Bài giảng Các phương thức thanh toán quốc tế thông dụng

ó khách hàng (người yêu cầu trả tiền) yªu cÇu ng©n hµng của m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ng-êi khác (người hưởng lợi) ở mét địa điểm nhất định b»ng ph-¬ng tiÖn chuyển tiền do khách hàng quy định. 3 3.1. Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 3.1. 2. C¸c bªn tham gia:  Người yêu cầu trả tiền (Applicant): Người trả tiền (Payer): Ng-êi mua, NK Người chuyển tiền (Remitter): nhà đầu tư, kiều bào  Người hưởng lợi (Beneficiary): người nhận tiền (ng-êi b¸n, XK hay ng-êi cung øng mét dÞch vô nµo ®ã..) 4 3.1. Ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn (Remittance) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 3.1. 2. C¸c bªn tham gia:  Ng©n hµng: NH chuyÓn tiÒn (Remitting bank): NH ở nước người yêu cầu chuyển tiền NH người hưởng : NH ở nước người hưởng lợi NH trung gian (Intermidiary bank, correspondent bank, paying bank): Là NH đại lý nắm giữ TK của NH chuyển tiền Có thể là NH ở nước người hưởng lợi, có thể là NH ở nước thứ ba 5 3.1.3 Quy trình thanh toán (Remittance) Remitting bank Applicant (Importer) Correspondent bank Beneficiary (Exporter) 1 2 4 6 1. Người hưởng lợi thực hiện nghĩa vụ (giao hàng) 2. Người yêu cầu ra lệnh cho NH chuyển tiền cho người hưởng lợi 3. NH chuyển báo nợ TK ngoại tệ của người yêu cầu chuyển tiền 4. NH chuyển tiền trả tiền ra nước ngoài cho người hưởng lợi qua NH đại lý 5.NH người hưởng lợi/NH trung gian báo nợ TK NH chuyển tiền 6. NH đại lý trả tiền cho người hưởng lợi 3 5 6 3.1.3 Néi dung cña lệnh chuyÓn tiÒn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 1. Ngày giá trị 2. Sè tiÒn chuyÓn 3. Tªn vµ ®Þa chØ cña ng-êi yêu cầu chuyÓn tiÒn, Sè tµi kho¶n mở tại ng©n hµng chuyển tiền, 4. Tªn vµ ®i¹ chØ ng-êi h-ëng lîi - Sè tµi kho¶n - Ng©n hµng trung gian, NH đại lý 5. Nội dung chuyÓn tiÒn 6. Phí chuyển tiền 7. Cam kết của người yêu cầu chuyển tiền TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 2 7 Yêu cầu về chứng từ chuyển tiền Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Chứng từ là bằng chứng cho yêu cầu chuyển tiền. Bao gồm:  QĐ thành lập DN (chuyển tiền lần đầu)  Đăng ký kinh doanh (chuyển tiền lần đầu)  Các loại mã số: nhập khẩu, MST  Hợp đồng: XNK, dịch vụ, HĐ uỷ thác nhập khẩu, vay vốn, mua bán ngoại tệ ..  Hoá đơn thương mại.  Giấy phép nhập khẩu (nếu có)  Giấy nộp ngoại tệ tiền mặt (nếu có)  Lệnh chi của KH 8 PhÝ chuyÓn tiÒn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking NÕu ¸p dông ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn nh- lµ mét ph-¬ng thøc ®éc lËp th× ai chuyÓn tiÒn ng-êi ®ã ph¶i tr¶ phÝ. NÕu lµ mét ph-¬ng thøc hç trî cho ph-¬ng thøc kh¸c th× 2 bªn cïng tho¶ thuËn. 9 Ph-¬ng tiÖn chuyÓn tiÒn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Ph-¬ng tiÖn thanh to¸n ®-îc dïng trong ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn gåm cã tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn (Telegraphic Transfer - T/T), tr¶ b»ng th- (Mail Transfer - M/T). Tr¶ b»ng ®iÖn hay b»ng th- ®Òu ph¶i th«ng qua ng©n hµng lµm ng-êi trung gian thùc hiÖn viÖc chuyÓn tr¶ ®ã. 10 Hai loại thời điểm chuyển tiền Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Chuyển tiền trả trước:  Đặt cọc đảm bảo thực hiện hợp đồng  Ứng trước cho người XK trước khi giao hàng  Thanh toán trước 1 phần (advance)  Chuyển tiền sau:  Thanh toán sau khi người hưởng lợi thực hiện nghĩa vụ hợp đồng 11 3.1.4 Tr-êng hîp ¸p dông Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Trong lÜnh vùc phi th-¬ng m¹i: ChuyÓn tiÒn sau khi ®· thùc hiÖn hoÆc tr-íc khi thùc hiÖn dÞch vô cung øng.  Trong lÜnh vùc th-¬ng m¹i:  Ng-êi mua chØ tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n khi nhËn ®-îc tin hµng ®· s½n sµng bèc lªn tµu ®Ó chuyÓn ®i  Khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng trªn ph-¬ng tiÖn vËn t¶i  Khi ng-êi mua nhËn ®-îc chøng tõ hµng ho¸  Sau khi nhËn ®-îc hµng ho¸  Tr¶ tiÒn theo tõng phÇn cña hîp ®ång. 12 3.1.4 Tr-êng hîp ¸ p dông Tuesday, October 16, 2012  Ít ®-îc dïng trong thanh to¸n ngo¹i th-¬ng v× viÖc tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n phô thuéc vµo thiÖn chÝ cña ng-êi mua nªn kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng-êi b¸n.  Nªn sö dông trong c¸c tr-êng hîp sau:  Bªn b¸n vµ mua hoµn toµn tin cËy lÉn nhau. Ng-êi mua tin vµo viÖc giao hµng cña ng-êi b¸n, ng-êi b¸n tin vµo viÖc tr¶ tiÒn cña ng-êi mua.  Khi ph-¬ng thøc nµy trë thµnh mét bé phËn cÊu thµnh cña c¸c ph-¬ng thøc kh¸c.  ChØ nªn ¸p dông trong nh÷ng tr-êng hîp giao dÞch phi th-¬ng m¹i TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 3 13 3.2. Ph-¬ng thøc më tµi kho¶n, ghi sæ. (Open account) Tuesday, October 16, 2012 3.2.1 Kh¸i niÖm: Là ph-¬ng thøc thanh toán ®-îc thùc hiÖn b»ng c¸ch ng-êi b¸n më mét tµi kho¶n ghi nî bªn mua tõ viÖc cung cÊp hµng ho¸ ®Õn cung øng dÞch vô mµ 2 bªn sÏ tho¶ thuËn theo ®Þnh kú (quý, n¨m), ng-êi mua sÏ dïng ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn thanh toán cho ng-êi b¸n. - Ph-¬ng thøc nµy thùc chÊt lµ h×nh thøc tÝn dông th-¬ng mại mµ ng-êi b¸n cÊp cho ng-êi mua. 14 Tuesday, October 16, 2012 3.2.2 Quy trình thanh toán Remitting bank Applicant (Importer) Correspondent bank Beneficiary (Exporter) 1 2 3 3 1. Người XK thực hiện nghĩa vụ (giao hàng vµ göi chøng tõ hµng hãa) 2. Người XK ghi vµ b¸o nî trùc tiÕp. 3. Tr¶ tiÒn khi ®Õn h¹n thanh to¸n. 3 15 3.2.2Đặc ®iÓm Tuesday, October 16, 2012  Tù c¸c c«ng ty ®øng ra më tµi kho¶n vµ liªn hÖ víi nhau, kh«ng cÇn th«ng qua ng©n hµng nªn thñ tôc ®¬n gi¶n  Ghi sæ trªn tµi kho¶n lµ nghiÖp vô hoµn toµn do ng-êi b¸n tù ®Æt ra, kh«ng theo mét nghiÖp vô cã tÝnh chÊt quèc tÕ ho¸ nh- ë ng©n hµng.  chỉ người hưởng lợi (người ghi sổ) mở sổ theo dõi và chỉ sổ này có giá trị để thanh toán. 16 3.2.2 Nhận xét Tuesday, October 16, 2012  Ưu điểm:  Đơn giản, dễ thực hiện, chi phí thấp  Không có sự tham gia của NH trong xử lý chứng từ => giảm chi phí giao dịch 17 3.2.2 Nhận xét Tuesday, October 16, 2012  Rủi ro:  Đối với nhà NK: XK không giao hàng, giao hàng không đúng hạn, không đúng chủng loại, chất lượng  Đối với nhà XK:  NK không thanh toán, thanh toán chậm  NK gây khó khăn trong thanh toán để tìm cách giảm giá hàng 18 3.2.2 Nhận xét Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Biện pháp phòng ngừa rủi ro cho nhà XK:  Mua bảo hiểm tín dụng  Yêu cầu NK lập tín dụng dự phòng  => XK phải chịu phí kiểm soát tín dụng và phí thu tiền TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 4 19 3.2.3 Trƣờng hợp áp dụng Tuesday, October 16, 2012  Khi các đối tác có sự tin tưởng lẫn nhau.  Ph-¬ng thøc ghi sæ cã lîi cho ng-êi mua h¬n ng-êi b¸n,  Áp dông réng r·i trong thanh toán néi ®Þa, Ýt dïng trong giao dÞch thương mại quèc tÕ do kh«ng cã sù b¶o ®¶m ®Çy ®ñ cho ng-êi xuÊt khÈu thu tiÒn kÞp thêi.  Chñ yÕu ®-îc ¸p dông trong: ─ thanh toán hàng đổi hàng, gửi bán ─ khi thanh to¸n gi÷a c¸c c«ng ty mÑ vµ c«ng ty con ─ c¸c c«ng ty cã quan hÖ l©u ®êi trong bu«n b¸n ─ thanh toán các HĐ có sè l-îng hµng ho¸ kh«ng lín ─ thanh to¸n các phí dịch vụ (vận tải, bảo hiểm), tiÒn hoa hång trong HĐ môi giới, uỷ thác vµ tiÒn göi b¸n. 20 3.2.4 Nh÷ng ®iÓm cÇn chú ý khi ¸p dông Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Chưa có luật và tập quán quốc tế quy định => cần vận dụng luật quốc gia của nước Người ghi sổ + thỏa thuận của Ngân hàng  CÇn quy ®Þnh râ: ─ thanh to¸n nh- thÕ nµo, hîp ®ång gia c«ng hay hîp ®ång mua ®øt b¸n ®o¹n.  Căn cứ ghi sổ:  Dùa vµo bé chøng tõ cña ng-êi b¸n göi: Ho¸ ®¬n hoÆc trÞ gi¸ cña hèi phiÕu ®Ó ghi sæ. §©y còng lµ c¨n cø nhËn nî.  Trªn c¬ së ng-êi mua nhËn hµng ho¸ vµ th«ng b¸o cho ng-êi b¸n biÕt ®Ó ng-êi b¸n ghi sæ. ─ đång tiÒn ghi sæ lµ ®ång tiÒn nµo, c¸ch b¶o ®¶m gi¸ trÞ cña c¸c ®ång tiÒn nµy, tr¸nh viÖc ghi sæ chän ®ång tiÒn nµy cßn khi thanh to¸n l¹i chän ®ång tiÒn kh¸c, nÕu cã ph¶i quy ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i. 21 3.2.4 Nh÷ng ®iÓm cÇn chú ý khi ¸p dông Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking ─ thêi h¹n ®Þnh kú mµ ng-êi mua thanh to¸n cho ng-êi b¸n: theo tháng, quý ─ giá b¸n chÞu: gi¸ b¸n chÞu th-êng cao h¬n gi¸ b¸n b»ng tiÒn mÆt v×: c¸c kho¶n rñi ro cã thÓ x¶y ra + l·i suÊt. ─ ph-¬ng thøc chuyÓn tiÒn tr¶ khi thêi h¹n tÝn dông kÕt thóc ─ Mức phạt trong trường hợp thanh toán chậm 22 3.2.5 QuyÕt to¸n tµi kho¶n Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  CÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:  Thêi ®iÓm kho¸ tµi kho¶n  Thêi gian hai bªn gÆp nhau ®Ó kho¸ sè d-  Sau khi kh¼ng ®Þnh ®-îc sè tiÒn nî cuèi cïng trªn tµi kho¶n, tháa thuËn c¸ch thøc thanh to¸n.  NÕu cã tranh chÊp, khiÕu n¹i båi th-êng, ®iÒu kho¶n vÒ träng tµi cÇn cã 2 néi dung:  Träng tµi liªn quan tíi viÖc thùc hiÖn hîp ®ång  Trong tµi liªn quan tíi viÖc tranh chÊp. 23 3.2.6 Các loại ghi sổ Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 1. Căn cứ vào đảm bảo thanh toán  Ghi sổ có đảm bảo  Ghi sổ không có đảm bảo Đảm bảo thanh toán = Thư bảo lãnh của NH hoặc Stanby L/C hoặc tiền đặt cọc 2. Căn cứ vào cách thức thanh toán  Ghi sổ chủ động (by Collection)  Ghi sổ bị động (by Remittance) 24 3.3 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE - L/G) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking24 TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 5 25 Cơ sở pháp lý điều chỉnh Bảo lãnh Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Quốc tế:  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh hợp đồng, URCG 325 1978;  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh theo yêu cầu, URDG 458 ICC 1992;  Các quy tắc thống nhất về Bảo lãnh theo yêu cầu, URDG 758 ICC 2010,được WB; UB LHQ về Luật thương mại quốc tê (UNCITRAL) và Hiệp hội các nhà tư vấn thiết kế quốc tế (IFCE) áp dụng các mẫu bảo lãnh;  Công ước LHQ về các Bảo lãnh độc lập và Tín dụng thư dự phòng - chỉ tham khảo vì mới có 4 nước phê chuẩn (Belarus, Exanvando, Panama, Mỹ) 26 Cơ sở pháp lý điều chỉnh Bảo lãnh Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Quốc gia:  Mỹ: Bộ luật thương mại thống nhất (quy định về nghiệp vụ Bảo lãnh và thư tín dụng dự phòng)  Anh: Luật Bảo lãnh  Đức: Luật Hợp đồng thương mại quốc tế  Việt Nam: Bộ luật Dân sự (2005), Luật Thương mại Việt Nam (2005), QĐ 26/2006 NHNN ngày 26/6/2006 về Bảo lãnh ngân hàng. 27 3.3.1 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE_L/G) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a. Khái niệm - Điều 366 Bộ Luật DS : Bảo lãnh là việc người thứ ba (Người bảo lãnh) cam kết với bên có quyền (Người nhận bảo lãnh) sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho bên có nghĩa vụ (Người được bảo lãnh) nếu khi đến thời hạn mà Người được bảo lãnh không thực hiện, hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. - Điều 2.1. Qui chế bảo lãnh NH : Là cam kết của tổ chức tín dụng (bên bảo lãnh) với bên có quyền (bên nhận bảo lãnh) về việc thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng (bên được bảo lãnh) khi khách hàng không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã cam kết với bên nhận bảo lãnh. Khách hàng phải nhận nợ và hoàn trả cho tổ chức tín dụng số tiền đã trả thay. 28 3.3.1 BẢO LÃNH (LETTER OF GUARANTEE_L/G) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a. Khái niệm - Giáo trình : Phương thức bảo lãnh là bất cứ một sự cam kết nào của Trung gian tài chính hoặc của pháp nhân hay thể nhân bằng văn bản là sẽ bồi thường một số tiền nhất định cho người thụ hưởng, nếu đến hạn mà người được bảo lãnh không hoàn thành nghĩa vụ như qui định trên thư bảo lãnh.  Là PT đi kèm với các PTTT khác! 29 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Người bảo lãnh (Guarantor)  Là người phát hành thư bảo lãnh, cam kết trả tiền cho người hưởng lợi nếu đến hạn mà người được bảo lãnh không thanh toán.  Là người phát hành bảo lãnh theo yêu cầu (Demand guarantor) và Người phát hành bảo lãnh đối ứng (Counter-guarantor)  Đối tượng: Ngân hàng, Tổ chức trung gian tài chính (Công ty Bảo hiểm, công ty Tài chính), NHTW, Bộ TC, Kho bạc Nhà nước và các thể nhân 30 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Người được bảo lãnh (Principal)  Là người yêu cầu phát hành L/G Đối tượng:  Người xuất khẩu: Bảo lãnh thực hiện HĐXK, hoàn trả tiền ứng trước, tiền đặt cọc, bảo hành máy thiết bị  Người nhập khẩu: Bảo lãnh thanh toán HĐNK, bảo lãnh nhận hàng chưa có vận đơn, bảo lãnh Hải quan  Người vay nợ: Bảo lãnh tín dụng  Người dự thầu: Bảo lãnh dự thầu TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 6 31 3.3.2. Các bên tham gia BẢO LÃNH Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Ngƣời hƣởng lợi (Beneficiary): Là người nhận bảo lãnh  Đối tượng:  Người nhập khẩu: là người thụ hưởng của Bảo lãnh thưc hiện HĐXK, hoàn trả tiền ứng trước .  Người xuất khẩu: là người thụ hưởng Bảo lãnh thanh toán HĐNK  người cho vay: là người thụ hưởng Bảo lãnh tín dụng  chủ thầu: người thụ hưởng của Bảo lãnh dự thầu  người chuyên chở: thụ hưởng của Bảo lãnh nhận hàng chưa có vận đơn 32 3.3.3 Phân loại bảo lãnh Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Căn cứ vào hình thức phát hành thƣ bảo lãnh  Bảo lãnh trực tiếp: Người bảo lãnh trực tiếp chịu trách nhiệm bồi thường trực tiếp cho Người thụ hưởng bảo lãnh = cách phát hành trực tiếp thư bảo lãnh cho NTH, không qua tổ chức trung gian => thường áp dụng trong bảo lãnh nội địa. Trong bảo lãnh quốc tế, nếu NTH muốn nhận BL trực tiếp từ NBL trong nước => yêu cầu áp dụng BL đối ứng: người bảo lãnh dựa vào quyền thụ hưởng của một bảo lãnh do Người bảo lãnh ở nước khác phát hành cho mình hưởng để phát hành một L/G cho NTH ở nước mình. 33 Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Bảo lãnh trực tiếp NGƯỜI BẢO LÃNH ĐỐI ỨNG (ở nước NYC) NGƯỜI BẢO LÃNH THEO YÊU CẦU (ở nước NTH) Người yêu cầu PHBL (Applicant) NGƯỜI BẢO LÃNH (nội địa) Người thụ hưởng BL (Beneficiary) HĐ 1 2 1 2 3 1. Đơn yêu cầu PHBL 2. PHBL đối ứng 3. PHBL theo yêu cầu 34 3.3.3 Phân loại bảo lãnh Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Căn cứ vào hình thức phát hành thƣ bảo lãnh  Bảo lãnh gián tiếp: NBL không thể phát hành trực tiếp BL cho NTH mà phải qua trung gian ở nước NTH 35 Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Người bảo lãnh (ở nước NYC) NHTB BẢO LÃNH (ở nước NTH) Người yêu cầu PHBL (Applicant) Người thụ hưởng BL (Beneficiary) HĐ 1 2 3 1. YC PHBL cho NTH ở nước ngoài 2. PHBL thông qua NHTB 3. Thông báo BL cho NTH Bảo lãnh gián tiếp 36 3.3.3 Căn cứ vào hình thức sử dụng Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Bảo lãnh có điều kiện Bảo lãnh vô điều kiện (BL theo yêu cầu) Khái niệm NBL chỉ TT cho NTH khi NTH có đủ chứng từ/bằng chứng pháp lý c/minh: -NTH đã thực hiện nghĩa vụ - hoặc NĐBL đã vi phạm những điều qui định trong thư bảo lãnh. -NBL sẽ TT ngay khi NTH - có bản tuyên bố+ lệnh TT c/m NĐBL NĐBL đã vi phạm những điều qui định trong thư bảo lãnh mà không cần sự đồng ý của NĐBL VBPL URCG 325 ICC 1978 (Uniform Rules for Contract Guarantees) URDG 458 ICC 1992, URDG 758 ICC 2010 (Uniform Rules for Demand Guarantees) TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 7 37 3.3.3 Căn cứ vào hình thức sử dụng Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Bảo lãnh có điều kiện Bảo lãnh vô điều kiện (BL theo yêu cầu) Đặc điểm - Nghĩa vụ của NH chỉ là thứ cấp (secondary) - Để được thanh toán, NTH phải xuất trình bằng chứng (phán quyết của trọng tài hoặc tòa án)  có điều kiện (conditional) - Phức tạp, không phù hợp với tập quán NH không còn phổ biến -Cam kết của NH là độc lập và trước hết (primary) - Để được thanh toán, NTH chỉ cần xuất trình những chứng từ như Yêu cầu thanh toán, Bản tuyên bố vi phạmvô điều kiện (unconditional) hay theo yêu cầu (on demand) - Đơn giản hơn 38 3.3.3 Căn cứ vào tính chất của hợp đồng cơ sở giữa NĐBL và NTH Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking • Bảo lãnh đấu thầu • Bảo lãnh thực hiện hợp đồng • Bảo lãnh bảo hành • Bảo lãnh thanh toán • Bảo lãnh tiền đặt cọc • Bảo lãnh tín dụng 39 3.3.3 Một số loại bảo lãnh khác Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking • bảo lãnh vận đơn • bảo lãnh thuế quan • bảo lãnh sai sót chứng từ nhờ thu • bảo lãnh thanh toán kỳ phiếu • bảo lãnh phát hành chứng khoán. 40 Nội dung thƣ Bảo lãnh  Theo quy định của URDG 758 2010 ICC:  Ngày, địa điểm PHBL  Loại bảo lãnh cơ sở: BL theo yêu cầu, BL đối ứng, BL có thể chuyển nhượng được;  NYC PHBL  NTH  NBL hoặc NBL đối ứng: tên, địa chỉ + các thông tin cần thiết khác  Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 41 Nội dung thƣ Bảo lãnh  Theo quy định của URDG 758 2010 ICC:  Số tham chiếu hoặc các thông tin khác để nhận dạng mối quan hệ với HĐCS  Số tham chiếu hoặc các thông tin khác để nhận dạng BL đã PH, BL đối ứng  Số tiền thanh toán khi xuất trình các ctừ phù hợp với các đkiện và đkhoản của BL  Hiệu lực + các trường hợp hết hiệu lực BL  Hthức xuất trình Ctừ YC thanh toán  Quy định ngôn ngữ BL  TT phí liên quan đến BL  Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 42 3.4 THƢ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Khái niệm:  Ngân hàng chỉ có trách nhiệm thanh toán khi nhận được hối phiếu hay những chứng từ yêu cầu thanh toán theo như quy định trong Standby L/C  Đặc điểm:  việc sử dụng Standby L/C thường chứng tỏ các đối tác có sự tin tưởng lẫn nhau, việc thanh toán Standby L/C chỉ là bất đắc dĩ và tăng độ an toàn  => là một công cụ đảm bảo thanh toán khi mối quan hệ giữa các bên đối tác đã phát triển đến một mức độ nhất định. TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 8 43 3.4 THƢ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Phạm vi sử dụng: Sử dụng như một bảo lãnh của NHPH nhằm đảm bảo:  thực hiện HĐTM, HĐ gia công, HĐ liên doanh hoặc đảm bảo việc tham gia dự thầu.  Bảo lãnh các khoản vay của HĐ vay nợ trong nước (xây dựng công trình), vay nợ quốc tế (tín dụng thương mại cho NK), đảm bảo hoàn trả tiền ứng trước 44 3.4 THƢ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Phạm vi sử dụng: Sử dụng như một bảo lãnh của NHPH nhằm đảm bảo:  Đảm bảo khả năng thanh toán: Trong các hợp đồng leasing: bên thuê mở 1 Standby L/C đảm bảo việc trả tiền thuê đúng hạn  Đảm bảo thực hiện nghĩa vụ tài chính theo phán quyết của Tòa án.  Sử dụng kết hợp cùng các phương thức bảo lãnh và thanh toán khác: kết hợp cùng L/C trả ngay: XK mở thêm 1 Standby L/C cho NK hưởng nhằm đảm bảo giao hàng đúng hạn, đúng chất lượng 45 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG THƢƠNG MẠI CHỨNG TỪ Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Dùng cho các hợp đồng thương mại:  Quy trình: 1. NK yêu cầu NHPH mở TDDP: XK=NHL 2. XK-NK ký kết HĐMB 3. NHPH thông báo TDDP cho XK thông qua NHTB tại nước XK 4. XK nhận được TDDP => giao hàng 5. XK xuất trình chứng từ (hối phiếu+copy hóa đơn+B/L) đòi tiền NK 6. Nếu NK không thanh toán=>XK xuất trình chứng từ theo quy định của TDDP gửi qua NHTB tới NHPH để nhận thanh toán. 46 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG NGHĨA VỤ TÀI CHÍNH Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Dùng cho các hợp đồng tín dụng:  Quy trình: 1. Người cho vay – người vay nợ ký kết HĐTD + điều kiện NVN mở TDDP 2. NVN ủy thác NH của mình yêu cầu NH NCV mở TDDP: NCV=NHL 3. NH NCV phát hành TDDP cho NCV hưởng 4. NCV cấp tín dụng cho NVN 5. Nếu NVN vi phạm không thanh toán =>NCV xuất trình chứng từ theo quy định của TDDP xuất trình tới NHPH để nhận thanh toán. 47 TÍN DỤNG DỰ PHÒNG ĐẢM BẢO THỰC HIỆN Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Hợp đồng XNK  XK mở TDDP cho NK hưởng 48 3.4. THƢ TÍN DỤNG DỰ PHÒNG (STANDBY L/C) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking L/G và Standby L/C giống và khác nhau như thế nào? TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 9 49 3.5. Nhê thu (Collection of payment) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking 1. URC (Uniform Rules for Collection - Nguyªn t¸c thèng nhÊt vÒ nhê thu)  Là v¨n b¶n quèc tÕ ®iÒu chØnh ph-¬ng thøc thanh to¸n nhê thu do Phòng thương mại quốc tế (ICC) ban hành.  LÇn ®Çu tiªn n¨m 1956: Nguyªn t¾c th«ng nhÊt nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i  §· qua ba lÇn söa ®æi:  LÇn 1: n¨m 1967: Nhê thu chøng tõ th-¬ng m¹i.  LÇn 2: n¨m 1978: Nguyªn t¾c thèng nhÊt vÒ nhê thu (URC 332, 1978)  LÇn 3: n¨m 1995: tªn gäi lµ Nguyªn t¾c thèng nhÊt vÒ nhê thu (URC 522, 1995) 50 3.5.1. URC 522 - Nguyªn tắc thèng nhÊt vÒ nhê thu Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a) Áp dông:  Nhê thu hèi phiÕu th-¬ng m¹i.  Nhê thu kú phiÕu th-¬ng m¹i.  Nhê thu SÐc.  Nhê thu hãa ®¬n  Nhê thu cæ tøc, tr¸i tøc, l·i tõ c¸c hîp ®ång tÝn dông.  Nhê thu c-íc phÝ, phÝ b¶o hiÓm 51 3.5.2. URC (Uniform Rules for Collection - Nguyªn tắc thèng nhÊt vÒ nhê thu) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking b. TÝnh chÊt ph¸p lý quèc tÕ:  Lµ v¨n b¶n quy t¾c mang tÝnh chÊt h-íng dÉn (statory codes), không bắt buộc. Khi giữa ng-êi b¸n vµ ng-êi mua tháa thuËn ¸p dông th× phải dẫn chiếu các điều khoản của URC và c¸c quy ®Þnh ®ã rµng buéc c¸c bªn tuân thủ thùc hiÖn.  C¸c quy ®Þnh nµy ®-îc thÓ hiÖn trªn chØ thÞ nhê thu trõ nh÷ng néi dung tr¸i víi luËt së t¹i. URC lµ tËp hîp c¸c nguyªn t¾c tïy ý 52 3.5.2. Khái niệm Nhờ thu và các bên tham gia Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Khái niệm: Lµ ph-¬ng thøc thanh toán mµ theo ®ã c¸c ng©n hµng nhËn ®-îc sù ñy th¸c cña kh¸ch hµng tiÕn hµnh thu tiÒn tõ ng-êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn hoÆc yªu cÇu ng-êi cã nghÜa vô tr¶ tiÒn chÊp nhËn thanh to¸n theo c¸c néi dung vµ ®iÒu kiÖn quy ®Þnh trong chØ thÞ nhê thu.  Các bên tham gia: 53 3.5.3. Các bên tham gia Nhờ thu Người uỷ thác thu (Principal): • Người hưởng lợi, người XK • Gửi hàng đi theo HĐ đã ký + Uỷ thác nhờ thu tiền qua NH và chịu mọi chi phí nhờ thu Ngân hàng chuyển (Remitting bank) • Ngân hàng quản lý tài khoản của người uỷ thác thu hoặc NH khác được XK chỉ định và uỷ nhiệm thu • Tiếp nhận bộ chứng từ của XK và chuyển cho NH của người NK để thu tiền theo hướng dẫn trong chỉ thị nhờ thu Người bị ký phát (Drawee): • Người mua, người NK • Trả tiền ngay hoặc chấp nhận thanh toán khi chứng từ được gửi đến Ngân hàng thu (Collecting bank, Presenting bank) • NH xuất trình, NH thu hộ • Tiếp nhận bộ chứng từ, xuất trình để yêu cầu NK trả tiền • Thu tiền từ NK theo uỷ nhiệm thu • Thường là NH có quan hệ đại lý với Remitting bank hoặc là một chi nhánh của NH này • Collection bank và Presenting bank có thể cùng là 1 NH, có thể riêng biệt 54 Đặc điểm của phƣơng thức Nhờ thu Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  C¨n cø nhê thu lµ chøng tõ (Documents), chứ kh«ng ph¶i lµ hîp ®ång.  Vai trß cña ng©n hµng chØ lµ ng-êi trung gian, người thu hộ theo chỉ dẫn trong chỉ thị nhờ thu.  Nhê thu trong th-¬ng m¹i chØ x¶y ra sau khi ng-êi b¸n ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng (lËp chøng tõ => giao hàng và trả tiền là độc lập nhau)  Việc thanh toán hay không phụ thuộc vào người NK  chưa phải là giải pháp tối ưu cho người XK TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 10 55 3.5.3 Phân lo¹i nhê thu Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a. Căn cứ vào đối tượng nhờ thu  Nhờ thu hối phiếu, hoá đơn thu tiền  Nhờ thu kỳ phiếu, séc  Nhờ thu cổ tức, trái tức b. Căn cứ vào việc nhờ thu có kèm chứng từ  Nhờ thu trơn (clean collection)  Nhờ thu kèm chứng từ (documentary collection) 56 3.5.4 Nhê thu tr¬n (Clean collection) Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Khái niệm: - lµ phương thức nhê thu chØ dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh mµ kh«ng dùa vµo chøng tõ th-¬ng m¹i. 57 3.5.4 Quy trình Clean Collection NHXK Remitting bank NHNK Collecting bank XK Principal NK Drawee 3 5 2 1 1. Giao hµng vµ lËp chøng tõ giao hµng. 2. Ký ph¸t HP vµ chØ thÞ nhê thu göi ng©n hµng chuyển 4. NH thu hộ xuất trình chứng từ yêu cầu ng-êi NK TT hoặc chấp nhận hối phiếu 5 5 4 5. Ng-êi NK tr¶ tiÒn hoặc gửi HP đã được chấp nhận TT 3. NH chuyÓn uỷ thác nhê thu cho NH thu hộ +ctừ tài chính 58 ¦u ®iÓm của ph-¬ng thøc nhê thu tr¬n Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  §¬n gi¶n  Cã lîi cho ng-êi nhËp khÈu, viÖc nhËn hµng kh«ng liªn quan tíi viÖc thanh to¸n. 59 Nh-îc ®iÓm của ph-¬ng thøc Nhê thu tr¬n Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  QuyÒn lîi cña ng-êi xuÊt khÈu kh«ng ®-îc ®¶m b¶o. Ng-êi nhËp khÈu cã thÓ nhËn hµng mµ kh«ng tr¶ tiÒn.  Tèc ®é tr¶ tiÒn chËm víi hai lý do: Phô thuéc vµo thiÖn chÝ ng-êi nhËp khÈu Phô thuéc vµo kh©u l-u chuyÓn chøng tõ, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi mua chiÕm dông vèn  Ch-a sö dông hÕt chøc n¨ng cña ng©n hµng. Vai trß cña ng©n hµng chØ ®¬n thuÇn, kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®«n ®èc, gi¸m s¸t, kiÓm tra. 60 3.5.4. Tr-êng hîp ¸p dông Nhờ thu trơn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Trong giao dịch phi thương mại:  §Ó thanh to¸n c¸c dÞch vô phÝ mµ ng-êi b¸n cÊp cho ng-êi mua (vận tải, bảo hiểm, bưu chính viễn thông ....)  Thanh toán đòi tiền phạt, tiền bồi thường theo các quyết định của các cơ quan có thẩm quyền.  Trong giao dịch thương mại khi:  Hai bªn mua vµ b¸n hoµn toµn tin cËy nhau  Cã quan hÖ néi bé víi nhau (công ty mẹ con, chi nhánh công ty, đại diện các hãng công ty)  Hàng giao dịch mua bán là các hàng thứ phẩm, phế liệu, rác những điều kiện mua bán đã được 2 bên thống nhất chặt chẽ cao, ít khi có tranh chấp TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 11 61 CÂU HỎI TỰ LUẬN:  So sánh “Clean collection” với “Remittance”??? 62 3.5.5. Nhê thu kÌm chøng tõ Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a. Khái niệm: §Þnh nghÜa  lµ lo¹i nhê thu dùa vµo chøng tõ tµi chÝnh cïng víi chøng tõ th-¬ng m¹i hoÆc chØ dùa vµo chøng tõ th-¬ng m¹i (trong tr-êng hîp nµy hãa ®¬n th-¬ng m¹i thay cho hèi phiÕu). Đặc điểm  lµ ph-¬ng thøc c¶i tiÕn cña ph-¬ng thøc nhê thu tr¬n nh-ng kh¾c phôc mét sè nh-îc ®iÓm cña nhê thu tr¬n 63 BỘ CHỨNG TỪ TTQT Chứng từ tài chính Chứng từ thƣơng mại Hối phiếu Kỳ phiếu Séc Thẻ thanh toán Chứng từ vận tải Chứng từ hàng hoá B/L, AWB, RWB, Commercial Invoice Packing list CO Các chứng từ khác Chứng từ bảo hiểm 64 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking a. Chøng tõ tµi chÝnh (Financial documents):  Hèi phiÕu th-¬ng m¹i hoÆc hèi phiÕu ng©n hµng (Banker’s Bill of Exchange, Draft);  Kú phiÕu th-¬ng m¹i.  SÐc (Cheque).  Ngoµi ra cã c¸c chøng tõ kh¸c kh«ng ph¶i lµ chøng tõ th-¬ng m¹i (lệnh nhờ thu) 65 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking b. Chøng tõ th-¬ng m¹i (Commercial documents) Là minh chứng bằng giấy tờ về giao dịch thương mại, bao gồm: Chøng tõ vËn t¶i (Transport documents): Bill of loading, seaway bill, air waybill post receipt. Chøng tõ hàng hoá: GiÊy l-u kho l-u b·i, biªn lai tÝn th¸c (trust receipt), hãa ®¬n th-¬ng m¹i, giÊy chøng nhËn xuÊt xø, phiÕu ®ãng gãi. Chứng từ bảo hiểm  lµ bộ chøng tõ göi hµng (shipping documents) 66 Vận đơn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Chức năng:  Là biên lai nhận hàng = bằng chứng người chuyên chở đã nhận hàng từ người gửi  Là bằng chứng về hợp đồng chuyên chở giữa người gửi hàng và người vận chuyển  Là chứng từ sở hữu hàng hoá ghi trên vận đơn => vận đơn có thể được cầm cố, chuyển nhượng, thế chấp  Lưu ý:  Chỉ cần xuất trình 1 vận đơn gốc hợp pháp có quyền nhận được hàng hoá tại cảng đích  Một bộ vận đơn thường được phát hành thành 3 bản gốc => Người mua phải đảm bảo được chuyển nhượng trọn bộ 3 bản gốc TS Trần Thị Lương Bình 10/16/2012 12 67 Phân loại Vận đơn Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Căn cứ vào tình trạng bốc xếp hàng hoá:  Shipped on Board B/L: minh chứng hàng đã bốc lên tàu để chở (trong thanh toán bằng L/C nếu không có quy định gì khác NH chỉ chấp nhận thanh toán bộ chứng từ có vận đơn đã bốc hàng lên tàu)  Received for Shipment B/L: vận đơn nhận hàng để chở => người chuyên chở đã nhận hàng để chở nhưng xác định được chắc chắn hàng được bốc lên tàu hay chưa.  Căn cứ vào tính lưu thông của vận đơn:  B/L đích danh  B/L theo lệnh  B/L vô danh 68 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking  Commercial invoice:  Là bằng chứng về việc chuyển giao quyền sở hữu hàng hoá, dịch vụ của người bán cho người mua.  Xác nhận số lượng, trị giá hàng hoá, dịch vụ  Là cơ sở để người bán: lập chứng từ tài chính đòi tiền người mua.  Là cơ sở để người mua:  kiểm tra số tiền trên chứng từ tài chính với giá trị hàng hoá theo HĐ.  Khai báo hải quan để tính thuế  Commercial invoice + chứng từ vận tải = bộ chứng từ cầm cố vay vốn 69 Bộ chứng từ trong thanh toán quốc tế Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Lưu ý: Commercial invoice (CI) trong phương thức thanh toán L/C: - người lập, ký tên trên CI phải là người hưởng lợi đúng theo trong HĐ và L/C; - CI lập cho người mua = người mở L/C và trùng với tên trong HĐ - số bản CI được lập theo đúng yêu cầu L/C - Mô tả hàng hoá phải giống như trong L/C quy định - Giá trị CI ≤ giá trị L/C + % dung sai cho phép - Ghi thêm những chú thích đúng như yêu cầu của L/C (giấy phép nhập khẩu, đơn đặt hàng ) 70 3.5.5 Phân loại nhờ thu kèm chứng từ Tuesday, October 16, 2012Faculty Finance and Banking Cã 3 lo¹i nhê thu kÌm chøng tõ:  Nhê thu tr¶ tiÒn ®æi chøng tõ (Documents against payment - D/P):  Dïng trong tr-êng hîp mua hµng tr¶ tiÒn ngay.  Nhê thu chÊp nhËn ®æi chøng tõ (Documents against acceptance - D/A):  Dïng trong tr-êng hîp b¸n hµng víi ®iÒu kiÖ