Báo cáo tổng kết đề tài - Đoàn thanh niên cộng sản hồ chí minh với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh xuân - Thành phố Hà Nội

thầy Trần Văn Nhã, đã tận tình giúp đỡ trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài. Nhóm em xin trân trọng cảm ơn quý Thầy, Cô trong Khoa Khoa học Chính trị đã tận tình truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu vừa qua. Với vốn kiến thức được tiếp thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng cho quá trình nghiên cứu đề tài khoa học mà còn là hành trang quý báu để chúng em tiếp tục nghiên cứu sau này. Trong quá trình thực hiện đề tài, do nhóm em có nhiều hạn chế. Kính mong quý Thầy, Cô giúp đỡ để nhóm em hoàn thiện đề tài. Xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô! TM. Nhóm nghiên cứu Đồng Văn Hải LỜI CAM ĐOAN Nhóm nghiên cứu xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng nhóm em và được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của Thạc sỹ Trần Văn Nhã. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này đều là trung thực, khách quan thông qua quá trình khảo sát thực tế tại quận Thanh Xuân - thành phố Hà Nội. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu có sử dụng những nhận xét, đánh giá cũng như các nhận định của nhóm tác giả và các thông tin dựa trên các tài liệu có trích dẫn rõ ràng về nguồn gốc, xuất xứ. Chủ nhiệm đề tài Đồng Văn Hải DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BĐKH: Biến đổi khí hậu BVMT: Bảo vệ môi trường ĐTN: Đoàn Thanh niên ĐVTN : Đoàn viên, thanh niên TN: Thanh niên TNCS: Thanh niên cộng sản LHTN: Liên hiệp Thanh niên TTN: Thanh thiếu niên MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................................. 3 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 7 5. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 7 6. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................................. 7 7. Đóng góp mới của đề tài ......................................................................................... 8 8. Cấu trúc đề tài ......................................................................................................... 8 Chương 1: MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY .............................................. 9 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ............................................................. 9 1.1.1. Thanh niên ......................................................................................................... 9 1.1.2. Đoàn Thanh niên ............................................................................................. 11 1.1.3. Một số đặc điểm cơ bản về Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong tình hình mới hiện nay ..................................................................................... 12 1.2. Tầm quan trọng và những mục tiêu cơ bản của vấn đề bảo vệ môi trường ....................................................................................................................... 17 1.2.1. Tầm quan trọng của vấn đề bảo vệ môi trường .............................................. 17 1.2.2. Những mục tiêu cơ bản của việc bảo vệ môi trường ...................................... 19 1.3. Đoàn Thanh niên và nhiệm vụ bảo vệ môi trường trong tình hình hiện nay ............................................................................................................................. 22 1.3.1. Nhiệm vụ của Đoàn thanh niên với việc bảo vệ môi trường hiện nay .................. 22 1.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh .......................................................................... 27 Tiểu kết chương 1 .................................................................................................... 29 Chương 2.THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY ...................................................................... 30 2.1. Vài nét sơ lược về đặc điểm, tình hình quận Thanh Xuân và Đoàn Thanh niên ...... 30 2.1.1. Đặc điểm, tình hình của quận Thanh Xuân ..................................................... 30 2.1.2. Giới thiệu tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân ................... 38 2.2. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường ở quận Thanh Xuân hiện nay .................................. 43 2.2.1. Thực trạng ....................................................................................................... 43 2.2.2. Ưu điểm ........................................................................................................... 54 2.2.3. Nguyên nhân ................................................................................................... 56 2.2.4. Hạn chế ............................................................................................................ 58 Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY .......... 61 3.1. Nhóm những giải pháp chung ......................................................................... 61 3.1.1. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về mọi mặt, xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu của công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại địa phương ....................................................................................................................... 61 3.1.2. Củng cố, nâng cao chất lượng bộ phận chuyên trách của tổ chức Đoàn thực hiện công tác tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên ............................ 62 3.1.3. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường của Đoàn .......................... 62 3.1.4. Tăng cường trách nhiệm xã hội của các tổ chức Đoàn trong việc tham gia giám sát, phản biện các vấn đề liên quan đến môi trường tại địa phương ................ 62 3.1.5. Tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đoàn với các ngành liên quan trong nhiệm vụ bảo vệ môi trường ..................................................................................... 63 3.1.6. Đảm bảo sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, sự chỉ đạo của chính quyền đối với việc tăng cường vai trò của tổ chức Đoàn trong việc bảo vệ môi trường ..... 63 3.2. Nhóm những giải pháp cụ thể ......................................................................... 64 3.2.1. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động ..................................................... 64 3.2.2. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về môi trường cho đội ngũ cán bộ Đoàn ................................................................................................. 65 3.2.3. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng với việc đổi mới, đa dạng hoá các hình thức xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên ........................................................................................................... 66 3.2.4. Tăng cường các nguồn lực hỗ trợ cho công tác tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường ............................................................................................. 67 Tiểu kết chương 3...................................................................................................... 67 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 68 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 70 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sau gần 34 năm đổi mới và phát triển đất nước, cùng quá trình đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế toàn diện thì tốc độ đô thị hóa ở nước ta tăng nhanh. Điều này thấy rất rõ ở các vùng trọng điểm kinh tế quốc gia, tập trung chủ yếu ở các thành phố trực thuộc Trung ương, trong đó có Thủ đô Hà Nội. Quá trình đô thị hóa diễn ra với tốc độ cao, chúng ta đang đứng trước một thực tiễn đáng lo ngại về chất lượng cuộc sống các đô thị, xu hướng di dân từ nông thôn vào thành phố tăng, việc mở rộng quy mô về không gian đô thị, tăng cường hoạt động xây dựng đô thị, cải tạo và mở rộng hạ tầng đô thị. Nhu cầu phát triển nhanh về kinh tế gắn với phát triển bền vững ngày càng đặt ra những thách thức lớn, trực tiếp và cấp bách. Do đó chúng ta phải có tầm nhìn chiến lược về quy hoạch, bảo vệ môi trường đô thị theo hướng phát triển xanh - bền vững. Thành phố Hà Nội là Thủ đô của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nghị quyết số 15 NQ/TW ngày 15 tháng 12 năm 2000 của Bộ Chính trị đã khẳng định vai trò, vị thế của Thủ đô Hà Nội: “Là trái tim của cả nước, đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế”. Luật Thủ đô số 25/2012/QH13 ngày 21 tháng 11 năm 2012 xác định trách nhiệm của Thủ đô: “Xây dựng, phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, tiêu biểu cho cả nước”. Phát triển đô thị xanh, đô thị thông minh là xu hướng tất yếu hiện nay trên toàn thế giới.Ở Việt Nam, mục tiêu xây dựng và phát triển đô thị xanh ở thế kỷ XXI đang được Đảng, Nhà nước và Nhân dân rất quan tâm. Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, Hà Nội đã có những bước phát triển mang tính đột phá, đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận ở nhiều lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa... Theo quyết định số 768/QĐ-TTg ngày 06 tháng 5 năm 2016 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng Vùng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050: Hà Nội với vị thế Thủ đô, trung tâm đầu não chính trị, hành chính của quốc gia; là trung tâm 1 văn hóa, giáo dục đào tạo và khoa học kỹ thuật quan trọng của cả nước; là một trong những trung tâm kinh tế, du lịch, thương mại, dịch vụ của khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Phát huy vai trò là trung tâm động lực chính, đầu mối liên kết quản lý, kinh doanh, nghiên cứu và phát triển kinh tế - xã hội, tập trung hình thành các trung tâm thương mại tài chính lớn của quốc gia. Để Thủ đô Hà Nội đúng nghĩa, xứng tầm là trái tim của Tổ quốc, là trung tâm văn hóa, chính trị của cả nước thì cần phải định hướng chiến lược phát triển một cách bền vững trong tổng thể chiến lược quốc gia. Tuy vậy, vấn đề môi trường độ thị của Hà Nội nói chung, của quận Thanh Xuân nói riêng phát triển chưa được như mong muốn, còn có nhiều hạn chế, bất cập. Lý do có nhiều, nhưng vấn đề huy động sức mạnh của hệ thống chính trị, trong đó đặc biệt là tổ chức ĐTN, có vai trò hết sức quan trọng tại địa phương chưa được phát huy đúng mức. Một nguyên nhân quan trọng là do sự khiếm khuyết trong các thể chế, cơ chế, quy chế, chính sách... quản lý phát triển đô thị bền vững và trên địa bàn Quận là chưa thật cụ thể rõ ràng. Nhận thức của các nhà quản lý về phát triển kinh tế - xã hội gắn với môi trường bền vững ở đô thị còn chưa sâu sắc. Việc quản lý, tổ chức thực hiện các giải pháp để giải quyết nhiều vấn đề bức xúc chưa triệt để, hữu hiệu, chưa được sát sao, sự tham gia của các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là các đoàn thể quần chúng còn mang nhiều tính hình thức, chưa đạt hiệu quả cao... Thực trạng việc tham gia và khẳng định trách nhiệm của tổ chức Đoàn đối với vấn đề bảo vệ môi trường ở Hà Nội nói chung và quận Thanh Xuân nói riêng hiện nay chưa được như mong muốn: Ô nhiễm môi trường đô thị (đặc biệt là ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước, rác thải, tiếng ồn, tình trạng khan hiếm nước sạch...), ùn tắc giao thông, chống chọi kém với biến đổi khí hậu (ngập úng)... Nguyên nhân là do dân số của Quận tăng nhanh, đô thị hóa ngày càng phát triển mạnh chưa từng có làm cho Quận phải đối mặt với các thách thức nghiêm trọng, có nguy cơ bất ổn cao, ảnh hưởng trực tiếp tới mọi hoạt động sinh sống của nhân dân; công tác quản lý, xây dựng quy hoạch hạ tầng, 2 giao thông đô thị, phát triển công nghiệp, dịch vụ... triển khai tổ chức và thực hiện chưa theo hướng xanh, thân thiện với môi trường và phát triển kinh tế chưa thực sự đi đôi với giải quyết các vấn đề văn hóa, xã hội, môi trường bền vững. Như vậy Hà Nội nói chung và quận Thanh Xuân nói riêng cần có chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội - môi trường một cách hài hòa, trên cơ sở, phát triển đô thị xanh, đô thị thông minh trong giai đoạn hiện nay là rất cần thiết và mang tính cấp bách. Chính vì vậyvấn đề bảo vệ môi trường là một trong những yêu cầu rất bức xúc và trọng tâm hiện nay cần phải sớm có những giải pháp giải quyết kịp thời. Trên cơ sở những yêu cầu đó, nhóm tác giả nhận thấy trong nhiều giải pháp mang tính cấp bách thì giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên với việc bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Bởi Đoàn Thanh niên là lực lượng xung kích tại cơ sở, là thành tố quan trọng của hệ thống chính trị nhằm hiện thực hoá những chủ trương quan trọng của Đảng và Nhà nước tại địa phương trong công tác BVMT. Từ những lý do mang tính lý luận và thực tiễn cấp bách như trên, trên cơ sở những kiến thức được học tập nghiên cứu từ chuyên ngành Chính trị học ở Trường Đại học Nội vụ Hà Nội, qua tìm hiểu, nghiên cứu các tài liệu, văn bản quy định của pháp luật, nhà nước, của Bộ, Ngành, của Thành phố Hà Nội và quận Thanh Xuân để có thêm những kiến thức cần thiết chuyên sâu phục vụ cho quá trình học tập, nghiên cứu. Nhóm tác giả quyết định chọn đề tài: “ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh Xuân - thành phố Hà Nội”. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Nghiên cứu về vấn đề quản lý, xây dựng, quy hoạch, đô thị xanh, đô thị thông minh theo hướng phát triển bền vững đã có nhiều đề tài, công trình đã đề cập đến, có thể kể đến như sau: + Tác phẩm “Môi trường Văn hóa đô thị hiện đại”- GS.TS. Mạc Đường (Nhà xuất bản Khoa học xã hội năm 2016): Nội dung của tác phẩm, tác giả 3 cho rằng trong lịch sử, ở bất cứ thời đại nào, xã hội đô thị cũng điều là một xã hội “nhị nguyên” của đời sống hai mặt: phát triển và phản phát triển, văn minh và tội ác, nhân văn và phi nhân văn gắn kết với nhau như hình với bóng, như bình minh và đêm tối. Và theo tác giả không gian đô thị càng mở rộng, đời sống đô thị càng thịnh vượng so với nông thôn nghèo khổ, các khu phố hoành tráng xuất hiện để chứa đựng các kiểu sống phức tạp khác nhau. Và tiếp theo là sự bất ổn do tội phạm, tranh chấp quyền sở hữu đất đai, chen lấn và tắc nghẽn giao thông, ô nhiễm môi trường do khí thải, CO2, nước thải, rác, tăng lên nhanh chóng như sự nhanh chóng tăng trưởng đô thị hóa. Và cho rằng do tính nhị nguyên của đô thị phát triển nhanh, do nhận thức thiên lệch về thành tựu “thay da đổi thịt” nên vấn đề quản lý đô thị thường không đuổi kịp với thực trạng trạng “xấu” của đô thị hóa. + Tác phẩm “Chiến lược và Chính sách Môi trường” - GS. Lê Văn Khoa, TS. Nguyễn Ngọc Sinh, TS. Nguyễn Tiến Dũng (Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2006): Được biên soạn trong khuôn khổ của đề án “Xây dựng năng lực Quản lý Môi trường ở Việt Nam” nhằm tăng cường cung cấp các tài liệu tham khảo, nghiên cứu cho sinh viên về các vấn đề môi trường toàn cầu, chiến lược toàn cầu về môi trường và phát triển bền vững, chính sách môi trường thế giới, luật môi trường thế giới, luật pháp và chính sách bảo vệ mội trường,.. qua đó đem lại cách nhìn khoa học và hiện đại về nhận thức đối với môi trường. + Đào Ngọc Nghiêm (2013), Đô thị xanh, thông minh - mô hình phát triển của Thủ đô Hà Nội, Hội thảo khoa học quốc tế. Tác giả đã đưa ra bối cảnh đô thị hóa của một số nước và Việt Nam và phát triển bền vững là một xu thế tất yếu của toàn cầu, tác động đến từng lĩnh vực với những nghiên cứu cụ thể, chuyên ngành hơn, trong đó có đô thị hóa, đó là đô thị bền vững - đô thị sinh thái - đô thị xanh - kiến trúc xanh. Phát triển bền vững là quá trình liên tục cân bằng và hài hòa các mục tiêu kinh tế - văn hóa - xã hội và môi trường sinh thái. Từ đó tác giả xác định mô hình phát triển đô thị xanh ở Hà Nội “Xanh - 4 văn hiến - văn minh - hiện đại”, đô thị năng động, hiệu quả, có sức cạnh tranh cao trong nước, khu vực và quốc tế, có môi trường sống tốt + Nguyễn Hồng Thục (2013), Các yếu tố của phát triển đô thị xanh thông minh tại Việt Nam, Hội thảo khoa học quốc tế. Tác giả đã đưa ra hiện trạng đô thị hóa diễn ra ở quy mô và tốc độ chưa từng thấy ở Việt Nam - đây là vấn đề nóng nhất hiện nay. Đô thị hóa nhanh góp phần không nhỏ để thay đổi bộ mặt kinh tế xã hội của đất nước. Tác giả cũng chỉ ra các bệnh đô thị: kiến trúc lộn xộn, giao thông tắc nghẽn, ô nhiễm môi trường, dự án đô thị theo kiểu phòng ngủ độc canh mà thiếu vắng các dịch vụ công cộng thiết yếu, bất động sản không có lối ra Từ đó tác giả đã đưa ra cách tiếp cận mới về các đô thị là tăng trưởng kinh tế, tài nguyên đô thị, môi trường sinh thái, tăng trưởng xanh, quy hoạch lãnh thổ bền vững dựa trên các cơ sở pháp lý. + Nguyễn Văn Cường (2015), Phát triển các khu đô thị mới theo hướng bền vững: Nghiên cứu trên địa bàn Hà Nội, Luận án tiến sĩ ngành Quản lý kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân. Trong nghiên cứu này, tác giả đã đưa ra định nghĩa về đô thị hóa, đô thị phát triển bền vững. Qua việc nghiên cứu tác giả đã tiến hành khảo sát việc phát triển các khu đô thị mới ở Hà Nội. Tác giả đã khẳng định về phát triển các khu đô thị cần mang tính bền vững. + Phạm Ngọc Tuấn (2015), Phát triển các khu đô thị mới tại thành phố Hồ Chí Minh theo hướng bền vững, Luận án tiến sĩ chuyên ngành Quy hoạch vùng và đô thị, Đại học Kiến trúc thành phố Hồ Chí Minh. Tác giả đã làm rõ một số vấn đề lý luận về phát triển các khu đô thị mới, các tiêu chí phát triển khu đô thị mới theo hướng bền vững. Tác giả nghiên cứu chuyên sâu về quy hoạch đô thị vùng theo hướng bền vững trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh. + “Phát triển bền vững đô thị: Những vấn đề lý luận và kinh nghiệm của thế giới”, của Đào Hoàng Tuấn (2008) đã nêu một cách tổng quát các kinh nghiệm phát triển bền vững đô thị và đối chiếu với Việt Nam cho thấy quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ nhưng việc xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng vẫn chưa đáp ứng, do vậy dân cư nông thôn mất tư liệu sản xuất không 5 kịp chuyển đổi sang các ngành nghề phù hợp. Sự phát triển đô thị ở nhiều nơi gặp khó khăn, nguyên nhân là do quy hoạch đô thị chưa tốt, quản lý đầu tư phát triển đô thị còn yếu kém, chưa có thể chế cụ thể trong việc quản lý đầu tư phát triển đô thị nói chung, thể chế quản lý đầu tư phát triển đô thị xanh nói riêng, đầu tư phát triển các khu đô thị còn manh mún và tự phát, thiếu nguồn vốn đầu tư trầm trọng, di dân từ nông thôn vào thành thị quá nhiều. Quá trình đô thị hóa đang diễn ra theo chiều hướng “Đô thị hóa giả tạo” thể hiện qua việc đô thị phát triển lấn sang khu vực nông thôn rất nhiều, bên cạnh đó cơ sở hạ tầng đô thị và cơ sở hạ tầng sản xuất phát triển chưa tương xứng. Do vậy công tác quản lý đầu tư phát triển đô thị cần phải theo chiều sâu: Nâng cao chất lượng đô thị, phân bố hợp lý mạng lưới quần cư đô thị theo lãnh thổ của đô thị để tương ứng với các chức năng đô thị, xây dựng phương án mô hình phát triển, dự báo hiệu quả đầu tư, các tác động tích cực cũng như tiêu cực trong quản lý đầu tư phát triển đô thị từ đó đưa ra các giải pháp để điều chỉnh cho phù hợp. Từ các công trình nghiên cứu trên đều cho thấy rằng: vấn đề xây dựng, quy hoạch, bảo vệ môi trường đô thị xanh, thông minh - thực chất là mục tiêu phát triển bền vững và hài hòa. Mô hình phát triển của Thủ đô Hà Nội được coi là định hướng chiến lược và trọng tâm. Tuy nhiên chưa có công trình hay đề tài nào nghiên cứu một cách toàn diện, trực tiếp và cụ thể về vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đối với việc bảo vệ môi trường ở Thủ đô Hà Nội nói chung, đặc biệt là trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng. Chính vì vậy nhóm tác giả đã đi đến quyết định chọn đề tài: “ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh Xuân - thành phố Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu của mình. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận, thực trạng hoạt động của tổ chức Đoàn Thanh niên đối với nhiệm vụ bảo vệ môi trường tại địa bàn quận 6 Thanh Xuân và những nguyên nhân tác động đến thực trạng hoạt động của ĐTN trong việc bảo vệ môi trường. Trên cơ sở đó bước đầu đề xuất một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên đối với việc bảo vệ môi trường trong tình hình mới. 3.2. Nhiệm vụ + Nghiên cứu một số vấn đề lý luận chungcủa Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong tình hình mới hiện nay và nhiệm vụ của nó đối với việc BVMT. + Khảo sát đánh giá thực trạng hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong việc BVMTtại địa bàn quận Thanh Xuân. + Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong việc BVMTtại địa bàn quận Thanh Xuân. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng: Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. - Phạm vi: + Phạm vi về không gian: Quận Thanh Xuân - Thành phố Hà Nội. + Phạm vi về thời gian: 05 năm (Từ năm 2015 cho đến 2020). 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp tiếp cận nghiên cứu: Sử dụng các phương pháp nghiên cứu lý thuyết, phân tích, tổng hợp trên cơ sở sưu tầm, chọn lọc tài liệu, báo cáo liên quan trực tiếp đến đề tài.Đồng thời phỏng vấn, khảo sát thực tiễn để từ đó bước đầu nhóm nghiên cứu đưa ra những nhận định, đánh giá vấn đề. 6. Giả thuyết nghiên cứu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối với việc góp phần BVMTtrên địa bàn quận Thanh Xuân trong những năm gần đây đã đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại không ít hạn chế, bất cập. Nếu đề tài đưa ra được những giải pháp thì sẽ góp phần vào việc nâng cao được chất lượng và hiệu 7 quả hoạt động của tổ chức Đoàn đối với nhiệm vụ BVMT trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng và thành phố Hà Nội nói chung. 7. Đóng góp mới của đề tài - Đề tài hệ thống hóa một số vấn đề về tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, về nhiệm vụ của tổ chức Đoàn trong điều kiện mới. Đặc biệt là vấn đề BVMT. - Đánh giá thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên tích cực, tự giác tham gia BVMTở địa phương. - Đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức Đoàn cơ sở; công tác BVMT trên địa bàn quận Thanh Xuân trong tình hình hiện nay. - Có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho một số đề tài nghiên cứu có liên quan 8. Cấu trúc đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, đề tài có ba chương: Chương 1. MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY Chương 2. THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY 8 Chương 1 MỘT SỐ VẾ ĐỀ VỀ ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VÀ NHIỆM VỤ CỦA TỔ CHỨC ĐOÀN VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài 1.1.1. Thanh niên Tùy thuộc vào nội dung và góc độ nghiên cứu mà khái niệm thanh niên có thể được hiểu ở nhiều nghĩa khác nhau. Vì vậy để có khái niệm chính xác nhất về thanh niên,chúng ta cần nghiên cứu một cách tổng hợp,trên nhiều khía cạnh có tính đến những quy luật bên trong của sự phát triển về thể chất và tinh thần và các yếu tố xuất phát từ thực tiễn của sự phát triển xã hội. Nghiên cứu ở góc độ đời sống,văn hóa, xã hội: thanh niên là một bộ phận cấu thành của xã hội, là bộ phận phức hợp của dân cư của một quốc gia - dân tộc bao gồm tất cả các cá thể có độ tuổi từ 16 đến 30[điều 1 Luật Thanh niên 2005], là thế hệ tiên phong trong việc hội nhập, tiếp cận nhanh khoa học công nghệ hiện đại, tiếp cận với cái mới, giao thoa các nền văn hóa mới, là thế hệ chấp nhận đổi mới, linh hoạt, nhanh nhẹn, nhậy bén thích ứng nhanh với môi trường hội nhập quốc tế. Ở góc độ kinh tế:Thanh niên là lực lượng lao động dự trữ của xã hội, là tài nguyên vô giá của mỗi quốc gia, dân tộc, là lực lượng tích cực tham gia vào quá trình phát triển kinh tế. Thanh niên được xem là một lực lượng lao động xã hội hùng hậu, nguồn lực bổ sung cho đội ngũ lao động trên tất cả các lĩnh vực, là bộ phận quan trọng cấu thành lực lượng sản xuất, năng động, nhiệt huyết, nhậy cảm và gắn bó với tiến trình phát triển của xã hội, đi đầu trong cuộc đấu tranh sáng tạo, là lực lượng đông đảo góp phần tạo nên giai cấp công nhân và nhân tố đi đầu, nòng cốt xây dựng lục lượng vũ trang. Ở góc độ chính trị: -Theo quan điểm của C. Mác: thanh niên là cội nguồn của sự sống. 9 -Theo quan điểm của Ăng-ghen: thanh niên là đội quân xung kích quyết định của đạo quân vô sản quốc tế, đội hậu bị của đảng, Ăngghen viết “chính thế hệ trẻ là nguồn bổ sung dồi dào nhất cho Đảng”. - Học thuyết của V.I.Lê-nin: thanh niên là nguồn sinh lực chiến đấu của cách mang. -Hồ Chủ Tịch cho rằng thanh niên là động lực của cách mạng, là người chủ tương lai của đất nước. Chính vì vậy trong công cuộc cải tạo xã hội, lực lượng chính trị nào nắm được thanh niên, lực lượng ấy sẽ giành phần thắng trong tay. Lịch sử cách mạng dân tộc Việt Nam đã chứng minh cho chân lý đó. Tùy thuộc vào trình độ phát triển kinh tế chính trị, xã hội, đặc điểm truyền thống, tuổi thọ bình quân,.... mà mỗi quốc gia có quy định về độ tuổi thanh niên khác nhau. Nhưng trên thế giới đều thống nhất tuổi thanh niên bắt đầu từ 15 hoặc 16 tuổi. Thanh niên là nhóm dân số đặc thù, có mặt trong tất cả các nhóm dân tộc, giai cấp, các thành phần xã hội và địa bàn trong cả nước. Theo cách quản lý và phân loại đối tượng thanh niên của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, thanh niên Việt Nam được chia thành các nhóm: Thanh niên nông thôn, thanh niên công nhân, thanh niên công chức và viên chức, thanh niên đô thị, thanh niên học sinh và sinh viên, thanh niên trong các lực lượng vũ trang. Thanh niên là lớp người đang phát triển cả về chất, cả về tâm lý tinh thần, cả về nhu cầu tình cảm, trí tuệ và tài năng, ước mơ và lý tưởng, tư duy và tính cách. Đó cũng là thời kỳ hình thành những định hướng giá trị của cuộc sống đang trưởng thành về nhân cách. Thanh niên là một nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù, chiếm số đông trong dân cư, đan xen trong các giai tầng, cơ cấu xã hội và cơ cấu nghề nghiệp. Thanh niên không phải là một giai cấp như các nhà xã hội học tư sản khẳng định nhưng lại thường xuyên chịu ảnh hưởng của các quan hệ giai cấp, của dư luận xã hội, của lối sống cộng đồng. 10 Mặc dù có nhiều cách hiểu và quan niệm về thanh niên từ nhiều góc độ với mục đích tiếp cận khác nhau, nhưng trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này nhóm nghiên cứu thống nhất theo cách hiểu trong Luật Thanh niên (2005) và theo cách quản lý, phân loại thanh niên của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Thanh niên là công dân Việt Nam từ đủ mười sáu tuổi đến ba mươi tuổi. Thanh niên là khái niệm dùng để chỉ một nhóm nhân khẩu - xã hội với một độ tuổi xác định, với những tâm lý đặc thù và có một vai trò quan trọng trong các lĩnh vực của đời sống xã hội. 1.1.2. Đoàn Thanh niên Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (thông qua tại Đại hội Đoàn lần thứ X, tháng 12 - 2012) nêu rõ: “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi đánh giá về vai trò của thanh niên, đã nhấn mạnh: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Do vậy, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên” [32, tr.185]. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan nhà nước các đoàn thể nhân dân, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi; tổ chức cho ĐVTN tích cực tham gia vào việc quản lý nhà nước và xã hội. Hệ thống chính trị ở Việt Nam bao gồm: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội, trong đó Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là một thành tố. Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò là người lãnh đạo toàn 11 diện hệ thống chính trị và toàn xã hội. Nhà nước giữ vai trò là người quản lý, điều hành xã hội theo Hiến pháp và pháp luật. 1.1.3. Một số đặc điểm cơ bản về Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh trong tình hình mới hiện nay Sau khi Đảng Cộng sản Việt Na...i BĐKH. Đồng thời thành lập các đội tuyên truyền viên về BVMT của TN tham gia tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân địa phương thay đổi hành vi, thói quen, tập quán sinh hoạt gây hại đối với môi trường. Xây dựng, nhân rộng các mô hình về BVMT. Giải pháp khác của Đề án là xây dựng, nhân rộng các mô hình về BVMT, ứng phó với BĐKH 26 trongĐVTN.Cụ thể, tiếp tục triển khai hiệu quả và xây dựng, nhân rộng các mô hình, công trình TN tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên trong lĩnh vực BVMT; vận động ĐVTN sử dụng các nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất thân thiện với môi trường, thực hiện xả thải đúng quy định, xây dựng các mô hình kinh tế xanh; hướng dẫn thành lập và duy trì các tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên hoạt động trong lĩnh vực môi trường; hướng dẫn thành lập và duy trì hoạt động của các đội hình thanh niên xung kích tham gia làm sạch bờ biển; các đội hình thanh niên tình nguyện chuyên sâu phòng chống thiên tai, hỗ trợ người dân trong xử lý sự cố môi trường; các câu lạc bộ thanh niên tình nguyện về BVMT... Bên cạnh đó, xây dựng, nhân rộng các mô hình về ứng phó với BĐKH. Cụ thể, triển khai chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, xây dựng các mô hình điểm về trồng trọt ứng phó với BĐKH, tiết kiệm điện, năng lượng; xây dựng nhà tránh lũ và các công trình bể chứa nước, bể lọc nước cho ĐVTN và người dân tại các khu vực miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long thường xuyên bị ảnh hưởng của bão, lũ; triển khai các hoạt động hỗ trợ nhân dân thích ứng với tình trạng hạn hán và xâm nhập mặn ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. 1.3.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Hiện nay, lực lượng ĐVTN trên cả nước lên đến con số 22.600.000 người. Đây là lực lượng đông đảo, chủ lực trong xã hội để các phong trào, hoạt động của Đoàn như phong trào Thanh niên tình nguyện, các hoạt động vì an sinh xã hội, TN tham gia xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh,... ghi dấu đậm nét đối với cộng đồng. Tuy nhiên công tác Đoàn lại đang đứng trước rất nhiều khó khăn thách thức từ thực tiễn của xã hội. Trước tiên, đó là sự tác động ngày càng mạnh mẽ từ mặt trái của nở rộ thông tin truyền thông và của nền kinh tế thị trường đã dẫn đến những tiêu cực trong xã hội, tệ nạn xã hội có 27 ảnh hưởng đến tư tưởng, tâm lý của một bộ phận TN. Đáng nói, vẫn còn một bộ phận TN chưa có chí hướng rõ ràng, lười lao động, lười học tập, ngại khó, ngại khổ, chưa làm tròn trách nhiệm và nghĩa vụ của mình ở gia đình, địa phương, đơn vị; không có ý chí vươn lên làm giàu cho bản thân và xã hội, có những TN có biểu hiện giảm sút niềm tin, bản lĩnh non kém, dễ bị lôi kéo, kích động tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật.Bên cạnh số TTN tích cực BVMT, vẫn còn một bộ phận TTN thờ ơ với BVMT, thậm chí còn có những TTN ngang nhiên thực hiện những hành vi tác động xấu đến môi trường ở nơi họ sinh sống, học tập và lao động. Nguyên nhân chính là do công tác giáo dục ý thức và hành vi BVMT cho TTN có nơi, có lúc còn chưa được sự quan tâm đúng mức, trong đó không thể không nói đến trách nhiệm của tổ chức đoàn - một thành tố quan trọng trong hệ thống chính trị cơ sở. Bên cạnh đó, do phong trào BVMT còn chưa được đa số nhân dân hưởng ứng, chế tài xử lý hành vi vi phạm chưa cụ thể, đồng bộ... cho nên vẫn còn nhiều người, trong đó có TTN thực hiện hành vi xâm hại môi trường mà chưa bị lên án, xử lý nghiêm minh. Một thách thức nữa đến từ chính việc chậm đổi mới nội dung, phương thức giáo dục của Đoàn ở cơ sở nhiều nơi do đó chưa đủ sức thu hút và tác động sâu sắc đến đông đảo đoàn viên TN. Việc tổ chức các phong trào hành động tuy diễn ra đều khắp nhưng vẫn có những nơi cách thức tổ chức yếu, còn mang tính hình thức, thiếu tính bền vững, chưa hiệu quả. Một số phong trào thi đua trong các đối tượng TN triển khai chưa đạt hiệu quả rộng khắp, việc triển khai chiến dịch tình nguyện “Hoa phượng đỏ”, “Kỳ nghỉ hồng”, “Hành quân xanh” trong Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè mới dừng lại ở cấp tỉnh và hoạt động theo thời điểm, chưa được chú trọng tổ chức thường xuyên, tính lan tỏa còn thấp. Việc thành lập câu lạc bộ TN làm kinh tế, tổ hợp tác, hợp tác xã của TN còn lúng túng và chậm. Trong khi đó thì, tỷ lệ tập hợp TN ở một số nơi còn chưa cao, có những hoạt động chỉ đến được với TN tích cực, chưa đến được rộng khắp các đối tượng TN. 28 Trong công tác cán bộ, nhiều nơi còn thiếu nguồn cán bộ có chất lượng; đội ngũ cán bộ đoàn nhất là cán bộ đoàn cơ sở và cán bộ chi đoàn còn hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng công tác; chất lượng cán bộ đoàn ở khu vực dân tộc thiểu số, tôn giáo, vùng sâu, vùng xa còn thấp, còn tình trạng cán bộ làm việc chỉ dựa vào kinh nghiệm, một bộ phận cán bộ cơ sở năng lực hạn chế, chưa thể hiện vai trò thủ lĩnh trong TN Có thể nói, những khó khăn thách thức nêu trên đang là rào cản gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của tổ chức đoàn cơ sở và công tác BVMT của Đoàn. Tiểu kết chương 1 Nhiệm vụ bảo vệ môi trường là nhiệm vụ mang tính sống còn, là một bộ phận đặc biệt quan trọng của chiến lược phát triển bền vững đất nước, góp phần quyết định vào thắng lợi của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì vậy Ðảng ta đã xác định, BVMT là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trong những năm qua, việc giáo dục ý thức và hành vi BVMT cho TTN đã được Trung ương Đoàn và tổ chức Đoàn các cấp triển khai một cách đồng bộ, sâu, rộng và đã có nhiều kết quả tích cực. Các phong trào BVMT đã được TTN hưởng ứng và thực hiện tốt, tạo nên một làn sóng mạnh mẽ về BVMT trong xã hội, góp phần cải thiện môi trường lao động, sản xuất và học tập trên cả nước.Ðất nước ta là quốc gia có dân số “trẻ”, lực lượng lao động là thanh niên chiếm khoảng 70% tổng số lao động trong xã hội, do vậy, việc tăng cường vai trò của đoàn viên, thanh niêntrong việcBVMT là hết sức quan trọng, có ý nghĩa sâu sắc, lâu dài đối với công tác BVMT. 29 Chương 2.THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY 2.1. Vài nét sơ lược về đặc điểm, tình hình quận Thanh Xuân và Đoàn Thanh niên 2.1.1. Đặc điểm, tình hình của quận Thanh Xuân Thanh Xuân là một quận phía Tây Nam của nội thành Hà Nội, thủ đô của Việt Nam. Quận nằm ở cửa ngõ phía tây, là quận mới được thành lập ngày 22 tháng 11 năm 1996, trên cơ sở tách 4 phường: Thượng Đình, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân, Kim Giang, Phương Liệt; 78,1ha diện tích tự nhiên và 20.862 nhân khẩu của phường Nguyễn Trãi, 98,4 ha diện tích tự nhiên và 5.506 nhân khẩu của phường Khương Thượng thuộc quận Đống Đa; xã Nhân Chính thuộc huyện Từ Liêm và xã Khương Đình thuộc huyện Thanh Trì.Quận Thanh Xuân có diện tích tự nhiên 913,2 ha. Về nguồn gốc Quận Thanh Xuân được hình thành từ những làng cổ Kẻ Mọc - Tam Khương xưa. Theo các nhà nghiên cứu ngữ âm học lịch sử thì những địa phương mang tên Kẻ xuất hiện từ thời Hùng vương cho đến trước thế kỷ X sau Công nguyên khi chữ Hán chưa phổ cập rộng rãi. Kẻ Mọc có thể ra đời trong thời gian này. Tên nôm Kẻ Mọc đổi thành Cự Mộc (巨木) là Hán tự và đổi thành hương Nhân Mục (仁睦) sớm nhất vào thời thuộc Đường. Đầu thế kỷ XI, khi Lý Công Uẩn rời đô từ Hoa Lư (Ninh Bình) về thành Đại La và đổi tên thành Thăng Long, Nhân Mục là một hương thuộc ngoại vi của kinh thành Thăng Long. Dưới triều Lê sơ, trải qua các triều Lê Thái tổ (1428-1433), Lê Thái Tông (1433-1442), Lê Nhân Tông (1442-1459), mật độ cư dân của Nhân Mục ngày càng đông đúc. Nhằm tăng cường quản lý các làng xã một cách chặt chẽ, năm 1490, cùng với việc định lại bản đồ trong cả nước, Lê Thánh Tông ban hành 30 thể lệ chia đặt lại các xã thôn: “Xã nào đủ 500 hộ rồi mà thừa ra lại 100 hộ trở lên có thể thành một xã nhỏ nữa, nên đến báo cáo tâu lên, cho tách làm xã khác để thêm rộng bản đồ” (theo Đại Việt sử ký toàn thư, tập III, Nxb KHXH, Hà Nội 1968, tr. 307). Vào thời gian sau này, tên gọi cũng như địa giới hành chính của các làng xã thuộc Kẻ Mọc xưa tiếp tục có sự thay đổi. Từ sau năm 1888 trở đi, khi Hà Nội trở thành nhuộc địa của thực dân Pháp thì hệ thống các đơn vị hành chính của quận Thanh Xuân ngày nay có thay đổi ít nhiều. Trong cuốn sách Địa danh và tài liệu lưu trữ về làng xã Bắc Kỳ do Viện Viễn Đông Bác Cổ (Pháp) sưu tầm trong thập niên 20 (thế kỷ XX) thì địa bàn quận Thanh Xuân (ngày nay) bao gồm các xã Phương Liệt, Giáp Nhất, Chính Kinh, Cự Lộc, Quan Nhân, Thượng Đình, Khương Hạ, Hạ Đình (tổng Khương Đình) thuộc huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông. Qua nhiều lần điều chỉnh địa giới hành chính, ranh giới tự nhiên của các xã thôn trước đây có sự thay đổi, tuy nhiên các địa danh cũ vẫn được bảo lưu khá bền vững. Điều đó thể hiện qua tên gọi chính thức các xã, phường (kể cả tên một số đường phố) trên địa bàn quận. Quá trình đô thị hóa và phát triển của thủ đô Hà Nội, ngày 22-11-1996, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt ký Nghị định số 74/CP thành lập quận Thanh Xuân gồm 11 đơn vị hành chính được duy trì đến ngày nay. Về vị trí địa lý -Địa giới hành chính quận: 31 32  Phía Đông giáp quận Hai Bà Trưng  Phía Tây giáp quận Nam Từ Liêm  Phía Tây Nam giáp quận Hà Đông  Phía Nam giáp quận Hoàng Mai và huyện Thanh Trì  Phía Bắc giáp các quận Đống Đa, Cầu Giấy. -Địa hình, địa mạo: + Địa hình của quận Thanh Xuân tương đối bằng phẳng, độ cao trung bình từ 5 - 6 mét so với mực nước biển, phía Bắc độ cao tuyệt đối khoảng 5 - 5,6m. Khu vực phía Nam độ cao thấp hơn, khoảng 4,7 - 5,2m, một số khu vực ao hồ, đầm trũng có độ cao khoảng 3,0 - 3,5m. Điều kiện địa hình quận Thanh Xuân tương đối thuận tiện cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế đô thị. +Trên địa bàn quận Thanh Xuân có quốc lộ số 6 chạy qua, bắt đầu từ Ngã Tư Sở qua Thanh Xuân đến quận Hà Đông và đi các tỉnh miền Tây Bắc như Hòa Bình đi Phú Thọ theo Quốc lộ 21... Trên địa bàn quận có 5 tuyến đường giao thông chính đi qua như: đường Giải phóng, đường Nguyễn Trãi, đường vành đai 3, đường Trường Chinh, đường Láng Hạ - Thanh Xuân. +Ngoài ra trên địa bàn quận còn có một mạng lưới giao thông nội bộ nối liền giữa các trục giao thông chính và các phường trong toàn quận với các quận, huyện giáp ranh. Vị trí này rất thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội, phát triển kinh doanh - thương mại - dịch vụ. Vềkhí hậu, thủy văn Khí hậu quận Thanh Xuân có chung chế độ khí hậu của Thành phố Hà Nội thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ, với đặc điểm của khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng, ẩm, mưa nhiều, nhiệt độ không khí trung bình hàng năm là 23,6°C, độ ẩm 79%, lượng mưa 1.600 mm, một năm có hai mùa rõ rệt. Mùa hạ, thời tiết nóng, từ tháng 5 đến tháng 10, khí hậu ẩm ướt, mưa nhiều, nhiệt độ trung bình khoảng 23,9°C. Mùa đông, thời tiết lạnh, từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, có gió mùa Đông Bắc lạnh và mưa phùn, nhiệt độ thấp nhất 13,8°C vào tháng 1. 33 Quận thuộc vùng khí hậu nhiệt đới, thuộc khu vực quanh nǎm tiếp nhận lượng bức xạ Mặt Trời khá dồi dào và có nền nhiệt độ cao, độ ẩm và lượng mưa khá lớn. Lượng mưa phân bố khá đồng đều, trung bình khoảng 1.600 - 1.800 mm/năm. Khí hậu quận Thanh Xuân cũng ghi nhận những biến đổi bất thường. Vào tháng 5 năm 1926, nhiệt độ tại quận được ghi lại ở mức kỷ lục 42,8°C. Tháng 1 năm 1955, nhiệt độ xuống mức thấp nhất 2,7°C. Quận Thanh Xuân có 2 con sông thoát nước chính của Thành phố Hà Nội, chảy qua từ Bắc xuống Nam và từ Đông sang Tây là sông Tô Lịch và sông Lừ Sét. Bên cạnh đó còn có một số hồ ao tự nhiên tương đối lớn có ý nghĩa quan trọng trong việc điều tiết nước giữa các mùa, tiêu nước cục bộ và giữ vai trò điều hòa sự dao động của mực nước cho khu vực như: đầm Hồng (Khương Đình), đầm Bờ Vùng (Hạ Đình), hồ Dẻ Quạt (Hạ Đình), hồ Rùa và hồ Thượng (Phương Liệt), dự án công viên hồ Điều Hòa Nhân Chính đang được đầu tư, cải tạo theo chỉ đạo của Thành phố Hà Nội. Về dân số Tính đến ngày 30/9/2019 toàn Quận có 83.729 hộ, tương đương 293.524 nhân khẩu, quy mô hộ trung bình là 3,5 người/hộ; mật độ dân số khoảng 32.292 người/km2; diện tích bình quân nhà ở đầu người là 27.1m2. Tỷ lệ dân số thuộc dân tộc Kinh chiếm 99,2%, còn lại các dân tộc khác; tỷ lệ dân số 15 tuổi trở lên biết đọc, biết viết là 99,9%; tỷ lệ dân số 15 tuổi trở lên phân theo tình trạng hôn nhân, chưa có vợ/chồng là 27,6%, có vợ/chồng là 66,7%, các tình trạng khác (góa, ly hôn, ly thân) là 5,7%; tỷ lệ hộ đang ở nhà chung cư là 38,6%, nhà riêng lẻ là 61,4%. (Chi Cục Thống kê quận Thanh Xuân). Về cơ sở hạ tầng Quốc lộ 6 từ Hà Nội đi các tỉnh phía Tây Bắc bắt đầu từ Ngã Tư Sở đi qua địa bàn quận.Đường Nguyễn Trãi mật độ dân cư và cụm nhà máy cao su, xà phòng, thuốc lá nên lưu lượng người tham gia giao thông rất lớn. Đường vành 34 đai 3 và đường Trường Chinh là những trục giao thông chính nối quận Thanh Xuân với trung tâm thành phố và các quận huyện khác. - Những điểm nhấn quan trọng nhất về quận Thanh Xuân: + Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính nằm một phần tại phường Nhân Chính (phần còn lại tại quận Cầu Giấy) đang phát triển mạnh như một trung tâm mới của thành phố Hà Nội; Khu đô thị Mandarin Garden;Khu đô thị cao cấp Royal City, Hiện nay Royal City đang phát triển với rất nhiều dịch vụ, là điểm đến lí tưởng;Khu đô thị Pandora. + Các dự án đường sắt đô thị đi qua địa bàn quận là các tuyến số 1 (Ngọc Hồi - Yên Viên), tuyến số 2 (Nội Bài - Thượng Đình), tuyến số 2A (Cát Linh - Hà Đông), tuyến số 4 (Liên Hà - Bắc Thăng Long), tuyến số 8 (An Khánh - Dương Xá) trong đó tuyến số 2A đã được chạy thử nghiệm vào đầu tháng 8- 2018 và chính thức vận hành vào quý I-2019; tuyến số 1 hiện đang được đầu tư xây dựng.Trên địa bàn quận có 51 đường, phố và 31 tuyến xe bus đang hoạt động. Về hệ thống giáo dục Thanh Xuân là quận tập trung nhiều Học viện, trường Đại học lớn của Thủ đô, Quận có 27 trường THCS, THPT, như:Trường Đại học Phòng cháy chữa cháy,Trường Đại học Khoahọc Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội,Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội,Học viện Quản lý Giáo dục,Trường Đại học Hà Nội,Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải,Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương,Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. Vềdi tích lịch sử Trên địa bàn quận Thanh Xuân ngày nay còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử gắn liền với truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của nhân dân địa phương. Đặc biệt nhất là Gò Đống Thây-nơi nghĩa quân Lam Sơn do tướng Lê Triệu chỉ huy tại cầu Mọc qua sông Tô Lịch (thế kỷ 15) đã chôn xác quân Minh, giết chết tướng giặc là Vi Lượng. Thanh Xuân là quê hương của nhiều 35 danh nhân, nhà văn, nhà giáo, tiêu biểu nhất là Đặng Trần Côn, tác giả “Chinh phụ ngâm”, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Tuân... Theo thống kê của quận Thanh Xuân, đến tháng 6/2010, toàn quận có 45 di tích các loại. Trong số đó có 9 ngôi đình, 7 chùa, 1 nghè, 1 gò, 1 miếu, 1 lăng mộ, 1 văn chi, 1 nhà lưu niệm, 11 nhà thờ họ, 12 di tích Cách mạng-Kháng chiến và di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhiều di tích lịch sử văn hóa đã được xếp hạng như đình Vòng, đình Khương Trung, đình Quan Nhân, Cự Chính Tình hình kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng Năm 2019, kinh tế trên địa bàn quận Thanh Xuân tiếp tục tăng trưởng khá, đẩy mạnh sản xuất - kinh doanh, dịch vụ; giá trị sản xuất trên địa bàn tăng 9,29% so với cùng kỳ năm 2018, trong đó: Giá trị sản xuất ngành công nghiệp và xây dựng tăng 7,4%; giá trị sản xuất ngành thương mại dịch vụ tăng 10,6%. Chủ đề công tác năm 2019 “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị” gắn với 2 Bộ quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức và Quy tắc ứng xử nơi công cộng được tổ chức thực hiện nghiêm túc trong toàn quận; ý thức, trách nhiệm của CB, CC, VC trong thực thi công vụ tiếp tục được nâng lên, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Từ năm 2015 đến năm 2019, quận Thanh Xuân liên tục được UBND thành phố Hà Nội tặng Cờ thi đua xuất sắc. Công tác quản lý đô thị và vệ sinh môi trường bước đầu đạt kết quả tích cực. Các công trình, dự án trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ. Trong năm, đã hoàn thành 08 công trình, dự án trường học (trong đó có 05 trường được đầu tư xây dựng, thành lập mới), kịp thời đưa vào sử dụng phục vụ năm học mới. Công tác GPMB được chỉ đạo quyết liệt, đạt kết quả tích cực, trong đó, đã hoàn thành công tác GPMB thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 2 (đoạn từ cầu Vĩnh Tuy đến Ngã Tư Sở), là quận đầu tiên của thành phố thực hiện xong công tác GPMB của dự án. 36 Sự nghiệp văn hóa, giáo dục và y tế tiếp tục phát triển đạt kết quả tích cực; an sinh xã hội được đảm bảo. Giáo dục và Đào tạo quận lần thứ 5 liên tiếp đứng thứ Nhất ngành giáo và dục đào tạo Thủ đô; năm thứ 7 liên tục được UBND Thành phố tặng cờ “Đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua”. Trong công tác xây dựng Đảng, Đảng bộ quận tiếp tục tập trung đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, vai trò, trách nhiệm của các tổ chức cơ sở Đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Quận ủy chỉ đạo các tổ chức cơ sở Đảng duy trì tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và thực hiện tốt công tác dân vận. Hoạt động của HĐND quận và phường tiếp tục được đổi mới, nâng cao chất lượng, tính toàn diện của các nghị quyết kỳ họp và công tác giám sát; tập trung rà soát, xem xét, giải quyết các ý kiến kiến nghị của cử tri. Ngoài ra, MTTQ và các đoàn thể của quận đã bám sát sự chỉ đạo và thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm, chỉ tiêu của năm, được Ban Thường vụ Quận ủy và Thành phố đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương, thời gian qua, quận Thanh Xuân tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, xây dựng và triển khai thực hiện nhiều mô hình mới, cách làm hiệu quả, thiết thực ở một số lĩnh vực quan trọng như: Cải cách hành chính, giáo dục và đào tạo, an ninh trật tự, vệ sinh an toàn thực phẩm... Nổi bật là mô hình: Tuyên truyền dịch vụ công trực tuyến cho học sinh THCS; vệ sinh công nghiệp trong các trường học; dạy bơi cho học sinh các trường tiểu học công lập; lắp đặt camera an ninh tại 100% các trường học; xây dựng mới Trường THCS Thanh Xuân hoạt động theo mô hình trường chất lượng cao; nữ giáo viên, nữ sinh lớp 9 mặc áo dài đến trường và tặng cặp sách cho nữ sinh lớp 9 các trường THCS công lập; phần mềm nhắn tin SMS thông báo kết quả giải quyết thủ tục hành chính, thông báo lịch họp, nhắc việc...; thí điểm tổ chức đăng ký khai tử tại nhà (phường Hạ Đình), dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 về đăng ký khai tử 37 (phường Kim Giang); xây dựng hai khu dân cư điện tử tại khu dân cư số 6, 7, 8 (phường Hạ Đình) và khu chung cư Hapulico (phường Thanh Xuân Trung); xây dựng thí điểm chuỗi cửa hàng cung cấp thực phẩm an toàn có kiểm soát (trên địa bàn các phường: Hạ Đình, Nhân Chính, Thanh Xuân Bắc, Kim Giang, Khương Mai) Hiện nay, một số mô hình đã được thành phố, các sở, ngành phổ biến, nhân rộng. 2.1.2. Giới thiệu tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân Tiếp nối truyền thống vẻ vang của Đoàn, của thanh niên Việt Nam, và Thanh niên Thủ đô,Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân từ khi thành lập cho đến nay đã trải qua gần 24 năm với 5 kỳ Đại hội, dưới sự quan tâm lãnh đạo của Đảng bộ Thành phố Hà Nội và Đảng bộ Quận, sự phối hợp của chính quyền và đoàn thể nhân dân, Đoàn đã không ngừng phát triển lớn mạnh. Đến nay, Đoàn Thanh niên Quận có 45 đơn vị Đoàn trực thuộc; có gần 8000 ĐVTN. Phát huy truyền thống vẻ vang của thế hệ đi trước, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng cộng sản Việt Nam, trong suốt những năm qua, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Quận đã tham mưu và triển khai nhiều hoạt động, chương trình, đề án, nguồn Quỹ thiết thực góp phần quan trọng trong công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên; tham gia giải quyết những việc khó, việc mới trong quá trình phát triển kinh tế - văn hóa - chính trị - xã hội của Quận. Công tác giáo dục của Đoàn tuy rộng nhưng chưa thực sự đi vào chiều sâu, chất lượng của nhiều đoàn viên chưa cao; việc đoàn kết, tập hợp thanh niên ở một số mặt công tác chưa hiệu quả. Đây là vấn đề cần quan tâm, trong bối cảnh có sự xuống cấp về mặt đạo đức của một bộ phận thanh niên trong Quận và trong bối cảnh mà công tác giáo dục, tuyên truyền vận động ĐVNT tham gia BVMT của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ngày càng quan trọng. Ngoài những đặc điểm của thanh niên nói chung như đã đề cập ở trên, do ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, truyền thống lịch sử, văn hóa, dân cư của địa phương, thanh niên quận Thanh Xuân có những đặc điểm riêng. Cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ưu tiên phát triển dịch vụ gắn với 38 quá trình đô thị hóa, tốc độ tăng dân số cơ học của Quận hàng năm tăng cao, trong đó một bộ phận lớn là người lao động từ các tỉnh thành khác đến sinh sống và lập nghiệp. Tỷ lệ thanh niên trên địa bàn có xu hướng tăng nhanh trong tổng dân số. Thành phần, các nhóm đối tượng thanh niên đa dạng và có sự biến động lớn. Trong đó lực lượng thanh niên công nhân, thanh niên đô thị, thanh niên học sinh, sinh viên tăng mạnh do dịch chuyển cơ cấu lao động, do quá trình đô thị hóa. Lực lượng thanh niên làm nghề tự do, phần lớn là người ngoài tỉnh đến sinh sống và làm việc, chiếm gần 63% tổng số thanh niên. Thanh niên đô thị chiếm hơn 60% tổng số thanh niên, tăng mạnh do dịch chuyển cơ học về lao động nông thôn ra thành thị. Thanh niên học sinh, sinh viên tăng vượt bậc (hiện chiếm 15% tổng số thanh niên; số lượng tăng trung bình 20% mỗi năm) do nhu cầu học tập cao và đa dạng hóa các loại hình đào tạo. Trong đó, rất đông sinh viên các trường Học viện, Đại học, sinh sống và học tập tại địa phương. Ngoài ra, lực lượng thanh niên công chức, viên chức (chiếm 0,68%), thanh niên lực lượng vũ trang (chiếm 0,28%), thanh niên dân tộc thiểu số, tín đồ tôn giáo (chiếm 1,23%), có nhiều đóng góp trong công tác xã hội, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc. Thực hiện lời căn dặn của Bác, lớp lớp các thế hệ thanh niên Quận luôn là lực lượng xung kích trên tất cả các lĩnh vực. Nhiều phong trào như “Tuổi trẻ Thanh Xuân học tập và làm theo lời Bác”, “Thiếu nhi Thanh Xuân thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy” được phát động và thực hiện có hiệu quả. Trong các đợt hoạt động cao điểm, đặc biệt là chiến dịch mùa hè tình nguyện và Tháng Thanh niên hàng năm, đã có hàng ngàn đoàn viên, thanh niên tham gia vào các hoạt động tình nguyện, quyên góp ủng hộ xây dựng nhà tình nghĩa, ủng hộ đồng bào các vùng bị thiên tai, lũ lụt...Trong nhiệm kỳ qua công tác giáo dục đoàn viên của quận Thanh Xuân có bước đổi mới về nội dung, phương thức, nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng, đẩy mạnh các hoạt động giáo dục truyền thống, đạo đức, lối sống, góp phần xây dựng 39 lớp thanh niên giàu lòng yêu nước, có lối sống đẹp, có lý tưởng cách mạng, có văn hóa. Toàn Đoàn đã đảm nhận 995 công trình, phần việc thanh niên. Trong đó, Đoàn Thanh niên các trường xây dựng mô hình giảng dạy, nghiên cứu, áp dụng khoa học công nghệ vào giảng dạy; Đoàn Thanh niên các phường đảm nhận các mô hình thanh niên làm kinh tế, khai thác sân bóng đá, bóng bàn, cầu lông Các công trình, phần việc thanh niên giúp cơ sở giải quyết được việc làm cho đoàn viên, thanh niên; đồng thời tạo nguồn kinh phí lớn cho quỹ Đoàn, đóng góp thiết thực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị.Các hoạt động “Uống nước nhớ nguồn”, nhân đạo từ thiện luôn được Đoàn Thanh niên Quận quan tâm thực hiện thông qua việc thăm hỏi các gia đình chính sách, giúp đỡ người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, ủng hộ các quỹ nhân đạo với tổng số tiền 785.000.000 và hàng trăm nghìn bộ quần áo, sách vở, đồ dùng học tập Phong trào Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần nắm bắt và giải quyết các nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của thanh thiếu nhi; huy động các nguồn lực xã hội nhằm hỗ trợ cho thanh thiếu nhi trong học tập, công tác và cuộc sống. Trong nhiệm kỳ qua, Đoàn Thanh niên quận Thanh Xuân đã tư vấn định hướng nghề nghiệp, việc làm cho 17.520 lượt đoàn viên, thanh niên và học sinh, sinh viên, trong đó 2.950 lượt đoàn viên, thanh niên đã có việc làm Đoàn Thanh niên quận đã hướng dẫn các cơ sở thực hiện tốt công tác quản lý đoàn viên, thực hiện “Chương trình rèn luyện đoàn viên” trong thời kỳ mới, triển khai hướng dẫn kết nạp đoàn viên - lớp đoàn viên Lý Tự Trọng. Toàn quận đã kết nạp được 13.934 đoàn viên mới. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, đại hội Đoàn lần thứ 5 của Quận đãxác định mục tiêu, phương hướng hoạt động trong nhiệm kỳ 2017 - 2022 nhằm hoàn thành nhiệm vụ chính trị của quận, đưa công tác Đoàn và phong trào TTN quận Thanh Xuân ngày càng vững mạnh. Trong đó, đại hội xác định 40 hai khâu đột phá của công tác Đoàn và phong trào TTN quận Thanh Xuân nhiệm kỳ tới gồm: Nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn cơ sở và xây dựng thanh niên Thanh Xuân thanh lịch, văn minh, xung kích, sáng tạo. Đại hội cũng xây dựng 10 chỉ tiêu cơ bản như: Hàng năm, tư vấn nghề nghiệp việc làm cho trên 2.700 đoàn viên, thanh niên, phối hợp dạy nghề, giới thiệu việc làm cho 200 thanh niên và bộ đội xuất ngũ, tư vấn tuyển sinh, định hướng nghề nghiệp cho 2.000 đoàn viên, thanh niên; hàng năm, có ít nhất 1 công trình thanh niên cấp quận gắn với phát triển kinh tế xã hội địa phương, phấn đấu đến năm 2022, 100% Đoàn Thanh niên các phường có mô hình tổ, đội, nhóm, câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế Công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên nhi đồng được các cấp coi trọng. Hàng năm gần 100% đội viên, thiếu niên nhi đồng hoàn thành chương trình rèn luyện đội viên và được trao giấy chứng nhận đạt danh hiệu “Cháu ngoan Bác Hồ - Chủ nhân Thăng Long”, hơn 12.000 học sinh được tuyên dương “Thanh thiếu nhi tiên tiến làm theo lời Bác”. Công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng đã được Quận đoàn Thanh Xuân tập trung triển khai thông qua cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu rèn luyện trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”. Nghị quyết 25-NQ/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước” đã được triển khai thực hiện nghiêm túc trên địa bàn quận. Ở tất cả các cơ sở đoàn đều tiến hành đăng ký các chỉ tiêu thi đua trong công tác Đoàn tham gia xây dựng Đảng. Thực hiện Nghị quyết 25 cũng như rất nhiều các chi bộ khác, phát triển đảng nhất là với đối tượng là đoàn viên luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong các hoạt động của chi bộ. Để thực hiện nhiệm vụ này, cùng với việc phối hợp chặt chẽ với Đoàn Thanh niên phường, trong nghị quyết của chi bộ, hàng tháng, đều giao nhiệm vụ cụ thể cho các đảng viên theo sát các hoạt động của Đoàn, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng cũng như góp ý những điểm còn hạn chế cho ĐVTN, tạo điều kiện về chủ trương, hỗ trợ thêm kinh phí cho 41 các hoạt động Đoàn. Qua đó, nhiều đoàn viên ưu tú đã được phát hiện, bồi dưỡng, xem xét giới thiệu cho Đảng.Giữ vững những thành tích đã đạt được trong nhiệm kỳ 2012-2017, thực hiện Nghị quyết Đại hội IV Đoàn TNCS Hồ Chí Minh quận Thanh Xuân, toàn quận đã có trên 800 đoàn viên ưu tú được bồi dưỡng giới thiệu cho Đảng, trong đó có 637 đoàn viên (đạt trên 58% tổng số đảng viên được kết nạp trong toàn Đảng bộ) được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng, vượt chỉ tiêu Đại hội đề ra. Những năm qua, công tác xây dựng Đảng đặc biệt là công tác giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng đã được Quận đoàn Thanh Xuân (TP Hà Nội) xác định là nhiệm vụ trọng tâm qua đó, số lượng đoàn viên ưu tú được kết nạp chiếm trên 58% tổng số đảng viên được kết nạp trên toàn Đảng bộ, vượt chỉ tiêu Đại hội đề ra. Trong nhiệm kỳ 5 năm tới, Quận đoàn sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn đảng; triển khai Cuộc vận động “Đoàn viên thanh niên phấn đấu trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, thực hiện đúng quy trình giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp, phấn đấu đạt tỉ lệ ít nhất 55% tổng số đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên trên địa bàn quận. Quận đoàn đã tổ chức nhiều hoạt động phong phú, tạo điều kiện cho ĐVTN phấn đấu, rèn luyện và trưởng thành. Năm 2019, Các cấp bộ Đoàn tiếp tục làm tốt công tác tổ chức kết nạp đoàn viên mới, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp. Toàn đoàn kết nạp được 1.957 đoàn viên mới, giới thiệu gần 200 đoàn viên cho Đảng, trong đó có 115 đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên ưu tú. Qua đó, giữ vững thành tích 5 năm liền Quận đoàn được Quận ủy đánh giá là đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 5 năm liên tục được nhận bằng khen của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, UBND thành phố Hà Nội và cờ thi đua xuất sắc của Thành đoàn Hà Nội. 42 2.2. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động của Đoàn TNCS Hồ Chí Minhvới việc bảo vệ môi trườngở quận Thanh Xuân hiện nay 2.2.1. Thực trạng Trong quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện các phong trào hoạt động, ĐoànTN Quận luôn nhận được sự chỉ đạo của Thành Đoàn Hà Nội, sự lãnh đạo củaQuận uỷ, sự quan tâm tạo điều kiện của HĐND - UBND, sự phối hợp của MTTQcác đoàn thể, phòng, ban, ngành của Quận và các cấp uỷ, lãnh đạo chính quyềncơ sở. Tích cực nghiên cứu, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền các chủ trương,chương trình công tác Đoàn và phong trào TTN phù hợp với điều kiện thực tế củaQuận. Tập thể Ban thường vụ...rong quá trình chỉ đạo, tổ chức thực hiện các phong trào hoạt động, Đoàn thanh niên quận luôn nhận được sự chỉ đạo của Thành Đoàn Hà Nội, sự lãnh 56 đạo của Quận uỷ, sự quan tâm tạo điều kiện của HĐND - UBND, sự phối hợp của MTTQ các đoàn thể, phòng, ban, ngành của Quận và các cấp uỷ, lãnh đạo chính quyền cơ sở. Tích cực nghiên cứu, tham mưu với cấp uỷ, chính quyền các chủ trương, chương trình công tác Đoàn và phong trào TTN phù hợp với điều kiện thực tế của Quận. Vì vậycông tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi quận Thanh Xuân luôn có bước phát triển mới, đi vào chiều sâu, coi trọng chất lượng cơ sở; công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và việc phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể được thực hiện hiệu quả. Thông qua đóchất lượng tổ chức cơ sở Đoàn được nâng cao. Phương thức hoạt động có nhiều đổi mới, gắn sát với nhiệm vụ chính trị của quận, địa phương, đơn vị và lợi ích chính đáng của thanh thiếu nhi. Tổ chức Đoàn luôn xung kích tiên phong tham gia giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội, góp phần tham gia phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội. Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường năm 2014, thời gian qua công tác quản lý BVMT trên địa bàn quận được quan tâm với nhiều biện pháp, giải pháp đồng bộ, thực hiện nhất quán chủ trương không đánh đổi môi trường vì lợi ích kinh tế. Trước hết, công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, các chương trình, kế hoạch về bảo vệ môi trường được sự chỉ đạo quan tâm của Quận ủy, UBND và các đơn vị chức năng; công tác tuyên truyền của Quận đoàn để góp phần nâng cao nhận thức BVMTcho người dân được thực hiện thường xuyên; BVMT đã trở thành các hoạt động của chính bản thân từng cộng đồng dân cư, của các tổ chức và mỗi cá nhân; phong trào vệ sinh môi trường, xây dựng nếp sống văn hóa được đẩy mạnh, thông qua việc thực hiện phong trào “Ngày toàn dân thu gom rác thải” đã huy động được sự đóng góp tích cực của các tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư trên toàn Quận; nhiều mô hình tự quản BVMTđược tổ chức và hoạt động có hiệu quả. Những năm vừa qua, Quận đoàn Thanh Xuân đã không ngừng đổi mới phương thức hoạt động, triển khai nhiều mô hình hoạt động mới trên các lĩnh vực, khối đối tượng. Trong đó, tiếp tục thực hiện phong trào xây dựng tiêu chí 57 thanh niên thời đại mới với 5 tiêu chí và 6 giá trị cốt lõi; hướng dẫn thực hiện tiêu chí chi đoàn làm theo lời Bác, đoàn viên làm theo lời Bác, chi đoàn văn minh công sở, công trình thanh niên...Ngoài ra, Quận đoàn cũng làm tốt công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận trong ĐVTN. Việc nắm bắt kịp thời và định hướng tư tưởng tốt, sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo đảm ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn Quận và Thủ đô. Phong trào thanh niên tình nguyện đã có sức hấp dẫn lớn đối với người trẻ. Số lượng thanh niên đến với hoạt động tình nguyện đông hơn. Loại hình hoạt động tình nguyện ngày càng đa dạng và phương thức tổ chức cũng như nội dung triển khai rộng hơn. Đảm bảo được vai trò dẫn dắt của Đoàn thanh niên trong phong trào tình nguyện chung của xã hội. Phong trào tình nguyện của Đoàn thanh niên đã lan tỏa và khơi dậy sự tham gia của rất nhiều lực lượng xã hội. Thông qua hoạt động tình nguyện, Đoàn thanh niên đã đóng góp không nhở cho sự phát triển kinh tế - xã hội không chỉ của Quận mà còn của Thủ đô và đất nước nói chung. Điều đó cho thấy, sự trưởng thành của Đoàn và khẳng định phong trào thanh niên tình nguyện là môi trường thực sự có ý nghĩa để thanh niên có thể trải nghiệm, học hỏi, tìm kiếm cơ hội cống hiến và khẳng định trách nhiệm giá trị với bản thân và xã hội. 2.2.4. Hạn chế Hoạt động của một số cơ sở Đoàn còn mang tính hình thức, chưa phát huyđược tiềm năng, thế mạnh của thanh niên tại địa phương, đơn vị và chưa có sức lan tỏa trong việc tập hợp, thu hút đông đảo đoàn viên thanh niên tham gia. Sinh hoạt Đoàn ở một số đơn vị có biểu hiện còn khô cứng, nội dung còn đơn điệu, nghèo nàn. Một số đơn vị chưa thực sự quan tâm, chú trọng nâng cao chất lượng sinh hoạt chi đoàn. Việc duy trì hoạt động của tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệpngoài nhà nước chưa đạt hiệu quả cao. Công tác cán bộ Đoàn còn gặp nhiều khó khăn. Các thiết chế văn hoá, điểm sinh hoạt tập thể, cơ sở vật chất cho thanh niên còn hạn chế. 58 Công tác thu hút thanh niên tại các thành phần kinh tế tư nhân và kinh tếngoài quốc doanh, cổ phần hiệu quả chưa cao, một số cơ sở được thành lậpnhưng hoạt động không thường xuyên. Tính chủ động, sáng tạo trong công tác Đoàn ở một số đơn vị còn chưa cao, còn trông chờ, ỷ lại vào sự hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên nên chưa xâydựng được nhiều mô hình hoạt động của Đoàn cơ sở một cách hiệu quả. Đoàn viên Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh hầu hết tâp trung ở độ tuổi trẻ, một số đoàn viên chưa thực sự nhận thức được tầm quan trọng của quan trọng của môi trường, còn ham chơi, thiếu suy nghĩ, bồng bột,... do đó việc BVMT chưa thực sự được hiệu quả. Các tổ chức Đoàn đã tham gia rất tích cực, song vẫn còn một vài cơ sở Đoàn trong Quận tổ chức các hoạt động tình nguyện BVMTcòn mang tính hình thức; chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh, nhiệt huyết của thanh niên trong địa bàn dân cư, nên sức lan tỏa, việc duy trì hoạt động tình nguyện các ngày cuối tuần chưa cao. 2.2.5. Nguyên nhân Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trên địa bàn quận Thanh Xuân đôi khi còn hoạt động đơn lẻ, chưa có sự phối, kết hợp còn cục bộ trong công tác bảo vệ môi trường. Các chương trình, sự kiện tuyên truyền BVMT hoạt động chưa nhiều, còn ngắt quãng.Tổ chức họp báo, báo cáo về tình hình ô nhiễm môi trường còn xuất hiện hiện tượng tránh những vấn đề chưa tốt, còn xuất hiện những căn bệnh thành tích của một số cá nhân, tổ chức. Tuy Đoàn thanh niên đã tổ chức không ít các lớp tập huấn về BVMTcho các thành viên nhưng các lớp bồi dưỡng này vẫn chưa thật sự hiệu quả: các đòan viên học tập còn chống đối, không thực sự quan tâm, chưa hiểu rõ về những hậu quả, hệ lụy của việc ô nhiễm môi trường, ý thức chưa tốt, các lớp đào tạo còn chưa thật sự được chuyên sâu,.. trang thiết bị, kĩ thuật còn thiếu thốn, chưa hiện đại, hiệu quả thấp. Bên cạnh đó nguồn kinh phí hoạt động còn hạn chế, sử dụng chưa hiệu quả,... 59 Kĩ năng tuyên truyền, vận động chưa tốt, kiến thức chưa chuyên sâu, trình độ hiểu biết về pháp luật và ý thức, trách nhiệm BVMT của ngay chính một bộ phận ĐVTN còn hạn chế ... Tiểu kết chương 2 Tóm lại, trong thời gian qua, các hoạt động của Đoàn Thanh niên quận Thanh Xuân trong việc BVMT đã dần đi vào chiều sâu, đã có những hành động cụ thể, thiết thực. Các hoạt động luôn được đổi mới về nội dung lẫn hình thức, phù hợp với từng nhóm đối tượng và đặc điểm. Các hoạt động được tổ chức thường xuyên, liên tục, đa dạng, phong phú cả về nội dung, quy mô, hình thứcđã ảnh hưởng tích cực, tạo sự lan tỏa lớn, tác động đến nhận thức và từng bước thay đổi hành vi của TTN, từ đó tác động đến ý thức, thói quen, hành vi đối với môi trường của cả cộng đồng; nhiều hoạt động được xã hội ghi nhận và đánh giá cao. Tuy vậy bên cạnh đó, công tác tham gia BVMTcủa ĐVTN ở quận Thanh Xuân còn bộc lộ những hạn chế nhất định cần phải giải quyết. Chính vì thế, dựa trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá, tổng kết thực tiễn, cần sớm có các giải pháp cần thiết trong việc trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của ĐTN quận Thanh Xuân. Trong đó, tổ chức Đoàn cần chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn; đổi mới các nội dung, phương thức tuyên truyền giáo dục của Đoàn; tổ chức các phong trào, hoạt động phù hợp với các đối tượng thanh niên và nâng cao ý thức tính tích cực, tinh thần trách nhiệm của thanh niên đối với công tác bảo vệ môi trường hiện nay. 60 Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH VỚI VIỆC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG Ở QUẬN THANH XUÂN HIỆN NAY 3.1. Nhóm những giải pháp chung 3.1.1. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về mọi mặt, xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu của công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại địa phương Tăng cường giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, truyền thống dân tộc; xây dựng lối sống, nếp sống văn minh lành mạnh; khơi dậy trong thanh niên hoài bão lớn của dân tộc không cam chịu đói nghèo, lạc hậu; nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, ý chí tự lực, tự cường, xung phong, tình nguyện đi đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc - vì tương lai tươi sáng của dân tộc và của thế hệ trẻ. Chăm lo bồi dưỡng nâng cao trình độ học vấn, nghề nghiệp, thể lực của thanh niên; động viên và tổ chức thanh thiếu niên tiến quân vào lĩnh vực giáo dục - đào tạo và khoa học công nghệ; rèn luyện tác phong làm việc kỷ luật, hiện đại, góp phần nhanh chóng phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ. Bồi dưỡng hình thành một lớp thanh niên ưu tú tiêu biểu cho thế hệ trẻ, vững vàng về chính trị, kiên định con đường xã hội chủ nghĩa, trở thành những nhà lãnh đạo, quản lý, kinh doanh giỏi, những chuyên gia xuất sắc, những người lao động lành nghề trên các lĩnh vực. Phát huy lực lượng và tiềm năng của thanh niên thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng, là hạt nhân đoàn kết mọi tầng lớp thanh niên xung quanh Đảng, là nòng cốt của phong trào thanh niên; góp phần xây dựng Đảng 61 và chính quyền nhân dân vững mạnh. Làm tốt công tác chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và xây dựng Đội TNTP Hồ Chí Minh. 3.1.2. Củng cố, nâng cao chất lượng bộ phận chuyên trách của tổ chức Đoàn thực hiện công tác tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên Tăng cường nắm bắt tình hoạt động của các đoàn viên trên địa bàn. Đẩy mạnh nắm bắt tình hình hình tư tưởng, dư luận thanh niên và định hướng dư luận trong thanh niên. Đẩy mạnh hoạt động của các nhóm thông tin và phản biện xã hội trên mạng xã hội trong đoàn viên thanh niên; kịp thời thông tin đầy đủ, tích cực để khuyến khích động viên thực hiện bằng hành động việc làm BVMT. Chủ động đấu tranh những hành vi gây ô nhiễm môi trường. 3.1.3. Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường của Đoàn Đẩy mạnh xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác BVMTcủa đoàn đây có thể là một giải pháp rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Bởi trong giai đoạn công nghệ thông tin phát triển như hiện nay thì đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền cần phải được trang bị những kiến thức, kỹ năng chuyên môn sâu, nắm bắt nhanh nhạy, chính xác những diễn biến mới nhất có tác động đến vấn đề BVMT. Tổ chức Đoàn cần thường xuyên quan tâm mở những lớp bồi dưỡng, đào tạo để có thể nắm bắt chính xác kịp thời cũng như cập nhật những thành quả khoa học kĩ thuật phục vụ nâng cao hiệu quả công việc. Đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền phải đảm bảo có bản lĩnh chính trị vững vàng kiến thức chuyên môn sâu rộng và kiến thức xã hội phong phú để có thể hoàn thành công việc một cách hiệu quả nhất. 3.1.4. Tăng cường trách nhiệm xã hội của các tổ chức Đoàn trong việc tham gia giám sát, phản biện các vấn đề liên quan đến môi trường tại địa phương 62 Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải là lực lượng nòng cốt tiên phong của các vấn đề xã hội nhất là BVMT, BVMT là trách nhiệm chung của toàn xã hội nhưng lại đặc biệt có ý nghĩa quyết địnhđối với thanh niên - thế hệ vàng trong công cuộc đổi mới, hội nhập với quốc tế hiện nay. Nhận thức rõ điều này, cần phải trang bị cho mỗi cá nhân đoàn viên tri thức lý luận sâu sắc, tư duy phản biện các vấn đề của xã hội một cách khoa học trước những vấn đề mới phát sinh đa dạng và ngày càng nhiều và phức tạp thì mới có thể xử lý, giải quyết kịp thời và đúng đắn. Hơn nữa, xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cũng là trách nhiệm và lợi ích của mỗi cá nhân trong tổ chức Đoàn thanh niên.Bởi những yếu tố gây ảnh hưởng đến môi trường hiện nay có yếu tố lại bắt nguồn từ ngay chính ý thức của một bộ phận đoàn viêncòn thờ ơ lạnh nhạt với vấn đề bảo vệ môi trường. 3.1.5. Tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đoàn với các ngành liên quan trong nhiệm vụ bảo vệ môi trường Tăng cường hơn nữa sự hợp tác giữa tổ chức đoàn thanh niên với Phòng Tài nguyên môi trường quận Thanh Xuân và các sở ban ngành liên quan trực tiếp đến công tác bảo vệ môi trường. Để đảm bảo công tác bảo vệ môi trường hoạt đọng hiệu quả thì các cơ quan liên quan phải thường xuyên có các cuộc họp, thảo luận trao đổi chuyên môn nhằm đảm bảo việc chia sẻ, lắm bắt thông tin một cách nhanh chóng chính xác và đưa ra các phương án làm việc hiệu quả nhất. Các cơ quan chức năng liên quan cũng phải thường xuyên có những báo cáo đánh giá hoạt động bảo vệ môi trường để có thể nhanh chóng điều chỉnh phương hướng làm việc một cách hiệu quả nhất. 3.1.6. Đảm bảo sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, sự chỉ đạo của chính quyền đối với việc tăng cường vai trò của tổ chức Đoàn trong việc bảo vệ môi trường Quận ủy - UBND Quận chỉ đạo các phường lắp đặt pa nô, băng rôn tuyên truyền tại các tuyến đường chính để tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về ý nghĩa của “Ngày môi trường Thế giới” và bảo vệ môi trường 63 trên địa bàn dân cư.Chỉ đạo các tổ chức đoàn thể, các cơ quan đơn vị, các trường học phối hợp chặt chẽ để triển khai những hoạt động thiết thực, đó là đẩy mạnh các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về hạn chế sử dụng túi nilon, không thải chất thải nhựa ra môi trường, nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường; triển khai thực hiện tốt hơn nữa mô hình phân loại rác thải tại nguồn. Quận thành lập đoàn kiểm tra và tổ chức kiểm tra việc chấp hành các quy định về BVMT, tài nguyên nước trên địa bàn; triển khai kê khai và thông báo nộp phí nước thải công nghiệp đối với các cơ sở theo phân cấp của UBND Thành phố. Quận phát động các hoạt động có sự tham gia của cộng đồng, học sinh trên địa bàn cụ thể, thiết thực như: “Nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần” hoặc “Ngày hội tái chế”; tổ chức các hoạt động ra quân làm sạch môi trường, thu gom xử lý rác thải, rác thải nhựa, túi nilon trong Tháng hành động vì môi trường. 3.2. Nhóm những giải pháp cụ thể 3.2.1. Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động Chúng ta phải thường xuyên đổi mới nội dung cũng như phương thức hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả công tác BVMTcủa ĐVTN. Thường xuyên tổ chức các lớp học bồi dưỡng kiến thức cũng như kĩ năng về BVMT cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và các đội thanh niên xung kích tuyên truyền về công tác BVMTcủa Đoàn. Liên tục cập nhật những kiến thức khoa học cũng như kinh nghiệm về công tác BVMT. Phối hợp chặt chẽ các cơ quan liên quan như phòng tài nguyên môi trường Quận và các sở ban ngành khác của Thành phố nhằm đảm bảo công tác BVMT thực hiện một các có hiệu quả nhất. Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh quận cần phối hợp chặt chẽ và phát huy hơn nữa trách nhiệm của các trường đại học, phổ thông trên địa bàn với số lượng đông đảo ĐVTN. Nếu có thể tận dụng tốt thì đây sẽ là tiềm năng, nguồn lực to lớn cho 64 Đoàn thanh niên Quận phát huy vai trò của mình không chỉ trong việc BVMTmà còn cả trong các lĩnh vực khác. Nâng cao hiệu quả của đoàn thanh niên trong công tác bảo vệ môi trường như: Tuyên truyền trực quan: Sử dụng hệ thống băng rôn, khẩu hiệu, tờ rơi; biên tập và phát hành các tài liệu sinh hoạt chi đoàn - chi hội - chi đội... Tuyên truyền trên báo chí, phát thanh, truyền hình: Xây dựng các chuyên mục dài kỳ, phóng sự truyền hình, viết tin, bài phản ánh về hoạt động tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH của thanh niên trên hệ thống báo chí, phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương; tổ chức các chương trình truyền hình thực tế, các chương trình truyền hình tương tác về BVMTgiữa ĐVTN và người dân trên truyền hình. Tuyên truyền trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại: Xây dựng bộ sản phẩm tuyên truyền hiện đại về BVMT, ứng phó với BĐKH; phối hợp với phòng Tài nguyên và Môi trường Quận xây dựng và triển khai phần mềm tra cứu thông tin về môi trường, thông tin cảnh báo thiên tai, thông tin về giải pháp, công nghệ bảo vệ môi trường. Hàng năm, thường xuyên và định kỳ phát động và triển khai chiến dịch truyền thông thông qua tổ chức các chiến dịch, diễn đàn, tọa đàm, cuộc thi, hoạt động của thanh niên để hưởng ứng các sự kiện về BVMT, ứng phó với BĐKH. Xây dựng các tài liệu, sản phẩm nâng cao ý thức BVMT. Thiết kế, biên tập và in các ấn phẩm truyền thông về BVMTvà ứng phó với BĐKH. Tuyên truyền thông qua hệ thống đội ngũ tuyên truyền viên, báo cáo viên vàthành lập các đội tuyên truyền viên về BVMT của thanh niên tham gia tuyên truyền, vận động, thuyết phục người dân địa phương thay đổi hành vi, thói quen, tập quán sinh hoạt gây hại đối với môi trường. 3.2.2. Tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật về môi trường cho đội ngũ cán bộ Đoàn Tăng cường năng lực cho Đoàn thanh niên góp phần cùng Cấp ủy, chính quyền và nhân dân quản lý môi trường địa phương, góp phần nâng cao chất 65 lượng đội ngũ cán bộ Đoàn thanh niên làm công tác môi trường tại cơ sở và tăng cường sự phối hợp với các cớ quan, tổ chức ban ngành, đoàn thể của Thành phố, các cơ quan Trung ương có trụ sở tại địa phương, phối hợp chặt chẽ với các địa phương khác, nhằm đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, tập huấn cho thanh niên. Biên soạn các tài liệu tập huấn cung cấp các kiến thức, kỹ năng truyền thông và tổ chức hoạt động tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH cho cán bộ đoàn, ĐVTN. Tổ chức học tập kinh nghiệm, mô hình, giải pháp công nghệ tiên tiến trong công tác BVMT. 3.2.3. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng với việcđổi mới, đa dạng hoá các hình thức xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cho thanh niên Tiếp tục triển khai hiệu quả và xây dựng, nhân rộng các mô hình, công trình thanh niên tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH; hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp, các mô hình khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên trong lĩnh vực BVMT; vận động ĐVTN sử dụng các nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất thân thiện với môi trường, thực hiện xả thải đúng quy định, xây dựng các mô hình kinh tế xanh; hướng dẫn thành lập và duy trì các tổ hợp tác, hợp tác xã thanh niên hoạt động trong lĩnh vực môi trường; hướng dẫn thành lập và duy trì hoạt động của các đội hình thanh niên xung kích, các đội hình thanh niên tình nguyện chuyên sâu phòng chống thiên tai, hỗ trợ người dân trong xử lý sự cố môi trường; các câu lạc bộ thanh niên tình nguyện về BVMT... Xây dựng, nhân rộng các mô hình về ứng phó với biến đổi khí hậu. Triển khai cụ thể hóa chương trình “Vì một Việt Nam xanh”, xây dựng các mô hình điểm về ứng phó với BĐKH, tiết kiệm điện, năng lượng, trồng cây xanh, xử lý chất thải, khí thải, bụi, tiếng ồn,... cho đoàn viên, thanh niên và người dân. Phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường giám sát các hoạt động BVMT, vệ sinh an toàn thực phẩm. Hướng dẫn xây dựng, tổ chức quản lý chặt chẽ các câu lạc bộ, đội hình thanh niên trong hoạt động phối hợp giám sát, kịp thời tố giác các hoạt động vi phạm luật BVMT đến các cơ quan chức năng có thẩm 66 quyền xử lý. Định kỳ tổ chức tuyên dương, khen thưởng cho tổ chức Đoàn các cấp, đoàn viên, thanh niên có thành tích xuất sắc trong công tác BVMT, ứng phó với BĐKH. 3.2.4. Tăng cường các nguồn lực hỗ trợ cho công tác tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường Để làm tốt công tác tập hợp, đoàn kết thanh niên, Đoàn Thanh niên phải tổ chức nhiều hoạt động.Vì vậy cần phải có sự đầu tư thích đáng về các nguồn lực và kinh phí. Hàng năm ngoài nguồn kinh phí ngân sách của Thành phố và Quận để thực hiện nội dung của các Đề án, chương trình mục tiêu BVMT, các cơ quan chức năng và chính quyền các cấp của địa phương đã tích cực phối hợp triển khai thực hiện. Tuy nhiên nếu tổ chức Đoàn chỉ lệ thuộc vào số tiền ngân sách thì không thể hoạt động hiệu quả. Do đócác đơn vị tổ chức đoàn cơ sở cần linh động bằng cách huy động nguồn lực, kinh phí hoạt động thông qua xã hội hóa, đơn vị doanh nghiệp, vận động mạnh thường quân, phối hợp với các đơn vị khác. Các cán bộ Đoàn ở cơ sở cần chủ động, sáng tạo hơn trong việc tìm kiếm giải pháp tạo nguồn kinh phí. Các đơn vị đoàn cơ sở cần chủ động tham mưu với Đảng ủy, chính quyền, công đoàn các cấp tạo điều kiện tạo nguồn kinh phí cho Đoàn bằng các hoạt động cụ thể, gắn liền với lợi ích kinh tế - xã hội của đơn vị, địa phương. Có như vậy thì Đoàn và các tổ chức đoàn cơ sở mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình trong công tác BVMT. Tiểu kết chương 3 Trong tình hình mới hiện nay, vấn đề bảo vệ môi trường đang trở lên cấp bách hơn bao giờ hết.Vì vậy việc khẳng định vị trí, vai trò và trách nhiệm của Đoàn thanh niên với việc bảo vệ môi trường là rất cần thiết. Điều này đòi hỏi tổ chức Đoàn cần phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa. Thực hiện tốt những giải pháp nêu trên một cách toàn diện, đồng bộ thì mới có thể nâng cao được chất lượng hoạt động và từ đó tổ chức Đoàn mới có thể góp phần hoàn 67 thành tốt nhiệm vụ đối với việc bảo vệ môi trường trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng cũng như thành phố Hà Nội nói chung. KẾT LUẬN Có thể nói, Thanh niên Việt Nam là lực lượng xã hội to lớn, một trong những nhân tố quan trọng quyết định tương lai, vận mệnh dân tộc. Với tinh thần “Đâu cần thanh niên có,“Việc gì khó thanh niên làm”, thanh niên luôn là lực lượng xung kích, đi đầu trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc ta. Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng luôn đánh giá cao vai trò của thanh niên, như Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương khóa VII nêu rõ: “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế kỷ XXI có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên” [16, tr.82]. Do đó, việc nâng cao ý thức tinh thần trách nhiệm đối với vấn đề BVMTcho thanh niên nói chung, TN Thủ đô Hà Nội và quận Thanh Xuân nói riêng là việc làm quan trọng hiện nay. Với sự quan tâm lãnh, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy Đảng, vai trò của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố Hà Nội và quận Thanh Xuân trong công tác giáo dục ý thức BVMTcho thanh niên trong thời gian qua ngày càng đổi mới và đi vào chiều sâu, các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước đã tạo môi trường lành mạnh để thanh niên rèn luyện, trưởng thành, góp phần hình thành một môi trường văn hóa - xã hội ngày càng lành mạnh, hình thành lối sống nghĩa tình, tuân thủ pháp luật, từng bước hoàn thiện nhân cách, có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng quê hương, đất nước. Tuy nhiên, công tác BVMTvẫn còn một số nội dung chưa theo kịp yêu cầu phát triển ngày càng cao của xã hội, nhu cầu của TN ngày càng phong phú. Một bộ phận thế hệ trẻ còn có biểu hiện suy thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu 68 ý thức chấp hành pháp luật, đặc biệt là ý thức BVMT, sống thực dụng, xa hoa, lãng phí, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc. Vì vậy, việc giáo dục nâng cao tính tích cực rèn luyện ý thức, trách nhiệm BVMTcho thanh niên trở thành vấn đề vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính chiến lược của cách mạng nước ta nói chung và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội vàquận Thanh Xuân nói riêng. Do đó, cần phải nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn, đổi mới nội dung, phương thức, hình thức giáo dục của Đoàn... Từ đó mới có thể tạo bước chuyển mới về chất lượng tổ chức, đặc biệt là chất lượng cơ sở, chất lượng thanh niên.Thực hiện tốt những giải pháp trên sẽ góp phần quan trọng vào việcđưa ý thức BVMT trở thành tiêu chí đánh giá mang tính đạo đức xã hội đối với TTN,xây dựng một thế hệ thanh niên vừa hồng, vừa chuyên, góp phần xây dựng Thủ đô Hà Nội và quận Thanh Xuân ngày càng giàu đẹp, văn minh. 69 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (2013), Thủ đô Hà Nội - 5 năm mở rộng địa giới hành chính. 2. Bộ Chính trị (2000), Nghị quyết số 15NQ/TW ngày 15 tháng 12 năm 2000 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2001 - 2010. 3. Bộ Chính trị (2004), Nghị quyết 41/NQ-TW ngày 15/11/2004 của Bộ Chính trị về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa 4. Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 21/01/2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá X về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị khoá IX về “Bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” 5. Bộ Xây dựng (2018), Thông tư số 01/2018/TT-BXD ngày 05 tháng 01 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng Quy định về chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng xanh. 6. Báo cáo Kết quả công tác Đoàn và phong trào TTN của Quận Thanh Xuân (năm 2015, 2016, 2017, 2018, 2019). 7. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2011), Quyết định số 1081/QĐ-TTg ngày 06 tháng 7 năm 2011 về quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. 8. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2011), Quyết định số 1259/QĐ-TTg 2011 phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 9. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2012), Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22 tháng 02 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt “Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hà nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 70 10. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2012), Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25 tháng 9 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt “Chiến lược phát triển Quốc gia về tăng trưởng xanh. 11. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2014), Quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 20 tháng 3 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ về “Kế hoạch hành động Quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020. 12. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2014), Nghị quyết số 08/NQ-CP ngày 23 tháng 01 năm 2014 của Chính phủ về việc Ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của BCHTƯ Đảng khóa XI về Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường. 13. Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2019), Quyết định số: 894/QĐ-TTg ngày17/7/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2019 - 2022” 14. Đảng Cộng sản Việt Nam (1993), Văn kiện Hội nghị lần thứ 4, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 15. Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thức X, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 16. Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Văn kiện Hội nghị lần thứ 7, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 17. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 18. Đảng Cộng sản Việt Nam (2013), Văn kiện hội nghị lần thứ VIII Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XI, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 19. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thức XII, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 20. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2012), Văn kiện Đại hội Đoàn đại biểu toàn quốc lần thứ X. 71 21. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2013), Điều lệ, Nxb Thanh niên. 22. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (2017), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI. 23. Hồ Chí Minh (1980), Bàn về thanh niên, Nxb Thanh niên. 24. Hồ Chí Minh (1980), Về giáo dục thanh niên, Nxb Sự thật. 25. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 26. Hồ Chí Minh (1995), Toàn tập, Tập 5, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 27. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 2, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 28. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 29. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 6, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 30. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 31. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 9, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 32. Hồ Chí Minh (1996), Toàn tập, Tập 12, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 33. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 7, Nxb.Chính trị Quốc gia, Hà Nội 34. Hồ Chí Minh (2000), Toàn tập, Tập 10, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 35. Hồ Chí Minh (2002), Toàn tập, Tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 36. Đỗ Mười (1996), Lý tưởng của thanh niên trong thời kỳ mới, NXB Thanh niên. 37. Đoàn Nam Đàn (2008), Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục thanh niên,Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 38. Nghị quyết liên tịch số 01/NQLT-CP-BCHTƯĐ ngày 12 tháng 01 năm 2017 ban hành Quy chế phối hợp công tác của Chính phủ và Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh giai đoạn 2017 - 2022. 39. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Thanh niên Số 53/2005/QH11. 40. Quốc hội nước Cộng Hòa XHCN Việt Nam (2012), Luật Thủ đô số 25/2012/QH13 ngày 21 tháng 11 năm 2012. 72 41. Phạm Hồng Tung (2011), Thanh niên và lối sống của thanh niên Việt Nam trong quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. 42. Kết luận số 02-KL/TW ngày 26/4/2016 của Ban Bí thư về tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về BVMT trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. 73