Định hướng chiến lược kinh doanh của Công ty Dược TP.HCM (Shapharco) đến năm 2015

MUÏC LUÏC Trang LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG 1 . CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH 1 1.1. Quan nieäm veà chieán löôïc . 1 1.1.1. Khaùi nieäm veà chieán löôïc kinh doanh . 1 1.1.2. Phaân loaïi chieán löôïc . 2 1.1.3. Quaûn trò chieán löôïc . 2 1.1.4. Vai troø cuûa quaûn trò chieán löôïc ñoái vôùi doanh nghieäp . 3 1.2. Quaù trình quaûn trò chieán löôïc . 4 1.2.1. Phaân tích moâi tröôøng . 5 1.2.1.1. Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi. 5 1.2.1.2. Phaân tích moâi tröôøng beân trong . 11 1.2.2. Xaây döïng chieán löôïc – Coâng cuï ma traän SWOT 12 CHÖÔNG 2. THÖÏC TRAÏNG TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH TAÏI COÂNG TY DÖÔÏC TP.HOÀ CHÍ MINH ( SAPHARCO ) 2.1. Toång quan veà tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh Döôïc TP.HCM 14 2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa SAPHARCO 17 2.2.1Giôùi thieäu lòch söû hình thaønh cuûa Sapharco 17 2.2.2 Moät soá keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Sapharco 21 2.3. Phaân tích caùc taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa SAPHARCO trong thôøi gian vöøa qua . 22 2.3.1 Moâi tröôøng beân ngoaøi . 22 2.3.2 Moâi tröôøng beân trong . 33 1 CHÖÔNG 3 : ÑÒNH HÖÔÙNG CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH CUÛA 40 COÂNG TY DÖÔÏC TP.HCM ( SAPHARCO ) ÑEÁN NAÊM 2015 3.1. Cô sôû xaây döïng muïc tieâu 40 3.2. Muïc tieâu phaùt trieån ñeán naêm 2015 41 3.3. Ma traän SWOT 41 3.4. Löïa choïn chieán löôïc 43 3.4.1Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng 43 3.4.2 Chieán löôïc xaâm nhaäp thò tröôøng 43 3.4.3 Chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm 43 3.4.4 Chieán löôïc hoäi nhaäp veà phía tröôùc 44 3.4.5 Chieán löôïc chænh ñoán giaûn ñôn 44 3.5. Caùc giaûi phaùp thöïc hieän chieán löôïc 44 3.5.1 Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc 44 3.5.2 Hoaït ñoäng Marketing 46 3.5.3 Hoaït ñoäng quaûn trò 52 3.5.4 Hoaït ñoäng taøi chaùnh keá toaùn 54 3.5.5. Phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä 55 3.6. Kieán nghò 56 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO MUÏC LUÏC 2 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi Ngaønh Döôïc laø moät ngaønh coù tính ñaëc thuø rieâng bieät cao , coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi , aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán söùc khoeû vaø sinh meänh cuûa ngöôøi daân , laø moät ngaønh ñöôïc nhaø nöôùc kieåm soaùt , ñieàu tieát raát chaët cheõ nhaèm ñaûm baûo vieäc cung öùng ñaày ñuû nhu caàu veà thuoác trò beänh vaø baûo veä söùc khoeû cuûa xaõ hoäi . Maët khaùc , ngaønh Döôïc cuõng laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá troïng ñieåm cuûa moät quoác gia, döôïc phaåm cuõng laø haøng hoaù , hôn nöõa laïi laø moät haøng hoaù mang laïi doanh thu cao coù tính luaân chuyeån raát maïnh treân thò tröôøng trong nöôùc vaø treân thò tröôøng theá giôùi . Trong Nghò Quyeát 46-NQ/TW ( 23/02/2005 ) veà coâng taùc baûo veä , chaêm soùc vaø naâng cao söùc khoeû nhaân daân trong tình hình môùi coù neâu : ‘ Phaùt trieån ngaønh döôïc thaønh moät ngaønh kinh teá – kyõ thuaät muõi nhoïn . Phaùt trieån maïnh coâng nghieäp döôïc , naâng cao naêng löïc saûn xuaát thuoác trong nöôùc . Cuûng coá maïng löôùi löu thoâng , phaân phoái vaø cung öùng thuoác ñeå oån ñònh thò tröôøng döï phoøng vaø chöõa beänh cho nhaân daân ‘ . Nhöõng naêm gaàn ñaây , ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc naâng cao , chi tieâu cho vieäc baûo veä söùc khoeû ñöôïc caûi thieän , nhu caàu söû duïng döôïc phaåm cuõng ngaøy caøng ña daïng ñaõ taïo ñieàu kieän cho ngaønh Döôïc trong nöôùc phaùt trieån maïnh meõ caû veà chaát vaø löôïng . Thò tröôøng döôïc phaåm trong nöôùc hieän nay raát ña daïng veà chuûng loaïi thuoác . Hieän nay thuoác ngoaïi nhaäp chieám treân 70% giaù trò thuoác söû duïng haøng naêm taïi thò tröôøng Vieät Nam . Ngoaøi ra caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh döôïc phaåm Vieät Nam trong nhöõng naêm vöøa qua cuõng ñaõ coá gaéng ñöa saûn phaåm cuûa 3 mình vaøo thò tröôøng döôïc phaåm nhieàu chuûng loaïi thuoác vôùi maãu maõ vaø chaát löôïng ngaøy caøng ñöôïc naâng cao . Thò tröôøng döôïc phaåm Thaønh phoá Hoà Chí Minh coù theå noùi laø thò tröôøng lôùn nhaát nöôùc ta hieän nay . Soá lieäu thoáng keâ cho thaáy löôïng haøng nhaäp khaåu qua caùc coâng ty kinh doanh döôïc taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh so vôùi caû nöôùc chieám gaàn 40% , löôïng thuoác tieâu thuï ôû caùc trung taâm baùn sæ döôïc phaåm ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh chieám treân 50% . Caùc coâng ty saûn xuaát kinh doanh nhaäp khaåu döôïc phaåm cuûa caùc tænh thaønh treân caû nöôùc ñeàu coù vaên phoøng ñaïi dieän ñaët taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh . Ngoaøi ra coøn caùc coâng ty döôïc phaåm nöôùc ngoaøi ñaõ ñaàu tö vaøo Vieät Nam haàu nhö ñeàu coù maët taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh . Coâng ty Döôïc TP.HCM vôùi teân giao dòch laø SAPHARCO ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1976 laø moät ñôn vò coù chöùc naêng kinh doanh vaø xuaát nhaäp khaåu tröïc tieáp döôïc phaåm ; coù nhieäm vuï mua baùn döôïc phaåm , döõ tröõ haäu caàn veà döôïc phaåm cho Thaønh phoá Hoà Chí Minh , ñieàu hoaø phaân phoái thuoác vaø tham gia quaûn lyù thò tröôøng döôïc phaåm thaønh phoá . Trong hoaøn caûnh thò tröôøng döôïc phaåm ñang coù söï caïnh tranh gay gaét giöõa caùc coâng ty döôïc phaåm ñeå giaønh laáy öu theá treân thò tröôøng . Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong ñieàu kieän caïnh tranh gay gaét trong thôøi gian tôùi , SAPHARCO caàn phaûi xaây döïng moät chieán löôïc kinh doanh ñuùng höôùng ñeå coù theå phaùt trieån phuø hôïp trong töông lai . Nhöõng vaán ñeà neâu treân laø lyù do choïn ñeà taøi : “ ÑÒNH HÖÔÙNG CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH CUÛA COÂNG TY DÖÔÏC TP.HCM ( SAPHARCO ) ÑEÁN NAÊM 2015 “ laøm ñeà taøi cuûa luaän vaên toát nghieäp . 2. Muïc tieâu nghieân cöùu Ñeà taøi nghieân cöùu nhaèm ñaït caùc muïc tieâu cuï theå nhö sau : 4 - Heä thoáng hoaù caùc lyù thuyeát , quan ñieåm veà chieán löôïc kinh doanh ñaëc thuø cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Sapharco . - Phaân tích , ñaùnh giaù thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Sapharco trong thôøi gian qua . Qua phaân tích chuùng ta xaùc ñònh ñöôïc thôøi cô , nguy cô , theá maïnh vaø ñieåm yeáu ñeå laøm cô sôû ñònh höôùng chieán löôïc kinh doanh cuûa Sapharco . - Ñeà xuaát chieán löôïc kinh doanh phuø hôïp vôùi thöïc traïng cuûa Sapharco . Xaây döïng caùc giaûi phaùp khaùc nhau ñeå thöïc hieän coù hieäu quaû cuûa chieán löôïc kinh doanh ñeà ra . 3. Phaïm vi nghieân cöùu Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi chæ ñònh höôùng phaùt trieån cho hoaït ñoäng kinh doanh döôïc phaåm cuûa Sapharco thoâng qua vieäc phaân tích caùc aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng beân trong trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2015 . 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu nghieân cöùu nhö ñaõ trình baøy ; tuøy vaøo muïc ñích , ñoái töôïng vaø noäi dung nghieân cöùu cuï theå cuûa töøng yeâu caàu Luaän vaên ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp sau : phöông phaùp nghieân cöùu , so saùnh töông quan , toång hôïp , thoáng keâ , döï baùo … 5. Keát caáu cuûa luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu , keát luaän , phuï luïc , taøi lieäu tham khaûo , noâi dung chính cuûa luaän vaên goàm 3 chöông nhö sau : Chöông 1 : Cô sôû lyù luaän veà chieán löôïc kinh doanh . Chöông 2 : Thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Coâng ty Döôïc phaåm TP.HCM . Chöông 3 : Ñònh höôùng chieán löôïc kinh doanh cuûa Coâng ty Döôïc phaåm TP.HCM ñeán naêm 2015 . 5 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH 1.1 QUAN NIEÄM VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC 1.1.1 Khaùi nieäm chieán löôïc kinh doanh Chieán löôïc kinh doanh laø moät danh töø khoù ñònh ngóa . Moät soá khaùi nieäm lieân quan ñöôïc caùc quaûn trò gia hieåu theo nhieàu caùch khaùc nhau : - Theo Charles W.L.Hill vaø Gareth R.Jones : “ Chieán löôïc kinh doanh laø tieán trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa doanh nghieäp , löïa choïn caùch thöùc hoaëc phöông höôùng haønh ñoäng vaø phaân boå caùc nguoàn taøi nguyeân caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù “ . - Theo Fred R.David ñònh nghóa : “ Chieán löôïc kinh doanh laø nhöõng phöông tieän ñeå ñaït ñeán muïc tieâu daøi haïn “ . - Theo William J Glueck : “ Chieán löôïc kinh doanh laø moät keá hoaïch mang tính thoáng nhaát , tính toaøn dieän , vaø tính phoái hôïp , ñöôïc thieát keá ñeå ñaûm baûo raèng caùc muïc tieâu cô baûn cuûa doanh nghieäp seõ ñöôïc thöïc hieän “ . - Theo Michael Porter , giaùo sö cuûa Ñaïi hoïc Harvard cho raèng “ Chieán löôïc kinh doanh laø söï saùng taïo ra vò theá giaù trò ñoäc ñaùo bao goàm caùc hoaït ñoäng khaùc bieät . Chieán löôïc kinh doanh laø söï choïn löïa , ñaùnh ñoåi trong caïnh tranh . Chieán löôïc kinh doanh laø taïo ra söï phuø hôïp giöõa taát caû caùc hoaït ñoäng cuûa coâng ty “ . Nhìn chung , duø ñöôïc dieãn ñaït nhö theá naøo ñi nöõa , caùc khaùi nieäm veà Chieán löôïc kinh doanh vaãn ñöôïc bao haøm nhöõng noäi dung chính nhö sau : - Xaùc ñònh caùc muïc tieâu daøi haïn vaø ngaén haïn cuûa toå chöùc . - Ñöa ra caùc chöông trình haønh ñoäng toång quaùt ñeå ñaït muïc tieâu . 6 - Löïa choïn caùc phöông aùn haønh ñoäng , trieån khai vaø phaân boå caùc nguoàn taøi nguyeân ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñoù . 1.1.2 Phaân loaïi chieán löôïc : Coù nhieàu caùch phaân loaïi chieán löôïc , döïa treân nhöõng caên cöù khaùc nhau maø ngöôøi ta tieán haønh phaân loaïi chieán löôïc theo nhöõng caùch khaùc nhau . * Caên cöù vaøo phaïm vi chieán löôïc : ngöôøi ta chia chieán löôïc kinh doanh laøm 2 loaïi - Moät laø : chieán löôïc chung , hay coøn goïi laø chieán löôïc toång quaùt . Chieán löôïc naøy ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà quan troïng nhaát , coù yù nghóa laâu daøi vaø quyeát ñònh nhöõng vaán ñeà soáng coøn cuûa toå chöùc . - Hai laø : chieán löôïc boä phaän bao goàm : chieán löôïc saûn phaåm , chieán löôïc giaù , chieán löôïc phaân phoái , chieán löôïc yeåm trôï baùn haøng . Hai loaïi chieán löôïc naøy lieân keát vôùi nhau taïo thaønh moät chieán löôïc kinh doanh hoaøn chænh . * Caên cöù vaøo söï keát hôïp giöõa saûn phaåm vaø thò tröôøng : döïa vaøo löôùi oâ vuoâng ñeå thay ñoåi chieán löôïc chuùng ta coù caùc nhoùm chieán löôïc nhö sau : - Nhoùm caùc chieán löôïc keát hôïp : keát hôïp veà phía tröôùc , keát hôïp veà phía sau , keát hôïp theo chieàu ngang . - Nhoùm caùc chieán löôïc chuyeân saâu : chieán löôïc thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng , chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng , chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm . - Nhoùm caùc chieán löôïc môû roäng hoaït ñoäng : Chieán löôïc ña daïng hoaù hoaït ñoäng ñoàng taâm , chieán löôïc ña daïng hoaù theo chieàu ngang , chieán löôïc ña daïng hoaù hoaït ñoäng kieåu hoãn hôïp . - Nhoùm caùc chieán löôïc khaùc : Lieân doanh , thu heïp bôùt hoaït ñoäng , caét boû bôùt hoaït ñoäng , thanh lyù , chieán löôïc toång hôïp . 7 1.1.3 Quaûn trò chieán löôïc ( Strategic Management ) Theo Fred R.David : Quaûn trò chieán löôïc coù theå ñònh nghóa nhö laø moät ngheä thuaät vaø khoa hoïc thieát laäp , thöïc hieän vaø ñaùnh giaù caùc quyeát ñònh lieân quan nhieàu chöùc naêng cho pheùp moät toå chöùc ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra . Quaûn trò chieán löôïc laø moät tieán trình nghieân cöùu ; phaân tích moâi tröôøng beân trong , beân ngoaøi cuûa toå chöùc , hieän taïi cuõng nhö töông lai ; xaùc laäp nhieäm vuï , chöùc naêng vaø xaây döïng heä thoáng caùc muïc tieâu caàn theo ñuoåi ; hoaïch ñònh , thöïc hieän vaø kieåm tra chieán löôïc nhaèm giuùp cho toå chöùc vaän duïng höõu hieäu caùc nguoàn löïc vaø tieàm naêng cuûa toå chöùc ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu mong muoán . Nhö vaäy , theo ñònh nghóa thì Quaûn trò chieán löôïc taäp trung vaøo vieäc hôïp nhaát vieäc : quaûn trò , tieáp thò , taøi chính keá toaùn, saûn xuaát, nghieân cöùu phaùt trieån , vaø caùc heä thoáng thoâng tin caùc lónh vöïc kinh doanh ñeå ñaït ñöôïc thaønh coâng cuûa toå chöùc . 1.1.4 Vai troø cuûa quaûn trò chieán löôïc ñoái vôùi doanh nghieäp : - Quaù trình quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc toå chöùc thaáy roõ muïc ñích vaø höôùng ñi cuûa mình . Cuï theå laø doanh nghieäp coù theå thaáy roõ nhöõng cô hoäi vaø thuaän lôïi trong kinh doanh , taän duïng chuùng ñeå ñöa ra caùc chieán löôïc , chính saùch phaùt trieån phuø hôïp nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra . - Ñieàu kieän moâi tröôøng maø caùc toå chöùc gaëp phaûi luoân bieán ñoåi . Quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc nhaø quaûn trò döï baùo ñöôïc nhöõng baát traéc , ruûi ro seõ xaûy ra trong hieän taïi cuõng nhö trong töông lai . Töø ñoù , döïa treân nhöõng tieàm löïc cuûa mình doanh nghieäp seõ deã chuû ñoäng ñoái phoù vôùi nhöõng tình huoáng baát traéc naøy . - Quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc nhaø quaûn trò söû duïng moät caùch coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc hieän coù cuûa doanh nghieäp vaø phaân boå chuùng moät caùc coù hôïp lyù . 8 - Giuùp ñaùp öùng haøi hoaø nhu caàu cuûa toå chöùc . Thoâng qua ñoù loâi keùo caùc nhaø quaûn trò caùc caáp vaøo quaù trình quaûn trò chieán löôïc vaø taïo ra söï coäng höôûng ñeå ñaït tôùi muïc tieâu chung cuûa toaøn boä toå chöùc . - Quaûn trò chieán löôïc phoái hôïp caùc chöùc naêng trong toå chöùc moät caùch toát nhaát treân cô sôû ñaït muïc tieâu chung cuûa toå chöùc . 1.2. QUAÙ TRÌNH QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC : Quaù trình quaûn trò chieán löôïc laø moät quaù trình thöôøng xuyeân vaø lieân tuïc ñoøi hoûi coù söï tham gia cuûa moïi thaønh vieân trong toå chöùc . Quaù trình coù theå khaùi quaùt thoâng qua sô ñoà 1 nhö sau : Vôùi phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi , luaän aùn chuû yeáu seõ taäp trung vaøo vieäc hoaïch ñònh chieán löôïc . Theo sô ñoà 1 , giai ñoaïn phaân tích chieán löôïc bao goàm caùc böôùc nhö sau : xaùc ñònh taàm nhìn vaø söù maïng cuûa toå chöùc , xaây döïng chieán löôïc vaø xaùc ñònh caùc bieän phaùp ñeå trieån khai chieán löôïc . SÔ ÑOÀ 1 : KHAÙI QUAÙT QUAÙ TRÌNH QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC 9 Chöùc naêng nhieäm vuï & Muïc tieâu cuûa coâng ty Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi Phaân tích moâi tröôøng beân trong Choïn chieán löôïc thích nghi - Chieán löôïc toång theå - Caùc chieán löôïc ñôn vò kinh doanh vaø boä phaän chöùc naêng Trieån khai thöïc hieän chieán löôïc Kieåm tra vaø ñaùnh giaù keát quaû thöïc hieän Thoâng tin phaûn hoài 1.2.1 Phaân tích moâi tröôøng : Moâi tröôøng coù theå ñöôïc hieåu laø nhöõng yeáu toá , löïc löôïng , theå cheá toàn taïi , taùc ñoäng vaø laøm aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng vaø keát quaû cuûa toå chöùc . Moâi tröôøng cuûa moät toå chöùc ñöôïc phaân ñònh thaønh moâi tröôøng beân trong vaø moâi tröôøng beân ngoaøi . Phaân tích moâi tröôøng laø nhaèm tìm ra nhöõng ñieåm maïnh , ñieåm yeáu , cô hoäi vaø ñe doïa cuûa toå chöùc . Qua ñoù toå chöùc coù theå taän duïng vaø phaùt huy nhöõng ñieåm maïnh , khaéc phuïc vaø haïn cheá caùc ñieåm yeáu trong vieäc khai thaùc caùc cô hoäi vaø neù traùnh caùc ñe doaï cuûa moâi tröôøng . 1.2.1.1 Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi : Moâi tröôøng beân ngoaøi bao goàm moâi tröôøng vó moâ vaø moâi tröôøng vi moâ . Muïc ñích cuûa phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi laø nhaèm nhaän ñònh nhöõng moái ñe doaï cuõng nhö nhöõng cô hoäi aûnh höôûng thöïc söï ñeán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp . a . Moâi tröôøng vó moâ Baûng 1.1 : Moái quan heä giöõa caùc aûnh höôûng chuû yeáu cuûa moâi tröôøng vaø toå chöùc 2.1.2.1 Moâi tröôøng vó moâ : 1. Aûnh höôûng kinh teá 2. Aûnh höôûng xaõ hoäi , nhaân khaåu , vaên hoùa vaø ñòa lyù 3. Aûnh höôûng chính trò , luaät phaùp vaø chính phuû . 4. Aûnh höôûng coâng ngheä 5. Aûnh höôûng caïnh tranh - Caùc ñoái thuû caïnh tranh - Ngöôøi cung caáp - Nhaø phaân phoái - Chuû nôï - Khaùch haøng - Nhaân vieân - Nhaø quaûn lyù - Coå ñoâng - Lieân ñoaøn lao ñoäng - Chính phuû - Caùc nhoùm ñaëc bieät coù quyeàn lôïi - Saûn phaåm - Dòch vuï - Thò tröôøng CAÙC CÔ HOÄI VAØ MOÁI NGUY CÔ CUÛA TOÅ CHÖÙC 10 Moâi tröôøng vó moâ bao goàm caùc yeáu toá : kinh teá ; chính phuû vaø chính trò ; xaõ hoäi , töï nhieân ; coâng ngheä kyõ thuaät vaø caïnh tranh . • Aûnh höôûng kinh teá : Ñaây laø yeáu toá quan troïng thu huùt söï quan taâm cuûa nhöõng nhaø ñaàu tö . Coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñoái vôùi söùc huùt tieàm naêng cuûa caùc chieán löôïc khaùc nhau . Söï taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng naøy coù tính chaát tröïc tieáp , naêng ñoäng hôn so vôùi nhöõng yeáu toá khaùc cuûa moâi tröôøng vó moâ vaø bao giôø cuõng chöùa ñöïng nhöõng cô hoäi vaø ñe doaï khaùc nhau ñoái vôùi töøng doanh nghieäp . Moät soá yeáu toá caên baûn thöôøng ñöôïc doanh nghieäp quan taâm laø : Xu höôùng toång saûn phaåm quoác noäi ( GDP ) vaø toång saûn phaåm quoác daân ( GNP ) ; laõi suaát vaø xu höôùng laõi suaát trong neàn kinh teá ; xu höôùng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi ; xu höôùng taêng giaûm cuûa thu nhaäp khaû duïng ; xu höôùng chi tieâu cuûa ngöôøi daân ; möùc ñoä laïm phaùt ; xu höôùng thaát nghieäp ; ñieàu kieän kinh teá cuûa caùc quoác gia nöôùc ngoaøi …. • Aûnh höôûng chính trò vaø luaät phaùp : Bao goàm heä thoáng caùc quan ñieåm , ñöôøng loái chính saùch cuûa chính phuû , heä thoáng phaùp luaät hieän haønh , caùc xu höôùng chính trò , möùc trôï caáp cuûa chính phuû , caùc thay ñoåi cuûa luaät thueá … trong nöôùc cuõng nhö toaøn theá giôùi . Söï leä thuoäc laãn nhau moãi ngaøy caøng taêng treân phaïm vi toaøn theá giôùi giöõa caùc neàn kinh teá , thò tröôøng , chính phuû vaø toå chöùc ñoøi hoûi coâng ty phaûi xem xeùt ñeán aûnh höôûng coù theå coù cuûa caùc bieán soá chính trò ñoái vôùi vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh . • Aûnh höôûng xaõ hoäi , nhaân khaåu , ñòa lyù , vaên hoaù : Nhöõng söï thay ñoåi cuûa caùc yeáu toá naøy coù aûnh höôûng quan troïng ñeán caùc saûn phaåm , dòch vuï , thò tröôøng vaø ngöôøi tieâu thuï . 11 - Yeáu toá xaõ hoäi – vaên hoaù : bao goàm nhöõng chuaån möïc , giaù trò chaáp nhaän ñöôïc trong xaõ hoäi hoaëc moät neàn vaên hoùa cuï theå . Caùc khía caïnh hình thaønh moâi tröôøng vaên hoaù xaõ hoäi coù aûnh höôûng to lôùn tôùi hoaït ñoäng kinh doanh nhö : nhöõng quan nieäm veà ñaïo ñöùc , thaåm myõ , loái soáng vaø ngheà nghieäp ; nhöõng phong tuïc , taäp quaùn truyeàn thoáng ; nhöõng quan taâm vaø öu tieân cuûa xaõ hoäi ; trình ñoä nhaän thöùc , hoïc vaán chung cuûa xaõ hoäi . - Yeáu toá daân soá : laø moät yeáu toá quan troïng aûnh höôûng ñeán nhöõng yeáu toá khaùc cuûa moâi tröôøng toång quaùt . Nhöõng khía caïnh quan taâm ñeán moâi tröôøng daân soá : Toång daân soá xaõ hoäi ; tyû leä taêng daân soá ; keát caáu vaø xu höôùng thay ñoåi daân soá veà : tuoåi taùc , giôùi tính , daân toäc , ngheà nghieäp vaø möùc ñoä phaân phoái thu nhaäp ; tuoåi thoï vaø tyû leä sinh saûn töï nhieân ; caùc xu höôùng chuyeån dòch daân soá ôû caùc vuøng . - Yeáu toá töï nhieân : Bao goàm vò trí ñòa lyù , khí haäu , ñaát ñai , taøi nguyeân thieân nhieân , söï trong saïch cuûa moâi tröôøng , caùc ñieàu kieän töï nhieân ñoâi khi trôû thaønh yeáu toá quan troïng ñeå hình thaønh lôïi theá caïnh tranh cuûa saûn phaåm vaø dòch vuï . • Aûnh höôûng coâng ngheä : Ñaây laø moät trong nhöõng yeáu toá naêng ñoäng vaø chöùa ñöïng nhieàu cô hoäi cuõng nhö ñe doaï ñoái vôùi doanh nghieäp . Söï tieán boä kyõ thuaät coù theå taùc ñoäng saâu saéc leân nhöõng saûn phaåm , dòch vuï , thò tröôøng , nhaø cung caáp , nhaø phaân phoái , ñoái thuû caïnh tranh , khaùch haøng , quaù trình saûn xuaát , thöïc tieãn tieáp thò vaø vò theá caïnh tranh cuûa nhöõng toå chöùc . • Aûnh höôûng caïnh tranh : Phaàn quan troïng cuûa vieäc kieåm tra caùc yeáu toá beân ngoaøi laø phaûi nhaän dieän ñöôïc öu theá , khuyeát ñieåm , khaû naêng , vaän hoäi , moái ñe doaï , muïc tieâu vaø chieán löôïc cuûa hoï . Thu thaäp vaø ñaùnh giaù thoâng tin veà ñoái thuû caïnh tranh 12 laø ñieàu raát quan troïng ñeå coù theå soaïn thaûo chieán löôïc thaønh coâng . Caïnh tranh trong haàu heát caùc ngaønh coù theå ñöôïc moâ taû laø khoác lieät vaø thænh thoaûng mang tính huûy dieät . b . Moâi tröôøng vi moâ : Moâi tröôøng vi moâ laø nhöõng yeáu toá ngoaïi caûnh coù aûnh höôûng tröïc tieáp leân doanh nghieäp . Phaàn lôùn hoaït ñoäng vaø caïnh tranh cuûa doanh nghieäp xaûy ra tröïc tieáp taïi ñaây . Caùc aùp löïc caïnh tranh taïo thaønh boái caûnh caïnh tranh trong moät ngaønh kinh doanh , bao goàm : - Ñe doaï cuûa ñoái thuû caïnh tranh môùi . - Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa nhaø cung caáp . - Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa ngöôùi mua . - Nguy cô töø nhöõng saûn phaåm thay theá . - Cöôøng ñoä caïnh tranh cuûa nhöõng doanh nghieäp trong ngaønh . Caùc aùp löïc caïnh tranh ñöôïc theå hieän ôû sô ñoà 2 SÔ ÑOÀ 2 : MOÂ HÌNH 5 TAÙC LÖÏC CUÛA MICHAEL PORTER Caùc ñoái thuû canh tranh môùi Caùc ñoái thuû caïnh tranh trong ngaønh Cuoäc caïnh tranh giöõa caùc ñoái thuû trong ngaønh Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa h ø á Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa ngöôøi mua Caùc saûn phaåm thay theá 13 c . Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi ( EFE : EXTERNAL FACTOR EVALUATION ) : Ma traän naøy cho pheùp doanh nghieäp toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin kinh teá ; xaõ hoäi , vaên hoaù , nhaân khaåu , ñòa lyù ; chính trò , chính phuû , luaät phaùp ; coâng ngheä vaø caïnh tranh . Baát keå soá cô hoäi chuû yeáu vaø moái ñe doaï ñöôïc theå hieän trong ma traän ñaùnh giaù caùc nhaân toá beân ngoaøi ; toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát maø moät toå chöùc coù theå coù laø 4.0 vaø thaáp nhaát laø 1.0 . - Toång soá ñieåm quan troïng laø 4.0 cho thaáy toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doaï hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï . - Toång soá ñieåm quan troïng laø 4.0 cho thaáy nhöõng chieán löôïc maø coâng ty ñeà ra khoâng taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doaï beân ngoaøi . Baûng 1.2 : Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi Caùc yeáu toá beân ngoaøi Möùc quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc Yeáu toá beân ngoaøi … Toång coäng d . Ma traän hình aûnh caïnh tranh : Trong taát caû caùc söï kieän vaø xu höôùng moâi tröôøng coù theå aûnh höôûng ñeán vò trí chieán löôïc cuûa moät doanh nghieäp thì aûnh höôûng cuûa caïnh tranh thöôøng ñöôïc xem laø quan troïng nhaát . Ma traän hình aûnh caïnh tranh nhaän dieän ñöôïc nhöõng nhaø caïnh tranh chuû yeáu cuøng nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm ñaëc bieät cuûa hoï . Ma traän hình aûnh caïnh tranh laø söï môû roäng cuûa ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi trong tröôøng hôïp caùc möùc ñoä quan troïng , phaân loaïi vaø toång soá ñieåm quan troïng coù cuøng yù nghóa . 14 Toång soá ñieåm ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc coâng ty ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc ñem so saùnh vôùi coâng ty maãu . Caùc möùc phaân loaïi ñaëc bieät cuûa nhöõng coâng ty ñoái thuû caïnh tranh coù theå ñöôïc ñem so saùnh vôùi caùc möùc phaân loaïi cuûa coâng ty maãu . Vieäc phaân tích so saùnh naøy seõ cung caáp caùc thoâng tin chieán löôïc quan troïng . Caùc yeáu toá bao goàm : thò phaàn , khaû naêng caïnh tranh , vò trí taøi chính , chaát löôïng saûn phaåm , loøng trung thaønh cuûa khaùch haøng . Caùc möùc phaân loaïi cho thaáy caùch thöùc maø theo ñoù caùc chieán löôïc cuûa coâng ty öùng phoù ñoái vôùi moãi nhaân toá . Phaân loaïi theo töøng möùc : 4 – toát nhaát ; 3 – treân möùc trung bình ; 2 – trung bình vaø 1 – keùm . Baûng 1.3 : Ma traän hình aûnh caïnh tranh Coâng ty Maãu Coâng ty caïnh tranh 1 Coâng ty caïnh tranh 2 Caùc yeáu toá Möùc ñoä quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc yeáu toá ( thò phaàn , khaû naêng caïnh tranh , taøi chính … ) Toång soá ñieåm quan troïng 1.2.1.2 Phaân tích moâi tröôøng beân trong ( Moâi tröôøng noäi boä ) : Moâi tröôøng beân trong bao goàm caùc yeáu toá noäi taïi maø doanh nghieäp coù theå kieåm soaùt ñöôïc Vieäc phaân tích moâi tröôøng beân trong ñoøi hoûi phaûi thu thaäp vaø xöû lyù 15 nhöõng thoâng tin veà : taøi chính , nhaân söï , nghieân cöùu vaø phaùt trieån , tieáp thò vaø tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø heä thoáng thoâng tin cuûa coâng ty nhaèm tìm ra nhöõng ñieåm maïnh , ñieåm yeáu , qua ñoù xaùc ñònh naêng löïc phaân bieät vaø nhöõng lôïi theá caïnh tranh cuûa coâng ty . Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong ( IFE : INTERNAL FACTOR EVALUATION ) laø coâng cuï ñöôïc söû duïng ñeå toùm taét vaø ñaùnh giaù nhöõng maët maïnh vaø maët yeáu quan troïng cuûa caùc boä phaän kinh doanh chöùc naêng vaø noù cuõng cung caáp cô sôû ñeå xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moái quan heä giöõa caùc boä phaän naøy . Baûng 1.4 : Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong ( IFE ) Caùc yeáu toá beân trong Möùc quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc Yeáu toá noäi taïi … Toång coäng Khoâng keå ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá noäi boä coù bao nhieâu yeáu toá , soá ñieåm quan troïng toång coäng coù theå ñöôïc phaân loaïi töø thaáp nhaát laø 1.0 cho ñeán cao nhaát laø 4.0 vaø soá ñieåm trung bình laø 2.5 . Soá ñieåm quan troïng toång coäng thaáp hôn 2.5 cho thaáy coâng ty yeáu veà noäi boä vaø soá ñieåm cao hôn 2.5 cho thaáy coâng ty maïnh veà noäi boä . 1.2.2. Xaây döïng chieán löôïc –Coâng cuï ma traän SWOT : Ñaây laø giai ñoaïn keát hôïp cuûa quaù trình hình thaønh chieán löôïc . Caùc chieán löôïc ñöôïc xaây döïng treân cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng kinh doanh , nhaän bieát nhöõng : ñieåm maïnh – ñieåm yeáu ; cô hoäi vaø moái ñe doaï taùc ñoäng ñeán söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp . Töø ñoù xaùc ñònh caùc phöông aùn chieán löôïc ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra . Caùc phöông aùn chieán löôïc naøy seõ ñöôïc löïa choïn , chaét loïc ñeå coù nhöõng phöông aùn toái öu vaø khaû thi nhaát . 16 Ma traän ñieåm maïnh – ñieåm yeáu ; cô hoäi – nguy cô ( SWOT ) Ma traän SWOT laø coâng cuï keát hôïp quan troïng coù theå giuùp cho nhaø quaûn trò phaùt trieån 4 loaïi chieán löôïc nhö sau : - Chieán löôïc ñieåm maïnh – cô hoäi ( SO ) : söû duïng nhöõng ñieåm maïnh beân trong doanh nghieäp ñeå taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi . - Chieán löôïc ñieåm yeáu – cô hoäi ( WO ) : nhaèm caûi thieän nhöõng ñieåm yeáu beân trong doanh nghieäp baèng caùch taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi . - Chieán löôïc ñieåm maïnh – nguy cô ( ST ) : söû duïng ñieåm maïnh cuûa moät doanh nghieäp ñeå traùnh ñi hay giaûm ñi aûnh höôûng cuûa nhöõng moái ñe doaï beân ngoaøi . Chieán löôïc ñieåm yeáu – nguy cô ( WT ) : laø chieán löôïc phoøng thuû nhaèm laøm giaûm ñi nhöõng ñieåm yeáu beân trong vaø traùnh khoûi nhöõng ñe doaï töø beân ngoaøi . Baûng 1.5 : Ma traän SWOT Caùc cô hoäi ( Opportunities ) 1. 2. Lieät keâ caùc cô hoäi 3… Caùc nguy cô ( Threats ) 1. 2. Lieät keâ caùc ñe doaï 3…. Nhöõng ñieåm maïnh ( Strengths ) 1. 2. Lieät keâ nhöõng ñieåm maïnh 3…. Caùc chieán löôïc SO 1. 2.Söû duïng caùc ñieåm maïnh ñeå 3. taän duïng caùc cô hoäi … Caùc chieán löôïc ST 1. Vöôït qua nhöõng baát 2. traéc baèng taän duïng 3. nhöõng ñieåm maïnh…… Nhöõng ñieåm yeáu (Weaknesses) 1. 2. Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu 3…. Caùc chieán löôïc WO 1. 2.Haïn cheá caùc maët yeáu ñeå 3. taän duïng caùc cô hoäi … Caùc chieán löôïc WT 1. Toái thieåu hoaù nhöõng 2. ñieåm yeáu vaø traùnh 3. khoûi caùc moái ñe doaï Söï keát hôïp caùc yeáu toá quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi laø nhieäm vuï khoù khaên nhaát cuûa vieäc phaùt trieån moät ma traän SWOT . Noù ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùn ñoaùn 17 toát , keát hôïp hôïp lyù vaø toái öu caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi . Neáu khoâng vieäc phaùt trieån caùc chieán löôïc seõ khoâng ñem laïi keát quaû mong muoán . KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1 1. Chieán löôïc kinh doanh coù vai troø quan troïng cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa baát kyø doanh nghieäp naøo trong moâi tröôøng kinh doanh vöøa laø thaùch thöùc , vöøa laø cô hoäi . 2. Quaù trình quaûn trò chieán löôïc laø moät quaù trình thöôøng xuyeân , lieân tuïc vaø ñoøi hoûi söï tham gia cuûa moïi thaønh vieân trong toå chöùc . Do ñoù , vieäc phaân boå chieán löôïc cho moãi thaønh vieân trong doanh nghieäp nhaèm höôùng moïi noã löïc cuûa nguoàn nhaân löïc , taïo neân söùc maïnh coäng höôûng cho vieäc thöïc hieän chieán löôïc laø yeâu caàu caàn thieát cho thaønh coâng cuûa doanh nghieäp . 3. Ñeå coù theå coù moät chieán löôïc phuø hôïp cho töøng giai ñoaïn phaùt trieån , nhaø quaûn trò chieán löôïc caàn phaân tích moâi tröôøng kinh doanh beân trong vaø beân ngoaøi nhaèm tìm ra nhöõng cô hoäi , ñe doaï , caùc ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa toå chöùc ,. Qua ñoù , taän duïng vaø phaùt huy caùc ñieåm maïnh , khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu trong vieäc khai thaùc cô hoäi vaø neù traùnh nhöõng ñe doaï cuûa moâi tröôøng nhaèm duy trì vaø gia taêng toác ñoä taêng tröôûng cuûa doanh nghieäp . 4. Chieán löôïc ñöa ra caàn phaûi döïa treân cô sôû phaân tích moâi tröôøng kinh doanh . Beân caïnh ñoù , chieán löôïc phaûi mang tính thöïc tieãn vaø cuï theå , ñoùng vai troø ñònh höôùng cho caùc boä phaän chöùc naêng , ñöôïc caùc thaønh vieân trong doanh nghieäp chuyeån thaønh keá hoaïch haønh ñoäng cuï theå cuûa toå chöùc . 5. Moät chieán löôïc phuø hôïp laø neàn taûng cho söï thaønh coâng cuûa moät toå chöùc . Vaán ñeà then choát laø ñeå thöïc hieän chieán löôïc ñaõ ñeà ra , trong ñoù con ngöôøi laø yeáu toá quyeát ñònh then choát . Trong baát kyø moät doanh nghieäp naøo , nguoàn nhaân löïc laø taøi saûn voâ giaù , ñoùng vai troø quyeát ñònh trong vieäc thöïc hieän chieán löôïc vaø quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa moät doanh nghieäp . 18 CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH TAÏI COÂNG TY DÖÔÏC TP.HOÀ CHÍ MINH ( SAPHARCO ) 2.1 TOÅNG QUAN VEÀ TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NGAØNH DÖÔÏC TP.HCM 2.1.1 Tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh Döôïc taïi TP.HCM Ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä phaùt trieån cuûa moät quoác gia chuùng ta coù caùc tieâu chuaån nhö chính saùch giaùo duïc , chaêm soùc y teá , phuùc lôïi xaõ hoäi , an ninh quoác gia , tieàm naêng kinh teá … . ÔÛ Vieät Nam caùc vaên baûn lieân quan ñeán chính saùch quoác gia veà thuoác ñaõ khaúng ñònh ‘ Thuoác laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng trong coâng taùc chaêm soùc söùc khoeû nhaân daân ‘ . Nghò quyeát Hoäi nghò laàn 4 Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng._. khoaù VIII vaø Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù IX ñaõ neâu roõ muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa ngaønh y teá laø : ‘ Toå chöùc laïi ngaønh Döôïc – trang thieát bò y teá ôû Trung öông vaø ñòa phöông . Cuûng coá ngaønh Döôïc – trang thieát bò y teá , laäp laïi traät töï trong saûn xuaát , xuaát nhaäp khaåu vaø löu thoâng phaân phoái thuoác – trang thieát bò y teá ‘ . Tình hình kinh doanh döôïc phaåm taïi Vieät Nam trong caùc naêm vöøa qua coù nhöõng daáu hieäu heát söùc khaû quan . Nhu caàu ñöôïc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoeû cuûa ngöôøi daân khaù cao , beân caïnh ñoù vôùi söï naêng ñoäng cuûa kinh teá thò tröôøng thì vieäc kinh doanh döôïc phaåm ñaõ mang laïi nhöõng hieäu quaû toát . Caùc saûn phaåm Döôïc ñöôïc phaân phoái theo 2 heä thoáng : Heä thoáng baùn buoân vaø Heä thoáng baùn leû . * Heä thoáng baùn buoân : bao goàm caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc chuyeân kinh doanh döôïc phaåm , caùc coâng ty tö nhaân , caùc coâng ty lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi . 19 * Heä thoáng baùn leûø : laø caùc ñaïi lyù cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc , caùc quaày thuoác cuûa caùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn , coå phaàn , caùc nhaø thuoác tö nhaân vaø caû caùc phoøng maïch tö nhaân . Trong nhöõng naêm gaàn ñaây , ngaønh Döôïc TP.HCM luoân ñöôïc söï quan taâm cuûa caùc caáp laõnh ñaïo töø trung öông ñeán ñòa phöông . TP.HCM laø moät thaønh phoá lôùn , taäp trung haàu heát caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh döôïc phaåm lôùn cuûa caû nöôùc vaø caùc coâng ty döôïc phaåm nöôùc ngoaøi coù maët taïi Vieät Nam . Baûng 2.1 : KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NGAØNH DÖÔÏC TP.HCM QUA CAÙC NAÊM Chæ tieâu 2000 2001 2002 2003 2004 Doanh thu ( Tyû ñoàng ) 2.073,23 2.230,59 2.232,43 2.494,49 2.616.71 Toác ñoä phaùt trieån (%) 100 107,59 107.68 120.32 126.21 Giaù trò Nhaäp Khaåu ( Trieäu USD ) 95 103 98 91 128 ( Nguoàn : Baùo caùo Sôû Y Teá TP.HCM ) Do tính ñaëc thuø cuûa ngaønh Döôïc laø coù nhieàu loaïi thuoác chöõa beänh khaùc , chuûng loaïi ña daïng neân caùc coâng ty trong nöôùc khoâng theå naøo saûn xuaát ñeå ñaùp öùng ñaày ñuû caùc loaïi thuoác nhö : khoâng coù khaû naêng saûn xuaát caùc loaïi thuoác ñaëc trò , caùc loaïi thuoác ñoøi hoûi phaûi coù phaûi ñaït tieâu chuaån saûn xuaát thuoác toát ( GMP – Good Manufacturing Practices ) … neân ngaønh Döôïc TP.HCM thöôøng phaûi tieán haønh nhaäp khaåu ñeå buø ñaép nhöõng thieáu huït thuoác cuûa thò tröôøng . Hieän nay ngaønh Döôïc taäp trung söùc cung öùng thuoác chöõa beänh ñeán cho ngöôøi daân moät caùch töông ñoái ñaày ñuû vôùi chaát löôïng thuoác toát . Ngaønh Döôïc TP.HCM ñaõ ñaùp öùng nhu caàu thuoác phoøng vaø chöõa beänh cho nhaân daân trong moïi tình huoáng , keå caû thieân tai , baõo luït , dòch beänh … 20 Maïng löôùi phaân phoái thuoác hieän nay taïi TP.HCM bao goàm 4 khu vöïc baùn sæ thuoác laø : Trung taâm baùn sæ döôïc phaåm Taân Ñònh ( Q.1 ) , Trung taâm baùn sæ döôïc phaåm Traàn Höng Ñaïo ( Q.5 ) , Trung taâm baùn sæ döôïc phaåm Lyù Thöôøng Kieät ( Q.10 ) , vaø Trung taâm baùn sæ döôïc phaåm Phuù Thoï ( Q.11 ) . Ngoaøi ra coøn coù hôn 338 ñaïi lyù thuoác , 2.549 nhaø thuoác tö nhaân , 45 nhaø thuoác beänh vieän vaø trung taâm y teá quaän huyeän , haøng traêm caùc ñieåm baùn leû thuoác cuûa caùc coâng ty lôùn , coâng ty quaän huyeän vaø caùc cöûa haøng thaønh phaåm Ñoâng döôïc . Heä thoáng phaân phoái tuy phaùt trieån maïnh treân dieän roäng , nhöng hoaøn toaøn bò phaân caùch , caét khuùc , thieáu gaén boù hoã trôï nhau vaø hoã trôï cho saûn xuaát , maïnh ai naáy laøm theo caùch cuûa mình mieãn laø khoâng vi phaïm phaùp luaät vaø thu ñöôïc lôïi nhuaän ; töø ñoù daãn ñeán caïnh tranh laøm suy yeáu nhau , taïo ñeàu kieän toát cho caùc coâng ty nöôùc ngoaøi deã daøng chi phoái vaø chieám lónh thò tröôøng . Vieäc taêng giaù thuoác – ñaëc bieät laø thuoác ngoaïi nhaäp vaø thuoác cuûa caùc coâng ty nöôùc ngoaøi saûn xuaát taïi Vieät Nam – trong thôøi gian vöøa qua ñaõ minh chöùng roõ ñieàu naøy . Caùc cô quan chöùc naêng ñaõ coù can thieäp , nhöng caùc bieän phaùp haønh chính coù taùc duïng raát thaáp . Höôùng giaûi quyeát laø ngaønh Döôïc TP.HCM caàn phaûi toå chöùc hoaëc kieåm soaùt moät heä thoáng phaân phoái ñuû maïnh ñeå laøm ñoái troïng taùc ñoäng laïi . Caùc coâng ty tö nhaân hieän nay ñang hoaït ñoäng maïnh meõ trong lónh vöïc phaân phoái thuoác cho caùc coâng ty , vaên phoøng ñaïi dieän nöôùc ngoaøi . Loaïi hình coâng ty naøy gaây ra nhieàu aùp löïc leân ngaønh Döôïc TP.HCM . 2.2. THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA SAPHARCO 2.2.1 Giôùi thieäu veà lòch söû hình thaønh cuûa SAPHARCO 2.2.1.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån Hoaït ñoäng töø nhöõng thaùng cuoái naêm 1975 vôùi teân goïi: COÂNG TY QUOÁC DOANH DÖÔÏC PHAÅM THAØNH PHOÁ 21 Coâng ty chính thöùc ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát ñònh soá 12/QÑ-UB ( 07/01/1977 ) cuûa UBND TP.HCM, vôùi teân goïi ban ñaàu Coâng ty Döôïc phaåm caáp 2, laø moät ñôn vò thuaàn phaân phoái theo cô cheá bao caáp . Sau ñoù, vôùi söï ñoåi môùi vaø phaùt trieån, Coâng ty Döôïc phaåm caáp 2 ñöôïc ñoåi teân thaønh Coâng ty Döôïc Phaåm Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Naêm 1993, Coâng ty tieán haønh ñaêng kyù thaønh laäp laïi theo Nghò ñònh soá 388/HÑBT ngaøy 20/11/1991 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, ñöôïc Uûy Ban Nhaân daân TP.HCM chaáp thuaän theo Quyeát ñònh soá 130/QÑ-UB ( 24 /03/1993 ) vaø ñöôïc troïng taøi kinh teá caáp giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh soá: 102483 ( 27/03/1993 ). Teân Coâng ty : CTY DÖÔÏC PHAÅM THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH Teân ñoái ngoaïi : SAIGON PHARMACEUTICAL COMPANY Teân giao dòch : SAPHARCO Ñòa chæ : 18 – 20 Nguyeãn Tröôøng Toä, Quaän 4, TPHCM Ngoaøi ra coâng ty coøn coù treân 30 hieäu thuoác tröïc thuoäc ñoùng khaép nôi treân ñòa baøn quaän huyeän trong thaønh phoá . SAPHARCO laø moät toå chöùc kinh teá, coù tö caùch phaùp nhaân ñoái noäi vaø ñoái ngoaïi trong saûn xuaát – kinh doanh – xuaát nhaäp khaåu vaø chòu söï quaûn lyù tröïc tieáp cuûa Sôû Y Teá TP.HCM. Laõnh vöïc kinh doanh cuûa coâng ty laø ngaønh döôïc. Hình thöùc sôû höõu voán laø quoác doanh. 2.2.1.2. Chöùc naêng , nhieäm vuï , kinh doanh : a. Chöùc naêng: Coâng ty thöïc hieän chöùc naêng kinh doanh vaø xuaát nhaäp khaåu tröïc tieáp, phaân phoái döôïc phaåm, döôïc lieäu, cao ñôn hoaøn taùn, nguyeân lieäu saûn xuaát thuoác, myõ phaåm, vaät tö vaø maùy moùc thieát bò ngaønh y teá, duïng cuï veà y khoa vaø caùc vaät tö caàn thieát khaùc cho beänh vieän vaø phoøng thí nghieäm... b. Nhieäm vuï 22 SAPHARCO ñaõ ñöôïc UBND TP.HCM , Sôû Y Teá TP.HCM ,Boä Y Teá vaø Boä Thöông Maïi cho pheùp giao nhieäm vuï: - Mua baùn döôïc phaåm ( taân döôïc vaø ñoâng döôïc ), nguyeân lieäu, döôïc lieäu, maùy moùc thieát bò, duïng cuï y khoa, myõ phaåm vaø hoaù chaát xeùt nghieäm ( trong nöôùc vaø ngoaïi nhaäp ). - Döï tröõ chieán löôïc vaø haäu caàn cho TP.HCM . - Ñieàu hoøa phaân phoái vaø tham gia quaûn lyù thò tröôøng döôïc phaåm thaønh phoá. - Xuaát nhaäp khaåu caùc loaïi döôïc phaåm (taân döôïc, ñoâng döôïc), nguyeân lieäu saûn xuaát thuoác, döôïc lieäu, duïng cuï veà y khoa, hoùa chaát xeùt nghieäm, maùy moùc thieát bò ngaønh y teá caàn thieát khaùc theo qui ñònh cuûa Boä Y Teá cho caùc beänh vieän, phoøng thí nghieäm vaø caùc loaïi myõ phaåm. - Saûn xuaát caùc maët haøng thò tröôøng coù nhu caàu. Ngaønh ngheà saûn xuaát vaø kinh doanh caùc maët haøng döôïc cuûa Coâng ty ñaëc bieät coù aûnh höôûng tröïc tieáp, quan troïng ñeán vaán ñeà söùc khoûe, sinh maïng cuûa con ngöôøi. Cho neân trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh, toaøn boä laõnh ñaïo caùc caáp, caùc caùn boä nhaân vieân luoân luoân coù yù thöùc traùch nhieäm quaûn lyù chaët cheõ nguoàn haøng nhaäp hoaëc saûn xuaát ra töø coâng ty, baûo quaûn haøng hoùa theo ñuùng qui ñònh. Chính vì vaäy, moái quan heä cuûa caùc coâng ty caùc ñôn vò baïn, khaùch haøng trong laãn ngoaøi nöôùc ngaøy caøng phaùt trieån toát. Ñieàu ñoù ñaõ giuùp coâng ty trôû thaønh moät ñôn vò chuû löïc trong thaønh phaàn kinh teá quoác doanh veà laõnh vöïc kinh doanh vaø xuaát nhaäp khaåu thuoác cuûa thaønh phoá. SAPHARCO coù moät vò trí khoâng theå thay theá trong maûng hoaït ñoäng veà y teá trong neàn kinh teá. Vôùi thò phaàn lôùn cuûa mình treân thò tröôøng, coâng ty ñaõ goùp phaàn thöïc hieän oån ñònh thò tröôøng thuoác. Veà quaûn lyù thò tröôøng coâng ty ñaõ toå chöùc ñöôïc 4 trung taâm kinh doanh sæ taân döôïc vaø ñoâng nam döôïc. Xoùa boû ñöôïc daàn thò tröôøng chôï trôøi töï do, giuùp nhaø nöôùc quaûn lyù ñöôïc chaát löôïng cuõng nhö giaù caû, thueá,… 23 2.2.1.3. Ngaønh haøng kinh doanh Kinh doanh, xuaát nhaäp khaåu caùc loaïi döôïc phaåm, taân döôïc, ñoâng döôïc, döôïc lieäu cao ñôn hoaøn taùn, nguyeân lieäu saûn xuaát thuoác, duïng cuï veà y khoa, hoùa chaát xeùt nghieäm vaø caùc vaät tö maùy moùc thieát bò ngaønh y teá caàn thieát khaùc theo qui ñònh cuûa Boä Y Teá cho caùc beänh vieän, phoøng thí nghieäm vaø caùc loaïi myõ phaåm. 2.2.1.4. Heä thoáng phaân phoái Ngoaøi caùc trung taâm phaân phoái sæ döôïc phaåm lôùn ôû Quaän 1 (Taân Ñònh), Quaän 5 (Traàn Höng Ñaïo ) , Quaän 10 (Trung taâm thöông maïi Q.10) , quaän 11 (Trung taâm Phuù Thoï) , SAPHARCO coù heä thoáng cöûa haøng vaø ñaïi lyù thuoác taïi caùc quaän, huyeän TP.HCM (Nhaø Beø, Phuù Nhuaän, Hoùc Moân, Thuû Ñöùc, Cuû Chi, Bình Chaùnh, Q.6, … ) vaø maïng löôùi Ñaïi lyù ôû caùc tænh vaø thaønh phoá lôùn nhö : Haø Noäi, Hueá, Ñaø Naüng, Qui Nhôn, Vuõng Taøu, Taây Ninh, Caàn Thô, Long Xuyeân, Long An … Ngoaøi ra SAPHARCO giöõ quan heä phaân phoái chaët cheõ vôùi: 34 Beänh vieän lôùn cuûa TP.HCM vaø moät soá beänh vieän ôû caùc tænh; 2.500 nhaø thuoác tö ôû thaønh phoá; gaàn 100 Xí nghieäp, Coâng ty döôïc vaø vaät tö y teá cuûa caùc tænh treân caû nöôùc . 2.2.1.5. Ñoái taùc kinh doanh Ngoaøi thò tröôøng trong nöôùc vôùi caùc nhöõng quan heä phong phuù vaø ña daïng, SAPHARCO ñaõ coù nhöõng quan heä vôùi treân 150 coâng ty haøng ñaàu vaø noåi tieáng treân theá giôùi veà saûn xuaát vaø kinh doanh döôïc phaåm, nguyeân lieäu, y duïng cuï ôû Aùo, Ba lan, Phaùp, Ñöùc, Myõ, Canada, YÙ, Haø Lan, Thuî Só, UÙc, Nhaät, Maõ Lai, Ñaøi Loan, Hoàng Koâng, Philippines, Trieàu Tieân, Thaùi lan … Caùc thuoác ñoâng döôïc vaø döôïc lieäu chuû yeáu ñöôïc nhaäp töø Trung Quoác, Hoàng Koâng. 2.2.1.6. Boä maùy toå chöùc Cô caáu chung cuûa coâng ty laø toaøn boä caùc boä phaän caáu thaønh neân coâng ty. Caùc boä phaän naøy ñaûm baûo thöïc hieän nhöõng chöùc naêng khaùc bieät nhöng ñeàu 24 höôùng ñeán muïc tieâu cuoái cuøng laø ñaûm baûo hieäu quaû kinh doanh cuûa coâng ty. Do ñoù giöõa caùc boä phaän phaûi coù moái lieân heä nhaát ñònh. SÔ ÑOÀ 2.1 : BOÄ MAÙY QUAÛN LYÙ SAPHARCO GIAÙM ÑOÁC PHOÙ GIAÙM ÑOÁC KINH DOANH PHOÙ GIAÙM ÑOÁC TOÅ CHÖÙC PHOØNG HAØNH CHAÙNH PHOØNG KIEÅM NGHIEÄMÏ HIEÄU THUOÁC HIEÄU THUOÁC HIEÄU THUOÁC ………. ……….. HIEÄU THUOÁC PHOØNG KINH DOANH PHOØNG TAØI VUÏ TOÅNG KHO VAÄN 2.2.2 Moät soá keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa SAPHARCO 25 Baûng 2 . 2 : HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA SAPHARCO CAÙC NAÊM ( Ñvt : tyû ñoàng ) Chæ tieâu 2000 2001 2002 2003 2004 Doanh thu ( Tyû ñoàng ) - Baùn buoân - Baùn leû 1.043,35 1.032,10 11,25 1.147,08 1.136,06 11,02 1.090,22 1.080,47 9,75 1.255,01 1.245,37 9,64 1.273,01 1.263,10 9.91 Lôïi nhuaän tröôùc thueá 24,12 36,38 30,78 41,37 43,64 Lôïi nhuaän sau thueá 16,41 25,41 22,34 33,64 35,15 Noäp ngaân saùch Nhaø nöôùc 75,54 60,21 72,32 79,13 83,46 Thu nhaäp CNV ( trieäu ñoàng / ngöôøi /naêm) 25,26 27,70 28,87 31,85 32,89 Baûng 2 . 3 : HOAÏT ÑOÄNG NHAÄP KHAÅU CUÛA SAPHARCO QUA CAÙC NAÊM ( Ñvt : 1.000USD ) Chæ tieâu 2000 2001 2002 2003 2004 Giaù trò nhaäp khaåu 53.037 47.075 44.899 47.983 45.943 • Nguyeân lieäu 3.442 1.499 1.781 1.829 2.574 • Thaønh phaåm * Taân döôïc * Ñoâng döôïc 48.242 45.255 2.988 44.205 42.326 1.879 42.196 41.372 824 45.176 44.517 659 42.182 41.827 355 • Trang thieát bò y teá , myõ phaåm 173 1.371 922 978 1.187 ( Nguoàn : Toång hôïp Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Sapharco ) 26 2.3. PHAÂN TÍCH CAÙC TAÙC ÑOÄNG CUÛA MOÂI TRÖÔØNG ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CUÛA SAPHARCO TRONG THÔØI GIAN VÖØA QUA 2.3.1 Moâi tröôøng beân ngoaøi 2.3.1.1 Moâi tröôøng vó moâ a. Kinh teá - Neàn kinh teá nöôùc ta trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá raát cao vaø oån ñònh . Möùc ñoä taêng tröôûng luoân dao ñoäng töø 6.8 – 7.7 % / naêm . - Vieät Nam theo ñuoåi chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái chaët cheõ thoâng qua heä thoáng Ngaân haøng nhaèm kieåm soaùt tyû giaù hoái ñoaùi . Tyû giaù cuûa ñoàng Vieät Nam so vôùi USD vaãn giöõ döôùi möùc 16.000 VNÑ / USD chaúng haïn nhö : naêm 2000 laø 14.810VNÑ/USD ,naêm 2002 laø 15.269VNÑ/USD ,naêm 2003 laø 15.525VNÑ/USD , naêm 2004 laø 15.770VNÑ/USD . Möùc oån ñònh veà tyû giaù hoái ñoaùi coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán xuaát nhaäp khaåu , döï tröõ cuûa nhaø nöôùc vaø phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi . Söï oån ñònh cuûa tyû giaù hoái ñoaùi taïo ñieàu kieän cho coâng ty veà maët taøi chính vaø nguoàn ngoaïi teä khi nhaäp khaåu döôïc phaåm , nguyeân lieäu , trang thieát bò y teá …. - Vieät Nam ñang töøng böôùc ñaåy maïnh hoäi nhaäp vôùi kinh teá khu vöïc vaø quoác teá , thu huùt söï ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïo ñaø cho söï phaùt trieån kinh teá . - Thu nhaäp bình quaân treân ñaàu ngöôøi coøn thaáp so vôùi nhöõng nöôùc trong khu vöïc nhöng möùc ñoä taêng bình quaân caùc naêm töø 2000 vöøa qua taêng töông ñoái oån ñònh giöõ vöõng 8.5%/naêm . - Möùc laïm phaùt ñöôïc kieàm cheá coù möùc dao ñoäng trong voøng moät con soá ñaõ goùp phaàn oån ñònh moâi tröôøng kinh teá taêng tröôûng nhanh nhöng khoâng quaù ñoät bieán cho caùc doanh nghieäp döôïc phaåm hoaït ñoäng . - Chính saùch tieàn teä hieän nay cho pheùp caùc coâng ty chuyeån traû ngoaïi teä cho nöôùc ngoaøi ñöôïc thuaän lôïi . 27 Baûng 2 . 4 : CAÙC CHÆ TIEÂU KINH TEÁ CUÛA VIEÄT NAM QUA CAÙC NAÊM Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 Toác ñoä taêng GDP ( % ) 6.79 6.89 7.08 7.24 7.69 Thu nhaäp bình quaân ( USD ) 403.6 415.4 444.6 489.9 552.9 Tyû leä laïm phaùt ( % ) - 0.6 0.8 4.0 3.0 9.5 ( Nguoàn : Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 ) b. Caùc yeáu toá veà xaõ hoäi , vaên hoaù , daân soá * Vaên hoaù xaõ hoäi Thaønh phoá Hoà Chí Minh laø thaønh phoá treû veà tuoåi ñôøi , thaønh phoá môùi veà vaên hoaù . Vaên hoaù thaønh phoá mang ñaäm tính chaát hôïp löu , naêng ñoäng vaø côûi môû ; ñöôïc xem laø moät neàn vaên hoaù ñoâ thò , chòu aûnh höôûng ñaäm neùt vaên hoaù phöông Taây caän hieän ñaïi . Vaên hoaù – xaõ hoäi cuûa thaønh phoá ñaõ aûnh höôûng ñeán vieäc nhaän thöùc , haønh vi vaø thaùi ñoä cuûa ngöôøi tieâu duøng trong caùc quyeát ñònh veà choïn löïa saûn phaåm vaø dòch vuï tieâu duøng , hoï mong muoán ñöôïc phuïc vuï toát hôn veà nhu caàu baûo veä söùc khoeû . * Daân soá vaø möùc soáng daân cö Toác ñoä taêng daân soá vaø möùc soáng daân cö laø moät trong nhöõng yeáu toá aûnh höôûng lôùn ñeán vieäc kinh doanh vaø môû roäng thò tröôøng döôïc phaåm . Ñaây vöøa laø yeáu toá cung caáp nguoàn lao ñoäng cho SAPHARCO vöøa laø yeáu toá quyeát ñònh nhu caàu tieâu thuï döôïc phaåm . Vôùi toác ñoä taêng daân soá bình quaân hieän nay laø 1,1% . Toång daân soá khoaûng treân 82 trieäu ngöôøi , ñaây chính laø thò tröôøng tieâu thuï döôïc phaåm raát coù tieàm naêng . 28 Do thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng cao neân möùc chi tieâu cho ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân cuõng taêng leân ñaëc bieät laø nhu caàu chi tieâu cho döôïc phaåm cuûa ngöôøi tieâu duøng cuõng taêng leân . Theo soá lieäu cuûa Cuïc Thoáng keâ , thaønh phoá hieän nay coù treân 25,5% ngöôøi daân coù möùc soáng khaù vaø cao . Döï baùo GDP bình quaân ñaàu ngöôøi ñeán naêm 2010 laø 3.600USD . TP.HCM laø moät trung taâm kinh teá – xaõ hoäi haøng ñaàu cuûa caû nöôùc . Vieäc ñoâ thò hoaù trong nhöõng naêm vöøa qua ñaõ thu huùt doøng di cö töø caùc tænh khaùc ñoå vaøo thaønh phoá laøm aên sinh soáng ngaøy caøng nhieàu laøm cho maät ñoä daân soá taêng cao , do ñoù nhu caàu veà döôïc phaåm cuõng raát lôùn . c. Caùc yeáu toá chính trò , luaät phaùp , chính phuû * Luaät phaùp - Chính phuû ñaõ ban haønh vaø tieáp tuïc hoaøn chænh caùc Boä luaät nhö : Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi , Luaät thöông maïi , Luaät thueá giaù trò gia taêng , Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp … ñeå ñaåy nhanh tieán trình caûi caùch kinh teá . Caùc chính saùch kinh teá thoâng thoaùng nhaèm khuyeán khích söï phaùt trieån cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá cuõng ñöôïc thoâng qua ñaõ taïo ñöôïc moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi , laønh maïnh vaø oån ñònh . - Chính saùch khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam cuûa Nhaø nöôùc coù taùc ñoäng raát lôùn qua vieäc taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho moâi tröôøng ñaàu tö . Luaät ñaàu tö ñaõ môû ra trieån voïng phaùt trieån cho caùc ngaønh trong ñoù coù caû ngaønh Döôïc . - Heä thoáng luaät Vieät Nam ngaøy caøng ñöôïc caûi tieán vaø caët cheõ hôn tröôùc . Tuy nhieân vaãn coøn nhieàu ñieåm chöa nhaát quaùn , hay thay ñoåi vaø thieáu söï ñoàng boä trong vieäc thöïc thi giöõa caùc caáp thaåm quyeàn , caùc ñòa phöông … neân cuõng gaây aûnh höûông khoâng nhoû ñeán hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp . - Phaùp leänh Haønh ngheà y , döôïc tö nhaân ñöôïc ban haønh 25/2/2003 cuûa Chuû tòch nöôùc coù hieäu löïc töø ngaøy 1/6/2003 . Phaùp leänh môùi neâu roõ caùc hình thöùc toå 29 chöùc haønh ngheà , quyeàn vaø nghóa vuï cuûa caùc toå chöùc , caù nhaân haønh ngheà döôïc tö nhaân … . Vieäc ban haønh Phaùp leänh môùi coù taùc ñoäng maïnh leân ngaønh Döôïc Vieät Nam , taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc thaønh phaàn kinh teá ñaàu tö , phaùt trieån maïng löôùi phaân phoái , thaâm nhaäp vaø môû roäng thò tröôøng noäi ñòa . Chæ thò 04 cuûa Boä tröôûng Boä y teá cho pheùp caùc coâng ty saûn xuaát kinh doanh döôïc phaåm coù cô hoäi lôùn trong saûn xuaát , phaân phoái thuoác vaøo khu vöïc beänh vieän , baûo hieåm y teá . - Nhaø nöôùc söû duïng caùc haøng raøo thueá quan nhaèm khuyeán khích söû duïng thuoác saûn xuaát trong nöôùc , khoâng khuyeán khích nhaäp khaåu nhöõng nhoùm thuoác maø trong nöôùc saûn xuaát ñöôïc . * Xu höôùng chính trò vaø ñoái ngoaïi : - Vieät Nam ñöôïc ñaùnh giaù laø moät quoác gia coù moâi tröôøng chính trò oån ñònh cao . Moâi tröôøng chính trò oån ñònh laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc ñaûm baûo moâi tröôøng cho söï phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp taïi Vieät Nam . Töø ñoù taïo söï an taâm cho caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi khi ñaàu tö vaøo Vieät Nam . - Vieät Nam thöïc hieän chính saùch môû roäng quan heä ngoaïi giao vôùi taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi theo xu theá hoaø bình, hôïp taùc vaø toân troïng quyeàn töï quyeát cuûa caùc daân toäc . Qua ñoù taïo cho caùc doanh nghieäp trong nöôùc coù cô hoäi quan heä thöông maïi vôùi nöôùc ngoaøi , hoïc hoûi kinh nghieäm quaûn lyù vaø môû roäng thò tröôøng tieâu thuï . - Töø 2000-2006 , khi caùc nöôùc ASEAN thaønh laäp AFTA vôùi chöông trình öu ñaõi thueá quan chung CEPT nhaèm thuùc ñaåy quan heä maäu dòch giöõa caùc nöôùc trong khoái ASEAN , trong ñoù coù Vieät Nam seõ taïo nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc cho caùc doanh nghieäp trong quaù trình hoäi nhaäp naøy . - Trieån voïng veà vieäc tham gia Toå chöùc thöông maïi quoác teá ( WTO ) vaøo cuoái naêm 2005 laø ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc coâng ty döôïc phaåm coù theå nhaäp 30 khaåu tröïc tieáp nhöõng maët haøng thuoác , nguyeân lieäu saûn xuaát vôùi thueá suaát öu ñaõi cho caùc nöôùc thaønh vieân cuûa WTO . d. Yeáu toá coâng ngheä Trong nhöõng naêm gaàn ñaây coâng ngheä thoâng tin phaùt trieån raát maïnh meõ vaø xaâm nhaäp vaøo haàu heát moïi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi vaø ñem laïi nhöõng hieäu quaû voâ cuøng to lôùn . Ñaëc bieät laø vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa Internet , ngaønh coâng nghieäp thöông maïi ñieän töû ñaõ trôû thaønh moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp trong vieäc vaø ngöôøi tieâu duøng trong vieäc mua baùn , trao ñoåi haøng hoaù . Coâng ngheä maïng maùy tính ñaõ giuùp cho doanh nghieäp coù nhieàu lôïi ích trong vieäc quaûn lyù haøng hoaù , quaûn lyù khaùch haøng , phaân tích soá lieäu , thu hoài nôï …trôû neân coù hieäu quaû hôn . Coâng ngheä goùp phaàn naâng caáp qui trình quaûn lyù vaø heä thoáng phaân phoái giuùp taêng naêng suaát vaø lôïi nhuaän . 2.3.1.2 Moâi tröôøng vi moâ a. Khaùch haøng Hieän nay khaùch haøng chuû yeáu cuûa coâng ty bao goàm : caùc coâng ty döôïc phaåm cuûa caùc tænh , caùc coâng ty TNHH döôïc phaåm , caùc beänh vieän vaø nhaø thuoác cuûa beänh vieän , caùc nhaø thuoác baùn leû tö nhaân vaø ngöôøi tieâu duøng tröïc tieáp . * Hoaït ñoäng baùn buoân : baùn haøng tröïc tieáp cho caùc coâng ty döôïc phaåm tænh , caùc coâng ty TNHH döôïc phaåm , caùc caùc beänh vieän vaø nhaø thuoác cuûa beänh vieän thoâng qua caùc ñôn ñaët haøng tröïc tieáp . * Hoaït ñoäng baùn leû : • Caùc nhaø thuoác baùn leû tö nhaân : thoâng ñoäi nguõ trình döôïc vieân vaø heä thoáng caùc hieäu thuoác cuûa coâng ty ôû caùc quaän huyeän ñaùp öùng nhu caàu ñaët haøng cuûa caùc nhaø thuoác leû . Caùc nhaø thuoác thöôøng hay bò duï doã bôûi nhöõng chöông trình 31 khuyeán maõi . Khuyeán maõi keøm theo giaûm giaù vaãn laø yeáu toá giuùp baùn haøng chaïy nhaát hieän nay . • Ngöôøi tieâu duøng : Thoâng qua caùc hieäu thuoác baùn leû vaø caùc ñaïi lyù ôû caùc quaän huyeän thì coâng ty baùn leû tröïc tieáp cho ngöôøi tieâu duøng . Ñaây laø nhoùm khaùch haøng coù söùc maïnh traû giaù cao hôn do coù raát nhieàu loaïi thuoác khaùc nhau nhöng coù cuøng coâng duïng , vì vaäy hoï coù phaïm vi löïa choïn raát lôùn . Moät soá nhaän ñònh veà haønh vi cuûa ngöôøi tieâu duøng : - Ngöôøi tieâu duøng coù thoùi quen mua vaø döï tröõ caùc loaïi thuoác thoâng thöôøng . - Ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam ít coù tính chung thuyû vôùi moät nhaõn hieäu naøo ñoù . Ngöôøi tieâu duøng ít nhieàu bò thuyeát phuïc bôûi caùc hieäu thuoác ñeå thay ñoåi yù ñònh khi mua thuoác . - Ngöôøi tieâu duøng coù thoùi quen ñi ñeán baùc só ñeå khaùm beänh vaø xin lôøi khuyeân veà caùch mua , söû duïng thuoác . - Ngöôøi tieâu duøng raát quan taâm ñeán nhaø saûn xuaát vaø quoác tòch cuûa caùc coâng ty döôïc phaåm khi choïn mua thuoác ñieàu trò beänh . Ngöôøi tieâu duøng phaàn lôùn chuoäng thuoác ngoaïi , hoï cho raèng thuoác ngoaïi môùi coù ñuû khaû naêng chöõa heát beänh vaø khoâng coù taùc duïng phuï . - Ngöôøi tieâu duøng quan taâm nhieàu nhaát ñeán giaù caû vaø chaát löôïng cuûa döôïc phaåm khi mua haøng . b. Nhaø cung caáp Hieän nay coâng ty coù 2 nguoàn cung caáp döôïc phaåm , trang thieát bò y teá nhö sau : nguoàn cung caáp töø nöôùc ngoaøi vaø nguoàn cung caáp trong nöôùc . * Nguoàn cung caáp nöôùc ngoaøi : nguoàn nhaäp khaåu chuû yeáu laø töø Phaùp , Myõ , Ñöùc , Haøn Quoác , Hong Kong , Thaùi Lan … . Caùc maët haøng nhaäp khaåu chuû yeáu laø nhöõng döôïc phaåm maø trong nöôùc chöa saûn xuaát ñöôïc hoaëc coù saûn xuaát ñöôïc nhöng chaát löôïng chöa ñaùp öùng ñöôïc caùc tieâu chuaån thöïc haønh saûn xuaát toát ( 32 GMP : Good Manufacturing Practices ) trang thieát bò y teá , myõ phaåm , ñoâng döôïc , nguyeân lieäu duøng saûn xuaát thuoác … . * Nguoàn cung caáp trong nöôùc : chuû yeáu laø nhöõng ñôn vò saûn xuaát döôïc phaåm trong nöôùc , ñaëc bieät laø nhöõng ôû ñòa baøn TP.HCM nhö : Coâng ty CPDP 2/9 , Coâng ty CPDP 3/2 , Coâng ty CPDP Pharmedic , Coâng ty CPDP Phaùt trieån coâng nghieäp Döôïc ( Vidipha ) , Coâng ty CP boâng Baïch Tuyeát , … vaø caùc coâng ty döôïc phaåm cuûa caùc tænh . Ñaây laø nhöõng ñôn vò saûn xuaát tin caäy hoäi ñuû nhöõng tieâu chuaån GMP , coù caùc saûn phaåm uy tín treân thò tröôøng döôïc phaåm caû nöôùc . Beân caïnh ñoù coøn coù caùc coâng ty nöôùc ngoaøi saûn xuaát döôïc phaåm taïi Vieät Nam nhö : Coâng ty DP United Pharma , Coâng ty Roussel Vieät Nam , Coâng ty lieân doanh döôïc phaåm Sanofi Synthelabo VN , … . c. Ñoái thuû caïnh tranh Haàu heát caùc coâng ty saûn xuaát kinh doanh döôïc phaåm treân caû nöôùc ñeàu coù thieát laäp hoaït ñoäng kinh doanh cuûa hoï taïi thò tröôøng TP.HCM . Cöôøng ñoä caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp ngaøy caøng gay gaét . Ñoái thuû caïnh tranh chính cuûa Sapharco hieän nay goàm coù : caùc coâng ty döôïc phaåm trung öông vaø caùc coâng ty döôïc phaåm tænh hoaït ñoäng taïi TP.HCM ( coâng ty Döôïc TW 2 - Codupha , coâng ty Döôïc lieäu TW2 - Phytol , Domesco , Imexpharm , XNLHD Haäu Giang , coâng ty TTBYT Bình Ñònh , coâng ty döôïc phaåm Phuù Yeân , coâng ty döôïc phaåm Thöøa Thieân Hueá … ) , Coâng ty CP xuaát nhaäp khaåu y teá ( Yteco ) ,. 33 Baûng 2 . 5 : MA TRAÄN HÌNH AÛNH CAÏNH TRANH Sapharco Ñieåm C.ty Döôïc TW2 Ñieåm C.ty XNK y teá Ñieåm 1 Chaát löôïng döôïc phaåm 0.10 4 0.40 4 0.40 4 0.40 2 Döôïc phaåm phong phuù 0.08 3 0.24 3 0.24 2 0.16 3 Giaù caû 0.08 3 0.24 4 0.32 3 0.24 4 Khuyeán maõi 0.05 2 0.10 4 0.20 2 0.10 5 Thaùi ñoä phuïc vuï 0.07 3 0.21 4 0.28 2 0.14 6 Dieän tích kho haøng 0.08 2 0.16 3 0.24 2 0.16 7 Khaû naêng taøi chính 0.08 3 0.24 3 0.24 3 0.2 8 Thò phaà 4 n 0.10 4 0.40 3 0.30 3 0.3 9 Dòch vuï giao haøn 0 g 0.05 3 0.15 3 0.15 2 0.10 10 Maïng löôùi phaân phoái 0.08 3 0.24 4 0.32 3 0.2 11 Quaûn lyù - ñieàu haønh 0.07 4 2 0.14 3 0.21 2 0.14 12 Ñaàu tö cho nghieân cöùu 0.05 2 0.10 2 0.10 2 0.10 13 Ñaøo taïo - huaán luyeän 0.05 3 0.15 2 0.10 2 0.10 14 Heä thoáng kho ñaït GSP 0.06 3 0.18 3 0.18 2 0.12 Toång soá ñieåm quan troïng 1 2.95 3.28 2.54 Möùc ñoä quan troïng Ñaùnh giaù phaân loaïi Ma traän hình aûnh caïnh tranh ñöôïc thieát laäp treân caùc tieâu chí , saép xeáp theo möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaønh Döôïc . Keát quaû cho thaáy vôùi soá ñieåm laø 2,95 cuûa Sapharco hôn möùc trung bình 2,5 . Qua ñoù ta thaáy chieán löôïc öùng phoù cuûa coâng ty vaãn coøn thaáp hôn so vôùi coâng ty döôïc TW2 nhöng cao hôn coâng ty XNK y teá . 2.3.1.3 . Caùc cô hoäi ñoái vôùi coâng ty : ( O : Opportunities ) 1. Kinh teá Vieät Nam phaùt trieån oån ñònh qua töøng naêm ôû möùc 6,8% - 7,7 % . Neàn kinh teá ñöôïc döï baùo phaùt trieån toát laø cô sôû cho söï gia taêng thò tröôøng . 2. Tyû leä laïm phaùt thaáp , ñöôïc kieåm soaùt trong voøng moät con soá . 3. Tieàm naêng thò tröôøng döôïc phaåm ñaëc bieät laø thò tröôøng noâng thoân , nhu caàu thuoác noäi vôùi giaù caû phuø hôïp raát cao . 34 4. Söï oån ñònh veà chính trò laø moät ñieàu kieän toát ñeå cho caùc coâng ty döôïc nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo trong nöôùc . Môû ra cho coâng ty cô hoäi hôïp taùc vôùi caùc coâng ty döôïc nöôùc ngoaøi veà vieäc phaân phoái thuoác ôû thò tröôøng trong nöôùc . 5. TP.HCM laø thaønh phoá ñoâng daân cö , thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng taêng vaø töông ñoái cao , möùc soáng cao , trình ñoä daân trí phaùt trieån … do ñoù nhu caàu veà döôïc phaåm raát lôùn vaø coù chaát löôïng cao ngaøy caøng taêng . Ñaëc bieät laø tieâu chuaån thöïc haønh toát saûn xuaát thuoác ( GMP ) ñang ñöôïc ngöôøi söû duïng quan taâm . 6. Chæ thò 04 cuûa Boä tröôûng Boä Y teá cho pheùp coâng ty coù cô hoäi lôùn trong saûn xuaát , phaân phoái thuoác vaøo khu vöïc beänh vieän, baûo hieåm y teá . 7. Coù moái quan heä toát vôùi nhieàu coâng ty döôïc phaåm cuûa caùc tænh thaønh treân caû nöôùc neân ñöôïc söï uûng hoä vaø giuùp ñôõ treân khaép ñòa baøn caû nöôùc . 8. Ñöôïc söï quan taâm vaø uûng hoä cuûa UBND TP.HCM , Sôû Y teá Tp.HCM .Coâng ty ñöôïc Sôû Y teá TP.HCM ñeà nghò laø moät trong nhöõng ñôn vò chuû choát naém giöõ vaø cung caáp nguoàn cung caáp vaéc xin döï phoøng cho thaønh phoá. 9. Vieäc caét giaûm thueá nhaäp khaåu ñaõ thuùc ñaåy vieäc nhaäp khaåu döôïc phaåm . 10. OÂ nhieãm moâi tröôøng , maát caân baèng sinh thaùi ñang trôû neân traàm troïng trong nhöõng naêm vöøa qua laøm söùc khoûe cuûa ngöôøi daân bò giaûm suùt , gaây nhieàu beänh taät neân nhu caàu söû duïng thuoác taêng leân ñaùng keå . 2.3.1.4. Caùc moái ñe doaï ñoái vôùi coâng ty : ( T : Threat ) 1. Thò tröôøng thuoác Vieät Nam ña daïng vôùi nhieàu saûn phaåm cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi , keå caû nhöõng saûn phaåm keùm chaát löôïng giaù reû cuûa AÁ n Ñoä , Thaùi Lan , Haøn Quoác , nhöng do taâm lyù sính ngoaïi neân ngöôøi tieâu duøng vaãn chaáp nhaän duøng . 35 2. Gaëp söï caïnh tranh gay gaét cuûa moät soá coâng ty cuûa trung öông vaø caùc tænh coù maët taïi thaønh phoá veà vaán ñeà phaân phoái thuoác. 3. Saûn phaåm trong nöôùc chuû yeáu laø daïng ñôn generic . Truøng laép laãn nhau , nhieàu veà soá löôïng thuoác chöù chöa coù nhieàu veà chuûng loaïi , chöa ñaùp öùng ñuû nhu caàu ñieàu trò vaø phoøng beänh . 4. Haï taàng phaùp lyù cuûa Nhaø nöôùc chöa hoaøn chænh . Caùc chính saùch quy ñònh phaùp luaät chöa ñöôïc thoáng nhaát , thöôøng xuyeân thay ñoåi , cô cheá quaûn lyù coøn nhieàu baát caäp . 5. Caùc coâng ty nöôùc ngoaøi coù nguoàn chi phí lôùn maïnh cho coâng taùc quaûng caùo , tieáp thò … coù nhöõng chính saùch öu ñaõi veà tieàn baïc vôùi heä thoáng beänh vieän . Coâng ty vôùi tình hình thöïc teá laø chi phí do nhaø nöôùc quaûn lyù neân khoâng theå thöïc hieän nhöõng ñieàu nhö vaäy neân gaëp nhieàu baát lôïi . Chính saùch thu huùt chaát xaùm cuûa caùc coâng ty nöôùc ngoaøi vôùi nhieàu ñaõi ngoä cao . 6. Kyõ thuaät coâng ngheä coøn laïc haäu . 7. Caùc thoâng tin veà döôïc phaåm cuõng nhö caùc kieán thöùc söû duïng vaø baûo quaûn thuoác ñöôïc cung caáp cho ngöôøi tieâu duøng coøn haïn cheá neân gaây aûnh höôûng ñeán taâm lyù cuûa ngöôøi söû duïng thuoác . 8. Coù söï caïnh tranh gay gaét veà giaù döôïc phaåm . 36 2.3.1.5 Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu to._.