58 Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018
Kết quả nghiên cứu KHCN
Nghiên cứu bổ sung,
hồn thiện hệ thống đánh giá hợp chuẩn
một số phương tiện chống rơi ngã cá nhân
ThS. Lê Đức Thiện
Viện Khoa học An tồn và Vệ sinh lao động
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Cho đến nay, việcđánh giá chất lượngcác loại phương tiện
bảo vệ chống rơi ngã cá nhân
(PTBV CRNCN) ở Việt Nam
vẫn là một vấn đề chưa giải
quyết được một cách trọn vẹn.
Các văn bản pháp luật, quy
8 trang |
Chia sẻ: huong20 | Ngày: 19/01/2022 | Lượt xem: 354 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Nghiên cứu bổ sung, hoàn thiện hệ thống đánh giá hợp chuẩn một số phương tiện chống rơi ngã cá nhân, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật đã
cĩ. Tuy nhiên, cịn thiếu việc
giám sát của các cơ quan quản
lý, nhất là các hệ thống kiểm
tra, đánh giá chất lượng các
sản phẩm này cịn thiếu, chưa
hồn thiện theo yêu cầu của
tiêu chuẩn.
Trước đây, Viện nghiên cứu
KHKT Bảo hộ lao động (nay là
Viện Khoa học An tồn & Vệ
sinh lao động) đã xây dựng một
Hệ thống đánh giá độ bền động
của dây an tồn vào năm 2000
theo tiêu chuẩn JIS
T8165:1986. Hệ thống này đã
hỗ trợ cơng tác nghiên cứu và
đánh giá chất lượng PTBV
CRNCN rất tốt. Tuy vậy, đến
nay Hệ thống này khơng cịn
phù hợp với các yêu cầu của
Bộ tiêu chuẩn hiện hành là TCVN 7802/ISO 10333. Vì vậy, cần
phải xây dựng một Hệ thống đánh giá chất lượng các PTBV
CRNCN mới phù hợp với các yêu cầu kỹ thuật của tiêu chuẩn Việt
Nam và quốc tế.
Trên cơ sở kinh nghiệm xây dựng các hệ thống thiết bị đánh
giá dây an tồn chống ngã cao trước đây và các tài liệu, các yêu
cầu kỹ thuật của tiêu chuẩn, Trung tâm An tồn lao động, Viện
Khoa học An tồn & Vệ sinh lao động đã triển khai thực hiện đề
tài “Nghiên cứu bổ sung, hồn thiện hệ thống đánh giá hợp chuẩn
một số phương tiện chống rơi ngã cá nhân” Mã số 216/05/TLĐ.
Kết quả của đề tài là: Đã nghiên cứu thiết kế và đưa vào sử dụng
Hệ thống thiết bị đánh giá mới đáp ứng được việc thực hiện các
phép thử cho các chỉ tiêu phù hợp bộ tiêu chuẩn TCVN 7802/ ISO
10333, phục vụ cơng tác nghiên cứu và quản lý chất lượng các
PTBVCN chống rơi ngã.
II. NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN
2.1. Các yêu cầu kỹ thuật và bộ phận chính của hệ thống
Sau khi nghiên cứu tài liệu về các yêu cầu kỹ thuật, phương
pháp thử và thiết bị thử nghiệm, nhĩm nghiên cứu đề tài đã
triển khai thực hiện và xây dựng thành cơng Hệ thống đánh giá
chất lượng các PTBVCRNCN. Qua đánh giá cho thấy, hệ thống
này đã đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của TCVN 7802/ ISO
10333.
Hệ thống này gồm cĩ các thiết bị chính:
1) Thiết bị thử tĩnh (Static test apparatus):
* Máy kéo nén: Thiết bị này đã được mua từ năm 2009.
Gồm:
Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018 59
Kết quả nghiên cứu KHCN
- Máy kéo nén HUNGTA HT-8503 của Hãng HUNGTA - Đài Loan:
o Tốc độ kéo: 3-500mm/phút
o Độ chính xác của tốc độ ±1%
o Hành trình đo: 400 x 1100mm
o Bề rộng thử nghiệm: 480mm
- Load cell: Cấp chính xác: 0,02; dải đo: 1-50kN; Độ phân giải: 0,05N
- Thiết bị xử lý tín hiệu đo
- Máy tính, Phần mềm
* Các bộ gá sử dụng đánh giá độ bền các chi tiết kim loại của hệ thống CRNCN
Các bộ gá để thử kéo các chi tiết kim loại được đề tài nghiên cứu thiết kế, chế tạo: bộ gá để thử
khĩa mĩc, bộ gá để thử vịng D và các vịng nối ... Các bộ gá được tính tốn thiết kế và chế tạo phù
hợp với từng loại. Tất cả được chế tạo từ thép 45 cĩ độ bền cao đảm bảo khơng bị co giãn, phá hủy
khi thử và gia cơng bằng máy CNC để đảm bảo độ chính xác.
* Các bộ gá thử độ bền cổng khĩa
Bộ gá thử độ bền cổng của các chi tiết tự đĩng, tự khĩa như: khĩa mĩc dây treo, vịng nối (kara-
biner) theo tiêu chuẩn TCVN 7802-5. Cĩ 2 bộ gá: Bộ gá thử độ bền ép thẳng và Bộ gá thử độ bền
Ảnh 1: Bộ gá thử vịng D, vịng tam giác, khĩa mĩc và vịng nối
60 Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018
Kết quả nghiên cứu KHCN
ép ngang.
Bộ gá cĩ 2 phần:
- Phần 1: Bàn kẹp mẫu: để gá, kẹp chặt mẫu khi thử
- Vật liệu thân: nhơm hợp kim cứng
- Kết cấu: dễ điều chỉnh cho phù hợp với tất cả các trường hợp thử nghiệm.
- Phần 2: Đầu ép (tải): để tác dụng một lực đè lên cổng
- Vật liệu thân: Thép 45.
- Đầu ép: dày 10mm cĩ R = 4,8mm theo tiêu chuẩn.
* Bộ gá theo tiêu chuẩn để thử dây treo của dây an tồn chữ U
Để bổ sung thêm lựa chọn khi thử các loại dây treo cho dây an tồn, Đề tài đã chế tạo thêm Bộ
gá theo tiêu chuẩn để thử dây treo của dây an tồn chữ U. Dây an tồn chữ U là loại phổ biến sử
dụng cho thợ điện, thợ đường dây.. những người phải neo người trên cột cao khi làm việc.
Ảnh 2, 3, 4: Bộ gá thử độ bền cổng khĩa
Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018 61
Kết quả nghiên cứu KHCN
2) Thiết bị thử động ( Dynamic testing apparatus):
Năm 2000, Viện Nghiên cứu KHKT Bảo hộ lao động đã xây
dựng và đưa vào sử dụng một Hệ thống giá thử độ bền động dây
an tồn. Hệ thống này được xây dựng theo tiêu chuẩn Nhật Bản
JIS T 8165:1987 để đánh giá chất lượng dây an tồn thơng
thường. Tuy nhiên, với yêu cầu thử nghiệm của tiêu chuẩn hiện
nay, hệ thống này khơng cịn phù hợp nữa do:
- Chiều cao của giá thử là 3m + 1,5m (chiều sâu hố cát)
- Hệ thống điều khiển, thiết bị kiểu cũ, an tồn chưa cao
Các yêu cầu chính về giá
thử và thiết bị để đánh giá độ
bền động (theo TCVN 7802-2:
2007) gồm:
* Giá thử
- Giá thử cĩ kết cấu cứng
vững sao cho tần số rung tự
nhiên theo trục thẳng đứng ở
điểm mĩc dây khơng nhỏ hơn
100Hz và sao cho khi tác dụng
một lực 20kN ở điểm mĩc dây
khơng gây ra chuyển vị lớn hơn
1mm.
- Điểm mĩc dây cứng phải
cĩ độ cao sao cho ngăn được
khối lượng thử khơng bị chạm
xuống sàn trong khi thử động.
Để tính tốn thiết kế kết cấu
giá thử đảm bảo yêu cầu kỹ
thuật của tiêu chuẩn, Đề tài đã
nghiên cứu, tính tốn và lựa
chọn phương án thiết kế:
- Khung giá thử: Hệ thống
khung thép 4 chân cĩ kích
thước: 3400x3400x7000. Khung
được bắt chặt xuống chân mĩng
bằng hệ thống bu lơng thép.
- Mĩng giá thử: Mĩng được
thiết kế đổ trụ, cĩ các dầm
giằng. Mĩng phải chịu được tải
trọng của khung giá thử, các
thiết bị và tải trọng thử (dự tính
là 20 tấn.
Khung giá thử sau khi lắp
dựng xong, được sơn bằng sơn
EPOXY để đảm bảo chống chịu
tốt với mơi trường, chống rỉ.
* Dụng cụ thả nhanh (Quick
release device)
Đề tài đã nghiên cứu chế
tạo một khĩa thả nhanh. Khĩa
thả nhanh này là bộ phận giữ
Ảnh 5: Bộ gá thử dây treo chữ U
và Hệ thống thiết bị đánh giá độ bền tĩnh
Ảnh 6: Hệ thống đánh giá chất lượng dây an tồn thơng thường
62 Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018
Kết quả nghiên cứu KHCN
vật thử, thích hợp với đinh khuy của khối lượng thử hoặc bộ phận
nối và phải đảm bảo thả khối lượng thử rơi tức thì. Khĩa cĩ chốt
an tồn, đảm bảo an tồn cho thử nghiệm viên (tránh được sơ
xuất do khĩa tự nhả, trượt khĩa). Kết cấu khĩa chắc chắn và dễ
sử dụng. Khĩa cĩ bộ phận điều khiển từ xa.
* Vật thử rơi (Dummy)
Vật thử làm bằng thép đúc,
cĩ khối lượng = 100 ± 1kg, nối
cứng với một đinh khuy tạo ra
một mối nối chắc chắn. Vật thử
cĩ đường kính 200mm. Đinh
khuy phải ở giữa một đầu.
Ngồi vật thử hình trụ, thơng
qua việc tăng cường trang thiết
bị, chúng tơi cịn được cung
cấp Vật thử hình thân người
(Torso dummy) do Hàn Quốc
sản xuất theo tiêu chuẩn. Thân
người giả này để dùng cho
phép thử hệ thống.
* Dụng cụ đo lực
Sử dụng cảm biến tải trọng
load cell cĩ khả năng đo được
các lực từ 1,2kN đến 20kN, cĩ
độ chính xác là 2%, và chịu
được một lực là 50kN mà
khơng bị hư hại, và sắp xếp sao
cho phép đo được tiến hành
với dải tần số hoạt động liên tục
lên đến 100Hz nhưng với tốc
độ lấy mẫu tối thiểu là 1000Hz.
Load cell và thiết bị xử lý tín
hiệu đo, máy tính, máy in... được
lắp ráp đồng bộ với hệ thống.
- Load cell S9M 50kN.
- Thiết bị xử lý tín hiệu đo
- Phần mềm
Hệ thống được cài đặt, lắp
ráp tốt, chạy ổn định (Ảnh
8,9,10).
3) Đánh giá độ ổn định của
Hệ thống giá thử độ bền động
Ngay từ khâu thiết kế, giá
thử độ bền động của Hệ thống
Ảnh 7: Mặt bằng mĩng và khung giá thử đã lắp dựng xong
Ảnh 8, 9, 10: Khĩa thả nhanh, load cell, tời và các vật thử
Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018 63
Kết quả nghiên cứu KHCN
chống rơi ngã đã được tính tốn, thiết kế trên cơ sở kinh nghiệm thu được từ việc xây dựng các hệ
thống tương tự với sự trợ giúp của các phần mềm thiết kế và tính tốn kết cấu hiện đại. Các phương
tiện này giúp thiết kế và xây dựng một giá thử đáp ứng được yêu cầu cao của tiêu chuẩn. Tuy nhiên,
để cĩ một giá thử đạt yêu cầu của tiêu chuẩn thì ngồi thiết kế, khâu chế tạo và lắp đặt chính xác,
đúng kỹ thuật là một vấn đề rất quan trọng. Nếu các khâu chế tạo và lắp đặt khơng đảm bảo thì khơng
thể đảm bảo giá thử là một hệ cứng tuyệt đối như yêu cầu.
* Đo tần số rung tự nhiên theo trục thẳng đứng
Sau khi hồn thành chế tạo và lắp đặt giá thử theo đúng yêu cầu kỹ thuật, Đề tài đã thực hiện đo
rung động theo yêu cầu của tiêu chuẩn và thực hiện các biện pháp chỉnh sửa, tăng cứng cho giá thử.
Kết quả cuối cùng, giá thử đã đáp ứng được yêu cầu của tiêu chuẩn đĩ là: Tần số rung tự nhiên theo
trục thẳng đứng ở điểm mĩc dây khơng nhỏ hơn 100Hz (giá trị đo được là 150,5Hz).
Các kết quả đo lần cuối được tổng kết trong Bảng 1:
Bảng 1: Kết quả đo tần số tự nhiên theo trục thẳng đứng của giá thử
TT ĈiӇm ÿo
Giá trӏ ÿo tҫn sӕ tӵ nhiên theo trөc
thҷng ÿӭng (Hz) Ghi chú
Lҫn 1 Lҫn 2 Lҫn 3
1 Chân cӝt 134 134 134
2 Giӳa thân giá thӱ 119,6 119,6 119,7
3 ĈӍnh ÿҫu cӝt 117,1 117,1 117,1
4 Cánh dҫm mĩc treo 150,6 150,7 150,6
5 Mĩc treo 150,6 150,6 150,5 Vӏ trí cҫn ÿo theo tiêu chuҭn.
Hình 1: Đồ thị biên độ tự nhiên tại mĩc treo Hình 2: Đồ thị tần số dao động tự nhiên
tại mĩc treo
64 Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018
Kết quả nghiên cứu KHCN
* Đo độ chuyển vị khi tác dụng một lực 20kN ở điểm mĩc dây
Đề tài cũng thực hiện đo độ chuyển vị khi tác dụng một lực 20
kN ở điểm mĩc dây. Kết quả đo được là đạt yêu cầu.
Độ chuyển vị đo được khi tác dụng một lực 20kN ở điểm mĩc
dây là: 0,25 ± 0,005mm
Ảnh 13, 14: Treo tải vào mĩc treo và kết quả đo
trước và sau khi treo tải 20kN
Các kết quả đo được khẳng
định lại một lần nữa khi được
Phịng thử nghiệm của
INCOSAF (Cơng ty CP kiểm
định kỹ thuật an tồn và tư vấn
xây dựng – Bộ Xây dựng),
VIAS 027, đánh giá và chứng
nhận.
2.2. Áp dụng phương pháp
thử (Thử nghiệm thành thạo)
Sau khi hồn thiện Hệ thống
đánh giá và các quy trình thử
nghiệm, Đề tài đã cho áp dụng
đánh giá thử để kiểm tra độ ổn
định của hệ thống và thực hành
kỹ năng đánh giá thành thạo
theo yêu cầu TCVN/ISO/IEC
17025: 2005.
Theo yêu cầu tối thiểu khi
thử nghiệm đánh giá thành
thạo, cần thực hiện:
- Thử nghiệm lặp lại: 5 lần.
- Thử nghiệm tái lập: 3 lần
Như vậy với mỗi phép thử
sẽ phải thử nghiệm 15 lần để
đạt được độ che phủ P = 95%
và k=2.
Ở đây kết quả được dùng
đánh giá so sánh độ đồng nhất
kết quả thử nghiệm giữa các
nhân viên phịng thí nghiệm.
Sau khi thử nghiệm nhiều
lần, kết quả cuối cùng đã đạt
các yêu cầu đề ra: tất cả nhân
viên đều cĩ chỉ số En < 1 (Chi
tiết nêu trong Báo cáo kết quả
về việc áp dụng phương pháp
thử trên hệ thống thiết bị).
Như vậy, hệ thống thiết bị,
con người và kết quả của các
phép thử đều đảm bảo yêu cầu
kỹ thuật và độ chính xác của
Ảnh 11, 12: Đo độ rung động tự nhiên của giá thử
tại điểm mĩc treo
Tạp chí Hoạt động KHCN An toàn - Sức khỏe & Môi trường lao động, Số 4,5&6-2018 65
Kết quả nghiên cứu KHCN
tiêu chuẩn TCVN 7802/ISO 10333 và TCVN/ISO/IEC 17025:2005.
Sau khi hồn chỉnh hệ thống đánh giá và quy trình đánh giá,
Đề tài đã tiến hành xây dựng bộ hồ sơ để đăng ký xin cấp chứng
chỉ cơng nhận phù hợp các yêu cầu của TCVN/ISO/IEC
17025:2005 của Văn phịng cơng nhận chất lượng (BOA). Ngày
10 và 11/4/2018, Đồn BOA đã hồn thành đánh giá các chỉ tiêu
đăng ký và ngày 22/06/2018, BOA đã cấp chứng chỉ cơng nhận
các phép thử phù hợp các yêu cầu của TCVN/ISO/IEC
17025:2005.
III. KẾT LUẬN
Sau thời gian nghiên cứu, Đề tài đã hồn thành được mục tiêu
nghiên cứu đề ra là:
- Hồn thiện được hệ thống thiết bị thí nghiệm để đánh giá hợp
chuẩn một số phương tiện chống rơi ngã cá nhân đáp ứng được
yêu cầu về phương pháp thử theo TCVN 7802-2:2007 và 7802-
5:2008.
- Đã được Văn phịng cơng nhận chất lượng (BOA) cấp chứng
chỉ cơng nhận các phép thử phù hợp các yêu cầu của
TCVN/ISO/IEC 17025:2005.
Với hệ thống này, Phịng thí nghiệm An tồn lao động, Trung
tâm An tồn lao động cĩ đủ năng lực thực hiện đánh giá các chỉ
tiêu chất lượng để phục vụ việc nghiên cứu và đánh giá hợp quy
các phương tiện bảo vệ chống rơi ngã cá nhân theo quy chuẩn
QCVN 23:2014/BLĐTBXH (Quy chuẩn quốc gia về hệ thống
chống rơi ngã cá nhân).
Nhĩm thực hiện đề tài tin rằng các kết quả của đề tài sẽ đĩng
gĩp tích cực cho việc nghiên cứu và đánh giá chứng nhận chất
lượng các phương tiện bảo vệ chống rơi ngã, qua đĩ giúp việc
quản lý và sử dụng các loại phương tiện này tốt hơn, gĩp phần
bảo vệ an tồn và tính mạng người lao động khi làm việc trên cao.
IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Kiều Ngọc Hanh (1980), Báo cáo đề tài: Yêu cầu kỹ thuật,
phương pháp đánh giá, phương pháp sử dụng dây an tồn
(TB12), Viện Nghiên cứu KHKT Bảo hộ Lao động.
[2]. Lê Đức Thiện và các cộng tác viên, Báo cáo tổng kết đề tài
200-6/VBH, Nghiên cứu xây dựng hệ thống đánh giá độ bền động
của dây an tồn.
[3]. Lưu Văn Chúc, Lê Đức Thiện (2010), Báo cáo tổng kết Tiểu
dự án 7.2: “Nghiên cứu xây dựng và hồn chỉnh hệ thống thiết bị
thử nghiệm và đánh giá chất
lượng một số phương tiện bảo
vệ cá nhân”; Chương trình
quốc gia về Bảo hộ Lao động,
An tồn Lao động Vệ sinh Lao
động đến 2010.
[4]. TCVN 7802-1 đến 6: Hệ
thống chống rơi ngã cá nhân
[5]. QCVN 23:2014/BLĐTBXH:
Quy chuẩn quốc gia về hệ
thống chống rơi ngã cá nhân.
[6]. ISO 10333: Personal fall-
arrest systems (Hệ thống
chống rơi ngã cá nhân)
[7]. EN 354: Personal protec-
tive equipment against falls
from a height. Lanyards
(Phương tiện bảo vệ cá nhân
chống rơi ngã từ trên cao - Dây
treo)
[8]. EN 355: Personal protec-
tive equipment against falls
from a height. Energy
absorbers (Phương tiện bảo vệ
cá nhân chống rơi ngã từ trên
cao - Bộ phận hấp thụ năng
lượng)
[9]. EN 362: Personal protec-
tive equipment against falls
from a height. Connectors
(Phương tiện bảo vệ cá nhân
chống rơi ngã từ trên cao - Bộ
phận nối)
[10]. EN 364: Personal protec-
tive equipment against falls
from a height — Test methods
(Phương tiện bảo vệ cá nhân
chống rơi ngã từ trên cao -
Phương pháp thử)
[11]. ANSI/ASSE Z359: Fall
Protection (Bảo vệ chống rơi
ngã)
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- nghien_cuu_bo_sung_hoan_thien_he_thong_danh_gia_hop_chuan_mo.pdf