, c©y ¨n qu¶, gièng c©y, con, lîn siªu n¹c, bß kiªm dông thÞt vµ s÷a, vÞt siªu trøng vµ vÞt thÞt chÊt l−îng cao. (c) ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h−íng t¨ng tû träng ngµnh ch¨n nu«i, thuû s¶n, gi¶m dÇn tû träng ngµnh trång trät; ph¸t triÓn ngµnh nghÒ n«ng th«n ®Ó chuyÓn mét sè lao ®éng n«ng nghiÖp sang c¸c ngµnh s¶n xuÊt phi n«ng nghiÖp. §èi víi §BSH: (1) Ph¸t triÓn l−¬ng thùc: S¶n l−îng l−îng thùc cña vïng ®Õn 2010 ®¹t 7,5-8 triÖu tÊn, riªng lóa kho¶ng 7 triÖu tÊn. æn ®Þnh diªn tÝch lóa nh− hiÖn nay (kho¶ng 7,5-7,6 triÖu ha) th«ng qua viÖc th©m canh , sö dông c¸c gièng lóa lai cho n¨ng suÊt cao vµ gièng lóa chÊt l−îng cao, ®−a vô ®«ng dÇn trë thµnh vô chÝnh. §Çu t− x©y dùng vïng lóa chÊt l−îng cao, ®i ®«i víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn lóa g¹o cung cÊp cho c¸c thµnh phè vµ xuÊt khÈu kho¶ng 30 v¹n ha, s¶n l−îng 2 triÖu tÊn. Ph¸t triÓn c©y ng« lai, ng« chÊt l−îng cao ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng vµ ph¸t triÓn ch¨n nu«i. DiÖn tÝch ng« n¨m 2010 ®¹t 14,6 v¹n ha; (1) Theo kinh nghiÖm cña nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi víi møc GDP/ng−êi t−¬ng ®−¬ng kho¶ng 800-1000 USD, ng−êi d©n ph¶i dµnh tíi 60% thu nhËp ®Ó chi dïng cho c¸c kho¶n kh«ng ph¶i lµ thùc phÈm 25 (2) Ph¸t triÓn c©y c«ng nghiÖp: §èi víi c©y chÌ, chØ gi÷ quy m« nh− hiÖn nay; nghiªn cøu x©y dùng thªm nhµ m¸y chÌ tinh chÕ ®Ó t¨ng gi¸ trÞ cña chÌ xuÊt khÈu vµ néi ®Þa. Kh«i phôc diÖn tÝch d©u t»m ®· bÞ mai mét, ®Õn n¨m 2010 dù kiÕn 1 v¹n ha d©u t»m, s¶n l−îng 800 tÊn; s¶n phÈm t¬ tÇm chñ yÕu ®Ó xuÊt khÈu; (3) Ph¸t triÓn m¹nh c©y ¨n qña, rau, hoa, c©y c¶nh phôc vô nhu cÇu trong n−íc vµ xuÊt khÈu. Riªng c©y ¨n qu¶ n¨m 2010 diÖn tÝch kho¶ng 7 v¹n ha, trong ®ã nh·n, v¶i kho¶ng 3,3 v¹n ha. Ph¸t triÓn m¹nh rau qu¶ vµ nÊm, ®¸p øng nhu cÇu cña ®« thÞ vµ xuÊt khÈu. H−íng vµo rau qu¶ s¹ch, cao cÊp; c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu nh− nh·n, v¶i, døa, cµ chua, tËp trung ë H−ng Yªn, H¶i D−¬ng, Hµ Nam, Ninh B×nh; ph¸t triÓn nÊm ë tÊt c¶ c¸c tØnh trång lóa; rau cao cÊp vµ hoa ë c¸c huyÖn, x· ven ®« thÞ lín; (4) Ch¨n nu«i: h×nh thµnh c¸c trang tr¹i ch¨n nu«i n¸i, thÞt gia sóc, gia cÇm quy m« lín, tû suÊt hµng ho¸ cao, cung øng s¶n phÈm cho c¸c ®« thÞ._.c, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế cña c¶ n−íc; thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ trung t©m kinh tÕ lín nhất ë phÝa nam và của ®Êt n−íc. 3. T¹i ba vïng träng ®iÓm ®· h×nh thµnh c«ng nghiÖp lín vµ tiªu biÓu cña c¶ n−íc, tËp trung hÇu hÕt ®éi ngò c«ng nh©n c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é vµ kü n¨ng cao. N¨m 2002, c¸c vïng KTT§ cã kho¶ng 14,7 v¹n doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, chiÕm 22% sè doanh nghiÖp c«ng nghiÖp c¶ n−íc vµ cã 2,3 triÖu ng−êi lµm viÖc trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ x©y dùng, chiÕm 48% lao ®éng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng vµ t¹o ra 73% gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng cña c¶ n−íc. 4. Ba vïng KTT§ lµ n¬i tËp trung hÇu nh− toµn bé tiÒm lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ cña ®Êt n−íc. TÝnh ®Õn n¨m 2002 c¸c vïng KTT§ cã 443 c¬ së nghiªn cøu khoa häc, chiÕm 96% sè c¬ së khoa häc c¶ n−íc; cã kho¶ng 256 c¬ së ®µo t¹o, trong ®ã cã 103 tr−êng ®¹i häc chiÕm 58% sè tr−êng đ¹i häc cña c¶ n−íc; 78 tr−êng d¹y nghÒ chiÕm 43% tæng sè tr−êng d¹y nghÒ c¶ n−íc… Chøc n¨ng vµ vÞ trÝ to lín cña c¸c vïng KTT§ ®−îc kh¼ng ®Þnh trong NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø VIII vµ lÇn thø IX cña §¶ng với mục tiêu lµ: x©y dùng ba vïng KTT§ trë thµnh nh÷ng vïng kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng ®éng, cã tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ nhanh vµ cao h¬n c¸c vïng kh¸c trong c¶ n−íc, ®i ®Çu trong mét sè lÜnh vùc quan träng, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ, t¹o ®éng lùc cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¶ n−íc, liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c vïng KTT§ víi c¸c vïng kh¸c, gãp phÇn 52 thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña c¶ n−íc trong thêi kú ®Èy m¹nh sù nghiÖp CNH, H§H. 1.2. Nh÷ng mÆt ®−îc vµ thµnh tùu cña ba vïng KTTĐ: 1. Ba vïng KTT§ cã tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ (GDP) cao nhÊt, cã ý nghÜa t¹o ®éng lùc cho ph¸t triÓn cña c¶ n−íc. Sau 7 n¨m (n¨m 2002 so víi n¨m 1995), tæng GDP cña ba vïng KTT§ gÊp 2,7 lÇn, GDP/ng−êi gÊp 2,4 lÇn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng−êi gÊp 2,7 lÇn. Tõng b−íc thÓ hiÖn ®−îc vai trß ®éng lùc ®ãng gãp to lín vµo nh÷ng thµnh tùu chung vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - tÕ x· héi cña c¶ n−íc. Tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m của ba vïng KTT§ trong thêi kú 1996-2002 ®¹t 8,15%/n¨m, gÊp 1,2 tèc ®é t¨ng tr−ëng cña c¶ n−íc (®ãng gãp kho¶ng 60% vµo tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP cña c¶ n−íc), trong ®ã vïng KTT§ phÝa Nam gÊp 1,3 lÇn, vïng KTT§ B¾c Bé gÊp 1,26 lÇn c¶ n−íc. Riªng vïng KTT§ miÒn Trung cã tèc ®é t¨ng tr−ëng thÊp h¬n trung b×nh c¶ n−íc, chØ ®¹t 5%/n¨m. N¨m 2002, c¸c vïng KTT§ ®ãng gãp kho¶ng 54% GDP, 72,8% gi¸ trÞ gia t¨ng c«ng nghiÖp, gÇn 59% gi¸ trÞ gia t¨ng dÞch vô, gÇn 80% gi¸ trÞ xuÊt khÈu, kho¶ng 67% thu ng©n s¸ch c¶ n−íc. 2. C¬ cÊu kinh tÕ cña vïng ®· ®−îc chuyÓn dÞch nhanh h¬n so nhiÒu vïng kh¸c theo h−íng CNH, HĐH ®· t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm chñ lùc cho ph¸t triÓn chung cña c¶ n−íc. Tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong GDP ngµy cµng cao. Tõ n¨m 1995 ®Õn 2002, tû träng c«ng nghiÖp t¨ng 11,3 ®iÓm phÇn tr¨m (tõ 26,9% lªn 39,2%), dÞch vô cã gi¶m chót Ýt, kh«ng ®¸ng kÓ (chØ kho¶ng 0,76 ®iÓm phÇn tr¨m) song dÞch vô ngµy cµng ®i vµo chÊt l−îng, gi¶m c¸c dÞch vô th«ng th−êng, ®i vµo dÞch vô cao cÊp, ®Æc biÖt dÞch vô tµi chÝnh, ng©n hµng, b−u chÝnh viÔn th«ng cã chÊt l−îng t−¬ng ®−¬ng c¸c n−íc khu vùc; tû träng n«ng, l©m, ng− nghiÖp gi¶m ®−îc 11,5 ®iÓm phÇn tr¨m (tõ 36,1% cßn 24,6%) song tû träng s¶n l−îng hµng ho¸ n«ng nghiÖp t¨ng nhanh, tõng b−íc ®i vµo n«ng nghiÖp chÊt l−îng cao, h−íng vµo xuÊt khÈu. 3. M¹ng l−íi kÕt cÊu h¹ tÇng ®· ®−îc t¨ng c−êng ®¸ng kÓ (c¶ sè l−îng vµ chÊt l−îng) vÒ c¬ b¶n cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn, hîp t¸c ë møc cao h¬n tr−íc rÊt nhiÒu. 4. Ba vïng KTT§ cã c¸c ®« thÞ lín, ®Æc biÖt lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, H¶i Phßng vµ §µ N½ng kh«ng chØ lµ c¸c trung t©m chÝnh trÞ, 53 kinh tÕ mµ cßn lµ c¸c trung t©m khoa häc kü thuËt cung cÊp dÞch vô cho c¸c vïng vµ héi nhËp quèc tÕ. C¸c vïng KTT§ cã tæng d©n sè ®« thÞ n¨m 2002 kho¶ng 10,4 triÖu ng−êi, chiÕm 53% d©n sè ®« thÞ cña c¶ n−íc. Tû lÖ ®« thi ho¸ t¨ng kh¸ nhanh, tõ 39,3% n¨m 1995 (c¶ n−íc: 21%) ®Õn 2002 ®¹t 47% (c¶ n−íc: 25%). C¸c ho¹t ®éng dÞch vô quan träng nh− xuÊt nhËp khÈu, tµi chÝnh - tiÒn tÖ, vËn t¶i, du lÞch, khoa häc c«ng nghÖ tõ c¸c ®« thÞ lín cña ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm lan to¶ vµ cuèn hót sù ph¸t triÓn chung cña c¸c vïng trªn ph¹m vi c¶ n−íc. NhiÒu ®« thÞ vÖ tinh hoÆc tiÒn th©n cña nh÷ng ®« thÞ vÖ tinh ë xung quanh c¸c vïng KTT§ ®ang tõng b−íc h×nh thµnh, gãp phÇn thay ®æi ®¸ng kÓ bé mÆt cña vïng phô cËn. 5. Ba vïng KTT§ ®· thu hót ®−îc khèi l−îng lín vèn ®Çu t−, nhÊt lµ ®Çu t− n−íc ngoµi vµ ®· h×nh thµnh nhiÒu Khu c«ng nghiÖp (KCN) vµ Khu chÕ xuÊt (KCX) vµ nhiÒu c«ng tr×nh c«ng nghiÖp quan träng; t¹o ra b−íc bøt ph¸ ®¸ng kÓ cho c¶ n−íc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Tõ 1996 ®Õn 2002, ba vïng KTT§ ®· thu hót 504 ngh×n tû ®ång, chiÕm 54% vèn ®Çu t− x· héi cña c¶ n−íc, trong ®ã vèn ng©n s¸ch chØ kho¶ng 91 ngh×n tû ®ång (b»ng 43% vèn ng©n s¸ch c¶ n−íc). Vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) ®· ®¨ng ký (®· khÊu trõ vèn hÕt h¹n vµ dù ¸n gi¶i thÓ) cña ba vïng KTT§ tõ n¨m 1988 ®Õn hÕt n¨m 2002 ®¹t 31,1 tû USD, chiÕm tíi 81,6% ®Çu t− FDI cña c¶ n−íc. T¹i ba vïng KTT§ ®· h×nh thµnh 53 KCN vµ KCX (c¶ n−íc cã 75 khu) víi tæng diÖn tÝch kho¶ng 12,5 ngh×n ha (b»ng 83% diÖn tÝch c¸c KCN c¶ n−íc); trong ®ã ®· cho thuÕ gÇn 4 ngh×n ha (85% cña c¶ n−íc). §Õn nay c¸c KCN vïng KTT§ ®· thu hót ®−îc 1070 dù ¸n n−íc ngoµi (91% sè dù ¸n cña c¶ n−íc) víi tæng vèn ®Çu t− gÇn 9 tû USD (b»ng 96% c¶ n−íc) vµ 798 dù ¸n trong n−íc (78% c¶ n−íc), víi sè vèn ®Çu t− 38,7 ngh×n tû ®ång (88,5% c¶ n−íc). Sè lao ®éng ViÖt Nam thu hót vµo c¸c KCN kho¶ng 32,6 v¹n ng−êi (88,5%c¶ n−íc). 6. Ba vïng KTT§ ®· cã nhiều s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh vËn dông c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhà nước, t−¬ng ®èi n¨ng ®éng nªn ®· t¹o ra søc ph¸t triÓn m¹nh h¬n so víi c¸c vïng kh¸c trong c¶ n−íc. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®¹t ®−îc, ba vïng träng ®iÓm cßn tån t¹i mét sè yÕu kÐm sau: (1) Ba vïng KTT§ ch−a ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, nhiÒu môc tiªu chñ yÕu ®Ò ra ch−a thùc hiÖn ®−îc; 54 (2) C¬ cÊu kinh tÕ cña ba vïng KTT§ vÉn ch−a t¹o ra thÕ vµ lùc ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ v÷ng ch¾c, ch−a thùc sù t¹o ®−îc søc c¹nh tranh vµ ®éng lùc ph¸t triÓn cho c¶ n−íc; (3) Ba vïng KTT§ tuy ®· ®¹t môc tiªu ph¸t triÓn nhanh c¸c KCN, song ch−a ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña c¸c KCN ®· cã, tû lÖ diÖn tÝch cho thuª thÊp, ®ãng gãp cho xuÊt khÈu vµ thu hót lao ®éng ch−a cao; (4) Qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ ch−a thËt sù t¹o nÒn t¶ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ; (5) Nguån vèn ®Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) thu hót vµo ba vïng KTT§ lµ t−¬ng ®èi lín, song ch−a thùc hiÖn cã hiÖu qu¶; (6) Ba vïng KTT§ cã nguån lao ®éng dåi dµo, ®Æc biÖt lµ cã nguån lao ®éng cã kü thuËt, song møc toµn dông vµ ph¸t huy cßn ch−a cao. Ch−a gi¶i quyÕt ®−îc tèt viÖc lµm cho lao ®éng n«ng nghiÖp d«i d− khi bi mÊt ®Êt n«ng nghiÖp cho c«ng nghiÖp; (7) VÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ë c¸c thµnh phè, c¸c trung t©m khu du lÞch, c¸c lµng nghÒ ë n«ng th«n... cña c¸c vïng KTT§ ®ang gia t¨ng, ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn ®êi s«ng d©n c− vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng 1.3. Môc tiªu ph¸t triÓn ba vïng träng ®iÓm ®Õn n¨m 2010 Môc tiªu chung: Kiªn tr× quan ®iÓm x©y dùng c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm ®¶m nhËn vai trß ®Çu tµu t¨ng tr−ëng nhanh, tËn dông tèi ®a n¨ng lùc hiÖn cã vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng, khoa häc-c«ng nghÖ, c¸c KCN, c¬ së dÞch vô, lao ®éng kü thuËt v.v. ®Ó cã tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP cao, ®ãng gãp lín vµo t¨ng tr−ëng cña c¶ n−íc vµ l«i kÐo, hç trî c¸c vïng kh¸c, nhÊt lµ c¸c vïng cã nhiÒu khã kh¨n cïng ph¸t triÓn, nh»m ®−a n−íc ta vµo h¹ng c¸c quèc gia ph¸t triÓn trong khu vùc Môc tiªu cô thÓ: 1. Tèc ®é t¨ng tr−ëng chung cña ba vïng KTT§ tõ 2004 ®Õn 2010 ®¹t b×nh qu©n 10-11% gÊp 1,4-1,5 lÇn tèc ®é t¨ng tr−ëng trung b×nh cña c¶ n−íc. §Õn n¨m 2010 tû träng c¸c vïng KTT§ so víi c¶ n−íc vÒ GDP kho¶ng 58%, c«ng nghiÖp 75%, dÞch vô 54%. 2. C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn ®æi m¹nh theo h−íng CNH, H§H, n«ng nghiÖp ®Õn 2010 cßn 4,7%, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô chiÕm kho¶ng 95,3% (lóc ®ã c¶ n−íc: n«ng nghiÖp cßn 16-17%, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô 83-84%). H×nh thµnh c¸c ngµnh, lÜnh vùc ®ét ph¸. 3. XuÊt khÈu t¨ng b×nh qu©n kho¶ng 20-25%/n¨m ë thêi kú 2004- 2010, chiÕm kho¶ng 70% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu c¶ n−íc. 55 4. Ph¸t triÓn m¹nh kinh tÕ biÓn vµ vïng ven biÓn ®Ó gi¶i quyÕt nhiÒu viÖc lµm cho ng−êi lao ®éng, nu«i sèng ®−îc kho¶ng 40% sè d©n thuéc d¶i ven biÓn vµ ®ãng gãp cao vµo thu nhËp cña vïng. 5. N©ng cao vai trß trung t©m kinh tÕ vµ giao th−¬ng quèc tÕ cña Thñ ®« Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, §µ N½ng ®Ó ®¶m nhËn chøc n¨ng dÞch vô cho c¶ vïng B¾c Bé, Nam Bé vµ Trung Bé. T¹i ®« thÞ lín Hµ Néi, TP.Hå ChÝ Minh, §µ N½ng giao th«ng c«ng céng ®¸p øng 50-60% nhu cÇu ®i l¹i cña nh©n d©n. 6. §¶m b¶o 100% d©n ®« thÞ ®−îc dïng n−íc m¸y, 90% d©n sè n«ng th«n ®−îc dïng n−íc s¹ch; 100% sè hé gia ®×nh n«ng th«n cã hè xÝ hîp vÖ sinh; d©n ®i l¹i dÔ dµng vµ ®−îc ch¨m sãc søc kháe tèt, ®−îc ®i häc vµ cã häc vÊn cao h¬n. 7. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 tû lÖ ®i häc cña nhµ trÎ ®¹t 25%, tû lÖ ®i häc mÉu gi¸o ®¹t 80%, trÎ 5 tuæi ®i häc mÉu gi¸o ®¹t 98%. Gi¶m tû lÖ suy dinh d−ìng trong c¸c c¬ së gi¸o dôc mÇm non xuèng d−íi 5%. §Õn n¨m 2010 huy ®éng 99% sè d©n trong nhãm tuæi 6-10 tuæi ra häc tiÓu häc, 95% sè d©n trong nhãm 11-14 tuæi ra häc Trung häc c¬ së vµ 55% sè d©n trong nhãm 15-17 tuæi ra häc Trung häc phæ th«ng. §¹t chuÈn phæ cËp trung häc c¬ së tÊt c¶ c¸c tØnh trong ba vïng KTT§ vµo n¨m 2006. Thùc hiÖn phæ cËp gi¸o dôc bËc trung häc ë 4 thµnh phè: Hµ Néi, TP.Hå ChÝ Minh, §µ N½ng, H¶i Phßng vµo n¨m 2007. 8. Lo¹i trõ c¸c lo¹i bÖnh dÞch, ®Æc biÖt bÖnh SARS; gi¶m thiÓu bÖnh HIV/AIDS, tÖ n¹n ma tuý, tÖ n¹n x· héi; ®¶m b¶o an toµn giao th«ng, an ninh chÝnh trÞ vµ trËt tù x· héi. §¶m b¶o bÒn v÷ng m«i tr−êng c¶ ë ®« thÞ vµ ë n«ng th«n. 9. Thùc hiÖn thËt tèt chñ tr−¬ng c¶i t¹o thÓ chÊt cña d©n c−; gi¶m tû lÖ hé ®ãi nghÌo trong ba vïng KTT§ cßn d−íi 2% vµo n¨m 2010. II. vÒ ph¸t triÓn cña c¸c tØnh trong vïng ®BSH Vïng §ång b»ng s«ng Hång (§BSH) gåm 2 thµnh phè (Hµ Néi, H¶i Phßng) vµ 10 tØnh (Hµ T©y, H¶i D−¬ng, H−ng Yªn, Ninh B×nh, Th¸i B×nh, Hµ Nam, Nam §Þnh, B¾c Ninh, VÜnh Phóc, Qu¶ng Ninh), cã diÖn tÝch tù nhiªn lµ 2,06 triÖu ha, d©n sè n¨m 2002 kho¶ng 18,5 triÖu ng−êi; chiÕm 6,3% diÖn tÝch vµ 23,2% d©n sè cña c¶ n−íc; mËt ®é d©n sè 1.124 ng−êi/km2. Nh÷ng thµnh tùu næi bËt cña c¸c tØnh trong vïng nh÷ng n¨m qua lµ: 56 1. C¸c tØnh trong vïng §BSH ®· cã b−íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, gi÷ ®−îc møc t¨ng tr−ëng kinh tÕ cao, cã ý nghÜa t¹o ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña c¶ n−íc. Sau 7 n¨m (1996-2002), tæng GDP cña vïng gÊp 2,3 lÇn; GDP/ ®Çu ng−êi gÊp 2,1 lÇn; xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng−êi gÊp 2,8 lÇn. Tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP cña vïng gÊp kho¶ng 1,2 - 1,3 lÇn so víi møc t¨ng chung cña c¶ n−íc; n¨m 2002 vïng ®ãng gãp kho¶ng 22,5% GDP, 20,5% gi¸ trÞ xuÊt khÈu, 21% thu ng©n s¸ch, 21% GTSX c«ng nghiÖp cña c¶ n−íc. 2. C¬ cÊu kinh tÕ cña vïng ®· cã b−íc chuyÓn dÞch quan träng, nhÊt lµ khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Tõ n¨m 1995 ®Õn n¨m 2002, tû träng n«ng, l©m, ng− nghiÖp trong GDP ®· gi¶m tõ 30,7 % xuèng 20,1%, tû träng c«ng nghiÖp t¨ng tõ 26,6 % lªn 36,0%, tû träng c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ, song khèi l−îng vµ chÊt l−îng dÞch vô t¨ng nhanh, ®Æc biÖt vÒ dÞch vô tµi chÝnh, ng©n hµng, b−u chÝnh viÔn th«ng vµ du lÞch. 3. M¹ng l−íi kÕt cÊu h¹ tÇng cña vïng ®· ®−îc t¨ng c−êng ®¸ng kÓ, vÒ c¬ b¶n cã thÓ ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn, hîp t¸c ë møc cao h¬n tr−íc. 4. C¸c ®« thÞ lín, ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh phè Hµ Néi, H¶i Phßng, H¹ Long (Qu¶ng Ninh) ph¸t triÓn nhanh, lµ ®Þa bµn thu hót nhiÒu KCN, t¹o ra côc diÖn míi cho t¨ng tr−ëng vµ giao th−¬ng quèc tÕ. Trong 6 n¨m (1997 - 2002), d©n sè ®« thÞ cña vïng t¨ng h¬n 1 triÖu ng−êi. Lµ vïng cã mËt ®é ®« thÞ dµy nhÊt, ngoµi 2 thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng (Hµ Néi, H¶i Phßng) cßn cã 3 thµnh phè thuéc tØnh, 11 thÞ x·, 105 thÞ trÊn vµ hµng tr¨m thÞ tø. Trªn ®Þa bµn vïng ®· h×nh thµnh 14 khu c«ng nghiÖp (KCN), khu chÕ xuÊt (KCX), trong ®ã cã 9 khu ®· ®i vµo ho¹t ®éng, thu hót 109 doanh nghiÖp vµ t¹o viÖc lµm cho kho¶ng 1,2 v¹n lao ®éng, t¹o ra kho¶ng 2,7 ngh×n tû GDP. 5. T¹i vïng §BSH, b−íc ®Çu trong mét sè lÜnh vùc ®· h×nh thµnh ®−îc ®éi ngò doanh nh©n vµ lao ®éng kü thuËt cã n¨ng lùc tiÕp cËn tr×nh ®é quèc tÕ. Vïng cã kho¶ng 25,8 v¹n doanh nghiÖp c«ng nghiÖp (−íc kho¶ng gÇn 80 v¹n c¸c nhµ doanh nghiÖp), chiÕm 39,4% sè doanh nghiÖp c«ng nghiÖp c¶ n−íc vµ h¬n 4 ngh×n doanh nghiÖp thuéc ngµnh dÞch vô th−¬ng m¹i, du lÞch (−íc kho¶ng gÇn 12 ngh×n c¸c nhµ doanh nghiÖp), chiÕm 21% sè doanh nghiÖp th−¬ng m¹i du lÞch c¶ n−íc. 57 6. VÒ lÜnh vùc v¨n ho¸ - x· héi: M¹ng l−íi y tÕ ph¸t triÓn m¹nh so víi c¸c vïng kh¸c, sè d©n trung b×nh trªn mét tr¹m y tÕ cña vïng §BSH lµ 2.826 ng−êi (c¶ n−íc lµ 10.307 ng−êi), h¬n 99% sè trÎ em d−íi 1 tuæi ®−îc tiªm chñng phßng 6 bÖnh dÞch nguy hiÓm; H−ëng thô v¨n ho¸ ®−îc n©ng cao mét b−íc, 100% sè hé thµnh thÞ cã thiÕt bÞ nghe nh×n, kho¶ng 95% c¸c hé n«ng d©n ®−îc dïng ®iÖn phôc vô cho sinh ho¹t v¨n ho¸ (ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh); C¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ chuyªn nghiÖp t¨ng nhanh, ®Õn nay vïng §BSH chiÕm kho¶ng 26% sè ®¬n vÞ nghÖ thuËt, 33% sè r¹p h¸t, 20% r¹p chiÕu bãng cña c¶ n−íc; C¸c chÝnh s¸ch ch¨m sãc ng−êi cã c«ng, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa gia ®×nh th−¬ng binh liÖt sÜ, c«ng t¸c b¶o trî x· héi ®−îc thùc hiÖn tèt. Giao l−u v¨n ho¸ víi c¸c n−íc ®−îc më réng...; an ninh chÝnh trÞ, trËt t− an toµn x· héi ®−îc gi÷ v÷ng. Dù b¸o c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña vïng §BSH ®Õn 2010:. Møc t¨ng tæng s¶n phÈm (GDP) cña vïng kho¶ng 10-11%/n¨m thêi kú 2003-2010; trong ®ã c«ng nghiÖp t¨ng kho¶ng 13-14%; dÞch vô 11%, n«ng nghiÖp kho¶ng 4-4,5%. Cụ thể: 1. §ãng gãp kho¶ng 18 - 20% vµo t¨ng tr−ëng kinh tÕ chung cña c¶ n−íc; ®−a tû träng GDP cña vïng so víi c¶ n−íc ®¹t kho¶ng 23-24% vµo n¨m 2010. GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi vµo n¨m 2005 t¨ng 1,6 lÇn so víi n¨m 2000, vµo n¨m 2010 t¨ng 2,7 lÇn so víi n¨m 2000 2. C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo h−íng t¨ng tû trọng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp, song n«ng s¶n hµng ho¸ ph¸t triÓn m¹nh. N¨m 2010, tû träng cña c«ng nghiÖp, x©y dùng chiÕm kho¶ng 42%, dÞch vô 48% vµ n«ng nghiÖp 10% trong GDP). 3. §Õn n¨m 2010 xuÊt khÈu ®¹t 4,7-4,8 tû USD, tèc ®ộ t¨ng b×nh qu©n kho¶ng 9-10%/n¨m, chiÕm 20-25% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu c¶ n−íc. 4. H×nh thµnh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã hµm l−îng kü thuËt, c«ng nghÖ cao (c«ng nghiÖp ®iÖn tö, c«ng nghiÖp phÇn mÒm vµ c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc; c«ng nghiÖp c¬ khÝ chÕ t¹o,...). Hoµn thiÖn c¸c KCN ë ngo¹i vi c¸c thµnh phè lín, däc ®−êng 5, ®−êng 18 vµ ®−êng 21. 5. H×nh thµnh mét b−íc c¬ b¶n c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n cña vïng; ph¸t triÓn m¹nh hµng ho¸ xuÊt khÈu n«ng s¶n, thùc phÈm, ngµnh nghÒ n«ng th«n, kinh tÕ biÓn vµ vïng ven biÓn; gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ cuéc sèng æn ®Þnh cho kho¶ng 55-60% sè d©n vïng ven biÓn vµ ®ãng gãp cao vµo thu nhËp cña vïng. 6. N©ng cao ®êi sèng mäi mÆt cho nh©n d©n. N©ng cao tuæi thä vµ chiÒu cao trung b×nh, t¨ng khÈu phÇn vµ chÊt l−îng dinh d−ìng cña ng−êi 58 d©n. 100% d©n ®« thÞ ®−îc dïng n−íc m¸y, 85% d©n sè n«ng th«n ®−îc dïng n−íc s¹ch; 75% sè hé gia ®×nh n«ng th«n cã hè xÝ hîp vÖ sinh; d©n ®i l¹i dÔ dµng vµ ®−îc ch¨m sãc søc kháe tèt. 7. Gi¶m tû lÖ hé nghÌo cßn d−íi 5% vµo n¨m 2005 vµ 2% vµo n¨m 2010; gi¶m tû lÖ trÎ em suy sinh d−ìng d−íi 5 tuæi cßn d−íi 10%. 8. PhÊn ®Êu gi÷ sè d©n ë møc 20 triÖu ng−êi; lao ®éng qua ®µo t¹o chiÕm 45%. Gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ®« thÞ cßn d−ới 6%; t¨ng quü thêi gian lao ®éng ë khu vùc n«ng th«n lªn kho¶ng 80%. 9. §¶m b¶o bÒn v÷ng m«i tr−êng c¶ ë ®« thÞ vµ ë n«ng th«n; phñ xanh diÖn tÝch hoang ho¸ ch−a sö dông, ®−a ®é che phñ cña rõng vµ c©y l©u n¨m trong vïng lªn kho¶ng 28%. III. vÒ ph¸t triÓn cña vïng ktt® b¾c BỘ: Vïng KTT§ B¾c Bé, theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t−íng ChÝnh phñ sè 747/TTg ngµy11/9/1997 bao gåm thµnh phè Hµ Néi, H¶i Phßng vµ 3 tØnh Qu¶ng Ninh, H−ng Yªn, H¶i D−¬ng, cã diÖn tÝch tù nhiªn 10.912 km2, d©n sè n¨m 2002 lµ 8,5 triÖu ng−êi, chiÕm 3,31% vÒ diÖn tÝch vµ 10,7% vÒ d©n sè so víi c¶ n−íc. T¹i Héi nghÞ vïng KTT§ B¾c Bé ngµy 14-15/7/2003, Thñ t−íng ChÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh më réng ranh giíi vïng KTT§ B¾c Bé, vµ sau ®ã V¨n phßng ChÝnh phñ ®· ra th«ng b¸o sè 108/TB-VPCP ngµy 30/7/2003 vÒ kÕt luËn cña Thñ t−íng ChÝnh phñ t¹i Héi nghÞ, trong ®ã cã quyÕt ®Þnh "§ång ý bæ sung 3 tØnh: Hµ T©y, B¾c Ninh, VÜnh Phóc vµo vïng KTT§ B¾c Bé". Nh− vËy, vùng KTTĐ Bắc Bộ gồm 8 tỉnh, thành phố với tæng diÖn tÝch sau khi bæ sung lµ 15.277 km2, b»ng 4,64% diÖn tÝch vµ d©n sè (tÝnh ®Õn n¨m 2002) lµ 13,035 triÖu ng−êi, b»ng 16,35% c¶ n−íc. §Æc ®iÓm, tiÒm n¨ng, thÕ m¹nh næi tréi cña vïng: 1. Vïng KTT§ B¾c Bé cã vÞ trÝ, vai trß rÊt quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña c¶ n−íc; lµ vïng cã ®ñ ®iÒu kiÖn vµ lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp nÆng, c«ng nghiÖp sö dông c«ng nghÖ cao, ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao, ph¸t triÓn dÞch vô, du lÞch… 2. Vïng KTT§ B¾c Bé cã vÞ trÝ ®Þa chÝnh trÞ, ®Þa kinh tÕ rÊt ®Æc biÖt: cã Thñ ®« Hµ Néi - tr¸i tim cña c¶ n−íc, ®Çu n·o chÝnh trÞ, hµnh chÝnh quèc gia, trung t©m lín vÒ v¨n hãa, khoa häc, gi¸o dôc, kinh tÕ vµ giao dÞch quèc tÕ; cã c¸c cöa ra biÓn lín, ®Çu mèi giao th−¬ng b»ng c¶ ®−êng biÓn, ®−êng s¾t vµ ®−êng hµng kh«ng cña c¶ vïng, c¶ n−íc víi quèc tÕ. 59 3. §· vµ ®ang h×nh thµnh hÖ thèng ®« thÞ ph¸t triÓn h¬n h¼n so c¸c vïng kh¸c, t¹o côc diÖn míi cho tæ chøc kh«ng gian l·nh thæ, cho t¨ng tr−ëng vµ giao l−u gi÷a c¸c vïng trong n−íc vµ quèc tÕ. Nhê ®« thÞ ph¸t triÓn m¹nh nªn ®· t¹o ra sù ph¸t triÓn chung cho c¶ vïng, t¹o søc hót m¹nh ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi ®Õn vïng vµ c¸c vïng xung quanh. 4. Lµ c¸i n«i cña ngµnh c«ng nghiÖp vµ ®éi ngò c«ng nh©n cña c¶ n−íc. Trªn ®Þa bµn vïng KTT§ B¾c Bé ®· h×nh thµnh c«ng nghiÖp lín vµ tiªu biÓu cña c¶ n−íc, tËp trung ®éi ngò c«ng nh©n c«ng nghiÖp t−¬ng ®èi ®«ng, cã tr×nh ®é vµ kü n¨ng cao h¬n h¼n nhiÒu vïng kh¸c. 5. Cã mét sè kho¸ng s¶n quan träng nh− than ®¸, tr÷ l−îng chiÕm 98%, than n©u, ®¸ v«i lµm xi m¨ng tr÷ l−îng h¬n 20%, cao lanh lµm sø tr÷ l−îng kho¶ng 40% so víi c¶ n−íc… Cã tiÒm n¨ng lín vÒ du lÞch víi c¸c ®Þa ®iÓm du lÞch næi tiÕng trong n−íc vµ quèc tÕ (VÞnh H¹ Long) vµ nhiÒu b·i biÓn, danh th¾ng vµ hµng tr¨m di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, lµng nghÒ truyÒn thèng...t¹o kh¶ n¨ng ph¸t triÓn du lÞch ®Æc s¾c, hÊp dÉn du kh¸ch trong vµ ngoµi n−íc. 6. Vïng KTT§ B¾c Bé cã −u thÕ néi tréi h¬n so víi c¸c vïng kh¸c vÒ lîi dông ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Æc thï cã mïa ®«ng l¹nh ë B¾c Bé ®Ó ph¸t triÓn c¸c vïng rau, hoa qu¶, ch¨n nu«i. N»m trªn d¶i ®Êt chuyÓn tiÕp gi÷a MiÒn nói trung du B¾c Bé víi §BSH thuËn thiÖn cho ph©n bè c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c ®« thÞ mµ kh«ng ¶nh h−ëng nhiÒu ®Õn quü ®Êt n«ng nghiÖp. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®−îc cña vïng giai ®o¹n 1996-2002: 1. C¸c tØnh trong vïng ®· duy tr× ®−îc tèc ®é t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi cao so víi møc b×nh qu©n c¶ n−íc. Thêi kú 1996 - 2002 tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n cña vïng KTT§ B¾c Bé ®¹t kho¶ng 8,8% (gÊp 1,26 lÇn so víi møc t¨ng trung b×nh cña c¶ n−íc lµ 7%); trong ®ã gi¸ trÞ gia t¨ng cña c«ng nghiÖp ®¹t kho¶ng 11,4% (GTSX t¨ng 15%/n¨m); n«ng nghiÖp kho¶ng 3%/n¨m (GTSX: 4,5%/n¨m) vµ ngµnh dÞch vô kho¶ng 9%/n¨m. N¨m 2002, GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi cña vïng KTT§ B¾c Bé gÊp kho¶ng 1,18 lÇn møc b×nh qu©n cña c¶ n−íc (7,96/6,7 triÖu ®ång). §êi sèng nh©n d©n trong vïng ®−îc c¶i thiÖn (n¨m 2002 so víi n¨m 1995: GDP/ng−êi gÊp 2,4 lÇn, KWh/ng−êi gÊp 3,6 lÇn; tû lÖ hé ®ãi nghÌo gi¶m ®−îc 3,3%,…). 2. C¬ cÊu kinh tÕ cña vïng ®· cã sù chuyÓn dÞch tÝch cùc theo h−íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ gãp phÇn l«i kÐo sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña c¸c vïng kh¸c. 60 Trong thêi kú 1995-2002 tû träng n«ng, l©m, thñy s¶n gi¶m tõ 15,42% xuèng 10,96%; c«ng nghiÖp - x©y dùng t¨ng tõ 30,46% lªn 41,67%; vµ dÞch vô gi¶m tõ 54,12% xuèng 47,37%. 3. Møc ®ãng gãp vµo thµnh qu¶ chung cña c¶ n−íc cña vïng KTT§ B¾c Bé tiÕp tôc t¨ng N¨m 2002, so víi c¶ n−íc, vïng KTT§ B¾c Bé chiÕm kho¶ng 19,4% vÒ GDP, 21,66% vÒ thu ng©n s¸ch, 19,58% vÒ kim ng¹ch xuÊt khÈu. So víi n¨m 1995, tû träng nhiÒu chØ tiªu tæng hîp cña vïng KTT§ B¾c Bé trong c¶ n−íc t¨ng h¬n kho¶ng 1 - 1,5%. 4. KÕt cÊu h¹ tÇng ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ §Çu t− x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng chiÕm tû träng lín (thêi kú 1995 - 2002 ®¹t kho¶ng 43,5% tæng vèn ®Çu t− x· héi), ®· tËp trung vµo mét sè c«ng tr×nh then chèt, t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi c¬ b¶n cho khai th¸c tiÒm n¨ng cña vïng. 5. Mét sè mÆt v¨n ho¸ - x· héi cã b−íc ph¸t triÓn kh¸. Tû lÖ hé ®ãi nghÌo gi¶m ®¸ng kÓ (tõ 9,6% n¨m 1995 xuèng cßn 6,3% n¨m 2002); mçi n¨m gi¶i quyÕt viÖc lµm cho kho¶ng 12 v¹n ng−êi. H−ëng thô v¨n ho¸ cña nh©n d©n ®−îc n©ng cao mét b−íc, 100% sè hé thµnh thÞ cã thiÕt bÞ nghe nh×n, kho¶ng 90% c¸c hé n«ng d©n ®−îc h−ëng thô c¸c dÞch vô ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh. An ninh, chÝnh trÞ vµ trËt tù x· héi cã nhiÒu tiÕn bé, thùc hiÖn tèt c¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn x· héi, ch−¬ng tr×nh 3 gi¶m (ma tuý, m¹i d©m, téi ph¹m); ch−¬ng tr×nh gi¶i quyÕt viÖc lµm... Bªn c¹nh c¸c thµnh tÝch trªn, vïng cßn ®ang tån t¹i mét sè yÕu kÐm trªn mét sè mÆt chñ yÕu sau ®©y: (1) C¬ cÊu kinh tÕ tuy cã sù chuyÓn dÞch nh−ng cßn chËm so víi yªu cÇu ph¸t triÓn, ch−a t¹o ra tiÒn ®Ò cho t¨ng tèc vµ c¹nh tranh quèc tÕ; (2) Trong thêi gian qua míi chó träng thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, néi dung hiÖn ®¹i ho¸ cña vïng KTT§ B¾c Bé cã phÇn cßn chËm; (3) Quy ho¹ch vµ qu¶n lý ®« thÞ cßn nhiÒu yÕu kÐm, m«i tr−êng bÞ « nhiÔm; (4) ChÊt l−îng lao ®éng ch−a cao, c¬ cÊu lao ®éng dÞch chuyÓn chËm; (5) NhiÒu vÊn ®Ò v¨n ho¸ - x· héi ®ang ®Æt ra cÊp b¸ch ph¶i gi¶i quyÕt. 61 Quan ®iÓm ph¸t triÓn KT-XH ®Õn 2010 vµ 2020 - Ph¸t triÓn Vïng KTT§ B¾c Bé cÇn ®¶m b¶o vÞ trÝ, vai trß ®Çu tµu ®èi víi c¶ vïng B¾c Bé vµ c¶ n−íc; l«i kÐo, thóc ®Èy, hç trî c¸c vïng kh¸c, nhÊt lµ c¸c vïng cã nhiÒu khã kh¨n, cïng ph¸t triÓn. - Vïng KTTĐ B¾c Bé ®i ®Çu trong c«ng cuéc ph¸t triÓn ®Êt n−íc, nhÊt lµ ®i ®Çu vÒ CNH, H§H, vÒ hîp t¸c quèc tÕ và thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi. - Vïng KTT§ B¾c Bé ph¶i ph¸t triÓn nhanh cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng. - Ph¸t triÓn vïng KTT§ B¾c Bé ph¶i cã tÇm nh×n xa, toµn diÖn; kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi x· héi, t¨ng c−êng cñng cè quèc phßng, an ninh, trËt tù an toµn x· héi, b¶o vÖ m«i tr−êng. Môc tiªu ph¸t triÓn chñ yÕu: 1. PhÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m cña vïng KTT§ B¾c Bé thêi kú 2006-2010 b»ng kho¶ng 1,3 lÇn vµ thêi kú 2011-2020 kho¶ng 1,25 lÇn møc t¨ng tr−ëng b×nh qu©n chung cña c¶ n−íc. T¨ng tû träng ®ãng gãp cña Vïng KTT§ B¾c Bé trong GDP cña c¶ n−íc tõ 21% n¨m 2005 lªn kho¶ng 23-24% vµo n¨m 2010 vµ kho¶ng 28-29% vµo n¨m 2020. 2. T¨ng gi¸ trÞ xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng−êi/n¨m tõ 447 ®« la Mü n¨m 2005 lªn 1200 ®« la Mü n¨m 2010 vµ 9200 ®« la Mü n¨m 2020. 3. T¨ng møc ®ãng gãp cña vïng trong thu ng©n s¸ch cña c¶ n−íc tõ 23% n¨m 2005 lªn 26% n¨m 2010 vµ 29% n¨m 2020. 4. §Èy tèc ®é ®æi míi c«ng nghÖ ®¹t b×nh qu©n 20-25%/n¨m, ®i ®Çu trong tiÕn tr×nh HĐH, cã tû lÖ c«ng nghÖ tiÕn tiÕn ®¹t kho¶ng 45%. §−a tû lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o ®¹t kho¶ng 55% vµo n¨m 2010. 5. Gi¶m tû lÖ hé nghÌo xuèng cßn 1,5% n¨m 2010 vµ d−íi 0,5% n¨m 2020 vµ gi¶m tû lÖ lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm ®Õn 2010 xuèng kho¶ng 6,5% vµ tiÕp tôc kiÓm so¸t ë møc an toµn cho phÐp lµ 4%. §Õn n¨m 2010 ®¶m b¶o tû lÖ 100% d©n sè thµnh thÞ ®−îc dïng n−íc m¸y; kho¶ng 90-95% d©n sè n«ng th«n sö dông n−íc s¹ch; 100% sè hé gia ®×nh n«ng th«n cã hè xÝ hîp vÖ sinh; nh©n d©n ®i l¹i dÔ dµng vµ ®−îc ch¨m sãc søc kháe tèt, ®−îc ®i häc vµ cã häc vÊn cao h¬n. 6. Gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè tù nhiªn xuèng 1% vµo n¨m 2010 vµ xuèng d−íi 0,8% vµo n¨m 2020. KiÓm so¸t t¨ng d©n sè trung b×nh (bao gåm c¶ t¸c ®éng di d©n c¬ häc) ë møc kh«ng v−ît qu¸ 1,5%. B¶o ®¶m kû c−¬ng, trËt tù an toµn x· héi, gi÷ v÷ng an ninh quèc phßng; b¶o ®¶m bÒn v÷ng m«i tr−êng c¶ ë ®« thÞ vµ n«ng th«n trong vïng. 62 IV. VÒ ph¸t triÓn KT - XH cña MỘT SỐ TỈNH LÂN CẬN THỦ ĐÔ HÀ NỘI (Hµ T©y, VÜnh Phóc, B¾c Ninh, H−ng Yªn) - Hµnh lang kinh tÕ ®−êng 21 víi lµng ®¹i häc, khu c«ng nghÖ cao cã nhu cÇu vµ cÇn hç trî rÊt lín tõ Hµ Néi vÒ lao ®éng kü thuËt, c«ng nghÖ, nghiªn cøu, ®Çu t−... Riªng lao ®éng kü thuËt, c¸c KCN vµ khu c«ng nghÖ cao cã nhu cÇu kho¶ng 20 v¹n vµ lùc l−îng lao ®éng nµy trong nh÷ng n¨m tr−íc m¾t chñ yÕu lÊy tõ Hµ Néi hoÆc ®−îc ®µo t¹o t¹i Hµ Néi. - XuÊt hiÖn hµnh lang kinh tÕ L¸ng - Hoµ L¹c víi sù ra ®êi cña rÊt nhiÒu khu c«ng nghiÖp lµ ®Þa bµn “chia sΔ c«ng nghiÖp, tiÕp nhËn thªm c«ng nghiÖp vµ tõ ®ã gi¶m bít sù tËp trung qu¸ møc vµo Hµ Néi. - XuÊt hiÖn tuyÕn cao tèc míi theo QL 5, ch¹y trÖch vÒ phÝa Nam cña §BSH lµ ®iÒu kiÖn thu hót bít c«ng nghiÖp gãp phÇn gi¶m bít t×nh tr¹ng tËp trung lín vµo Hµ Néi. - C¸c tØnh h×nh thµnh hµng lo¹t nh÷ng KCN cã quy m« võa vµ nhá, còng lµ ®Þa bµn thu hót c«ng nghiÖp, trong ®ã cã c¶ c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp cÇn chuyÓn ra khái khu vùc néi thµnh cña Hµ Néi lµ h−íng phèi hîp tèt gi÷a Hµ Néi vµ c¸c tØnh. - C¸c tØnh xung quanh Hµ Néi thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng nghiÖp chÊt l−îng cao do vËy cã kh¶ n¨ng ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu vÒ l−¬ng thùc, thùc phÈm cho Hµ Néi. __________________________________ 63 Tµi liÖu tham kh¶o 1. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2001. 2. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, V¨n kiÖn Héi nghÞ lÇn thø chÝn Ban chÊp hµnh Trung −¬ng kho¸ IX, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2004. 3. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, NghÞ quyÕt 15-NQ/T¦ cña Bé ChÝnh trÞ (kho¸ VIII) vÒ ph−íng h−íng, nhiÖm vô ph¸t triÓn Thñ ®« trong thêi kú 2001-2010. 4. Thµnh uû Hµ Néi, V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø XIII §¶ng bé thµnh phè Hµ Néi, Hµ Néi, 2001. 5. C¸c c«ng tr×nh, ®Ò tµi, tµi liÖu nghiªn cøu cña ViÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−. 6. C¸c b¸o c¸o hµng n¨m cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−. 7. Trung t©m Khoa häc X· héi vµ NVQG, T− duy ph¸t triÓn hiÖn ®¹i - Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, Nxb. Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2003. 8. Vâ §¹i L−îc (chñ biªn), Bèi c¶nh quèc tÕ vµ nh÷ng xu h−íng ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ë mét sè n−íc lín, Nxb. Khoa häc x· héi, Hµ Néi, 2003. 9. NguyÔn Xu©n Th¾ng (chñ biªn), Mét sè xu h−íng ph¸t triÓn chñ yÕu hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, Nxb. Khoa häc X· héi, Hµ Néi, 2003. 10. NguyÔn Xu©n Th¾ng, Bèi c¶nh quèc tÕ, khu vùc vµ t¸c ®éng ®Õn an ninh kinh tÕ ViÖt Nam, t¹p chÝ Nh÷ng vÊn ®Ò Kinh tÕ thÕ giíi, sè 3(95) 2004. 11. T« Xu©n D©n, Vò Trong L©m (chñ biªn), C¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Æc thï ph¸t triÓn Thñ ®« Hµ Néi - Mét sè ®Þnh h−íng c¬ b¶n, Nxb. Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, 2003. 12. Vò Träng L©m (chñ biªn), Kinh tÕ tri thøc ë ViÖt Nam - Quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn, Nxb. Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, 2004. 13. L−u Ngäc TrÞnh (chñ biªn), B−íc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ tri thøc ë mät sè n−íc trªn thÕ giíi hiÖn nay, Nxb. Gi¸o dôc, Hµ Néi, 2002. 14. ViÖn Kinh tÕ ThÕ giíi, ThuyÕt kinh tÕ míi vµ "chu kú míi" cña nÒn kinh tÕ Mü, Nxb. ChÝnh trÞ Quèc gia, Hµ Néi, 2002. 64 môc lôc Trang PhÇn I: Dù b¸o t×nh h×nh quèc tÕ, khu vùc ®Õn n¨m 2010 vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ viÖt nam nãi chung, thñ ®« hµ néi nãi riªng I. Bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc ®Õn n¨m 2010 1. C¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh 2. Nh÷ng chiÒu h−íng míi trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ 3. Xu thÕ t¨ng c−êng c¶i c¸ch thÓ chÕ 4. C¸c s¾c th¸i míi trong xu thÕ hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn 5. Dù b¸o triÓn väng ph¸t triÓn cña khu vùc ch©u ¸ - Th¸i B×nh D−¬ng 1 1 2 3 6 10 10 II. T¸c ®éng cña bèi c¶nh quèc tÕ tíi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung, Hµ Néi nãi riªng ®Õn 2010 1. C¸c t¸c ®éng tÝch cùc 2. C¸c th¸ch thøc míi 12 12 13 PhÇn II: Dù b¸o t×nh h×nh trong n−íc t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña thñ ®« hµ néi ®Õn n¨m 2010 I. Dù b¸o sù ph¸t triÓn cña c¶ n−íc ®Õn 2010, tÇm nh×n ®Õn 2020 II. Dù b¸o sù ph¸t triÓn KT - XH cña c¶ n−íc vµ mét sè vïng kinh tÕ tíi sù ph¸t triÓn cña Thñ ®« Hµ Néi III. T¸c ®éng cña viÖc ViÖt Nam tham gia c¸c tæ chøc, hiÖp ®Þnh quèc tÕ tíi Thñ ®« Hµ Néi 16 16 18 30 PhÇn III: mét sè gi¶i ph¸p ph¸t huy c¸c t¸c ®éng tÝch cùc, kh¾c chÕ c¸c t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi Thñ ®« Hµ Néi I. VÒ ph¸t triÓn kinh tÕ: 1. §æi míi chiÕn l−îc ph¸t triÓn 2. Đẩy mạnh quá trình cải cách thể chế, đổi mới và nâng cao hiệu lực quản lý kinh tÕ của Nhà nước 3. Hµ Néi phải đóng vai trò lµ trung t©m vµ ®éng lùc ph¸t triÓn 36 37 37 40 65 vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c II. VÒ qu¶n l ý vµ ph¸t triÓn ®« thÞ 1. T¨ng c−êng c«ng t¸c quy ho¹ch, qu¶n lý vµ ph¸t triÓn ®« thÞ 2. C¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ mÆt tiªu cùc cña xu thÕ di d©n tù do vµo Hµ Néi 3. C¸c gi¶i ph¸p h¹n chÕ mÆt tiªu cùc cña xu thÕ chuyÓn vèn ë c¸c ®Þa ph−¬ng vÒ ®Çu t− bÊt ®éng s¶n ë Hµ Néi 4. C¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc « nhiÔm m«i tr−êng n−íc ®Çu nguån ¶nh h−ëng tíi Hµ Néi III. VÒ ph¸t triÓn v¨n ho¸ - x· héi 1. T¨ng c−êng qu¶n lý vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ - x· héi Thñ ®« 2. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch thu hót vµ sö dông c¸c chuyªn gia, nhµ khoa häc ®Çu ngµnh, ng−êi lao ®éng cã tr×nh ®é cao. 41 42 42 42 46 47 48 48 48 PhÇn phô lôc I. VÒ ph¸t triÓn cña ba vïng KTT§ ®Õn n¨m 2010 II. VÒ ph¸t triÓn cña c¸c tØnh trong vïng §BSH III. VÒ ph¸t triÓn cña vïng KTT§ B¾c Bé IV. VÒ ph¸t triÓn KT - XH cña mét sè tØnh l©n cËn Thñ ®« Hµ Néi (Hµ T©y, VÜnh Phóc, B¾c Ninh, H−ng Yªn) Tµi liÖu tham kh¶o 51 51 55 58 62 63 ._.