Quan điểm lịch sử cụ thể & phát Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay

Tài liệu Quan điểm lịch sử cụ thể & phát Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay: ... Ebook Quan điểm lịch sử cụ thể & phát Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay

doc28 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1392 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Quan điểm lịch sử cụ thể & phát Kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ víi viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta hiÖn nay. A. Lêi më ®Çu. B. Néi dung. 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng (KTTT) ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa (XHCN) ë ViÖt Nam. 1.1. T×nh h×nh ViÖt Nam tõ sau ngµy gi¶i phãng ®Õn tr­íc thêi k× ®æi míi (1976-1985). 1.1.1. NÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng chËm vµ ®iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu rÊt thÊp. 1.1.2. Søc s¶n xuÊt kh«ng cung cÊp ®ñ cho c¶ n­íc vµ phô thuéc ngµy cµng nhiÒu tõ nguån vèn bªn ngoµi. 1.1.3 T×nh tr¹ng l¹m ph¸t kÐo dµi. 1.2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. 1.2.1. Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.2.2. C¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. 1.3. Kh¸i niÖm KTTT ®Þnh h­íng XHCN vµ t¸c dông to lín cña sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.3.1. Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN. 1.3.2. T¸c dông to lín cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.3.3. T¸c dông cña KTTT ®èi víi ViÖt Nam. 2. TÝnh ®Æc thï cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 2.1.Nh÷ng b¶n chÊt, ®Æc tÝnh chung thèng nhÊt vµ môc ®Ých cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN cña n­íc ta. 2.1.1. B¶n chÊt, ®Æc tr­ng cña KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 2.1.2. §Æc tÝnh chung thèng nhÊt cña KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 2.1.2. §Æc tÝnh chung thèng nhÊt cña KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 2.2. ThÓ chÕ KTTT ®Þnh h­íng XHCN. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, nhiÒu h×nh thøc së h÷u. 2.2.2. T¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý c¶ nhµ n­íc. 2.2.3. §æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch tµi chÝnh- tiÒn tÖ quèc gia. 2.2.4. Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. 2.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN. 2.3.1. Nh÷ng ®iÒu kiÖn trong n­íc. 2.3.2. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ë thÕ giíi vµ khu vùc. 3. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc, khuyÕt ®iÓm sau c«ng cuéc ®æi míi vµ nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ. 3.1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc sau c«ng cuéc ®æi míi. 3.1.1. Trªn lÜnh vùc kinh tÕ. 3.1.2. Trªn lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 3.2. Nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ yÕu kÐm cÇn ®­îc kh¾c phôc. 3.3. Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ. C. KÕt luËn. D. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o. A. §Æt vÊn ®Ò KTTT lµ mét kiÓu tæ chøc kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña v¨n minh nh©n lo¹i. Lµ mét kiÓu tæ chøc kinh tÕ, KTTT võa lµ vÊn ®Ò cña lùc l­îng s¶n xuÊt, võa lµ vÊn ®Ò cña quan hÖ s¶n xuÊt. Ph¶i ®¹t ®Õn mét tr×nh ®é s¶n xuÊt x· héi míi tho¸t khái t×nh tr¹ng tù cung tù cÊp, míi cã s¶n phÈm d­ thõa ®Ó trao ®æi. Tõ nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 80 cña thÕ kû tr­íc, tõ nh÷ng t­ t­ëng ®æi míi mang tÝnh chÊt tõng mÆt vµ tõng bé phËn thõa nhËn s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ nh÷ng quy luËt cña s¶n xuÊt hµng ho¸ sau ®¹i héi V. T¹i ®¹i héi VI (n¨m 1986), §¶ng ta ®· cã b­íc nh¶y vät vÒ t­ duy kinh tÕ, §¶ng ®· ®­a ra ®­êng lèi ®æi míi toµn diÖn ®Êt n­íc, døt kho¸t tõ bá m« h×nh kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, m« h×nh kinh tÕ phi hµng ho¸, phi thÞ tr­êng, chuyÓn sang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. T¹i ®¹i héi IX vµ X, §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh KTTT ®Þnh h­íng XHCN lµ m« h×nh kinh tÕ tæng qu¸t trong suèt thêi kú qu¸ ®é ®i lªn CNXH ë ViÖt Nam. §¶ng ta nhÊt trÝ quan ®iÓm: §Ó ®i lªn CNXH, chóng ta ph¶i ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c vµ quy luËt phæ biÕn cña KTTT, ®ång thêi ph¶i mang tÝnh ®Þnh h­íng XHCN vµ t¹o ra chÊt l­îng míi cña ph¸t triÓn. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam vÒ b¶n chÊt kh¸c víi nÒn KTTT ë nhiÒu n­íc kh¸c: §ã lµ nÒn kinh tÕ ®­îc x©y dùng ë mét chÕ ®é x· héi do nh©n d©n lµm chñ, Nhµ n­íc ph¸p quyÒn XHCN qu¶n lý, d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng S¶n, nh»m môc tiªu ®i lªn CNXH. Nh­ vËy,§¶ng Céng S¶n ViÖt Nam kh«ng lùa chän ph¸t triÓn KTTT ®Ó ®i theo con ®­êng t­ b¶n chñ nghÜa mµ lµ v©n dông mÆt tÝch cùc cña KTTT ®Ó x©y dùng CNXH theo nhËn thøc ®æi míi. Vµ ®Þnh h­íng XHCN lµ mét tÊt yÕu trong ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. Sau h¬n 20 n¨m ®æi míi, nÒn kinh tÕ còng ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín, nh­ng bªn c¹nh ®ã lµ ®Çy nh÷ng thö th¸ch vµ khã kh¨n, nh­ n­íc ta vÉn lµ mét n­íc cßn nghÌo nµn l¹c hËu, thiÕu thiÕt bÞ kü thuËt-c«ng nghÖ,… Tr­íc t×nh h×nh nh­ vËy vÊn ®Ò nghiªn cøu vÒ KTTT ®Þnh h­íng XHCN lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu kh¸ch quan. Khi t×m hiÓu nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN, chóng ta ph¶i t×m hiÓu trong sù vËn ®éng, ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ qua c¸c giai ®o¹n lÞch sö cô thÓ, ph¶i qu¸n triÖt quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ, nh­ thÕ míi gióp nÒn kinh tÕ n­íc ta ®i ®óng h­íng, cã thÓ v¹ch vµ ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n ®ång thêi kh¾c phôc nh÷ng tiªu cùc vµ h¹n chÕ cña nÒn KTTT. Khi nghiªn cøu ®Ò tµi nµy, em dùa trªn nh÷ng quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ liªn quan ®Ó nghiªn cøu nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN. Trong kho¶ng thêi gian lµm bµi tiÓu luËn cßn ng¾n vµ kiÕn thøc cña em cßn h¹n chÕ nªn ch­a thÓ tr×nh bµy mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ s©u s¾c nh÷ng vÊn ®Ò cña ®Ò tµi ®Æt ra. Nhê sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o vµ nh÷ng tµi liÖu liªn quan mµ em ®· hoµn thµnh ®Ò ¸n tiÓu luËn nµy. B. Néi dung 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 1.1. T×nh h×nh ViÖt Nam tõ sau ngµy gi¶i phãng ®Õn tr­íc thêi k× ®æi míi (1976-1985). 1.1.1. NÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng chËm vµ ®iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu rÊt thÊp. N­íc ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp cßn nghÌo nµn vµ l¹c hËu, nÒn kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo n«ng nghiÖp. Sau ngµy gi¶i phãng 30-4-1975 th× n­íc ta l¹i bÞ chiÕn tranh tµn ph¸ nÆng nÒ. Tuy nhiªn nh©n d©n ViÖt Nam ®øng tr­íc mét c¬ héi míi ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ v× cã thuËn lîi c¬ b¶n lµ tiÒm n¨ng kinh tÕ hai miÒn cã thÓ bæ sung cho nhau. Nh­ng do nh÷ng sai lÇm trong chÝnh s¸ch mµ ®Õn n¨m 1985 kinh tÕ n­íc ta r¬i vµo khñng ho¶ng trÇm träng vµ nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng thÊp. Cô thÓ lµ tõ 1976 ®Õn 1985, tæng s¶n phÈm x· héi t¨ng 50% tøc lµ b×nh qu©n mçi n¨m trong giai ®o¹n nµy chØ t¨ng 4,6%. S¶n xuÊt kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ nªn chi phÝ vËt chÊt cao vµ kh«ng ngõng t¨ng lªn. N¨m 1980 chi phÝ vËt chÊt chiÕm 41,9% tæng s¶n phÈm x· héi, n¨m 1985 chiÕm 44,1%. Do vËy thu nhËp quèc d©n qua hai kÕ ho¹ch 5 n¨m t¨ng 38,8%, b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 3,7%. 1.1.2. Søc s¶n xuÊt kh«ng cung cÊp ®ñ cho c¶ n­íc vµ phô thuéc ngµy cµng nhiÒu tõ nguån vèn bªn ngoµi. Trong giai ®o¹n nµy, tû lÖ gia t¨ng d©n sè cña n­íc ta lµ rÊt cao. N¨m 1985 d©n sè c¶ n­íc gÇn 59,9 triÖu ng­êi t¨ng 25,7% so víi n¨m 1975. Trong 10 n¨m b×nh qu©n mçi n¨m d©n sè t¨ng 2,3%. §Ó ®¸p øng ®ñ viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi d©n kh«ng gi¶n th× mçi n¨m nÒn kinh tÕ ph¶i t¨ng Ýt nhÊt lµ 7%. Mµ thùc tÕ nÒn s¶n xuÊt trong n­íc lu«n kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tèi thiÓu cña ng­êi d©n. Sù tÝch luü cßn thÊp vµ mét phÇn quü tiªu dïng ph¶i dùa vµo vèn cña n­íc ngoµi. Tõ 1976-1980 thu vay vµ tiÒn viÖn trî n­íc ngoµi b»ng 38,2% tæng thu ng©n s¸ch vµ b»ng 61,9% tæng thu trong n­íc. TÝnh ®Õn n¨m 1985, nî n­íc ngoµi ®· lªn tíi 8,5 tØ Róp vµ 1,9 tØ USD. Tuy nguån thu vÒ tõ n­íc ngoµi lín nh­ vËy nh­ng ng©n s¸ch vÉn lu«n trong tr¹ng th¸i th©m hôt ng©n s¸ch vµ ph¶i bï ®¾p b»ng ph¸t hµnh béi chi ng©n s¸ch n¨m 1980 lµ 18,1% vµ n¨m 1985 lµ 36,6%. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m cã t¨ng lªn nh­ng vÉn cßn thÊp so víi gi¸ trÞ nhËp khÈu. TØ lÖ xuÊt khÈu th­êng chØ b»ng 20%-40%, nhËp khÈu n¨m 1976 b»ng 21,7%, 1977 b»ng 26,5%, 1978 b»ng 25,1%, 1979 b»ng 21,0%, 1980 b»ng 25,8%, 1981 b»ng 29,0%, 1982 b»ng 35,8%, 1983 b»ng 40,4%, 1984 b»ng 32,2%, 1985 b»ng 37,5%. HÇu hÕt c¸c lo¹i hµng ho¸ thiÕt bÞ phôc vô cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng ®Òu ph¶i nhËp khÈu toµn bé hay mét phÇn. Ngoµi s¾t, thÐp, m¸y mãc, x¨ng dÇu, thiÕt bÞ,… n­íc ta cßn nhËp c¶ nh÷ng lo¹i hµng ho¸ lÏ ra s¶n xuÊt trong n­íc ®¸p øng ®­îc nhu cÇu nh­ g¹o, v¶i vãc… 1.1.3 T×nh tr¹ng l¹m ph¸t kÐo dµi. Tõ n¨m 1976 t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ®· xuÊt hiÖn vµ cø lín dÇn lªn. N¨m 1985 cuéc c¶i c¸ch gi¸-l­¬ng-tiÒn theo gi¶i ph¸p sèc ®· thÊt b¹i lµm cho c¬n sèt l¹m ph¸t vôt lín nhanh vµ hoµnh hµnh trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ-x· héi. Gi¸ c¶ leo thang tõng ngµy ®· v« hiÖu ho¸ t¸c dông ®æi tiÒn chØ míi tiÕn hµnh vµi th¸ng tr­íc ®ã, lµm rèi lo¹n ®iÒu hµnh kinh tÕ vÜ m«. Gi¸ c¶ kh«ng chØ t¨ng ë thÞ tr­êng tù do mµ cßn t¨ng rÊt nhanh trong thÞ tr­êng cã tæ chøc. VÒ c¬ b¶n gi¸ c¶ ®· tuét khái tÇm tay bao cÊp nhµ n­íc. Siªu l¹m ph¸t ®¹t tèc ®é cao nhÊt lµ trong n¨m 1986 ®¹t 774,4%. 1.2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. 1.2.1. Kh¸i niÖm KTTT. Kinh tÕ hµng ho¸ lµ mét kiÓu tæ chøc kinh tÕ-x· héi, mµ trong ®ã s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®Ó trao ®æi, ®Ó b¸n trªn thÞ tr­êng. Môc ®Ých cña s¶n xuÊt trong kinh tÕ hµng ho¸ kh«ng ph¶i ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu trùc tiÕp cña ng­êi s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mµ nh»m ®Ó b¸n, tøc lµ ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cñae ng­êi mua ®¸p øng nhu cÇu cña x· héi. Kinh tÕ thÞ tr­êng lµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ hµng ho¸, trong ®ã toµn bé c¸c yÕu tè “®Çu vµo” vµ “®Çu ra” cña s¶n xuÊt ®Òu th«ng qua thÞ tr­êng. Kinh tÕ hµng ho¸ vµ kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng ®ång nhÊt víi nhau, chóng kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn. VÒ c¬ b¶n chóng cã cïng nguån gèc vµ cïng b¶n chÊt. Nh­ vËy KTTT ®­îc hiÓu lµ mét kiÓu kinh tÕ-x· héi mµ trong ®ã s¶n xuÊt x· héi g¾n chÆt víi thÞ tr­êng, tøc lµ g¾n chÆt víi quan hÖ hµnh ho¸-tiÒn tÖ, víi quan hÖ cung-cÇu. 1.2.2. C¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. - Ph©n c«ng lao ®éng x· héi víi tÝnh c¸ch lµ c¬ së chung cña s¶n xuÊt hµng ho¸ ch¼ng nh÷ng kh«ng mÊt ®i mµ tr¸i l¹i cßn ®­îc ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng ®­îc thÓ hiÖn ë tÝnh phong phó, ®a d¹ng vµ chÊt l­îng ngµy cµng cao cña s¶n phÈm ®­a ra trao ®æi trªn thÞ tr­êng. - NÒn kinh tÕ n­íc ta tån t¹i nhiÒu h×nh thøc së h÷u: së h÷u toµn d©n, së h÷u tËp thÓ, së h÷u t­ nh©n (gåm së h÷u c¸ thÓ, së h÷u tiÓu chñ, së h÷u t­ b¶n t­ nh©n), së h÷u hçn hîp. V× vËy tån t¹i nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ ®éc lËp, lîi Ých riªng, nªn quan hÖ kinh tÕ gi÷a hä chØ cã thÓ thùc hiÖn b»ng quan hÖ hµng ho¸-tiÒn tÖ. - Thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc vµ kinh tÕ tËp thÓ, tuy cïng dùa vµo chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, nh­ng c¸c ®«n vÞ kinh tÕ vÉn cã sù kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh, cã quyÒn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh. MÆt kh¸c c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ cßn cã sù kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é kü thuËt-c«ng nghÖ, vÒ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý, nªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt còng kh¸c nhau. - Quan hÖ hµng ho¸-tiÒn tÖ cßn cÇn thiÕt trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®ang ph¸t triÓn ngµy cµng s©u s¾c. Sù trao ®æi ë ®©y ph¶i theo nguyªn t¾c ngang gi¸. 1.3. Kh¸i niÖm KTTT ®Þnh h­íng XHCN vµ t¸c dông to lín cña sù ph¸t triÓn nÒn KTTT. 1.3.1. Kh¸i niÖm KTTT ®Þnh h­íng XHCN. NÒn KTTT tõ khi xuÊt hiÖn cho ®Õn nay ®· tr¶i qua c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau, mçi giai ®o¹n ®Òu cã ®Æc ®iÓm riªng. Trong c¸c giai ®o¹n ®ã ®· cã c¸c nÒn KTTT theo c¸c ®Þnh h­íng kh¸c nhau. §Õn n¨m 1986 khi n­íc ta ®æi míi nÒn kinh tÕ chóng ta ®· x¸c ®Þnh ®­îc mét ®Þnh h­íng ®óng ®¾n cho nÒn KTTT ®ã lµ ®Þnh h­íng XHCN. KTTT ®Þnh h­íng XHCN theo quan ®iÓm cña §¶ng ta lµ nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn, vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, theo ®Þnh h­íng XHCN.NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN kh¸c víi nÒn KTTT t­ b¶n chñ nghÜa vÒ mÆt b¶n chÊt, ®ã lµ ®©y lµ mét nÒn kinh tÕ v× nh©n d©n phôc vô nh©n d©n, lÊy ®êi sèng nh©n d©n, c«ng b»ng x· héi lµ môc tiªu ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ. 1.3.2. T¸c dông to lín cña sù ph¸t triÓn KTTT. NÒn kinh tÕ n­íc ta khi b­íc vµo thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi cßn mang nÆng tÝnh tù cung tù cÊp, v× vËy s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn sÏ ph¸ vì dÇn kinh tÕ tù nhiªn vµ chuyÓn thµnh kinh tÕ hµng ho¸, thóc ®Èy sù x· héi ho¸ s¶n xuÊt. Kinh tÕ hµng ho¸ sÏ t¹o ra ®éng lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, do sù c¹nh tranh gi÷a nh÷ng nhµ s¶n xuÊt hµng ho¸ buéc hä ph¶i c¶i tiÕn kü thuËt, ¸p dông c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Õn møc tèi thiÓu nhê ®ã míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc vÒ gi¸ c¶ vµ ®øng v÷ng trong thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, ng­êi s¶n xuÊt ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, cña thÞ tr­êng ®Ó quyÕt ®Þnh s¶n xuÊt s¶n phÈm g×, sè l­îng bao nhiªu, chÊt l­îng nh­ thÕ nµo. V× vËy nã sÏ kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña chñ thÓ s¶n xuÊt, kÝch thÝch viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¶i tiÕn mÉu m·,… Ph©n c«ng lao ®éng x· héi lµ ®iÒu kiÖn ra ®êi vµ tån t¹i cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ®ång thêi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸ sÏ thóc ®Èy sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt. V× thÕ ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng, lîi thÕ cña tõng vïng còng nh­ lîi thÕ cña ®Êt n­íc cã t¸c dông më réng quan hÖ kinh tÕ víi n­íc ngoµi. Sù ph¸t triÓn cña KTTT sÏ thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung vµ tÝch tô s¶n xuÊt, do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn ra ®êi cña s¶n xuÊt lín cã x· héi ho¸ cao, ®ång thêi chän ®­îc nh÷ng ng­êi tµi giái, ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý cã tr×nh ®é, lao ®éng lµnh nghÒ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. 1.3.3. T¸c dông cña KTTT ®èi víi ViÖt Nam. Ph¸t triÓn KTTT lµ mét tÊt yÕu kinh tÕ ®èi víi n­íc ta, mét nhiÖm vô kinh tÕ cÊp b¸ch ®Ó chuyÓn nÒn kinh tÕ l¹c hËu thµnh nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i, héi nhËp vµo sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §ã lµ con ®­êng ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸. Thùc tÕ sau nh÷ng n¨m ®æi míi, nhê sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, chóng ta ®· b­íc ®Çu khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng trong n­íc vµ thu hót ®­îc vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ cña n­íc ngoµi, gi¶i phãng ®­îc n¨ng lùc s¶n xuÊt, gãp phÇn vµo viÖc quyÕt ®Þnh b¶o ®¶m t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi nhÞp ®é t­¬ng ®èi cao trong thêi gian qua. N­íc ta ®ang thùc hiÖn chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ, chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang kinh tÕ hµng ho¸. M« h×nh kinh tÕ cña ViÖt Nam ®­îc x¸c ®Þnh lµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, ®Þnh h­íng XHCN. HiÖn nay nÒn KTTT cña n­íc ta cßn ë tr×nh ®é kÐm ph¸t triÓn do c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn l¹c hËu, thÊp kÐm, nÒn kinh tÕ cßn Ýt nhiÒu mang tÝnh tù cung tù cÊp. Nªn n­íc ta cÇn ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó ph¸t triÓn nhanh chãng lùc l­îng s¶n xuÊt. 2. TÝnh ®Æc thï cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. 2.1.Nh÷ng b¶n chÊt, ®Æc tÝnh chung thèng nhÊt vµ môc ®Ých cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN cña n­íc ta. 2.1.1. B¶n chÊt, ®Æc tr­ng cña KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. KTTT thuéc ph¹m trï quan hÖ s¶n xuÊt, nh­ng nã kh«ng bao giê tù s¶n sinh ra mét hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt ®Çy ®ñ, ®éc lËp víi c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt mµ trong ®ã nã vËn ®éng. Nã bao giê còng g¾n bã h÷u c¬ víi hÖ thèng c¸c quan hÖ s¶n xuÊt vµ trao ®æi cña tõng thêi ®¹i kinh tÕ, víi c¸c quan hÖ së h÷u, tæ chøc qu¶n lý vµ ph©n phèi cña tõng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt trong lÞch sö. Sù g¾n bã ®ã chÆt chÏ ®Õn møc chóng ta cã thÓ nãi ®Õn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ cña x· héi n« lÖ, nÒn kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n trong lßng x· héi phong kiÕn. ®Õn chñ nghÜa t­ b¶n, kinh tÕ hµng ho¸ gi¶n ®¬n trë thµnh kinh tÕ hµng ho¸ t­ b¶n chñ nghÜa. Vµ trong chñ nghÜa t­ b¶n, nh÷ng quan hÖ kinh tÕ cña KTTT vµ cña chñ nghÜa t­ b¶n th©m nhËp vµo nhau thµnh mét thÓ thèng nhÊt. §iÒu ®ã g©y nªn rÊt nhiÒu sù nhÇm lÉn cña kinh tÕ häc tÇm th­êng. chØ cã sù trõu t­îng ho¸ khoa häc cña nh÷ng ng­êi m¸c-xÝt míi ph©n tÝch ®­îc b¶n chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña kinh tÕ thÞ tr­êng cña tõng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt trong lÞch sö. Cho ®Õn nay, nh©n lo¹i míi chØ biÕt ®Õn nÒn KTTT t­ b¶n chñ nghÜa nh­ lµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao. Nh©n lo¹i ch­a biÕt ®Õn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN , v× ë n¬i mµ chñ nghÜa x· héi (CNXH) hiÖn thùc ®· ra ®êi th× l¹i kh«ng ph¸t triÓn thµnh KTTT ®Þnh h­íng XHCN, cßn ë n¬i ph¸t triÓn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN th× CNXH ch­a ph¸t triÓn hoµn chØnh. KTTT ®Þnh h­íng XHCN lµ m« h×nh kinh tÕ trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta. §©y lµ ®iÓm ®ét ph¸ lý luËn, mét m« h×nh thøc tiÔn ®ang trong qu¸ tr×nh thö nghiÖm, lµ sù phñ ®Þnh con ®­êng x©y dùng CNXH tËp trung, quan liªu, bao cÊp. §­¬ng nhiªn ®ã kh«ng ph¶i lµ nÒn KTTT t­ b¶n chñ nghÜa, tuy r¨ng nã cã thÓ häc hái nhiÒu ®iÒu tõ nÒn KTTT t­ b¶n chñ nghÜa x· héi hiÖn ®¹i. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN cã b¶n chÊt kinh tÕ kh¸c víi nÒn KTTT t­ b¶n chñ nghÜa. B¶n chÊt ®ã ®­îc quy ®Þnh bëi c¸c quan hÖ kinh tÕ trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. Bµn vÒ b¶n chÊt cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam chÝnh lµ bµn vÒ b¶n chÊt cña nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n trong thêi kú qu¸ ®é ë ViÖt Nam. Nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ ®ã t¹o thµnh c¬ së kinh tÕ cña ®Þnh h­íng XHCN cña nÒn KTTT ë ViÖt Nam. NÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam cã nh÷ng tÝnh chÊt chung cña nÒn KTTT, ®ã lµ: - C¸c chñ thÓ kinh tÕ cã tÝnh ®éc lËp, cã quyÒn tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Gi¸ c¶ do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh, hÖ thèng thÞ tr­êng ®­îc ph¸t triÓn ®Çy ®ñ vµ nã cã t¸c dông lµm c¬ së cho viÖc ph©n phèi c¸c nguån lùc kinh tÕ vµo trong c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ. - NÒn kinh tÕ vËn ®éng theo nh÷ng quy luËt vèn cã cña nÒn KTTT nh­ quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh… Sù t¸c ®éng cña c¸c quy luËt ®ã h×nh thµnh c¸c c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt cña nÒn kinh tÕ. - NÕu lµ nÒn KTTT hiÖn ®¹i th× cßn cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc th«ng qua ph¸p luËt kinh tÕ, kÕ ho¹ch ho¸, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ. MÆt kh¸c KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam dùa trªn c¬ së vµ ®­îc dÉn d¾t, chi phèi bëi nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña CNXH. Do ®ã, cã nh÷ng b¶n chÊt, ®Æc tr­ng riªng. Tr¶i qua c¸c kú ®¹i héi, chóng ta lu«n kh¼ng ®Þnh con ®­êng mµ chóng ta chän lµ CNXH vµ ®Ó ®i lªn CNXH chóng ta ph¶i ph¸t triÓn KTTT. NhËn thøc vÒ CNXH vµ con ®­êng ®i lªn CNXH ë n­íc ta ®­îc §¶ng kh¼ng ®Þnh trong c­¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n­íc trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH (n¨m 1991) víi 6 ®Æc tr­ng c¬ b¶n vµ ®Õn nay ®¹i héi §¶ng X tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh ngµy cµng s¸ng tá víi 8 ®Æc tr­ng c¬ b¶n lµ: - Lµ mét x· héi d©n giµu, n­íc m¹nh, c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. - Lµ mét x· héi do nh©n d©n lµm chñ. - Mét n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao, dùa trªn lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. - Cã nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. - Con ng­êi ®­îc gi¶i phãng khái ¸p bøc, bÊt c«ng, cã cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc, ph¸t triÓn toµn diÖn. - C¸c d©n téc trong céng ®ång ViÖt Nam b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt, t­¬ng trî vµ gióp ®ì nhau cïng tiÕn bé. - Cã nhµ n­íc ph¸p quyÒn XHCN cña nh©n d©n, do nh©n d©n, v× nh©n d©n d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng S¶n. - Cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ víi quan hÖ hîp t¸c víi nh©n d©n c¸c n­íc trªn thÕ giíi. 2.1.2. §Æc tÝnh chung thèng nhÊt cña KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. Sù lùa chän m« h×nh KTTT ®Þnh h­íng XHCN kh«ng ph¶i lµ sù g¸n ghÐp chñ quan gi÷a KTTT vµ CNXH, mµ lµ sù n¾m b¾t vµ vËn dông xu thÕ vËn ®éng kh¸ch quan cña KTTT trong thêi ®¹i ngµy nay, lµ sù tiÕp thu cã chän läc thµnh tùu v¨n minh nh©n lo¹i, nh»m ph¸t huy vai trß tÝch cùc cña KTTT trong viÖc ph¸t triÓn søc s¶n xuÊt, x· héi ho¸ lao ®éng, c¶i tiÕn kü thuËt-c«ng nghÖ, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n… §ång thêi h¹n chÕ nh÷ng mÆt tiªu cùc cña KTTT g©y ra. Nãi KTTT ®Þnh h­íng XHCN cã nghÜa lµ nÒn kinh tÕ n­íc ta kh«ng ph¶i lµ nÒn kinh tÕ bao cÊp, quan lý theo kiÓu tËp trung quan liªu, còng kh«ng ph¶i lµ KTTT tù do theo kiÓu t­ b¶n chñ nghÜa, vµ còng ch­a hoµn toµn lµ KTTT XHCN. Bëi v× ViÖt Nam ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH, võa cã, võa ch­a cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè cña CNXH, cßn cã sù ®an xen vµ ®Êu tranh gi÷a c¸i cò vµ c¸i míi. CÇn hiÓu râ nÒn nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN võa mang tÝnh chÊt chung cña nÒn KTTT, võa cã tÝnh chÊt ®Æc thï v× nã ho¹t ®éng trong khu«n khæ cña nh÷ng nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña CNXH. §¹i héi lÇn thø X cña §¶ng ®· lµm s¸ng tá thªm mét b­íc néi dung c¬ b¶n cña ®Þnh h­íng XHCN trong ph¸t triÓn KTTT ë n­íc ta víi 4 tiªu chÝ c¬ b¶n sau: - VÒ môc tiªu lµ thùc hiÖn “d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh”, gi¶i phãng m¹nh mÏ vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn søc s¶n xuÊt, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, ®Èy m¹nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo… - VÒ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn th× ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu h×nh thøc së h÷u, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o. - VÒ ®Þnh h­íng x· héi vµ ph©n phèi: ph¶i thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi ngay trong tõng b­íc ®i vµ tõng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n kÕt chÆt chÏ vµ ®ång bé víi ph¸t triÓn x· héi, v¨n ho¸, gi¸o dôc vµ ®µo t¹o…gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi v× môc tiªu ph¸t triÓn con ng­êi. Thùc hiÖn chÕ ®é ph©n phèi chñ yÕu theo kÕt qu¶ lao ®éng, hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®ång thêi theo møc ®ãng gãp vèn cïng c¸c nguån lùc kh¸c vµ th«ng qua phóc lîi x· héi. - §Þnh h­íng XHCN trong lÜnh vùc qu¶n lý: Ph¸t huy quyÒn lµm chñ x· héi cña nh©n d©n, b¶o ®¶m vai trß qu¶n lý, ®iÒu tiÕt kinh tÕ cña nhµ n­íc ph¸p quyÒn XHCN d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng. NÒn KTTT cã c¶ mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam kh«ng lùa chän ph¸t triÓn KTTT ®Ó ®i theo con ®­êng t­ b¶n chñ nghÜa mµ lµ vËn dông mÆt tÝch cùc cña KTTT ®Ó x©y dùng CNXH theo nhËn thøc ®æi míi. §ã lµ c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ rÊt linh ho¹t, mÒm dÎo, uyÓn chuyÓn, nã cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh vµ nhanh sù quan t©m th­êng xuyªn ®Õn ®æi míi kü thuËt, c«ng nghÖ qu¶n lý, ®Õn nhu cÇu vµ thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng, nã cã t¸c dông lín trong tuyÓn chän c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n qu¶n lý kinh tÕ giái. Vµ ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ mét tÊt yÕu trong ph¸t triÓn KTTT ë ViÖt Nam. 2.1.3. Môc tiªu cña nÒn KTTT ®Þnh h­íng XHCN ë ViÖt Nam. Mục tiêu phát triển và tính định hướng XHCN trong phát triển KTTT ở nước ta quy định, quá trình phát triển KTTT phải là quá trình thực hiện "dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh", giải phóng mạnh mẽ và không ngừng phát triển sức sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân, đẩy mạnh xóa đói giảm nghèo, khuyến khích mọi người vươn lên làm giàu chính đáng, giúp đỡ người khác thoát nghèo và từng bước khá giả hơn. Mục đích của nền KTTT định hướng XHCN là phát triển lực lượng sản xuất, huy động cao nhất mọi nguồn lực, mọi tiềm năng vật chất và tinh thần, tạo ra những động lực mới, những đột phá mới trong phát triển, xây dựng cơ sở vật chất của CNXH, sớm đưa đất nước thoát khỏi tình trạng kém phát triển và cơ bản trở thành một nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020. Đồng thời, phát triển lực lượng sản xuất hiện đại phải gắn với xây dựng quan hệ sản xuất mới tiên tiến. Nước ta đang ở chặng đầu của thời kỳ quá độ lên CNXH, lực lượng sản xuất còn yếu kém nên việc sử dụng cơ chế thị trường cùng với các hình thức và phương pháp quản lý của KTTT là nhằm kích thích sản xuất, khuyến khích tinh thần năng động, sáng tạo của người lao động, giải phóng sức sản xuất, thúc đẩy công nghiệp hóa-hiện đại hóa, từng bước xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho CNXH. Khi chuyển sang cơ chế thị trường, tính năng động xã hội của đa số các tầng lớp dân cư được phát huy, các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế đều tìm mọi cách khai thác các tiềm năng về vốn, kỹ thuật, tri thức, kinh nghiệm để lo liệu cuộc sống của bản thân và gia đình, đồng thời góp phần xây dựng đất nước. Tính năng động xã hội trở thành “phép lạ” nhanh chóng đẩy lùi tình trạng trì trệ, suy thoái, thụ động, dựa dẫm, ỷ lại, trông chờ vào bao cấp và trợ cấp trước đây, làm chuyển biến rõ rệt tình hình sản xuất và đời sống ở cả thành thị và nông thôn. Đảng và Nhà nước khuyến khích mọi người dân trong xã hội làm giàu một cách hợp pháp. Như vậy, “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ, văn minh” vừa là mục tiêu, vừa là nội dung của việc phát triển KTTT định hướng XHCN ở nước ta. Một nền KTTT với nhịp độ tăng trưởng cao sẽ góp phần tạo ra những cơ sở kinh tế, kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kết cấu hạ tầng xã hội cho việc thực hiện có hiệu quả các chính sách xã hội, giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội, khắc phục bất bình đẳng xã hội. Chúng ta chỉ có được sự phát triển bền vững khi tăng trưởng cao đi đôi với tiến bộ xã hội. Nền KTTT định hướng XHCN không chấp nhận hy sinh tiến bộ xã hội để đạt được tăng trưởng kinh tế cao. Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo, tình trạng thất nghiệp, các tệ nạn xã hội... không thể là bạn đồng hành của nền KTTT định hướng XHCN. 2.2. ThÓ chÕ KTTT ®Þnh h­íng XHCN. Ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, nhiÒu h×nh thøc së h÷u. KTTT định hướng XHCN có nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc. Theo Nghị quyết của Đại hội IX, các thành phần kinh tế kinh doanh theo pháp luật đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Các thành phần đó bao gồm cả kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế cá thể tiểu chủ, kinh tế tư bản tư nhân, kinh tế tư bản nhà nước và kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Tiếp tục đổi mới và phát triển kinh tế nhà nước để thực hiện tốt vai trò chủ đạo trong nền kinh tế. Kinh tế nhà nước là lực lượng vật chất quan trọng và là công cụ để Nhà nước định hướng và điều tiết vĩ mô nền kinh tế; tập trung đầu tư cho kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội và một số cơ sở công nghiệp quan trọng. Doanh nghiệp nhà nước giữ những vị trí then chốt trong nền kinh tế; đi đầu ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ; nêu gương về năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế - xã hội và chấp hành pháp luật. Phát triển kinh tế tập thể với các hình thức hợp tác đa dạng. Chuyển đổi hợp tác xã cũ theo luật hợp tác xã đạt hiệu quả thiết thực. Phát triển hợp tác xã kinh doanh tổng hợp đa ngành hoặc chuyên ngành để sản xuất hoặc kinh doanh dịch vụ, tạo điều kiện mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh phù hợp quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong nông nghiệp, trên cơ sở phát huy tính tự chủ của hộ gia đình, chú trọng phát triển các hình thức hợp tác và hợp tác xã cung cấp dịch vụ, vật tư và tiêu thụ sản phẩm cho kinh tế hộ gia đình và trang trại. Mở rộng các hình thức kinh tế hỗn hợp, liên kết, liên doanh giữa hợp tác xã với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. Nhà nước giúp hợp tác xã đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kỹ thuật và quản lý, mở rộng thị trường, ứng dụng công nghệ mới, phát triển vốn tập thể, giải quyết nợ tồn đọng của hợp tác xã cũ. Kinh tế cá thể và tiểu chủ ở nông thôn và thành thị được Nhà nước tạo điều kiện để phát triển. Kinh tế tư bản tư nhân được khuyến khích phát triển không hạn chế về quy mô trong những ngành, nghề, lĩnh vực và địa bàn mà pháp luật không cấm; khuyến khích hợp tác, liên doanh với nhau và với doanh nghiệp nhà nước, chuyển thành doanh nghiệp cổ phần và bán cổ phần cho người lao động. Kinh tế tư bản nhà nước dưới các hình thức liên doanh, liên kết giữa kinh tế nhà nước với kinh tế tư nhân trong và ngoài nước ngày càng phát triển đa dạng. Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là một bộ phận của nền kinh tế Việt Nam, được khuyến khích phát triển, hướng mạnh vào sản xuất, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, hàng hóa và dịch vụ có công nghệ cao, xây dựng kết cấu hạ tầng. 2.2.2. T¹o lËp ®ång bé c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý c¶ nhµ n­íc. H×nh thµnh ®ång bé vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn, hoµn thiÖn c¸c lo¹i thÞ tr­êng ®i ®«i víi x©y dùng khu«n khæ ph¸p lý vµ thÓ chÕ ®Ó thÞ tr­êng ho¹t ®éng n¨ng ®éng, cã hiÖu qu¶, cã trËt tù kû c­¬ng trong m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, c«ng khai, minh b¹ch, h¹n chÕ vµ kiÓm so¸t ®­îc quyÒn kinh doanh. Tæ chøc vµ vËn hµnh an toµn, hiÖu qu¶ thÞ tr­êng chøng kho¸n, thÞ tr­êng b¶o hiÓm, tõng b­íc më réng quy m« vµ ph¹m vi ho¹t ®éng, kÓ c¶ viÖc thu hót vèn n­íc ngoµi. Tõng b­íc më réng thÞ tr­¬ng bÊt ®éng s¶n cho ng­êi ViÖt Nam ë n­íc ngoµi vµ ng­êi n­íc ngoµi tham gia ®Çu t­, ph¸t triÓn thÞ tr­êng lao ®éng, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lao ®éng víi sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ph¸t triÓn c¸c lo¹i thÞ tr­êng dÞch vô, khoa häc c«ng nghÖ, s¶n phÈm trÝ tuÖ… Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt thu nhËn hîp lý, x©y dùng ph¸p luËt vµ kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn. Kiªn ®Þnh xo¸ bá c¸c quy ®Þnh vµ thñ tôc quan liªu bao cÊp, k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. 2.2.3. §æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch tµi chÝnh- tiÒn tÖ quèc gia. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch hãa víi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ, tµi chÝnh ®Ó ®Þnh h­íng vµ khuyÕn khÝch nh©n d©n, doanh nghiÖp ®Çu t­ kinh doanh, b¶o ®¶m sù ph¸t triÓn an toµn, lµnh m¹nh cña thÞ tr­êng tµi chÝnh-tiÒn tÖ trong toµn bé nÒn kinh tÕ. TiÕp tôc c¶i c¸ch hÖ thèng thuÕ phï hîp víi t×nh h×nh ®Êt n­íc vµ c¸c cam kÕt quèc tÕ, bæ sung, hoµn thiÖn, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c s¾c thuÕ, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c thu thuÕ vµ t¨ng c­êng sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. TiÕp tôc c¬ c¸c l¹i ng©n s¸ch nhµ n­íc, t¨ng dÇn tû lÖ tÝch luü cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, ph©n ®Þnh râ ho¹t ®éng cña sù nghiÖp qu¶n lý hµnh chÝnh. Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ph¸t triÓn ®èi víi c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, ®ång thêi quan t©m ®Çu t­ c¸c vïng khã kh¨n nhiÒu h¬n n÷a. TiÕp tôc ®æi míi chÝnh s¸ch tµi trî gi¶i quyÕt viÖc lµm, s¾p xÕp l¹i doanh nghiÖp nhµ n­íc, gióp ®ì ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhá vµ võa, ®ång thêi ®¶m b¶o cho ng­êi nghÌo ®­îc h­ëng phóc lîi c¬ b¶n. Thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, t¸ch biÖt tµi chÝnh nhµ n­íc víi tµi chÝnh doanh nghiÖp, thùc hiÖn c«ng khai ho¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp vµ tµi chÝnh c«ng. Thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ b¶o ®¶m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, kiÓm so¸t l¹m ph¸t, thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, kÝch thÝch ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn. Sö dông cã hiÖu qña, linh ho¹t c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nh­ tØ gi¸ l·i xuÊt. C¬ cÊu l¹i hÖ thèng ng©n hµng, ph©n biÖt chøc n¨ng cña ng©n hµng nhµ n­íc vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i nhµ n­íc, chøc n¨ng cho vay cña ng©n hµng chÝnh s¸ch víi chøc n¨ng kinh doanh tiÒn tÖ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i… S¾p xÕp l¹i c¸c ng©n hµng cæ phÇn, xö lý c¸c ng©n hµng yÕu kÐm, ®­a ho¹t ®éng cña quü tÝn dông nh©n d©n ®i ®óng h­íng vµ b¶o ®¶m an toµn. 2.2.4. Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chØ cã më cöa kinh tÕ, héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, míi thu hót ®­îc vèn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña ®Êt n­íc nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ. Khi më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ph¶i qu¸n triÖt nguyen t¾c b×nh ®¼ng, cïng cã lîi, kh«ng can thiÖp vµo néi bé cña nhau. HiÖn nay cÇn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, coi nã lµ träng ®iÓm cña kinh tÕ ®èi ngo¹i. Gi¶m siªu nhËp, ­u tiªn nhËp khÈu t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó phôc vô s¶n xuÊt. Tranh thñ mäi kh¶ n¨ng vµ b»ng nhiÒu h×nh thøc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn h­íng vµo nhiÒu lÜnh vùc, nh÷ng s¶n phÈm cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn cã tû täng xuÊt khÈu cao. Chñ ®éng tham gia tæ chøc th­¬ng m¹i quèc tÕ, c¸c diÔn ®µn, c¸c tæ chøc nh­ APEC, WTO, ASEAN, AFTA,… 2.3. Nh÷ng ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docT0483.doc
Tài liệu liên quan