Tài liệu Chính sách kinh tế mới của Lênin: ... Ebook Chính sách kinh tế mới của Lênin
40 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 2222 | Lượt tải: 2
Tóm tắt tài liệu Chính sách kinh tế mới của Lênin, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PhÇn I:
§Æt vÊn ®Ò
Trong qóa tr×nh ®Êu tranh c¸ch m¹ng chèng chÕ ®é chuyªn chÕ Nga Hoµng vµ giai cÊp t s¶n, ph¶n ®éng cïng c¸c trµo lu t tëng c¬ héi h÷u, t¶ khuynh vµ chñ nghÜa xÐt l¹i, l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n Nga, tiÕn hµnh cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi, V.I Lªnin ch¼ng nh÷ng lµ mét nhµ lý luËn léi l¹c mµ cßn lµ mét nhµ tæ chøc thùc tiÔn vÜ ®¹i. V.I Lªnin nh¾c l¹i quan ®iÓm cña C.mac r»ng “Vò khÝ cña sù phª ph¸n kh«ng thÓ thay thÕ dîc sù phª ph¸n b»ng vò khÝ, lùc lîng vËt chÊt chØ cã thÓ ®¸nh ®æ b»ng lùc lîng vËt chÊt, nhng lÝ luËn còng sÏ trë thµnh lùc lîng vËt chÊt khi nã x©m nhËp vµo quÇn chóng”. Theo V.I Lªnin, ®Ó t tëng lý luËn th©m nhËp vµo quÇn chóng ph¶i th«ng qua tæ chøc vµ c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc tiÔn.V.I Lªnin nãi r¨ng: h·y cho t«i mét tæ chøc cña nh÷ng ngêi c¸ch m¹ng, t«i sÏ ®¶o lén c¶ níc Nga, r»ng vò khÝ ®Êu tranh cña giai cÊp c«ng nh©n kh«ng cã g× kh¸c h¬n lµ tæ chøc. ChÝnh v× vËy mµ V.I Lªnin ®· tiÕn hµnh mét cuéc dÊu tranh kh«ng khoan nhîng trong viÖc x©y dùng mét chÝnh §¶ng kiÓu míi, ®éi tiªn phong cña giai c¸p c«ng nh©n - §¶ng céng s¶n.
T¸m m¬i n¨m tríc, ngµy 21 th¸ng giªng n¨m 1924, V.I Lªnin vÜ l·nh tô vÜ ®¹i cña giai cÊp v« s¶n Nga vµ giai cÊp v« s¶n toµn thÕ giíi ®· vÜnh viÔn ra ®i. Sù ra ®i cña ngêi lµ mét tæn thÊt lín lao cho phong trµo x· héi chñ nghÜa, nhng sù nghiÖp c¸ch m¹ng vµ di s¶n lÝ luËn cña ngêi vÉn sèng maic víi thêi ®¹i. Mét trong nh÷ng di s¶n lÝ luËn mµ Ngêi ®Ó l¹i cho chóng ta h«m nay lµ “ ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi".
“ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi cña V.I Lªnin g¾n liÒn ho¹t ®éng thøc tiÔn cña ngêi, lµ sù kh¸i qu¸t kinh nghiÖm l·nh ®¹o ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn nh»m xóc tiÕn c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa vµo nh÷ng n¨m ®Çu thêi k× qu¸ ®é níc Nga. Tõ ®ã ®Õn nay ®· h¬n 83 n¨m tr«i qua, nhng sù ph¸t triªn cña lý luËn vµ thùc tiÔn kinh nghiÖm ë c¸c níc x· héi chñ nghÜa ngµy cµng chøng minh tÝnh c¸ch m¹ng, khoa häc, s¸ng t¹o vµ tÝnh thêi sù s©u s¾c cña nhng luËn ®IÓm do Lªnin ®Ò ra trong chÝnh s¸ch kinh tÕ míi, trong ®ã cã t tëng tù do trao ®æi (hay thùc chÊt lµ t tëng ph¸t triÓn hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn). NhiÒu ®¶ng vµ nhiÒu níc anh em ®· vµ ®ang tiÕp tôc t×m hiÓu nh»m nhËn thøc s©u thªm vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng lý luËn Êy.
PhÇn II
Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
I/§iÒu kiÖn ra ®êi.Néi dung cña chÝnh s¸ch “kinh tÕ míi”. BiÖn ph¸p thùc hiÖn.
1/.§iÒu kiÖn ra ®êi
Trong hßan c¶nh cã néi chiÕn vµ can thiÖp,cïng víi viÖc kÐo dµi thùc hiÖn chÝnh s¸ch “Céng s¶n thêi chiÕn”( thc hiÖn viÖc trng thu l¬ng thùc thõa cña n«ng d©n ®Ó cung cÊp cho nhu cÇu cña quèc phßng) nÒn kinh tÕ cña níc Nga bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng khñng háang trÇm träng.
Trong n¨m 1920 so víi n¨m 1913,tæng s¶n lîng n«ng nghiÖp chØ cßn 1/2 ®¹i c«ng nghiÖp cßn 1/7,ngµnh giao th«ng vËn t¶I bÞ tª liÖt v× thiÕu than thiÕu ph¬ng tiÖn,nh©n d©n nhiÒu n¬i bÞ ®ãi vµ rÊt thiÕu thèn.Lªnin ®· vÝ nÒn kinh tÕ níc Nga lóc nµy nh mét ngêi bÞ ®¸nh thËp tö nhÊt sinh chØ cã thÓ ®i l¹i b»ng ®«i n¹ng.
Cuèi n¨m 1920, néi chiÕn kÕt thóc ,níc Nga chuyÓn sang thêi kú kiÕn thiÕt hßa b×nh.Do dã chÝnh s¸ch “Céng s¶n thêi chiÕn” ®· lµm xong vai trß lÞch sö bÊt ®¾c dÜ cña nã,giê ®©y kh«ng cho phÐp dÉn nã ®i xa h¬n n÷a,v× n«ng d©n nhiÒu n¬i ®· tá ra bÊt m·n víi chÝnh s¸ch kinh tÕ “Céng s¶n thêi chiÕn”( thÓ hiÖn ë cuéc b¹o lo¹n Cron-xtat gÇn Lªningrat); khèi liªn minh c«ng n«ng cã nguy c¬ tan vì.Do ®ã,cÇn thiÕt ph¶i trë l¹i thùc hiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng chñ nghÜa x· héi do Lªnin ®Ò ra n¨m 1918- ph¶i trë l¹i nhng quan hÖ kinh tÕ kh¸ch quan gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp,gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n.Do nh÷ng yªu cÇu ®ã,®¹i héi X cña §¶ng Céng s¶n B«nsªvich Nga(häp tõ 8 ®Õn 16/3/1921 ®· chñ tr¬ng thay chÝnh s¸ch “Kinh tÕ céng san thêi chiÕn” b»ng chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”—NEP.
2/. Néi dung chñ yÕu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi.
ChÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” b¨t ®Çu tõ viªc thay thÕ chÕ ®é trng thu l¬ng thùc thõa cña n«ng d©n b»ng chÕ ®é thu thuÕ l¬ng thùc.Sau khi n«ng d©n ®· nép ®ñ thuÕ,n«ng d©n ®îc tù do mua b¸n sè l¬ng thùc thõa cña m×nh.Sù tù do mua b¸n tÊt nhiªn sÏ lµm cho chñ nghÜa t b¶n phôc håi l¹i; chóng ta kh«ng chØ sö dông chñ nghÜa t b¶n nhµ níc mµ cßn cã thÓ sö dông c¶ chñ nghÜa t b¶n t nh©n ®Ó xóc tiÕn chñ nghÜa x· héi. Ngêi chØ ra r»ng, trong ®iÒu kiÖn chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” th× th¬ng nghiÖp lµ mèi liªn hÖ kinh tÕ duy nhÊt cã thÓ cã gi÷a hµng chôc triÖu tiÓu n«ng víi nÒn ®¹i c«ng nghiÖp.chÝnh quyÒn x« viÕt cã thÓ n¾m v÷ng ®îc th¬ng nghiÖp,chØ ®¹o nã,vµ ®Æt nã vµo nh÷ng khu«n khæ nhÊt ®Þnh.
Lªnin cßn chØ râ,thùc chÊt cña chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ sù thiÕt lËp khèi liªn minh c«ng n«ng vÒ kinh tÕ nh»m kh«i phôc vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp,c¶i thiÖn ®êi sèng cña n«ng d©n vµ c«ng nh©n, t¹o ®IÒu kiÖn cho viÖc phôc håi vµ ph¸t triÓn nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ, thùc hiÖn ®IÖn khÝ hãa níc Nga. ChØ cã vËy míi cã thÓ c¶i t¹o ®îc nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng vµ n«ng d©n theo chñ nghÜa x· héi. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”theo Ngêi, lµ cuéc ®Êu tranh gay g¾t gi÷a chñ nghÜa t b¶n vµ chñ nghÜa x· héi trªn mÆt trËn kinh tÕ,cÇn cã sù kiÓm so¸t vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ cña Nhµ níc x« viÕt vµ nh©n d©n ®Ó ®a chñ nghÜa t b¶n ®i vµo quü ®¹o chñ nghÜa x· héi.
Néi dung tiÕp theo:Nh÷ng xÝ nghiÖp nhá tríc ®©y bÞ quèc h÷u hãa, nay cho t nh©n thuª hay mua l¹i ®Ó kinh doanh tù do(chñ yÕu lµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng).
Ba lµ cho phÐp më réng trao ®æi hµng hãa gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, gi÷a c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp,cho th¬ng nh©n ®îc tù do ho¹t ®éng (chñ yÕu trªn lÜng vùc b¸n lÎ) ®Ó gãp phÇn kh«i phôc kinh tÕ, cñng cè l¹i lu th«ng tiÒn tÖ trong níc.
Bèn lµ thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ trong c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh.
3/. BiÖn ph¸p thùc hiÖn
ChÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ kÕt qu¶ cña t duy lý luËn s¸ng t¹o cña V.I.Lªnin- vËn dông vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ch¼ng nh÷ng ë níc Nga lóc bÊy giê mµ kÓ c¶ c¸c níc kÐm ph¸t triÓn sau khi giai cÊp c«ng nh©n giµnh chÝnh quyÒn díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n. §Ó biÕn t duy lý luËn cña Ngêi thµnh hiÖn thùc, V.I.Lªnin ®· ®Ò ra vµ thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p tæ chøc rÊt quan träng, xin nªu mét sè sau ®©y:
a-§oµn kÕt vµ thèng nhÊt t tëng §¶ng
Lªnin quan t©m tríc hÕt lµ ph¶i lµm cho tæ chøc ®¶ng ®oµn kÕt thèng nhÊt t t¬ng vµ hµnh ®«ng,cÊm chia rÏ,bÌ ph¸i.Theo ®Ò nghÞ cña V.I.Lªnin,®¹i héi lÇn thø X cña §ang céng s¶n Nga th«ng qua nghÞ quyÕt “vÒ sù thèng nhÊt”cña §¶ng. NghÞ quyÕt b¾t ph¶i gi¶i t¸n ngay c¸c nhãm cã tÝnh chÊt bÌ ph¸i.caco tæ chøc ®¶ng ®îc giao nhiÖm vô theo dâi chÆt chÏ kh«ng ®Ó x¶y ra bÊt kú mét ho¹t ®éng ®èi lËp nµo, kh«ng thùc hiÖn nghÞ quyÕt cña §¹i héi sÏ bÞ khai trõ khái ®¶ng, V.I.Lªnin coi sù thèng nhÊt,®oµn kÕt nhÊt trÝ cña Ban chÊp hµnh Trung ¬ng cã ý nghÜa to lín trong viÖc ®oµn kÕt toµn §¶ng. Theo ®Ò nghÞ cña Ngêi,§¹i héi ®· trao cho Ban chÊp hµnh Trung ¬ng ®îc quyÒn ¸p dông mäi biÖn ph¸p ,kÓ c¶ viÖc khai trõ c¸c ñy viªn Trung ¬ng nµo ph¸ ho¹i kû luËt hay ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng bÌ ph¸i.tiÕp theo,V.I.Lªnin ®Ò nghÞ Ban chÊp hµnh Trung ¬ng tiÕn hµnh c«ng t¸c thanh §¶ng.Ngêi chñ tr¬ng kiªn quyÕt ®uæi ra khái §¶ng nh÷ng kÎ gian gi¶o,nh÷ng ®¶ng viªn céng s¶n ®· quan liªu hãa,kh«ng trung thùc,nhu nhîc vµ nh÷ng tªn Mens¬vich tuy “bÒ ngoµi” ®· ®îc phñ mét líp s¬n míi,nhng trong t©m hån vÉn lµ Mens¬vich.Ngêi nhÊn m¹nh vai trß ngµy cµng to lín cña §¶ng trong l·nh ®¹o kinh tÕ,chØ ra sù cÇn thiÕt ph¶I ph©n bè l¹i lùc lîng cña §¶ng, cö mét bé phËn u tó nhÊt sang lµm kinh tÕ. Ngêi ®ßi hái c¸c tæ chøc ®¶ng ph¶i chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ,ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ th¬ng nghiÖp,®¶ng viªn ph¶i häc qu¶n lý,häc bu«n b¸n.Ngêi coi mÆt quan träng cña chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi” lµ nh÷ng ph¬ng ph¸p míi trong tæ chøc kinh doanh,trong tæ chøc s¶n xuÊt vµ lao ®éng.
b- ChÊn chØnh bé m¸y kinh tÕ
V.I.Lªnin chñ tr¬ng chÊn chØnh l¹i toµn bé bé m¸y X« viÕt vµ bé m¸y kinh tÕ.Ngêi v¹ch ra mét ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng thùc tiÔn cña cac c¬ quan X« viÕt; nªu lªn ph¬ng híng phat triÓn cô thÓ cña c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n.V.I.Lªnin ®ßi hái ph¶i x©y dùng l¹i c«ng t¸c cña Héi ®èng bé trëng d©n ñy,Héi ®ång lao ®éng vµ quèc phßng,tiÓu Héi ®ång bé trëng d©n ñy,Ngêi phª ph¸n kÞch liÖt tÖ quan liªu,bµn giÊy,sa vµo nh÷ng c«ng viÖc vôn vÆt,sù vô v.v…. cña c¸c c¬ quan ®ã.Ngêi yªu cÇu ph¶I x©y dùng l¹i chÕ ®é c«ng t¸c mét cach triÖt ®Ó.Theo Ngêi,vÊn ®Ò lµ lùa chän ngêi,thiÕt lËp chÕ ®é tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n ®èi víi c«ng viÖc ®ang lµm, kiÓm tra c«ng viÖc thùc tÕ.Ngêi nãi nÕu kh«ng lµm nh thÕ th× kh«ng thÓ tho¸t khái chñ nghÜa quan liªu vµ bÖnh giÊy tê ®ang bãp nghÑt chóng ta.Ngêi chñ tr¬ng tiÕn hµnh s¾p xÕp l¹i c¸c c¬ quan X« viÕt,kiªn quyÕt c¾t bá nh÷ng bé phËn d thµ vµ nh÷ng ngêi d thõa “nhµn rçi” kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c.
c- Bé d©n ñy t ph¸p vµ ban thanh tra c«ng n«ng
V.I.Lªnin ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc chÊn chØnh Bé d©n ñy t ph¸p vµ ban thanh tra c«ng n«ng,nªu râ nhiÖm vô cña hä trong nh÷ng ®IÒu kiÖn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi.VÒ Bé d©n ñy t ph¸p,V.I.Lªnin phª b×nh Bé cha hiÓu râ vai trß chiÕn ®Êu ®Æc biÖt cña Bé hiÖn nay. Ngêi nãi r»ng tr¸ch nhiÖm cña Bé d©n ñy t ph¸p lµ ph¶I x©y dùng nh÷ng phiªn tßa mÉu chèng l¹i bän khèn n¹n lîi dông chÝnh s¸ch kinh tÕ míi,bän ¨n c¾p,bän gian th¬ng,bu«n lËu,®Çu c¬,trèn thuÕ v.v….ph¶I trõng trÞ nghiªm kh¾c theo luËt ph¸p x« viÕt,kÓ c¶ xö b¾n;r¨ng ®èi víi nhng céng s¶n ph¶i trõng ph¹t nÆng h¬n gÊp ba lÇn so víi nh÷ng ngêi ngoµi ®¶ng nÕu hä ph¹m ph¸p.Ngêi phª b×nh Bé d©n ñy t ph¸p cha hiÓu ®îc ý nghÜa gi¸o dôc to lín cña tßa ¸n nªn cha lµm tèt nhiÖm vô,Ngêi chñ tr¬ng ph©n c«ng nh÷ng ®¶ng viªn céng s¶n xuÊt s¾c nhÊt lµm viÖc trong c¬ quan Bé d©n ñy t ph¸p,chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ban ph¸p luËt d©n sù míi,Ban ph¸p luËt h×nh sù ,Ban ph¸p luËt nhµ níc vµ ph¸p luËt chÝnh trÞ…
VÒ Ban thanh tra c«ng n«ng,V.I.Lªnin chØ râ r»ng Ban thanh tra c«ng n«ng kh«ng chØ cã nhiÖm vô,thËm chÝ còng kh«ng ph¶I nhiÖm vô chñ yÕu “tãm b¾t” vµ “v¹ch mÆt”,®ã lµ c«ng viÖc cña t ph¸p.Ban thanh tra c«ng-n«ng cã quan hÖ mËt thiÕt víi t ph¸p,nhng tuyÖt nhiªn kh«ng ®ång nhÊt víi nã.NhiÖm vô chñ yÕu cña Ban thanh tra c«ng-n«ng lµ biÕt söa ch÷a,söa ch÷a mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kÞp thêi.Ngêi nhÊn m¹nh r»ng muèn biÕt söa ch÷a,tríc hÕt ph¶i nghiªn cøu vµ hiÓu biÕt tiÕn tr×nh c«ng viÖc cña mät c¬ quan,mét xÝ nghiÖp,mét ban nµy nä v.v…; thø hai lµ ph¶i tiÕn hµnh nh÷ng sù thay ®æi thùc tiÔn cÇn thiÕt,ph¶i thùc hiÖn nh÷ng thay ®æi ®ã mét c¸ch thùc tÕ.
d- Tæ chøc chÕ ®é b¸o c¸o
V.I.Lªnin coi viÖc tæ chøc chÕ ®é b¸o c¸o lµ mét ®Iªï chñ yÕu trong c«ng së vµ c¬ quan.NhiÖm vô cña Ban thanh tra c«ng-n«ng lµ ph¶i hiÓu biÕt vµ nghiªn cøu c«ng t¸c ®ã;ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra trong mét thêi gian hÕt søc ng¾n,xem chÕ ®é b¸o c¸o ®· ®îc tæ chøc cha,cã lµm ®îc ®óng ®¾n kh«ng,cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm g×,lµm thÕ nµo ®Ó söa ch÷a khuyªt ®IÓm ®ã v.v…R»ng Ban thanh tra c«ng-n«ng cÇn cã mét b¶n theo dâi h»ng ngµy,chØ râ sù tiÕn triÓn cña cuéc ®Êu tranh ®ã,nh÷ng thµnh c«ng vµ th©t b¹i cña chóng ta trong cuéc ®Èu tranh ®ã.ngêi phª b×nh nghiªm kh¾c r»ng Ban thanh tra c«ng-n«ng cha lµm trßn nhiÖm vô vµ bæn phËn cña m×nh,cha hiÓu râ nhiÖm vô cña m×nh
e- §èi víi c¸c tæ chøc quÇn chóng:
§èi víi c¸c tæ chøc quÇn chóng,V.I.Lªnin quan t©m tríc hÕt ®Õn tæ chøc c«ng ®oµn vµ ®oµn thanh niªn céng s¶n.VÒ c«ng ®oµn ®· ®îc lµm râ trong dù th¶o luËn c¬ng vÒ vai trß vµ nhiÖm vô cña c«ng ®oµn trong dù th¶o luËn c¬ng vÒ vai trß va nhiÖm vô cña c«ng ®oµn trong ®IÒu kiÖn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ míi cña Lªnin,®îc §¹i héi XI cña §¶ng céng s¶n Nga th«ng qua (cã söa ch÷a).ë ®©y chØ xin nªu lªn mét sè vÊn ®Ò,V.I.Lªnin chØ râ chÝnh s¸ch kinh tÕ míi ®em l¹i mét loat nh÷ng thay ®æi c¨n b¶n trong t×nh h×nh giai cÊp v« s¶n vµ do ®ã c¶ trong t×nh h×nh c¸c c«ng ®oµn,cho nªn cÇn quy ®Þnh l¹i vai trß vµ nhiÖm vô cña c«ng ®oµn.Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña c«ng ®oµn tõ nay trë ®i ph¶i b¶o vÖ trong mäi lÜnh vùc vµ b»ng mäi c¸ch ,nh÷ng lîi Ých cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc ®Êu tranh chèng t ban.NhiÖm vô ®ã ph¶i ®îc ®Æt c«ng khai lªn hµng ®Çu ,bé m¸y c«ng ®oµn do ®ã ph¶i ®îc tæ chøc l¹i.
VÒ vai trß vµ sù tham gia cña c«ng ®oµn vµo c¸c c¬ quan kinh tÕ vµ hµnh chÝnhcña nhµ níc v« s¶n ®îc x¸c ®Þnh: c«ng ®oµn nãi chung lµ trêng häc chñ nghÜa céng s¶n,nãi riªng ph¶i lµ trêng häc qu¶n lý c«ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa(råi dÇn dÇn qu¶n lý n«ng nghiÖp) cho tÊt c¶ quÇn chóng c«ng nh©n råi cho tÊt c¶ nh÷ng ngêi lao ®éng.Do ®ã:
-C«ng ®oµn tham gia viÖc thµnh lËp tÊt c¶ mäi c¬ quan kinh tÕ vµ mäi c¬ quan nhµ níc cã quan hÖ víi kinh tÕ.
-Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña c«ng ®oµn lµ ®Ò b¹t vµ ®µo t¹o nh÷ng ngêi qu¶n trong c«ng nh©n vµ nãi chung trong quÇn chóng lao ®éng.
-Mét c«ng t¸c kh«ng kÐm phÇn quan träng lµ sù tham gia cña c«ng ®oµn vµo tÊt c¶ nh÷ng c¬ quan kÕ ho¹ch cña nhµ níc v« s¶n.
-ViÖc thiªt lËp nh÷ng biÓu l¬ng vµ nh÷ng tiªu chuÈn cung cÊp v.v.. lµ mét trong nh÷ng phÇn cè h÷u vµ kh«ng thÓ thiÕu cña ho¹t ®éng c«ng ®oµn trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ cña c«ng ®ßan tham gia qu¶n lý c«ng nghiÖp.
-NhiÖm vô liªn hÖ víi quÇn chóng lµ ®iÒu c¨n b¶n cña mäi ho¹t ®éng c«ng ®oµn,c«ng ®oµn ph¶I biÕt thÝch øng víi tr×nh ®ä hiÖn thêi cña quÇn chóng,mÆt kh¸c c«ng ®oµn tuyÖt ®èi kh«ng ®îc nu«ng chiÒu nh÷ng thµnh kiÕn t tëng l¹c hËu cña quÇn chóng,tr¸i l¹i kh«ng ngõng ®a quÇn chóng lªn mét tr×nh ®é ngµy cµng cao h¬n.
-§èi víi vÊn ®Ò chuyªn gia,nhiÖm vô khã kh¨n nhÊt nÆng nÒ nhÊt ®èi víi c¸c c«ng ®oµn lµ h¨ng ngµy ph¶i t¸c ®éng ®Õn qu¶ng ®¹i quÇn chóng lao ®äng ®Î t¹o ra quan hÖ ®óng ®¾n gi÷a hä víi c¸c chuyªn gia.ChØ mét c«ng t¸c nh thÕ míi cã thÓ ®em l¹i nh÷ng kÕt qu¶ thùc tÕ vµ thùc sù quan träng.
-C«ng ®oµn còng cã nhiÖm vô ®Êu tranh chèng nh÷ng ¶nh hëng tiÓu t s¶n trong giai cÊp c«ng nh©n.TÊt c¶ nh÷ng ®¶ng viªn c«ng s¶n trong c¸c c«ng ®oµn ph¶I chó ý nhiÒu h¬n n÷a ®Õn cuéc ®Êu tranh t tëng chèng nh÷ng ¶nh hëng,xu híng vµ lÖch l¹c trong c¸c c«ng ®oµn,nhÊt lµ vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ míi kh«ng thÓ kh«ng lµm cho chñ nghÜa t b¶n m¹nh lªn mét phÇn nµo.
-§èi víi §oµn thanh niªn céng s¶n,V.I.Lªnin chØ râ r»ng nhiÖm vô thËt sù x©y dùng x· héi chñ nghÜa lµ cña thanh niªn.Muèn hoµn thµnh nhiÖm vô to lín vµ vÎ vang ®ã,thanh niªn ph¶i ra søc häc tËp;r»ng ngêi ta chØ cã thÓ trë thµnh ngêi céng s¶n khi biÕt lµm giµu trÝ ãc cña m×nh b»ng sù hiÓu biÕt tÊt c¶ nh÷ng kho tµng trÝ thøc mµ nh©n lo¹i ®· t¹o ra;r»ng ngêi céng s¶n nµo cËy m×nh n¾m ®îc nhng kÕt luËn s½n cã mµ muèn khoe khoang vÒ chñ nghÜa céng s¶n, nhng l¹i kh«ng lµm ®ù¬c mét c«ng t¸c hÕt søc nghiªm chØnh hÕt søc khã kh¨n vµ hÕt søc to lín, kh«ng hÒ lý gi¶i nh÷ng viÖc mµ anh ta cÇn xem xÐt víi tinh thÇn phª ph¸n,ngêi céng s¶n nh vËy thËt ®¸ng buån.
f-C¶i c¸ch gi¸o dôc:
Ngêi nhÊn m¹nh lµ cÇn thay thÕ lèi häc cò,lèi nhåi sä cò, b»ng nghÖ thuËt tiÕp thu toµn bé kiÕn thøc cua nh©n lo¹i vµ tiÕp thu nã sao cho chñ nghÜa céng s¶n ë trong c¸c ®ång chÝ kh«ng cßn lµ nh÷ng ®IÒu häc thuéc lßng, mµ lµ nh÷ng ®IÒu do chÝnh c¸c ®ång chÝ nghiÒn ngÉm l¹i vµ lµ nh÷ng kÕt luËn t©t nhiªn ®îc rót ra trªn quan ®IÓm gi¸o dôc hiÖn ®¹i.Ph¶i biÕt biÕn chñ nghÜa céng s¶n tõ nh÷ng c«ng thøc, nh÷ng lêi d¹y,nh÷ng ph¬ng ph¸p nh÷ng chØ thÞ, nh÷ng c¬ng lÜnh cã s½n vµ häc thuéc lßng thµnh c¸i thùc tÕ sinh ®éng,lµ c¸i kÕt hîp víi c«ng t¸c trùc tiÕp cña c¸c ®ång chÝ khi c¸c ®ång chÝ biÕt lÊy chñ nghÜa céng s¶n lµm kim chØ nam cho c«ng t¸c thùc tiÔn cña m×nh.Ngêi nãi r»ng ph¶i lµm cho toµn bé sù nghiÖp gi¸o dôc rÌn luyÖn vµ d¹y dç thanh niªn ngµy nay trë thµnh sù nghiÖp gi¸o dôc ®¹o ®øc céng s¶n chñ nghÜa trong thanh niªn.§¹o ®øc céng s¶n chñ nghÜa lµ kû luËt tù gi¸c, ®oµn kÕt giai cÊp c«ng nh©n, giai cÊp n«ng d©n vµ nh©n d©n lao ®éng, tæ chøc lùc lîng cña m×nh trong cuéc ®Êu tranh chèng bän ¸p bøc, bãc lét, ®Ó tõ ý chÝ cña hµng triÖu, hµng chôc triÖu ngêi sèng lÎ loi rêi r¹c, ph©n t¸n trªn kh¾p ®Êt níc réng mªnh m«ng, mµ x©y dùng mét ý chÝ thèng nhÊt, v× kh«ng cã ý chÝ thèng nhÊt ®ã, th× ch¾c ch¾n chóng ta sÏ bÞ ®¸nh b¹i.
§oµn thanh niªn céng s¶n ph¶i lµ ®éi xung kÝch, mét ®éi mµ trong mäi viÖc ®Òu biÕt gióp ®ì, ®Òu cã tinh thÇn chñ ®éng vµ cã s¸ng kiÕn cña m×nh.§oµn thanh niªn ph¶I lµm thÕ nµo ®Ó cho bÊt cø c«ng nh©n nµo còng cã thÓ thÊy r»ng ®oµn gåm nh÷ng ngêi mµ häc thuyÕt cña hä ®èi víi anh ta cßn khã kh¨n vµ cã lÏ anh ta cha thÓ tin ngay ®îc, nhng c«ng t¸c thùc tÕ vµ sù ho¹t ®éng cña hä chøng minh víi anh ta r»ng chÝnh hä lµ nh÷ng ngêi chØ cho anh ta con ®êng ®óng ®¾n. Ngêi nhÊn m¹nh r»ng nÕu §oµn thanh niªn céng s¶n kh«ng biÕt tæ chøc c«ng t¸c cña m×nh nh vËy trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, th× tøc lµ ®oµn ®· ®I l¹c vµo con ®êng cò, con ®êng t s¶n.Ph¶i g¾n liÒn nÒn gi¸o dôc cña chóng ta víi cuéc ®Êu tranh cña nh÷ng ngêi lao ®éng chèng bãc lét,®Ó gióp hä gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò do häc thuyÕt cu¶ chñ nghÜa céng s¶n ®Æt ra
Cuèi cïng ngêi ®Æt vÊn ®Ò lµ ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó §oµn thanh niªn gi¸o dôc mäi ngêi tõ khi cßn nhá tuæi, theo tinh thÇn lao ®éng tù gi¸c vµ cã ky luËt.Cã nh thÕ chóng ta míi cã thÓ hy väng r»ng nh÷ng nhiÖm vô ®Æt ra hiÖn nay sÏ ®îc gi¶i quyÕt.
II/ VÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t b¶n nhµ níc.VËn dông ë ViÖt Nam
1/ Chñ nghÜa t b¶n nhµ níc
Víi t c¸ch lµ ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ, NEP chøa ®ùng mét néi dung hÕt søc phong phó, trong ®ã vÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t b¶n nhµ níc lµ mét néi dung c¨n b¶n.
a- Quan niÖm vÒ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc
Thùc ra, kh«ng chØ ®Õn lóc chÝnh thøc tuyªn bè NEP, V.I.Lªnin míi ®a ra quan niÖm vÒ viÖc sö dông chñ nghÜa t b¶n nhµ níc, mµ ngay tríc khi C¸ch m¹ng Th¸ng Mêi næ ra, Ngêi ®· nãi vÒ “vai trß cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi”. Ngêi viÕt; “BiÖn chøng cña lÞch sö chÝnh lµ ë chç nµy; chiÕn tranh ®· thóc ®Èy nhanh chãng phi thêng sù chuyªn hãa cña chñ nghÜa t b¶n ®éc quyÒn thµnh chñ nghÜa t b¶n ®éc quyÒn -nhµ níc, vµ chÝnh b¨ng c¸ch ®ã ®· lµm cho nh©n lo¹i tiÕn hÕt søc gÇn ®Õn chñ nghÜa x· héi”. R»ng, trong c¸c níc d©n chñ-c¸ch m¹ng thùc sù ,chñ nghÜa t b¶n ®éc quyÒn nhµ n¬c,”tÊt nhiªn vµ nhÊt ®Þnh ph¶i cã nghÜa lµ mét bíc lín, hay nh÷ng bíc tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi” vµ lµ “sù chuÈn bÞ v¹t chÊt ®Çy ®ñ nhÊt “ cho chñ nghÜa x· héi, lµ “phßng chê ®ivµo chñ nghÜa x· héi”, lµ “nÊc thang lÞch sö” mµ gi÷a nÊc thang nµy víi nÊc thang ®îc gäi lµ chñ nghÜa x· héi kh«ng cã bÊt cø mét nÊc thang nµo ë gi÷a chóng. Bëi lÏ, “chñ nghÜa x· héi kh«ng ph¶i lµ c¸i g× kh¸c h¬n lµ chÕ ®é ®éc quyÒn nhµ níc ®îc ¸p dông ®Ó phôc vô toµn thÓ nh©n d©n, va do ®ã kh«ng cßn lµ chÕ ®é ®éc quyÒn t b¶n chñ nghÜa n÷a”.
Trªn cë sö nhËn thøc mét c¸ch s©u s¾c vµ râ rµng r»ng, khi chóng ta cßn “cha ®¹t tíi” tr×nh ®é cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc, do ®ã kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc b¬c chuyÓn lªn chñ nghÜa x· héi, V.I.Lªnin kh¼ng ®Þnh: Chñ nghÜa t b¶n díi quyÒn l·nh ®¹o cña giai cÊp v« s¶n vµ chÝnh ®¶ng cña nã lµ “ngìng cöa cña chñ nghÜa x· héi, lµ ®iÒu kiÖn cho th¾ng lîi ch¾c ch¾n cña chñ nghÜa x· héi”
Víi quan niÖm chñ nghÜa t b¶n nhµ níc lµ chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i mµ lÞch sö nh©n lo¹i cho ®Õn lóc ®ã cha hÒ biÕt tíi vµ vai trß cña nã trong viÖc ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt lµ hÕt søc to lín, V.I.Lªnin phª ph¸n tÊt c¶ nh÷ng ai ®· tù h¹n chÕ ë chç ®ªm chñ nghÜa t b¶n ®èi lËp mét c¸ch trõu tîng víi chñ nghÜa x· héi mµ “kh«ng nghiªn cøu nh÷ng h×nh thøc cô thÓ cña nã” trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Theo Ngêi, vÒ ph¬ng diÖn kinh tÕ, chñ nghÜa t b¶n nhµ níc hiÖn ®¹i ë tr×nh ®é cao h¬n rÊt nhiÒu so víi nÒn kinh tÕ c¸c níc tiÓu n«ng ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi vµ do vËy, “nÕu kh«ng tr¶I qua mét c¸I g× chung cho chñ nghÜa t b¶n nhµ níc vµ chñ nghÜa x· héi” th× chóng ta khã cã thÓ tho¸t ra khái t×nh tr¹ng l¹c hËu vÒ kinh tÕ. Nh÷ng ai kh«ng nhËn thÊy ®iÒu ®ã, theo V.I.Lªnin, ®ã lµ mét sai lÇm hÕt søc nghiªm träng vÒ ph¬ng diÖn lý luËn.
Khi kh¼ng ®Þnh c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë mét níc tiÓu n«ng nh©t thiÕt ph¶i dùa trªn cë së c¶i biÕn c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi cò “mét c¸ch thËn träng vµ tõng bíc’ theo ph¬ng thøc “nhµ níc ®IÒu tiÕt” ë mét møc ®é nµo ®ã,V.I.Lªnin cho r»ng, chóng ta ph¶i biÕt ¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¸ ®é, c¸c h×nh thøc trung gian, “ph¶i biÕt nghÜ ®Õn c¸c m¾t xich trung gian” cã thÓ t¹o®IÒu kiÖn thuËn lîi cho bíc chuyÓn tõ nÒn tiÓu s¶n xuÊt lªn chñ nghÜa x· héi, bëi vËy, trong mét møc ®é nµo ®ã, chñ nghÜa t b¶n lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, nã lµ s¶n vËt tù nhiªn cña nÒn tiÓu s¶n xuÊt vµ trao ®æi; bëi vËy, chóng ta ph¶i lîi dông chñ nghÜa t b¶n(nhÊt lµ b»ng híng nã vµo con ®¬ng chñ nghÜa t b¶n nhµ níc) lµm m¾t xÝch trung gian gi÷a nÒn tiÓu s¶n xuÊt vµ chñ nghÜa x· héi, lµm ph¬ng tiÖn, con ®êng, ph¬ng ph¸p,ph¬ng thøc ®Ó t¨ng lùc lîng s¶n xuÊt lªn.
Kh¼ng ®Þnh NEP lµ ®êng lèi chiÕn lîc, lµ bíc ®i kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, V.I.Lªnin lu«n tr¨n trë víi c©u hái: LiÖu cã thÓ kÕt hîp, phèi hîp nhµ níc do giai cÊp v« s¶n l·nh ®¹o víi chñ nghÜa t b¶n nhµ níc ®îc kh«ng? Vµ,chØ qua mét thêi gian nh¾n thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin ®· tr¶ lêi mét c¸ch døt kho¸t “TÊt nhiªn lµ ®îc”. Song, Ngêi c¶nh tØnh r»ng, toµn bé sù phøc t¹p vµ khã kh¨n “vÒ lý luËn còng nh trong thùc tiÔn” cña vÊn ®Ò nµy lµ ë chç, ph¶i“t×m ra nh÷ng ph¬ng ph¸p ®óng gióp ta híng sù ph¸t triÓn kh«ng thÓ tr¸nh ®îc (®Õn mét tr×nh ®ä nµo ®ã vµ trong mét thêi gian nµo ®ã) cña chñ nghÜa t b¶n vµo chñ nghÜa t b¶n nhµ níc; lµ ®Æt ra nh÷ng ®IÒu kiÖn cÇn thiÕt cho c«ng viÖc Êy vµ ®¶m b¶o sù chuyÓn biÕn tõ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc sang chñ nghÜa x· héi trong mét t¬ng lai gÇn”.
Tõ mét níc víi nÒn kinh tÕ tiÓu n«ng lµ chñ yÕu qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, theo V.I.Lªnin, kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c vµ thÝch hîp h¬n lµ “ph¶i b¾c nh÷ng chiÕc cÇu nhá v÷ng ch¾c, ®i xuyªn qua chñ nghÜa t b¶n nhµ níc…kh«ng ph¶I b»ng c¸ch trùc tiÕp dùa vµo nhiÖt t×nh, mµ lµ víi sù nhiÖt t×nh do cuéc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i sinh ra, b»ng c¸ch khuyÕn khÝch lîi Ých c¸ nh©n, b»ng sù quan t©m thiÕt th©n cña c¸ nh©n, b»ng c¸ch ¸p dông chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ”
b- Vai trß cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc
§¸nh gi¸ vai trß cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc, V.I.Lªnin cho r»ng, nã lµ thµnh phÇn kinh tÕ quan träng, t¹o lªn mét “kÕt cÊu kinh tÕ- x· héi qu¸ ®é”, t¹o nªn tÝnh chÊt ®an xen cña nÒn kinh tÕ nµy; vµ cÇn thiÕt ®Õn møc ®é tiÕn bé, tr×nh ®é ph¸t triÓn, kh¶ n¨ng hiÖn thùc vµ tÝnh h÷u Ých cña chóng ®èi víi c«ng cuéc x©y dùng x· héi míi trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë mét níc tiÓu n«ng, th× chóng ta cÇn dµnh mét quyÒn u tiªn nhÊt ®Þnh cho chñ nghÜa t b¶n nhµ níc. Bëi lÏ, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n nhµ níc trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn lµ c¬ së ®Ó t¨ng nhanh lùc lîng s¶n xuÊt, thóc ®Èy c«ng cuéc kh«i phôc vµ c¶k t¹o kinh tÕ, “ ®a chóng ta ®Õn chñ nghÜa x· héi b»ng con ®êng ch¾c ch¾n nhÊt” vµ “b¶o ®¶m cho chñ nghÜa x· héi ®îc cñng cè”.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin lu«n nãi vÒ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc vµ dµnh nhiÒu thêi gian ®Ó nghiªn cøu h×nh thøc kinh tÕ míi mÎ nµy. Ngêi coi nh÷ng h×nh thøc kinh tÕ c¬ b¶n trong viÖc sö dông c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn lµ nh÷ng h×nh thøc cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc, nh h×nh thøc t« nhîng trong c«ng nghiÖp,h×nh thøc hîp t¸c x· cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt nhá, h×nh thøc t nh©n lµm ®¹i lý cho nhµ níc trong th¬ng nghiÖp, h×nh thøc nhµ níc cho t nh©n thuª c¸c xÝ nghiÖp, c¬ së s¶n xuÊt, v.v…
c-H×nh thøc xÝ nghiÖp t« nhîng
Trong nh÷ng n¨m thùc hiÖn NEP, V.I.Lªnin ®Æc biÖt chó ý tíi h×nh thøc t« nhîng víi t c¸ch lµ “mét sù liªn kÕt víi chñ nghÜa t b¶n c¸c níc tiªn tiÕn”. Ngêi rÊt coi träng lo¹i xÝ nghiÖp t« nhîng theo kiÓu cho t b¶n níc ngoµi thuª l¹i c¸c xÝ nghiÖp thuéc së h÷u nhµ níc, bëi theo ngêi, h×nh thøc t« nhîng trong c«ng nghiÖp ch¼ng nh÷ng cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o møc sèng kh¸ gi¶ cho mét bé phËn nµo ®ã, dï lµ nhá,cña giai cÊp c«ng nh©n, mµ cßn gióp cho giai cÊp c«ng nh©n häc tËp c¸ch qu¶n lý hîp lý, ®Èy nhanh viÖc kh«, phôc kinh tÕ, cñng cè nÒn hßa b×nh mµ khi ®ã, ®ang ®ßi hái bøc thiÕt. T¹i §¹i héi III Quèc tÕ Céng s¶n, khi nãi vÒ “ý nghÜa vµ ®iÒu kiÖn cña ChÝnh quyÒn X«-viªt dung n¹p chñ nghÜa t b¶n vµ chÕ ®é t« nhîng”, V.I.Lªnin kh¼ng ®Þnh: “Trong mét níc tiÓu n«ng ®· bÞ cùc k× tµn ph¸ vµ qu¸ ®çi l¹c hËu, th× sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t b¶n do v« s¶n kiÓm so¸t vµ ®IÒu tiÕt(tøc lµ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc hiÓu theo nghÜa Êy) lµ cã lîi vµ cÇn thiÕt( cè nhiªn chØ trong mét møc ®é nhÊt ®Þnh th«i) v× sù ph¸t triÓn ®ã cã thÓ ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn ngay tøc kh¾c cña nÒn n«ng nghiÖp n«ng d©n.§èi víi chÕ ®é t« nhîng l¹i, cµng ®óng nh thÕ”.
LuËn ®iÓm nµy ®îc V.I.Lªnin nhiÒu lÇn sö dông trong c¸c cuéc tranh luËn víi kh«ng Ýt ®¶ng viªn céng s¶n cã th¸i ®é nghi ngê h×nh thøc t« nhîng, coi thêng c¸c xÝ nghiÖp t« nhîng-nhøng ngêi tá ý lo ng¹i thÕ lùc tù ph¸t ®Çu c¬ trªn thÞ trêng sÏ cã ®IÒu kiÖn hoµnh hµnh, nÒn kinh tÕ ®Êt níc bÞ ph¸ ho¹i bëi chñ nghÜa t b¶n vµ theo ®ã lµ sù phôc håi chñ nghÜa t b¶n.V.I.Lªnin cho r»ng, viÖc thùc hiÖn chÕ ®é t« nhîng sÏ “g©y ra nh÷ng nguy c¬ míi”, song nÕu v× thÕ mµ cho r»ng kh«ng nªn thùc hiÖn chÕ ®é t« nhîng th× “nh÷ng ngêi chñ chóng ta kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn mét nhµ níc”. Thùc hiÖn chÕ ®é t« nhîng buéc chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt “ nh÷ng vÊn ®Ò cùc kú khã kh¨n” nhng ®iÒu ®ã kh«ng cã g× ®¸ng sî bëi chóng ta cã ®ñ kh¶ n¨ng “b¾t chóng ph¶i khuÊt phôc vµ c¶i t¹o chóng”. R»ng t« nhîng lµ “mét h×nh th¸i chiÕn tranh míi”-chiÕn tranh kinh tÕ.”mét cuéc chiÕn tranh mµ trong ®ã ta còng kh«ng ®îc nhîng bé mét chót xÝu nµo”, nhng ®ã lµ cuéc chiÕn tranh “ cã lîi cho chóng ta vÒ mäi mÆt” vµ lµ “mét b¶o ®¶m gi¸n tiÕp cho hßa b×nh”, bëi sù tån t¹i cña xÝ nghiÖp t« nhîng lµ “mét lý do vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ®Ó chèng l¹i chiÕn tranh”.H¬n n÷a, V.I.Lªnin cßn coi viÖc “chuyÓn tõ chÕ ®é t« nhîng lªn chñ nghÜa x· héi lµ chuyÓn tõ mét h×nh thøc ®¹i s¶n xuÊt nµy sang mét h×nh thøc ®¹i s¶n xu©t kh¸c” vµ mét khi thµnh c«ng, nã sÏ ®a l¹i cho chóng ta nh÷ng xÝ nghiÖp lín kiÓu mÉu “ngang tr×nh ®é cña chñ nghÜa t b¶n tiªn tiÕn hiÖn ®¹i”.
Trong sè c¸c xÝ nghiÖp t« nhîng, V.I.Lªnin lu«n dµnh sù ®¸nh gi¸ cao h¬n cho kiÓu xÝ nghiÖp t« nhîng theo lèi c«ng ty liªn doanh mµ ë ®ã, nhµ kinh doanh níc ngoµi hîp t¸c víi nhµ níc x· héi chñ nghÜa “theo cæ phÇn”.Ngêi coi viÖc sö dông réng r·I c¸c c«ng ty liªn doanh sÏ cã lîi h¬n trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu.H×nh thøc nhµ níc cho t nh©n thuª l¹i c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh,h×nh thøc th¬ng nghiÖp t doanh vµ h×nh thøc hîp t¸c x·cña nh÷ng ngêi s¶n xuÊt nhá còng ®îc V.I.Lªnin coi lµ nh÷ng h×nh thøc cña chñ nghÜa t b¶n nhµ níc khi chóng phôc tïng, phôc vô vµ chÞu sù ®IÒu tiÕt cña Nhµ níc x· héi chñ nghÜa. Ngêi cho r»ng, chñ nghÜa t b¶n nhµ níc kh«ng chØ lµ thµnh phÇn kinh tÕ biÓu hiÖn díi d¹ng “thuÇn tóy”, nhÊt lµ xÝ nghiÖp t« nhîng, mµ cßn lµ sù hîp t¸c cña Nhµ níc x· héi chñ nghÜa víi khu vùc t doanh trªn c¬ së cña chÕ ®é së h÷u nhµ níc vÒ t liÖu s¶n xuÊt.
* VËn dông lý luËn vÒ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc ë níc ta
Nh÷ng t tëng c¬ b¶n cña V.I.Lªnin vÒ NEP, ®Æc biÖt lµ vÒ vÊn ®Ò sö dông chñ nghÜa t b¶n nhµ níc vµ vÞ trÝ vai trß cña nã trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi kh«ng chØ cã ý nghÜa ®èi víi níc Nga ®Çu nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kØ XX mµ cßn mang ý nghÜa quèc tÕ réng lín trong thêi ®¹i ngµy nay.Nh÷ng t tëng ®ã hiÖn vÉn lµ mÉu mùc vÒ mét s¸ch lîc t×nh thÕ, ®ång thêi mang ý nghÜa cña mét ®êng lèi chiÕn lîc l©u dµi ®èi víi tÊt c¶ c¸c níc trong thêi kú qua ®é lªn chñ nghÜa x· héi tõ nÒn tiÓu s¶n xuÊt, trong ®ã cã níc ta.
Coi nh÷ng t tëng ®ã cña V.I.Lªnin lµ mét trong nh÷ng c¬ së lý luËn cho ®êng lèi ®æi míi ë níc ta hiÖn nay vµ tõ thùc tiÔn sù nghiÖp ®æi míi, t¹i Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú khãa VII, khi kh¼ng ®Þnh “chóng ta ph¶I kh«ng ngõng th«ng qua tæng kÕt thùc tiÔn vµ nghiªn cøu lý luËn mµ tõng bíc h×nh dung ngµy cµng s¸ng tá vÒ chñ nghÜa x· héi vµ con ®êng x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta, lµm râ nh÷ng m« h×nh cô thÓ trong tõng lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi,v¨n hãa…”, §¶ng ta nhÊn m¹nh: “Ph¶i vËn dông s¸ng t¹o vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn chñ nghÜa Mac-Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh, ®Æc biÖt lµ t tëng cña V.I.Lªnin vÒ chÝnh s¸ch “Kinh tÕ míi”, vÒ chñ nghÜa t b¶n nhµ níc, s¸ng t¹o nhiÒu h×nh thøc qu¸ ®é, nh÷ng nÊc thang trung gian ®a d¹ng, phï hîo víi hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ ®Ó ®a níc ta ®i lªn chñ nghÜa x· héi mét c¸ch v÷ng ch¾c”. T¹i §¹i héi lÇn thø VIII, khi mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh ®êng lèi ®æi míi mµ chóng ta ®· thùc hiÖn qua 10 n¨m, §¶ng ta chØ râ viÖc kiªn ®Þnh ®Þnh híng x· héichñ nghÜa trong tiÕn tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta hiÖn nay cÇn ph¶i thùc hiÖn nhÊt qu¸n, l©u dµi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn; lÊy viÖc gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, ®éng viªn tèi ®a mäi nguån lùc bªn trong vµ bªn ngoµi cho c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ-x· héi, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n lµm môc tiªu hµng ®Çu trong viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ h×nh thøc tæ chøc kinh doanh.
XuÊt ph¸t tõ quan niÖm nh vËy, §¶ng ta ®Ò ra chñ tr¬ng ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ nhµ níc, kinh tÕ hîp t¸c x·; lÊy kinh tÕ nhµ níc lµm chñ ®¹o, ph¸t triÓn kinh tÕ hîp t¸c x· ®Ó t¹o ra nh÷ng ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho chóng dÇn dÇn trë thµnh nÒn t¶ng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Bªn c¹nh ®ã, ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ ph¸p lý thuËn lîi ®Ó c¸c nhµ kinh doanh t nh©n yªn t©m ®Çu t, lµm ¨n l©u dµi; ®ång thêi më réng c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt gi÷a kinh tÕ nhµ níc víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c c¶ trong vµ ngoµi níc. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng viÖc nµy, cÇn “¸p dông phæ biÕn c¸c h×nh thøc kinh tÕ t b¶n nhµ níc”.
Kinh tÕ t b¶n nhµ níc víi t c¸ch lµ thµnh phÇn kinh tÕ bao gåm c¸c h×nh thøc hîp t¸c liªn doanh gi÷a kinh tÕ nhµ níc víi t b¶n t nh©n trong níc vµ hîp t¸c liªn doanh gi÷a kinh tÕ nhµ níc víi t b¶n níc ngoµi, nh §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh, “cã vai trß quan träng trong viÖc ®éng viªn tiÒm n¨ng to lín vÒ vèn, c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng tæ chøc qu¶n lý…cña c¸c nhµ t b¶n v× lîi Ých b¶n th©n hä, còng nh cña c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc”. §Ó kinh tÕ t b¶n nhµ níc thùc hiÖn ®îc vai trß quan träng ®ã, §¶ng ta chñ tr¬ng ¸p dông nhiÒu ph¬ng thøc gãp vèn kinh doanh gi÷a Nhµ níc víi c¸c nhµ kinh doanh t nh©n trong níc nh»m “ t¹o thÕ,t¹o lùc” cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¸t triÓn, t¨ng søc hîp t¸c vµ c¹nh tranh víi bªn ngoµi; c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý ®Ó thu hót cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t trùc tiÕp cñ._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 10246.doc