Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
Các sản phẩm tạo thành bằng cách
ghép nhiều chi tiết lại với nhau
Sản phẩm = (1) + (2)
1
2
1
2
1
2
1
2
LIÊN KẾT LÀ GÌ ?
Faculty of Mechanical Engineering
47 trang |
Chia sẻ: Tài Huệ | Ngày: 19/02/2024 | Lượt xem: 164 | Lượt tải: 1
Tóm tắt tài liệu Bài giảng Cơ khí đại cương - Chương VIII: Hàn và cắt kim loại - Vũ Đình Toại, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
Các thiết bị có rất nhiều chi tiết ghép lại với
nhau bằng rất nhiều phƣơng pháp liên kết
Máy khoan tay
Máy giặt
Máy vi tính
Xe máy. Có khoảng 8000 chi tiết
Boeing 747–400,
Có khoảng 6 triệu chi tiết
Khung Ôtô – ôtô có khoảng 15000 chi tiết
Cây cầu thép
CÓ NHỮNG LOẠI LIÊN KẾT GÌ ?
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
MỘT SỐ KIỂU LIÊN KẾT CƠ BẢN
TYPES OF JOINTS
Bulông
(Screwing)
Đinh tán
(Rivetting)
Dán
(Bonding)
Hàn Vảy
(Soldering/Brazing)
Hàn nóng chảy
(Welding)
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
So s¸nh mét sè ph¬ng ph¸p liªn kÕt
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
1. §Þnh nghÜa:
Chƣơng VIII: Hàn & Cắt kim loại
I. §Þnh nghÜa, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i :
Hµn lµ ph¬ng ph¸p c«ng nghÖ nèi c¸c chi tiÕt l¹i víi nhau b»ng c¸ch nung
nãng chç nèi ®Õn tr¹ng th¸i hµn (ch¶y hoÆc dÎo). Sau ®ã kim lo¹i ho¸ r¾n
hoÆc kÕt hîp víi lùc Ðp, chç nèi t¹o thµnh mèi liªn kÕt bÒn v÷ng gäi lµ mèi
hµn.
2. §Æc ®iÓm: - TiÕt kiÖm kim lo¹i nhiÒu. So víi ph¬ng ph¸p nèi kh¸c nh t¸n rivª, ghÐp
bul«ng tiÕt kiÖm tõ 10 25% khèi lîng kim lo¹i; hoÆc so víi ®óc th× hµn
tiÕt kiÖm 50%
- Hµn cã thÓ nèi ®îc nh÷ng kim lo¹i cã tÝnh chÊt kh¸c nhau víi nhau.
VÝ dô: kim lo¹i ®en víi kim lo¹i ®en, kim lo¹i víi vËt liÖu phi kim v.v
- T¹o ®îc c¸c chi tiÕt m¸y, c¸c kÕt cÊu phøc t¹p mµ c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c
kh«ng lµm ®îc hoÆc gÆp nhiÒu khã kh¨n
- §é bÒn mèi hµn cao, mèi hµn kÝn
- Sau khi hµn vÉn cßn tån t¹i øng suÊt d, vËt hµn dÔ biÕn d¹ng (cong, vªnh),
- ChÞu t¶i träng va ®Ëp kÐm
Nhîc ®iÓm:
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3. Ph©n lo¹i: C¨n cø theo tr¹ng th¸i kim lo¹i mèi hµn khi tiÕn hµnh nung nãng ngêi ta
chia c¸c ph¬ng ph¸p hµn lµm hai nhãm sau:
- Hµn nãng ch¶y: chç hµn vµ que hµn bæ sung ®îc nung ®Õn tr¹ng th¸i nãng ch¶y
- Hµn ¸p lùc: chç nèi cña c¸c chi tiÕt ®îc nung nãng ®Õn tr¹ng th¸i dÎo th× ph¶i dïng
ngo¹i lùc Ðp, Ðp l¹i míi cã kh¶ n¨ng t¹o ra mèi hµn bÒn v÷ng
VL phụ & VL nền đều
chảy lỏng
Dẻo
Kết tinh (hóa rắn)
Kết hợp Lực ép
Vị trí hàn
Mối hàn
Cấu trúc của mối hàn
Nung nóng
Lực ép Dẻo
Nhiệt sinh ra do ma sát
(Trạng thái hàn) NhiÖt
VL phụ chảy lỏng,
VL nền không chảy
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
C¨n cø theo d¹ng n¨ng lîng sö dông:
Hàn
Hàn
nóng chảy
Hàn
áp lực
Nguồn nhiệt
Phản ứng
hóa học
Năng lƣợng
Điện
Năng lƣợng
Điện
Nguồn nhiệt
Phản ứng
hóa học
Cơ năng
Hàn Khí
Nhiệt nhôm
Hồ quang
Chùm tia điện tử
Chùm tia Laser
Hàn Điện trở Hàn nổ Hàn Ma sát
Hàn Siêu âm
Hàn
vảy
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
HÀN ÁP LỰC
pressure welding
Hàn Khí + Áp lực (PGW)
Pressure gas welding
CÁC PHƢƠNG PHÁP HÀN
General View of Welding Processes
HÀN NÓNG CHẢY
fusion welding
Hàn khí
Gas welding
Hàn Hồ quang tay
(MMA)
Manual arc welding
MIG/MAG
Metal gas shielded arc welding
TIG
Tungsten inert-gas shielded arc
welding
Hàn tự động (SAW)
Submerged arc welding
Hàn Plasma (WP)
Tungsten plasma welding
Hàn Điện xỉ (ESW)
Electroslag welding
Hàn chùm tia điện tử
(EBW)
Electron beam welding
Hàn Laser (LW)
Laser welding
Hàn Điểm (SPW)
Spot welding
Hàn Đƣờng (SW)
Seam welding
Hàn Đối đầu (FBW)
Flash but welding
Hàn Ma sát (FW)
Friction welding
Hàn Đinh (BW)
Arc stud welding
Hàn vảy
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
Yªu cÇu ®èi víi Hµn nãng ch¶y:
+ Nguån nhiÖt ph¶i cã c«ng suÊt ®ñ lín ®¶m b¶o nung nãng côc bé phÇn
kim lo¹i ë mÐp hµn cña vËt liÖu c¬ b¶n vµ que hµn tíi nhiÖt ®é nãng ch¶y
+ Ph¶i sö dông thuèc hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn khái t¸c ®éng cña kh«ng
khÝ
Yªu cÇu ®èi víi Hµn ¸p lùc:
+ Lùc Ðp ph¶i ®ñ lín ®¶m b¶o mèi ghÐp ®îc h×nh thµnh tèt
+ Kh«ng cÇn sö dông thuèc hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn
+ Kh«ng cÇn sö dông kim lo¹i bæ sung
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
1 2
3 5
4
6 7
10 9
8
1- Bình ôxy (Oxygen cylinder with pressure redution)
2- Bình axêtylen (Acetylene cylinder with pressure
redution)
3- Van chống ngọn lửa quặt (Branch-line back-
pressure valve).
4- Ống dẫn khí ôxy (Oxygen hose).
5- Ống dẫn khí axêtylen (Oxygen hose)
6- Mỏ hàn (Welding torch)
7- Que hàn phụ (Welding rod)
8- Bép hàn (Welding nozzle)
9- Vật hàn (Workpiece)
10- Ngọn lửa hàn (Welding flame)
* Phạm vi ứng dụng
Hàn được ở mọi vị trí trong không gian, đặc
biệt cho hàn ống, lắp giáp, sửa chữa và xử lí
bề mặt.
* Vật liệu
Các loại thép thƣờng và thép hợp kim thấp,
Kim loại màu, Gang
* Chiều dày vật hàn
Lên tới 6mm (phụ thuộc vào hình dáng vật
hàn)
1. Kh¸i niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖt cña
ph¶n øng khÝ ch¸y ®Ó nung ch¶y phÇn KL ®îc
hµn
2. C¸c lo¹i khÝ dïng trong hµn h¬i: O2 vµ khÝ
ch¸y (C2H2, H2, khÝ than ®¸, khÝ tù nhiªn, h¬i
x¨ng, benzen, ...)
VIDE
O
II. HÀN KHÍ, HÀN HƠI - GW
GAS welding
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
CN Hàn trái (leftward technique)
Với tấm thép có chiều dày < 3mm
(Steel less than 3 mm thickness)
CN Hàn phải (rightward technique)
Với tấm thép có chiều dày >= 3mm
(Steel from 3 mm thickness)
3. C«ng nghÖ Hµn
khÝ: 3.1. Ph¬ng ph¸p hµn:
- N¨ng suÊt cao
- TiÕt kiÖm khÝ
- §é dÎo mh t¨ng
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3.2. Ngän löa hµn:
3.3. ChÕ ®é hµn khÝ:
Hµn thÐp
Hµn ®ång
Hµn gang
3.3.1. §êng kÝnh que hµn mmsd
2
mmsd 1
2
Khi hµn ph¶i
Khi hµn tr¸i
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3.3.2. C«ng suÊt ngän löa A = k.S [lÝt/giê]
S - chiÒu dµy vËt hµn
k - hÖ sè phô thuéc vËt liÖu hµn,
hµn thÐp k=100-120
hµn ®ång k=150-200
3.4. ThiÕt bÞ hµn khÝ
1 2
3 5
4
6 7
10 9
8
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
III. Hàn Hồ quang tay- MMA
Manual metal arc welding
1. Kh¸i niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖt cña hå quang gi÷a 2 ®iÖn cùc ®Ó nung ch¶y phÇn
KL ®îc hµn
2. C¸c ph¬ng ph¸p hµn ®iÖn hå quang tay:
§iÖn cùc kh«ng nãng ch¶y §iÖn cùc tù nãng ch¶y
§iÖn cùc than -
Graphit
hoÆc vonfram
§iÖn cùc que hµn cã
vá bäc thuèc
C¸c lo¹i hå quang hµn: - Hå quang trùc tiÕp
- Hå quang gi¸n tiÕp
- Hå quang kÝn
- Hå quang hë
- Hå quang ®îc b¶o vÖ
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn được ở mọi vị trí trong không
gian,
- Xử lí bề mặt.
* Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và thép
hợp kim, Gang
* Chiều dày vật hàn
- Lớn hơn 3mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3. ThiÕt bÞ vµ dông cô hµn ®iÖn hå quang tay:
1 2 5
4
6
7 9 8
3
10
11
12
13 14 15
16 17 8 9
Hướng hàn
1- Ổ cấp điện (Mains connection)
2- Nguồn điện hàn (Welding current source)
3- Cáp hàn - nối với điện cực hàn (Welding
currenr supply - electrode).
4- Cáp hàn - nối với vật hàn
(Welding currenr supply - electrode).
5- Kìm hàn (Electrode holder)
6- Que hàn - Điện cực hàn
(Rod Electrode)
7- Kẹp mát (Workpiece clamp)
8- Vật hàn – Chi tiết hàn
(Workpiece)
9- Hồ quang (Arc)
10- Lõi que hàn (Electrode core)
11- Thuốc bọc (Electrode coating)
12- Giọt kim loại lỏng (Droplet transfer)
13- Khí phát sinh bảo vệ vùng hàn
(Protective gases from coating of electrode).
14- Xỉ lỏng (Liquid slag).
15- Xỉ hàn (ở thể rắn) (solid slag)
16- Kim loại mối hàn nóng chảy
(liquid weld metal)
17- Kim loại mối hàn đã kết tinh
(Solid weld metal)
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3.1. C¸c lo¹i dßng ®iÖn hµn
- Dßng ®iÖn xoay chiÒu AC
- Dßng ®iÖn 1 chiÒu DC
+ ¦u ®iÓm cña dßng ®iÖn mét chiÒu lµ hå
quang cã tÝnh æn ®Þnh cao vµ cã thÓ ®æi
cùc ®Ó ®iÒu chØnh møc ®é ®èt nãng vËt
hµn + u ®iÓm cña dßng ®iÖn xoay chiÒu lµ thiÕt
bÞ rÎ h¬n, nhá, nhÑ, c¬ ®éng h¬n, vËn
hµnh còng ®¬n gi¶n h¬n, hiÖu suÊt cao
h¬n vµ tiªu hao ®iÖn n¨ng Ýt h¬n so víi
thiÕt bÞ dßng ®iÖn mét chiÒu
3.2. Yªu cÇu cña nguån ®iÖn hµn MMA:
§iÖn thÕ kh«ng t¶i Uo ph¶i ®ñ lín ®Ó g©y
hå quang nhng kh«ng g©y nguy hiÓm khi sö
dông: Víi dßng xoay chiÒu: Uo = 55 80V
Víi dßng mét chiÒu: Uo = 35 55V
Víi c¸c gi¸ trÞ ®iÖn thÕ kh«ng t¶i trªn, khi cã t¶i (hå
quang ch¸y) ®iÖn thÕ h¹ xuèng t¬ng øng 25 40V víi
dßng xoay chiÒu vµ 15 25V víi dßng mét chiÒu
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
§êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang vµ ®êng ®Æc tÝnh ngoµi cña m¸y hµn
1 - ®êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang
2 - ®êng ®Æc tÝnh ngoµi cña m¸y hµn
a - ®iÓm g©y hå quang
b - ®iÓm hå quang ch¸y æn ®Þnh
Cêng ®é dßng ng¾n m¹ch ph¶i nhá nh»m n©ng cao
tuæi bÒn cho m¸y hµn:
In/m = (1,3 1,4) Ih
ë ®©y: Ih - Cêng ®é dßng ®iÖn hµn [A]
§iÖn thÕ nguån hµn ph¶i thay ®æi nhanh phï hîp víi sù thay ®æi ®iÖn trë hå quang nh»m
æn ®Þnh sù ch¸y cña hå quang. Th«ng thêng nguån hµn cã quan hÖ gi÷a U vµ I (®Æc tÝnh
ngoµi) lµ ngîc nhau. NghÜa lµ quan hÖ cã d¹ng ®êng cong dèc liªn tôc
Cêng ®é dßng ®iÖn hµn thay ®æi ®ù¬c theo hai kiÓu: v« cÊp vµ ph©n cÊp
Nguån xoay chiÒu U vµ I ph¶i lÖch pha nhau, tr¸nh c¶ hai gi¸
trÞ cïng mét lóc ®Òu b»ng kh«ng, ®Ó æn ®Þnh hå quang
ThiÕt bÞ hµn b¶o ®¶m gän nhÑ, cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ sö
dông, gi¸ thµnh rÎ
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
3.3. Dông cô hµn MMA:
- MÆt n¹ ®Ó b¶o vÖ da vµ m¾t khái t¸c dông cã h¹i cña tia tö ngo¹i (lµm h¹i da) vµ tia hång
ngo¹i (lµm h¹i m¾t), ®ång thêi ®Ó ch¾c ch¾n c¸c tia löa tõ que hµn vµ vËt hµn b¾n ra
- G¨ng tay vµ ¸o c«ng t¸c lµm b»ng da hoÆc v¶i ami¨ng
- TÊm ch¾n mµu ®en ®Ó tr¸nh sù ph¶n x¹ quang tuyÕn ¶nh hëng tíi søc khoÎ cña nh÷ng
ngêi ë gÇn n¬i hµn
- ThiÕt bÞ th«ng giã
- D©y c¸p dÉn ®iÖn hµn
- K×m hµn ®Ó cÆp ®iÖn cùc (que hµn)
- KÑp m¸t nèi víi vËt hµn ®Ó tiÕp th«ng dßng ®iÖn víi vËt hµn (tiÕp m¸t).
- Nh÷ng phô tïng kh¸c nh thïng que hµn, ghÕ hµn, bµn ch¶i s¾t, ®ôc vµ dông cô g¸ l¾p
v.v 4. §iÖn cùc vµ que hµn khi hµn ®iÖn hå quang tay:
- §iÖn cùc kh«ng ch¶y gåm cã ®iÖn cùc than, ®iÖn cùc grafit vµ ®iÖn cùc v«nfram. §iÖn cùc
than vµ ®iÖn cùc grafit chØ dïng khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu. §iÖn cùc vonfram dïng
khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu hay xoay chiÒu
- §iÖn cùc ch¶y (cßn gäi lµ que hµn ®iÖn) tuú theo c«ng dông cña nã vµ thµnh phÇn ho¸
häc cña kim lo¹i ®îc hµn cã thÓ chÕ t¹o b»ng c¸c vËt liÖu kh¸c nhau nh thÐp, gang, ®ång,
nh«m v.v
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
Que hµn ®iÖn:
- Que vá bäc máng dn 1,2d
- Que vá bäc dµy (dn 1,55d)
4. C«ng nghÖ hµn ®iÖn hå quang
tay: 4.1. C¸c lo¹i liªn kÕt hµn
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
4.2. VÞ trÝ mèi hµn trong kh«ng gian
- Hµn sÊp
- Hµn ®øng
- Hµn trÇn
+ Hµn ngang
+ Hµn leo
+ Hµn xiªn
4.3. ChÕ ®é hµn MMA:
)(1
2
mm
s
d
- §êng kÝnh que hµn: d [mm]
)(2
2
mm
K
d
mèi hµn sÊp lµ thÐp cacbon:
Ih = (20 + 60) d [ampe]
- Cêng ®é dßng hµn: Ih
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
IV. HÀN HỒ QUANG TỰ ĐỘNG DƢỚI LỚP THUỐC – SAW
Submerged arc welding
12 15
14
11
1
5
4
6 7
9 8
3
10
13
2
Hƣớng hàn
16
7
14
15
17
1- Ổ cấp điện
2- Nguồn điện hàn
3- Cáp dẫn điện (cho điện cực)
4- Cáp nối mát
5- Cuộn dây hàn
6- Bộ phận đẩy dây
7- Bép dẫn điện
8- Kẹp mát
9- Vật hàn
10- Thuốc hàn (bột)
11-Xỉ lỏng
12- Xỉ đặc (kết tinh)
13- Thu hồi thuốc hàn thừa
14- Dây hàn (điện cực hàn)
15- Hồ quang
16- Kim loại lỏng
17- Kim loại mối hàn đã kết tinh
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn những mối hàn có chiều dài
lớn, đặc biệt ở vị trí hàn sấp hoặc
hàn ngang.
- Hàn đắp
* Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và thép
hợp kim (hợp kim cao)
* Chiều dày vật hàn
- Lớn hơn 5 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
V. HÀN ĐIỆN XỈ - ESW
Electroslag Welding
1- Ổ cấp điện
2- Nguồn điện hàn
3- Cáp dẫn điện (cho điện
cực hàn)
4- Cáp nối mát
5- Cuộn dây hàn
6- Bộ phận đẩy dây
7- Đầu tiếp điện
8- Tấm đồng
9- Nƣớc vào
10- Nƣớc ra
11- Vật hàn
12- Tấm đệm chân mối hàn
13- Tấm đệm trên
14- Dây hàn (điện cực hàn)
15- Xỉ lỏng
16- Chuyển dịch kim loại lỏng
17- Kim loại lỏng mối hàn
18- Kim loại mối hàn đã kết tinh
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn Giáp mối vật DÀY theo
hướng thẳng đứng
* Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và thép
hợp kim
* Chiều dày vật hàn
- Lớn hơn 10 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
VI. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC NÓNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - MIG/MAG
Metal Gas Shielded Arc Welding
1
2 5
4 6 7 9 8 3
11 12 15 10
19
7
13
14
16
Hƣớng hàn
17
18
19
11
7
15
1- Ổ cấp điện (Mains connection)
2- Nguồn điện hàn
(Welding current source)
3- Cuộn dây hàn
(Wire electrode coil).
4- Bộ phận đẩy dây hàn
(Wire feed unit).
5- Bình khí bảo vệ
(Shielding gas)
6- Nguồn điện hàn
7- Dây hàn
(Wire electrode)
8- Ống dẫn khí bảo vệ
(Shielding gas hose)
9- Mỏ hàn
(Welding Torch)
10- Kẹp mát
11- Vật hàn
12- Cáp nối mát
13- Bép dẫn điện
(Current contact nozzle)
14- Chụp khí bảo vệ
(Shielding gas nozzle)
15- Hồ quang
16- Giọt kim loại lỏng
17- Kim loại mối hàn nóng chảy
18- Kim loại mối hàn đã kết tinh
19- Khí bảo vệ vùng hàn
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn được ở mọi vị trí trong không gian,
- Xử lí bề mặt.
•Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và thép hợp kim
(Dùng CO2 hoặc hỗn hợp khí chứa CO2, O2)
- Kim loại màu sử dụng Ar, He hoặc (Ar + He)
* Chiều dày vật hàn
- Lớn hơn 1 mm
VIDE
O
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
VII. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC KHÔNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - TIG
Tungsten inert-gas shielded arc welding
1 2
5 4
6 7 9 8 3 11
10 13 16
12
15
14
Hƣớng hàn
16
13
11
9
Hồ quang tỏa rộng
Dạng vát mép Mối hàn
1- Ổ cấp điện
2- Nguồn điện hàn
3- Cáp dẫn điện (cho điện
cực hàn)
4- Cáp nối mát
5- Kẹp mát
6- Nguồn điện hàn
7- Ống cấp khí
8- Mỏ hàn
9- Que hàn phụ (Welding rod)
10- Vật hàn
11- Điện cực Wolfram
(Tungsten electrode)
12- Bép dẫn điện cho điện cực
13- Hồ quang
14- Kim loại mối hàn nóng chảy
15- Kim loại mối hàn nóng chảy
16- Khí bảo vệ vùng hàn
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn được ở mọi vị trí trong
không gian,
* Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và
thép hợp kim (hợp kim cao)
- Kim loại màu sử dụng Ar,
He hoặc (Ar + He)
* Chiều dày vật hàn
- 0,5 đến 4 mm
VIDEO
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
VIII. HÀN PLASMA ĐIỆN CỰC WOLFRAM – WP
Tungsten Plasma Welding
12
11
1
5 4 6 7
9 8 3 10 2
17
13
Hƣớng hàn
16
14
15
17 12
11
1- Ổ cấp điện
2- Nguồn điện hàn
3- Cáp dẫn điện (cho điện
cực hàn)
4- Cáp nối mát
5- Kẹp mát
6- Bình khí bảo vệ
7- Bình khí Plasma
8- Ống dẫn khí bảo vệ
9- Ống dẫn khí Plasma
10- Mỏ hàn
11- Que hàn phụ
12- Vật hàn
13- Điện cực Wolfram
14- Khí bảo vệ
15- Khí Plasma
16- Kim loại mối hàn
17- Hồ quang Plasma
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn ở MỌI VỊ TRÍ trong không gian.
- Hàn đắp
* Vật liệu
- Các loại thép thƣờng và thép hợp
kim (hợp kim cao)
- Kim loại mầu
* Chiều dày vật hàn
- Micro-Plasma > 0,1–2,0 mm
- Macro-Plasma >lớn hơn 2 mm
VIDE
O
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
IX. HÀN BẰNG CHÙM TIA ĐIỆN TỬ - EBW
Electron Beam Welding
1- Ổ cấp điện
2- Nguồn điện áp cao
3- Cáp dẫn điện áp cao
4- Bộ phận điều khiển chùm tia
5- Cáp điều khiển
6- Cathode
7- Phát điện tử
8- Anode
9- Khuếch đại từ trƣờng
10- Chùm tia điện tử
11- Ligthing installation
12- Ống ngắm
13- Buồng chân không
14- Máy hút chân không
15- Vật hàn
16- Đồ gá vật hàn
17- Bộ phận điều khiển chuyển
động của vật hàn
18- Vùng kim loại nóng chảy
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn giáp mối ở mọi vị trí
* Vật liệu
- Hầu hết các loại vật liệu
* Chiều dày vật hàn
- 0,1 đến 100 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
X. HÀN LASER – LW
LASER Welding
1- Ổ cấp điện
2- Bình chứa khí bảo vệ
3- Ống dẫn khí
4- Nguồn tạo Laser
5- Bảng điều khiển
6- Gƣơng lái tia
7- Khí bảo vệ (Ar, He)
8- Chùm tia Laser
9- Thấu kính hội tụ
10- Vật hàn
11- Bộ phận điều khiển chuyển
động của vật hàn
12- Vùng kim loại nóng chảy
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn giáp mối ở mọi vị trí
* Vật liệu
- Hầu hết các loại vật liệu
* Chiều dày vật hàn
- 0,1 đến 10 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XI. HÀN ĐIỂM – RSP
Resistance Spot Welding
R T
6
6
9
10
1
2
P
P
6
7
9
1- Ổ cắm điện
2- Nguồn điện hàn (biếp áp
hàn)
3- Giá đỡ trên
4- Giá đỡ dƣới
5- Bộ phận tạo áp lực
6- Điện cực trên
7- Điện cực dƣới (cố định)
8- Bàn đạp chấp hành
9- Vật hàn
10- Vùng hàn
11- Nƣớc làm mát điện cực
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn mọi vị trí trong không gian
* Vật liệu
- Thép thƣờng, thép hợp kim cũng như
hầu hết kim loại mầu
* Chiều dày vật hàn
- 0,1 đến 25 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XII. HÀN ĐƢỜNG - RSW
Resistance Seam Welding
Đƣờng hàn có các điểm hàn
chồng lên nhau
Đƣờng hàn có các điểm hàn
cách nhau
1- Ổ cắm điện
2- Nguồn điện hàn (biếp áp
hàn)
3- Giá đỡ trên
4- Giá đỡ dƣới
5- Bộ phận tạo áp lực
6- Cáp dẫn điện (đồng lá)
7- Đĩa điện cực trên
8- Đĩa điện cực dƣới
9- Bàn đạp chấp hành
10- Vật hàn
11- Mối hàn
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn ở vị trí hàn bằng
* Vật liệu
- Thép thƣờng, thép hợp kim
cũng như hầu hết kim loại mầu
* Chiều dày vật hàn
- 0,1 đến 3,5 mm
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XIII. HÀN ĐỐI ĐẦU - FBW
Flash But Welding
1- Ổ cắm điện
2- Nguồn điện hàn (biếp áp hàn)
3, 4- Dây cáp dẫn điện
5, 6- Đầu kẹp
7- Thân máy
8- Bàn trƣợt
9- Bộ phần di chuyển bàn trƣợt
10- Vật hàn
11- Lực ép
12- Kim loại chảy dẻo
13- Vùng nhiệt độ cao.
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh,
ống, hoặc các chi tiết cùng tiết diện.
* Vật liệu
- hầu hết kim loại
* Kích thƣớc vật hàn
- 8 đến 350 mm đƣờng kính
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XIV. HÀN KHÍ + ÁP LỰC – PGW
Pressure Gas Welding
10
8- Bàn gá di chuyển
9- Bộ phận truyền động
10- Vật hàn
11- Áp lực
12- Vùng nhiệt độ cao
13- Vùng kim loại bị dồn
1- Bình chứa khí cháy
2- Bình chứa Ôxy
3- Ống dẫn khí cháy
4- Ống dẫn khí Ôxy
5- Mỏ đốt
6- Khung máy
7- Thiết bị gá kẹp
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn giáp mối chi tiết dạng thanh, ống
* Vật liệu
- Thép thƣờng,
* Kích thƣớc vật hàn
- 1 đến 100 mm đƣờng kính
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XV. HÀN MA SÁT – FRW
Friction Welding
1- Ổ cắm điện
2- Thân máy chính
3- Trục quay
4- Bánh đà
5- Phanh
6, 7 - Mâm cặp
8- Trục di chuyển dọc trục
9- Then chống xoay
10- Thiết bị tạo lực ép
11- Lực ép
12- Bavia hàn
13- Vật hàn.
14- Vùng nhiệt độ cao
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh
tròn xoay
* Vật liệu
- hầu hết kim loại
* Kích thƣớc vật hàn
- 3,5 đến 100 mm đƣờng kính
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XVI. HÀN ĐINH – BW
Stud Welding
Định vị Đinh Gây hồ quang Hình thành liên kết
1- Ổ cắm điện
2- Nguồn điện
3- Cáp hàn
4- Cáp nối mát
5- Cáp điều khiển
6, Súng hàn (mỏ hàn)
7- Thiết bị định vị
8- Vật hàn
9- Đinh đã hàn vào vật hàn
10- Ống kẹp đinh
11- Đinh
12- Vòng gốm
13- Hồ quang.
14- Vùng kim loại nóng chảy
* Phạm vi ứng dụng
- Hàn chi tiết dạng đinh vào vật
khác ở mọi vị trí trong không gian
* Vật liệu
- hầu hết kim loại
* Kích thƣớc Đinh
- 2 đến 25 (mm) đƣờng kính
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
BẢNG TỔNG HỢP MỘT SỐ PHƢƠNG PHÁP HÀN
SỬ DỤNG PP Hàn áp lực PP Hàn nóng chảy
Động năng Hàn ma sát
Hàn nổ
Chất lỏng Hàn đúc
Khí Hàn áp lực + khí
Hàn rèn
Hàn khí
Dòng điện Hàn điểm
Hàn đƣờng
Hàn điện trở
Hàn điện xỉ
Điện và Khí Hàn đinh Hàn hồ quang tay
MIG/MAG
TIG
Hàn hồ quang tự động dƣới lớp thuốc
Hàn Plasma
Chùm tia Hàn laser
Hàn chùm tia điện tử
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
Faculty of Mechanical Engineering
Welding Engineering and Metals´
Technology
CƠ KHÍ ĐẠI CƢƠNG
Bộ môn
HÀN & CNKL
Biên soạn:
ThS. Vũ Đình Toại
XVII. C¾t kim lo¹i b»ng nhiÖt
1. Kh¸i niÖm: C¾t ®øt kim lo¹i ®en, kim lo¹i mµu vµ hîp kim b»ng hå quang ®iÖn hoÆc b»ng
ngän löa khÝ ch¸y ®Òu lµ nh÷ng ph¬ng ph¸p ®èt nãng ®Ó lµm vËt cÇn c¾t ®¹t
tíi ®iÓm nãng ch¶y, bÞ ch¶y m¹nh vµ bÞ c¾t rêi ra. Môc ®Ých cña c¾t ®øt ngîc
víi ph¬ng ph¸p hµn
2. C¾t ®øt b»ng hå quang
®iÖn:
lµ qu¸ tr×nh nung ch¶y vµ c¾t ®øt kim lo¹i b»ng nhiÖt lîng
cña hå quang ®iÖn
- §iÖn cùc cña hå quang cã thÓ lµ than hoÆc lµ kim lo¹i (que c¾t) - cã lç thæi khÝ nÐn ë
gi÷a - Ph¬ng ph¸p c¾t ®øt b»ng hå quang ®iÖn lµ ph¬ng ph¸p kh«ng kinh tÕ, khã thùc hiÖn khi
chiÒu dµy cÇn c¾t lín vµ thêng cho ®êng c¾t kh«ng ®Òu, do ®ã nã thêng chØ hay dïng ®Ó
th¸
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- bai_giang_co_khi_dai_cuong_chuong_viii_han_va_cat_kim_loai_v.pdf