Tài liệu Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty cổ phần giám định Vinacontrol Chi nhánh Hà Nội: ... Ebook Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty cổ phần giám định Vinacontrol Chi nhánh Hà Nội
56 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1470 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty cổ phần giám định Vinacontrol Chi nhánh Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
§Ò Tµi : “ Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty cæ phÇn gi¸m ®Þnh Vinacontrol Chi nh¸nh Hµ Néi “ .
Lêi më ®Çu
Sù ®æi míi s©u s¾c vµ m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ theo híng nhiÒu thµnh phÇn, cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i t×m cho m×nh mét híng ®i hîp lý ®Ó theo kÞp xu thÕ ph¸t triÓn ®Êt níc nãi riªng vµ theo kÞp tiÕn bé thÕ giíi nãi chung. Do vËy, nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cho viÖc ®Çu t ph¸t triÓn lµ ngµy cµng lín. §iÒu ®ã ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng cao ®é c¶ nguån vèn trong níc lÉn nguån vèn níc ngoµi, ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, trªn c¬ së t«n träng c¸c nguyªn t¾c tµi chÝnh, tÝn dông.
ChÝnh v× vËy, yªu cÇu ®Æt ra víi c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ ph¶i x¸c ®Þnh vµ ®¸p øng ®îc nhu cÇu vèn thêng xuyªn, cÇn thiÕt, tèi thiÓu; ph¶i x¸c ®Þnh ®îc doanh nghiÖp m×nh hiÖn nay ®ang thõa hay thiÕu vèn; hiÖu qu¶ sö dông vèn ra sao vµ c¸c gi¶i ph¸p nµo cÇn thùc hiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp m×nh. §©y còng chÝnh lµ nh÷ng vÊn ®Ò rÊt ®¸ng quan t©m hiÖn nay vµ thu hót sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t tµi chÝnh doanh nghiÖp.
Tõ vai trß vµ ý nghÜa thùc tiÔn nªu trªn, trong thêi gian thùc tËp, em ®· dÇn tiÕp cËn víi thùc tiÔn vµ lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn ®· ®îc trang bÞ trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp. §ång thêi, khi ®i s©u t×m hiÓu thùc tÕ vµ nghiªn cøu vÒ C«ng ty Cæ phÇn Gi¸m ®Þnh Vinacontrol chi nh¸nh Hµ Néi, cïng víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Phan H÷u NghÞ vµ c¸c phßng ban cña c«ng ty, ®Æc biÖt lµ phßng hµnh chÝnh kÕ to¸n, em cµng thÊy râ ®îc tÇm quan träng vµ bøc thiÕt cña vÊn ®Ò qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ cña C«ng ty Cæ phÇn Gi¸m ®Þnh Vinacontrol nãi riªng. Do ®ã, em ®· chän ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty cæ phÇn gi¸m ®Þnh Vinacontrol Chi nh¸nh Hµ Néi” lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña m×nh. Néi dung cña chuyªn ®Ò ngoµi lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, bao gåm:
CH¦¥NG I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cu¶ doanh nghiÖp.
CH¦¥NG II: Thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông vèn ë C«ng ty cæ phÇn gi¸m ®Þnh Vinacontrol chi nh¸nh Hµ Néi .
CH¦¥NG III: Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c«ng ty cæ phÇn Vinacontrol
Do thêi gian thùc tËp vµ n¨ng lùc cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn vµ chØ b¶o nhiÖt t×nh tõ phÝa c¸c thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
CH¦¥NG I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cu¶ doanh nghiÖp.
I/ Mét sè lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn vµ vai trß cña vèn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.1/ Kh¸i niÖm vÒ vèn cña doanh nghiÖp.
§Ó tiÕn hµnh bÊt kú mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nµo còng cÇn ph¶i cã vèn. §ã lµ tiÒn ®Ò cÇn thiÕt cho viÖc h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp sÏ dïng vèn nµy ®Ó mua s¾m c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh søc lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ t liÖu lao ®éng. Do sù t¸c ®éng cña lao ®éng vµo ®èi tîng lao ®éng th«ng qua t liÖu lao ®éng mµ hµng ho¸ dÞch vô ®îc t¹o ra vµ tiªu thô trªn thÞ trêng. Cuèi cïng, c¸c h×nh th¸i vËt chÊt kh¸c nhau ®ã ®îc chuyÓn ho¸ vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ ban ®Çu. §Ó ®¶m b¶o sù tån t¹i ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, sè tiÒn thu ®îc do tiªu thô s¶n phÈm ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p toµn bé c¸c chi phÝ ®· bá ra vµ cã l·i. Nh vËy, sè tiÒn ®· øng ra ban ®Çu kh«ng nh÷ng chØ ®îc b¶o tån mµ nã cßn ®îc t¨ng thªm do ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i. Toµn bé gi¸ trÞ øng ra ban ®Çu vµ c¸c qu¸ tr×nh tiÕp theo cho s¶n xuÊt kinh doanh ®îc gäi lµ vèn. Vèn ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ vËt t tµi s¶n vµ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp, tån t¹i díi c¶ h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ vµ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt cô thÓ. Tõ ®ã cã thÓ hiÓu, vèn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®îc sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých sinh lêi.
C¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña vèn :
Vèn lµ mét quü tiÒn tÖ ®Æc biÖt nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, tøc lµ môc ®Ých tÝch luü cña doanh nghiÖp. Vèn cña doanh nghiÖp cã tríc khi diÔn ra ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn ph¶i ®¹t tíi môc tiªu sinh lêi vµ lu«n thay ®æi h×nh th¸i biÓu hiÖn, võa tån t¹i díi h×nh th¸i tiÒn, võa tån t¹i díi h×nh th¸i vËt t hoÆc tµi s¶n v« h×nh, nhng kÕt thóc vßng tuÇn hoµn ph¶i lµ h×nh th¸i tiÒn.
Chóng ta cÇn ph©n biÖt ë ®©y gi÷a tiÒn vµ vèn. TiÒn ®îc gäi lµ vèn ph¶i ®ång thêi tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn sau:
Thø nhÊt, tiÒn ph¶i ®¹i diÖn cho mét lîng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh (tiÒn ph¶i ®îc ®¶m b¶o b»ng mét lîng tµi s¶n cã thùc).
Thø hai, tiÒn ph¶i ®îc tÝch tô vµ tËp trung ®Õn mét lîng nhÊt ®Þnh, ®ñ søc ®Ó ®Çu t cho mét dù ¸n kinh doanh.
Thø ba, khi ®· ®ñ vÒ sè lîng, tiÒn ph¶i ®îc vËn ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi. C¸ch vËn ®éng vµ ph¬ng thøc vËn ®éng cña tiÒn l¹i do ph¬ng thøc ®Çu t kinh doanh quyÕt ®Þnh. Trong thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng thøc ®Çu t vèn theo c¸c m« h×nh kh¸c nhau miÔn sao ®¹t ®îc môc tiªu cã møc doanh lîi cao vµ n»m trong khu«n khæ cña ph¸p luËt.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ trÞ thùc cña mét doanh nghiÖp kh«ng ph¶i chØ lµ phÐp céng gi¶n ®¬n c¸c lo¹i vèn cè ®Þnh vµ vèn lu ®éng hiÖn cã mµ cßn tÝnh ®Õn gi¸ trÞ cña nh÷ng tµi s¶n kh¸c cã kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp nh vÞ trÝ ®Þa lý cña doanh nghiÖp, bÝ quyÕt vÒ c«ng nghÖ chÕ t¹o s¶n phÈm, møc ®é uy tÝn cña nh·n hiÖu s¶n phÈm trªn thÞ trêng, uy tÝn cña ngêi l·nh ®¹o doanh nghiÖp, tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n... Nh÷ng tµi s¶n trªn ®îc gäi lµ tµi s¶n v« h×nh. Nh÷ng tµi s¶n nµy cã vai trß rÊt quan träng trong viÖc t¹o ra kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp. V× thÕ, khi gãp vèn liªn doanh, c¸c héi viªn cã thÓ gãp b»ng tiÒn, vËt t, m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng, ®Êt kinh doanh vµ c¶ bÝ quyÕt kü thuËt hoÆc kh¶ n¨ng uy tÝn kinh doanh. TÊt nhiªn, khi gãp vèn, nh÷ng tµi s¶n ®ã ®Òu ph¶i ®îc lîng ho¸ ®Ó quy vÒ gi¸ trÞ, ®ã chÝnh lµ gi¸ trÞ thùc cña doanh nghiÖp. Nh vËy, nhËn thøc ®óng c¸c ®Æc trng c¬ b¶n cña vèn kh«ng chØ gióp cho viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc cña mét doanh nghiÖp, mµ cßn gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý vèn cã tÇm nh×n réng ®Ó khai th¸c, sö dông nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña doanh nghiÖp phôc vô cho ®Çu t kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.2/ Vai trß cña vèn ®èi víi doanh nghiÖp.
Vèn lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®Ó mét doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
- VÒ mÆt ph¸p lý: Mçi doanh nghiÖp khi muèn thµnh lËp th× ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn lµ ph¶i cã mét lîng vèn nhÊt ®Þnh, lîng vèn ®ã tèi thiÓu b»ng vèn ph¸p ®Þnh, khi ®ã ®Þa vÞ ph¸p lý cña doanh nghiÖp míi ®îc x¸c lËp. Trêng hîp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vèn cña doanh nghiÖp kh«ng ®¹t ®iÒu kiÖn mµ ph¸p luËt quy ®Þnh, doanh nghiÖp sÏ ph¶i tuyªn bè chÊm døt ho¹t ®éng nh ph¸ s¶n, gi¶i thÓ, s¸p nhËp,... Nh vËy, vèn cã thÓ ®îc xem lµ mét trong nh÷ng c¬ së quan träng nhÊt ®¶m b¶o sù tån t¹i t c¸ch ph¸p nh©n cña doanh nghiÖp tríc ph¸p luËt.
- VÒ mÆt kinh tÕ : Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vèn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña tõng doanh nghiÖp. Vèn kh«ng nh÷ng b¶o ®¶m cho kh¶ n¨ng mua s¾m m¸y mãc, thiÕt bÞ, d©y chuyÒn c«ng nghÖ (TSC§) ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt mµ cßn ®Çu t vµo nguyªn vËt liÖu, hµng ho¸, ®èi tîng lao ®éng ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc diÔn ra thêng xuyªn, liªn tôc.
Sù ph¸t triÓn kinh doanh víi quy m« ngµy cµng lín h¬n cña doanh nghiÖp ®ßi hái ph¶i cã lîng vèn ngµy cµng nhiÒu. MÆt kh¸c, ngµy nay sù tiÕn bé cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn víi tèc ®é cao; thªm vµo ®ã, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ më víi xu thÕ quèc tÕ ho¸ ngµy cµng cao, sù c¹nh tranh trªn thÞ trêng ngµy cµng m¹nh mÏ. Do vËy, nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ nhÊt lµ nhu cÇu vèn dµi h¹n cña c¸c doanh nghiÖp cho sù ®Çu t ph¸t triÓn ngµy cµng lín. §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng cao ®é nguån vèn bªn trong ®ång thêi ph¶i t×m c¸ch huy ®éng nguån vèn bªn ngoµi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t ph¸t triÓn.
Vèn còng lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §Ó cã thÓ tiÕn hµnh t¸i s¶n xuÊt më réng th× sau mét chu kú kinh doanh, vèn cña doanh nghiÖp lµm ph¸t sinh lîi nhuËn, tøc lµ ho¹t ®éng kinh doanh ph¶i cã l·i ®¶m b¶o vèn cña doanh nghiÖp ®îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn. §ã lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tiÕp tôc ®Çu t më réng ph¹m vi s¶n xuÊt, th©m nhËp vµo thÞ trêng tiÒm n¨ng; tõ ®ã më réng thÞ trêng tiªu thô, n©ng cao uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th¬ng trêng.
NhËn thøc ®îc vai trß quan träng cña vèn nh vËy th× doanh nghiÖp míi cã thÓ sö dông vèn tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ h¬n vµ lu«n t×m c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn.
I.3/ Ph©n lo¹i vèn cña doanh nghiÖp.
I.3.1/ Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh
a) Nguån vèn chñ së h÷u
§èi víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp, vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c bé phËn chñ yÕu sau:
* Vèn gãp ban ®Çu:
Khi doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp bao giê chñ doanh nghiÖp còng ph¶i cã mét sè vèn ban ®Çu nhÊt ®Þnh do c¸c cæ ®«ng – chñ së h÷u gãp. Khi nãi ®Õn nguån vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp bao giê còng ph¶i xem xÐt h×nh thøc së h÷u cña doanh nghiÖp ®ã, v× h×nh thøc së h÷u sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ h×nh thøc t¹o vèn cña b¶n th©n doanh nghiÖp.
§èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc, vèn gãp ban ®Çu chÝnh lµ vèn ®Çu t cña Nhµ níc. Chñ së h÷u cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc lµ Nhµ níc. HiÖn nay, c¬ chÕ qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung vµ qu¶n lý vèn cña doanh nghiÖp Nhµ níc nãi riªng ®ang cã nh÷ng thay ®æi ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp, theo LuËt doanh nghiÖp, chñ doanh nghiÖp ph¶i cã mét sè vèn ban ®Çu cÇn thiÕt ®Ó xin ®¨ng kÝ thµnh lËp doanh nghiÖp.
Ch¼ng h¹n, ®èi víi c«ng ty cæ phÇn, vèn do c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó h×nh thµnh c«ng ty. Mçi cæ ®«ng lµ mét chñ së h÷u cña c«ng ty vµ chØ chÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n trªn gi¸ trÞ sè cæ phÇn mµ hä n¾m gi÷. Tuy nhiªn, c¸c c«ng ty cæ phÇn còng cã mét sè d¹ng t¬ng ®èi kh¸c nhau, do ®ã c¸ch thøc huy ®éng vèn cæ phÇn còng kh¸c nhau. Trong c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nh c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI), c¸c nguån vèn còng t¬ng tù nh trªn; tøc lµ vèn cã thÓ do chñ ®Çu t bá ra, do c¸c bªn tham gia, c¸c ®èi t¸c gãp v.v... Tû lÖ vµ quy m« gãp vèn cña c¸c bªn tham gia c«ng ty phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau (nh luËt ph¸p, ®Æc ®iÓm ngµnh kinh tÕ – kü thuËt, c¬ cÊu liªn doanh).
* Nguån vèn tõ lîi nhuËn kh«ng chia
Quy m« sè vèn ban ®Çu cña chñ doanh nghiÖp lµ mét yÕu tè quan träng, tuy nhiªn, th«ng thêng, sè vèn nµy cÇn ®îc t¨ng theo quy m« ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng trëng nguån vèn. Nguån vèn tÝch luü tõ lîi nhuËn kh«ng chia lµ bé phËn lîi nhuËn ®îc sö dông t¸i ®Çu t, më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Tù tµi trî b»ng lîi nhuËn kh«ng chia – nguån vèn néi bé lµ mét ph¬ng thøc t¹o nguån tµi chÝnh quan träng vµ kh¸ hÊp dÉn cña c¸c doanh nghiÖp, v× doanh nghiÖp gi¶m ®îc chi phÝ, gi¶m bít sù phô thuéc vµo bªn ngoµi. RÊt nhiÒu doanh nghiÖp coi träng chÝnh s¸ch t¸i ®Çu t tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i, hä ®Æt ra môc tiªu ph¶i cã mét khèi lîng lîi nhuËn ®Ó l¹i ®ñ lín nh»m tù ®¸p øng nhu cÇu vèn ngµy cµng t¨ng.
Nguån vèn t¸i ®Çu t tõ lîi nhuËn ®Ó l¹i chØ cã thÓ thùc hiÖn ®îc nÕu nh doanh nghiÖp ®· vµ ®ang ho¹t ®éng vµ cã lîi nhuËn, ®îc phÐp tiÕp tôc ®Çu t. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc th× viÖc t¸i ®Çu t phô thuéc kh«ng chØ vµo kh¶ n¨ng sinh lîi cña b¶n th©n doanh nghiÖp mµ cßn phô thuéc vµo chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch t¸i ®Çu t cña Nhµ níc.
Tuy nhiªn, ®èi víi c¸c c«ng ty cæ phÇn th× viÖc ®Ó l¹i lîi nhuËn liªn quan ®Õn mét sè yÕu tè rÊt nh¹y c¶m. Khi c«ng ty ®Ó l¹i mét phÇn lîi nhuËn trong n¨m cho t¸i ®Çu t, tøc lµ kh«ng dïng sè lîi nhuËn ®ã ®Ó chia l·i cæ phÇn, c¸c cæ ®«ng kh«ng ®îc nhËn tiÒn l·i cæ phÇn (cæ tøc) nhng bï l¹i, hä cã quyÒn së h÷u sè vèn cæ phÇn t¨ng lªn cña c«ng ty.
Nh vËy, gi¸ trÞ ghi sæ cña c¸c cæ phiÕu sÏ t¨ng lªn cïng víi viÖc tù tµi trî b»ng nguån vèn néi bé. §iÒu nµy mét mÆt, khuyÕn khÝch cæ ®«ng gi÷ cæ phiÕu l©u dµi, nhng mÆt kh¸c, dÔ lµm gi¶m tÝnh hÊp dÉn cña cæ phiÕu trong thêi kú tríc m¾t (ng¾n h¹n) do cæ ®«ng chØ nhËn ®îc mét phÇn cæ tøc nhá h¬n. NÕu tû lÖ chi tr¶ cæ tøc thÊp, hoÆc sè l·i rßng kh«ng ®ñ hÊp dÉn th× gi¸ cæ phiÕu cã thÓ bÞ gi¶m sót.
Khi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cæ tøc vµ t¸i ®Çu t, chÝnh s¸ch ph©n phèi cæ tøc cña c«ng ty cæ phÇn ph¶i lu ý ®Õn mét sè yÕu tè cã liªn quan nh:
- Tæng sè lîi nhuËn rßng trong kú.
- Møc chia l·i trªn mét cæ phiÕu cña c¸c n¨m tríc.
- Sù xÕp h¹ng cæ phiÕu trªn thÞ trêng vµ tÝnh æn ®Þnh cña thÞ gi¸ cæ phiÕu cña c«ng ty, t©m lý vµ ®¸nh gi¸ cña c«ng chóng vÒ cæ phiÕu ®ã.
- HiÖu qu¶ cña viÖc t¸i ®Çu t.
* Ph¸t hµnh cæ phiÕu
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng vèn chñ së h÷u b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu míi.
Mét nguån tµi chÝnh dµi h¹n rÊt quan träng lµ ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó huy ®éng vèn cho doanh nghiÖp. Ph¸t hµnh cæ phiÕu ®îc gäi lµ ho¹t ®éng tµi trî dµi h¹n cña doanh nghiªp.
* Ngoµi ra, nguån vèn chñ së h÷u cßn ®îc bæ sung tõ mét sè nguån kh¸c nh phÇn chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh, chªnh lÖch tû gi¸, quü ®Çu t ph¸t triÓn, quü dù tr÷ tµi chÝnh...
Nguån vèn chñ së h÷u cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chñ doanh nghiÖp chñ ®éng hoµn toµn trong s¶n xuÊt. Chñ doanh nghiÖp cã c¬ së ®Ó chñ ®éng vµ kÞp thêi ®a ra c¸c quyÕt s¸ch quyÕt ®Þnh trong kinh doanh ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu cña m×nh mµ kh«ng ph¶i t×m kiÕm vµ phô thuéc vµo nguån vèn tµi trî. Tuy nhiªn, nguån vèn nµy thêng bÞ h¹n chÕ vÒ quy m« nªn kh«ng ®¸p øng mäi nhu cÇu vÒ vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh, mÆt kh¸c, viÖc sö dông nguån vèn nµy kh«ng chÞu søc Ðp vÒ chi phÝ sö dông vèn vµ cã thÓ thiÕu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t hoÆc t vÊn cña c¸c chuyªn gia, c¸c tæ chøc nh trong sö dông nguån vèn ®i vay, do ®ã cã thÓ hiÖu qu¶ sö dông vèn kh«ng cao hoÆc cã thÓ sÏ cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t kh«ng kh«n ngoan.
b) C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶
§©y lµ nguån vèn mµ doanh nghiÖp khai th¸c, huy ®éng tõ c¸c chñ thÓ kh¸c qua vay nî, thuª mua, øng tríc tiÒn hµng... Doanh nghiÖp ®îc quyÒn sö dông t¹m thêi trong mét thêi gian sau ®ã ph¶i hoµn tr¶ cho chñ nî.
Theo tÝnh chÊt vµ thêi h¹n thanh to¸n, c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ gåm:
* Nî ng¾n h¹n: lµ c¸c kho¶n nî mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho chñ nî trong mét thêi gian ng¾n, bao gåm c¸c kho¶n nh: vay ng¾n h¹n; ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n, ngêi nhËn thÇu; ngêi mua tr¶ tiÒn tríc; thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép cho Nhµ níc; c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c...
* Nî dµi h¹n: lµ c¸c kho¶n vèn mµ doanh nghiÖp nî c¸c chñ thÓ kh¸c trªn mét n¨m míi ph¶i hoµn tr¶, bao gåm vay dµi h¹n cho ®Çu t ph¸t triÓn, nî thuª mua tµi s¶n cè ®Þnh, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu.
* Nî kh¸c: lµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh nhËn ký quü, ký cîc dµi h¹n, c¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ kh¸c.
ViÖc huy ®éng c¸c nguån vèn nµy lµ rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o cung øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. Víi søc Ðp vÒ chi phÝ sö dông vèn vay, thêi h¹n hoµn tr¶ vèn sÏ thóc ®Èy doanh nghiÖp sö dông vèn tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶. MÆt kh¸c, viÖc tranh thñ chiÕm dông sö dông c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ trong thêi h¹n cho phÐp còng t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong kinh doanh.
Tuy nhiªn, viÖc sö dông nguån vèn nµy còng cã nh÷ng mÆt tr¸i cña nã. Doanh nghiÖp phô thuéc vµo nguån vèn vay, tèn kÐm vÒ chi phÝ, vÒ thêi gian. MÆt kh¸c, nÕu kh«ng tÝnh to¸n chÝnh x¸c vµ thËn träng, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ bÞ ¶nh hëng bëi l·i suÊt tiÒn vay. V× vËy, doanh nghiÖp khi vay cÇn ph¶i c©n nh¾c xem xÐt kü:
- NÕu hiÖu qu¶ thùc tÕ cña kho¶n vay kh«ng ®ñ ®Ó tr¶ gi¸ c¶ kho¶n vay th× kh«ng nªn vay.
- NÕu hiÖu qu¶ thùc tÕ cña kho¶n vay t¬ng ®¬ng víi gi¸ c¶ kho¶n vay th× c©n nh¾c kü, nhÊt lµ ph¶i tÝnh tíi c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra.
- NÕu hiÖu qu¶ thùc tÕ c¸c kho¶n vay cao h¬n gi¸ c¶ c¸c kho¶n vay th× nªn vay v× vay tèt h¬n lµ ph¸t hµnh cæ phiÕu (b¸n bít quyÒn së h÷u tµi s¶n).
Mçi mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp còng chØ cã thÓ khai th¸c huy ®éng vèn trªn mét sè nguån nhÊt ®Þnh. §èi víi c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty hîp danh, doanh nghiÖp t nh©n ngoµi nguån vèn tù cã cña m×nh th× cã thÓ vay cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian ®Ó bæ sung vèn s¶n xuÊt kinh doanh nhng kh«ng thÓ sö dông gi¶i ph¸p ph¸t hµnh chøng kho¸n. Trong khi ®ã, ®èi víi c¸c c«ng ty cæ phÇn, ®Ó huy ®éng vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh th× th«ng qua viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n l¹i lµ chñ yÕu. ViÖc nghiªn cøu c¸c nguån vèn kh«ng chØ gióp cho c¸c doanh nghiÖp lùa chän nguån vèn vµ khai th¸c c¸c nguån vèn ®ã phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ cßn t¹o cho doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p huy ®éng vèn nhanh, ®¸p øng kÞp thêi cho nhu cÇu cña doanh nghiÖp víi chi phÝ (gi¸ c¶) thÊp nhÊt, ®ång thêi cã ph¬ng híng sö dông hîp lý sè vèn ®· huy ®éng ®îc tõ c¸c nguån vèn kh¸c nhau cho c¸c nhu cÇu kh¸c nhau cña doanh nghiÖp. Ch¼ng h¹n, khi cÇn huy ®éng vèn bæ sung cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh th× doanh nghiÖp cã thÓ xem xÐt lùa chän h×nh thøc nµo lµ cã lîi nhÊt gi÷a ph¸t hµnh cæ phiÕu, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, ®i vay vèn cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian hay cßn gäi lµ vèn liªn doanh. Dï huy ®éng díi h×nh thøc nµo còng ph¶i tr¶ mét kho¶n chi phÝ vµ ®¶m b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qu¶, c©n nh¾c l·i suÊt, thêi h¹n vµ ®iÒu kiÖn.
§èi víi doanh nghiÖp, còng cÇn ph¶i hiÓu r»ng khi cã nhu cÇu ®Çu t vèn dµi h¹n, tríc hÕt doanh nghiÖp ph¶i huy ®éng tèi ®a nguån vèn tõ bªn trong ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Çu t cña m×nh. ChØ khi nguån vèn tõ bªn trong kh«ng ®ñ ®¸p øng th× doanh nghiÖp míi bæ sung nguån vèn tõ bªn ngoµi. ViÖc huy ®éng nguån vèn bªn trong doanh nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng trong sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Nguån tµi trî tõ bªn ngoµi lµ cÇn thiÕt nhng kh«ng nªn tr«ng ®îi qu¸ møc vµo nguån vèn ®ã.
I.3.2/ Ph©n lo¹i theo chu tr×nh lu©n chuyÓn
a) Vèn cè ®Þnh
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng, viÖc mua s¾m, x©y dùng hay l¾p ®Æt c¸c tµi s¶n cè ®Þnh (TSC§) cña doanh nghiÖp ®Òu ph¶i thanh to¸n, chi tr¶ b»ng tiÒn. Sè vèn ®Çu t øng tríc ®Ó mua s¾m, x©y dùng hay l¾p ®Æt c¸c TSC§ h÷u h×nh vµ v« h×nh ®îc gäi lµ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. §ã lµ sè vèn ®Çu t øng tríc v× sè vèn nµy nÕu ®îc sö dông cã hiÖu qu¶ sÏ kh«ng mÊt ®i, doanh nghiÖp sÏ thu håi l¹i ®îc sau khi tiªu thô c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ hay dÞch vô cña m×nh.
Lµ sè vèn ®Çu t øng tríc ®Ó mua s¾m, x©y dùng c¸c TSC§ nªn quy m« cña vèn cè ®Þnh nhiÒu hay Ýt sÏ quyÕt ®Þnh quy m« cña TSC§, ¶nh hëng rÊt lín ®Õn tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt vµ c«ng nghÖ, n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Song ngîc l¹i nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ cña TSC§ trong qu¸ tr×nh sö dông l¹i cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh, chi phèi ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn cña vèn cè ®Þnh. Cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng nÐt ®Æc thï vÒ sù vËn ®éng cña vèn cè ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh sau:
Mét lµ, vèn cè ®Þnh tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®iÒu
nµy do ®Æc ®iÓm cña TSC§ ®îc sö dông l©u dµi, trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh.
Hai lµ, vèn cè ®Þnh ®îc lu©n chuyÓn dÇn dÇn tõng phÇn trong c¸c chu kú s¶n xuÊt.
Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mét bé phËn vèn cè ®Þnh ®îc lu©n chuyÓn vµ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm (díi h×nh thøc chi phÝ khÊu hao) t¬ng øng víi phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§.
Ba lµ, sau nhiÒu chu kú s¶n xuÊt, vèn cè ®Þnh míi hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn.
Sau mçi chu kú s¶n xuÊt, phÇn vèn ®îc lu©n chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dÇn dÇn t¨ng lªn, song phÇn vèn ®Çu t ban ®Çu vµo TSC§ l¹i dÇn gi¶m xuèng cho ®Õn khi TSC§ hÕt thêi gian sö dông, gi¸ trÞ cña nã ®îc chuyÓn dÞch hÕt vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm ®· s¶n xuÊt th× vèn cè ®Þnh míi hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn.
Nh÷ng ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn trªn ®©y cña vèn cè ®Þnh ®ßi hái viÖc qu¶n lý vèn cè ®Þnh ph¶i lu«n g¾n liÒn víi viÖc qu¶n lý h×nh th¸i hiÖn vËt cña nã lµ c¸c TSC§ cña doanh nghiÖp.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch nªu trªn cã thÓ ®a ra kh¸i niÖm vÒ vèn cè ®Þnh nh sau:
Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp lµ mét bé phËn cña vèn ®Çu t øng tríc vÒ TSC§ mµ ®Æc ®iÓm cña nã lµ lu©n chuyÓn dÇn dÇn tõng phÇn trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn khi TSC§ hÕt thêi gian sö dông.
b) Vèn lu ®éng
§Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, ngoµi c¸c t liÖu lao ®éng (TLL§) c¸c doanh nghiÖp cßn cÇn cã c¸c ®èi tîng lao ®éng (§TL§). Kh¸c víi c¸c TLL§, c¸c §TL§ (nh nguyªn, nhiªn, vËt liÖu; b¸n thµnh phÈm...) chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt vµ kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã ®îc chuyÓn dÞch toµn bé, mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm.
Nh÷ng §TL§ nãi trªn nÕu xÐt vÒ h×nh th¸i hiÖn vËt ®îc gäi lµ c¸c tµi s¶n lu ®éng (TSL§), cßn vÒ h×nh th¸i gi¸ trÞ ®îc gäi lµ vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp.
Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña TSL§ nªn ®Æc ®iÓm vËn ®éng cña vèn lu ®éng lu«n chÞu sù chi phèi bëi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña TSL§. Trong c¸c doanh nghiÖp, ngêi ta thêng chia TSL§ thµnh 2 lo¹i: TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ lu th«ng. TSL§ s¶n xuÊt bao gåm c¸c lo¹i nguyªn, nhiªn, vËt liÖu; phô tïng thay thÕ; b¸n thµnh phÈm; s¶n phÈm dë dang... ®ang trong qu¸ tr×nh dù tr÷ s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt, chÕ biÕn. Cßn TSL§ lu th«ng bao gåm c¸c s¶n phÈm thµnh phÈm chê tiªu thô, c¸c lo¹i vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n, c¸c kho¶n chi phÝ chê kÕt chuyÓn, chi phÝ tr¶ tríc... Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh c¸c TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ lu th«ng lu«n vËn ®éng, thay thÕ vµ chuyÓn ho¸ lÉn nhau, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®îc tiÕn hµnh liªn tôc.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ - tiÒn tÖ, ®Ó h×nh thµnh c¸c TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ lu th«ng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra mét sè vèn ®Çu t ban ®Çu nhÊt ®Þnh. V× vËy, còng cã thÓ nãi vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp lµ sè vèn tiÒn tÖ øng tríc ®Ó ®Çu t, mua s¾m c¸c TSL§ cña doanh nghiÖp.
Phï hîp víi c¸c ®Æc ®iÓm trªn cña TSL§, vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp còng kh«ng ngõng vËn ®éng qua c¸c giai ®o¹n cña chu kú kinh doanh: Dù tr÷ s¶n xuÊt, s¶n xuÊt vµ lu th«ng. Qu¸ tr×nh nµy ®îc diÔn ra liªn tôc vµ thêng xuyªn lÆp l¹i theo chu kú vµ ®îc gäi lµ qu¸ tr×nh tuÇn hoµn, chu chuyÓn cña vèn lu ®éng. Qua mçi giai ®o¹n cña chu kú kinh doanh, vèn lu ®éng l¹i thay ®æi h×nh th¸i biÓu hiÖn, tõ h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ ban ®Çu chuyÓn sang h×nh th¸i vèn vËt t hµng ho¸ dù tr÷ vµ vèn s¶n xuÊt, råi cuèi cïng l¹i trë vÒ h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ. Sau mçi chu kú t¸i s¶n xuÊt, vèn lu ®éng hoµn thµnh mét vßng chu chuyÓn.
I.3.3/ Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt së h÷u.
Vèn chñ së h÷u:
§èi víi mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp: vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c bé phËn chñ yÕu sau:
Vèn gãp ban ®Çu:
Khi doanh nghiÖp ®îc thµnh lËp, chñ doanh nghiÖp bao giê còng ph¶i cã mét sè vèn nhÊt ®Þnh – gäi lµ vèn ph¸p ®Þnh. Lo¹i h×nh doanh nghiÖp sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ h×nh thøc t¹o vèn gãp ban ®Çu:
§èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc, vèn gãp ban ®Çu chÝnh lµ vèn ®Çu t cña Nhµ níc, chñ së h÷u doanh nghiÖp lµ Nhµ níc.
§èi víi c«ng ty cæ phÇn, vèn do c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp. Mçi cæ ®«ng lµ mét chñ së h÷u c«ng ty vµ chØ chÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n trªn gi¸ trÞ cæ phÇn mµ hä n¾m gi÷.
C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nh c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi…, còng t¬ng tù nh trªn; tøc lµ vèn cã thÓ do chñ ®Çu t bá ra, do c¸c bªn tham gia, c¸c ®èi t¸c gãp… Tû lÖ vµ quy m« gãp vèn cña c¸c bªn tham gia c«ng ty phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau.
Nguån vèn tõ lîi nhuËn kh«ng chia:
§©y lµ bé phËn lîi nhuËn ®îc sö dông ®Ó t¸i ®Çu t, më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy chØ thùc hiÖn ®îc nÕu doanh nghiÖp ®· - ®ang ho¹t ®éng, cã lîi nhuËn, vµ ®îc phÐp tiÕp tôc ®Çu t.
Tù tµi trî b»ng lîi nhuËn kh«ng chia-nguån vèn néi bé lµ mét ph¬ng thøc t¹o nguån tµi chÝnh quan träng vµ kh¸ hÊp dÉn cña c¸c doanh nghiÖp, v× doanh nghiÖp gi¶m ®îc chi phÝ, gi¶m bít sù phô thuéc vµo bªn ngoµi.
• Ph¸t hµnh cæ phiÕu:
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng vèn chñ së h÷u b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu míi. §ã lµ mét nguån tµi chÝnh dµi h¹n rÊt quan träng cña doanh nghiÖp.
Vèn nî:
§Ó bæ sung vèn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông nî tõ c¸c nguån: tÝn dông ng©n hµng; tÝn dông th¬ng m¹i vµ tÝn dông thuª mua; vay th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu.
• Nguån vèn tÝn dông ng©n hµng:
Vèn vay ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng nhÊt ®èi víi mét doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, c¸c doanh nghiÖp thêng vay ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o nguån tµi chÝnh cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt – kinh doanh, ®Æc biÖt lµ ®¶m b¶o ®ñ vèn cho c¸c dù ¸n më réng hoÆc ®Çu t chiÒu s©u cña doanh nghiÖp. Víi nguån tµi trî nµy, doanh nghiÖp cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu vèn mét c¸ch nhanh chãng vµ víi sè lîng kh¸ lín.
Tuy vËy nguån vèn nµy còng cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. §ã lµ viÖc doanh nghiÖp ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông cña ng©n hµng, chÞu sù kiÓm so¸t cña ng©n hµng vµ chi phÝ sö dông vèn (l·i suÊt).
• Vèn tÝn dông th¬ng m¹i vµ tÝn dông thuª mua:
TÝn dông th¬ng m¹i (tÝn dông cña ngêi cung cÊp) lµ nguån vèn h×nh thµnh mét c¸ch tù nhiªn trong quan hÖ mua b¸n chÞu, mua b¸n tr¶ chËm hay tr¶ gãp. §©y lµ ph¬ng thøc tµi trî rÎ, tiÖn dông, linh ho¹t trong kinh doanh, t¹o kh¶ n¨ng më réng quan hÖ hîp t¸c mét c¸ch l©u bÒn. C¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc cô thÓ ®îc ghi râ trong hîp ®ång kinh tÕ, chi phÝ l·i vay ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm hay dÞch vô.
TÝn dông thuª mua lµ h×nh thøc tÝn dông dµi h¹n ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ, c¸c ®éng s¶n, vµ bÊt ®éng s¶n kh¸c. §ã lµ h×nh thøc t¸ch rêi quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông cña tµi s¶n. Ph¬ng thøc tµi trî nµy ngµy cµng ®îc ¸p dông réng r·i bëi nh÷ng u ®iÓm vît tréi cña nã.
• Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty:
Tr¸i phiÕu lµ tªn chung cña giÊy vay nî dµi vµ trung h¹n. Tr¸i phiÕu doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i, do ®ã, tríc khi ph¸t hµnh, cÇn hiÓu râ ®Æc ®iÓm vµ u nhîc ®iÓm cña mçi lo¹i (chi phÝ tr¶ l·i, c¸ch thøc tr¶ l·i, kh¶ n¨ng lu hµnh, vµ tÝnh hÊp dÉn cña tr¸i phiÕu).
II/ HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp.
II.1/ Quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
§Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp, ngêi ta sö dông thíc ®o lµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc ®¸nh gi¸ trªn hai gãc ®é: HiÖu qu¶ kinh tÕ vµ x· héi. Trong ph¹m vi qu¶n lý doanh nghiÖp, ngêi ta chñ yÕu quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ. §©y lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ hîp lý nhÊt. Do vËy c¸c nguån lùc kinh tÕ ®Æc biÖt lµ nguån vèn cña doanh nghiÖp cã t¸c ®éng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× thÕ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ yªu cÇu mang tÝnh thêng xuyªn vµ b¾t buéc ®èi víi doanh nghiÖp. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp ta thÊy ®îc hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ qu¶n lý sö dông vèn nãi riªng.
HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é, n¨ng lùc khai th¸c vµ sö dông nguån vèn vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi Ých vµ tèi thiÓu ho¸ chi phÝ. Nãi mét c¸ch cô thÓ, hiÖu qu¶ sö dông vèn chÝnh lµ sù so s¸nh gi÷a lîi Ých vµ chi phÝ, gi÷a lîi nhuËn thu ®îc vµ vèn bá ra ®Ó thu ®îc lîi nhuËn ®ã.
Ngêi ta ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c nhau vµ thêng ®îc lîng ho¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lêi, tèc ®é lu©n chuyÓn vèn,... Nã ph¶n ¸nh quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua thíc ®o tiÒn tÖ hay cô thÓ lµ mèi t¬ng quan gi÷a chi phÝ bá ra víi kÕt qu¶ thu ®îc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt qu¶ thu ®îc cµng cao so víi chi phÝ bá ra th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao. ChÝnh v× vËy, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó doanh nghiÖp ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. Muèn vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
- Khai th¸c nguån vèn mét c¸ch triÖt ®Ó, kh«ng ®Ó vèn nhµn rçi bÞ ø ®äng, sö dông kh«ng hiÖu qu¶.
- Sö dông vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ hîp lý nhÊt.
- Qu¶n lý vèn chÆt chÏ ®Ó vèn kh«ng bÞ thÊt tho¸t hoÆc sö dông sai môc ®Ých.
Trong qu¸ tr×nh sö dông vèn, doanh nghiÖp cÇn ph¶i lu«n lu«n ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng h¹n chÕ ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi, ®¶m b¶o cho qu¶n lý sö dông vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao.
MÆt kh¸c, môc tiªu cña mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ®Òu híng tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ dùa trªn viÖc khai th¸c vµ sö dông c¸c nguån lùc cã ®îc. V× vËy, c¸c nguån lùc kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ nguån vèn cña doanh nghiÖp cã ¶nh hëng chÝnh tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nh vËy, nhiÖm vô mang tÝnh b¾t buéc vµ thêng xuyªn ®èi víi doanh nghiÖp lµ nghiªn cøu hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn.
II.2/ Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
C¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh thêng ®Æt ra nhiÒu môc tiªu vµ tuú thuéc vµo giai ®o¹n hay ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ cã nh÷ng môc tiªu ®îc u tiªn thùc hiÖn nhng tÊt c¶ ®Òu nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u, cã nh vËy, doanh nghiÖp míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc.
Mét doanh nghiÖp muèn thùc hiÖn tèt môc tiªu cña m×nh th× ph¶i tiÕn hµnh ®ång bé c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trong ®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ c«ng viÖc v« cïng cÇn thiÕt vµ quan träng ®èi víi doanh nghiÖp.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc th× c¹nh tranh lµ quy luËt cña thÞ trêng, nã cho phÐp tËn dông triÖt ®Ó mäi nguån lùc cña doanh nghiÖp vµ cña toµn x· héi; buéc doanh nghiÖp ph¶i lu«n tù ®æi míi, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trªn th¬ng trêng vµ lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u. Bëi vËy, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cã vÞ trÝ quan träng hµng ®Çu cña doanh nghiÖp.
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ ®¶m b¶o an toµn tµi chÝnh cho doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng víi nh÷ng rñi ro tiÒm tµng vÒ tµi chÝnh ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®Ò cao tÝnh an toµn, ®Æc biÖt lµ an toµn tµi chÝnh. §©y lµ vÊn ®Ò cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ViÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ sÏ gióp doanh._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 27705.doc