Giáo trình Thực tập Động cơ xăng II

Chí Minh coù taøi lieäu hoïc taäp vaø nghieân cöùu. Chuùng toâi keát hôïp giöõa lyù thuyeát vaø thöïc teá ñeå soaïn taøi lieäu cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñaøo taïo cuûa tröôøng theo höôùng Vieät Nam vaø hieän ñaïi. Ngoaøi ra taøi lieäu coøn coù theå ñöôïc söû duïng cho caùc tröôøng daïy ngheà, cao ñaúng vaø ñaïi hoïc khaùc coù ngaønh ngheà lieân quan. Taøi lieäu ñöôïc bieân soaïn theo ñuùng ñeà cöông moân hoïc thöïc taäp ñoäng cô xaêng cuûa Boä Moân. Noù ñöôïc chia laøm hai phaàn chính. - Phaàn 1: Thöïc taäp ñoäng cô 1 - Phaàn 2: Thöïc taäp ñoäng cô 2 Noäi dung taøi lieäu ñoäng cô 2 giôùi thieäu caùc kieåu heä thoáng phun xaêng, caáu truùc- nguyeân lyù hoaït ñoäng vaø phöông phaùp chaån ñoaùn kieåm tra vaø söûa chöõa. Giai ñoaïn naøy giuùp cho sinh vieân hoaøn chænh kieán thöùc veàø ñoäng cô xaêng, bieát söû duïng caùc thieát bò chaån ñoaùn vaø khaûo nghieäm ñoäng cô. Ñaây laø taøi lieäu ñaõ ñöôïc chænh lyù, boå sung veà noäi dung vaø hình thöùc so vôùi taøi lieäu hoïc taäp cuûa Boä Moân sau moät thôøi gian daøi giaûng daïy, nghieân cöùu khoa hoïc vaø lao ñoäng saûn xuaát. Chuùng toâi maïnh daïn boû qua caùc noäi dung maø hieän nay quaù laïc haäu so vôùi ñieàu kieän phaùt trieån cuûa Vieät Nam vaø theá giôùi nhö kieåm tra chaån ñoaùn kieåm tra vaø söûa chöõa heä thoáng phun xaêng kieåu cô khí. Xin chaân thaønh caûm ôn caùc thaøy trong Boä Moân Ñoäng Cô ñaõ ñoùng goùp raát nhieàu yù kieán quyù baùu trong vieäc xaây döïng chöông trình moân hoïc cuõng nhö veà noäi dung vaø hình thöùc cuûa taøi lieäu. Tuy nhieân, söï bieân soaïn khoâng theå traùnh nhöõng thieáu soùt nhaát ñònh, chuùng toâi haân hoan ñoùn nhaän söï ñoùng goùp chaân thaønh cuûa caùc ñoïc giaû. Tp.HCM ngaøy 1 thaùng 3 naêm 2007 Ngöôøi bieân soaïn Nguyeãn Taán Loäc Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Lòch söû phaùt trieån 3 GIÔÙI THIEÄU VEÀ HEÄ THOÁNG PHUN XAÊNG - LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN I. Khaùi nieäm. Heä thoáng phun xaêng ñaõ ñöôïc phaùt minh töø laâu, nhöng vaøo thôøi kyø ñoù coâng ngheä cheá taïo coøn raát keùm, neân noù khoâng ñöôïc söû duïng trong thöïc teá. Ngaøy nay nhôø vaøo caùc thaønh töïu veà kinh teá, kyõ thuaät ñaõ giuùp cho caùc haõng cheá taïo hoaøn thieän vaø phaùt trieån heä thoáng phun xaêng. Vôùi heä thoáng phun xaêng, nhieân lieäu ñöôïc phun vaøo ñöôøng oáng naïp beân caïnh xuù pap naïp baèng caùc boä phaän baèng cô khí hay ñieän töû, chôù khoâng nhôø vaøo söùc huùt cuûa doøng khí nhö ôû caùc ñoäng cô duøng boä cheá hoøa khí. Khi nhieân lieäu phun vaøo, noù seõ ñuôïc hoøa troän vôùi khoâng khí ñeå taïo thaønh hoãn hôïp coù tæ leä khoâng khí vaø nhieân lieäu laø toái öu. Sau khi hoøa troän, hoãn hôïp ñöôïc huùt vaøo xy lanh cuûa ñoäng cô khi xuù pap naïp môû. Trong heä thoáng phun xaêng, nhieân lieäu ñöôïc phun vaøo vôùi moät aùp suaát nhaát ñònh. Aùp suaát naøy phaûi ñaûm baûo cho söï hình thaønh hoãn hôïp ñeå quaù trình chaùy xaûy ra laø toát nhaát. Nhôø heä thoáng phun xaêng, caùc nhaø cheá taïo naâng ñöôïc coâng suaát cuûa ñoäng cô, tieát kieäm nhieân lieäu vaø giaûi quyeát phaàn lôùn veà vaán ñeà ñoäc haïi cuûa khí thaûi. II. Lòch söû phaùt trieån. Vaøo cuoái theá kyõ 19, moät kyõ sö ngöôøi Phaùp oâng Steùvaan ñaõ nghó ra caùch phaân phoái nhieân lieäu khi duøng moät maùy neùn khí. Sau ñoù moät thôøi gian, ngöôøi Ñöùc ñaõ cho phun nhieân lieäu vaøo buoàng ñoát, nhöng vieäc naøy khoâng ñaït ñöôïc hieäu quaû cao neân khoâng thöïc hieän. Ñeán naêm 1887 ngöôøi Myõ ñaõ coù ñoùng goùp to lôùn trong vieäc trieån khai heä thoáng phun xaêng vaøo saûn xuaát, aùp duïng treân ñoäng cô tænh taïi. Ñaàu theá kyõ 20, ngöôøi Ñöùc aùp duïng heä thoáng phun xaêng treân ñoäng cô 4 kyø tænh taïi, vôùi söï ñoùng goùp naøy ñaõ ñöa ra moät coâng ngheä cheá taïo heä thoáng cung caáp nhieân lieäu cho maùy bay ôû Ñöùc. Töø ñoù trôû ñi, heä thoáng phun xaêng ñöôïc aùp duïng treân caùc loaïi oâtoâ ôû Ñöùc vaø noù ñaõ thay daàn ñoäng cô söû duïng boä cheá hoøa khí. Coâng ty Bosch ñaõ aùp duïng heä thoáng phun xaêng treân moâ toâ 2 kyø, baèng caùch cung caáp nhieân lieäu döôùi aùp löïc cao. Haõng Bosch ñaõ söû duïng phöông phaùp phun nhieân lieäu tröïc tieáp vaøo buoàng ñoát neân gía thaønh cheá taïo cao vaø hieäu quaû laïi thaáp. Vôùi kyõ thuaät naøy noù ñöôïc öùng duïng trong theá chieán thöù hai moät caùch coù hieäu quaû. Vieäc nghieân cöùu öùng duïng heä thoáng phun xaêng bò giaùn ñoaïn trong moät khoaûng thôøi gian daøi. Ñeán naêm 1962, ngöôøi Phaùp trieån khai noù treân oâtoâ Peugoet 404. Hoï ñieàu khieån söï phaân phoái nhieân lieäu baèng cô khí neân hieäu quaû khoâng cao vaø coâng ngheä vaãn chöa ñaùp öùng toát ñöôïc. Ñeán naêm 1966, ngöôøi Ñöùc ñaõ ñöa theá giôùi tieán boä baèng kyõ thuaät aùp duïng trong ñieàu khieån Naêm 1973, caùc kyõ sö ngöôøi Ñöùc ñaõ ñöa ra heä thoáng phun xaêng kieåu cô khí goïi laø K-Jetronic. Loaïi naøy ñöôïc ñöa vaøo saûn xuaát vaø öùng duïng treân haõng xe Mercedes..Vaøo naêm 1981 heä thoáng K- Jetronic ñöôïc caûi tieán thaønh KE-Jetronic vaø noù ñöôïc saûn xuaát haøng loaït vaøo naêm 1984 vaø ñöôïc trang bò treân caùc xe cuûa haõng Mercedes. Duø ñaõ coù nhieàu thaønh coâng lôùn khi öùng duïng heä thoáng K-Jetronic vaø KE-Jetronic treân oâtoâ. Nhöng caùc kieåu naøy coù khuyeát ñieåm laø baûo döôõng söûa chöõa khoù vaø giaù thaønh cheá taïo raát cao. Do vaäy caùc kyõ sö ñaõ khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø ñöa ra caùc loaïi khaùc nhö L-Jetronic, Mono-jetronic vaø Motronic. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Lòch söû phaùt trieån 4 Ngöôøi Myõ ñaõ theo ngöôøi Ñöùc cho cheá taïo K-Jetronic duøng treân caùc xe cuûa haõng GM, Chrysler, Ngoaøi ra hoï coøn cho öùng duïng heä thoáng L-Jetronic, Mono-Jetronic vaø Motronic treân caùc xe Cadilac. Ñeán naêm 1984, ngöôøi Nhaät môùi öùng duïng heä thoáng phun xaêng treân caùc xe cuûa haõng Toyota. Sau ñoù caùc haõng khaùc nhö Nissan cuûa Nhaät cuõng öùng duïng kieåu L-Jetronic thay cho boä cheá hoaø khí. III. Caùc yeâu caàu cuûa heä thoáng phun xaêng.  Tæ leä khoâng khí vaø nhieân lieäu phaûi thích hôïp vôùi caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô.  Haït nhieân lieäu cung caáp phaûi nhoû vaø phaàn lôùn phaûi ôû daïng hôi.  Hoãn hôïp phaûi ñoàng nhaát trong xy lanh vaø nhö nhau ôû moãi xy lanh.  Thôøi gian hình thaønh hoãn hôïp phaûi ñaùp öùng toát khi ñoäng cô laøm vieäc ôû soá voøng quay cao.  Hoãn hôïp cung caáp phaûi phuø hôïp vôùi söï aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä, aùp suaát moâi tröôøng vaø nhieät ñoä cuûa ñoäng cô.  Löôïng nhieân lieäu söû duïng phaûi coù chaát löôïng toát. A. Tæ leä hoãn hôïp. Coâng suaát ñoäng cô, suaát tieâu hao nhieân lieäu vaø thaønh phaàn cuûa khí thaûi phuï thuoäc vaøo tæ leä hoãn hôïp ñöa vaøo ñoäng cô. Trong quaù trình laøm vieäc, cheá ñoä toác ñoä vaø taûi cuûa ñoäng cô luoân thay ñoåi. Theo lyù thuyeát ñeå ñoát chaùy hoaøn toaøn 1 kg nhieân lieäu thì phaûi caàn 14,7 kg khoâng khí hay A/F = 14,7/1. Trong thöïc teá phaïm vi taûi vaø toác ñoä ñoäng cô thay ñoåi raát roäng, ñeå ñaùp öùng vôùi töøng cheá ñoä laøm vieäc, thì tæ leä hoãn hôïp phaûi ñöôïc cung caáp ñuùng vôùi ñaëc tính laøm vieäc cuûa ñoäng cô theo caùc cheá ñoä nhö: Taûi nhoû, moät phaàn taûi, ñaày taûi, taêng toác B. Heä soá khoâng khí: » Laø tæ soá giöõa khoâng khí naïp thöïc teá vaøo caùc xy lanh cuûa ñoäng cô vaø löôïng khoâng khí theo lyù thuyeát caàn thieát ñeå ñoát chaùy hoaøn toaøn nhieân lieäu. Caên cöù vaøo ñònh nghóa treân chuùng ta coù caùc tröôøng hôïp sau:  Khi » = 1 thì löôïng khoâng khí naïp thöïc teá baèng vôùi löôïng khoâng khí lyù thuyeát.  Khi »  1 hoãn hôïp chaùy thieáu khoâng khí hay goïi laø hoãn hôïp giaøu nhieân lieäu. Khi » = 0,85 – 0,95 thì toác ñoä chaùy ñaït cöïc ñaïi, coâng suaát ñoäng cô phaùt ra laø lôùn nhaát, nhöng söï tieâu hao nhieân lieäu gia taêng.  Khi »  1 löôïng khoâng khí naïp nhieàu, hoãn hôïp ngheøo nhieân lieäu. Ñoäng cô laøm vieäc ôû cheá ñoä tieát kieäm nhöng coâng suaát ñoäng cô thaáp hôn.  Khi »  1,3 hoãn hôïp quaù ngheøo vaø söï chaùy keùo daøi. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph m Ky t huat T P. HCM Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Lòch söû phaùt trieån 5 Theo ñoà thò chuùng ta thaáy, coâng suaát ñoäng cô Ne, suaát tieâu hao nhieân lieäu ge vaø haøm löôïng khí CO, HC, NOx coù trong khí thaûi aûnh höôûng raát nhieàu theo heä soá khoâng khí  vaø khoâng coù moät giaù trò » naøo thích hôïp cho moïi cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Trong thöïc teá ngöôøi ta thaáy raèng, heä soá khoâng khí » = 0,90 – 1,10 laø thích hôïp nhaát. Ñeå ñaït ñöôïc giôùi haïn naøy, ngöôøi ta phaûi ño löu löôïng khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô, töø ñoù cung caáp löôïng nhieân lieäu phuø hôïp vôùi löôïng khoâng khí naïp.  Khi » = 1,1 – 1,2 thì suaát tieâu hao nhieân lieäu ge laø beù nhaát, löôïng khoâng khí naïp thöøa khoaûng 10 – 20%.  Khi » = 1,1 – 1,2 thì haøm löôïng khí CO vaø HC coù trong khí thaûi laø beù nhaát, nhöng haøm löôïng oâxyt Nitô sinh ra laïi laø lôùn nhaát. IV. Heä thoáng ñieàu khieån doøng nhieân lieäu. Heä thoáng ñieàu khieån doøng nhieân lieäu coù theå laø boä cheá hoøa khí hay heä thoáng phun nhieân lieäu. Nhieäm vuï chính cuûa heä thoáng laø chuaån bò moät hoãn hôïp coù tæ leä hoøa khí toát nhaát ñeå ñaùp öùng ñieàu kieän taûi cuûa oâtoâ. Ñieàu khieån baèng caùch cho phun nhieân lieäu laø phöông phaùp toái öu nhaát hieän nay. Noù vöøa naâng cao ñöôïc coâng suaát cuûa ñoäng cô, giaûm tieâu hao nhieân lieäu vaø haïn cheá oâ nhieåm moâi tröôøng laø toát nhaát. Coù hai kieåu ñieàu khieån phun nhieân lieäu: 1. Ñieàu khieån baèng cô khí. - Duøng treân ñoäng cô Diesel: kieåu ñieàu khieån naøy hoaøn toaøn daãn ñoäng baèng cô khí. - Duøng treân ñoäng cô xaêng: Söï phaân phoái nhieân lieäu ñöôïc daãn ñoäng baèng cô khí. Bôm nhieân lieäu ñöôïc daãn ñoäng baèng bôm ñieän. Ñieàu khieån kieåu naøy ngöôøi Ñöùc goïi laø K-Jetronic. Heä thoáng K-Jetronic goàm boä ño löu löôïng khoâng khí naïp, heä thoáng cung caáp nhieân lieäu, caùc caûm bieán vaø boä phaän ñònh löôïng-phaân phoái nhieân lieäu 2. Ñieàu khieån baèng ñieän töû: - Nhieân lieäu ñöôïc cung caáp baèng moät bôm daãn ñoäng baèng ñieän. - Nhieân lieäu söû duïng laø xaêng. - Nhieân lieäu phun nhôø söï môû cuûa caùc van kim phun. Beân trong caùc kim phun coù caùc van ñöôïc ñieàu khieån ñoùng môû baèng moät cuoän daây khi coù doøng ñieän ñi qua noù. - Caùc kim phun ñöôïc ñieàu khieån töø boä ñieàu khieån ñieän töû, goïi taét laø ECU (Electronic Control Unit). ECU ñieàu khieån khieån caùc kim phun baèng xung ñieän daïng xung vuoâng, coù chieàu daøi xung thay ñoåi. Döïa vaøo chieàu daøi xung naøy caùc kim phun seõ môû vôùi thôøi gian daøi hay ngaén, töø ñoù ñònh löôïng nhieân lieäu phun nhieàu hay ít. - ECU nhaän tín hieäu töø caùc caûm bieán ñeå xaùc ñònh tình traïng hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô, ñieàu kieän moâi tröôøng, töø ñoù ñieàu khieån thôøi gian phun nhieân lieäu. IV. Söï ñaùp öùng thaønh phaàn hoãn hôïp cuûa ñoäng cô. 1. Khi khôûi ñoäng laïnh. Khi ñoäng cô laïnh, do nhieät ñoä ñoäng cô thaáp neân nhieân lieäu khoù bay hôi vaø löôïng nhieân lieäu baùm vaøo vaùch ñöôøng oáng naïp vaø vaùch buoàng ñoát nhieàu, neân hoãn hôïp bò ngheøo. Do ñoù phaûi coù söï phun theâm nhieân lieäu ñeå buø tröø hieän töôïng treân, giuùp cho ñoäng cô khôûi ñoäng deã daøng vaø nhanh choùng khi laïnh. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Lòch söû phaùt trieån 6 Sau khi khôøi ñoäng ôû nhieät ñoä thaáp, söï laøm giaøu hoãn hôïp phaûi ñöôïc tieáp tuïc trong moät khoaûng thôøi gian ngaén ñeå buø tröø hoãn hôïp khoâng khí xaáu do ngöng tuï, giuùp cho ñoäng cô laøm vieäc toát hôn töø luùc khôûi ñoäng chuyeån sang cheá ñoä caàm chöøng. 2. Cheá ñoä laøm aám. Tieáp theo söï khôûi ñoäng laïnh, söï laøm giaøu hoãn hôïp phaûi ñöôïc coi laø caàn thieát, ñeå buø tröø löôïng nhieân lieäu ngöng tuï treân thaønh ñöôøng oáng naïp, vaùch xy lanh cho ñeán khi nhieät ñoä ñoäng cô ñaït bình thöôøng. ÔÛ cheá ñoä naøy toác ñoä caàm chöøng ñoäng cô cao hôn bình thöôøng, coøn goïi laø caàm chöøng nhanh. 3. Khi taêng toác. Söï môû ñoät ngoät cuûa caùnh böôùm ga laøm cho aùp thaáp sau caùnh böôùm ga giaûm ñoät ngoät, nhöng aùp thaáp treân caùnh böôùm ga gia taêng khoâng kòp seõ laøm cho hoãn hôïp ngheøo ñi töùc thôøi. Hieän töôïng naøy ñöôïc khaéc phuïc baèng caùch laøm giaøu hoãn hôïp ñeå ñaûm baûo cho ñoäng cô taêng toác ñaït hieäu quaû nhaát. 4. Cheá ñoä taûi trung bình. ÔÛ cheá ñoä naøy ñoøi hoûi phaûi coù söï tieâu hao nhieân lieäu laø nhoû nhaát, ñaûm baûo tính tieát kieäm. Ñoàng thôøi phaûi ñaûm baûo ñöôïc vaán ñeà oâ nhieåm moâi tröôøng (» = 1). 5. Cheá ñoä ñaày taûi. ÔÛ cheá ñoä naøy ñoøi hoûi coâng suaát cuûa ñoäng cô phaùt ra laø lôùn nhaát, do vaäy hoãn hôïp ñoøi hoûi phaûi giaøu nhieân lieäu ( » = 0,85 – 0,95). 6. Toác ñoä caâm chöøng. Heä thoáng phun xaêng cung caáp moät löôïng hoãn hôïp caàn thieát ôû cheá ñoä caàm chöøng. Tuøy theo ñieàu kieän cuûa ñoäng cô noùng hay laïnh maø löôïng hoãn hôïp ñöôïc cung caáp cho ñoäng cô nhieàu hay ít, chuû yeáu ñeå khaéc phuïc ma saùt. 7. Cheá ñoä giaûm toác ñoät ngoät. Khi giaûm toác ñoät ngoät, söï cung caáp nhieân lieäu cho ñoäng cô laø khoâng caàn thieát. Ñoàng thôøi do ñoä chaân khoâng taêng maïnh ôû sau böôùm ga laøm cho nhieân lieäu phun ra nhieàu hôn. Chính vì vaäy, phaûi caét nhieân lieäu khi giaûm toác ñeå tieát kieäm nhieân lieäu vaø choáng oâ nhieåm moâi tröôøng. 8. Cheá ñoä haïn cheá toác ñoä. Soá voøng quay cuûa ñoäng cô xaêng ñöôïc giôùi haïn ñeå ñaûm baûo ñoäng cô khoâng bò hoûng do löïc quaùn tính gaây neân. ÔÛ ñoäng cô phun xaêng cheá ñoä haïn cheá toác ñoä ñöôïc thöïc hieän baèng caùch caét nhieân lieäu hoaøn toaøn ñeán caùc kim phun khi soá voøng quay cuûa ñoäng cô vöôït quùa qui ñònh cuûa nhaø cheá taïo. V. So saùnh moät soá boä phaän boä cheá hoøa khí vaø heä thoáng phun xaêng. TT Boä cheá hoøa khí Heä thoáng phun xaêng 1 Bôm taêng toác Caûm bieán vò trí böôùm ga 2 Cô caáu caàm chöøng nhanh Maïch khoâng khí ñi taét qua böôùm ga 3 Cô caáu ñieàu khieån buôùm gioù Contact nhieät thôøi gian 4 Phao xaêng vaø van kim Boä ñieàu aùp 5 Buoàng phao OÁng phaân phoái nhieân lieäu 6 Caùc gic lô Caùc kim phun 7 Böôùm gioù Kim phun khôûi ñoäng laïnh 8 Vit chænh toác ñoä caàm chöøng Vit ñieàu chænh löôïng khoâng khí ñi taét Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 7 HEÄ THOÁNG K - JETRONIC Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 8 HEÄ THOÁNG K-JETRONIC Heä thoáng K-Jetronic laø heä thoáng phun nhieân lieäu kieåu thuyû cô (Ñôøi caûi tieán cuûa K-Jetronic ñöôïc ñieàu khieån baèng ñieän). Löôïng nhieân lieäu cung caáp ñöôïc ñieàu khieån töø löôïng khoâng khí naïp vaø noù phun lieân tuïc moät löôïng nhieân lieäu vaøo ñöôøng oáng naïp, beân caïnh xuù pap naïp cuûa ñoäng cô. Caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô ñoøi hoûi coù söï ñieàu chænh hoãn hôïp cung caáp. Söï ñieàu chænh ñöôïc thöïc hieän bôûi heä thoáng K-Jetronic, noù baûo ñaûm ñöôïc caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô, baûo ñaûm ñöôïc suaát tieâu hao nhieân lieäu vaø vaán ñeà ñoäc haïi cuûa khí thaûi. Söï kieåm tra tröïc tieáp löu löôïng khoâng khí, cho pheùp heä thoáng K-Jetronic ñaït ñöôïc söï tính toaùn phuø hôïp vôùi söï thay ñoåi cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà choáng oâ nhieåm, heä thoáng ñöôïc keát hôïp vôùi thieát bò choáng oâ nhieåm, löôïng khí thaûi ñöôïc kieåm tra chính xaùc baèng löôïng khoâng khí naïp. Heä thoáng K – Jetronic ñöôïc xem nhö heä thoáng phun xaêng ñöôïc ñieàu khieån hoaøn toaøn baèng cô khí. Trong thöïc teá noù ñöôïc keát hôïp vôùi moät soá thieát bò ñieän töû ñeå ñieàu khieån hoãn hôïp khí naïp. 1. Thuøng nhieân lieäu 2. Bôm nhieân lieäu. 3. Boä tích naêng. 4. Loïc nhieân lieäu. 5. Boä ñieàu chænh aùp löïc. 6. Kim phun. 7. Buoàng naïp. 8. Kim phun khôûi ñoäng. 9. Boä ñònh phaân nhieân lieäu. 10. Boä ño gioù. 11.Van taàn soá. 12. Caûm bieán oâ xy. 13. Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc. 14.Delco. 15. Van khoâng khí. 16. Caûm bieán böôùm ga. 17. ECU. 18. Contact maùy. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 10 Heä thoáng K-Jetronic bao goàm:  Söï cung caáp nhieân lieäu.  Kieåm tra löu löôïng khoâng khí.  Ñònh löôïng nhieân lieäu. - Söï cung caáp nhieân lieäu: Duøng moät bôm ñieän ñeå cung caáp nhieân lieäu. Nhieân lieäu sau khi qua loïc vaø boä tích naêng, noù seõ ñöôïc ñònh löôïng vaø phaân phoái ñeán caùc kim phun cuûa ñoäng cô. - Kieåm tra löu löôïng khoâng khí: Löôïng khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô ñöôïc ñieàu khieån bôûi caùnh böôùm ga vaø ñöôïc kieåm tra bôûi boä ño löu löôïng khoâng khí naïp. - Ñònh löôïng nhieân lieäu: Löôïng khoâng khí naïp ñöôïc xaùc ñònh bôûi vò trí cuûa caùnh böôùm ga vaø noù ñöôïc kieåm tra baèng boä ño löu löôïng khoâng khí, töø ñoù noù ñieàu khieån söï ñònh löôïng vaø phaân phoái nhieân lieäu. Boä ño löu löôïng khoâng khí vaø boä ñònh löôïng-phaân phoái hôïp thaønh boä tieát cheá hoãn hôïp. Kim phun nhieân lieäu, phun lieân tuïc ñoäc laäp ôû caùc xuù pap. ÔÛ quaù trình naïp, hoãn hôïp khoâng khí vaø nhieân lieäu ñöôïc cung caáp vaøo caùc xy lanh cuûa ñoäng cô. SÔ ÑOÀ KHOÁI HEÄ THOÁNG K-JETRONIC Söï laøm giaøu hoãn hôïp trong heä thoáng coù vai troø quan troïng khi thay ñoåi cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô nhö taêng toác, caàm chöøng, ñaày taûi vaø khôûi ñoäng. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 11 Sô ñoà khoái moâ taû ñöôøng ñi cuûa khoâng khí vaø nhieân lieäu. Khoâng khí ñi töø loïc gioù ñeán caûm bieán löu löôïng khoâng khí, roài sau ñoù qua caùnh böôùm ga vaøo ñoäng cô taïi caùc thôøi ñieåm xuù pap naïp môû. Coøn nhieân lieäu ñi töø thuøng chöùa nhieân lieäu ñöôïc bôm xaêng huùt leân, ñi qua loïc xaêng, boä tích naêng ñeå ñi tôùi boä ñònh löôïng vaø phaân phoái nhieân lieäu. Taïi ñaây nhieân lieäu ñöôïc phaân phoái cho caùc xy lanh vôùi moät löôïng thích hôïp. I. Caáu taïo – Nguyeân lyù hoaït ñoäng. A. Bôm nhieân lieäu: 1. Ñoäng cô ñieän. Ñoäng cô ñieän daãn ñoäng bôm laø ñoäng cô ñieän moät chieàu 12 voân vôùi caùc cöïc töø laø nam chaâm vónh cöûu. Nhö vaäy chieàu quay cuûa rotor phaûi ñöôïc xaùc ñònh tröôùc ñeå bôm laøm vieäc ñuùng. Ñeå ñôn giaûn trong quùa trình laép raùp, treân caùc cöïc cuûa ñoäng cô ñieän coù ñaùnh daáu (+) vaø (-). Ngoaøi ra ñöôøng kính caùc cöïc coøn ñöôïc cheá taïo khaùc nhau töông öùng vôùi caùc khoen ñieän ñeå ñaûm baûo cho rotor quay ñuùng chieàu qui ñònh. 2. Bôm xaêng. Khi coù doøng ñieän 12 voân cung caáp cho ñoäng cô ñieän seõ laøm cho rotor cuûa ñoäng cô ñieän quay. Khi rotor quay laøm cho ñóa bôm quay theo laøm cho caùc con laên vaêng ra eùp saùt vaøo voõ bôm vaø laøm kín khoaûng khoâng gian giöõa caùc con laên. Khoaûng khoâng gian giöõa hai con laên khi quay coù theå tích taêng daàn laø maïch huùt cuûa bôm, khoaûng khoâng gian coù theå tích giaûm daàn laø maïch thoaùt cuûa bôm. Löôïng nhieân lieäu töø bôm cung caáp seõ qua keõ hôû giöõa rotor vaø stator cuûa ñoäng cô ñieän, döôùi taùc duïng cuûa aùp suaát nhieân lieäu laøm van moät chieàu môû vaø nhieân lieäu ñöôïc cung caáp vaøo heä thoáng. Van an toaøn boá trí beân trong bôm coù chöùc naêng khoáng cheá aùp suaát cung caáp cuûa bôm nhaèm keùo daøi tuoåi thoï cuûa bôm xaêng. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 12 AÙp suaát nhieân lieäu do bôm cung caáp bao giôø cuõng lôùn hôn aùp suaát nhieân lieäu caàn thieát trong heä thoáng, nhaèm ñeå duy trì moät aùp löïc nhaát ñònh vaø ñaûm baûo ñuõ nhieân lieäu cho ñoäng cô laøm vieäc ôû taûi lôùn. 3. Maïch ñieän ñieàu khieån bôm nhieân lieäu. (1) Contact maùy (2) Kim phun khôûi ñoäng. (3) Contact nhieät- thoài gian (4) Rô le bôm. (5) Bôm xaêng. (6) Boä ñieàu chænh aùp löïc. (7) Van khoâng khí. 1. Töø cöïc aám boâ bin. 50. Cöïc ST contact maùy. Khi khôûi ñoäng, coù tín hieäu ñieän töø contact maùy cung caáp ñeán cöïc 15 cuûa rô le bôm (4) laøm cho tieáp ñieåm bôm xaêng ñoùng. Luùc naøy coù doøng ñieän töø cöïc 30 qua tieáp ñieåm rô le bôm ñeán cöïc 87 cung caáp cho bôm xaêng (5) laøm cho bôm chuyeån ñoäng ñeå cung caáp nhieân lieäu cho heä thoáng.Khi ñoäng cô hoaït ñoäng, coù tín hieäu sô caáp töø cöïc aâm boâ bin gôûi ñeán cöïc 1 cuûa rô le bôm. Khi nhaän xung ñaùnh löûa, rô le seõ ñieàu khieån tieáp ñieåm tieáp tuïc ñoùng vaø bôm tieáp tuïc quay. Khi ñoäng cô döøng vaø contact maùy ôû vò trí On, xung ñaùnh löûa töø cöïc aâm boâ bin maát, rô le khoâng ñieàu khieån tieáp ñieåm laøm cho tieáp ñieåm môû vaø doøng ñieän cung caáp ñeán bôm bò ngaét, bôm döøng quay. Ñaây cuõng chính laø tröôøng hôïp an toaøn, ñeå traùnh cho xe khoâng bò chaùy noå khi gaëp söï coá. ÔÛ moät soá ñoäng cô, ngöôøi ta duøng moät bôm sô caáp boá trí beân trong thuøng nhieân lieäu ñeå chuyeån nhieân lieäu cho bôm chính, aùp suaát cuûa bôm sô caáp khoaûng 0,17 bar hoaëc hôn. Bôm sô caáp laøm vieäc cuøng thôøi gian vôùi bôm chính, chöùc naêng cuûa noù laø ñeå giuùp cho ñoäng cô khôûi ñoäng ñöôïc nhanh choùng. B. Boä tích naêng. Boä tích naêng duøng ñeå tích luûy moät löôïng nhieân lieäu ñeå giuùp cho ñoäng cô khôûi ñoäng nhanh choùng, ñoàng thôøi oån ñònh aùp suaát nhieân lieäu trong quaù trình ñoäng cô hoaït ñoäng. Noù ñöôïc chia laøm hai Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 13 buoàng ngaên caùch vôùi nhau bôûi moät maøng. Moät buoàng chöùa nhieân lieäu töø bôm cung caáp ñeán, buoàng coøn laïi chöùa loø xo vaø aên thoâng vôùi khí trôøi. Khi bôm laøm vieäc, döôùi taùc duïng cuûa aùp suaát nhieân lieäu maøng bò ñaåy sang traùi laøm cho loø xo bò neùn laïi. Khi maøng ôû vò trí toái ña luùc naøy löôïng nhieân lieäu chöùa ôû boä tích naêng laø lôùn nhaát vaø naêng löôïng döï tröû cuûa boä tích naêng laø toái ña khi xe hoaït ñoäng. Khi ñoäng cô khôûi ñoäng, loø xo seõ ñaåy maøng ñeå neùn nhieân lieäu cung caáp cho heä thoáng, giuùp cho ñoäng cô khôûi ñoäng ñöôïc nhanh choùng. Ngoaøi ra boä tích naêng coøn coù taùc duïng daäp taét soùng dao ñoäng aùp suaát do bôm taïo neân. Nguyeân nhaân laø löu löôïng cuûa bôm cung caáp khoâng ñeàu khi noù hoaït ñoäng. ÔÛ moät soá ñoäng cô, buoàng chöùa loø xo ñöôïc noái vôùi ñöôøng nhieân lieäu veà thuøng chöùa ñeå ñaûm baûo an toaøn khi maøng boä tích naêng bò roø nhieân lieäu. C. Loïc nhieân lieäu. Loïc ñöôïc boá trí ôû giöõa boä tích naêng vaø boä phaân phoái nhieân lieäu. Chöùc naêng laø duøng ñeå loïc saïch caùc caën baån coù trong nhieân lieäu, ñeå ñaûm baûo söï laøm vieäc chính xaùc cuûa boä ñònh löôïng-phaân phoái vaø caùc kim phun. Doøng nhieân lieäu sau khi qua loïc ñöôïc daãn ñeán boä ñònh phaân nhieân lieäu vaø boä ñieàu aùp. D. Boä ñieàu aùp. Boä ñieàu aùp ñöôïc boá trí beân trong boä phaân phoái nhieân lieäu. Noù coù chöùc naêng laø giöõ cho aùp suaát nhieân lieäu trong heä thoáng laø khoâng ñoåi (khoaûng 5 bar). Caáu truùc boä ñieàu aùp goàm moät loø xo, moät piston tröôït trong xy lanh cuûa noù vaø moät voøng cao su laøm kín boá trí treân ñaàu cuûa piston. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - B n qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 14 Khi ñoäng cô hoaït ñoäng, aùp suaát nhieân lieäu töø bôm cung caáp ñeán boä phaân phoái vaø boä ñieàu aùp. Do aùp suaát cuûa bôm cung caáp bao giôø cuõng lôùn hôn aùp suaát caàn thieát cuûa heä thoáng, neân piston ñieàu aùp môû ñeå ñöa moät löôïng nhieân lieäu trôû veà thuøng chöùa nhaèm giöõ cho aùp suaát nhieân lieäu trong heä thoáng laø khoâng ñoåi. Ñoä môû van ñieàu aùp nhieàu hay ít phuï thuoäc vaøo löôïng nhieân lieäu tieâu thuï cuûa ñoäng cô. Khi contact maùy off, bôm xaêng ngöøng quay, boä ñieàu aùp ñoùng ñeå ngaên caûn söï giaûm aùp suaát trong heä thoáng. E. Kim phun nhieân lieäu. Caùc kim phun ñöôïc môû vôùi moät aùp suaát ñaõ ñöôïc ñònh tröôùc cuûa nhaø cheá taïo vaø phun tôi khi kim dao ñoäng. Nhieân lieäu ñöôïc phun vaøo ñöôøng oáng naïp, beân caïnh xuù pap naïp cuûa caùc xy lanh. Moãi kim phun ñöôïc gaén chaët vaøo moät caùi giaù ñaëc bieät, giaù naøy ñöôïc caùch nhieät ñeå choáng laïi söï toaû nhieät cuûa ñoäng cô. Caùc kim phun khoâng coù chöùc naêng ñònh löôïng, chuùng seõ töï ñoäng môû khi aùp suaát vöôït quaù 3,5 bar. Van cuûa kim phun dao ñoäng ôû taàn soá raát cao vaø phaùt ra tieáng ñoäng maø chuùng ta coù theå nghe ñöôïc. Tieáng naøy ngöôøi ta goïi laø tieáng ‘’ngaùy’’ trong caùc thôøi kyø phun cuûa nhieân lieäu. Kim phun phaûi baûo ñaûm phun söông ôû moïi cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Khi ñoäng cô döøng caùc kim phun seõ töï ñoäng ñoùng ngay khi aùp suaát cung caáp giaûm. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 15 Ñeå caûi thieän söï phun tôi cuûa nhieân lieäu baèng caùch ngöôøi ta boá trí moät loã ôû phía tröôùc böôùm ga, ñeå ñöa moät löôïng khoâng khí naïp ñi ngang qua thaân kim phun. Löôïng khoâng khí naøy seõ taùn nhuyeån nhieân lieäu khi phun, nhaèm giaûm suaát tieâu hao nhieân lieäu vaø söï oâ nhieåm cuûa khí thaûi. F. Ñònh löôïng nhieân lieäu. Ñoái vôùi ñoäng cô phun xaêng hoãn hôïp ñöôïc hình thaønh ngay tröôùc xuù pap naïp. Löôïng khoâng khí naïp phuï thuoäc vaøo ñoä môû cuûa caùnh böôùm ga. Do doøng khoâng khí vaø nhieân lieäu ñöôïc taïo töø hai ñöôøng khaùc nhau, neân caàn phaûi coù moät boä phaän ñieàu chænh phoái hôïp moät caùch chính xaùc, ñeå taïo ra moät tæ leä hoøa khí laø toái öu nhaát. Coù nghóa laø phaûi coù moät boä phaän xaùc ñònh löu löôïng khoâng khí naïp vaø boä phaän phaân phoái nhieân lieäu ñeán caùc kim phun phuø hôïp vôùi löôïng khoâng khí naïp. Boä phaän ñaûm nhieäm nhaän bieát löu löôïng khoâng khí naïp goïi laø boä ño gioù vaø boä phaän phaân phoái nhieân lieäu ñeán caùc kim phun goïi laø boä phaân phoái nhieân lieäu. Hai boä phaän naøy ñöôïc gheùp laïi vôùi nhau coù nhieäm vuï ñònh löôïng vaø phaân phoái nhieân lieäu. 1. Boä ño löu löôïng khoâng khí. Löu löôïng khoâng khí naïp quyeát ñònh coâng suaát cuûa ñoäng cô. Boä ño löu löôïng khoâng khí naïp coù chöùc naêng kieåm tra löu löôïng khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô. Löôïng khoâng khí naïp cô baûn duøng ñeå xaùc ñònh löôïng nhieân lieäu phun. Do vaäy, phaûi coù söï phoái hôïp giöõa boä ño khoâng khí vaø boä ñònh löôïng nhieân lieäu phaûi chính xaùc. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 16 Taát caû löôïng khoâng khí naïp ñeàu phaûi ñi qua boä ño gioù. Boä ño gioù ñöôïc boá trí ôû phía tröôùc böôùm ga, noù goàm moät pheåu vaø moät caûm bieán di ñoäng. Khi khoâng khí ñi ngang qua taám caûm bieán seõ laøm cho caûm bieán rôøi khoûi vò trí ban ñaàu, qua cô caáu caùnh tay ñoøn seõ laøm cho piston ñieàu khieån dòch chuyeån. Piston naøy seõ ñònh löôïng nhieân lieäu phuø hôïp vôùi söï laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Neáu coù söï noå ngöôïc töø trong ñöôøng oáng naïp, aùp löïc naøy seõ laøm cho taám caûm bieán ñoùng laïi vaø di chuyeån xuoáng phía döôùi ñeå cho hôi neùn töø trong ñöôøng oáng naïp thoaùt ra ngoaøi. Ñeå traùnh caûm bieán bò hoûng khi bò noå ngöôïc, beân döôùi caûm bieán coù gaén moät khoái cao su, khoái cao su naøy tì vaøo loø xo laù beân döôùi, ñeå cho chuyeån ñoäng cuûa taám caûm bieán ñöôïc eâm dòu. Ngoaøi ra loø xo laù coøn duøng ñeå giôùi haïn vò trí cuûa caûm bieán khi ñoäng cô döøng. Ñeå taêng ñoä nhaïy cuûa taám caûm bieán, khoái löôïng taám caûm bieán vaø tay ñoøn ñöôïc caân baèng vôùi ñoái troïng. 2. Ñònh löôïng – phaân phoái nhieân lieäu. Boä ñònh löôïng phaân phoái duøng ñeå ñieàu tieát löôïng nhieân lieäu cung caáp ñeán caùc xy lanh cuûa ñoäng cô. Söï ñònh löôïng vaø phaân phoái phuï thuoäc vaøo vò trí cuûa taám caûm bieán trong boä ño löu löôïng khoâng khí. Vò trí cuûa taám caûm bieán raát quan troïng, noù xaùc ñònh löu löôïng khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô. Moät caùnh tay ñoøn ñöôïc keát noái töø boä ño gioù ñeán piston ñieàu khieån, noù xaùc ñònh vò trí loã môû trong xy lanh. Khi piston ñieàu khieån môû raõnh ñöùng trong xy lanh, luùc naøy nhieân lieäu seõ ñi vaøo caùc boä cheânh leäch aùp suaát vaø sau ñoù seõ ñeán kim phun. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng K - Jetronic 17 Neáu haønh trình cuûa taám caûm bieán beù,...ïc nhieân lieäu trong heä thoáng giaûm. Loø xo ñieàu aùp ñaåy maøng ñi leân vaø van ñieàu aùp ñoùng laïi. Ñoàng thôøi luùc naøy döôùi taùc duïng cuûa loø xo ñieàu aùp laøm cho thaân van (10) ñi leân, ñeá van (5) ñoùng laïi ñeå giöõ aùp löïc nhieân lieäu trong heä thoáng. 5. Kim phun nhieân lieäu. Caùc kim phun ñöôïc caáp nhieân lieäu töø boä ñònh phaân nhieân lieäu vaø noù seõ cung caáp nhieân lieäu vaøo ñöôøng oáng naïp beân caïnh xuù pap naïp. Chuùng ñöôïc gaù chaët vaøo ñoäng cô qua caùc giaù ñôõ caùch nhieät, ñeå traùnh boït khí trong chuøm tia nhieân lieäu. Veà maët caáu taïo, noù coù caáu truùc gioáng nhö heä thoáng K-Jetronic, nhöng aùp löïc baét ñaàu phun cao hôn loaïi kim phun kieåu K, noù vaøo khoaûng 3,5 bar. Ñeå caûi thieän söï phun tôi cuûa nhieân lieäu, baèng caùch ngöôøi ta daãn khoâng khí naïp töø phía tröôùc böôùm ga ñeán xung quanh thaân kim phun ñeå taùn nhuyeån chuøm tia nhieân lieäu khi phun, nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng chuøm tia phun ôû toác ñoä caàm chöøng. 1. Nhieân lieäu töø buoàng döôùi cuûa boä cheânh leäch aùp suaát. 2. Nhieân lieäu veà thuøng chöùa. 3. Vit hieäu chænh. 4. Loø xo. 5. Van. 6. Nhieân lieäu töø loïc nhieân lieäu. 7. Van ñieàu aùp. 8. Maøng. 9. Loø xo ñieàu aùp. 10. Thaân van. 1. Kim phun. 2. OÁng khoâng khí. 3. Buoàng naïp. 4. Böôùm ga. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 32 6. Boä ñònh phaân nhieân lieäu. Boä ñònh phaân nhieân lieäu bao goàm boä ño gioù vaø boä phaân phoái nhieân lieäu. a. Boä ño löu löôïng khoâng khí. Boä ño löu löôïng khoâng khí ñöôïc thieát keá töông töï nhö ôû phaàn K-Jetronic. Caùch thieát keá hình daïng pheåu khoâng khí vaãn ñaûm baûo cho ñoäng cô hoaït ñoäng ôû cheá ñoä taûi beù, moät phaàn taûi vaø ñaày taûi. Boä ño löu löôïng khoâng khí seõ xaùc ñònh löu löôïng khoâng khí naïp vaø sau ñoù seõ xaùc ñònh löôïng phun cô baûn phuø hôïp vôùi caùc cheá ñoä taûi cuûa ñoäng cô. ÔÛ vò trí ban ñaàu taám caûm bieán ñöôïc haïn cheá bôûi loø xo laù, loø xo naøy cuõng coù chöùc naêng cho pheùp taám caûm bieán di chuyeån ngöôïc trôû laïi khi coù hieän töôïng noå ngöôïc treân ñöôøng oáng naïp. Treân boä ño löu löôïng khoâng khí, coù boá trí caûm bieán löu löôïng khí naïp, ñoä naâng cuûa taám caûm bieán seõ ñöôïc chuyeån thaønh tín hieäu ñieän aùp vaø tín hieäu naøy ñöïôc gôûi veà ECU. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su p am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 33 b. Boä phaân phoái nhieân lieäu. Tuyø thuoäc vaøo vò trí cuûa taám caûm bieán, löôïng nhieân lieäu seõ ñöôïc phaân phoái ñeán caùc kim phun. Vò trí cuûa taám caûm bieán xaùc ñònh löôïng khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô. Vò trí naøy ñöôïc truyeàn qua caùnh tay ñoøn ñeå ñieàu khieån ñoä naâng cuûa piston. Piston seõ môû raõnh ñònh löôïng treân xy lanh, ñeå ñöa moät löôïng nhieân lieäu töông öùng vaøo boä cheânh leäch aùp suaát vaø sau ñoù nhieân lieäu seõ ñöôïc ñöa ñeán caùc kim phun. AÙp löïc nhieân lieäu cuûa heä thoáng ñi qua moät loã tieát löu vaøo phía treân cuûa ñænh piston. AÙp löïc naøy luoân coù khuynh höôùng choáng laïi söï di chuyeån cuûa taám caûm bieán vaø noù luoân ñaûm baûo söï lieân keát chuyeån ñoäng giöõa taám caûm bieán vaø piston. (a) Khoâng cung caáp nhieân lieäu. (b) Cung caáp moät phaàn nhieân lieäu. © Cung caáp nhieàu nhieân lieäu. 1. Nhieân lieäu töø boä ñieàu chænh aùp löïc. 2. Piston. 3. Raõnh ñònh löôïng. 4. Caïnh beân döôùi cuûa piston. 5. Xy lanh. 6. Voøng ñeäm 7. Loã tieát löu Moät soá tröôøng hôïp, ngöôøi ta duøng moät löïc loø xo ñeå phoái hôïp vôùi löïc cuûa nhieân lieäu taùc duïng leân ñænh piston, nhaèm ngaên caûn piston bò huùt trôû leân do aûnh höôûng cuûa ñoä chaân khoâng khi piston ñi xuoáng. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 34 Loã tieát löu treân ñænh piston coù taùc duïng laøm giaûm dao ñoäng cuûa taám caûm bieán, döôùi taùc duïng cuûa caùc luoàng khí naïp. 1. AÙp suaát nhieân lieäu töø bôm. 2. Buoàng treân boä cheânh leäch aùp suaát. 3. Tôùi kim phun. 4. Piston. 5. Caïnh döôùi piston. 6. loø xo. 7. Maøng. 8. Buoàng döôùi boä cheân leäch aùp suaát. 9. Ñeäm kín. 10. Loø xo. 11. Nhieân lieäu töø boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän. 12. Loã tieát löu. 13. Nhieân lieäu trôû veà thuøng nhieân lieäu. Khi contact ñaùnh löûa ôû vò trí Off, piston ñieàu khieån seõ haï xuoáng cho ñeán khi noù chaïm vaøo voøng ñeäm. Luùc naøy vò trí cuûa piston ñieàu khieån phaûi ñaûm baûo ñoùng kín raõnh ñònh löôïng khi taám caûm bieán ôû vò trí zero. Neáu khoâng ñuùng chuùng ta phaûi ñieàu chænh laïi baèng vit ñieàu chænh tæ leä hoãn hôïp caàm chöøng (vít CO). c. Boä cheânh leäch aùp suaát. Boä cheânh leäch aùp suaát trong boä phaân phoái nhieân lieäu nhaèm taïo ra moät söï giaûm aùp ôû caùc loã ñònh löôïng. Boä ño löu löôïng khoâng khí coù ñaëc tính laø ñöôøng tuyeán tính. Coù nghóa laø neáu löôïng khoâng khí naïp taêng gaáp ñoâi thì haønh trình cuûa taám caûm bieán cuõng gia taêng gaáp ñoâi, ñoàng thôøi löôïng nhieân lieäu cung caáp phaûi töông öùng. Nhö vaäy, söï giaûm aùp phaûi coá ñònh ôû caùc raõnh ñònh löôïng ñeå ñaûm baûo löôïng nhieân lieäu ñi qua caùc raõnh thì khoâng phuï thuoäc vaøo chuùng. Caùc boä cheânh leäch aùp suaát taïo ra söï cheânh leäch aùp suaát giöõa buoàng treân vaø buoàng döôùi laø khoâng ñoåi, khoâng phuï thuoäc vaøo löôïng nhieân lieäu ñi qua. Ñoä cheânh leäch aùp suaát giöõa hai buoàng laø 0,2 bar vaø noù ñaûm baûo söï ñònh löôïng nhieân lieäu vôùi ñoä chính xaùc cao. Boä cheânh leäch aùp suaát laø kieåu van tieáp xuùc phaúng, noù ñöôïc boá trí beân trong boä phaân phoái. Buoàng treân vaø buoàng döôùi ñöôïc ngaên caùch nhau baèng moät maøng theùp, taát caû caùc buoàng döôùi ñeàu chòu taùc duïng cuûa moät loø xo, chuùng ñöôïc noái thoâng vôùi nhau vaø chòu taùc duïng cuûa aùp suaát thuyû löïc töø boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän. Caùc ñeá van ñöôïc boá trí ôû buoàng treân, moãi buoàng treân ñöôïc noái vôùi moät loã ñònh löôïng ñeå daãn nhieân lieäu theo ñöôøng oáng ñeán caùc kim phun. Caùc buoàng treân boá trí ñoäc laäp vôùi nhau, aùp suaát cheânh leäch ôû caùc loã ñònh löôïng ñöôïc xaùc ñònh bôûi loø xo cuûa buoàng döôùi vaø aùp suaát thuyû löïc töø boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 35 Neáu löôïng nhieân lieäu cung caáp vaøo buoàng treân lôùn, maøng seõ cong xuoáng beân döôùi vaø môû ñöôøng ra cuûa van cho ñeán khi coù ñoä cheânh leäch aùp suaát ñöôïc thieát laäp laïi. Neáu löôïng nhieân lieäu vaøo buoàng treân giaûm, ñoä môû cuûa van cuõng giaûm do löïc taùc duïng leân maøng laøm maøng ñi leân cho ñeán khi coù ñoä cheânh leäch aùp suaát giöõa hai buoàng laø 0,2 bar. Ñieàu naøy coù nghóa laø löïc taùc duïng leân maøng ñöôïc giöõ caân baèng tuyø theo löôïng nhieân lieäu ñi qua raõnh ñònh löôïng. Ñeå ñoäng cô laøm vieäc toái öu thì tæ leä hoøa khí phaûi ñöôïc thay ñoåi tuyø theo cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô, baèng caùch thay ñoåi aùp suaát nhieân lieäu ôû buoàng döôùi nhôø boä ñieàu chænh aùp suaát nhieân lieäu baèng ñieän. C. Heä thoáng ñieän ñieàu khieån. Moãi cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô ñoøi hoûi phaûi coù moät tæ leä hoãn hôïp laø toái öu. ÔÛ toác ñoä caàm chöøng vaø ñaày taûi ñoøi hoûi hoãn hôïp phaûi giaøu vaø hoãn hôïp phaûi ngheøo khi ñoäng cô hoaït ñoäng ôû cheá ñoä moät phaàn taûi. Ñeå ñaùp öùng ñieàu naøy baèng caùch ngöôøi ta thieát keá hình daïng cuûa pheåu khoâng khí sao cho caùc goùc ñoä cuûa pheåu phaûi ñaùp öùng ñöôïc töông öùng caùc cheá ñoä taûi beù, moät phaàn taûi vaø ñaày taûi. ÔÛ heä thoáng KE-Jetronic, hình daïng cuûa pheåu khoâng khí ñöôïc cheá taïo sao cho tæ leä hoãn hôïp luoân ôû möùc » = 1 cho taát caû caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. Heä thoáng ñieän ñieàu khieån bao goàm caùc caûm bieán ñeå xaùc ñònh tình traïng hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô. Caùc tình traïng naøy ñöôïc ñöa veà ECU thoâng qua tín hieäu ñieän aùp. ECU seõ toång hôïp vaø ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå ñaùp öùng tæ leä hoãn hôïp theo caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. 1. Caùc caûm bieán. a. Caûm bieán löu löôïng khoâng khí naïp. Caûm bieán ño löu löôïng khoâng khí naïp ñöôïc boá trí beân trong boä ño gioù. Noù bao goàm moät ñieän trôû daïng maøng moûng. Hai ñaàu cuûa ñieän trôû ñöôïc cung caáp moät ñieän aùp töø aéc quy. Moät con tröôït chuyeån ñoäng treân beà maët cuûa ñieän trôû, goùc xoay cuûa con tröôït töông öùng goùc quay cuûa taám caûm bieán boä ño gioù. Tuøy theo vò trí cuûa taám caûm bieán naèm trong pheåu khoâng khí, moät ñieän aùp laáy ra töø con tröôït gôûi veà ECU. Tín hieäu ñieän aùp naøy xaùc ñònh löu löôïng khoâng khí naïp ñi qua boä ño löu löôïng khoâng khí. Caûm bieán nhieät ñoä Caûm bieán löu löôïng khí naïp Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 36 b. Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc. Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc laøm maùt ñöôïc boá trí ôû thaân maùy hoaëc naép maùy ñeå laáy nhieät ñoä cuûa nöôùc laøm maùt. Caáu truùc cuûa noù bao goàm moät chaát baùn daãn coù trò soá nhieät ñieän trôû aâm, töùc laø khi nhieät ñoä nöôùc laøm maùt taêng thì ñieän trôû cuûa caûm bieán seõ giaûm vaø ngöôïc laïi. ECU cung caáp doøng ñieän ñi qua caûm bieán. Do ñoù khi nhieät ñoä nöôùc thay ñoåi thì ñieän trôû caûm bieán thay ñoåi theo vaø trò soá ñieän aùp ñaët vaøo hai ñaàu cuûa caûm bieán ñöôïc xaùc ñònh. Tín hieäu naøy ñöôïc ECU tieáp nhaän ñeå ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän. 1. Ñoäng cô. 2. Delco. 3. ECU. 4. Van ISC. 5. Ñöôøng khoâng khí ñi taét. 6. Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc laøm maùt. 7. Böôùm ga. c. Caûm bieán böôùm ga. Caûm bieán böôùm ga duøng ñeå xaùc ñònh cheá ñoä taûi cuûa ñoäng cô. Tín hieäu naøy ñöôïc gôûi veà ECU. Caûm bieán vò trí böôùm ga ñöôïc boá trí treân thaân böôùm ga vaø noù ñöôïc daãn ñoäng bôûi truïc böôùm ga. Khi truïc böôùm ga xoay seõ laøm cam trong caûm bieán xoay theo, ñeå ñieàu khieån tieáp ñieåm ñoùng môû. Khi ñoäng cô ôû toác ñoä caàm chöøng thì tieáp ñieåm caàm chöøng ñoùng. Khi ñoäng cô ôû cheá ñoä ñaày taûi thì tieáp ñieåm ñaày taûi ñoùng. Caùc tín hieäu naøy ñöôïc gôûi veà ECU. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 37 2. ECU. ECU hay coøn goïi laø boä ñieàu khieån ñieän töû. Noù coù chöùc naêng xöû lyù caùc thoâng tin töø caùc caûm bieán vaø töø ñoù tính toaùn ñeå ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå baûo ñaûm tæ leä hoãn hôïp cung caáp cho ñoäng cô ñaït hieäu quaû toái öu nhaát. Trong heä thoáng KE-Jetronic, ôû giai ñoaïn ñaàu ngöôøi ta duøng kyõ thuaät töông töï ñeå ñieàu khieån. ÔÛ caùc ñôøi sau, kyõ thuaät soá ñöôïc aùp duïng, noù khoâng chæ duøng ñeå ñieàu khieån phun nhieân lieäu, maø coøn coù chöùc naêng ñieàu khieån ñaùnh löûa, ñieàu khieån caàm chöøng vaø chaån ñoaùn. Electronic Control Unit 3. Boä ñieàu chænh aùp suaát ñieän. Tuøy thuoäc vaøo ñieàu kieän hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô, ECU seõ ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå thay ñoåi aùp suaát buoàng döôùi cuûa caùc boä cheânh leäch aùp suaát, nhaèm thay ñoåi löôïng nhieân lieäu cung caáp ñeán caùc kim phun. Boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñöôïc boá trí beân hoâng boä phaân phoái nhieân lieäu. Boä naøy coù nhieäm vuï ñieàu khieån söï cheânh leäch aùp suaát giöõa hai buoàng döïa vaøo taám van ñoùng môû loã van. Boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 38 Boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñöôïc laøm baèng vaät lieäu khoâng nhieåm töø. Beân trong boá trí moät phaàn öùng, noù ñöôïc boá trí khoâng ma saùt giöõa hai cöïc töø cuûa hai nam chaâm. Phaàn öùng coù daïng laø moät taám phaúng vaø ñöôïc cheá taïo baèng vaät lieäu ñaøn hoài cao. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 39 1. Taám caûm bieán. 2. Boä phaân phoái. 3. Nhieân lieäu töø bôm ñeán. 4. Ñeán kim phun. 5. Nhieân lieäu veà thuøng chöùa. 6. Loã tieát löu. 7. Buoàng treân. 8. Buoàng döôùi. 9. Maøng. 10. Boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän. 11. Taám van. 12. Loã van. 13. Cöïc cuûa nam chaâm. 14. Khe hôû töø. Töø thoâng cuûa nam chaâm vónh cöûu ñöôïc theå hieän baèng ñöôøng khoâng lieàn neùt vaø töø thoâng cuûa nam chaâm ñieän laø ñöôøng lieàn neùt ñöôïc kheùp kín qua caùc cöïc cuûa nam chaâm xuyeân qua phaàn öùng vaø khe hôû khoâng khí. Töø thoâng cuûa nam chaâm vónh cöûu ñi xuyeân qua phaàn öùng moät goùc 90°, töø thoâng cuûa nam chaâm ñieän sinh ra seõ kheùp kín qua khe hôû cuûa khoâng khí vaø ñi doïc theo phaàn öùng. 1. Ñöôøng nhieân lieäu vaøo. 2. Loã van. 3. Taám van 4. Ñöôøng nhieân lieäu ra. 5. Cöïc töø cuûa nam chaâm ñieän. 6. cuoän daây. 7. Töø tröôøng nam chaâm vónh cöûu. 8.Nam chaâm vónh cöûu. 9. Vit ñieàu chænh. 10. Töø tröôøng cuûa nam chaâm ñieän. 11. Phaàn öùng. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 40 Taïi hai khe hôû cheùo nhau L2 vaø L3, töø thoâng cuûa nam chaâm vónh cöûu vaø nam chaâm ñieän laø cuøng chieàu, neân thoâng löôïng taïi hai khe hôû naøy lôùn. Ngöôïc laïi, taïi khe hôû L1 vaø L4 thì töø thoâng cuûa hai nam chaâm ngöôïc chieàu nhau, neân chuùng trieät tieâu laãn nhau, thoâng löôïng taïi hai khe hôû naøy nhoû. Ñieàu naøy laøm cho löïc huùt cuûa nam chaâm leân phaàn öùng taïi khe hôû L2 vaø L3 lôùn hôn, do ñoù phaàn öùng seõ xoay moät goùc theo ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà vaø laøm cho taám van xoay theo höôùng ñoùng laïi vaø aùp löïc nhieân lieäu töø ñöôøng 1 ra ñöôøng 4 beù. Do ñoù aùp löïc buoàng döôùi cuûa boä cheânh leäch aùp suaát giaûm vaø nhieân lieäu cung caáp vaøo ñoäng cô laø nhieàu hôn. Nhö vaäy khi cöôøng ñoä qua nam chaâm ñieän caøng lôùn thì taám van ñoùng cöûa van laïi caøng nhieàu vaø aùp suaát buoàng döôùi caøng thaáp. Keát quaû löôïng nhieân lieäu cung caáp cho ñoäng cô ñöôïc gia taêng. Trong suoát thôøi gian hoaït ñoäng, cöôøng ñoä doøng ñieän ñieàu khieån thay ñoåi töø 8 mA ñeán 120mA vaø laøm cho aùp suaát cheânh leäch giöõa hai buoàng thay ñoåi trong khoaûng 0,4 ñeán 1,5 bar. Khi nhieät ñoä ñoäng cô taêng , thì doøng ñieàu khieån khoaûng 8mA vaø aùp suaát cheânh leäch giöõa hai buoàng giaûm coøn 0,4 bar. ÔÛ cheá ñoä taêng toác caàn phaûi laøm giaøu hoãn hôïp cho ñoäng cô, luùc naøy doøng ñieàu khieån ñöôïc quyeát ñònh bôûi nhieät ñoä nöôùc laøm maùt vaø ñoä môû cuûa taám caûm bieán ño löu löôïng khoâng khí. Trong tröôøng hôïp naøy doøng ñieän ñieàu khieån raát lôùn khoaûng 120mA, ñeå ñoùng maøng van laïi nhieàu, laøm giaûm aùp suaát buoàng döôùi ñeå aùp suaát cheânh leäch laø 1,5 bar. Toùm laïi:  Khi ECU cung caáp cöôøng ñoä doøng ñieän lôùn ñeán nam chaâm ñieän thì laøm cho taám van seõ kheùp laïi vaø aùp suaát buoàng döôùi cuûa caùc boä cheânh leäch aùp suaát giaûm, maøng boä cheânh leäch aùp suaát cong xuoáng nhieàu hôn vaø löôïng nhieân lieäu cung caáp ñeán caùc kim phun seõ gia taêng.  Khi cöôøng ñoä doøng ñieän cung caáp ñeán nam chaâm ñieän beù thì van seõ môû lôùn, laøm taêng aùp suaát buoàng döôùi cuûa caùc boä cheânh leäch aùp suaát, neân löôïng nhieân lieäu cung caáp ñeán caùc kim phun giaûm.  Pheåu khoâng khí ñöôïc thieát keá sao cho » =1 ôû moïi cheá ñoä laøm vieäc. Do vaäy boä ñieàu chænh aùp suaát ñieän chæ coù chöùc naêng hieäu chænh ñeå ñaûm baûo caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô laø toái öu. III. Caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa ñoäng cô. A. Khôûi ñoäng laïnh. Tuyø thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa ñoäng cô, trong khoaûng thôøi gian khôûi ñoäng laïnh heä thoáng KE- Jetronic duøng caùc bieän phaùp sau. 1.Duøng kim phun khôûi ñoäng laïnh vaø contact nhieät thôøi gian. Trong suoát quaù trình khôûi ñoäng laïnh, hoãn hôïp cung caáp cho ñoäng cô bò ngheøo. Nguyeân nhaân do toác ñoä khôûi ñoäng cuûa ñoäng cô chaäm, moät phaàn nhieân lieäu baùm vaøo vaùch ñöôøng oáng naïp, buoàng ñoát khi ñoäng cô laïnh. Do vaäy nhieân lieäu phaûi ñöôïc cung caáp theâm trong quaù trình khôûi ñoäng. Kim phun khôûi ñoäng duøng ñeå cung caáp theâm nhieân lieäu trong quaù trình khôûi ñoäng, chuøm nhieân lieäu phun vaøo buoàng naïp sao cho khoaûng caùch töø noù ñeán caùc xuù pap naïp laø ngaén nhaát. Thôøi gian cuûa kim phun khôûi ñoäng laïnh ñöôïc giôùi haïn bôûi contact nhieät thôøi gian. Kim phun khôûi ñoäng thöïc chaát laø moät van ñieàu khieån baèng ñieän. Cuoän daây solenoid ñöôïc boá trí beân trong kim phun, van luoân ñöôïc ñoùng kín treân beä cuûa noù nhôø moät loø xo. Khi coù doøng Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 41 ñieän cung caáp ñeán cuoän daây, van seõ ñöôïc nhaác leân leân khoûi beä cuûa noù vaø cho pheùp nhieân lieäu phun vaøo buoàng naïp. Do caùc loã tia boá trí ñaëc bieät, neân chuøm tia nhieân lieäu seõ taïo xoaùy khi phun ñeå söï hình thaønh hoãn hôïp ñöôïc toát hôn. Contact nhieät thôøi gian bao goàm moät löôõng kim nhieät ñieän, noù môû hoaëc ñoùng tuøy theo nhieät ñoä nung noùng cuûa löôõng kim, doøng ñieän cung caáp ñeå nung noùng ñieän trôû ñöôïc laáy töø coïc khôûi ñoäng cuûa contact maùy. Contact nhieät thôøi gian ñöôïc boá trí ôû thaân maùy hoaëc naép maùy ñeå laáy nhieät ñoä cuûa ñoäng cô. Trong suoát quaù trình khôûi ñoäng laïnh, contact nhieät thôøi gian seõ giôùi haïn thôøi gian phun nhieân lieäu hoaëc ñieàu khieån caét nhieân lieäu khi khôûi ñoäng laïi. Söï môû cuûa löôõng kim phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa ñoäng cô vaø thôøi gian doøng ñieän nung noùng ñieän trôû. ÔÛ nhieät ñoä -20° thôøi gian môû cuûa tieáp ñieåm laø 7,5 giaây. Khi ñoäng cô aám, nhieät ñoä nöôùc laøm maùt cuûa ñoäng cô seõ ñieàu khieån contact nhieät thôøi gian môû, ñeå ngaên caûn söï hoaït ñoäng cuûa kim phun khôûi ñoäng laïnh. Sau khi khôûi ñoäng, söï laøm giaøu hoãn hôïp laø raát caàn thieát do ñoäng cô vaãn coøn laïnh. Söï laøm giaøu hoãn hôïp phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa ñoäng cô luùc khôûi ñoäng ban ñaàu. ECU seõ ñieàu khieån söï laøm giaøu hoãn hôïp ôû möùc toái ña vaøo khoaûng 4,5 giaây, sau ñoù seõ ñieàu khieån löôïng nhieân lieäu cung caáp giaûm daàn ñeán 0. Khi khôûi ñoäng ôû nhieät ñoä laø 20°C, thì thôøi gian laøm giaøu hoãn hôïp khoaûng 20 giaây. 2. Duøng caûm bieán nhieät ñoä ñoäng cô. Khi khôûi ñoäng laïnh, ngoaøi söï laøm giaøu hoãn hôïp töø kim phun khôûi ñoäng laïnh, caûm bieán nhieät ñoä ñoäng cô seõ gôûi tín hieäu veà ECU vaø ECU seõ ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå laøm giaûm aùp löïc buoàng döôùi, laøm gia taêng löôïng nhieân lieäu cung caáp cho caùc kim phun chính ñeå laøm giaøu hoãn hôïp. B. Cheá ñoä caàm chöøng nhanh. Do ma saùt lôùn khi ñoäng cô laïnh, vì vaäy phaûi gia taêng löôïng hoãn hôïp cung caáp ñeå cho ñoäng cô caàm chöøng ñöïôc eâm, ñaây laø cheá ñoä caàm chöøng nhanh. Cheá ñoä naøy ñöôïc thöïc hieän baèng caùch duøng van khoâng khí hoaëc boä ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng (Van ISC) ñeå ñieàu khieån moät löôïng khoâng khí ñi taét qua böôùm ga. 1. Van khoâng khí. Van khoâng khí laø kieåu löôõng kim nhieät, noù ñieàu khieån löôïng khoâng khí ñi taét qua caùnh böôùm ga ñeå gia taêng toác ñoä caàm chöøng khi laïnh. Löôïng nhieät duøng ñeå ñieàu khieån löôõng kim goàm nhieät ñoä ñoäng cô vaø löôïng nhieät do doøng ñieän töø rôle nung noùng ñieän trôû. Do ñoù khi khôûi ñoäng laïnh thì van môû toái ña, khi nhieät ñoä ñoäng cô taêng thì van kheùp laïi daàn vaø khi nhieät ñoä ñoäng cô ñaït Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 42 bình thöôøng thì van ñoùng haún. 2. Duøng boä ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng. Khi toác ñoä caàm chöøng nhanh quaù cao seõ laøm gia taêng löôïng tieâu hao nhieân lieäu ôû toác ñoä caàm chöøng. Ñeå khaéc phuïc baèng caùch ñieàu khieån löôïng hoãn hôïp cung caáp chính xaùc ôû toác ñoä naøy khi ñoäng cô laïnh. Boä ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng laø kieåu van xoay, noù seõ ñoùng vaø môû ñeå ñieàu khieån löôïng khoâng khí ñi taét qua caùnh böôùm ga. Ecu seõ ñieàu khieån ñoä môû cuûa van döïa vaøo tín hieäu töø caùc caûm bieán. Boä ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng cuûa heä thoáng KE-Jetronic ñöôïc ñieàu khieån töø ECU, tín hieäu ñieàu khieån phuï thuoäc vaøo toác ñoä ñoäng cô vaø nhieät ñoä nöôùc laøm maùt, töø ñoù laøm cho van xoay ñeå thay ñoåi löôïng khoâng khí ñi taét qua caùnh böôùm ga 1. Caùc cöïc. 2. Voõ 3. Loø xo. 4. Cuoän daây. 5. Phaàn öùng. 6.Khoâng khí vaøo. 7. Vit ñieàu chænh. 8. Van xoay. Caáu truùc bao goàm moät cuoän daây vaø moät maïch töø. Goùc xoay cuûa phaàn öùng ñöôïc giôùi haïn ôû moät goùc laø 60°. Van xoay ñöôïc keát noái vôùi truïc phaàn öùng vaø noù seõ môû ñeå oån ñònh toác ñoä caàm chöøng theo söï thay ñoåi taûi cuûa ñoäng cô ( ma saùt). Ñaây laø cheá ñoä ñieàu khieån kheùp kín, caûm bieán toác ñoä ñoäng cô seõ gôûi tín hieäu veà ECU vaø ECU seõ so saùnh vôùi döõ lieäu trong boä nhôù, ñeå ñieàu khieån söï ñoùng môû cuûa van nhaèm duy trì toác ñoä caàm chöøng cuûa ñoäng cô theo qui ñònh. Ngoaøi caûm bieán toác ñoä töø delco gôûi veà ECU ñeå xaùc ñònh söï cheânh leäch toác ñoä so vôùi toác ñoä caøi ñaët trong boä nhôù, ECU coøn tieáp nhaän töø caûm bieán nhieät ñoä vaø caûm bieán böôùm ga ñeå ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng. Tín hieäu ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng laø caùc xung DC ñöôïc gôûi ñeán cuoän daây ñeå laøm xoay phaàn öùng vaø laøm cho loø xo bò neùn laïi. Ñoä môû cuûa van tuyø thuoäc vaøo cöôøng ñoä doøng ñieän caân baèng vôùi löïc ñaøn hoài cuûa loø xo. Ñoä môû cuûa van laø lôùn nhaát khi heä soá taùc duïng laø lôùn nhaát. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 43 C. Toác ñoä caàm chöøng. Tröôøng hôïp duøng van khoâng khí ñeå ñieàu khieån caàm chöøng nhanh. Khi ñoäng cô ñaït nhieät ñoä bình thöôøng thì van khoâng khí ñoùng haún vaø toác ñoä ñoäng cô oån ñònh ôû toác ñoä thaáp hôn, ñaây laø cheá ñoä caàm chöøng. Ñeå ñieàu chænh toác ñoä caàm chöøng baèng caùch thay ñoåi löôïng khoâng khí ñi taét qua caùnh böôùm ga vaø vit CO gioáng nhö kieåu K-Jetronic. Ñoái vôùi ñoäng cô söû duïng boä ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng ( Van ISC) , thì toác ñoä caàm chöøng ñaõ ñöôïc qui ñònh töø boä nhôù cuûa ECU. Tín hieäu ñieàu khieån goàm: - Caûm bieán böùôm ga. - Caûm bieán nhieät ñoä ñoäng cô. - Caûm bieán soá voøng quay cuûa ñoäng cô. D. Cheá ñoä taûi trung bình. ÔÛ heä thoáng K-Jetronic, goùc ñoä cuûa pheåu khoâng khí ñöôïc thieát keá sao cho tæ leä hoãn hôïp laø lyù töôûng (» = 1). Tuy nhieân do söï ñònh löôïng nhieân lieäu laø khoâng chính xaùc laém. Vì vaäy ñeå ñieàu chænh tæ leä hoãn hôïp luoân toái öu, ngöôøi ta duøng caûm bieán oâ xy. Caûm bieán oâxy ñöôïc boá trí treân ñöôøng oáng thaûi, vaät lieäu laø chaát Zirconia. Chöùc naêng cuûa caûm bieán oâxy laø duøng ñeå xaùc ñònh haøm löôïng oâxy coù trong khí thaûi. töø ñoù ñeå nhaän bieát tæ leä hoãn hôïp trong buoàng ñoát cuûa ñoäng cô. Tín hieäu naøy ñöôïc gôûi veà ECU vaø ECU seõ luoân ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän sao cho heä soá khoâng khí » luoân baèng 1. E. Cheá ñoä ñaày taûi. Ñaây laø cheá ñoä ñoøi hoûi hoãn hôïp phaûi giaøu ñeå ñoäng cô phaùt coâng suaát coâng suaát laø toái ñaïi. ÔÛ cheá ñoä ñaày taûi moâmen cuûa ñoäng cô phaùt ra lôùn nhaát khi soá voøng quay cuûa ñoäng cô khoaûng 3000v/p hoaëc coâng suaát ñoäng cô phaùt ra lôùn khi soá voøng quay lôùn hôn 4000 v/p. ECU seõ caên cöù vaøo tieáp ñieåm ñaày taûi cuûa caûm bieán böôùm ga ñeå ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän gia taêng löôïng nhieân lieäu cung caáp cho ñoäng cô. F. Cheá ñoä taêng toác. Söï laøm giaøu hoãn hôïp khi taêng toác phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa ñoäng cô. Khi nhieät ñoä ñoäng cô thaáp thì ñoøi hoûi hoãn hôïp phaûi giaøu hôn ñeå buø laïi söï ngöng tuï cuûa nhieân lieäu. Söï taêng löôïng nhieân lieäu cung caáp khi taêng toác ôû nhieät ñoä thaáp chæ ñuôïc thöïc hieän khi nhieät ñoä cuûa nöôùc laøm maùt beù hôn 80°C. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 44 Khi ñaïp baøn ñaïp ga ñoät ngoät, laøm cho taám caûm bieán cuûa boä ño gioù ñöôïc naâng cao, löôïng khoâng khí naïp ñöôïc gia taêng gioáng nhö ñoäng cô laøm vieäc ôû cheá ñoä ñaày taûi. Ñieàu naøy laøm cho con tröôït trong caûm bieán löu löôïng khí naïp thay ñoåi ñoät ngoät, tín hieäu naøy ñöôïc gôûi veà ECU vaø ECU seõ ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå gia taêng löôïng nhieân lieäu cung caáp. Ngoaøi ra khi taêng toác, do löïc khoâng khí taùc ñoäng ñoät ngoät vaøo taám caûm bieán, laøm cho piston naâng cao. Nguyeân lyù naøy töông töï nhö K-Jetronic. Toùm laïi khi taêng toác, ngoaøi söï hoå trôï cuûa heä thoáng cô khí, caùc tín hieäu gôûi veà ECU ñeå ECU ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän goàm: G. Cheá ñoä giaûm toác. Khi ñaïp phanh ñoät ngoät, tieáp ñieåm caàm chöøng cuûa caûm bieán böùôm ga ñoùng vaø tín hieäu naøy ñöôïc gôûi veà ECU. ÔÛ cuøng thôøi gian treân, ECU tieáp nhaän tín hieäu soá voøng quay töø heä thoáng ñaùnh löûa. Neáu tín hieäu soá voøng quay thöïc teá cao hôn soá voøng quay caét nhieân lieäu, ECU göõi cöôøng ñoä doøng ñieän ñeán boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå ñieàu khieån taám van môû lôùn, aùp suaát buoàng döôùi boä cheânh leäch aùp suaát taêng maïnh, maøng ñi leân ñoùng cöûa van vaø löôïng nhieân lieäu cung caáp ñeán caùc kim phun seõ bò caét. Do caùc kim phun cung caáp nhieân lieäu laø lieân tuïc, söï caét nhieân lieäu phaûi baûo ñaûm ñoäng cô laøm vieäc eâm dòu. Do vaäy söï caét nhieân lieäu coøn tuøy thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa nöôùc laøm maùt vaø toác ñoä cuûa ñoäng cô. H. Haïn cheá toác ñoä. Khi soá voøng quay cuûa ñoäng cô vöôït quùa qui ñònh, ECU seõ so saùnh toác ñoä thöïc teá vaø toác ñoä trong boä nhôù ñeå caét nhieân lieäu nhaèm ñaûm baûo tính an toaøn cho ñoäng cô. G. Ñaùp öùng hoãn hôïp ôû vuøng cao. ÔÛ vuøng cao, maät ñoä khoâng khí naïp thaáp. Do vaäy ECU phaûi ñieàu khieån boä ñieàu chænh aùp löïc ñieän ñeå giaûm löôïng nhieân lieäu cung caáp cho phuø hôïp vôùi aùp suaát cuûa moâi tröôøng. IV. Caùc heä thoáng phun xaêng kieåu cô khí caûi tieán. 1. Heä thoáng KEIII – Jetronic. Ñeå khaéc phuïc khuyeát ñieåm cuûa heä thoáng KE-Jetronic. Heä thoáng KEIII-Jetronic ñöôïc thieát keá ñeå ñieàu khieån caùc chöùc naêng sau cuûa ñoäng cô.  Hieäu chænh löôïng nhieân lieäu phun.  Ñieàu khieån thôøi ñieåm ñaùnh löûa töø ECU.  Ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng. 2. Heä thoáng KE – Motronic. Ñaây laø ñôøi caûi tieán cuûa KEIII-Jetronic. ECU ñieàu khieån caùc chöùc naêng sau:  Hieäu chænh löôïng nhieân lieäu phun.  Ñieàu khieån thôøi ñieåm ñaùnh löûa.  Ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng.  Ñieàu khieån heä thoáng töï chaån ñoaùn.  Ñieàu khieån an toaøn.  Ñieàu khieån choáng oâ nhieåm Sau moät thôøi gian daøi nghieân cöùu vaø phaùt trieån heä thoáng phun xaêng kieåu cô khí, nhöng loaïi naøy vaãn coøn coù moät khuyeát ñieåm lôùn laø vieäc ñònh löôïng nhieân lieäu phun phaàn chính vaãn laø heä thoáng cô khí. Phaàn cô khí coù ñoä chính xaùc raát cao, khoù baûo döôõng, söûa chöõa vaø giaù thaønh cuûa Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng KE - Jetronic 45 noù raát ñaét. Do vaäy, ñeå khaéc phuïc caùc nhaø thieát keá ñaõ nghó ra moät kieåu phun xaêng khaùc laø heä thoáng phun xaêng ñieän töû. Heä thoáng naøy ñöôïc söû duïng roäng raûi vaø phaùt trieån cho ñeán ngaøy nay. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng phun xaêng ñieän töû 43 HEÄ THOÁNG PHUN XAÊNG ÑIEÄN TÖÛ Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Heä thoáng phun xaêng ñieän töû 44 GIÔÙI THIEÄU HEÄ THOÁNG PHUN XAÊNG ÑIEÄN TÖÛ Heä thoáng phun xaêng ñieän töû ñöôïc ra ñôøi nhaèm khaéc phuïc söï baát lôïi cuûa heä thoáng phun xaêng kieåu cô khí. Noù coù öu ñieåm laø loaïi boû hoaøn toaøn vieäc ñònh löôïng vaø phaân phoái nhieân lieäu baèng cô khí. Do vaäy, heä thoáng ñôn giaûn hôn, deã daøng trong vieäc baûo döôõng, ñieàu...ôùm ga. Caûm bieán baøn ñaïp ga xaùc ñònh goùc môû Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 230 baøn ñaïp ga, noù ñöôïc boá trí treân thaân böôùm ga. Caàn böôùm ga ñöôïc keát noái vôùi baøn ñaïp ga qua trung gian daây caùp truyeàn ñoäng. Khi ñaïp ga, tín hieäu ñieän aùp cuûa caûm bieán baøn ñaïp ga thay ñoåi vaø xaùc ñònh vò trí môùi. Sau ñoù ECU ñieàu chænh goùc môû böôùm ga cô baûn döïa vaøo tín hieäu caûm bieán baøn ñaïp ga, tình traïng ñoäng cô, tình traïng laøm vieäc cuûa oâtoâ. 1. Caûm bieán vò trí baøn ñaïp ga. (APPS) Caûm bieán vò trí baøn ñaïp ga (Acceleration Pedal Position Sensor) ñöôïc boá trí treân thaân böôùm ga, noù ñöôïc keát noái vôùi caàn ga. Caàn ga ñöôïc keát noái vôùi daây caùp tôùi baøn ñaïp ga. Khi ñaïp ga coù hai tín hieäu baøn ñaïp ga gôûi veà ECU vaø ECU döïa vaøo hai tín hieäu naøy ñeå tính toaùn goùc môû cuûa böôùm ga. 2. Caûm bieán vò trí böôùm ga. (TPS) Caûm bieán vò trí böôùm ga (Throttle Position Sensor) duøng ñeå xaùc ñònh goùc môû thöïc teá cuûa böôùm ga, tín hieäu naøy ñöôïc ECU ghi nhaän ñeå ñieàu chænh vò trí böôùm ga vaø phaùt hieän caùc hieän töôïng baát thöôøng trong heä thoáng. 3. Motor ñieàu khieån böôm ga. (TCM) Moâ tô ñieàu khieån böôùm ga (Throttle Motor Sensor) laø ñoäng cô ñieän moät chieàu ñöôïc ñieàu khieån töø ECU. ECU ñieàu khieån doøng ñieän tröïc tieáp tôùi moâ tô. Neáu coù hö hoûng trong heä thoáng, ECU caét doøng ñieän ñeán moâ tô vaø loø xo hoaøn löïc keùo böôùm ga veà vò trí coá ñònh. ECU cuõng seõ caét doøng ñieän cung caáp ñeán moâ tô khi doøng ñieän cung caáp quaù möùc hoaëc cung caáp khoâng ñuõ. 4. Ly hôïp ñieän töø. Khi heä thoáng bình thöôøng ly hôïp seõ keát noái moâ tô ñieàu khieån böôùm ga vôùi böôùm ga. Neáu coù söï baát thöôøng trong heä thoáng ñieàu khieån böôùm ga thoâng minh, heä thoáng laøm vieäc ôû cheá ñoä an toaøn vaø ECU caét doøng ñieän ñeán ly hôïp ñieän töø. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 231 5. Boä ñieàu nhieät. Boä ñieàu nhieät ñöôïc boá trí ôû thaân böôùm ga. Noù duøng ñeå ngaên chaän nöôùc laøm maùt vaøo thaân böôùm ga khi nhieät ñoä nöôùc cao quaù möùc, nhaèm ñaûm baûo maät ñoä khoâng khí naïp vaøo ñoäng cô. Boä ñieàu nhieät daïng kieåu wax. 6. Chöùc naêng an toaøn. Khi coù söï hö hoûng xaûy ra trong heä thoáng ñieàu khieån böôùm ga thoâng minh, ECU seõ baät ñeøn Check saùng, caét doøng ñieän cung caáp ñeán ly hôïp ñieän töø vaø loø xo hoaøn löïc keùo böôùm ga veà vò trí haïn cheá, goïi laø cheá ñoä giôùi haïn. ÔÛ cheá ñoä giôùi haïn, böôùm ga chæ môû moät phaàn, coâng suaát ñoäng cô giaûm, heä thoáng ñieàu khieån böôùm ga töï ñoäng vaø chöùc naêng ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng khoâng hoaït ñoäng. V . Heä thoáng khoâng keát noái. ÔÛ kieåu naøy khoâng coù söï keát noái heä thoáng cô khí giöõa baøn ñaïp ga vaø caàn ga. Caûm bieán baøn ñaïp ga ñöôïc boá trí ôû cuïm baøn ñaïp ga. Khi ñaïp ga, tín hieäu ñieän aùp cuûa caûm bieán baøn ñaïp ga thay ñoåi vaø xaùc ñònh vò trí môùi. Sau ñoù ECU ñieàu chænh goùc môû böôùm ga cô baûn döïa vaøo tín hieäu caûm bieán baøn ñaïp ga, tình traïng ñoäng cô, tình traïng laøm vieäc cuûa oâtoâ. 1. Caûm bieán baøn ñaïp ga. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruo D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 232 Caûm bieán vò trí baøn ñaïp ga (APPS) ñöôïc boá trí ôû baøn ñaïp ga. Khi ñaïp ga tín hieäu ñieän aùp APPS thay ñoåi, xaùc ñònh vò trí cuûa baøn ñaïp ga. Coù hai tín hieäu ñieän aùp cuûa caûm bieán baøn ñaïp ga. ECU döïa vaøo hai tín hieäu naøy ñeå tính toaùn goùc môû cuûa böôùm ga. Baèng caùch söû duïng hai tín hieäu, ECU so saùnh ñeå xaùc ñònh söï laøm vieäc baát thöôøng cuûa caûm bieán baøn ñaïp ga. Ñieän aùp vò trí baøn ñaïp ga Vuøng hö hoûng Khoâng ñaïp ga Ñaïp ga VAP VAP2 VAP VAP2 0V 0V 0V 0V Hôû maïch VC 0V 0,9 – 0,3V 0V 3,4 – 5,0V VPA hôû maïch hoaëc chaïm maùt 0,5 – 0,1V 0V 3,0 – 4,6V 0V VPA2 hôû maïch hoaëc chaïm maùt 0V 0V 0V 0V E2 hôû maïch 2. Caûm bieán vò trí böôùm ga. Caûm bieán duøng ñeå xaùc ñònh goùc môû thöïc teá cuûa caùnh böôùm ga, Tín hieäu naøy gôûi veà ECU vò trí böôùm ga vaø söï di chuyeån böôùm ga ñeán moät goùc mong muoán. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 233 Ñieän aùp vaø % vò trí baøn ñaïp ga Vuøng hö hoûng Khoâng ñaïp ga Ñaïp ga VTA VTA2 VTA VTA2 0% 0V 0% 0V Hôû maïch VC 0% 2,0 – 2,9V 0% 4,6 – 5,1V VTA hôû maïch hoaëc chaïm maùt 8 – 20% 0V 64 – 96% 0V VTA2 hôû maïch hoaëc chaïm maùt 100% 5V 100% 0V E2 hôû maïch 3. Motor ñieàu khieån böôùm ga. Moâ tô laø moät ñoäng cô ñieän moät chieàu coù ñoä nhaïy raát cao vaø raát ít toán naêng löôïng, noù ñöôïc boá trí ôû thaân böôùm ga vaø ñieàu khieån xoay truïc böôùm ga qua caùc boä baùnh raêng giaûm toác. Khi coù doøng ñieän chaïy qua moâ tô, qua cô caáu truyeàn ñoäng laøm böôùm ga môû, khi khoâng coù doøng ñieän chaïy qua moâ tô loø xo hoài vò böôùm ga ñieàu khieån böôùm ga môû ôû moät goùc coá ñònh khoaûng 7°. ÔÛ toác ñoä caàm chöøng moâ tô ñieàu khieån böôùm ga ñoùng nhoû hôn so vôùi vò trí coá ñònh. ECU ñieàu khieån moâ tô theo heä soá taùc duïng. Neáu coù hö hoûng trong heä thoáng, ñeøn Check seõ baät saùng, ECU caét doøng ñieän ñeán moâ tô vaø loø xo keùo böôùm ga veà vò trí coá ñònh khoaûng 7˚. ECU cuõng seõ caét doøng ñieän ñeán moâ tô khi doøng ñieän cung caáp quaù möùc hoaëc cung caáp khoâng ñuû cho moâ tô. 4. Chöùc naêng döï phoøng. a. Maïch ñieän moät tín hieäu caûm bieán baøn ñaïp ga bò loãi. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 234 Neáu maïch ñieän caûm bieán baøn ñaïp ga chính hoaëc phuï bò hoûng, ECU ñieàu khieån böôùm ga môû khoaûng töø toác ñoä caàm chöøng ñeán 25% goùc môû toái ña. Coâng suaát ñoäng cô giaûm vaø haïn cheá soá voøng quay. b. Maïch ñieän hai tín hieäu baøn ñaïp ga bò hoûng Neáu caû hai maïch tín hieäu töø caûm bieán baøn ñaïp ga laø baát thöôøng, ECU seõ ñieàu khieån ñoäng cô chaïy ôû cheá ñoä caàm chöøng. c. Maïch ñieän caûm bieán böôùm ga bò hoûng. Neáu ECU phaùt hieän coù hö hoûng trong maïch hai caûm bieán vò trí böôùm ga thì noù seõ caét doøng ñieän cung caáp ñeán moâ tô ñieàu khieån böôùm ga, loø xo hoaøn löïc seõ keùo böôùm ga kheùp Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 235 laïi ôû vò trí haïn cheá. Tröôøng hôïp naøy tín hieäu ñieàu khieån phun nhieân lieäu vaø ñaùnh löûa ñöôïc ñieàu khieån bôûi caûm bieán baøn ñaïp ga. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 236 HEÄ THOÁNG ÑIEÀU KHIEÅN THÔØI ÑIEÅM XUÙ PAP THOÂNG MINH ÔÛ caùc ñoäng cô cuõ, goùc môû sôùm vaø ñoùng treã cuûa caùc xuù pap naïp vaø thaûi ñöôïc thieát keá coá ñònh, hay noùi caùch khaùc goùc phaân phaân phoái khí chæ thích hôïp ôû soá voøng quay thieát keá cuûa ñoäng cô. Do vaäy, ôû caùc cheá ñoä hoaït ñoäng khaùc thôøi ñieåm ñoùng môû cuûa caùc xuù pap laø khoâng phuø hôïp neân khaû naêng naïp ñaày hoãn hôïp khoâng khí vaø nhieân lieäu vaøo caùc xy lanh cuõng nhö thaûi khí chaùy töø trong xy lanh ra ngoaøi laø khoâng ñaït yeâu caàu. Nguyeân nhaân naøy laøm cho hieäu suaát vaø coâng suaát cuûa ñoäng cô khoâng ñaït ôû caùc cheá ñoä hoaït ñoäng khaùc cuûa ñoäng cô. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu ye © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 237 Ñoäng cô söû duïng heä thoáng thôøi ñieåm môû xuù pap thay ñoåi (Variable Valve Timing System) coù öu ñieåm laø taêng ñöôïc moâ men ôû toác ñoä thaáp vaø toác ñoä trung bình, toác ñoä caàm chöøng oån ñònh, tieát kieäm nhieân lieäu, oâ nhieåm thaáp vaø coâng suaát ñoäng cô ñaït toái öu. Heä thoáng ñieàu khieån thôøi ñieåm môû vaø ñoùng cuûa xuù pap thay ñoåi lieân tuïc caên cöù vaøo taûi vaø toác ñoä cuûa ñoäng cô. Ñeå ñieàu khieån thôûi ñieåm ñoùng môû cuûa xuù pap baèng caùch ECU ñieàu khieån van daàu ñeå xoay truïc cam sôùm hoaëc treã. Heä thoáng naøy ñöôïc goïi laø heä thoáng ñieàu khieån thôøi ñieåm xuù pap thoâng minh (VVT-i). Thôøi ñieåm ñoùng môû cuûa caùc xuù pap naïp ñöôïc thieát keá thay ñoåi theo soá voøng quay truïc khuyûu, löu löôïng khoâng khí naïp, cheá ñoä taûi, nhieät ñoä nöôùc laøm maùt ECU söû duïng caùc tín hieäu töø caùc caûm bieán vaø so saùnh vôùi goùc phaân phoái khí thöïc teá ñang hoaït ñoäng ñeå ñieàu chænh laïi thôøi ñieåm ñoùng môû cuûa caùc xuù pap sao cho moâ men vaø coâng suaát cuûa ñoäng cô ñaït toái öu nhaát. I. Caùc thaønh phaàn cuûa VVT-i. Caûm bieán vò trí truïc khuyûu vaø caûm bieán vò trí truïc cam xaùc ñònh vò trí cuûa truïc cam ñang hoaït ñoäng thöïc teá. Caûm bieán soá voøng quay ñoäng cô (vò trí truïc khuyûu), khoái löôïng khoâng khí naïp vaø caûm bieán vò trí böôùm ga xaùc ñònh thôøi ñieåm caàn hieäu chænh cho phuø hôïp vôùi taûi vaø soá voøng quay ñoäng cô thay ñoåi. Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc laøm maùt vaø tín hieäu toác ñoä xe laø caùc thoâng soá hieäu chænh ñeå truïc cam ñaït ñöôïc vò trí toái öu nhaát. Caên cöù vaøo tín hieäu töø caùc caûm bieán, ECU seõ cho ra daïng xung phuø hôïp ñeán van daàu OCV (Oil Control Valve) ñeå xoay truïc cam ôû vò trí thích hôïp nhaát. Goùc xoay cuûa truïc cam coù theå ñaït ñeán 50° so vôùi vò trí truïc khuyûu. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 238 II. Ñieàu khieån thôøi ñieåm xuù pap naïp. 1. Ñoäng cô döøng vaø khôûi ñoäng. Khi ñoäng cô döøng vaø khi khôûi ñoäng thôøi ñieåm môû sôùm cuûa cam naïp laø treã nhaát. 2. Khi nhieät ñoä thaáp. Khi nhieät ñoä ñoäng cô caøng thaáp thì goùc môû sôùm cuûa xuù paùp naïp caøng treã. 3. Caàm chöøng oån ñònh. ÔÛ toác ñoä caàm chöøng löôïng hoãn hôïp naïp vaøo caùc xy lanh ñoäng cô laø ít nhaát, neân thôøi ñieåm môû sôùm cuûa xuù paùp naïp laø treã nhaát, goùc truøng ñieäp cuûa hai xuù pap giaûm toái ña ñeå traùnh khí thaûi ñi ngöôïc vaøo ñöôøng oáng naïp. Ñieàu naøy caûi thieän ñöôïc tính kinh teá, toác ñoä caàm chöøng cuûa ñoäng cô oån ñònh vaø thaáp, ñoàng thôøi giaûm oâ nhieåm moâi tröôøng. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 239 4. Nhieät ñoä ñoäng cô thaáp - taûi nheï. Khi nhieät ñoä ñoäng cô thaáp, vaø taûi nheï thì thôøi ñieåm môû cuûa xuù pap naïp seõ treã ñi, nhöng vaãn sôùm hôn so vôùi toác ñoä caàm chöøng. 5. Taûi lôùn - toác ñoä thaáp ñeán trung bình. ÔÛ cheá ñoä taûi naëng ôû khoaûng toác ñoä töø thaáp ñeán trung bình, truïc cam naïp ñöôïc ñieàu sôùm ñeå gia taêng goùc truøng ñieäp cuûa xuù pap. Söï môû sôùm cuûa xuù naïp nhaèm taêng tieát dieän môû cuûa xuù pap ôû ñieåm cheát treân vaø taän duïng quaùn tính cuûa khí thaûi ñeå naïp hoån hôïp. Söï ñoùng treã cuûa xuù pap ngaên ngöøa hoãn hôïp naïp ñi ngöôïc trôû laïi ñöôøng oáng naïp. Khi taûi ñoäng cô gia taêng thì löôïng hoãn hôïp cung caáp cho ñoäng cô taêng theo vaø soá voøng quay cuûa ñoäng cô seõ giaûm. Do vaäy, ôû toác ñoä thaáp ñeán trung bình khi taûi lôùn thì thôøi ñieåm môû sôùm cuûa xuù pap naïp gia taêng ñeå ñaûm baûo löôïng hoãn hôïp naïp vaøo caùc xy lanh ôû cheá ñoä naøy nhaèm ñaûm baûo moâ men ñoäng cô phaùt ra ñaït cöïc ñaïi. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 240 6. Taûi lôùn – Soá voøng quay cao. ÔÛ cheá ñoä taûi lôùn nhöng soá voøng quay cao, thôøi ñieåm môû sôùm cuûa caùc xuù paùp naïp giaûm, ñieàu naøy chæ xaûy ra khi oâtoâ ñang ñoã doác. Xuù pap naïp ñoùng treã nhaèm traùnh hieän töôïng khí naïp di chuyeån ngöôïc laïi ñöôøng oáng naïp. III. Caáu truùc – Nguyeân lyù. Heä thoáng VVT-i bao goàm boä ñieàu khieån VVT-i ñeå xoay truïc cam naïp, maïch daàu vaø aùp suaát daàu duøng ñeå xoay boä ñieàu khieån VVT-i vaø van ñieàu khieån ñöôøng ñi cuûa daàu. 1. Van ñieàu khieån daàu. (OCV) Van ñieàu khieån daàu OCV (Oil Control Valve) hay coøn goïi laø van ñieàu khieån thôøi ñieåm cuûa truïc cam ñöôïc ñieàu khieån bôûi ECU, Van daàu duøng ñeå phaân phoái daàu ñeán boä ñieàu khieån VVT- i. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 241 Caáu truùc cuûa van bao goàm moät cuoän daây ñöôïc ñieàu khieån töø ECU, moät van duøng ñeå phaân phoái daàu ñeán boä ñieàu khieån VVT-i. ECU seõ thay ñoåi beà roäng xung ñeán cuoän daây ñeå thay ñoåi vò trí cuûa piston ñeå phaân phoái daàu phuø hôïp vôùi cheá ñoä taûi vaø toác ñoä cuûa ñoäng cô. Vò trí cuûa van ñöôïc xaùc ñònh bôûi löïc töø vaø löïc ñaøn hoài cuûa loø xo. Khi ECU gia taêng beà roäng xung, löïc töø laøm van di chuyeån thaéng löïc caêng loø xo ñeå môû daàu cung caáp ñeán beà maët laøm sôùm. Ñeå laøm treã thôøi ñieåm, ECU giaûm beà roäng xung, löïc ñaåy cuûa loø xo laøm van di chuyeån veà vò trí treã. Khi truïc cam ôû vò trí mong muoán, ECU seõ ñieàu khieån van ôû vò trí giöõ. 2. Boä ñieàu khieån VVT-i. Boä ñieàu khieån thôøi ñieåm môû cuûa cam bao goàm moät voû ñöôïc daãn ñoäng bôûi truïc cam thaûi (hoaëc ñieàu khieån töø truïc khuyûu ñoäng cô qua seân cam) vaø moät van laép coá ñònh vôùi truïc cam naïp. Aùp suaát daàu töø phía laøm truïc cam xoay sôùm hay treã seõ laøm xoay van cuûa boä ñieàu khieån VVT-i ñeå thay ñoåi thôøi ñieåm môû sôùm vaø ñoùng treã cuûa caùc xuù pap naïp. Khi ñoäng cô döøng, truïc cam ñöôïc xoay veà phía thôøi ñieåm môû treã nhaát ñeå ñaûm baûo khaû naêng khôûi ñoäng laïi. Khi khôûi ñoäng aùp suaát daàu khoâng ñöôïc cung caáp ñeán boä ñieàu khieån VVT-i, choát haõm seõ khoaù caùc cô caáu hoaït ñoäng cuûa boä ñieàu khieån ñeå traùnh va ñaäp. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 242 a. Ñieàu khieån sôùm. ECU tính toaùn thôøi ñieåm môû sôùm cuûa truïc cam caên cöù vaøo caùc tín hieäu nhieät ñoä nöôùc laøm maùt, löu löôïng khoâng khí naïp, vò trí böôùm ga vaø toác ñoä cuûa ñoäng cô. Khi ECU ñieàu khieån môû sôùm thì van daàu ôû vò trí nhö hình beân. Aùp suaát daàu ñöôïc cung caáp töø van daàu ñeán boä ñieàu khieån VVT-i, ñeán khoang caùnh gaït veà phía sôùm ñeå xoay truïc cam veà phía ñieàu khieån xuù pap môû sôùm. b. Ñieàu khieån treã. Khi ECU ñieàu khieån van ôû vò trí môû treã, vò trí van nhö sô ñoà beân. Tröôøng hôïp naøy maïch daàu di chuyeån ngöôïc laïi, daàu töø van ñöôïc cung caáp ñeán khoang caùnh gaït veà phía treã laøm cho truïc cam xoay theo ñeå ñieàu khieån thôøi ñieåm môû treã cuûa caùc xuù pap naïp. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 243 c. Giöõ coá ñònh. Khi ECU xaùc ñònh ñöôïc thôøi ñieåm môû sôùm cuûa cam naïp laø toái öu nhaát öùng vôùi moät cheá ñoä hoaït ñoäng naøo ñoù, noù seõ ñieàu khieån van daàu khoùa daàu cung caáp ñeán boä ñieàu khieån VVT-i ñeå giöõ nguyeân goùc phaân phoái khí hieän taïi. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 244 HEÄ THOÁNG ÑIEÀU KHIEÅN CHIEÀU DAØI ÑÖÔØNG OÁNG NAÏP (ACIS) I. Caáu truùc cuûa heä thoáng. Heä thoáng ACIS (Acoustic Control Induction System) ñöôïc thöïc hieän baèng caùch duøng moät vaùch ngaên ñeå chia buoàng naïp thaønh hai ngaên, moät van ñieàu khieån khoâng khí naïp boá trí ôû trong vaùch ngaên ñoùng vaø môû ñeå thay ñoåi chieàu daøi cuûa ñöôøng oáng naïp phuø hôïp vôùi toác ñoä ñoäng cô vaø goùc môû cuûa böôùm ga. Ñieàu naøy laøm gia taêng coâng suaát phaùt ra ôû taát caû caùc khoaûng töø toác ñoä thaáp ñeán cao. 1. Van ñieàu khieån khoâng khí naïp. (Intake Air Control Valve). Van ñieàu khieån khoâng khí naïp ñöôïc boá trí beân trong buoàng naïp, khi van môû hoaëc ñoùng seõ laøm thay ñoåi chieàu daøi coù ích cuûa ñöôøng oáng naïp Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 245 2. Contact chaân khoâng VSV (Vacuum Switching Valve). VSV duøng ñeå ñieàu khieån ñoä chaân khoâng cung caáp ñeán boä chaáp haønh (Actuator) ñeå xoay van ñieàu khieån khoâng khí naïp ñoùng môû caên cöù vaøo tín hieäu ñieàu khieån theo heä soá taùc duïng cuûa ECU ñoäng cô. 3. Bình chaân khoâng (Vacuum Tank). Bình chaân khoâng duøng ñeå löu tröõ ñoä chaân khoâng nhaát ñònh. Chaân khoâng töø bình seõ ñöôïc cung caáp tôùi boä chaáp haønh ñeå xoay van ñieàu khieån khoâng khí qua trung gian cuûa VSV. Beân trong bình coù chöùa moät van kieåm tra (Check Valve). II. Nguyeân lyù. 1. Taûi lôùn – Toác ñoä chaäm. ÔÛ toác ñoä chaäm vaø taûi lôùn, ECU ñieàu khieån VSV môû ñeå cung caáp ñoä chaân khoâng ñeán maøng van ñieàu khieån khoâng khí naïp, laøm van ñieàu khieån ñoùng. Chieàu daøi coù ích cuûa ñöôøng oáng naïp gia taêng vaø caûi thieän ñöôïc hieäu suaát naïp töø toác ñoä chaäm ñeán toác ñoä trung bình neân laøm gia taêng coâng suaát cuûa ñoäng cô. 2. Taûi lôùn – Toác ñoä trung bình. ECU cung caáp beà roäng xung ñeán VSV ngaén seõ laøm cho VSV ñoùng. Ñieàu naøy seõ laøm cho khoâng khí töø moâi tröôøng ñöôïc cung caáp ñeán maøng van ñieàu khieån laøm cho van naøy môû laøm cho chieàu daøi cuûa buoàng naïp khí ngaén hôn. Dieän tích naïp cuûa buoàng naïp ñöôïc môû roäng vaø hieäu quaû naïp laø lôùn nhaát. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky t uat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 246 3. Toác ñoä caàm chöøng, taûi nheï vaø toác ñoä cao. ÔÛ caùc cheá ñoä naøy caùc van môû lôùn, chieàu daøi coù ích cuûa ñöôøng oáng naïp laø daøi nhaát vaø hieäu quaû naïp laø cao nhaát. Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 247 MUÏC LUÏC Giôùi thieäu veà heä thoáng phun xaêng – Lòch söû phaùt trieån ......................................... 3 Heä thoáng K-Jetronic ............................................................................................. 7 Caáu taïo vaø nguyeân lyù hoaït ñoäng .................................................................. 10 Caùc cheá ñoä laøm vieäc cuûa K-Jetronic ............................................................ 18 Heä thoáng KE-Jetronic........................................................................................... 26 Caáu truùc vaø nguyeân ly hoaït ñoäng ................................................................. 27 Caùc cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa KE-Jetronic ........................................................ 39 Giôùi thieäu veà heä thoáng phun xaêng ñieä töû .............................................................. 44 Phaân loaïi ..................................................................................................... 45 So saùnh vôùi boä cheá hoaø khí .......................................................................... 46 Öu ñieåm cuûa heä thoáng phun xaêng ................................................................ 49 Heä thoáng naïp khoâng khí ....................................................................................... 50 Thaân böôùm ga ............................................................................................. 51 Vít ñieàu chænh toác ñoä caàm chöøng.................................................................. 51 Van khoâng khí ............................................................................................. 52 Buoàng naïp vaø ñöôøng oáng naïp ...................................................................... 55 Kieåm tra heä thoáng naïp khoâng khí................................................................. 56 Heä thoáng nhieân lieäu ............................................................................................. 57 Bôm nhieân lieäu ............................................................................................ 58 Maïch ñieän ñieàu khieån bôm nhieân lieäu ......................................................... 61 Loïc nhieân lieäu ............................................................................................. 69 Boä daäp dao ñoäng ......................................................................................... 70 Boä ñieàu aùp ................................................................................................... 70 Kim phun ..................................................................................................... 72 Kim phun khôûi ñoäng laïnh ............................................................................ 78 Ñieàu khieån aùp suaát nhieân lieäu ...................................................................... 80 Phöông phaùp kieåm tra - Chaån ñoaùn – Söûa chöõa heä thoáng nhieân lieäu ............ 80 Heä thoáng ñieän ñieàu khieån ..................................................................................... 89 Heä thoáng L-Jetronic ..................................................................................... 91 Caùc tín hieäu ñaàu vaøo ........................................................................... 91 Boä ño gioù van tröôït kieåu ñieän aùp taêng......................................... 92 Caûm bieán chaân khoâng................................................................. 99 Caûm bieán soá voøng quay .............................................................. 101 Caûm bieán nhieät ñoä khoâng khí naïp ............................................... 104 Caûm bieán nhieät ñoä nöôùclaøm maùt................................................. 105 Caûm bieán vò trí böôùm ga ............................................................. 107 Caûm bieán aùp suaát naïp ................................................................. 110 Caûm bieán oâxy ............................................................................. 111 Tín hieäu khôûi ñoäng STA ............................................................. 112 Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 248 Tín hieäu ñieän aùp aéc quy .............................................................. 113 Ñieàu khieån phun nhieân lieäu ................................................................. 114 Maïch ñieän ñieàu khieån kim phun .......................................................... 115 Heä thoáng Motronic ...................................................................................... 117 Ñieän nguoàn cung caáp cho ECU ........................................................... 117 Maïch 5 voân ......................................................................................... 118 Maïch noái maùt...................................................................................... 119 Maïch ñieän caùc caûm bieán ..................................................................... 120 Caùc tín hieäu ñaàu vaøo cuûa heä thoáng Motronic ....................................... 122 Boä ño gioù.................................................................................... 122 Boä ño gioù van tröôït .............................................................. 122 Boä ño gioù daây nhieät ............................................................. 126 Caûm bieán chaân khoâng .......................................................... 134 Boä ño gioù Karman ............................................................... 139 Caûm bieán nhieät ñoä khoâng khí naïp ............................................... 144 Caûm bieán nhieät ñoä nöôùc laøm maùt................................................ 146 Caûm bieán vò trí böôùm ga ............................................................. 147 Caûm bieán baøn ñaïp ga.................................................................. 153 Tín hieäu G vaø Ne ........................................................................ 155 Tín hieäu G ........................................................................... 155 Tín hieäu Ne ......................................................................... 158 Caûm bieán oâxy ............................................................................. 164 Caûm bieán A/F ............................................................................. 166 Caûm bieán kích noå ....................................................................... 168 Caûm bieán ñoä cao ........................................................................ 170 Caûm bieán toác ñoä xe .................................................................... 170 Tín hieäu khôûi ñoäng ..................................................................... 173 Bieán trôû A/f ................................................................................ 173 Heä thoáng ñaùnh löûa sôùm ñieän töû ........................................................... 175 Tín hieäu thôøi ñieåm ñaùnh löûa ....................................................... 176 Goùc ñaùnh löûa ban ñaàu ................................................................. 176 Goùc ñaùnh löûa sôùm....................................................................... 177 Ñieàu kieän ñeå coù tín hieäu IGT ...................................................... 178 Heä thoáng ñaùnh löûa ...................................................................... 178 Heä thoáng ñaùnh löûa duøng boä chia ñieän .................................. 178 Heä thoáng ñaùnh löûa khoâng boä chia ñieän DLI ......................... 193 Heä thoáng ñaùnh löûa tröïc tieáp ................................................. 203 Heä thoáng ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng ............................................... 208 Caùc tín hieäu ñieàu khieån toác ñoä caàm chöøng .................................. 208 Van ISC ..................................................................................... 210 Van ISC kieåu moâ tô böôùc..................................................... 210 Kieåu van xoay ..................................................................... 214 Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - Caùc heä thoáng khaùc 249 Duøng moâ tô ................................................................................ 217 Heä thoáng chaån ñoaùn ............................................................................ 219 Chaån ñoaùn baèng tay.................................................................... 219 Heä thoáng chaån ñoaùn OBD........................................................... 223 Heä thoáng ñieàu khieån böôùm ga thoâng minh........................................... 227 Phaân loaïi .................................................................................... 228 Caùc cheá ñoä ñieàu khieån ................................................................ 228 Maïch ñieän ñieàu khieån moâ tô ....................................................... 229 Heä thoáng keát noái ........................................................................ 229 Heä thoáng khoâng keát noái .............................................................. 231 Heä thoáng ñieàu khieån thôøi ñieåm xuù pap thoâng minh .............................. 235 Caùc thaønh phaàn cuûa VVT-I ......................................................... 236 Ñieàu khieån thôøi ñieåm xuù pap naïp ............................................... 237 Caáu truùc – Nguyeân lyù ................................................................. 239 Heä thoáng ñieàu khieån chieàu daøi ñöôøng oáng naïp .................................... 243 Caáu truùc cuûa heä thoáng ................................................................ 243 Nguyeân lyù .................................................................................. 244 Truong DH SPKT TP. HCM Thu vien DH SPKT TP. HCM - Ban qu yen © T ruong D H Su ph am Ky thuat TP. HC M Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -