Xây dựng hệ thống kế toán trách nhiệm quản lý tại Công ty điện tử Samsung Vina

- 1 - Môû ñaàu 1. Tính thieát thöïc cuûa luaän vaên Keá toaùn quaûn trò ñöôïc ra ñôøi treân theá giôùi töø nhöõng naêm 70 cuûa theá kyû 20 xuaát phaùt töø ñoøi hoûi cuûa vieäc naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Ôû Vieät Nam, coâng taùc keá toaùn quaûn trò chæ baét ñaàu ñöôïc quan taâm trong khoaûng 10 naêm trôû laïi ñaây tröôùc tình hình neàn kinh teá thò tröôøng ngaøy caøng coù nhieàu caïnh tranh gay gaét, xu höôùng hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu ñaët ra cho caùc doanh nghieäp baøi toaùn khoù veà hieäu quaû. Vieäc naâng cao noäi löïc, naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc doanh nghieäp treân thöông tröôøng thöïc söï laø moät vaán ñeà soáng coøn. Coù theå ví toaøn boä hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp nhö moät coã maùy khoång loà, trong ñoù moãi boä phaän laø moät chi tieát maùy cuûa noù, chæ caàn moät boä phaän khoâng hoaït ñoäng hoaøn haûo thì seõ aûnh höôûng ñeán keát quaû chung cuûa toaøn doanh nghieäp. Do ñoù ñeå naâng cao ñöôïc hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp thì ñoøi hoûi caùc boä phaän trong doanh nghieäp phaûi hoaït ñoäng hieäu quaû vaø phoái hôïp vôùi nhau nhòp nhaøng theo muïc tieâu chung. Muoán vaäy, keá toaùn quaûn trò caàn xaây döïng ñöôïc caùc phöông phaùp giuùp nhaø quaûn trò thaáy ñöôïc keát quaû hoaït ñoäng cuûa töøng boä phaän qua ñoù phaùt huy nhöõng yeáu toá tích cöïc vaø ngaên ngöøa nhöõng maët yeáu keùm trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. Keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù laø moät trong nhöõng coâng cuï coù theå giuùp doanh nghieäp ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu treân. Xuaát phaùt töø nhöõng yeâu caàu khaùch quan nhö vaäy, taùc giaû vaän duïng nhöõng lyù luaän cuûa keá toaùn traùch nhieäm vaøo thöïc tieãn ñeå thöïc hieän ñeà taøi “Xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù taïi Coâng ty ñieän töû Samsung Vina” cho luaän vaên toát nghieäp cao hoïc. - 2 - 2. Muïc ñích cuûa luaän vaên Luaän vaên döïa treân neàn taûng kieán thöùc veà keá toaùn quaûn trò ñaõ ñöôïc ñaøo taïo ôû baäc cao hoïc ñeå ñi vaøo tìm hieåu thöïc traïng cuûa coâng taùc keá toaùn quaûn trò taïi coâng ty Ñieän Töû Samsung Vina, nhaèm: - Tìm ra nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm coøn toàn taïi trong coâng taùc ñaùnh giaù traùch nhieäm quaûn lyù taïi coâng ty. - Ñöa ra moät soá giaûi phaùp ñeå xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù theo ñaëc thuø cuûa coâng ty, giuùp boä maùy quaûn trò taïi coâng ty ñaùnh giaù ñöôïc moät caùch ñuùng ñaén thaønh quaû cuûa caùc boä phaän trong vieäc höôùng tôùi muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. 3. Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa luaän vaên Luaän vaên giôùi haïn phaïm vi nghieân cöùu trong heä thoáng keá toaùn quaûn trò cuûa moät doanh nghieäp cuï theå ñoù laø coâng ty Ñieän Töû Samsung Vina. Ñaây laø moät coâng ty coù quy moâ lôùn, chuyeân saûn xuaát vaø kinh doanh caùc maët haøng ñieän töû, ñieän laïnh, coù quy trình saûn xuaát kinh doanh tieân tieán, boä maùy keá toaùn ñöôïc trang bò phaàn meàm hoã trôï hieän ñaïi. Luaän vaên seõ xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù taïi coâng ty döïa treân nhöõng neàn taûng saün coù naøy. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Luaän vaên döïa treân phöông phaùp luaän duy vaät bieän chöùng keát hôïp vôùi caùc phöông phaùp thoáng keâ, so saùnh, phaân tích, loâgich,… ñeå heä thoáng hoaù lyù luaän, tìm hieåu thöïc tieãn vaø ñeà ra caùc giaûi phaùp hoaøn thieän trong töông lai. 5. Boá cuïc cuûa luaän vaên: Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên bao goàm: - Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà keá toaùn traùch nhieäm. - Chöông 2: Thöïc traïng coâng taùc keá toaùn traùch nhieäm taïi coâng ty Ñieän Töû Samsung Vina. - Chöông 3: Xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù taïi coâng ty Ñieän Töû Samsung Vina - 3 - CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ KEÁ TOAÙN TRAÙCH NHIEÄM 1.1 Keá toaùn traùch nhieäm vaø vai troø cuûa keá toaùn traùch nhieäm trong vieäc cung caáp thoâng tin quaûn trò Heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm laø heä thoáng keá toaùn ñöôïc thieát laäp ñeå ghi nhaän, ño löôøng keát quaû hoaït ñoäng cuûa töøng boä phaän trong toå chöùc, treân cô sôû ñoù laäp caùc baùo caùo thöïc hieän nhaèm phuïc vuï cho caùc nhaø quaûn lyù kieåm soaùt ñöôïc hoaït ñoäng vaø chi phí cuûa hoï. Noùi moät caùch khaùc, keá toaùn traùch nhieäm laø moät phöông phaùp keá toaùn thu thaäp vaø baùo caùo thoâng tin döï toaùn vaø thöïc teá veà caùc ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm. Keá toaùn traùch nhieäm ño löôøng, qua ñoù ñaùnh giaù traùch nhieäm quaûn lyù vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa töøng boä phaän trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu chung cuûa toaøn doanh nghieäp döïa treân hai tieâu chí laø hieäu quaû (effectiveness) vaø hieäu naêng (efficiency). Theo ñoù: - Hieäu quaû: coù ñöôïc khi ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaët ra maø chöa keå ñeán vieäc söû duïng taøi nguyeân nhö theá naøo, noù ñöôïc tính toaùn baèng vieäc so saùnh giöõa keát quaû ñaït ñöôïc vôùi muïc tieâu ñeà ra cho trung taâm traùch nhieäm ñoù. Noùi caùch khaùc, ñoù chính laø möùc ñoä trung taâm traùch nhieäm hoaøn thaønh muïc tieâu cuûa mình. - Hieäu naêng: laø tyû leä giöõa ñaàu ra so vôùi ñaàu vaøo cuûa trung taâm traùch nhieäm, hay coù theå noùi ñoù laø tyû leä giöõa keát quaû thöïc teá ñaït ñöôïc so vôùi nguoàn taøi nguyeân thöïc teá maø trung taâm traùch nhieäm ñaõ söû duïng ñeå taïo ra keát quaû ñoù. Nhö vaäy, ñeå coù theå xaùc ñònh ñöôïc hieäu quaû vaø hieäu naêng cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm vaán ñeà ñaët ra laø phaûi löôïng hoùa ñöôïc ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa caùc - 4 - trung taâm traùch nhieäm. Treân cô sôû ñoù seõ xaùc ñònh ñöôïc caùc chæ tieâu cuï theå ñeå ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng cuûa töøng trung taâm cuï theå. Vieäc ño löôøng thaønh quaû hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm seõ taïo ñieàu kieän cho vieäc ñaùnh giaù chaát löôïng hoaït ñoäng cuûa giaùm ñoác caùc trung taâm, ñoàng thôøi khích leä hoï ñieàu khieån hoaït ñoäng trung taâm cuûa mình phuø hôïp vôùi muïc tieâu cô baûn cuûa toaøn coâng ty. 1.2 Caùc trung taâm traùch nhieäm Ñeå thöïc hieän ñöôïc keá toaùn traùch nhieäm thì tröôùc tieân doanh nghieäp phaûi xaây döïng ñöôïc caùc trung taâm traùch nhieäm trong ñôn vò mình. Ñoù coù theå laø nhöõng boä phaän trong toå chöùc chòu söï kieåm soaùt cuûa ngöôøi ñöùng ñaàu boä phaän ñöôïc giao traùch nhieäm. Ñaàu ra cuûa moät trung taâm traùch nhieäm seõ laø haøng hoùa hay dòch vuï maø noù cung caáp, vaø nhö vaäy noù seõ caàn ñaàu vaøo bao goàm caùc yeáu toá nguyeân lieäu, nhaân coâng ñeå thöïc hieän ñaàu ra. Coù 4 loaïi trung taâm traùch nhieäm chính laø: - Trung taâm chi phí: laø trung taâm traùch nhieäm maø nhaø quaûn lyù chæ coù traùch nhieäm veà vieäc kieåm soaùt chi phí trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình. - Trung taâm doanh thu: laø trung taâm traùch nhieäm maø nhaø quaûn lyù chæ chòu traùch nhieäm veà caùc khoaûn doanh thu. - Trung taâm lôïi nhuaän: laø trung taâm traùch nhieäm maø ôû ñoù nhaø quaûn lyù phaûi chòu traùch nhieäm veà lôïi nhuaän ñaït ñöôïc taïi ñôn vò do mình chòu traùch nhieäm quaûn lyù. Do lôïi nhuaän laø keát quaû cuûa doanh thu tröø chi phí, do ñoù nhaø quaûn lyù coù traùch nhieäm kieåm soaùt caû doanh thu vaø chi phí trong phaïm vi quaûn lyù cuûa mình. - Trung taâm ñaàu tö: laø trung taâm traùch nhieäm maø ôû ñoù nhaø quaûn lyù phaûi chòu traùch nhieäm ñoái vôùi lôïi nhuaän vaø voán ñaàu tö maø ñôn vò ñaõ boû ra. - - 5 - 1.3 Caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù traùch nhieäm quaûn lyù: Ñeå ñaùnh giaù ñöôïc thaønh quaû cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm thì keát quaû thöïc teá cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm seõ ñöôïc so saùnh ñoái chieáu vôùi soá lieäu döï toaùn ban ñaàu treân caû hai maët hieäu quaû vaø hieäu naêng. - Ñoái vôùi trung taâm chi phí: ñöôïc chia laøm hai daïng laø trung taâm chi phí ñònh möùc vaø trung taâm chi phí töï do. Trung taâm chi phí ñònh möùc (Standard cost center): laø trung taâm chi phí maø ñaàu ra coù theå xaùc ñònh vaø löôïng hoùa baèng tieàn treân cô sôû ñaõ bieát phí toån caàn thieát ñeå taïo ra moät ñôn vò ñaàu ra. Ví duï, moät phaân xöôûng saûn xuaát laø trung taâm chi phí ñònh möùc vì giaù thaønh moãi ñôn vò saûn phaåm taïo ra coù theå xaùc ñònh thoâng qua ñònh möùc chi phí vaät lieäu tröïc tieáp, ñònh möùc chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaø ñònh möùc chi phí saûn xuaát chung. Ñoái vôùi trung taâm chi phí naøy thì: ¾ Veà maët hieäu quaû: ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua vieäc hoaøn thaønh keá hoaïch saûn löôïng saûn xuaát ñuùng thôøi haïn vaø tieâu chuaån kyõ thuaät quy ñònh. ¾ Veà maët hieäu naêng: ñöôïc ño löôøng thoâng qua vieäc so saùnh giöõa chi phí thöïc teá vôùi chi phí ñònh möùc, phaân tích bieán ñoäng vaø xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân chuû quan, khaùch quan taùc ñoäng ñeán tình hình thöïc hieän ñònh möùc chi phí. Trung taâm chi phí töï do (discretionary expense center): laø trung taâm chi phí maø ñaàu ra khoâng theå löôïng hoùa ñöôïc baèng tieàn moät caùch chính xaùc vaø moái quan heä giöõa ñaàu ra vôùi ñaàu vaøo ôû trung taâm naøy khoâng chaët cheõ. Ñieån hình veà trung taâm chi phí naøy laø caùc phoøng ban thuoäc boä phaän giaùn tieáp nhö phoøng nhaân söï, toång hôïp, keá toaùn,…Caùc khoaûn chi phí thöôøng ñöôïc ñaët ra coá ñònh cho moãi phoøng ban, söï thay ñoåi neáu coù cuûa caùc - 6 - khoaûn chi phí naøy cuõng khoâng laøm aûnh höôûng ñeán naêng suaát ôû caùc phaân xöôûng saûn xuaát. Caùc trung taâm chi phí naøy ñöôïc ñaùnh giaù nhö sau: ¾ Veà maët hieäu quaû: ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua vieäc so saùnh giöõa ñaàu ra vaø muïc tieâu phaûi ñaït ñöôïc cuûa trung taâm. ¾ Veà maët hieäu naêng: ñöôïc ñaùnh giaù chuû yeáu döïa vaøo vieäc ñoái chieáu giöõa chi phí thöïc teá phaùt sinh vaø döï toaùn ngaân saùch ñaõ ñöôïc duyeät. Thaønh quaû cuûa caùc nhaø quaûn lyù boä phaän naøy seõ ñöôïc ñaùnh giaù döïa vaøo khaû naêng kieåm soaùt chi phí cuûa hoï trong boä phaän. - Ñoái vôùi trung taâm doanh thu: vieäc ñaùnh giaù seõ ñöôïc thöïc hieän nhö sau: ¾ Veà maët hieäu quaû: seõ ñoái chieáu giöõa doanh thu thöïc teá ñaït ñöôïc vôùi doanh thu döï toaùn cuûa boä phaän. Xem xeùt tình hình thöïc hieän döï toaùn tieâu thuï, qua ñoù phaân tích sai bieät doanh thu do aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá coù lieân quan nhö ñôn giaù baùn, khoái löôïng saûn phaåm tieâu thuï vaø cô caáu saûn phaåm tieâu thuï. ¾ Veà maët hieäu naêng: do ñaàu ra cuûa trung taâm doanh thu ñöôïc löôïng hoùa baèng tieàn nhöng ñaàu vaøo thì khoâng vì trung taâm doanh thu khoâng chòu traùch nhieäm veà giaù thaønh saûn phaåm hay giaù voán haøng hoùa. Trong khi ñoù chi phí phaùt sinh taïi trung taâm doanh thu khoâng theå so saùnh ñöôïc vôùi doanh thu cuûa trung taâm. Vì vaäy caàn so saùnh giöõa chi phí thöïc teá vaø chi phí döï toaùn cuûa trung taâm khi ño löôøng hieäu naêng cuûa trung taâm doanh thu. - Ñoái vôùi trung taâm lôïi nhuaän: vieäc ñaùnh giaù seõ ñöôïc thöïc hieän nhö sau: ¾ Veà maët hieäu quaû: so saùnh giöõa lôïi nhuaän ñaït ñöôïc thöïc teá vôùi lôïi nhuaän öôùc tính theo döï toaùn. Phaân tích khoaûn sai bieät lôïi nhuaän do aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá coù lieân quan nhö doanh thu, giaù voán, chi - 7 - phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù. Qua ñoù xaùc ñònh caùc nguyeân nhaân chuû quan, khaùch quan laøm bieán ñoäng lôïi nhuaän so vôùi döï toaùn. ¾ Veà maët hieäu naêng: ñöôïc ño löôøng baèng caùc chæ tieâu nhö soá dö ñaûm phí boä phaän, soá dö boä phaän kieåm soaùt ñöôïc, soá dö boä phaän, lôïi nhuaän tröôùc thueá. Ngoaøi ra, coøn coù theå söû duïng caùc soá töông ñoái nhö tyû leä lôïi nhuaän treân doanh thu, tyû suaát doanh thu treân chi phí,… ñeå ñaùnh giaù hieäu naêng hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm lôïi nhuaän. - Ñoái vôùi trung taâm ñaàu tö: ¾ Veà maët hieäu quaû: coù theå ñöôïc ño löôøng gioáng nhö trung taâm lôïi nhuaän. ¾ Veà maët hieäu naêng: caàn phaûi coù söï so saùnh giöõa lôïi nhuaän ñaït ñöôïc vôùi taøi saûn hay giaù trò ñaõ ñaàu tö vaøo trung taâm thoâng qua caùc chæ tieâu ROI, RI,… seõ ñöôïc trình baøy chi tieát ôû phaàn sau. 1.3.1 Phaân tích cheânh leäch keát quaû giöõa thöïc teá vaø keá hoaïch Phaân tích cheânh leäch keát quaû giöõa thöïc teá vaø keá hoaïch seõ chæ ra nguyeân nhaân daãn ñeán söï khaùc bieät giöõa chuùng vaø töø ñoù giuùp nhaø quaûn trò thaáy ñöôïc nhöõng ñieåm caàn phaûi khaéc phuïc cuõng nhö nhöõng maët maïnh caàn phaùt huy trong quaù trình thöïc hieän keá hoaïch. Trong phöông phaùp phaân tích cheânh leäch caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán söï cheânh leäch keát quaû thöïc hieän seõ ñöôïc phaân thaønh hai loaïi laø nhaân toá quy moâ vaø nhaân toá hieäu suaát. Nhö vaäy ∑cheânh leäch = ∆ nhaân toá quy moâ + ∆ nhaân toá hieäu suaát. Nhaân toá quy moâ noùi leân möùc ñoä, khoái löôïng hoaït ñoäng, ví duï khoái löôïng saûn phaåm. Nhaân toá hieäu suaát noùi leân chaát löôïng hoaït ñoäng, ví duï ñôn giaù. - 8 - Ñoái vôùi trung taâm chi phí thì nhaân toá quy moâ laø soá löôïng saûn phaåm ñöôïc söû duïng ñeå hoaøn thaønh muïc tieâu coøn nhaân toá hieäu suaát chính laø chi phí ñeå coù ñöôïc saûn phaåm ñoù. Ñoái vôùi trung taâm doanh thu nhaân toá quy moâ chính laø soá löôïng haøng hoùa ñöôïc baùn ra trong kyø coøn nhaân toá hieäu suaát laø giaù baùn. Lôïi nhuaän laø keát quaû coù ñöôïc cuûa doanh thu tröø ñi chi phí. Do ñoù söï bieán ñoäng cuûa lôïi nhuaän chòu söï taùc ñoäng cuûa hai nhaân toá laø doanh thu vaø chi phí. Vì vaäy, ñoái vôùi trung taâm lôïi nhuaän vaø trung taâm ñaàu tö coù theå caên cöù vaøo caùc phaân tích cuûa caùc trung taâm chi phí vaø doanh thu ñeå ñaùnh giaù keát quaû cuûa trung taâm mình. Coâng thöùc phaân tích cheânh leäch ñöôïc trình baøy nhö sau: Aûnh höôûng cuûa = cheânh leäch cuûa x giaù trò nhaân toá hieäu nhaân toá quy moâ nhaân toá quy moâ suaát cuûa kyø keá hoaïch Aûnh höôûng cuûa = cheânh leäch cuûa x giaù trò nhaân toá quy moâ nhaân toá hieäu suaát nhaân toá hieäu suaát cuûa kyø thöïc hieän a. Phaân tích bieán ñoäng chi phí Nhö treân ñaõ trình baøy, trong phaân tích bieán ñoäng chi phí thì söï bieán ñoäng do nhaân toá giaù caû seõ ñöôïc tính treân cô sôû cheânh leäch cuûa giaù vaø khoái löôïng thöïc teá; söï bieán ñoäng do nhaân toá khoái löôïng seõ ñöôïc tính treân cô sôû cheânh leäch cuûa khoái löôïng vaø giaù keá hoaïch. Ta goïi: Q1: Khoái löôïng caùc yeáu toá ñaàu vaøo thöïc teá (goàm chi phí nguyeân vaät lieäu, nhaân coâng, saûn xuaát chung) Q0: Khoái löôïng caùc yeáu toá ñaàu vaøo keá hoaïch - 9 - P1: Giaù caû caùc yeáu toá ñaàu vaøo thöïc teá P0: Giaù caû caùc yeáu toá ñaàu vaøo keá hoaïch Nhö vaäy: Q1P1: Chi phí caùc yeáu toá ñaàu vaøo thöïc teá Q0P0: Chi phí caùc yeáu toá ñaàu vaøo keá hoaïch Vaø: Q1P1 - Q0P0 : Toång bieán ñoäng cuûa chi phí Goïi bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá khoái löôïng vaø nhaân toá giaù laàn löôït laø ∆Q vaø ∆P, ta coù theå vieát: ∆Q = Q1P0 – Q0P0 = (Q1 - Q0) P0 : Bieán ñoäng do khoái löôïng ∆P = Q1P1 - Q1P0 = (P1 - P0) Q1 : Bieán ñoäng do giaù b. Phaân tích bieán ñoäng doanh thu: Ta goïi: Q: Doanh thu Q1: Doanh thu thöïc hieän Q0: Doanh thu keá hoaïch a : Khoái löôïng a1 : Khoái löôïng thöïc hieän a0 : Khoái löôïng thöïc hieän b : Giaù baùn b1 : Giaù baùn thöïc hieän b0 : Giaù baùn keá hoaïch Ta coù: Doanh thu: Q = a.b (Doanh thu = khoái löôïng x Giaù baùn). Doanh thu thöïc hieän: Q1 = a1b1 Doanh thu keá hoaïch: Q0 = a0b0 Doanh thu cheânh leäch : ∆Q = Q1 - Q0 = a1b1 - a0b0 Cheânh leäch doanh thu do khoái löôïng baùn : ∆a = a1b0 - a0b0 = (a1 - a0) b0 Cheânh leäch doanh thu do ñôn giaù baùn : ∆b = a1b1 - a1b0 = (b1 - b0) a1 - 10 - 1.3.2 Chæ soá tyû leä hoaøn voán ñaàu tö (Return on Investment – ROI) Laø tyû soá giöõa lôïi nhuaän thuaàn treân voán ñaàu tö ñaõ boû ra. Ngoaøi ra ROI coøn ñöôïc phaân tích laø tyû leä lôïi nhuaän treân doanh thu vôùi voøng quay cuûa doanh thu treân voán ñaõ söû duïng. ROI ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû ñaàu tö cuûa caùc trung taâm ñaàu tö vaø caùc doanh nghieäp coù quy moâ voán khaùc nhau ñeå xem nôi naøo ñaït hieäu quaû cao nhaát, laøm cô sôû ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù. Ngoaøi ra, ROI coøn ñöôïc söû duïng ñeå tìm ra caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán hieäu quaû quaûn lyù nhaèm tìm ra giaûi phaùp ñeå keát quaû hoaït ñoäng toát hôn. Ñoù laø caùc bieän phaùp caûi thieän doanh thu, kieåm soaùt chi phí hay tính laïi cô caáu voán ñaàu tö. ROI coù theå ñöôïc phaân tích thaønh caùc yeáu toá sau ñaây: Sô ñoà 1.1: Sô ñoà moâ taû caáu truùc ROI Doanh thu Vốn cố định bình quân Tỷ lệ hoàn vốn ROI Số vòng quay của vốn đầu tư Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu Vốn hoạt động bình quân Lợi nhuận (lãi thuần) Doanh thu Vốn lưu động bình quân Doanh thu Chi phí hoạt động = (x) =( : ) =( : ) = (+) = (-) ROI = Soá voøng quay cuûa voán ñaàu tö x Tyû suaát lôïi nhuaän treân doanh thu ROI = Lôïi nhuaän = Lôïi nhuaän x Doanh thu Voán ñaàu tö Doanh thu Voán ñaàu tö - 11 - Lôïi nhuaän ñöôïc söû duïng trong coâng thöùc laø laõi thuaàn tröôùc thueá thu nhaäp vaø tröôùc khi traû tieàn lôøi. Lyù do söû duïng chæ tieâu laõi thuaàn töø hoaït ñoäng laø ñeå phuø hôïp vôùi doanh thu vaø voán hoaït ñoäng ñaõ taïo ra noù vaø ñeå laøm cô sôû xaùc ñònh soá laàn quay voøng voán. Voán hoaït ñoäng bao goàm tieàn maët, caùc khoaûn phaûi thu, caùc khoaûn toàn kho, maùy moùc thieát bò vaø caùc khoaûn voán khaùc ñöôïc söû duïng trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa toå chöùc. Voán hoaït ñoäng ñöôïc söû duïng trong cô caáu xaùc ñònh ROI ôû ñieàu kieän bình thöôøng laø voán bình quaân giöõa ñaàu naêm vaø cuoái naêm. Neáu coù bieán ñoäng veà voán ñaàu tö thì phaûi tính bình quaân töøng thaùng trong naêm. Nhöõng khoaûn voán khoâng ñöôïc xeáp vaøo loaïi voán hoaït ñoäng laø giaù trò ñaát ñai ñeå xaây döïng nhaø xöôûng trong töông lai hoaëc giaù trò taøi saûn coá ñònh thueâ ngoaøi. Caùc bieän phaùp laøm taêng ROI Döïa vaøo vieäc phaân tích caùc yeáu toá caáu thaønh neân chæ tieâu ROI ñaõ ñöôïc trình baøy ôû treân, ta thaáy coù theå taêng chæ tieâu ROI baèng caùc bieän phaùp sau ñaây: - Taêng doanh thu (chi phí coù theå khoâng ñoåi hoaëc giaûm xuoáng): doanh thu taêng trong khi chi phí khoâng ñoåi hay giaûm xuoáng seõ laøm möùc lôïi nhuaän taêng leân. Do lôïi nhuaän naèm ôû phaàn töû soá trong coâng thöùc xaùc ñònh ROI, neân vieäc lôïi nhuaän taêng seõ laøm taêng ROI. - Giaûm chi phí hoaït ñoäng (doanh thu khoâng ñoåi hoaëc taêng): trong bieän phaùp naøy, caùc nhaø quaûn trò coá gaéng giaûm caùc khoaûn chi phí hoaït ñoäng maø muïc tieâu chuû yeáu laø giaûm bieán phí, ñaëc bieät laø taêng naêng suaát lao ñoäng ñeå giaûm chi phí lao ñoäng trong moät ñôn vò saûn phaåm. Chi phí hoaït ñoäng giaûm trong khi doanh thu khoâng ñoåi seõ laøm cho lôïi nhuaän taêng leân vaø laøm taêng ROI. - Doanh thu giaûm vôùi toác ñoä giaûm chaäm hôn toác ñoä giaûm chi phí: giaûi phaùp naøy ñöôïc thöïc hieän khi phaûi caét giaûm caùc hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû hay giaûm bôùt saûn xuaát caùc maët haøng khoâng mang laïi hieäu quaû cao. Möùc lôïi nhuaän trong - 12 - tröôøng hôïp naøy giaûm ñi do doanh thu giaûm nhöng ñoàng thôøi cuõng caét giaûm ñöôïc caùc chi phí taïo gaùnh naëng cho coâng ty neân cuoái cuøng tyû soá ROI vaãn taêng leân so vôùi luùc chöa caét giaûm bôùt hoaït ñoäng. - Giaûm voán hoaït ñoäng: bieän phaùp giaûm voán hoaït ñoäng bình quaân ñaët troïng taâm vaøo vieäc laøm giaûm caùc loaïi haøng toàn kho khoâng hôïp lyù veà nguyeân vaät lieäu, saûn phaåm ñang cheá taïo, thaønh phaåm laøm öù ñoäng voán, tích cöïc thu hoài caùc khoaûn phaûi thu moät caùch nhanh choùng ñeå traùnh voán bò toàn ñoäng vaø gia taêng soá voøng quay cuûa voán. Moät soá ñieåm haïn cheá cuûa chæ tieâu ROI Maëc duø chæ tieâu ROI laø moät chæ tieâu quan troïng vaø ñöôïc caùc nhaø quaûn trò söû duïng roäng raõi ñeå ñaùnh giaù keát quaû thöïc hieän cuûa quaûn lyù, noù vaãn coøn nhöõng ñieåm haïn cheá sau ñaây: - ROI coù khuynh höôùng chuù troïng ñeán vieäc thöïc hieän ngaén haïn hôn laø quaù trình sinh lôøi daøi haïn, do vaäy nhaø quaûn trò quaù chuù troïng vaøo ROI coù theå boû qua nhieàu cô hoäi ñaàu tö maø keát quaû cuûa chuùng chæ roõ reät veà laâu daøi. - ROI boû qua aûnh höôûng cuûa thôøi giaù tieàn teä neân aûnh höôûng ñeán vieäc phaân tích voán ñaàu tö. - ROI coù theå khoâng hoaøn toaøn chòu söï ñieàu haønh cuûa nhaø quaûn trò caáp cô sôû vì söï hieän dieän cuûa trung taâm ñaàu tö coù quyeàn ñieàu tieát ROI. - ROI laø soá töông ñoái neân khoâng theå hieän ñöôïc möùc ñoä taêng theâm tuyeät ñoái laø bao nhieâu khi thöïc hieän caùc giaûi phaùp taêng ROI. Chính vì vaäy neáu chæ caên cöù vaøo ROI thì seõ khoâng bieát ñöôïc chính xaùc möùc thay ñoåi tuyeät ñoái cuûa lôïi nhuaän. Ñieàu naøy ñaõ che môø khaû naêng khuyeán khích gia taêng ñaàu tö vôùi con soá lôïi nhuaän tuyeät ñoái caàn ñaït ñöôïc. Suy cho cuøng muïc tieâu toái ña hoùa lôïi nhuaän môùi laø muïc tieâu cuoái cuøng maø nhieàu coâng ty vöôn tôùi. - 13 - 1.3.3 Lôïi töùc coøn laïi (Residual Income – RI) Lôïi töùc coøn laïi laø khoaûn thu nhaäp cuûa boä phaän hay toaøn doanh nghieäp sau khi tröø ñi chi phí söû duïng voán ñaõ ñaàu tö vaøo boä phaän ñoù. Chæ soá naøy nhaán maïnh ñeán khaû naêng sinh lôøi vöôït treân chi phí voán ñaõ ñaàu tö vaøo moät boä phaän hay toaøn doanh nghieäp. Coâng thöùc tính cuûa RI Hay Chæ tieâu RI laø con soá tuyeät ñoái, noù seõ cho bieát ñöôïc lôïi nhuaän thöïc teá ñaõ mang veà laø bao nhieâu sau khi tröø ñi caùc khoaûn chi phí söû duïng voán ñaõ ñaàu tö ñeå coù ñöôïc lôïi nhuaän treân. Ví duï minh hoaï 1: Giaû söû moät boä phaän cheá bieán taïi moät coâng ty thöïc phaåm S coù theå mua moät maùy cheá bieán thöïc phaåm môùi trò giaù 500.000 ngaøn ñoàng seõ laøm gia taêng naêng suaát giuùp taïo theâm moät khoaûn lôïi nhuaän laø 80.000 ngaøn ñoàng. Tyû leä hoaøn voán ñaàu tö cuûa thieát bò môùi naøy laø 16%. Chæ tieâu Khoâng ñaàu tö môùi Ñaàu tö môùi Lôïi töùc boä phaän 3.600.000 3.680.000 (Tröø chi phí laõi öôùc tính) * Voán ñaàu tö 18.000.000 18.500.000 * Tyû leä laõi öôùc tính 12% 12% * Chi phí laõi öôùc tính (2.160.000) (2.220.000) Lôïi töùc coøn laïi 1.440.000 1.460.000 RI = Lôïi nhuaän – (Voán ñaàu tö x Tyû suaát chi phí voán) RI = Lôïi töùc cuûa trung taâm ñaàu tö – (Voán ñaàu tö x Laõi suaát öôùc tính) RI = Lôïi nhuaän – Chi phí voán - 14 - Roõ raøng neáu trong tröôøng hôïp naøy caùc nhaø quaûn trò chæ caên cöù vaøo tyû soá ROI ñeå ra quyeát ñònh thì raát coù theå seõ daãn ñeán moät keát quaû khaùc bieät. Cuï theå: Neáu chöa coù thieát bò môùi thì : Neáu mua theâm thieát bò môùi ROI laïi giaûm xuoáng: ROI ñaàu tö môùi = Lôïi töùc boä phaän taêng theâm = 80.000 = 16% Voán ñaàu tö taêng theâm 500.000 ROI = 3.600.000 x 100% = 20% 18.000.000 ROI = 3.600.000 + 80.000 x 100% < 20% 18.000.000 + 500.000 Trong khi ñoù neáu caên cöù vaøo RI theo nhö baûng treân thì nhaø quaûn lyù taïi trung taâm naøy seõ quyeát ñònh ñaàu tö vì seõ laøm taêng lôïi töùc coøn laïi cuûa boä phaän mình quaûn lyù (1.460.000 > 1.400.000). Nhö vaäy, ñeå höôùng ñeán muïc tieâu chung, keá toaùn quaûn trò seõ söû duïng chæ tieâu RI ñeå ño löôøng thaønh quaû boä phaän vaø traùch nhieäm quaûn lyù. Haïn cheá cuûa chæ tieâu RI Chæ tieâu RI phaûn aùnh soá tuyeät ñoái neân thöôøng ñöôïc duøng ñeå khaéc phuïc haïn cheá cuûa chæ tieâu ROI trong vieäc ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa trung taâm ñaàu tö, nhöng beân caïnh ñoù vì laø soá tuyeät ñoái neân chæ tieâu naøy khoâng theå ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù thaønh quaû cuûa caùc trung taâm coù quy moâ khaùc nhau. Ñeå khaéc phuïc nhöôïc ñieåm naøy, keá toaùn quaûn trò söû duïng chæ tieâu tyû leä lôïi nhuaän coøn laïi treân voán ñaàu tö (%RI). % RI = RI x 100% Voán ñaàu tö Ví duï minh hoïa 2 So saùnh veà lôïi töùc coøn laïi cuûa hai boä phaän A, G trong coâng ty S - 15 - Chæ tieâu Boä phaän G Boä phaän A Lôïi töùc boä phaän 3.000.000 6.750.000 (Tröø chi phí laõi öôùc tính) * Voán ñaàu tö 20.000.000 45.000.000 * Tyû leä laõi öôùc tính 12% 12% * Chi phí laõi öôùc tính (2.400.000) (5.400.000) Lôïi töùc coøn laïi 600.000 1.350.000 Lôïi töùc vaø lôïi töùc coøn laïi cuûa boä phaän A lôùn hôn boä phaän G (6.750.000 > 3.000.000) nhöng ñoàng thôøi noù cuõng coù quy moâ voán ñaàu tö lôùn hôn (45.000.000 > 20.000.000), chính vì vaäy chöa haún boä phaän G hoaït ñoäng keùm hôn boä phaän A). Neáu so saùnh thì: ROIG = 3.000.000 = 15%; ROIA = 6.750.000 = 15% 20.000.000 45.000.000 RIG = 600.000 = 3%; RIA = 1.350.000 = 3% 20.000.000 45.000.000 1.4 Xaùc ñònh traùch nhieäm baùo caùo cuûa caùc trung taâm traùch nhieäm Thaønh quaû cuûa moãi trung taâm traùch nhieäm ñöôïc toång hôïp ñònh kyø treân moät baùo caùo thaønh quaû. Baùo caùo thaønh quaû seõ phaûn aùnh keát quaû taøi chính chuû yeáu theo thöïc teá vaø theo döï toaùn, ñoàng thôøi chæ ra caùc cheânh leäch giöõa keát quaû thöïc teá so vôùi döï toaùn theo töøng chæ tieâu ñöôïc chuyeån taûi trong baùo caùo phuø hôïp vôùi töøng loaïi trung taâm traùch nhieäm. Ví duï, baùo caùo thaønh quaû cuûa trung taâm chi phí goàm caùc khoaûn muïc chi phí thöïc teá, chi phí döï toaùn vaø caùc khoaûn cheâch leäch giöõa chi phí thöïc teá so vôùi döï toaùn; baùo caùo thaønh quaû cuûa trung taâm doanh thu bao goàm doanh thu thöïc teá, doanh thu döï toaùn cuøng vôùi khoaûn cheâch leäch giöõa doanh thu - 16 - thöïc teá so vôùi döï toaùn, hay baùo caùo thaønh quaû cuûa trung taâm lôïi nhuaän laø baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn lôïi nhuaän theo hình thöùc soá dö ñaûm phí, baùo caùo thu nhaäp boä phaän. Nhö vaäy baùo caùo thaønh quaû chuù troïng vaøo vieäc thöïc hieän caùc döï toaùn vaø phaân tích caùc cheânh leäch, vì theá ñeå so saùnh ñaùnh giaù caùc khoaûn cheânh leäch naøy moät caùch phuø hôïp vaø ñuùng ñaén, keá toaùn quaûn trò seõ söû duïng döï toaùn linh hoaït nhaèm cung caáp moät möùc chuaån cho vieäc so saùnh, ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn doanh thu, chi phí vaø lôïi nhuaän. Muïc ñích cuûa vieäc phaân tích baùo caùo thaønh quaû boä phaän laø xem xeùt chi tieát caùc ñoái töôïng hay töøng boä phaän ñoùng goùp bao nhieâu trong thaønh quaû chung, beân caïnh ñoù seõ ñaùnh giaù ñöôïc thaønh quaû cuûa töøng boä phaän thoâng qua vieäc xem xeùt soá dö boä phaän. Trong baùo caùo thaønh quaû boä phaän, baùo caùo thu nhaäp seõ ñöôïc chuyeån sang theo daïng soá dö ñaûm phí. Caùc khoaûn chi phí ñöôïc chi tieát theo tính chaát coù theå kieåm soaùt rieâng bieät töø boä phaän nhoû ñeán boä phaän lôùn. Trong ñoù ñònh phí chung ñöôïc taùch ra thaønh caùc ñònh phí coù theå kieåm soaùt ñöôïc ñoái vôùi caùc boä phaän phaân chia ñeå laøm roõ ñöôïc thaønh quaû quaûn lyù cuûa boä phaän vaø thaønh quaû boä phaän. Ñònh phí boä phaän lieân quan tröïc tieáp ñeán boä phaän ñoù, neáu boä phaän khoâng coøn thì ñònh phí ñoù cuõng khoâng toàn taïi. Vieäc ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù boä phaän vaø thaønh quaû boä phaän chuû yeáu döïa vaøo xem xeùt soá dö cuûa boä phaän, töùc phaàn coøn laïi cuûa soá dö ñaûm phí sau khi trang traûi toaøn boä ñònh phí boä phaän. - 17 - Keát luaän chöông 1 Keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù laø moät boä phaän quan troïng cuûa keá toaùn quaûn trò, ñoù laø moät coâng cuï ñeå ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù cuûa caùc caáp quaûn trò moät caùch ñuùng ñaén vaø ñaày ñuû. Qua ñoù giuùp doanh nghieäp kieåm soaùt chi phí, doanh thu, lôïi nhuaän vaø voán ñaàu tö moät caùch hieäu quaû hôn. Chöông 1 giôùi thieäu toång quaùt moät soá kieán thöùc caàn thieát veà keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù laøm cô sôû lyù luaän nghieân cöùu cho caùc chöông sau. Trong ñoù moãi moät doanh nghieäp coù theå bao goàm 4 trung taâm traùch nhieäm laø trung taâm chi phí, trung taâm doanh thu, trung taâm lôïi nhuaän vaø trung taâm ñaàu tö. Moãi moät trung taâm seõ töông öùng vôùi moät caáp quaûn trò thích hôïp, phuï thuoäc vaøo quyeàn kieåm soaùt cuûa nhaø quaûn trò ñoái vôùi trung taâm ñoù. Tuøy theo töøng trung taâm, keá toaùn traùch nhieäm seõ coù nhöõng coâng cuï ñeå ñaùnh giaù thaønh quaû khaùc nhau. Vieäc ñaùnh giaù ñaày ñuû vaø chính xaùc thaønh quaû quaûn lyù cuûa caùc caáp quaûn trò seõ giuùp doanh nghieäp coù ñöôïc nhöõng thoâng tin quan troïng trong vieäc ñöa ra nhöõng phöông thöùc hieäu quaû nhaát höôùng ñeán muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. - 18 - CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG KEÁ TOAÙN TRAÙCH NHIEÄM TAÏI COÂNG TY ÑIEÄN TÖÛ SAMSUNG VINA 2.1 Giôùi thieäu coâng ty Ñieän Töû Samsung Vina 2.1.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Coâng ty Lòch söû hình thaønh Coâng ty ñieän töû Samsung Vina, goïi taét SAVINA, laø moät lieân doanh giöõa Coâng ty saûn xuaát kinh doanh XNK Ñieän – Ñieän töû Quaän 10 cuûa Vieät Nam (nay laø coâng ty Coå phaàn T.I.E) vaø coâng ty Ñieän töû Samsung cuûa Haøn Quoác. Coâng ty ñöôïc thaønh laäp theo giaáy pheùp ñaàu tö soá 1125/CP do UBKHNN veà Hôïp taùc vaø Ñaàu tö (SSCI), nay laø Boä KH & ÑT (MPI) caáp vaøo ngaøy 28 thaùng 01 naêm 1995. coâng ty baét ñaàu hoaït ñoäng vaøo ngaøy 1 thaùng 6 naêm 1996. Voán ñaàu tö cuûa coâng ty laø 36.541.000 ñoâla Myõ. Lónh vöïc hoaït ñoäng Coâng ty ñöôïc pheùp hoaït ñoäng saûn xuaát vaø kinh doanh cho thò tröôøng trong nöôùc vaø xuaát khaåu caùc saûn phaåm maùy thu hình, ñaàu video, daøn aâm thanh hifi, tuû laïnh, maùy giaët, maùy laïnh, maùy tính tieàn töï ñoäng, maøn hình maùy tính, linh kieän ñieän töû vaø cung caáp dòch vuï söûa chöõa vaø baûo haønh caùc saûn phaåm do coâng ty saûn xuaát trong thôøi haïn 20 naêm keå töø ngaøy ñöôïc caáp giaáy pheùp ñaàu tö. Ñòa ñieåm hoaït ñoäng Coâng ty hieän coù caùc truï sôû nhö sau: - Moät nhaø maùy vaø vaên phoøng chính ñaët taïi soá 938 QL1A, phöôøng Linh Trung, Quaän Thuû Ñöùc, TP.HCM. - Vaên phoøng kinh doanh ñaët taïi laàu 8, toaø nhaø Diamond Plaza, soá 34 Leâ Duaãn, Quaän 1, TP.HCM. - Phoøng tröng baøy vaø giôùi thieäu saûn phaåm ñaët taïi toaø nhaø 2-2A Traàn Höng Ñaïo, Quaän 1, TP.HCM. - CN coâng ty taïi Haø Noäi ñaët taïi soá 503 Kim Maõ, Quaän Ba Ñình, TP.Haø Noäi. - CN coâng ty taïi Ñaø Naüng ñaët taïi soá 60 Haøm Nghi, Quaän Thanh Kheâ, TP.Ñaø Naüng. Moái lieân heä vôùi coâng ty meï - 19 - Coâng ty Ñieän töû._. Samsung cuûa Haøn Quoác ñoùng goùp 80% soá voán trong lieân doanh, do ñoù SAVINA laø moät trong soá nhöõng coâng ty con cuûa Coâng ty Ñieän töû Samsung treân toaøn caàu. Vì laø coâng ty con neân SAVINA cuõng phaûi tuaân thuû theo nhöõng quy ñònh chung do coâng ty meï ñöa ra. - Veà maët nhaân söï : SAVINA hieän coù 7 nhaân vieân ngöôøi Haøn Quoác do coâng ty meï ñieàu sang ñeå ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty. Caùc nhaân vieân naøy ñöôïc höôûng löông vaø caùc khoaûn phuùc lôïi khaùc theo chính saùch cuûa coâng ty meï nhöng do SAVINA thanh toaùn. - Veà hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh: haàu heát linh kieän ñöôïc duøng ñeå phuïc vuï cho saûn xuaát taïi SAVINA ñeàu ñöôïc nhaäp veà töø coâng ty meï vaø caùc coâng ty trong cuøng taäp ñoaøn. Coâng ty meï coøn giuùp ñôõ SAVINA nhieàu maët veà kyõ thuaät saûn xuaát thoâng qua vieäc cung caáp caùc thoâng tin kyõ thuaät vaø ñaøo taïo nghieäp vuï cho nhaân vieân. Ngoaøi ra, coâng ty meï coøn ñoùng vai troø laø ngöôøi moâi giôùi xuaát khaåu thoâng qua vieäc tìm kieám khaùch haøng cho hoaït ñoäng xuaát khaåu cuûa SAVINA. - Veà maët taøi chính: vì laø thaønh vieân trong cuøng taäp ñoaøn SamSung neân khi mua haøng hoùa töø caùc thaønh vieân khaùc, SAVINA khoâng caàn phaûi môû L/C vaø cuõng khoâng phaûi traû tieàn laõi do vieäc thanh toaùn chaäm treã (neáu coù). Tuy nhieân neáu vieäc naøy xaûy ra thöôøng xuyeân thì laõnh ñaïo coâng ty seõ chòu khieån traùch töø coâng ty meï. Ñònh kyø (thaùng, quyù, naêm) SAVINA phaûi göûi baùo caùo cho coâng ty meï tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, caùc baùo caùo taøi chính, baùo caùo kieåm keâ, kieåm toaùn,… vaø haøng naêm, coâng ty meï seõ göûi moät ñoäi kieåm toaùn noäi boä sang kieåm tra thöïc teá taïi SAVINA. 2.1.2 Cô caáu toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty 2.1.2.1 Sô ñoà toå chöùc coâng ty BP MH: Bộ phận mua haøng BP GNHH: Boä phaän giao nhaän haøng hoùa BP BHSP: Bộ phận baûo haønh saûn phaåm BP TT: Bộ phận tieáp thò Ñoäi W/G: Ñoäi kinh doanh sp ñieän laïnh, maùy giaët Ñoäi IT: Ñoäi kinh doanh sp maøn hình vi tính Ñoäi A/V: Ñoäi kinh doanh saûn phaåm nghe nhìn BP NS: Bộ phận nhaân söï BP KT: Bộ phận keá toaùn BP QLTC: Bộ phận quaûn lyù taøi chính BP HTTT: Bộ phận heä thoáng thoâng tin BP KTSX: Bộ phận kỹ thuật sản xuất BP SX: Bộ phận sản xuất BP ĐBCL: Bộ phận ñảm bảo chất lượng BP Sigma: Bộ phận Sigma BP QL KHO:Bộ phận quản lyù kho BP KHSX: Bộ phận kế hoạch sản xuất - 20 - Tổng Giám Đốc PTGĐ Sản xuất Giám đốc Tài chính PTGĐ Thu mua GĐ kinh doanh 1 BP B H SP BP SX BP K T SX BP ĐB C L BP Sig ma BP QL KHO BP M H BP K H SX BP NS BP K T BP QL TC BP HT TT BP GN HH Đội A/V GĐ kinh doanh 2 GĐ Tiếp Thị BP T T Đội W/G Đội IT Sô ñoà 2.1: Sô ñoà toå chöùc coâng ty Ghi chuù: - 21 - 2.1.2.2 Nhieäm vuï vaø quyeàn haïn cuûa nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu caùc boä phaän Toång giaùm ñoác: Laø ngöôøi ñaïi dieän theo phaùp luaät cuûa coâng ty, chòu traùch nhieäm quaûn lyù, ñieàu haønh chung caùc hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Ngoaøi ra Toång giaùm ñoác coøn laø ngöôøi pheâ duyeät caùc phöông aùn hoaït ñoäng, caùc phöông aùn ñaàu tö, quyeát ñònh caùc chính saùch ñoái noäi, ñoái ngoaïi cuûa coâng ty. PTGÑ saûn xuaát: Chòu traùch nhieäm veà vieäc ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán saûn xuaát cuûa coâng ty. PTGÑ saûn xuaát ñieàu haønh caùc boä phaän sau: - Saûn xuaát: nhaän keá hoaïch töø boä phaän keá hoaïch saûn xuaát vaø thoâng baùo cho boä phaän quaûn lyù kho ñeå coù keá hoaïch nhaän vaät tö phuïc vuï cho saûn xuaát; ñaûm baûo saûn xuaát ñuùng keá hoaïch vaø chaát löôïng ñaët ra. - Kyõ thuaät saûn xuaát: chöùc naêng chính laø höôùng daãn vaø cung caáp taøi lieäu veà caùch thöùc saûn xuaát, baûo haønh caùc saûn phaåm môùi cho caùc boä phaän lieân quan; quaûn lyù vaø baûo trì caùc thieát bò phuïc vuï hoaït ñoäng saûn xuaát. - Ñaûm baûo chaát löôïng: thöïc hieän kieåm tra chaát löôïng vaät tö ñaàu vaøo vaø saûn phaåm ñaàu ra; phaân tích loãi saûn phaåm treân thò tröôøng vaø keát hôïp vôùi caùc boä phaän lieân quan tìm ra höôùng giaûi quyeát. - Sigma: huaán luyeän caùc nhaân vieân trong coâng ty veà caùch thöùc quaûn lyù môùi theo phöông phaùp 6 Sigma. - Quaûn lyù kho: ñaûm baûo toát soá löôïng vaø chaát löôïng vaät tö phuïc vuï saûn xuaát; quaûn lyù soá löôïng thaønh phaåm ñöôïc saûn xuaát ra nhaäp kho chôø tieâu thuï. - Keá hoaïch saûn xuaát: lieân heä vôùi coâng ty meï, boä phaän baùn haøng, thu mua vaät tö, saûn xuaát tröôùc khi leân keá hoaïch nhaèm ñaûm baûo hoaït ñoäng cuûa caùc boä phaän lieân quan vaän haønh toát, traùnh bò ñoäng. Ngoaøi ra boä phaän naøy coøn kieâm luoân chöùc naêng chuaån bò hoà sô vaø caùc thuû tuïc caàn thieát ñeå xuaát khaåu haøng hoùa. - 22 - PTGÑ thu mua: Chòu traùch nhieäm veà coâng vieäc thu mua vaät tö vaø giao nhaän haøng hoùa. Cuï theå GÑ thu mua tröïc tieáp quaûn lyù caùc boä phaän sau: - Mua haøng: giao dòch vôùi caùc nhaø cung caáp mua vaät tö trong vaø ngoaøi nöôùc, ñaûm baûo löôïng vaät tö caàn thieát cho saûn xuaát theo keá hoaïch. - Giao nhaän haøng: thöïc hieän caùc thuû tuïc xuaát nhaäp khaåu, giao dòch, quaûn lyù vaø theo doõi caùc khoaûn thueá phaûi noäp vôùi haûi quan, ñaûm baûo cho quaù trình nhaäp xuaát haøng hoùa ñöôïc thuaän lôïi vaø thoâng suoát. Giaùm ñoác taøi chính (KTT): GÑ taøi chính kieâm luoân chöùc danh keá toaùn tröôûng, chòu traùch nhieäm quaûn lyù caùc hoaït ñoäng taøi chính, keá toaùn, nhaân söï, heä thoáng thoâng tin taïi coâng ty. Cuï theå bao goàm caùc boä phaän sau: - Keá toaùn taøi chính: thöïc hieän caùc nghieäp vuï keá toaùn taøi chính, hôïp taùc vôùi caùc boä phaän khaùc quaûn lyù toát taøi saûn coâng ty. - Quaûn lyù taøi chính: quaûn lyù tình hình taøi chính coâng ty, thöïc hieän laäp döï toaùn vaø phaân tích soá lieäu phuïc vuï cho coâng vieäc quaûn lyù cuûa ban giaùm ñoác. - Nhaân söï: quaûn lyù tình hình nhaân söï, phuùc lôïi nhaân vieân, huaán luyeän nhaân vieân vaø toå chöùc caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi beân ngoaøi coâng ty. - Heä thoáng thoâng tin: quaûn lyù boä phaän heä thoáng thoâng tin trong coâng ty, ñaûm baûo an toaøn heä thoáng maïng, maùy tính, caùc chöông trình phaàn meàm öùng duïng trong coâng ty vaän haønh toát, laäp caùc baùo caùo vaø phaùt trieån caùc chöông trình hoã trôï theo yeâu caàu cuûa caùc phoøng ban. GÑ kinh doanh 1: chòu traùch nhieäm tröôùc Toång Giaùm Ñoác veà ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng baùn haøng treân toaøn quoác caùc maët haøng nghe nhìn nhö maùy thu hình maøu, ñaàu DVD, Audio. - 23 - GÑ kinh doanh 2: chòu traùch nhieäm tröôùc Toång Giaùm Ñoác veà ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng baùn haøng treân toaøn quoác caùc maët haøng ñieän laïnh, maùy giaët, maøn hình vi tính ñoàng thôøi quaûn lyù boä phaän baûo haønh saûn phaåm. GÑ tieáp thò: chòu traùch nhieäm tröôùc Toång Giaùm Ñoác veà ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng tieáp thò, thaêm doø thò tröôøng, giôùi thieäu saûn phaåm môùi, xaây döïng caùc chöông trình khuyeán maõi, quaûng baù hình aûnh coâng ty. 2.1.3 Toå chöùc coâng taùc keá toaùn Cheá ñoä keá toaùn aùp duïng Heä thoáng keá toaùn Hieän coâng ty aùp duïng theo Heä thoáng keá toaùn Vieät Nam do Boä Taøi Chính ban haønh thoâng qua Quyeát ñònh soá 1141 TCQÑ/CÑKT ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1995 vaø Thoâng tö 55 ngaøy 26 thaùng 06 naêm 2003 cuûa Boä Taøi Chính. Bieåu maãu vaø chöùng töø keá toaùn Coâng ty aùp duïng caùc bieåu maãu vaø chöùng töø keá toaùn do Boä Taøi Chính ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 1141 TCQÑ/CÑKT ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1995. Ngoaøi ra, coâng ty coøn coù ñaêng kyù theâm caùc maãu bieåu vaø chöùng töø keá toaùn boå sung hieän ñang ñöôïc söû duïng roäng raõi trong caùc hoaït ñoäng taïi coâng ty. Heä thoáng taøi khoaûn SAVINA hieän ñang söû duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn aùp duïng chung cho taäp ñoaøn Samsung treân toaøn caàu theo quy ñònh cuûa coâng ty meï nhaèm thuaän tieän hôn trong coâng taùc theo doõi baùo caùo vaø hôïp nhaát baùo caùo taøi chính cuûa taäp ñoaøn. Tuy nhieân khi thöïc hieän caùc baùo caùo keá toaùn cho caùc cô quan chöùc naêng, caùc taøi khoaûn naøy seõ ñöôïc chuyeån ñoåi töông öùng vôùi caùc taøi khoaûn theo quy ñònh cuûa Vieät Nam. Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn naøy raát chi tieát, ñöôïc xaây döïng theo kieåu keá toaùn Myõ. Moãi ñoái töôïng coù lieân quan trong moät loaïi nghieäp vuï phaùt sinh seõ ñeàu - 24 - coù moät taøi khoaûn rieâng bieät ñeå ghi nhaän. Nhö vaäy so vôùi heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn hieän ñang ñöôïc aùp duïng thoáng nhaát taïi Vieät Nam hieän nay thì heä thoáng taøi khoaûn naøy coù nhöõng ñieåm khaùc bieät cô baûn sau: - Cuøng moät taøi khoaûn thuoäc heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn theo Quyeát ñònh soá 1141 TCQÑ/CÑKT thì coù theå bao goàm raát nhieàu taøi khoaûn khaùc nhau trong heä thoáng cuûa SAVINA, moãi taøi khoaûn theo doõi moät loaïi ñoái töôïng phaùt sinh chöù khoâng phaân bieät theo taøi khoaûn chi tieát caáp 2, caáp 3,… - Khoâng coù söï phaân bieät theo chöùc naêng chi phí nhö chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù, hay chi phí saûn xuaát. Söï phaân bieät naøy seõ ñöôïc caên cöù döïa vaøo caùc trung taâm chi phí (Cost Center). Ví duï : Taøi khoaûn “chi phí vaät duïng vaên phoøng” coù soá hieäu laø 53510100, neáu ñöôïc khai baùo vôùi Cost Center laø PC07 (boä phaän quaûn lyù saûn xuaát) thì heä thoáng seõ hieåu laø chi phí naøy thuoäc veà boä phaän saûn xuaát töông öùng vôùi chi phí saûn xuaát chung; neáu ñöôïc khai baùo vôùi Cost Center laø A002 (boä phaän nhaân söï ) thì seõ ñöôïc phaân loaïi laø chi phí quaûn lyù doanh nghieäp; neáu ñöôïc khai baùo vôùi Cost Center laø S002 (boä phaän baùn haøng) thì seõ ñöôïc phaân loaïi laø chi phí baùn haøng,… Heä thoáng soå saùch keá toaùn Hieän taïi, SAVINA ñang aùp duïng hình thöùc keá toaùn nhaät kyù chung. Soá lieäu keá toaùn ñöôïc xöû lyù baèng heä thoáng vi tính. Heä thoáng soå saùch keá toaùn taïi SAVINA hieän nay bao goàm caùc loaïi sau: - Caùc soå keá toaùn toång hôïp bao goàm: Soå Caùi, soå Nhaät kyù chung, soå Nhaät kyù thu tieàn, soå Nhaät kyù chi tieàn, soå Nhaät kyù baùn haøng. - Caùc soå keá toaùn chi tieát bao goàm: soå chi tieát taøi saûn coá ñònh, soå chi tieát haøng toàn kho, theû kho, soå chi tieát coâng nôï vôùi ngöôøi baùn, ngöôøi mua, vôùi ngaân saùch nhaø nöôùc vaø coâng nôï noäi boä, soå theo doõi thueá giaù trò gia taêng. - 25 - Heä thoáng baùo caùo keá toaùn - Heä thoáng baùo caùo taøi chính bao goàm: . Baùo caùo caân ñoái keá toaùn (Balance sheet). . Baùo caùo keát quaû kinh doanh (Profit & lost). . Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä (Cash flow). . Thuyeát minh baùo caùo taøi chính. - Caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò bao goàm: . Baùo caùo chi phí thöïc teá / keá hoaïch: baùo caùo naøy theo doõi chi phí thöïc teá phaùt sinh trong kyø so vôùi keá hoaïch; chi tieát theo töøng boä phaän töøng khoaûn muïc chi phí. Baùo caùo naøy giuùp phaûn aùnh keát quaû cheânh leäch giöõa thöïc teá vaø keá hoaïch; möùc ñoä phaàn traêm cheânh leäch. . Baùo caùo doanh thu thöïc hieän theo vuøng: phaûn aùnh tình hình tieâu thuï saûn phaåm ôû moät giai ñoaïn baát kyø, theå hieän soá löôïng baùn, doanh soá baùn cuûa töøng nhoùm saûn phaåm cuõng nhö tyû leä phaàn traêm cuûa chuùng theo töøng vuøng. . Baùo caùo chi tieát doanh thu haøng xuaát khaùc: phaûn aùnh tình hình xuaát saûn phaåm tieâu duøng noäi boä, khuyeán maõi, bieáu taëng ôû moät giai ñoaïn baát kyø. . Baùo caùo chi tieát doanh thu tieâu thuï theo Model: phaûn aùnh chi tieát töøng saûn phaåm ñöôïc tieâu thuï ôû caùc chi nhaùnh theo töøng thaùng nhaát ñònh. . Baùo caùo chi tieát chieát khaáu, thöôûng: theo doõi chi tieát theo töøng hoùa ñôn, khaùch haøng vaø khu vöïc. . Baùo caùo tình traïng haøng toàn kho: phaûn aùnh thoâng tin chi tieát veà caùc saûn phaåm ñang coù taïi caùc kho ôû taát caû caùc chi nhaùnh taïi thôøi ñieåm xem baùo caùo. Baùo caùo naøy coøn theå hieän thoâng tin veà chaát löôïng haøng hoùa ñang toàn kho theo loaïi A, B hay C. - 26 - . Baùo caùo haøng toàn kho theo ñoä tuoåi (Inventory Aging): theå hieän giaù trò haøng toàn kho cuûa caùc nhoùm haøng hoùa, vaät tö theo ñoä tuoåi. Baùo caùo ñöôïc laäp nhaèm theo doõi haøng toàn kho laâu ngaøy khoâng söû duïng. . Baùo caùo coâng nôï phaûi thu theo ñoä tuoåi (Account Receivable Aging): baùo caùo naøy theå hieän tình traïng coâng nôï cuûa khaùch haøng theo thôøi gian quaù haïn, taïo cô sôû cho vieäc ñoác thuùc thu hoài nôï, laäp döï phoøng phaûi thu khoù ñoøi cuõng nhö tính ñieåm thöôûng cho khaùch haøng. . Baùo caùo lôïi nhuaän: theå hieän chi tieát keát quaû kinh doanh thöïc hieän ñöôïc trong thaùng vaø tích luõy töø ñaàu naêm ñeán thaùng baùo caùo theo töøng keânh baùn haøng, loaïi saûn phaåm, model saûn phaåm. Ngoaøi ra, baùo caùo coøn coù thoâng tin veà soá lieäu keá hoaïch töông öùng ñeå ñoái chieáu. . Baùo caùo lôïi nhuaän qua caùc thaùng: töông töï nhö baùo caùo lôïi nhuaän nhöng soá lieäu thöïc teá ñöôïc theå hieän qua caùc thaùng, giuùp thuaän tieän cho vieäc so saùnh. Baùo caùo khoâng theå hieän soá lieäu keá hoaïch. . Baùo caùo keá hoaïch tieàn teä: phaûn aùnh toång quaùt keá hoaïch thu chi tieàn teä trong ngaøy, tuaàn, thaùng. ÖÙng duïng tin hoïc trong keá toaùn Phaàn meàm keá toaùn hieän ñang ñöôïc söû duïng taïi SAVINA laø phaàn meàm SAP R/3 cuûa Coäng hoøa lieân bang Ñöùc. Ñaây khoâng phaûi laø phaàn meàm daønh rieâng cho keá toaùn maø laø moät phaàn meàm tích hôïp, ñöôïc söû duïng cho nhieàu chöùc naêng khaùc nhau bao goàm quaûn lyù baùn haøng (Sales Management), laäp keá hoaïch saûn xuaát (Global Planning), kyõ thuaät saûn xuaát (Production Enginering), quaûn lyù toàn kho bao goàm caû quaûn lyù vaät tö vaø thaønh phaåm (Material Management), quaûn lyù mua haøng (Purchasing), giao nhaän (Forwarding) vaø nhaân söï (Human resource). Taát caû caùc lónh vöïc coù söï lieân keát chaët cheõ vaø lieân thoâng vôùi nhau. Keát quaû cuûa quaù trình xöû lyù ôû nhöõng boä phaän naøy tuøy vaøo baûn chaát seõ ñöôïc theå hieän treân soå saùch - 27 - keá toaùn chi tieát vaø treân baûng caân ñoái keá toaùn (Balance sheet) hay treân baùo caùo laõi loã (Profit & Lost) vôùi caùc taøi khoaûn keá toaùn ñaõ ñöôïc caøi ñaët maëc ñònh töø tröôùc. Sô ñoà luaân chuyeån sau ñaây seõ minh hoïa roõ hôn moái lieân keát treân: Sô ñoà 2.2: Sô ñoà luaân chuyeån döõ lieäu giöõa caùc boä phaän Bán hàng Kế hoạch sản xuất Kỹ thuật sản xuất Quản lý kho Mua hàng Quản lý kho Sản xuất Bán hàng Kế toán Báo cáo tài chính Đảm bảo chất lượng Dieãn giaûi sô ñoà: Caên cöù vaøo keá hoaïch baùn haøng cuûa phoøng kinh doanh cung caáp theo nhu caàu vaø thò hieáu cuûa khaùch haøng treân thò tröôøng, coäng vôùi caùc ñôn haøng xuaát khaåu töø nöôùc ngoaøi, phoøng keá hoaïch saûn xuaát seõ leân baûng keá hoaïch saûn xuaát trong naêm chi tieát theo töøng thaùng. Tuy vaäy baûng keá hoaïch naøy seõ thöôøng xuyeân ñöôïc caäp nhaät laïi cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá hôn. Theo baûng keá hoaïch naøy, phoøng keá hoaïch saûn xuaát seõ tham chieáu soá lieäu toàn kho hieän haønh ñeå leân keá hoaïch saûn xuaát cho nhaø maùy chi tieát theo töøng ngaøy. Tröôùc heát caên cöù vaøo soá lieäu saûn phaåm caùc loaïi caàn saûn xuaát trong thaùng, thoâng qua chöông trình SAP, phoøng keá hoaïch saûn xuaát seõ tham chieáu thoâng tin veà vaät tö thoâng qua BOM (Bill of Material) ñöôïc quaûn lyù bôûi boä phaän kyõ thuaät saûn xuaát. BOM laø danh saùch lieät keâ taát caû caùc vaät tö caàn thieát ñeå saûn xuaát ra moät saûn phaåm nhaát ñònh. Nhö vaäy vôùi soá löôïng saûn phaåm caàn saûn xuaát keát hôïp vôùi BOM, heä thoáng SAP seõ cung caáp thoâng tin veà soá löôïng vaät tö caàn thieát ñeå saûn xuaát. Tieáp - 28 - theo ñoù, thoâng tin naøy seõ ñöôïc chuyeån qua boä phaän mua haøng ñeå leân keá hoaïch mua vaät tö. Caên cöù vaøo thoâng tin veà löôïng vaät tö caàn thieát cho saûn xuaát, chöông trình quaûn lyù mua haøng seõ tham chieáu vaøo soá löôïng vaät tö toàn kho thöïc teá hieän coù, löôïng vaät tö toàn kho an toaøn vaø soá löôïng vaät tö caàn thieát phaûi mua theâm. Vôùi thoâng tin veà soá löôïng vaät tö caàn mua, chöông trình quaûn lyù mua haøng cuõng cung caáp luoân cho nhaân vieân mua haøng thoâng tin veà nhaø cung caáp cuõng nhö giaù caû vaø caùc ñieàu kieän giao haøng, thueá suaát thueá nhaäp khaåu vaø tyû leä phaàn traêm chi phí giao nhaän döï kieán qua heä thoáng döõ lieäu ñöôïc löu saün trong maùy. Heä thoáng naøy ñöôïc nhaân vieân mua haøng caäp nhaät thöôøng xuyeân ñeå ñaûm baûo cung caáp thoâng tin chính xaùc nhaát. Sau khi coù ñöôïc thoâng tin veà soá löôïng vaät tö caàn mua vaø nhaø cung caáp, phoøng mua haøng seõ tieán haønh thuû tuïc ñaët haøng. Khi vaät tö töø nhaø cung caáp ñeán nhaø maùy, boä phaän quaûn lyù kho seõ tieán haønh nhaän vaø nhaäp kho ñeå quaûn lyù ñoàng thôøi vôùi vieäc nhaäp döõ lieäu vaøo heä thoáng SAP ngay sau khi boä phaän ñaûm baûo chaát löôïng hoaøn taát vieäc kieåm maãu chaát löôïng haøng hoùa. Luùc naøy veà phía keá toaùn, caùc khoaûn phaûi traû ngöôøi baùn vaø taêng giaù trò vaät tö toàn kho seõ ñöôïc heä thoáng SAP taïo ra töï ñoäng treân Module cuûa keá toaùn vôùi caùc taøi khoaûn ñöôïc maëc ñònh saún. Caên cöù vaøo nhu caàu saûn xuaát trong ngaøy, boä phaän quaûn lyù kho seõ xuaát vaät tö ra cho saûn xuaát thoâng qua caùc phieáu yeâu caàu xuaát haøng (Production order) ñaõ ñöôïc pheâ chuaån töø boä phaän saûn xuaát. Caùc buùt toaùn giaûm vaät tö toàn kho vaø taêng chi phí nguyeân vaät lieäu seõ ñöôïc ghi nhaän töï ñoäng. Thaønh phaåm saûn xuaát ra seõ ñöôïc boä phaän ñaûm baûo chaát löôïng kieåm tra phaân loaïi vaø neáu ñaït yeâu caàu boä phaän quaûn lyù kho seõ nhaäp kho ñeå quaûn lyù. Giaù trò thaønh phaåm toàn kho taêng leân seõ ñöôïc heä thoáng SAP töï ñoäng töï ñoäng caäp nhaät vaøo Module cuûa keá toaùn. - 29 - Khi coù nhu caàu mua haøng, khaùch haøng (caùc ñaïi lyù) seõ lieân laïc vôùi nhaân vieân kinh doanh phuï traùch baèng ñieän thoaïi hoaëc fax. Döïa vaøo thoâng tin ñaët haøng cuûa khaùch haøng, nhaân vieân kinh doanh seõ ñieàn taát caû caùc thoâng tin treân vaøo moät “Ñôn ñaët haøng” (P/O), vaø trình leân cho tröôûng ñoäi baùn haøng vaø giaùm ñoác kinh doanh kyù duyeät. Ñôn ñaët haøng sau khi ñaõ ñöôïc kyù duyeät seõ ñöôïc chuyeån sang cho keá toaùn coâng nôï kieåm tra xem P/O coù vöôït quaù haïn möùc tín duïng cho pheùp hay khoâng, coâng nôï cuõ quaù haïn neáu coù ñaõ ñöôïc khaùch haøng thanh toaùn chöa, neáu coøn nôï quaù haïn keá toaùn coâng nôï seõ yeâu caàu nhaân vieân kinh doanh phaûi tieán haønh thu nôï cuõ tröôùc khi tieáp tuïc nhaän ñaët haøng. Sau khi kieåm tra, neáu moïi vaán ñeà ñeàu hôïp leä, keá toaùn coâng nôï seõ kyù leân P/O, copy giöõ laïi moät baûn vaø thoâng baùo P/O hôïp leä cho nhaân vieân Sales Administrator. Nhaân vieân Sales Administrator laø ngöôøi khoâng tröïc tieáp giao dòch vôùi khaùch haøng nhöng coù nhieäm vuï tieáp nhaän taát caû caùc P/O hôïp leä ñaõ ñöôïc duyeät töø phoøng keá toaùn chuyeån sang vaø tieán haønh nhaäp P/O naøy vaøo heä thoáng SAP thoâng qua chöông trình taïo P/O treân maùy. P/O ñöôïc taïo ra treân maùy seõ bao goàm ñuû caùc noäi dung sau: - Maõ khaùch haøng (Customer code). - Maõ haøng hoùa (Product code). - Soá löôïng mua (Quantity). - Phaân theo loaïi haøng (Division) - Maõ vuøng (Plant). - Baùn theo ñieàu kieän bình thöôøng hay ñaëc bieät (Order type). Sau khi taát caû caùc thoâng tin cuûa P/O ñöôïc nhaäp vaøo heä thoáng, heä thoáng SAP seõ coù chöông trình töï ñoäng kieåm tra veà haïn möùc tín duïng cuõng nhö nôï quaù haïn cuûa khaùch haøng moät laàn nöõa, neáu maùy phaùt hieän ra caùc chæ tieâu naøy khoâng - 30 - ñaït yeâu caàu, heä thoáng seõ khoâng cho pheùp vieäc taïo P/O naøy ñöôïc hoaøn thaønh. Beân caïnh ñoù, maùy seõ töï ñoäng kieåm tra toàn kho treân heä thoáng, neáu haøng toàn kho khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa ñôn haøng, heä thoáng seõ thoâng baùo chaáp nhaän moät phaàn ñôn haøng hoaëc khoâng chaáp nhaän ñôn haøng do haøng toàn kho ñaõ heát. Neáu haøng toàn kho ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa ñôn haøng, heä thoáng seõ caên cöù vaøo thoâng tin veà maõ haøng ñaët treân ñôn haøng töï ñoäng aùp möùc giaù baùn ñaõ ñöôïc löu tröôùc trong heä thoáng. Nhaân vieân Sales Administrator seõ kieåm tra laïi moät laàn nöõa möùc giaù do heä thoáng ñöa ra vaø möùc giaù do coâng ty quy ñònh vaø baám nuùt löu P/O vaøo heä thoáng neáu moïi thoâng tin ñaõ chính xaùc. Luùc naøy P/O chính thöùc ñöôïc taïo ra treân heä thoáng vôùi moät soá hieäu P/O do maùy taïo ra töï ñoäng. Nhaân vieân Sales logistic seõ döïa vaøo soá P/O vöøa ñöôïc heä thoáng taïo ra ñeå thöïc hieän böôùc tieáp theo laø taïo phieáu giao haøng (Delivery Note) treân heä thoáng. Sau khi ñöôïc taïo, soá Delivery Note cuõng seõ ñöôïc heä thoáng töï ñoäng taïo ra lieân tuïc. Caên cöù vaøo Delivery Note ñöôïc taïo ra, thuû kho seõ laøm thuû tuïc xuaát haøng ra khoûi heä thoáng. Veà maët keá toaùn, sau khi thuû kho laøm thuû tuïc xuaát haøng, heä thoáng seõ töï ñoäng ghi nhaän buùt toaùn taêng giaù voán haøng baùn & giaûm haøng toàn kho. Sau khi haøng ñöôïc xuaát ra khoûi kho, nhaân vieân Sales Logistic seõ thöïc hieän böôùc taïo Billing treân heä thoáng caên cöù vaøo soá Delivery Note ñaõ taïo ra töø tröôùc. Trong böôùc taïo Billing, veà maët keá toaùn buùt toaùn ghi nhaän doanh thu vaø khoaûn phaûi thu khaùch haøng seõ ñöôïc chöông trình töï ñoäng thöïc hieän. 2.1.4 Toå chöùc boä maùy keá toaùn - 31 - Giám đốc Tài chính(KTT) Trưởng Bộ Phận Quản lý Tài chính Kế Toán Tổng Hợp Kế toán Tiền mặt Kế toán NH nội tệ Kế toán NH ngoại tệ Kế toán PT nội địa Kế toán PT xuất khẩu Kế toán TSCĐ & CCDC Kế toán Bảo hành Kế toán Thuế Kế toán Chính Sách KHNĐ Kế toán GTSP, XĐLL Thủ quỹ Kế toán CN HN, ĐN Trưởng Bộ Phận Kế toán Ghi chuù: CN HN, ÑN: Chi nhaùnh Haø Noäi, Ñaø Naüng GTSP : Giaù thaønh saûn phaåm KHNÑ : Khaùch haøng noäi ñòa NH : Ngaân haøng PT : Phaûi thu XÑLL : Xaùc ñònh laõi loã Sô ñoà 2.3: Sô ñoà toå chöùc keá toaùn coâng ty - 32 - - Keá toaùn tröôûng (KTT): laø ngöôøi quaûn lyù cao nhaát veà hoaït ñoäng taøi chính vaø keá - lyù Taøi chính (TP.QLTC): laø ngöôøi quaûn lyù vaø trôï giuùp - ñeà - oång hôïp: laø ngöôøi thöïc hieän caùc coâng vieäc toång hôïp, ñieàu chænh soá - caùc - äi teä: thöïc hieän quaûn lyù tieàn ñoàng trong ngaân haøng, quaûn - aân haøng ngoaïi teä: thöïc hieän quaûn lyù soá löôïng ngoaïi teä coù trong caùc - quaûn lyù soá dö nôï caùc khaùch haøng, thöïc hieän toaùn taïi coâng ty. Chòu traùch nhieäm vaø coù quyeàn quyeát ñònh caùc vaán ñeà lieân quan thuoäc thaåm quyeàn; tuyø tröôøng hôïp caàn coù söï ñoàng yù cuûa Toång giaùm ñoác tröôùc khi thi haønh. Tröôûng phoøng Quaûn KTT caùc vaán ñeà lieân quan ñeán taøi chính keá toaùn taïi coâng ty. Coâng vieäc chính laø thieát laäp quaûn lyù doøng tieàn cuûa coâng ty theo thaùng, laäp vaø quaûn lyù keá hoaïch taøi chính coâng ty haøng naêm vaø thöïc hieän caùc coâng vieäc khaùc coù lieân quan. Tröôûng phoøng Keá toaùn (TP.KT): laø ngöôøi quaûn lyù vaø trôï giuùp KTT caùc vaán lieân quan ñeán hoaït ñoäng keá toaùn taïi coâng ty, quaûn lyù nhaân vieân keá toaùn trong boä phaän. Keá toaùn T lieäu keá toaùn taøi chính khi caàn thieát vaø thuoäc lónh vöïc maø hoï ñöôïc giao, ngöôøi kieåm tra trung gian caùc chöùng töø tröôùc khi ñöôïc thanh toaùn vaø haïch toaùn. Keá toaùn tieàn maët: thöïc hieän quaûn lyù tieàn maët taïi coâng ty vaø ghi soå keá toaùn hoaït ñoäng phaùt sinh. Keá toaùn ngaân haøng no lyù vaø thanh toaùn caùc khoaûn phaûi traû noäi ñòa vaø ghi soå keá toaùn caùc hoaït ñoäng phaùt sinh. Keá toaùn ng ngaân haøng, quaûn lyù vaø thanh toaùn caùc khoaûn phaûi traû nôï nöôùc ngoaøi vaø ghi soå keá toaùn caùc hoaït ñoäng phaùt sinh. Keá toaùn coâng nôï phaûi thu noäi ñòa: ñoái chieáu coâng nôï khaùch haøng moãi cuoái thaùng vaø ghi soå keá toaùn caùc nghieäp vuï phaùt sinh lieân quan ñeán soá dö khaùch haøng. - 33 - - Keá toaùn phaûi thu haøng xuaát khaåu: quaûn lyù soá dö khaùch haøng lieân quan ñeán hoaït ñoäng xuaát khaåu (vaät tö, thaønh phaåm), kieåm tra hoà sô xuaát khaåu tröôùc khi giao cho ngaân haøng, khaùch haøng vaø thöïc hieän ghi soå keá toaùn caùc nghieäp vuï phaùt sinh lieân quan ñeán soá dö khaùch haøng. - Keá toaùn TSCÑ vaø CCDC: quaûn lyù danh saùch TSCÑ vaø CCDC taïi coâng ty, thöïc hieän coâng vieäc kieåm keâ taøi saûn moãi naêm 2 laàn theo quy ñònh cuûa coâng ty meï vaø thöïc hieän ghi soå keá toaùn caùc nghieäp vuï taêng giaûm TSCÑ, CCDC cuõng nhö tính toaùn vaø ghi soå soá chi phí khaáu hao haøng thaùng taïi coâng ty. - Keá toaùn baûo haønh: thöïc hieän caùc coâng vieäc keá toaùn lieân quan ñeán boä phaän baûo haønh saûn phaåm coâng ty nhö laø: quaûn lyù linh kieän toàn kho, coâng nôï phaûi traû vaø phaûi thu traïm baûo haønh, doanh thu baùn linh kieän, giaù voán baùn linh kieän, chi phí baûo haønh mieãn phí. Ñoàng thôøi haøng thaùng thöïc hieän ñoái chieáu coâng nôï vôùi caùc traïm baûo haønh treân toaøn quoác. - Keá toaùn thueá: quaûn lyù taát caû caùc loaïi phí, thueá phaùt sinh taïi coâng ty nhö laø: GTGT, TNDN, TNCN, nhaø thaàu, baûn quyeàn… vaø thöïc hieän caùc baùo caùo khaùc cho caùc cô quan Nhaø nöôùc khi coù yeâu caàu. - Keá toaùn chính saùch khaùch haøng noäi ñòa: thöïc hieän coâng vieäc tính toaùn, xaùc nhaän caùc chính saùch öu ñaõi, khuyeán maõi maø khaùch haøng ñöôïc höôûng vaø thöïc hieän ghi soå keá toaùn caùc nghieäp vuï phaùt sinh lieân quan. - Keá toaùn giaù thaønh vaø xaùc ñònh laõi loã: ngöôøi nhaân vieân naøy thöïc hieän tính toaùn giaù thaønh saûn phaåm keá hoaïch. Ñeán cuoái thaùng, xaùc ñònh laïi giaù thaønh thöïc teá phaùt sinh ñeå tính toaùn keát quaû laõi loã cuûa töøng nhoùm saûn phaåm, saûn phaåm, keânh baùn haøng,… - Thuû quyõ: chòu traùch nhieäm quaûn lyù chaët cheõ soá tieàn toàn quyõ haøng ngaøy, thu chi tieàn maët döïa treân chöùng töø ñöôïc duyeät. - 34 - - Keá toaùn chi nhaùnh: chòu traùch nhieäm quaûn lyù vaø haïch toaùn caùc nghieäp vuï phaùt chi phí sinh taïi chi nhaùnh, quaûn lyù coâng nôï phaûi thu noäi ñòa thuoäc khu vöïc mình quaûn lyù vaø baùo caùo tröïc tieáp caùc vaán ñeà lieân quan veà vaên phoøng chính coâng ty cho TP.KT ñeå kòp thôøi xöû lyù. 2.2 Thöïc traïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù taïi coâng ty 2.2.1 Coâng taùc laäp döï toaùn chi phí vaø keát quaû kinh doanh Haøng naêm vaøo cuoái quyù III, ban Giaùm Ñoác, tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính vaø taát caû caùc tröôûng boä phaän coøn laïi seõ coù buoåi hoïp ñeå ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän keá hoaïch cuûa naêm hieän taïi vaø keát quaû thöïc hieän ñöôïc, phaân tích nguyeân nhaân chöa ñaït keá hoaïch, ñöa ra bieän phaùp chænh söûa cho caùc thaùng coøn laïi vaø thieát laäp keá hoaïch kinh doanh cho naêm tieáp theo. Thoâng qua buoåi hoïp naøy, boä phaän quaûn lyù taøi chính seõ chính thöùc thoâng baùo veà vieäc laäp keá hoaïch taøi chính trong naêm môùi ñeán caùc boä phaän. Döïa treân soá lieäu thöïc hieän ñöôïc töø thaùng 1->9 vaø caùc döõ lieäu öôùc tính nhöõng thaùng cuoái naêm, moãi boä phaän chöùc naêng seõ tieán haønh laäp keá hoaïch cho naêm môùi. Ñeán giöõa thaùng Möôøi, tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính seõ tieán haønh laäp keá hoaïch naêm laàn cuoái cuøng vôùi caùc soá lieäu tính toaùn chi tieát cuï theå hôn ñeå coù söï ñaùnh giaù toaøn dieän hôn veà hoaït ñoäng kinh doanh ôû naêm taøi chính môùi. Döï toaùn tieâu thuï Döï toaùn naøy ñöôïc laäp baèng caùch xem xeùt taát caû keát quaû baùn haøng naêm hieän taïi, tình hình thò tröôøng naêm môùi, ñeå xaùc ñònh soá löôïng vaø giaù baùn theo thò tröôøng trong naêm môùi. Keá hoaïch ñeà nghò laäp sau khi boä phaän baùn haøng vaø tieáp thò xem qua. Vieäc thieát laäp muïc tieâu veà löôïng haøng baùn vaø quyeát ñònh giaù baùn ñeàu caên cöù vaøo chieán löôïc baùn haøng trong naêm môùi. Keá hoaïch baùn haøng ñöôïc laäp sôùm nhaát trong toaøn boä quy trình laäp keá hoaïch naêm môùi cuûa coâng ty. - 35 - Cuøng vôùi söï tham gia cuûa caùc boä phaän saûn xuaát, keá hoaïch saûn xuaát, mua haøng vaø baùn haøng trong moät buoåi hoïp nhaèm xaùc ñònh soá löôïng kieåu saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát vaø tieâu thuï trong naêm môùi. Ñoàng thôøi, Giaùm Ñoác kinh doanh seõ xaùc ñònh möùc giaù baùn töøng saûn phaåm theo thò tröôøng. Sau khi öôùc tính ñöôïc keá hoaïch chi tieát baùn haøng trong naêm môùi, Giaùm Ñoác kinh doanh seõ chuyeån keát quaû naøy cho tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính ñeå laøm cô sôû laäp keá hoaïch baùn haøng theo maãu chung cuûa coâng ty meï treân heä thoáng laäp keá hoaïch (GMPS). Cuoái cuøng, döõ lieäu seõ ñöôïc caäp nhaät töø heä thoáng chung vaøo phaàn haønh SAP cuûa coâng ty ñeå deã daøng cho vieäc tính toaùn sau naøy. Döï toaùn saûn xuaát Thieát laäp keá hoaïch saûn xuaát cho naêm taøi chính döïa treân cô sôû döõ lieäu cuûa keá hoaïch tieâu thuï vaø keá hoaïch haøng toàn kho ñaàu kyø cuûa naêm môùi. Döïa theo caùc döõ lieäu naøy tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính seõ laäp keá hoaïch veà soá löôïng saûn xuaát trong naêm môùi chi tieát theo töøng thaùng ñoái vôùi moãi kieåu saûn phaåm. Ñeå thuaän tieän cho vieäc tính toaùn sau naøy, giaû ñònh soá löôïng caàn saûn xuaát trong thaùng seõ baèng ñuùng vôùi soá löôïng döï ñònh tieâu thuï trong thaùng ñoù. Soá lieäu keá hoaïch saûn xuaát cuõng ñöôïc laäp treân heä thoáng GMPS; sau ñoù döõ lieäu naøy ñöôïc chuyeån qua heä thoáng SAP ñeå deã daøng cho vieäc tính keát quaû kinh doanh sau._.öôïc, soá dö ñaûm phí boä phaän, soá dö boä phaän, soá dö boä phaän kieåm soaùt ñöôïc, lôi nhuaän tröôùc thueá,… Chæ tieâu ñaùnh giaù: DT khu vöïc mieàn Baéc. - 76 - Vôùi sô ñoà heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm vaø moâ hình vaän ñoäng thoâng tin trong heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm nhö treân, vieäc xaây döïng caùc baùo caùo thaønh quaû boä phaän taïi SAVINA seõ coù nhöõng ñaëc tröng sau ñaây: a. Trung taâm chi phí Caùc trung taâm chi phí thuoäc khoái saûn xuaát mang tính chaát laø caùc trung taâm chi phí ñònh möùc. Baùo caùo thaønh quaû ñöôïc xaây döïng ñeå ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù cuûa PTGÑ phuï traùch thu mua vaø PTGÑ phuï traùch saûn xuaát. ¾ Baùo caùo thaønh quaû cuûa PTGÑ phuï traùch thu mua Nhö phaàn treân ñaõ trình baøy, PTGÑ phuï traùch thu mua chòu traùch nhieäm veà vieäc thu mua, giao nhaän vaät tö theo keá hoaïch saûn xuaát, ñoùng vai troø quan troïng ñeán giaù NVL nhaäp kho, qua ñoù taùc ñoäng ñeán chi phí NVLTT trong kyø (nhaân toá giaù). Do vaäy thaønh quaû quaûn lyù cuûa PTGÑ phuï traùch thu mua seõ ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua vieäc coù ñaùp öùng ñaày ñuû vaø kòp thôøi veà nhu caàu NVL caàn thieát cho saûn xuaát hay khoâng, maët khaùc ñoù laø coù haï thaáp ñöôïc giaù mua NVL hay khoâng. Phöông phaùp ñaùnh giaù ñöôïc söû duïng laø phaân tích cheânh leäch giöõa giaù nguyeân vaät lieäu thöïc teá ñaõ mua vaø giaù döï toaùn. Giaù NVL thöïc teá = giaù mua treân hoaù ñôn + thueá nhaäp khaåu + caùc chi phí khaùc (vaän chuyeån, baûo hieåm, giao nhaän). Giaù NVL döï toaùn = giaù mua treân hoaù ñôn + thueá nhaäp khaåu öôùc tính + caùc chi phí khaùc theo ñònh möùc. Hieän nay, giaù NVL döï toaùn laø giaù ñöôïc SAVINA söû duïng ñeå nhaäp kho NVL. Khi phuïc vuï cho saûn xuaát thì NVL cuõng ñöôïc xuaát kho theo giaù naøy. Phaàn cheânh leäch giöõa thöïc teá vaø döï toaùn seõ ñöôïc ñieàu chænh vaøo giaù trò vaät tö toàn kho treân baûng caân ñoái keá toaùn vaø chi phí NVLTT vaøo cuoái moãi thaùng. - 77 - Do haàu heát NVL ñöôïc mua töø coâng ty meï neân giaù mua thöïc chaát laø ñöôïc aùp ñaët bôûi coâng ty meï neân xem nhö khoâng theå thöông löôïng. Giaù mua ñöôïc coâng ty meï aùp duïng thoáng nhaát cho caû naêm taøi chính. Boä phaän thu mua chæ thaät söï taùc ñoäng ñeán giaù trò NVL nhaäp kho qua vieäc öôùc tính thoâng soá thueá nhaäp khaåu vaø caùc chi phí khaùc qua thöông löôïng vôùi caùc nhaø cung caáp dòch vuï vaän chuyeån, giao nhaän, baûo hieåm, … Hieän taïi, möùc thueá nhaäp khaåu öôùc tính ñöôïc nhaäp vaøo heä thoáng caên cöù theo bieåu thueá do cô quan Haûi Quan cung caáp cho töøng loaïi maët haøng nhöng ñoâi khi vaãn coù tình traïng nhaân vieân boä phaän thu mua nhaäp sai thueá suaát hoaëc do sai soùt veà nghieäp vuï daãn ñeán tình traïng nhieàu tröôøng hôïp haøng hoùa nhaäp veà khoâng coù giaáy chöùng nhaän nguoàn goác xuaát xöù ( C/O) laøm cho loâ haøng nhaäp veà phaûi chòu möùc thueá suaát 150% so vôùi möùc quy ñònh. Ñaây cuõng laø moät lyù do laøm giaù nguyeân vaät lieäu taêng. Caùc khoaûn chi phí khaùc ñöôïc coâng ty giao ñònh möùc cho boä phaän thu mua laø 1% treân giaù hoaù ñôn. Vôùi ñaëc thuø nhö vaäy, baùo caùo thaønh quaû cuûa PTGÑ phuï traùch thu mua seõ ñöôïc thieát laäp nhö sau: Baûng 3.1: BAÙO CAÙO THÖÏC HIEÄN GIAÙ MUA NVL DÖÏ TOAÙN Thaùng _ Naêm _ Döï toaùn Thöïc teá Cheânh leäch Soá hoaù ñôn Maõ NVL Giaù mua treân hoaù ñôn Thueá NK Chi phí khaùc Thueá NK Chi phí khaùc Thueá NK Chi phí khaùc Toång hôïp Ñaùnh giaù cheânh leäch 1 2 3 4 5 6 7 8=6-4 9=7-5 10=8+9 11 Coäng ¾ Baùo caùo thaønh quaû cuûa PTGÑ phuï traùch saûn xuaát - 78 - Vôùi traùch nhieäm ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa coâng ty, PTGÑ phuï traùch saûn xuaát coù traùch nhieäm hoaøn thaønh ñöôïc keá hoaïch saûn löôïng theo quy ñònh, ñoàng thôøi ñaùp öùng yeâu caàu naâng cao hieäu naêng cuûa saûn xuaát, chieát giaûm giaù thaønh saûn phaåm. Baùo caùo thaønh quaû cuûa PTGÑ phuï traùch saûn xuaát ñöôïc xaây döïng treân cô sôû ñaùnh giaù bieán ñoäng giöõa chi phí saûn xuaát theo döï toaùn vaø theo thöïc teá. Khi söû duïng keá hoaïch linh ñoäng, thöïc chaát cuûa vieäc ñaùnh giaù cheânh leäch giöõa chi phí saûn xuaát thöïc teá vaø keá hoaïch laø vieäc so saùnh cheânh leäch giöõa giaù thaønh saûn xuaát thöïc teá vaø giaù thaønh ñònh möùc (Standard Cost), söû duïng caùc coâng cuï phaân tích cheânh leäch ñeå ñaùnh giaù bieán ñoäng chi phí saûn xuaát töø ñoù thaáy ñöôïc muïc tieâu haï giaù thaønh saûn phaåm coù ñöôïc thöïc hieän toát hay khoâng vaø qua ñoù ñaùnh giaù thaønh quaû quaûn lyù cuûa nhaø quaûn trò. Giaù thaønh ñònh möùc (Standard Cost) ñöôïc tính toaùn vaøo ñaàu moãi thaùng vaø ñöôïc söû duïng ñeå laøm giaù nhaäp kho thaønh phaåm trong thaùng. Ñeán cuoái thaùng, sau khi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc giaù thaønh thöïc teá cuûa töøng Model saûn phaåm, keá toaùn seõ tieán haønh ñieàu chænh laïi giaù trò haøng hoùa toàn kho treân baûng caân ñoái keá toaùn vaø giaù voán haøng baùn trong thaùng. Giaù thaønh ñònh möùc caàn ñöôïc thieát laäp nhö sau: Giaù thaønh ñònh möùc = giaù trò NVLTT ñònh möùc + chi phí NCTT ñònh möùc + bieán phí SXC ñònh möùc + ñònh phí SXC ñònh möùc . Giaù trò NVLTT ñònh möùc cuûa töøng Model saûn phaåm ñöôïc xaùc ñònh döïa treân BOM (Bill of material) cuûa Model aáy vaø ñôn giaù döï toaùn cuûa töøng loaïi vaät tö + phaàn traêm hao huït cho pheùp (theo quy ñònh hieän nay laø 3%). BOM laø danh saùch caùc vaät tö caàn thieát ñeå saûn xuaát moät saûn phaåm baát kyø. Trong saûn xuaát, löôïng vaät tö thöïc teá xuaát ra cho moät loaïi saûn phaåm cuõng ñöôïc caên cöù vaøo soá löôïng saûn phaåm caàn saûn xuaát vaø BOM. Tuy nhieân trong thöïc teá löôïng vaät tö xuaát ra cho saûn - 79 - xuaát thöôøng nhieàu hôn do phaûi buø ñaép moät löôïng nhaát ñònh bò hao huït do maát maùt, hö hoûng do thao taùc khoâng chuaån,…laøm cho möùc tieâu hao thöïc teá cao hôn möùc chuaån cuûa BOM. Caùch xaùc ñònh chi phí NCTT, bieán phí SXC vaø ñònh phí SXC ñaõ ñöôïc trình baøy ôû nhöõng phaàn treân. Döõ lieäu treân baûng baùo caùo thaønh quaû seõ ñöôïc toång hôïp töø caùc baùo caùo vaø phaân tích caùc khoaûn muïc chi phí NVLTT, NCTT, bieán phí SXC vaø ñònh phí SXC. Caùc baùo caùo vaø phaân tích veà chi phí saûn xuaát seõ ñöôïc thöïc hieän nhö sau: * Chi phí NVLTT Baùo caùo naøy ñöôïc xaây döïng ñeå ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí NVLTT qua phaân tích cheânh leäch giöõa chi phí NVLTT thöïc teá vaø döï toaùn döôùi taùc ñoäng cuûa caùc nhaân toá: saûn löôïng saûn phaåm saûn xuaát ra, möùc tieâu hao vaät tö vaø giaù vaät tö. Baùo caùo ñöôïc chi tieát theo töøng loaïi saûn phaåm vaø Model saûn phaåm cuï theå (Baûng 3.2). * Chi phí NCTT Baùo caùo naøy ñöôïc xaây döïng ñeå ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí NCTT qua phaân tích cheânh leäch giöõa chi phí NCTT thöïc teá vaø döï toaùn döôùi taùc ñoäng cuûa caùc nhaân toá: söï khaùc bieät veà saûn löôïng saûn xuaát giöõa döï toaùn vaø thöïc teá laøm cho ñôn giaù phaân boå khaùc ñi, möùc tieâu hao NCTT ñôn vò. Baùo caùo ñöôïc chi tieát theo töøng loaïi saûn phaåm vaø Model saûn phaåm cuï theå, trong ñoù chi phí NCTT thöïc teá ñöôïc phaân boå cho caùc Model saûn phaåm theo tieâu thöùc thôøi gian ñònh möùc ñeå saûn xuaát ra caùc saûn phaåm aáy (Baûng 3.3). * Bieán phí SXC Baùo caùo naøy ñöôïc xaây döïng ñeå ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn bieán phí SXC qua phaân tích cheânh leäch giöõa bieán phí SXC thöïc teá vaø döï toaùn döôùi taùc ñoäng cuûa caùc nhaân toá: soá giôø maùy tieâu hao vaø ñôn giaù tieâu hao bieán phí SXC tính - 80 - theo giôø maùy hoaït ñoäng. Baùo caùo ñöôïc chi tieát theo caùc yeáu toá bieán phí SXC bao goàm chi phí vaät lieäu phuï vaø chi phí ñieän naêng phuïc vuï tröïc tieáp cho saûn xuaát. Do moãi laàn hoaït ñoäng moãi daây chuyeàn saûn xuaát chæ saûn xuaát moät loaïi saûn phaåm nhaát ñònh neân baùo caùo naøy caàn ñöôïc toång hôïp theo loaïi saûn phaåm. Soá giôø maùy hoaït ñoäng thöïc teá seõ ñöôc ghi nhaän sau moãi laàn saûn xuaát ñeå laøm cô sôû phaân boå bieán phí SXC thöïc teá cho moãi loaïi saûn phaåm. Rieâng trong töøng loaïi saûn phaåm, ñeå coù theå chi tieát hoùa chi phí ñeán cho töøng Model saûn phaåm coù trong töøng loaïi saûn phaåm aáy, ta seõ söû duïng phöông phaùp phaân boå bieán phí SXC theo thôøi gian ñònh möùc ñeå saûn xuaát ra moãi Model saûn phaåm (Baûng 3.4). * Ñònh phí SXC Baùo caùo naøy ñöôïc xaây döïng ñeå ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän döï toaùn ñònh phí SXC qua phaân tích cheânh leäch giöõa ñònh phí SXC thöïc teá vaø döï toaùn döôùi taùc ñoäng cuûa caùc nhaân toá: saûn löôïng saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát vaø möùc tieâu hao ñònh phí SXC ñôn vò. Baùo caùo ñöôïc chi tieát theo caùc yeáu toá ñònh phí SXC. Ñònh phí SXC seõ ñöôïc phaân boå cho caùc Model saûn phaåm theo thôøi gian ñònh möùc ñeå saûn xuaát ra moãi Model saûn phaåm (Baûng 3.5). Keát quaû coù ñöôïc töø 4 baùo caùo phaân tích treân seõ ñöôïc söû duïng ñeå xaây döïng baùo caùo thöïc hieän döï toaùn chi phí cuûa boä phaän saûn xuaát, theå hieän keát quaû toång hôïp söï khaùc bieät giöõa chi phí saûn xuaát thöïc teá so vôùi döï toaùn (Baûng 3.6). Ngoaøi ra, ñeå theå hieän roõ raøng hôn khaû naêng haï thaáp giaù thaønh saûn phaåm cuûa PTGÑ phuï traùch saûn xuaát, keá toaùn seõ xaây döïng theâm moät baùo caùo bieán ñoäng chi phí saûn xuaát. Trong ñoù, chi phí saûn xuaát döï toaùn seõ ñöôïc quy veà theo saûn löôïng thöïc teá vaø ñöôïc so saùnh vôùi chi phí saûn xuaát thöïc teá phaùt sinh (Baûng 3.7). - 81 - Baûng 3.2: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ NVLTT Thaùng_Naêm_ Chi phí nguyeân vaät lieäu tính theo Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Loaïi saûn phaåm (Division) Model saûn phaåm (Product) SL0iM0ijG0ij SL1iM0ijG0ij SL1iM1ijG0ij SL1iM1ijG1ij ∆ Saûn löôïng ∆ Möùc tieâu hao ∆ giaù NVL Toång hôïp 1 2 3 4 5 6 7=4-3 8=5-4 9=6-5 10=7+8+9 C C …… Coäng C M M ….. Coäng M ….. Toång coäng Ghi chuù: SLi: Saûn löôïng saûn phaåm i ñöôïc saûn xuaát; Mij : möùc tieâu hao vaät tö j ñeå saûn xuaát saûn phaåm i; Gij : ñôn giaù vaät tö j duøng ñeå saûn xuaát saûn phaåm i; 1 : soá lieäu thöïc teá; 0 : soá lieäu ñònh möùc. SL0iM0ijG0ij: Giaù trò NVLTT ñònh möùc cuûa saûn phaåm i nhaân vôùi saûn löôïng döï toaùn. SL1iM0ijG0ij: Giaù trò NVLTT ñònh möùc cuûa saûn phaåm i nhaân vôùi saûn löôïng saûn xuaát thöïc teá. SL1iM1ijG0ij: Giaù trò NVLTT duøng cho vieäc saûn xuaát taát caû caùc saûn phaåm i trong thaùng tính theo giaù xuaát kho. SL1iM1ijG1ij: Giaù trò NVLTT thöïc teá duøng cho vieäc saûn xuaát taát caû caùc saûn phaåm i trong thaùng. - 82 - Baûng 3.3: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ NHAÂN COÂNG TRÖÏC TIEÁP Thaùng_ Naêm_ Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Loaïi saûn phaåm (Division) Model saûn phaåm (Product) Toång chi phí NCTT theo döï toaùn Toång chi phí NCTT döï toaùn theo saûn löôïng thöïc teá Chi phí NCTT thöïc teá phaân boå ∆ Saûn löôïng ∆ Möùc tieâu hao ñôn vò Toång hôïp 1 2 3=SL0Dt 4= SL1Dt 5 6=4-3 7=5-4 8=7+6 C C …… Coäng C M M …… Coäng M ….. Toång coäng Ghi chuù: SL: saûn löôïng saûn xuaát; Dt: chi phí NCTT coù trong moät ñôn vò saûn phaåm theo döï toaùn; 1: soá lieäu thöïc teá; 0: soá lieäu döï toaùn. - 83 - Baûng 3.4: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN BIEÁN PHÍ SXC Thaùng_ Naêm_ Toång bieán phí SXC döï toaùn Bieán phí SXC döï toaùn theo giôø maùy thöïc teá Toång bieán phí SXC thöïc teá Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Yeáu toá chi phí T0SL0G0 T1SL1G0 T1SL1G1 ∆ Giôø maùy tieâu hao ∆ Ñôn giaù tieâu hao Toång hôïp 1 2 3 4 5=3-2 6=4-3 7=5+6 Loaïi saûn phaåm (Division): 1. Vaät lieäu phuï 2. Ñieän naêng phuïc vuï SX Toång coäng Ghi chuù: T: soá giôø maùy taïo ra moät saûn phaåm; SL: saûn löôïng saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra; G: ñôn giaù tieâu hao bieán phí SXC tính theo giôø maùy hoaït ñoâng; TxSL : toång soá giôø maùy tieâu hao; 1: soá lieäu thöïc teá; 0: soá lieäu döï toaùn. - 84 - Baûng 3.5: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN ÑÒNH PHÍ SXC Thaùng_ Naêm_ Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Yeáu toá chi phí Toång ñònh phí SXC theo döï toaùn Ñònh phí SXC döï toaùn theo saûn löôïng thöïc teá Toång ñònh phí SXC thöïc teá ∆ Saûn löôïng ∆ Möùc tieâu hao ñôn vò Toång hôïp 1 2=SL0DT 3= SL1DT 4 5=3-2 6=4-3 7=6+5 1. Chi phí löông 2. Chi phí khaáu hao 3. Ñieän naêng khoái giaùn tieáp 4. Chi phí baûo trì 5. Chi phí baûo hieåm 6. Chi phí thoâng tin lieân laïc 7. Chi phí ñaøo taïo 8. Chi phí thueâ caên hoä 9. Chi phí vaên phoøng phaåm Toång coäng Ghi chuù: SL: saûn löôïng saûn xuaát; DT: ñònh phí SXC coù trong moät ñôn vò saûn phaåm theo döï toaùn; 1: soá lieäu thöïc teá; 0: soá lieäu döï toaùn. - 85 - Baûng 3.6: BAÙO CAÙO THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ BOÄ PHAÄN SAÛN XUAÁT Thaùng _ Naêm _ Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn Cheânh leäch *Bieán phí saûn xuaát: - NVL tröïc tieáp - Bieán phí SXC *Ñònh phí saûn xuaát: - Nhaân coâng tröïc tieáp - Ñònh phí SXC Toång coäng chi phí SX Baûng 3.7: BAÙO CAÙO BIEÁN ÑOÄNG CHI PHÍ SAÛN XUAÁT Thaùng _ Naêm _ Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn theo saûn löôïng thöïc teá Cheânh leäch Ñaùnh giaù bieán ñoäng 1 2 3 4=2-3 5 *Bieán phí saûn xuaát: - NVL tröïc tieáp - Bieán phí SXC *Ñònh phí saûn xuaát: - Nhaân coâng tröïc tieáp - Ñònh phí SXC Toång coäng chi phí SX - 86 - Ngoaøi caùc trung taâm chi phí ñònh möùc cuûa boä phaän saûn xuaát ra, taïi SAVINA coøn toàn taïi moät trung taâm chi phí töï do cuûa boä phaän quaûn lyù bao goàm boä phaän keá toaùn, boä phaän nhaân söï, boä phaän heä thoáng thoâng tin, chi phí cho Toång Giaùm Ñoác. Ñaây laø boä phaän giaùn tieáp vaø coù theå noùi söï bieán ñoäng cuûa trung taâm chi phí naøy khoâng laøm aûnh höôûng gì ñeán naêng suaát cuûa boä phaän saûn xuaát hay kinh doanh. Do ñoù khoù coù theå ñaùnh giaù trung taâm chi phí töï do. Toát nhaát keá toaùn traùch nhieäm taïi coâng ty caàn tieán haønh ñoái chieáu giöõa chi phí thöïc teá phaùt sinh vaø döï toaùn ngaân saùch ñaõ ñöôïc pheâ duyeät qua caùc kyø kinh doanh ñeå thaáy ñöôïc söï tieát kieäm hay gia taêng chi phí cuûa trung taâm naøy qua ñoù ñaùnh giaù khaû naêng kieåm soaùt chi phí cuûa boä phaän naøy. Trong ñoù, ngöôøi chòu traùch nhieäm quaûn lyù cuûa trung taâm laø GÑ taøi chính. Hieän taïi, khi tính giaù thaønh, caùc khoaûn chi phí naøy ñöôïc phaân boå ñeán cho töøng Model saûn phaåm theo tyû leä doanh soá baùn trong kyø cuûa chuùng. Tuy nhieân vôùi keá toaùn traùch nhieäm, caùc khoaûn chi phí naøy laø caùc khoaûn ñònh phí chung cuûa coâng ty vaø khoâng nhaát thieát phaûi tieán haønh phaân boå cho caùc boä phaän. Baûng 3.8: BAÙO CAÙO CHI PHÍ BOÄ PHAÄN QUAÛN LYÙ Thaùng:___Naêm:_ Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn Cheânh leäch Ñaùnh giaù bieán ñoäng 1. Chi phí löông 2. Chi phí khaáu hao 3. Ñieän naêng 4. Chi phí baûo trì 5. Coâng taùc phí 6. CP tieáp khaùch 5. Chi phí baûo hieåm 6. Thoâng tin lieân laïc 7. Chi phí ñaøo taïo 8. Thueâ caên hoä 9. Vaên phoøng phaåm Toång chi phí b. Trung taâm doanh thu - 87 - Vôùi nhöõng ñaëc thuø cuûa cô caáu toå chöùc taïi SAVINA, coâng ty neân toå chöùc thaønh 3 trung taâm doanh thu rieâng bieät, phuï traùch doanh soá baùn cuûa 3 mieàn Baéc – Trung – Nam vôùi ngöôøi chòu traùch nhieäm laø caùc GÑ kinh doanh khu vöïc. Ñeå laøm ñöôïc nhö vaäy, coâng ty phaûi laäp keá hoaïch doanh thu rieâng cho caùc vuøng, ñoàng thôøi thöïc hieän ghi nhaän doanh thu thöïc teá rieâng moãi vuøng caên cöù vaøo maõ vuøng ñaõ coù. Keá toaùn traùch nhieäm seõ xaây döïng caùc baùo caùo veà tình hình thöïc hieän döï toaùn tieâu thuï rieâng cho töøng khu vöïc, trong ñoù theå hieän söï khaùc bieät giöõa doanh thu thöïc teá vaø döï toaùn cuõng nhö phaân tích nguyeân nhaân cheânh leäch giöõa chuùng qua caùc nhaân toá saûn löôïng baùn, giaù baùn vaø cô caáu saûn phaåm tieâu thuï qua ñoù ñaùnh giaù khaû naêng hoaøn thaønh keá hoaïch ñöôïc giao cuûa caùc GÑ kinh doanh khu vöïc (Baûng 3.9). - 88 - Baûng 3.9: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ KHU VÖÏC : _ Thaùng _ Naêm _ Döï toaùn Thöïc teá Doanh thu tính theo Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Loaïi saûn phaåm (Division) Model saûn phaåm (Product) Saûn löôïng Ñôn giaù Doanh thu Saûn löôïng Ñôn giaù Doanh thu Saûn löôïng tieâu thuï thöïc teá theo cô caáu döï toaùn Saûn löôïng thöïc teá, cô caáu döï toaùn, giaù döï toaùn Saûn löôïng thöïc teá, cô caáu thöïc teá, giaù döï toaùn ∆ Saûn löôïng ∆ giaù baùn ∆ cô caáu saûn phaåm tieâu thuï Toång hôïp 1 2 3 4 5=3*4 6 7 8=6*7 9 10=9*4 11=6*4 12=10-5 13=8-11 14=11- 10 15=12+13+14 Toång coäng - 89 - Treân cô sôû toång hôïp keát quaû tình hình thöïc hieän döï toaùn tieâu thuï cuûa 3 khu vöïc Baéc, Trung, Nam keá toaùn seõ xaây döïng baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng chung cuûa caùc trung taâm doanh thu treân caû nöôùc (baûng 3.10): Baûng 3.10: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC TRUNG TAÂM DOANH THU Thaùng:___Naêm: Aûnh höôûng bieán ñoäng cuûa nhaân toá Khu vöïc Doanh thu thöïc teá Doanh thu döï toaùn Cheânh leäch ∆ Saûn löôïng ∆ giaù baùn ∆ cô caáu saûn phaåm tieâu thuï Mieàn Nam - Division C - Division M - ….. Mieàn Trung - Division C - Division M - ….. Mieàn Baéc - Division C - Division M - ….. Coäng - 90 - c. Trung taâm lôïi nhuaän Vôùi vieäc toå chöùc thaønh hai trung taâm lôïi nhuaän bao goàm nhieàu loaïi saûn phaåm khaùc nhau trong ñoù moãi loaïi saûn phaåm laïi goàm raát nhieàu Model saûn phaåm vaø do keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh treân caû 3 khu vöïc trong caû nöôùc, coâng ty caàn xaây döïng theâm treân heä thoáng SAP baùo caùo thaønh quaû cuûa caùc trung taâm lôïi nhuaän ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu trích loïc ñöôïc taát caû caùc thoâng tin caàn thieát töø chi tieát theo model saûn phaåm ñeán toång hôïp töøng loaïi saûn phaåm theo daïng soá dö ñaûm phí ñeå phuïc vuï cho nhu caàu phaân tích cuûa keá toaùn traùch nhieäm. Caàn tieán haønh so saùnh giöõa lôïi nhuaän ñaït ñöôïc thöïc teá vôùi döï toaùn ñoàng thôøi keát hôïp vôùi keát quaû phaân tích cuûa caùc trung taâm doanh thu, chi phí ñeå töø ñoù coù theå thaáy ñöôïc möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá nhö doanh thu, chi phí,… ñeán sai bieät lôïi nhuaän. Ngoaøi ra, coù theå ñaùnh giaù ñöôïc hieäu naêng hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm lôïi nhuaän qua caùc chæ tieâu soá dö ñaûm phí boä phaän, soá dö boä phaän, soá dö boä phaän kieåm soaùt ñöôïc, lôi nhuaän tröôùc thueá,… Caùc thoâng tin caàn ñöôïc theå hieän treân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng cuûa trung taâm lôïi nhuaän ñoù laø: - Doanh thu cuûa moãi loaïi saûn phaåm do töøng GÑ kinh doanh phuï traùch so saùnh giöõa thöïc teá vaø döï toaùn (seõ ñöôïc trích loïc theo maõ Division). - Bieán phí saûn xuaát vaø soá dö ñaûm phí saûn xuaát cuûa moãi loaïi saûn phaåm. Bieán phí saûn xuaát laø moät phaàn trong giaù voán haøng baùn, bieán thieân theo tyû leä thuaän vôùi doanh thu vaø laø moät khoaûn taát yeáu khi tính toaùn lôïi nhuaän. Caùc chi phí naøy caàn thieát phaûi ñöôïc theå hieän ñeå ñaùnh giaù traùch nhieäm quaûn lyù cuûa caùc GÑ kinh doanh moät caùch khaùch quan vaø ñuùng ñaén. - Bieán phí baùn haøng theo töøng loaïi saûn phaåm. Ñaây laø nhöõng chi phí thuoäc quyeàn kieåm soaùt cuûa caùc GÑ kinh doanh, phuï thuoäc vaøo chính saùch baùn haøng do caùc GÑ kinh doanh quyeát ñònh. - 91 - - Soá dö ñaûm phí boä phaän: chæ tieâu naøy theå hieän thaønh quaû quaûn lyù cuûa caùc GÑ kinh doanh moät caùch khaùch quan nhaát do ñaõ loaïi tröø caùc can thieäp beân ngoaøi. - Ñònh phí boä phaän kieåm soaùt ñöôïc: caùc khoaûn ñònh phí boä phaän kieåm soaùt ñöôïc seõ bao goàm phaàn ñònh phí coù trong giaù voán haøng baùn ñoái vôùi töøng loaïi saûn phaåm. Ngoaøi ra phaàn chi phí naøy coøn bao goàm caùc khoaûn ñònh phí ôû khaâu kinh doanh do caùc GÑ kinh doanh quyeát ñònh vaø phaân boå ñeán cho töøng loaïi saûn phaåm do mình quaûn lyù. - Soá dö boä phaän coù theå kieåm soaùt: phaûn aùnh thaønh quaû quaûn lyù cuûa caùc GÑ kinh doanh. Chæ tieâu naøy theå hieän khaû naêng ñoùng goùp cuûa moãi trung taâm ñoái vôùi muïc tieâu chung. - Ñònh phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc vaø chi phí chung cuûa coâng ty. Baûng 3.11: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG TRUNG TAÂM LÔÏI NHUAÄN Ñieàu kieän trích loïc döõ lieäu: Period (thaùng baùo caùo): Division (Loaïi saûn phaåm): Product (theo model saûn phaåm): Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn Cheânh leäch Ñaùnh giaù bieán ñoäng 1.Doanh thu 2.Caùc khoaûn giaûm tröø 3.Doanh thu thuaàn 4.Bieán phí saûn xuaát - Chi phí NVL chính - Chi phí NVL phuï - Chi phí ñieän - 92 - 5.SDÑP saûn xuaát = 3 – 4 6.Bieán phí baùn haøng - Chi phí hoa hoàng - Chi phí khuyeán maõi - Chi phí baûo haønh - Chi phí vaän chuyeån 7. SDÑP boä phaän = 5 – 6 8. Ñònh phí boä phaän kieåm soaùt ñöôïc - … 9. Soá dö BP coù theå kieåm soaùt = 7 – 8 10. Ñònh phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc -… 11. Soá dö boä phaän = 9 – 10 12. Chi phí chung cuûa coâng ty 13. Lôïi nhuaän tröôùc thueá = 11 - 12 d. Trung taâm ñaàu tö TGÑ coâng ty laø ngöôøi chòu traùch nhieäm cuûa trung taâm ñaàu tö, coâng ty cuõng caàn phaûi thieát laäp baùo caùo ñeå ñaùnh giaù traùch nhieäm quaûn lyù cuûa TGÑ. Veà cô baûn coù theå thieát laäp baùo caùo thaønh quaû cuûa trung taâm ñaàu tö töông töï nhö baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng cuûa trung taâm lôïi nhuaän. Tuy nhieân vì ñaây laø trung taâm ñaàu tö neân ñöông nhieân veà boá cuïc cuûa baùo caùo khoâng coù caùc thoâng tin nhö ñònh phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc maø chæ caàn theå hieän thoâng tin toång hôïp caùc khoaûn bieán phí, ñònh phí, soá dö ñaûm phí vaø tính ra caùc chæ tieâu ROI, RI vaø %RI ñeå taïo cô sôû ñaùnh giaù tình hình söû duïng voán cuûa TGÑ coâng ty. - 93 - Baûng 3.12: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG TRUNG TAÂM ÑAÀU TÖ Ñieàu kieän trích loïc: Period (thaùng baùo caùo): Plant (theo khu vöïc): Division (Loaïi saûn phaåm): Product (theo model saûn phaåm): Chæ tieâu Thöïc teá Döï toaùn Cheânh leäch Ñaùnh giaù bieán ñoäng 1.Doanh thu 2.Caùc khoaûn giaûm tröø 3.Doanh thu thuaàn 4.Bieán phí - Chi phí NVL chính - Chi phí NVL phuï - Chi phí ñieän - Chi phí hoa hoàng - Chi phí khuyeán maõi - Chi phí baûo haønh - Chi phí vaän chuyeån 5. SDÑP = 3 – 4 6. Ñònh phí - … 7. Lôïi nhuaän tröôùc thueá = 5 – 6 *ROI *RI *%RI - 94 - 3.2 Ñieàu kieän ñeå xaây döïng thaønh coâng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm taïi SAVINA 3.2.1 Veà con ngöôøi: Ñieàu kieän ñaàu tieân ñeå xaây döïng thaønh coâng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm taïi doanh nghieäp laø vaán ñeà phaân chia quyeàn haïn vaø traùch nhieäm cuûa caùc caáp quaûn trò phaûi ñöôïc thöïc hieän roõ raøng vaø nghieâm tuùc bôûi ñoù laø cô sôû ñeå ñaùnh giaù traùch nhieäm sau naøy. Vieäc xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm phaûi ñaït ñöôïc söï ñoàng thuaän cuûa ban laõnh ñaïo vaø phoå bieán roäng raõi cho caùc caáp quaûn trò. Coù nhö vaäy heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm môùi phaùt huy ñöôïc taùc duïng. Boä phaän keá toaùn quaûn trò taïi doanh nghieäp phaûi ñöôïc taêng cöôøng hôn nöõa veà löïc löôïng cuõng nhö chuyeân moân. Hieän taïi boä phaän quaûn lyù taøi chính kieâm luoân chöùc naêng keá toaùn quaûn trò nhöng chæ do tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính ñaûm traùch vôùi nhieäm vuï chính laø thieát laäp döï toaùn ngaân saùch, chöa thaät söï laøm troøn vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò. Ñeå thöïc hieän ñöôïc keá toaùn traùch nhieäm, ngoaøi tröôûng boä phaän quaûn lyù taøi chính chòu traùch nhieäm chung, boä maùy keá toaùn quaûn trò phaûi theâm ít nhaát hai nhaân vieân nöõa vôùi traùch nhieäm cuï theå nhö sau: ¾ Moät nhaân vieân chuyeân phuï traùch veà laäp döï toaùn vôùi nhöõng coâng vieäc sau: − Thieát laäp caùc baûng, bieåu chi tieát caàn thieát cho vieäc thu thaäp döõ lieäu ôû caùc boä phaän chöùc naêng phuïc vuï cho coâng taùc laäp döï toaùn noùi chung. − Ñoân ñoác, höôùng daãn caùc boä phaän chöùc naêng laäp ñaày ñuû, kòp thôøi, chính xaùc caùc baûng, bieåu döõ lieäu yeâu caàu cho coâng taùc laäp döï toaùn toaøn coâng ty. − Taäp hôïp caùc thoâng tin, döõ lieäu ôû caùc boä phaän chöùc naêng trong coâng ty cuõng nhö moâi tröôøng beân ngoaøi coâng ty caàn thieát cho vieäc laäp döï toaùn. − Thöôøng xuyeân caäp nhaät caùc thoâng tin, döõ lieäu thay ñoåi ñeå kòp thôøi ñieàu chænh caùc baùo caùo döï toaùn kyø keá hoaïch ñöôïc chính xaùc hôn. - 95 - − Laäp caùc baùo caùo döï toaùn caàn thieát theo yeâu caàu. ¾ Moät nhaân vieân chuyeân phuï traùch veà laäp caùc baùo caùo vaø phaân tích caùc baùo caùo theo yeâu caàu cuûa keá toaùn traùch nhieäm vôùi nhieäm vuï cuï theå nhö sau: − Keát hôïp vôùi boä phaän heä thoáng thoâng tin vaø nhaân vieân laäp döï toaùn ñeå xaây döïng caùc baùo caùo caàn thieát theo yeâu caàu cuûa keá toaùn traùch nhieäm. − Phaân tích, so saùnh keát quaû thöïc teá phaùt sinh vôùi soá lieäu döï toaùn ñeå tìm ra nguyeân nhaân sai bieät; ñaùnh giaù bieán ñoäng ñoùng goùp yù kieán veà coâng taùc laäp döï toaùn, phaûn aùnh ñeán caùc boä phaän lieân quan veà chi phí thöïc teá. − Baùo caùo vaø ñoùng goùp yù kieán cho caùc caáp laõnh ñaïo veà keát quaû thöïc hieän keá toaùn traùch nhieäm. 3.2.2 Veà söï hoã trôï cuûa phaàn meàm keá toaùn: Ñoái vôùi moät doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh lôùn nhö SAVINA ñeå coù theå xöû lyù moät khoái löôïng döõ lieäu khoång loà moät caùch chính xaùc vaø nhanh choùng thì söï hoã trôï cuûa moät phaàn meàm keá toaùn ñuû maïnh laø moät ñoøi hoûi gaàn nhö taát yeáu. Hieän taïi, SAVINA ñang söû duïng phaàn meàm SAP R/3. Ñaây khoâng chæ laø phaàn meàm keá toaùn tieân tieán nhaát Vieät Nam hieän nay maø coøn laø moät phaàn meàm coù nhieàu tính naêng vöôït troäi ñöôïc nhieàu taäp ñoaøn lôùn treân theá giôùi löïa choïn. Caàn coù söï keát hôïp chaët cheõ cuûa boä phaän keá toaùn quaûn trò vaø caùc chuyeân vieân heä thoáng thoâng tin trong vieäc khai thaùc caùc tieän ích cuûa phaàn meàm SAP R/3 ñeå phuïc vuï cho caùc muïc ñích cuûa keá toaùn traùch nhieäm. Nhöõng tieän ích böôùc ñaàu ñöôïc khai thaùc nay caàn tieáp tuïc hoaøn thieän, ñoù laø: − Xaây döïng heä thoáng caùc baùo caùo treân heä thoáng SAP R/3 theo yeâu caàu cuûa keá toaùn traùch nhieäm, trong ñoù caùc taøi khoaûn chi phí ñöôïc ñònh vò theo öùng xöû. − Ñònh daïng caùc taøi khoaûn chi phí theo khaû naêng kieåm soaùt treân caùc baùo caùo keá toaùn traùch nhieäm caên cöù vaøo heä thoáng Cost Center saün coù, phuïc vuï cho vieäc trích loïc döõ lieäu moät caùch chính xaùc. - 96 - Keát luaän chöông 3 Chöông 3 ñöa ra moät soá giaûi phaùp xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù cuûa doanh nghieäp döïa treân nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm ñaõ phaân tích trong chöông 2 nhaèm goùp phaàn ñöa coâng taùc keá toaùn quaûn trò cuûa coâng ty trôû thaønh moät coâng cuï ñaéc löïc phuïc vuï cho yeâu caàu quaûn lyù. Vieäc xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù xuaát phaùt treân nguyeân taéc khaéc phuïc nhöõng nhöôïc ñieåm maø coâng taùc keá toaùn cuûa coâng ty ñang gaëp phaûi ñoàng thôøi taän duïng vaø phaùt huy nhöõng öu ñieåm hieän coù ñeå xaây döïng thaønh coâng moät heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù mang tính khaû thi cao, mang nhöõng ñaëc thuø rieâng cuûa coâng ty, khoâng gaây xaùo troän lôùn trong coâng taùc toå chöùc nhöng ñoàng thôøi cuõng khoâng xa rôøi nhöõng nguyeân taéc cô baûn cuûa keá toaùn traùch nhieäm. Caùc böôùc caàn thieát phaûi thöïc hieän khi xaây döïng heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm quaûn lyù taïi coâng ty laø: - Hoaøn thieän coâng taùc laäp döï toaùn taïi doanh nghieäp. - Ñònh daïng caùc khoaûn chi phí theo khaû naêng kieåm soaùt cuûa nhaø quaûn trò caên cöù vaøo phaân caáp quaûn lyù vaø heä thoáng Cost Center saün coù. - Ñònh daïng caùc khoaûn chi phí taïi coâng ty theo nguyeân taéc öùng xöû. - Ñònh daïng doanh thu phaùt sinh theo khaû naêng kieåm soaùt cuûa nhaø quaûn trò caên cöù vaøo phaân caáp quaûn lyù vaø heä thoáng Plant, Division saün coù. - Xaây döïng caùc baùo caùo thaønh quaû boä phaän treân heä thoáng SAP. - Ñaùnh giaù thaønh quaû boä phaän baèng caùc coâng cuï cuûa keá toaùn traùch nhieäm. - 97 - Keát luaän Trong xu theá hoäi nhaäp toaøn caàu veà kinh teá ñang dieãn ra maïnh meõ hieän nay cuõng nhö söï caïnh tranh trong neàn kinh teá thò tröôøng ngaøy caøng khoác lieät, caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñöùng tröôùc yeâu caàu phaûi naâng cao hieäu quaû quaûn lyù, tieát kieäm chi phí ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån. Ñeå laøm ñöôïc nhö vaäy, thaønh quaû quaûn lyù cuûa caùc nhaø quaûn trò caàn ñöôïc xem xeùt vaø ñaùnh giaù moät caùch khaùch quan döïa treân nhöõng tieâu thöùc ño löôøng thích hôïp. Thöïc hieän keá toaùn traùch nhieäm taïi doanh nghieäp laø moät trong nhöõng caùch thöùc tieân tieán treân theá giôùi vaø toû ra khaù hieäu quaû. Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu, caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn quan taâm hoïc hoûi. Ngaøy nay, coâng taùc keá toaùn keå caû keá toaùn quaûn trò ñöôïc söï hoã trôï tích cöïc vaø hieäu quaû cuûa caùc phaàn meàm keá toaùn. Tuy nhieân ñeå thöïc hieän thaønh coâng keá toaùn traùch nhieäm, caùc doanh nghieäp tröôùc tieân caàn toå chöùc ñöôïc moät heä thoáng phaân caáp, phaân quyeàn roõ raøng, minh baïch vaø chaët cheõ trong doanh nghieäp. Ñaây laø ñieàu kieän ñaàu tieân ñeå heä thoáng keá toaùn traùch nhieäm phaùt huy ñöôïc taùc duïng. ._.