Tài liệu Một số kiến nghị về xây dựng chiến lược kinh doanh cho Tổng Công ty Cơ khí Xây dựng - Bộ xây dựng giai đoạn 2001-2010: ... Ebook Một số kiến nghị về xây dựng chiến lược kinh doanh cho Tổng Công ty Cơ khí Xây dựng - Bộ xây dựng giai đoạn 2001-2010
87 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1314 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Một số kiến nghị về xây dựng chiến lược kinh doanh cho Tổng Công ty Cơ khí Xây dựng - Bộ xây dựng giai đoạn 2001-2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LêI nãi §ÇU
Trong nh÷ng n¨m qua nhê ®êng lèi më cöa cña §¶ng vµ nhµ níc, nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn nhanh chãng. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ngµy nay, c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng c¹nh tranh víi nhau ngµy cµng gay g¾t vµ quyÕt liÖt. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét chiÕn lîc kinh doanh phï hîp, nÕu kh«ng cã chiÕn lîc kinh doanh hoÆc chiÕn lîc kinh doanh kh«ng phï hîp th× sÏ ch¾c ch¾n thÊt b¹i trong kinh doanh.
Tríc ®©y, thùc sù nhiÒu doanh nghiÖp ®· thµnh c«ng lµ do chó ý ®Õn chøc n¨ng ho¹t ®éng néi bé vµ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®îc cÊp trªn giao cho mét c¸ch hiÖu qu¶. Ngµy nay, kh«ng ph¶i trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung nh tríc n÷a, chÝnh v× vËy b¶n th©n mçi doanh nghiÖp ph¶i “ tù th©n vËn ®éng”. Trong m«i trêng kinh tÕ ®Çy biÕn ®éng, phøc t¹p vµ rÊt nhiÒu rñi ro h÷u h×nh còng nh v« h×nh. V× vËy muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi c¸c doanh nghiÖp ph¶i dù b¸o ®îc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng, biÕt ®îc c¸c rñi ro vµ ph¬ng ph¸p kh¾c phôc c¸c rñi ro ®ã trªn con ®êng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . . . §Ó lµm ®îc nh÷ng ®iÒu trªn th× chØ cã mét chiÕn lîc kinh doanh phï hîp nh»m triÖt ®Ó tËn dông nh÷ng c¬ héi kinh doanh, h¹n chÕ tèi thiÓu c¸c nguy c¬, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Do vËy, chiÕn lîc kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi mçi tæ chøc kinh tÕ vµ nã cã mét ý nghÜa sèng cßn ®èi víi sù ph¸t triªnr vµ thµnh c«ng cña mçi tæ chøc kinh tÕ.
Lµ thµnh viªn cña Bé x©y dùng Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng còng kh«ng thÓ kh«ng cã mét chiÕn lîc kinh doanh hiÖu qu¶. Trong thêi gian qua mÆc dï cã ®iÒu kiÖn t«t ®Ó ph¸t triÓn nh÷ng d¬ng nh Tæng c«ng ty cha tËn dông hÕt c¸c c¬ héi mµ m×nh cã thÓ n¾m b¾t, m¾t kh¸c Tæng c«ng ty còng m¾c ph¶i mét sè khã kh¨n th¸ch thøc lín. Lµ mét sinh viªn thùc tËp t¹i Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng, trong qu¸ tr×nh thùc tËp võa qua t«i ®· thÊy ®îc mét sè khã kh¨n c¬ b¶n cña Tæng c«ng ty. ChÝnh v× vËy t«i ®· m¹nh d¹n nghiªn cøu vµ chän ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh lµ: “ Mét sè kiÕn nghÞ vÒ x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh cho Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng giai ®o¹n 2001- 2010” víi hy väng gãp mét phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo sù ph¸t triÓn chung cña Tæng c«ng ty.
Chuyªn ®Ò gåm ba ch¬ng :
Ch¬ng I : ChiÕn lîc kinh doanh vµ vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Ch¬ng II : §¸nh gi¸ m«i trêng bªn trong vµ bªn ngoµi cña Tæng c«ng ty vµ x¸c ®Þnh híng chiÕn lîc.
Ch¬ng III : Mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh cho Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng giai ®o¹n 2001 – 2010
§Ó hoµn thµnh ®îc chuyªn ®Ò nµy t«i ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña Ths. Bïi §øc Tu©n, Ths. Vò C¬ng vµ c¸c c«, chó ë phßng KÕ ho¹ch ®Çu t Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng, song do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n bµi viÕt cña t«i cßn nhiÒu thiÕu sãt. KÝnh mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó chuyªn ®Ò cña t«i ®îc hoµn chØnh h¬n.
T«i xin c¶m ¬n!
Ch¬ng I: chiÕn lîc kinh doanh vµ vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chiÕn lîc kinh doanh
ChiÕn lîc kinh doanh lµ g×
Nguån gèc cña chiÕn lîc
LÞch sö cña chiÕn lîc b¾t nguån tõ mét thuËt ng÷ trong lÜnh vùc qu©n sù, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ nh÷ng hµnh ®éng ®îc c¸c ®¬n vÞ qu©n sù sö dông. C¸c nhµ qu©n sù thêng x©y dùng nh÷ng chiÕn lîc chiÕn ®Êu ®Ó giµnh ®îc lîi thÕ tríc ®èi ph¬ng. Hä cè g¾ng khai th¸c nh÷ng ®iÓm yÕu cña ®èi ph¬ng vµ tÊn c«ng vµo nh÷ng ®iÓm yÕu nhÊt ®Ó giµnh th¾ng lîi tríc ®èi ph¬ng. ChiÕn lîc ®îc hiÓu lµ : “ nghÖ thuËt phèi hîp c¸c lùc lîng qu©n sù, chÝnh trÞ, tinh thÇn, kinh tÕ ®îc huy ®éng vµo trong chiÕn tranh nh»m chiÕn th¾ng kÎ thï”. ë ®©y, hai yÕu tè c¬ b¶n cña chiÕn lîc lµ c¹nh tranh vµ bÊt ngê, t¹o ra yÕu tè bÊt ngê tríc ®èi ph¬ng vµ søc m¹nh trong c¹nh tranh, ®¸nh vµo c¸c ®iÓm yÕu cña ®èi ph¬ng lµ c¸c yÕu tè c¬ b¶n t¹o nªn chiÕn th¾ng.
Sau chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø II, ®Æc biÖt lµ vµo nh÷ng n¨m 1970 do khñng ho¶ng kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa, thªm vµo ®ã lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt ®· lµm cho viÖc dù ®o¸n t¬ng lai vÒ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ sù biÕn ®æi cña thÞ trêng ngµy cµng trë nªn phøc t¹p. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, c¸c kÕ ho¹ch dµi h¹n dùa vµo dù b¸o b»ng ph¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®· kh«ng cßn thÝch hîp víi sù biÕn ®æi nhanh chãng. Do vËy, trong tÇm nh×n dµi h¹n ®ßi hái ph¶i híng tíi sù thÝch øng mÒm dÎo, nh»m ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m«i trêng vµ tríc nh÷ng thêi c¬ míi. C¸c nhµ Qu¶n trÞ, kinh tÕ ®· gäi nh÷ng nÐt ®Æc trng nµy lµ mang tÝnh chiÕn lîc.
C¸c ®Þnh nghÜa c¬ b¶n vÒ chiÕn lîc
§Þnh nghÜa chiÕn lîc kinh doanh : ThuËt ng÷ chiÕn lîc cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau nhng thêng ®îc hiÓu chung lµ nh÷ng quyÕt ®Þnh, nh÷ng hµnh ®éng hoÆc nh÷ng kÕ ho¹ch liªn kÕt víi nhau ®îc thiÕt kÕ ®Ó ®Ò ra vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña tæ chøc. ChiÕn lîc lµ tËp hîp nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng híng môc tiªu ®Ó c¸c n¨ng lùc vµ nguån lùc cña tæ chøc ®¸p øng ®îc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc tõ bªn ngoµi. C¸c chiÕn lîc ®îc ®a ra cÇn ph¶i gióp cho tæ chøc ®¹t ®îc môc tiªu ®Ò ra. Tuy nhiªn, viÖc x©y dùng vµ quyÕt ®Þnh chiÕn lîc híng môc tiªu lµ cha ®ñ. ChiÕn lîc cßn ®a ra nh÷ng hµnh ®éng híng môc tiªu – nh÷ng ho¹t ®éng ®Ó thùc hiÖn chiÕn lîc. Nãi c¸ch kh¸c, chiÕn lîc cña tæ chøc kh«ng chØ bao gåm nh÷ng g× tæ chøc muèn thùc hiÖn, mµ cßn c¸ch thøc thùc hiÖn nh÷ng viÖc ®ã. Mét hµnh ®éng riªng lÎ, ®¬n gi¶n còng kh«ng ph¶i lµ chiÕn lîc. ChiÕn lîc lµ mét lo¹t c¸c hµnh ®éng vµ quyÕt ®Þnh liªn quan ®Õn nhau, chiÕn lîc cña tæ chøc cÇn ®îc x©y dùng sao cho nã cÇn ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng ®iÓm m¹nh c¬ b¶n cña m×nh vµ nh÷ng c¬ héi, th¸ch thøc cña m«i trêng.
§Þnh nghÜa qu¶n lý chiÕn lîc : Qu¶n lý chiÕn lîc lµ mét lo¹t c¸c bíc mµ c¸c thµnh viªn cña tæ chøc cÇn ph¶i thùc hiÖn: ph©n tÝch t×nh h×nh hiÖn t¹i, quyÕt ®Þnh nh÷ng chiÕn lîc, ®a nh÷ng chiÕn lîc nµy vµo thùc thi, ®µnh gi¸, ®iÒu chØnh, thay ®æi nh÷ng c¸c chiÕn lîc khi cÇn thiÕt. Nã bao gåm tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¶n lý : lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm so¸t. VËy chóng ta cã thÓ hiÓu : qu¸ tr×nh qu¶n lý chiÕn lîc bao gåm viÖc x©y dùng chiÕn lîc, thùc hiÖn chiÕn lîc vµ ®¸nh gi¸ chiÕn lîc.
C¸c ®Þnh nghÜa chiÕn lîc chøc n¨ng : Mçi bé phËn, chøc n¨ng cña tæ chøc ®Òu cã mét chiÕn lîc ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh vµ ®Ó gióp tæ chøc ®¹t ®îc môc tiªu chung. TÊt c¶ c¸c tæ chøc ®Òu tiÕn hµnh ba chøc n¨ng c¬ b¶n khi t¹o ra s¶n phÈm va dÞch vô : (1) tiÕp thÞ ( ®¸nh gi¸ vµ thiÕt lËp nhu cÇu cho s¶n phÈm ); (2) s¶n xuÊt, ®iÒu hµnh ( t¹o ra s¶n phÈm ) vµ (3) tµi chÝnh, kÕ to¸n ( ®¶m b¶o nhËn ®îc chi tr¶ cho s¶n phÈm vµ cung cÊp ho¹t ®éng th«ng tin vÒ ho¹t ®éng)
C¸c ®Þnh nghÜa vÒ chiÕn lîc c¹nh tranh: MÆc dï cã rÊt nhiÒu lo¹i chiÕn lîc c¹nh tranh, nhng thùc tÕ chØ cã mét sè c¸c m« t¶ viÖc c¸c tæ chøc c¹nh tranh nh thÕ nµo. Cã ba ph¬ng ph¸p phæ biÕn bao gåm chiÕn lîc thÝch nghi cña Miles vµ Snow (1978), khu«n khæ x¸c ®Þnh lÜnh vùc kinh doanh cña Albell (1980) vµ c¸c chiÕn lîc c¹nh tranh chung cña Porter. Chóng ta sÏ xem xÐt tõng ph¬ng ph¸p mét ®Ó biÕt ®îc nh÷ng chiÕn lîc mµ c¸c tæ chøc ¸p dông.
ChiÕn lîc thÝch nghi cña Miles vµ Snow : Ph¬ng ph¸p cña Miles vµ Snow dùa trªn c¸c chiÕn lîc mµ c¸c tæ chøc ¸p dông ®Ó thÝch nghi víi nh÷ng m«i trêng c¹nh tranh biÕn ®éng. Theo ph¬ng ph¸p nµy cã bèn h×nh th¸i : chiÕn lîc tÊn c«ng, chiÕn lîc phßng thñ, chiÕn lîc ph©n tÝch vµ chiÕn lîc ph¶n øng.
ChiÕn lîc tÊn c«ng lµ chiÕn lîc mµ trong ®ã tæ chøc liªn tôc ®æi míi b»ng viÖc t×m tßi vµ khai th¸c nh÷ng s¶n phÈm vµ c¬ héi míi. §iÓm m¹nh cña chiÕn lîc nµy lµ kh¶ n¨ng kh¶o s¸t mét ph¹m vi réng nh÷ng ®iÒu kiÖn, xu híng vµ t×nh huèng thay ®æi nhanh cña m«i trêng vµ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô míi phï hîp víi m«i trêng míi nµy. ChÝnh v× vËy, chiÕn lîc nµy sÏ cã ®uîc mét lîi thÕ c¹nh tranh rÊt bÒn v÷ng nÕu hä ph¸t triÓn ®îc s¶n phÈm dÞch vô mµ thÞ trêng mong muèn.
ChiÕn lîc c¹nh tranh phßng thñ ®Æc trng bëi viÖc t×m kiÕm sù æn ®Þnh thÞ trêng vµ chØ s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng h¹n chÕ nh»m vµo nh÷ng ph©n ®o¹n hÑp cña thÞ trêng chung. C¸c nhµ phßng thñ cã c¸c ngµng kinh doanh ®· tån t¹i v÷ng ch¾c mµ hä cÇn b¶o vÖ. Ngêi phßng thñ sÏ thµnh c«ng víi chiÕn lîc nµy trong chõng mùc mµ c«ng nghÖ vµ chÝnh mÆt hµng cña hä vÉn cßn søc c¹nh tranh.
ChiÕn lîc c¹nh tranh ph©n tÝch lµ lo¹i chiÕn lîc ph©n tÝch vµ m« pháng. C¸c tæ chøc thêng sö dông chiÕn lîc nµy ph©n tÝch toµn diÖn nh÷ng ý tëng kinh doanh míi chíc khÝ chÝnh thøc tham gia. ChiÕn lîc ph©n tÝch còng sao chÐp nh÷ng m« h×nh thµnh c«ng cña nh÷ng ngêi tÊn c«ng.
ChiÕn lîc c¹nh tranh ph¶n øng ®îc ®Æc trng bëi sù thiÕu kÕ ho¹ch vµ c«ng cô c¹nh tranh râ rµng. Ngêi ph¶n øng ®¬n gi¶n chØ ph¶n øng l¹i nh÷ng biÕn ®éng, thay ®æi cña m«i trêng vµ ®iÒu chØnh khi b¾t buéc ph¶i lµm nh vËy do søc Ðp cña m«i trêng bªn ngoµi. Thêng th× nh÷ng ngêi ph¶n øng kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¶n øng nhanh ®èi víi nh÷ng biÕn ®éng bªn ngoµi bëi v× hä thiÕu nh÷ng nguån lùc, n¨ng lùc cÇn thiÕt hoÆc hä kh«ng thÓ khai th¸c hÕt c¸c nguån lùc, n¨ng lùc ®ã. Râ rµng, ®©y khong ph¶i lµ chiÕn lîc ®îc a chuéng, hoÆc ®îc khuyÕn khÝch ¸p dông ®Ó x©y dùng chiÕn lîc c¹nh tranh bÒn v÷ng.
Khu«n khæ x¸c ®Þnh doanh ngiÖp cña Albell : Mét ph¬ng ph¸p kh¸c ®Ó m« t¶ chiÕn lîc c¹nh tranh mµ c¸c tæ chøc ®ang ¸p dông lµ Khu«n khæ x¸c ®Þnh doanh ngiÖp do Albell ®a ra. Theo Albell, mét doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng viÖc sö dông ba tiªu chÝ : (1) nh÷ng nhãm kh¸ch hµng; (2) nhu cÇu kh¸ch hµng vµ (3) c«ng nghÖ hoÆc n¨ng lùc riªng biÖt – chóng ta sÏ ®¸p øng nhu cÇu ®ã nh thÕ nµo. Chóng ta cã thÓ thÊy r»ng, ph¬ng ph¸p nµy nhÊn m¹nh ®Õn thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm, dÞch vô cña nã khi x©y dùng chiÕn lîc c¹nh tranh hîp lý.
Dùa vµo ba tiªu chÝ nµy, s¬ ®å ph©n lo¹i chiÕn lîc c¹nh tranh cña Albell cã thÓ ®îc x¸c ®Þnh bëi ph¹m vi c¹nh tranh cña nã vµ b»ng møc ®é kh¸c biÖt cña s¶n phÈm, dÞch vô c¹nh tranh. KÕt hîp nh÷ng tiªu chÝ nµy theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau t¹o ra c¬ së cho ba lo¹i chiÕn lîc c¹nh tranh theo Albell : Kh¸c biÖt, kh«ng kh¸c biÖt vµ tËp chung.
C¸c chiÕn lîc c¹nh tranh chung cña Porter : Theo Porter mét chiÕn lîc c¹nh tranh thÝch hîp lµ mét chiÕn lîc dùa trªn lîi thÕ c¹nh tranh cña tæ chøc. Lîi thÕ c¹nh tranh cã thÓ cã ®îc tõ mét trong hai nguån. Nã cã thÓ cã ho¹c do chi phÝ nhá nhÊt trong c¸c ngµnh hoÆc cã ®îc nh÷ng yÕu tè kh¸c biÖt lín so víi nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh. Mét yÕu tè quan träng ®èi víi lîi thÕ c¹nh tranh trong ph¬ng ph¸p cña Porter lµ ph¹m vi cña s¶n phÈm, thÞ trêng c¹nh tranh ( réng hay hÑp). Tæ hîp c¸c yÕu tè nµy t¹o ra c¬ së cña nh÷ng chiÕn lîc c¹nh tranh. Chóng bao gåm c¸c chiÕn lîc : ChiÕn lîc chi phÝ thÊp, chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm vµ chiÕn lîc tËp chung.
§Þnh nghÜa chiÕn lîc ®Çu t : Trong mçi c«ng ty ®Òu cã nhiÒu lo¹i môc tiªu. Mét trong nh÷ng môc tiªu c«ng ty cÇn ph¶i ho¹ch ®Þnh chÝnh lµ môc tiªu t¨ng trëng. V× phÇn lín c¸c chiÕn lîc ®Òu nh»m vµo c¸c môc tiªu t¨ng trëng. ChiÕn lîc ®Çu t ®îc x©y dùng theo chiÕn lîc c¹nh tranh hay theo chu kú sèng cña s¶n phÈm ®Òu nh»m x¸c ®Þnh møc ®Çu t hîp lý ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu chung.
§Þnh nghÜa chiÕn lîc s¶n phÈm: ChiÕn lîc s¶n phÈm lµ ph¬ng thøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ trªn c¬ së ®¶m b¶o tho¶ m·n c¸c nhu cÇu cña thÞ trêng vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng trong tõng thêi kú ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i chiÕn lîc s¶n phÈm theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau, c¨n cø vµo b¶n th©n s¶n phÈm, c¨n cø vµo s¶n phÈm cã kÕt hîp víi thÞ trêng. . . ngêi ta cã thÓ cã chia c¸c chiÕn lîc s¶n phÈm thµnh nhiÒu lo¹i kh¸c nhau. T«i sÏ ®Ò cËp chi tiÕt h¬n ë phÇn sau.
§Þnh nghÜa chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng : chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng lµ mét ho¹t ®éng cã tÇm quan träng ®èi víi bÊt cø mét tæ chøc kinh tÕ nµo. Nã gãp phÇn kh«ng nhá tíi sù thµnh b¹i trong kinh doanh cña tæ chøc. Cã thÓ nãi chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng hay më réng thÞ trêng chÝnh lµ qu¸ tr×nh t×m kiÕm c¬ héi trªn thÞ trêng. ChiÕn lîc thÞ trêng lµ nh»m khai th¸c thÞ trêng hiÖn cã theo chiÒu s©u vµ chiÒu réng. ViÖc ph¸t triÓn më réng thÞ trêng sÏ gióp cho tæ chøc ®Èy m¹nh tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm, khai th¸c triÖt ®Ó mäi tiÒm n¨ng cña thÞ trêng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh¼ng ®Þnh vai trß cña tæ chøc trªn thÞ trêng.
§Þnh nghÜa qu¶n lý chiÕn lîc: Qu¶n lý chiÕn lîc lµ mét lo¹t c¸c bíc mµ thµnh viªn cña tæ chøc ph¶i thùc hiÖn: ph©n tÝch t×nh h×nh hiÖn t¹i, quyÕt ®Þnh nh÷ng chiÕn lîc, ®a nh÷ng chiÕn lîc nµy vµo thùc thi, vµ ®¸nh gi¸, ®iÒu chØnh, thay ®æi nh÷ng chiÕn lîc khi cÇn thiÕt. Nã bao gåm tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¶n lý: lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o vµ kiÓm so¸t. Nh÷ng chiÕn lîc cña mét tæ chøc cÇn ®îc lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, thùc hiÖn vµ ®îc kiÓm so¸t, ®¸nh gi¸.
2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch SWOT vµ m« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch SWOT
Ph©n tÝch SWOT lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch bao gåm viÖc ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh bªn ngoµi vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ngµnh, ®Ó nãi lªn môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch. SWOT lµ tªn viÕt t¾t cña nh÷ng tõ tiÕng Anh nghÜa lµ : Strengths (®iÓm m¹nh), Weekneeses (®iÓm yÕu), Opportunities (c¬ héi) vµ Threats (®e do¹). Qua ®ã chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng c¬ héi, ®e do¹ tõ m«i trêng bªn ngoµi, x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña ngµnh, c«ng ty.
Ph©n tÝch SWOT nh»m vµo nh÷ng vÊn ®Ò chiÕn lîc mµ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh tæ chøc cÇn quan t©m khi theo ®uæi lîi thÕ c¹nh tranh bÒn v÷ng vµ møc kÕt qu¶ cao. PhÇn lín c¸c vÊn ®Ò chiÕn lîc nµy bao gåm nh÷ng møc kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc trong c¸c chiÕn lîc chøc n¨ng kh¸c nhau mµ mét tæ chøc ®ang theo ®uæi. ThËm chÝ nÕu theo ph©n tÝch SWOT, ngêi ta thÊy râ rµng cÇn ph¶i thay ®æi c¸c chiÕn lîc c«ng ty hoÆc chiÕn lîc c¹nh tranh cña tæ chøc th× c¸c nhµ chiÕn lîc sÏ ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh dùa trªn c¸c nguån lùc, tiÒm lùc vµ c¸c n¨ng lùc c¬ b¶n trong c¸c lÜnh vùc chøc n¨ng. Ngoµi ra ph©n tÝch SWOT cßn chØ ra nh÷ng xu híng tiªu cùc ë c¸c lÜnh vùc bªn ngoµi. NÕu khai th¸c hîp lý th× tæ chøc sÏ cã thÓ v÷ng bíc gÆt h¸i nh÷ng thµnh c«ng rùc rì.
. M« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
M« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña gi¸o s Michael Porter ®· ®a ra nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi nhÊt ®Ó gióp cho nh÷ng nhµ qu¶n lý ph©n tÝch m«i trêng ngµnh. Porter ®a ra n¨m ¸p lùc t¸c ®éng vµo ngµnh: (S¬ ®å1)
Møc ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty ®ang ho¹t ®éng trong ngµnh.
Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ tiÒm Èn.
Møc ®é c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ.
Søc Ðp vÒ gi¸ cña ngêi mua.
Søc Ðp vÒ gi¸ cña ngêi cung øng.
S¬ ®å 1 :M« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña M. Porter
Nguån: Gi¸o tr×nh chiÕn lîc kinh doanh trêng ®¹i häc KTQD
M«i trêng vÜ m«
M«i trêng ngµnh
C¸c c«ng ty trong ngµnh
Ngíi cung cÊp
C«ng nghÖ
S¶n phÈm thay thÕ
§èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn
Kh¸ch hµng
X· héi
Kinh tÕ
ChÝnh trÞ
MÆc dï m« h×nh Porter hiÖn cßn g©y nhiÒu tranh c·i nhng nã ®· ®Æt nÒn mãng lý thuyÕt cho viÖc ph©n tÝch ®Þnh tÝnh n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c tæ chøc, qua ®ã ®¸nh gi¸ ®îc møc ®é cña c¹nh tranh ®èi víi c¸c tæ chøc, chÝnh v× vËy, t«i lÊy m« h×nh nµy lµm c¬ së cho viÖc ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng. V× thÕ, trong ®Ò tµi nµy, m« h×nh Porter ®îc sö dông nh mét c¬ së lý thuyÕt xuyªn suèt cña ®Ò tµi.
II. Vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nhgiÖp
Mét trong nh÷ng lý do quan träng träng trong kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc ®ã lµ cã t¹o ra sù kh¸c biÖt hay kh«ng. T¹i sao cã c¸c h·ng thÊt b¹i hay thµnh c«ng, hay nãi c¸ch kh¸c, t¹i sao c¸c h·ng cã c¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng kh¸c nhau trong cïng mét lÜnh vùc kinh doanh? Cã thÓ nãi, x©y dùng vµ qu¶n trÞ chiÕn lîc ë mçi tæ chøc lµ kh¸c nhau, viÖc thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mçi tæ chøc ®Òu phô thuéc phÇn lín vµo c«ng t¸c x©y dùng vµ qu¶n lý chiÕn lîc kinh doanh cña hä. Nh vËy x©y dùng vµ qu¶n lý chiÕn lîc ¶nh hëng rÊt lín tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi tæ chøc, do ®ã ®©y lµ mét lý do kh¸ quan träng ®Ó x©y dùng mét chiÕn lîc phï hîp.
Mét lý do kh¸c cho viÖc x©y dùng chiÕn lîc ®ã lµ, mäi tæ chøc lu«n ph¶i ®èi phã víi c¸c t×nh huèng thay ®æi. Trong ®iÒu kiÖn thÞ trêng ®Çy nh÷ng biÕn ®éng, dï lín hay nhá ®Òu cÇn cã c¸c ®èi phã víi nh÷ng biÕn ®éng ®ã. §Ó ®èi phã cã hiÖu qu¶ víi nh÷ng biÕn ®éng cña m«i trêng trong vµ ngoµi c«ng ty nh»m ®¹t ®îc kÕt qu¶ mong muèn ®· lµ mét th¸ch thøc thùc sù. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ nhiÖm vô cña chiÕn lîc, viÖc x©y dùng, qu¶n lý chiÕn lîc còng chÝnh lµ c«ng viÖc xem xÐt tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò quan träng ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh vµ hµnh ®éng phï hîp nhÊt.
Cuèi cïng, chiÕn lîc lµ rÊt quan träng v× mét tæ chøc bao gåm rÊt nhiÒu bé phËn, chøc n¨ng kh¸c nhau cÇn ph¶i phèi hîp vµ tËp chung ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu chung. Qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn lîc lµ ®Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy. Khi x©y dùng chiÕn lîc, tÊt c¶ c¸c nh©n viªn ®¹i diÖn cho tÊt c¶ c¸c gãc ®é kh¸c nhau cña tæ chøc, tõ s¶n xuÊt tíi tiªu thô s¶n phÈm cuèi cïng, ë tÊt c¶ c¸c cÊp ®ang tham gia x©y dùng vµ thùc hiÖn nh÷ng chiÕn lîc gióp cho tæ chøc ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra.
TÇm quan träng cña chiÕn lîc kinh doanh
ViÖc x©y dùng vµ th«ng tin vÒ chiÕn lîc lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng quan träng nhÊt cña cña ngêi qu¶n lý cao cÊp. Mét tæ chøc kh«ng cã chiÕn lîc còng nh mét con thuyÒn kh«ng cã chÌo. Thùc v©y, hÇu hÕt nh÷ng thÊt b¹i trong c«ng viÖc ®Òu do thiÕu mét chiÕn lîc, hoÆc chiÕn lîc sai lÇm. NÕu kh«ng cã mét chiÕn lîc ®óng ®¾n, ®îc thùc thi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× thÊt b¹i lµ kh«ng tr¸nh khái. §Æc biÖt lµ khi chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Ó ®¬ng ®Çu víi m«i trêng lu«n thay ®æi, mét tæ chøc kinh doanh muèn thµnh c«ng cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng øng phã víi mäi t×nh huèng. §iÒu nµy ®ßi hái nhµ qu¶n trÞ ph¶i n¾m ®îc nh÷ng xu thÕ ®ang thay ®æi, hiÓu ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña c«ng ty vµ ®èi thñ c¹nh tranh, n¾m râ ®îc mong muèn cña kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c«ng ty, biÕt c¸ch tiÕp cËn thÞ trêng t×m ra nh÷ng c¬ héi kinh doanh vµ tõ ®ã t¹o ra nh÷ng bíc ®i s¸ng t¹o cho tæ chøc cña m×nh, §ã chÝnh lµ n¨ng lùc cÇn thiÕt cña nh÷ng ngêi ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc.
§èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ ë ViÖt Nam, trong mét thêi gian dµi c¸c nhµ qu¶n trÞ thêng hiÓu chiÕn lîc kinh doanh theo mét c¸ch cøng nh¾c. ChiÕn lîc kinh doanh ®ång nghÜa víi lËp ra c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ, ®«i khi ®îc s¸c ®Þnh mét c¸ch qu¸ chi tiÕt vµ kh«ng cã tÝnh linh ho¹t. Mét chiÕn lîc nh vËy kh«ng thÓ thÝch øng víi sù thay ®æi liªn tôc cña m«i trêng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. Trong bèi c¶nh míi, xu thÕ chung lµ héi nhËp ho¸ vµ toµn cÇu ho¸, m«i trêng kinh doanh sÏ ®îc më réng víi nh÷ng nh©n tè míi, c¬ héi sÏ nhiÒu h¬n vµ th¸ch thøc còng sÏ lín h¬n, chóng t«i còng sÏ gay g¨t h¬n. T×nh h×nh nµy ®ßi hái c¸c tæ chøc ph¶i cã c¸ch nh×n xa h¬n, n¨ng ®éng h¬n vÒ sù ph¸t triÓn cña m×nh. Cô thÓ lµ c¸c tæ chøc ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn lîc ph¸t triÓn mét c¸ch hîp lý, nã cho phÐp c¸c tæ chøc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong thÞ trêng trong vµ ngoµi níc.
ChiÕn lîc kinh doanh sÏ ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých ®ã lµ:
ChiÕn lîc kinh doanh gióp doanh nghiÖp thÊy râ híng ®i cña m×nh trong t¬ng lai ®Ó c¸c nhµ qu¶n trÞ xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh tæ chøc nªn ®i theo híng nµo vµ khi nµo th× ®¹t ®îc môc tiªu. ChiÕn lîc kinh doanh gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ lu«n chñ ®éng ®îc tríc nh÷ng t×nh huèng thay ®æi cña m«i trêng, gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ thÊy râ c¬ héi vµ nguy c¬ sÈy ra trong kinh doanh hiÖn t¹i ®Ó ®¸nh gi¸, ph©n tÝch, dù b¸o m«i trêng kinh doanh trong t¬ng lai.
ChiÕn lîc kinh doanh gióp c¸c tæ chøc khai th¸c vµ sö dông tèi ®a c¸c nguån tµi nguyªn, tiÒm n¨ng cña m×nh, tõ ®ã ph¸t huy ®îc tèi ®a søc m¹nh cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn ®i lªn. Kh«ng nh÷ng thÕ nã cßn gióp c¸c tæ chøc cã thÓ ph©n bæ nguån lùc cña m×nh mét c¸ch hîp lý vµo c¸c lÜnh vùc phï hîp ®Ó cã hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Ngoµi ra chiÕn lîc kinh doanh cßn lµm t¨ng sù liªn kÕt, g¾n bã cña c¸c nh©n viªn, quan trÞ viªn trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu chung cña tæ chøc, tõ ®ã t¹o ra søc m¹nh néi bé cña tæ chøc vµ gióp cho c¸c tæ chøc cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng b¸n hµng, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, tr¸nh ®îc c¸c rñi ro, t¨ng kh¶ n¨ng phßng ngõa vµ ng¨n chÆn c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n xÈy ra ®èi víi c¸c tæ chøc.
TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan ph¶i x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ níc ta hiÖn nay
Trong thêi kú bao cÊp, c¸c kh¸i niÖm chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp kh«ng ®îc sö dông thêng xuyªn bëi v× c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã tr¸ch nhiÖm lËp chiÕn lîc kinh doanh. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ trong thêi kú nµy c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng chñ yÕu lµ s¶n xuÊt theo c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh mµ cÊp trªn ®a suèng. Trªn thùc tÕ th× c¸c doanh nghiÖp kh«ng x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh ®· lµm h¹n chÕ sù u viÖt cña chiÕn lîc kinh doanh do cha thÊy ®îc tÇm quan träng vµ sù cÇn thiÕt cña viÖc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh.
Tõ n¨m 1986 thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi ®Êt níc cña §¶ng vµ ®Æc biÖt lµ ®æi míi nÒn kinh tÕ víi quan ®iÓm xo¸ bá c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, c¸c doanh nghiÖp ®· giµnh ®îc quyÒn tù chñ trong kinh doanh, tù t×m con ®êng ®i riªng cña m×nh ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ míi. Do ®ã, chiÕn lîc kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu trong t×nh h×nh ®æi míi nµy.
HiÖn nay, khi chuyÓn sang kinh doanh trong nªn kinh tÕ thÞ trêng ®a sè c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®èi mÆt víi c¸c c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh ngµy cµng khã kh¨n, phøc t¹p mang tÝnh biÕn ®éng vµ rñi ro cao. Sù t¨ng tèc cña c¸c biÕn ®éng cña m«i trêng, sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t cïng víi sù khan hiÕm c¸c nguån tµi nguyªn dÉn ®Õn sù gia t¨ng nhu cÇu tõ phÝa x¨ héi, tõ néi bé cña doanh nghiÖp vµ c¸c c¸ nh©n kh¸c nhau ®· lµm cho chiÕn lîc kinh doanh ngµy cµng cã tÇm quan träng lín ®èi víi doanh nghiÖp.
Sù cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thÓ hiÖn qua mét sè mÆt sau:
ChiÕn lîc kinh doanh gióp c¸c doanh nghiÖp thÊy râ môc tiªu vµ híng ®i cña m×nh. Trong ®iÒu kiÖn m«i trêng mµ c¸c doanh nghiÖp gÆp ph¶i lu«n biÕn ®æi nhanh, nh÷ng biÕn ®æi nhanh thêng t¹o ra c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ bÊt ngê. ViÖc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh gióp c¸c doanh nghiÖp tËn dông tèi ®a c¸c c¬ héi vµ h¹n chÕ tèi thiÓu c¸c nguy c¬, tõ ®ã t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
ChiÕn lîc kinh doanh gióp c¸c doanh nghiÖp g¾n liÒn c¸c quyÕt ®Þnh ®Ò ra víi c¸c ®iÒu kiÖn m«i trêng liªn quan, hay nãi c¸ch kh¸c gióp c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng trong c«ng viÖc ra quyÕt ®Þnh. ViÖc x©y dùng chiÕn lîc sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp t¹o ra chiÕn lîc kinh doanh tèt h¬n th«ng qua viÖc sö dông ph¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng, t¹o c¬ s¬ t¨ng sù liªn kÕt trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra chiÕn lîc kinh doanh gióp cho c¸c doanh nghiÖp sö dông nguån lùc mét c¸ch hîp lý nhÊt. Víi toµn bé nh÷ng lý do trªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh viÖc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh lµ v« cïng quan träng ®èi víi c¸c tæ chøc kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh tíi thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mçi tæ chøc.
C¸c bíc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh
S¬ ®å 2 : M« h×nh c¸c bíc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh
Nguån: bµi gi¶ng chiÕn lîc kinh doanh
Ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh
Ph©n tÝch néi bé doanh nghiÖp
X¸c ®Þnh nhiÖm vô vµ môc tiªu
Lùa chän ph¬ng ¸n chiÕn lîc
QuyÕt ®Þnh chiÕn lîc
Th«ng thêng khi x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh th× cã n¨m bíc ( theo s¬ ®å 2), nhng do yªu cÇu cña ®Ò tµi nµy, t«i chØ xin tr×nh bÇy mét sè vÊn ®Ò cña c¸c bíc c¬ b¶n sau.
1. Ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh
1.1 C¸c yÕu tè cña m«i trêng kinh doanh
Ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh nh»m x¸c ®Þnh nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng mèi ®e däa t m«i trêng bªn ngoµi. C¬ héi lµ nh÷ng yÕu tè thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña c«ng ty. Mèi ®e do¹ lµ nh÷ng yÕu tè bÊt lîi anhe hëng tíi ho¹t ®éng cña c«ng ty. ViÖc ph©n tÝch m«i trêng thêng dùa vµo sù ph©n tÝch hiÖn tr¹ng vµ sù biÕn ®éng cña m«i trêng.
C¸c yÕu tè cña m«i trêng kinh doanh bao gåm: m«i trêng vÜ m« vµ m«i trêng ngµnh. M«i trêng ngµnh bao gåm c¸c yÕu tè t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty. Ngµnh ë ®©y ®îc hiÓu lµ mét nhãm c¸c c«ng ty cung cÊp s¶n phÈm dÞch vô t¬ng tù nh nhau, cïng ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu nhÊt ®Þnh cña ngêi tiªu dïng. M«i trêng vÜ m« lµ nh÷ng yÕu tè n»m ngoµi ngµnh nhng cã ¶nh hëng ®Õn møc cÇu cña ngµnh vµ t¸c ®éng trùc tiÕp tíi lîi nhuËn cña c«ng ty.
1.2 Ph©n tÝch m«i trêng vÜ m«
YÕu tè kinh tÕ cña m«i trêng vÜ m«: C¸c yÕu tè kinh tÕ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn c¸c tæ chøc, v× yÕu tè nµy thêng rÊt réng cho nªn c¸c tæ chøc cÇn ph¶i chon läc ®Ó nhËn biÕt c¸c t¸c ®éng cô thÓ, ¶nh hëng lín nhÊt ®èi víi tæ chøc cña m×nh.
¶nh hëng cña yÕu tè kinh tÕ bao gåm :
Tû lÖ l·i xuÊt cã thÓ t¸c ®éng tíi møc cÇu ®èi víi s¶n phÈm cña c¸c tæ chøc. Tû lÖ l·i xuÊt rÊt quan träng khi ngêi tiªu dïng thêng xuyªn vay tiÒn ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n mua b¸n cña m×nh. Tû lÖ l·i xuÊt cßn quyÕt ®Þnh møc chi phÝ vÒ vèn, chi phÝ nµy lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña chiÕn lîc. VÝ dô, mét tæ chøc cã chiÕn lîc ph¸t triÓn mét s¶n phÈm míi b»ng nguån vèn vay ng©n hµng. NÕu nh dù b¸o tû lÖ l·i xuÊt Ýt biÕn ®éng thÞ dù ¸n thµnh c«ng nh mong muèn, nhng nÕu tû lÖ l·i xuÊt t¨ng m¹nh ngoµi dù ®o¸n th× chiÕn lîc nµy ch¾c ch¾n sÏ gÆp thÊt b¹i.
Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ sù so s¸nh vÒ gi¸ trÞ gi÷a ®ång néi tÖ vµ ngo¹i tÖ. Sù thay ®æi vÒ tû gi¸ hèi ®oµi cã thÓ t¸c ®éng trùc tiÕp tíi t×nh tr¹ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm do tæ chøc trªn thÞ trêng thÕ giíi. Khi gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn trong níc thÊp h¬n so víi ®ång ngo¹i tÖ, hµng ho¸ s¶n xuÊt trong níc sÏ rÎ h¬n so víi hµng ho¸ s¶n xuÊt ë níc ngoµi vµ ngîc l¹i th× hµng ho¸ cña níc ngoµi sÏ rÎ h¬n. mét ®ång tiÒn thÊp hay ®ang gi¶m gi¸ sÏ lµm gi¶m søc Ðp tõ c¸c c«ng ty níc ngoµi vµ t¹o nhiÒu c¬ héi cho c¸c tæ chøc t¨ng s¶n phÈm xuÊt khÈu. Vµ nh vËy còng cã ngÜa lµ, khi gi¸ trÞ ®ång tiÒn t¨ng còng sÏ h¹n chÕ c¬ héi xuÊt khÈu s¶n phÈm ra níc ngoµi do chi phÝ s¶n xuÊt trong níc t¨ng t¬ng ®èi cao.
Tû lÖ l¹m ph¸t cã thÓ g©y s¸o chén nÒn kinh tÕ lµm cho sù t¨ng trëng kinh tÕ chËm l¹i, tû lÖ l·i xuÊt t¨ng vµ sù biÕn ®éng cña cña ®ång tiÒn trë nªn kh«ng thÓ lêng tríc ®îc. NÕu l¹m ph¸t t¨ng liªn tôc, lóc nµy c«ng viÖc ®Çu t trë thµnh c«ng viÖc hoµn toµn may rñi. C«ng viÖc dù ®o¸n lîi nhuËn cã thÓ thu ®îc t mét dù ¸n trë nªn khã kh¨n, ®iÒu nµy lµm cho c¸c tæ chøc kh«ng gi¸m bá vèn vµo ®Çu t. Hµnh ®éng nµy lµm h¹n chÕ s ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ vµ cuèi cïng th× ®Èy nÒn kinh tÕ r¬i vµo t×nh tr¹ng khñng ho¶ng.
YÕu tè c«ng nghÖ cña m«i trêng vÜ m«: Ngµy nay c«ng nghÖ ®îc coi lµ yÕu tè quan träng trong c¹nh tranh. Thay ®æi vÒ c«ng nghÖ cã thÓ lµm cho c¸c s¶n phÈm ®ang s¶n xuÊt trë nªn lçi thêi trong kho¶ng thêi gian ng¾n. Còng trong kho¶ng thêi gian ®ã cã thÓ t¹o ra hµng lo¹t s¶n phÈm míi. Nh vËy, nã ®ång thêi cã thÓ lµ c¬ héi còng nh mèi ®e do¹. Do sù ph¸t triÓn nhanh trãng cña c«ng nghÖ ®· diÔn ra xu híng lµm ng¾n l¹i chu kú sèng cña s¶n phÈm. C¸c c«ng ty ph¶i lêng tríc ®îc nh÷ng thay ®æi do c«ng nghÖ mang l¹i. C«ng nghÖ còng t¹o ra nhiÒu ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt míi, nh÷ng ph¬ng ph¸p nµy còng lµ nh÷ng c¬ héi hay th¸ch thøc ®èi víi c¸c tæ chøc.
YÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt cña m«i trêng vÜ m«: C¸c yÕu tè thuéc vÒ chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p còng cã t¸c ®éng to lín tíi møc ®é thu©n lîi vµ khã kh¨n cña m«i trêng. C¸c c«ng ty ho¹t ®éng ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña chÝnh phñ vÒ thuª mín nh©n c«ng, b¶o vÖ m«i trêng, kinh doanh ®óng ph¸p luËt….nh÷ng quy ®Þnh nµy cã thÓ lµ c¬ héi hoÆc mèi ®e do¹ víi tæ chøc. §èi víi c¸c c«ng ty ®a quèc gia th× viÖc dù b¸o chÝnh trÞ cã ý nghÜa quan träng bëi viÖc phô thuéc vaß níc ngoµi vÒ nguån tµi nguyªn, th¸i ®é cña nhµ níc víi c¸c c«ng ty níc ngoµi, khuynh híng b¶o vÖ mËu dÞch. . . . Ngµy nay c¸c nhµ chiÕn lîc ph¶i cã c¸c kü n¨ng ®Ó quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn c¸c vÊn ®Ò ph¸p luËt vµ chÝnh trÞ, hä ph¶i hiÓu râ nh÷ng tiÕn tr×nh ra quyÕt ®Þnh cña ®Þa ph¬ng hoÆc ®Êt níc, níi c«ng ty cña hä thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh.
YÕu tè x· héi cña m«i trêng vÜ m«: TÊt c¶ c¸c c«ng ty, tæ chøc cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c yÕu tè x· héi nh¨m nhËn biÕt c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ cã thÓ nhËn ra. Khi mét hay nhiÒu yÕu tè thay ®æi chóng cã thÓ t¸c ®éng ®Õn c¸c c«ng ty, nh xu híng nh©n chñng häc, së thÝch vui tr¬i gi¶i trÝ, chuÈn mùc ®¹o ®øc x· héi. . . C¸c yÕu tè x· héi thêng biÕn ®æi chËm nªn ®«i khi thêng khã nhËn biÕt. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, sù biÕn ®æi cña cña c¸c yÕu tè x· héi ngµy cµng cã cã t¸c ®éng m¹nh h¬n ®Õn sù ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty. NÕu nh n¾m b¾t ®îc yÕu tè nµy sÏ ®¶m b¶o ch¾c ch¾n thµnh c«ng cho chiÕn lîc.
1.3. Ph©n tÝch m«i trêng ngµnh
Michael porter ®· ®a ra nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi ®Ó gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý sö dông ph©n tÝch m«i trêng ngµnh:
Møc ®é c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty ®ang ho¹t ®éng trong ngµnh
Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ tiÒm Èn
Møc ®é c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ
Søc Ðp cña gi¸ ngêi mua
Søc Ðp cña gi¸ ngêi cung øng
LËp luËn cua Porter lµ mçi t¸c ®éng ngµy cµng lín m¹nh cña c¸c nh©n tè ®ã cã thÓ coi lµ mét sù ®e do¹ khi mµ nã lµm gi¶m lîi nhuËn. Mét t¸c ®éng c¹nh tranh yÕu cã thÓ coi lµ c¬ héi khi nã cho phÐp c«ng ty kiÕm ®îc lîi nhu©n nhiÒu h¬n. Cêng ®é cña n¨m ¸p lùc nµy t¸c ®éng nµy thêng thay ®æi theo thêi gian, ®ßi hái c¸c nhµ x©y dùng, qu¶n lý chiÕn lîc ph¶i nhËn biÕt ®îc nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng ®e do¹ khi chóng xuÊt hiÖn vµ ®a ra nh÷ng ®èi s¸ch, chiÕn lîc phï hîp. VÒ nh÷ng ¸p lùc nµy t«i sÏ tr×nh bÇy chi tiÕt h¬n ë phÇn sau.
1.4. T¸c ®éng cña nhãm chiÕn lîc
Trong thùc tÕ, c¸c c¸c tæ chøc trong cïng mét ngµnh còng cã nh÷ng yÕu tè kh¸c nhau nh: Kªnh ph©n phèi s¶n phÈm, ph©n lo¹i thÞ trêng tiªu thô, chÊt lîng s¶n phÈm, tr×nh ®é c«ng nghÖ cña s¶n xuÊt, dÞch vô sau b¸n hµng. . . Trong hÇu hÕt c¸c ngµnh, c¸c c«ng ty cã thÓ ph©n theo nhãm, trong ®ã c¸c thµnh viªn trong nhãm cã thÓ ®i theo mét chiÕn lîc t¬ng tù nhau. Nh÷ng c«ng ty cã chiÕn lîc c¬ b¶n gièng nhau gäi lµ nhãm chiÕn lîc.
C¸c c«ng ty cÇn thÊy râ r»ng ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña m×nh lµ nh÷ng c«ng ty trong nhãm chiÕn lîc, ®©y lµ nh÷ng c«ng ty cïng theo ®uæi chiÕn lîc t¬ng tù nh nhau. Do ®ã, ngêi tiªu dïng cã thÓ lùa chän s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty kh¸c nhau. §iÒu nµy ®· ®Æt c¸c c«ng ty trong nhãm chiÕn lîc cã s¶n lîng thÊp vµo ®Þa vÞ yÕu hín so víi c¸c c«ng ty cã s¶n lîng lín. Do mét sè nhãm chiÕn lîc ._.kh¸c cã sù hÊp dÉn h¬n, møc ®é ®e do¹ Ýt h¬n, c¸c nhµ qu¶n lý cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ lîi thÕ theo nhãm chiÕn lîc cña hä so víi nhãm kh¸c, nÕu nh m«i trêng cña hä thuËn lîi th× viÖc chuyÓn híng kinh doanh vµo nhãm ®ã cã thÓ coi nh lµ c¬ héi. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i ®Ò phßng nh÷ng trë ng¹i trong viÖc thay ®æi chiÕn lîc gi÷a c¸c nhãm. Nh vËy, nÕu c«ng ty muèn nhÈy vµo mét nhãm chiÕn lîc míi thi ph¶i ®¸nh gi¸ hÕt mäi trë ng¹i tríc khi ®a ra quyÕt ®Þnh.
Ph©n tÝch ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
2.1 Qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm
Gi¸ trÞ do mét c«ng ty t¹o ra ®îc ®o b»ng møc doanh thu cña hä. §ã lµ gi¸ trÞ mµ ngêi mua s¨n sµng tr¶ ®èi víi hµng hãa va dÞch vô do c«ng ty cung cÊp. Mét c«ng ty ho¹t ®éng cã l·i khi doanh thu cña hä lín h¬n chi phÝ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng t¹o ra gi¸ trÞ. §Ó cã ®îc lîi thÕ c¹nh trnh c«ng ty ph¶i thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng t¹o ra gi¸ trÞ víi chi phÝ thÊp h¬n c¸c ®èi thñ cña nã, hoÆc tiªu thô s¶n phÈm víi gi¸ trÞ cao h¬n b»ng c¸ch t¹o ra sù kh¸c biÖt s¶n phÈm. §Ó lµm ®îc nh vËy c«ng ty ph¶i t¹o ra thÕ m¹nh c¬ b¶n trong mét hoÆc mét sè chøc n¨ng t¹o ra gi¸ trÞ.
Qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm cã thÓ ®îc tr×nh bÇy díi d¹ng chuçi gi¸ trÞ, ®ã lµ c¸ch m« t¶ cña gi¸o s Michael Porter (s¬ ®å 3)
S¬ ®å 3: S¬ ®å m« t¶ chuçi gi¸ trÞ
Nguån: Gi¸o tr×nh chiÕn lîc kinh doanh trêng ®¹i häc KTQD
HÖ thèng th«ng tin
C¬ së h¹ tÇng
Nguån nh©n lùc
Nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn
Qu¶n lý nguyªn vËt liÖu
S¶n xuÊt Maketing vµ b¸n hµng DÞch vô
Chuçi gi¸ trÞ bao gåm hai phÇn c¬ b¶n: C¸c ho¹t ®éng chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng bæ trî. C¸c ho¹t ®éng chÝnh liªn quan tíi viÖc s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm, ho¹t ®éng Maketing vµ c«ng t¸c vËn chuyÓn tiªu thô s¶n phÈm còng nh nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng. Nh÷ng thÕ m¹nh t¹o ra gi¸ trÞ s¶n phÈm phô thuéc chñ yÕu vµo c¸c mÆt ho¹t ®éng nµy. C¸c ho¹t ®éng bæ trî còng cã thÓ lµm gi¶m chi phÝ trong viÖc s¸ng t¹o ra gi¸ trÞ, nh gi¶m chi phÝ qu¶n lý, nguyªn vËt liÖu. Chøc n¨ng qu¶n lý nguån nh©n lùc ®¶m b¶o cho c«ng ty cã ®éi nghò lao ®éng tèt ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng chung vµ ho¹t ®éng bæ trî mét c¸ch tèt nhÊt. Chøc n¨ng qu¶n lý th«ng tin gióp cho c«ng ty cã thÓ khai th¸c ®îc c¸c lîi thÕ c¹nh tranh. Vµ cuèi cïng c¬ së h¹ tÇng cña c«ng ty bao gåm mét sè ho¹t ®éng nh c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c kÕ ho¹ch, c¬ së tµi chÝnh. . . nh÷ng bé phËn nµy ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña c«ng ty ®îc thu©n lîi. Cïng víi nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu, viÖc t¹o ra c¸c thÕ m¹nh c¬ b¶n trong c¸c ho¹t ®éng bæ trî cã thÓ ®a l¹i cho c¸c c«ng ty lîi thÕ c¹nh tranh.
2.2. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh
Chøc n¨ng s¶n xuÊt : Chøc n¨ng s¶n xuÊt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi ®Çu vµo thµnh hµng ho¸ vµ dÞch vô. §èi víi hÇu hÕt c¸c ngµnh, chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu lµ ®Ó t¹o ra hµng ho¸ hoÆc dÞch vô ®Òu chiÕm tû lÖ lín, v× vËy chøc n¨ng s¶n xuÊt thêng ®îc coi lµ vò khÝ c¹nh tranh trong chiÕn lîc cña c«ng ty. Nh÷ng quyÕt ®Þnh chñ yÕu liªn quan ®Õn chøc n¨ng s¶n xuÊt lµ: QuyÕt ®Þnh vÒ quy tr×nh s¶n xuÊt nh lùa chän c«ng nghÖ, bè trÝ c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc, ®Þnh vÞ c¸c thiÕt bÞ, quyÕt ®Þnh vÒ huy ®éng n¨ng lùc s¶n xuÊt, nh x¸c ®Þnh møc s¶n lîng, c«ng xuÊt ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ, bè trÝ s¶n xuÊt, quyÕt ®Þnh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, nh th«ng sè kü thuËt cÇn kiÓm tra, ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng.
Nh vËy, trong mçi quyÕt ®Þnh cña tæ chøc vÒ chøc n¨ng s¶n xuÊt sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp tíi c¬ cÊu, chÊt lîng vµ sè lîng s¶n phÈm. Dï lùa chän ph¬ng ph¸p nµo th× còng nh»m cùc tiÓu ho¸ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. ChÝnh v× vËy, c¸c tæ chøc cÇn ph¶i cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n ®Ó t¹o ®îc lîi thÕ trong c¹nh tranh cho tæ chøc cña m×nh.
Chøc n¨ng Maketing vµ tiªu thô s¶n phÈm: Maketing cã thÓ ®îc m« t¶ nh mét qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh, dù b¸o, thiÕt lËp vµ tho¶ m·n c¸c nh cÇu mong muèn cña ngêi tiªu dïng ®èi víi s¶n phÈm hay dÞch vô. ViÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng Maketing thêng bao gåm néi dung: ph©n tÝch kh¸ch hµng, nghiªn cøu thÞ trêng, mua vµ b¸n hµng ho¸. Ph©n tÝch kh¸ch hµng lµ viÖc nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ nhu cÇu, mong muèn cña ngêi tiªu thô. Nghiªn cøu thÞ trêng lµ viÖc thu thËp, ghi chÐp vµ ph©n tÝch cã hÖ thèng c¸c d÷ liÖu vÒ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc b¸n hµng ho¸ hay dÞch vô. Th«ng qua viÖc nghiªn cøu thÞ trêng c«ng ty cã thÓ ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm m¹nh, diÓm yÕu then chèt. C¸c nhµ nghiªn cøu thÞ trêng thêng sö dông ®a d¹ng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó thu thËp th«ng tin bëi v× ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ trêng hç trî cho tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng kinh doanh quan träng cña c«ng ty.
Ho¹t ®éng mua hµng nh»m ®¶m b¶o c¸c nguån lùc cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt hoÆc dÞch vô. Ho¹t ®éng nµy bao gåm viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸ c¸c nhµ ph©n phèi cã kh¶ n¨ng thay thÕ, ®Ó lùa chän nhµ ph©n phèi tèt nhÊt víi viÖc tho¶ thuËn c¸c ®iÒu kiÖn còng nh ph¬ng thøc ph©n phèi cã thÓ chÊp nhËn ®îc. Møc ®é thµnh c«ng cña chiÕn lîc phô thuéc phÇn lín vµo kh¶ n¨ng b¸n s¶n phÈm hay dÞch vô cña c«ng ty. B¸n hµng l¹i bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng Maketing kh¸c nh qu¶ng c¸o, hç trî b¸n hµng. . . Nh÷ng ho¹t ®éng nµy ®Æc biÖt quan träng khi c«ng ty ®ang theo ®uæi chiÕn lîc tham nhËp thÞ trêng.
2.3. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng bæ trî
ViÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng bæ trî chñ yÕu bao gåm ph©n tÝch c¸c chøc n¨ng sau:
Chøc n¨ng qu¶n lý nguyªn vËt liÖu: Chøc n¨ng qu¶n lý nguyªn vËt liÖu ®îc coi lµ ph¬ng ph¸p khoa häc, nã ®ang trë thµnh mét ho¹t ®éng ngµy cµng quan träng ë nhiÒu c«ng ty. Bëi v× nã cã thÓ gióp c«ng ty t¹o lËp ®îc thÕ m¹nh vÒ chi phÝ thÊp. §èi víi mét c«ng ty trung b×nh, ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, chi phÝ nguyªn vËt liÖu thêng chiÕm tíi 60% trong doanh thu tiªu thô hµng ho¸. MÆt kh¸c, ë nhiÒu c«ng ty chÕ t¹o hµng n¨m ®Çu t vµo dù tr÷ lín h¬n nhiÒu so víi ®Çu t vµo nhµ xëng vµ thiÕt bÞ míi. Do vËy, qu¶n lý nguyªn vËt liÖu mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cã thÓ gi¶m lîng tiÒn mÆt nµm trong dù tr÷ ®Ó t¨ng ®Çu t vµo m¸y mãc thiÕt bÞ.
Chøc n¨ng nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn: Trong c¸c ho¹t ®éng ®Çu t vµo nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn thêng ®a l¹i kÕt qu¶ rÊt lín. Tuy nhiªn, nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn còng bao hµm rñi ro kh«ng nhá. Ho¹t ®éng nghiªn cøu ®ßi hái cã thêi gian vµ ®Çu t lín nhng l¹i kh«ng ch¾c ch¾n. Thêng ho¹t ®éng nghiªn cøu ph¸t triÓn ®îc chia lµm ba lo¹i : nghiªn cøu ®æi míi s¶n phÈm, nh»m t¹o ra s¶n phÈm hoµn toµn míi tríc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, nghiªn cøu, c¶i tiÕn s¶n phÈm nh»m n©ng cao chÊt lîng hay hoµn thiÖn c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm hiÖn cã vµ cuèi cïng lµ nghiªn cøu ®æi míi c«ng nghÖ nh»m c¶i tiÕn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó gi¶m chi phÝ n©ng cao chÊt lîng.
Chøc n¨ng qu¶n trÞ nguån nh©n lùc: Qu¶n trÞ nh©n lùc hay cßn gäi lµ qu¶n trÞ nh©n sù ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn lîc. TÇm quan träng cña qu¶n trÞ nh©n sù t¨ng ®Õn møc mµ hiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c c«ng ty ®Òu cã phã gi¸m ®èc phô tr¸ch nh©n sù. Môc tiªu cña qu¶n trÞ nh©n sù lµ ph¸t triÓn mét c¸ch cã kÕ ho¹ch nh©n lùc bao gåm:
Dù ®o¸n vÒ nguån nh©n lùc mµ tæ chøc cã nhu cÇu trong t¬ng lai.
S¾p sÕp hîp lý nguån nh©n lùc trong c«ng ty.
§¶m b¶o cung, cÇu vÒ nguån nh©n lùc trong c«ng ty.
X¸c ®Þnh c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó qu¶n lý nguån nh©n lùc: tuyÓn chän, pháng vÊn, kiÓm tra, ®Þnh híng ®µo t¹o, thëng, ph¹t. . . .
Chøc n¨ng ho¹t ®éng cña hÖ thèng th«ng tin: Th«ng tin liªn kÕt tÊt c¶ c¸c chøc n¨ng trong kinh doanh víi nhau vµ cung cÊp c¬ së cho tÊt c¶ c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ. V× thÕ, nã cã thÓ t¹o nªn lîi thÕ c¹nh tranh chñ yÕu. Mét hÖ thèng th«ng tin h÷u hiÖu còng gièng nh mét th viÖn, thu thËp, ph©n lo¹i, lu tr÷ c¸c d÷ liÖu ®Ó nhµ qu¶n trÞ cã thÓ sö dông vµo c¸c cong viÖc nh theo dâi c¸c thay ®æi cña thÞ trêng, nhËn ra nh÷ng mèi ®e do¹ trong c¹nh tranh vµ hç trî cho viÖc thùc hiªn, ®¸nh gi¸ vµ kiÓm so¸t chiÕn lîc.
C¬ së h¹ tÇng cña c«ng ty: C¬ së h¹ tÇng cña c«ng ty t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n vµ chøc n¨ng bæ trî kh¸c ho¹t ®éng. C¬ së h¹ tÇng bao gåm c¸c bé phËn: kÕ ho¹ch, tµi chÝnh, ph¸p lý. . . c«ng t¸c kÕ ho¹ch cho phÐp c«ng ty h×nh dung ra sù ph¸t triÓn cña m×nh, kü n¨ng kÕ ho¹ch, x©y dùng chiÕn lîc ®îc coi nh lµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. Chøc n¨ng tµi chÝnh bao gåm ba quyÕt ®Þnh chñ yÕu : quyÕt ®Þnh huy ®éng vèn, quyÕt ®Þnh ®Çu t vµ quyÕt ®Þnh vÒ ph©n chia lîi nhuËn.
2.4. Tæng kÕt c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vµ nguy c¬
Còng gièng nh viÖc ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh, kÕt qu¶ cña viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng bªn trong cña tæ chøc theo chuçi gi¸ trÞ cÇn ph¶i tæng hîp l¹i vµ ph©n lo¹i thø tù u tiªn. L·nh ®¹o c«ng ty cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ c¬ héi nµo cÇn ph¶i theo ®uæi, c¸c biÖn ph¸p nµo cÇn thùc hiÖn ®Ó h¹n chÕ nguy c¬. Do nguån lùc cã h¹n c«ng ty kh«ng thÓ khai th¸c hÕt c¸c c¬ héi vµ còng kh«ng thÓ cïng mét thêi gian kh¾c phôc hÕt c¸c nguy c¬ th× cã thÓ ph©n lo¹i theo thø t u tiªn kh¸c nhau ®Ó khai th¸c c¸c c¬ héi hoÆc kh¾c phôc nguy c¬.
X¸c ®Þnh môc tiªu cña doanh nghiÖp
Doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc mµ hµnh vi cña nã ®îc híng vÒ c¸c môc tiªu. Môc tiªu cña doanh nghiÖp ®îc hiÓu lµ kÕt qu¶ mµ doanh nghiÖp ®¹t ®îc trong kho¶ng thíi gian ®Þnh tríc. §ã lµ chÝnh lµ kÕt qu¶ mµ doanh nghiÖp mong muèn vµ cã kh¶ n¨ng ®¹t ®îc. C¸c môc tiªu ®îc x¸c ®Þnh mét c¸ch râ rµng vµ cô thÓ lµ ®iÒu quan träng ®Ó doanh nghiÖp ®¹t ®îc thµnh c«ng. §Ó x¸c ®Þnh ®îc môc tiªu phï hîp, doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp m×nh. §Æc biÖt ph¶i xem xÐt ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu, còng nh nh÷ng c¬ héi vµ mèi ®e do¹ mµ doanh nghiÖp ®· thÊy ®îc trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch. Chøc n¨ng cña doanh nghiÖp thêng liªn quan ®Õn viÖc lµm râ ph¬ng thøc kinh doanh vµ tr¸ch nhiªm cña doanh nghiÖp.
3.1. C¸c lo¹i môc tiªu cña doanh nghiÖp
Th«ng thêng vÒ mÆt thêi gian, doanh nghiÖp cã hai lo¹i môc tiªu: ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. ViÖc x¸c ®Þnh kho¶ng thêi gian cho ng¾n h¹n vµ dµi h¹n phô thuéc vµo lo¹i h×nh doanh nghiÖp vµ ®Æc ®iÓm cô thÓ cóap. Môc tiªu ng¾n h¹n thêng trong ph¹m vi mét n¨m cßn môc tiªu dµi h¹n phô thuéc vµo kho¶ng thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn mét quyÕt ®Þnh cô thÓ. VÒ nguyªn t¾c môc tiªu ng¾n h¹n vµ dµi h¹n ph¶i cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, môc tiªu ng¾n h¹n thêng lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn môc tiªu dµi h¹n.
Nh÷ng môc tiªu chÝnh cña doanh nghiÖp:
Lîi nhuËn: lîi nhuËn lu«n ®îc coi lµ môc tiªu c¬ b¶n nhÊt, nã nh ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ®¹t tíi c¸c môc tiªu kh¸c. Lîi nhuËn lµ phÇn cßn l¹i cña doanh thu sau khi ®· trõ ®i toµn bé phÇn chi phÝ. Do ®ã, môc tiªu lîi nhuËn thêng ®îc x¸c ®Þnh lµ tæng sè lîi nhuËn cÇn ph¶i ®¹t ®îc trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Bªn c¹nh ®ã, môc tiªu lîi nhuËn còng cßn ®îc x¸c ®Þnh b»ng sè t¬ng ®èi nh tèc ®é t¨ng lîi nhuËn, tû suÊt lîi nhuËn. Môc tiªu lîi nhuËn thêng ph¶n ¸nh râ nhÊt sù thµnh ®¹t cña doanh nghiÖp trong kinh doanh.
Sù t¨ng trëng: T¨ng trëng ®îc coi lµ môc tiªu ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng hîp, toµn diÖn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cã thÓ ph©n biÖt ba møc ®é t¨ng trëng: t¨ng trëng nhanh, t¨ng trëng æn ®Þnh vµ suy gi¶m. Møc ®é nµy thêng lÊy mèc lµ t×nh tr¹ng ph¸t triÓn cña ngµnh: còng cã khi so s¸nh víi chÝnh b¶n th©n sù t¨ng trëng cña c«ng ty theo thêi gian. Khi lùa chän môc tiªu t¨ng trëng th¬ng lµ phÊn ®Êu ®¹t tíi môc tiªu t¨ng trëng cao h¬n c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh. T¨ng trëng nhanh kh«ng chØ lµ mong muèn mµ cßn tuú thuéc vµo thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp vµ c¬ héi trong m«i trêng kinh doanh. T¨ng trëng æn ®Þnh thêng lµ phï hîp víi t¨ng trëng toµn ngµnh, nh»m duy tr× vµ cñng cè møc ®é ®¹t ®îc. Còng cã khi cã nh÷ng t×nh huèng ®Æt ra mµ doanh nghiÖp ph¶i chän môc tiªu suy gi¶m. Khi ®ã cÇn cã nh÷ng lùa chän, tÝnh to¸n kü vµ c©n nh¾c ®Õn môc tiªu dµi h¹n. Nãi chung ®Ó cã mét môc tiªu t¨ng trëng thÝch hîp cÇn ph¶i xem xÐt nhiÒu yÕu tè: M«i trêng kinh doanh, chu kú kinh doanh….
Tho¶ m·n nhu cÇu kh¸ch hµng: §©y ®îc coi lµ môc tiªu chñ yÕu bëi v× nã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn cho sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Kh«ng cã kh¸ch hµng, doanh nghiÖp kh«ng cã lý do tån t¹i. Do vËy, thêng xuyªn quan t©m ®Õn ý kiÕn cña kh¸ch hµng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña hä lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt ®Ó cã nh÷ng ý kiÕn míi nh»m c¶i tiÕn vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm, t¹o ra kh¶ n¨ng ®a ®Õn nh÷ng th¾ng lîi trong kinh doanh. ChÊt lîng cña s¶n phÈm, ®é tin cËy ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm còng nh nh÷ng dÞch vô sau b¸n hµng lµ vÊn ®Ò thêng ®îc g¾n liÒn víi h×nh ¶nh cña doanh nghiÖp, t¹o cho doanh nghiÖp nh÷ng kh¸ch hµng thêng xuyªn, còng nh kh¶ n¨ng më réng thÞ trêng.
3.3 C¸c nguyªn t¾c x¸c ®Þnh môc tiªu
TÝnh cô thÓ: Môc tiªu cÇn ph¶i lµm râ liªn quan ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò g×, tiÕn ®é thùc hiÖn nh thÕ nµo vµ kÕt qu¶ cuèi cïng cÇn ®¹t ®îc. Môc tiªu cµng cô thÓ th× cµng dÔ ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc thùc hiÖn môc tiªu ®ã. TÝnh cô thÓ bao gåm c¶ viÖc ®Þnh lîng c¸c môc tiªu. C¸c môc tiªu cÇn ®îc x¸c ®Þnh díi d¹ng chØ tiªu cô thÓ, cô thÓ th× míi cã c¬ së ®Ó x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng.
TÝnh kh¶ thi: Môc tiªu kh«ng chØ lµ sù mong muèn, mµ cßn ph¶i cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn do nÕu môc tiªu qu¸ cao th× ngêi thùc hiÖn sÏ n¶n. Nhng nÕu môc tiªu qu¸ thÊp th× t¸c dông ®éng viªn sÏ thÊp.
TÝnh thèng nhÊt: C¸c môc tiªu ®Ò ra ph¶i phï hîp víi nhau ®Ó viÖc thùc hiÖn mét môc tiªu nµo ®ã kh«ng c¶n trë ®Õn viÖc thùc hiÖn môc tiªu kh¸c. C¸c môc tiªu tr¸i ngîc thêng g©y ra nh÷ng m« thuÉn trong néi bé c«ng ty, do vËy ph¶i ph©n lo¹i thø tù u tiªn cho c¸c môc tiªu. Nhng chó ý lµ c¸c môc tiªu kh«ng ph¶i hoµn toµn nhÊt qu¸n víi nhau, trong nh÷ng trêng hîp nh vËy cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p dung hoµ cho viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Ò ra.
TÝnh linh ho¹t: Nh÷ng môc tiªu ®Ò ra cÇn ph¶i ®îc xem xÐt thêng xuyªn ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh kÞp thêi cho phï hîp víi sù thay ®æi cña m«i trêng, nh»m tËn dông ®îc nh÷ng c¬ héi vµ cã thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng nguy c¬ cã thÓ sÈy ra. Tuy vËy, khi thay ®æi c¸c môc tiªu cÇn ph¶i thËn träng v× sù thay ®æi ph¶i ®i ®«i víi nh÷ng thay ®æi t¬ng øng trong c¸c chiÕn lîc liªn quan còng nh ®èi víi c¸c kÕ ho¹ch hµnh ®éng.
X©y dùng chiÕn lîc kinh doanh
Trong phÇn nµy t«i muèn lµm râ vÊn ®Ò lµm thÕ nµo ®Ó c«ng ty cã thÓ c¹nh tranh hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc kinh doanh cña m×nh, vµ nghiªn cøu kü c¸c chiÕn lîc mµ c¸c c«ng ty thùc hiÖn ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn vµ lîi thÕ c¹nh tranh. ChiÕn lîc kinh doanh bao gåm c¸c quyÕt ®Þnh vÒ: nhu cÇu kh¸ch hµng, nhãm kh¸ch hµng vµ n¨ng lùc kh¸c biÖt. Ba quyÕt ®Þnh nµy lµ trung t©m cña viÖc lùa chän chiÕn lîc kinh doanh v× nã cho phÐp c«ng ty cã ®îc lîi thÕ c¹nh tranh h¬n c¸c ®èi thñ vµ xem xÐt lµm thÕ nµo ®Ó tæ chøc cã thÓ c¹nh tranh trong lÜnh vùc kinh doanh vµ trong ngµnh. Ba quyÕt ®Þnh nµy ®îc thÓ hiÖn cô thÓ trong c¸c chiÕn lîc s¶n phÈm, chiÕn lîc c¹nh tranh, chiÕn lîc ®Çu t, chiÕn lîc thÞ trêng.
ChiÕn lîc s¶n phÈm
ChiÕn lîc s¶n phÈm lµ ph¬ng thøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ trªn c¬ së ®¶m b¶o nhu cÇu cña thÞ trêng vµ thÞ yÕu cña kh¸ch hµng trong tõng thêi kú ho¹t ®éng cña tæ chøc. ChiÕn lîc s¶n phÈm lµ x¬ng sèng cña chiÕn lîc kinh doanh cña tæ chøc. Tr×nh ®é s¶n xuÊt cµng cao, c¹nh tranh thÞ trêng cµng gay g¾t th× vai trß cña cña chiÕn lîc s¶n phÈm cµng trë nªn quan träng. Kh«ng cã chiÕn lîc s¶n phÈm th× chiÕn lîc gi¸ c¶, chiÕn lîc ph©n phèi. . . ®Òu kh«ng cßn ý nghÜa. Cßn nÕu chiÕn lîc s¶n phÈm sai lÇm, tøc lµ ®a ra thÞ trêng c¸c lo¹i hµng ho¸ dÞch vô kh«ng cã nhu cÇu hoÆc nhu cÇu thÊp th× gi¸ c¶ cã thÊp ®Õn ®©u, qu¶ng c¸o cã tèt ®Õn ®©u th× còng kh«ng cã ý nghÜa. Qua ®ã, chóng ta thÊy chiÕn lîc s¶n phÈm kh«ng chØ ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt kinh doanh ®óng híng mµ cßn g¾n bã chÆt chÏ gi÷a c¸c kh©u cña qu¸ trÝnh s¶n xuÊt cña tæ chøc, nh»m thùc hiÖn môc tiªu chung cña chiÕn lîc tæng qu¸t.
ChiÕn lîc thÞ trêng
Chóng ta ®Òu biÕt r»ng môc tiªu cña ngêi tiªu dïng lu«n thay ®æi theo thêi gian, trong chiÕn lîc ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh râ c¸c ph©n ®o¹n cña thÞ trêng, nh÷ng ®o¹n thÞ trêng nµo cã thÓ thay ®æi, thay ®æi nh thÕ nµo vµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng tíi sù thay ®æi ®ã ®Ó t×m c¸ch ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong ph©n ®o¹n ®ã mét c¸ch tèt nhÊt b»ng c¸ch ®a ra nh÷ng s¶n phÈm kh¸c biÖt hÊp dÉn h¬n, tõ ®ã lµm t¨ng vÞ thÕ cña c¹nh tranh cña tæ chøc trªn thÞ trêng.
Nh÷ng thay ®æi cña c¬ cÊu thÞ trêng thêng lµ mét qu¸ tr×nh diÔn ra chËm ch¹p, lín lªn dÇn dÇn khã cã thÓ c¶m nhËn ®îc. Mét xu thÕ nhÊt ®Þnh chØ xuÊt hiÖn trong mét kho¶ng thêi gian dµi. Do ®ã, ®iÒu quan träng trong chiÕn lîc thÞ trêng lµ ph©n tÝch nh÷ng thay ®æi quan träng cña ph©n ®o¹n thÞ trêng qua mét kho¶ng thêi gian dµi. NÕu cã nh÷ng thay ®æi quan träng xuÊt hiÖn, bíc ®Çu tiªn tæ chøc ph¶i ph©n tÝch c¸c lùc lîng t¸c ®éng vµ ngo¹i suy chóng cho mét t¬ng lai dµi ®Ó ®¶m b¶o cho tæ chøc nh×n râ m«i trêng xa h¬n c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh.
ChiÕn lîc dùa vµo kh¸ch hµng lµ c¬ së cña mäi chiÕn lîc. NÕu tæ chøc kh«ng xem xÐt mét c¸ch kh¸ch quan nh÷ng nhu cÇu thùc chÊt cña kh¸ch hµng cña m×nh theo thêi gian th× ®èi thñ c¹nh tranh mét ngµy nµo ®ã sÏ thay ®æi ®îc hiÖn tr¹ng. Do ®ã hiÓn nhiªn mèi quan t©m tríc hÕt cña tæ chøc ph¶i lµ quyÒn lîi cña kh¸ch hµng chø kh«ng ph¶i lµ quyÒn lîi cña cæ ®«ng hay c¸c thµnh viªn kh¸c.
ChiÕn lîc c¹nh tranh
Sù thµnh c«ng cña mét doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn mét c¸ch râ nÐt nhÊt th«ng qua vÞ trÝ cña nã chiÕm gi÷ trªn thÞ trêng so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. NÕu nh mét tæ chøc ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao vÒ mÆt tµi chÝnh, vît tréi so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× ®ã lµ do tæ chøc biÕt sö dông hîp lý nh÷ng nguån lùc, n¨ng lùc tÝch luü ®îc vµo c¸c ho¹t ®éng ®· chän. §Ó cã thÓ duy tr× c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong dµi h¹n, ph¸t triÓn tæ chøc mét c¸ch hîp lý nhÊt ®ßi hái tæ chøc ph¶i cã nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh nhÊt ®Þnh. Lîi thÕ c¹nh tranh ®îc x©y dùng tõ nh÷ng ®Æc trng cña bèi c¶nh c¹nh tranh vµ n»m ngay trong c¸ch thøc ph©n bæ nguån lùc riªng cña tæ chøc.
Theo M. Porter, lîi thÕ c¹nh tranh cã thÓ x©y dùng theo hai c¸ch chñ yÕu. C¸ch thø nhÊt lµ lµm gièng nh ®èi thñ c¹nh tranh nhng víi gi¸ rÎ h¬n, tøc lµ chi phÝ thÊp h¬n. Trong trêng hîp nµy, tæ chøc sÏ cã mét lîi thÕ vÒ chi phÝ so víi ®èi thñ c¹nh tranh. Khi tæ chøc ®· kiÓm so¸t ®îc chi phÝ nã sÏ lµ mét “ vò khÝ” c¹nh tranh rÊt cã hiÖu qu¶, nã cho phÐp tæ chøc hoÆc t¨ng lîi nhuËn hoÆc chiÕm lÜnh thÞ phÇn cña ®èi thñ c¹nh tranh. C¸ch thø hai lµ lµm kh¸c ®èi thñ c¹nh tranh, tøc lµ tæ chøc cã thÓ lµm tèt h¬n vµ b¸n ®¾t h¬n hoÆc lµm ®¬n gi¶n h¬n vµ b¸n rÎ h¬n. Trong trêng hîp thø nhÊt, tæ chøc t¹o ra sù kh¸c biÖt trong s¶n phÈm vµ dÞch vô cña m×nh theo híng hoµn thiÖn h¬n, víi chi phÝ cao h¬n nhng b¸n víi gi¸ ®¾t h¬n mµ vÉn ®îc thÞ trêng chÊp nhËn. Trong trêng hîp thø hai, tæ chøc còng t¹o ra sù kh¸c biÖt nhng theo híng ngîc l¹i, ®¬n gi¶n ho¸, cung s¶n phÈm dÞch vô víi chi phÝ thÊp vµ sö dông møc gi¸ thÊp h¬n ®Ó chinh phôc thÞ trêng. Trong c¶ hai trêng hîp, tæ chøc ®Òu cã lîi khi t¹o ra ®îc mét chªnh lÖch d¬ng gi÷a chi phÝ vµ gi¸ b¸n, tøc lµ cã lîi thÕ h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh.
Còng theo M. Porter, tæ chøc cã thÓ nh»m hai môc tiªu thÞ trêng. HoÆc lµ tæ chøc nh»m tíi toµn bé thÞ trêng vµ chÊp nhËn ®èi ®Çu víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, trong trêng hîp nµy tham väng cña tæ chøc ®¬ng nhiªn lµ sÏ trë thµnh ngêi dÉn ®Çu thÞ trêng. HoÆc lµ tæ chøc lùa chän chØ nh»m vµo mét ph©n ®o¹n thÞ trêng ®Æc biÖt, víi chñ ®Ých tr¸nh ®èi ®Çu trùc tiÕp víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh vµ tham väng kiÓm so¸t ph©n ®o¹n nµy. Nh vËy theo M. Porter th× ®Ó ®¬ng ®Çu víi c¹nh tranh, tæ chøc cã thÓ lùa chän ba kiÓu chiÕn lîc tæng qu¸t sau: chiÕn lîc chi phÝ thÊp (cost leadrship), chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ (differenciation) vµ chiÕn lîc träng t©m (forcus). Ba kiÓu chiÕn lîc nµy xuÊt ph¸t tõ môc tiªu kiÓm so¸t cña tæ chøc còng nh mong muèn kiÓm so¸t lîi thÕ c¹nh tranh.
ChiÕn lîc ®Çu t
Trong mçi tæ chøc ®Òu cã nhiÒu lo¹i môc tiªu. Mét trong nh÷ng môc tiªu chÝnh mµ tæ chøc cÇn ho¹ch ®Þnh lµ môc tiªu t¨ng trëng. V× phÇn lín c¸c chiÕn lîc ®Òu nh¨m vµo môc tiªu t¨ng trëng, cho nªn quy tr×nh lùa chän chiÕn lîc ®Çu t còng híng vµo viÖc ®¹t tíi c¸c môc tiªu t¨ng trëng.
NÕu x©y dùng chiÕn lîc ®Çu t theo chiÕn lîc c¹nh tranh th× c¸c tæ chøc cã thÓ theo ®uæi ba chiÕn lîc : chi phÝ thÊp, chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ vµ chiÕn lîc träng t©m. ChiÕn lîc chi phÝ thÊp tËp chung vµo viÖc gi¶m gi¸ thµnh xuèng møc thÊp nhÊt so víi toµn ngµnh vµ ®Þnh gi¸ b¸n thÊp h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh. C¸c biÖn ph¸p ®Çu t ë ®©y sÏ thay ®æi tuú theo tõng ngµnh vµ c¬ cÊu ngµnh bao gåm viÖc tiÕt kiÖm nhê viÖc t¨ng quy m« s¶n xuÊt, ®éc quyÒn c«ng nghÖ, ®îc u tiªn vµ nguyªn vËt liÖu, cÊu thµnh s¶n phÈm, møc ®é dÞch vô ®i kÌm. . . ChiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ ®Æt träng t©m vµo viÖc s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm cã chÊt lîng vµ ®Æc ®iÓm riªng biÖt vµ kiÓu d¸ng, nh·n hiÖu hµng ho¸, dÞch vô . . ViÖc theo ®uæi chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ kh«ng cho phÐp tæ chøc xem nhÑ vÊn ®Ò phÝ tæn. PhÇn chªnh lÖch vÒ gi¸ ph¶i lín h¬n so víi phÝ tæn bá ra nh»m t¹o sù kh¸c biÖt cña s¶n phÈm. ChiÕn lîc tËp chung träng ®iÓm cã thÓ thùc hiÖn theo hai c¸ch: thø nhÊt, ®Æt träng t©m vÒ gi¸ thµnh, khai th¸c sù chªnh lÖch vÒ gi¸ ë mét sè phan ®o¹n cña thÞ trêng. Thø hai, ®Æt träng t©m vµo sù kh¸c biÖt, tøc lµ chó träng ®Õn c¸c nhu cÇu ®Æc biÖt cña ngêi mua á nh÷ng ph©n ®o¹n nhÊt ®Þnh cña thÞ trêng. NÕu x©y dùng chiÕn lîc theo chu kú sèng cña s¶n phÈm thÝ c¸c tæ chøc ph¶i ®Þnh vÞ ®îc c¸c ®¬n vÞ kinh doanh chiÕn lîc, ®iÒu nµy sÏ quyÕt ®Þnh vai trß cña tæ chøc vµ viÖc ph©n bæ nguån lùc cho c¸c ®¬n vÞ nµy.
Ch¬ng II : ®¸nh gi¸ m«i trêng bªn trong vµ bªn ngoµi cña Tæng c«ng ty Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng vµ x¸c ®Þnh híng chiÕn lîc
I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng
LÞch sö h×nh thµnh cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng (COMA)
Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng cho ®Õn nay cã thÓ ®îc chia lµm ba giai ®o¹n:
Giai ®o¹n 1 (1975-1995)
Thµnh lËp Doanh nghiÖp ngµy 6/7/1975, Liªn hiÖp c¸c XÝ nghiÖp c¬ khÝ x©y dùng ra ®êi theo QuyÕt ®Þnh cña Bé trëng Bé X©y dùng víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ chÕ t¹o, cung cÊp phô tïng, thiÕt bÞ xi m¨ng lß quay vµ lß ®øng, thiÕt bÞ vËt liÖu x©y dùng kh¸c, thiÕt bÞ cho khèi x©y l¾p.
Trong suèt giai ®o¹n nµy, sù tån t¹i ph¸t triÓn cña Liªn hiÖp g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh x©y dùng vµ vËn hµnh c¸c nhµ m¸y xi m¨ng, v× vËy m« h×nh xÝ nghiÖp liªn hîp lµ mét xÝ nghiÖp lín gåm nhiÒu xÝ nghiÖp thµnh viªn, h¹ch to¸n tËp trung.
Giai ®o¹n 2 (1985-1995) : Giai ®o¹n chuyÓn tiÕp
Tæng C«ng ty CKXD bíc vµo thêi kú ®æi míi theo tinh thÇn NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø 6 vµ 7 cña §¶ng Céng s¶n ViÖt nam. ViÖc ®æi míi vÒ tæ chøc ®îc thùc sù b¾t ®Çu vµo n¨m 1987 th«ng qua qu¸ tr×nh chuyÓn thµnh “ Liªn hiÖp c¸c XÝ nghiÖp C¬ khÝ X©y dùng”, bao gåm c¸c XÝ nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp, tù trang tr¶i vµ c¸c xÝ nghiÖp h¹ch to¸n phô thuéc, c¬ quan liªn hiÖp trë thµnh mét c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn, c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung trong xÝ nghiÖp liªn hîp tríc ®©y ®· dÇn dÇn ®îc xo¸ bá.
T×nh h×nh chuyÓn ®æi nµy ®· kÐo dµi suèt thêi gian h¬n 5 n¨m vµ ph¶i tr¶i qua nhiÒu thö th¸ch víi nh÷ng khã kh¨n chång chÊt trong t×nh h×nh kinh tÕ ®Êt níc ®ang thêi kú khñng ho¶ng. §ã lµ:
C¸n bé c«ng nh©n thiÕu viÖc lµm, tõ 30 ¸ 50% ph¶i chê viÖc hoÆc cã viÖc lµm kh«ng thêng xuyªn. HÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ ph¶i t×m c¸c c«ng viÖc t¹m thêi nh»m nu«i vµ gi÷ ®éi ngò. Tuy nhiªn mét bé phËn c«ng nh©n vµ c¸n bé cã tr×nh ®é còng ®· tõ bá ®¬n vÞ ®Ó t×m c«ng viÖc kh¸c.
HÇu hÕt c¸c thiÕt bÞ sau khi sö dông mét thêi gian dµi ®· bÞ h háng, gi¶m chÊt lîng, kh«ng cã vèn ®Ó söa ch÷a phôc håi. Mét sè thiÕt bÞ ®· ph¶i thanh lý, thiÕt bÞ ®ång bé trong thêi kú x©y dùng tËp trung ®· bÞ ph©n t¸n chuyÓn dÞch cho c¸c ®¬n vÞ ®i ho¹t ®éng ®¬n lÎ ë nhiÒu tØnh. T×nh tr¹ng trªn b¸o hiÖu c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña Tæng C«ng ty cã nguy c¬ kh«ng cßn kh¶ n¨ng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng c«ng tr×nh lín phøc t¹p.
Nh÷ng diÔn biÕn chÝnh trÞ - x· héi trong níc vµ Quèc tÕ nh nh÷ng biÕn ®éng ë §«ng ¢u - Liªn x«, viÖc xo¸ bá c¬ chÕ bao cÊp trong qu¶n lý, ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng, tù trang tr¶i trong s¶n xuÊt kinh doanh, ph¶i lu ®éng xa míi cã c«ng viÖc...
T×nh h×nh ®ã ®èi víi mét Doanh nghiÖp vèn ®îc Nhµ níc u ¸i, bao cÊp trong nhiÒu n¨m thùc sù lµ mét biÕn ®æi lín kh«ng tr¸nh khái sù hôt hÉng nan gi¶i trong viÖc t×m c¸ch ®Ó thÝch nghi víi t×nh h×nh míi.
Giai ®o¹n 3 (1995 ®Õn nay) : Giai ®o¹n ®æi míi vµ ph¸t triÓn
N¨m 1995, víi môc tiªu ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp C¬ khÝ X©y dùng ®îc ®æi tªn thµnh Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng. §©y lµ thêi kú Tæng C«ng ty tõng bíc vît qua c¸c khã kh¨n, ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng.
Tổng Công ty cơ khí xây dựng là một doanh nghiệp Nhà nước được thành lập theo quyết định số 993/BXD-TCLĐ ngày 20-11-1995 của Bộ trưởng Bộ xây dựng, trên cơ sở Liên hiệp các Xí nghiệp Cơ khí xây dựng từ năm 1975.
Trong nhiều năm qua kể từ khi thành lập, Tổng công ty luôn đầu tư máy móc, thiết bị hiện đại, tăng cường công tác đào tạo để nâng cao trình độ quản lý và chuyên môn kỹ thuật của lực lượng quản lý, tay nghề của công nhân viên với mục tiêu tăng năng suất lao động, chất lượng sản phẩm cao, giá thành hạ để có thể cạnh tranh trong và ngoài nước. Tổng công ty áp dụng Hệ thống Quản lý Chất lựợng Sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO 9002. Với đội ngũ hơn 5000 kỹ sư và công nhân kỹ thuật lành nghề, với năng lực thiết bị ngày càng được trang bị hiện đại, Tổng công ty đã và đang tham gia thiết kế, tư vấn, chế tạo, lắp đặt thiết bị các công trình xi măng như: Nhà máy xi măng Bút Sơn, Hoàng Thạch, Bỉm Sơn, Sao Mai...., các nhà máy đường như Nhà máy đường Thạch Thành, Sơn La, Nghệ An....,các nhà máy điện như nhà máy điện Hiệp Phước, Nhiệt điện Phả Lại, Bà Rịa - Vũng Tàu, Phú Mỹ, Thuỷ điện Sông Đà, Yaly, Hàm Thuận - Đa My, Cần Đơn..., Phân đạm Hà Bắc, cột điện đường dây 500KV, các cột truyền hình, cột vi ba, cac loại giàn không gian cho các công trình kiến trúc, nhà thi đấu TDTT trong và ngoài nước.
Tổng công ty cũng tham gia nhiều công trình xây dựng công nghiệp và dân dụng trong và ngoài nước như: Xây dựng khu du lịch, trường học, đường giao thông, các công trình thuỷ lợi...
Để mở rộng thi trường, ngành nghề sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực thiết bị công nghệ sản xuất cũng như trình độ đội ngũ quản lý, công nhân kỹ thuật các nghề, Tổng công ty đã hợp tác, liên doanh với nhiều công ty, tổ chức trong và ngoài nước để chuyển giao công nghệ, ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến .
Trong những năm tới, Tổng công ty Cơ khí xây dựng tiếp tục đầu tư năng lực mới để trở thành một Tổng công ty hàng đầu ở Việt Nam trong lĩnh vực chế tạo, lắp đặt các thiết bị phi tiêu chuẩn, kết cấu thép, thiết bị thi công ngành xây dựng, thi công các công trình dân dụng và công nghiệp, xuất khẩu các sản phẩm của mình trên thị trường thế giới.
§Æc ®iÓm vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô vµ mèi quan hÖ kinh doanh
Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu cña Tæng c«ng ty:
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh trong vµ ngoµi níc.
- S¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng
- Söa ch÷a ph¬ng tiÖn thiÕt bÞ vµ gia c«ng dÇm cÇu thÐp - CÊu kiÖn thÐp, c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ kh¸c,
- Cung øng, XNK trùc tiÕp vËt t, thiÕt bÞ
- X©y dùng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông,
- T vÊn ®Çu t x©y dùng
- VËn chuyÓn vËt t, thiÕt bÞ, cÊu kiÖn phôc vô thi c«ng
- §µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, kh¸m ch÷a bÖnh, ®iÒu dìng
- X©y dùng c¸c c«ng tr×nh kh¸c (thuû lîi, quèc phßng, ®iÖn ...)
* C¸c danh môc s¶n phÈm chñ yÕu cña Tæng C«ng ty:
- C¸c s¶n phÈm x©y l¾p:
Nhãm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cÇu
Nhãm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®êng
Nhãm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng nÒn mãng
Nhãm c¸c c«ng tr×nh x©y dùng hoµn thiÖn
- C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp:
C¸c s¶n phÈm c¬ khÝ
C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o,
C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, s¶n xuÊt phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n trong vµ ngoµi níc
- C¸c dÞch vô kh¸c:
§µo t¹o, d¹y nghÒ, chuyÓn giao c«ng nghÖ, y tÕ, ch¨m sãc søc khoÎ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng C«ng ty vµ ngoµi x· héi, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu thiÕt bÞ m¸y mãc, ho¹t ®éng ®µo t¹o, xuÊt khÈu lao ®éng. . . .
2.2. C¸c ®èi t¸c kinh doanh chñ yÕu cña Tæng c«ng ty
Trong mèi quan hÖ kinh doanh cña Tæng c«ng ty th× chñ yÕu lµ c¸c quan hÖ th¬ng m¹i víi 36 h·ng cña 13 níc NhËt, Anh, Hµn Quèc, Singapore, Thôy sÜ, Mü, §µi loan, Trung quèc, Lµo, Ên ®é, Th¸i Lan, Ph¸p. Quan hÖ nhËn thÇu, ®Êu thÇu Quèc tÕ víi 13 h·ng cña 3 níc: óc, Thôy ®iÓn, Lµo. Quan hÖ liªn doanh ®Êu thÇu Quèc tÕ víi c¸c h·ng cña 3 níc: Anh, Ph¸p, §øc
Nh×n chung Tæng c«ng ty cã mèi quan hÖ quèc tÕ kh¸ thuËn lîi, Tæng c«ng ty cã uy tÝn cao trªn thÞ tr¬ng quèc tÕ, ®îc c¸c b¹n hµng ®¸nh gi¸ kh¸ cao. §©y lµ mét ®iÓm thuËn lîi rÊt lín ®Ó Tæng c«ng ty ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cña m×nh trªn thÞ trêng quèc tÕ.
VÒ c¸c ®èi t¸c trong níc: Tæng c«ng ty cã trªn 20 c¬ së c¸c c«ng ty thµnh viªn trªn kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ níc, còng gièng nh mèi quan hÖ cña Tæng c«ng ty trªn thÞ trêng thÕ giíi, Tæng c«ng ty ®îc c¸c nhµ l·nh ®¹o c¸c tØnh thµnh ®¸nh gi¸ kh¸ cao. Lµ mét Tæng c«ng ty trùc thuéc Bé x©y dùng chÝnh v× vËy khi c¸c c«ng tr×nh ®îc giao vÒ c¸c Së x©y dùng th× Tæng c«ng ty còng cã kh¶ n¨ng cã ®îc c¸c hîp ®ång lµ rÊt lín ( xem phô lôc 1).
Tãm l¹i, nÕu xÐt vÒ mÆt quan hÖ trong kinh doanh th× Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng cã ®îc mét lîi thÕ rÊt lín trong c«ng t¸c ®Êu thÇu, kh¶ n¨ng th¾ng thÇu ë c¸c c«ng tr×nh lín. Do Tæng c«ng ty ¸p dông hÖ thèng chÊt lîng ISO 9002 nªn c¸c c«ng tr×nh cña Tæng c«ng ty ®îc ®¸nh gi¸ rÊt cao vÒ chÊt lîng, mÆt kh¸c Tæng c«ng ty còng lµ ngêi dÉn ®Çu trong ngµnh c¬ khÝ x©y dùng chÝnh v× thÕ ®· t¹o ®îc niÒn tin cho c¸c chñ c«ng tr×nh.
II. Tæng quan vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong thêi gian qua
§¸nh gi¸ vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty
§¸nh gi¸ n¨ng lùc vèn cña Tæng c«ng ty.
Trong bÊt kú mét tæ chøc kinh doanh nµo th× yÕu tè vèn s¶n xuÊt, vèn kinh doanh ®Òu cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña tæ chøc ®ã bëi v× yÕu tè vèn lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh. Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng lµ mét Tæng c«ng ty lín, cã uy tÝn chÝnh v× vËy n¨ng lùc vÒ vèn cña hä còng rÊt cao, viÖc huy ®éng mét nguån vèn lín lµ dÔ dµng nªn cã rÊt nhiÒu thu©n lîi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh qua b¶ng sau chóng ta sÏ thÊy râ vÊn ®Ò nµy.
._.¹ng Internet v× trong t¬ng lai ®©y sÏ lµ kªnh giao dÞch v« cïng quan träng trong thêi ®¹i c«ng nghÖ th«ng tin. Thªm vµo ®ã ®©y còng lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu cña Tæng c«ng ty ra níc ngoµi.
ChiÕn lîc c¹nh tranh
Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, ®iÓm yÕu cña Tæng c«ng ty lµ c«ng t¸c Maketing cßn yÕu, trong khi ®ã Tæng c«ng ty l¹i cã kh«ng Ýt ®èi thñ c¹nh tranh ngang søc ë c¶ trong vµ ngoµi níc v× vËy cã mét chiÕn lîc c¹nh tranh tèt lµ ®iÒu cÇn ph¶i lµm ngay:
Ngay lËp tøc ph¶i x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé kinh doanh cã chuyªn m«n cao kh«ng nh÷ng am hiÓu vÒ c¬ khÝ x©y dùng mµ ph¶i cßn lµ nh÷ng nhµ kinh tÕ giái nh»m ®iÒu hµnh tèt c«ng t¸c kinh doanh cã hiÖu qu¶. TriÓn khai kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng tríc ®©y vÊn ®Ò nµy Tæng c«ng ty lµm rÊt kÐm. ChÊt lîng s¶n phÈm, dÞch vô cña Tæng c«ng ty ®· kh¸ tèt nhng mÉu m· s¶n phÈm, c¸c dÞch vô sau b¸n hµng cña Tæng c«ng ty thi vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò cÇn ph¶i quan t©m. v× vËy Tæng c«ng ty nªn ®Çu t nhiÒu h¬n vµo vÊn ®Ò nµy.
§øng tríc nguy c¬ cã mét sè c«ng ty kh¸c trong t¬ng lai sÏ tham gia vµo ngµnh, Tæng c«ng ty nªn tËn dông “ lîi thÕ cña ngêi ®i tríc” víi kinh ngiÖm vµ quy m« lín cña m×nh, Tæng c«ng ty nªn theo ®uæi chiÕn lîc chi phÝ thÊp nh»m gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm ®©y sÏ lµ yÕu tè rÊt thuËn lîi cho Tæng c«ng ty n©ng cao vÞ thÕ c¹nh tranh cña m×nh.
Trong lÜnh vùc chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ phi tiªu chuÈn, kÕt cÊu thÐp hiÖn nay trong c¶ níc míi chØ cã Tæng c«ng ty cã kh¨ n¨ng s¶n xuÊt th× Tæng c«ng ty nªn ®Çu t c«ng nghÖ míi, hiÖn ®¹i theo ®uæi chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸ nh»m t¨ng doanh thu cho Tæng c«ng ty.
ChiÕn lîc ®Çu t
Qua c¸c ph©n tÝch ë phÇn trªn t«i ®· x¸c ®Þnh ®îc mét sè c¸c ®¬n vÞ kinh doanh chiÕn lîc (SBU) cña Tæng c«ng ty c¬ khÝ x©y dùng. §Ó cã ®îc chiÕn lîc ®Çu t ®óng ®¾n, T«i ®· tiÕn hµnh ph©n tÝch theo c¸ch x©y dùng ma trËn thÞ phÇn vµ t¨ng trëng cña Boston Consulting Group. Khi ¸p dông ma trËn nµy Tæng c«ng ty cÇn chó ý nh÷ng ®iÓm sau:
Trôc hoµnh biÓu diÔn thÞ phÇn thÞ trêng t¬ng ®èi cña Tæng c«ng ty ( phÇn tr¨m cña Tæng c«ng ty so víi c¸c ®èi thñ trong thÞ trêng cña c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ x©y dùng. . .).
Trôc tung biÓu thÞ tû lÖ t¨ng trëng thÞ phÇn hµng n¨m cña c¸c lo¹i s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty.
Mçi vßng trßn biÓu thÞ phÇn cña c¸c s¶n phÈm ®ã (t¬ng ®èi).
Ta cã ma trËn sau:
S¬ ®å 6 : Ma trËn thÞ phÇn/ t¨ng trëng
Ng«i sao
Con bß s÷a
Con chã
DÊu hái
ChÕ t¹o
X©y dùng
Thuû lîi
Giao th«ng
L¾p ®Æt
XNK
PhÇn thÞ trêng t¬ng ®èi
Kh¶ n¨ng t¨ng tr¬ng thÞ trêng
10%
0%
10%
0%
Qua b¶ng ma trËn t¨ng trëng vµ thÞ phÇn trªn vµ qua ph©n tÝch ë trªn Tæng c«ng ty cÇn ph¶i tËp ®Çu t vµo nhãm ng«i sao, cßn nhãm con bß s÷a th× cã tû lÖ t¨ng trëng thÊp nhng thÞ phÇn lín nªn tËp chung vµo khai th¸c mét c¸ch triÖt ®Ó.
II. C¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh¨m thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn lîc kinh doanh cña Tæng c«ng ty
C¸c gi¶i ph¸p vÒ phÝa Tæng c«ng ty
* T¨ng cêng ®µo t¹o ®éi ngò vµ ¸p dông chÕ ®é hîp lý ®èi víi c¸n bé qu¶n lý vµ chuyªn m«n:
Nh©n tè con ngêi cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng, cÇn ph¶i cã nh÷ng chuyªn gia giái vÒ c¸c lÜnh vùc kü thuËt, kinh tÕ, tæ chøc, qu¶n lý...hµng ngò c¸n bé tinh x¶o n¨ng ®éng, cã ®ñ tr×nh ®é ngang tÇm quèc tÕ, ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, sö dông thµnh th¹o c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cã tÝnh n¨ng kü thuËt hiÖn ®¹i. muèn vËy Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng cÇn ph¶i tiÕp tôc ®Çu t h¬n n÷a cho c«ng t¸c ®µo t¹o qua nhiÒu h×nh thøc, trong níc, ngoµi níc, qua hÖ thèng c¸c trêng, qua hÖ thèng tù ®µo t¹o...cã c¬ chÕ thu hót nh©n tµi, m¹nh d¹n ®Ò b¹t c¸n bé cã n¨ng lùc vµo c¸c vÞ trÝ xøng ®¸ng ®Æc biÖt lµ c¸n bé trÎ.
Thùc tÕ hiÖn nay t¹i Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng, nh÷ng ngêi giái cã nhiÒu kinh nghiÖm ®· ®Õn tuæi ph¶i nghØ chÕ ®é theo quy ®Þnh cña nhµ níc, bëi vËy sù chuyÓn tiÕp s¸ng mét thÕ hÖ míi cã ®ñ søc qu¶n lý vµ tiÕp thu nh÷ng kinh nghiÖm ®· qua vµ tiÕp cËn víi nh÷ng ®ßi hái c«ng nghÖ míi cã tÝnh chiÕn lîc trong toµn Tæng C«ng ty. V× vËy c«ng t¸c ®µo t¹o båi dìng thÕ hÖ tiÕp theo ph¶i lµ mèi quan t©m lín cña c¸c cÊp l·nh ®¹o Tæng C«ng ty c¶ trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai.
Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng cÇn cã chñ tr¬ng ®a dÇn c¸c c¸n bé chñ chèt trong quy ho¹ch vµo c¸c vÞ trÝ quan träng trong c¸c kh©u s¶n xuÊt vµ qu¶n lý trªn c¸c c«ng tr×nh cã quy m« lín. Nh÷ng c¸n bé kü thuËt vµ qu¶n lý trÎ cã tr×nh ®é ®îc thö th¸ch thùc tÕ sÏ lµ nguån c¸n bé tin cËy cho giai ®o¹n tiÕp theo.
MÆt kh¸c cÇn n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i cho CB CNV khèi hµnh chÝnh gi¸n tiÕp. HiÖn nay theo kÕ ho¹ch sö dông lao ®éng trong Tæng C«ng ty cßn thiÕu kho¶ng 20 kü s c«ng tr×nh. §Ó bæ sung cho sù thiÕu hôt nµy Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng cÇn ®Æc biÖt quan t©m ®Õn chÝnh s¸ch ®µo t¹o t¹i chç, cã nh vËy míi ®éng viªn CB CNV trong c«ng t¸c, lµm ngêi lao ®éng thªm g¾n bã víi doanh nghiÖp h¬n n÷a.
Trong liªn danh liªn kÕt ®Êu thÇu, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cña c¸n bé phßng dù ¸n cha cao, khi lµm viÖc thêng ph¶i th«ng qua phiªn dÞch do vËy lµm h¹n chÕ kÕt qu¶ c«ng viÖc. §Ó kh¾c phôc hiÖn tr¹ng nµy Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng cÇn cã quy ®Þnh b¾t buéc c¸c c¸n bé quan träng cña phßng dù ¸n ph¶i cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ nhÊt ®Þnh. KhuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn hç trî vÒ kinh phÝ ®Ó c¸n bé trÎ häc thªm ngo¹i ng÷ (më réng c¶ tiÕng Anh, NhËt, Trung Quèc, Ph¸p), vi tÝnh b»ng c¸c c¬ chÕ ®µo t¹o thÝch hîp nh häc t¹i chøc, n©ng cao.
* §Çu t thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi
Trong thêi kú x©y dùng c«ng tr×nh b»ng c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh ngµy nay th× viÖc ®Çu t thiÕt bÞ míi vµ tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ thi c«ng hiÖn ®¹i lµ viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu ®îc, tuy nhiªn viÖc ®Çu t còng nh con dao hai lìi, nÕu ®Çu t ®óng híng sÏ ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ ®Çu t, cßn ®Çu t kh«ng ®óng híng th× sÏ chuèc lÊy hËu qu¶, nh÷ng thÊt b¹i trong kinh doanh. ChÝnh v× vËy Tæng C«ng ty cÇn ph¶i x©y dùng c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm míi, cñng cè bæ sung thiÕt bÞ m¸y mãc t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt nh: thiÕt bÞ n©ng cÇu trôc, cÇn trôc, thiÕt bÞ m¸y thi c«ng: m¸y ®µo, m¸y ñi, xe lu, m¸y thi c«ng nÒn ®êng, m¸y thi c«ng mÆt ®êng cao cÊp, thiÕt bÞ gia c«ng kim lo¹i nh m¸y c¾t uèn thÐp,....
Tríc m¾t cÇn xóc tiÕn nhanh c«ng t¸c ®Çu t thªm thiÕt bÞ theo ®óng kÕ ho¹ch n¨m 2002 ®· x©y dùng lµ: 67.155 tr.® VN ®Ó kÞp thêi bæ sung thay thÕ c¸c thiÕt bÞ l¹c hËu qu¸ cò, ®Ó cã thªm n¨ng lùc thi c«ng vµ ®iÒu kiÖn tham gia ®Êu thÇu.
MÆt kh¸c cÇn coi träng viÖc ®Çu t më réng b»ng viÖc c¶i tiÕn, chÕ t¹o vµ söa ch÷a thiÕt bÞ thi c«ng, ®Ó hoµn thiÖn dÇn c«ng nghÖ cÇu, ®êng trªn c¬ së c¸c d©y chuyÒn ®· ®îc n©ng cÊp, tríc m¾t thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch s÷a ch÷a thiÕt bÞ trong n¨m 2002 lµ 12.874 tr.® VN
* T¹o vèn cho kinh doanh
§Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng vµ còng nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c cÇn ph¶i cã 3 yÕu tè c¬ b¶n ®ã lµ: Vèn, lao ®éng, kü thuËt c«ng nghÖ. HiÖn nay ë níc ta ®ang cã nguån lao ®éng dåi dµo, viÖc thiÕu lao ®éng chØ thiÕu ë nh÷ng ngµnh ®ßi hái chuyªn m«n cao, vÊn ®Ò c«ng nghÖ vµ kü thuËt còng kh«ng khã kh¨n vµ phøc t¹p v× chóng ta cã thÓ nhËp kü thuËt, c«ng nghÖ, kinh nghiÖm tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nÕu Tæng c«ng ty c¬ khÝ x©y dùng cã kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ ngo¹i tÖ hoÆc cã thÓ t¹o ra vèn vµ ngo¹i tÖ. Nh vËy yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh hiÖn nay cña Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng vµ cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c lµ ph¶i cã vèn vµ qu¶n lý sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Nhu cÇu vÒ vèn kh«ng nh÷ng ®Ó duy tr× s¶n xuÊt, ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng viÖc lµm vµ thu nhËp cho ngêi lao ®éng..... Mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ trong ®Êu thÇu.
Thùc tÕ cho thÊy nhiÒu c«ng tr×nh, dù ¸n do Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng tiÕn hµnh ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n v× thiÕu vèn s¶n xuÊt. §ång thêi nhiÒu dù ¸n ®Êu thÇu thÊt b¹i còng do ®iÓm vÒ n¨ng lùc tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng thÊp h¬n ®èi thñ c¹nh tranh.
Trong khi ®ã t×nh tr¹ng nî khèi lîng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n ®· hoµn thµnh bµn giao tõ nh÷ng n¨m 1996 - 1997 toµn Tæng C«ng ty (Gåm 61 c«ng tr×nh) b»ng 146.452 tr.®. §Õn ngµy 30/06/1999 míi thanh to¸n khèi lîng nî ®ît I ®îc 83.346 tr.® b»ng kho¶ng 60% sè nî trªn.
§Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn cho kinh doanh, Tæng C«ng ty C¬ khÝ X©y dùng cÇn lµm tèt c¸c c«ng viÖc sau :
§èi víi nguån vèn ng©n s¸ch cÊp: Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ khã kh¨n vÒ tµi chÝnh nh hiÖn nay, Tæng c«ng ty cã thÓ ®Ò nghÞ víi Nhµ níc ®Ó l¹i cho doanh nghiÖp mét phÇn trong c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch theo qui ®Þnh. Trong nh÷ng n¨m 1988-1989, ChÝnh phñ còng ®· ¸p dông biÖn ph¸p nµy víi nhiÒu doanh nghiÖp lín cña nhµ níc. Thùc chÊt cña biÖn ph¸p nµy còng lµ mét h×nh thøc t¨ng vèn ng©n s¸ch ®em l¹i hiÖu qu¶ nhanh chãng cho Tæng C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, Tæng C«ng ty cÇn khai th¸c tèi ®a mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn viÖn trî tõ c¸c tæ chøc ChÝnh phñ, Bé, Ngµnh.
§èi víi nguån vèn tù bæ sung: Tæng C«ng ty cÇn quan t©m ®Õn viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu, ®Æc biÖt lµ trong c¸c c«ng ty ®· vµ ®ang tõng bíc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Trong xu thÕ chung cña thÞ trêng x©y dùng c¬ b¶n nh hiÖn nay, Tæng c«ng ty cÇn chñ ®éng khai th¸c t×m nguån vèn liªn doanh liªn kÕt. §ã lµ nh÷ng nguèn vèn do c¸c ®¬n vÞ kh¸c tham gia liªn doanh liªn kÕt víi Tæng c«ng ty vÒ vèn cè ®Þnh, lu ®éng, x©y dùng c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh v× lîi Ých chung cña c¸c bªn. Tríc m¾t nªn m¹nh d¹n ph¸t huy nguån vèn cña c¸c liªn doanh hiÖn cã nh: Liªn doanh Zenner (Vèn phÝa NhËt b¶n lµ 70 %); Liªn doanh CEC (vèn bªn ®èi t¸c chiÕm 60 %) ... Tuy nhiªn, viÖc liªn doanh liªn kÕt cã nhiÒu phøc t¹p trong qu¶n lý nhµ níc, ®Æc biÖt khã kiÓm tra kiÓm so¸t c¸c ph¬ng ¸n ph©n phèi lîi nhuËn. Do vËy c¸c liªn doanh liªn kÕt cÇn ®îc Tæng C«ng ty qui ®Þnh hÕt søc chÆt chÏ míi cã thÓ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao ®îc.
* T¨ng cêng liªn doanh liªn kÕt víi c¸c c«ng ty trong níc vµ c¸c c«ng ty níc ngoµi
H×nh thµnh doanh nghiÖp liªn doanh lµ h×nh thøc cao cña c¸c quan hÖ liªn kÕt kinh tÕ trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n (kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, x©y l¾p, t vÊn). Tuú trêng hîp cô thÓ, cã thÓ liªn doanh gi÷a c¸c chñ thÓ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong níc víi nhau, cã thÓ liªn doanh gi÷a chñ thÓ trong níc víi chñ thÓ níc ngoµi. Dï trong trêng hîp nµo, h×nh thµnh liªn doanh tøc lµ h×nh thµnh ph¸p nh©n kinh tÕ míi, c¸c bªn tham gia cïng gãp vèn vµ tµi s¶n, cïng qu¶n lý, cïng ph©n chia quyÒn lîi vµ cïng chia sÎ rñi ro. H×nh thøc liªn doanh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n ngµy cµng ®îc ph¸t triÓn vµ ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch më réng. B»ng h×nh thøc liªn doanh cã thÓ thu hót réng r·i ®îc vèn cho ph¸t triÓn, ®æi míi vµ n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ x©y dùng, häc tËp kinh nghiÖm qu¶n lý vµ t¹o thªm viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Tuy nhiªn, ë níc ta hiÖn nay h¹n chÕ cña h×nh thøc nµy biÓu hiÖn ë chç n¨ng lùc thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp trong níc cã h¹n nªn tû lÖ vèn gãp vµ vai trß thùc sù trong qu¶n lý ®iÒu hµnh rÊt h¹n chÕ. Kh¾c phôc h¹n chÕ nµy ®ang lµ vÊn ®Ò thêi sù cña hîp t¸c liªn doanh víi níc ngoµi nãi chung, trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n nãi riªng.
Thµnh lËp c¸c tËp ®oµn kinh doanh lµ xu thÕ ®Ó thóc ®Èy n©ng cao tr×nh ®é tÝch tô tËp trung trong ngµnh x©y dùng. Víi tiÒm lùc m¹nh vÒ c¶ kü thuËt vµ kinh tÕ, tËp ®oµn kinh doanh sÏ lµ mét nhµ thÇu cã thÕ lùc trong tham dù ®Êu thÇu. Sù ph¸t triÓn cña tËp ®oµn kinh doanh trong ngµnh x©y dùng cã thÓ ®i dÇn tõng bíc tíi cao. Lóc ®Çu tËp ®oµn kinh doanh cã thÓ chØ bao gåm c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p sau ®ã cã thÓ më réng cho c¶ c¸c lÜnh vùc kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, t vÊn; ë tr×nh ®é ph¸t triÓn cao, trong tËp ®oµn cã c¶ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng th«ng thêng (xi m¨ng, g¹ch, ngãi, khai th¸c c¸t, sái,...) vµ vËt liÖu trang trÝ néi thÊt cao cÊp (sø x©y dùng, kÝnh,...), thËm chÝ cã c¶ c¸c doanh nghiÖp söa ch÷a vµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ thi c«ng n÷a. TËp ®oµn cã kh¶ n¨ng ®¶m nhËn c¸c c«ng viÖc x©y dùng c¬ b¶n ë trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau, tõ x©y dùng d©n dông, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp...
Mét sè kiÕn nghÞ vÒ phÝa ngµnh c¬ khÝ X©y dùng vµ nhµ níc
Trong điều kiện kinh tế thị trường, cùng với các chính sách mở cửa và xu thế hội nhập, tính cạnh tranh ngày càng quyết liệt và quyết định đến thành bại của ngành cơ khí. Từ quan điểm và lợi ích khác nhau dẫn đến các hành động thực tế trong cạnh tranh ngay cả trong cơ chế chính sách, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của ngành cơ khí. Một số các quan điểm quan trọng cần thể hiện trong các cơ chế chính sách là:
(1) Tổ chức lại quản lý Nhà nước về sản xuất, tiêu dùng, xuất nhập khẩu các sản phẩm công nghiệp, trong đó có cơ khí bằng cách tập trung một đầu mối quản lý Nhà nước, chỉ đạo chọn ven từ quy hoạch, đầu tư, sản xuất, thương mại, xuất nhập khẩu các sản phẩm công nghiệp; có thể giao cho Bộ Công nghiệp làm cơ quan chủ quản. Riêng về thương mại và xuất nhập khẩu, cần làm trọn vẹn từ cơ chế, chính sách đến điều hành xuất nhập khẩu cụ thể, không thực hiện bất cứ sự phân cấp nào.
(2) Không tổ chức riêng cơ quan chỉ đạo điều hành cơ khí nhưng các cơ quan liên quan cần phân công người có chuyên môn, am hiểu và có kinh nghiệm theo dõi, chỉ đạo. Trong điều hành, tuỳ theo yêu cầu sẽ lập các tổ công tác liên ngành để thực thi nghiên cứu hoặc tổ chức thực hiện do các đơn vị thực hiện chính làm thường trực, lãnh đạo từ cấp Bộ trở lên làm tổ trưởng, xong các dự án tự giải tán.
(3) Cần có ngay chính sách khuyến khích tiêu dùng sản phẩm cơ khí trong nước và đưa vào thành điều khoản của các văn bản pháp quy liên quan như quy chế đấu thầu, ưu đãi các nhà dự thầu trong nước, sản phẩm nào làm được đáp ứng các yêu cầu về nhu cầu và chất lượng thì cấm không được nhập khẩu, nâng ngay các thuế suất nhập khẩu các mặt hàng cơ khí đã sản xuất được từ 30% trở lên. Ngoài ra, đánh thuế tiêu thụ đặc biet đối với các sản phẩm cơ khí và phương tiện vận tải, kể cả sản phẩm tiêu dùng cơ khí.
(4) Lập quỹ hỗ trợ đầu tư cho ngành cơ khí trong quỹ hỗ trợ đầu tư phát triển Nhà nước và các quỹ hỗ trợ khác nếu có như quỹ hỗ trợ xuất khẩu ... Lựa chọn một số dự án quan trọng có đầu tư chế tạo phôi, đúc, rèn, dập ... để đưa vào danh mục dự án có hỗ trợ vốn ngân sách, sử dụng vốn ODA. Kể cả việc gắn vào các chương trình mục tiêu của Nhà nước như Chương trình KTKT Tự động hoá, Chương trình KTKT Vật liệu, Chương trình KTKT Sinh học, Chương trình KTKT điện tử - tin học ...
(5) Bồi dưỡng nhân tài cho ngành cơ khí, cần cử đi học nước ngoài một số lượng ít nhất cũng phải đủ thay thế số cán bộ khoa học kỹ thuật cơ khí hiện có, tránh hụt hẫng trong thời gian sắp tới.
kÕt luËn
Trong xu thÕ héi nhËp vµ toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, vÊn ®Ò ®Æt ra cho mçi tæ chøc kinh tÕ ®ã lµ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái mçi tæ chøc ph¶i cã nh÷ng chiÕn lîc kinh doanh phï hîp, ®iÒu nµy lµ hÕt søc quan träng, cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi tæ chøc kinh doanh.
§øng tríc nh÷ng th¸ch thêi ®¹i vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nÒn kinh tÕ ®Êt níc, Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng kh«ng nh÷ng ph¶i tù lµm b¶n th©n m×nh lín m¹nh mµ cßn v× môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Lµm ®îc ®iÒu ®ã, vÊn ®Ò tríc m¾t vµ l©u dµi cña Tæng c«ng ty lµ t¹o dùng ®îc vÞ thÕ cña m×nh, x©y dùng mét hÖ thèng c¸c s¶n phÈm, dÞch vô cã søc c¹nh tranh m¹nh mÏ kh«ng nh÷ng ®èi víi khu vùc thÞ trêng khu vùc mµ cßn ph¸t triÓn ra thÕ giíi. §ã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®a Tæng c«ng ty tiÕp tôc ph¸t triÓn ®i lªn trë thµnh mét Tæng c«ng ty v÷ng m¹nh.
T«i hy väng r»ng chiÕn lîc kinh doanh vµ nh÷ng gi¶i ph¸p t«i nªu trong ®Ò tµi nµy cã tÝnh khoa häc vµ thùc tiÓn cao trong t¬ng lai Tæng c«ng ty sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo sù thµnh c«ng cña Tæng c«ng ty.
Phô lôc
Phô lôc 1 : S¬ bé vÒ c¸c c«ng ty thµnh viªn cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng
1
Công ty Thi công Cơ giới và Lắp máy
COMA-1
2
Công ty Cơ khí Xây dựng số 2
COMA-2
3
Công ty Xây dựng và Lắp máy điện nước số 3
COMA-3
4
Công ty Cổ phần Cơ khí Xây dựng số 4
COMA-4
5
Công ty Cổ phần Cơ khí Xây dựng số 5
COMA-5
6
Công ty Cơ khí Xây dựng Đại Mỗ
COMA-6
7
Công ty Cơ khí và Xây lắp số 7
COMA-7
8
Công ty Khoá Minh Khai
COMA-8
9
Công ty Cơ khí và Xây lắp số 9
COMA-9
10
Công ty Xây lắp và kinh doanh vật tư thiết bị
COMA-CONSTRACO
11
Công ty Cơ khí Xây dựng và Lắp máy điện nước
COMAEL
12
Công ty Cơ khí Xây dựng Thanh Xuân
COMA 12
13
Công ty Tư vấn Xây dựng và Phát triển Cơ khí
COMA-ENGINEERING
14
Công ty Công nghệ Tự động và Cơ điện lạnh
COMA-AUTOMATION
15
Viện nghiên cứu phát triển cơ khí
COMA R&D
16
Công ty Cơ khí Xây dựng Thái Bình
COMA-16
17
Trường Đào tạo công nhân kỹ thuật Cơ khí Xây dựng
18
Trung tâm Xuất nhập khẩu
COMA IMEX
19
ZENNER-COMA
20
Công ty Liên doanh Cơ khí Xây dựng Hà Nội
21
Văn phòng đại diện tại Thành phố Hồ Chí Minh
22
Văn phòng đại diện tại Cộng hoà Liên bang Nga
23
Văn phòng đại diện tại CHND Lào
24
Văn phòng đại diện tại Sơn La
CÔNG TY THI CÔNG CƠ GIỚI VÀ XÂY LẮP
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thi công xây lắp các công trình công nghiệp
- Thực hiện làm sạch và sơn sản phẩm bằng dây chuyền thiết bị công nghệ tiên tiến
- Vận chuyển và cung cấp vật tư thiết bị đến chân công trình
- Chế tạo và lắp ráp các thiết bị thi công xây dựng
CÔNG TY CƠ KHÍ VÀ XÂY DỰNG SỐ 2
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo và cung cấp máy móc thiết bị cho các công trình công nghiệp
- Thi công xây lắp thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp
- Chế tạo cột điện, cột truyền hình, cột VIBA
- Chế tạo các loại bình bể dung tích lớn, bình chịu áp lực cao, các loại dầm chịu nhiệt, kết cấu thép...
CÔNG TY XÂY DỰNG VÀ LẮP MÁY ĐIỆN NƯỚC SỐ 3
Ngành nghề, sản phẩm chính:
-Thi công xây dựng các công trình công nghiệp và dân dụng, các công trình TDTT, khu du lịch
- Thi công các công trình giao thông
- Thi công xây dựng các công trình thuỷ lợi
CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ XÂY DỰNG SỐ 4
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thiết kế, chế tạo, lắp đặt thiết bị cho dây chuyền thiết bị sản xuất gạch, gạch bê tông
-Thiết kế, chế tạo và lắp đặt các trạm trộn bê t«ng
CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ XÂY DỰNG SỐ 5
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo, lắp đặt thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp
- Cung cấp các sản phẩm đúc chất lượng cao
CÔNG TY CƠ KHÍ XÂY DỰNG ĐẠI MỖ
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo, lắp đặt thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp
- Cung cấp các loại giàn giáo, cột chống, cốp pha tôn dùng trong xây dựng
- Chế tạo các cột điện, cột truyền hình, cột VIBA
- Cung cấp các sản phẩm mạ kẽm nóng, sơn tĩnh điện
CÔNG TY CƠ KHÍ VÀ XÂY LẮP SỐ 7
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thiết kế, thi công xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, công trình thể dục thể thao, khu du lịch.
- Chế tạo các thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp.
CÔNG TY KHOÁ MINH KHAI
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo và cung cấp các loại khóa, phụ kiện cửa.
- Chế tạo và cung cấp các loại giàn giáo, cột chống, cốt pha tôn dùng trong xây dựng.
- Chế tạo thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp.
CÔNG TY CƠ KHÍ VÀ XÂY LẮP SỐ 9
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thiết kế, thi công xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, công trình thể dục thể thao, khu du lịch.
- Chế tạo các thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp.
CÔNG TY XÂY LẮP VÀ KINH DOANH VẬT TƯ THIẾT BỊ
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thi công xây dựng các công trình công nghiệp và dân dụng, các công trình Thể dục thể thao, khu du lịch.
- Thi công các công trình giao thông.
- Thi công xây dựng các công trình thủy lợi.
- Cung cấp vật tư, thiết bị, máy thi công
CÔNG TY CƠ KHÍ, XÂY DỰNG VÀ LẮP MÁY ĐIỆN NƯỚC
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo và cung cấp thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp
- Chế tạo và cung cấp thiết bị sản xuất gạch, bê tông
- Chế tạo các cột điện, cột truyền hình, cột VIBA
- Thi công xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, xây lắp đường dây, trạm biến áp
- Thi công xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi.
CÔNG TY CƠ KHÍ XÂY DỰNG THANH XUÂN
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo và cung cấp phụ kiện sứ vệ sinh: sen vòi các loại.
- Chế tạo và cung cấp đồng hồ đo nước. Thân van đồng hồ, các sản phẩm bằng đồng.
CÔNG TY TƯ VẤN XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN CƠ KHÍ
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Tư vấn, lập dự án đầu tư các công trình cơ khí và xây dựng
- Thiết kế các thiết bị, sản phẩm cơ khí
- Thiết kế các công trình công nghiệp và dân dụng.
- Thiết kế các dây truyền công nghệ cơ khí và VLXD.
CÔNG TY CÔNG NGHỆ ĐIỆN LẠNH VÀ CƠ ĐIỆN LẠNH
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Thiết kế, lắp đặt thiết bị điện, điện tự động.
- Thi công lắp đặt các thiết bị điện, thiết bị đo lường hiệu chỉnh cho các công trình công nghiệp và dân dụng.
- Thi công lắp đặt thiết bị thông gió, điều hòa nhiệt độ.
- Thi công lắp đặt thang máy
VIỆN NGHIÊN CỨU VÀ PHÁT TRIỂN CƠ KHÍ XÂY DỰNG
Lĩnh vực hoạt động:
- Nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ lĩnh vực cơ khí xây dựng các đề tài KHCN và các dự án
- Nghiên cứu thiết kế các dây chuyền thiết bị đồng bộ cho công nghiệp xây dựng, VLXD, quản lý đô thị và bảo vệ xây dựng
- Nghiên cứu phát triển, áp dụng và chuyển giao công nghệ chế tạo các sản phẩm cơ khí xây dựng
- Tư vấn lập báo cáo khả thi các dự án đầu tư xây dựng, tư vấn mua sắm trang thiết bị xây dựng
- Triển khai hoạt động dịch vụ, thông tin Khoa học - Công nghệ về lĩnh vực cơ khí xây dựng
- Hợp tác với các đơn vị nghiên cứu, SXKD trong và ngoài nước trong lĩnh vực công nghệ mới.
CÔNG TY CƠ KHÍ VÀ XÂY LẮP THÁI BÌNH
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp.
- Chế tạo và cung cấp thiết bị phục vụ nông nghiệp: máy cầy tuốt lúa, gặt, bơm nước, v...v
- Sản xuất và cung cấp các loại bể chứa nước, các loại xe chở rác, thùng rác
TRƯỜNG CÔNG NHÂN KỸ THUẬT CƠ KHÍ XÂY DỰNG
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Đào tạo và cung cấp công nhân kỹ thuật cơ khí, điện.
- Đào tạo và cung cấp công nhân kỹ thuật xuất khẩu.
TRUNG TÂM XUẤT – NHẬP KHẨU
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Đào tạo và cung cấp lao động xuất khẩu.
- Kinh doanh cung cấp vật tư, thiết bị.
CÔNG TY LIÊN DOANH ZENNER - COMA
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Cung cấp các loại đồng hồ đo nước
CÔNG TY LIÊN DOANH CƠ KHÍ XÂY DỰNG HÀ NỘI
Ngành nghề, sản phẩm chính:
- Chế tạo thiết bị, kết cấu thép cho các công trình công nghiệp.
Phô lôc 2: C¸c trang thiÕt bÞ míi ®Çu t cña Tæng c«ng ty
- ThiÕt bÞ bª t«ng
- Tr¹m trén bª t«ng ®Õn 120m3/h cña Ph¸p, §øc, Trung quèc
- Xe vËn chuyÓn bª t«ng tù hµnh SB-95B
- Xe b¬m bª t«ng S-296A
- Bóa ®ãng cäc
- Bóa rung B/170
- M¸y Ðp cäc v¸n thÐp thuû lùc KGK 130
- CÇn cÈu (søc n©ng tõ 15-100 tÊn)
- CÇn cÈu thuû lùc TADANO-300E
- CÇn cÈu thuû lùc TADANO-200H
- CÇn cÈu ADK162
- CÇn cÈu th¸p
- CÇn cÈu khung
- ThiÕt bÞ lµm ®Êt
- M¸y xóc c¸c lo¹i tõ 0,7-1m3, 2m3
- ¤ t« tù ®æ c¸c lo¹i
- Xe lu b¸nh s¾t, b¸nh lèp c¸c lo¹i
- C¸c thiÕt bÞ gia c«ng c¬ khÝ
- M¸y c¾t h¬i tù ®éng ESAB
- M¸y hµn LINCONL
- M¸y khoan, mµi c¸c lo¹i
- C¸c lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn
- C¸c lo¹i ®éng c¬ ®iÖn, c¸c lo¹i m¸y Ðp khÝ
- C¸c lo¹i b¬m dÇu
- KÝch c¨ng cét thÐp c¸c lo¹i
Tµi liÖu tham kh¶o
B¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh hµng n¨m (1997 – 2001) cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng.
§Þnh híng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng giai ®o¹n 2001 – 2010.
Gi¸o tr×nh ChiÕn lîc kinh doanh – Khoa KH&PT - §H KTQD Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª -1999.
S¸ch ‘Qu¶n trÞ chiÕn lîc’ t¸c gi¶ Ph¹n Lan Anh Nhµ xuÊt b¶n Khoa Häc & Kü ThuËt – 2000.
Tµi liÖu cña Ch¬ng tr×nh héi th¶o (6/6/2002 t¹i trêng §H KTQD)
T¹p chÝ Kinh tÕ & Ph¸t triÓn c¸c sè n¨m 2000-2002.
T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c sè n¨m 2000-2002.
T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ c¸c sè n¨m 2000-2002
Thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam c¸c sè n¨m 1999 – 2002
T¹p chÝ Kinh tÕ Ch©u ¸- Th¸i B×nh D¬ng.
T¹p chÝ Kinh tÕ & Dù B¸o.
T¹p chÝ C«ng nghiÖp ViÖt Nam.
Vµ mét sè lo¹i s¸ch, b¸o chuyªn ngµnh kh¸c.
LêI nãi §ÇU……………………………………………………. ……trang1
Ch¬ng I: chiÕn lîc kinh doanh vµ vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp…………………………………………………...trang3
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chiÕn lîc kinh doanh ……………….trang3
ChiÕn lîc kinh doanh lµ g× …………………………………………...trang3
Nguån gèc cña chiÕn lîc …………………………………………...trang3
C¸c ®Þnh nghÜa c¬ b¶n vÒ chiÕn lîc……………………………………. trang4
2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch SWOT vµ m« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter.…………………………………………………………….trang8
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch SWOT…………………………………………..trang8
. M« h×nh n¨m ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter……………………..trang8
II. Vai trß cña chiÕn lîc kinh doanh ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp………………………………………………………...……trang10
TÇm quan träng cña chiÕn lîc kinh doanh ………………………...trang11
TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan ph¶i x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ níc ta hiÖn nay……………………………………….trang12
C¸c bíc x©y dùng chiÕn lîc kinh doanh ………………trang14
1. Ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh …………………………………….trang14
1.1 C¸c yÕu tè cña m«i trêng kinh doanh……………………………….. trang14
1.2 Ph©n tÝch m«i trêng vÜ m«………………………………………………….trang15
1.3. Ph©n tÝch m«i trêng ngµnh………………………………………………...trang17
1.4. T¸c ®éng cña nhãm chiÕn lîc……………………………………………..trang18
2. Ph©n tÝch ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ………………………………trang18
2.1 Qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm…………………………………………………..trang18
2.2. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh…………………………………………trang20
2.3. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng bæ trî…………………………………………….trang21
2.4. Tæng kÕt c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vµ nguy c¬…………………….trang23
X¸c ®Þnh môc tiªu cña doanh nghiÖp………………………………..trang23
3.1. C¸c lo¹i môc tiªu cña doanh nghiÖp…………………………………….. trang23
3.3 C¸c nguyªn t¾c x¸c ®Þnh môc tiªu…………………………………………trang25
X©y dùng chiÕn lîc kinh doanh …………………………………….trang26
ChiÕn lîc s¶n phÈm………………………………………………………….trang26
ChiÕn lîc thÞ trêng………………………………………………………….trang26
ChiÕn lîc c¹nh tranh……..……………………………………………trang27
ChiÕn lîc ®Çu t………………………………………………………trang28
Ch¬ng II : ®¸nh gi¸ m«i trêng bªn trong vµ bªn ngoµi cña Tæng c«ng ty Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng - Bé x©y dùng vµ x¸c ®Þnh híng chiÕn lîc ……………………...trang30
I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng
LÞch sö h×nh thµnh cña Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng (COMA)……trang30
Giai ®o¹n 1 (1975-1995) …………………………………………trang30
Giai ®o¹n 2 (1985-1995) : Giai ®o¹n chuyÓn tiÕp…………………trang30
Giai ®o¹n 3 (1995 ®Õn nay) : Giai ®o¹n ®æi míi vµ ph¸t triÓn……………………………………………………………………..trang30
§Æc ®iÓm vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô vµ mèi quan hÖ kinh doanh ………………………………………………………………………trang33
Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu cña Tæng c«ng ty…………………... trang33
2.2. C¸c ®èi t¸c kinh doanh chñ yÕu cña Tæng c«ng ty……………………...trang34
II. Tæng quan vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong thêi gian qua………………….trang35
§¸nh gi¸ vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty………………….trang35
§¸nh gi¸ n¨ng lùc vèn cña Tæng c«ng ty…………………………………trang35
§¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c qu¶n lý cña Tæng c«ng ty……………………….. trang39
VÒ chÊt lîng lao ®éng……………………………………………………..trang41
N¨ng lùc vÒ trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt cña Tæng c«ng ty…………………..trang42
T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung cña Tæng c«ng ty………trang43
KÕt qu¶ kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong thêi gian qua…………….trang43
Nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña Tæng c«ng ty trong thêi gian qua……trang48
Ph©n tÝch m«i trêng bªn ngoµi, ®¸nh gi¸ c¸c c¬ h«i vµ sù ®e do¹ cña Tæng c«ng ty c¬ khÝ X©y dùng………………………..trang50
Ph©n tÝch m«i trêng vÜ m«…………………………………………..trang50
yÕu tè kinh tÕ cña m«i trêng vÜ m«……………………………………….trang51
yÕu tè c«ng nghÖ cña m«i trêng vÜ m«…………………………………trang52
YÕu tè chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p cña m«i trêng vÜ m«…………………..trang53
YÕu tè x· héi cña m«i trêng vÜ m«……………………………………….trang53
Ph©n tÝch m«i trêng ngµnh………………………………………….trang54
Sù c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty kh¸c…………………………………….trang54
Søc Ðp vÒ gi¸ cña ngêi mua……………………………………………..trang54
Søc Ðp vÒ gi¸ cña ngêi cung cÊp………………………………………..trang55
Sù c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ tiÒm Èn………………………………….trang55
IV. Tæng kÕt viÖc ph©n tÝch ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu c¬ h«i vµ sù ®e do¹ cña Tæng c«ng ty…………………………………………...trang56
Tæng hîp c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vµ sù ®e do¹ cña Tæng c«ng ty ……………………………………………………………………………..trang56
MÆt m¹nh cña Tæng c«ng ty…………………………………………….. trang56
MÆt yÕu cña Tæng c«ng ty ………………………………………………..trang56
C¬ héi cña Tæng c«ng ty………………………………………………… trang57
Nguy c¬ cña Tæng c«ng ty………………………………………………..trang57
Ma trËn SWOT………………………………………………………..trang58
Ch¬ng III. mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn X©y dùng chiÕn lîc kinh doanh cho Tæng c«ng ty C¬ khÝ X©y dùng- Bé X©y dùng giai ®o¹n 2001 – 2010……………..trang60
Néi dung chiÕn lîc ……………………………………………….trang60
§Þnh híng chiÕn lîc cho Tæng c«ng ty. …………………………. trang60
Mét sè môc tiªu chung cho Tæng c«ng ty …………………………...trang62
Néi dung chiÕn lîc kinh doanh cña Tæng c«ng ty…………….. trang63
3.1 ChiÕn lîc s¶n phÈm…………………………………………………..trang63
ChiÕn lîc thÞ trêng…………………………………………………………trang65
ChiÕn lîc c¹nh tranh………………………………………………………..trang66
ChiÕn lîc ®Çu t……………………………………………………………..trang66
II. C¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh¨m thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn lîc kinh doanh cña Tæng c«ng ty…………………………….trang68
C¸c gi¶i ph¸p vÒ phÝa Tæng c«ng ty………………………………….trang68
Mét sè kiÕn nghÞ vÒ phÝa ngµnh c¬ khÝ X©y dùng vµ nhµ níc…………………………………………………………………….trang72
kÕt luËn……………………………………………………………..trang75
Phô lôc……………………………………………………………….trang76
Tµi liÖu tham kh¶o……………………………………………….trang84
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 29670.doc