Thực tiễn ký kết và thực hiện hợp đồng giao nhận vận chuyển hàng hoá tại Công ty Kho vận và dịch vụ thương mại - VINATRACO

Lêi c¶m ¬n Em xin bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c« gi¸o Thuû  - c« gi¸o trùc tiÕp h­íng dÉn trong suèt qu¸ tr×nh lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp , ®· tËn t×nh chØ b¶o , h­íng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o ë trong Khoa , c¸c anh chÞ ë C«ng ty Kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i (Vinatranco )- Bé Th­¬ng m¹i ®· ®ãng gãp cho em nh÷ng ý kiÕn quý b¸u vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em trong suèt qóa tr×nh lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c b¹n sinh viªn – nh÷ng ng­êi ®· ®éng viªn gãp ý víi t«i vÒ chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. Môc lôc Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I C¬ së lý luËn vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ I._Giao nhËn vµ vai trß cña giao nhËn hµng ho¸ trong kinh doanh th­¬ng m¹i . 1. Kh¸i niÖm chung vÒ giao nhËn vµ ng­êi giao nhËn ( freight forwarding ) 2. Vai trß cña ho¹t ®éng giao nhËn hµng ho¸ II_ChÕ ®é ph¸p lý vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm QuyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn 3. Ph©n lo¹i 4. LuËt ®iÒu chØnh III_ChÕ ®é ký kÕt vµ thùc hiÖn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ 1.C¸c nguyªn t¾c ký kÕt 2.Tr×nh tù vµ thñ tôc ký kÕt Néi dung cña hîp ®ång C¸c nguyªn t¾c thùc hiÖn Ch­¬ng II Thùc tiÔn ký kÕt vµ thùc hiÖn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i Vinatranco I_ Kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty Vinatranco Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty C¬ cÊu tæ chøc vµ bé m¸y II_Thùc tiÔn ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång t¹i C«ng ty. 1. Thùc tiÔn ký kÕt 2. Thùc tiÔn thùc hiÖn hîp ®ång III._Tr¸ch nhiÖm ph¸p lý do vi ph¹m hîp ®ång IV._§¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ký kÕt vµ thùc hiÖn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i C«ng ty. 1. Nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña hîp ®ång giao nhËn §¸nh gi¸ qu¸ tr×nh ký kÕt vµ thùc hiÖn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i C«ng ty. Ch­¬ng III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ I._Nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n vµ nguyªn nh©n cña c¸c tån t¹i khã kh¨n II._Mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång . Hoµn thiÖn chÕ ®é ph¸p lý vÒ hîp ®ång kinh tÕ N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn t¹i C«ng ty. Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c Lêi nãi ®Çu Giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ mét trong nh÷ng ngµnh dÞch vô Th­¬ng m¹i g¾n liÒn vµ liªn quan mËt thiÕt víi ho¹t ®éng kinh doanh trong n­íc vµ Quèc tÕ còng nh­ ho¹t ®éng vËn t¶i nãi chung. Lµ mét lo¹i h×nh kinh doanh dÞch vô Th­¬ng m¹i kh«ng cÇn ®Çu t­ nhiÒu vèn nh­ng lîi nhuËn t­¬ng ®èi æn ®Þnh nÕu chóng ta biÕt tæ chøc ®iÒu hµnh tèt trªn c¬ së tËn dông c¬ së h¹ tÇng s½n cã. KÓ tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y dÞch vô nµy ®· ph¸t triÓn m¹nh c¶ vÒ chiÒu s©u còng nh­ ph¹m vi thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. HiÖn nay c¶ n­íc ®· cã gÇn 400 c«ng ty kinh doanh dÞch vô nµy trong ®ã kho¶ng 20 c«ng ty liªn doanh vµ hµng tr¨m c«ng ty TNHH , ch­a kÓ nhiÒu h·ng giao nhËn n­íc ngoµi ho¹t ®éng t¹i n­íc ta th«ng qua c¸c ®¹i lý h×nh thøc. ViÖc ph¸t triÓn kinh doanh dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®· mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ kinh tÕ thiÕt thùc . MÆc dï dÞch vô nµy míi xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam vµi chôc n¨m gÇn ®©y nh­ng nã ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn ®¸ng khÝch lÖ tõng b­íc theo kÞp c¸c n­íc trong khu vùc vµ ThÕ giíi . TiÒn th©n lµ Tæng c«ng ty kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i sau nµy ®­îc thµnh lËp l¹i theo ®¨ng ký thµnh lËp DNNN sè 109 TM/TCCB ngµy 22/2/1995, C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i Vinatranco - trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i - lµ mét trong nh÷ng thµnh viªn HiÖp héi giao nhËn ViÖt Nam , ®· lµm trßn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc trong nhiÒu n¨m qua. Trong sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ ho¹t ®éng giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ cÇn ph¶i hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn h¬n n÷a nh»m ®­a ngµnh giao nhËn vËn chuyÓn b­íc sang mét b­íc míi v÷ng ch¾c h¬n vµ toµn diÖn h¬n. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i vµ trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc ®­îc trang bÞ trong qu¸ tr×nh häc tËp rÌn luyÖn ë tr­êng , ®Æc biÖt sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c« gi¸o , em ®· chän ®Ò tµi ” Thùc tiÔn ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i C«ng ty Kho vËn vµ dÞch vô th­¬ng m¹i - VINATRACO” lµm néi dung cho chuyªn ®Ò thùc tËp cña m×nh. Ch­¬ng I C¬ së lý luËn vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ I. _Giao nhËn vµ vai trß cña giao nhËn hµng ho¸ trong kinh doanh th­¬ng m¹i 1. Kh¸i niÖm chung vÒ giao nhËn vµ ng­êi giao nhËn ( freight forwarding ). Sau khi hîp ®ång mua b¸n ®­îc ký kÕt, ng­êi b¸n thùc hiÖn viÖc giao hµng tøc lµ hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua. §Ó cho qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ®ã b¾t ®Çu ®­îc tøc lµ hµng ho¸ ®Õn tay ng­êi mua cÇn ph¶i thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc kh¸c cã liªn quan nh­: bao b× ®ãng gãi,l­u kho,®­a hµng ra c¶ng, lµm c¸c thñ tôc göi hµng, xÕp hµng lªn tµu, vËn t¶i hµng ho¸ ®Õn ®Ých,dì hµng ra khái tµu vµ giao cho ng­êi nhËn hµng… Nh÷ng c«ng viÖc ®ã ®­îc gäi lµ giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ hay cßn gäi t¾t lµ giao nhËn. Theo quy t¾c mÉu cña Liªn ®oµn c¸c hiÖp héi giao nhËn quèc tÕ( FIATA) vÒ dÞch vô giao nhËn, dÞch vô giao nhËn ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ lµ bÊt kú lo¹i dÞch vô nµo liªn quan ®Õn vËn chuyÓn, gom hµng , l­u kho, bèc xÕp, ®ãng gãi hay ph©n phèi hµng ho¸ còng nh­ c¸c dÞch vôt­ vÊn hay cã liªn quan ®Õn c¸ dÞch vô trªn kÓ c¶ c¸c vÊn ®Ò h¶i quan tµi chÝnh mua b¶o hiÓm, thanh to¸n thu thËp chøng tõ liªn quan ®Õn hµng ho¸. Theo ®iÒu 163- LuËt th­¬ng m¹i ViÖt nam, dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ lµ hµnh vi th­¬ng m¹i theo ®ã ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ tõ ng­êi göi tæ chøc vËn chuyÓn l­u kho l­u b·i lµm c¸c thñ tôc giÊy tê vµ c¸c ®Þch vô kh¸c cã liªn quan ®Ó giao nhËn theo sù uû th¸c cña chñ hµng, cña bg­êi vËn t¶i hoÆc cña ng­êi lµm dÞch vôgiao nhËn kh¸c.Môc tiªu cña giao nhËn hµng ho¸ lµ hoµn thµnh ®óng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn hiÖu qu¶ cao nhÊt l©u dµi vµ v÷ng bÒn. Nãi mét c¸ch ng¾n gän, giao nhËn hµng ho¸ lµ tËp hîp nh÷ng nghiÖp vô thñ tôc cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh vÇn t¶i nh»m thùc hiÖn viÖc di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i göi hµng( ng­êi göi hµng ) ®Õn n¬i nhËn hµng ( ng­êi nhËn hµng ). Doanh nghiÖp giao nhËn lµ doanh nghiÖp kinh doanh c¸c lo¹i dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ trong X· héi, bao gåm hai lo¹i : Doanh nghiÖp giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ trong n­íc khi c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chtr diÔn ra trªn vµ trong ph¹m vi l·nh thæ ®Êt n­íc. Doanh nghiÖp giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ Quèc tÕ khi c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã nh÷ng phÇn viÖc diÔn ra ngoµi l·nh thæ ®Êt n­íc. S¶n phÈm cña doanh nghiÖp giao nhËn chÝnh lµ c¸c dÞch vô trong giao nhËn ( dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ ) mµ doang nghiÖp giao nhËn ®ãng vai trß ng­êi giao nhËn ( Fowarder , Freight forwarder , Forwarding agert). Ng­êi giao nhËn cã thÓ lµm c¸c dÞch vô mét c¸h trùc tiÕp hoÆc th«ng qua ®¹i lý hoÆc thuª dÞch vô cña ng­êi thø ba kh¸c. DÞch vô giao nhËn hµng ho¸ bao gåm 4 lo¹i th«ng dông trªn ThÕ giíi hiÖn nay lµ: Thay mÆt ng­êi göi hµng. ( Ng­êi XuÊt khÈu) Thay mÆt ng­êi göi hµng. ( Ng­êi nhËp khÈu) DÞch vô hµng ho¸ ®Æc biÖt Nh÷ng dÞch vô kh¸c. DÞch vô giao nhËn hµng ho¸ ` S¬ ®å : C¸c lo¹i dÞch vô Giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸. Lo¹i dÞch vô thay mÆt ng­êi göi hµng : ng­êi giao nhËn sÏ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau ®©y: + Chän tuyÕn ®­êng, ph­¬ng thøc vËn t¶i vµ ng­êi chuyªn chë thÝch hîp + L­u c­íc víi ng­êi chuyªn chë ®· chän + NhËn hµng vµ cung cÊp nh÷ng chøng tõ thÝch hîp ,cÇn thiÕt + §ãng gãi hµng ho¸ + Lo liÖu viÖc l­u kho hµng ho¸ ( nÕu cÇn ) + Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸(nÕu cã yªu cÇu) + VËn t¶i hµng ho¸ ®Õn c¶ng, khai b¸o h¶i quan… + Thùc hiÖn viÖc giao dÞch ngo¹i hèi ( nÕu cã) +Thanh to¸n phÝ vµ nh÷ng chi phÝ kh¸c bao goßm c¶ tiÒn c­íc +NhËn vËn ®¬n ®· ký cña ng­¬if chuyªn chë giao cho ng­êi göi hµng +Gi¸m s¸t ®µo t¹o viÖc vËn t¶i hµng ho¸ trªn ®­êng + Ghi nhËn nh÷ng tæn thÊt cña hµng ho¸ (nÕu cã)+Gióp ®ì ng­êi göi hµng tiÕn hµnh khiÕu n¹i víi ng­êi chuyªn chë vÒ tæn thÊt (nÕu cã) _ Lo¹i dÞch vô thay mÆt ng­êi nhËn hµng( ng­êi nhËp khÈu) Ng­êi giao nhËn sÏ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau ®©y: + Gi¸m s¸t viÖc vËn t¶i hµng ho¸ + NhËn vµ kiÓm tra c¸c chøng tõ cã liªn quan… + NhËn hµng cña ng­êi chuyªn chë vµ thanh to¸n c­íc ( nÕu cÇn) + Thu xÕp viÖc khai b¸o h¶i quan vµ tr¶ lÖ phÝ, thuÕ… +Thu xÕp l­u kho qu¸ c¶nh (nÕu cÇn) +Gióp ®ì ng­êi nhËn hµng tiÕn hµnh khiÕu n¹i( nÕu cã) + Gióp ®ì ng­êi nhËn hµng trong viÖc l­u kho vµ ph©n phèi( nÕu cã) _ DÞch vô hµng ho¸ ®Æc biÖt lµ dÞch vô vËn chuyÓn hµng c«ng tr×nh ®Î x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh lín nh­: s©n bay ,nhµ m¸y ho¸ chÊt, nhµ m¸y thuû ®iÖn tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn c«ng tr­êng x©y dùng… hay dÞch vô chuyªn chë hµng ho¸ ®Õn n¬i triÓn l·m ë n­íc ngoµi.Ng­êi giao nhËn th­êng ®­îc ng­êi tæ chøc triÓn l·m giao cho viÖc chuyªn chë hµng ho¸ ®Õn n¬i triÏen l·m ë n­íc ngoµi.. _ Nh÷ng dÞch vô kh¸c: Ngoµi nh÷ng dÞch vô nªu trªn, tuú thuéc vµo yªu cÇucña kh¸ch hµng, ng­êi giao nhËn còng cã thÓ lµm nh÷ng dÞch vô kh¸c«ng ngiÖp ho¸¶y sinh trong qu¸ tr×nh chuyªn chëvµ c¶ nh÷ng dÞch vô ®Æc biÖt nh­ gom hµng, c«ng tr×nh ch×a kho¸ trao tay… Ng­êi giao nhËn còng cã thÓ th«ng b¸o cho kh¸ch hµng cña m×nh vÒ nhu cÇu tiªu dïng, nh÷ng thÞ tr­êng míi, t×nh h×nh c¹nh tranh, chiÕn l­îc xuÊt khÈu, nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp cÇn ®­a vµo hîp ®ång mua b¸n vµ nãi chung lµ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c«ng viÖc kinh doanh ccña kh¸ch hµng. Ng­êi giao nhËn cã thÓ lµ: _ Chñ tµu _ Chñ hµng C«ng ty xÕp dì hay kho hµng _ Ng­êi giao nhËn chuyªn ngiÖp _ BÊt cø mét ng­êi nµo kh¸c cã ®¨ng ký kinh doanh dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ . Theo luËt Th­¬ng m¹i th× ®ã lµ th­¬ng nh©n cã giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh dÞch vô giao nhËn hµng ho¸. Thùc ra cho ®Õn nay, ch­a cã mét ®Þnh nghÜa thèng nhÊt ®­îc quèc tÕ chÊp nhËn vÒ thuËt ng÷ “ ng­êi giao nhËn”. ë nhiÒu n­íc kh¸c nhau, ng­êi kinh doanh giao nhËn ®­îc gäi tªn nh­ sau: §¹i lý h¶i quan, m«i giíi h¶i quan …Nh­ng tÊt c¶ ®Òu mang mét tªn chung trong giao dÞch quèc tÕ lµ” ng­êi giao nhËn hµng ho¸ quèc tÕ” mµ nhiÖm vô chñ yÕu lcña ng­êi giao nhËn b¸n dÞch vô giao nhËn. §Æc biÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ng­êi giao nhËn th­êng cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, ®ãng vai trß lµ ng­êi kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc vµ ph¸t hµnh c¶ vËn ®¬n vËn t¶i . Tãm l¹i thùc chÊt cña nh÷ng nghiÖp vô giao nhËn lµ tæ chøc qu¸ tr×nh vËn t¶i hµng ho¸ tõ ng­êi b¸n sang ng­êi mua.tõ n¬i nhËn hµng ®Õn n¬i giao hµng. 2. Vai trß cña ho¹t ®éng giao nhËn hµng ho¸ trong th­¬ng m¹i Ngµnh giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ cã vai trß rÊt quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. NghÒ giao nhËn hiÖn nay lµ mòi nhän tiªn phong cña th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ®Ó th©m nhËp s©u vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. ThËt vËy, khi giao nhËn cã vai trß trong trao ®æi vµ mua b¸n hµng ho¸, lµ kh©u kh«ng theer thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh l­u th«ng nh»m ®­a hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng.Trong qu¸ tr×nh kinh doanh ngo¹i th­¬ng giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ cµng cã vai trß quan träng,nã cã ¶nh h­ëng ®Õn ph¹m vi bu«n b¸n, ¶nh h­ëng ®Õn mÆt hµng, khèi l­îng vµ kim ng¹ch bu«n b¸n cña mét quèc gia còng nh­ cña c¸c doanh nghiÖp. Do ®ã nÕu gi¶m d­îc chi phÝ l­u th«ng gãp phÇn duy tr× ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh ®ång thêi t¨ng lîi nhuËn tr­íc sù c¹nh tranh khoãc liÖt cña th­¬ng tr­êng. Thùc tÐ cho thÊy ho¹t ®éng dÞch vô ngo¹i th­¬ng mang l¹i 35-50% thu nhËp quèc d©n trong c¬ cÊu kinh tÕ cña nhiÒu n­íc. T¹i viÖt nam, ho¹t ®éng dÞch vô chung mang l¹i h¬n 40% thu nhËp quèc d©n, do vËy cã thÓ nãi ho¹t ®éng giao nhËn ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ngµnh giao nhËn vËn t¶i ph¸t triÓn tÊt yuªó kÐo theo sù ph¸t triÓn hÑ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së, ®Æc biÖt lµ c¸c coong tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng trùc tiÕp phôc vô cho giao nhËn vËn t¶i nh­ bÕn c¶ng , hÖ thèng ®­êng giao th«ng ( s©n bay , ®­êng s¾t …) trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íccïng víi sù t¸c ®éng cña tù do ho¸ th­¬ng maÞ quèc tÕ , c¸c ho¹t ®éng giao nhËn vËn t¶i ngµy mét t¨ng tr­ëng m¹nh gãp phÇn tÝch luü ngo¹i tÖ, ®Èy m¹nh giao l­u kinh tÕ nèi liÒn c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ dùa c¸c khu vùc trong n­íc, gi÷a trong n­íc víi n­íc ngoµi lµm cho kinh tÕ ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhÞp nhµng, c©n ®èi. HiÖn nay tæng khèi l­îng hµng ho¸ chuyªn chë trong buoon b¸n quèc tÕ ®¹t tíi con sè gÇn 7 tû tÊn. VËn t¶i hµng ho¸ ph¸t triÓn lµm thay ®æi c¬ cÊu hÖ thèng trong bu«n b¸n quèc tÕ. II. ChÕ ®é ph¸p lý vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm Kh¸i niÖm Sù ra ®êi cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn còng g¾n liÒn víi sù ra ®êi cña hîp ®ång kinh tÕ, do ®ã c¨n cø vµo ph¸p lÖnh hîp ®oßng kinh tÕ th× chóng ta cã dÞnh nghÜa vÒ hîp ®oßng ®ã nh­ sau: Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ sù tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n gi÷a bªn lµm vËn t¶i vµ bªn thuª vËn chuyÓn hµng ho¸ theo ®ã bªn vËn t¶i cã nghÜa vô chuyÓn mét sè hµng nhÊt ®Þnh ®Õn ®Þa ®iÓm ®· Ên ®Þnh ®óng thêi gian vµ giao sè hµng ®ã cho ng­êi nhËn hµng, cßn bªn thuª vËn chuyÓn cã nghÜa vô ph¶i tr¶ cho bªn vËn t¶i mét kho¶n tiÒn gäi lµ c­íc phÝ vËn chuyÓn. C¨n cø vµo ®iÒu 165 LuËt th­¬ng m¹i viÖt nam 10-5-1997 th× chóng ta cã ®Þnh nghÜa vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ nh­ sau: hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc ký kÕt gi÷a ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ víi kh¸ch hµng ®Ó thøc hiÖn dÞch vô giao nhËn hµng ho¸. Trªn c¬ së thêi gian vµ ph¹m vi ¸p dông cña ph¸p lÖnh hîp ®oång kinh tÕ cã tr­íc vµ réng h¬n so víi luËt Th­¬ng m¹i do vËy tõ tr­íc ®Õn nay hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lu«n ®­îc ®iÒu chØnh bëi ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ . Do ®ã nh÷ng néi dung liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ph¸p luËt cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ dÒu ®­îc c¨n cø vµo nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ. §Æc ®iÓm cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ -§èi t­îng: Kh¸c víi hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ ®èi t­îng cña hîp ®oßng giao nhËn kh«ng ph¶i lµ mét hµng ho¸ cô thÓ mµ ®©y lµ mét khèi l­îng, mét sè l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh trªn nh÷ng ®o¹n ®­êng nhÊt ®Þnh. -Chñ thÓ: lµ bªn lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ bªn kh¸ch hang cßn gäi lµ bªn thuª lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn. Theo ®iÒu 2 ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ th× chñ thÓ cña hîp ®ång ph¶i lµ : + Ph¸p nh©n víi ph¸p nh©n +Ph¸p nh©n víi c¸ nh©n cã d¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Nh­ vËy, trong mèi quan hÖ hîp ®ång Ýt nhÊt ph¶i cã mét bªn lµ ph¸p nh©n, cßn phÝa bªn kia cã thÓ lµ ph¸p nh©n, còng cã thÓ lµ c¸ nh©n cã ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ph¶i ký kÕt trong ph¹m vi nghÒ nghiÖp kinh doanh ®· ®¨ng ký. Ngoµi ra, ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ cßn quy ®Þnh nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c khoa häc kü thuËt ,nghÖ nh©n, hé kinh tÕ gia ®×nh ,hé n«ng d©n, ng­ d©n c¸ thÓ , c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi ë viÖt nam còng cã thÓ trë thµnh chñ thÓ cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ khi hä ký kÕt häp ®ång víi mét ph¸p nh©n. Trªn thùc tÕ hiÖn nay vµ xu h­íng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, chñ thÓ chñ yÕu cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ c¸c doanh nghiÖp. ®èi víi hîp ®ång d©n sù mäi ph¸p nh©n vµ c¸ nh©n cã n¨ng lùc ph¸p luËt vµ n¨ng lùc hµnh vi®Òu cã therrrr lµ chñ thÎ cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ _ H×nh thøc: c¨n cø vµo ®iÒu 1 ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ th× hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ khi ®­îc ký kÕt b»ng v¨n b¶n tøc lµ c¶ hai bªn cïng ký trªn mét v¨n b¶n . Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc x¸c lËp b»ng v¨n b¶n lµ mét quy ®Þnh bÊt buéc. §ã lµ sù ghi nhËn vÒ quyÒn vµ nghÜa vô mµ c¸c bªn ®· tho¶ thuËn víi nhau, lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó c¸c bªn tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c ®iÒu ®· cam kÕt lµ c¬ së ®Ó kiÓm tra thÈm quyÒn ký kÕt , tr¸ch nhiÖm ký kÕt cña thñ tr­ëng c¬ quan cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸… lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp vµ xö lý c¸c vi ph¹m hîp ®ång 2. QuyÒn vµ nghÜa vô cña c¸ bªn trong hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ 2.1_QuyÒn h¹n, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ Khi ®ãng vai trß lµ ®¹i lý hay lµ ng­êi uû th¸c ,ë ®Þa vÞ nµo ng­êi giao nhËn còng ph¶i ch¨m sãc chu ®¸o hµng ho¸ ®­îc uû th¸c, thùc hiÖn ®óng c¸c chØ dÉn cña kh¸ch hµng vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn vËn t¶i hµng ho¸. Nh­ng khi ng­êi giao nhËn ®ãng vai trß lµ ®¹i lý th× ph¶i chÞu do lçi lÇm ,sai sãt cña b¶n th©n m×nh vµ nh÷ng ng­êi d­íi quyÒn…Ng­êi giao nhËn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tæn thÊt do lçi lÇm sai sãt cña bªn thø ba miÔn lµ ng­êi giao nhËn®· biÓu hiÖn sù cÇn mÉn thÝch ®¸ng trong viÖc lùa chän bªn thø ba ®ã. Khi ng­êi giao nhËn ®ãng vai trß lµ ng­êi uû th¸c th× ngoµi nh÷ng tr¸ch nhiÖm cña ®¹i lý nãi trªn, ng­êi giao nhËn cßn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¶ nh÷ng hµnh vi vµ s¬ suÊt cña bªn thø ba mµ ng­êi giao nhËn sö dông®Ó thùc hiÖn hîp ®ång. Tr­êng hîp nµy ng­êi giao nhËn th­êng th­¬ng l­îng víi kh¸ch hµng gi¸ dÞch vô chø kh«ng chØ nhËn hoa hång nh­ ®¹i lý. Trong viÖc h×nh thµnh nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh doanh chuÈn ng­êi giao nhËn ®­îc h­ëng mét sã miÔn trï tr¸ch nhiÖm mµ lÏ ra hä ph¶i chÞu. Tuú theo sù lùa chän LuËt ®iÒu chØnh mµ c¸c bªn cã quyÒn lîi vµ nghÜa vô kh«ng gièng nhau ë c¸c hùp ®ång kh¸c nhau. Theo ®iÒu 167- Bé LuËt th­¬ng m¹i ViÖt nam th× trong Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ quyÒn h¹n nghÜa vô cña c¸c bªn ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: a, QuyÒn h¹n - Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ cã quyÒn ®­îc h­ëng tiÒn c«ng tõ ng­êi göi hµng vµ c¸c khoanr thu nhËp hîp lý kh¸c _ Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ cã quyÒn cÇm göi sè hµng ho¸ nhÊt ®Þnh vµ sè chøng tõ liªn quan ®Õn hµng ho¸ ®Ó ®ßi nî ®· ®Õn hanj cña kh¸ch hµng vµ th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho kh¸ch hµng _ Sau thêi h¹n 45 ngµy, kÓ tõ ngµy cÇm göi hµng ho¸ hoÆc chøng tõ liªn quan ®Õn hµng ho¸ , nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn nî th× ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ cã quyÒn ®Þnh ®o¹t hµng ho¸ hoÆc chøng tõ ®ã theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ph¶i th«ng b¸o ngay b»ng v¨n b¶n cho kh¸ch hµng, mäi chi phÝ cÇm göi vµ dÞnh ®o¹t hµng ho¸ do kh¸ch hµng chÞu. _ Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ cã quyÒn sö dông sè tiÒn ®­îc thu tõ viÖc ®Þnh ®o¹t hµng ho¸ ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn mµ kh¸ch hµng nî m×nh vµ c¸c chi phÝ cã liªn quan.Sè tiÒn cßn l¹i ph¶i ®­îc chuyÓn tr¶ cho kh¸ch hµng, kÓ tõ thêi ®iÓm ®ã ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ hÕt tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸ hoÆc chøng tõ ®· ®­îc ®Þnh ®oat. _Trong tr­êng hîp hµng ho¸ cã dÊu hiÖu bÞ h­ háng quyÒn ®Þnh ®o¹t hµng ho¸ cña ng­êi lµ dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn nî sau 45 ngµy kÓ tõ khi cÇm göi hµng ho¸ hoÆc chøng tõ cã liªn quan cã hiÖu lùc ngay khi cã bÊt kú kho¶n nî nµo cña kh¸ch hµng, víi ®iÒu kiÖn ng­i¬× lµm dÞch vô giao nhËn ®· th«ng b¸o cho kh¸ch hµng biÕt vÒ ®Þnh ®o¹t hµng ho¸ b, NghÜa vô -Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ph¶i thùc hiÖn ®Çy dñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p lËt chuyªn ngµnh vÒ vËn t¶i -Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nghÜa vô cña m×nh theo hîp ®ång . -Sau khi ký kÕt hîp ®ång Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸Õu tr­êng hîp x¶y ra cã thÓ ®Én ®Õn viÖc kh«ng thùc hiÖn ®­îc toµn bé hay mét phÇn nh÷ng chØ dÉn cña kh¸ch hµng th× ph¶i cã nghÜa vô th«ng b¸o ngay cho kh¸ch hµng ®Ó xin thªm chØ dÉn. _Tr­êng hîp hîp ®ång kh«ng cã tho¶ thuËn vÒ thêi h¹n cô thÓ thùc hiÑn nghÜa vô víi kh¸ch hµng th× ph¶i thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña m×nh trong thêi h¹n hîp lý. c, C¸c tr­êng hîp miÔn tr¸ch nhiÖm Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng mÊt m¸t h­ háng ph¸t sinh trong tr­êng hîp sau ®©y: _ Do lçi cña kh¸ch hµng hoÆc cña ng­êi ®­îc kh¸ch hµng uû quyÒn _ Kh¸ch hµng ®èng gãi vµ ghi ký hiÖu m· hiÖu kh«ng phï hîp _Do kh¸ch hµng hoÆc ng­êi ®­îc kh¸ch hµng uû quyÒn thùc hiÖn viÖc xÕp hµng _Do khuyÕt tËt cña hµng ho¸ _Do ®×nh c«ng _Do c¸c tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc mÊt kho¶n lîi ®¸ng lÏ kh¸ch hµng ®­îc h­ëng vÒ sù chËm trÔ giao hµng sai ®Þa chØ mµ kh«ng ph¶i lçi cña m×nh, trõ tr­êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh kh¸c. Trong tr­êng hîp ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm th× giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña anh ta trong mäi tr­êng hîp kh«ng v­ît qu¸ gi¸ trÞ hµng ho¸, trõ khi c¸c bªn cã tho¶ thuËn kh¸c trong hîp ®ång Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng ®­îc miÔn tr¸ch nhiÖm ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ nÕu kh«ng chøng minh ®­îc viÖc mÊt m¸t h­ háng hoÆc chËm giao hµng kh«ng ph¶i do lçi cña m×nh g©y ra. TiÒn båi th­êng ®­îc tÝnh trªn c¬ së gi¸ trÞ hµng ho¸ ghi trªn ho¸ ®¬n vµ c¸c kho¶n tiÒn kh¸c cã chøng tõ hîp lÖ. NÕu trong ho¸ ®¬n kh«ng ghi gi¸ trÞ hµng ho¸ th× tiÒn båi th­êng ®­îc tÝnh theo gi¸ trÞ cña lo¹i hµng ®ã t¹i n¬i ®Õn vµ thêi ®iÓm mµ hµng giao cho kh¸ch hµng theo gi¸ c¶ thÞ tr­êng, nÕu kh«ng cã gi¸ thÞ tr­êng th× tÝnh theo gi¸ th«nhg th­êng cña hµng cïng lo¹i, cïng chÊt l­îng. Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm trong c¸c tr­êng hîp sau: _Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng nhËn ®­îc th«ng b¸o vÒ sù khiÕu n¹i trong thêi h¹n 40 ngµy kÓ tõ ngµy giao nhËn hµng kh«ng tÝnh ngµy chñ nhËt vµ ngµy lÔ. _Ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng ®­îc th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n vÒ viÖc bÞ kiÖn t¹i träng tµi hoÆc toµ ¸n trong thêi h¹n 9 th¸ng kÓ tõ ngµy giao hµng 2.2 QuyÒn h¹n nghÜa vô cña kh¸ch hµng a, QuyÒn h¹n: -Kh¸ch hµng cã quyÒn lùa chän ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ ®¸p øng yªu cÇu cña m×nh -Kh¸ch hµng cã quyÒn h­íng dÉn kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn hîp ®ång cña ng­êi lµ dÞch vô giao tr¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ nÕu ng­êi ®ã ®· thùc hiÖn ®óng c¸c chØ dÉn cña kh¸ch hµng hoÆc do lçi cña kh¸ch hµng g©y ra. -Kh¸ch hµng cã quyÒn yªu cÇu båi th­êng thiÖt h¹i nÕu ng­êi lµm dÞch vô vi ph¹m hîp ®ång. b, NghÜa vô: -Kh¸ch hµng cã nghÜa vô ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ chØ dÉn cho ng­êi lµ dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ mµ anh ta lùc chän. -Kh¸ch hµng ph¶i th«ng tin ®Çy ®ñ ,chi tiÕt vµ chÝnh x¸c vÒ hµng ho¸ cho ng­êi lam dÞch vô -Kh¸ch hµng cã nghÜa vô ®ãng gãi ký m· hiÖu theo hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸. Trõ tr­êng hîp ng­êi lµm dÞch vô ®¶m nhiÖm viÖc nµy. - Kh¸ch hµng cã nghÜa vô ph¶i båi th­¬ng thiÖt h¹i, tr¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh cho ng­êi dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ nÕu ng­êi ®ã ®· lµm ®óng nh÷ng chØ dÉn cña kh¸ch hµng mµ v·n x¶y ra rñi ro. -Kh¸ch hµng cã nghÜa vô tr¶ cho ng­êi lµm dÞch vô mäi kho¶n tiÒn ®· ®Ðn h¹n thanh to¸n. 3. Ph©n lo¹i hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ 3.1_ Theo ph­¬ng thøc vËn chuyÓn Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ chia lµm 5 lo¹i: _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn b»ng ®­êng kh«ng _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn b»ng ®­êng s¾t - Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn ®a ph­¬ng thøc 3.2_ C¨n cø vµo ph¹m vi giíi h¹n ®Þa lý Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ chia lµm 2 lo¹i: _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ trong n­íc _ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ quèc tÕ 4._ LuËt ®iÒu chØnh 4.1_ C¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ Tuú theo tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ mµ ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ quyÕt ®Þnh chuyªn chë theo ph­¬ng thøc nµo.Do ®ã c¸c®iÒu ­íc liªn quan ®iÒu chØnh còng phô thuéc vµo ph­¬ng thøc vËn chuyÓn. §iÒu ­íc vÒ vËn t¶i ®­êng biÓn a, C«ng ­íc Brucxen 1924 ( Quy t¾c Hague 1924 ) C«ng ­íc Brucxen 1924 lµ c«ng ­íc quèc tÕ ®Ó thèng nhÊt mét sè quy t¾c vÒ vËn ®¬n ®­êng biÓn . Cong ­íc nµy d­îc hiÖp héi luËt quèc tÕ ®­a ra t¹i Hague vµ do ®¹i diÖn 26 n­íc ký t¹i Brucxen (BØ) vµo ngµy 25/8/1931 Néi dung C«ng ­íc gåm cã c¸c ®iÒu kho¶n vÒ ph¹m vi ¸p dông, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi vËn chuyÓn, nghÜa vô th«ng b¸o tæn thÊt cña ng­êi nhËn hµng, c¸c c¨n cø miÔn tr¸ch nhiÖm cho ng­êi chuyªn chë, giíi h¹n tr¸ch nhiÖm båi th­êng b, Quy t¾c Hague-VÝby NghÞ ®Þnh th­ söa ®æi c«ng ­íc quèc tÕ ®Ó thèng nhÊt mét sè quy t¾c vÒ vËn ®¬n ®­êng biÓn. NghÞ ®Þnh th­ nµy ban ®Çu ®­îc ®­a ra th¶o luËn t¹i VÝby vµ ®­îc ký ngµy 23/2/1968 t¹i Bruxen (BØ) cã hiªu lùc ngµy 23/6/1977 Néi dung söa ®æi bæ sung liªn quan ph¹m vi ¸p dông cña quy t¾c, tr¸ch nhiÖm ng­êi chuyªn chë, giíi h¹n båi th­êng vµ ®ãng tiÒn båi th­êng. c, Quy t¾c Hamburg 1978 ( hay c«ng ­íc Ham burg 1978 ) C«ng ­íc Ham burg 1978 lµ c«ng qíc liªn hîp quèc vÒ vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®­êng biÓn 1978 ®­îc ký t¹i Hamburg vµo ngµy 31/3/1978. C«ng ­íc nµy cã hiÖu lùc tõ 1/11/1992 nh­ng cßn Ýt n­íc ¸p dông, hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c n­íc cã ®éi tµu träng t¶i lín ch­a phª chuÈn c«ng ­íc nµy. Trong c«ng ­íc Hamburg 1978 kh¸i niÖm hµng ho¸ ®­îc më réng h¬n so víi c«ng ­íc Brucxen 1924, nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn chuyªn chë ®­îc quy ®Þnh t¨ng lªn, c¨n cø miÔn tr¸ch nhiÖm gi¶m ®i. §iÒu ­íc quèc tÕ vÒ vËn chuyÓn hµng kh«ng : ViÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng hµng kh«ng do C«ng ­íc Vacsava 1929 ®iÒu chØnh. C«ng ­íc nµy ®­îc ký kÕt t¹i Vacsava(Balan) ngµy 12-10-1929. Ban ®Çu chØ cã 23 n­íc ký kÕt nh­ng cho ®Õn nay cã 130 n­íc trªn thÕ giíi ®· phª chuÈn hoÆc gia nhËp c«ng ­íc nµy, ViÖt Nam tham gia C«nh ­íc nµy ngµy 11-10-1982. VÒ sau c«ng ­íc nµy ®­îc nghÞ ®Þnh Hague 1985 söa ®æi vµ c«ng ­íc Guadalajara 1961 bæ sung . Söa lµ nghÞ ®Þnh th­ Montreal ( sè 3 vµ 4 ) n¨m 1975 nh­ng ch­a cã hiÖu lùc. C«ng ­íc vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé vµ ®­êng s¾t C«ng ­íc COTIE ( C«ng ­íc vÒ vËn chuyÓn ®­êng s¾t quèc tÕ ) §©y lµ c«ng ­íc míi nhÊt vÒ vËn chuyÓn ®­êng s¾t quèc tÕ, ®­îc ký kÕt t¹i Berr ngµy 9-5-1980 cã hiÖu lùc ngµy1-5-1985. C«ng ­íc nµy ¸p dông ë c¸cn­íc ch©u ¢u vµ mét sè n­íc trung ®«ng. C«ng ­íc biÓu thÞ sù tho¶ thuËn ë møc cao nhÊt gi÷a ph¸p luËt cña c¸c n­íc héi viªn vµ cho phÐp hµng ho¸ l­u th«ng suèt gi÷a c¸c n­íc nµy theo mét chøng tõ vËn t¶i vµ trªn c¬ së mét hÖ thèng luËt thèng nhÊt. C«ng ­íc CMR CMR lµ c«ng ­íc vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ®­êng bé th«ng qua n¨m 1956. C«ng ­íc nµy quy ®Þnh quyÒn vµ nghÜa vô cña ng­êi chuyªn chë, miÔn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi chuyªn chë. C«ng ­íc Liªn hîp Quèc vÒ vËn t¶i hµng ho¸ ®a ph­¬ng thøc C«ng ­íc nµy cã hiÖu lùc tõ 5/1980, mét n¨m sau khi ®­îc chÝnh phñ 30 n­íc phª chuÈn tham gia. C«ng ­íc nµy ®Þnh nghÜa thÕ nµo lµ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, quy ®Þnh vÒ chøng tõ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, tr¸ch nhiÖm cña ng­êi kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc, giíi h¹n tr¸ch nhiÖm. 4.2_ LuËt quèc gia 4.2.1_ Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ ngµy 25/9/1989 Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ ra ®êi lµ mét b­íc ph¸t triÓn míi cña ph¸p luËt H§KT ë n­íc ta nã ®­îc thÓ chÕ ho¸ nh÷ng t­ t­ëng lín vÒ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý cña §¶ng . Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ lµ c«ng cô ph¸p lý chñ yÕu vµ quan träng ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ hîp ®ång kinh tÕ. Ph¸p lÖnh quy ®Þnh c¸c vÊn ®Ò vÒ chñ thÓ ®èi t­îng h×nh thøc cña hîp ®ång , ®Æc ®iÓm còng nh­ tr×nh tù ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ . §©y lµ quy ®Þnh b¾t buéc ®èi víi c¸c bªn trong hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸. 4.2.2_ Bé luËt hµng h¶i ViÖt Nam Bé luËt hµng h¶i ViÖt Nam ra ngµy 30/6/1990, ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng quan hÖ ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn viÖc sö dông tµu vµo môc ®Ých kh¸c nhau, cã quy ®Þnh râ vÒ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ tr¸ch nhiÖm båi th­êng khi cã tæn thÊt x¶y ra. 4.2.3_ LuËt th­¬ng m¹i ViÖt Nam n¨m 1997 LuËt nµy cã quy ®Þnh chñ thÓ ,®èi t­îng …nh­ ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ, nh­ng cã mét sè ®iÓm kh¸c so víi ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ (vÝ dô nh­ : chÕ tµi vÒ ph¹t vi ph¹m hay båi th­êng thiÖt h¹i …). … III. ChÕ ®é ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ t¹i c«ng ty: 1. Nguyªn t¾c ký kÕt hîp ®ång. C¸c nguyªn t¾c ký kÕt lµ nh÷ng t­ t­ëng chØ ®¹o, cã tÝnh chÊt b¾t buéc ®èi víi c¸c chñ thÓ khi ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång. TÝnh b¾t buéc nµy thÓ hiÖn th«ng qua c¸c quy ph¹m Ph¸p luËt,c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n ®­îc ghi nhËn ë §iÒu 3 – Ph¸p lÖnh H§KT. Nguyªn t¾c tù nguyÖn. Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn còng nh­ nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ kh¸c lµ sù tho¶ thuËn gi÷a c¸c bªn tham gia ký kÕt, do ®ã viÖc ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ gi÷a hai bªn ph¶i dùa trªn c¬ së tù do ý chÝ cña hai bªn. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c bªn tham gia quan hÖ Hîp ®ång cã quyÒn cïng nhau bµy tá ý chÝ cña m×nh. ViÖc bµy tá ý chÝ ®ã lµ hoµn toµn tù nguyÖn , lµ ý muèn thùc sù cña c¸c bªn tham gia nh»m môc ®Ých nhÊt ®Þnh chø kh«ng ph¶i do sù ¸p ®Æt hay Ðp buéc cña bÊt cø tæ chøc c¸ nh©n nµo.Quan hÖ hîp ®ång chØ h×nh thµnh vµ cã gi¸ trÞ nÕu c¸ bªn thèng nhÊt nhau mét c¸ch tù nguyÖn . ViÖc ký kÕt hîp ®ång hay kh«ng ký kÕt lµ do ng­êi hîp ®ång quyªt ®Þnh v× ®©y lµ quyÒn chø kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô. QuyÒn tù do H§ bao gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau: Tù do lùa chän b¹n hµng. Tù do lùa chän thêi ®iÓm ký kÕt Tù do tho¶ thuËn c¸c néi dung ký kÕt.. Mäi sù t¸c ®éng lµm mÊt tÝnh tù nguyÖn cña c¸c bªn trong qu¸ tr×nh ký kÕt nh­ bÞ c­ìng bøc, lõa ®¶o, nhÇm lÉn,.. ®Òu lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu lùc cña H§ kinh tÕ. Nguyªn t¾c nµy thÓ hiÖn quyÒn tù chñ trong ký kÕt H§ cña c¸c chñ thÓ H§ ®­îc Nhµ n­íc b¶o ®¶m .Ký kÕt hîp ®ång giao nhËn lµ quyÒn cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, quyÒn nµy ph¶i g¾n liÒn víi c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh , ®ã lµ : ViÖc ký kÕt H§ giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ ph¶i phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®· ký kÕt. C¸c bªn kh«ng ®­îc quyÒn lîi dông quyÒn tù do ký kÕt H§ giao nhËn ®Ó ho¹t ®éng tr¸i ph¸p luËt. Nguyªn t¾c tù nguyÖn trong ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ ®¸nh dÊu b­íc ®æi míi c¨n b¶n trong chÕ ®é H§KT cña Nhµ n­íc ta, ®­îc ghi nhËn trong Ph¸p lÖnh H§KT ngµy 25/9/1989. Còng cÇn l­a ý r»ng , tr­íc ®©y còng nh­ hiÖn nay viÖc ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ theo chØ tiªu ph¸p lÖnh lµ nghÜa vô b¾t buéc cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ , ®­îc Nhµ n­íc giao chØ tiªu Ph¸p lÖnh, lµ kû luËt nhµ n­íc theo tinh thÇn nghÞ ®Þnh N§ 18 – H§BT ngµy 16/1/1990. §èi víi viÖc ký kÕt lo¹i hîp ®ång nµy , tÝnh tù nguyÖn cña c¸c chñ thÓ bÞ h¹n chÕ ®¸ng kÓ do cã sù rµng buéc bëi tÝnh kû luËt cña c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch ph¸p lÖnh. §iÒu nµy lµ mét nÐt ®Æc thï trong ph¸p lÖnh vÒ H§KT nãi chung vµ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ nãi riªng ë n­íc ta , phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi vai trß chñ ®¹o cña Kinh tÕ Quèc d©n. Nguyªn t¾c cïng cã lîi Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng mçi ng­êi kinh doanh lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt , s¶n xuÊt hµng ho¸ ®éc lËp . C¸c bªn tham gia vµo quan hÖ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt ph¸t tõ lîi Ých cña riªng m×nh. Do ®ã mäi quan hÖ trong hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Òu ph¶i b¶o ®¶m ®ång thêi lîi Ých cña c¸c bªn tham gia . C¸c bªn ph¶i t«n träng lîi Ých cña nhau , kh«ng ®Ó lîi Ých cña bªn kia lÊn ¸t lîi Ých cña bªn m×nh vµ ng­îc l¹i còng kh«ng ®Ó lî._.i Ých cña m×nh lÊn ¸t lîi Ých cña bªn kia (b¹n hµng). §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c bªn trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ph¶i biÕt m×nh ,biÕt ng­êi , c¸c bªn ph¶i cïng nhau bµn b¹c tho¶ thuËn nh÷ng ®iÒu kho¶n cã lîi Ých cho c¶ hai phÝa , kh«ng ®­îc lõa dèi hay chÌn Ðp kh¸ch hµng. C¸c bªn ký kÕt hîp ®ång cïng cã lîi , kh«ng cã nghÜa lµ c¸c bªn cïng cã lîi nh­ nhau hay b»ng nhau mµ mçi bªn cã nh÷ng lîi Ých riªng cña m×nh. Lîi Ých cña c¸c bªn tham gia g¾n liÒn víi môc ®Ých riªng cña c¸c bªn trong quan hÖ H§. Nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô. Quan hÖ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ quan hÖ gi÷a c¸c chñ thÓ kh¸c nhau . C¸c chñ thÓ cã quyÒn vµ nghÜa vô ngang nhau trong viÖc ký kÕt còng nh­ trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. §iÒu kiÖn c¨n b¶n ®Ó h×nh thµnh hîp ®ång nh­ chóng ta biÕt lµ cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt vÒ ý chÝ cña hai bªn tøc lµ tån t¹i mét sù tho¶ thuËn hîp ®ång thÓ hiÖn ý chÝ cña hai bªn. Quan hÖ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ quan hÖ thùc hiÖn dÞch vô trªn c¬ së ngang gi¸ d­íi t¸c ®éng cña quy luËt gi¸ trÞ. Do ®ã trong quan hÖ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ bªn nµo còng cã quyÒn vµ nghÜa vô nhÊt ®Þnh .QuyÒn vµ nghÜa vô cña nh÷ng chñ thÓ bao giê còng t­¬ng xøng víi nhau , quyÒn cña bªn nµy sÏ lµ nghÜa vô cña bªn kia vµ ng­îc l¹i. Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ hîp ®ång song vô nªn kh«ng cã mét hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn mµ chØ mang l¹i lîi Ých cho mét bªn cßn bªn kia chØ lµ nghÜa vô . Ngay c¶ khi mét c¬ quan Nhµ n­íc tham gia vµo quan hÖ hîp ®ång víi mét c«ng d©n th× hai bªn còng b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô chø kh«ng ph¶i lµ quan hÖ qu¶n lý Nhµ n­íc. Sù b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cu¶ c¸c bªn thÓ hiÖn ngay trong qu¸ tr×nh ®Çm ph¸n ký kÕt hîp ®ång.C¸c bªn thamgia ®Òu cã quyÒn ®­a ra yªu cÇu cña m×nh vµ ®Òu cã quyÒn chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn yªu cÇu cña bªn kia ,kh«ng bªn nµo Ðp buéc bªn nµo . Khi hai bªn ®· thèng nhÊt th× quan hÖ kinh tÕ ®­îc h×nh thµnh . Lóc ®ã c¸c bªn cã nghÜa vô thùc hiÖn ®óng cam kÕt trong hîp ®ång . Bªn nµo thùc hiÖn kh«ng ®óng vµ kh«ng thùc hiÖn th× ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc bªn kia . Nguyªn t¾c nµy cã quan hÖ mËt thiÕt víi nguyªn t¾c tù nguyÖn ,vi ph¹m nguyªn t¾c tù nguyÖn lµ vi ph¹m nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vÒ quyÒn vµ nghÜa vô . Vµ do ®ã nã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu lùc cña hîp ®ång. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn c¸c chñ thÓ tham gia vµo hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ rÊt ®a d¹ng , viÖc ghi nhËn nguyªn t¾c b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c ®­¬ng sù cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong viÖc b¶o ®¶m quyÒn b×nh ®¼ng vÒ mÆt ph¸p lý gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong ho¹t ®éng kinh doanh , t¨ng c­êng quan hÖ hîp t¸cgi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ , khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng ho¸ nÒn kinh tÕ tËp trung. Nguyªn t¾c chÞu tr¸ch nhiÖm tµi s¶n Nguyªn t¾c nµy ®­îc hiÓu lµ nÕu c¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ vi ph¹m hîp ®ång th× bªn vi ph¹m ph¶i cã tr¸ch nhiªm tr¶ tiÒn vµ båi th­êng thiÖt h¹i (nÕu cã thiÖt h¹i x¶y ra ) cho bªn bÞ vi ph¹m hîp ®ång b»ng chÝnh tµi s¶n cña m×nh mµ kh«ng phô thuéc vµo c¬ quan tæ chøc , c¸ nh©n cã lçi g©y ra sù vi ph¹m ®ã , trõ tr­êng hîp miÔn gi¶m vËt chÊt . Nguyªn t¾c nµy ®­îc quy ®Þnh trong ®iÒu 29 Ph¸p lÖnh H§KT vµ ®iÒu 21 N§17-H§BT ngµy 16/1/1990 cña H§BT, nay lµ chÝnh phñ. Quy ®Þnh nµynh»m x¸c ®Þnh râ chÕ ®é tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c bªn trong cïng mét mèi quan hÖ tr¸nh c¸c tr­êng häp ®æ lçi cho nhau vµ cho ng­êi kh¸c ®Ó rò bá tr¸ch nhiÖm cña m×nh víi bªn cïng cã quan hÖ. Nguyªn t¾c kh«ng tr¸i Ph¸p luËt. Nh­ ë phÇn trªn chóng ta ®· biÕt c¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ cã quyÒn tù do tho¶ thuËn c¸c ®iªï kho¶n cña h¬ph ®ång . Ph¸p lÖnh H§KT t«n träng ý chÝ cña hai bªn .§iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ hai bªn muèn tho¶ thuËn víi nhau nh­ thÕ nµo còng ®­îc ,ý chÝ cña c¸c bªn chØ ®­îc t«n träng nÕu nh­ ý chÝ ®ã phï hîp víi Ph¸p luËt mµ th«i, nghÜa lµ c¸c bªn cã quyÒn tho¶ thuËn , nh­ng mäi sù tho¶ thuËn trong hîp ®ång kh«ng ®­îc vi ph¹m Ph¸p luËt mµ ph¶i phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña Ph¸p luËt. C¸c bªn kh«ng ®­îc lîi dông quyÒn tù do ký kÕt hîp ®ång ®Ó ho¹t ®éng tr¸i ph¸p luËt g©y thiÖt h¹i cho X· héi vµ c¸c chñ thÓ Ph¸p luËt kh¸c. NÕu c¸c bªn tho¶ thuËn tr¸i Ph¸p luËt th× tho¶ thuËn ®ã sÏ v« hiÖu vµ cã thÓ lµm cho H§ ®ã v« hiÖu. Nguyªn t¾c nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc b¶o vÖ trËt tù kû c­¬ng cña Nhµ trong ho¹t ®éng kinh doanh, b¶o vÖ lîi Ých chung cña toµn X· héi. 2. Tr×nh tù ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸. Ph­¬ng ph¸p ký kÕt. Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ nãi riªng vµ Hîp ®ång kinh tÕ nãi chung ®Ó x¸c lËp mét quan hÖ hîp ®ång cã hiÖu lùc ph¸p lý , c¸c bªn cã thÓ lùa chän mét trong hai c¸chký kÕt , ®ã lµ: Ký kÕt hîp ®ång b»ng ph­¬ng ph¸p ký trùc tiÕp : §©y lµ c¸ch ký ®¬n gi¶n , hîp ®ång ®­îc h×nh thµnh mét c¸ch nhanh chãng Ký kÕt hîp ®ång b»ng ph­¬ng ph¸p ký gi¸n tiÕp : §©y lµ c¸chký kÕt trong ®ã c¸c bªn tiÕn hµnh göi cho nhau c¸c tµi liÖu giao dÞch (c«ng v¨n, ®iÖn b¸o , ®¬n chµo hµng, ®¬n ®Æt hµng ), chøa ®ùng néi dung cÇn giao dÞch. ViÖc ký kÕt hîp ®ång b»ng ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái ph¶i tu©n theo tr×nh tù thñ tôc nhÊt ®Þnh. Dï ký kÕt b»ng ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp , nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ ®­îc h×nh thµnh ®Òu cã hiÖu lùcph¸p lý nh­ nhau vµ c¸c bªn ph¶i nghiªm chØnh thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt .§Ó cho hîp ®ång cã hiÖu lùc , viÖc tho¶ thuËn cña c¸c bªn ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: Néi dung tho¶ thuËn kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt . Ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn chñ thÓ cña hîp ®ång §¹i diÖn ký kÕt hîp ®ång ph¶i ®óng thÈm quyÒn NÕu kh«ng ®¶m b¶o mét trong c¸c ®iÒu kiÖn nµy hîp ®ång sÏ trë thµnh v« hiÖu. Mçi c¸ch ký kÕt ®Òu cã nh÷ng ­u vµ nh­îc ®iÓm riªng cña nã , lùa chän c¸ch nµo lµ quyÒn cña c¸c chñ thÓ ký kÕt , c«ng viÖc lùa chän lu«n lu«n ph¶i tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ , thêi c¬ kinh doanh. C¸c chñ thÓ còng cã thÓ kÕthîp hai ph­¬ng ph¸p ký kÕt ®Ó x¸c lËp mét quan hÖ hîp ®ång. b. Thñ tôc ký kÕt .Thñ tôc ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc hiÓu lµ nh÷ng c¸ch thøc , c¸c b­íc (hµnh vi) nh»m lËp quan hÖ hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸. - Khi ký kÕt hîp ®ång giao nhËn b»ng ph­¬ng ph¸p ký trùc tiÕp , ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c¸c bªn trùc tiÕp gÆp nhau ®Ó bµn b¹c tho¶ thuËn , thèng nhÊt ý chÝ, x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång vµ cïng ký vµo mét v¨n b¶n. B»ng c¸ch nµy c¸c bªn nhanh chãng ®i ®Õn nhÊt trÝ víi nhau vÒ c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång còng nh­ c¸c thuËt ng÷ sö dông trong hîp ®ång. C¸c bªn cã thÓ ®µm ph¸n víi nhau ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt mäi vÊn ®Ò cña hîp ®ång mét c¸nh nhanh chãng nhÊt. Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ coi lµ h×nh thµnh vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý kÓ tõ khi hai bªn ký vµo v¨n b¶n . Tuy nhiªn, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ ký kÕt b»ng ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp th× c¸c bªn cã thÓ ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng ph­¬ng ph¸p ký gi¸n tiÕp . ViÖc ký kÕt hîp ®ång b»ng ph­¬ng ph¸p ký gi¸n tiÕp th«ng th­êng gåm hai b­íc sau : + B­íc 1: LËp dù th¶o hîp ®ång (®Ò nghÞ hîp ®ång). B­íc nµy bªn cã nhu cÇu ký kÕt hîp ®ång lËp ra nh÷ng yªu cÇu vÒ néi dung cÇn giao dÞch cña m×nh cho bªn kia b»ng nh÷ng tµi liÖu giao dÞch nh­ c«ng v¨n, ®¬n chµo hµng, ®¬n ®Æt hµng , trong ®ã cã chøa ®ùng néi dung giao dÞch : ®èi t­îng hîp ®ång, gi¸ c¶ , ph­¬ng thøc thanh to¸n , tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn ,.. vµ ký tr­íc vµo dù th¶o cña hîp ®ång, sau ®ã göi cho bªn kia. Néi dung giao dÞch trong ®Ò nghÞ hîp ®ång ph¶i chÝnh x¸c , bªn c¹nh ®ã cÇn l­u ý ®­a ra thêi h¹n tr¶ lêi dù th¶o hîp ®ång víi lêi ®Ò nghÞ hîp ®ång v× nã cã ý nghÜa rÊt s©u s¾c, nã rµng buéc bªn dù th¶o hîp ®ång víi lêi ®Ó nghÞ hîp ®ång vµ x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm tr¶ lêi bªn nhËn ®Ò nghÞ . + B­íc 2: Tr¶ lêi ®Ò nghÞ dù th¶o hîp ®ång Bªn nhËn d­îc ®Ò nghÞ hîp ®ångcã nghÜa vô ph¶i tr¶ lêi b»ng v¨n b¶n vµ göi cho bªn ®Ò nghÞ hîp ®ång , trong ®ã ghi néi dung chÊp nhËn , néi dung kh«ng chÊp nhËn vµ ®Ò nghÞ bæ sung . Bªn kia còng tr¶ lêi cã ®ång ý phÇn bæ sung hay kh«ng. Hîp ®ång ký kÕt b»ng ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc coi lµ h×nh thµnh vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý tõ khi c¸c bªn nhËn ®­îc tµi liÖu giao dÞch thÓ hiÖn sù tho¶ thuËn vÒ tÊt c¶ c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu cña hîp ®ång ký kÕt ®ã. 3. Néi dung hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ : Néi dung cña Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi lµm dÞch vô giao nhËn hµng hãa víi kh¸ch hµng ®Ó thùc hiÖn dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ . Do ®ã , néi dung Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ tr­íc hÕt lµ c¸c ®iÒu kho¶n do c¸c bªn tho¶ thuËn , xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c tù do hîp ®ång trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , ph¸p luËt kh«ng giíi h¹n c¸c ®iÒu kho¶n mµ c¸c bªn ký kÕt tho¶ thuËn víi nhau .Tuy nhiªn, néi dung cña Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ kh«ng chØ gåm c¸c ®iÒu kho¶n c¸c bªn tho¶ thuËn mµ cßn bao gåm nh÷ng ®iÒu kho¶n mµ c¸c bªn kh«ng tho¶ thuËn nh­ng theo qy ®Þnh cña ph¸p luËt mµ c¸c bªn ph¶i cã nghÜa vô thùc hiÖn . C¨n cø vµo tÝnh chÊt vai trß cña c¸c ®iÒu kho¶n trong Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ,c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ®­îc chia lµm ba lo¹i: ®iÒu kho¶n chñ yÕu, ®iÒu kho¶n th­êng lÖ, vµ ®iÒu kho¶n tuú nghi. §iÒu kho¶n chñ yÕu. §iÒu kho¶n chñ yÕu lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¨n b¶n , nhÊt thiÕt ph¶i cã trong hîp ®ång .Do ®ã c¸c bªn b¾t buéc ph¶i tho¶ thuËn víi nhau th× Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ míi ®­îc h×nh thµnh , nÕu c¸c bªn ch­a cã tho¶ thuËn víi nhau th× hîp ®ång ch­a ®­îc h×nh thµnh tøc lµ c¸c bªn ch­a cã quan hÖ hîp ®ång . Nh­ vËy c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù h×nh thµnh vµ tån t¹i cña mét hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn nãi riªng vµ hîp ®ång kinh tÕ nãi chung. C¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu bao gåm: A1. §iÒu kh¶n vÒ ngµy th¸ng n¨m ký kÕt Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ , tªn ®Þa chØ , sè tµi kho¶n vµ Ng©n hµng giao dÞch cña c¸c bªn , hä tªn ng­êi ®¹i diÖn ký kÕt . Theo ®iÒu 5- nghÞ ®Þnh 17-H§BT (16/1/1990) , ®¹i diÖn hîp ph¸p cña ph¸p nh©n lµ ng­êi ®­îc bæ nhiÖm hay ®­îc bÇu vµo chøc vô ph¸p nh©n ®ã vµ ®­îc giao gi÷ chøc vô ®ã, cßn ng­êi ®øng tªn ®¨ng ký kinh doanh lµ ng­êi ®øng tªn xin cÊp giÊy phÐp kinh doanh ,®ùoc cÊp giÊy phÐp kinh doanh vµ ®· ®¨ng ký kinh doanh t¹i c¬ quan Nhµ n­íc cã thÈm quyÓn theo ®óng ph¸p luËt. §¹i diÖn hîp ph¸p cña ph¸p nh©n hoÆc ng­êi ®øng tªn ®¨ng ký kinh doanhcã thÓ uû quyÒn cho ng­êi kh¸c thay thÕ ®Ó ký kÕt hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ . ViÖc uû quyÒn ph¶i ®­îc lµm thµnh v¨n b¶n ghi râ hä tªn , chøc vô, n¬i lµm viÖc , giÊy chøng minh cña ng­êi ®­îc uû quyÒnvµ thêi h¹n uû quyÒn . ng­êi ®­îc uû quyÒn kh«ng ®­îc uû quyÒn cho ng­êi thø ba. A2. §èi t­îng cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ Theo ®iÒu 12-Kho¶n 16- Ph¸p lÖnh H§KT th× ®èi t­îng cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc tÝnh b»ng sè l­îng kiÖn hoÆc khèi l­îng hoÆc gi¸ trÞ quy ­íc. §iÒu kho¶n nµy nh»m tr¶ lêi c©u hái lµ giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ g×? vµ bao nhiªu?. Tªn hµng lµ mét yÕu tè v« cïng quan träng cña hîp ®ång nãi chung vµ Hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ nãi riªng .NÕu kh«ng biÕt tªn hµng ho¸ vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ g× th× sÏ kh«ng thÓ cã ®­îc sù giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc. Th«ng tin vÒ sè l­îng kiÖn , khèi l­îng thÓ tÝch cña hµng ho¸ còng lµ mét trong nh÷ng th«ng tin quan träng ®Ó bªn lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ bè trÝ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ c¸ch thøc vËn chuyÓn ra sao cho phï hîp nhÊt so víi tÝnh chÊt hµng ho¸. Th«ng tin vÒ sè l­îng thÓ tÝch vµ c¸c chi tiÕt cña hµng ho¸ cµng cô thÓ vµ cµng chÝnh x¸c bao nhiªu th× sù giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ cµng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ chÊt l­îng cao bÊy nhiªu . Còng nh­ tªn hµng , sè l­îng kiÖn , khèi l­îng thÓ tÝch , th«ng tin vÒ gi¸ trÞ quy ­íc cña hµng ho¸ theo nh­ hai bªn ®· tho¶ thuËn lµ yÕu tè quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt tr¸ch nhiÖm vi ph¹m Hîp ®ång (nÕu cã x¶y ra cña c¸c bªn ) . Nãi tãm l¹i , ®èi t­îng cña giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ mét ®iÒu kho¶n c¬ b¶n cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù h×nh thµnh vµ tån t¹i cña hîp ®ång giao nhËn vËn vchuyÓn hµng hãa. A3. Chñng lo¹i, chÊt l­îng quy c¸ch ,tÝnh ®ång bé cña s¶n phÈm hµng ho¸ hoÆc yªu cÇu kü thuËt cña c«ng viÖc. Theo c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm th× hiÓu chÊt l­îng s¶n phÈm bao gåm c¸c mÆt hµng nh­ phÈm chÊt , quy c¸ch chñng lo¹i , bao b× ,®ãng gãi kÓ c¶ mµu s¾c . ChØ khi nµo n¾m râ ®­îc ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn th× ng­êi lµm nhiÖm vô giao nhËn vËn chuyÓn míi b¶o qu¶n hµng ho¸ mét c¸ch tèt nhÊt , ®ång thêi tr¸nh g©y ra viÖc h­ háng vµ mÊt m¸t hµng ho¸ do tÝnh chÊt tù nhiªn cña nã. Quy ®Þnh nµy lµ mét ®iÒu kho¶n cã lîi cho c¶ hai bªn : bªn kh¸ch hµng sÏ yªn t©m vÒ sù nguyªn ®ai , nguyªn kiÖn cña hµng ho¸ cña m×nh; bªn giao nhËn vËn chuyÓn sÏ ®­îc gi¶m bít tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi sè hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn . A4. Gi¸ c¶ : Gi¸ c¶ trong hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng hãa kh«ng ph¶i lµ gi¸ cña hµng ho¸ nh­ c¸c lo¹i hîp ®ång kinh tÕ kh¸c mµ gi¸ c¶ ë ®©ylµ gi¸ dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸. Th«ng th­êng, gi¸ c¶ trong mét hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng hã bao gåm : Chi phÝ vËn chuyÓn : ®ã chÝnh lµ c­íc khÝ cña vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ c¸c chi phÝ kh¸c mµ hai bªn tho¶ thuËn . VÝ dô nh­ chi phÝ lµm thñ tôc h¶i quan, chi phÝ ®ãng gi¸. ChÝ kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc giao nhËn vËn chuyÓn hµng : + PhÝ qu¸ t¶i, phÝ xe vµo ®­êng cÊm + PhÝ ho¹t ®éng vì nÕu do lçi cña kh¸ch hµng + PhÝ b¶o hiÓm hµng ho¸ tõ nhËn hµng cho ®Õn ®Þa ®iÓm giao hµng (nÕu cã) + Chi phÝ cho l­u xe , l­u b·i, vµ bèc dì t¹i c¶ng nÕu kh¸ch hµng cã thay ®æi thêi gian vµ ®Þa ®iÓm giao hµng mµ kh«ng x¸c nhËn l¹i víi bªn lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ tr­íc 24 h. A5. Giao nhËn hµng §iÒu kho¶m nµy bao gåm : thêi h¹n giao nhËn, ®Þa ®iÓm giao nhËn. Hµng ho¸ vËn chuyÓn ph¶i ®Õn mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh . VËn chuyÓn mµ kh«ng biÕt vËn chuyÓn tíi ®©u ,ë ®©u th× kh«ng vËn chuyÓn ®­îc th× cã thÓ nãi ®©y lµ mét ®Æc ®iÓm c¬ b¶n quan träng nhÊt so víi hîp ®ång kinh tÕ kh¸c. §iÒu kho¶n th­êng lÖ ( ®iÒu kho¶n ®­¬ng nhiªn). Lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n mµ néi dung cña nã ®­îc quy ®Þnh trong c¸c c¨n b¶n ph¸p luËt . Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy c¸c bªn cã thÓ ®­a vµo hoÆc kh«ng ®­a vµo hîp ®ång. NÕu c¸c bªn kh«ng tho¶ thuËn víi nhau vÒ nh÷ng ®iÒu kho¶n nµy th× coi nh­ mÆc nhiªn c«ng nhËn nh÷ng ®iÒu kho¶n ®ã vµ cã nghÜa vô ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nghÜa vô ph¸t sinh .NÕu c¸c bªn cã tho¶ thuËn th× tho¶ thuËn ®ã kh«ng ®­îc tr¸i víi ph¸p luËt , nÕu tr¸i th× tho¶ thuËn ®ã kh«ng cã gi¸ trÞ .Nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt sÏ trë thµnh nh÷ng néi dung cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn thay vµo c¸c ®iÒu kiÖn mµ c¸c bªn ®· tho¶ thuËn tr¸i ph¸p luËt ®ã. §èi víi hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ th× c¸c ®iÒu kiÖn th­êng lÖ bao gåm : B1. Thanh to¸n. §ã lµ c¸c ®iÒu kiÖn mµ c¸c bªn tho¶ thuËn vÒ h×nh thøc vµ thÓ thøc thanh to¸n còng nh­ thêi h¹n thanh to¸n. Trong mét hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ th­êng quy ®Þnh thêi h¹n thanh to¸n lµ sau khi ®· hoµn thµnh viÖc giao nhËn vËn chuyÓn l« hµng, bªn kh¸ch hµng ®· lËp ho¸ ®¬n thanh to¸n vµ göi cho bªn lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ .Kh¸ch hµng cã nghÜa vô thanh to¸n trong vßng 7 ngµy tõ khi nhËn ho¸ ®¬n .H×nh thøc thanh to¸n ®ã lµ chuyÓn kho¶n hoÆc b»ng VND theo tû gi¸ b¸n ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng TW t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n trong tr­êng hîp trÞ gi¸ hîp ®ång tÝnh b»ng ngo¹i tÖ . B2. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn Trong ®iÒu kiÖn nµy c¸c bªn tho¶ thuËn tr¸ch nhiÖm cña tõng bªn trong hîp ®ång . Tr¸ch nhiÖm bªn kh¸ch hµng : + Cung cÊp ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c vµ kÞp thêi c¸c th«ng tin , hå s¬ chøng tõ cÇn thiÕt cã liªn quan ®Õn l« hµng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho bªn lµm dÞch vô hoµn thµnh c¸c thñ tôc giao nhËn hµng vµ vËn chuyÓn hµng ho¸. + ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ ph­¬ng tiÖn kho b·i vµ cö c¸n bé tiÕp nhËn hµng t¹i kho hµng riªng theo th«ng b¸o cña bªn lµm dÞch vô ®¶m b¶o kiÓm ho¸ vµ dì hµng ®­îc nhanh chãng vµ cïng bªn B ký vµo biªn b¶n giao hµng. + Cö c¸n bé cã mÆt th­êng xuyªn phèi hîp víi bªn lµm dÞch vô gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh giao nhËn ®èi víi nh÷ng l« hµng lín cã tÝnh chÊt phøc t¹p. + ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh chÊt ph¸p lý cña l« hµng vµ ®¶m nhiÖm viÖc gi¸m ®Þnh hµng ho¸. + Mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hoÆc uû th¸c cho bªn lµm dÞch vô mua b¶o hiÓm , chi phÝ do bªn A chÞu. + Thanh to¸n ®Çy ®ñ , ®óng h¹n nh­ ®· nªu trong ®iÒu kiÖn thanh to¸n vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn thanh to¸n mäi c­íc phÝ do viÖc chuyÓn tiÕn chËm. Tr¸ch nhiÖm cña bªn lµm dÞch vô + ChÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé c¸c c«ng viÖc ®Ó nhËn hµng vµ vËn chuyÓn vÒ ®Þa ®iÓm theo chØ ®Þnh cña bªn kh¸ch hµng. + Th«ng b¸o cho bªn kh¸ch hµng chËm nhÊt lµ 24 giê tr­íc khi nhËn hµng ®Ó bªn kh¸ch hµng chuÈn bÞ nhËn hµng. + §¶m b¶o qu¸ tr×nh giao nhËn vËn chuyÓn bèc xÕp hµng ho¸ theo ®óng nh­ quy ®Þnh cña phiÕu giao hµng vµ biªn b¶n giao nhËn hµng víi c¶ng. Trong tr­êng hîp cã x¶y ra mÊt m¸t h­ háng ®èi víi hµng ho¸ hoÆc trong t×nh tr¹ng nghi ngê hµng ho¸ bÞ tæn thÊt , th× bªn lµm dÞch vô ph¶i b¸o ngay cho bªn kh¸ch hµng b»ng v¨n b¶n trong 24 giê kÓ tõ khi ph¸t hiÖn . §ång thêi thiÕt lËp ngay v¨n b¶n cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc gi¶i quyªt sau nµy. + Hç trî cho bªn kh¸ch hµng ®ßi båi th­êng tõ c«ng ty b¶o ®èi víi hµng ho¸ ®­îc b¶o hiÓm vµ chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng thiÖn h¹i (nÕu cã) x¶y ra trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng ho¸ nÕu do lçi cña bªn lµm dÞch vô theo møc quy ®Þnh t¹i ®iÒu kiÖn kinh doanh chuÈn cña HiÖp héi giao nhËn kho vËn ViÖt nam. B3.Thêi h¹n cã hiÖu lùc cña hîp ®ång §iÒu kho¶n nµy do hai bªn ký kÕt tho¶ thuËn .  Th«ng th­êng hîp ®ång giao nhËn hµng hãa cã hiÖu lùc tõ khi ký kÕt cho ®Õn khi hai bªn thanh to¸n hîp ®ång Trong mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu vµ ®iÒu kho¶n th­êng lÖ cña hîp ®ång th× sù tån t¹i cña hîp ®ång nµy kh«ng phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kho¶n th­êng lÖ mµ phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu. Hai bªn kh«ng tho¶ thuËn vÒ ®iÒu kho¶n th­êng lÖ th× hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ vÉn cø h×nh thµnh vµ lµm ph¸t sinh ra quyÒn vµ nghÜa vô cã liªn quan. §iªu kho¶n tuú nghi §iÒu kho¶n nµy lµ nh÷ng ®iÒu kho¶n do c¸c bªn tù tho¶ thuËn khi ph¸p luËt cho phÐp . §iÒu kho¶n tuú nghi xuÊt ph¸t tõ nh÷ng quy ph¹m ph¸p luËt quy ®Þnh c¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn vÊn ®Ò nµy hay vÊn ®Ò kh¸c vµ c¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn hoÆc kh«ng tho¶ thuËn . NÕu tho¶ thuËn th× tho¶ thuËn ®ã lµ néi dung cña hîp ®ång vµ c¸c bªn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn. §iÒu kho¶n tuú nghi th­êng lµ: Trong thêi h¹n cã hiÖu lùc cña hîp ®ång nÕu nh­ cã c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt míi ngoµi nh÷ng ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång th× hai bªn ph¶i chÊp hµnh nh÷ng quy ®Þnh ®ã. Hai bªn cam kÕt víi nhau vÒ viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång . Mäi söa ®æi , bæ sung trong hîp ®ång ph¶i lµm thµnh v¨n b¶n vµ cã sù ®ång ý cña hai bªn. Trong qóa tr×nh thùc hiÖn nÕu cã khã kh¨n v­íng m¾c g× th× cïng nhau gi¶i quyÕt trªn c¬ së cã quan t©m ®Õn lîi Ých cña hai bªn . Nh÷ng v­íng m¾c kh«ng thÓ gi¶i quyÕt b»ng th­¬ng l­îng , sÏ do träng tµi Quèc tÕ ViÖt nam c¹nh phßng C«ng nghiÖp vµ Th­¬ng m¹i ViÖt nam hoÆc do toµ ¸n kinh tÕ gi¶i quyÕt vµ ph¸n quyÕt cña träng tµi hoÆc Toµ ¸n cïng buéc hai bªn ph¶i thùc hiÖn. C¸c nguyªn t¾c thùc hiÖn hîp ®ång Sau khi hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc ký kÕt vµ cã gi¸ trÞ ph¸p lý , c¸c bªn ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô ph¸t sinh tõ hîp ®ång .ViÖc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña hîp ®ång ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh , nh÷ng nguyªn t¾c ®ã lµ nh÷ng nguyªn t¾c thùc hiÖn (hay chÊp hµnh) hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ . Nguyªn t¾c thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ t­ t­ëng chØ ®¹o ®­îc ghi nhËn trong c¸c quyÕt ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ mµ c¸c bªn ph¶i tu©n theo khi thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký kÕt , nÕu kh«ng sÏ ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng hËu qu¶ ph¸p lý nhÊt ®Þnh . C¸c quy ph¹m ph¸p luËt vÒ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ghi nhËn nh÷ng nguyªn t¾c sau : Nguyªn t¾c chÊp hµnh hiÖn thùc Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái c¸c bªn ph¶i thùc hiÖn ®óng ®iÒu kho¶n ®èi t­îng hîp ®ång , kh«ng ®­îc thay thÕ ®èi t­îng mµ c¸c bªn ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång b»ng ®èi t­îng kh¸c . Cã thùc hiÖn ®óng c¸c ®iÒu kho¶n nµy c¸c bªn míi ®¹t ®­îc môc ®Ýnh lµ nh»m ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh . §iÒu nµy rÊt cã ý nghÜa víi c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu hµng ho¸ kh«ng ®­îc ghi nhËn theo ®óng tho¶ thuËn cã thÓ lµm ®¶o lén kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña bªn ®Æt hµng . Do ®ã nguyªn t¾c chÊp hµnh hiÖn thùc hîp ®ång lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng vµ cã ý nghÜa s©u s¾c trong thùc tiÔn thùc hiÖn hîp ®ång. b. Nguyªn t¾c chÊp hµnh ®óng. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái c¸c bªn tham gia thùc hiÖn hîp ®ång ph¶i ®óng vµ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt trong hîp ®ång , tøc lµ tÊt c¶ c¸c nghÜa vô ph¸t sinh tõ quan hÖ hîp ®ång ®Òu ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ. Nguyªn t¾c nµy cã ph¹m vi réng h¬n bao hµm h¬n nguyªn t¾c chÊp hµnh hiÖn thùc. Nh­ng do tÝnh chÊt quan träng cña ®iÒu kho¶n nµy mµ tõ tr­íc ®Õn nay nguyªn t¾c chÊp hµnh ®óng ®èi t­îng ®­îc ®­a thµnh mét nguyªn t¾c riªng thµnh nguyªn t¾c chÊp hµnh hiÖn thùc mµ ®· tr×nh bµy ë trªn. V× môc tiªu cña hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ lµ kinh doanh sinh lêi , do ®ã khi c¸c bªn tham gia ký kÕt hîp ®ång ®Òu mong muèn vµ tin t­ëng r»ng c¸c ®iÒu kho¶n ®· tho¶ thuËn sÏ thùc hiÖn ®óng vµ nh­ thÕ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ho¹t ®éng kinh doanh . Do ®ã yªu cÇu nµy ®Æt ra lµ c¸c bªn ph¶i t«n träng nh÷ng ®iÒu ®· cam kÕt vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ . ViÖc kh«ng thùc hiÖn hay thùc hiÖn kh«ng ®óng sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕ ho¹ch kinh doanh cña mçi bªn trong quan hÖ hîp ®ång vµ cã thÓ g©y ra hËu qu¶ kh«n l­êng . Vµ sù vi ph¹m ®ã cña mçi bªn cßn cã thÓ g©y ra hµng lo¹t vi ph¹m hîp ®ång kh¸c , bëi v× quan hÖ hîp ®ång cã tÝnh d©y chuyÒn, quan hÖ hîp ®ång nµy lµ tiÒn ®Ò cho quan hÖ hîp ®ång kh¸c. V× vËy, viÖc chÊp hµnh ®óng ho¹t ®éng giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ hiÖn nay kh«ng ®­îc coi lµ kû luËt cña kÕ ho¹ch Nhµ n­íc tr­íc ®©y n÷a mµ lµ kû luËt hîp ®ång , kû luËt nghiªm kh¾c nhÊt cña c¸c nhµ kinh doanh. c. Nguyªn t¾c hîp t¸c , t­¬ng trî gióp ®ì lÉn nhau trªn tinh thÇn hai bªn cïng cã lîi. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái c¸c bªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau , th­êng xuyªn theo dâi vµ gióp ®ì lÉn nhau ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ . NÕu hîp ®ång cã thÓ bÞ vi ph¹m ph¶i kÞp thêi th«ng b¸o cho nahu biÕt ®Ó cïng tr¸nh vµ h¹n chÕ tæn thÊt cã thÓ x¶y ra khi vi ph¹m hîp ®ång , nÕu cã thiÖt h¹i x¶y ra ph¶i t×m mäi c¸ch h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i ®ã . MÆc dï trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c chñ thÓ kinh tÕ c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t sinh nh­ng c¸c bªn ph¶i c¹nh tranh mét c¸ch lµnh m¹nh trªn tinh thÇn hîp t¸c , b×nh ®¼ng , t«n träng lîi Ých cña nhau . Bªn cã nghÜa vô ph¶i cè g¾ng hÕt søc thùc hiÖn nghÜa vô cña m×nh , kh«ng ®­îc û l¹i vin vµo khã kh¨n kh¸ch quan mµ trèn tr¸nh tr¸ch nhiÖm. Bªn cã quyÒn còng kh«ng ®ùoc thê ¬ tr­íc khã kh¨n cña bªn cã nghÜa vô mµ t×m mäi c¸ch gióp ®ì , t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi c¸c bªn cã nghÜa vô ph¶i thùc hiÖn®óng nghÜa vô cña hä. Trong tr­êng hîp bªn vi ph¹m hîp ®ång kh«ng thÓ g©y h¹i cho bªn kia , bªn bÞ thiÖt h¹i cã kh¶ n¨ng h¹n chÕ thiÖt h¹i nh­ng kh«ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn mµ cø ®Ó cho thiÖt h¹i x¶y ra th× còng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm mét phÇn . Toµ ¸n cã thÓ kh«ng buéc bªn vi ph¹m ®Òn bï thiÖt h¹i cho bªn bÞ vi ph¹m. Gióp ®ì b¹n hµng khi gÆp khã kh¨n còng lµm t¨ng uy tÝn cña nhµ kinh doanh trªn th­¬ng tr­êng. Thùc hiÖn hîp ®ång trªn tinh thÇn hîp t¸c , t«n träng lîi Ých cña nhau võa lµ nguyªn t¾c, võa lµ ®¹o lý cña c¸c nhµ kinh doanh trong thêi ®¹i kinh doanh hiÖn nay. Ch­¬ng II Thùc tiÔn ký kÕt hîp ®ång t¹i C«ng ty Kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i VINATRAN CO I. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i VINATRANCO. 1Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty VINATRANCO. TiÒn th©n cña C«ng ty VINATRANCO lµ Chi côc vËn t¶i khu IV ®­îc thµnh lËp tõ thêi kú kh¸ng chiÕn chèng Mü. Trong hoµn c¶nh chiÕn tranh, Chi côc ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh lµ phôc vô chiÕn ®Êu. §Õn n¨m 1979, theo quyÕt ®Þnh sè 73 NTQ§1( ban hµnh ngµy 3 th¸ng 11 n¨m 1979 ),Côc kho vËn ra ®êi dùa trªn c¬ së vËt chÊt cña Chi côc vËn t¶i khu IV vµ b¾t ®Çu thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý c«ng t¸c kho vËn cña Bé Néi th­¬ng. B­íc sang thËp kû 80, C«ng ty ®­îc ®æi tªn thµnh C«ng ty kho vËn néi th­¬ng I, ho¹t ®éng víi chøc n¨ng kinh doanh kho hµng , vËn t¶i vµ dÞch vô giao nhËn trªn ph¹m vi toµn miÒn B¾c ( cïng víi c«ng ty kho vËn néi th­¬ng II ë miÒn Nam ). Sù ra ®êi nµy ®­îc ®¸nh dÊu bëi quyÕt ®Þnh sè 36 NTQ§ I ban hµnh ngµy 5 /5 /1981 . Sau thêi gian ®ã , do t×nh h×nh kinh tÕ X· héi cã nhiÒu thay ®æi ,Bé néi th­¬ng nhËn thÊy cÇn ph¶i s¸t nhËp hai c«ng ty kho vËn I vµ II ®Ó thµnh lËp Tæng C«ng ty kho vËn .Tæng c«ng ty tån t¹i tõ n¨m 1985 ®Õn 1995 theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 212 NTQ§ I ra ngµy 11/11/1985. §©y lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng ty kÓ tõ khi b¾t ®Çu thµnh lËp. C«ng ty ®­îc chÝnh thøc thµnh lËp tõ n¨m 1995 vµ lÊy tªn lµ c«ng ty kho vËn vµ dÞnh vô th­¬ng m¹i víi tªn giao dÞch lµ VINATRANCO. Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc thuéc Bé Th­¬ng m¹i , ra ®êi theo quyÕt dÞnh sè 109 TM/ TCCB ban hµnh ngµy 22 th¸nh 2 n¨m 1995. TÝnh ®Õn nayC«ng ty ®· tån t¹i ®­îc 7 n¨m víi nhiÒu ®æi míi vµ thµnh c«ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh . Víi sè vèn kinh doanh 5.344.000.000 ®ång ban ®Çu ,sau 7 n¨m ho¹t ®éng sè vèn trªn ®· lªn tíi 8.549.370.836 ®ång , nh­ vËy t¨ng 3.205.370.836 ®ång . 2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty VINATRANCO Nãi mét c¸ch chung nhÊt C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ hîp t¸c ®Çu t­ víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc. C¸c b¹n hµng trong n­íc bao gåm : H¬n 500 ®¹i lý b¸n hµng ë Hµ néi vµ c¸c tØnh ë phÝa B¾c. NhiÒu kh¸ch hµng lµ c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh,c«ng ty liªn doanh nh­ : Thuû ®iÖn Hoµ B×nh, g¹ch Th¹ch Bµn,.... GÇn 20 h·ng taxi. C¸c nhµ m¸y l¾p r¸p chÕ t¹o « t« nh­ : VMC, FOR ,MECEDEC. C¸c b¹n hµng n­íc ngoµi bao gåm : C«ng ty Jimbrother’s §µi Loan. C«ng ty ESSO Singapor. C«ng ty Nomura NhËt B¶n. Vµ nhiÒu c¸c c«ng ty giao nhËn v©n t¶i ë c¸c khu vùc Ch©u ¸ ,Ch©u ¢u. Nãi riªng vÒ chøc n¨ng kinh doanh C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i ®­îc phÐp tiÕn hµnh nh÷ng ho¹t ®éng sau : + S¶n xuÊt gia c«ng giÇy xuÊt khÈu, s¶n xuÊt gia c«ng bao b× hµng ho¸, s¶n xuÊt gia c«ng hµng may mÆc. C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô Th­¬ng m¹i thµnh lËp xÝ nghiÖp giµy §«ng Anh ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh nµy. XÝ nghiÖp ®­îc phÐp tù chñ kinh doanh vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng cña m×nh ®èi víi C«ng ty. + Kinh doanh hµng ho¸. C¸c mÆt hµng chÝnh mµ C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô th­¬ng m¹i kinh doanh gåm cã : dÇu nhên ESSO ,x¨m lèp «t«, s¾t thÐp ph­¬ng tiÖn vËn t¶i,vËt t­,l­¬ng thùc ,hµng ho¸ b¸n lÎ cïng mét sè hµng ho¸ kh¸c. + Kinh doanh dÞch vô . C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô th­¬ng m¹i chñ yÕu kinh doanh c¸c dÞch vô vÒ vËn t¶i .Cô thÓ lµ : kinh doanh vËn t¶i trùc tiÕp, vËn t¶i thuª ngoµi,lµm dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn,lµm ®¹i lý vËn t¶i Quèc tÕ. Ngoµi ra, do c¬ së kho b·i cña C«ng ty kh¸ thuËn tiÖn cho ho¹t ®éng cho thuª nªn kinh doanh kho b·i ,thuª nhµ ,thuª v¨n phßng trë thµnh mét bé phËn kinh doanh dÞch vô ®ãng gãp tû lÖ doanh sè t­¬ng ®èi lín .Trªn thùc tÕ , C«ng ty kho vËn vµ dÞch vô th­¬ng m¹i cßn ®­îc phÐp thùc hiÖn uû th¸c xuÊt nhËp khÈu . Chøc n¨ng kinh doanh nµy tuy kh«ng ph¶i lµ ho¹t ®éng cã tÝnh th­êng xuyªn ,liªn tôc song còng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ chung cña toµn C«ng ty . Míi ®©y cßn cã thªm dÞch vô kinh doanh hµng chuyÓn khÈu ,hµng qu¸ c¶nh,hµng triÓn l·m. Tõ c¸c chøc n¨ng kinh doanh kÓ trªn C«ng ty tù triÓn khai thµnh mét sè nhiÖm vô cô thÓ sau : + Thùc hiÖn chÕ ®é ho¹ch to¸n ®éc lËp tù chñ vÒ tµi chÝnh. + X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c kÕ ho¹ch cña C«ng ty. + Qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh ®óng chÕ ®é chÝnh s¸ch hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc ,b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®­îc giao. + ChÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c chÕ ®é,chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ n­íc vµ quy ®Þnh cña Bé Th­¬ng m¹i . + Thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt trong hîp ®ång ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng trong viÖc gi÷ hµng ho¸,giao nhËn vµ vËn chuyÓn hµng ho¸ ,c¸c hîp ®ång liªn doanh ,liªn kÕt ,hîp ®ång mua b¸n vËt t­ hµng ho¸ . + Qu¶n lý toµn diÖn ®éi ngò c«ng nh©n viªn chøc ,thùc hiÖn ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn vµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghÒ nghiÖp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. + Lµm tèt c«ng t¸c b¶o vÖ ,an toµn lao ®éng ,trËn tù X· héi,b¶o vÖ m«i tr­êng ,b¶o vÖ tµi s¶n X· héi chñ nghÜa,b¶o vÖ an ninh quèc phßng. 3. C¬ cÊu tæ chøc vµ Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty. Lµ mét C«ng ty Nhµ n­íc ®­îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng trªn c¬ së liªn kÕt nhiÒu ®¬n vÞ thµnh viªn cã quan hÖ g¾n bã víi nhau trong kinh doanh vµ s¶n xuÊt ,nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng kinh doanh cña c¸c thµnh viªn vµ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ X· héi trong tõng thêi kú . C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc víi t­ c¸ch ph¸p nh©n trong kinh doanh,bao gåm c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn tiÕn hµnh h¹ch to¸n ®éc lËp. Trô së chÝnh cña C«ng ty ®­îc ®ãng t¹i 473 Minh Khai- Hai Bµ Tr­ng - thµnh phè Hµ néi. Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ do vËy Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty ®­îc thµnh lËp nh­ sau : - §øng ®Çu C«ng ty lµ Gi¸m ®èc c«ng ty do Bé tr­ëng Bé Th­¬ng m¹i bæ nhiÖm hoÆc miÔn nhiÖm ,khen th­ëng kû luËt. Gi¸m ®èc lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc cÊp trªn chñ qu¶n vµ ph¸p luËt vÒ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Gi¸m ®èc cã quyÒn dÞnh ,®iÒu hµnh cao nhÊt trong c«ng ty. Gi¸m ®èc ®­îc tÝnh l­¬ng c¬ b¶n theo ng¹ch bËc cña viªn chøc nhµ n­íc vµ h­ëng l­¬ng th­ëng theo chÕ ®é ph©n phèi tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng trong doanh nghiÖp do ChÝnh Phñ quy ®Þnh g¾n liÒn víi hiÖu qu¶ kinh doanh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. NhiÖm vô quyÒn h¹n cña gi¸m ®èc ®­îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 40 Ph¸p lÖnh hîp ®ång kinh tÕ. - Hç trî cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh cã mét sè phã gi¸m ®èc.C¸c phã gi¸m ®èc do gi¸m ®èc lùa chän , ®Ò ._.