Tài liệu Nâng cao khả năng thâm nhập của hàng hoá Việt Nam trên thị trường Nhật bản: ... Ebook Nâng cao khả năng thâm nhập của hàng hoá Việt Nam trên thị trường Nhật bản
99 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1334 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Nâng cao khả năng thâm nhập của hàng hoá Việt Nam trên thị trường Nhật bản, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
NhËt b¶n ®·, ®ang vµ sÏ lµ mét ®èi t¸c ngo¹i th¬ng quan träng cña ViÖt nam. NhiÒu n¨m liÒn, NhËt b¶n liªn tôc ®øng ®Çu trong danh s¸ch c¸c níc nhËp khÈu tõ ViÖt nam, vît xa níc ®øng thø hai. §Æc biÖt, trong bèi c¶nh hiÖn nay, khi mµ NhËt b¶n cã xu híng xÝch l¹i gÇn Ch©u ¸, nhÊt lµ xu híng chó träng tíi thÞ trêng c¸c níc ASEAN, ViÖt nam cµng cã nhiÒu c¬ héi tiÕp tôc ®Èy m¹nh vµ ph¸t huy trªn thÞ trêng truyÒn thèng nµy.
Tuy nhiªn viÖc x©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt b¶n lµ mét th¸ch thøc rÊt lín. NhËt b¶n næi tiÕng lµ mét thÞ trêng khã tÝnh, yªu cÇu chÊt lîng cao víi mét møc gi¸ hîp lý, ®Æc biÖt hÖ thèng qui ®Þnh ph¸p lý cùc kú chÆt chÏ lu«n lµ rµo c¶n lín cho nhiÒu nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi.
Trªn thùc tÕ, rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt nam ®· gÆp r¾c rèi khi bu«n b¸n víi ®èi t¸c NhËt b¶n, mµ nguyªn nh©n chÝnh lµ do kh«ng n¾m v÷ng th«ng tin vÒ thÞ trêng NhËt, vÒ c¸c qui ®Þnh liªn quan dÉn ®Õn kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña hä. NhiÒu trêng hîp thÊt b¹i tríc rµo c¶n qui ®Þnh, kh«ng ph¶i do b¶n chÊt hµng ho¸, mµ chØ v× nhµ xuÊt khÈu kh«ng n¾m ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt.
HiÖn nay ë ViÖt nam, ®· cã mét sè tæ chøc hç trî, cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp vÒ thÞ trêng NhËt b¶n, nhng nh×n chung cha hiÖu qu¶. C¸c th«ng tin cha cã hÖ thèng, t¶n m¹n vµ kh«ng cËp nhËt. Tãm l¹i, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp vÉn trong t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin, vµ nh÷ng thiÕu sãt do thiÕu th«ng tin ®¸ng tiÕc vÉn x¶y ra, ¶nh hëng rÊt nhiÒu tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. NÕu nh c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam muèn ®Èy m¹nh th©m nhËp vµ xóc tiÕn b¸n hµng vµo thÞ trêng NhËt b¶n, muèn cã c¬ héi lµm ¨n l©u dµi, th× buéc ph¶i c¶i thiÖn t×nh tr¹ng nµy.
Trong bµi kho¸ luËn nµy em xin ®îc bµn tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña hµng ho¸ ViÖt nam sang thÞ trêng NhËt b¶n vµ nh÷ng qui ®Þnh ph¸p lý trªn thÞ trêng nµy. §èi tîng nghiªn cøu chñ yÕu cña ®Ò tµi lµ nh÷ng qui ®Þnh ph¸p lý vÒ hµng ho¸ cña NhËt b¶n vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña hµng ho¸ ViÖt nam. Trªn c¬ së ®ã, kho¸ luËn ®îc ph©n bæ nh sau:
Ch¬ng I: Kh¸i qu¸t chung vÒ thÞ trêng NhËt b¶n vµ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n.
I.T×nh h×nh kinh tÕ thÞ trêng NhËt b¶n.
II.Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ViÖt nam sang NhËt b¶n.
Ch¬ng II: C¸c qui ®Þnh ph¸p lý vÒ hµng ho¸ trªn thÞ trêng NhËt b¶n vµ kh¶ n¨ng th©m nhËp cña hµng ho¸ ViÖt nam.
I.C¸c qui ®Þnh ®èi víi hµng ho¸ nãi chung.
II.C¸c qui ®Þnh ph¸p lý ®èi víi hµng nhËp khÈu.
III.C¸c qui ®Þnh ph¸p lý ®èi víi mét sè mÆt hµng cô thÓ cã nhu cÇu t¹i thÞ trêng NhËt b¶n mµ ViÖt nam cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu.
IV.Kh¶ n¨ng ®¸p øng cña hµng ho¸ ViÖt nam tríc c¸c qui ®Þnh nµy.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp cña hµng ho¸ ViÖt nam trªn thÞ trêng NhËt b¶n.
I.Gi¶i ph¸p vÒ phÝa chÝnh phñ.
II.Gi¶i ph¸p vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp.
Kho¸ luËn bµn vÒ mét vÊn ®Ò kh¸ cÊp thiÕt nhng ®ßi hái sù am hiÓu réng, ®iÒu nµy tr¸i ngîc víi tr×nh ®é h¹n chÕ cña ngêi viÕt, do vËy sai sãt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lµ khã tr¸nh ®îc. Em mong nhËn ®îc sù gãp ý cña ThÇy C« vµ c¸c b¹n ®Ó hoµn thiÖn viÖc häc tËp vµ nghiªn cøu cña m×nh.
Cuèi cïng em xin ®îc bµy tá lßng kÝnh träng vµ biÕt ¬n s©u s¾c tíi c« gi¸o NguyÔn LÖ H»ng, ngêi ®· tËn t×nh híng dÉn vµ gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kho¸ luËn nµy.
Ngêi viÕt kho¸ luËn
NguyÔn ThÞ Thu Hµ
Ch¬ng I
Kh¸i qu¸t chung vÒ thÞ trêng NhËt b¶n vµ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang
NhËt b¶n
i.T×nh h×nh kinh tÕ NhËt b¶n
1. Tæng quan vÒ kinh tÕ NhËt b¶n
NhËt b¶n lµ níc cã nÒn c«ng nghÖ ph¸t triÓn ®øng thø hai thÕ giíi (sau Mü) vµ nÒn kinh tÕ ®øng thø ba (sau Mü vµ Trung quèc). Mét ®Æc trng cña níc nµy lµ c¸c nhµ s¶n xuÊt, cung øng vµ ph©n phèi kÕt nèi chÆt chÏ víi nhau thµnh nh÷ng tËp ®oµn. §Æc trng thø hai lµ lùc lîng c«ng nh©n thµnh thÞ chiÕm mét vÞ trÝ quan träng. C«ng nghiÖp - khu vùc quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ - phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nhËp khÈu nguyªn liÖu th« vµ nhiªn liÖu. Khu vùc n«ng nghiÖp nhá bÐ ®îc hç trî vµ b¶o hé chÆt chÏ, s¶n lîng vµ hiÖu suÊt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®îc xÕp vµo hµng cao nhÊt thÕ giíi. S¶n xuÊt g¹o cña NhËt ®ñ cung cÊp cho tiªu dïng trong níc, nhng níc nµy hµng n¨m ph¶i nhËp kho¶ng 50% s¶n lîng c¸c lo¹i h¹t vµ thøc ¨n cho gia sóc gia cÇm. NhËt b¶n còng lµ mét trong nh÷ng níc cã s¶n lîng ®¸nh b¾t c¸ cao nhÊt thÕ giíi, chiÕm kho¶ng 15% tæng s¶n lîng toµn thÕ giíi.
NhËt b¶n trong 3 thËp kØ (60 – 80) ®· ®¹t ®îc møc t¨ng trëng rÊt kh¸: 10% trong nh÷ng n¨m 60, 5% trong nh÷ng n¨m 70 vµ b×nh qu©n h¬n 4% trong nh÷ng n¨m 80. §Õn nh÷ng n¨m 90, tèc ®é t¨ng trëng gi¶m m¹nh do ¶nh hëng cña sù ®Çu t th¸i qu¸ trong nh÷ng n¨m cuèi cña thËp kØ 80 vµ nh÷ng chÝnh s¸ch trong níc nh»m h¹n chÕ sù t¨ng vät cña gi¸ cæ phiÕu vµ thÞ trêng ®Þa èc. C¸c cè g¾ng cña chÝnh phñ nh»m vùc l¹i sù t¨ng trëng ®· ®¹t nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh tuy cßn chÞu ¶nh hëng cña sù ch÷ng l¹i cña nÒn kinh tÕ Mü vµ c¸c níc ch©u ¸ vµo cuèi n¨m 2000. Bªn c¹nh ®ã, sù tËp trung d©n c vµ tuæi thä trung b×nh t¨ng lªn ®· trë thµnh hai vÊn ®Ò chÝnh trong chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi cña NhËt. Robot ®· trë thµnh mét thÕ m¹nh kinh tÕ cña ®Êt níc nµy víi sè lîng 410.000 trªn tæng sè 720.000 robot ®ang ho¹t ®éng trªn toµn thÕ giíi.
HiÖn nay, GDP cña NhËt ®¹t kho¶ng 3150 ngh×n tØ USD, trong ®ã ngµnh c«ng nghiÖp ®ãng gãp 35% cho GDP, ngµnh n«ng nghiÖp ®ãng gãp 2%, 63% cßn l¹i lµ tõ ngµnh dÞch vô. Mêi n¨m gÇn ®©y møc t¨ng trëng GDP hµng n¨m trung b×nh kho¶ng 1,3%, GDP/®Çu ngêi ®¹t kho¶ng 24.900 USD/ngêi. Møc l¹m ph¸t thÊp, cã n¨m gi¶m ph¸t (- 0,7%).
Víi d©n sè h¬n 120 triÖu ngêi, mçi n¨m NhËt b¶n cã kho¶ng 67,7 triÖu lao ®éng, trong ®ã 65% lao ®éng trong ngµnh dÞch vô, 30% trong ngµnh c«ng nghiÖp vµ 5% trong n«ng nghiÖp. Tû lÖ thÊt nghiÖp còng t¬ng ®èi cao so víi c¸c níc ph¸t triÓn (4,7%).
NhËt b¶n cã ngµnh c«ng nghiÖp rÊt ph¸t triÓn, ®øng hµng ®Çu trªn thÕ giíi trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp « t«, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö, m¸y c«ng cô, thÐp vµ c¸c kim lo¹i kh¸c, ®ãng tµu, ho¸ chÊt, dÖt may vµ chÕ biÕn thùc phÈm. Tû lÖ t¨ng trëng c«ng nghiÖp vÉn rÊt cao (5,3%). VÒ n«ng nghiÖp, NhËt m¹nh ë mét sè s¶n phÈm nh: g¹o, cñ c¶i ®êng, rau, qu¶, thÞt lîn, gia cÇm, c¸c s¶n phÈm s÷a, trøng, h¶i s¶n…
NhËt b¶n cã nÒn ngo¹i th¬ng rÊt ph¸t triÓn. Do nghÌo tµi nguyªn, ®Êt níc chØ tiÕp gi¸p víi biÓn, nªn NhËt b¶n buéc ph¶i dùa vµo ngo¹i th¬ng ®Ó ph¸t triÓn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña NhËt n¨m 2000 ®¹t 450 tû USD, víi mét sè mÆt hµng chÝnh nh: ®éng c¬, s¶n phÈm b¸n dÉn, m¸y v¨n phßng, ho¸ chÊt, thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh lµ: Hoa kú (30%), §µi loan (7%), Hµn Quèc (6,4%), Trung quèc (6,2%), Hongkong (5,6%), vµ NhËt b¶n thêng xuyªn ®¹t xuÊt siªu trong bu«n b¸n víi c¸c níc. VÒ kim ng¹ch nhËp khÈu, n¨m 2000 ®¹t 355 tû USD, chñ yÕu nhËp tõ Hoa kú (19%), Trung quèc (14,5%), Hµn quèc (5,4%), §µi loan (4,8%), Indonesia (4,3%), Australia (3,9%), c¸c mÆt hµng nhËp khÈu bao gåm: nhiªn liÖu, thùc phÈm, ho¸ chÊt, hµng dÖt may, m¸y v¨n phßng.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y NhËt b¶n ë trong t×nh tr¹ng suy tho¸i kinh tÕ kÐo dµi, chÝnh phñ NhËt ®¸nh gi¸ lµ thêi k× suy tho¸i dµi thø 3 sau suy tho¸i do ¶nh hëng cña khñng ho¶ng dÇu má lÇn thø hai vµ suy tho¸i sau “nÒn kinh tÕ bong bãng”. Tuy nhiªn thêi k× khñng ho¶ng nghiªm träng nhÊt ®· kÕt thóc víi mét sè lîng lín c¸c c«ng ty tµi chÝnh bÞ ph¸ s¶n, nÒn kinh tÕ NhËt ®· cã chiÒu híng ®i lªn mÆc dï møc ®é t¨ng trëng thùc tÕ míi chØ dõng l¹i ë con sè h¬n 0,5%. T×nh h×nh kinh tÕ NhËt b¶n hiÖn nay ®· cho thÊy nh÷ng dÊu hiÖu phôc håi m¹nh mÏ, xu híng tù phôc håi ë c¸c doanh nghiÖp t¨ng lªn, c¸c ng©n hµng ®· cã nh÷ng chiÕn lîc míi m¹nh b¹o vµ hiÖu qu¶, cã triÓn väng NhËt b¶n sÏ tiÕp tôc ®¹t møc t¨ng trëng cao nh ë thËp kû 80 tõ sau n¨m 2004.
2. §êi sèng, thu nhËp vµ tiªu chuÈn gi¸ trÞ cña ngêi tiªu dïng NhËt b¶n
2.1.Mét sè thay ®æi vÒ mÆt x· héi
Tõ khi kÕt thóc ®¹i chiÕn II, sau khi tr¶i qua thêi k× nghÌo khæ vµ thiÕu thèn vËt chÊt, víi sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ, ngêi tiªu dïng NhËt b¶n b¾t ®Çu ®îc hëng sù no ®ñ vµ d thõa l¬ng thùc, quÇn ¸o, nhµ cöa, c¸c dÞch vô vµ hµng ho¸ gi¶i trÝ. Cïng víi sù thay ®æi cña thêi ®¹i, nhu cÇu, tiªu chuÈn gi¸ trÞ cña ngêi tiªu dïng còng thay ®æi. HiÖn nay, ®¹i bé phËn c¸c gia ®×nh ®Òu ®· mua s¾m nh÷ng vËt dông mµ hä cÇn. Nh÷ng chi tiªu cho hµng ho¸ nh»m tho¶ m·n cuéc sèng ngµy cµng ®a d¹ng.
GÇn ®©y, tríc sù sôp ®æ cña nÒn “kinh tÕ bong bãng” dÉn ®Õn sù suy tho¸i kinh tÕ NhËt b¶n nh÷ng n¨m 90, tríc sù gia t¨ng cña vËt gi¸, sù v¬n lªn ®ßi b×nh quyÒn cña phô n÷…dÉn ®Õn nhiÒu thay ®æi vÒ mÆt x· héi cña NhËt b¶n nh:
1.TiÒn c«ng cho ngêi cã tuæi ngµy cµng gi¶m dÇn.
2.Phô n÷ ngµy cµng cã ¶nh hëng ®Õn nh÷ng thay ®æi x· héi.
3.C¬ cÊu d©n sè thay ®æi.
§ã lµ nh÷ng thay ®æi lín vµ t¸c ®éng kh¸ s©u s¾c ®Õn bé mÆt x· héi NhËt b¶n hiÖn nay.
2.2. Ngêi tiªu dïng NhËt b¶n
2.2.1. §êi sèng vµ thu nhËp ngêi d©n NhËt b¶n
Ngµy nay, ®a sè ngêi NhËt ®Òu cã “nhËn thøc cña tÇng líp trung lu”, bëi hä cã mét møc thu nhËp vµ tr×nh ®é nhÊt ®Þnh - cã møc sèng t¬ng ®èi cao vµ cã cuéc sèng tho¶i m¸i. Thu nhËp b×nh qu©n cña mét hé gia ®×nh NhËt rÊt cao vµ vÉn t¨ng ®Òu ®Æn.
+Tr×nh ®é gi¸o dôc ë NhËt rÊt cao, tõ líp 1 ®Õn líp 9 lµ b¾t buéc vµ kho¶ng 96% häc sinh tiÕp tôc häc lªn cao, víi 565 trêng cao ®¼ng, lîng sinh viªn trung b×nh gÇn 3 triÖu ngêi/n¨m. PhÇn lín ngêi d©n NhËt ®äc b¸o hµng ngµy. C¸c c¬ së y tÕ vµ ch¨m sãc søc khoÎ ®îc x©y dùng rÊt tèt. Mäi c«ng d©n ®Òu ®îc b¶o hiÓm bëi c¸c ch¬ng tr×nh b¶o hiÓm quèc gia hay cña c«ng ty. Chi phÝ y tÕ cao, tuæi thä trung b×nh cao nhÊt thÕ giíi (nam :81 tuæi, n÷ :83 tuæi).
+Thêi k× t¨ng trëng m¹nh mÏ nÒn kinh tÕ tõ nh÷ng n¨m 60 tíi kho¶ng ®Çu thËp kØ 80, ®a sè ngêi lao ®éng lµm viÖc nhiÒu ë c¬ quan vµ Ýt ngêi cã nhu cÇu gi¶i trÝ. Nhng sau ®ã, thêi gian lµm viÖc gi¶m, ngµy nghØ nhiÒu h¬n, giê ®©y nhiÒu gia ®×nh thêng tËn hëng c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ vµo ngµy nghØ cuèi tuÇn. NhiÒu ho¹t ®éng gi¶i trÝ ®a d¹ng nh: thÓ thao (tennis, trît b¨ng, trît tuyÕt, c¾m tr¹i, c©u c¸…), du lÞch (®i nghØ m¸t ë níc ngoµi, du lÞch trong níc), tån t¹i bªn c¹nh c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ truyÒn thèng (go, shogi(cê NhËt), th¬ haiku vµ waka, nh¹c kÞch Noh…).
Nh×n chung, ngêi NhËt cã ®êi sèng cao so víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi. Nh÷ng nhu cÇu vÒ hµng ho¸ trªn thÞ trêng còng cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt, cã thÓ kh¸i qu¸t l¹i nh sau:
+Mong muèn vÒ vËt chÊt ®ang gi¶m dÇn. NhiÒu ngêi ®· mua s¾m mäi thø hä cÇn vµ kh«ng muèn mua thªm bÊt cø lo¹i g× ®Æc biÖt. Mong muèn ®Ó dµnh tiÒn mua nhiÒu mÆt hµng còng kh«ng cßn n÷a, hä s½n sµng chi tiÒn cho c¸c hµng ho¸ gi¶i trÝ vµ phôc vô së thÝch. ë mét sè nhãm hµng, dÞch vô kh¸c, hä chó ý ®Õn chÊt lîng vµ néi dung. C¸c s¶n phÈm b¶o vÖ m«i trêng, kh«ng h¹i cho søc khoÎ vµ cã chÊt lîng trë nªn hÊp dÉn ngêi tiªu dïng. NhiÒu ngêi ®i mua hµng ®Ó vui, ®Ó tËn hëng c¸c dÞch vô vµ thêi gian hä bá ra. B»ng c¸ch nµy, hä tËn hëng cuéc sèng.
+Tríc ®©y, viÖc ¨n nhiÒu thøc ¨n cã n¨ng lîng ®Ó tr¸nh suy dinh dìng ®îc chó träng. HiÖn nay do thu nhËp t¨ng, b÷a ¨n trë nªn c©n ®èi h¬n vµ ®îc lùa chän theo khÈu vÞ. C¸c ®å ¨n tiÕt kiÖm thêi gian ®îc tiªu thô ngµy cµng nhiÒu, do lîng hai vî chång cïng ®i lµm, lîng ngêi ®éc th©n t¨ng lªn. Mong muèn vµ thùc tÕ lîng tiªu thô c¸c mãn ¨n ngon - ®Æc biÖt ®Æc s¶n cña c¸c níc ph¬ng t©y - còng t¨ng lªn, do thu nhËp ngêi tiªu dïng t¨ng. §ång thêi khi lùa chän thùc phÈm hä còng c©n nh¾c nhiÒu h¬n ®Õn vÊn ®Ò søc kháe. Ngêi tiªu dïng ngµy cµng a thÝch c¸c s¶n phÈm bæ dìng nhng lµnh tÝnh h¬n, kh«ng ¨n qu¸ nhiÒu ®êng, muèi vµ chÊt bÐo. GÇn ®©y dÞch vô c¬m hép ë NhËt ph¸t triÓn kh¸ m¹nh, ®Æc biÖt ®îc nh÷ng ngêi ®éc th©n, c¸c bµ néi trî lµm viÖc b¸n thêi gian… a thÝch v× gióp hä tiÕt kiÖm thêi gian, c«ng søc mµ vÉn rÎ h¬n so víi c¬m hiÖu.
+Khuynh híng trong thêi trang còng cã nhiÒu thay ®æi. Tríc ®©y, quÇn ¸o víi c¸c nh·n hiÖu næi tiÕng ®îc ngêi ta m¬ íc vµ coi lµ biÓu hiÖn cña ®Þa vÞ x· héi. Nhng vµi n¨m gÇn ®©y, viÖc g¾n bã qu¸ ®¸ng víi hµng ho¸ cã nh·n hiÖu ®ang chÊm døt dÇn vµ thêi trang còng trë nªn ®a d¹ng h¬n. NhiÒu thanh niªn cè g¾ng kh¼ng ®Þnh c¸i t«i c¸ nh©n b»ng viÖc mÆc lo¹i quÇn ¸o kh¸c ngêi. Bªn c¹nh ®ã, nhiÒu ngêi tiªu dïng còng ®ang cè g¾ng gi¶m chi tiªu cho quÇn ¸o trong thêi k× suy tho¸i, hä mua c¸c quÇn ¸o cã gi¸ c¶ vµ chÊt lîng hîp lý, nhiÒu ngêi quan t©m ®Õn c¸c c«ng dông kh¸c nh: tho¸t Èm, kh«ng nh¨n nhóm, nhµu n¸t…Tuy vËy, ngêi ta vÉn thÝch mét vµi mÆt hµng cã nh·n hiÖu.
+Mét ®iÓm kh¸c biÖt lín cña ngêi NhËt víi nhiÒu d©n téc kh¸c, ®ã lµ tÇm quan träng cña ng«i nhµ. Víi nhiÒu ngêi NhËt, mua nhµ trë thµnh môc tiªu cña c¶ ®êi. Tõ sau n¨m 80, do gi¸ ®Êt vµ nhµ tËp thÓ t¨ng vät, nhiÒu gia ®×nh tù söa ch÷a, n©ng cÊp t©n trang l¹i ng«i nhµ cña m×nh. Trang thiÕt bÞ trong nhµ vÉn sö dông nhiÒu ®å truyÒn thèng, tuy nhiªn ngµy cµng nhiÒu gia ®×nh a thÝch vµ sö dông bµn, ghÕ, giêng tñ vµ c¸c ®å ®¹c kh¸c kiÓu ph¬ng t©y. Còng do lîng ngêi NhËt tõng sèng ë níc ngoµi t¨ng lªn, thÞ hiÕu cña ngêi NhËt vÒ ®å gç gia dông ngµy cµng ®a d¹ng. §ång thêi, do thu nhËp t¨ng, c¸c s¶n phÈm thÓ hiÖn sù sung tóc cña cuéc sèng nh ti vi, tñ l¹nh, m¸y giÆt, lß vi sãng…xuÊt hiÖn ë ®¹i bé phËn c¸c gia ®×nh. GÇn ®©y lîng tiªu thô c¸c s¶n phÈm nµy cã xu híng ch÷ng l¹i.
Trªn ®©y lµ xu híng tiªu thô hµng ho¸ tho¶ m·n 3 nhu cÇu thiÕt yÕu (¨n, mÆc, ë) cña ngêi tiªu dïng nãi chung. Víi mçi lo¹i hµng ho¸, ngêi tiªu dïng cã nh÷ng yªu cÇu riªng. Vµ xuÊt ph¸t tõ ®ã luËt ph¸p còng cã nh÷ng qui ®Þnh riªng.
2.2.2. Tiªu chuÈn gi¸ trÞ, t©m lý tiªu dïng
+Ngêi tiªu dïng NhËt b¶n lµ nh÷ng ngêi cã yªu cÇu kh¾t khe nhÊt víi hµng ho¸, hä ®Æt ra nh÷ng tiªu chuÈn ®Æc biÖt chÝnh x¸c vÒ chÊt lîng, ®é bÒn, ®é tin cËy vµ sù tiÖn dông cña s¶n phÈm. Hä s½n sµng tr¶ gi¸ cao h¬n mét chót cho nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng tèt. Yªu cÇu nµy cßn bao gåm c¸c dÞch vô hËu m·i nh sù ph©n phèi kÞp thêi cña nhµ s¶n xuÊt khi mét s¶n phÈm bÞ trôc trÆc, kh¶ n¨ng vµ thêi gian söa ch÷a c¸c s¶n phÈm ®ã. Nh÷ng vÕt xíc nhá, mÈu chØ nhá cßn sãt l¹i trªn mÆt s¶n phÈm, bao b× x« lÖch…, nh÷ng lçi nhá do s¬ ý trong khi vËn chuyÓn hay trong kh©u hoµn thiÖn s¶n phÈm còng cã thÓ dÉn ®Õn t¸c h¹i lín lµ lµm cho l« hµng khã b¸n, ¶nh hëng ®Õn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt l©u dµi. Ngoµi ra hä còng mong muèn mua hµng víi “gi¸ c¶ hîp lý”, ®Æc biÖt sau khi nÒn kinh tÕ bong bãng sôp ®æ. Nh÷ng n¨m 80, ngêi NhËt s½n sµng mua hµng ®¾t tiÒn, hµng cao cÊp cã nh·n m¸c næi tiÕng, nhng tõ sau n¨m 1992, nhu cÇu s¶n phÈm rÎ h¬n ®· t¨ng lªn. Tuy nhiªn, t©m lý s½n sµng tr¶ tiÒn cao h¬n cho c¸c s¶n phÈm s¸ng t¹o, chÊt lîng tèt mang tÝnh thêi thîng hay hµng xÞn vÉn kh«ng thay ®æi.
+Ngêi tiªu dïng NhËt b¶n nh¹y c¶m víi gi¸ c¶ tiªu dïng hµng ngµy. C¸c bµ néi trî ®i chî hµng ngµy lµ lùc lîng quan träng ¶nh hëng ®Õn thÞ hiÕu tiªu dïng, hä hay ®Ó ý ®Õn biÕn ®éng gi¸ vµ c¸c mÉu m· míi.
+Ngêi NhËt rÊt nh¹y c¶m víi nh÷ng thay ®æi theo mïa. §Æc biÖt quÇn ¸o, ®å dïng trong nhµ, thùc phÈm lµ nh÷ng mÆt hµng cã ¶nh hëng theo mïa nhiÒu nhÊt. ViÖc bao gãi s¶n phÈm còng ph¶i ®¶m b¶o ®îc vÖ sinh thùc phÈm trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh¾c nghiÖt nhÊt. Cïng víi t¸c ®éng cña khÝ hËu, yÕu tè tËp qu¸n tiªu dïng còng cÇn ph¶i ®îc nghiªn cøu vµ tham kh¶o trong kÕ ho¹ch khuÕch tr¬ng thÞ trêng t¹i NhËt b¶n, vÝ dô hÇu nh c¸c gia ®×nh NhËt kh«ng cã hÖ thèng sëi trung t©m vµ ®Ó b¶o vÖ m«i trêng, nhiÖt ®é ®iÒu hoµ trong nhµ lu«n ®îc khuyÕn khÝch kh«ng ®Ó ë møc qu¸ Êm hoÆc qu¸ m¸t, bëi vËy quÇn ¸o trong nhµ mïa ®«ng cña ngêi NhËt ph¶i dÇy h¬n ¸o dïng trªn thÞ trêng Mü, hoÆc ¸o cã lãt lµ kh«ng phï hîp trong mïa hÌ.
+Ngêi tiªu dïng NhËt b¶n a chuéng sù ®a d¹ng cña s¶n phÈm: hµng ho¸ cã mÉu m· ®a d¹ng phong phó thu hót ®îc ngêi tiªu dïng NhËt b¶n.Vµo mét siªu thÞ cña NhËt míi h×nh dung ®îc hµng ho¸ trªn thÞ trêng NhËt b¶n ®a d¹ng ®Õn møc nµo. VÝ dô mét mÆt hµng dÇu géi ®Çu nhng ta kh«ng thÓ ®Õm xuÓ ®îc c¸c chñng lo¹i kh¸c nhau vÒ thµnh phÇn, mµu s¾c, h¬ng th¬m…Bëi vËy nh·n hiÖu hµng cã kÌm theo nh÷ng th«ng tin híng dÉn tiªu dïng lµ rÊt quan träng ®Ó ®a hµng ho¸ tíi tay ngêi tiªu dïng.
N¾m ®îc t©m lý ngêi tiªu dïng lµ yÕu tè hµng ®Çu t¹o nªn sù thµnh c«ng cña bÊt k× nhµ kinh doanh nµo. §Æc biÖt, trong bèi c¶nh suy tho¸i kinh tÕ hiÖn nay, gi¸ trÞ vµ sù nh¹y c¶m cña kh¸ch hµng trë thµnh bíc c¨n b¶n ®Ó s¶n phÈm ®îc kh¸ch hµng a chuéng.
N¨m 2001, tê Marketing Nikkei ®· tæ chøc 1 cuéc ®iÒu tra vµ xÕp h¹ng, ph©n tÝch c¸c s¶n phÈm g©y høng thó cho ngêi tiªu dïng NhËt. Rót cuéc s¶n phÈm thùc sù chiÕm ®îc c¶m t×nh cña ngêi tiªu dïng l¹i lµ s¶n phÈm may mÆc cña h·ng UNIQLO, c¸c mÆt hµng xa xØ ®· kh«ng gi÷ ®îc vÞ trÝ hµng ®Çu. Nh vËy, kÓ c¶ hµng ho¸ rÎ còng lµm nªn mét nh·n hiÖu lín. Nh·n hiÖu kh«ng cßn ý nghÜa lµ ®¾t ®á n÷a. §©y sÏ lµ ý tëng quan träng cho c¸c nhµ s¶n xuÊt trong t¬ng lai. §ång thêi trong b¶ng xÕp h¹ng thiÕu v¾ng c¸c s¶n phÈm cã liªn quan ®Õn m¸y tÝnh vµ thiÕt bÞ viÔn th«ng. Vµ tõ ®ã c©u hái ®Æt ra lµ: LiÖu ngêi tiªu dïng ®· kh«ng cßn høng thó víi c¸c s¶n phÈm mµ hä ®· cã hay kh«ng?
B¶ng1: XÕp h¹ng c¸c s¶n phÈm ®îc ngêi tiªu dïng NhËt a thÝch n¨m 2001
1.Chuçi c¸c cöa hµng b¸n ®å thêng phôc cña h·ng UNIQLO
75
2.S÷a chua Ýt chÊt bÐo hiÖu Aloe (h·ng Morinaga)
68
3.C«ng viªn Disneyland Tokyo (h·ng Oriental Land)
60,8
4.Bimbim ngät hiÖu Mouse Pocky (h·ng Ezaki Glico)
55
5.Cµ phª Starbucks
52,7
6.Nike
48,8
7.ChÌ xanh hiÖu Namacha (h·ng níc gi¶i kh¸t Kirin)
48,1
8.Bia nh·n hiÖu Asahi Honnama (h·ng Asahi)
42,9
9.Bia nh·n hiÖu Super Dry (h·ng Asahi)
41,7
10.H¹t dÎ rang ngät hiÖu Amaguri Muichaimashita
41,6
11.B¸nh mú hiÖu Chohojun (h·ng b¸nh Yamayaki)
40,3
12.ChÌ Trung quèc hiÖu Kikicha (h·ng Kirin)
36,3
13.Cµ phª bét hiÖu Kinno_Tsubu Niowa Natio
36,2
14.§å uèng h¬ng vÞ chÌ cña h·ng Sokenbicha
34,6
15.Chuçi c¸c nhµ hµng ¨n thÞt bß (h·ng Yoshinoya)
31,1
16.B¸nh hiÖu Fran (h·ng Meiji seika)
30,9
17.Níc t¨ng lùc hiÖu Dakara (h·ng Suntory)
30,3
18.Tói cÆp da nh·n hiÖu Louis Vuitton(h·ng Louis Vuitton)
29,9
19.Xe « t« hiÖu Celsio (h·ng toyota)
28,8
Nguån: Marketing Nikkei Newspaper – Jan., 2002
II. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ViÖt nam sang NhËt b¶n
1. Quan hÖ th¬ng m¹i NhËt - ViÖt nh÷ng n¨m gÇn ®©y
Sau gÇn 30 n¨m thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao chÝnh thøc gi÷a ViÖt nam vµ NhËt b¶n, cã thÓ thÊy r»ng qu¸ tr×nh hîp t¸c gi÷a 2 níc ®· ngµy cµng ph¸t triÓn. §Æc biÖt, quan hÖ “®èi t¸c tin cËy, æn ®Þnh l©u dµi” cµng ®îc kh¼ng ®Þnh vµ x©y dùng tÝch cùc h¬n, thÓ hiÖn trong chuyÕn viÕng th¨m gÇn ®©y cña thñ tíng Koizumi (th¸ng 6/2002) sang th¨m ViÖt nam vµ chuyÕn viÕng th¨m NhËt b¶n cña tæng bÝ th N«ng §øc M¹nh (th¸ng 10/2002).
KÓ tõ n¨m 1991, tríc nh÷ng khã kh¨n do biÕn ®éng cña thÞ trêng §«ng ©u, ViÖt nam nhËn thÊy NhËt b¶n lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng trong quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i. Ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ víi NhËt b¶n ngµy cµng cã ý nghÜa quan träng ®èi víi ViÖt nam nhÊt lµ trong t×nh h×nh NhËt b¶n ®· thay thÕ MÜ lµ níc cã quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i lín nhÊt khu vùc ch©u ¸. NhËt b¶n ®îc coi lµ mét nh©n tè bªn ngoµi lín hç trî cho c¸c c¶i c¸ch kinh tÕ ë ViÖt nam, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc ngo¹i th¬ng.
BiÓu ®å 2: Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ViÖt nam - NhËt b¶n
§¬n vÞ: triÖu USD
Nguån: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam sè 119 ngµy 04/10/2002
ViÖt nam ®· nhËn ®îc rÊt nhiÒu sù ñng hé tõ phÝa NhËt b¶n, kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ, kinh tÕ…kh¸c nhau. Vµ, nhê nh÷ng nç lùc cña c¶ hai níc, tæng kim ng¹ch XNK ViÖt - NhËt t¨ng nhanh chãng, trong vßng 6 n¨m (1995 - 2001) t¨ng 5,17 lÇn. Tèc ®é t¨ng trëng th¬ng m¹i b×nh qu©n gi÷a NhËt b¶n vµ ViÖt nam lµ 28,5%, t¨ng trëng xuÊt khÈu lµ 32,7% vµ nhËp khÈu lµ 27,2%. N¨m 1999 ViÖt nam xuÊt siªu sang NhËt 167,9 (triÖu USD), n¨m 2000 con sè nµy lµ 294,45 (triÖu USD). ThÕ xuÊt siªu nµy cña ViÖt nam cã thÓ thÊy râ trong biªñ ®å trªn.
BiÓu ®å trªn còng cho thÊy xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n nh×n chung t¨ng lªn (trõ n¨m 1998 do ¶nh hëng cña khñng ho¶ng khu vùc vµ n¨m 2001 do NhËt b¶n gÆp suy tho¸i), hiÖn ®· ®¹t quy m« kh¸. Tuy nhiªn trong hai n¨m gÇn ®©y nhÞp ®é t¨ng trëng l¹i ch÷ng l¹i, tõ n¨m 2001 tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®· gi¶m so víi n¨m tríc. Mêi th¸ng ®Çu 2002, t×nh h×nh vÉn diÔn ra t¬ng tù.
Tû träng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu NhËt – ViÖt trong kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña NhËt b¶n t¨ng lªn râ rÖt theo tõng n¨m, thÓ hiÖn mèi quan t©m cña NhËt b¶n víi thÞ trêng ViÖt nam vµ triÓn väng cña mèi quan hÖ th¬ng m¹i nµy. Tuy nhiªn, tû träng nµy hiÖn nay vÉn cßn rÊt nhá bÐ so víi c¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸. Theo sè liÖu n¨m 2001 cña Quü tiÒn tÖ thÕ giíi IMF th× tû träng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¸c níc ASEAN trong tæng kim ng¹ch ngo¹i th¬ng cña NhËt b¶n lµ: Th¸i Lan 3,7%, Malaisia 4,5%, Indonesia 5,2%. Trong khi tØ träng bu«n b¸n víi ViÖt nam trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu chØ dao ®éng tõ 0,46% ®Õn 0,9%.
Trong nhiÒu n¨m liªn tôc, NhËt b¶n ®· vµ ®ang lµ b¹n hµng lín nhÊt cña ViÖt nam, chiÕm 16,7% tæng kim ng¹ch cña ViÖt nam, lu«n lu«n ®øng ®Çu trong c¸c b¶ng xÕp h¹ng kim ng¹ch bu«n b¸n vµ vît xa b¹n hµng thø 2 lµ Trung Quèc (chiÕm kho¶ng h¬n 9%). Trong 14 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc n¨m 2001, NhËt b¶n ®øng ®Çu ë 3 mÆt hµng (dÖt may, thuû s¶n, than ®¸), vµ ®øng trong top 10 thÞ trêng nhËp khÈu c¸c mÆt hµng nµy tõ ViÖt nam ë 12 mÆt hµng.
Kim ng¹ch bu«n b¸n víi NhËt b¶n lu«n cao gÇn gÊp ®«i so víi níc thø hai. Tuy tæng kim ng¹ch kh«ng t¨ng trong n¨m 2001 nhng vÉn thÓ hiÖn sù vît tréi vÒ qui m«, sè lîng so víi c¸c ®èi t¸c kh¸c. (Tham kh¶o b¶ng 3 díi ®©y).
B¶ng 3: 10 thÞ trêng xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt nam
§¬n vÞ: triÖu USD
N¨m 1998
N¨m 1999
N¨m 2000
N¨m 2001
NhËt b¶n 1514
NhËt b¶n 1786
NhËt b¶n 2575
NhËt b¶n 2509,8
Singapore 741
Singapore 876
Trung quèc 1536
Trung quèc 1418
§µi loan 670
Autralia 815
Autralia 1272
Mü 1063,3
§øc 552
Trung quèc 746
Singapore 886
Singapore 1043,7
Australia 472
§µi loan 682
§µi Loan 757
Autralia 1041,8
Mü 469
§øc 654
Mü 733
§µi loan 806
Trung quèc 440
Mü 504
§øc 730
§øc 721,8
Philippine 401
Anh 421
Anh 479
Anh 511,6
Anh 336
Indonexia 420
Philippine 478
Ph¸p 467,5
Hång K«ng 318
Philippine 393
Malaixia 414
Hµn quèc 406,1
Nguån: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam sè119 th¸ng 10 n¨m 2002
2. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ViÖt nam sang NhËt b¶n
2.1. Kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu
Tõ n¨m 1989, víi viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ, tù do ho¸ th¬ng m¹i vµ ®Çu t níc ngoµi, thªm vµo ®ã lµ t×nh h×nh quèc tÕ cã nhiÒu thuËn lîi, mèi quan hÖ kinh tÕ chÝnh trÞ gi÷a ViÖt nam vµ NhËt b¶n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn theo c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u. Kim ng¹ch bu«n b¸n gi÷a hai níc kh«ng ngõng gi40a t¨ng. §Õn n¨m 1997, tæng kim ng¹ch bu«n b¸n lªn tíi 3,4 tû USD, ®a NhËt b¶n tõ vÞ trÝ sè hai sau nhiÒu n¨m lªn vÞ trÝ sè mét trong quan hÖ th¬ng m¹i víi ViÖt nam vµ vÞ trÝ nµy vÉn ®îc gi÷ v÷ng cho ®Õn nay.
ViÖt nam ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang NhËt b¶n khiÕn cho khèi lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang thÞ trêng nµy t¨ng rÊt nhanh. §Æc biÖt chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ víi chiÕn lîc híng vµo xuÊt khÈu ®· ®îc khai th¸c cã hiÖu qu¶, ®Èy lïi ®îc t×nh tr¹ng th©m hôt triÒn miªn trong c¸n c©n th¬ng m¹i NhËt - ViÖt. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2001 so víi 10 n¨m tríc ®ã (1991) t¨ng gÊp 3,4 lÇn tõ 662 triÖu USD lªn 2215,3 triÖu USD. Tèc ®é gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang NhËt b¶n cã n¨m ®¹t ®Õn gÇn 30%. HiÖn nay, trong khi kim ng¹ch nhËp khÈu tõ NhËt b¶n chØ chiÕm 10% trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña ViÖt nam, th× kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy chiÕm tíi kho¶ng 30% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt nam .
§¸ng chó ý lµ thêi gian gÇn ®©y, ViÖt nam xuÊt siªu sang NhËt b¶n víi kim ng¹ch rÊt lín. NÕu nh n¨m 1986, ViÖt nam nhËp siªu tíi 106 triÖu USD th× tõ sau ®ã t×nh h×nh thay ®æi ngîc l¹i: n¨m 1989 ViÖt nam xuÊt siªu sang NhËt 178 triÖu USD, n¨m 1999 con sè nµy lµ 167,9 triÖu USD vµ n¨m 2001 lµ 293,7 triÖu USD. §©y lµ mét ®iÒu kh«ng b×nh thêng, v× vÒ phÝa NhËt b¶n, trong quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c níc kh¸c, NhËt b¶n lu«n lµ níc xuÊt siªu. N¨m 1995, NhËt b¶n ®øng ®Çu danh s¸ch c¸c níc xuÊt siªu lín nhÊt thÕ giíi, thÆng d th¬ng m¹i cña NhËt víi ch©u ¸ lªn tíi 70,7 tØ USD. T×nh tr¹ng nhËp siªu cña NhËt b¶n tõ ViÖt nam nµy cã thÓ lý gi¶i b»ng vÞ trÝ cña ViÖt nam trong th¬ng m¹i quèc tÕ NhËt b¶n. Tuy coi träng ViÖt nam vµ t¨ng cêng bu«n b¸n nhng trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu víi thÕ giíi cña NhËt b¶n, con sè tû träng t¬ng ®¬ng cña ViÖt nam qu¸ nhá bÐ. Trong ngo¹i th¬ng ViÖt nam, bu«n b¸n víi NhËt b¶n chiÕm tØ träng trung b×nh 19,7% nhng trong ngo¹i th¬ng NhËt b¶n, con sè nµy chØ kho¶ng 0,30%. H¬n thÕ, hiÖn tîng xuÊt siªu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n chñ yÕu lµ do ViÖt nam ®· xuÊt khÈu mét lîng lín dÇu má trong thêi gian gÇn ®©y.
C¬ cÊu hµng ViÖt nam xuÊt khÈu sang NhËt b¶n thêi gian qua cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ, víi xu híng t¨ng nhanh tû träng hµng xuÊt khÈu qua chÕ biÕn vµ gi¶m m¹nh hµng nguyªn liÖu th«. MÆc dï chñ yÕu vÉn lµ xuÊt sang NhËt b¶n nguyªn liÖu th«, thùc phÈm, hµng cã møc ®é gia c«ng chÕ biÕn thÊp hoÆc lµ s¶n phÈm cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ sö dông nhiÒu lao ®éng, nhng tØ träng hµng qua chÕ biÕn ®· chiÕm kho¶ng 65% kim ng¹ch xuÊt khÈu ViÖt - NhËt, trong t¬ng lai cßn nhiÒu triÓn väng t¨ng cao h¬n n÷a.
Nh×n chung, vÒ c¬ cÊu hµng xuÊt sang NhËt cã thÓ chia thµnh 4 nhãm hµng lµ: thùc phÈm, nhiªn liÖu th«, nguyªn liÖu kho¸ng s¶n vµ c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o. Trong ®ã nhãm mÆt hµng chÕ t¹o chiÕm tØ träng cao nhÊt kho¶ng 46%, tiÕp ®Õn lµ nguyªn liÖu kho¸ng s¶n gÇn 30%, thùc phÈm 19%, nhiªn liÖu th« 2,6%. NÕu xÐt theo tõng mÆt hµng th× cã 3 mÆt hµng chñ lùc lµ: may mÆc (chiÕm kho¶ng 24,44%), thuû s¶n (19,3%), dÇu th« (20,88%). MÆc dï c¸c mÆt hµng chÕ biÕn t¨ng nhanh, nhng ViÖt nam vÉn cha cã nh÷ng mÆt hµng chÕ biÕn tinh vµ s©u sang thÞ trêng NhËt b¶n.
B¶ng 4: Nh÷ng mÆt hµng ViÖt nam xuÊt khÈu sang NhËt b¶n (n¨m 2001)
Tªn hµng
Kim ng¹ch (triÖu USD)
VÞ thÕ trong sè c¸c níc nhËp khÈu
Hµng dÖt may
613,13
§øng thø nhÊt
DÇu th«
524,1
§øng thø 4
Thuû s¶n
484,4
§øng thø nhÊt
Linh kiÖn ®iÖn tö vµ tivi,m¸y vi tÝnh
85,5
§øng thø 3
Giµy dÐp c¸c lo¹i
79,8
§øng thø 8
Hµng thñ c«ng mü nghÖ
67,3
§øng thø nhÊt
Gç vµ s¶n phÈm gç
64,9
§øng thø nhÊt
Than ®¸ 1020,5 ngh×n tÊn
34,7
§øng thø nhÊt
Cµ phª h¹t 27,215 ngh×n tÊn
21,3
§øng thø 9
Hµng rau qu¶
9,4
§øng thø 3
Nguån: B¶n tin Th«ng tin kinh tÕ x· héi – Sè 438, 01/2002
Trong nhãm hµng thùc phÈm ViÖt nam xuÊt sang NhËt, thuû s¶n chiÕm gÇn 80%, cßn l¹i lµ c¸c s¶n phÈm nh cµ phª, thùc phÈm chÕ biÕn, ®å uèng, h¹t tiªu. Nhãm hµng nguyªn liÖu th« gåm quÆng s¾t, gç, c¸c s¶n phÈm tõ gç, c¸c nguyªn liÖu tõ ®éng vËt…DÇu th« chiÕm gÇn 90% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña nhãm hµng nguyªn liÖu kho¸ng s¶n, cßn l¹i 10% lµ than vµ c¸c s¶n phÈm tõ than. Nhãm hµng chÕ t¹o bao gåm hµng dÖt may (gÇn 90%), cßn l¹i lµ ho¸ chÊt, c¸c s¶n phÈm kim lo¹i, m¸y mãc vµ thiÕt bÞ…Do vËy cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt nam sang NhËt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang thÞ trêng nµy.
§ång thêi, thÞ trêng NhËt b¶n còng ®ãng vai trß lµ thÞ trêng chñ ®¹o ®èi víi rÊt nhiÒu mÆt hµng cña ViÖt nam. NhËt b¶n lµ níc nhËp khÈu nhiÒu nhÊt c¸c mÆt hµng nh: dÖt may, thuû s¶n, thñ c«ng mü nghÖ, gç vµ s¶n phÈm gç, than ®¸. NhiÒu mÆt hµng lîng xuÊt khÈu sang NhËt b¶n chiÕm ®Õn xÊp xØ 30% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã, ch¼ng h¹n n¨m 2001, lîng dÇu th« xuÊt khÈu sang NhËt chiÕm 16,77%, dÖt may 31,05%, thuû s¶n 27,25%, hµng thñ c«ng mü nghÖ 17,18% trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nµy.
B¶ng 5: TØ träng xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chÝnh n¨m 2001
§¬n vÞ: triÖu USD
MÆt hµng
XuÊt khÈu
sang NhËt b¶n
Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu
TØ träng(%)
DÇu th«
524,1
3125,6
16,77
DÖt may
613,3
1975,4
32,05
Thuû s¶n
484,4
1777,6
27,25
Giµy dÐp
79,8
1559,5
5,17
§iÖn tö m¸y tÝnh
85,5
595,6
14,35
Cµ phª
21,3
624,7
3,41
Thñ c«ng mü nghÖ
67,3
391,3
17,18
Rau qu¶
9,4
235,2
4,00
Nguån:B¶n tin Th«ng tin kinh tÕ x· héi – sè 436, 01/2002
2.2.T×nh h×nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chñ yÕu
2.2.1.Hµng dÖt may:
Hµng dÖt may xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang thÞ trêng NhËt b¶n hiÖn nay chiÕm h¬n 27% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu ViÖt NhËt. ThÞ trêng NhËt b¶n còng lµ thÞ trêng tiªu dïng hµng dÖt may kh«ng h¹n ng¹ch lín nhÊt ViÖt nam, chiÕm 70% ®Õn 80% tæng kim ng¹ch hµng dÖt may kh«ng h¹n ng¹ch. Nh vËy, xÐt vÒ l©u dµi, xuÊt khÈu hµng dÖt may sang NhËt b¶n cã vai trß quan träng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam còng nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n.
HiÖn nay, hµng dÖt may cña ViÖt nam xuÊt sang NhËt b¶n ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng b×nh d©n chø kh«ng cã s¶n phÈm cao cÊp. §ã lµ ¸o kho¸c giã nam, ¸o s¬ mi nam, quÇn ¸o cho ngêi l¸i xe t¶i, trît tuyÕt, quÇn ©u, quÇn soãc nam. C¸c s¶n phÈm nµy hiÖn phï hîp víi tr×nh ®é s¶n xuÊt cña ViÖt nam, ®ång thêi nhu cÇu ë thÞ trêng NhËt b¶n còng ®ang cã xu híng t¨ng lªn, v× vËy dÔ th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng NhËt b¶n.
Tuy nhiªn, c¸c doanh nghiÖp dÖt may cña ViÖt nam còng nh nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c hiÖn nay, ®Ó b¸n ®îc hµng sang NhËt b¶n phÇn lín ph¶i chÊp nhËn “ph¬ng thøc tam gi¸c” mµ 3 ®Ønh cña nã gåm: nhµ s¶n xuÊt - kh¸ch hµng - ngêi tiªu dïng. ChÝnh kh¸ch hµng (lµ nhµ nhËp khÈu ngêi NhËt) míi lµ ngêi khai th¸c thÞ trêng. Hä ®a mÉu, nguyªn liÖu, ®ãng nh·n m¸c cña hä vµ bao tiªu s¶n phÈm, doanh nghiÖp ViÖt nam chØ cã nhiÖm vô s¶n xuÊt. Trong khi ®ã ngêi tiªu dïng ë NhËt b¶n chØ biÕt ®Õn nhµ nhËp khÈu víi t c¸ch lµ nguån cung cÊp chø kh«ng biÕt ®Õn nhµ s¶n xuÊt. T×nh h×nh nµy dÉn ®Õn thùc tr¹ng lµ uy tÝn cña s¶n phÈm ViÖt nam kh«ng hÒ ®îc biÕt ®Õn, tÊt c¶ c¸c yÕu tè cña thÞ trêng lµ gi¸ c¶, søc mua, t©m lý tiªu dïng, sù thay ®æi thÞ hiÕu…c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam hoµn toµn kh«ng n¾m ®îc. Thùc tr¹ng nµy dÉn ®Õn hµng dÖt may cña ViÖt nam trë nªn bÞ ®éng vµ phô thuéc nhiÒu vµo c¸c doanh nghiÖp NhËt b¶n.
2.2.2.Hµng thuû s¶n
NhËt b¶n lµ thÞ trêng tiªu thô chÝnh cña hµng thuû h¶i s¶n ViÖt nam, ®· tõng cã n¨m kim ng¹ch tiªu thô lªn ®Õn 70% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt nam. Nhng ®Õn n¨m 1997 tØ träng ®· gi¶m dÇn cßn 47%, n¨m 2001 gi¶m chØ cßn 28% vµ 10 th¸ng ®Çu n¨m 2002 cßn tiÕp tôc gi¶m 15% so víi cïng k× n¨m ngo¸i. Theo ®¸nh gi¸ cña Tæng c«ng ty xuÊt khÈu thuû s¶n, tû träng sÏ chØ cßn 20% vµ ®øng yªn ë møc nµy. Tuy nhiªn, NhËt b¶n vÉn sÏ lµ thÞ trêng träng ®iÓm ®øng ®Çu trong nhËp khÈu thuû s¶n cña ViÖt nam, víi vÞ thÕ cña rÊt nhiÒu mÆt hµng ®øng thø nhÊt nh: t«m ®«ng, mùc ®«ng c¸c lo¹i.
Hµng thuû s¶n ViÖt nam xuÊt khÈu sang NhËt b¶n thêi gian qua chñ yÕu lµ nguyªn th« vµ qua s¬ chÕ, chø cha cã s¶n phÈm ch._.Õ biÕn s©u. Trong tæng mÆt hµng thuû s¶n th× t«m ®«ng l¹nh chiÕm tØ träng cao tíi 56%, cßn l¹i lµ mùc, cua vµ nhuyÔn thÓ. PhÇn lín hµng ViÖt nam xuÊt sang thÞ trêng NhËt b¶n ®îc ®a vµo chÕ biÕn tiÕp råi t¸i xuÊt sang mét níc thø ba, v× vËy, thùc chÊt hµng ViÖt nam vÉn cha th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng NhËt b¶n, ho¹t ®éng xuÊt khÈu thuû s¶n vÉn cha thu dîc kÕt qu¶ cao mÆc dï lµ mét mÆt hµng chñ yÕu vµ cã tiÒm n¨ng.
XuÊt khÈu thuû s¶n gÇn ®©y gÆp nhiÒu vÊn ®Ò khã kh¨n vÒ chÊt lîng, vÒ gi¸ c¶…¶nh hëng cña ®ång Yªn gi¶m gi¸ khiÕn cho lîng thuû s¶n tiªu thô gi¶m ®¸ng kÓ. Bªn c¹nh ®ã vÊp ph¶i sù c¹nh tranh m¹nh cña nhiÒu ®èi thñ nh Trung quèc, Th¸i lan…xuÊt khÈu thuû s¶n trë nªn khã kh¨n h¬n, gi¸ c¶ bÞ Ðp gi¶m liªn tôc trong mét vµi n¨m gÇn ®©y. Sù sai lÖch vÒ chÊt lîng so víi qui ®Þnh còng g©y khã kh¨n lín cho c¸c doanh nghiÖp, ¶nh hëng ®Õn uy tÝn hµng ViÖt nam. RÊt nhiÒu container hµng thuû s¶n gÇn ®©y bÞ gi÷ l¹i v× cha ®¸p øng ®ñ c¸c tiªu chuÈn qui ®Þnh, hoÆc v× kh«ng ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn nh hîp ®ång vÒ chÊt lîng, qui c¸ch kÜ thuËt, sè lîng vµ thêi gian vËn chuyÓn.
2.2.3.MÆt hµng dÇu th«
DÇu th« tríc ®©y lµ mÆt hµng xuÊt khÈu cã kim ng¹ch lín nhÊt cña ViÖt nam sang NhËt b¶n, chØ ®Õn n¨m 2001 lîng xuÊt khÈu dÇu th« míi thÊp h¬n hµng dÖt may. N¨m 1995 trong 31 hîp ®ång xuÊt khÈu dÇu th« th× NhËt chiÕm tíi 6 hîp ®ång vµ chiÕm tíi 85% khèi lîng xuÊt khÈu, ®©y chÝnh lµ mÆt hµng t¹o ra xuÊt siªu cña ViÖt nam ®èi víi NhËt b¶n.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mÆc dï kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vÉn t¨ng nhng víi tèc ®é chËm. §Æc biÖt n¨m 1997, do gi¸ c¶ dÇu th« trªn thÕ giíi gi¶m m¹nh nªn kim ng¹ch xuÊt khÈu so víi n¨m 96 gi¶m 4,6%, n¨m 2001 gi¶m so víi 2000 vµ 10 th¸ng ®Çu n¨m 2002 vÉn tiÕp tôc gi¶m sót.
3.Nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang NhËt b¶n vµ nguyªn nh©n
Tuy ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, nhng ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n vÉn cßn mét sè h¹n chÕ sau:
ChÊt lîng hµng ViÖt nam cha ®îc ngêi tiªu dïng thùc sù tin tëng. RÊt nhiÒu mÆt hµng mÆc dï kim ng¹ch xuÊt khÈu lín nhng kh¸ch hµng NhËt b¶n kh«ng hÒ biÕt ®ã lµ hµng ViÖt nam, hoÆc nÕu biÕt sÏ nghi ng¹i khi sö dông. Víi hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn, nhµ nhËp khÈu thêng ph¶i xö lý thªm mét sè kh©u, chÕ biÕn thªm t¹i NhËt råi míi tung ra thÞ trêng NhËt b¶n. Trë ng¹i mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam hay gÆp ph¶i nhÊt, ®ã lµ c¸c r¾c rèi vÒ qui ®Þnh liªn quan ®Õn chÊt lîng.
Kim ng¹ch xuÊt khÈu cßn c¸ch xa giíi h¹n tiÒm n¨ng cña hai níc, qui m« ho¹t ®éng trªn so víi c¶ hai níc ®Òu cßn qu¸ nhá bÐ. NÕu ®øng vÒ phÝa ViÖt nam, trong trêng hîp nµy cã thÓ thÊy lµ ViÖt nam cßn phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo NhËt b¶n. ChÝnh v× vËy dÔ bÞ tæn h¹i vÒ kinh tÕ nÕu nh cã sù t¸c ®éng bÊt lîi tõ bªn ngoµi nh sù lªn gi¸ cña ®ång Yªn, sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng cña NhËt b¶n .
C¬ cÊu trao ®æi hµng ho¸ cßn nhiÒu bÊt lîi cho phÝa ViÖt nam, mÆc dï ViÖt nam ®¹t thÕ xuÊt siªu sang NhËt b¶n, nhng hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam chñ yÕu lµ s¶n phÈm th« nh nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, ®Æc biÖt dÇu th« chiÕm xÊp xØ 20% kim ng¹ch xuÊt khÈu ViÖt - NhËt. Nh vËy thÆng d th¬ng m¹i nhê xuÊt siªu hoÆc Ýt nhÊt lµ sù chªnh lÖch c¸n c©n th¬ng m¹i ViÖt nam ®· gi÷ ®îc cho ®Õn nay thùc chÊt kh«ng ph¶i lµ ph¶n ¸nh sù phån vinh cña nÒn kinh tÕ còng nh thÕ m¹nh trong bu«n b¸n mµ béc lé tÝnh chÊt kÐm ph¸t triÓn cña mét sè nÒn kinh tÕ dùa vµo b¸n rÎ tµi nguyªn vµ lao ®éng.
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n cßn gi¶n ®¬n, cha g¾n liÒn víi c¸c h×nh thøc hîp t¸c kinh tÕ kh¸c, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu sang NhËt b¶n chñ yÕu th«ng qua xuÊt khÈu trùc tiÕp, thùc chÊt hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp cha ®Æt ®îc chç ®øng trªn thÞ trêng nµy.
Nh×n chung gi¸ xuÊt khÈu cña hµng ViÖt nam cßn thÊp so víi hµng c¸c níc kh¸c tõ 5 ®Õn 15%, vµ cßn chÞu ¶nh hëng nÆng theo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÕ giíi.
Nh÷ng h¹n chÕ ®ã do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra, nhng cã thÓ thÊy mét sè nguyªn nh©n chÝnh nh sau:
NhËt b¶n lµ thÞ trêng tiªu dïng lín, nhng l¹i ®ßi hái vÒ chÊt lîng, qui c¸ch phÈm chÊt, tiªu chuÈn kÜ thuËt vµ vÖ sinh thùc phÈm cña hµng ho¸ rÊt cao, kh«ng nh÷ng thÕ, nh÷ng yªu cÇu vÒ chuyÓn hµng ®óng thêi h¹n hÕt søc nghiªm ngÆt. Møc ®é b¶o hé trªn thÞ trêng NhËt b¶n ®îc ®¸nh gi¸ lµ cao nhÊt trong sè c¸c níc ph¸t triÓn, sù b¶o hé kh«ng chØ th«ng qua c¸c qui ®Þnh, tiªu chuÈn vÒ hµng ho¸ mµ cßn lµ sù b¶o hé ngÇm tõ c¸c tËp qu¸n tiªu dïng, v¨n ho¸ tiªu dïng…Vµ gÇn ®©y do nh÷ng khã kh¨n vÒ kinh tÕ, nhu cÇu tiªu dïng còng gi¶m ®i ®¸ng kÓ.
Trong khi ®ã, tr×nh ®é s¶n xuÊt cña ViÖt nam cßn h¹n chÕ, m¸y mãc c«ng nghÖ chËm ®æi míi, sù yÕu kÐm trong s¶n xuÊt dÉn ®Õn chÊt lîng hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam cùc k× thÊp. NhiÒu doanh nghiÖp ViÖt nam ®· bÞ kh¸ch hµng NhËt b¶n kªu ca r»ng hµng kh«ng ®¶m b¶o ®óng c¸c yªu cÇu cña hîp ®ång vÒ chÊt lîng, qui c¸ch kÜ thuËt, cã khi trong hµng ho¸ lÉn t¹p chÊt, hoÆc hµng bÞ háng ngay khi cha tíi NhËt…
ViÖt nam còng cha cã nhiÒu v¨n phßng ®¹i diÖn cña chÝnh phñ ®Æt t¹i NhËt b¶n, v× thÕ c¸c c«ng ty ViÖt nam muèn t×m hiÓu thÞ trêng NhËt b¶n gÆp nhiÒu khã kh¨n, nh÷ng th«ng tin cô thÓ hä còng kh«ng biÕt lÊy ë ®©u vµ kh«ng hÒ ®îc t vÊn ph¶i lµm thÕ nµo, ph¶i cã nh÷ng bíc chuÈn bÞ g× ®Ó th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng NhËt b¶n. ChÝnh phñ ViÖt nam cho ®Õn nay còng cha cã hÖ thèng ph¸p luËt nghiªm tóc vµ chÆt chÏ, qui ®Þnh vÒ chÊt lîng, vÒ an toµn vÖ sinh ...t¬ng xøng víi cña NhËt b¶n nªn c¸c doanh nghiÖp gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n tríc c¸c yªu cÇu kh¸c biÖt nµy. C¸c c¬ së ngo¹i th¬ng ViÖt nam còng cßn qu¸ nghÌo nµn, l¹c hËu nªn kh«ng ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái cña ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ nh: kho c¶ng chËt hÑp, thiÕt bÞ th« s¬, kh«ng ®¶m b¶o cho c«ng t¸c giao nhËn hµng ho¸…
Ch¬ng II
C¸c qui ®Þnh ph¸p lý vÒ hµng ho¸
trªn thÞ trêng NhËt b¶n
vµ kh¶ n¨ng th©m nhËpcña hµng ho¸ ViÖt nam
I.C¸c quy ®Þnh ph¸p lý ®èi víi hµng ho¸ nãi chung
1.QuyÒn së h÷u trÝ tuÖ:
1.1.Giíi thiÖu chung
HiÖn t¹i, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ chia lµm hai lo¹i lµ së h÷u trÝ tuÖ vµ s¸ng chÕ nh·n hiÖu kinh doanh. C¸c luËt m« h×nh h÷u dông, luËt thiÕt kÕ, luËt b¶n quyÒn ®îc xÕp vµo lo¹i së h÷u trÝ tuÖ. LuËt nh·n hiÖu hµng ho¸, luËt c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh vµ c¸c luËt t¬ng tù ®îc xÕp vµo lo¹i ®îc b¶o hé bëi luËt b»ng s¸ng chÕ nh·n hiÖu hµng ho¸ kinh doanh.
GÇn ®©y, ®Ó ®¸p øng sù ®a d¹ng cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, cïng víi sù ph¸t triÓn cña m¸y vi tÝnh vµ sù cÇn thiÕt ph¶i chó ý ®Õn c¸c s¶n phÈm míi trong ngµnh c«ng nghÖ sinh häc, luËt míi vÒ quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®· ra ®êi. NhiÒu ®èi tîng míi kh«ng n»m trong diÖn ®îc b¶o hé cña luËt së h÷u trÝ tuÖ hoÆc luËt b¶n quyÒn tríc ®©y ®· ®îc ®Ò cËp ®Õn trong luËt míi. Néi dung chÝnh cña luËt së h÷u trÝ tuÖ míi nµy lµ b¶o hé m« h×nh kinh doanh, b¶o hé c¸c s¶n phÈm phÇn mÒm, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ vµ ®a ph¬ng tiÖn, b¶o hé chÝp b¸n dÉn, b¶o hé gièng c©y trång míi.
Nh×n chung quyÒn së h÷u trÝ tuÖ NhËt b¶n kh«ng kh¸c g× c¬ b¶n víi ViÖt nam. Trêng hîp ®Æc biÖt, ë ViÖt nam “kh¸m ph¸” cã thÓ ®îc b¶o hé t¬ng tù nh mét ph¸t minh theo luËt b»ng s¸ng chÕ nhng ë NhËt “kh¸m ph¸” kh«ng ®îc luËt b»ng s¸ng chÕ b¶o hé.
Tuy nhiªn luËt nh·n m¸c cña NhËt b¶n vµ ViÖt nam cã nhiÒu ®iÓm kh¸c biÖt. CÇn chó ý vµ nghiªn cøu kü vÒ luËt nµy.
1.2. C¸c quy ®Þnh vÒ ghi nh·n s¶n phÈm
§èi víi mét sè s¶n phÈm quy ®Þnh vÒ ghi nh·n s¶n phÈm lµ b¾t buéc. Sè s¶n phÈm nµy ®îc chia thµnh 4 nhãm: s¶n phÈm dÖt, s¶n phÈm nhùa, ®å ®iÖn vµ c¸c chñng lo¹i hµng ho¸ kh¸c. HiÖn nay, theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt cã kho¶ng 100 mÆt hµng b¾t buéc ph¶i d¸n nh·n chÊt lîng, môc ®Ých gióp ngêi tiªu dïng biÕt ®îc c¸c th«ng tin vÒ chÊt lîng s¶n phÈm vµ nh÷ng lu ý khi sö dông. ViÖc d¸n nh·n c¸c s¶n phÈm gia dông ®îc ®iÒu chØnh bëi “LuËt d¸n nh·n c¸c s¶n phÈm gia dông” ban hµnh n¨m 1962. KÓ tõ khi luËt nµy ®îc ban hµnh ®Õn nay, c¸c chñng lo¹i ®îc ®iÒu chØnh trong luËt ®· ®îc më réng vµ néi dung cña c¸c nh·n ngµy cµng ®îc quy ®Þnh chi tiÕt.
1.2.1.C¸c s¶n phÈm dÖt:
C¸c s¶n phÈm cã thÓ dïng m¸y giÆt thêng ®îc d¸n c¸c dÊu hiÖu chØ dÉn ®Æc biÖt gåm c¸c chØ dÉn vÒ nhiÖt ®é níc, lo¹i bét giÆt, tèc ®é quay níc. ViÖc t×m hiÓu vÒ c¸c dÊu hiÖu nµy rÊt cÇn thiÕt ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt quÇn ¸o chÊt lîng cao ë níc ngoµi. Mét sè s¶n phÈm may mÆc nhËp khÈu cã chÊt lîng cao nhng do thiÕu c¸c chØ dÉn ®Æc biÖt vÒ giÆt c¸c s¶n phÈm ®ã nªn ®· trë thµnh chñ ®Ò phµn nµn cña ngêi tiªu dïng.
CÇn ph¶i chó ý r»ng ph¬ng ph¸p chØ dÉn vµ c¸c dÊu hiÖu chØ dÉn ®îc sö dông cho c¸c lo¹i quÇn ¸o giÆt b»ng m¸y giÆt ®îc nªu ë trªn kh«ng gièng nh c¸c quy ®Þnh cña ISO.
Ngoµi ra cßn cã c¸c híng dÉn rÊt cô thÓ vÒ c¸ch giÆt vµ lµ c¸c lo¹i v¶i vµ sîi tæng hîp kh¸c. Ch¼ng h¹n nh c¸c lo¹i v¶i lµm tõ b«ng nguyªn chÊt vµ sîi tæng hîp chØ nªn giÆt ë nhiÖt ®é 400C, kh«ng ®îc lµ ë nhiÖt ®é cao, nÕu lµ ë nhiÖt ®é cao th× ph¶i dïng mét miÕng v¶i ng¨n c¸ch gi÷a bµn lµ vµ quÇn ¸o. §èi víi c¸c s¶n phÈm ®îc lµm tõ b«ng vµ sîi nyl«ng chØ nªn giÆt ë nhiÖt ®é 400C víi tèc ®é quay chËm. C¸c quy ®Þnh cña JIS còng khuyªn r»ng khi giÆt c¸c s¶n phÈm nµy nªn sö dông bao ®Ó ®Ò phßng trêng hîp c¸c sîi v¶i cã thÓ bÞ cµo r¸ch.
Do cã nhiÒu lo¹i nh·n hiÖu dµnh cho c¸c lo¹i sîi kh¸c nhau nh Bonel thay v× Acrylic g©y khã kh¨n cho viÖc nhËn biÕt c¸c chÊt liÖu lµm quÇn ¸o, c¸c quy ®Þnh vÒ ghi nh·n yªu cÇu c¸c lo¹i sîi ph¶i ®îc ghi b»ng tªn tiªu chuÈn chø kh«ng ph¶i b»ng tªn riªng. Mét danh s¸ch tªn c¸c lo¹i sîi ®· ®îc ph¸t hµnh vµ c¸c nhµ s¶n xuÊt ®îc yªu cÇu sö dông tªn trong danh s¸ch ®ã. C¸c lo¹i sîi nh tetoron vµ bemberg lµ tªn cña lo¹i sîi do c¸c c«ng ty t nh©n ®Æt ra ®· ®îc lo¹i khái danh s¸ch trong qu¸ tr×nh chän tªn tiªu chuÈn cho c¸c lo¹i sîi. Sîi tetoron ph¶i ®îc ghi lµ polyester vµ bemberg ®îc ghi lµ cupra. TÊt nhiªn, tªn riªng cña hai lo¹i sîi nµy còng cã thÓ ®îc ghi trªn mét nh·n riªng trªn cïng mét s¶n phÈm nÕu nh tªn tiªu chuÈn cña lo¹i sîi ®ã ®· ®îc ghi trªn mét nh·n kh¸c.
H×nh 6: C¸ch ghi nh·n s¶n phÈm dÖt ®óng quy ®Þnh
Nh·n kh«ng ®óng quy ®Þnh Nh·n ®óng quy ®Þnh
B«ng: 20%
B«nel: 80%
Acrylic: 80%
B«ng: 20%
Kid: 50%
Viscose: 50%
Len: 50%
T¬ nh©n t¹o: 50%
Tetoron: 65%
B«ng: 35%
Polyester: 65%
B«ng:35%
Bemberg: 100%
Cupra:100%
Nguån: Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i NhËt b¶n
1.2.2.ThiÕt bÞ ®iÖn
Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i cã tr¸ch nhiÖm ®Ò ra c¸c quy ®Þnh vµ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ c¸c yªu cÇu kü thuËt vµ ph¸p lý ®èi víi c¸c thiÕt bÞ vµ nguyªn liÖu lµm ra ®iÖn. VÒ c¸c yªu cÇu ph¸p lý, theo luËt qu¶n lý c¸c nguyªn liÖu vµ thiÕt bÞ ®iÖn, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn ®îc chia lµm 2 lo¹i: lo¹i Ko (nhãm A) vµ Otsu (nhãm B). Nhãm Ko bao gåm c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cã thÓ g©y ra tiÕng ®éng hoÆc g©y ra nguy hiÓm cßn nhãm Otsu ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt vÒ ®iÖn thÕ vµ c¸c yªu cÇu c¬ b¶n vÒ sö dông ®iÖn ph¶i ®îc quy ®Þnh râ rµng.
BÊt kú ngêi nµo muèn kinh doanh mét s¶n phÈm thuéc nhãm Ko ®Òu ph¶i xin giÊy phÐp cña Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n. Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n sÏ chØ cÊp giÊy phÐp sau khi ®· kiÓm tra ®é an toµn cña s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o phï hîp víi c¸c yªu cÇu kü thuËt. Sau khi qua kiÓm tra, thiÕt bÞ ®iÖn sÏ ®îc ®Ýnh mét l¸ kim lo¹i trªn ®ã cã dÊu chÊt lîng nh h×nh díi ®©y, sè giÊy phÐp s¶n xuÊt, ®iÖn thÕ vµ c¸c chi tiÕt kh¸c. Th¸ng 7 n¨m 1995 NhËt b¶n ra quy ®Þnh mµ theo ®ã b·i bá viÖc ®ãng dÊu chÊt lîng cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn thuéc nhãm B. C¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ cung cÊp c¸c ®å ®iÖn thuéc nhãm B ®îc phÐp tù kiÓm tra c¸c s¶n phÈm cña hä theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh.
DÊu chøng nhËn chÊt lîng cho c¸c ®å ®iÖn
Lo¹i Ko(A)
Nguån: LuËt qu¶n lý c¸c nguyªn liÖu vµ thiÕt bÞ ®iÖn
Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm quan träng cña thÞ trêng thiÕt bÞ ®iÖn mµ c¸c nhµ xuÊt khÈu sang thÞ trêng NhËt cÇn biÕt lµ ®iÖn thÕ tiªu chuÈn ®èi víi thiÕt bÞ ®iÖn vµ m¸y mãc v¨n phßng cña NhËt lµ 100V A.C. Do ®iÖn thÕ nµy thÊp h¬n so víi møc ®iÖn thÕ th«ng dông ë Mü vµ Ch©u ¢u nªn khi xuÊt khÈu c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµo NhËt, c¸c s¶n phÈm cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu chØnh ®Ó cã thÓ sö dông ®îc t¹i NhËt. Mét ®Æc ®iÓm n÷a cña thÞ trêng lµ tÇn sè dßng ®iÖn xoay chiÒu ë c¸c vïng phÝa §«ng vµ phÝa T©y cña NhËt lµ kh¸c nhau. VÝ dô nh ë khu vùc Tokyo, tÇn sè dßng ®iÖn xoay chiÒu lµ 50Hz trong khi ®ã ë Osaka vµ c¸c khu vùc phÝa t©y NhËt b¶n lµ 60Hz. Do ®ã c¸c ®å ®iÖn ®îc b¸n ë NhËt thêng ®îc thiÕt kÕ ®Ó cã kh¶ n¨ng sö dông c¸c tÇn sè kh¸c nhau vµ cã thÓ sö dông ®îc c¶ hai khu vùc.
H×nh 7: VÝ dô vÒ nh·n ®å dïng ®iÖn
Tªn mÆt hµng, sè s¶n phÈm: 91-0000
§iÖn thÕ: 100V
C«ng suÊt: 600W
TÇn sè: 50Hz
Nguån: Phßng thÝ nghiÖm kiÓm tra c¸c ®å dïng ®iÖn NhËt b¶n
Tªn s¶n phÈm: M¸y giÆt
Model s¶n xuÊt: Model AB-72
Ph¬ng ph¸p giÆt: Quay
KÝch thíc:
Réng: 650mm
Cao: 850mm
S©u: 350mm
Chó ý ®Æc biÖt:
1. §Æt trªn bÖ ë nh÷ng n¬i cã ®é Èm cao
2. Nªn sö dông mét æ c¾m lµm nguån ®iÖn nÕu cã thÓ
Nhµ s¶n xuÊt: Electrec Works,K.K.
7,Otemachi 1- Chime, Chiyoda,Tokyo
H×nh 8: Nh·n quy ®Þnh ®èi víi c¸c thiÕt bÞ ®iÖn
Nguån: Phßng thÝ nghiÖm kiÓm tra c¸c ®å dïng ®iÖn NhËt b¶n
Bªn c¹nh ®ã cßn cã luËt d¸n nh·n hµng ho¸ gia dông trong ®ã nªu ra c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc d¸n nh·n ®èi víi c¸c ®å ®iÖn gia dông nh m¸y giÆt. Theo luËt nµy c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i ghi râ trªn nh·n tªn cña s¶n phÈm, model s¶n xuÊt cïng víi miªu t¶ vÒ c¸ch thøc ho¹t ®éng, kÝch thíc, møc tiªu thô ®iÖn vµ c¸c híng dÉn hoÆc lu ý ®Æc biÖt cÇn ghi nhí khi sö dông ®å ®iÖn. Ngoµi c¸c th«ng tin c¬ b¶n nµy c¸c nhµ s¶n xuÊt nªn cung cÊp cho ngêi sö dông c¸c cuèn s¸ch híng dÉn chi tiÕt vÒ c¸ch sö dông ®å ®iÖn b»ng tiÕng NhËt, mÆc dï ®iÒu nµy kh«ng ®îc quy ®Þnh trong luËt.
1.2.3.C¸c s¶n phÈm kh¸c
Víi lo¹i s¶n phÈm cã chøa c¸c ho¹t chÊt cã h¹i nh xµ phßng, trªn nh·n ph¶i ghi râ tªn cña s¶n phÈm, c¸c thµnh phÇn theo tªn gäi tiªu chuÈn vµ lo¹i xµ phßng lµ trung tÝnh hay cã kiÒm. C¸c quy ®Þnh vÒ viÖc ghi nh·n c¸c s¶n phÈm cã liªn quan (nh quÇn ¸o vµ xµ phßng giÆt) ph¶i ®îc phèi hîp víi nhau ®Ó gióp ngêi sö dông c¸c lo¹i quÇn ¸o b¾t buéc ph¶i giÆt b»ng xµ phßng trung tÝnh cã thÓ dÔ dµng t×m ®îc lo¹i xµ phßng nµy ë mét cöa hµng gÇn n¬i ë cña hä. Trªn nh·n còng ph¶i ghi c¸c chi tiÕt nh ph¹m vi sö dông s¶n phÈm, träng lîng tÞnh vµ c¸ch sö dông s¶n phÈm.
H×nh 9: Nh·n xµ phßng giÆt
Tªn s¶n phÈm: Xµ phßng giÆt tæng hîp
Thµnh phÇn: Ion ho¹t tÝnh, t¸c nh©n huúnh quang
Lo¹i: KiÒm yÕu
Ph¹m vi sö dông: QuÇn ¸o(B«ng, lynon, vµ sîi ho¸ häc)
Kh«ng thÝch hîp víi b¸t ®Üa
Träng lîng tÞnh : 500 gram
Lîng dïng: 1,5 lÝt cho mçi lÝt níc(45g cho 30 lÝt)
Lu ý sö dông: - Kh«ng ®Ó cho trÎ nghÞch xµ phßng
-NÕu kh«ng may ¨n ph¶i xµ phßng cho uèng níc ®Ó n«n ra.
-Kh«ng sö dông cho c¸c môc ®Ých kh¸c
Nguån:Bé C«ng NghiÖp vµ Th¬ng m¹i NhËt b¶n
Do ngµy cµng cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm nhùa míi trong ®ã mét sè s¶n phÈm cã chøa c¸c chÊt cã h¹i nªn ngµy nay c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt yªu cÇu trªn nh·n cña c¸c s¶n phÈm nhùa ph¶i ghi râ c¸c chÊt liÖu ®· ®îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt. Nh vÝ dô ë h×nh 10 cho thÊy, c¸c nhµ s¶n xuÊt s¶n phÈm b»ng nhùa ph¶i ghi râ c¸c nguyªn liÖu ®· ®îc sö dông còng nh c¸c h¹n chÕ trong sö dông. VÝ dô phÇn lín c¸c lo¹i chËu nhùa kh«ng thÓ dïng ®Ó ®un níc nhng cã thÓ dïng ®Ó ®ùng níc nãng.
Bªn c¹nh ®ã c¸c nhµ s¶n xuÊt ®îc yªu cÇu ph¶i ghi trªn nh·n c¸c s¶n phÈm b»ng nhùa c¸c lu ý ®Æc biÖt trong sö dông nh c¸ch gi÷ cho chËu kh«ng bÞ xíc…
H×nh 10: Nh·n dµnh cho chËu nhùa
Nh·n chÊt lîng ®Æc biÖt
Nguyªn liÖu: Nhùa Ure
Ph¹m vi sö dông: Kh«ng sö dông ®Ó ®un nÊu nhng cã thÓ dïng ®Ó ®ùng níc nãng
Lu ý sö dông: -Kh«ng ®Ó trªn löa hoÆc c¹nh n¬i cã nhiÖt ®é cao
-NÕu ®Ó c¹nh n¬i cã nhiÖt ®é cao, chËu cã thÓ bÞ ch¶y hoÆc biÕn d¹ng
-§Ó tr¸nh bÞ xíc, kh«ng ®Ó chËu b»ng c¸c chÊt mµi mßn
Nguån: Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n
Ngoµi ra cã mét sè s¶n phÈm, ®Æc biÖt nhãm hµng thùc phÈm, hµng n«ng nghiÖp, trong nhiÒu trêng hîp Bé N«ng l©m ng nghiÖp ®Æt ra c¸c tiªu chuÈn vÒ ghi nh·n chÊt lîng, cã thÓ tham kh¶o mét sè nh·n s¶n phÈm phæ biÕn sau:
Tªn s¶n phÈm: ThÞt lîn hun khãi
Nguyªn liÖu chÕ biÕn: ThÞt lîn
Träng lîng: 120 kg
Ngµy s¶n xuÊt: 01 th¸ng 05 n¨m 2000
Thêi h¹n sö dông: 30 ngµy kÓ tõ ngµy s¶n xuÊt
Híng dÉn b¶o qu¶n: NhiÖt ®é díi 40 ®é C
Nhµ s¶n xuÊt: Meat Procesors Co.,Ltd
2-1, Kasumigaseki, Chiyoda-ku, Tokyo
H×nh 11: Nh·n thÞt lîn hun khãi
Nguån: Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n
NÕu thÞt lîn hun khãi ®· th¸i th× tªn s¶n phÈm ph¶i ®îc ghi lµ: “thÞt lîn th¸i”. Trong môc c¸c thµnh phÇn cÇn ph¶i ghi râ vÒ lo¹i thÞt dïng ®Ó chÕ biÕn vµ c¸c thµnh phÇn kh¸c nh muèi, gia vÞ theo tªn th«ng dông cña chóng. C¸c quy ®Þnh vÒ d¸n nh·n cho phÐp sö dông c¸c tªn gäi chung chung nh: chÊt chèng ph©n huû hay gia vÞ ho¸ häc ®èi víi c¸c lo¹i gia vÞ.
MÉu mùc cña c¸c ch÷ ®îc in trªn nh·n ph¶i t¹o ra ®îc sù t¬ng ph¶n víi nÒn cña mÉu nh·n. Cì ch÷ ph¶i tõ 8 trë lªn vµ in b»ng lo¹i ch÷ g« tÝch. C¸c thµnh phÇn phô ph¶i ®îc in ë mét dßng riªng biÖt. Trong trêng hîp c«ng ty ghi nh·n cho s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ nhµ s¶n xuÊt th× trªn nh·n ph¶i ghi râ tªn cña c«ng ty d¸n nh·n vµ b¸n s¶n phÈm ®ã. §èi víi c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu th× trªn nh·n ph¶i cã tªn vµ ®Þa chØ cña ngêi nhËp khÈu.
H×nh 12: Nh·n mú èng
Tªn s¶n phÈm : Mú èng
Nguyªn liÖu chÕ biÕn: Bét mú Durum
Träng lîng: 300 g
Ngµy s¶n xuÊt: ngµy 20 th¸ng 6 n¨m 2000
Thêi h¹n sö dông: 30 ngµy kÓ tõ ngµy s¶n xuÊt
C¸ch nÊu: ®un trong 7 phót
Nhµ s¶n xuÊt : Yamamoto Macaroni Co.,Ltd
2-1 Kasumigaseki, Tokyo
Nguån: Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n
Nh·n dµnh cho mú èng ph¶i ghi râ thµnh phÇn kÓ c¶ c¸c chÊt gia vÞ. Ngoµi ra cßn ph¶i cã híng dÉn vÒ c¸ch nÊu níng. Trªn nh·n ph¶i cã c¸c chØ dÉn ng¾n gän hoÆc còng cã thÓ dÉn chiÕu tíi c¸c híng dÉn ë trªn bao gãi. Do c¸c nh·n thêng ®îc in s½n tõ tríc khi d¸n lªn s¶n phÈm nªn c¸c nhµ s¶n xuÊt ®îc phÐp ®ãng ngµy hÕt h¹n sö dông ë trªn bao gãi. Trªn nh·n ph¶i chØ râ vÞ trÝ mµ ngêi tiªu dïng cã thÓ thÊy ngµy hÕt h¹n ®ã ë trªn bao gãi s¶n phÈm. Ngoµi ra trªn nh·n ph¶i ghi tªn nhµ s¶n xuÊt hoÆc nhµ nhËp khÈu. Nh·n ®èi víi mú èng nhËp khÈu cßn cÇn ph¶i cã tªn cña níc xuÊt xø, viÖc thªm c¸c th«ng tin kh¸c nh giíi thiÖu vÒ nhµ s¶n xuÊt níc ngoµi hay ghi c«ng dông s¶n phÈm lµ tuú ý.
2.C¸c tiªu chuÈn liªn quan ®Õn chÊt lîng
ë NhËt cã nhiÒu dÊu chÊt lîng kh¸c nhau, mét sè do c¬ quan cña chÝnh phñ ®Æt ra cßn c¸c lo¹i dÊu kh¸c do c¸c tæ chøc gi¸m ®Þnh ®a ra. Trong mét sè trêng hîp c¸c dÊu nµy trïng nhau vµ mét s¶n phÈm cã thÓ cïng lóc mang nhiÒu h¬n mét dÊu. Ngµy nay, chÝnh phñ ®ang ®Èy m¹nh tuyªn truyÒn cho ngêi tiªu dïng vÒ c¸c lo¹i dÊu nµy. C¸c nhµ xuÊt khÈu muèn th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng NhËt b¶n cÇn cã ®îc dÊu chøng nhËn chÊt lîng JIS, JAS hoÆc c¸c lo¹i dÊu kh¸c ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c s¶n phÈm nµy ®· ®¹t ®îc nh÷ng tiªu chuÈn tèi thiÓu cña thÞ trêng NhËt.
2.1.Tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt b¶n - JIS
DÊu chøng nhËn “tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt b¶n” lµ mét trong nh÷ng dÊu ®îc sö dông réng r·i nhÊt ë NhËt. Tiªu chuÈn nµy dùa trªn “LuËt tiªu chuÈn ho¸ c«ng nghiÖp” ®îc ban hµnh vµo 6/1949 vµ thêng ®îc biÕt díi c¸i tªn “dÊu chøng nhËn tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt b¶n” hay dÊu JIS.
HÖ thèng tiªu chuÈn JIS ¸p dông ®èi víi tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp vµ kho¸ng s¶n, ch¼ng h¹n: v¶i, quÇn ¸o, lß sëi, c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, bµn ghÕ, dông cô thÓ thao..., trõ nh÷ng s¶n phÈm ®îc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn chuyªn ngµnh nh dîc phÈm, ph©n ho¸ häc, sîi t¬ t»m, thùc phÈm vµ c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp kh¸c ®îc quy ®Þnh trong luËt vÒ tiªu chuÈn ho¸ vµ d¸n nh·n n«ng l©m s¶n.
Lóc ®Çu dÊu JIS ®îc ¸p dông ®Ó t¹o ra mét chuÈn mùc vÒ chÊt lîng cho c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu khi NhËt b¾t ®Çu b¸n s¶n phÈm cña m×nh ra níc ngoµi. Héi ®ång tiªu chuÈn NhËt b¶n (JISC) vµ c¸c bé ngµnh liªn quan ®· ®a ra mét danh s¸ch chi tiÕt c¸c quy c¸ch phÈm chÊt ¸p dông cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Nhê c¸c quy ®Þnh nµy, chÊt lîng s¶n phÈm trong c¸c c«ng ty ®îc coi träng v× c¸c nhµ s¶n xuÊt ®Òu muèn s¶n phÈm cña m×nh ®îc ®ãng dÊu JIS. Do ®ã hÖ thèng JIS ®· gãp phÇn vµo viÖc më réng tiªu chuÈn ho¸ trªn ph¹m vi toµn bé nÒn c«ng nghiÖp cña NhËt. H¬n n÷a, theo quy ®Þnh cña ®iÒu 26 trong luËt tiªu chuÈn ho¸ c«ng nghiÖp, tÊt c¶ c¸c c¬ quan cña chÝnh phñ ph¶i u tiªn ®èi víi c¸c s¶n phÈm ®îc ®ãng dÊu chÊt lîng JIS khi mua hµng ho¸ ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nµy.
GiÊy phÐp ®ãng dÊu chøng nhËn tiªu chuÈn JIS trªn hµng ho¸ do bé trëng Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i cÊp cho nhµ s¶n xuÊt khi s¶n phÈm cña hä ®îc x¸c nhËn lµ cã chÊt lîng phï hîp víi tiªu chuÈn JIS. Theo LuËt tiªu chuÈn ho¸ c«ng nghiÖp ®îc söa ®æi th¸ng 4 n¨m 1980, c¸c nhµ s¶n xuÊt níc ngoµi còng cã thÓ ®îc cÊp giÊy phÐp ®ãng dÊu chøng nhËn tiªu chuÈn JIS trªn s¶n phÈm cña hä. Vµ nãi chung, c¸c tiªu chuÈn JIS ®îc söa ®æi bæ sung theo ®Þnh kú ®Ó phï hîp víi c¸c tiÕn bé c«ng nghÖ. Tuy nhiªn tÊt c¶ c¸c tiªu chuÈn JIS ®Òu ®îc bæ sung söa ®æi Ýt nhÊt lµ 5 n¨m 1 lÇn kÓ tõ ngµy ban hµnh, ngµy söa ®æi hay ngµy x¸c nhËn l¹i cña tiªu chuÈn. Khi thÊy cÇn thiÕt ph¶i thay ®æi mét tiªu chuÈn JIS th× c¸c thñ tôc söa ®æi sÏ ®îc tiÕn hµnh. Ngîc l¹i c¸c tiªu chuÈn ®ã cã thÓ ®îc x¸c nhËn lµ vÉn cã hiÖu lùc vµ kh«ng cã thay ®æi nµo ®èi víi tiªu chuÈn ®ã. Môc tiªu cña viÖc söa ®æi bæ sung lµ nh»m ®¶m b¶o cho c¸c tiªu chuÈn lu«n lu«n hîp lý vµ phï hîp víi thùc tÕ.
2.2. Tiªu chuÈn n«ng nghiÖp NhËt b¶n - JAS
Mét trong nh÷ng luËt quan träng nhÊt ë NhËt b¶n lµ LuËt tiªu chuÈn n«ng nghiÖp NhËt b¶n - JAS. LuËt nµy quy ®Þnh c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng, ®a ra c¸c quy t¾c vÒ viÖc ghi nh·n chÊt lîng vµ ®ãng dÊu chÊt lîng tiªu chuÈn JAS. C¸c quy ®Þnh ¸p dông ®èi víi c¸c s¶n phÈm ®îc ph¸t hµnh theo ®Þnh kú. Do sè lîng c¸c chñng lo¹i s¶n phÈm chÕ biÕn s¶n xuÊt t¹i NhËt vµ nhËp khÈu vµo NhËt ngµy cµng nhiÒu nªn ph¹m vi ®iÒu chØnh cña luËt JAS vµ c¸c tiªu chuÈn kÌm theo còng ®îc më réng.
Danh s¸ch c¸c s¶n phÈm ®îc ®iÒu chØnh bëi luËt JAS bao gåm: ®å uèng, thùc phÈm chÕ biÕn, dÇu ¨n vµ mì, c¸c n«ng l©m thuû s¶n chÕ biÕn. Tuy hiÖn nay kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt trong níc vµ c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu ®Òu mang dÊu JAS nhng ®a sè c¸c s¶n phÈm (nh thùc phÈm ®ãng hép, níc hoa qu¶, c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ cµ chua, d¨m b«ng, thÞt lîn hun khãi) ®Òu mang dÊu chÊt lîng JAS.
C¸c quy ®Þnh cña luËt JAS x¸c ®Þnh ph¹m vi ®iÒu chØnh cña luËt, nªu ra ®Þnh nghÜa vÒ c¸c s¶n phÈm tiªu chuÈn JAS, x¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng cÇn ®îc tho¶ m·n c¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ chÊt lîng. §èi víi hÇu hÕt s¶n phÈm, luËt JAS quy ®Þnh mét c¸ch râ rµng tiªu chuÈn cô thÓ vÒ chÊt lîng nhng ®èi víi mét sè s¶n phÈm kh¸c c¸c quy ®Þnh trong luËt chØ ®a ra nh÷ng híng dÉn cho viÖc n©ng cao chÊt lîng. §èi víi c¸c thùc phÈm chÕ biÕn c¸c tiªu chuÈn vÒ viÖc d¸n nh·n ®ßi hái trªn nh·n hiÖu ph¶i cã c¸c th«ng tin nh tªn s¶n phÈm, thµnh phÇn, träng lîng, ngµy hÕt h¹n sö dông vµ tªn cña nhµ s¶n xuÊt.
Ngµy nay hÖ thèng JAS ®· trë thµnh c¬ së cho ngêi tiªu dïng trong viÖc lùa chän c¸c thùc phÈm chÕ biÕn. Tuy nhiªn, hÖ thèng ®ãng dÊu chÊt lîng JAS lµ tù nguyÖn, mµ nhiÒu s¶n phÈm chÊt lîng khã ph©n biÖt l¹i cha ®ãng dÊu JAS, nªn cßn mét sè khã kh¨n ®èi víi ngêi tiªu dïng trong viÖc sö dông hÖ thèng nµy nh lµ tiªu chuÈn ®Ó lùa chän c¸c s¶n phÈm. §Ó gióp ngêi tiªu dïng trong viÖc ®¸nh gi¸ c¸c s¶n phÈm, luËt JAS söa ®æi n¨m 1970 quy ®Þnh r»ng c¸c s¶n phÈm buéc ph¶i d¸n c¸c nh·n hiÖu trªn ®ã chøa ®ùng c¸c th«ng tin vÒ thµnh phÇn vµ chÊt lîng s¶n phÈm. C¸c s¶n phÈm ph¶i d¸n nh·n hiÖu nµy ®îc chÝnh phñ quy ®Þnh trong c¸c s¾c lÖnh. Hµng n¨m sè lîng c¸c s¶n phÈm mang c¸c nh·n hiÖu nµy còng thêng xuyªn t¨ng lªn. Theo luËt söa ®æi n¨m 1970, Bé trëng Bé n«ng, l©m, ng nghiÖp cã quyÒn buéc c¸c hµng ho¸ cã chÊt lîng khã ph©n biÖt nh thùc phÈm chÕ biÕn vµ kh«ng chÞu sù ®iÒu chØnh cña JAS ph¶i ®îc d¸n nh·n chÊt lîng JAS khi cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau:
+ S¶n phÈm ph¶i lµ mét n«ng s¶n hoÆc l©m s¶n mµ ®· cã hoÆc trong t¬ng lai gÇn sÏ cã mét tiªu chuÈn JAS ®îc quy ®Þnh cho nã.
+ S¶n phÈm ®ã ph¶i lµ s¶n phÈm cã chÊt lîng khã x¸c ®Þnh.
+ Lµ s¶n phÈm mµ ngêi tiªu dïng cÇn biÕt ®îc chÊt lîng cña nã tríc khi quyÕt ®Þnh mua.
Trªn c¸c nh·n chÊt lîng cÇn ph¶i cã c¸c th«ng tin nh sau: 1/ Tªn s¶n phÈm, 2/C¸c nguyªn liÖu ®îc sö dông (bao gåm c¶ c¸c chÊt gia gi¶m), 3/Träng lîng tÞnh, 4/Ngµy hÕt h¹n sö dông, 5/Tªn vµ ®Þa chØ cña nhµ s¶n xuÊt hoÆc cöa hµng b¸n s¶n phÈm. C¸c th«ng tin nµy ph¶i ®îc tr×nh bµy theo mét c¸ch thøc nhÊt ®Þnh ®Ó tiÖn cho ngêi tiªu dïng trong viÖc sö dông.
H×nh 12: VÝ dô vÒ nh·n níc hoa qu¶ ®ãng hép
(Dïng cho níc hoa qu¶ nguyªn chÊt ®ãng hép lµm tõ c¸c thµnh phÇn tù nhiªn kh«ng cã ®êng)
Tªn s¶n phÈm: Níc hoa qu¶
Lo¹i: T¸o
Thµnh phÇn: 100% níc t¸o nguyªn chÊt
Nguyªn liÖu chÕ biÕn: T¸o t¬i
Träng lîng: 250g
Híng dÉn sö dông: Uèng ngay sau khi më
Nhµ s¶n xuÊt: Juice Foods Co., Ltd
2-1, Kasumigaseki
1-chome Chiyoda-ku, Tokyo
Nguån: Bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n
Bé N«ng l©m ng nghiÖp ®Æt ra c¸c tiªu chuÈn vÒ ghi nh·n chÊt lîng vµ buéc tÊt c¶ c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn ®ã. Díi ®©y lµ mét sè nh÷ng vÝ dô vÒ dÊu chøng nhËn chÊt lîng JAS ®èi víi thùc phÈm chÕ biÕn:
-H×nh elip khuyÕt ®Çu, t« ®Ëm, bªn trong cã ch÷ JAS: chøng nhËn ®èi víi c¸c s¶n phÈm: mú sîi, níc sèt Waoester vµ c¸c s¶n phÈm t¬ng tù, thùc phÈm ®ãng hép, gi¨m b«ng Ðp, thÞt b¨m viªn, nhÝm biÓn, nÊm kh«, t¬ng, xóc xÝch, níc sèt cµ chua, møt, maoirine.
-H×nh elÝp khuyÕt ®Çu, t« nh¹t h¬n mét chót, bªn trong cã ch÷ JAS: chøng nhËn ®èi víi c¸c s¶n phÈm mú ¨n liÒn, thùc phÈm lµm tõ rau, cµ chua chÕ biÕn, dÊm, kÑo, kem, khoai t©y r¸n, g¨m b«ng Ðp hçn hîp, níc chÊm th¹p cÈm, dÇu vµ mì ¨n chÕ biÕn, t¶o kh« Wakame, mú èng, ®¹m thùc vËt, thùc phÈm lµm tõ ®¹m thùc vËt, kainto, c¸c s¶n phÈm lµm tõ gia cÇm ®ãng hép, ®å ¨n liÒn ®ãng hép, magarine ¨n liÒn, b¬, mú chÝnh, ®å gia vÞ, ®å uèng cã ga, thùc phÈm ®«ng l¹nh ¨n liÒn, thÞt lîn muèi hun khãi, gi¨m b«ng c¸, c¸ ngõ sÊy kh«, kamboko, ®å uèng, mú kh«, c¸c lo¹i da muèi.
-H×nh trßn m¶nh bªn ngoµi, h×nh elÝp nhá, m¶nh bªn trong: DÊu chøng nhËn c¸c s¶n phÈm mì lµm b¸nh, gluc«za kÕt tinh, gluc«za nguyªn chÊt, níc hoa qu¶, dÇu ¨n thùc vËt vµ mì, dÇu vµ mì nguyªn liÖu.
-H×nh elip t« ®en bªn trong, ch÷ JAS mµu tr¾ng: DÊu chøng nhËn chÊt lîng JAS ®Æc biÖt.
2.3.C¸c dÊu chøng nhËn chÊt lîng kh¸c
Ngoµi c¸c dÊu chøng nhËn chÊt lîng JIS vµ JAS cßn cã nhiÒu lo¹i dÊu chøng nhËn chÊt lîng kh¸c ®îc sö dông ë NhËt, mét sè lµ b¾t buéc nh dÊu S , vµ c¸c dÊu kh¸c cã tÝnh chÊt tù nguyÖn. B¶ng 13 díi ®©y lµ vÝ dô vÒ mét sè dÊu hiÖn ®ang ®îc sö dông.
B¶ng 13:VÝ dô vÒ c¸c ch÷ cña chÊt lîng vµ dÊu an toµn
ý nghÜa
Ph¹m vi sö dông
DÊu Q
ChÊt lîng vµ ®é ®ång nhÊt cña s¶n phÈm
Dïng cho c¸c lo¹i s¶n phÈm dÖt bao gåm quÇn ¸o trÎ con vµ c¸c lo¹i quÇn ¸o kh¸c, kh¨n tr¶i giêng
DÊu G
ThiÕt kÕ, dÞch vô sau khi b¸n vµ chÊt lîng
Dïng cho c¸c s¶n phÈm nh m¸y¶nh, m¸y mãc, thiÕt bÞ, ®å thuû tinh, ®å gèm, ®å v¨n phßng, s¶n phÈm may mÆc vµ ®å néi thÊt
DÊu S
§é an toµn
Dïng cho nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ dµnh cho trÎ con, ®å dông gia dông,dông cô thÓ thao
DÊu S.G
§é an toµn (b¾t buéc)
Xe tËp ®i, xe ®Èy, nåi ¸p suÊt, mò ®i xe ®¹p, mò bãng chÇy vµ c¸c hµng ho¸ kh¸c
DÊu len
Dïng cho sîi len nguyªn chÊt, quÇn ¸o len nguyªn chÊt, ®å len ®an, th¶m, hµng dÖt kim cã trªn 99,7% len míi.
DÊu SIF
C¸c hµng may mÆc cã chÊt lîng tèt
Hµng may mÆc nh quÇn ¸o nam, quÇn ¸o n÷, «, bal« vµ c¸c s¶n phÈm phôc vô cho thÓ thao
Nguån: Bé C«ng NghiÖp vµ Th¬ng M¹i NhËt b¶n
Hai lo¹i dÊu chuyªn ngµnh ®ang ®îc sö dông réng r·i lµ dÊu G vµ Q.
DÊu Q ®îc cÊp cho c¸c s¶n phÈm dÖt cã chÊt lîng cao. DÊu nµy ®îc viÖn gi¸m ®Þnh c¸c s¶n phÈm dÖt cña bé Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n (MITI) cÊp sau khi tiÕn hµnh c¸c cuéc gi¸m ®Þnh chÊt lîng ®èi víi s¶n phÈm. Ban ®Çu dÊu Q chØ ®îc cÊp cho c¸c s¶n phÈm quÇn ¸o trÎ em, vÒ sau më réng ra c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c nh ch¨n, quÇn ¸o n÷ ...§Ó ®îc cÊp dÊu nµy c¸c s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua rÊt nhiÒu c¸c cuéc kiÓm tra vÒ c¸c ®Æc tÝnh kh¸c nhau nh ®é bÒn, ®é co, ®é phai vµ chÊt lîng cña thiÕt kÕ. Ngêi tiªu dïng c¸c s¶n phÈm dÖt ®îc ®ãng dÊu Q cã thÓ an t©m r»ng hä mua ®îc c¸c s¶n phÈm dÖt cã chÊt lîng cao.
DÊu G ®îc ¸p dông víi c¸c s¶n phÈm cã thiÕt kÕ ®¹t tiªu chuÈn. C¸c s¶n phÈm ®îc ®ãng dÊu nµy ®îc bé phËn gi¸m ®Þnh thiÕt kÕ cña Bé C«ng nghiÖp vµ Th¬ng m¹i NhËt b¶n lùa chän trªn c¬ së ®é an toµn, ®é bÒn, mµu s¾c, ho¹t ®éng vµ c¸c ®Æc tÝnh kh¸c cïng víi thiÕt kÕ. Cã kho¶ng 500 s¶n phÈm ®îc cÊp dÊu G nh: ®å gia dông, rÌm cöa, ch¨n, ®å néi thÊt, ®å ®iÖn, c¸c thiÕt bÞ nghe nh×n, ®å thuû tinh vµ ®å uèng. Cã c¸c cuéc kiÓm tra ®Þnh kú ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c s¶n phÈm mang dÊu G vÉn gi÷ ®îc møc chÊt lîng ban ®Çu cña chóng.
DÊu len cã thÓ ®îc ¸p dông ®èi víi c¸c lo¹i quÇn ¸o len may s½n theo c¸c tiªu chuÈn vÒ quy c¸ch phÈm chÊt JIS.
C¸c lo¹i dÊu kh¸c
Còng nh c¸c níc kh¸c, ë NhËt, vÊn ®Ò m«i trêng ®ang ngµy cµng thu hót ®îc sù quan t©m cña ngêi tiªu dïng. Côc m«i trêng ®ang khuyÕn khÝch ngêi tiªu dïng sö dông c¸c s¶n phÈm kh«ng lµm h¹i sinh th¸i (kÓ c¶ c¸c s¶n phÈm trong níc còng nh c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu), c¸c s¶n phÈm nµy ®îc ®ãng dÊu “Ecomark”.
§Ó ®îc ®ãng dÊu Ecomark, mét s¶n phÈm ph¶i ®¹t ®îc Ýt nhÊt mét trong c¸c tiªu chuÈn sau:
(1)ViÖc sö dông s¶n phÈm ®ã kh«ng g©y « nhiÔm tíi m«i trêng hoÆc cã nhng Ýt.
(2)ViÖc sö dông s¶n phÈm ®ã mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho m«i trêng.
(3)ChÊt th¶i sau khi sö dông kh«ng g©y h¹i cho m«i trêng hoÆc g©y h¹i rÊt Ýt.
(4)S¶n phÈm ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo viÖc b¶o vÖ m«i trêng theo c¸c c¸ch kh¸c kh«ng ®îc kÓ ®Õn ë trªn.
DÊu Ecomark ®îc ®ãng lªn s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn khi mét phÇn gi¸ b¸n lÎ cña s¶n phÈm ®ã ®îc dµnh ®Ó tr¶ cho viÖc sö dông con dÊu. Ecomark kh«ng ®a ra tiªu chuÈn vµ còng kh«ng nãi lªn chÊt lîng hay tÝnh an toµn cña s¶n phÈm.
Ra ®êi n¨m 1989, ®Õn nay dÊu nµy ®îc rÊt nhiÒu ngêi ë NhËt biÕt tíi. C¸c c«ng ty níc ngoµi cã thÓ xin dÊu chøng nhËn Ecomark th«ng qua c¸c nhµ nhËp khÈu.
3.Quy ®Þnh liªn quan ®Õn b¶o hé ngêi tiªu dïng (LuËt tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm)
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhiÒu trêng hîp ngêi tiªu dïng gÆp ph¶i tai n¹n g©y ra bëi c¸c khuyÕt tËt cña s¶n phÈm, hä ph¶i cã tr¸ch nhiÖm chøng minh lçi hoÆc s¬ suÊt cña nhµ s¶n xuÊt. Tuy nhiªn do thiÕu c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n ._.hùc tÕ nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt nam kinh doanh víi NhËt b¶n lµm ¨n theo kiÓu chôp giËt, nghÜ ®Õn lîi nhuËn ng¾n h¹n tríc m¾t, dÉn ®Õn g©y mÊt lßng tin tõ ®èi t¸c vµ mÊt nhiÒu c¬ héi h¬n ®Ó kinh doanh víi ngêi NhËt.
2.N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm
V× ë NhËt, chÊt lîng s¶n phÈm lµ yªu cÇu hµng ®Çu cña ngêi tiªu dïng, vµ hÖ thèng luËt qui ®Þnh cho hµng ho¸, luËt b¶o vÖ ngêi tiªu dïng rÊt chÆt chÏ, nªn nÕu s¶n phÈm ®a vµo NhËt b¶n mµ cã sù sai sãt vÒ chÊt lîng cã thÓ bÞ thu håi l¹i, hay tåi tÖ h¬n, nhµ nhËp khÈu cã thÓ bÞ khiÕu n¹i vÒ chÊt lîng vµ cã thÓ bÞ khëi tè.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n rÊt nhiÒu trêng hîp bÞ khiÕu n¹i vÒ chÊt lîng. Trêng hîp hay gÆp nhÊt lµ c¸c hµng ho¸ ViÖt nam kh«ng ®¸p øng næi c¸c yªu cÇu, qui ®Þnh cña luËt ph¸p còng nh nh÷ng yªu cÇu tõ phÝa ngêi tiªu dïng. V× vËy, biÖn ph¸p võa mang tÝnh cÊp thiÕt vµ l©u dµi, ®ã lµ n©ng cao chÊt lîng hµng ViÖt nam - nhÊt lµ nh÷ng mÆt hµng chñ lùc cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín hoÆc cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu.
§Ó n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸, tríc hÕt doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh. ViÖc ph©n tÝch m«i trêng kinh doanh cã thÓ kh¸i qu¸t ë 4 vÊn ®Ò chÝnh:
-Ph©n tÝch m«i trêng khu vùc vµ quèc tÕ ®Ó h×nh thµnh chiÕn lîc chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu
-Ph©n tÝch m«i trêng vÜ m« nÒn kinh tÕ quèc d©n: c¸c chÝnh s¸ch u tiªn hç trî xuÊt khÈu cña chÝnh phñ, thùc tr¹ng phèi hîp ho¹t ®éng gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau hay víi c¸c c¬ quan hç trî xuÊt khÈu, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nguån lùc, tr×nh ®é qu¶n lý…
-Ph©n tÝch c¸c søc Ðp trùc tiÕp tõ m«i trêng ngµnh, trong ®ã ®Æc biÖt chó ý c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, nhÊt lµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cã vèn ®Çu t níc ngoµi, ho¹t ®éng cña nhµ cung cÊp, t×nh h×nh s¶n phÈm thay thÕ…
-Ph©n tÝch néi lùc cña doanh nghiÖp, t×m ®iÓm m¹nh, yÕu cña m×nh ®Ó cã thÓ t¹o ra c¸c lîi thÕ so s¸nh cÇn thiÕt.
Sau ®ã cÇn x¸c ®Þnh môc tiªu, v¹ch râ ph¬ng ¸n chiÕn lîc cho doanh nghiÖp. Trong hoµn c¶nh cña níc ta, tÝnh chÊt tù ph¸t trong ho¹ch ®Þnh vÉn cßn nhiÒu, cã nghÜa lµ sù “mß mÉm” lµm theo vÉn cßn chiÕm tØ träng cao. Díi ®©y lµ bèn chiÕn lîc chÊt lîng mµ c¸c h·ng níc ngoµi thêng vËn dông ®Ó xuÊt khÈu hµng ho¸ cña m×nh:
-ChiÕn lîc chÊt lîng kÜ thuËt: Nghiªn cøu t×m ra c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ míi, cho phÐp xuÊt hiÖn c¸c s¶n phÈm míi hoµn toµn vµ trë thµnh ngêi dÉn ®Çu thÞ trêng, ®Þnh híng thÞ trêng .
-ChiÕn lîc chÊt lîng marketing: Coi chÊt lîng lµ sù chÊp thuËn cña kh¸ch hµng vµ thuÇn tuý t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p marketing cho chiÕn lîc chÊt lîng.
-ChiÕn lîc chÊt lîng kÜ thuËt - marketing: §an xen c¸c tiªn bé kÜ thuËt víi tÝnh chÊt c¶i tiÕn nhá bªn c¹nh c¸c nç lùc marketing.
-ChiÕn lîc chÊt lîng dÞch vô: N©ng cao uy tÝn chÊt lîng cña m×nh b»ng hÖ thèng dÞch vô tèt.
§ã còng cã thÓ lµ c¸c ý tëng ®¸ng xem xÐt ®Ó h×nh thµnh nªn chiÕn lîc chÊt lîng s¶n phÈm cho tõng doanh nghiÖp.
Thùc tÕ, qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm ë ViÖt nam nãi chung,vµ chiÕn lîc chÊt lîng s¶n phÈm nãi riªng cßn ë tr×nh ®é thÊp, cha cã vai trß, vÞ trÝ t¬ng xøng trong ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh trªn thÞ trêng xuÊt khÈu. §Ó n©ng dÇn tr×nh ®é qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm nãi chung, tr×nh ®é ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc chÊt lîng s¶n phÈm nãi riªng cÇn xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ khan hiÕm c¸c nguån lùc tµi chÝnh víi c¸c thóc Ðp ph¶i ®æi míi vµ n©ng cao c¸c tiªu chuÈn kÜ thuËt cña s¶n phÈm, dÞch vô. Do ®ã, chiÕn lîc chÊt lîng kÜ thuËt - marketing ®îc coi lµ phï hîp v× mét mÆt nã kh«ng ®ßi hái c¸c nguån lùc tµi chÝnh lín, mÆt kh¸c nã thóc ®Èy c¸c c¶i tiÕn nhá thêng xuyªn ®Ó kh«ng ngõng cho ra c¸c s¶n phÈm, dÞch vô phï hîp víi nhu cÇu thay ®æi trªn thÞ trêng NhËt b¶n nãi riªng vµ thÞ trêng c¸c níc xuÊt khÈu môc tiªu nãi chung.
§Ó thùc hiÖn c¸c chiÕn lîc ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p sau:
-T¨ng cêng ®Çu t nguån lùc cho viÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng NhËt b¶n ®Ó x¸c ®Þnh ®óng yªu cÇu vÒ mÆt chÊt lîng. ë ®©y, tríc hÕt cÇn ®Æt ra c¸c biÖn ph¸p tiÕp cËn, thu thËp th«ng tin ban ®Çu cho viÖc nghiªn cøu, c¶i tiÕn vÒ c¸c mÆt: mÉu m·, thÈm mÜ, tiÖn lîi, an toµn, tiÕt kiÖm, bao gãi…, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i cã chÊt lîng cao míi tèt mµ ph¶i cã chÊt lîng s¶n phÈm tèi u.
-Thùc hiÖn ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ cã chän läc ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm víi chi phÝ cã lîi thÕ so s¸nh.
Trong ®iÒu kiÖn ViÖt nam hiÖn nay, ®Çu t, ®æi míi c«ng nghÖ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. NhiÒu doanh nghiÖp ®· coi träng ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, tuy nhiªn cßn diÔn ra ë tr×nh ®é thÊp vµ mang tÝnh côc bé, lÎ tÎ. V× thiÕu vèn, thiÕu th«ng tin vÒ thÞ trêng vµ n¨ng lùc néi sinh cña c¸c doanh nghiÖp thÊp, cho nªn ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu vÉn lµ vÊn ®Ò sè mét ®îc quan t©m vµ cÇn tËp trung theo híng ®ång bé døt ®iÓm tõng d©y chuyÒn c«ng nghÖ nh÷ng s¶n phÈm quan träng, mòi nhän, tr¸nh ®Çu t trµn lan ,c¨n cø vµo chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ xu thÕ ph¸t triÓn c«ng nghÖ thÕ giíi ®Ó lùa chän c«ng nghÖ thÝch hîp. §ång thêi ®Çu t ®æi míi c«ng nghÖ ph¶i ®i ®«i víi qu¸ tr×nh tiÕp thu c«ng nghÖ míi vµ ®ång bé tiÕn hµnh tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, qu¶n lý.
- Thùc hiÖn c¶i tiÕn nhá theo ph¬ng ch©m mäi lóc, mäi n¬i, víi mäi ngêi.
-T¨ng cêng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp. ViÖc ®µo t¹o båi dìng kiÕn thøc chuyªn m«n, kÜ n¨ng, tay nghÒ vµ nh÷ng kiÕn thøc vÒ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm lµ kh©u cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng suÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp. CÇn phæ biÕn c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm nh hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng míi ISO 9000, TQM vµ c¸c kiÕn thøc kh¸c vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
-KiÓm so¸t vµ n©ng cao chÊt lîng c¸c yÕu tè ®Çu vµo.
-Phèi hîp chiÕn lîc chÊt lîng s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp víi c¸c nç lùc cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc.
3.Chó träng ®Õn mÉu m·, bao b× s¶n phÈm, ®Þnh gi¸ hîp lý, giao hµng ®óng thêi h¹n
Bªn c¹nh yªu cÇu chÊt lîng cao, mét s¶n phÈm xuÊt khÈu sang NhËt b¶n còng cÇn ph¶i ®îc chó träng ®Õn mÉu m·, bao b× s¶n phÈm. Ngêi tiªu dïng NhËt b¶n vèn rÊt ®Ó ý ®Õn yÕu tè t¹o Ên tîng tèt ban ®Çu khi mua mét s¶n phÈm nµo ®ã. §ång thêi, bao b× ®ãng gãi còng ph¶i ®¶m b¶o gi÷ g×n hµng ho¸ kh«ng bÞ h háng hay cã vÕt xíc bªn ngoµi v× ë NhËt s¶n phÈm chØ cÇn cã mét lçi nhá trªn bÒ mÆt ®· bÞ coi lµ háng kh«ng thÓ b¸n ®îc.
MÆc dï ngêi tiªu dïng NhËt b¶n yªu cÇu hµng ho¸ chÊt lîng cao, nhng gÇn ®©y do suy tho¸i kinh tÕ, ngêi ta còng quan t©m nhiÒu h¬n ®Òn vÊn ®Ò gi¸ c¶. V× vËy hµng ho¸ ViÖt nam muèn tiªu thô ®îc, cïng víi viÖc n©ng cao chÊt lîng, cÇn ®Þnh ra mét møc gi¸ c¶ hîp lý, ®Ó chµo hµng nªn ®a ra møc gi¸ thÊp h¬n møc gi¸ trªn thÞ trêng cho lo¹i hµng ®ã. Do vËy, khi ®Þnh gi¸ xuÊt khÈu doanh nghiÖp nªn bá qua ý nghÜa phãng ®¹i vÒ kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn trªn thÞ trêng NhËt b¶n. ThËm chÝ nÕu møc l·i thÊp h¬n ë níc kh¸c, nhµ xuÊt khÈu vÉn cã thÓ thu ®îc tæng lîi nhuËn cao h¬n do kim ng¹ch lín.
Gi÷ ch÷ tÝn còng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt mµ khi bu«n b¸n víi ngêi NhËt c¸c doanh nghiÖp cÇn tu©n thñ. So víi b¹n hµng ë c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c, ngêi NhËt yªu cÇu kh¾t khe nhÊt vÒ sù chÝnh x¸c cña thêi h¹n giao hµng, b»ng mäi c¸ch, doanh nghiÖp ph¶i cè g¾ng giao hµng ®óng thêi h¹n, nÕu muèn lµm ¨n l©u dµi víi ngêi NhËt. H¬n thÕ, ë NhËt b¶n, nhiÒu mÆt hµng cã nhu cÇu thêi vô cao, nÕu kh«ng ®a ra thÞ trêng ®óng lóc sÏ kh«ng thÓ tiªu thô ®îc. Thªm vµo ®ã, c¸c h·ng NhËt b¶n lµm viÖc kh«ng trªn c¬ së dù tr÷ v× dung lîng kho chøa cã h¹n. NÕu kh«ng giao kÞp hµng, hä sÏ kh«ng cã hµng dù tr÷ ®Ó tiªu thô.
4.Lùa chän c¸c chiÕn lîc th©m nhËp thÞ trêng NhËt b¶n
§Ó th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt b¶n, cã 3 h×nh thøc chÝnh nh sau:
-XuÊt khÈu trùc tiÕp
-Liªn doanh
-§Çu t trùc tiÕp
Trong 3 h×nh thøc trªn, mçi h×nh thøc ®Òu cã u thÕ vµ h¹n chÕ riªng. Nhng víi mét thÞ trêng nhiÒu qui ®Þnh vµ yªu cÇu cao nh thÞ trêng NhËt b¶n, cÇn x©y dùng chiÕn lîc phï hîp trªn c¬ së ®· nghiªn cøu kÜ c¸c qui ®Þnh liªn quan nµy vµ thùc tÕ diÔn biÕn thÞ trêng.
XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ con ®êng th©m nhËp thÞ trêng chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam. H×nh thøc nµy chØ thÝch hîp víi thêi k× ®Çu khi qui m« bu«n b¸n cßn nhá bÐ vµ ph©n t¸n, dÔ t¹o ra thÕ bÞ ®éng cho nhµ xuÊt khÈu do khã kh¨n kh«ng n¾m b¾t kÞp thêi th«ng tin vÒ thÞ trêng.
Nªn ®Þnh híng ¸p dông c¸c h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp vµ liªn doanh. §Çu t trùc tiÕp cha ph¶i lµ híng chÝnh trong thêi gian tríc m¾t, nhng chÝ Ýt nã còng cÇn thiÕt trong mét sè lÜnh vùc nh c¸c c¬ së chÕ biÕn vµ dÞch vô.
Liªn doanh cã thÓ díi h×nh thøc sö dông giÊy phÐp, nh·n hiÖu hµng ho¸. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ häc tËp kinh nghiÖm cña §µi loan trong lÜnh vùc nµy. C¸c nhµ xuÊt khÈu §µi loan ®· ®a hµng ho¸ cña m×nh ra níc ngoµi díi danh nghÜa cña rÊt nhiÒu c«ng ty níc ngoµi næi tiÕng.
ViÖc liªn doanh, hîp t¸c víi c¸c c«ng ty NhËt b¶n cã thÓ b»ng h×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh, gia c«ng chÕ biÕn…§©y còng lµ mét biÖn ph¸p rÊt hiÖu qu¶ gióp ViÖt nam n©ng cao ®îc tr×nh ®é s¶n xuÊt, chÊt lîng s¶n phÈm, gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ mÆt qui ®Þnh, thñ tôc cña NhËt b¶n mµ hµng ho¸ ViÖt nam hay m¾c ph¶i, ®ång thêi cã thÓ sö dông m¹ng líi ph©n phèi s½n cã cña c«ng ty NhËt ®Ó ph©n phèi hµng ho¸ trªn thÞ trêng NhËt b¶n, gióp gia t¨ng xuÊt khÈu kh«ng chØ sang thÞ trêng NhËt b¶n mµ cßn sang c¸c thÞ trêng kh¸c hiÖn c«ng ty NhËt b¶n ®ang cã mÆt ë ®ã.
5.Xóc tiÕn nghiªn cøu thÞ trêng NhËt b¶n, cËp nhËt th«ng tin, chñ ®éng t×m kiÕm b¹n hµng
Trªn thùc tÕ, rÊt nhiÒu trêng hîp do kh«ng n¾m v÷ng c¸c qui ®Þnh, th«ng tin vÒ thÞ trêng NhËt b¶n mµ nhiÒu doanh nghiÖp thÊt b¹i khi ®a s¶n phÈm cña m×nh sang NhËt b¶n. H¬n thÕ, trªn thÞ trêng nµy cã rÊt nhiÒu qui ®Þnh, yªu cÇu, nÕu kh«ng n¾m ®îc ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu nµy doanh nghiÖp còng sÏ gÆp nh÷ng khã kh¨n lín. V× vËy, viÖc cËp nhËt th«ng tin, nghiªn cøu thÞ trêng lµ ®iÒu tèi quan träng.
Ngµy nay, cã rÊt nhiÒu c¸ch ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ cËp nhËt th«ng tin vÒ thÞ trêng m×nh cÇn nh qua Internet, s¸ch b¸o chuyªn ngµnh, qua c¸c tæ chøc chuyªn tr¸ch trong lÜnh vùc ngo¹i th¬ng ë NhËt b¶n còng nh ë ViÖt nam. §Æc biÖt th«ng tin tõ c¸c tæ chøc lµ rÊt quan träng, v× cung cÊp cho doanh nghiÖp t×nh h×nh biÕn ®éng trªn thÞ trêng, nh÷ng thay ®æi, ®iÒu chØnh, ra míi cña c¸c qui ®Þnh ph¸p lý hay c¸c tho¶ thuËn gi÷a hai níc, gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ n¾m ®îc nhu cÇu, yªu cÇu cña thÞ trêng nµy còng nh kh¶ n¨ng cung cÊp cña ViÖt nam.
CÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng NhËt b¶n mét c¸ch nghiªm tóc vµ ®Çy ®ñ, bªn c¹nh nghiªn cøu nhu cÇu, thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng, v¨n ho¸ NhËt b¶n, tËp qu¸n th¬ng m¹i ë c¸c c«ng ty…, cÇn chó träng nhiÒu ®Õn nghiªn cøu c¸c qui ®Þnh cña ph¸p luËt, ®Õn thñ tôc nhËp khÈu, chÕ ®é nhËp khÈu, hÖ thèng luËt liªn quan ®Õn hµng ho¸ nh luËt kiÓm dÞch, luËt b¶o vÖ thùc vËt ®éng vËt, luËt b¶o vÖ ngêi tiªu dïng, c¸c tiªu chuÈn liªn quan ®Õn chÊt lîng...
HiÓu râ ®îc nhu cÇu, t©m lý ngêi tiªu dïng míi cã thÓ cung cÊp ®îc nh÷ng hµng ho¸ mµ hä cÇn. Xu híng ngêi tiªu dïng NhËt b¶n hiÖn nay lµ thÝch mua nh÷ng hµng ho¸ cã gi¸ c¶ hîp lý, chÊt lîng tèt vµ ®éc ®¸o. V× vËy, nÕu nh doanh nghiÖp ViÖt nam n©ng cao ®îc chÊt lîng s¶n phÈm vµ chó träng ®Õn nh÷ng nÐt riªng biÖt ®éc ®¸o th× sÏ cã lîi thÕ vÒ mÆt gi¸ c¶, tho¶ m·n ®îc nhu cÇu ngêi tiªu dïng NhËt b¶n.
Mét c«ng ty mong muèn giíi thiÖu s¶n phÈm vµo thÞ trêng NhËt b¶n cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nghiªn cøu truyÒn thèng v¨n ho¸ vµ lèi sèng NhËt b¶n. ViÖc nghiªn cøu tËp qu¸n th¬ng m¹i vµ tæ chøc c«ng ty cña NhËt sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c cuéc ®µm ph¸n trong kinh doanh, dän ®êng cho c¸c tho¶ thuËn vµ hîp ®ång ®îc kÝ kÕt thµnh c«ng.
C¸ch tèt nhÊt ®Ó nghiªn cøu thÞ trêng lµ tiÕp cËn trùc tiÕp b»ng c¸ch cö ph¸i ®oµn sang th¨m dß, t×m hiÓu thÞ trêng hoÆc thuª mét h·ng nghiªn cøu thÞ trêng ë NhËt b¶n. Tuy nhiªn hai c¸ch nµy rÊt tèn kÐm mµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ViÖt nam cã h¹n, nªn c¸c doanh nghiÖp cã thÓ th«ng qua tuú viªn th¬ng m¹i, tham gia vµo c¸c ph¸i ®oµn chÝnh phñ sang NhËt b¶n còng nh c¸c cuéc héi nghÞ, héi chî triÓn l·m mµ c¸c c¬ quan ViÖt nam phèi hîp víi NhËt b¶n tæ chøc.
C¸c doanh nghiÖp ViÖt nam còng cÇn ph¶i tÝch cùc chñ ®éng t×m kiÕm ®èi t¸c, t×m kiÕm b¹n hµng ®Ó më réng c¬ héi giao th¬ng víi c¸c ®èi t¸c NhËt b¶n. Cã thÓ th«ng qua c¸c c¸ch sau:
-Liªn hÖ trùc tiÕp víi c¸c c«ng ty NhËt b¶n th«ng qua c¸c v¨n phßng, chi nh¸nh cña hä t¹i ViÖt nam. §©y lµ c¸ch thêng ®îc ¸p dông nhÊt, phï hîp víi doanh nghiÖp ViÖt nam vµ cã thÓ mang l¹i hiªu qu¶ cao. ViÖc tiÕp cËn víi c¸c c«ng ty NhËt th«ng qua v¨n phßng ®¹i diÖn cña hä ë níc ngoµi sÏ gióp doanh nghiÖp ViÖt nam dÔ dµng thu ®îc th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ trêng NhËt b¶n còng nh nhu cÇu cña hä bëi v× mét trong nh÷ng chøc n¨ng cña c¸c v¨n phßng, chi nh¸nh cña c¸c c«ng ty NhËt b¶n ë níc ngoµi lµ giíi thiÖu ®èi t¸c tiÒm n¨ng cho trô së chÝnh t¹i NhËt.
-T×m kiÕm ®èi t¸c th«ng qua sù giíi thiÖu cña mét ngêi trung gian. Ngêi trung gian nµy sÏ th«ng b¸o cho doanh nghiÖp vÒ ý ®Þnh cña kh¸ch hµng tiÒm n¨ng vµ cung cÊp mét sè th«ng tin ban ®Çu vÒ c«ng ty cïng víi tªn vµ chøc danh cña nh÷ng ngêi ®iÒu hµnh c«ng ty ®ã. Mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng ngêi trung gian vµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng sÏ gióp giao dÞch dÔ dµng h¬n so víi trêng hîp tù tiÕp xóc víi mét c«ng ty mµ kh«ng cã sù giíi thiÖu tríc.
-Nhê nh÷ng ngêi quen lµm trong c¸c tæ chøc th¬ng m¹i…giíi thiÖu ®èi t¸c tiÒm n¨ng.
-Sö dông “danh b¹ th¬ng m¹i” do Phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp NhËt b¶n ph¸t hµnh cã liÖt kª kho¶ng 7000 c«ng ty ®îc ph©n lo¹i theo s¶n phÈm vµ danh b¹ th¬ng m¹i NhËt b¶n do JETRO ph¸t hµnh. §©y còng lµ mét ph¬ng ph¸p t×m kiÕm ®èi t¸c kinh doanh rÊt hiÖu qu¶
Sau khi ®· so¹n ®îc danh s¸ch c¸c c«ng ty cÇn tiÕp cËn, doanh nghiÖp cÇn thu hót sù chó ý cña ®èi t¸c tiÒm n¨ng b»ng c¸ch göi cho hä mét bøc th cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ doanh sè, vèn, b¶n giíi thiÖu s¶n phÈm… Th«ng thêng c¸c c«ng ty th¬ng m¹i cña NhËt thêng xuyªn nhËn ®îc rÊt nhiÒu ®Ò nghÞ tõ níc ngoµi vµ thêng kh«ng tr¶ lêi hÕt c¸c th ®Ò nghÞ. Tuy nhiªn, viÖc mét c«ng ty NhËt b¶n kh«ng tr¶ lêi l¹i ®Ò nghÞ ban ®Çu ®ã th× kh«ng nhÊt thiÕt lµ dÊu hiÖu r»ng c«ng ty ®ã kh«ng quan t©m tíi ®Ò nghÞ nµy. C¸c c«ng ty NhËt thêng tæ chøc theo kiÓu ph©n quyÒn v× thÕ c¸c quyÕt ®Þnh vÒ nh÷ng dù ¸n lín thêng mÊt nhiÒu thêi gian vµ viÖc tr¶ lêi cã thÓ bÞ tr× ho·n. Trong trêng hîp nµy, doanh nghiÖp cÇn t×m ®îc c¸ch thøc tiÕp cËn thÝch hîp vµ t×m thêi c¬ ®Ó nh¾c l¹i ®Ò nghÞ ban ®Çu cña m×nh.
6.TuyÓn dông vµ ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh, c¸n bé kÜ thuËt, ®éi ngò lao ®éng cã n¨ng lùc
Cã mét ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é vµ n¨ng lùc chuyªn m«n lµ mét yªu cÇu hÕt søc quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ ph¶i cã chÝnh s¸ch tuyÓn dông vµ thu hót ngêi tµi, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®Ó n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cña nh©n viªn. Muèn ®îc nh vËy, mçi doanh nghiÖp cÇn ®a ra mét chÕ ®é ®·i ngé tho¶ ®¸ng, mét m«i trêng lµm viÖc thuËn lîi ®Ó tÊt c¶ mäi nh©n viªn ®Òu ph¶i ph¸t huy hÕt n¨ng lùc cña m×nh.
§Æc biÖt ®éi ngò c¸n bé kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cÇn n¾m v÷ng th«ng tin, cã chuyªn m«n s©u, am hiÓu thÞ trêng NhËt b¶n, nhÊt lµ n¾m v÷ng c¸c qui ®Þnh trªn thÞ trêng nµy vµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ tèt. §éi ngò nµy cã vai trß to lín trong viÖc nghiªn cøu, t×m hiÓu thÞ trêng ®Ó c«ng ty ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn lîc ®èi phã, vµ còng chÝnh ®éi ngò nµy lµ ngêi trùc tiÕp giao dÞch víi ®èi t¸c, theo dâi diÔn biÕn tiªu thô hµng ho¸ trªn thÞ trêng. N¨ng lùc cña c¸c nh©n viªn xuÊt nhËp khÈu ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn kh¶ n¨ng th©m nhËp vµ ph¸t triÓn hµng ho¸ ViÖt nam trªn thÞ trêng NhËt b¶n.
§éi ngò c¸n bé kÜ thuËt, c«ng nh©n …®ãng vai trß to lín trong viÖc lµm ra s¶n phÈm chÊt lîng tèt. Nh trªn ®· ph©n tÝch, lçi hay gÆp ph¶i nhÊt cña hµng ViÖt nam trong quan hÖ bu«n b¸n tõ tríc ®Õn nay lµ c¸c lçi vÒ chÊt lîng. Hµng ViÖt nam ®· kh«ng ®¸p øng ®ñ c¸c qui ®Þnh vÒ chÊt lîng, c¸c tiªu chuÈn kÜ thuËt trªn thÞ trêng NhËt b¶n, do ®ã viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm lµ hÕt søc quan träng. C¸c nh©n viªn kÜ thuËt, c«ng nh©n s¶n xuÊt…lµ nh÷ng ngêi ®ang trùc tiÕp lµm ra c¸c s¶n phÈm nµy, ®ßi hái ë hä ph¶i cã mét tinh thÇn lµm viÖc nghiªm tóc, tr¸ch nhiÖm, nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm tèt nhÊt.
C¸c doanh nghiÖp ®ang vµ sÏ cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu sang thÞ trêng NhËt b¶n nªn tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o, buæi häc… gi¸o dôc cho nh©n viªn vÒ thÞ trêng, vÒ c¸c yªu cÇu kh¾t khe cña thÞ trêng, vÒ c¸c qui ®Þnh ph¸p lý, vÒ t©m lý tiªu dïng ngêi NhËt b¶n …®Ó mäi nh©n viªn ®Òu ý thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm vµ viÖc ®¶m b¶o c¸c qui ®Þnh ®ã. §ång thêi cã c¸c buæi phæ biÕn vÒ c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng trªn thÞ trêng NhËt b¶n vµ thÕ giíi, vÒ môc tiªu chÊt lîng, môc tiªu doanh sè xuÊt khÈu cña c«ng ty…®Ó mäi nh©n viªn ®Òu n¾m râ ®îc t×nh h×nh vµ cè g¾ng ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh.
7.Mét sè gi¶i ph¸p ®èi víi doanh nghiÖp xuÊt khÈu c¸c nhãm hµng cô thÓ
7.1.Hµng may mÆc:
Nguyªn t¾c ®èi víi mÆt hµng nµy lµ kh«ng ®îc ®Ó vi ph¹m dï chØ mét lçi nhá nhÊt.
§Ó s¶n phÈm ®îc chÊp nhËn trªn thÞ trêng NhËt b¶n, doanh nghiÖp nhÊt thiÕt ph¶i chó ý ®Õn tõng mòi kim, vôn chØ vµ chØ mét lçi nhá nhÊt còng cã thÓ g©y ¶nh hëng tíi c¶ l« hµng. Mét chiÕc ®inh ghim, mét vÕt dÇu mì dï nhá kh«ng ai ®Ó ý xem gi¸ trÞ, c©n nÆng chóng bao nhiªu nhng thiÖt h¹i chóng g©y ra cã thÓ lªn ®Õn hµng tr¨m triÖu ®« la. RÊt nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt nam ®· bÞ ¸ch t¾c hµng kh«ng xuÊt ®îc sang NhËt b¶n v× nh÷ng lçi nhá nh thÕ.
Trong mÆt hµng nµy, yÕu tè gi¸ c¶ kh«ng ph¶i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi, mµ quan träng h¬n lµ ph¶i t¹o dùng ®îc tiÕng t¨m vµ uy tÝn vÒ s¶n phÈm cña m×nh míi cã c¬ héi lµm ¨n l©u dµi. S¶n phÈm nµo ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt liÖu, tr×nh ®é kÜ thuËt vµ tay nghÒ sÏ cã u thÕ c¹nh tranh. V× vËy cÇn lu ý nh÷ng ®iÓm sau :
+C¸c tiªu chuÈn kiÓm tra chÊt lîng: rÊt nhiÒu s¶n phÈm ®îc cÊp giÊy chøng nhËn ë níc xuÊt khÈu nhng l¹i kh«ng ®¹t c¸c yªu cÇu kh¾t khe khi vµo thÞ trêng NhËt. Tiªu chuÈn chÊt lîng cña ch©u ©u vµ Mü ®Òu chó träng ®Õn h×nh thøc bªn ngoµi mµ kh«ng ®i s©u vµo chi tiÕt bªn trong. Nhng ngêi NhËt l¹i lu«n cã xu híng ®ßi hái sù hoµn h¶o trong toµn bé s¶n phÈm hä mua. Hä chó ý ®Õn c¶ nh÷ng khuyÕt tËt nhá nhÊt trªn s¶n phÈm nh vÕt xíc, vÕt r¹n, ngay c¶ khi nh÷ng vÕt t× nµy lµ ®Æc ®iÓm cè h÷u trªn nguyªn liÖu sö dông.
Mét sè mÆt hµng may mÆc lµm tõ sîi t¬ t»m, v¶i t¬ t»m, hoÆc mét sè phô liÖu kh¸c trong mét vµi trêng hîp ph¶i qua sù phª chuÈn vÒ nhËp khÈu hoÆc ®¸p øng mét sè yªu cÇu cña c¬ quan th¬ng m¹i nhËp khÈu. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng nµy cÇn t×m hiÓu tríc xem s¶n phÈm cña m×nh cã ph¶i qua phª chuÈn tríc kh«ng, nÕu cã th× ph¶i phª chuÈn nh÷ng g× ®Ó chuÈn bÞ cho chu ®¸o.
+Thêi h¹n giao hµng: ph¶i ®Æc biÖt lu ý ®Õn c¸c s¶n phÈm mang tÝnh thêi vô vµ c¸c s¶n phÈm thêi trang, nhÊt lµ khi c¸c s¶n phÈm ®îc xuÊt khÈu tõ miÒn nam níc ta lµ n¬i kh«ng cã khÝ hËu 4 mïa nh NhËt b¶n. Bëi vËy, c¸c nhµ s¶n xuÊt cÇn tÝnh kÜ tõng c«ng ®o¹n tríc khi xuÊt khÈu nh thêi ®iÓm thu mua nhiªn liÖu, tËp trung phô kiÖn, thêi gian chuyªn chë. Tr¸nh trêng hîp hµng ®Õn ®îc n¬i tiªu thô th× thêi tiÕt kh«ng cßn phï hîp n÷a.
+Qui m« c¸c l« hµng: kh¸c víi xuÊt khÈu sang ch©n ©u vµ Mü thêng lµ c¸c l« hµng lín, xuÊt khÈu sang NhËt b¶n thêng lµ c¸c l« hµng nhá, chñng lo¹i ®a d¹ng, vßng ®êi s¶n phÈm ng¾n. C¸c nhµ xuÊt khÈu nªn c©n nh¾c tríc nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy.
V× vËy, tríc m¾t ®Ó cã thÓ th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt b¶n, c¸c doanh nghiÖp nªn chó träng mÆt hµng truyÒn thèng th«ng thêng, cè g¾ng ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu ®èi víi mÆt hµng nµy, ®Ó t¹o uy tÝn vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ViÖt nam. Nh÷ng mÆt hµng ®ßi hái kÜ thuËt, chÊt lîng cao vµ yªu cÇu kh¾t khe h¬n, hiÖn thêi hµng ViÖt nam cha thÓ ®¸p øng vµ c¹nh tranh ®îc, cÇn cã c¸c chiÕn lîc dµi h¬i vµ sù chuÈn bÞ chu ®¸o h¬n n÷a.
7.2.Qña t¬i, rau, c©y, hoa…(thùc vËt)
Nh÷ng mÆt hµng nµy nh×n chung chÞu sù ®iÒu chØnh cña luËt kiÓm dÞch thùc vËt vµ luËt b¶o vÖ thùc vËt. HÖ thèng qui ®Þnh ®èi víi c¸c mÆt hµng nµy hÕt søc ngÆt nghÌo, nh÷ng yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng kh¸ kh¾t khe vµ nhu cÇu tiªu thô rÊt lín. Kinh nghiÖm cho thÊy khi vµo ®Õn thÞ trêng NhËt b¶n, chØ mét s¬ suÊt nhá trong l« hµng do vÊn ®Ò vÖ sinh cã thÓ dÉn ®Õn hµng bÞ cÊm nhËp, bÞ huû, vµ c¸nh cöa vµo thÞ trêng NhËt sÏ ®ãng l¹i.
§iÒu nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc thËn träng, chu ®¸o, chó ý ®Õn tõng yÕu tè nhá nhÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®¶m b¶o duy tr× chÊt lîng hµng ho¸ vµ tiªu chuÈn xÕp lo¹i s¶n phÈm.
Khi ®em mÆt hµng rau (t¬i vµ ®«ng l¹nh), c¸c nhµ xuÊt khÈu cÇn nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p trång trät phï hîp víi tiªu chuÈn d lîng thuèc trõ s©u cña NhËt vµ ph¶i kiÓm tra nghiªm ngÆt tríc khi xuÊt khÈu. Víi nh÷ng lo¹i rau th«ng dông víi ngêi tiªu dïng NhËt b¶n, nªn ®Ò nghÞ ®èi t¸c nhËp khÈu ph¶i híng dÉn qu¶ng c¸c vµ cã nh÷ng chiÕn dÞch th«ng tin c«ng céng nh»m t¹o ra nhu cÇu cho s¶n phÈm cña m×nh vµ híng dÉn ngêi tiªu dïng c¸ch chuÈn bÞ vµ sö dông s¶n phÈm. C¸ch thøc xuÊt khÈu cã thÓ lµ kÝ hîp ®ång trùc tiÕp víi c¸c nhµ ph©n phèi lín hay víi mét sè xÝ nghiÖp s¶n xuÊt dÞch vô thùc phÈm ®Ó cung cÊp rau trùc tiÕp cho hä.
Rau ®«ng l¹nh còng cÇn ®îc sù chuÈn bÞ chu ®¸o tríc khi xuÊt sang thÞ trêng NhËt b¶n. CÇn bá chi phÝ ®«ng l¹nh hiÖu qu¶, ph©n lo¹i vµ ®ãng gãi trong qu¸ tr×nh ph©n phèi. Ngoµi ra, c¸c tiªu chuÈn vÒ d¸n nh·n chÊt lîng nghiªm ngÆt cña NhËt ®ßi hái ph¶i ®¶m b¶o hµng vÒ ®é t¬i, ®é vì, h háng, kÝch thíc vµ mµu s¾c…
S¶n xuÊt an toµn vÖ sinh, thùc phÈm cã lîi cho søc khoÎ trong suèt qu¸ tr×nh chÕ biÕn lµ hÕt søc cÇn thiÕt, ®¶m b¶o ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn vÖ sinh tõ kh©u s¶n xuÊt tíi kh©u nhËp khÈu vµ ph©n phèi t¹i NhËt chÝnh lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o thÞ trêng tiªu dïng.
Víi mÆt hµng hoa, h¹t gièng, cñ…cÇn lu ý thùc hiÖn c¸c bíc sau khi xuÊt khÈu hµng sang NhËt b¶n:
-Ph¶i kiÓm tra chÊt lîng t¹i ®iÓm giao hµng, tiÕn hµnh tiªu diÖt toµn bé s©u bä cã h¹i, thèng nhÊt c¸c tiªu chuÈn lùa chän tríc khi kÝ hîp ®ång. Khi ®ãng gãi cã thÓ sö dông mét sè biÖn ph¸p nh: phun dung dÞch tæng hîp víi thuèc trõ s©u bay h¬i (ë óc, Niudil©n vµ Th¸i lan hoa ®îc phun chÊt methyl bromide tríc khi kiÓm tra xuÊt khÈu vµ ®ãng gãi).
-CÇn cã biÖn ph¸p còng nh thiÕt bÞ b¶o dìng chuyªn m«n ®Ó gi÷ cho hoa ®îc t¬i trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. Sö dông hÖ thèng lµm l¹nh (lµm l¹nh ®Õn 5 ®é C hoÆc thÊp h¬n tríc khi ®ãng gãi), b¶o qu¶n trong container l¹nh, hoÆc sö dông chÊt lµm l¹nh b»ng cacbonic hay tói ®ùng níc ®¸ khi chuyªn chë b»ng ®êng hµng kh«ng.
-CÇn b¶o qu¶n hoa, b»ng mét sè biÖn ph¸p nh: Dïng khÝ ª ty len xö lý b»ng hîp chÊt ho¸ häc bao gåm nit¬r¸t b¹c vµ sunph¸t b¹c hoµ trong níc. HoÆc dïng biÖn ph¸p bæ sung thªm ®êng b»ng c¸ch ®¾p mét líp ®êng (chñ yÕu lµ ®êng tr¾ng thêng) xung quanh chç c¾t n¬i dÔ x¶y ra môc ruçng, ®Æt trong dung dÞch cã chÊt khö trïng. HoÆc vËn chuyÓn trong vËt liÖu ®ãng gãi cã chøa mét lîng níc nhá ®Ó chèng mÊt níc.
7.3.Thuû s¶n
§©y lµ ngµnh cã nhiÒu tiÒm n¨ng, nhng kim ng¹ch xuÊt khÈu cßn thÊp, mÆc dï thÞ trêng NhËt b¶n lµ thÞ trêng nhËp khÈu thuû s¶n lín nhÊt cña ViÖt nam.
Trªn thÞ trêng NhËt b¶n, hµng thuû s¶n ViÖt nam bíc ®Çu ®· cã chç ®øng, ®Æc biÖt mÆt hµng t«m ®«ng l¹nh ®îc nhiÒu ngêi NhËt b¶n a thÝch. Tuy nhiªn cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ khiÕn cho tØ träng xuÊt khÈu mÆt hµng nµy kh«ng thÓ t¨ng cao, nhiÒu chuyÕn hµng bÞ víng m¾c víi h¶i quan NhËt b¶n do kh«ng ®¶m b¶o c¸c qui ®Þnh, thËm chÝ cã trêng hîp trong t«m lÉn c¶ ®inh, ®Êt bïn…Ngêi ta còng tiÕn hµnh kiÓm tra g¾t gao xem trong thuû s¶n cã chÊt tÈy tr¾ng hay chÊt kho¸ng sinh kho¸ng khuÈn thõa hay kh«ng.
V× thÕ c¸c doanh nghiÖp cÇn nç lùc h¬n n÷a n©ng cao chÊt lîng mÆt hµng nµy, gi÷ uy tÝn b»ng c¸ch t¨ng cêng thanh s¸t kiÓm tra, triÖt ®Ó thùc hiÖn kh«ng ®a ho¸ chÊt vµo c¸c kh©u nu«i, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn, kh«ng sö dông c¸c chÕ phÈm trong danh môc cÊm sö dông.
CÇn thèng nhÊt ph¬ng ph¸p qu¶n lý vÖ sinh vµ chÊt lîng s¶n phÈm trong c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý, c«ng nghÖ, thÞ trêng, g¾n kÕt tõ nguyªn liÖu ®Õn thÞ trêng nhËp khÈu, kÕt hîp víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, víi céng ®ång ng d©n vµ c¸c c¬ së chÕ biÕn xuÊt khÈu, ¸p dông c¸c ch¬ng tr×nh an toµn vÖ sinh thùc phÈm trªn c¬ së tiÕp cËn HACCP ®îc coi lµ b¾t buéc víi bu«n b¸n thuû s¶n trªn thÕ giíi.
Trong ®ã, viÖc lÊy x¸c nhËn tríc vÒ chÊt lîng (pre- certification) ®ãng vai trß hÕt søc quan träng v× nã gãp phÇn rÊt lín vµo viÖc gi¶m chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh lu th«ng hµng ho¸ t¹i NhËt. Chi phÝ lu kho lËnh t¹i NhËt cã thÓ lªn tíi 80 USD/ngµy cho 01 container, chi phÝ gi¸m ®Þnh kho¶ng 130 USD .NÕu kh«ng cã giÊy x¸c nhËn cña hÖ thèng pre-cetification, hµng ho¸ cã thÓ ph¶i lu kho b·i tíi 7 ngµy,trong khi ®ã, nÕu cã giÊy x¸c nhËn, hµng ho¸ cã thÓ ®îc th«ng quan trong ngµy, tiÕt kiÖm Ýt nhÊt h¬n 500 USD cho mét container 20 feet.
Chó träng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm, ®Æt n©ng cao chÊt lîng lµ môc tiªu sè mét, lµ chiÕn lîc kinh doanh trung t©m cña doanh nghiÖp. B»ng c¸ch t¨ng cêng ®Çu t vµo c«ng nghÖ khai th¸c, chÕ biÕn, ho¹ch ®Þnh mét chiÕn lîc chÊt lîng l©u dµi vµ æn ®Þnh. §¶m b¶o chÊt lîng trong c¶ qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, v× thuû s¶n thêng ®îc vËn chuyÓn b»ng ®êng biÓn nªn cÇn duy tr× c¶ ®é t¬i, kÝch cì…
§Æc biÖt, hµng nhËp khÈu tõ ViÖt nam lµ níc bÞ coi lµ cã nguy c¬ cã n¹n dÞch t¶, cÇn ph¶i hoµn tÊt thñ tôc kiÓm dÞch tríc khi nhËp khÈu vµo NhËt ®Ó tr¸nh mÊt thêi gian, lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng hµng ho¸.
KÕt luËn
Quan hÖ kinh tÕ NhËt – ViÖt ngµy cµng cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn ®¸ng mõng, mÆc dï mÊy n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang NhËt b¶n cã chiÒu híng kh«ng æn ®Þnh do ¶nh hëng cña suy tho¸i kinh tÕ NhËt b¶n, nhng cã nhiÒu dÊu hiÖu thùc tÕ cho thÊy mèi quan hÖ nµy sÏ bíc lªn mét tÇm cao míi.
Bµi kho¸ luËn ®· tr×nh bµy kh¸ chi tiÕt nh÷ng g× liªn quan tíi hÖ thèng c¸c qui ®Þnh ph¸p lý vÒ hµng ho¸ trªn thÞ trêng NhËt b¶n vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña hµng ho¸ ViÖt nam tríc c¸c qui ®Þnh nµy. Cã thÓ nãi c¸c qui ®Þnh ph¸p lý nµy chÝnh lµ rµo c¶n lín nhÊt c¶n trë sù ph¸t triÓn cña hµng ho¸ ViÖt nam trªn thÞ trêng NhËt b¶n, ®Æc biÖt c¸c qui ®Þnh vÒ chÊt lîng. Trong khi c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña chóng ta cßn nghÌo nµn l¹c hËu, tr×nh ®é qu¶n lý yÕu kÐm, hÖ thèng qui ®Þnh qu¶n lý chÊt lîng cßn láng lÎo vµ bÊt cËp…,®Ó ®¸p øng ®îc c¸c qui ®Þnh nµy, tríc m¾t cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n. Tuy nhiªn trong vÊn ®Ò nµy chóng ta kh«ng thÓ chËm chÔ ®îc n÷a mµ cÇn phÈi tõng bíc, tõng bíc ®a ra nh÷ng chiÕn lîc thÝch hîp nÕu chóng ta muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang thÞ trêng NhËt b¶n mét c¸ch hiÖu qu¶.
Víi bµi kho¸ luËn nµy, em mong muèn cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ hÖ thèng qui ®Þnh cña NhËt b¶n, t×nh h×nh xuÊt khÈu hµng ViÖt nam sang NhËt b¶n, qua ®ã ®ãng gãp mét vµi ý kiÕn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng th©m nhËp, ph¸t triÓn cña hµng ho¸ ViÖt nam trªn thÞ trêng nµy.
Dï NhËt b¶n lµ thÞ trêng xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nam, nhng cã thÓ nãi víi nhiÒu mÆt hµng, chóng ta vÉn cßn “bá ngá” ë thÞ trêng nµy. Cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng, nhiÒu c¬ héi mµ chóng ta cha tËn dông ®îc, hoÆc tËn dông cha hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, tríc sù nç lùc cña nhµ níc còng nh cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam gÇn ®©y, ta cã thÓ hy väng, chê ®ãn nhiÒu thµnh c«ng míi khi ®Èy m¹nh th©m nhËp vµo thÞ trêng NhËt b¶n. Tin tëng r»ng hµng ho¸ ViÖt Nam sÏ dÇn kh¾c phôc ®îc nh÷ng yÕu kÐm, tho¶ m·n ®îc c¸c qui ®Þnh kh¾t khe cña NhËt vµ cã thÓ ®øng v÷ng ch¾c, æn ®Þnh trªn thÞ trêng nµy trong thêi gian ng¾n nhÊt.
Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o
1. English language translation of Japanese law (b¶n tãm t¾t, Kageyama Kuchi & Matsumoto Era, January, 2001).
2. Foreign exchange and Foreign trade control law of Japan (Kanazawa University, January, 1999).
3. Nihon Keizai Shinbun (Thêi b¸o kinh tÕ NhËt b¶n, c¸c sè n¨m 2000, 2001, 2002).
4. Introduce Japan law and pratices, focusing on how to incorporate a business insurance business law, and the code of civil procedures (Saito Kuronuma, October, 2001).
5. Extensive list of Japanese law (nguyªn b¶n tiÕng NhËt, Tohoku University, March, 2002).
6. Japan in Figures 2002 (JETRO, October, 2002)
7. ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng NhËt b¶n, Nxb ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi, 2000.
8. Kinh doanh víi thÞ trêng NhËt b¶n, Nxb Lao ®éng, 2001.
9. T¹p chÝ luËt häc (sè ra th¸ng 01/2002 vµ 04/2002).
10. T¹p chÝ tiªu chuÈn vµ ®o lêng chÊt lîng (sè 4/2002 (33), vµ sè 6/2002 (35))
11.T¹p chÝ ngo¹i th¬ng (sè 21, n¨m 2002).
12. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam (sè 114, ra ngµy23/9/2002 vµ sè 119, ra ngµy 4/10/2002).
13. T¹p chÝ nghiªn cøu kinh tÕ (c¸c sè n¨m 2001, 2002).
14. Website
15. Website
16. Website
17. Website
18. Website
19. T liÖu cña trung t©m th«ng tin khoa häc vµ c«ng nghÖ (tra cøu tõ Website
Phô lôc
Mét sè luËt quan träng c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam cÇn quan t©m khi xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng NhËt b¶n:
LuËt tr¸ch nhiÖm s¶n phÈm.
LuËt an toµn vÖ sinh thùc phÈm.
LuËt tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt b¶n.
LuËt tiªu chuÈn n«ng nghiÖp NhËt b¶n.
LuËt tiªu chuÈn vµ d¸n nh·n hîp lÖ.
LuËt kiÓm so¸t ngo¹i th¬ng vµ ngo¹i hèi.
LuËt kiÓm tra c¸c s¶n phÈm tiªu dïng.
LuËt b¶o vÖ c«ng nghiÖp, luËt b¶o vÖ n«ng nghiÖp.
LuËt kiÓm dÞch ®éng vËt, luËt kiÓm dÞch thùc vËt.
LuËt b¶o vÖ ®éng vËt, luËt b¶o vÖ thùc vËt.
LuËt ®o lêng.
LuËt kiÓm so¸t l¬ng thùc chÝnh.
Ngoµi ra cßn cã c¸c tiªu chuÈn, qui ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh hoÆc bæ sung thªm cho c¸c luËt nµy. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ tham kh¶o vµ tra cøu ë c¸c trang Web sau:
-Trang Web giíi thiÖu tæng quan vÒ c¸c luËt cña NhËt B¶n:
-Trang Web cung cÊp c¸c ®Þa chØ e-mail tr¶ lêi th«ng tin liªn quan ®Õn luËt cña NhËt b¶n:
HoÆc cã thÓ tra cøu b¶n dÞch tiÕng Anh “Tæng quan vÒ hÖ thèng luËt NhËt b¶n” (Kageyama Kuchi & Mastumoto Era, January, 2001), c¸c v¨n b¶n, s¸ch, tµi liÖu b»ng tiÕng Anh vµ tiÕng NhËt vÒ c¸c luËt riªng, c¸c th«ng tin liªn quan t¹i JETRO Hµ Néi (TÇng 3, sè 63 Lý Th¸i Tæ), hoÆc t¹i JETRO T.P Hå ChÝ Minh (Phßng 1403, tÇng 14 toµ nhµ SUN Wah, 115 NguyÔn HuÖ, quËn1).
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LUAN VAN HA.doc
- MUC LUC HA.doc