Tài liệu Hoàn thiện công tác Kế toán tiền lương & các khoản trích theo lương tại Công ty Sản xuất kinh doanh đầu tư & dịch vụ Việt Hà.: ... Ebook Hoàn thiện công tác Kế toán tiền lương & các khoản trích theo lương tại Công ty Sản xuất kinh doanh đầu tư & dịch vụ Việt Hà.
82 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1338 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Hoàn thiện công tác Kế toán tiền lương & các khoản trích theo lương tại Công ty Sản xuất kinh doanh đầu tư & dịch vụ Việt Hà., để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ký hiÖu viÕt t¾t
CN: c«ng nh©n
XH: x· héi
L§: lao déng
SX: s¶n xuÊt
KD: kinh doanh
BHXH: b¶o hiÓm x· héi
KPC§: kinh phÝ c«ng ®oµn
BHYT: b¶o hiÓm y tÕ
………………………………
Lêi nãi ®Çu
Qu¶n lý L§ vµ tiÒn l¬ng lµ mét néi dung quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý SXKD cña DN, nã lµ nh©n tè gióp cho DN hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch SXKD cña m×nh.Tæ chøc h¹ch to¸n L§ tiÒn l¬ng gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý L§ cña DN vµo nÒ nÕp, thóc ®Èy ngêi L§ chÊp hµnh tèt kû luËt, t¨ng n¨ng suÊt L§ vµ hiÖu suÊt c«ng t¸c. §ång thêi còng t¹o c¬ së cho viÖc tÝnh l¬ng theo ®óng nguyªn t¾c ph©n phèi theo L§. Tæ chøc tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n L§ tiÒn l¬ng gióp cho DN qu¶n lý tèt quü tiÒn l¬ng, b¶o ®¶m viÖc tr¶ l¬ng vµ trî cÊp BHXH ®óng nguyªn t¾c, ®óng chÕ ®é, kÝch thÝch ngêi L§ hoµn thµnh nhiÖm vô ®îc giao, ®ång thêi còng t¹o ®îc c¬ së cho viÖc ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc chÝnh x¸c.
XÐt trong mèi quan hÖ víi gi¸ thµnh s¶n phÈm,tiÒn l¬ng lµ mét bé phËn quan träng cña chi phÝ SX.V× vËy,viÖc thanh to¸n,ph©n bæ hîp lý tiÒn l¬ng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm,tÝnh ®ñ vµ thanh to¸n kÞp thêi tiÒn l¬ng cho mäi ngêi L§ sÏ gãp phÇn hoµn thµnh kÕ ho¹ch SX,h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,t¨ng n¨ng suÊt L§,t¨ng tÝch lòy vµ c¶i thiÖn ®êi sèng ngêi L§.TiÒn l¬ng lµ mét trong nh÷ng “®ßn bÈy kinh tÕ “ quan träng.X· héi kh«ng ngõng ph¸t triÓn,nhu cÇu cña con ngêi kh«ng ngõng t¨ng lªn ®ßi hái chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng còng ph¶i cã nh÷ng ®æi míi cho phï hîp.§©y lµ vÊn ®Ò Nhµ níc lu«n lu«n quan t©m,bëi nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn quyÒn lîi cña ngêi L§,®Õn sù ph©n phèi thu nhËp trong XH.
ChÝnh v× vËy c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng lµ mét phÇn quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong c«ng t¸c h¹ch to¸n DN.Tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l¬ng tèt trong DN kh«ng chØ ®iÒu hßa gi÷a lîi Ých cña ngêi L§ mµ cßn lµ nh©n tè gãp phÇn cung cÊp nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ,chÝnh x¸c gióp DN ®iÒu hµnh kÕ ho¹ch SXKD ®i vµo guång m¸y chung cña XH trong thêi kú míi.
NhËn thøc ®îc vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n, ®Æc biÖt lµ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong qu¶n lý chi phÝ SXKD cña DN lµ vÊn ®Ò quan träng. V× thÕ, em chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty SXKD ®Çu t vµ dÞch vô ViÖt Hµ. Nh»m môc ®Ých t×m tßi, s©u xa h¬n vÒ vÊn ®Ò kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty SXKD ®Çu t vµ dÞch vô ViÖt Hµ nãi riªng vµ trong c¸c DN nãi chung. MÆt kh¸c, ®©y còng lµ ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp ®Ó t×m hiÓu cuéc sèng vµ thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty.
Néi dung cña chuyªn ®Ò thùc tËp ®îc chia lµm 3 ch¬ng nh sau:
Ch¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty SXKD ®Çu t vµ dÞch vô ViÖt Hµ.
Ch¬ng III: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty SXKD ®Çu t vµ dÞch vô ViÖt Hµ.
Trong khu«n khæ chuyªn ®Ò cña m×nh, em ®· tr×nh bµy mét c¸ch c« ®äng nhÊt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cïng víi mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i C«ng ty. Song do nhËn thøc, kh¶ n¨ng nghiªn cøu vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ vµ thêi gian thùc tËp cã h¹n nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« vµ b¹n bÌ ®Ó bµi chuyªn ®Ò cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù tËn t×nh gióp ®ì, híng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn ThÞ Mü, cña Ban gi¸m ®èc vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng kÕ to¸n cña C«ng ty trong thêi gian thùc tËp võa qua ®· gióp em hoµn thµnh ®îc chuyªn ®Ò nµy.
Ch¬ng I
C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong c¸c doanh nghiÖp
1.1. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong DN
1.1.1. B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng vµ nguyªn t¾c tr¶ l¬ng trong DN
1.1.1.1.B¶n chÊt cña tiÒn l¬ng trong DN
TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng ®îc quan niÖm lµ gi¸ c¶ søc L§ ®îc h×nh thµnh qua sù tho¶ thuËn gi÷a ngêi L§ vµ ngêi sö dông søc L§ phï hîp víi c¸c quan hÖ lao ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
TiÒn l¬ng lµ phÇn thï lao lao ®éng ®îc thÓ hiÖn b»ng tiÒn mµ DN tr¶ cho ngêi L§. C¨n cø vµo thêi gian, khèi lîng, chÊt lîng L§. CÇn ph©n biÖt ph¹m trï tiÒn l¬ng víi thu nhËp. Thu nhËp bao gåm tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, ph©n chia lîi nhuËn vµ c¸c kho¶n kh¸c ngoµi l¬ng.
Trong nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn nh hiÖn nay, søc L§ trë thµnh mét lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt do cã sù t¸ch rêi gi÷a quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông t liÖu SX. Ngêi L§ cã quyÒn tù do lµm chñ søc L§ cña m×nh, ®îc quyÒn ®ßi hái viÖc tr¶ l¬ng, tr¶ c«ng xøng ®¸ng. Víi ý nghÜa ®ã, tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc L§, lµ sù tháa thuËn hîp lý gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n søc L§. TiÒn l¬ng ph¶i trë thµnh bé phËn c¬ b¶n trong thu nhËp quèc d©n, ph¶i ®¶m b¶o nhu cÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi L§. Sù yªn æn trong c«ng viÖc sÏ gióp ngêi L§ yªn t©m lµm viÖc, cã thêi gian, cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy sù s¸ng t¹o tõ ®ã t¨ng n¨ng suÊt L§, ®a XH ®i lªn.
Trong XH hiÖn nay, tiÒn l¬ng tu©n thñ theo quy luËt cung cÇu cña thÞ trêng søc L§, chÞu sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc h×nh thµnh th«ng qua sù tháa thuËn gi÷a ngêi L§ vµ ngêi sö dông L§. TiÒn l¬ng lµ mét phÇn gi¸ trÞ míi s¸ng t¹o ra cña DN dïng ®Ó tr¶ cho ngêi L§. TiÒn l¬ng võa lµ mét ph¹m trï cña ph©n phèi, võa lµ ph¹m trï cña trao ®æi tiªu dïng. Trong thùc tÕ tiÒn l¬ng chØ thùc sù cã ý nghÜa khi nã ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña ngêi L§. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, tr×nh ®é, kü n¨ng lµm viÖc cña ngêi L§ ngµy cµng cao v× thÕ tiÒn l¬ng kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu tinh thÇn cña ngêi L§. Ngêi L§ kh«ng chØ quan t©m ®Õn khèi lîng tiÒn mµ cßn quan t©m tíi khèi lîng t liÖu tiªu dïng mµ hä cã ®îc th«ng qua tiÒn l¬ng.
HiÖn nay cã 2 kh¸i niÖm vÒ tiÒn l¬ng ®ã lµ tiÒn l¬ng thùc tÕ vµ tiÒn l¬ng danh nghÜa:
- TiÒn l¬ng danh nghÜa lµ chØ sè tiÒn tÖ mµ ngêi sö dông L§ tr¶ cho ngêi L§ c¨n cø vµo hîp ®ång L§ tháa thuËn gi÷a hai bªn trong viÖc L§. Sè tiÒn nµy nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo n¨ng suÊt L§, hiÖu qu¶ lµm viÖc cña ngêi L§, phô thuéc vµo tr×nh ®é kinh nghiÖm lµm viÖc ngay trong qu¸ tr×nh L§.
- TiÒn l¬ng thùc tÕ: lµ t liÖu sinh ho¹t vµ dÞch vô mµ ngêi L§ cã thÓ mua ®îc b»ng tiÒn l¬ng danh nghÜa cña m×nh sau khi ®· ®ãng c¸c kho¶n thuÕ theo quy ®Þnh cña nhµ níc. Do ®ã,tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l¬ng thùc tÕ cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, thÓ hiÖn qua c«ng thøc sau :
TiÒn l¬ng thùc tÕ
TiÒn l¬ng danh nghÜa
=
ChØ sè gi¸ c¶ hµng tiªu dïng vµ dÞch vô
Qua c«ng thøc trªn ta thÊy sè tiÒn l¬ng thùc tÕ thay ®æi tû lÖ thuËn víi tiÒn l¬ng danh nghÜa vµ tû lÖ nghÞch víi gi¸ c¶.
VÒ ph¬ng diÖn h¹ch to¸n tiÒn l¬ng ®îc chia lµm 2 lo¹i: TiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô.
TiÒn l¬ng chÝnh lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi L§ trong thêi gian lµm viÖc bao gåm c¶ tiÒn l¬ng cÊp bËc, tiÒn thëng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l¬ng( phô cÊp cÊp nhiÖm, phô cÊp khu vùc… ).
TiÒn l¬ng phô : Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi L§ trong thêi gian thùc tÕ kh«ng lµm viÖc nhng ®îc hëng theo chÕ ®é quy ®Þnh cña Nhµ níc nh nghØ phÐp, lÔ TÕt, nghØ chñ nhËt, héi häp, häc tËp, ngõng SX…
C¸ch ph©n lo¹i nµy kh«ng nh÷ng gióp cho viÖc tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ tiÒn l¬ng ®îc chÝnh x¸c mµ cßn cung cÊp th«ng tin cho viÖc ph©n tÝch chi phÝ tiÒn l¬ng.
1.1.1.2.Vai trß, chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng
* Vai trß cña tiÒn l¬ng:
- VÒ kinh tÕ : TiÒn l¬ng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh, ngêi L§ dïng tiÒn l¬ng ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ trong gia ®×nh nh ¨n ë, mÆc, ®i l¹i, häc hµnh, ch÷a bÖnh, vui ch¬i, gi¶i trÝ. PhÇn cßn l¹i th× ®îc dïng ®Ó tÝch lòy. NÕu tiÒn l¬ng ®¶m b¶o ®ñ trang tr¶i vµ cã tÝch lòy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi L§ yªn t©m phÊn khëi lµm viÖc, thùc hiÖn ®îc chÝnh s¸ch d©n giµu níc m¹nh. Ngîc l¹i tiÒn l¬ng thÊp sÏ lµm cho møc sèng cña hä bÞ gi¶m sót, kinh tÕ gia ®×nh sÏ gÆp khã kh¨n.
- VÒ chÝnh trÞ XH: TiÒn l¬ng kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn t©m t cña ngêi L§ ®èi víi DN mµ cßn ®èi víi XH. NÕu tiÒn l¬ng cao sÏ ¶nh hëng tÝch cùc, ngîc l¹i hä sÏ kh«ng tha thiÕt víi DN, mÊt lßng tin vµo t¬ng lai. Cã thÓ nãi tiÒn l¬ng lµ mét nh©n tè tÝch cùc nhÊt, c¸ch m¹ng nhÊt ®èi víi nÒn kinh tÕ XH.
* Chøc n¨ng cña tiÒn l¬ng: TiÒn l¬ng cã c¸c chøc n¨ng chÝnh sau :
- Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng: TiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o chi phÝ t¸i SX søc L§( bao gåm c¶ t¸i SX gi¶n ®¬n vµ t¸i SX më réng). Thùc chÊt cña t¸i SX søc L§ lµ cho hä cã ®îc mét kho¶n tiÒn l¬ng sinh ho¹t nhÊt ®Þnh ®Ó ngêi L§ cã thÓ duy tr× vµ ph¸t triÓn søc L§ míi( nu«i dìng vµ gi¸o dôc thÕ hÖ sau), tÝch lòy kinh nghiÖm vµ n©ng cao tr×nh ®é, hoµn thiÖn kü n¨ng L§.
- Chøc n¨ng c«ng cô qu¶n lý cña nhµ níc: Môc ®Ých cuèi cïng cña nhµ qu¶n trÞ lµ ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt. Do ®ã, ®ßi hái hä ph¶i kÕt hîp nhÞp nhµng c¸c yÕu tè cÊu thµnh trong qu¸ tr×nh SXKD. ViÖc vËn dông søc L§ trong qu¸ tr×nh lµm viÖc cña ngêi L§ ®Ó h¹ chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh ®Æc biÖt ®îc hä chó träng. §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ngêi L§, Nhµ níc ®· ban hµnh chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ, XH buéc c¶ ngêi sö dông L§ vµ ngêi cung cÊp L§ tu©n theo. §©y lµ b¶n chÊt u viÖt cña chñ nghÜa XH. MÆt kh¸c v× ®é lín tiÒn l¬ng phô thuéc vµo hiÖu qu¶ SXKD, khèi lîng c¸c t liÖu sinh ho¹t cña ngêi L§ phô thuéc trùc tiÕp vµo kÕt qu¶ L§ cña hä.
- B¶o ®¶m vai trß kÝch thÝch cña tiÒn l¬ng: V× tiÒn l¬ng mµ ngêi L§ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao víi c«ng viÖc. TiÒn l¬ng ph¶i t¹o ra ®îc niÒm say mª nghÒ nghiÖp, lµm cho ngêi L§ kh«ng ngõng båi dìng n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, chuyªn m«n nghÒ nghiÖp, kü n¨ng, kü s¶o, chÞu khã häc hái vµ t×m tßi trong L§.
1.1.1.3.Nguyªn t¾c tr¶ l¬ng trong doanh nghiÖp
ViÖc sö dông tiÒn l¬ng lµm c«ng cô kÝch thÝch kinh tÕ ®èi víi ngêi L§,®ßi hái ph¶i quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc tiÒn l¬ng sau:
- Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l¬ng theo sè lîng vµ chÊt lîng L§. Nguyªn t¾c nµy b¾t nguån tõ luËt ph©n phèi theo L§. Tr¶ l¬ng theo sè lîng vµ chÊt lîng L§ kh¾c phôc ®îc chñ nghÜa b×nh qu©n trong ph©n phèi.
+ ChÊt lîng L§ thÓ hiÖn ë møc ®é phøc t¹p cña c«ng nghÖ, tr×nh ®é thµnh th¹o cña ngêi L§ cµng cao th× tiÒn l¬ng cµng cao h¬n.
+Sè lîng L§: ThÓ hiÖn ë sè lîng s¶n phÈm hoÆc sè lîng c«ng viÖc hoµn thµnh.
- Nguyªn t¾c 2: B¶o ®¶m t¸i s¶n xuÊt søc L§ vµ kh«ng ngõng n©ng cao cuéc sèng:
Nguyªn t¾c nµy xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu quy luËt t¸i SX më réng. Nã lµ yÕu tè kh¸ch quan bao gåm 3 mÆt:
+ T¸i SX gi¶n ®¬n søcL§.
+ T¸i SX më réng søc L§.
+ T¸i SX søc L§ míi.
Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy c«ng t¸c tiÒn l¬ng tÝnh ®óng ®ñ gi¸ trÞ søc L§ bá ra. TiÒn l¬ng ph¶i ®¶m b¶o cho ngêi lµm c«ng ¨n l¬ng t¸i SX søc L§ b¶n th©n vµ gia ®×nh hä.
Trong thiÕt kÕ tiÒn l¬ng cÇn tiÒn tÖ hãa tiÒn l¬ng mét c¸ch tÝch cùc nhÊt, xãa bá chÕ ®é bao cÊp ngoµi l¬ng díi h×nh thøc hiÖn vËt, tiÒn l¬ng g¾n víi gi¸ trÞ hµng hãa, gi¸ c¶ t liÖu sinh ho¹t.
- Nguyªn t¾c 3: B¶o ®¶m quan hÖ hîp lý gi÷a tiÒn l¬ng vµ thu nhËp cña c¸c bé phËn L§ trong XH.
+ Tæ chøc tiÒn l¬ng trong DN biÓu hiÖn chÝnh s¸ch ®·i ngé cña §¶ng vµ Nhµ níc ®èi víi ngêi L§, cã liªn quan ®Õn cuéc sèng toµn d©n, toµn bé nÒn SXXH. TiÒn l¬ng cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®oµn kÕt gi÷a c¸c c«ng nh©n viªn chøc c¸c ngµnh, gi÷a c¸c bé phËn L§ kh¸c vµ liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn c«ng b»ng XH.
- Nguyªn t¾c 4: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l¬ng gi÷a c¸c ngµnh quy ®Þnh bëi c¸c nh©n tè:
+ Nh©n tè tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ngêi L§ mçi ngµnh, tÝnh chÊt kü thuËt phøc t¹p gi÷a c¸c ngµnh. Trong nÒn kinh tÕ quèc d©n ®ßi hái tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ngêi L§ gÜ÷a c¸c ngµnh kh¸c nhau. Tr¶ l¬ng cao h¬n cho ngêi L§ mét c¸ch thÝch ®¸ng sÏ khuyÕn khÝch cho hä n©ng cao tr×nh ®é vµ sè lîng L§.
+ Nh©n tè ®iÒu kiÖn L§: Nh÷ng ngêi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn nÆng nhäc tæn hao nhiÒu n¨ng lîng sÏ ®îc tr¶ c«ng cao h¬n nh÷ng ngêi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng ®Ó bï ®¾p søc L§ ®· hao phÝ. Tr¶ c«ng theo nguyªn t¾c nµy cã ¶nh hëng Ýt nhiÒu ®Õn tiÒn l¬ng cña mçi ngµnh nghÒ.
+ Nh©n tè Nhµ níc: Do ý nghÜa kinh tÕ cña mçi ngµnh phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ trong tõng thêi kú mµ Nhµ níc cã sù u tiªn nhÊt ®Þnh. C¸c ngµnh nghÒ chñ yÕu quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc th× ®îc ®¶m b¶o tiÒn l¬ng cao h¬n. Nh vËy míi khuyÕn khÝch ngêi L§ lµm viÖc l©u dµi ë nh÷ng ngµnh nghÒ cã vÞ trÝ quan träng cña ®Êt níc.
+ Nh©n tè ph©n bè khu vùc SX ë mçi ngµnh kh¸c nhau ¶nh hëng tíi møc b×nh qu©n cña mçi ngµnh do ®iÒu kiÖn sinh ho¹t ë c¸c khu vùc kh¸c nhau. ViÖc quy ®Þnh c¸c yÕu tè phô cÊp khu vùc thêng c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn khÝ hËu xa x«i hÎo l¸nh, nhu cÇu vÒ søc L§. Nh÷ng chªnh lÖch ®ã ph¶i ®îc bï ®¾p b»ng tiÒn l¬ng phô cÊp cao h¬n vµ u ®·i kh¸c .
+ NÕu chóng ta lµm kh¸c c¸c nguyªn t¾c trªn sÏ kh«ng thu hót ®ùîc ngêi L§ ®Õn lµm viÖc t¹i c¸c khu vùc kinh tÕ míi, giµu tµi nguyªn thiªn nhiªn nhng l¹i thiÕu nh©n lùc.
1.1.2.C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng trong doanh nghiÖp
Tïy theo ®Æc ®iÓm SXKD, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña DN mµ viÖc tÝnh vµ tr¶ l¬ng cho ngêi L§ cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ thêng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng sau:
1.1.2.1.TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm
TiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng cho ngêi L§ c¨n cø vµo sè lîng, chÊt lîng s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lao vô ®ã.
* ¦u ®iÓm cña h×nh thøc tiÒn l¬ng nµy:
- G¾n chÆt thï lao L§ víi kÕt qu¶ SX, kÝch thÝch c«ng nh©n n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt, ph¸t triÓn tµi n¨ng, c¶i tiÕn ph¬ng ph¸p lµm viÖc, sö dông triÖt ®Ó thêi gian L§ vµ c«ng suÊt m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt L§.
- Thóc ®Èy phong trµo thi ®ua, båi dìng t¸c phong c«ng nghiÖp trong L§ c«ng nh©n.
* H¹n chÕ: Do tÝnh l¬ng theo khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh nªn còng dÔ g©y t×nh tr¹ng lµm Èu, ch¹y theo sè lîng mµ vi ph¹m quy tr×nh kü thuËt,sö dông thiÕt bÞ vît qu¸ c«ng suÊt cho phÐp vµ mét sè hiÖn tîng tiªu cùc kh¸c.
ViÖc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thÓ ®îc thùc hiÖn theo nhiÒu d¹ng kh¸c nhau:
- Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ: Víi h×nh thøc nµy tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ trùc tiÕp cho ngêi L§ ®îc tÝnh trùc tiÕp theo sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh ®óng quy c¸ch, phÈm chÊt vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm ®· quy ®Þnh, kh«ng chÞu bÊt cø sù h¹n chÕ nµo. §©y lµ h×nh thøc ®îc c¸c DN sö dông phæ biÕn ®Ó tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho L§ trùc tiÕp.
- Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: H×nh thøc nµy thêng xuyªn ®îc ¸p dông cho nh÷ng c«ng nh©n, nh©n viªn gi¸n tiÕp SX nh L§ lµm nhiÖm vô vËn chuyÓn vËt liÖu thµnh phÈm, b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ. Tuy L§ cña hä kh«ng trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm nhng l¹i gi¸n tiÕp ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt cña L§ trùc tiÕp SX nªn cã thÓ c¨n cø vµo kÕt qu¶ cña L§ trùc tiÕp phôc vô ®Ó tÝnh l¬ng cho lao ®éng gi¸n tiÕp.
-- TiÒn l¬ng theo s¶n phÈm lòy tiÕn: Theo h×nh thøc nµy ngêi L§ võa ®îc hëng l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp céng thªm tiÒn l¬ng theo tû lÖ lòy tiÕn ®îc tÝnh c¨n cø vµo møc ®é vît ®Þnh møc s¶n xuÊt s¶n phÈm.
ChÕ ®é nµy dïng 2 lo¹i ®¬n gi¸ :
+ §¬n gi¸ cè ®Þnh dïng tr¶ cho nh÷ng s¶n phÈm thùc tÕ ®· hoµn thµnh
+ §¬n gi¸ lòy tiÕn dïng ®Ó tÝnh l¬ng cho nh÷ng s¶n phÈm hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch.
- Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm nhãm L§ (tËp thÓ) : Theo h×nh thøc nµy th× DN tr¶ l¬ng cho ngêi L§ theo nhãm (®éi,xëng..)sau ®ã tiÒn l¬ng nhãm ®îc chia cho tõng ngêi L§ trong nhãm c¨n cø vµo l¬ng c¬ b¶n vµ b¸n thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña tõng ngêi.
LT
C«ng thøc tÝnh l¬ng:
=
X
∑TiKi
TiKi
Trong®ã:
Li lµ tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n i
LT lµ tiÒn l¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæ
Ti lµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n
Ki lµ hÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n i
- L¬ng theo s¶n phÈm cã thëng, cã ph¹t: Ngoµi l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp ngêi L§ cßn ®îc hëng tiÒn thëng nh thëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, thëng do tiÕt kiÖm vËt t, chÊt lîng s¶n phÈm tèt…Trong trêng hîp ngêi L§ lµm ra s¶n phÈm háng, l·ng phÝ vËt t trªn ®Þnh møc quy ®Þnh hoÆc kh«ng ®¶m b¶o ®ñ ngµy c«ng quy ®Þnh...th× cã thÓ chÞu tiÒn ph¹t trõ vµo thu nhËp cña hä.
- H×nh thøc tr¶ l¬ng kho¸n: TiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n hay nhãm ®îc quy ®Þnh tríc cho mét khèi lîng c«ng viÖc, khèi lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh theo ®¬n gi¸ kho¸n. NÕu ®èi tîng nhËn kho¸n lµ viÖc tËp thÓ th× tiÒn l¬ng tÝnh cho tõng ngêi c«ng nh©n sÏ ®îc thùc hiÖn nh ph¬ng ph¸p tÝnh l¬ng s¶n phÈm cho nhãm lao ®éng. H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy ®îc ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ ®Þnh møc cho tõng bé phËn c«ng viÖc hoÆc lµm nh÷ng c«ng viÖc mµ xÐt ra giao tõng chi tiÕt kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ nhng l¹i lµ nh÷ng c«ng viÖc khÈn cÊp cÇn hoµn thµnh sím.
Khi ¸p dông h×nh thøc l¬ng kho¸n cÇn coi träng chÕ ®é kiÓm tra chÊt lîng c«ng viÖc theo ®óng hîp ®ång quy ®Þnh.
TÝnh tiÒn l¬ng kho¸n :
TLTT = §GK x Q
Trong ®ã : TLTT : TiÒn l¬ng thùc tÕ c«ng nh©n nhËn ®îc
§GK: ®¬n gi¸ kho¸n cho mét s¶n phÈm (c«ng viªc)
Q : sè lîng s¶n phÈm ®îc hoµn thµnh.
1.1.2.2.TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian
TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian thùc hiÖn viÖc tÝnh tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng theo thêi gian lµm viÖc, theo ngµnh nghÒ, tr×nh ®é thµnh th¹o nghiÖp vô, kü thuËt, chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng.
§¬n vÞ tÝnh tiÒn l¬ng theo thêi gian lµ tiÒn l¬ng th¸ng, l¬ng ngµy, l¬ng giê. L¬ng th¸ng cã nhîc ®iÓm lµ kh«ng ph©n biÖt ®îc ngêi lµm viÖc nhiÒu hay Ýt ngµy trong th¸ng nªn kh«ng cã t¸c dông khuyÕn khÝch sö dông ngµy c«ng chÕ ®é. §¬n vÞ thêi gian tÝnh l¬ng cµng ng¾n th× cµng s¸t møc ®é hao phÝ lao ®éng. V× vËy, hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp thêng ¸p dông h×nh thøc tr¶ l¬ng theo ngµy. H×nh thøc nµy chñ yÕu ¸p dông cho lao ®éng gi¸n tiÕp, c«ng viÖc æn ®Þnh. H×nh thøc tiÒn l¬ng nµy ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh to¸n, ph¶n ¸nh ®óng tr×nh ®é kü thuËt, ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ngêi c«ng nh©n.
Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña ngêi L§ trong th¸ng
TiÒn l¬ng b×nh qu©n ngµy
=
TiÒn l¬ng th¸ng
X
TiÒn l¬ng b×nh qu©n ngµy
=
L¬ng cÊp bËc th¸ng + phô cÊp (nÕu cã)
Sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng theo quy ®Þnh
L¬ng cÊp bËc (hÖ sè) = HÖ sè l¬ng * møc l¬ng tèi thiÓu
L¬ng giê lµ c¨n cø ®Ó tÝnh phô cÊp lµm thªm ngoµi giê
TiÒn l¬ng tr¶ theo thêi gian cã thëng
- Thùc chÊt ®©y lµ h×nh thøc kÕt hîp gi÷a tr¶ l¬ng theo thêi gian lao ®éng gi¶n ®¬n vµ tiÒn thëng thêng xuyªn tõ quü l¬ng. PhÇn tiÒn thëng tïy theo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô do ®ã cã t¸c dông thóc ®Èy, khuyÕn khÝch nh©n viªn h¬n. Tuy nhiªn, vÉn cßn cha thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ lao ®éng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng.
- Nh×n chung h×nh thøc tiÒn l¬ng theo thêi gian cã mÆt h¹n chÕ lµ mang tÝnh b×nh qu©n, nhiÒu khi kh«ng phï hîp víi kªt qu¶ lao ®éng thùc tÕ cña ngêi lao ®éng. V× vËy, chØ nh÷ng trêng hîp nµo cha dñ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm míi ph¶i ¸p dông tiÒn l¬ng theo thêi gian.
1.1.2.3. TiÒn l¬ng tÝnh theo l¬ng kho¸n
TiÒn l¬ng kho¸n khèi lîng hoÆc kho¸n tõng viÖc: H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc L§ gi¶n ®¬n,cã tÝnh chÊt ®ét xuÊt nh bèc dì nguyªn vËt liÖu,hµng hãa,söa ch÷a nhµ cöa..Trong trêng hîp nµy,DN x¸c ®Þnh møc tiÒn l¬ng tr¶ cho tõng c«ng viÖc mµ ngêi L§ ph¶i hoµn thµnh.
TiÒn l¬ng kho¸n quü l¬ng: Lµ d¹ng ®Æc biÖt cña tiÒn l¬ng SP ®îc sö dông ®Ó tr¶ l¬ng cho nh÷ng ngêi lµm viÖc t¹i c¸c phßng ban cña DN.Theo h×nh thøc nµy,c¨n cø vµo khèi lîng c«ng viÖc cña tõng phßng ban,DN tiÕn hµnh kho¸n quü l¬ng.Qòy l¬ng thùc tÕ cña tõng phßng ban phô thuéc vµo møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc ®îc giao.TiÒn l¬ng thùc tÕ cña tõng nh©n viªn võa phô thuéc vµo quü l¬ng thùc tÕ cña phßng ban,võa phô thuéc vµo sè lîng nh©n viªn cña phßng ban ®ã.
- Th«ng thêng,khi trÝch ®îc KPC§ th× mét nöa DN ph¶i nép cho c«ng ®oµn cÊp trªn,mét nöa ®îc sö dông ®Ó chi tiªu cho häat ®éng c«ng ®oµn t¹i ®¬n vÞ.
1.1.3. Qòy tiÒn l¬ng
* Quü tiÒn l¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé tiÒn l¬ng mµ doanh nghiÖp tr¶ cho tÊt c¶ c¸c lao ®éng. * Thu nhËp cña ngêi L§ gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n tr¶ kh¸c ( thêng gäi t¾t lµ tiÒn l¬ng vµ tiÒn thëng). TiÒn l¬ng vµ tiÒn thëng trong c¸c DN hiÖn nay thùc hiÖn theo nghÞ ®Þnh sè 166/2007/N§/CP ngµy 16/11/2007 cã hiÖu lùc tõ ngµy 01/01/2008, NghÞ ®Þnh nµy quy ®Þnh vÒ møc l¬ng tèi thiÓu chung ®Ó tr¶ c«ng cho ngêi lao ®éng lµm c«ng viÖc ®¬n gi¶n nhÊt trong ®iÒu kiÖn L§ b×nh thêng lµ 540.000/th¸ng.
* Thµnh phÇn quü tiÒn l¬ng gåm c¸c kho¶n chñ yÕu sau :
- TiÒn l¬ng tÝnh theo thêi gian, tiÒn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm, l¬ng kho¸n .
- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi L§ t¹o ra s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh.
- TiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi L§ trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do nguyªn nh©n kh¸ch quan, trong thêi gian ®îc ®iÒu ®éng c«ng t¸c lµm nghÜa vô do chÕ ®é quy ®Þnh, thêi gian nghØ phÐp, thêi gian ®i häc.
- C¸c lo¹i phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê.
- C¸c kho¶n tiÒn thëng cã tÝnh chÊt thêng xuyªn.
- C¸c kho¶n tiÒn chi trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian èm ®au, thai s¶n, tai n¹n L§.
* XÐt vÒ ph¬ng diÖn h¹ch to¸n, tiÒn l¬ng cho c«ng nh©n viªn trong thêi gian c«ng nh©n viªn thùc hiÖn nhiÖm vô cña hä, nghÜa lµ thêi gian cã tiªu hao thùc sù søc L§ bao gåm tiÒn l¬ng cÊp bËc, tiÒn thëng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt tiÒn l¬ng( phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc, phô cÊp lµm ®ªm vµ lµm thªm giê) cã nghÜa lµ møc tiÒn l¬ng t¹i c¸c thang l¬ng, b¶ng l¬ng cña tõng ngµnh nghÒ n»m trong hÖ thèng thang l¬ng, b¶ng l¬ng do Nhµ níc quy ®Þnh hoÆc c¸c ®¬n vÞ vËn dông trªn c¬ së tham kh¶o thang l¬ng, b¶ng l¬ng kh¸c cña Nhµ níc.
1.1.4. C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
1.1.4.1.B¶o hiÓm x· héi (BHXH)
- Qòy BHXH lµ quü dïng ®Ó trî cÊp cho ngêi L§ cã tham gia ®ãng gãp quü trong c¸c trêng hîp hä bÞ mÊt kh¶ n¨ng L§ nh èm ®au, thai s¶n, tai n¹n L§, hu trÝ, mÊt søc..
- Theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, quü BHXH ®îc h×nh thµnh b»ng c¸ch tÝnh theo tû lÖ 20% trªn tæng quü l¬ng cña DN. Ngêi sö dông L§ ph¶i nép 15% trªn tæng quü l¬ng vµ tÝnh vµo chi phÝ SXKD, cßn 5% trªn tæng quü l¬ng th× do ngêi L§ trùc tiÕp ®ãng gãp ( trõ vµo thu nhËp cña hä). Nh÷ng kho¶n trî cÊp thùc tÕ cho ngêi L§ t¹i DN trong c¸c trêng hîp hä bÞ èm ®au, tai n¹n L§, n÷ c«ng nh©n viªn nghØ ®Î hoÆc thai s¶n…®îc tÝnh tãan trªn c¬ së møc l¬ng ngµy cña hä, thêi gian nghØ ( cã chøng tõ hîp lÖ) vµ tû lÖ trî cÊp BHXH. Khi ngêi L§ ®îc nghØ hëng BHXH, kÕ to¸n ph¶i lËp phiÕu nghØ hëng BHXH cho tõng ngêi vµ lËp b¶ng thanh to¸n BHXH ®Ó lµm c¬ së thanh tãan víi c¬ quan qu¶n lý quü.
- C¸c DN ph¶i nép BHXH trÝch ®îc trong kú vµo quü tËp trung do quü BHXH qu¶n lý ( qua tµi kho¶n cña hä ë kho b¹c).
1.1.4.2.Qòy B¶o hiÓm y tÕ (BHYT)
Qòy BHYT lµ quü ®îc sö dông ®Ó trî cÊp cho nh÷ng ngêi cã tham gia ®ãng gãp quü trong c¸c ho¹t ®éng kh¸m, ch÷a bÖnh. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh c¸c DN ph¶i thùc hiÖn trÝch quü BHYT b»ng 3% tæng quü l¬ng, trong ®ã DN ph¶i chÞu 2%(tÝnh vµo chi phÝ SXKD) cßn ngêi L§ trùc tiÕp nép 1%(trõ vµo thu nhËp cña hä). Qòy BHYT do c¬ quan BHYT thèng nhÊt qu¶n lý vµ trî cÊp cho ngêi L§ th«ng qua m¹ng líi y tÕ. V× vËy, khi trÝch BHYT, c¸c DN ph¶i nép cho BHYT (qua tµi kho¶n cña hä ë kho b¹c).
1.1.4.3.Kinh phÝ c«ng ®oµn(KPC§)
-KPC§ lµ nguån tµi trî cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn ë c¸c cÊp. Theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, KPC§ ®îc trÝch theo tû lÖ 2% trªn tæng sè tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi L§ vµ DN ph¶i chÞu toµn bé (tÝnh vµo chi phÝ SXKD).
-Th«ng thêng, khi trÝch ®îc KPC§ th× mét nöa DN ph¶i nép cho c«ng ®oµn cÊp trªn,mét nöa ®îc sö dông ®Ó chi tiªu cho häat ®éng c«ng ®oµn t¹i ®¬n vÞ.
1.2.KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong doanh nghiÖp
1.2.1.H¹ch to¸n sè lîng, kÕt qu¶, thêi gian lao ®éng
- Sè lîng lao ®éng cña doanh nghiÖp ®îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch dùa vµo sè lîng lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp bao gåm: sè lîng tõng lo¹i lao ®éng theo nghÒ nghiÖp cña c«ng viÖc, theo tr×nh ®é tay nghÒ, cÊp bËc bao gåm c¶ sè lao ®éng dµi h¹n vµ sè lao ®éng t¹m thêi, c¶ lùc lîng lao ®éng gi¸n tiÕp vµ trùc tiÕp.
- H¹ch to¸n sè lîng lao ®éng: lµ viÖc theo dâi kÞp thêi chÝnh x¸c t×nh h×nh t¨ng, gi¶m sè lîng lao ®éng theo tõng lo¹i lao ®éng trªn c¬ së. §ã lµ c¨n cø cho viÖc tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c chÕ ®é kh¸c cho ngêi lao ®éng.
+ ViÖc h¹ch to¸n sè lîng lao ®éng ®îc h¹ch to¸n trªn sæ “Danh s¸ch lao ®éng”cña doanh nghiÖp vµ sæ”Danh s¸ch lao ®éng” cña tõng bé phËn. Sæ nµy do Phßng tæ chøc Lao ®éng lËp theo mÉu quy ®Þnh vµ ®îc lËp thµnh 2 b¶n: 1 b¶n do Phßng tæ chøc lao ®éng gi÷, 1 b¶n do Phßng kÕ to¸n qu¶n lý.
+ C¨n cø ®Ó lËp danh s¸ch nµy lµ c¸c hîp ®ång vµ c¸c quy ®Þnh cña cÊp trªn cã thÈm quyÒn duyÖt theo yªu cÇu cña doanh nghiÖp.
+ Khi nhËn ®îc chøng tõ trªn phßng lao ®éng, phßng kÕ to¸n ph¶i ghi chÐp kÞp thêi ®Çy ®ñ vµo sè danh s¸ch lao ®éng cña doanh nghiÖp ®Õn tõng phßng ban, tæ s¶n xuÊt. ViÖc ghi chÐp nµy lµ c¬ së ®Çu tiªn lËp b¸o c¸o lao ®éng vµ ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ lao ®éng trong doanh nghiÖp vµo cuèi th¸ng,cuèi quý tïy theo yªu cÇu cña cÊp trªn.
- H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng: lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c thêi gian lao ®éng cña tõng ngêi lao ®éng, trªn c¬ së ®ã tÝnh tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng ®îc chÝnh x¸c. H¹ch to¸n thêi gian lao ®éng, ph¶n ¸nh sè ngµy c«ng, sè giê lµm viÖc thùc tÕ, sè giê ngõng s¶n xuÊt, nghØ viÖc cña tõng lao ®éng, tõng bé phËn s¶n xuÊt, tõng phßng ban trong doanh nghiÖp. + Chøng tõ h¹ch to¸n thêi gian lao ®éng bao gåm: b¶ng chÊm c«ng, phiÕu lµm thªm giê, phiÕu nghØ hëng BHXH.
- H¹ch to¸n kÕt qu¶ lao ®éng: lµ viÖc ghi chÐp kÞp thêi, chÝnh x¸c sè lîng vµ chÊt lîng s¶n phÈm cña tõng c«ng nh©n hoÆc tõng tËp thÓ c«ng nh©n ®Ó tõ ®ã tÝnh l¬ng, tÝnh thëng vµ kiÓm tra t×nh h×nh ®Þnh møc lao ®éng cña tõng ngêi, tõng bé phËn vµ cña toµn doanh nghiÖp. Tuú thuéc vµo lo¹i h×nh vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña tõng doanh nghiÖp mµ sö dông c¸c chøng tõ ban ®Çu kh¸c nhau. C¸c chøng tõ cã thÓ sö dông lµ: phiÕu kho¸n, b¶ng kª khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh, giÊy giao ca.
§Ó tæng hîp tiÒn l¬ng, tiÒn thëng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn hµng th¸ng kÕ to¸n lËp “B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng”cho tõng ®èi tîng.
1.2.2.KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
1.2.2.1.Tµi kho¶n sö dông
KÕ to¸n tiÒn l¬ng, BHXH, BHYT vµ KPC§ sö dông c¸c tµi kho¶n chñ yÕu sau:
* TK 334-Ph¶i tr¶ ngêi lao ®éng
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ t×nh h×nh thanh to¸n cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn thëng, c¸c kho¶n trî cÊp.
Néi dung kÕt cÊu cña tµi kho¶n 334 lµ:
Bªn nî: C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng cña CNV, tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ®· tr¶ cho CNV, kÕt chuyÓn tiÒn l¬ng CNV cha lÜnh.
Bªn cã: TiÒn l¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho CNV.
D Cã: C¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
D Nî: TK 334 cßn cã thÓ cã sè d bªn nî trong trêng hîp c¸ biÖt. Sè d bªn nî (nÕu cã ) thÓ hiÖn sè tiÒn ®· tr¶ qu¸ sè ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. H¹ch to¸n trªn tµi kho¶n nµy cÇn theo dâi riªng biÖt theo c¸c néi dung: Thanh to¸n tiÒn l¬ng vµ thanh to¸n c¸c kho¶n kh¸c.
C¸c tµi kho¶n cÊp 2 thuéc tµi kho¶n 334 gåm :
- Tk 3341”TiÒn l¬ng” dïng ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp cã tÝnh chÊt l¬ng( tÝnh vµo quü l¬ng cña doanh nghiÖp)
- Tk 3342 “C¸c kho¶n kh¸c”: dïng ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn trî cÊp,tiÒn cã nguån bï ®¾p riªng nh trî cÊp BHXH, trî cÊp khã kh¨n tõ quü phóc lîi, tiÒn thëng thi ®ua tõ quü khen thëng.
* TK 338 - Ph¶i tr¶,ph¶i nép kh¸c .
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c ngoµi néi dung ®· ph¶n ¸nh ë c¸c tµi kho¶n c«ng nî ph¶i tr¶( tõ TK 331 ®Õn TK 336)
Néi dung c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c rÊt phong phó: kho¶n ph¶i tr¶ cho c¬ quan ph¸p luËt vÒ lÖ phÝ toµ ¸n, tiÒn nu«i con khi ly dÞ, ph¶i tr¶ vÒ vay mîn t¹m thêi vËt t, tiÒn vèn. Trong c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c cã nh÷ng kho¶n liªn quan trùc tiÕp ®Õn c«ng nh©n viªn, gåm BHXH, BHYT, KPC§ ®îc thùc hiÖn trªn c¸c tµi kho¶n cÊp 2 thuéc TK 338 gåm :
TK 3383- Kinh phÝ c«ng ®oµn
TK 3382- B¶o hiÓm x· héi
TK 3384- B¶o hiÓm y tÕ
Néi dung ph¶n ¸nh trªn c¸c tµi kho¶n nµy cã thÓ ®îc tãm t¾t nh sau
Bªn nî :
- C¸c kho¶n ®· nép BHXH, BHYT, KPC§.
- C¸c kho¶n chi tiªu KPC§.
- Xö lý gi¶ trÞ tµi s¶n thõa.
- KÕt chuyÓn doanh thu nhËn tríc cña kh¸ch hµng vµo doanh thu b¸n hµng t¬ng øng víi kú kÕ to¸n.
Bªn cã :
- C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ (19% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh; 6% ph¶i thu kh¸c).
- C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép hay thu néi bé.
- GÝa trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý.
- Tæng sè doanh thu nhËn tríc ph¸t sinh trong kú
- Sè ®· nép, ®· tr¶ lín h¬n sè ph¶i nép, ph¶i tr¶ ®îc hoµn l¹i.
D Cã: Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, ph¶i nép vµ gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý.
D Nî (nÕu cã): Sè tr¶ thõa, nép thõa, nép vît chi cha ®îc thanh to¸n.
* Ngoµi ra cßn sö dông mét sè c¸c TK sau:
- TK 622: “Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp “.
- TK 627: “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”
- TK 642: “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”
* TK 335 - Chi phÝ ph¶i tr¶.
Hµng th¸ng trªn c¬ së c¸c chøng tõ vÒ lao ®éng vµ tiÒn l¬ng liªn quan kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i,tæng hîp tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho tõng ®èi tîng sö dông, trong ®ã ph©n biÖt l¬ng c¬ b¶n vµ c¸c kho¶n kh¸c ®Ó ghi vµo c¸c cét t¬ng øng thuéc Tk 334 (Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn) vµo tõng dßng thÝch hîp trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi
C¨n cø vµo tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ thùc tÕ (l¬ng chÝnh, phô cÊp) vµ tû lÖ quy ®Þnh vÒ c¸c kho¶n nh: BHXH, BHYT, KPC§ ®Ó tÝnh trÝch vµ ghi vµo cét TK 338 (TK 3382, 3383, 3384).
Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l¬ng nhËn ®îc sè liÖu tæng hîp vÒ c¸c kho¶n tiÒn l¬ng ë c¸c phßng, c¨n cø vµo ®ã kÕ to¸n tÝnh ra tæng quü l¬ng th¸ng. Sau ®ã kÕ to¸n tiÒn l¬ng tiÕn hµnh lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH råi ®Þnh kho¶n kÕ to¸n vµ ®a vµo sæ c¸i TK 334.
1.2.2.2.Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
* Hµng th¸ng, trªn c¬ së c¸c chøng tõ vÒ lao ®éng vµ tiÒn l¬ng trong th¸ng, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i vµ tæng hîp tiÒn l¬ng (tiÒn c«ng) ph¶i tr¶ theo tõng ®èi tîng sö dông lao ®éng( trùc tiÕp s¶n xuÊt tõng lo¹i s¶n phÈm ë tõng ph©n xëng, qu¶n lý vµ phôc vô s¶n xuÊt tõng ph©n xëng, qu¶n lý chung cña doanh nghiÖp) trong ®ã cÇn ph©n biÖt tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp vµ c¸c kho¶n kh¸c ®Ó ghi vµo c¸c cét thuéc phÇn ghi Cã TK 334 - “Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn” ë c¸c dßng phï hîp.
C¨n cø vµo tiÒn l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶, tiÒn l¬ng cÊp bËc vµ tû lÖ quy ®Þnh vÒ c¸c kho¶n trÝch BHXH, B._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 11055.doc