Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

Tài liệu Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay: ... Ebook Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

doc85 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1234 | Lượt tải: 1download
Tóm tắt tài liệu Tìm hiểu hoạt động xúc tiến thương mại nói chung và đặc biệt xúc tiến xuất khẩu nói riêng ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu ChÝnh s¸ch më cöa nÒn kinh tÕ trong thêi k× ®æi míi ®· ®em l¹i nh÷ng thµnh tùu quan träng trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®· t¹o thÕ vµ lùc míi cho sù ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. Víi chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ thêi gian qua ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khÝch lÖ. Kim ng¹ch ®¹t 14.3 tû USD, xuÊt khÈu cña ViÖt Nam n¨m 2000 tiÕp tôc v­¬n lªn mét ®Ønh mèc míi, ®­îc quèc tÕ c«ng nhËn lµ n­íc cã nÒn ngo¹i th­¬ng ph¸t triÓn b×nh th­êng. Cã ®­îc kÕt qu¶ nh­ vËy lµ do cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i (XTTM) nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng (XTXK). Trong h¬n m­êi n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc “§æi míi” kinh tÕ chuyÓn tõ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang mét nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc vµ theo ®Þnh h­íng XHCN, c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhanh chãng c¶ vÒ l­îng vµ chÊt. Tõ chç chØ do mét sè Ýt tæ chøc cña chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp nhµ n­íc tiÕn hµnh vµ chñ yÕu trong lÜnh vùc xuÊt khÈu, XTTM hiÖn nay ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu cña c¸c doanh nghiÖp thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ më réng tíi c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp, kÓ c¶ c¸c tæ chøc n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, vµ kh«ng nh÷ng chØ trong lÜnh vùc xuÊt khÈu mµ cßn c¶ trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. C¸c h×nh thøc XTTM còng ®a d¹ng h¬n nhiÒu, trong ®ã nhiÒu h×nh thøc míi xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam chØ trong mÊy n¨m trë l¹i ®©y. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng nµy kh«ng nh÷ng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ më cöa héi nhËp, mµ cßn khëi nguån tõ sù quan t©m cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®èi víi ho¹t ®éng nµy. Mét lo¹t c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p khuyÕn khÝch th­¬ng m¹i nãi chung vµ XTTM nãi riªng, trong ®ã cã viÖc thµnh lËp Côc XTTM trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i ®Ó lµm ®Çu mèi qu¶n lý vµ t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng XTTM trªn ph¹m vi c¶ n­íc, lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng XTTM ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, b­íc sang thÕ kû míi, thiªn niªn kû míi, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam ®øng tr­íc nhiÒu c¬ héi vµ c¶ nh÷ng th¸ch thøc míi, cÇn nhanh chãng cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp trong ho¹t ®éng XTXK ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra trong c¸c §¹i héi §¶ng ®Æc biÖt trong giai ®o¹n 2001-2010 khi n­íc ta héi nhËp s©u h¬n vµo AFTA, APEC vµ gia nhËp WTO. Víi nh÷ng lý do trªn, t¸c gi¶ chän viÕt kho¸ luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “ T×m hiÓu ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay.” Néi dung cña kho¸ luËn tèt nghiÖp gåm 3 ch­¬ng sau: Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ë ViÖt Nam hiÖn nay. Ch­¬ng 2: T×nh h×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam giai ®o¹n 1992-2001. Ch­¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ ®Æc biÖt xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010. Trªn c¬ së lý luËn cña ho¹t ®éng xóc tiÕn vµ hç trî kinh doanh kÕt hîp t×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam 10 n¨m qua, t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p nh­ duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ph­¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch, tæng hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu ®Æt ra cña ®Ò tµi. T¸c gi¶ KLTN xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®Õn c¸c c«, chó, anh chÞ c¸n bé cña Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i-Bé Th­¬ng m¹i, ViÖn kinh tÕ thÕ giíi ®· gióp ®ì t¸c gi¶ trong viÖc cung cÊp tµi liÖu phôc vô viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi, tíi toµn thÓ c¸n bé gi¶ng viªn cña tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng ®· truyÒn thô kiÕn thøc trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp cña t¸c gi¶ t¹i tr­êng, ®Æc biÖt lµ sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o T« Träng NghiÖp, Khoa kinh tÕ ngo¹i th­¬ng, Tr­êng §¹i häc ngo¹i th­¬ng Hµ Néi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn KLTN nµy. Ch­¬ng I: tæng quan vÒ xóc tiÕn Th­¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ë viÖt nam hiÖn nay Xóc tiÕn th­¬ng m¹i (XTTM) 1/ Kh¸i niÖm vµ néi dung cña XTTM. Theo c¸ch hiÓu truyÒn thèng, XTTM lµ ho¹t ®éng trao ®æi vµ hç trî trao ®æi th«ng tin gi÷a bªn b¸n vµ bªn mua, hoÆc qua kh©u trung gian nh»m t¸c ®éng tíi th¸i ®é vµ hµnh vi mua b¸n vµ qua ®ã thóc ®Èy viÖc mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ vµ dÞch vô. Theo ®Þnh nghÜa nµy, XTTM lµ nh»m më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng lµ chñ yÕu vµ bao gåm c¸c ho¹t ®éng cô thÓ nh­: C¸c ho¹t ®éng th«ng tin th­¬ng m¹i vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng; C¸c ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o, triÓn l·m vµ khuyÕn m¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô; Tæ chøc vµ tham gia c¸c ®oµn kh¶o s¸t thÞ tr­êng n­íc ngoµi; §ãn tiÕp vµ tæ chøc cho c¸c ®oµn th­¬ng m¹i vµ th­¬ng nh©n n­íc ngoµi vµo kh¶o s¸t thÞ tr­êng néi ®Þa; §¹i diÖn th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi. Nh÷ng ho¹t ®éng trªn cã thÓ do doanh nghiÖp tù tiÕn hµnh hoÆc do c¸c tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ, c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp vµ c¸c c«ng ty kinh doanh dÞch vô XTTM (gäi chung lµ c¸c tæ chøc hç trî th­¬ng m¹i) tiÕn hµnh ®Ó hç trî doanh nghiÖp, héi viªn hoÆc theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. C¸c dÞch vô XTTM do c¸c tæ chøc hç trî th­¬ng m¹i cung cÊp cã thÓ miÔn phÝ hoÆc ph¶i tr¶ tiÒn. 2/ Xóc tiÕn xuÊt khÈu, mét bé phËn cña XTTM. §Þnh nghÜa Xóc tiÕn xuÊt khÈu(XTXK) cã ph¹m vi hÑp h¬n vµ lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ dÞch vô ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Do trªn thùc tÕ, c¸c ho¹t ®éng XTTM (nhÊt lµ c¸c ho¹t ®éng do chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc hç trî th­¬ng m¹i thùc hiÖn) chñ yÕu tËp trung vµo thóc ®Èy xuÊt khÈu, cho nªn nhiÒu ng­êi quan niÖm XTTM gÇn nh­ ®ång nghÜa víi XTXK. Theo tæ chøc XTTM vµ XTXK NhËt B¶n Jetro th× XTXK hay khuyÕn khÝch xuÊt khÈu lµ mét ®éng c¬ cã thÓ ®ãng vai trß lùc ®Èy cña nÒn kinh tÕ quèc gia. Th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ®iÓm mÊu chèt cña t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn thu nhËp. KhuyÕn khÝch th­¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn ngµnh nghÒ lµ hai qu¸ tr×nh lu«n ®i cïng nhau. Tõ kh¸i niÖm cã thÓ thÊy vai trß cña XTXK nh­ sau: T¹o c«ng ¨n viÖc lµm S¾p xÕp s¶n xuÊt trong n­íc T¨ng thu nhËp Xóc tiÕn xuÊt khÈu T¹o nguån thu ngo¹i tÖ Mua t­ liÖu s¶n xuÊt vµ nguyªn liÖu Tr¶ nî n­íc ngoµi Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n còng nh­ cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn kh¸c nh­ Mü, §øc cho thÊy sù thµnh c«ng trong viÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cña quèc gia phô thuéc vµo kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ cña khu vùc t­ nh©n. ChÝnh v× vËy, chÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn t­ vÊn vµ hç trî ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm vµ tÊt c¶ c¸c ngµnh nghÒ xuÊt khÈu. C¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn xuÊt khÈu LËp kÕ ho¹ch toµn diÖn C¶i thiÖn m«i tr­êng xuÊt khÈu C¬ së h¹ tÇng c«ng nghiÖp: bÕn c¶ng, ®­êng x¸, m¹ng l­íi th«ng tin. Thñ tôc xuÊt nhËp khÈu ®¬n gi¶n vµ nhanh chãng C¸c chuÈn mùc trong kinh doanh phï hîp víi tr×nh ®é quèc tÕ §a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng xuÊt khÈu Nghiªn cøu thÞ tr­êng Tham gia c¸c héi chî triÓn l·m quèc tÕ Ph¸t huy vai trß cña c¸c tham t¸n th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi Hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c ngµnh nghÒ xuÊt khÈu §µo t¹o vÒ th­¬ng m¹i (Kinh doanh, Thö nghiÖm vµ KiÓm tra) H­íng dÉn lùa chän thÞ tr­êng môc tiªu VÞ trÝ ®Þa lý/ Kho¶ng c¸ch C¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i vµ phi th­¬ng m¹i Trë ng¹i do ng«n ng÷ kh¸c biÖt Søc mua tiªu dïng NhËn thøc vÒ chÊt l­îng, c¸c tiªu chuÈn s¶n phÈm Gi¸ c¶ Møc ®é c¹nh tranh Møc ®é æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ YÕu tè ph©n phèi TËp qu¸n th­¬ng m¹i 3/ Vai trß cña XTTM vµ XTXK. Vai trß cña XTTM vµ XTXK trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng XTTM lµ ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ë cÊp doanh nghiÖp, thùc tÕ kh«ng mét doanh nghiÖp nµo kh«ng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i nãi chung vµ XTTM nãi riªng d­íi h×nh thøc nµy hay h×nh thøc kh¸c vµ ë møc ®é nµy hay møc ®é kh¸c. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ c¹nh tranh, c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i nghiªn cøu ph¸t triÓn/c¶i tiÕn s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thay ®æi ngµy cµng nhanh chãng cña thÞ tr­êng còng nh­ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. Trong bèi c¶nh tù do ho¸ th­¬ng m¹i toµn cÇu hiÖn nay, khi mµ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®­îc chµo b¸n trªn thÞ tr­êng rÊt dåi dµo vµ phong phó; ng­êi mua lµ “vua” th× hµng ho¸ vµ dÞch vô dï tèt vµ rÎ ®Õn mÊy nh­ng nÕu kh«ng ®­îc ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn th× còng kh«ng thÓ b¸n ®­îc. Còng chÝnh v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i chi phÝ ngµy cµng lín cho c¸c ho¹t ®éng marketing. ë c¸c n­íc ph¸t triÓn chi phÝ marketing trung b×nh chiÕm kho¶ng 50% trÞ gi¸ tiªu dïng. §èi víi mét sè hµng ho¸ vµ dÞch vô tû lÖ nµy cßn cao h¬n. ë ViÖt Nam, tuy kh«ng biÕt tû lÖ nµy hiÖn nay cô thÓ lµ bao nhiªu, song mét ®iÒu ch¾c ch¾n lµ chi phÝ marketing cña c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Còng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nhu cÇu cña doanh nghiÖp, ë nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nµo còng cã c¸c hiÖp héi s¶n xuÊt vµ kinh doanh, c¸c phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp, c¸c tæ chøc vµ c«ng ty dÞch vô th«ng tin, nghiªn cøu thÞ tr­êng, t­ vÊn kinh doanh, t­ vÊn ph¸p luËt, qu¶ng c¸o vµ HCTL v.v ®Ó hç trî vµ cung cÊp dÞch vô cho c¸c doanh nghiÖp trong c¸c ho¹t ®éng XTTM nãi trªn. VÒ ho¹t ®éng XTTM ë cÊp chÝnh phñ, cã mét sè ý kiÕn cho r»ng chÝnh phñ chØ nªn tËp trung vµo viÖc t¹o m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi nh­ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch th­¬ng m¹i hoÆc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thuËn lîi ho¸ th­¬ng m¹i cßn nh÷ng ho¹t ®éng XTTM trùc tiÕp kh¸c nªn ®Ó cho khu vùc t­ nh©n vµ phi chÝnh phñ ®¶m nhiÖm. LËp luËn nµy dùa trªn c¬ së häc thuyÕt kinh tÕ thÞ tr­êng thuÇn tuý cho r»ng nhµ n­íc chØ can thiÖp vµo thÞ tr­êng khi cã nh÷ng thÊt b¹i thÞ tr­êng hoÆc khi nhµ n­íc lµm cã hiÖu qu¶ h¬n khu vùc t­ nh©n. Song, trªn thùc tÕ, ë hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c n­íc kÓ c¶ c¸c n­íc ph¸t triÓn, chÝnh phñ ®Òu trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM, nhÊt lµ ho¹t ®éng th«ng tin. NhiÒu ng­êi cho r»ng chÝnh phñ lµ tæ chøc thu thËp, ph©n tÝch vµ chuyÓn t¶i th«ng tin vÒ m«i tr­êng vµ c¬ héi kinh doanh ë n­íc ngoµi còng nh­ nh÷ng dù ®o¸n xu h­íng vµ thay ®æi cña nã v.v. cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp víi chi phÝ thÊp h¬n so víi ®Ó cho khu vùc t­ nh©n ®¶m nhiÖm (do lîi thÕ cña kinh tÕ quy m«). MÆt kh¸c theo quy ®Þnh cña Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO), c¸c chÝnh phñ ë c¸c n­íc thµnh viªn cã møc thu nhËp GNP b×nh qu©n ®Çu ng­êi tõ US$ 1000 trë nªn kh«ng ®­îc phÐp trî cÊp trùc tiÕp cho xuÊt khÈu (vÝ dô nh­ trî gi¸ xuÊt khÈu), song hä cã thÓ trî cÊp cho ho¹t ®éng XTTM hoÆc tiÕn hµnh trùc tiÕp mét sè ho¹t ®éng XTTM ®Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp. Cã lÏ ®©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ngµy cµng cã nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi thµnh lËp tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã kho¶ng 130 n­íc cã tæ chøc nµy. Vai trß cña XTTM vµ XTXK ë n­íc ta hiÖn nay §èi víi ViÖt Nam, ho¹t ®éng XTTM, ®Æc biÖt lµ XTXK trong giai ®o¹n hiÖn nay ®ãng mét vai trß kh¸ quan träng trong viÖc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi nãi chung vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nãi riªng. HiÖn nay, n­íc ta ®ang chuyÓn dÇn tõ mét nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang mét nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ më cöa héi nhËp víi thÕ giíi. Sù chuyÓn ®æi vµ më cöa héi nhËp nµy ®ang vµ sÏ t¹o ra cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nh÷ng c¬ héi to lín ®Ó ph¸t triÓn kinh doanh, më réng thÞ tr­êng vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. §ång thêi, chÝnh sù chuyÓn ®æi vµ më cöa nµy còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc kh«ng nhá cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam bëi hä ®ang vµ sÏ ph¶i c¹nh tranh gay g¾t vµ b×nh ®¼ng víi nhau vµ víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi m¹nh h¬n gÊp nhiÒu lÇn kh«ng nh÷ng trong xuÊt khÈu mµ cßn ngay c¶ trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. Do vËy, ho¹t ®éng XTTM ®ang vµ sÏ ®ãng vai trß quan träng ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Trªn ph­¬ng diÖn quèc gia, n­íc ta cã tËn dông ®­îc nh÷ng c¬ héi vµ h¹n chÕ ®­îc nh÷ng th¸ch thøc míi nãi trªn hay kh«ng chñ yÕu phô thuéc vµo hµng ho¸ vµ dÞch vô cña chóng ta th©m nhËp ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi vµ ®øng v÷ng ®­îc trªn thÞ tr­êng néi ®Þa hay kh«ng. Do vËy, ph¸t triÓn th­¬ng m¹i (hiÓu theo kh¸i niÖm míi lµ nh»m n©ng cao søc c¹nh tranh quèc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp) trong ®ã cã ho¹t ®éng XTTM sÏ ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam. §èi víi ViÖt Nam, ngoµi nh÷ng ho¹t ®éng ph¸t triÓn xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng xóc tiÕn thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi h­íng vÒ xuÊt khÈu vµ xóc tiÕn nhËp khÈu nh»m gióp cho doanh nghiÖp nhËp ®­îc ®óng c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn phô liÖu v.v. víi gi¸ c¹nh tranh còng rÊt quan träng ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña c¶ nÒn kinh tÕ còng nh­ cu¶ tõng doanh nghiÖp cô thÓ. MÆt kh¸c, qu¸ tr×nh ®æi míi vµ më cöa nãi trªn cña ViÖt Nam míi chØ ®­îc thùc hiÖn trong h¬n m­êi n¨m trë l¹i ®©y, cho nªn trªn thÕ giíi còng cßn kh«ng Ýt ng­êi ch­a biÕt ®Õn nh÷ng thay ®æi vµ ph¸t triÓn gÇn ®©y ë n­íc ta hoÆc ch­a nghÜ ®Õn ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­. Ngoµi ra, hµng xuÊt khÈu cña ta, nhÊt lµ hµng c«ng nghiÖp vÉn cßn ch­a cã tªn tuæi vµ uy tÝn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Do vËy, viÖc x©y dùng h×nh ¶nh ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng vÒ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ còng nh­ tuyªn truyÒn vµ giíi thiÖu hµng ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi hiÖn nay cµng trë nªn quan träng vµ ®ßi hái sù nç lùc lín cña c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ chÝnh phñ. H¬n n÷a, trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, do søc mua trong n­íc cßn thÊp, nªn viÖc t¨ng c­êng ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu sÏ gãp phÇn quan träng ®Ó gi¶i quyÕt ®Çu ra cho s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ trong nh÷ng lÜnh vùc hiÖn ®ang vµ/hoÆc cã nguy c¬ d­ thõa n¨ng lùc s¶n xuÊt nh­ mét sè mÆt hµng n«ng s¶n vµ trong ngµnh may mÆc, giÇy dÐp, thñ c«ng mü nghÖ v.v. Duy tr× ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu cao lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó duy tr× nhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDP cao, gi¶m bít nh÷ng søc Ðp vÒ viÖc lµm qua ®ã gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Søc mua trong n­íc thÊp chñ yÕu lµ do thu nhËp cña d©n cßn thÊp, song còng mét phÇn lµ do nhiÒu ng­êi tiªu dïng ch­a quen tiªu dïng hoÆc ch­a biÕt ®Õn mét sè s¶n phÈm míi xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng kÓ c¶ nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n­íc, cho nªn c¸c ho¹t ®éng XTTM nh­ héi chî triÓn l·m, qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i sÏ gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc kÝch cÇu trªn thÞ tr­êng néi ®Þa. ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn, c«ng t¸c XTTM, ®Æc biÖt lµ XTXK gÇn ®©y rÊt ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc quan t©m. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø IX ®· ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu cô thÓ cho ho¹t ®éng XTXK lµ “T¹o thÞ tr­êng æn ®Þnh cho mét sè mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm vµ hµng c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh; t×m kiÕm c¸c thÞ tr­êng cho mÆt hµng xuÊt khÈu míi. N©ng cao chÊt l­îng c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, t¨ng thªm thÞ phÇn ë c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng, tiÕp cËn vµ më mang c¸c thÞ tr­êng míi...” ChØ thÞ cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi kú 2001-2010 còng ®· kh¼ng ®Þnh “C«ng t¸c thÞ tr­êng, XTTM cã ý nghÜa rÊt quan träng, ph¶i ®­îc triÓn khai m¹nh mÏ nh»m t¹o m«i tr­êng quèc tÕ thuËn lîi cho xuÊt khÈu.” ChØ thÞ nµy còng ®· x¸c ®Þnh XTTM lµ c«ng viÖc vµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ doanh nghiÖp, chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc hç trî kinh doanh. Ngoµi nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n c¸c Bé/ngµnh vµ c¸c c¬ quan kh¸c thuéc chÝnh phñ trong c¸c ho¹t ®éng XTTM trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc thµnh lËp Côc XTTM trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i lµm ®Çu mèi cña chÝnh phñ trong viÖc l·nh ®¹o, chØ ®¹o vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ qu¶n lý nhµ n­íc vÒ XTTM; sù ñng hé vµ ®¸nh gi¸ cao vai trß cña c¸c hiÖp héi s¶n xuÊt vµ kinh doanh kÓ c¶ c¸c hiÖp héi kinh doanh cña n­íc ngoµi, còng nh­ viÖc ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu trong ®ã cã chÝnh s¸ch hç trî tµi chÝnh trùc tiÕp cho ho¹t ®éng XTTM cña c¸c doanh nghiÖp lµ nh÷ng thÓ hiÖn râ rµng nhÊt sù quan t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®èi víi c«ng t¸c XTTM ë n­íc ta. II. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng XTXK 1, C¸c nh©n tè trong n­íc: a. C¸c nh©n tè kinh tÕ: Trong m«i tr­êng kinh doanh, c¸c yÕu tè kinh tÕ dï ë bÊt kú cÊp ®é nµo còng cã vai trß quan träng vµ quyÕt ®Þnh hµng ®Çu. Bëi lÏ, sù h×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý vµ c¸c thiÕt chÕ cña hÖ thèng ®ã cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn chiÒu h­íng vµ c­êng ®é cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung vµ trong tõng vïng, tõng ngµnh, tõng doanh nghiÖp còng nh­ trong ho¹t déng xuÊt khÈu vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu (XTXK) nãi riªng. C¸c nh©n tè kinh tÕ c¬ b¶n cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng XTXK lµ: Tr¹ng th¸i ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. Sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu cña s¶n xuÊt vµ ph©n phèi. TiÒm n¨ng kinh tÕ vµ sù gia t¨ng ®Çu t­. L¹m ph¸t, thÊt nghiÖp. C¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tÝn dông... NÕu nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn thÞnh v­îng, t¨ng tr­ëng nhanh th× tÊt yÕu ngo¹i th­¬ng nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Ng­îc l¹i, khi nÒn kinh tÕ tr× trÖ hoÆc trong giai ®o¹n suy tho¸i th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu còng kh«ng tr¸nh khái bÞ t¸c ®éng tiªu cùc. Sù t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ th­êng tû lÖ thuËn víi tèc ®é ph¸t triÓn ngo¹i th­¬ng, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu hµng hãa vµ do ®ã kÐo theo c¸c ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn. Sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu s¶n xuÊt vµ ph©n phèi theo ngµnh vµ theo l·nh thæ còng cã nh÷ng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸. NÕu c¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo h­íng xuÊt khÈu th× ho¹t ®éng XTXK sÏ cã nÒn t¶ng ®Ó ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. H¬n n÷a, nÕu c¬ cÊu kinh tÕ theo l·nh thæ chuyÓn biÕn tÝch cùc sÏ ph¸t huy tèi ®a thÕ m¹nh cña tõng vïng, tõng miÒn, tõng ®Þa ph­¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu nãi riªng. Ng­îc l¹i, nÕu c¬ cÊu ngµnh vµ l·nh thæ kh«ng hîp lý th× sÏ lµ trë lùc cho sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Gi÷a chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn xuÊt khÈu còng nh­ XTXK cã mèi quan hÖ th­êng xuyªn t­¬ng hç, t¸c ®éng qua l¹i. TiÒm n¨ng kinh tÕ vµ sù gia t¨ng ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. NÕu tiÒm n¨ng kinh tÕ m¹nh th× s¶n phÈm xuÊt khÈu cã søc c¹nh tranh vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn lín. Bªn c¹nh ®ã, nÕu ®Çu t­ cho s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng gia t¨ng sÏ gia t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt chung cña nÒn kinh tÕ vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu, n©ng cao chÊt l­îng, gi¶m gi¸ thµnh, t¨ng n¨ng suÊt vµ ®a d¹ng ho¸ vÒ mÉu m·, chñng lo¹i... §iÒu nµy sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Khi xuÊt khÈu t¨ng tr­ëng, lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ cao sÏ khuyÕn khÝch gia t¨ng ®Çu t­, lµm cho viÖc XTXK ngµy cµng trë nªn dÔ dµng vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Tû lÖ l¹m ph¸t, thÊt nghiÖp, tû gi¸ hèi ®o¸i, l·i suÊt ng©n hµng ®Òu cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ gi¸n tiÕp g©y t¸c ®éng ®Õn tèc ®é cña ho¹t ®éng XTXK. Khi tû lÖ thÊt nghiÖp cao cã nghÜa lµ nguån lùc con ng­êi kh«ng ®­îc sö dông triÖt ®Ó, ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh cÇn nhiÒu lao ®éng, kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ tèi ­u. Tû lÖ l¹m ph¸t vµ tû gi¸ hèi ®o¸i cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn gi¸ t­¬ng ®èi cña hµng xuÊt khÈu vµ nã lµm t¨ng (hay gi¶m) kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ xuÊt khÈu trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. H¬n n÷a nã còng t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña s¶n xuÊt. Bªn c¹nh ®ã, l·i suÊt ng©n hµng cao hay thÊp cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®Çu t­, nh­ ta ®· biÕt sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®Õn c¸c yÕu tè tµi chÝnh vµ lµm chËm tèc ®é XTXK... C¸c yÕu tè kinh tÕ trong m«i tr­êng kinh tÕ quèc d©n t­¬ng ®èi réng, nã ¶nh h­ëng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ, do ®ã cã ¶nh h­ëng réng r·i ®Õn xuÊt khÈu vµ XTXK. b. C¸c nh©n tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt: C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt lµ nÒn t¶ng quy ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c cña m«i tr­êng kinh doanh, kh«ng cã m«i tr­êng kinh doanh tho¸t ly quan ®iÓm chÝnh trÞ vµ nÒn t¶ng ph¸p luËt. C¸c yÕu tè nµy cã thÓ t¹o ra thêi c¬ hoÆc c¶n trë ho¹t ®éng XTXK, gåm: Sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, ®­êng lèi ngo¹i giao: nÒn chÝnh trÞ æn ®Þnh, víi ®­êng lèi chñ tr­¬ng ®æi míi vµ më cöa cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ ngoµi n­íc gÆp gì, trao ®æi, tham quan, t×m hiÓu c¬ héi ®Çu t­ vµ thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn doanh, liªn kÕt, më ®­êng cho c¸c ho¹t ®éng XTXK ph¸t triÓn. Sù ®iÒu tiÕt vµ khuynh h­íng can thiÖp cña ChÝnh phñ vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ c¬ chÕ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu vµ c¸c biÖn ph¸p hç trî xuÊt khÈu cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc lËp kÕ ho¹ch thùc hiÖn XTXK. ChÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i ®­îc ph¸t triÓn. C¸c thñ tôc h¶i quan th«ng tho¸ng nhanh gän, c¸c møc thuÕ suÊt ­u ®·i dµnh cho hµng xuÊt khÈu, th­êng lµ 0%, c¸c kho¶n trî gi¸, c­íc, th­ëng xuÊt khÈu... t¹o nªn ®éng lùc m¹nh mÏ, lµ ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸. c. C¸c nh©n tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ: TiÕn bé kü thuËt c«ng nghÖ cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng canh tranh cña hµng ho¸ lµ n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. Nã còng cã t¸c ®éng ®Õn m« thøc tiªu thô vµ hÖ thèng b¸n hµng, vÒ thêi gian giao hµng... Nã bao gåm: C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n: ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng lùc vµ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt nãi chung vµ xuÊt khÈu nãi riªng. TiÕn bé kü thuËt vµ kh¶ n¨ng øng dông kü thuËt míi trong s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu nh÷ng tiÕn bé míi nhÊt ®­îc øng dông th× sÏ n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm xuÊt khÈu, dÉn ®Õn më réng thÞ tr­êng vµ t¨ng kim ng¹ch. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kü thuËt, c«ng nghÖ cña nÒn kinh tÕ. Ngoµi ra, c¸c nh©n tè v¨n ho¸ x· héi, m«i tr­êng tù nhiªn vµ c¬ së h¹ tÇng còng ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng XTXK, ®Æc biÖt lµ tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së h¹ tÇng vµ nguån nh©n lùc. C¸c yÕu tè nµy cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng XTXK v× b¶n th©n chóng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc xuÊt khÈu hµng hãa, ®¶m b¶o cho xuÊt khÈu t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong thêi gian dµi. 2, C¸c nh©n tè bªn ngoµi: C¸c doanh nghiÖp tham gia s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu tÊt yÕu sÏ chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña c¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ. V× vËy viÖc nghiªn cøu c¸c yÕu tè t¸c ®éng tõ bªn ngoµi cã ¶nh h­ëng lín ®Õn ho¹t ®éng XTXK. Chóng bao gåm c¸c nh©n tè sau: a. Nh÷ng ¶nh h­ëng cña nÒn chÝnh trÞ thÕ giíi: §ã lµ c¸c rñi ro chÝnh trÞ, chiÕn tranh, sù sôp ®æ cña mét thÓ chÕ chÝnh trÞ... C¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao cã ¶nh h­ëng ®Õn quan hÖ ngo¹i th­¬ng còng nh­ chÝnh s¸ch më cöa, c¸c møc thuÕ, h¹n ng¹ch... Nh÷ng thay ®æi vÒ quan ®iÓm, ®­êng lèi chÝnh trÞ quèc gia cã thÓ më ra hoÆc lµm sôp ®æ thÞ tr­êng khiÕn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp, mét sè ngµnh, thËm chÝ cña quèc gia bÞ ®¶o lén. Sù sôp ®æ cña thÞ tr­êng Liªn X« (cò) vµ §«ng ¢u lµ mét minh chøng thùc tÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngµnh dÖt may, da giÇy... xuÊt khÈu n­íc ta. Tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ cã thÓ ph¶i thay ®æi c¸ch thøc xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ ra n­íc ngoµi. Sù xung ®ét vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ gi÷a c¸c quèc gia lµm thay ®æi bÇu kh«ng khÝ chÝnh trÞ cña mét khu vùc cã thÓ ¶nh h­ëng xÊu ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c quèc gia, khu vùc kh¸c cã liªn quan. Sù kiÖn khñng bè n­íc Mü ngµy 11/9/2001 ®· lµm ®×nh trÖ nhiÒu chuyÕn hµng xuÊt khÈu sang Mü, g©y ra thiÖt h¹i kh«ng nhá... C¸c quy ®Þnh ph¸p quy, luËt ph¸p cña c¸c quèc gia, luËt ph¸p vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ: C¸c yÕu tè nµy ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi liªn quan ®Õn ho¹t ®éng XTXK, ®Æc biÖt lµ khi thùc hiÖn viÖc xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng ho¸ ra n­íc ngoµi. Mçi quèc gia cã chñ quyÒn ®Òu cã nh÷ng luËt lÖ, quy ®Þnh vµ lËp tr­êng kinh tÕ riªng buéc c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi ph¶i tu©n theo. C¸c quy ®Þnh vÒ kÝch th­íc, chñng lo¹i, chÊt l­îng, møc ®é an toµn... cña s¶n phÈm nhËp khÈu cã ¶nh h­ëng kh«ng Ýt ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ XTXK. C¸c doanh nghiÖp võa ph¶i tu©n thñ theo luËt ph¸p cña n­íc m×nh, võa ph¶i tu©n theo luËt ph¸p cña n­íc nhËp khÈu vµ c¸c ®iÒu ­íc, th«ng lÖ quèc tÕ liªn quan... ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kinh tÕ quèc tÕ : ¶nh h­ëng cña nã lµ rÊt s©u s¾c ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ XTXK hµng ho¸. T¸c ®éng cña khñng ho¶ng kinh tÕ, suy tho¸i kinh tÕ... ®Ó l¹i c¸c hËu qu¶ kh«n l­êng ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, víi tõng khu vùc còng nh­ víi c¸c quèc gia cã liªn quan. Khñng ho¶ng tµi chÝnh - tiÒn tÖ ë c¸c n­íc §«ng ¸ vµ §«ng Nam ¸ ®Ó l¹i hËu qu¶ to lín vÒ kinh tÕ cho c¸c n­íc trong khu vùc vµ lan sang c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ XTXK cña c¸c n­íc trong khu vùc lµ mét thÝ dô kh¸ ®Æc tr­ng. HiÖn nay, sù sôt gi¶m cña 2 nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ Mü vµ NhËt B¶n ®¸nh dÊu mét thêi kú suy tho¸i kinh tÕ toµn cÇu, khiÕn cho ho¹t ®éng xu¸t khÈu hµng ho¸ cña n­íc ta nãi riªng vµ c¸c n­íc nãi chung gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. ViÖc tæ chøc c¸c ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i sang c¸c n­íc trong khu vùc §«ng ¸ do vËy gÆp nhiÒu khã kh¨n. H¬n n÷a t×nh h×nh suy gi¶m gi¸ c¶ cña mét sè mÆt hµng ®· cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn kÕ ho¹ch xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng chñ lùc trong c¬ cÊu xuÊt khÈu cña n­íc ta. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kh¸c nhau vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn ë c¸c n­íc kh¸c nhau sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tû gi¸ c©n b»ng t­¬ng ®­¬ng cña ®ång tiÒn n­íc ®ã, ®Òu cã thÓ t¹o khã kh¨n hay thuËn lîi cho ho¹t ®éng XTXK. Cïng víi qu¸ tr×nh khu vùc ho¸, xu thÕ toµn cÇu ho¸ còng cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ kh¸ toµn diÖn ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. C¸c quèc gia muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× buéc ph¶i tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Lµ n­íc ®ang ph¸t triÓn, n­íc ta sÏ cã thªm nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn xuÊt khÈu vµ do ®ã kÐo theo c¸c ho¹t ®éng XTXK: thÞ tr­êng ®­îc më réng trªn c¬ së c¸c hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ký kÕt víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ toµn cÇu. Ta sÏ cã thªm c¬ héi më réng vµ thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu vµ më réng quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu. Qua ®ã, ta sÏ tranh thñ ®­îc kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña c¸c n­íc ®i tr­íc ®Ó ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, t¨ng c­êng xóc tiÕn xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng sö dông kü thuËt cao. Song héi nhËp còng mang ®Õn c¶ nh÷ng khã kh¨n: hµng ho¸ xuÊt khÈu chÞu søc Ðp c¹nh tranh gay g¾t, quyÕt liÖt h¬n trong khi n¨ng lùc s¶n xuÊt, c«ng nghÖ vµ qu¶n lý cßn nhiÒu h¹n chÕ. Tham gia toµn cÇu ho¸ còng ph¶i chÊp nhËn nh÷ng chÊn ®éng vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ... t¸c ®éng ®Õn thÞ tr­êng xuÊt khÈu. ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kü thuËt c«ng nghÖ quèc tÕ: TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ trªn thÕ giíi sÏ cã thÓ dÉn ®Õn sù xuÊt hiÖn c¸c s¶n phÈm míi thay thÕ hoÆc lµm cho t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu tõ c¸c n­íc kh¸c do ®ã g©y søc Ðp c¹nh tranh lªn hµng xuÊt khÈu cña n­íc ta. Chóng cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn viÖc XTXK ë tÊt c¶ c¸c kh©u nh­: nghiªn cøu thÞ tr­êng, trao ®æi th«ng tin, giao dÞch ®µm ph¸n... Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ tin häc, sù ra ®êi cña m¹ng th«ng tin toµn cÇu Internet dÉn ®Õn sù ra ®êi cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö cã ¶nh h­ëng lín ®Ôn XTXK. C«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi... cã thÓ lµm thay ®æi lîi thÕ so s¸nh, lµm mÊt ®i nh÷ng lîi thÕ cò vµ lµm xuÊt hiÖn nh÷ng lîi thÕ míi nh­ tr×nh ®é c«ng nghÖ, th«ng tin... C¸c yÕu tè v¨n ho¸ - x· héi: C¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hµnh vi mua s¾m ®èi víi hµng nhËp khÈu. Quy m«, kÕt cÊu d©n sè vµ xu h­íng biÕn ®éng, thu nhËp cña d©n c­ vµ c¬ cÊu ph©n phèi, tr×nh ®é d©n trÝ, t«n gi¸o, tÝn ng­ìng... cã ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu nhu cÇu cña thÞ tr­êng, dÉn ®Õn quy m« vµ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu thay ®æi vµ kÐo theo sù thay ®æi trong kÕ ho¹ch XTXK. C¸c t¸c ®éng nµy cÇn ph¶i ®­îc ®Æc biÖt chó träng ë c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thùc phÈm, may mÆc, da giÇy... vÝ dô, kÕt cÊu d©n c­ vµ tr×nh ®é d©n trÝ cã ¶nh h­ëng cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn thÈm mü, thÞ hiÕu dÉn ®Õn ®ßi hái kh¸c nhau vÒ mÉu m·, chñng lo¹i... cña s¶n phÈm may mÆc. V× vËy c¸c ho¹t ®éng XTXK ®èi víi mÆt hµng nµy còng cã cã nh÷ng ®Æc thï riªng. Ngoµi ra, tÝnh chÊt thêi vô trong s¶n xuÊt, l­u th«ng còng ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng XTXK hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, vÒ s¶n l­îng, gi¸ c¶, dù tr÷... C¨n cø vµo tÝnh chÊt nµy c¸c doanh nghiÖp sÏ cã chÝnh s¸ch thÝch hîp ®èi víi c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu. Ch­¬ng II: néi dung ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng ë viÖt nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Qu¸ tr×nh h×nh thµnh Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i-C¬ quan qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK cña ViÖt Nam. 1. Nh÷ng chuyÓn biÕn vÒ nhËn thøc trong c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nh÷ng n¨m qua. Trong NghÞ QuyÕt §¹i héi VIII cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam cã nªu: ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, trong ®ã ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ ®Þnh h­íng xuÊt khÈu. Do ®ã, chiÕn l­îc xóc tiÕn th­¬ng m¹i còng nh»m vµo xóc tiÕn xuÊt khÈu. Theo quyÕt ®Þnh sè 95/CP vÒ viÖc thµnh lËp vµ tæ chøc bé m¸y cña Bé th­¬ng m¹i, chøc n¨ng xóc tiÕn xuÊt khÈu vµ qu¶n lý xóc tiÕn xuÊt khÈu do Bé th­¬ng m¹i chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn. §iÒu ®ã thÓ hiÖn sù quan t©m cña Nhµ n­íc tíi c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung. Thùc ra, viÖc nµy ®· ®­îc biÕt ®Õn tõ l©u. Ngay tõ n¨m 1980, khi ChÝnh phñ cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp ViÖn nghiªn cøu ngo¹i th­¬ng, trùc thuéc Bé kinh tÕ ®èi ngo¹i (nay lµ Bé th­¬ng m¹i). UNDP ®· nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tiÔn vµ hç trî dù ¸n ®µo t¹o c¸n bé xóc tiÕn th­¬ng m¹i, chuyªn vÒ c«ng t¸c th«ng tin. Do nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo nh÷ng n¨m 80 ®ang trong giai ®o¹n khñng ho¶ng, nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt tr­íc m¾t nªn viÖc duy tr× vµ ph¸t triÓn tiÕp c¸c b­íc tiÕp theo ch­a thÓ lµ sù quan t©m hµng ®Çu cña Nhµ n­íc. H¬n n÷a, c¬ cÊu tæ chøc cña chÝnh phñ cßn ®ang trong giai ®o¹n c¶i c¸ch do ®ã ch­a thÓ cã chiÕn l­îc ®ång bé vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i. C¸c kh©u tµi chÝnh, s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng hÇu nh­ bÞ t¸ch rêi, kh©u xóc tiÕn xuÊt khÈu còng cßn trong giai ®o¹n thô ®éng. Phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp t¸ch ra ®éc lËp víi Bé th­¬ng m¹i nh­ tæ chøc Phi chÝnh phñ lµ mét viÖc hoµn toµn cÇn thiÕt. Ngoµi ra, c¸c ®Þa ph­¬ng b¾t ®Çu lËp c¸c Phßng th­¬ng m¹i, c¸c ngµnh lËp c¸c HiÖp héi, song c¸c tæ chøc nµy h¹n chÕ ë c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, thô ®éng trong chiÕn l­îc v­¬n ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. §iÒu ®ã ®­îc kh¼ng ®Þnh khi 2000 c¬ quan ®¹i diÖn n­íc ngoµi ®­îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng trªn toµn ®Þa bµn ViÖt Nam th× c«ng viÖc cña c¸c tæ chøc trªn hÇu nh­ yÕu dÇn, c¸c tæ chøc Nhµ n­íc thµnh lËp do Bé th­¬ng m¹i qu¶n lý còng ho¹t ®éng h¹n chÕ do nhiÒu lý do: ng©n s¸ch h¹n chÕ, thiÕu c¸n bé cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm, thiÕu kh©u ®Þnh h­íng kÕ ho¹ch c¸c ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu vµ ®iÒu phèi. Khi n­íc ta b¾t ®Çu qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, xóc tiÕn th­¬ng m¹i hay thùc chÊt lµ xóc tiÕn xuÊt khÈu ®· thùc sù trë thµnh mét ®Ò tµi thu hót ®­îc sù quan t©m cña x· héi vµ giíi kinh doanh vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vai trß kh«ng thÓ thiÕu ._.trong viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm nhÊt lµ trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. N¨m 1999 ghi nhËn mét sù chuyÓn biÕn lín trong nhËn thøc ë tÊt c¶ c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp vÒ vai trß cña c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ n­íc ta ®ang ë trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi vµ héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. §· cã nhiÒu cuéc to¹ ®µm, trao ®æi, nh÷ng bµi viÕt, phãng sù truyÒn h×nh... vÒ lÜnh vùc nµy, thÓ hiÖn mét yªu cÇu bøc xóc trong ®êi sèng kinh tÕ cña n­íc ta. NhiÒu ho¹t ®éng ®­îc triÓn khai nh»m cñng cè thªm nhËn thøc cña x· héi, cña c¸c cÊp c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp. Tõ cuèi n¨m 1998 cho ®Õn th¸ng 4/1999 trong khu«n khæ chuÈn bÞ cho dù ¸n “N©ng cao n¨ng lùc xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë ViÖt Nam”, Bé Th­¬ng m¹i ®· phèi hîp víi UNDP, Trung t©m Th­¬ng m¹i Quèc tÕ(ITC) tæ chøc ba cuéc kh¶o s¸t vÒ c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i ë ViÖt Nam. Ngµy 19 th¸ng 2 n¨m 1999 Bé Th­¬ng m¹i ®· cã tê tr×nh Thñ t­íng ChÝnh phñ sè 0687 TM/VP vÒ mét sè chñ tr­¬ng vµ biÖn ph¸p ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Ngµy 21 th¸ng 8 n¨m 1999 Bé còng ®· cã c«ng v¨n sè 3711/TM-TCCB göi c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng yªu cÇu x©y dùng ®Ò ¸n thµnh lËp Phßng Th«ng tin vµ Xóc tiÕn th­¬ng m¹i trùc thuéc Së Th­¬ng m¹i hoÆc Së Th­¬ng m¹i du lÞch tr×nh UBND tØnh/ thµnh phè phª duyÖt. Cã thÓ nãi ®©y lµ nh÷ng b­íc ®i ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng mét c¸ch cã hÖ thèng mµng l­íi c¸c tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i cña ChÝnh phñ tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng víi môc tiªu hç trî cho c¸c doanh nghiÖp thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Trong vßng 1 n¨m, bªn c¹nh c¸c c¬ quan, tæ chøc hç trî th­¬ng m¹i ®­îc h×nh thµnh tõ tr­íc ®ã nh­ ViÖn nghiªn cøu Th­¬ng m¹i, Trung t©m th«ng tin th­¬ng m¹i, mét sè Chi nh¸nh cña Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam, Trung t©m ph¸t triÓn th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ (t/p Hå ChÝ Minh), mét sè HiÖp héi chuyªn ngµnh, c«ng ty chuyªn doanh dÞch vô hç trî th­¬ng m¹i, ®· cã mét lo¹t trung t©m (hoÆc phßng) Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i ®Þa ph­¬ng ®­îc thµnh lËp, tËp trung ë nh÷ng thµnh phè lín (Hµ Néi, T/p Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, §µ N½ng) vµ mét sè tØnh (Th¸i B×nh, B×nh §Þnh, An Giang). Mét sè tØnh kh¸c ®ang trong qu¸ tr×nh triÓn khai (§ång Nai, Kiªn Giang, Thanh Ho¸ v.v.) TÊt c¶ c¸c Trung t©m/ phßng Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i nµy ®Òu trùc thuéc c¸c Së Th­¬ng m¹i. ë Trung ­¬ng, nhËn thøc ®­îc yªu cÇu bøc xóc cña t×nh h×nh, tõ cuèi n¨m 1997 Bé Th­¬ng m¹i ®· tr×nh ChÝnh phñ xin thµnh lËp Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®ång thêi trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt quèc gia hç trî c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Trong khi chê ChÝnh phñ cã quyÕt ®Þnh vÒ vÊn ®Ò nµy cuèi n¨m 1998 ®Çu n¨m 1999 Bé Th­¬ng m¹i ®· cho thµnh lËp Ban Xóc tiÕn th­¬ng m¹i trùc thuéc Bé víi nhiÖm vô tæ chøc, tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng XTTM ®ång thêi t¹o tiÒn ®Ò, x©y dùng nÒn t¶ng cho viÖc thµnh lËp Côc Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i. Sù xuÊt hiÖn cña c¸c tæ chøc nãi trªn võa cho thÊy møc ®é nhËn thøc còng nh­ sù quan t©m cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn vµ giíi doanh nghiÖp vÒ c«ng t¸c XTTM võa lµ biÓu hiÖn cña mét nhu cÇu bøc xóc cña thùc tiÔn kinh doanh nãi riªng vµ ®êi sèng kinh tÕ nãi chung trong lÜnh vùc nµy. Mét sè phßng/trung t©m XTTM ®· b­íc vµo ho¹t ®éng kh¸ hiÖu qu¶, hç trî tèt c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cña ®a sè c¸c ®¬n vÞ nãi trªn vµ cña c¸c tæ chøc XTTM ®· ®­îc thµnh lËp tõ tr­íc cßn nÆng tÝnh tù ph¸t, thiÕu tÝnh hÖ thèng vµ ®Þnh h­íng l©u dµi, gi÷a c¸c tæ chøc XTTM ë trong c¶ n­íc thiÕu sù kÕt dÝnh liªn ngµnh, thiÕu sù ®iÒu phèi vµ qu¶n lý chung ë cÊp nhµ n­íc. ViÖc thµnh lËp Phßng XTTM ë mét sè ®Þa ph­¬ng cßn nhiÒu khã kh¨n trong ®ã quan träng nhÊt lµ vÊn ®Ò tæ chøc, biªn chÕ vµ kinh phÝ ho¹t ®éng. §a sè c¸c phßng/ trung t©m th­êng chØ cã 2-3 ng­êi, rÊt khã cã kh¶ n¨ng ®¶m ®­¬ng ®­îc tÊt c¶ c«ng viÖc trong ph¹m vi chøc n¨ng nhiÖm vô ®­îc giao. Trong mét sè tr­êng hîp, chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc vµ chøc n¨ng hç trî kinh doanh cßn ch­a râ rµng. Cã phßng ®­îc lËp ra chØ ®Ó theo dâi, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng XTTM ë ®Þa ph­¬ng, hÇu nh­ kh«ng tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng hç trî (T/p Hå ChÝ Minh). Cã tr­êng hîp trung t©m XTTM ®­îc tæ chøc qu¸ ®éc lËp, tù trang tr¶i chi phÝ, tù lo biªn chÕ, nh©n sù, kh«ng cã sù hç trî cña ng©n s¸ch Nhµ n­íc (H¶i Phßng). Ngµy 6/7/2000 t¹i quyÕt ®Þnh sè 78/2000 TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, Côc Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i c¬ quan phô tr¸ch trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng XTTM vµ XTXK trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i ®· ®­îc thµnh lËp, ®¸nh dÊu mét trang míi cho ho¹t ®éng XTXK ë ViÖt Nam. VÞ trÝ vµ nhiÖm vô cña Côc Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i. Trªn c¬ së QuyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng ChÝnh phñ ngµy 10/8/2000 Bé tr­ëng Th­¬ng m¹i ®· ra quyÕt ®Þnh sè 1116/2000 Q§ BTM chi tiÕt ho¸ c¸c nhiÖm vô, ho¹t ®éng cô thÓ vµ tæ chøc bé m¸y cña Côc XTTM nh­ sau: Chñ tr× x©y dùng chÝnh s¸ch, c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt, c¸c quy tr×nh, quy ph¹m, ch­¬ng tr×nh, dù ¸n, quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng XTTM; Nghiªn cøu, dù b¸o chiÒu h­íng ph¸t triÓn thÞ tr­êng, c¸c s¶n phÈm n­íc xuÊt khÈu; Thu thËp, tæng hîp xö lý vµ cung cÊp th«ng tin th­¬ng m¹i, tr­íc m¾t tËp trung cung cÊp th«ng tin c¬ héi kinh doanh, t×m kiÕm ®èi t¸c phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp; Tæ chøc tËp huÊn, héi th¶o nh»m n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé lµm c«ng t¸c XTTM vµ båi d­ìng kü n¨ng t¸c nghiÖp trong th­¬ng m¹i cho c¸n bé qu¶n lý vµ kinh doanh th­¬ng m¹i; Phèi hîp víi c¸c Vô chÝnh s¸ch thÞ tr­êng n­íc ngoµi thuéc Bé chØ ®¹o vµ h­íng dÉn c¸c th­¬ng vô ë n­íc ngoµi tiÕn hµnh c«ng t¸c XTTM; Qu¶n lý c¸c Trung t©m th­¬ng m¹i cña Nhµ n­íc ®­îc x©y dùng ë n­íc ngoµi; ChØ ®¹o vµ h­íng dÉn c¸c Së th­¬ng m¹i vÒ c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc vµ nghiÖp vô XTTM, h­íng dÉn nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸c tæ chøc XTTM; Hç trî c¸c doanh nghiÖp trong c¸c ho¹t ®éng XTTM; Nghiªn cøu ®Ò xuÊt biÖn ph¸p x©y dùng m«i tr­êng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam trong ph¹m vi nhiÖm vô mµ Bé Th­¬ng m¹i ®­îc giao; øng dông vµ ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö trong giíi doanh nghiÖp; Thùc hiÖn hîp t¸c quèc tÕ vÒ XTTM vµ th­¬ng m¹i ®iÖn tö. T×nh h×nh Xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ Xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n 1991-2001. 1/ C¸c thèng kª vÒ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng nãi chung vµ ®Æc biÖt ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng cña ViÖt Nam trong thêi gian qua 1.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng XNK cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1990-2001 Nh÷ng n¨m ®æi míi, cïng víi sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ë n­íc ta thu ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ rÊt ®¸ng kÝch lÖ trong ®ã tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu t¨ng nhanh qua c¸c n¨m vµ víi tèc ®é gia t¨ng th­êng cao h¬n tèc ®é t¨ng GDP. NÕu nh­ n¨m 1986 tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ta míi dõng l¹i ë con sè hÕt søc khiªm tèn lµ 2,94 tû USD, n¨m 1990 t¨ng lªn 5,1 tû USD th× ®Õn n¨m 2001 tæng kim ng¹ch ®· lªn ®Õn 31,2 tû USD. Nh­ vËy, sau h¬n 10 n¨m, tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña ta ®· t¨ng h¬n 5 lÇn , víi tèc ®é gia t¨ng b×nh qu©n ®¹t 26%/n¨m. B¶ng 1: Kim ng¹ch xuÊt, nhËp khÈu ë ViÖt Nam giai ®o¹n 1990-2001 N¨m XuÊt khÈu TriÖuUSD Tèc®é (%) T¨ng(+), Gi¶m(-) NhËp khÈu TriÖuUSD Tèc ®é (%) T¨ng(+), Gi¶m(-) NhËp siªu TriÖu USD Tû lÖ (%) NhËp siªu 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2.404,0 2.087,1 2.580,7 2.985,2 4.054,3 5.448,9 7.255,9 9.185,0 9.360,3 11.541,4 14.482,7 15.027,0 - -13,2 +23,7 +15,7 +35,8 +34,4 +33,2 +26,6 +1,9 +23,3 +25,5 +3,8 2.752,4 2.338,1 2.540,7 3.924,0 5.825,8 8.155,4 11.143,6 11.592,3 11.499,6 11.742,1 15.636,5 16.162,0 - -15,1 +8,7 +54,4 +48,5 +40,0 +36,6 +4,0 -0,8 +2,1 +33,2 3,4 348,4 251,0 -40,0 308,8 1.771,5 2.706,5 3.887,7 2.407,3 2.139,3 200,7 1153,8 1135,0 14,5 12,0 - 10,3 43,7 49,7 53,6 26,2 22,9 1,7 8,0 7,6 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2001_Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi (Tr 309) ChØ tÝnh riªng ho¹t ®éng XK, mÆc dï møc gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu trong giai ®o¹n 1990--2001 ch­a cao b»ng §µi Loan, Hµn Quèc... ë giai ®o¹n ®Çu tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, nh­ng còng kh¸ cao so víi nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c.Tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu b×nh qu©n hµng n¨m v­ît xa tèc ®é gia t¨ng nhËp khÈu (23%/15,7%). So víi tèc ®é t¨ng GDP hµng n¨m (6,49%) th× tèc ®é gia t¨ng xuÊt khÈu cao gÊp 3,68 lÇn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng nhanh tõ 31USD/ng­êi n¨m 1991 lªn 150 USD/ng­êi n¨m 1999. N¨m 2000 ®i qua ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên tèt ®Ñp vÒ mét nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· b­íc ®Çu khëi s¾c, v­ît qua c¬n khã kh¨n tõ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t 14,3 tû USD, t¨ng 24% so víi n¨m 1999, v­ît xa møc chØ tiªu 12% vµ v­ît møc kÕ ho¹ch 1 tû USD, t¨ng gÊp 3,6 lÇn so víi møc t¨ng GDP. Víi møc kim ng¹ch 14,3 tû USD xuÊt khÈu ViÖt Nam kh«ng chØ ®¸nh dÊu thªm mét ®Ønh cao míi trªn con ®­êng ph¸t triÓn vµ héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi mµ cßn v­ît qua ng­ìng vÒ xuÊt khÈu cña mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, b×nh qu©n ®¹t 184USD/ ng­êi/n¨m so víi chuÈn 170USD/ng­êi/n¨m, ®­îc thÕ giíi c«ng nhËn lµ n­íc cã nÒn ngo¹i th­¬ng ph¸t triÓn b×nh th­êng. Trong kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®©y lµ mét thuËn lîi kh«ng nhá khi xÐt vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ ViÖt Nam ®Ó më réng thÞ tr­êng ®¸nh dÊu nh÷ng nç lùc héi nhËp ®¸ng kÓ cña ViÖt Nam vµo khu vùc vµ thÕ giíi, më ®­êng tham gia tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO vµ thùc hiÖn nh÷ng hiÖp ®Þnh song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng trªn nÒn t¶ng b×nh ®¼ng cã lîi. B­íc sang n¨m 2001, t×nh h×nh chuyÓn h­íng bÊt lîi h¬n nhiÒu so víi n¨m 2000, næi tréi lµ vÊn ®Ò biÕn ®æi gi¸ c¶ trong mét nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang cã chiÒu h­íng suy tho¸i, ®Æc biÖt sau sù kiÖn n­íc Mü ngµy11/9... tuy nhiªn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ta thu ®­îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ; theo Bé Th­¬ng M¹i, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2001 c¶ n­íc ®¹t kho¶ng 1,5 tû USD, t¨ng 4,5 lÇn so víi n¨m 2000 Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu b­íc ®Çu ®· cã nhiÒu thay ®æi quan träng, theo h­íng t¨ng dÇn tû träng c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn. Tû träng c¸c hµng c«ng nghiÖp nÆng vµ kho¸ng s¶n xuÊt khÈu t¨ng vät tõ 9,01% n¨m 1985 lªn 25,66% n¨m 1990, 25,3% n¨m 1995 vµ 35,6% n¨m 2000. Trong ®ã, kim ng¹ch xuÊt khÈu dÇu th« t¨ng tõ 2617 ngh×n tÊn n¨m 1990 lªn 15.500 ngh×n tÊn n¨m 2000, ®¹t 3,582 tû USD, gÊp 8,2 lÇn n¨m 1990. §©y lµ mÆt hµng lu«n gi÷ vÞ trÝ sè 1 trong 10 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n 1990-2000 ( trõ n¨m1998), t¨ng c¶ vÒ gi¸ lÉn s¶n l­îng. TiÕp ®Õn lµ mÆt hµng than ®¸, n¨m 2000 dï cã suy gi¶m so víi n¨m 1996 nh­ng xuÊt khÈu vÉn t¨ng 3,8 lÇn so víi n¨m 1990, tõ 789 ngh×n tÊn n¨m 1990 lªn 3035 ngh×n tÊn n¨m 2000, n¨m 1996 ®¹t møc cao nhÊt víi 3647 ngh×n tÊn. Thªm vµo ®ã trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam hiÖn nay ngoµi mét sè mÆt hµng, nhãm hµng xuÊt khÈu chñ yÕu (15 mÆt hµng chñ lùc ) ®· xuÊt hiÖn thªm mét sè mÆt hµng míi, nhiÒu tiÒm n¨ng. Nhãm mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam gåm cã: dÇu th«, may mÆc, giÇy dÐp, h¶i s¶n, g¹o, cµ phª, ®iÖn tö m¸y tÝnh, thñ c«ng mü nghÖ, h¹t tiªu, cao su, rau qu¶, than ®¸, chÌ vµ l¹c. 15 mÆt hµng nµy hiÖn nay chiÕm kho¶ng 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸. Trong ®ã cã 11 mÆt hµng cã gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu trªn 100 triÖu USD ®Æc biÖt cã 4 mÆt hµng cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu trªn 1 tû USD ®ã lµ dÇu th« 3582 triÖu USD, dÖt may 1815 triÖu USD, thuû s¶n 1475 triÖu USD vµ giÇy dÐp 1402 triÖu USD. §©y lµ mét tiÕn bé v­ît bËc nÕu xÐt vµo thêi ®iÓm n¨m 1990 trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam kh«ng cã mét mÆt hµng nµo cã kim ng¹ch v­ît qua 1 tû USD, chØ cã dÇu th«, may mÆc, h¶i s¶n, lµ ba mÆt hµng cã kim ng¹ch trªn 100 triÖu USD; ®Õn n¨m 1995, dï ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®· cã nhiÒu khëi s¾c nh­ng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c mÆt hµng vÉn cßn thÊp, ch­a cã mÆt hµng nµo cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu trªn 1 tû USD. VËy mµ chØ sau 5 n¨m ta ®· cã 4 mÆt hµng kim ng¹ch trªn 1 tû USD vµ 7 mÆt hµng kh¸c cã kim ng¹ch ®¹t trªn 100 triÖu USD vµ cßn tiÕp tôc t¨ng trong t­¬ng lai. B¶ng 2 : C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam Nhãm hµng 1985 1990 1995 1998 1999 2000 Kng % Kng % Kng % Kng % Kng % Kng % Tæng sè 98,5 00 404 00 448,9 00 361 00 1540 00 4308 00 CNnÆngvµKS 2,9 0,01 16,9 5,7 377,7 5,3 609 7,9 576 100 5,6 CNnhÑvµTCn 35,5 3,7 35,8 6,4 549,8 8,5 427,6 6,6 190 6,3 900 4,3 N«ng s¶n 74,3 9,3 83,2 2,6 745,8 2 274,3 4,3 803 4,3 833 9,8 L©m s¶n 0,5 0,8 26,5 0,3 53,9 0,8 91,4 0,5 Thuû s¶n 2,6 1,8 39,1 0,9 21,4 1,4 58 0,5 71 0,4 475 0,3 Hµng kh¸c 0,7 0,4 0,4 0,1 0,3 0,01 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 1989, 1994, 2000 Nh×n chung, mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam n¨m 2001 ®­îc ®¸nh gi¸ lµ ®a d¹ng, phong phó h¬n tr­íc ®©y. C¸c mÆt chñ lùc ®Òu t¨ng vÒ c¶ s¶n l­îng lÉn kim ng¹ch (trõ mét 1 sè mÆt hµng nh­ g¹o, than ®¸, h¹t tiªu, h¹t ®iÒu...). Bªn c¹nh c¸c s¶n phÈm chñ lùc, c¸c hµng xuÊt khÈu kh¸c kh¸ ®a d¹ng, nhiÒu mÆt hµng cã tiÒm n¨ng nh­: c¬ khÝ, ®iÖn, s¶n phÈm nhùa, s¶n phÈm gç, thùc phÈm chÕ biÕn... tuy hiÖn nay cßn chiÕm tû lÖ thÊp, quy m« nhá nh­ng cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai. B¶ng 3: Mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu 1990_2001 MÆt hµng §¬n vÞ 1990 1995 1998 1999 2000 2001 DÇu th« Ngh×n tÊn 2617,0 7652,0 12145,0 14881,9 15423,5 16731,6 Than ®¸ Ngh×n tÊn 789,0 2821,0 3162,0 3260,0 3251,0 4290,0 GiÇy dÐp Tr USD - 296,4 1031,0 1387,1 1471,7 1559,5 DÖt may Tr USD 215,0 850,0 1450,0 1746,2 1891,9 1975,4 Mü nghÖ Tr USD - 18,7 31,1 22,5 36,2 - G¹o Ngh×n tÊn 1624,0 1988,0 3730,0 4508,3 3476,7 3729,5 L¹c nh©n Ngh×n tÊn 71,0 115,0 86,8 56,0 76,1 78,2 Cµ phª Ngh×n tÊn 90,0 248,1 382,0 482,0 733,9 931,2 Cao su Ngh×n tÊn 75,9 138,1 191,0 263,0 273,4 308,1 H¹t ®iÒu Ngh×n tÊn 9,0 19,8 25,7 18,4 34,2 43,7 Rau qu¶ Tr USD 52,0 56,1 52,6 106,6 213,1 330,0 H¹t tiªu Ngh×n tÊn 9,0 17,9 15,1 34,8 36,4 57,0 ChÌ Ngh×n tÊn 16,1 18,8 33,0 36,0 55,6 68,2 Thuû s¶n Tr USD 239,0 621,4 858,0 973,6 1478,5 1777,6 Nguån: Bé th­¬ng m¹i, Tæng côc h¶i quan. XuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 Khèi l­îng xuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ­íc ®¹t 7,3 tû USD gi¶m 5,9% so víi cïng kú n¨m 2001, trong ®ã: Khu vùc kinh tÕ trong n­íc XK 3,8 tû USD Khu vùc cã vèn §TNN (KÓ c¶ dÇu th«) XK 3,5 tû USD, b»ng møc 6 th¸ng ®Çu n¨m 2001. XuÊt khÈu 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 gi¶m sót do gi¸ vµ khèi l­îng cña nhiÒu mÆt hµng gi¶m sót. B¶ng 4: XuÊt khÈu th¸ng 6 vµ 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 §¬n vÞ tÝnh: Ngh×n tÊn, Tr USD TH 5 th¸ng ®Çu n¨m 2002 ¦íc tÝnh th¸ng 6/2002 Céng dån 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 so víi cïng kú L­îng TrÞ gi¸ L­îng TrÞ gi¸ L­îng TrÞ gi¸ L­îng TrÞ gi¸ Tæng TrÞ Gi¸ 5.830 1.420 7.520 91,4 KV Kinh tÕ trong n­íc 3.023 760 3.783 89,2 KV cã vèn §TNN DÇu th« Hµng ho¸ kh¸c 2.807 660 3.467 100,0 1.192 290 83,3 1.615 370 117,6 MÆt hµng chñ yÕu: DÇu th« 7.027 1.192 1.500 290 8.527 1.482 98,1 83,3 DÖt may 790 200 990 103,0 Thuû s¶n 631 185 816 97,6 GiÇy dÐp 717 160 877 110,0 §iÖn tö m¸y tÝnh 181 45 226 71,6 G¹o 1.241 267 350 78 1.591 345 73,4 99,2 Cµ phª 314 117 45 20 359 137 66,2 54,4 Thñ c«ng mü nghÖ 140 30 170 148,7 Rau qu¶ 87 20 107 56,4 Cao su 147 74 25 14 172 88 140,1 124,9 H¹t tiªu 37 49 10 15 47 64 104,1 87,9 H¹t ®iÒu 18,0 60 6,2 20 24,2 80 135,2 116,9 Than ®¸ 2.585 66 450 10 3.035 76 144,2 143,4 ChÌ 16 17,0 4 3,9 20 20,9 122,5 121,0 L¹c 34 15,5 10 5,0 44 20,5 177,7 162,3 Nguån: Tæng côc TC§LCL, ngµy 06/07/2002 2/ C¸c chÝnh s¸ch míi ban hµnh cña ChÝnh phñ ®èi víi ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng. a) Hç trî xóc tiÕn th­¬ng m¹i giai ®o¹n 2002-2005 Bé Tµi chÝnh ra th«ng t­ sè 86/TT-BTC nªu râ: hµng n¨m, nhµ n­íc dµnh mét kho¶n ng©n s¸ch tÝnh trªn kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Ó hç trî ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®Èy m¹nh xuÊt khÈu theo c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm quèc gia (ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i). Nh÷ng ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i träng ®iÓm ®­îc hç trî bao gåm: th«ng tin th­¬ng m¹i, tuyªn truyÒn xuÊt khÈu vµ lËp trung t©m d÷ liÖu hç trî doanh nghiÖp; t­ vÊn xuÊt khÈu; ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc vµ kü n¨ng kinh doanh xuÊt khÈu cho doanh nghiÖp; héi chî triÓn l·m hµng xuÊt khÈu; kh¶o s¸t, t×m kiÕm thÞ tr­êng xuÊt khÈu; qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu quèc gia vµ s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Æc tr­ng quèc gia; chi phÝ ban ®Çu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng xóc tiÕn th­¬ng m¹i; nghiªn cøu øng dông ph¸t triÓn th­¬ng m¹i ®iÖn tö phôc vô xuÊt khÈu; c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i kh¸c do Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh. §èi t­îng ®­îc hç trî lµ c¸c doanh nghiÖp cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ thuéc ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i träng ®iÓm. C¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng dÞch vô trong lÜnh vùc xóc tiÕn th­¬ng m¹i kh«ng thuéc ®èi t­îng tiÕp nhËn hç trî. Møc hç trî: hç trî 50% chi phÝ cho ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i träng ®iÓm ®· nªu vµ 70% chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng cßn l¹i. C¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt do Thñ t­íng ChÝnh phñ hoÆc chñ tÞch uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng (®èi víi ®Þa ph­¬ng) quyÕt ®Þnh. b) Quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp phÐp th«ng tin trªn Internet Bé tr­ëng Bé v¨n ho¸ th«ng tin ®· ra QuyÕt ®Þnh sè 27/Q§-BVHTT ban hµnh quy chÕ qu¶n lý vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin, thiÕt lËp trang ®iÖn tö trªn Internet. Quy chÕ nªu râ: Bé v¨n ho¸ th«ng tin lµ c¬ quan thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vµ cÊp giÊy phÐp cung cÊp th«ng tin trªn Internet (ICP), thiÕt lËp trang tin ®iÖn tö trªn Internet. §¬n vÞ cung cÊp th«ng tin trªn ICP lµ c¬ quan, tæ chøc, doanh nghiÖp ®­îc Bé v¨n ho¸ th«ng tin cÊp giÊy phÐp thùc hiÖn cung cÊp th«ng tin trªn Internet th«ng qua nhµ cung cÊp dÞch vô( ISP). Mäi th«ng tin cña ®¬n vÞ cung cÊp th«ng tin ph¶i thùc hiÖn quy ®Þnh: néi dung th«ng tin kh«ng g©y ph­¬ng h¹i ®Õn ®éc lËp, chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ cña n­íc CHXHCN ViÖt Nam; kh«ng ®­îc kÝch ®éng b¹o lùc, tuyªn truyÒn chiÕn tranh x©m l­îc, g©y hËn thï gi÷a c¸c d©n téc vµ nh©n d©n c¸c n­íc, kÝch ®éng d©m «, ®åi truþ, téi ¸c; kh«ng ®­îc tiÕt lé bÝ mËt nhµ n­íc, bÝ mËt qu©n sù, an ninh, kinh tÕ, ®èi ngo¹i vµ nh÷ng bÝ mËt kh¸c do ph¸p luËt VN quy ®Þnh; kh«ng ®­îc cung cÊp th«ng tin khi ch­a cã giÊy phÐp cña Bé VH - TT. §iÒu kiÖn cÊp phÐp ®èi víi c¸c c¬ quan, tæ chøc, DN cña VN lµ ph¶i cã chÊp thuËn cña c¬ quan chñ qu¶n, x¸c ®Þnh lo¹i h×nh th«ng tin, c¸c chuyªn môc, tÇn sè, cã ®ñ ph­¬ng tiÖn kü thuËt; ®èi víi c¸c c¬ quan, tæ chøc n­íc ngoµi lµ c¬ quan ngo¹i giao, tæ chøc liªn chÝnh phñ, phi chÝnh phñ, c¸c h·ng th«ng tÊn b¸o chÝ ph¶i ®­îc Bé ngo¹i giao chÊp thuËn; ®èi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc ph¶i cã ®ñ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng hîp ph¸p t¹i VN. Trong thêi h¹n 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhËn ®­îc hå s¬ hîp lÖ, Bé VH – TT xem xÐt, gi¶i quyÕt viÖc cÊp phÐp. c) C¸c lo¹i hµng ho¸ XK t¹i chç ¸p dông thuÕ xuÊt GTGT 0% Ngµy 10/10, Bé Tµi chÝnh ®· ban hµnh Th«ng t­ sè 90/TT-BTC h­íng dÉn thu thuÕ XNK, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) víi hµng ho¸ b¸n cho th­¬ng nh©n n­íc ngoµi nh­ng giao hµng cho DN kh¸c t¹i ViÖt nam theo chØ ®Þnh cña th­¬ng nh©n n­íc ngoµi ®Ó lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt, gia c«ng hµng XK (hµng ho¸ XK t¹i chç). Theo ®ã, c¸c lo¹i hµng XK t¹i chç ®­îc ¸p dông thuÕ xuÊt GTGT lµ 0% nh­ng DN ph¶i cã ®ñ c¸c hå s¬ nh­: chøng tõ thanh to¸n tiÒn hµng XK t¹i chç, tê khai hµng ho¸ XNK t¹i chç, c¸c hîp ®ång mua b¸n víi th­¬ng nh©n n­íc ngoµi... ®èi víi c¸c DNNK vËt t­, nguyªn liÖu ®Ó lµm hµng XK t¹i chç, sau khi xong thñ tôc XK t¹i chç, DN ®ã ®­îc xÐt hoµn l¹i thuÕ NK ®èi víi phÇn vËt t­, nguyªn liÖu t­¬ng øng víi s¶n phÈm XK t¹i chç. d) Th«ng t­ sè 88/TTBTC cña Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh chÕ ®é thu, nép vµ qu¶n lý sö dông phÝ cÊp m· sè m· v¹ch cã hiÖu lùc thi hµnh tõ ngµy 17/10/2002 Theo ®ã, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc cña ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi khi ®­îc c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ m· sè m· v¹ch hoÆc c¬ quan ®­îc uû quyÒn thùc hiÖn viÖc cÊp giÊy phÐp sö dông m· sè m· v¹ch, ph¶i nép phÝ theo møc: phÝ cÊp vµ h­íng dÉn sö dông MSMV 1.000.000/ lÇn; phÝ duy tr× vµ sö dông MSMV 500.000/ n¨m. C¬ quan thu phÝ ®­îc ®Ó l¹i 90% ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c tæ chøc thu. Sè cßn l¹i 10% ph¶i nép vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc. Ngoµi ra, th«ng t­ cßn quy ®Þnh cô thÓ vÒ tæ chøc thu, nép vµ qu¶n lý sö dông phÝ cÊp m· sè m· v¹ch; tæ chøc thùc hiÖn... 3/ Ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua Tr­íc khi thµnh lËp Côc Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i Bé th­¬ng m¹i cã nhiÒu bé phËn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i kh¸c nhau nh­: C¸c vô chÝnh s¸ch thÞ tr­êng nh­: Vô Ch©u ¸-Th¸i B×nh D­¬ng, Vô ¢u Mü, Vô T©y ¸-Nam Phi, Vô ®a biªn. C¸c th­¬ng vô ë n­íc ngoµi chÞu sù chØ ®¹o nghiÖp vô cña c¸c Vô nãi trªn bao gåm viÖc xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ qu¶n lý c¸c hiÖp ®Þnh song ph­¬ng. Theo quyÕt ®Þnh míi cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, c¸c Th­¬ng vô ë n­íc ngoµi trùc thuéc Sø qu¸n. Nh­ vËy, ®¹i diÖn cña Bé th­¬ng m¹i sÏ mang th©n phËn ngo¹i giao vµ chØ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc theo dâi c¸c HiÖp ®Þnh song ph­¬ng. CÇn ph¶i cã c¸c v¨n phßng xóc tiÕn th­¬ng m¹i riªng, tõ ®ã kÐo theo viÖc cñng cè l¹i ho¹t ®éng cña c¸c Vô khu vùc. Cô thÓ c¸c Vô chØ cßn qu¶n lý c¸c HiÖp ®Þnh song ph­¬ng. Chøc n¨ng xóc tiÕn xuÊt nhËp khÈu ph¶i do c¬ quan chøc n¨ng qu¶n lý. C¸c khu vùc võa lËp kÕ ho¹ch c¸c ch­¬ng tr×nh võa thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn th­¬ng m¹i trong khi ®ã c¸c Vô lµ bé phËn qu¶n lý Nhµ n­íc. Ngoµi c¸c Vô, Bé th­¬ng m¹i cßn cã c¸c c¬ quan trùc thuéc: C«ng ty héi chî qu¶ng c¸o lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc thùc hiÖn chøc n¨ng tæ chøc héi chî qu¶ng c¸o, ho¹t ®éng ®Þnh h­íng kinh doanh. Trung t©m th«ng tin th­¬ng m¹i ViÖt Nam lµ c¬ quan sù nghiÖp kinh tÕ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt th«ng tin kinh tÕ th­¬ng m¹i trong ®ã cã th«ng tin vÒ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Trªn thùc tÕ, Trung t©m nµy vÉn nhËn ng©n s¸ch tõ c¸c nguån chi cho nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ vµ c¸c nguån cña Bé th­¬ng m¹i. ViÖn nghiªn cøu th­¬ng m¹i-tiÒn th©n lµ ViÖn nghiªn cøu ngo¹i th­¬ng, trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh ®· s¸p nhËp cïng c¸c ViÖn kh¸c lµm mét. Do ®ã hiÖn nay vÒ c¬ cÊu tæ chøc vµ chøc n¨ng ®· t¸ch dÇn khái chøc n¨ng xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ ®Þnh h­íng vµo nghiªn cøu ph¸t triÓn. Trªn thùc tÕ, viÖn nµy ho¹t ®éng trªn ng©n s¸ch dµnh cho khoa häc c«ng nghÖ. Trung t©m t­ vÊn vµ ®µo t¹o kinh tÕ th­¬ng m¹i: cã chøc n¨ng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. C¸c ho¹t ®éng cña trung t©m rÊt réng. Tuy nhiªn, vÒ tæ chøc ch­a ®Þnh h×nh vµ bÞ h¹n chÕ. Cô thÓ, Trung t©m ho¹t ®éng ®éc lËp trong c«ng t¸c chuyªn m«n, tµi chÝnh vµ phô thuéc vÒ tæ chøc ®èi víi ViÖn nghiªn cøu th­¬ng m¹i. H¬n thÕ n÷a, Trung t©m ®Þnh h­íng dÞch vô ®Ó tån t¹i. ChØ cã mét sè ho¹t ®éng nh­ nghiªn cøu vµ ®µo t¹o do n­íc ngoµi tµi trî cã thÓ coi nh­ ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu, gièng nh­ néi dung ho¹t ®éng cña Phßng ph¸t triÓn th­¬ng m¹i JETRO. Ngoµi ra, mét sè c¬ quan kh¸c cã thÓ coi nh­ mét bé phËn cña xóc tiÕn th­¬ng m¹i nh­ Tr­êng qu¶n lý c¸n bé, Côc qu¶n lý ®o l­êng vµ chÊt l­îng. §Ó ®¸nh gi¸ c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i cña Bé th­¬ng m¹i tr­íc khi thµnh lËp Côc Xóc tiÕn th­¬ng m¹i cÇn cã sù nghiªn cøu mét c¸ch hÖ thèng, song s¬ bé cho thÊy c¸c kh©u tån t¹i nh­ sau: Bé th­¬ng m¹i ch­a cã bé phËn ®éc lËp qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i. ViÖc nµy rÊt cÇn thiÕt, v× nã g¾n liÒn viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô cña ChÝnh phñ giao. Bé phËn nµy cã thÓ ph¶i lµ mét Côc qu¶n lý v× c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh ngoµi néi dung v¹ch ra chiÕn l­îc ngµnh, lËp kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng, t¹o nguån ng©n s¸ch vµ qu¶n lý ng©n s¸ch cßn ph¶i cÇn tËp trung h­íng dÉn, ®iÒu phèi vµ kiÓm so¸t c¸c c¬ quan trùc thuéc, phèi hîp liªn ngµnh, tËn dông sù hîp t¸c quèc tÕ. Cã thÓ sau 10-20 n¨m, vai trß qu¶n lý cña Côc nµy chØ cßn tËp trung chØ ®¹o chiÕn l­îc, ®Þnh h­íng vµ qu¶n lý ng©n s¸ch. Song do t×nh h×nh ph¸t triÓn chung nªn ®ßi hái ph¶i cã Côc nªu trªn. Do ch­a cã bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i, cho nªn mÆc dï chiÕn l­îc xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®· ®­îc ho¹ch ®Þnh, song c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i hoµn toµn thô ®éng vµ dõng ë møc ®é dÞch vô. C¸c dÞch vô ®ã kh«ng cã kÕ ho¹ch vµ kh«ng tËp trung thùc hiÖn chiÕn l­îc xóc tiÕn xuÊt khÈu. Do nhiÒu lý do nh­ ®· nªu trªn, kh«ng cã ng©n s¸ch dµnh riªng cho ho¹t ®éng nµy, thiÕu c¸n bé cã chuyªn m«n, thiÕu bé m¸y qu¶n lý, cho nªn c¸c c¬ quan trùc thuéc ho¹t ®éng láng lÎo. Mét sè bé phËn nh­ ViÖn nghiªn cøu th­¬ng m¹i vµ sè ®«ng Th­¬ng vô mÊt h¼n ph­¬ng h­íng, cã nguy c¬ bÞ tª liÖt. §Æc biÖt quyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng ®­a c¸c c¬ quan ®¹i diÖn kinh tÕ th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam vµo c¸c Sø qu¸n theo xu h­íng chung cña c¸c n­íc dÉn ®Õn nhu cÇu c¶i c¸ch hÖ thèng v¨n phßng ®¹i diÖn ë n­íc ngoµi mét c¸ch c¬ b¶n. T×nh h×nh trªn ®ßi hái ph¶i cã biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó cñng cè vµ h×nh thµnh hÖ thèng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®¸p øng ®ßi hái cña c«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh vµ c¶i tæ kinh tÕ nãi chung. *Tæ chøc bé m¸y lµm c«ng t¸c XTXK ë cÊp chÝnh phñ: Ho¹t ®éng XTTM ®­îc thùc hiÖn ë nhiÒu Bé/ngµnh vµ c¸c c¬ quan kh¸c nhau cña chÝnh phñ trong ®ã Bé Th­¬ng m¹i ®ãng vai trß nßng cèt trong viÖc xóc tiÕn më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. Bé Th­¬ng m¹i lµ c¬ quan ®Çu mèi nghiªn cøu vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, so¹n th¶o luËt ph¸p th­¬ng m¹i nãi chung, c¸c chÝnh s¸ch XTTM vµ XTXK nãi riªng. Bé thùc hiÖn viÖc ®µm ph¸n vµ ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn th­¬ng m¹i song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng víi c¸c n­íc. Ngoµi ra, Bé cßn trùc tiÕp tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM nh­: ho¹t ®éng th«ng tin th­¬ng m¹i, nghiªn cøu thÞ tr­êng, giíi thiÖu b¹n hµng, ®µo t¹o vµ t­ vÊn th­¬ng m¹i, gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp tham gia héi chî triÓn l·m ë n­íc ngoµi, tæ chøc c¸c ®oµn doanh nghiÖp ®i kh¶o s¸t thÞ tr­êng n­íc ngoµi, ®ãn tiÕp c¸c ®oµn th­¬ng nh©n n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam, tæ chøc c¸c héi nghÞ, héi th¶o XTTM v.v. Bé m¸y chuyªn m«n cña Bé ®Ó thùc hiÖn nh÷ng viÖc trªn bao gåm 41 c¬ quan ®¹i diÖn th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi, 3 vô ChÝnh s¸ch ThÞ tr­êng Ngoµi n­íc, Vô kÕ ho¹ch-thèng kª, Vô chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i ®a biªn, Vô qu¶n lý XNK, Trung t©m th«ng tin th­¬ng m¹i, ViÖn nghiªn cøu Th­¬ng m¹i vµ c¸c tr­êng ®µo t¹o vÒ th­¬ng m¹i v.v. Tæng côc du lÞch thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn du lÞch bao gåm c¸c ho¹t ®éng t¹o m«i tr­êng, ®µm ph¸n c¸c hiÖp ®Þnh du lÞch ®a vµ song ph­¬ng víi n­íc ngoµi, vµ trùc tiÕp thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng th«ng tin du lÞch vµ qu¶ng b¸ du lÞch ë trong vµ ngoµi n­íc. Bé Lao ®éng, Th­¬ng binh vµ X· héi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu lao ®éng Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi C¸c bé s¶n xuÊt chuyªn ngµnh kh¸c còng thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng XTTM nh­ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, ®Þnh h­íng s¶n xuÊt vµ kinh doanh, hç trî nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm, hç trî qu¶n lý vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm v.v. Ho¹t ®éng ngo¹i giao cña c¸c c¬ quan §¶ng vµ Nhµ n­íc ë trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, ®Æc biÖt lµ Bé Ngo¹i Giao, còng nh­ cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ ®· vµ ®ang gãp phÇn t¹o m«i tr­êng quèc tÕ thuËn lîi cho xuÊt khÈu vµ thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. T¹i c¸c tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng, c¸c Së Th­¬ng m¹i hoÆc c¸c trung t©m XTTM còng tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM phôc vô cho c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng m×nh. Cho ®Õn n¨m 1999 ®· cã gÇn 20 tØnh vµ thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng ®· thµnh lËp c¸c trung t©m hoÆc c¸c phßng XTTM trùc thuéc UBND hoÆc Së Th­¬ng m¹i. §¸ng chó ý lµ c¸c trung t©m XTTM vµ §Çu t­ cña Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh vµ §µ N½ng C¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp Tr­íc khi Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam (VCCI) t¸ch ra khái Bé Th­¬ng m¹i (n¨m 1993) trë thµnh mét tæ chøc x· héi vµ phi chÝnh phñ th× tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng XTTM ë ViÖt nam ®Òu do chÝnh phñ vµ mét vµi doanh nghiÖp nhµ n­íc thùc hiÖn. Cho ®Õn khi Bé Th­¬ng m¹i triÓn khai thµnh lËp mét c¬ quan XTTM th× sè c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ tham gia vµo ho¹t ®éng XTTM ngµy cµng t¨ng. C¶ n­íc cã tíi gÇn tr¨m tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp. Trong sè c¸c tæ chøc nµy, VCCI lµ tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i l©u ®êi nhÊt vµ lín nhÊt. KÓ tõ khi thµnh lËp n¨m 1963 ®Õn nay ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ sau nµy thªm ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét trong hai chøc n¨ng c¬ b¶n cña VCCI. Ngoµi ra, ®¸ng chó ý cßn cã c¸c hiÖp héi ngµnh hµng nh­: HiÖp héi DÖt May (VITAS), HiÖp héi Da giÇy (LEFASO), HiÖp héi ChÕ biÕn vµ XuÊt khÈu Thuû s¶n (VASEP), HiÖp héi L­¬ng thùc (VIETFOOD), HiÖp héi Cµ phª vµ Ca cao, HiÖp héi §iÒu, HiÖp héi ChÌ, HiÖp héi Bao b×, HiÖp héi qu¶ng c¸o v.v. C¸c hiÖp héi nµy th­êng cã trô së chÝnh t¹i Hµ Néi vµ v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i TP Hå ChÝ Minh hoÆc ng­îc l¹i. Ngoµi ra, Liªn minh c¸c Hîp t¸c x· ViÖt Nam (víi chi nh¸nh ë hÇu hÕt c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc), c¸c hiÖp héi c«ng th­¬ng vµ c¸c hiÖp héi doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng, HiÖp héi Doanh nghiÖp trÎ ViÖt Nam, c¸c tæ chøc XTTM chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ cña n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam v.v. còng tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM chñ yÕu phôc vô cho c¸c héi viªn cña hä. C¸c tæ chøc kinh doanh dÞch vô XTTM Nh÷ng tæ chøc nµy bao gåm c¸c c«ng ty dÞch vô th«ng tin, triÓn l·m, héi chî, qu¶ng c¸o, t­ vÊn kinh doanh, t­ vÊn qu¶n lý chÊt l­îng, kiÓm nghiÖm hµng ho¸, t­ vÊn ph¸p lý, c¸c c¬ së ®µo t¹o th­¬ng m¹i, c¸c viÖn thiÕt kÕ vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm v.v. Víi chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña Nhµ n­íc kÓ c¶ trong lÜnh vùc kinh doanh dÞch vô vµ sù th«ng tho¸ng cña ph¸p luËt, ®Æc biÖt lµ LuËt Doanh nghiÖp, sè c¸c c«ng ty kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc cã liªn quan ®Õn XTTM ®· vµ ®ang t¨ng lªn nhanh chãng. Tr­íc n¨m 90 chØ cã vµi ba tæ chøc cña nh÷ng n­íc ®­îc phÐp tæ chøc vµ kinh doanh dÞch vô HCTL. HiÖn nay, sè c¸c c«ng ty cã ®¨ng ký kinh doanh dÞch vô HCTL ®· t¨ng lªn tíi hµng tr¨m. Trong lÜnh vùc qu¶ng c¸o, n¨m 90 chØ cã mét vµi c«ng ty qu¶ng c¸o nhµ n­íc, ®Õn n¨m 1999 ®· cã gÇn 400 c«ng ty thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, kÓ c¶ c¸c c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §· cã mét sè c«ng ty thuéc tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th«ng tin, nghiªn cøu thÞ tr­êng, t­ vÊn ®Çu t­ vµ kinh doanh, t­ vÊn ph¸p luËt v.v. ®· ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ kinh doanh Sè c¸c doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp c._. luËt trong ho¹t ®éng XTTM. ThËm chÝ c¸c tæ chøc nµy cã thÓ lµ n¬i gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp ph¸t sinh trong th­¬ng m¹i vµ trong ho¹t ®éng XTTM mµ kh«ng cÇn ®Õn sù can thiÖp cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc. Ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ trong qu¶n lý x· héi lµ ®iÒu thiÕt yÕu v× c¸c tæ chøc nµy th­êng mang tÝnh tù nguyÖn. Nh÷ng quy ®Þnh cña nh÷ng tæ chøc nµy th­êng dùa trªn c¬ së tho¶ thuËn tù nguyÖn nªn mét khi ®­îc th«ng qua nã cã thÓ ®­îc c¸c thµnh viªn chÊp nhËn mét c¸ch tho¶i m¸i h¬n lµ b»ng nh÷ng quyÕt ®Þnh hµnh chÝnh cña nhµ n­íc. NÕu chóng ta cã nh÷ng biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó hç trî cho c¸c tæ chøc nµy ph¸t triÓn th× l©u dµi hä cã thÓ trë thµnh nh÷ng trî thñ ®¾c lùc cña c¸c c¬ quan nhµ n­íc trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh x· héi gãp phÇn lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý x· héi ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ ®ì g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. Nh÷ng chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cã thÓ ¸p dông tr­íc hÕt ph¶i bao gåm c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ ®Ò cao vai trß cña c¸c hiÖp héi quÇn chóng trong qu¶n lý nhµ n­íc, biÖn ph¸p hç trî tµi chÝnh ban ®Çu vµ c¸c biÖn ph¸p ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc. f/ §æi míi hç trî tµi chÝnh cho c«ng t¸c XTTM vµ XTXK ViÖc hç trî kinh phÝ cho ho¹t ®éng XTXK trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp tõ quü hç trî xuÊt khÈu theo quy ®Þnh cña th«ng t­ 61 Bé Tµi chÝnh ban hµnh th¸ng 8 n¨m 2001 thÓ hiÖn sù quan t©m cña nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng XTXK. §iÒu nµy ®· t¹o chñ tr­¬ng cho c¸c doanh nghiÖp trong c«ng t¸c XTXK. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ tù m×nh tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng XTXK hoÆc thuª dÞch vô XTXK mµ hä cÇn tõ c¸c tæ chøc XTTM, gãp phÇn thóc ®Èy thÞ tr­êng dÞch vô XTTM ph¸t triÓn. Ngoµi ra nhµ n­íc còng cÇn ph¶i t¨ng vµ æn ®Þnh nguån kinh phÝ XTXK ®Ó c¸c tæ chøc XTTM (bao gåm c¸c tæ chøc XTTM cña chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp) tiÕn hµnh mét sè ho¹t ®éng XTTM phôc vô cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ch­a cã kim ng¹ch nh­ng cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu. ViÖc cÊp kinh phÝ cho c¸c tæ chøc XTTM cña nhµ n­íc ph¶i dùa trªn c¸c ch­¬ng tr×nh ho¹t ®éng cô thÓ, trong ®ã tËp trung vµo thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng XTTM ë tÇm quèc gia, phôc vô chung cho c¶ céng ®ång doanh nghiÖp vµ ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng XTTM mµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp kh«ng tù lµm ®­îc hoÆc lµm kh«ng cã hiÖu qu¶ b»ng nhµ n­íc. C¸c ho¹t ®éng ®ã cã thÓ lµ cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng quèc tÕ, nhÊt lµ c¸c th«ng tin nguån vµ cã tÝnh dù b¸o, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn x©y dùng h×nh ¶nh quèc gia, më c¸c trung t©m giíi thiÖu s¶n phÈm xuÊt khÈu cña c¶ n­íc ë n­íc ngoµi, c¸c ho¹t ®éng XTTM phôc vô c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc XTTM vµ qu¶n lý nhµ n­íc vÒ XTTM v.v. C¸c ch­¬ng tr×nh vµ dù ¸n XTTM mµ Héi ®ång ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc gia th«ng qua hµng n¨m lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó nhµ n­íc ph©n bæ nguån kinh phÝ hç trî XTTM. g/ øng dông khoa häc vµ c«ng nghÖ trong qu¶n lý vÒ XTTM Khoa häc vµ c«ng nghÖ th«ng tin cã thÓ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ XTTM vµ qu¶n lý nhµ n­íc vÒ XTTM. Nã cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng c­êng trao ®æi th«ng tin th­¬ng m¹i vµ phèi hîp c¸c ho¹t ®éng XTTM. C«ng nghÖ th«ng tin còng cã thÓ ®­îc ¸p dông trong qu¶n lý nhµ n­íc vÒ XTTM. ViÖc ®¨ng ký vµ xÐt duyÖt kÕ ho¹ch tæ chøc HCTL, ®¨ng ký, xin vµ cÊp giÊy phÐp cho c¸c ho¹t ®éng khuyÕn m¹i, xin vµ cÊp giÊy phÐp qu¶ng c¸o v.v. còng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua m¹ng th«ng tin m¸y tÝnh ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ tiÒn b¹c cho c¶ c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp. 2. C¸c gi¶i ph¸p ë gãc ®é doanh nghiÖp: §Ó n©ng cao søc c¹nh tranh, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸, c¸c doanh nghiÖp n­íc ta cÇn rÊt nhiÒu viÖc ph¶i lµm, cÇn cã nh÷ng nç lùc cè g¾ng th­êng xuyªn. Tuy nhiªn ®èi víi tõng ngµnh hµng doanh nghiÖp cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p phï hîp. Sau ®©y lµ mét sè khÝa c¹nh c¬ b¶n mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i lµm tèt. 2.1. LËp kÕ ho¹ch xóc tiÕn xuÊt khÈu ®èi víi tõng ngµnh hµng 2.1.1 T¨ng c­êng ®Çu t­ nguån lùc cho viÖc ®iÒu tra, nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng môc tiªu ®Ó cã kÕ ho¹ch tiÕp thÞ xuÊt khÈu cho ngµnh hµng: Tr­íc hÕt, c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch kü cµng m«i tr­êng vÜ m« nÒn kinh tÕ vÒ c¸c mÆt c¬ b¶n: C¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn xuÊt khÈu cña chÝnh phñ, c¸c mÆt hµng cÊm xuÊt khÈu, cÊm nhËp khÈu, xuÊt nhËp khÈu cã ®iÒu kiÖn, c¸c mÆt hµng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, t×nh tr¹ng phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp víi nhau còng nh­ víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng hç trî xuÊt khÈu, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ nguån lùc vµ c«ng nghÖ... Thùc hiÖn ph©n tÝch néi lùc cña doanh nghiÖp, ph¶i biÕt ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña m×nh, vÞ thÕ hiÖn t¹i, tiÒm lùc tµi chÝnh, nguån nh©n lùc, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt... ®Ó cã h­íng kh¾c phôc h¹n chÕ, ph¸t huy lîi thÕ hiÖn t¹i vµ tiÒm n¨ng. Nh÷ng nh©n tè nµy cã t¸c ®éng quyÕt ®Þnh trong c¹nh tranh còng nh­ trong viÖc ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p hç trî cho ngµnh hµng cña m×nh 2.1.2 T¨ng c­êng ®Çu t­ nguån lùc nghiªn cøu thÞ tr­êng quèc tÕ vµ t×m hiÓu nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÕp cËn thÞ tr­êng cho ngµnh hµng: §©y lµ ho¹t ®éng tiªn quyÕt ®Çu tiªn ®èi víi bÊt k× doanh nghiÖp nµo muèn tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ. §ã lµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra, kh¶o s¸t ®Ó t×m kh¶ n¨ng tiªu thô ®èi víi mét hoÆc mét nhãm s¶n phÈm, kÓ c¶ ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn môc tiªu ®ã nh»m thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ChØ b¸n c¸i thÞ tr­êng cÇn chø kh«ng ph¶i b¸n c¸i s½n cã”. C«ng t¸c nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ tr­êng xuÊt khÈu ph¶i chØ ra: -ThÞ tr­êng nµo cã triÓn väng ®èi víi s¶n phÈm (hiÖn t¹i hoÆc t­¬ng lai) doanh nghiÖp -Dung l­îng thÞ tr­êng lµ bao nhiªu, c¬ cÊu ra sao. -Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi s¶n phÈm doanh nghiÖp vÒ chÊt l­îng gi¸ c¶, mÉu m·, ®é an toµn..., cÇn s¶n xuÊt hoÆc cã nh÷ng thay ®æi thÝch øng g× ®èi víi ®ßi hái cña thÞ tr­êng -CÇn sö dông ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o nµo vµ ph­¬ng ph¸p xóc tiÕn nµo? -Chän ph­¬ng ph¸p b¸n nµo lµ phï hîp . 2.1.3. CÇn lµm tèt c«ng t¸c thu mua trong n­íc t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu, tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p hç trî xuÊt khÈu ngµnh hµng: C¸c doanh nghiÖp ph¶i cã hÖ thèng ch©n hµng m¹nh, hÖ thèng ®¹i lÝ thu mua réng kh¾p, ho¹t ®éng th­êng xuyªn theo s¸t thÞ tr­êng. Tr­íc hÕt doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu kÜ nguån hµng xuÊt khÈu vµ kh¶ n¨ng cung cÊp cña thÞ tr­êng thùc tÕ, tiÒm n¨ng vµ gi¸ c¶ trong n­íc so víi gi¸ c¶ quèc tÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lÝ nhµ n­íc vÒ mÆt hµng ®ã. Sau ®ã doanh nghiÖp x©y dùng mét hÖ thèng thu mua ph¶i g¾n víi c¸c ph­¬ng ¸n vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ víi ®iÒu kiÖn giao th«ng cña c¸c ®Þa ph­¬ng. Sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a thu mua vµ vËn chuyÓn lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o tiÕn ®é thu mua vµ chÊt l­îng hµng hãa. Tuú theo ®Æc ®iÓm sinh lÝ hãa cña mÆt hµng mµ cã ph­¬ng thøc vËn chuyÓn hîp lÝ. VÝ dô ®èi víi c¸c mÆt hµng thuû s¶n cÇn vËn chuyÓn ®Õn ngay kho chÕ biÕn hoÆc kho b¶o «n. Doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i ®Æc biÖt l­u ý ®Õn viÖc tæ chøc ®Çu t­ vµ h­íng dÉn kÜ thuËt thu mua, ph©n lo¹i b¶o qu¶n hµng hãa cho c¸c ch©n hµng. §Çu t­ cho ng­êi s¶n xuÊt lµ viÖc lµm ch¾c ch¾n, l©u dµi ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng æn ®Þnh tr­íc sù c¹nh tranh mua trªn thÞ tr­êng. H­íng dÉn kÜ thuËt cho ng­êi ®¹i lÝ mua cho ng­êi s¶n xuÊt lµ viÖc lµm mang l¹i hiÖu qu¶ cao. H­íng dÉn kÜ thuËt nh»m ®¶m b¶o ra s¶n phÈm hµng hãa phï hîp vÒ mÉu m·, kiÓu c¸ch kÝch cì theo yªu cÇu ®Ò ra. §Ó h¹n chÕ rñi ro trong thu mua hµng hãa xuÊt khÈu doanh nghiÖp nªn lùa chän vµ sö dông linh ho¹t nhiÒu kªnh thu mua, kÕt hîp nhiÒu h×nh thøc thu mua vµ tiÕn hµnh kÝ kÕt vµ thùc hiÖn nhiÒu hîp ®ång thu mua. Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp nªn t¨ng c­êng ®Çu t­ cho c«ng t¸c b¶o qu¶n, s¬ chÕ, ph©n lo¹i nh»m t¹o ra hµng hãa ®Çy ®ñ tiªu chuÈn cÇn thiÕt cho xuÊt khÈu vµ t¨ng gi¸ trÞ trong hµng xuÊt khÈu. 2.2 C¸c dÞch vô hç trî cho ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu Trªn c¬ së kÕ ho¹ch xóc tiÕn xuÊt khÈu ®· ®Ò ra, c¸c doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c dÞch vô hç trî ho¹t ®éng xuÊt khÈu nh­ sau: a) Ho¹t ®éng th«ng tin th­¬ng m¹i, t×nh b¸o kinh doanh kÕt hîp chÆt chÏ víi ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng Khi mét c«ng ty ®· s½n sµng xuÊt khÈu th× th«ng tin th­¬ng m¹i ®­îc cung cÊp chñ yÕu nh»m gióp c¸c c«ng ty cã sù ®¸nh gi¸ vÒ quyÕt ®Þnh lùa chän thÞ tr­êng. B­íc ®Çu tiªn trong viÖc lùa chän thÞ tr­êng lµ nghiªn cøu trªn c¬ së c¸c d÷ liÖu ®· cã ë trong n­íc. Nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng rÊt tèn kÐm, v× vËy dùa trªn c¸c d÷ liÖu ®· cã sÏ rót ng¾n ®­îc tiÕn tr×nh thùc hiÖn. §èi víi mét c«ng ty qu¸ tr×nh chän lùa thÞ tr­êng bao gåm c¸c yÕu tè nh­: -Th«ng tin chung vÒ c¸c n­íc -Kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ nhu cÇu cña thÞ tr­êng ®èi víi s¶n phÈm cña ngµnh t¹i c¸c thÞ tr­êng môc tiªu dù kiÕn x©m nhËp trong ®ã nhÊn m¹nh c¸c néi dung nh­: gi¸, sè l­îng, chÊt l­îng, møc ®é t¨ng tr­ëng, c¸c kªnh xóc tiÕn ph©n phèi s¶n phÈm, v.v. -T×m kiÕm th«ng tin phôc vô kinh doanh vÝ dô nh­ vÒ nh÷ng thay ®æi nhu cÇu s¶n phÈm, ®Æc tÝnh c¹nh tranh, v.v. -M«i tr­êng ph¸p luËt cña thÞ tr­êng dù ®Þnh x©m nhËp... TiÕp cËn Internet vµ c¸c trang Web trªn thÕ giíi còng gióp cho viÖc nghiªn cøu dùa trªn c¸c d÷ liÖu cã s½n v× trªn c¸c trang Web, cã thÓ t×m thÊy nh÷ng th«ng tin chung vÒ kinh tÕ c¬ b¶n, nh©n khÈu, c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh trªn thÞ tr­êng. Th¨m dß qua Yahoo cã thÓ th­êng xuyªn t×m ®­îc th«ng tin cã lîi tõ c¸c t¹p chÝ xuÊt b¶n ®Þnh kú hoÆc qua c¸c th­ viÖn m¹ng. b) X©y dùng chiÕn l­îc s¶n phÈm thÝch hîp thÝch nghi víi tõng ngµnh hµng nhÊt ®Þnh: Trªn c¬ së cña kÕt qu¶ ho¹t ®éng t×nh b¸o kinh doanh vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng lùa chän mÆt hµng phï hîp, doanh nghiÖp ®­a ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n phÈm thÝch hîp. -VÒ gi¸ c¶, kh«ng nhÊt thiÕt hµng ho¸ ph¶i b¸n víi gi¸ cao míi nhiÒu lîi nhuËn hay b¸n h¹ gi¸ ®Ó c¹nh tranh tèt mµ ph¶i lµ gi¸ chÊp nhËn ®­îc. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu cña doanh nghiÖp, giai ®o¹n s¶n phÈm vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña thÞ tr­êng ®Ó cã chiÕn l­îc gi¸ c¶ phï hîp, g¾n víi chÊt l­îng s¶n phÈm vµ c¹nh tranh. VÒ chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ chÊt l­îng cao míi tèt mµ ph¶i lµ chÊt l­îng tèi ­u. ChÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ph¶i ®¹t ®­îc b»ng mäi gi¸ mµ cÇn ph¶i tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu kh¸ch hµng vÒ khÝa c¹nh nh­ c«ng dông chøc n¨ng, nh÷ng yªu cÇu vÒ v¨n ho¸, chi phÝ thêi gian... Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cã thÓ thèng nhÊt hoÆc ®a d¹ng ho¸ c¸c cÊp chÊt l­îng phï hîp víi tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng vµ tõng thÞ tr­êng kh¸c nhau - Ngoµi viÖc cÇn ph¶i ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn l­îc kinh doanh râ rµng ®ång thêi cÇn ph¶i nhanh chãng ¸p dông m« h×nh qu¶n lÝ chÊt l­îng theo tiªu chuÈn quèc tÕ nh­ TQM, ISO 9000, ISO 9002... ®Ó tèi ­u ho¸ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, øng dông hÖ thèng HACCP ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vÖ sinh thùc phÈm, ®Æc biÖt ®èi víi hµng thùc phÈm xuÊt vµo thÞ tr­êng Mü, EU, NhËt B¶n. -C¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho c«ng t¸c thiÕt kÕ s¶n phÈm theo yªu cÇu vµ ®ßi hái cña thÞ tr­êng. HiÖn nay ë n­íc ta ®©y lµ kh©u rÊt yÕu, nhiÒu s¶n phÈm kh«ng ph¶i ta kh«ng thiÕt kÕ ®­îc mµ chóng ta thiÕu sù quan t©m ®óng møc. CÇn ®Çu t­ nhiÒu h¬n n÷a cho viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vÒ mÉu m·, chñng lo¹i, kÝch th­íc... t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh n¨ng vµ t¸c dông míi, cã ­u thÕ trong c¹nh tranh vµ cã søc hÊp dÉn h¬n ®èi víi kh¸ch hµng -ViÖc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ tr¸nh ®Çu t­ trµn lan, chó träng chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ nguån lµ yÕu tè quan träng gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®Çu t­ ®æi míi ®ång bé døt ®iÓm tõng d©y chuyÒn c«ng nghÖ hoÆc nh÷ng kh©u then chèt nhÊt. QuyÕt ®Þnh ®Çu t­ ph¶i cã chän läc trªn c¬ së nghiªn cøu c©n nh¾c kÜ l­ìng ®iÒu kiÖn thùc tÕ trong vµ ngoµi doanh nghiÖp ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña ®Çu t­. §Çu t­ c«ng nghÖ míi ph¶i ®i ®«i víi qu¸ tr×nh tæ chøc l¹i s¶n xuÊt vµ qu¶n lÝ; ®Æc biÖt lµ ph¶i chuÈn bÞ ®éi ngò c¸n bé kÜ thuËt vµ ®µo t¹o c«ng nh©n lµnh nghÒ ®Ó vËn hµnh vµ sö dông c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ ®¹t môc tiªu n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. -Nªn øng dông c«ng nghÖ m· sè m· v¹ch vµo ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Tõ n¨m 1990 rÊt nhiÒu n­íc yªu cÇu s¶n phÈm ph¶i cã m· sè m· v¹ch míi ®­îc nhËp khÈu nÕu kh«ng cã kh«ng b¸n ®­îc hµng hoÆc ph¶i thuª gia c«ng, võa tèn kÐm võa phøc t¹p dÔ dÉn ®Õn mÊt thÞ tr­êng. -Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th× c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn thùc hiÖn c¶i tiÕn nhá theo ph­¬ng tr©m mäi n¬i mäi lóc vµ mäi ng­êi -Cuèi cïng c¸c doanh nghiÖp cÇn phèi hîp chiÕn l­îc s¶n phÈm cña m×nh víi c¸c ®Þnh h­íng, chÝnh s¸ch cña c¸c c¬ quan qu¶n lÝ nhµ n­íc vÒ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu s¶n phÈm chÕ biÕn s©u ®Ó ®¹t chÊt l­îng cao. c) Ho¹t ®éng tµi chÝnh Xóc tiÕn ®Çu t­ trong c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu kÓ c¶ ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi h­íng vÒ xuÊt khÈu Cung cÊp tµi chÝnh cho ®Çu t­ h­íng vÒ xuÊt khÈu Vèn l­u ®éng cho ngµnh hµng xuÊt khÈu C¸c quü b¶o hiÓm tÝn dông hµng xuÊt khÈu KhuyÕn khÝch tµi chÝnh d) Xóc tiÕn vµ ph©n phèi xuÊt khÈu T×m kiÕm b¹n hµng phï hîp th«ng qua c¸c kªnh trong n­íc vµ c¸c ®¹i diÖn th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi mµ cô thÓ lµ th«ng qua c¸c héi chî th­¬ng m¹i vµ c¸c ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i. ViÖc tæ chøc mét gian hµng quèc gia hoÆc khu vùc t¹i mét héi chî th­¬ng m¹i lµ c¸ch chi phÝ cã hiÖu qu¶ ®Ó giíi thiÖu nh÷ng s¶n phÈm míi còng nh­ më réng thÞ phÇn cho nh÷ng mÆt hµng s½n cã ®· t¹o ®­îc chç ®øng trong thÞ tr­êng. Mét ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i ë n­íc ngoµi cßn cã ý nghÜa giíi thiÖu mét c«ng ty vµ c¸c s¶n phÈm cña nã tíi mét thÞ tr­êng míi. -Héi chî th­¬ng m¹i: ViÖc ®Æt mét gian hµng t¹i mét héi chî th­¬ng m¹i cã uy tÝn, h­íng tíi ng­êi mua hµng, kh«ng ph¶i chung chung mµ lµ mét c¬ héi tèt ®Ó bøt lªn më réng thÞ phÇn cña mét c«ng ty trong thÞ tr­êng xuÊt khÈu. §©y cã thÓ xem lµ c¸ch tèt nhÊt ®Ó thiÕt lËp c¸c ®¹i lý vµ c¸c ®èi t¸c nhËp khÈu. Mét héi chî th­¬ng m¹i cã danh tiÕng vµo bËc nhÊt sÏ hÊp dÉn c¸c h·ng næi tiÕng, nh÷ng ®èi t¸c mua hµng tiÒm n¨ng. H¬n n÷a viÖc tham dù vµo mét héi chî, t×m kiÕm nh÷ng th«ng tin míi, thiÕt lËp c¸c liªn kÕt kinh doanh míi vµ cñng cè c¸c quan hÖ kinh doanh cò. -C¸c ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i: ®©y lµ mét biÖn ph¸p truyÒn thèng ®Æc biÖt ®èi víi viÖc ®­a c¸c hµng xuÊt khÈu míi ra thÞ tr­êng míi. Lo¹i tæ chøc nµy phô thuéc vµo quy m« vµ møc ®é ®Ó t¹o nªn mét sù t¸c ®éng. §Æc biÖt ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i do Bé tr­ëng th­¬ng m¹i dÉn ®Çu, thùc hiÖn thu hót vµ qu¶ng c¸o trªn thÞ tr­êng th«ng qua c¸c héi nghÞ bé tr­ëng vµ c¸c héi nghÞ b¸o chÝ... Môc ®Ých cña nã lµ t¨ng lîi nhuËn cho quèc gia vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p qu¶ng c¸o cã thÓ thu hót c¸c ®èi t¸c kinh doanh cho c¸c c«ng ty tham gia vµo c¸c ph¸i ®oµn. §©y lµ lo¹i tæ chøc phæ biÕn, thµnh viªn tham gia cã thÓ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, môc tiªu ®Æt ra lµ h­íng tíi c¸c thÞ tr­êng míi, n¬i cÇn ph¶i hoµn thµnh c«ng viÖc më ®­êng. C¬ héi kinh doanh th­¬ng m¹i ®iÖn tö Mét trong nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i lµ kinh doanh qua m¹ng internet. Th­¬ng m¹i ®iÖn tö tuy míi nh­ng ®· cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc vµ cã tiÒn n¨ng rÊt lín. Lîi Ých cña nã ®èi víi viÖc xuÊt khÈu hµng hãa lµ hÕt søc to lín, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i t¨ng c­êng tiÕp cËn mét c¸ch hîp lÝ t¹o ra m«i tr­êng kinh doanh thùc sù tõng b­íc héi nhËp víi th­¬ng m¹i ®iÖn tö thÕ giíi. T¸c ®éng cña trang Web lªn ho¹t ®éng thóc ®Èy mua b¸n xuÊt khÈu v« cïng quan träng. Nã lµm lu mê sù ph©n biÖt gi÷a mua b¸n trong vµ ngoµi n­íc, gi÷a sù thóc ®Èy bu«n b¸n néi ®Þa vµ n­íc ngoµi. Mçi c«ng ty lËp cho m×nh mét trang chñ riªng mµ bÊt cø ng­êi nµo trªn thÕ giíi khi truy cËp Internet ®Òu cã thÓ ®Õn th¨m trang Web cña nã vµ nÕu viÖc ®Æt hµng ®ù¬c ®¨ng ký th× c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty ®ã cã thÓ ®­îc xuÊt khÈu tíi kh¸ch hµng ë bÊt cø quèc gia nµo. Tuy nhiªn tr­íc khi doanh nghiÖp chuÈn bÞ trang Web ®Ó tham gia bu«n b¸n trªn m¹ng th× doanh nghiÖp ph¶i chuÈn bÞ kÜ cµng mäi ®iÒu kiÖn ®Ó tham gia mét thÞ tr­êng lín nh­ vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh, ng©n s¸ch doanh nghiÖp... nhÊt lµ ph¶i chuÈn bÞ lµm viÖc trong m«i tr­êng tiÕng Anh lµ chñ yÕu, nhanh chãng lµm quen víi c¸c dÞch vô internet trong ho¹t ®éng cña m×nh nh»m khai th¸c th«ng tin vµ ®­a th«ng tin cña m×nh lªn m¹ng vµ ra thÞ tr­êng. Ngoµi ra doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m chó ý n©ng cao kh¶ n¨ng giao dÞch, ®µm ph¸n víi doanh nh©n n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng ngo¹i ng÷ Anh, Mü. C¸c ph­¬ng tiÖn xóc tiÕn (catalogue, mÉu m·...) -Bao b× cña hµng tiªu dïng ph¶i ®­îc ®Æt ra sím. Bao b× hµng ho¸ sö dông ë thÞ tr­êng néi ®Þa cã thÓ kh«ng hoµn toµn ®­îc chÊp nhËn ë mét thÞ tr­êng xuÊt khÈu nµo ®ã. XÐt ë mét quy m« lín tÝnh hÊp dÉn cña mét s¶n phÈm ®èi víi kh¸ch hµng phô thuéc vµo h×nh thøc thu hót cña bao b×. Nh÷ng yÕu tè ph¶i xem xÐt cña bao b× gåm cã: mµu s¾c, thiÕt kÕ, nh·n hµng, vËt liÖu bao b× vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ nh·n hiÖu ®èi víi s¶n phÈm ë mét thÞ tr­êng nhÊt ®Þnh. Bao b× ®Ñp: lµm cho hµng ho¸ tiªu thô nhanh. Theo thèng kª cña n­íc ngoµi hµng cã bao b× ®Ñp b¸n ch¹y h¬n hµng Êy cã bao b× b×nh th­êng lµ 45%, vµ kho¶ng 65% kh¸ch hµng thÝch bao b× ®Ñp. ViÖc tr­ng bµy ®Ñp vµ hîp lÝ còng hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng vµ hµng b¸n ch¹y h¬n nh­ sö dông ®Ìn mÇu vµ g­¬ng. Ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ s¶n phÈm Qu¶ng c¸o lµ mét ho¹t ®éng cã ý nghÜa rÊt quan träng kinh doanh, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu. Mét häc gi¶ ng­êi Mü ®· tõng nãi “ kinh doanh mµ kh«ng qu¶ng c¸o gièng nh­ nh¸y m¾t víi ng­êi yªu trong bãng tèi”. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶ng c¸o sao cho cã hiÖu qu¶, phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña m×nh, doanh nghiÖp nªn cã bé phËn chuyªn tr¸ch tæ chøc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch qu¶ng c¸o. Doanh nghiÖp còng nªn phèi hîp víi c¸c c¬ quan h÷u tr¸ch cña chÝnh phñ vµ hÖ thèng ViÖt KiÒu ë n­íc ngoµi trong qu¶ng c¸o, XTTM. Qu¶ng c¸o nh»m tuyªn truyÒn giíi thiÖu vÒ hµng ho¸ dÞch vô vµ nh»m thu hót sù chó ý cña kh¸ch hµng tiÒm n¨ng, g©y sù thÝch thó ®èi víi hµng ho¸ cña m×nh vµ cuèi cïng ®Ó hä trë thµnh kh¸ch hµng thùc tÕ cña m×nh. §iÒu nµy ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ tiÕn hµnh cho hîp lý. Qu¶ng c¸o ban ®Çu nh»m giíi thiÖu vÒ chÊt l­îng, chøc n¨ng, c«ng dông,... thuyÕt phôc ng­êi tiªu dïng vÒ lîi Ých vµ sù cÇn thiÕt cña s¶n phÈm. Qu¶ng c¸o c¹nh tranh ®Ó ®Ò cao s¶n phÈm so víi mÆt hµng t­¬ng tù kh¸c nh»m thuyÕt phôc ng­êi tiªu dïng mua s¶n phÈm. Qu¶ng c¸o cñng cè ®Ó kh¸ch hµng tiÕp tôc mua hµng cña doanh nghiÖp. Néi dung qu¶ng c¸o cña doanh nghiÖp ph¶i ®Çy ®ñ, ng¾n gän, dÔ nhí, h×nh thøc ph¶i s¸ng t¹o, Ên t­îng, g©y søc hót ®èi víi ®èi t­îng qu¶ng c¸o. §Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®a d¹ng, linh ho¹t, kÕt hîp víi c¸c ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc qu¶ng c¸o kh¸c nhau. HiÖn nay viÖc lËp c¸c trang Web cña tõng doanh nghiÖp, cña tõng ngµng hµng xuÊt khÈu lµ mét ph­¬ng thøc hiÖu qu¶ ®Ó tiÕn hµnh qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn b¸n hµng. §æi míi ph­¬ng thøc xuÊt khÈu ViÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ nªn tiÕn hµnh nhanh gän, ®óng hîp ®ång vÒ thêi gian sè l­îng vµ chÊt l­îng hµng ho¸ ®¶m b¶o uy tÝn trong kinh doanh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp nªn tham kh¶o c¸c ph­¬ng ph¸p b¸n hµng chÝnh mµ nhiÒu th­¬ng gia n­íc ngoµi kh¸c ¸p dông: -Th¸p tïng kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng b­íc ch©n vµo cöa hµng lµ cã 1-2 ng­êi ®ãn tiÕp niÒm në vµ ®i theo kh¸ch hµng ®Ó h­íng dÉn n¬i ®Ó hµng mµ kh¸ch hµng yªu cÇu, giíi thiÖu hµng vµ sau ®ã gióp kh¸ch hµng chän hµng, lµm thñ tôc mua b¸n cho kh¸ch hµng, kh¸ch hµng sÏ c¶m thÊy vui vÎ vµ tiÖn lîi. -Lµm mÉu c¸ch sö dông: kh¸ch hµng lu«n thÝch thó víi c¸ch lµm mÉu sinh ®éng qua ®ã hä biÕt c¸ch sö dông tiÖn lîi vµ høng thó ®­îc t¨ng lªn. -Mua b¸n víi tÝnh chÊt gia ®×nh: Mét sè mÆt hµng viÖc sö dông hoÆc dïng thö g©y phiÒn hµ, phøc t¹p, víi viÖc mêi kh¸ch hµng vµo nhµ mua b¸n trong kh«ng khÝ gia ®×nh th©n mËt khiÕn kh¸ch hµng c¶m thÊy tù nhiªn tho¶i m¸i vµ viÖc mua b¸n diÔn ra thuËn lîi h¬n. -B¸n hµng trùc tiÕp ®Õn ng­êi tiªu dïng: lo¹i h×nh nµy kh«ng ph¶i qua mét kh©u trung gian nµo, nhµ hµng chuyÓn hµng ®Õn tËn tay ng­êi tiªu dïng. B»ng h×nh thøc mua qua th­ tÝn, ®iÖn tho¹i ®Þnh giê giao nhËn hµng vµ thanh to¸n, nhµ hµng ®¶m b¶o ®Õn tËn nhµ cho kh¸ch hµng - Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cÇn ®Èy m¹nh dÞch vô sau b¸n hµng nh­ vËn chuyÓn, l¾p ®Æt, b¶o d­ìng... ®iÒu nµy cho phÐp kh¾c phôc ®¸ng kÓ nh÷ng khiÕm khuyÕt cña s¶n phÈm. Trªn thÞ tr­êng vÉn tån t¹i ph©n ®o¹n ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn mua s¶n phÈm víi c¸c th«ng sè kÜ thuËt thÊp h¬n hoÆc víi gi¸ cao h¬n nÕu hä nhËn ®­îc dÞch vô hËu m·i hoµn h¶o. H¬n n÷a ®©y lµ mét c«ng cô hiÖu qu¶ t¨ng uy tÝn vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp e) T¨ng c­êng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp §µo t¹o båi d­ìng kiÕn thøc chuyªn m«n, n©ng cao kÜ n¨ng tay nghÒ vµ nh÷ng kiÕn thøc vÒ qu¶n lÝ chÊt l­îng s¶n phÈm lµ kh©u cã ý nghÜa quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm ViÖt Nam. Do ®ã cÇn cã ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cô thÓ, chÊt l­îng, phï hîp víi tõng ®èi t­îng, tõng lÜnh vùc lµnh nghÒ. §µo t¹o n©ng cao tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n cho tõng c¸n bé qu¶n lÝ ®Õn c¸c c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp, phæ biÕn c¸c kiÕn thøc liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, chÊt l­îng s¶n phÈm, hÖ thèng qu¶n lÝ chÊt l­îng ®Æc biÖt cÇn ph¶i chó träng ®µo t¹o, n©ng cao kÜ n¨ng nghiÖp vô cña ®éi ngò nghiªn cøu thÞ tr­êng, b¸n hµng, qu¶ng c¸o, xóc tiÕn th­¬ng m¹i... tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng, t¹o ra ®éi ngò lao ®éng cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi m«i tr­êng kinh doanh s«i ®éng vµ kh¾c nghiÖt. Ngoµi ra cÇn cã nh÷ng hç trî vÒ thÓ chÕ cho m¹ng l­íi c¸n bé ®µo t¹o ®Ó ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng vÒ mÆt nh©n lùc. f) Th­êng xuyªn ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi: Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ th­êng xuyªn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ viÖc lµm quan träng ®Ó nhËn biÕt, thÝch øng víi c¸c thay ®æi trong m«i tr­êng kinh doanh. C¸c doanh nghiÖp nªn tiÕn hµnh ph©n tÝch theo mét sè chØ tiªu c¬ b¶n sau: + T×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu theo tæng l­îng danh môc mÆt hµng, theo c¸c ph­¬ng thøc xuÊt nhËp khÈu + T×nh h×nh chi phÝ l­u th«ng theo tæng chi, c¸c kho¶n môc chi phÝ l­u th«ng trong vµ ngoµi n­íc, tØ lÖ chi phÝ, møc lîi nhuËn trªn chi phÝ l­u th«ng + KÕ ho¹ch lîi nhuËn vÒ tæng lîi nhuËn kÕ ho¹ch so víi thùc hiÖn, tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n + T×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh dù tr÷, c¸c nguån vèn, t×nh h×nh c«ng nî vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp + HiÖu qu¶ sö dông vèn, møc doanh thu, lîi nhuËn trªn mét ®ång vèn l­u ®éng b×nh qu©n, sè vßng l­u chuyÓn vèn l­u ®éng, sè vèn l­u ®éng tiÕt kiÖm ®­îc.Tõ kÕt qu¶ ph©n tÝch trªn doanh nghiÖp t×m ra nh÷ng h¹n chÕ, tån t¹i, nh÷ng nguyªn nh©n ®Ó cã h­íng kh¾c phôc. Bªn c¹nh ®ã, nªn chó ý tíi b¶o hiÓm hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ b¶o hiÓm rñi ro khi xuÊt sang thÞ tr­êng hay kiÖn c¸o nh­ Mü. KiÕn nghÞ - §Ò xuÊt Tõ viÖc nghiªn cøu c¸c ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng ë ViÖt Nam cã thÓ nhËn thÊy tÇm quan träng cña rÊt nhiÒu yÕu tè cã thÓ ®­îc xem nh­ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p XTTM vµ XTXK. §ã lµ: 1. §iÒu kiÖn vÒ æn ®Þnh kinh tÕ vµ chÝnh trÞ: Kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, kinh tÕ cã thÓ ph¸t triÓn nÕu chÝnh trÞ æn ®Þnh vµ ng­îc l¹i. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ mét phÇn quan träng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, do vËy nã cã mèi quan hÖ chÆt chÏ ®Õn sù æn ®Þnh chÝnh trÞ. §iÒu nµy khiÕn chóng ta trong khi thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ph¶i lu«n chó ý ®Õn viÖc æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do ®Þnh h­íng s¶n xuÊt ®óng ®¾n trong c¬ cÊu, kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh nªn xuÊt khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam ®· t¨ng liªn tôc hµng n¨m ë møc kh¸. Thêi kú 2002-2010, chØ khi ®¶m b¶o æn ®Þnh ®­îc kinh tÕ chÝnh trÞ th× xuÊt khÈu ViÖt Nam míi cã ®iÒu kiÖn t¨ng nhanh vµ æn ®Þnh, ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. N­íc ta hiÖn ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cã m«i tr­êng kinh tÕ chÝnh trÞ æn ®Þnh nhÊt §«ng Nam ¸. Tuy nhiªn vÉn cÇn t¨ng c­êng sù qu¶n lý l·nh ®¹o thèng nhÊt cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®ång thêi chó träng ph¸t triÓn ®ång bé c¸c thÞ tr­êng vµ ®Èy m¹nh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ b¹n hµng, thÞ tr­êng xuÊt khÈu. 2. §iÒu kiÖn vÒ c¶i c¸ch bé m¸y qu¶n lý: Qu¶n lý nhµ n­íc trong lÜnh vùc xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ mét kh©u hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt. Nã cã t¸c dông ®Þnh h­íng, thóc ®Èy hay k×m h·m ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. ChÝnh phñ ViÖt Nam lµ c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cao nhÊt trong c«ng t¸c hµnh ph¸p. Bé th­¬ng m¹i lµ c¬ quan ®¹i diÖn ChÝnh phñ thùc hiÖn chøc n¨ng thèng nhÊt qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi riªng. Ngoµi ra cßn cã mét sè c¸c c¬ quan Trung ¦¬ng vµ ®Þa ph­¬ng liªn quan tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn xuÊt khÈu. Do vËy, c¶i c¸ch hµnh chÝnh, tæ chøc bé m¸y vµ lÒ lèi lµm viÖc cña bé m¸y hµnh chÝnh theo h­íng tinh gän, hiÖu qu¶, ®¬n gi¶n thñ tôc hµnh chÝnh lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸. 3. §iÒu kiÖn vÒ x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ph¸p: Qu¶n lý Nhµ n­íc kh«ng thÓ b»ng nh÷ng mÖnh lÖnh chñ quan duy ý chÝ mµ ph¶i lµ mét hÖ thèng luËt ph¸p m¹nh, ®Çy ®ñ hiÖu qu¶ vµ c«ng b»ng. Ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ còng cÇn ®­îc qu¶n lý trong khu«n khæ luËt ph¸p phï hîp. LuËt th­¬ng m¹i, luËt doanh nghiÖp vµ mét sè v¨n b¶n d­íi luËt ®­îc ban hµnh trong thêi gian qua ®· phÇn nµo kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng bÊt æn trong c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn xuÊt khÈu. Trong thêi gian tíi chóng ta cÇn tiÕp tôc t¹o m«i tr­êng ph¸p lý cã sù æn dÞnh dµi h¹n b»ng hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt hiÖn cã ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy xuÊt khÈu. 4. §iÒu kiÖn vÒ x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng: Mäi ho¹t ®éng kinh doanh s¶n xuÊt muèn ph¸t triÓn æn ®Þnh ®Òu cÇn ph¶i cã nÒn t¶ng c¬ së v÷ng ch¾c. §Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ th× tÊt yÕu cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt h¹ tÇng kinh tÕ kü thuËt v÷ng m¹nh. Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng hiÖn cã: Ph¸t triÓn giao th«ng vËn t¶i, b­u chÝnh viÔn th«ng... ®Æc biÖt lµ th­¬ng m¹i ®iÖn tö, tr­íc hÕt quan träng lµ nh÷ng trung t©m vµ cöa ngâ giao l­u víi thÕ giíi. Cã nh­ vËy míi më réng c¬ héi ph¸t triÓn m¹nh mÏ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. 5. §iÒu kiÖn vÒ ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé: Bé th­¬ng m¹i vµ c¸c Bé ngµnh liªn quan ph¶i tÝch cùc båi d­ìng, ®µo t¹o c¸n bé trong c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. N©ng cao tr×nh ®é ®µm ph¸n, ký kÕt th©m nhËp thÞ tr­êng cña c¸c nhµ kinh doanh trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ dù b¸o chÝnh x¸c thÞ tr­êng, nhu cÇu vµ gi¸ c¶. Môc ®Ých chÝnh lµ gi¶m ®Õn møc tèi thiÓu nh÷ng thiÖt h¹i do thiÕu hiÓu biÕt, kinh nghiÖm hay thiÕu n¨ng lùc vÒ thÞ tr­êng thÕ giíi. Nh­ v©y: Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ gia t¨ng, c¹nh tranh kinh tÕ quyÕt liÖt, chóng ta kh«ng nh÷ng cÇn cã chiÕn l­îc, kÕ ho¹ch tæng thÓ vÒ ph¸t triÓn xuÊt khÈu vµ më réng thÞ tr­êng mµ trong tõng thêi kú, trªn c¬ së chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch tæng thÓ ®ã, chóng ta x©y dùng vµ triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh XTTM träng ®iÓm, tËp trung nguån lùc theo tõng thÞ tr­êng, ngµnh hµng vµ ho¹t ®éng cô thÓ, tr¸nh dµn tr¶i. Bªn c¹nh ®ã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nªn h­íng vµo viÖc hç trî ngay tõ khi doanh nghiÖp t×m hiÓu, tiÕp cËn thÞ tr­êng chø kh«ng tËp trung vµo viÖc th­ëng sau khi doanh nghiÖp ®· hoµn thµnh c«ng viÖc xuÊt khÈu. §Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ trong hîp t¸c quèc tÕ, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu chóng ta cÇn n¾m v÷ng c¸c bµi häc sau: Ph¶i x©y dùng vµ duy tr× c¸c mèi quan hÖ tèt víi c¸c tæ chøc XTTM n­íc ngoµi ®Ó tranh thñ sù gióp ®ì vÒ tµi chÝnh, kinh nghiÖm, chuyªn m«n cña m×nh Ph¶i chñ ®éng hîp t¸c vµ x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh phèi hîp trªn c¬ së c¸c bªn cïng cã lîi KiÕn thøc, tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c XTTM cÇn ®­îc chó träng n©ng cao, bao gåm c¸c kiÕn thøc kinh tÕ-chÝnh trÞ-x· héi chung, kiÕn thøc chuyªn ngµnh, kü n¨ng giao tiÕp, ®µm ph¸n, tr×nh ®é ngo¹i ng÷. §Æc biÖt, t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ-x· héi-ngo¹i giao thÕ giíi biÕn ®éng rÊt nhiÒu, do ®ã c¸n bé cña ta ph¶i th­êng xuyªn n¾m b¾t vµ cËp nhËt c¸c th«ng tin míi nhÊt ®Ó cã thÓ tËn dông tèi ®a c¬ héi vµ gi¶m thiÓu c¸c nguy c¬ vµ qu¸n triÖt ®­êng lèi chØ ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ. KÕt luËn Trong xu thÕ quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nh÷ng cè g¾ng cña ViÖt Nam trong con ®­êng héi nhËp kinh tÕ víi khu vùc vµ thÕ giíi, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lu«n lµ h­íng ®i ®óng ®¾n nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. ChÝnh v× vËy, c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung vµ xóc tiÕn xuÊt khÈu nãi riªng cã mét ý nghÜa cùc kú quan träng trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai. NhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy, §¶ng vµ Nhµ n­íc ta thêi gian qua ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch vµ tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p thóc ®Èy m¹nh mÏ ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ ®· ®em l¹i cho ®Êt n­íc hµng chôc tû USD. Tuy nhiªn bèi c¶nh héi nhËp víi sù c¹nh tranh quyÕt liÖt trªn thÞ tr­êng quèc tÕ còng ®Æt ra rÊt nhiÒu khã kh¨n ®èi víi ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i nãi chung hay xóc tiÕn xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi riªng.XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, ®Ò tµi nµy kiÕn nghÞ ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña nh÷ng ho¹t ®éng XTTM vµ ®Æc biÖt XTXK trong giai ®o¹n 2002-2010, giai ®o¹n n­íc ta héi nhËp s©u h¬n vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ th­¬ng m¹i trªn b×nh diÖn khu vùc vµ quèc tÕ. Tin t­ëng r»ng cïng víi nç lùc cña toµn §¶ng, chÝnh phñ vµ toµn d©n, ho¹t ®éng XTTM nãi chung vµ XTXK nãi riªng sÏ ®­a ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam lªn nh÷ng ®Ønh cao míi, mét tÇm cao míi æn ®Þnh h¬n trong mét vÞ thÕ s¸nh vai c¸c c­êng quèc n¨m ch©u, ®ãng gãp ngµy cµng lín cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Do vÊn ®Ò thêi gian, c¸c sè liÖu thu thËp Ýt ái, kinh nghiÖm ch­a nhiÒu, ph¹m vi ®Ò tµi réng, khã, phøc t¹p cÇn sù quan t©m cña nhiÒu ng­êi nªn nh÷ng thiÕu sãt trong kho¸ luËn lµ kh«ng thÓ tr¸ch khái. RÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy. Phô lôc Phô lôc 1: nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ tµi chÝnh b¶o ®¶m viÖc thùc hiÖn c¸c c¬ chÕ thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n¨m 2002 vµ nh÷ng n¨m tíi - Bé tµi chÝnh. Phô lôc 2: tham luËn cña ng©n hµng nhµ n­íc vÒ nh÷ng gi¶i ph¸p ®¶m b¶o viÖc thùc nghiÖm c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch thóc ®Èy xuÊt khÈu ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docLuan van.doc
  • docBia va muc luc.doc
  • docTai lieu tham khao.doc
Tài liệu liên quan